Tweemaandelijks magazine voor het Vlaamse overheidspersoneel • Zesde jaargang • nr. 32 • juli-augustus 2011
13 Extra veel te winnen
dichterbij je werk gaan wonen
Luisteren naar de radio
Koptelefoon verplicht Collega’s vertellen
”Ik verspil geen tijd meer in de file”
Omgaan met agressieve klanten Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid afdeling Communicatie - Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel - Afgiftekantoor Brugge Mail - P602204
Groene vent ZKT groen event Help de milieu-impact van je favoriete event verkleinen
en zet het op weg naar de Groenevent Award
De OVAM streeft naar een milieuvriendelijk en duurzaam afval- en materialenbeleid, ook op de vele festivals, straatfeesten en andere events die Vlaanderen rijk is. Help mee en geef jouw groene idee!
Denk mee en realiseer je groene idee! Met de fiets naar de festivalweide? E-tickets en e-flyers in plaats van drukwerk? Deel jouw creatieve idee om events groener te maken op www.ovam.be/groenevent. Het beste groene idee wordt in de bloemetjes gezet door de OVAM én wint een Groenevent t-shirt!
Geef je oordeel en kijk wie de Groenevent Award pakt De Groenevent Award beloont het groenste event van Vlaanderen met eeuwige roem en glorie in milieuminnend Vlaanderen, én met een geldprijs in drie categorieën: festival, sport en indoor! Ontdek alle kandidaten en geef je eigen groene oordeel op www.ovam.be/groenevent! Meer info over groene events in Vlaanderen:
www.ovam.be/groenevent
edito
Nondepatat “Ambtenaren hebben het niet altijd onder de markt”
Twee fronten op een patattenveld in Wetteren. Bezorgde onderzoekers uit universiteit en overheid die hun wetenschappelijk experiment komen beschermen met politieversterking aan de ene kant. Aan de andere kant een burgerleger van ongekamde haren, ook bezorgd, maar dan om commerciële belangen en de gevaren voor de authenticiteit van onze gewassen die het experiment teweegbrengt. Een confrontatie tussen overheid en burgers die uitdraait op vroegtijdige oogst, arrestaties en vervolgingen. “In een halfuur tijd is ons werk van maanden vernietigd”, stellen de collega’s van het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO) aangeslagen vast. Frankensteinpatatten of de toekomst van de landbouw, wie zal het zeggen? Hoe het ook zij: deze patattenhistorie illustreert weer eens hoe stroef de relatie tussen overheid en burger kan zijn. Ook op andere vlakken loopt de communicatie soms mank. De overheid moet haar burger als klant beschouwen en hem informeren over waar ze mee bezig is. Maar de ambtenaren hebben het ook niet altijd onder de markt. De maatschappij wordt ruwer en de burger wordt mondiger en assertiever. Af en toe zelfs agressief, zo ondervinden sommige collega’s. “Meestal kan ik begrip opbrengen voor de woede van de mensen als ze hun bouwwerken moeten stilleggen of afbreken”, zegt collega Mieke (p. 28), die al vijf jaar kleine en grote bouwovertredingen onderzoekt in West-Vlaanderen. “Maar ze mogen niet persoonlijk worden.” Ze heeft al het verwijt gekregen dat ze in een concentratiekamp zou kunnen werken, en haar kinderen werden al een keer bedreigd. Ook collega Rudi (p. 27) kan meespreken van de moeilijke relatie met zijn ‘klanten’. Als belastingcontroleur spoort hij mensen en bedrijven op die hun onroerende voorheffing of leegstandsheffing niet betalen. “Ik moet hen beboeten en in extreme gevallen zelfs hun woning verkopen. Maar regelgeving moet nu eenmaal gerespecteerd worden, en een belasting moet betaald worden”, vindt hij terecht. Ook andere collega’s krijgen geregeld te maken met mensen die radeloos of moeilijk controleerbaar zijn: consulenten bij de jeugdrechtbank en in de gemeenschapsinstellingen, buschauffeurs bij De Lijn, inspecteurs en controleurs … Dat we de burger als klant beschouwen is een goede zaak. Maar het gaat mis als die klant zich ook koning gaat voelen en denkt uit zijn krammen te kunnen schieten als hij niet op zijn wenken wordt bediend of slecht nieuws krijgt. Met de vakantie in het vooruitzicht hoop ik dat de gemoederen misschien weer wat kunnen bedaren. En dat de temperatuur niet te hoog oploopt, of het moet letterlijk zijn. Wie het soms moeilijk heeft, wens ik alvast een deugddoende, zonnige zomer. En ook een beetje regen. Al was het maar om de patatten van onze collega’s er weer bovenop te helpen. Leen De Dycker, hoofdredacteur
COLOFON · Tweemaandelijks magazine voor het Vlaamse overheidspersoneel zesde jaargang nr. 32 juli-augustus 2011 · Hoofd- en eindredactie: Leen De Dycker · Coördinatie: Petra Goovaerts · Redactie: Leen De Dycker, Maarten De Gendt, Filip De Maesschalck, Gudrun De Waele, Petra Goovaerts, Tom Van Bogaert, Veerle Van den Broeck, Frank Willemse · Redactiesecretariaat: Simone Vervloessem · Foto’s: Kim Baele, Jeroen Bot, Yves Decuypere, Sander de Wilde, Reinout Hiel, Anneleen Mengels, SEA LIFE, Magalie Soenen, Alex Vanhee, Peter Van Hoof, ZOO Antwerpen · Cartoons: Floris · Puzzel: Freddy Roegiest · Strip: Simon Spruyt · Column: Filip De Maesschalck · Lay-out: Cypres nv, Leuven · Druk: die Keure, Brugge · Verantwoordelijke uitgever: Vlaamse overheid, Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid, afdeling Communicatie, Leen De Dycker, Boudewijnlaan 30 bus 20, 1000 Brussel · Collega’s die met pensioen gaan, kunnen 13 blijven ontvangen. Schrijf u in via www.vlaanderen.be/13 of via het redactiesecretariaat. Collega’s met een visuele handicap kunnen 13 in gesproken vorm ontvangen. Neem hiervoor contact op met de redactie. Contactadres: Boudewijnlaan 30 bus 20, toren C, 6de verdieping, kamer 6C50, 1000 Brussel, tel.: 02 553 55 67, fax: 02 553 55 79, e-mail:
[email protected], website: www.vlaanderen.be/13 13 -maga z i ne · 3
Inhoud
18
Passie voor avontuurlijk reizen
“Op de top van een berg kregen we applaus van een bus Denen”
10
Wonen dicht bij je werk
“In tien minuten ben ik op het werk”
20
Beste vrienden, beste collega’s: Laurent Bursens en Patrick Stevens
“Ons uiteindelijke doel: geluk bevorderen”
15
De dag van chauffeur Sven Dewinter van De Lijn
“Werchter is iets speciaals”
26
Agressie op het werk
‘‘Ik weet waar je woont!”
4 · 1 3 - m aga zine
32
Magda
Mag u uw laptop meenemen op vakantie?
Alles in 13 3 Edito van hoofdredacteur Leen 4 Inhoud 6 Samengevat: vier pagina’s hapklaar nieuws 10 Wonen dicht bij je werk 14 Bij de buren 15 De dag van Sven Dewinter, chauffeur De Lijn 18 Passie voor avontuurlijk reizen
Top 3 van collega Yvan Van Damme 1 Schatten van Vlaanderen over de brand op de Kalmthoutse Heide
p. 24 “Heel jammer dat er zoveel fauna en flora verloren is gegaan. Het zal nog jaren duren voor het evenwicht opnieuw hersteld zal zijn.”
2 De dag van p. 15
“Het is altijd interessant om te zien hoe collega’s hun functie invullen. Buschauffeur lijkt me een sociale job. Ik heb er stiekem altijd van gedroomd om met zo’n groot gevaarte rond te rijden, misschien spreekt deze ‘Dag van’ me daarom extra aan.”
3 Hipste ambtenaar Seppe Dams p. 7
“Ik ben zelf nog niet zo lang ambtenaar en kon er me vooraf weinig bij voorstellen. Ik weet nu dat er hier veel boeiende jobs zijn, en dat je ruimte krijgt om creatief en zelfstandig te werken.”
20 Beste vrienden, beste collega’s met Laurent Bursens en Patrick Stevens 24 Schatten van Vlaanderen: Kalmthoutse Heide is niet langer purper 26 Agressie op het werk “Ik weet waar je woont!” 31 Geen radio meer op het werk 32 Magda: Mag u uw laptop meenemen op vakantie? 33 Collega’s geven collega’s tips: stoppen met roken 34 Personeel Toch extra geld ondanks besparingen 36 In de bloemetjes 38 Puzzel 39 Werkplek: Het bureau van Benny Poitevin
Yvan Van Damme zei vorig jaar zijn job als zelfstandige vaarwel om voor de Vlaamse overheid te komen werken als verpleegkundige en rookstopbegeleider. Op pagina 33 stelt Yvan de nieuwe rookstopcampagne van de afdeling Preventie en Bescherming voor. Mét tips om de sigaret achterwege te laten.
40 Win 43 Column: Filip 44 Lezers aan het woord 45 Strip door Simon Spruyt 46 Lezers aan het woord (vervolg)
13 -maga z i ne · 5
samengevat
3 op de 10 twittert of facebookt op het werk “Surft u op het werk naar sociale netwerksites?” Dat vroegen we in ons vorige nummer. 70 % van u surft op het werk nooit naar Facebook, Netlog, Twitter of LinkedIn. Slechts een klein deel gebruikt sociale netwerksites op het werk uitsluitend voor zijn job, bijvoorbeeld om nieuwe vakkennis op te doen. 25 % doet het ook wel eens voor privégebruik. U beschouwt Facebook bijna altijd als iets uit de privésfeer, terwijl u LinkedIn bijna uitsluitend professioneel gebruikt. Twitter zweeft een beetje tussen beide in. NIEUWE
Lees nog meer reacties op de poll in ‘Lezers aan het woord’ op p. 44
Stem en win
Radio op het werk: verbieden of betalen?
Voortaan moet de Vlaamse overheid auteursrechten betalen als we naar de radio of naar muziek willen luisteren op de werkvloer. De kans is groot dat het binnenkort verboden wordt (behalve met een hoofdtelefoon). Anders moet uw werkgever een kleine 10 euro ‘Sabam-bijdrage’ per persoon per jaar betalen. Maar wat vindt u daarvan? Vindt u dat radio op het werk die 10 euro per jaar waard is? Of vindt u die kosten niet verantwoord in tijden van besparingen, en gaat u akkoord met een radio- en muziekverbod (tenzij met hoofdtelefoon)? Vertel het in onze poll en geef uw mening op www.vlaanderen.be/13. In de volgende editie kunt u de resultaten lezen. Wie zijn stem laat horen, maakt kans op een aankoopcheque van 30 euro. U kunt stemmen tot en met 15 juli 2011.
Lees meer over het muziekverbod op p. 31
6 · 1 3 - m aga zine
Doe mee en win 250 euro vakantie!
13-zoektocht in Kortrijk De zoektocht van 13 gidst u deze zomer door Kortrijk. Tijdens een vier kilometer lange wandeltocht kunt u rondneuzen in het centrum van de stad, op zoek naar de antwoorden op onze twintig vragen. Alle vragen opgelost? Bezorg ons uw antwoorden voor 16 september. We mo-
gen opnieuw een arrangement ter waarde van 250 euro uit de Vlaanderen Vakantielandbrochure wegschenken aan de beste deelnemer. Hebt u enkele antwoorden gemist? Ook dan maakt u nog kans op een mooie prijs. Het parcours en de vragen van de zoektocht staan op de website van 13. Surf voor u naar Kortrijk trekt, eerst naar www.vlaanderen.be/13 en print de zoektocht, of vraag een print bij het 13-secretariaat: 02 553 55 67 of
[email protected]. Veel succes!
de sufste of de hipste?
“Ik wil vooral een goede ambtenaar zijn” Seppe Dams, beleidsmedewerker Jeugd bij het agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen, is door het Radio 1-programma Peeters en Pichal uitgeroepen tot hipste ambtenaar. Naast de titel kreeg hij ook de enige echte stofjas van Jomme Dockx, de classificeerder uit de VRT-reeks De Collega’s. “Al ziet de jas er verdacht nieuw uit”, lacht Seppe.
Hoe zijn Peeters en Pichal bij jou terechtgekomen? SEPPE: “Ik
was twee keer genomineerd. Door Jobpunt Vlaanderen, omdat ik voor hen geblogd had tijdens de week van de Buitenspeeldag, en door iemand van het kabinet met wie ik veel samenwerk. Dat ik Facebook en Twitter gebruik en het feit dat ik tattoos heb, waren voor de redactie genoeg om me tot hipste ambtenaar uit te roepen. Echt diepgaand was de wedstrijd niet.”
Een leuke titel, de hipste ambtenaar? SEPPE: “Het streelt mijn ijdelheid, maar ik wil op de eerste plaats een goede ambtenaar zijn. Wat me vooral blij maakt, is dat ik hen een duidelijk beeld heb kunnen geven over wat ik juist doe als ambtenaar. Mijn collega’s en mijn administrateur-generaal waren blij dat ik heb gewonnen. We hebben het zelfs gevierd met een minireceptie. ”
Zeg Flanders en la Flandre Zeg niet the Flemings, of the Dutch speaking Belgians, maar wel people from Flanders als u in het Engels naar de Vlamingen wilt verwijzen. In het Frans spreekt u over Vlaanderen zo veel mogelijk als la Flandre. Dat is een van de concrete maatregelen om Vlaanderen als merk op de wereldkaart te zetten. Ook voor foto’s op websites en in publicaties zijn er richtlijnen, en er zijn nieuwe kaartjes. U vindt alles over het merkbeleid en wat eraan vooraf ging op koepel.vonet.be/ merkbeleid.
“
Gezegd
Ik heb me in het verleden soms minder positief uitgelaten over bepaalde ambtenaren. Ik heb mijn excuses aangeboden. Ik werk nu al drie jaar samen met de meer dan tweeduizend ambtenaren van mijn departementen en heb kunnen vaststellen dat daar zeer veel hardwerkende en dynamische mensen bij zijn.” Minister van Economie Vincent Van Quickenborne (Het Laatste Nieuws van 12 mei 2011)
“
Iedereen mag zich over het loon van managers vragen stellen en er zijn ook heel wat politici die daar tegenwoordig erg mee begaan zijn. Net zoals ik me afvraag of de overheid wel het geld waard is dat ze kost. En dat is véél meer dan mijn loon.” Topman Bert De Graeve van staaldraadproducent Bekaert (Knack van 11 mei 2011)
“
Quota in de ambtenarij maar ook in het bedrijfsleven vind ik nonsens. Ze zijn vernederend voor vrouwen. Je moet mensen beoordelen op hun competenties, visie, managementcapaciteiten, inzet enzovoort, maar toch niet op hun geslacht?” Administrateur-generaal Henny De Baets van de OVAM (Jobat van 14 mei 2011)
13 -maga z i ne · 7
samengevat
Collega’s in de bioscoop
Henkie Rasschaert (rechts) speelt mee in Schellebellle 1919
Eind juli komt de film Schellebelle 1919 in de bioscoop. Daar werkten enkele collega’s uit de Vlaamse overheid aan mee. “1919 is een film van acteur Johan Heldenbergh, vzw OKA Schellebelle en regisseur Kenneth Taylor, burgemeester van Wichelen”, vertelt Henkie Rasschaert van het Departement Landbouw en Visserij die in 1919 acteerde. “Het idee voor de film is ontstaan op café en wou mensen uit Schellebelle dichter bij elkaar brengen. De weg is belangrijker dan de bestemming, was het motto. Zelf kende ik vroeger niet zo veel mensen in Schellebelle, maar sinds de opnames kom ik voortdurend mensen tegen die ik toen ontmoet heb. Dat de film nu ook in de bioscoop komt, is de kers op de taart.” De film gaat over een gezin waarvan de mama sterft en de papa en de oudste broer nog niet thuis zijn van de oorlog. De an-
dere kinderen en een twintigtal oorlogswezen verdedigen hun erf tegen de burgemeester. De film is gemaakt met vrijwilligers. Henkie was niet de enige collega die eraan meewerkte. Marieke De Schoenmaeker van het Departement Landbouw en Visserij verzorgde de grime op de set en Sabrina Claus van Klasse was regieassistent. Gert Van Tittelboom van het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media figureerde en zijn collega Marie-Claude De Poorter hielp met de kostumering en rekwisieten. Zij werkte ook mee aan een fietsroute langs de locaties waar de film is opgenomen , net als collega Tim Baeten van het Agentschap voor Landbouw en Visserij. Hij was ook verantwoordelijk voor de locatiezoekers van de film. Vanaf 17 juli kunt u die fietsroute volgen.
