Kookboekje Samen krijg je de smaak te pakken!

Naam:

Kookboekje 2009 - 2010 Samen krijg je de smaak te pakken!

Ellen Langendam / nurdy! ©

College De Heemlanden

Verzorging

1

Index: Inleiding

pag. 3

Kookinformatie 1

pag. 5

Recept 1: Pikante aardappelschotel

pag. 6

Werkplanformulier

pag. 7

Kookinformatie 2

pag. 8

Recept 2: Foe Yong Hai

pag. 9

Werkplanformulier

pag. 10

Kookinformatie 3

pag. 11

Recept 3a: Komkommerpuntjes

pag. 12

Recept 3b: Citroen muffins

pag. 13

Recept 3c: Scones

pag. 14

Werkplanformulier

pag. 15

Kookinformatie 4

pag. 16

Creatief koken met een rouxsausje

pag. 17

Werkplanformulier

pag. 18

Lijsten reflectie op het koken

pag. 19

2

Thema Voeding; Samen krijg je de smaak te pakken. Dit jaar hebben we gekozen voor een aantal recepten uit verschillende landen. We beginnen met een pikante aardappelschotel uit Nederland, gevolgd door een Chinese Foe Yong Hai en als laatste gaan we een English High Tea verzorgen.

Je leert de basistechnieken van het koken en we doen het gezond. De kookactiviteiten die je in een les moet kunnen, zijn de volgende: Eten klaar maken, opeten, afwassen en opruimen! Kan dat?? JA, ALLEEN BIJ SAMENWERKING!! De klas wordt verdeeld in twee groepen: A en B. De ene helft van de klas kookt (kookopdracht), de andere helft doet de theorie (boekopdracht). De les erna draaien we de groepen om. Je wordt individueel beoordeeld op je inzet, samenwerking, hygiëne, kwaliteit en het op tijd klaar zijn. We hopen dat je met veel plezier aan dit thema zult werken en dat jij ook de smaak te pakken krijgt. VEEL PLEZIER EN EET SMAKELIJK!!!

3

Titel Opdracht

Stappenplan

Reflectie

Toetsing

Soort opdracht

Koken in de klas In een vastgestelde groep ga je 3 of 4 lessen koken. Je leert verschillende bereidingstechnieken. Je leert plannen van een maaltijd. Je leert hygiënisch, secuur en in redelijk tempo te werken. De presentatie van je gerecht is belangrijk. Ziet het er smakelijk en aantrekkelijk. 1. In de klas ga je elk recept voorbereiden met je andere groepsleden. Daarvoor lees je eerst aandacht het recept door. 2. Daarna vul je het voorbereidingsformulier in en stel je vragen over de dingen die je niet snapt. 3. Lees thuis de recepten door en ga vast aan de slag met het oefenen van technieken die je nog niet (zo goed) kan. 4. Neem zo nodig spullen van thuis mee om het gerecht aan te kleden (denk aan tafelkleed, bloemetje, kaarsjes o.i.d.) Werk volgens de hygiëne-eisen. 5. Zorg dat je je recept bij je hebt. Je mag starten als de docent het zegt 6. Werk constant door. Kijk of je dingen ziet die je kunt doen of waar je bij kan helpen. Ga vast afspoelen of opruimen. 7. Maak een bord mooi op voor de beoordeling. 8. Houdt de tijd in de gaten!!! 9. Zorg dat alle materialen netjes schoon op hun plaats staan. 10. Doe de gebruikte handdoeken, theedoeken enz. in de wasmand, maak je werkplek en de vloer schoon! 11. Laat je werkplek controleren! Daarna mag je het lokaal pas verlaten (met je hele groep) Schrijf naderhand in je kookboekje hoe de samenwerking verliep en schrijf op wat jij gedaan hebt en wat van het eindproduct en je eigen inzet vond. Hygiëne, samenwerking, opruimen, tijdsplanning, presentatie en inzet bepalen je cijfer (repetitiecijfer). Dit is het gemiddelde van alle keren dat je in de klas gekookt hebt. Je moet 3 (of 4) keer koken in de klas. Lukt dat niet, dan maak je een afspraak om een les in te halen. Samenwerking, veiligheid, tijdbewaking, toepassen theorie, receptuur volgen, koken, hygiëne, presenteren van een maaltijd.

4

Kookinformatie 1 Volumetabel 1 liter (l.)

10 deciliter (dl.) 1000 milliliter (ml.)

1 deciliter

100 milliliter 7 eetlepels (afgerond)

1 eetlepel (eetl. -el - L)

15 milliliter (ml.) 3 theelepels

1 theelepel (theel. -tl. -t.)

5 milliliter 5 cc

1 deciliter water = 1 milliliter water =

100 gram 1 gram

1/4 liter water = 1/8 liter water =

250 gram 125 gram

Met welke warmtebronnen werken we? Gaspitten (gasfornuis)

Je werkt met vuur, wees voorzichtig en let op dat je het gas uitdraait als je stopt met koken! Voor mensen met lang haar, draag dit in een staartje tijdens het koken.

