KOZIJNEN STELLEN
Stelt u de gezondheid van uw werknemers voorop?
Arbouw voor gezond en veilig werken
Het handmatig stellen van kozijnen is zwaar werk: zwaar tillen, dragen, langdurig geknield of gebukt werken, boven het hoofd werken of steeds dezelfde beweging maken. Dit zware werk is een belangrijke oorzaak van klachten en ook ziekteverzuim. In deze folder leest u wat u als werkgever kunt doen om het werk van uw werknemers te verlichten.
Afspraken over tillen Voor het transporteren en stellen van kozijnen hebben werkgevers en werknemers de volgende afspraken gemaakt: ■ Kozijnen tot 25 kg mogen door één persoon met de hand getild en gesteld worden. ■ Kozijnen zwaarder dan 25 kg maar lichter dan 50 kg moeten bij handmatig stellen, door tenminste twee personen worden getild en gesteld. ■ Kozijnen boven de 50 kg mogen niet handmatig worden getild en gesteld. Wanneer de kozijnen meer dan 50 kg wegen, zal in het V&Gplan aangegeven moeten zijn hoe de kozijnen mechanisch geplaatst worden. Als mechanische plaatsing niet mogelijk is, dan moeten de kozijnen deelbaar zijn.
Verlichten van zwaar werk Om het zware werk bij het kozijnen stellen te verlichten of te voorkomen is er veel mogelijk: ■ gebruik nieuwe of verbeterde hulpmiddelen (transporthulpmiddelen, gereedschap etc.); ■ kies een ander ontwerp van de kozijnen, bijvoorbeeld kozijnen van lichte materialen. Een andere manier is juist geheel afgewerkte kozijnensystemen te gebruiken, deze moeten namelijk wel door een kraan worden geplaatst omdat ze simpelweg te zwaar zijn om te tillen. ■ verbeter de organisatie van het werk (efficiënt meten) of de werkwijze. Vele handen maken licht werk, dus laat uw medewerkers samen werk uitvoeren (bijvoorbeeld tillen met twee mensen) of het zware werk (bijvoorbeeld bij veel bukken en knielen) afwisselend uitvoeren. Stem de planning hierop af.
Transporthulpmiddelen U kunt en moet (als werknemers meer dan 25 kg per persoon moeten tillen) het werk van uw werknemers minder belastend maken door ervoor te zorgen dat zij kunnen beschikken over zowel verticale als horizontale transporthulpmiddelen. Verticale transporthulpmiddelen: vrachtwagen met zelflosser, hijskraan, verreiker met hijsjuk, montagelift, hijsarm aan de steiger en/of een mobiele hijsarm. Horizontale transporthulpmiddelen: transportschaats, rolboy, zwaarlastrollers en platenkar. Belangrijk hierbij is te zorgen voor een goede begaanbaarheid van de bouwplaats.
Aanleveren van materiaal Laat materiaal ‘just in time’ in verwerkingsvolgorde afleveren, zo dicht mogelijk bij de plaats waar het materiaal verwerkt moet worden. Zorg ervoor dat de opslagplaats goed bereikbaar en groot genoeg is.
Licht, multi-functioneel klimmaterieel Gebruik zoveel mogelijk lichte, gemakkelijk te verplaatsen, multifunctionele ladders die ook als trap en bordes kunnen worden ingezet. Let op: ladders zijn niet bedoeld als werkplek. Laat uw medewerkers veilig op hoogte werken, gebruik hiervoor rolsteigers en bordessen.
Overige handige hulpmiddelen ■ Voorzie uw medewerkers van een verrijdbaar boorstatief voor het boren van grote gaten in de vloer voor bijvoorbeeld lijmankers. Hiermee voorkomt u onnodig bukken en tillen. ■ Door uw werknemers met een laserwaterpas de juiste hoogte te laten stellen, hoeven zij minder lang de kozijnen te tillen. ■ Geef uw werknemers een reciprozaag om bij renovatiewerkzaamheden gemakkelijker oude kozijndelen te verwijderen. Deze zaag gaat moeiteloos en snel door hout en andere materialen (bouten, spijkers) heen. Zorg voor een scherp zaagblad en voorzie uw werknemers van gehoorbescherming.