Collega Liesbeth is imker in Gent
‘‘Bijen doen het goed in de stad’’ In Londen, Parijs en New York bestaan ze al een tijdje: stadsimkers. “Dan moet het toch ook in Gent mogelijk zijn om bijen te houden”, dachten collega Liesbeth Hiele (29) en haar man Marijn. Liesbeth werkt als beleidsadviseur bij het Departement Landbouw en Visserij. In haar vrije tijd houdt ze een tiental bijenkasten in de stad, goed voor zo’n 600 000 honingbijen.
Waarom bijen? Liesbeth: “Ze zijn fascinerend en nuttig. Alles wat ze maken is bruikbaar: honing uiteraard, maar ook was en propolis (natuurlijk medicijn tegen allerlei kwaaltjes, red.). We kweekten al groenten en waren op zoek naar andere kleinschalige manieren om zelf voedsel te maken. Toen we onze eerste bijenkast en -zwerm hadden, groeide Goed het idee om nog/ slecht plaatsen te zoeken voor kasten. Het liefst op platte daken die goed bereikbaar zijn, want we moeten elke kast wekelijks kunnen controleren. Zo hebben we verspreid over Gent nu elf kasten staan, waarvan vier op het dak van de Vooruit.”
Wat vindt u van 13?
Bijen in de stad, het lijkt niet evident? Liesbeth: “Een stad is geen woestijn. Er is veel diversiteit aan bomen in parken en bloemen in tuinen, het is er een paar graden warmer dan op het platteland en er wordt minder gesproeid. Het is makkelijker dan je denkt om er bijen te houden.”
Volg de zoemende blog van Liesbeth via apicula-stadsimkerophoogniveau.blogspot.com
8 · 1 3 - m aga zine
20 000 kilometer door 10 landen
Een jaar loopbaanonderbreking op de fiets
Met de fiets van Hongarije naar China. 20 000 kilometer door tien landen. Heidi Renwa (28), medewerkster bij de VLMMestbank in Oost-Vlaanderen, ondernam dit avontuur samen met haar vriend Steven Geirnaert. “Ik heb een jaar loopbaanonderbreking genomen. Ons vertrekpunt was de grens van Bulgarije en Roemenië. Vandaar ging het naar Turkije, Iran, Pakistan, India, Nepal en China”, vertelt Heidi. Onderweg kregen ze natuurlijk wel af te rekenen met mechanische pech en andere tegenvallers. “Het aantal lekke banden hebben we niet bijgehouden, maar ik denk niet dat we meer dan 40 keer lek hebben gereden. Gelukkig konden we altijd wel ergens terecht voor dringende herstellingen.” Een mooiste moment kiezen is moeilijk. “Heel de reis was een intense ervaring vol verrassen-
de momenten. Vooral de gastvrijheid en hulpvaardigheid in de moslimlanden is ons bijgebleven. Het meest angstige moment hadden we in Pakistan, waar we de dood in de ogen hebben gekeken toen we in een kloof bijna onder een steenlawine werden bedolven.” Maar die ervaring weerhoudt hen niet van nieuwe plannen, al zullen die nog even moeten wachten. Intussen is het avontuurlijke duo immers uitgebreid tot een trio. Op 16 mei mochten ze hun dochter Nesta verwelkomen. Proficiat! oostblog.wordpress.com www.foto-velo.be
Meer avontuurlijke reisverhalen van collega’s An, Wim, David en Dieter leest u op p. 18
Telex… *** Op 22 september mag u de benen weer losgooien tijdens de Sportdag voor Ambtenaren. Er is voor elk wat wils: een dag wandelen of fietsen, zwemmen, Kubb, blaaspijpschieten ... Vooraf inschrijven kost 5 euro en is voor bepaalde activiteiten verplicht, op de dag zelf betaalt u 7 euro. Gepensioneerden en collega’s van De Lijn kunnen niet deelnemen aan de Sportdag. Meer info vindt u in de folder bij deze 13 en op www.bloso. be. *** Nieuw dit jaar is dat u kaarten voor de wandel- en fietsroutes kunt downloaden. Ook is er extra aandacht voor toegankelijkheid en sporten voor personen met een handicap. *** Zoals we in de vorige 13 meldden, smelten het erfgoedluik van het agentschap Ruimte en Erfgoed en het Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed samen. Vanaf 1 juli is de roepnaam agentschap Onroerend Erfgoed. *** Het Vlaams Energieagentschap organiseert samen met Toerisme Vlaanderen de fotowedstrijd ‘Energiekalender 2012’. Maak een leuke foto van een toepasselijk standbeeld in Vlaanderen of Brussel. Verzin er een originele energietip bij en stuur uw inzending op via www.energiesparen.be/ energiekalender2012. Meedoen kan tot en met 31 augustus. De winnaars krijgen een Vlaanderen Vakantielandcheque. *** Vanaf 1 januari 2012 is e-tendering verplicht. Dat betekent dat bedrijven hun kandidaatstellingen en offertes bij overheidsopdrachten van de Vlaamse overheid alleen nog digitaal kunnen indienen via het onlineplatform e-tendering. *** Het Agentschap Wegen en Verkeer laat weten dat er nog de hele zomer gewerkt wordt aan het Viaduct van Vilvoorde. U kunt dat stuk van de Brusselse ring dus best vermijden.
13 -maga z i ne · 9
Wonen dicht bij je werk
“In tien minuten
10 · 1 3 - m aga zine
ben ik op het werk” Op een ontiegelijk vroeg uur opstaan, daarna douchen, ontbijten en de kinderen klaarmaken voor school. Alles moet snel en efficiënt gebeuren en er mag niets fout lopen of je komt te laat op het werk. Je haast je met de fiets naar het station in de hoop dat de trein geen vertraging heeft. En op de drukkend warme trein is geen zitplaats meer. ’s Avonds wacht hetzelfde traject in omgekeerde richting. Maar het kan ook anders. Sommige collega’s hebben er bewust voor gekozen om die pendelstress te vermijden en dicht bij het werk te gaan wonen. Drie doen hun verhaal. Tom Van Bogaert
“’s Morgens is het bergaf, ’s avonds bergop. Dan doe ik er wat langer over dan 10 minuten” Stijn Bertrand is medewerker van de Stafdienst van de Vlaamse Regering en werkt in het Boudewijngebouw in de Brusselse Noordwijk. Hij coördineert het toekomstplan Vlaanderen in Actie voor de dertien beleidsdomeinen van de Vlaamse overheid. In de schaarse tijd die overblijft, houdt hij zich bezig met de Vlaamse Rand en streekontwikkeling. Hij is afkomstig van Wemmel en kent Brussel en omgeving als zijn broekzak. Sinds een jaar woont hij in Jette. “Toen ik besloot een appartementje te kopen, viel mijn keuze snel op Jette. Het is vlak bij Brussel en het is goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Ik kan zelfs kiezen tussen metro, tram, bus en trein. Bovendien heeft Jette een groen karakter en er heerst ondanks de nabijheid van de grote stad een dorpssfeer. Ik hou van de vele leuke cafeetjes en de zondags-
markt. Een troef is ook dat er nog redelijk wat Nederlandstaligen wonen in vergelijking met andere gemeenten in het Brusselse Gewest.” Stijn is met de fiets in tien minuten op het werk. Het is een rustige weg tot hij aan de kleine ring komt. “’s Morgens is het bergaf, ’s avonds bergop. Dan doe ik er wat langer over”, lacht Stijn. In de winter rekent hij op het openbaar vervoer. “Toen de MIVB staakte, ben ik te voet gegaan. In een halfuur was ik er.” Het belangrijkste voordeel van dicht bij het werk te wonen? “Ik heb meer tijd voor mezelf. Als ik thuiskom, hoef ik niet meteen te koken, maar kan ik nog wat relaxen, een terrasje doen of gitaar spelen. Of ik kan mijn volgende reis plannen: van Moskou naar Vladivostok via de trans-Siberische spoorlijn!”
Wonen in Brussel Wilt u in Brussel gaan wonen, maar weet u nog niet in welke buurt? Dan kunt u zich inschrijven voor een woontour van Wonen in Brussel en Brukselbinnenstebuiten. Met de bus of de fiets gaat u op ontdekkingstocht in het gewest met al zijn charmante, maar vaak onbekende woonmogelijkheden. De gids staat ook stil bij het gemeenschapsleven, handelscentra, openbaar vervoer, ontspanningsmogelijkheden, Nederlandstalig onderwijs enzovoort. Bovendien gaat u op bezoek bij mensen die in Brussel zijn komen wonen en over hun ervaringen vertellen. Alle woontours in 2011 vinden plaats op zondag, van 9.30 uur tot 14 uur. Na de zomervakantie zijn er bustours in vier verschillende sectoren op 9 oktober, 23 oktober, 27 november en 4 december. De fietstour ‘Flirten met de kleine ring’ is op 20 november. Meer informatie leest u op www.woneninbrussel.be.
Stijn Bertrand (29) ✓ Coördineert Vlaanderen in Actie (www.vlaandereninactie.be) vanuit het Departement Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid (DAR) ✓ Woont alleen ✓ Woont in Jette op 4 km van het werk ✓ Is ‘s ochtends met de fiets 10 minuten onderweg of met de tram/metro 15 minuten
13 -maga z i ne · 11
Wonen dicht bij je werk
“Ik ben heel bewust gaan wonen tussen mijn werk, mijn moeder en de school van de jongens” Els Van Camp werkt al meer dan tien jaar voor de Communicatiedienst van de OVAM. Ze woont met haar zoontjes Rik en Sam in een rijhuis op nauwelijks een kilometer van het werk. “Na mijn echtscheiding ben ik vier jaar geleden verhuisd. Ik ben heel bewust gaan wonen tussen mijn werk in Mechelen, mijn moeder in Beerzel, die vaak als oppas inspringt, en de school van de jongens in Zemst. Ik heb op een plattegrond van Mechelen een cirkel getrokken en wat daarbuiten viel, kwam zelfs niet in aanmerking om te gaan bekijken. Zo kwam ik niet in de verleiding om een verkeerde beslissing te nemen.” Els vond al
12 · 1 3 - m aga zine
Els Van Camp (46)
gauw een geschikt huis met twee slaapkamers en een tuin.
✓ Werkt sinds 1999 bij de Communicatiedienst van de OVAM in Mechelen (www.ovam.be) ✓ Is mama van Rik (11) en Sam (6) ✓ Woont in Mechelen op 1 km van haar werk ✓ Is met de fiets 7 minuten onderweg naar het werk, maar brengt de kinderen eerst met de auto naar school in Zemst
Ze kijkt tevreden terug op haar beslissing. “De kwaliteit van mijn leven is erop vooruitgegaan. Ik verspil ’s ochtends en ’s avonds geen uren door in de files richting school of werk te staan. Ik heb veel meer tijd voor mijn kinderen en mijn hobby’s, zeker nu ik vier vijfde werk. Tijdens de lange winteravonden doe ik aan kalligrafie en in de zomer vind je mij op elk uur van de dag in de tuin. Ik ben dol op tuinieren en bloemschikken. Andere voordelen? Ik spaar benzine uit omdat ik met de fiets
naar het werk ga en als de kinderen wat groter zijn, kunnen ze gemakkelijker naar de stad. Als ik mijn kinderen toch met de auto naar school breng, is dat omdat ze ‘s avonds meestal door hun vader worden teruggebracht.” Als het in de winter glad is, laat ze de fiets staan en stapt ze naar het werk. Met de auto doet ze er twee tot vier keer zo lang over. Haar conclusie: “Wonen dicht bij het werk past in het plaatje van hoe ik mijn leven wil inrichten.”
“Je baas verwacht misschien dat je sneller opdraaft als er iets is, maar dat weegt niet op tegen de voordelen” Lieven Lanszweert staat aan het hoofd van het Bezoekers- en Natuureducatiecentrum De Nachtegaal in De Panne. Hij werkt er sinds 1997, nadat hij voor zijn opleiding een stage deed bij de dienst Toerisme van de kustgemeente. In het begin stond hij er alleen voor, maar nu telt zijn team tien mensen. “We hebben er in 2000 voor gekozen om de Westhoek te verlaten en een huis te bouwen in Adinkerke omdat het veel dichter bij het werk ligt. De bouwgrond bleek er ook goedkoper. En zo ver van de familie is het nu ook weer niet.”
Lieven ruilde de auto in voor de fiets om naar het werk te komen. Als de wind niet uit zee komt, is hij in dik tien minuten ter plaatse, terwijl hij vroeger met de auto al gauw drie kwartier onderweg was. Hij kan ook gemakkelijker het openbaar vervoer nemen, want hij woont vlak bij het station van De Panne en de eindhalte van de kusttram. “Ik kan de gewonnen tijd nuttig gebruiken voor mijn werk, mijn gezin en mijn grote hobby: voetbal. Ik stop dit jaar als actieve doelman, maar word keeperstrainer van de eerste ploeg van Adinkerke. Mijn
Lieven Lanszweert (35) ✓ Werkt voor het Agentschap voor Natuur en Bos als verantwoordelijke van het Bezoekers- en Natuureducatiecentrum De Nachtegaal in De Panne (www.vbncdenachtegaal.be) ✓ Is de man van Cindy en papa van Stephen (13), Lennert (9) en Kirsten (5) ✓ Woont in Adinkerke op 3 km van het werk ✓ Is met de fiets, als de wind goed zit, dik 10 minuten onderweg
twee zonen treden in mijn voetsporen en staan ook in het doel.” Zijn er ook nadelen verbonden aan de korte afstand tussen thuis en werk? “Je baas verwacht misschien dat je sneller opdraaft als er iets is, dat je flexibeler bent. Maar dat behoort tot mijn takenpakket en weegt niet op tegen de voordelen. Ik zou iedereen aanraden de stap te zetten.”
13 -maga z i ne · 13
bij de buren
Fiscale satelliet Griekse zwembadbouwers kunnen de bestellingen voor groene afdekzeilen nauwelijks bijhouden. De Griekse fiscus heeft namelijk Google Earth ontdekt en in plaats van 324 aangegeven zwembaden, plots 17 000 blauwe rechthoeken op satellietfoto’s teruggevonden. Belastingfraude is er dan ook een hardnekkig fenomeen. Volgens The New York Times zijn belastingcontroleurs zowat het makkelijkst om te kopen van het hele ambtenarenkorps. Ze volgen vaak een eigen ‘regel van drie’: een derde van de verschuldigde belastingen gaat naar de staat, een derde gaat naar de ambtenaar zelf en de rest steekt de Griek in zijn zak.
Valreep De democraten en republikeinen zijn het op de valreep eens geworden over de Amerikaanse begroting van het lopende jaar. Met de deal is een shutdown van de overheidsdiensten afgewend. In totaal worden er voor zo’n 26 miljard euro volgens de president ‘pijnlijke’ maatregelen genomen. De VS zullen onder meer besparen op infrastructuur en sociale zekerheid. Als het akkoord over de bezuinigingen er niet was gekomen, had de Amerikaanse federale overheid niet langer geld kunnen uitgeven en hadden toeristische attracties als nationale parken en monumenten de deuren moeten sluiten. De president en de democraten zien het drastisch terugdringen van de overheidsuitgaven als schadelijk voor het economische herstel en beschouwen radicale bezuinigingen als een te zware last voor Amerikanen die afhankelijk zijn van overheidsdiensten en uitkeringen. De republikeinen hebben hun verkiezing te danken aan de belofte de overheidsuitgaven fors terug te dringen.