Elektriciteitsplaatjes Deze manier van koken is echt anders. Als je begint met koken moet je rekening houden dat de kookplaatjes niet meteen warm / heet zijn. Ben je klaar met koken, dan gloeien deze kookplaatjes nog een lange tijd na. Leg hier dan ook geen materialen op de plaatjes die kunnen branden of smelten, als je klaar bent met koken!

5

Recept 1: Pikant aardappelschoteltje met wortelsalade Ingrediënten 2 of 3 aardappels 2 ½ dl water 1 theelepel zout ½ dl melk Peper, zout, nootmuskaat 70 gr gehakt Stukje ui 1 lepel tomatenpuree 1lepel tomatenketchup ¼ Goudbouillon tablet 1 lepel geraspte kaas 1 lepel margarine Winterwortel ¼ appel 1 lepel slaolie ½ lepel azijn ½ lepel slasaus Peper en zout (mosterd, suiker Bereiding aardappelschotel 1. Schil de aardappels en snijd ze in stukken. 2. Breng ze met water en zout aan de kook. 3. Zet de pit laag en laat ze ca. 15 minuten zacht koken. 4. Snij de ui in kleine stukjes. 5. Laat de margarine smelten in een braadpan. 6. Fruit de ui. 7. Doe het gehakt erbij als de ui lichtbruin is. 8. Roer het gehakt met een vork los en bak het bruin. 9. Doe er peper, nootmuskaat en bouillonblokje bij. 10. Doe er 1 lepel tomatenpuree en 1 lepel tomatenketchup bij. 11. Maak aardappelpuree; Giet de aardappels af Stamp ze goed fijn Doe er melk bij Roer met de houten lepel er een luchtige puree van

Materialen Aardappelschilmesjes Kookpan Koksmes Snijplank Hapjespan- braadpan Lepel Theelepeltje Stamper Houten lepel Ovenschaal Mengkom Rasp Kom Vork Dunschiller

Voeg peper, nootmuskaat en eventueel zout toe. 12. Vet het ovenschaaltje in. 13. doe het gehakt onderin. 14. doe daar bovenop de puree. 15. strooi er geraspte kaas over. 16. zet de oven op 6 en bak ongeveer 15 minuten.

Bereiding wortelsalade 1. Maak het slasausje in een kommetje 2. Klop alles goed met een vork door elkaar. Te zuur? Doe er wat suiker bij! 3. Schil de wortel. 4. Rasp hem in de beslagkom. 5. Schil de appel. 6. Rasp hem ook in de beslagkom. 7. Schep de appel door de wortel. 8. Vermeng dit met het slasausje. Doe de wortelsalade netjes in een glazen schaaltje.

6

Werkplanformulier gerecht 1

Tijd:

Naam:

Nummer groep:

Naam:

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70

7

Kookinformatie 2

Type pannen Steelpannetje

Wordt gebruikt voor maken van sausen en koken van eieren.

Kookpan

Wordt gebruikt voor het koken van groenten, pasta’s, rijst, aardappelen e.d.

Braadpan

Braden van vlees en gevogelte, maar ook het bakken van groenten.

Koekenpan

Bakken van platte gerechten. Pannenkoeken, omelet e.d., maar ook voor vis.

8

Recept 2: Foe Yong Hai Ingrediënten

Materialen

200g Snelkookrijst (50gr per persoon) Saus 4 dl water 1 tablet goudbouillon 8 lepels tomatenketchup 2 lepel suiker 4 lepels maïzena 4 theelepels ketjap Mespunt sambal, zout

2 Kookpannen Kommetje Mengkom Snijplank Koksmes Aardappelschilmes Lepel en theelepel Koekenpan Houten lepel Bord

Omelet 4 eieren, kleingesneden ui, prei, champignons Mespunt ketoembar 2 theelepel ketjap Zout, peper 4 lepels margarine 4. Maak de saus op smaak Bereiding; Rijst 1. Breng 8 dl water + 2 theelepel zout aan de kook. 2. Doe de rijst erin 3. Breng alles weer aan de kook 4. Zet de pit laag 5. Laat 8 minuten zachtjes koken. 6. Giet de rijst af. 7. Laat de pan 10 -15 minuten staan op het aanrecht. (deksel erop) Saus 1. Breng water + bouillonblok + suiker, ketchup, sambal en ketjap aan de kook. 2. Maak van de maïzena met wat water een papje en voeg dit al roerend toe aan de net niet kokende vloeistof. 3. Breng de saus weer aan de kook en proef

Omelet 1. Snij de champignons, ui en prei fijn. 2. Smoor ze in de koekenpan tot de uien glazig zijn. 3. Klop intussen de eieren met de ketoembar, ketjap, zout en peper los. 4. Zet de pit nu hoog en laat de groente heel kort (1 minuut) bakken. 5. Voeg (indien nodig) nog wat margarine toe. 6. Giet het eimengsel in de pan en bak op een lage pit een omelet. 7. Stop met bakken als het ei net gestold is. 8. Vouw met het pannenkoekmes de omelet dubbel en schuif deze op een bord en giet de saus erover.