Overige risico’s Naast het risico dat uw medewerkers lichamelijk te zwaar worden belast, zijn er ook nog andere arbo-risico’s. Geef uw medewerkers voorlichting en instructie over deze risico’s en voorzie hen van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen. Denk aan: gevaarlijke stoffen zoals PUR-schuim, lijmen en kitten. De vrijkomende dampen zijn schadelijk en de producten zelf kunnen de huid irriteren. Zorg dat uw medewerkers voldoende ventileren en zorg voor de juiste handschoenen en gereedschap (lijmkam, spatel, kwast). Informatie over de producten waarmee uw werknemers werken en veiligheidsmaatregelen die u en uw werknemers moeten nemen, kunt u vinden in PISA (Productgroep Informatie Systeem Arbouw) of op het productinformatieblad. Het inademen van houtstof kan irritatie van de luchtwegen veroorzaken. Blootstelling aan houtstof moet worden vermeden. U kunt dit
bewerkstelligen door te zorgen voor goede maatvoering, zodat houtbewerkingen zoveel mogelijk in de werkplaats (met afzuiging) kunnen plaatsvinden in plaats van op de bouwplaats. Als het niet anders kan, zorg dan voor gereedschap met stofafzuiging en ademhalingsbescherming met P2- of P3-filter (aangeblazen). Bij het boren in beton, gasbeton en steen komt kwartsstof vrij. Het jarenlang inademen van kwartsstof kan tot ernstige aandoeningen van de longen leiden (o.a. stoflong). Probeer daarom het vrijkomen van kwartsstof zoveel mogelijk te beperken. Meegieten in het beton van bevestigingsmiddelen is bijvoorbeeld een goede oplossing, maar ook het gebruik van een boorstatief draagt er aan bij dat de werknemer minder stof inademt. Verder natboren of boren met afzuiging. Kijk voor de juiste, goed passende afzuiging op elektrisch handgereedschap op www.stofvrijwerken.nl Freesmachines, schaafmachines, nietpistolen enzovoorts maken allemaal erg veel lawaai. Blootstelling aan teveel lawaai leidt langzaam maar zeker tot lawaaidoofheid. U bent verplicht lawaai zoveel mogelijk te beperken en uw werknemers te voorzien van gehoorbescherming bij lawaainiveaus boven de 80 dB(A). Freesmachines, boormachines e.d. trillen ook. Blootstelling aan handarmtrillingen kan leiden tot ‘dode’ en ‘witte’ vingers en gewrichtsaandoeningen. Zorg er dus voor dat uw werknemers nooit lang achterelkaar met trillende handgereedschap werken (niet langer dan een half uur tot een uur per dag). Let bij aankoop van nieuw gereedschap op de trillingsfrequentie en voorzie uw werknemers van (trillingsdempende) handschoenen, kou verergert de klachten
Wetteijke grenswaarden hand-armtrillingen sinds 2005: Dagelijkse grenswaarde 5,0 m/s 2 2,5 m/s 2 Actiegrens
Tot slot veiligheid Ongevallen kunnen door van alles worden veroorzaakt. Beperk de kans op ongevallen zoveel mogelijk door er in ieder geval voor te zorgen dat uw personeel met veilig, goed onderhouden gereedschap en machines werkt op een opgeruimde bouwplaats. Zorg voor valbeveiliging wanneer er op hoogte wordt gewerkt, voorzie uw personeel van alle benodigde persoonlijke beschermingsmiddelen en geef hen regelmatig voorlichting/instructie over hoe veilig en gezond te werken.
Meer informatie? De informatie uit deze folder is afkomstig uit het A-blad Kozijnen stellen. U kunt dit A-blad bestellen bij Arbouw onder vermelding van de code ARB 0439. Telefoon: (020) 580 55 80, e-mail:
[email protected], of via de website: www.arbouw.nl. U kunt het A-blad ook gratis downloaden vanaf de website. Voor alle vragen over arbeidsomstandigheden kunt u de Arbouw Infolijn bellen, deze is op werkdagen bereikbaar tussen 09.00 en 17.00 uur op (020) 580 55 99
Arbouw veilig en werken Arbouw voor voor gezond engezond veilig werken
ARB 0440 0511
Arbouw La Guardiaweg 4 1043 DG Amsterdam Postbus 8114 1005 AC Amsterdam telefoon (020) 580 55 80 telefax (020) 580 55 55 internet www.arbouw.nl e-mail
[email protected]