Ongewenst De ambtenaren die als gevolg van de besparingsplannen van de Britse overheid moeten afvloeien, zijn niet welkom in de privésector. Zo blijkt uit een onderzoek van de zakenkrant Financial Times en Barclays Corporate. 57 procent van de Britse bedrijfsleiders is niet geïnteresseerd om ex-ambtenaren aan te werven. Meer dan de helft van de bevraagden meent dat ambtenaren niet over de nodige vaardigheden beschikken om hun onderneming iets bij te brengen. En dat is een streep door de rekening van de Britse regering die hoopte dat de privésector de gevolgen van haar bezuinigen zou verzachten. Er wordt gevreesd dat in totaal 750 000 Britse ambtenaren hun job zullen verliezen.
Postbus De Nederlandse nationale ombudsman heeft op zijn website een postbus geopend voor brieven met onbegrijpelijke beslissingen van de overheid. Hij wil die brieven gebruiken als voorbeelden in een brochure over het schriftelijk meedelen van duidelijke beslissingen aan burgers. Uitgangspunten zijn bijvoorbeeld een heldere boodschap met wat de aanleiding is van de brief en welke gevolgen de beslissing heeft. Ook moet je rechtstreeks kunnen afleiden wat je moet betalen, welke inspanning van je wordt verwacht en op welke gegevens dat is gebaseerd. De inzender van de meest onduidelijke beslissing krijgt een leuke attentie.
14 · 1 3 - m aga zine
Uit In drie jaar tijd (2008-2010) is het aantal federale ambtenaren in ons land netto 5 procent gedaald van 141 059 naar 133 990, een direct gevolg van het selectieve vervangingsbeleid. Concreet kwamen er vorig jaar per vijf ambtenaren die met pensioen vertrokken, slechts twee in de plaats. Vorig jaar wierven de federale administraties (zonder Defensie, Politie, Justitie) wel bijna 2800 nieuwe ambtenaren aan, terwijl er ruim 4000 vertrokken. Bij de aanwervingen wordt vooral gemikt op personeel met een hogere scholingsgraad. Tegelijkertijd onderzocht het Rekenhof of de werving, bezoldiging en evaluatie van federale topmanagers correct verlopen. Het stelde vast dat de selectieprocedures soms erg weinig geschikte kandidaten opleveren en dat slechts in een op de drie gevallen de ‘meest geschikte kandidaat’ benoemd wordt. Daarnaast besteden de FOD’s te weinig tijd aan de motivering van een benoeming. De grote klacht is dat aanwervingen vaak ontzettend lang duren. Er worden dan interim-managers aangesteld, maar daarvoor is er geen wettelijke basis. En van de 202 onderzochte beoordelingen scoort meer dan een kwart slecht voor de criteria van het Rekenhof. Zittenblijven dus.
de dag van ... Sven Dewinter, chauffeur De Lijn
“Werchter is iets speciaals” Profiel Leeftijd 26 • Werkt sinds september 2007 bij De Lijn • Loon 1500 euro netto/maand + maaltijdcheques, hospitalisatieen groepsverzekering • Opleiding Mechanica • Woont in Oud-Heverlee, werkt in stelplaats Leuven • Komt naar het werk met de bus of de auto, afhankelijk van zijn shift • Werkuren 38 uur/week (gemiddeld)
Volg de dag van Sven 13 -maga z i ne · 15
de dag van ...
“Rock Werchter is altijd iets speciaals”, zegt chauffeur Sven Dewinter. “Mensen van en naar het festival brengen is leuk omdat iedereen relaxed en vrolijk is.” Tijdens de eerste dag van het festival deed De Lijn in 2010 een beroep op 80 chauffeurs. De drie daaropvolgende dagen reden nog telkens een vijftigtal collega’s op en neer tussen het Leuvense station en de festivalweide. En op maandag brachten 65 chauffeurs de kampeerders weer terug. Ook in 2011 brengt De Lijn de festivalgangers ter plaatse. Ook dan zullen de collega’s klaarstaan vanaf ’s morgens. En ziet hun dag er zo uit. Veerle Van den Broeck
Rijden tijdens festivals, is dat iets waar u naar uitkijkt? “Zeker. In 2009 heb ik voor de eerste keer mensen van en naar Werchter gebracht tijdens de festivals en dat viel goed mee. Ik heb me dit jaar (2010, red.) dan ook opgegeven voor de vier dagen van Rock Werchter, voor Werchter Classic en voor Prince. De sfeer is ontspannen, zowel onder de collega’s als bij de klanten. Je hebt de tijdsdruk niet die we anders wel hebben.”
Wat houdt uw job in op andere dagen? “Wij rijden meestal een hele dag hetzelfde traject. Dat is niet altijd even boeiend. Als je bijvoorbeeld een stadslijn in Leuven rijdt, leg je tien keer
16 · 1 3 - m aga zine
dezelfde weg af. Dan is het leuk als je de volgende dag een lijn hebt die naar Kraainem of Brussel gaat. Agressieve passagiers ben ik nog niet tegengekomen. Rustig blijven helpt om agressie te vermijden.”
Zijn de andere weggebruikers soms agressief? “Dat gebeurt. Fietsers schieten soms voor de bus en beseffen niet dat je zo’n gevaarte niet zomaar tot stilstand kunt brengen. Tegenliggers zetten ons soms onbewust vast als we bijvoorbeeld een straat inrijden. Je ziet hen dan vloeken. Andere mensen vinden ons dan weer agressief. Vaak zijn dat mensen die denken dat iedereen voorrang moet krijgen op de bus. Dat kan niet, want we moeten zorgen dat we overal op tijd
raken. Hoffelijk rijden is heel belangrijk voor ons. We groeten collega’s onderweg en proberen te anticiperen op wat andere weggebruikers doen.”
Hoe word je chauffeur? “Na een positief sollicitatiegesprek, proeven en een medische keuring krijg je zes weken opleiding. Je oefent onder andere in een simulator en leert de wegcode en alles over de tarieven van De Lijn. In de stelplaats doe je aan terreinverkenning via een monitor. Daarna mag je de weg op om te oefenen. Tot slot moet je een praktische proef afleggen. Als je daarvoor geslaagd bent, mag je alleen de baan op.”
Wat zijn de voordelen van uw job? “Ik hoef niet tijdens de spits naar mijn werk te rijden. Ik kom met de bus op plaatsen waar ik anders niet zou komen. De onregelmatige uren vind ik zowel een voor- als een nadeel. Als ik de ochtendshift heb bijvoorbeeld, kan ik nog een halve namiddag gaan mountainbiken. Zalig toch? Het feit dat je hogerop kunt, is ook mooi meegenomen. Je hoeft niet je hele leven chauffeur te blijven. Je kunt bijvoorbeeld doorgroeien tot instructeur.”
05:58
06:17
Sven heeft net zijn dienstrooster opgehaald en wandelt met zijn collega naar de bus.
Sven legt aan collega Kristof Piccart (links) uit hoe hij moet rijden aan de hand van het routeplan. Om 6.33 uur vertrekken ze in colonne naar het station van Leuven voor hun eerste rit.
08:35 Sven neemt even een pauze. Hij rijdt de parking van de stelplaats op en drinkt een koffie.
09:33 Sven groet elke collega die hij tegenkomt. “Dat is een ongeschreven regel”, legt Sven uit. De chauffeurs zijn niet alleen hoffelijk tegenover elkaar, maar ook voor andere weggebruikers.
09:13 Sven dropt een derde lading festivalgangers in Werchter. “De eerste ritten zijn nog heel rustig, maar vanaf een uur of tien worden ze wakker”, zegt Sven. Een aantal mensen gaat weer mee richting Leuven. Om inkopen te doen, zo blijkt.
11:26 Een nieuwe lading festivalgangers stapt de bus op naar de campings en vermijdt zo de files. Telkens als Sven onder de brug van de E314 rijdt, staan de auto’s daar stil of schuiven ze stapvoets aan richting Werchter.
12:34 Het is intussen 30 °C. Sven krijgt een ijskoud blikje frisdrank van een collega en dat smaakt.
14:28 Sven mag binnenrijden. Hij tankt de bus vol zodat een volgende collega ermee op weg kan. Binnen vult hij nog de nodige papieren in. 13 -maga z i ne · 17
Passie voor avontuurlijk reizen
“Op de top van een berg kregen we applaus van een bus Denen” Collega An Wouters met de fiets aan een IJslands gletsjermeer
Ambtenaren reizen graag alternatief en avontuurlijk. Dat bleek alvast na onze oproep voor deze aflevering van de passies. Geen luxehotels en uitgestippelde routes voor deze reislustige collega’s. Trektochten, fietsreizen, verblijven bij gastgezinnen en kamperen in het wild: dat staat op hun menu. We sprokkelden enkele ervaringen. Filip De Maesschalck
An Wouters (35), communicatieverantwoordelijke bij het Agentschap voor Natuur en Bos, trok samen met haar vriend vorige zomer vier weken met de fiets door IJsland. “We waren daarmee niet aan ons proefstuk, we hadden er al een oefentocht op zitten in de Schotse Hebriden. We namen onze eigen fietsen mee, omdat de meerkosten voor het transport op het vliegtuig meevielen. Het eerste wat je doet als je ter plaatse komt, is eten en water
18 · 1 3 - m aga zine
inslaan. We proberen onze waterdichte fietstassen altijd zo te vullen dat we in optimale omstandigheden kunnen rijden.” Je kunt maar beter niet te zwaar beladen zijn, want IJsland is niet altijd vlak, zo bleek. “Er zijn heel wat pittige hellingen, meer dan verwacht eigenlijk! (lacht) En sommige routes zijn niet verhard. Dan kwamen we onderweg mensen in jeeps en bussen tegen die verbaasd naar die ‘gekke’ toeristen keken. Maar ze konden
onze inspanningen wel waarderen: op de top van een berg werden we door een bus Denen op applaus onthaald en getrakteerd op koekjes en koffie. Dat zijn leuke momenten. Of na een dag afzien op de fiets in zo’n warmwaterbron tot rust komen. Zalig! En ondanks de slechte staat van sommige wegen hebben we geen enkele keer plat gereden.” IJsland is volgens An een ideaal land voor wie op zoek is naar rust. “De desolate landschappen, de mensen die samenleven in de grote steden: wie wil genieten van stilte en deugddoende eenzaamheid, moet naar IJsland gaan. Door de financiële crisis is het trouwens beter betaalbaar geworden, en van de vulkaanuitbarsting (van de Eyjafjallajökull in 2010, red.) blijft alleen nog wat zwarte as over. Wij hadden alvast twee weken stralende zon!”
“De Himba’s moesten hun drankgelag betalen met schapen en geiten” Wim Reybroeck (50), onderzoeker bij het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek in Melle, combineert zijn passie voor reizen met een andere grote liefde: de fotografie. “Ik was al enkele jaren bezig met landschaps- en natuurfotografie toen ik in 1986 mensen ben beginnen te fotograferen in Marokko. Dat was een openbaring.” Sindsdien specialiseert hij zich in etnische bevolkingsgroepen en haalde een foto zelfs het magazine van National Geographic. “Je vertrekt vanuit het respect voor die volkeren. Ik probeer zo dicht mogelijk bij hun leefwereld te komen. Zo sliep ik letterlijk tussen de leden van een Akhastam in Noord-Laos. Ik at met mijn handen uit dezelfde kom als de rest van de familie. Dat maakt dat de foto’s dezelfde authenticiteit uitstralen.” Door zijn unieke onderwerpenkeuze komt hij op plaatsen waar niemand anders komt. “Toen ik foto’s wou maken van de verleidingsdans van de Woodabe in Niger, had ik geen idee hoe ik er moest raken. De Woodabe is een nomadenstam en het ritueel vindt jaarlijks op een andere locatie plaats. Maar in Casablanca heb ik iemand ontmoet die me op het juiste spoor heeft gezet. Het was midden in de rimboe, snikheet, zonder enige voorziening: ik heb afgezien, maar het leverde wel kippenvelmomenten op.” Toerisme en de kennismaking met de zogenaamde beschaving maakt echter veel kapot. “Toen ik bij de Himba’s in Namibië logeerde, stopte er een vrachtwagen met bier uit Angola. De chauffeur gaf de eerste rondjes gratis, en binnen de kortste keren was alles opgedronken. Toen eiste hij geld en de stamleden hebben moeten betalen met hun mooiste schapen en geiten. Dat leidde tot dramatische taferelen.”
“Het was wel even schrikken toen die medereiziger in een gletsjerspleet verdween” Reizen is voor David Stevens (40), coach van het team Infrastructuur van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, “ontsnappen uit de Vlaamse ruimtelijke chaos.” Hij kiest bewust voor avontuurlijke groepsreizen. “Voor het sociale aspect, maar ook omdat de veiligheidsrisico’s bij die reizen zo groot zijn dat je in je eentje een vogel voor de kat bent.” Zijn trektocht van 15 dagen door Spitsbergen is daar een mooie illustratie van. “Voor zo’n tocht moet je een speciale vergunning vragen. De Nederlandse reisorganisatie die de tochten begeleidt, is de enige ter wereld die dat doet. Dat maakt het op zich al uniek. Daardoor kom je ook met gelijkgestemde ‘zielen’ in een groep terecht. Een ervaren gids loodst ons crosscountry over gletsjers, door smeltwater en langs drijfzand. En dat met een rugzak van om en bij de 30 kilo! Enkele incidenten, zoals iemand die werd meegesleurd door een kolkende rivier of een andere medereiziger die in een gletsjerspleet verdween, liepen gelukkig goed af. De gids heeft ook een geweer bij zich, want je logeert in gebieden waar je ijsberen tegen het lijf kunt lopen. Daarom wordt er ’s nachts ook de wacht gehouden en is het fysiek een zware uitdaging. Tel daarbij dat het tijdens onze trekking zowat 24 uur licht was, dan kun je je voorstellen dat je niet veel aan slapen toekomt.” David is ook gefascineerd door het Himalaya- en Karakoramgebergte. “Ik heb al 12 van de 14 bergen boven de 8000 meter van dichtbij gezien. Die giganten staan voor mij symbool voor de nietigheid van de men. Dat gevoel is uniek!”
“We waren de eerste niet-dorpelingen in de voorbije 45 jaar” Door recente gezinsuitbreiding ligt het avontuurlijke reizen bij Dieter Uyttenhove (33), toezichter Werken bij het Departement Mobiliteit en Openbare Werken in Zeebrugge, even stil. Maar zijn trektocht door Peru, Argentinië en Brazilië was voor hem wel een hoogtepunt. “Nadat mijn vrouw en ik waren afgestudeerd, kon ik vijf maanden in Peru gaan werken en zij kon er opgravingen doen als archeologe. Daarna hebben we vijf maanden rondgetrokken. Ik had op enkele foto’s een site gezien waar zo’n 45 jaar geleden opgravingen waren gedaan naar overblijfselen uit de pre-Incaperiode. Het plaatsje bleek Rapayan te zijn, maar was volgens velen totaal onbereikbaar. We hielden voet bij stuk en zijn er al wandelend, liftend en met de bus balancerend naast ravijnen uiteindelijk geraakt. We werden er door de lokale burgemeester als koningen ontvangen, want het was van de opgravingen geleden dat er nog buitenstaanders in het dorp waren gekomen. Hij stond erop dat we bij hem thuis bleven slapen. Dat bleek een klein hutje met wat stro te zijn. De man had drie kippen en een haan en liet er prompt twee slachten voor ons! Daarna kregen we een rondleiding in het dorp. Er was daar niets: geen elektriciteit, geen openbare riolen, geen winkel, niets! De mensen verbouwden er zelf hun eten, hielden wat vee en leefden van ruilhandel. Een wijze les hielden we aan dit avontuur over: dat die mensen ondanks hun primitieve levensomstandigheden gelukkig waren.”
Benieuwd naar de reisfoto’s? Surf naar www.vlaanderen.be/13
13 -maga z i ne · 19
beste vrienden, beste collega’s
‘‘Ons uiteindelijke doel:
20 · 1 3 - m aga zine
geluk bevorderen’’ Laurent Bursens (63) (rechts op de foto) ✓ Licentiaat Psychologie en Orthopedagogiek ✓ Administrateur-generaal van het Vlaams
Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH, 320 collega’s). Ambtenaar sinds 1991. Het VAPH wil de participatie, integratie en gelijkheid van kansen van personen met een handicap bevorderen. Doel is hen de grootst mogelijke autonomie en levenskwaliteit bieden. Dat gebeurt voornamelijk via subsidieregelingen, zowel voor instellingen als voor personen zelf ✓ Geboren in Dendermonde ✓ Woont in Sinaai (Oost-Vlaanderen) ✓ Werkt in Brussel ✓ Gehuwd met Lieve, vader van Sam en Jessy ✓ Zegt: “Ik ben niet een van die mannen die zijn kinderen vanaf de zijlijn heeft zien opgroeien en dat moet compenseren met kleinkinderen achteraf”
Patrick Stevens (58) (links op de foto)
✓ Licentiaat Psychologie ✓ Inspecteur bij Zorginspectie (90-tal collega’s), sinds 2006 het agentschap dat de inspectiediensten verenigt van Kind en Gezin, het VAPH en de toenmalige administratie Gezin en Maatschappelijk Welzijn en de toenmalige administratie Gezondheidszorg ✓ Ambtenaar sinds 1976, toen nog bij de federale inspectiediensten, later bij de Vlaamse ✓ Geboren in Gent ✓ Woont in Gent ✓ Werkt thuis in Gent, op kantoor in Brussel en overal te lande op inspectie ✓ Woont al 25 jaar samen met (onwikkelingssamenwerker) Lisette, geen kinderen ✓ Zegt: “Mijn vader wou het liefst dat ik de speciaalzaak in groenten en fruit overnam. Maar mijn ouders hebben er nooit een probleem van gemaakt dat ik voor iets anders heb gekozen”
Of het nu om patiënten in de geestelijke gezondheidszorg of om mensen met een handicap gaat, voor Laurent Bursens en Patrick Stevens gaat het erom dat hun werk en het beleid ‘geluksbevorderend’ werken. Geld, erkenning, rang … daar doen ze het niet voor. “De inhoud telt en we zijn al blij dat we - al was het maar voor een deeltje - meer levensvrijheid kunnen bieden zodat meer mensen gelukkiger kunnen zijn”, zeggen de administrateur-generaal van het VAPH en de zorginspecteur in deze Beste vrienden, beste collega’s. Frank Willemse en Leen De Dycker
:Ze hebben allebei psychologie gestudeerd in Gent en leerden elkaar kennen toen Laurent een centrum voor geestelijke gezondheidszorg uit de grond stampte in Dendermonde. Patrick kwam het initiatief toen inspecteren. “We wilden het helemaal anders aanpakken, revolutionair bijna, en Patrick volgde ons daarin. Daar is een groot respect voor elkaar ontstaan”, zegt Bursens, die via een omweg langs een kabinet op het VAPH terechtkwam, verkaste naar de Zorginspectie om naar het VAPH terug te keren als administrateurgeneraal. Patrick is al die tijd inspecteur gebleven. Nu al 35 jaar lang. Ze kwamen elkaar al die tijd voortdurend tegen en behalve een gelijklopende visie op hun werk delen de twee ook een passie voor atletiek. LAURENT: “Ik ga tegenwoordig vier keer per week lopen. Elke keer acht tot tien kilometer. Meer kan ik niet omdat ik te veel voetbalkwetsuren heb gehad en op mijn knieën moet letten. Jij loopt toch veel verder, Patrick. Of niet meer?” PATRICK: “Ik heb mijn knieën ook overbelast, dus moet ik het voorlopig wat rustiger aandoen. Vorig jaar was ik wel fanatiek bezig. Ik liep toen geregeld mee met de marathonman, die elke dag toertjes maalde rond de Watersportbaan in Gent. Ik ben met een
groepje beginnen meelopen. Ik had nooit verder gelopen dan 20 kilometer, maar voor ik het wist liep ik twee keer een marathon met hen uit.”
De zomer is begonnen, heren. Tijd om op vakantie te gaan? PATRICK: “Ik ga deze zomer nog twee weken wandelen in de Alpen, in de buurt van Chamonix, maar ik heb al een stuk vakantie achter de rug. Mijn vriendin Lisette en ik houden ervan in de Sierra Nevada te wandelen. Liefst zo hoog mogelijk en liefst tot op de Mulhacén, met 3482 meter de hoogste berg van het Spaanse vasteland. We doen dat om de twee jaar. Altijd in de lente. Dan ligt er nog veel sneeuw en is het een beetje avontuurlijk geploeter.” LAURENT: “Ik ga begin juli voor een tiental dagen naar Italië. Naar de buurt rond Siena. Prachtige stad, prachtige streek, prachtige mensen.”
Werken jullie hard? LAURENT: “De laatste tien jaar vooral ‘s avonds en in het weekend veel harder dan vroeger. Overdag loop ik van de ene naar de andere vergadering en kom ik amper toe aan het steeds toenemende mailverkeer. Dus moet ik het na mijn uren doen. Of dat allemaal belangrijke mails zijn? Natuurlijk niet, want ik word veel te gauw in cc gezet. Toch neem ik ze
13 -maga z i ne · 21
beste vrienden, beste collega’s
Laurent Bursens: “Mijn vrouw en ik zitten ‘s avonds vaak, elk aan een kant van het bureau, onze mails nog te beantwoorden”
door, want je weet maar nooit of er iets in staat dat ik niet mag missen. Gelukkig heeft mijn echtgenote op het Instituut Tropische Geneeskunde in Antwerpen ook een directiefunctie en komt zij net als ik tijd te kort. Dan zitten we ’s avonds thuis, elk aan een kant van het bureau, onze mails te beantwoorden.” PATRICK: “Ik werk een stuk minder hard dan Laurent. Zeker omdat ik een halftijdse betrekking heb. Eind jaren negentig was ik wat uitgekeken op mijn job en nam ik loopbaanonderbreking. Ik wilde iets helemaal anders doen: een huis renoveren, liefst zo veel mogelijk met mijn eigen handen. Dat bleek een zwaardere klus dan gedacht en het putte me behoorlijk uit. Het huis raakte wel klaar, maar toen ik weer aan het werk ging in 2003, heb ik gevraagd om halftijds te gaan werken. Dat kon en men stelde voor een extra psycholoog halftijds aan te nemen. Al had ik voor ogen snel weer voltijds te gaan werken, toch heb ik dat niet gedaan. Ik was lang de enige psycholoog in de ploeg geweest en nu had ik eindelijk een collega. Dat wilde ik zo houden.”
PATRICK: “Thuiswerken lijkt comfortabel, maar het is niet altijd gemakkelijk om werk en eigen tijd goed te scheiden. Je mist toch collega’s om op terug te vallen en je privétijd begint over te lopen in je werktijd en omgekeerd. Dat stoort me wel wat.”
Hoe vult u zo’n halftijdse baan in? PATRICK: “Meestal werk ik drie volle dagen in de week. Dat is meer dan de 19 vastgestelde uren maar ja, dat beetje extra vind ik niet erg. Ik werk ook veel thuis, wat me veel verplaatsingstijd uitspaart.”
Jullie hebben elkaar leren kennen toen Laurent een centrum voor geestelijke gezondheidszorg oprichtte in Dendermonde en Patrick op inspectie kwam. Hoe kwam u erbij om een eigen centrum op te richten?
Is het moeilijk om thuis te werken? Hebt u daar de discipline voor?
LAURENT: “Na mei 1968 had ik me vol enthousiasme in de residentiële jeugdzorg gestort. Eerst bij Vrij en Vrolijk in Brasschaat waar 1000 kin-
22 · 1 3 - m aga zine
“Wij wilden de psychiatrie vermenselijken. Muren letterlijk en figuurlijk slopen” Laurent Bursens
Bent u zelf verbaasd dat u na 35 jaar nog altijd bij de overheid werkt? PATRICK: “Helemaal niet. Voor mij heeft het altijd gegaan om de geestelijke gezondheidszorg. Daar wilde ik iets mee doen en de overheid was de eerste die me een job aanbood in die zin. Ik ben bij de federale begonnen als inspecteur en later naar de Vlaamse overgeheveld. Dat is me altijd goed bevallen. Vooral omdat ik mee heb kunnen werken aan een nieuwe manier om met geestelijke gezondheidszorg om te gaan.”
deren samen in een instelling zaten. Maar de voorzieningen en de aanpak van toen bleken schrijnend en ondermaats. (Bursens zette toen een actiegroep op en stond aan de wieg van het verzet tegen het wanbeleid in de jeugdzorg, red.). Ik wilde tonen - met een zekere zin voor revolte - dat het anders kon en richtte een centrum op voor ambulante geestelijke gezondheidszorg. Weg van de klassieke, residentiële instellingen waar patiënten in grote zalen moesten leven. Patrick was toen inspecteur en een verrijking voor de sector, die nog werd gedomineerd door psychiaters en pillen. Patrick en ik zagen veel meer heil in een ambulante en psychotherapeutische aanpak. We inspireerden elkaar en hadden dezelfde mening. Wij wilden mensen niet betuttelen. Wij wilden hen de verantwoordelijkheid geven die ze aankunnen en hen een plaats in de maatschappij geven. Wij wilden de psychiatrie vermenselijken. Muren letterlijk en figuurlijk slopen. Hetzelfde gebeurt nu op het VAPH. Ook hier maken we de overgang van grote instellingen met eenheidszorg naar een individuele aanpak met zorg op maat.”
Waar komt die drang vandaan om te vermenselijken, zowel bij de geestelijke gezondheidszorg als nu weer bij de zorg voor personen met een handicap? LAURENT: “Je moet dat niet zien als een innerlijke drang. Het is de tijdsgeest die je inspireert en de confrontatie met de ontmenselijking die revolte opwerkt. Herinner u de Viëtnamoor-
Patrick Stevens: “Thuiswerken lijkt comfortabel, maar het is niet altijd gemakkelijk om werk en eigen tijd goed te scheiden”
log, met de opkomst van Independent Living en het ontstaan van Handicap International. Die hebben ervoor gezorgd dat het beleid stopte met de betutteling van mensen met een fysieke of mentale handicap. Wij hebben hier en daar een steentje bijgedragen.” PATRICK: “Ik surfte mee op dezelfde tijdsgeest en werkte als inspecteur die evolutie niet tegen. Integendeel.”
Bent u ervan overtuigd dat die nieuwe aanpak ook een betere is? Zowel voor de sector als voor zijn klanten? LAURENT: “Het hangt ervan af wat je met ‘beter’ bedoelt. Ik ben er in ieder geval zeker van dat de nieuwe aanpak de levenskwaliteit van mensen bevordert en hun gelukkiger maakt. En dat is ook ons uiteindelijke doel.” PATRICK: “Het psychotherapeutische instrumentarium heeft zich nu wel kunnen ontwikkelen, maar sinds 2000 zijn tachtig kleine centra voor geestelijke gezondheidszorg tot twintig grote gefuseerd. Dat heeft onder andere tot gevolg dat er meer management is en dat is niet altijd compatibel met de eigenheid van de geestelijke gezondheidszorg. De keuzes die klassiek opgeleide psychotherapeuten in hun werk met patiënten willen maken, zijn niet altijd degene die het management van vandaag het meest efficiënt en doelmatig vindt.”
Bent u een manager? LAURENT: “Steeds meer en ik vind het ook geen belediging om een manager genoemd te worden. Een organisatie moet gestuurd worden en daar heb
je iemand voor nodig. Of ik daarvoor opgeleid ben? Nee, ik heb wel heel wat opleidingen gevolgd, maar verder doe ik het vooral naturel.”
Bent u nooit verleid geweest door de betere beloning in de privésector? LAURENT: “Nooit. Geld is nooit een drijfveer geweest.” PATRICK: “Ik leef eerder sober en heb dus niet zo grote behoefte aan veel geld.”
“We moeten niet denken dat het beter zal zijn als we het allemaal zelf doen. We moeten kritisch blijven voor onszelf en dat lukt niet altijd” Patrick Stevens
Verdient u veel en bent u daar tevreden mee? LAURENT: “Netto moet dat zo’n 4500 euro zijn. Dat is zeker niet weinig. Extra’s heb ik wel afgebouwd. Ik heb bijvoorbeeld geen chauffeur meer, als signaal voor het personeel dat we geen overbodige uitgaven willen doen en ook omdat dat privilege tegenover de andere medewerkers contraproductief werkt.” PATRICK: “Als halftijds personeelslid krijg ik 1600 euro wedde plus een toelage van 300 euro omdat ik in het statuut van loopbaanonderbreking voor 50-plussers zit.”
Kijkt u uit naar uw pensioen? PATRICK: “Ik
denk daar nog niet veel
aan. Af en toe misschien wel, maar ik heb mijn werk altijd graag gedaan en hoop dat ik het nog lang graag blijf doen. Het is wel zo dat er sinds BBB een opsplitsing is tussen dossierbeheer en inspectie, waardoor de variatie van mijn opdrachten kleiner geworden is.” LAURENT: “Ik blijf doorwerken tot mijn 65ste en leg mij erbij neer dat ik niet alles wat ik nog wil realiseren, ook zal kunnen doen. Ik ben zeker niet bang voor het zwarte gat. Ik heb indertijd vier vzw’s opgericht en vind steeds moeilijker beheerders die zich belangeloos willen inzetten. Er is dus nog werk genoeg.”
Bent u ten slotte hoopvol over de Vlaamse overheid? Staan we er goed voor of niet? LAURENT: “Vlaanderen doet het goed, maar we zullen blijven sukkelen als de staatshervorming onvoltooid blijft. We kunnen geen efficiënt gehandicaptenbeleid uitwerken op het vlak van zorg als de federale overheid blijft instaan voor de vervangingsinkomens en we van elkaar niet weten wat we doen. We kunnen zelfs de federale cijfers niet inkijken. Buitenlandse collega’s kijken daarnaar en begrijpen er niks van.” PATRICK: “Ik volg Laurent op het vlak van die onvoltooide staatshervorming, maar ik vind ook dat we niet moeten denken dat het beter zal zijn als we het allemaal zelf doen. We moeten kritisch blijven voor onszelf en dat lukt niet altijd.”
Bedankt. 13 -maga z i ne · 23
schatten van vlaanderen
24 · 1 3 - m aga zine
Kalmthoutse Heide is niet langer purper Een maanlandschap. Dat is wat nog rest van 600 hectare - van de in totaal 3500 hectare - van de Kalmthoutse Heide, na een verwoestende brand eind mei. Daarbij ging vooral het zo typische heidegedeelte van het natuurgebied in vlammen op. Van unieke planten zoals beenbreek, gevlekte orchis en veenpluis rest weinig of niets. Voor dieren zoals de zeldzame gladde slang, een hele reeks vlinders en vogels die op de grond broeden, had de brand dramatische gevolgen. De schade is niet alleen zichtbaar groot. Op sommige plaatsen is ook de bodem, inclusief de zaden, insecten en spinnen die erin zaten, vernietigd. De kans is groot dat de heide volgend jaar niet meer purper zal zijn, maar groen. Grassen recupereren immers sneller dan heide. Voor de collega’s van het Agentschap voor Natuur en Bos is dit de grootste ecologische ramp ooit in Vlaanderen. Zij zetten de komende jaren alles op alles om het unieke karakter van de purperen heide te redden. FOTO: Agentschap voor Natuur en Bos
13 -maga z i ne · 25
Agressie op het werk
26 · 1 3 - m aga zine
Nogal wat collega’s krijgen te maken met agressieve klanten die schelden en tieren, dreigen en intimideren, duwen en trekken en zelfs schoppen en slaan. Het eerste dagelijks, het laatste gelukkig zelden. Bij de ene glijdt die negatieve energie er gewoon af, bij de andere dringt ze door en weegt ze zwaar. Drie collega’s vertellen hun verhaal over ‘agressie op het werk’ en wij vroegen hun organisatie hoe ze die tracht te voorkomen of helpt te verwerken. Frank WILLEMSE
“Of ik ooit bang ben geweest? Nee, want ik heb het nooit laten escaleren”
plekke uit en nee, daar reageerde niet iedereen even goed op. Dan begonnen ze te schelden, te duwen en te trekken. Er waren er ook die subtieler agressief waren. Men liet mij ooit wachten terwijl intussen de 100 werd gebeld met de melding dat ’iemand zich valselijk uitgaf voor controleur’. En dan stormden daar agenten binnen die je nogal hardhandig durfden aanpakken. Een keer heb ik daarvoor klacht neergelegd. Mijn wagen is ook verschillende keren gemolesteerd en bekrast geweest.’’
Wat is het meest verregaande dat u hebt meegemaakt?
Rudi Vanden Bussche (50) ✓ Al 28 jaar controleur, sinds 1998 bij het agentschap Vlaamse Belastingdienst (VLABEL) ✓ “Als controleur ben ik een soort detective die mensen en bedrijven opspoort omdat ze hun onroerende voorheffing of leegstandsheffing niet betalen. En als ik ze vind, heb ik het mandaat om loon- of huurbeslag op te leggen, andere bewarende maatregelen te nemen en zelfs over te gaan tot onroerend beslag wat tot de verkoop van het pand leidt. De regelgeving moet nu eenmaal worden gerespecteerd en een belasting moet nu eenmaal worden betaald.”
“Soms droom ik wel eens over mijn werk, maar dan eerder over de schrijnende toestanden die ik zie dan over de agressie waarmee ik word geconfronteerd”, zegt Rudi Vanden Bussche, gehard door 31 jaar ervaring als controleur op de baan in heel Vlaanderen. Hij nam zijn functie als controleur op in 1981, toen er nog kijk- en luistergeld betaald moest worden. RUDI: “Wij
zochten administratief uit waar de zwartkijkers zaten en gingen ter plekke controleren of er geen televisietoestel stond. Als dat het geval was, kon de boete oplopen tot 56 500 frank (1412 euro). Die reikten we ter
“Twintig jaar geleden nam ik een nieuwe collega mee op pad. We kwamen ’s morgens vroeg aan bij een jonge kerel die nog maar net in bed lag. Hij laat ons binnen en we zien een groot nieuw televisietoestel staan. We leggen hem uit dat hij daar geen kijk- en luistergeld voor betaalt. Stilte. Dan staat die man op, pakt die tv en smijt hem door de deur op straat waar die in duizend stukken uit elkaar knalt. ‘Voilà, ik heb geen televisie en dus kun je me ook geen boete geven. En nu eruit’, zegt die kerel. Ik heb die man alsnog inschreven met de bepaalde belastingverdubbeling. Dat toestel stond uiteindelijk wel bij hem thuis op het moment dat we ter plaatse kwamen.”
Dat was vroeger. Reageren de mensen nu minder agressief? “Ik vind van wel, maar dat kan ook liggen aan de aard van de belasting die ik controleer. In de tijd van het kijk- en luistergeld kwam ik vaak bij mensen voor wie die tv het laatste stukje bezit was. Die gingen door het lint als ze daar dan ook nog eens belasting en boetes op moesten betalen. Nu controleer ik op onroerende voorheffing en leegstandsheffing. Dat is bij mensen die toch minstens een huis hebben, dus raakt het
13 -maga z i ne · 27
Agressie op het werk hen veel minder. Ik kan ook afbetalingsplannen voorstellen als het om grotere bedragen gaat en dat kalmeert de mensen vaak. Dit jaar gaan we echter - onder bepaalde voorwaarden - overgaan tot onroerend beslag als mensen niet betalen. Dan nemen we mensen hun woning af om ze te verkopen. Ik denk dat we dan weer met ernstigere agressie te maken zullen krijgen.”
“Ze mogen kwaad worden, maar ik kan niet hebben dat ze mij als mens aanvallen”
Bent u ooit bang geweest? “Nee, want ik heb het nog nooit laten escaleren. Bij momenten voel je je ook een psycholoog, die een triest levensverhaal moet aanhoren. Door alleen al te luisteren, komen ze tot rust en waait de agressie weg.”
Wat doet de Vlaamse Belastingdienst?
Marieke Scharpé (43)
‘‘Gestart met risicoanalyse”
✓ Medewerker gewestelijke stedenbouwkundige inspectie, agentschap RWO-inspectie West-Vlaanderen (sinds 2006)
”Onze preventiedienst is gestart met een risicoanalyse. We willen weten wat precies de risico’s zijn voor onze mensen. Zeker nu we op de baan gaan controleren op verkeersbelasting, willen we meer aandacht besteden aan het voorkomen van agressie”, zegt Els Vermeir, communicatieverantwoordelijke van VLABEL. ELS VERMEIR: “Ook de loketten passen we aan, waar nodig met veiligheidsglas en alarmknoppen. Zeker aan een loket dat tot 18 uur open is – een moment dat er nog maar weinig mensen op de werkvloer zijn – nemen we maatregelen. Niet dat er zo veel incidenten zijn geweest, maar mensen reageren nu eenmaal soms buiten proportie ‘omdat we aan hun geld zitten’. Want zo zien zij het. Ook aan de telefoon krijgen we vaak gefrustreerde en daardoor agressieve klanten. We proberen daarom medewerkers te rekruteren die daarmee om kunnen. Zo nodig krijgen ze training. In een gevarenpremie voorzien we vooralsnog niet. We focussen in eerste instantie op preventie.”
28 · 1 3 - m aga zine
“In 95 procent van de gevallen kan ik begrip opbrengen voor de woede van de mensen en de daarmee gepaard gaande agressie. Maar niet als ze persoonlijk worden. Ik ben ook maar een mens die haar job doet”, zegt Marieke Scharpé, al vijf jaar medewerker van de bouwkundige inspecteur in West-Vlaanderen. En dat weegt soms zwaar. Marieke: “Ze
mogen kwaad worden, maar mij als mens aanvallen, kan ik niet hebben. Zoals toen een man naar me uithaalde met: ‘Jij zou in een naziconcentratiekamp kunnen werken om de kindertjes naar de gaskamer te leiden. Zo slecht ben jij.’ En dan nog dreigen: ‘Ik weet waar jij woont. Ik weet hoe laat je kinderen thuiskomen. Maar weet jij of ze morgen nog zullen thuiskomen?’ Toen is er een rechtszaak opgestart en heeft de RWO-inspectie ook zelf klacht neergelegd tegen de betrokkene. In eerste instantie kregen we ongelijk omdat de rechter vond dat ik er maar tegen moest kunnen ‘gezien mijn beroepskeuze’. In beroep is die man dan
✓ “Als medewerker van de bouwkundige inspecteur onderzoek je op basis van klachten bouwovertredingen. Grote en kleine. Onze job bestaat voor een deel uit administratief werk op kantoor, maar elke week gaan we ook ter plekke langs bij overtreders. Soms op afspraak, soms onaangekondigd. We kunnen hun bouwwerken dan onmiddellijk laten stilleggen en verzegelen. In het overgrote deel van de gevallen verloopt dat allemaal rustig. Er is wel eens discussie, maar tijdens het gesprek komen we wel tot een oplossing. Soms echter niet.” toch veroordeeld wegens smaad en eerroof. Dat vond ik belangrijk. Dat ik gelijk had om me gekwetst te voelen. Ik heb er ook uit geleerd dat ik mensen niet moet laten uitrazen. Ik stop ze nu sneller af en maak duidelijk dat ‘het hier eindigt’.”
Wordt u dat ooit gewoon, die aanhoudende opstoten van negatieve energie? “Nee, en soms heb ik het daar persoonlijk moeilijk mee en weet ik niet of ik het kan volhouden. Alles draait erom of je het makkelijk van je kunt afzetten.
Bij de afdeling Inspectie hebben ze er begrip voor dat ik dat soms niet kan. Veel collega’s hebben uiteindelijk al ervaring met agressie en weten dus wat voor impact het op je kan hebben. Het is voor mij ook belangrijk dat je steun krijgt van de organisatie.”
Krijgt u daarvoor een training? “Niet echt. Je leert in de praktijk en van collega’s hoe je het het best kunt aanpakken. Zelf heb ik heel veel aan de jaren dat ik airhostess was. Ik heb daar veel trucjes geleerd om met lastige klanten om te gaan.”
Kun je agressie voorkomen? “Absoluut. Door mensen duidelijk te maken dat je de vijand niet bent. Als ik een overtreding vaststel en de bouwwerken stilleg, geef ik altijd onmiddellijk aan wat de mensen kunnen doen om wel in orde te zijn. Ik geef hen tips zodat ze ook het gevoel hebben dat ik een helpende hand reik.”
Wat doet RWO-inspectie?
“Er heerst hier zeker geen machocultuur à la ‘niet flauw doen, het hoort erbij.” Bij RWO-inspectie zijn agressieve klanten zo niet dagelijkse, dan toch wekelijkse kost. “De eerste risicoanalyse die we deden, dateert van 1999 en we zijn er een kleine 15 jaar geleden bewuster mee beginnen omgaan toen we ambtshalve gingen afbreken en de reacties daarop erg fel waren”, zegt Piet Vanhoutte, afdelingshoofd RWOinspectie. PIET VANHOUTTE: “Het begint al bij de aanwerving. We maken sollicitanten duidelijk dat ze met agressiviteit geconfronteerd kunnen worden en vragen hen ook hoe ze daar op zouden reageren. Als ze aangenomen zijn, bieden we opleidingen aan, zoals mondelinge communicatie voor inspectiediensten. Daar leren ze hoe ze hun boodschap kunnen overbrengen zonder agressie op te wekken. Daarnaast hebben we een veiligheidsplan opgesteld, gaande van bezoekers die alleen op afspraak kunnen langskomen en zich moeten aanmelden tot met twee personen op pad gaan en de politie als begeleiding meevragen. Als er ondanks de voorzorgsmaatregelen toch agressie is en onze mensen verbaal of fysiek zijn aangevallen, dan voorzien wij in psychologische en sociale begeleiding. Desnoods leggen we ook klacht neer bij de rechtbank. Collega’s praten ook met elkaar om eruit te leren. Er heerst zeker geen machocultuur à la ‘niet flauw doen, het hoort erbij’.”
“Als ik alleen al zijn stem hoorde, vluchtte ik in paniek weg”
Ilse Brouns (28) ✓ Trajectbegeleider bij GTB (gespecialiseerde trajectbegeleiding) in opdracht van de VDAB (sinds 2005) ✓ “Ik begeleid een 130-tal klanten met een verstandelijke, psychische of fysieke arbeidshandicap die een tewerkstelling op maat nodig hebben. Dat gaat van aanzetten tot bijscholing en sollicitatiebegeleiding tot evaluaties van hoe de cliënt het ervan afbrengt op het werk. Meestal loopt dat allemaal heel goed en is het heel bevredigend werk. Behalve die ene keer.”
“Ik had een klant die van zichzelf vond dat hij makkelijk een gewone job aankon, maar in de praktijk kon hij niet functioneren in een gewoon arbeidscircuit. Hij gaf mij daarvan de schuld en was al een paar keer verbaal agressief geweest zonder gevolgen. Tot hij me begon te stalken. Hij belde tientallen keren per dag om mij te bedreigen. Van ‘ik ga de krant
13 -maga z i ne · 29
Agressie op het werk bellen en zeggen dat jij je werk niet doet’ tot ‘ik ga je kapot maken’. Op den duur nam ik zelf de telefoon niet meer op en deden collega’s dat in mijn plaats”, vertelt Ilse, al zes jaar consulent in Limburg. Anderhalf jaar lang duurde dat gestalk. ILSE: “Waarom
ik niet eerder heb ingegrepen? Omdat ik tijdens mijn opleiding te horen had gekregen dat we die mensen een kans moesten geven en ik ook wist dat die man ziek was. En soms minderde dat en vergat ik het. Tot hij weer belde om te tieren en te schelden. Thuis deed ik dat wat lacherig af als ‘mijne vriend heeft weer gebeld’. Maar ik werd toch wat paranoïde en bang dat hij me op straat zou herkennen en me ook privé zou gaan lastigvallen.”
Wanneer is het inzicht gekomen dat het zo niet verder kon? “Toen hij de werkwinkel binnenkwam en ik achterin aan het werk was. Als ik alleen al zijn stem hoorde, vluchtte ik in paniek weg. Ik ben daarna mijn probleem gaan voorleggen aan de
coördinator die me doorverwees naar Joris Philips (verantwoordelijk bij VDAB voor het agressiebeleid, red.). Hij heeft me eerst duidelijk moeten maken dat het niet normaal was wat me overkwam en heeft me ook aangezet klacht in te dienen bij de politie. Op de eerste plaats voor mezelf om me het gevoel te geven dat ik er iets aan had gedaan. Maar ook om die man duidelijk te maken dat hij te ver ging.”
Hoe werd die klacht bij de politie ontvangen? “Eerst lachten ze mijn verhaal weg: ‘Het is toch zijn recht om te bellen als hij werk zoekt’. Tot ze de details hoorden. De politie is bij die man langsgegaan en merkte hoe agressief hij zich opstelde tegenover mij. Ze hebben hem duidelijk gemaakt dat hij er mee moest ophouden. Dat is intussen een half jaar geleden en ik heb niks meer van hem gehoord.”
Neemt u nu extra voorzorgen? “Ik vrees van niet. Ik doe nog altijd hetzelfde. Maar als het me weer zou overkomen, zou ik wel sneller reageren
en sneller raad gaan vragen over wat te doen in zo’n situatie. Ik ga ook een cursus ‘omgaan met agressie: intimidatie met klanten’ volgen. Dat zou me in de toekomst weerbaarder moeten maken.”
Hoe reageren uw collega’s op zo’n verhaal? “Als ik het vertel, hebben ze allemaal hun verhalen, maar zo’n geval van stalking, dat blijkt toch redelijk uniek.”
Tien tips
Wat als het u overkomt? 1.
flex en begin niet terug te schelden. Word niet zelf agressief.
3. Wat doet de VDAB?
‘‘We weten dat agressie een serieuze impact kan hebben” Bij de VDAB wordt sinds anderhalf jaar een beleid gevoerd dat agressie moet voorkomen of kanaliseren. “Elke organisatie doet brandoefeningen zodat het personeel weet wat te doen als het echt brandt. Zo moet je ook een beleid rond agressie ontwikkelen. Niet om achteraf te gaan blussen, maar wel om te voorkomen dat het gebeurt. En als het toch gebeurt, weet iedereen wat te doen. Je moet het dus een plaats geven in de organisatie”, zegt Joris Philips, beleidsmedewerker bij de VDAB. JORIS PHILIPS: ‘‘Jaarlijks hebben we bij de VDAB toch een zeventigtal incidenten. Je kunt daarop inspelen met dure ingrepen: videocamera’s, security ... Maar het is niet de bedoeling om van de VDAB een vesting te maken. We hebben geleerd dat je beter alles in zijn geheel bekijkt en daarom hebben we een totaalplan opgesteld dat we geleidelijk invoeren. Via de VDAB-veiligheidsketen kunnen we zowel preventief als repressief inspelen op incidenten. De nadruk ligt wel op bewustwording en opleiden van het personeel. Daarnaast hebben we informatie op ons intranet gezet, bieden we een webleercursus aan, organiseren we opleidingen en is er een meldingsformulier en een protocol. We onderwerpen gebouwen ook aan een securityscan en installeren alarmknoppen als dat nodig is. Als het dan toch nog misgaat en een collega met agressie te maken krijgt, bieden we opvang en advies. We weten immers dat agressie een serieuze impact kan hebben op het slachtoffer en zijn of haar omgeving.”
30 · 1 3 - m aga zine
Neem agressief gedrag niet persoonlijk.
2. Weersta aan je verdedigingsre-
Verhef je stem niet. Begin zachter te praten als de andere harder roept.
4. Probeer niet je gelijk te halen, zoek naar een consensus.
5.
Laat je gesprekspartner stoom afblazen. Haal dan diep adem en geef jouw kant van het verhaal.
6. Kom op voor jezelf zonder het gevecht aan te gaan. Trek een duidelijke grens. Gewoon stop zeggen, helpt vaak al.
7.
8.
Het is niet omdat je gesprekspartner boos is, dat hij ongelijk heeft. Focus daarom op de inhoud van wat hij zegt. Niet op de vorm. Houd oogcontact. Toon dat je niet geïntimideerd bent.
9. Gebruik zijn naam. 10. Geef jezelf de tijd om agressieve momenten te verwerken.
werkplek
Geen radio meer op het werk Radio of muziek luisteren op het werk mag binnenkort alleen nog met een hoofdtelefoon. Anders moet uw entiteit auteursrechten betalen. Maarten De Gendt
De kans is groot dat u binnenkort niet meer naar de radio of naar muziek mag luisteren op het werk. Het College van Ambtenaren-Generaal (CAG) beveelt departementen en agentschappen aan om muziek op de werkvloer in het arbeidsreglement te verbieden, tenzij met hoofdtelefoon. Al moet dat bij het ter perse gaan van deze 13 nog met de vakbonden besproken worden. “Ook als je muziek speelt op de werkvloer, ben je immers auteursrechten verschuldigd, net zoals in handelszaken, op openbare plaatsen of op websites”, zegt woordvoerder Thierry Dachelet van Sabam. Sabam en Simim, die de rechten van auteurs, componisten en producenten behartigen, hebben enkele maanden geleden samen gezeten met het Agentschap voor Facilitair Management (AFM). Daar hebben ze berekend wat de Vlaamse overheid zou moeten betalen voor gebruik van muziek op de werkplaats, in bedrijfsrestaurants en op personeelsfeesten. Ze kwamen uit op een bedrag van ruim 235 000 euro per jaar (inclusief btw), of een kleine 10 euro per personeelslid. “Dat is een serieus bedrag”, vindt Gert Potoms van AFM. “Maar omdat we bijna de hele Vlaamse overheid in één aangifte bundelen, is het voordeliger dan als elke entiteit afzonderlijk aangifte zou doen. Een aantal entiteiten zullen nu in hun arbeidsreglement muziek op de werkvloer verbieden. Sommige hebben dat zelfs al eerder gedaan. Als we op het einde de correcte optelsom maken, zal het bedrag voor Sabam en Simim lager liggen. We
kunnen ook besparen door in de bedrijfsrestaurants geen muziek toe te laten. Of door muziek op personeelsfeesten aan te geven op het moment dat ze plaatsvinden, in plaats van het forfait voor een jaar te betalen.” Veel kans dus dat u binnenkort ook van uw baas te horen krijgt dat u op het werk geen radio of muziek meer mag spelen. Alleen met uw hoofdtelefoon op kan het nog, omdat dat tot de privésfeer wordt gerekend. Thierry Dachelet van Sabam legt uit: “Volgens de wet kun je alleen thuis in fami-
liekring muziek spelen zonder dat je auteursrechten hoeft te betalen. In alle andere gevallen moet je in principe wel betalen. Dus ook op het werk, zelfs in kantoren en werkplaatsen die niet publiek toegankelijk zijn. En zelfs in lokalen waar maar één persoon zit.” www.sabam.be/unisono
Onze columnist Filip heeft zich op p. 45 nog niet verzoend met de radiostilte op de werkvloer
13 -maga z i ne · 31
magda
Mag u uw laptop meenemen op vakantie? Misschien leest u deze 13 wel op een of ander zonovergoten strand. En misschien hebt u zelfs uw laptop van het werk mee op reis, want er is toch gratis wifi in het hotel. Maar: mag dat wel? En wat als die laptop gestolen wordt? Filip De Maesschalck
Wie zijn werklaptop meeneemt op reis, doet dat op eigen risico
“Occasioneel privégebruik van de kantooruitrusting is volgens de deontologische code in beperkte mate toegestaan”, zegt coördinator Integriteitszorg Kristien Verbraeken. “Daaronder moet je voor een laptop in de eerste plaats verstaan dat je op de werkvloer al eens naar een website mag surfen die niet noodzakelijk met het werk te maken heeft, bijvoorbeeld om inlichtingen te zoeken of om je sociale website even te checken. Anders ligt het als je je laptop voor privégebruik meeneemt op reis. Dat raden we af. De lijnmanager kan wel toestemming geven om het toestel mee te nemen om eventueel bereikbaar te zijn, maar in principe kun je dat beter niet doen.” Paul De Vroede, IT Security Officer bij 32 · 1 3 - m aga zine
de entiteit e-government en ICT-Beheer (e-IB), bevestigt dat standpunt. “Bij verlies of diefstal van het toestel duiken er onmiddellijk een aantal veiligheidsproblemen op. Er staan misschien vertrouwelijke data op of er kan via het toestel geprobeerd worden om op het netwerk van de Vlaamse overheid te raken. Vertrouwelijke data kun je trouwens beter niet op de interne harde schijf wegschrijven, maar wel op de serverschijven.” In elk geval moet je de diefstal of het verlies onmiddellijk aangeven. “De correcte procedure bij diefstal kan verschillen van beleidsdomein tot beleidsdomein. In ieder geval moet u aangifte doen bij de politie, die een procesverbaal opstelt. En u moet uw ICT-verantwoor-
delijke op de hoogte brengen, aangezien de hardware eigendom is van de Vlaamse overheid. Als het een toestel met netwerkaansluiting is, moet het MAC-adres uit het systeem gehaald worden zodat de dief niet meer op het netwerk kan.” Vaak wordt de werklaptop ook gebruikt om vakantiekiekjes op te slaan. “Da’s dan dubbel erg, want je verliest niet alleen je laptop, maar ook al je herinneringen aan de reis”, besluit Paul. “Voor gestolen laptops is onze werkgever in de meeste gevallen ‘eigen verzekeraar’. Dat betekent dat de Vlaamse overheid zelf instaat voor de risico’s van verlies of diefstal en dus elke nieuwe laptop zelf betaalt”, legt Anne Geenen, juriste bij e-IB, uit. “Maar dat is wel anders als je het toestel meeneemt op reis, dus niet voor het werk. In dat geval zou ik toch aanraden om een persoonlijke verzekering tegen diefstal te nemen.” Het Departement internationaal Vlaanderen biedt standaard een verzekering tegen diefstal voor collega’s die op buitenlandse zending vertrekken. “Maar dat is een dure verzekering”, weet Tania Van Lantschoot, hoofdmedewerker bij iV. “We onderzoeken nu of we die verzekeringsmogelijkheid kunnen uitbreiden voor de hele Vlaamse overheid.”
conclusie U kunt uw werklaptop beter niet meenemen op reis. Als u hem toch meeneemt, doet u dat op eigen risico. U moet in elk geval toestemming vragen aan uw leidinggevende. En u kunt het best een verzekering afsluiten tegen diefstal of verlies. Wie onder het ICT-contract met HP-Belgacom valt, vindt op het extranet alle informatie. Wie buiten dat raamcontract valt, informeert best even bij zijn chef en zijn personeelsdienst.
Collega’s geven tips
Stoppen met roken Dat roken ongezond is, weet iedereen. Maar stoppen is soms erg moeilijk. De afdeling Preventie en Bescherming van het Departement Bestuurszaken lanceerde daarom een campagne om collega’s aan te moedigen te stoppen met roken. De verpleegkundigen geven tips en informatie, en staan zelfs klaar om u persoonlijk te coachen als u wilt stoppen met roken.
Yvan Van Damme geeft 10 nuttige tips:
Gudrun De waele
“De meeste rokers slagen er bij hun eerste poging niet in om te stoppen”, zegt verpleegkundige en rookstopbegeleider Yvan Van Damme. “Daarom ben ik opgeleid om mensen te begeleiden en te motiveren. Net die steun en aanmoediging kan het verschil maken tussen volhouden en opgeven. Stoppen met roken heeft trouwens meteen effect. Na amper twintig minuten is bijvoorbeeld je hartritme genormaliseerd, na 24 uur zijn alle sporen van kooldioxide verdwenen uit je lichaam en worden je longen weer schoon.” “Wij benaderen mensen altijd positief: niemand moét stoppen met roken, maar wie het wil proberen, krijgt alle steun. De campagne is bewust zo op-
gevat: alles is beschikbaar, maar wij bestoken niemand ongevraagd met informatie.” De campagne werd afgetrapt op 31 mei, de Werelddag tegen tabak. Hebt u de startdag gemist? U vindt nog altijd tips en informatie over stoppen met roken op koepel.vonet.be/stoppenmetroken of op www.tabakstop.be. Ook tijdens de welzijnsdagen die de afdeling Preventie en Bescherming in het najaar in alle provincies organiseert, komt u meer te weten over stoppen met roken. Surf voor de data en het programma naar koepel.vonet. be/apb.
Wilt u stoppen met roken? 1. Neem een duidelijk besluit. 2. Kies een stopdag. 3. Zorg ervoor dat er geen sigaretten in huis zijn. Gooi ook asbakken en aanstekers weg. 4. Stop in één keer. Probeer niet eerst te minderen. 5. Breng familie, vrienden en collega’s op de hoogte van uw poging om te stoppen en durf steun te vragen. Hulp verhoogt uw kans op slagen! 6. Vermijd de eerste weken situaties die u kunnen aanzetten tot roken, zoals feestjes of rokerige kroegen. 7. Verzin een alternatief als u zin krijgt in een sigaret. Eet een stuk fruit, wandel even rond, doe iets leuks. 8. Concentreer u op de reden waarom u gestopt bent met roken. Denk positief. 9. Wees trots op wat u hebt gepresteerd. 10. Leg het geld dat u uitspaart door te stoppen met roken opzij en trakteer uzelf op iets leuks.
13 -maga z i ne · 33
personeel Sectorale onderhandelingen na één jaar weer gestart
Toch extra geld ondanks besparingen Na één jaar onderbreking zijn de onderhandelingen voor het volgende sectoraal akkoord opnieuw van start gegaan. De Vlaamse Regering heeft nu 20 miljoen euro vrijgemaakt om financiële maatregelen in het akkoord te stoppen. Daardoor waren de vakbonden bereid terug te keren naar het overleg. Maarten De Gendt
Op 7 juni zaten vertegenwoordigers van de vakbonden, de ministers en de topambtenaren rond de tafel om de onderhandelingen opnieuw op te starten. Eind april had de Vlaamse Regering immers beslist een goeie 20 miljoen euro uit te trekken voor nieuwe maatregelen in het sectoraal akkoord. Voordien wou ze geen geld vrijmaken, omdat er in volle besparingsperiode nog geen duidelijkheid was over het budgettaire plaatje voor de volgende jaren. “Ook nu is het nog altijd niet evident dat de Vlaamse Regering geld vrijmaakt”, vertelt gevolmachtigd onderhandelaar Frans Cornelis. “We weten nog niet zeker of de huidige economische heropleving de komende jaren blijft duren. De besparingsmaatregelen van de voorbije jaren blijven wel van kracht, en tegen 2015 zou er nog eens 50 miljoen bespaard moeten worden op personeelskosten.” Met het geld dat nu op tafel ligt, lijkt een verhoging van de maaltijdcheques tot 7 euro een haalbare kaart. Dat was al de hele tijd de belangrijkste eis van de vakbonden, en daar blijven ze ook bij. “Ook belangrijk is dat er meer evenwicht is tussen eisen van de vakbonden en eisen van werkgeverskant”, vult Cédric Eerebout van VSOA aan. “Vorig jaar was dat evenwicht zoek: in de onderhandelingen sneuvelden toen veel meer eisen van ons dan van de werkgever. We hopen dat de onderhandelingen nu wel op een constructieve manier gevoerd zullen worden.”
Tewerkstelling prioritair
Er is nu wel geld ter beschikking voor een financieel voordeel, maar de vakbonden blijven waakzaam voor hun andere bezorgdheden. Hilaire Berckmans van ACOD: “De tewerkstelling moet gegarandeerd blijven. We zijn vóór een verhoging
34 · 1 3 - m aga zine
van de maaltijdcheques, maar we willen niet dat er tegelijk contractuele collega’s ontslagen worden. Als dat het geval is, zien we het geld liever naar tewerkstellingsmaatregelen gaan.” Chris Herreman van ACV-Openbare Diensten vindt het belangrijk om te blijven praten met de werkgever: “Als er tegen 2015 nog eens 50 miljoen extra bespaard moet worden, willen we daar natuurlijk bij betrokken zijn. Maar het is alvast positief dat de regering afziet van verdere lineaire besparingen, met de kaasschaaf. En er komt bovendien een soort solidariteitsmechanisme voor entiteiten waar ze de bestaande
Intussen in het personeelsstatuut Het Vlaams personeelsstatuut, waar zo’n driekwart van de lezers onder valt, heeft een aantal wijzigingen ondergaan. Het gaat vooral om technische wijzigingen, zoals verouderde termen die zijn aangepast of overgangsmaatregelen die zijn geschrapt. Maar er zijn ook een paar interessante nieuwigheden. Deeltijdse contracten tellen sinds 1 januari 2011 altijd mee om uw geldelijke anciënniteit te berekenen. Voordien moest het minstens om halftijdse prestaties (50 %) gaan om mee te tellen. De nieuwe regeling heeft alleen gevolgen voor contractuele collega’s, want voor statutaire collega’s telden deeltijdse prestaties altijd al mee voor de geldelijke anciënniteit. Sinds 1 februari 2011 ligt het bedrag van uw maaltijdvergoeding een beetje lager. Dat komt omdat een maaltijdvergoeding wettelijk niet gecumuleerd mag worden met een maaltijdcheque op dezelfde dag. Daarom wordt nu de volledige werkgeversbijdrage in de maaltijdcheque afgetrokken van de maaltijdvergoeding. Voor wie maaltijdcheques van 5 euro krijgt, bedraagt een maaltijdvergoeding nu dus 10,49 euro in plaats van 11,90 euro. Voor collega’s met andere maaltijdcheques kan dat bedrag verschillen. Er zijn nu striktere regels om contracten van bepaalde duur te verlengen of te hernieuwen zonder een selectieprocedure. In principe kan dat alleen voor contractuele personeelsleden die zijn geslaagd voor een objectief wervingssysteem met algemene bekendmaking. Een aantal contractuele collega’s komt echter in dienst via een eenvoudigere of snellere procedure, bijvoorbeeld bij een dringende vervanging. De mogelijkheden om dat soort contracten te verlengen, zijn nu ingeperkt. besparingen niet kunnen bolwerken door de oplopende vergrijzingskosten.”
Akkoord haalbaar
Alle deelnemers zijn er nu van overtuigd dat een sectoraal akkoord haalbaar is. In mei 2010 hadden de vakbonden nog de onderhandelingstafel verlaten omdat de werkgever toen nog geen geld wou of kon vrijmaken voor financiële maatregelen. Het heeft dus een jaar geduurd voor er wel geld op tafel kwam, en de onderhandelingen hervat werden. Ze zullen vermoedelijk tot in september duren.
In de toekomst zult u ouderschapsverlof kunnen nemen tot uw kind 12 jaar is. Nu is dat in de meeste gevallen nog tot 6 jaar. De nieuwe leeftijdgrens kan wel pas worden toegepast nadat de federale ministerraad zijn akkoord heeft gegeven. In afwachting is de tekst alvast aangepast in het VPS, maar blijft de huidige regeling gelden. koepel.vonet.be/snelinfo > ‘snelinfo 2011’ > ‘2011/15 Wijzigingen in het Vlaams Personeelsstatuut’ personeel.vlaanderen.be/statuten/vps_raamstatuut
13 -maga z i ne · 35
in de bloemetjes Is een van uw collega’s lang afwezig? Kiest iemand voor een nieuwe uitdaging? Of is uw collega net getrouwd? Stuur uw nominatie met een paar woordjes uitleg naar
[email protected].
Met pensioen
Met pensioen
De Preventiedienst van VDAB wuift collega JEF CELIS uit met een ruiker.
De cateringploeg van het Anna Bijnsgebouw in Antwerpen geeft een ruiker aan NICOLE NEUTIENS voor de vele jaren.
“In 1995 kwam je bij ons, de Preventiedienst van VDAB. Door je technische kennis, je zin voor verantwoordelijkheid, je kordate aanpak en je charisma wist iedereen al snel Jef Celis wie je was, niet alleen in jouw regio Limburg, maar ook in Antwerpen en zelfs ver daarbuiten. Ook naast het werk was je geliefd. Een kwinkslag, een grap … met jou in de buurt was er altijd sfeer. Nu je met pensioen gaat, zal het hier stil zijn. Jef, geniet samen met Christina nog lang van je pensioen!“
”Iedereen kende je”
Gelukkige verjaardag OPZC Rekem viert collega MARLEEN WEYEN met bloemetjes.
Nicole Neutiens
Nu mag je echt van je hobby en je pensioen genieten. Al heb je er al aan kunnen wennen, heerlijk elke dag met plezier bezig, je hoeft niet meer te rennen. Bedankt, van al je collega’s. Geniet ervan!”
“Je hoeft niet meer te rennen”
“Wat kunnen we melden over dit meisje van veertig: Je bent pittig en geestig, soms ook wel een rebelse meid, maar in elk geval een onmisbare parel van ons loonbeleid! Marleen, we bedanken je graag, omdat je er iedere maand weer voor zorgt dat we correct en op tijd ons loon uitbetaald krijgen.”
“Parel van ons loonbeleid”
Bedankt Caroline Mertens, Evelyn Vanhee en Sylvia De Jonge van het Agentschap voor Binnenlands Bestuur willen alle collega’s van de digitale drukkerij van het Agentschap voor Facilitair Management in de bloemetjes zetten. “We hebben veel drukwerk (affiches, brochures, kopieën) dat soms op korte tijd gedrukt moet worden. Jullie zijn altijd bereid om een oplossing te zoeken om alles op tijd af te krijgen. Bedankt!”
36 · 1 3 - m aga zine
“Altijd bereid om een oplossing te zoeken”
Bedankt Pol Corthouts, cineast bij het Departement Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid, wil de collega’s bedanken die hebben meegewerkt aan het filmproject Noodplanning: de zaak Oversteyns. “Bijna alle cineasten van de Vlaamse overheid hebben meegewerkt aan dit project voor het Departement Onderwijs en Vorming. De betrokkenheid, het enthousiasme en de discipline van iedereen werd zelfs door de ingehuurde beroepsacteurs beschreven als een aangename en positieve werksfeer die niet vaak op een set voorkomt. Er was weinig tijd, maar we hebben het gepresteerd om alle scenario’s tijdig in te blikken. Bedankt aan alle cameramannen, acteurs, geluidsmannen, logistieke ondersteuners en fotografen! Zonder jullie was dat nooit gelukt!”
“Zonder jullie was dat nooit gelukt”
Met pensioen VDAB Brugge zwaait ILONA VERHEIRE uit met een boeket. “Je begon in 1984 bij de RVA. In 1989 stapte je over naar de toen nieuwe VDAB. Nu verlaat je ons vele jaren later op 1 juni voor een Ilona Verheire nieuw tijdperk in je leven: je welverdiende pensioen. We hebben je leren kennen als een fijne collega en wensen je nu een mooie tijd. En één ding weten we zeker: het zal stil zijn zonder jou. We gaan je missen.”
“Het zal stil zijn zonder jou”
30 jaar collega’s
Fijne samenwerking
Carine Cools van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap wil collega VERA VAN HOEY bedanken.
De Veerdienst Terdonk van het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust zwaait collega ETIENNE DE CRAENE uit met een boeket.
“Sinds 1981 zijn we collega’s, al dertig jaar dus. We hebben samen de evolutie meegemaakt van typemachine naar het softwaresysteem VPC. Bedankt Vera Van Hoey Verake, voor je collegialiteit, maar ook voor je vriendschap in goede en slechte tijden.”
“Twintig jaar lang was je altijd bereid om in te springen als je collega’s er niet waren of om tijdens de vakantieperiode extra uurtjes te klopEtienne De Craene pen. We wensen je nog veel gelukkige en gezonde jaren. Bedankt voor de fijne samenwerking.”
“Bedankt voor je vriendschap”
“Altijd bereid tot extra uurtjes” 13 -maga z i ne · 37
puzzel
overheidsambtenaar sportcentrum BLOSO
kilogram
afgelegen
askruik
opening
worstelgreep Chinese maat
nijverheid Europeaan
koppel voorspijs
milieuorganisatie
forenzen
2 afgemat broeder
mansnaam
kleur
wellust
verdovend middel
in memoriam
7
uitschot
stuk
vlekkenwater loofboom
melkwijn republ. San Marino
overdreven
overdosis
paradijs
lage temperatuur middelbaar onderwijs
kunststof
Europeaan
hoofddeksel
keuzelijst
proef
wondvocht
bergplaats
vrijaf om te leren
4
honingbij
technetium
8
bezitt. voornaamw.
muzieknoot
hergebruik netto registerton Amerikaans
halt!
ferrum
telwoord
waagkans
zeepwater
echtgenote
boven
vlammetje in plaats van rechtstreeks
gebalk
binnen spreektoestel
3
gevat
muzieknoot
traktaat
grootouder
langzaam
hoofdtelefoon Engels bier
loofboom
New York
toeristische bezigheid
vetpuistje
stekelig diertje
gravure
9 muzieknoot
Cerium
circa edelgas
kriebel kleine plavuis
heilige staaf
5
1
stad in Brazilië
speech oud-Noorse Godheid
Rhode Island
scheepstouw
in voce
Rolls Royce
etage
onnozel niervocht
oneven
zeer verval van woningen
Met de letters uit de genummerde vakjes van de Zweedse puzzel kunt u het sleutelwoord vormen. Surf uiterlijk op 15 juli naar www.vlaanderen.be/13 en vul daar de oplossing op ons wedstrijdformulier in. U maakt dan kans op een aankoopcheque!
6
Oplossing 1
2
3
4
5
6
7
8
9
De winnaars van de vorige puzzel vindt u terug op www.vlaanderen.be/13. Zij worden ook schriftelijk verwittigd.
38 · 1 3 - m aga zine
werkplek
Het bureau van ... Benny Poitevin, hoofd van de cel Studietoelagen Vlaams-Brabant bij het Agentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs en Studietoelagen (AHOVOS)
warme kleuren met groene accenten, “Wij waren de allereerste collega’s die stuurd op basis van de lichtsterkte. Om zoals het groene tussenwandje op hier introkken”, vertelt Benny over de de hinder door overbelichting van de mijn bureau. En zelf heb ik een paar verhuizing van de cel Studietoelagen werkplekken helemaal te vermijden, decoratieve bloemstukken neergezet.” Vlaams-Brabant naar het spiksplinis er zelfs nog extra binnenzonwering ternieuwe VAC Leuven eind vorig jaar. besteld.” Naast de computer prijkt “Het was niet mijn eerste vereen opvallende muismat, huizing: in de veertien jaar dat “Een nieuw gebouw heeft altijd wel een paar met een rode racemotor ik er werk, huisde de cel Stukinderziektes, maar daar wordt aan gewerkt” erop. “Die rode Ducati? dietoelagen al op vier verschilDat is mijn motor, ik lende locaties. Veel te verhuiben een echte Ducatimotorliefhebzen hadden we deze keer niet, omdat Het VAC Leuven is een viersterrengeber”, glimlacht Benny. “Dit gebouw ligt we onze dossiers niet fysiek bijhoubouw. Is het echt zo comfortabel? “Een vlak bij het station, maar als het niet den. Het ging vooral om persoonlijke nieuw gebouw heeft altijd wel een te koud of te nat is, kom ik toch met spullen. We hebben onze stek op de paar kinderziektes, maar daar wordt de motor. Al van mijn drieëntwintigste vierde verdieping van de zijvleugel. aan gewerkt”, zegt Benny. “Zo is er al ben ik een groot motorliefhebber. In In tegenstelling tot de meeste collega’s drie keer een bewonersvergadering het weekend maak ik vaak ritten met hier hebben wij vaste plaatsen. Zelf geweest, om problemen of technische vrienden en tijdens de week pendel ik zit ik samen met een collega in een gebreken te melden. Over de tempeermee naar het werk. Mijn persoonlijapart kantoor, niet in een open landratuurregeling, bijvoorbeeld. Want wat ke oplossing voor het fileprobleem, al schap dus. Het gebouw heeft een heel voor de een te koud is, is voor de ander is het de laatste jaren wel gevaarlijker goede lichtinval en er is automatische al te warm.” Over de inrichting niets geworden.” buitenzonwering die wordt aangedan goeds: “We werken hier in lichte,
13 -maga z i ne · 39
Win
Nieuw
Voor u enthousiast gaat deelnemen … Surf uiterlijk op 15 juli naar www.vlaanderen.be/13 en vul daar ons wedstrijdformulier in. Voor Feest in Brussel kunt u ten laatste op 7 juli deelnemen.
De grote cultuurhuizen blazen even uit na een druk jaar, maar er valt nog heel wat te beleven in juli en augustus. 13 geeft onder andere kaartjes en kortingen weg. Op www.UiTinVlaanderen.be vindt u meer doe-ideeën.
20 x 1 kaartje
Zoo/Planckendael 5 x 2 kaartjes
VIP-receptie Feest in Brussel Wat?
De Ancienne Belgique viert 11 juli onder de noemer Feest in Brussel met een uniek slotconcert op de Grote Markt. Onder andere Jean Blaute, Philip Catherine, Roland, Lady Linn en Paul Michiels laten u genieten van muziek van bij ons. Ook in de namiddag kunt u tal van concerten bijwonen en er is een muziekwedstrijd. U maakt kans op een duokaartje voor de VIP-receptie ’s avonds om 19 uur in het stadhuis.
Link met de Vlaamse overheid?
Feest in Brussel krijgt een subsidie via het kabinet van de Vlaamse minister bevoegd voor Brussel. www.feestinbrussel.be
5 boeken
Dagelijkse kost Kok Jeroen Meus doet de één-kijker als geen ander watertanden tijdens het programma Dagelijkse kost. Die heerlijke en eenvoudige gerechten zijn nu gebundeld in een boek met dezelfde titel. Het programma wordt trouwens gesteund door de collega’s van VLAM. Een van hun taken is de promotie van producten van de Vlaamse landbouw, tuinbouw en visserij in binnen- en buitenland. www.vlam.be of www.een.be/dagelijkse-kost
40 · 1 3 - m aga zine
De aap uithangen, dat mogen de mensapen dit jaar volop doen in de Zoo en Planckendael. Op hen staan de spots gericht in 2011. Ook de andere dieren zorgen voor de nodige dolle fratsen: olifantje Kai-Mook, de zeehonden, de ooievaars … Even uitblazen op een terrasje na al dat dierenplezier? Ook dat kan, terwijl de kinderen zich uitleven in de speeltuin. www.zooantwerpen.be - www.planckendael.be of 070 23 33 54
50 x 2 dagpassen
De Lijn Plant u deze zomer een tripje naar onze kust? In juli en augustus zorgen de collega’s van De Lijn om de tien minuten voor een kusttram langs het traject Knokke - De Panne. Bovendien zijn er extra trams tussen Westende en De Haan. Ook ’s avonds kunt u zonder problemen weer terug. Voor wie graag een museum, pretpark, bezienswaardigheid … bezoekt, is er de Pluskaart, een tramrit heen en terug en een toegangskaart voor een attractie. Naast de Pluskaart bestaan nog tal van andere voordelige formules om de kust te ontdekken. Nieuw dit jaar is de zevendagenpas. www.delijn.be of 070 220 200 (C = 0,30/min.)
GRATIS 5 x 2 kaartjes
Het Zwin De Zwinvlakte wordt geregeld met zeewater overspoeld, zodat u er unieke plantensoorten vindt die het zoute water kunnen verdragen: lamsoor, zeekraal, zeeaster … Ook wie van vogels houdt, is in het Zwin op de juiste plaats: met wat geduld kunt u ooievaars, zilverreigers, lepelaars, wulpen en kluten spotten. De provincie West-Vlaanderen en het Agentschap voor Natuur en Bos werken samen om Het Zwin nog aantrekkelijker te maken. Check ook de activiteitenkalender voor begeleide wandelingen. www.west-vlaanderen.be/zwin of 050 60 70 86
400
schoudertassen 13 geeft 400 schoudertassen weg die speciaal ontworpen zijn naar aanleiding van het EU-voorzitterschap. Op de flap staat een werk van Roger Raveel, een van onze meest veelzijdige kunstenaars. Er zijn 4 verschillende soorten tassen.
Van 22 tot 26 augustus is er weer Boterhammen in het Park, elke middag vanaf 12 uur. Dit jaar staan onder andere Buurman, Eva Deroovere, Axl Peleman, Yevgeni, Johan Verminnen, Hannelore Bedert … op het programma. De concerten vinden plaats in het Warandepark in Brussel. Afhankelijk van de beslissing van uw leidend ambtenaar kunt u dienstvrijstelling krijHannelore Bedert gen voor de middagvoorstellingen. Meer informatie krijgt u bij uw personeelsdienst. ’s Avonds kunt u in het Warandepark naar de Feeërieën (avondprogramma vanaf 20 uur met onder andere Imany, Timbre Timber, Raime, Hannah Peel … www.abconcerts.be
Korting
Earth Explorer of SEA LIFE Earth Explorer in Oostende neemt jong en oud mee op ontdekkingstocht langs vulkaanuitbarstingen, tornado’s, aardbevingen ... Ontdek hoe de vier natuurelementen aarde, water, vuur en wind onze planeet hebben gevormd en hoe ze nog altijd ons leven beïnvloeden. Met de Apollo 3000 maakt u een reis door de ruimte naar ons prachtige planetenstelsel. SEA LIFE in Blankenberge biedt u meer dan vijftig aquaria die de wereld onder water tonen. Met meer dan 2500 dieren kunt u er het beste uit de zeven wereldzeeën bewonderen. Maak ook kennis met de nieuwe tentoonstelling Monsters uit de diepzee, die de meest akelige schepsels uit de onderwaterwereld samenbrengt.
13
Knip de onderstaande bon uit, geef hem ingevuld af aan de kassa en ontvang twee tickets voor de prijs van één. Naam: Adres: Postnummer + gemeente: Entiteit:
✁
Deze bon geeft recht op 1 gratis toegang, het goedkoopste ticket is gratis – Het ticket moet aangekocht worden aan de kassa in Earth Explorer in Oostende of in Sea Life in Blankenberge – Deze bon is niet geldig bij tickets in voorverkoop, niet geldig voor scholen/groepen, niet terugbetaalbaar, noch cumuleerbaar met andere acties/ promoties – Deze bon is geldig tot en met 31/08/2011 – v.u.: R. Maes, Fortstraat 128b, 8400 Oostende.
13 -maga z i ne · 41
Win ZOEK MEE
Win 250 euro vakantie Doe mee aan de 13-zomerzoektocht in Kortrijk en win een vakantie in eigen land ter waarde van 250 euro. Kijk op www.vlaanderen.be/13.
50 x 1 kaartje
Plantentuin In de Nationale Plantentuin van België in Meise kunt u 18 000 plantensoorten uit de hele wereld ontdekken. Meer dan de helft daarvan groeit in het Plantenpaleis, een van de grootste serrecomplexen in Europa. Nog tot 6 november is er de tentoonstelling Kriebelbeestjes van het bos, waar u via een fototentoonstelling kunt kennismaken met het microleven in onze bossen. www.br.fgov.be of 02 260 09 20
Brukselbinnenstebuiten Brukselbinnenstebuiten wordt dit jaar 40 en viert dit met een serie ‘Zomerwerven’, onder meer op vrijdagmiddag. Elke ‘Zomerwerf’ is een rondleiding in een Brusselse wijk die vernieuwd wordt. Op vrijdag duurt ze anderhalf uur. Onder andere het Rogierplein op de rand van de herinrichting, het Rijksadministratief Cenrum met de woontoren van Arne Quinze, de kanaalzone en het Zuidstation met de plannen van Jean Nouvel komen aanbod. Brukselbinnenstebuiten toont niet alleen wat er staat, maar ook wat er zal komen. Inschrijven is nodig. www.brukselbinnenstebuiten.be
10 rangerbonnen
Nationaal Park Hoge Kempen Een wandel- of fietstocht maken, met al je zintuigen natuur beleven … het kan allemaal onder begeleiding van een ranger in het Nationaal Park Hoge Kempen in Limburg. In kleine groepjes trekt u met een ranger op een ontspannen, soms actieve, maar altijd verrassende ontdekkingstocht. Met de bon ter waarde van 60 euro kunt u met vrienden, familie, collega’s op stap met een ranger. U kiest zelf de aard van de activiteit, datum en plaats … Plezier gegarandeerd! U krijgt er een bezoekersgids bovenop. Het aanbod vindt u op www.nationaalpark.be, klik op rangeractiviteiten
42 · 1 3 - m aga zine
filip
Ssssstttt Daar alleen kan werklust wonen. Daar alleen is het leven goed. Waar men stil en met hoofdtelefoon alles voor de Vlaming doet! Vergeef me deze vrije parafrase van dit aloude gedicht, maar binnenkort is ze bij ons waarschijnlijk op de werkvloer van toepassing, want - en roep het stilletjes - er mag niet meer naar de radio geluisterd worden tijdens de werkuren, tenzij met een hoofdtelefoon op. Voor u achteroverslaat van deze mededeling, even wat duiding. Wie muziek wil afspelen op de werkvloer, heeft een licentie van Unisono nodig. En die vragen daar zo maar eventjes 223 000 euro per jaar voor aan de Vlaamse overheid! Omgerekend zo’n 8,75 euro per vte in 2011. Zonder btw!
“Het leven als ambtenaar zal alweer een beetje triestiger worden”
223 000 euro per jaar? Daar wordt een mens stil van. Een terechte besparing als de topambtenaren daar niet in willen investeren. Die beslissing ga ik niet aanvechten. Maar de gevolgen voor het ‘betere werkhumeur’ zijn niet te onderschatten. Geen kalmerende flarden Klara meer die mij uit een naburig bureau toewaaien. Geen groepjes collega’s die aandachtig staan luisteren rond een radiotoestel waarop een interview van hun afdelingshoofd wordt uitgezonden. Geen gezamenlijk intens quizmoment tijdens de collectieve arbeidsonderbrekingsquiz op StuBru. Geen secretaresse die een wulpse dans inzet op het laatste dancenummer van MNM, of Q-Music of JOEfm. Geen collega metalfan meer die zijn luchtgitaar bovenhaalt op het woeste gerochel van een mij onbekende hardcoreband. Alleen het Ultieme Niets. Werken in het luchtledige. Alweer een stuk sociaal gebeuren dat sneuvelt onder de kaasschaaf. Ambtenarenmuizen in de tredmolen, met hoofdtelefoon weliswaar. Want dat mag … Nu is dat fraai communiceren, hoor, met zo’n ding op je hoofd! Wat zeg je? Pardon? Sorry? Wat? Mijn permanent ligt in de war? En geroepen dat er hier wordt! Getierd! Gebruld! ‘Je hoeft je niet boos te maken, hoor!’ Het aantal keelontstekingen zal flink de hoogte ingaan. Om maar te zwijgen van de doktersvisites voor oorsuizingen … Nee, echt handig werken is dat niet. De telefoons moeten luider, het brandalarm valt niet meer op en het alarmsignaal van de koffiezet en het kopieerapparaat wordt overstemd. Kortom, het leidt tot onveilige situaties en inefficiëntie. En bovendien verwatert het sociale contact met je collega’s. Allemaal door het ontbreken van een ‘gemeenschappelijke muziekbeleving’. *zucht* Het leven als ambtenaar zal alweer een beetje triestiger worden. Dank je wel Unisono. Speciaal voor jullie laat ik nog een laatste keer een ‘Welgemeende F%*CK YOU’ van Flip Kowlier door mijn boxen knallen. En iedereen mag dat (nog even) horen!
Filip De Maesschalck is 44 jaar, woont in Lokeren en werkt in Brussel op de afdeling Communicatie als communicatieadviseur. 13 -maga z i ne · 43
lezers aan het woord 13 wil ook uw mening kennen! Daarom maken we op deze pagina plaats voor uw reacties en lezersbrieven. Ook op de website van 13 kunt u bij ieder artikel een reactie posten.
Surft u op het werk naar sociale netwerksites?
JA Ja maar
NEE
In onze poll vroegen wij of u tijdens de werkuren (of tijdens de pauzes) al eens naar sociale netwerksites surft. Het resultaat las u al op pagina 6. Hier volgen de reacties.
Ja, (ook) voor privégebruik: 23,02 %
stAtuut
generieke proeven: geslaagd of gebuisd?
“Dat moet kunnen. Anderen surfen toch ook wel eens naar Het Laatste Nieuws of naar Hotmail.” “Thuis hebben we maar één computer en ’s avonds zit mijn partner daar de hele tijd aan.” 26 · 13-m agaz ine
“Enkele minuutjes ontspanning kan een positief resultaat opleveren voor de werkprestaties.”
Ja, maar alleen voor het werk: 7,41 %
“Voor het werk bots ik vaak op informatie die alleen via een sociale netwerksite beschikbaar is.”
NEE: 69,57 %
“Ik vind dat het niet kan dat werknemers tijdens hun werkuren op sociale netwerksites zitten. Een doorn in het oog voor degenen die hun job wel ernstig nemen.”
“Ik kan zo makkelijk van gedachten wisselen met vakgenoten uit de hele wereld.” “Ik gebruik sociale netwerksites om onze reputatie te monitoren en om klantenreacties op te vangen.”
“Ik zie niet direct het voordeel van die sites. Men zou beter van persoon tot persoon praten in plaats van via dergelijke sites.” “Persoonlijke zaken kun je het best in je eigen persoonlijke tijd doen.”
Niveau A onbereikbaar bastion (reactie op artikel ‘Generieke proeven: geslaagd of gebuisd’, 13 nr. 27, september-oktober 2010) Ik werk al 23 jaar bij de Vlaamse overheid. Ik stel vast dat er voor mensen die als statutair in niveau C werken, vrijwel geen mogelijkheden zijn om aan bevorderingsexamens mee te doen. Begin jaren 90 nam ik deel aan het examen voor ‘onderbureauchef’. Hoewel ik geslaagd was, ben ik vandaag nog altijd geen hoofdmedewerker. Ik vind het jammer dat er vrijwel geen kansen gegeven worden om door te stromen naar een hoger niveau. Het enige waaraan wij kunnen deelnemen, is het overgangsexamen naar niveau A. Ik heb aan die voorrondes meegedaan, maar het is blijkbaar een bastion waarvoor men de lat onbereikbaar hoog legt voor wie uit een ander niveau komt. Er wordt vooraf niets georganiseerd zodat je totaal niet weet wat je te wachten staat. Ik vermoed dat het de bedoeling is om zo weinig mogelijk mensen toe te laten tot de eigenlijke proeven. Men moet de mogelijkheid om hogerop te raken niet zomaar weggeven, maar gewoon een eerlijke kans bieden, zou al een stap in de goede richting zijn. In vergelijking daarmee zijn de overgangsproeven van niveau D naar niveau C gewoon weggevertjes.
Floris’ visie 44 · 1 3 - m aga zine
Sabine De Braekeleer, Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid
Lees verder op pagina 46
Strip door Simon Spruyt
lezers aan het woord Vervolg van pagina 44 ste weddeschaal (C114 - meer dan 27 jaar anciënniteit) en ben ook nog altijd geen hoofdmedewerker. Ik ben het dus volledig eens met Sabine. Er zijn geen doorstromingsmogelijkheden en de generieke proeven voor niveau C zijn ook volgens mij weggevertjes. Johan Vandermeulen, Agentschap Wegen en Verkeer
Generieke proeven voor niveau C weggevertjes (reactie op artikel ‘Generieke proeven: geslaagd of gebuisd’, 13 nr. 27, september-oktober 2010) Begin jaren 90 nam ik ook deel aan het examen voor ‘onderbureauchef’. Ik was net als Sabine De Braekeleer (zie brief op vorige pag, red.) geslaagd. Ik zit sinds een aantal jaren aan mijn hoog-
Pensioenberekening (aanvulling op artikel ‘Mag u minder werken in de jaren vóór uw pensioen?’, 13 nr 31, mei-juni 2011) In de vorige 13 staat dat deeltijds werken of loopbaanonderbreking elk voor maximaal 5 jaar kan meetellen voor de pensioenberekening. Maar in de praktijk zal er meestal niet zoveel meetellen, merkt de afdeling Regelge-
Vraag van de maand
ving (Departement Bestuurszaken) op. Het aantal maanden en jaren afwezigheid dat meetelt voor de pensioenberekening, mag immers niet meer zijn dan 20 % van het aantal jaren dat u effectief gewerkt hebt. Stel bijvoorbeeld dat u 25 jaar voltijds hebt gewerkt, en daarnaast 5 jaar verlof voor deeltijdse prestaties hebt genomen en 5 jaar voltijdse loopbaanonderbreking. U hebt dan in totaal 27,5 jaar effectief gewerkt, en u hebt 7,5 jaar afwezigheid die zou kunnen meetellen voor uw pensioen. Toch kunt u slechts 5,5 jaar laten meetellen, ofwel 20 % van uw 27,5 jaar effectieve prestaties. In dat geval heeft het uiteraard geen zin om een extra bijdrage aan de pensioendienst te betalen voor de overige jaren loopbaanonderbreking. Wilt u weten hoe het in uw eigen situatie zit, neem dan zeker contact op met uw personeelsdienst.
Wat had u altijd al willen weten? Hebt u een prangende vraag over het reilen en zeilen van de Vlaamse overheid? Mail ze naar
[email protected] en wij zoeken het voor u uit!
Na een loopbaan van 45 jaar heb je recht op een volledig pen sioen. Maar hoe bereken je die 45 jaar? Ik ben geboren op 20 mei 1951. In juli 1967 ben ik in de privé beginnen te werken. In 1970 heb ik mijn legerdienst gedaan. In april 1973 ging ik aan de slag bij de toenmalige Dienst der Scheepvaart, nu nv De Scheepvaart. Klopt het dan dat ik in 2012 een loopbaan zal hebben van 45 jaar, en dat ik in juli met pensioen kan? Jos Smets, nv De Scheepvaart
Gisèle De Reghel van het contactcenter van de Pensioendienst voor de Overheidssector (PDOS): “In juli 2012 zult u inderdaad een loopbaan van 45 jaar achter de rug hebben. Dat is het maximum aantal jaren dienst dat in aanmerking kan worden genomen voor de berekening van een pensioen (ook bekend als ‘het principe van de eenheid van loopbaan’, red.). In principe kunt u al een maand eerder, in juni 2012, met pensioen gaan. U hebt immers recht op een pensioen vanaf de eerste dag van de maand die volgt op uw 60ste verjaardag. U zult twee aparte rustpensioenen ontvangen: een dat wordt toegekend op basis van uw diensten in de privésector (periode van juli 1967 tot april 1973, min de periode van de legerdienst), en een dat voorvloeit uit uw werk in de openbare sector (tijdens uw legerdienst en uw loopbaan bij nv De Scheepvaart). Let wel: u hebt alleen recht op een overheidspensioen als u uw loopbaan in de openbare sector hebt beëindigd als vastbenoemd ambtenaar. Als dat niet zo is, vallen uw pensioenrechten ten laste van de privésector en ontvangt u een werknemerspen sioen.”
46 · 1 3 - m aga zine
Langer werken betekent lager inkomen (reactie op artikel ‘Mag u minder werken in de jaren vóór uw pensioen?’, 13 nr. 31, mei-juni 2011) In het artikel wordt niet ingegaan op de financiële gevolgen voor 60-plussers. Wie ouder is dan 60 en halftijds werkt, verdient minder dan als hij op 60 jaar met pensioen zou gaan. Je hebt later wel iets meer pensioen, maar dat verlies kun je nooit goedmaken. Elk jaar dat je halftijds werkt na je zestigste, geniet je dus een jaar minder van het (betere!) pensioen . Kan men hier, naar analogie van de werkloosheidsval, niet spreken van een pensioenval? Willy Deberdt, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
lezers aan het woord
Uw reactie hier? Individuele lezersbrieven zijn welkom op de 13-redactie, Boudewijnlaan 30 bus 20, 1000 Brussel, of op
[email protected]. Ook reacties die gepost worden op de 13-website (www.vlaanderen.be/13), kunnen overgenomen worden in het magazine. Lezersbrieven moeten gaan over artikels die in 13 zijn verschenen, of over werksituaties in het algemeen bij de Vlaamse overheid. Politieke standpunten en manifesten horen niet in de lezers rubriek thuis. In principe nemen we geen reacties op van mensen buiten de Vlaamse overheid. Vermeld daarom in uw brief zeker uw naam en de entiteit waar u werkt. Anonieme inzendingen worden niet gepubliceerd. Alleen op gemotiveerd verzoek laten we uw naam en entiteit weg. De redactie behoudt zich het recht voor om brieven in te korten of niet te publiceren.
Bijna op pensioen?
Schrijf nu in om 13 te blijven lezen Gaat u binnenkort met pensioen? Dan hoeft u de Vlaamse overheid niet helemaal vaarwel te zeggen. Ook gepensioneerde ambtenaren kunnen immers hun lijfblad 13 blijven ontvangen! Vul het formulier in op onze website of stuur een e-mail naar
[email protected] met daarin uw naam, adres, entiteit, pensioendatum, privée-mailadres en telefoonnummer. Wij doen de rest en zorgen tweemaandelijks voor een kant-en-klare 13!
T a a lt i p
Zo vermijdt u een dubbel abonnement op 13 Krijgen u en uw partner allebei 13 in de bus en is één keer genoeg? Doe dan net zoals 227 andere lezers van 13 en laat het ons weten via
[email protected]. Dan zorgen we ervoor dat twee voortaan één wordt!
www.facebook.com/13magazine
Hoe verwijs je naar een doelgroep van oudere personen? Als u verwijst naar personen die tot een bepaalde leeftijdscategorie behoren, kunt u het best neutrale woorden gebruiken. Verwijzingen als medioren of personen van middelbare leeftijd en senioren of bejaarden liggen bij bepaalde mensen nogal gevoelig. Bovendien is het niet altijd duidelijk op welk moment iemand zich tot een bepaalde categorie kan of moet rekenen. Daarom kunt u beter naar een objectief kenmerk verwijzen, bijvoorbeeld de status of de leeftijd: gepensioneerde, 50-jarige, 50’er, 65+’er, 70-plusser, vijfenzestigplusser, tachtigjarige. Het is niet altijd evident om een neutraal woord te vinden, bijvoorbeeld om te verwijzen naar personen met een handicap of een andere huidskleur. Eufemismen, dat zijn termen die minder zwaar beladen zijn, zijn erg afhankelijk van de maatschappelijke context en evolueren constant: wat eerst als een neutraal woord wordt ervaren, kan later beledigend zijn. Een voorbeeld: in plaats van gehandicapten werd mindervaliden gangbaar, en vervolgens andersvaliden. Tegenwoordig zijn voor die doelgroep combinaties als personen met een handicap, personen met een visuele of motorische beperking, of personen met een functiebeperking gangbaar. Tip: Abonneer u op het e-zine Taallink van de Taaltelefoon via www. vlaanderen.be/taaltelefoon. Stel uw taalvragen aan de Taaltelefoon op 078 15 20 25.
13 -maga z i ne · 47
Vrij als een vogel langsheen de kustlijn!
www.mink.be 110807
. li t.e.m Van 1 ju s 2011 tu s u g u 31 a am n Kusttringen min. ee Elke 10 ende versterk e m en bijko ssen Westend tu aan en De H Naast zon, zee en zand biedt de kust u een brede waaier aan bezienswaardigheden, evenementen en ontdekkingen. En het mooie is dat u erheen kan zonder moeite, zonder stress en zonder parkeerproblemen. Om de 10 minuten neemt u een Kusttram aan één van de 68 haltes, die nooit verder dan 500 meter van u af liggen. Met de Kusttram boekt u absoluut de slimste, de snelste en ook de goedkoopste verplaatsing langs de kust. Voor een verplaatsing naar één van de vele partners van de Kusttram gelden bovendien nog speciale voordelige tarieven. Duik dus maar diep in het bruisende kustleven. Met de Kusttram !
Info www.delijn.be - 070 220 200 ¤ 0,30/min