9

Werkplanformulier gerecht 2

Tijd:

Naam:

Nummer groep:

Naam:

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70

10

Kookinformatie 3

Messen en hun functies Het aanbod in messen is erg groot. Elk mes heeft zijn eigen functie. Om je enigszins een beeld te geven van de functies van de meest gebruikte messen, staat hieronder een overzicht met daarin het gebruiksdoel van messen is beschreven. Broodmes

Groentemesje

Lang lemmet Het snijden van met gekartelde allerlei soorten snede brood en het snijden van zwoerd (spek) Slank, Het snijden van middenspits diverse soorten lemmet, gladde groente snede

Koksmes

Hoog lemmet

Het snijden van vlees, vis, fruit en groenten.

Tomatenmes

Fijne golfsnede, gevorkte spits

Vleesmes

Lang, breed, glad, onbuigzaam lemmet

Het eenvoudig en glad snijden van tomaten en het makkelijk oppakken van de schijven. Het in plakken en / of stukken snijden van vlees, ham (gerookt of gekookt).

11

English high tea; High tea of afthernoon tea bestaat uit een mix van zoete en hartige gerechten. Daarbij drink je een kopje thee (met melk) Op de volgende bladzijde staan de recepten van citroen muffins, scones en komkommerpuntjes, die wij op school gaan maken.

Enjoy your tea!!!

Recept 3a: Komkommerpuntjes Ingrediënten 100 gr zachte boter 150 gr verse roomkaas ¼ Komkommer 6 sneetjes wit casinobrood Zout & peper Materialen Mengkom Vork Bord Kaasschaaf Rasp Werkwijze 1. Roer voor de crème de zachte boter en de roomkaas door elkaar. 2. Was de komkommer, snijd er 8 dunne plakjes af (kaasschaaf). 3. Schil het overige stuk en rasp het fijn. 4. Meng de geraspte komkommer door de crème en breng het op smaak met zout en peper. 5. Ontkorst de sneetjes brood en besmeer ze met de kaascrème. 6. Leg 3 sneetjes op elkaar en snijdt het stapeltje 2 keer diagonaal door. 7. Leg met een lepeltje een toefje kaascrème op de bovenkant en garneer de puntjes met een plakje komkommer. 8. Serveer en drink er een kopje thee bij.

12

Recept 3b: Citroen muffins; Ingrediënten 4 papieren cakevormpjes 25 gr boter 50 gr suiker Vanille suiker 1 ei 50 gr zelfrijzend bakmeel 1 eetlepel citroenschillen 1 eetlepel halfvolle melk Zout en kaneel 1 eetlepel rozijnen Materialen Keukenweegschaal Beslagkom Mixer Mesje en snijplank Oven Rasp Zeef Kom Werkwijze 1. Warm de oven voor op 175 graden 2. Klop de boter in een beslagkom en schuimig met de mixer 3. Doe de suiker en vanillesuiker erbij met een snufje zout en klop het tot er een schuimige massa ontstaat. 4. Voeg het ei en de melk aan de massa toe en klop dit met de mixer goed door elkaar. 5. Meng het zelfrijzende bakmeel erdoor. 6. Was de rozijnen in een zeef en laat ze uitlekken. 7. Rasp de schil van de citroen en vermeng dit met de rozijnen. Schep dit door het deeg. 8. Vul de papieren cakevormpjes voor 2/3 met deeg. 9. Zet de vormpjes op het rooster en doe ze in de oven. 10. Bak de muffins in 20 minuten gaar en goudbruin. 11. Klaar? Neem de muffins uit de oven en laat ze afkoelen.

13

Recept 3c: Scones Ingrediënten 2 kopjes zelfrijzend bakmeel Snufje zout 30 gr zachte boter 1/3 kop basterdsuiker 1 groene appel 1 theelepel kaneel 1 ei 80 ml melk Jam Materialen 2 mengkommen Klein kommetje Maatbeker Uitsteekvormpje Bakplaat Deegrol Lepel Vork Rasp Werkwijze 1. Verwarm de oven voor op 220 graden. 2. Zeef het meel en kneed de fijngesneden boter er met de vingertoppen door. 3. Schil en rasp de appel. 4. Roer de suiker, appel en kaneel door het deegmengsel. 5. Roer de melk door het ei en voeg dit toe aan het deegmengsel. Bewaar een theelepel van het ei - melk mengsel. 6. Roer alles door elkaar en leg het deeg op een bloem bestoven oppervlak. 7. Rol het deeg uit tot een dikte van ongeveer 2 cm. 8. Leg het bakpapier op de bakplaat. Steek met een bebloemd uitsteekvormpje rondjes uit het deeg en leg ze op de bakplaat. 9. Bestrijk ze met de rest van het eimengsel en bestrooi ze met wat suiker en kaneel. 10. Bak ze 10 – 12 minuten, laat ze afkoelen en serveer ze met boter. 11. Serveer ze met boter en jam, drink er een kopje thee bij.

14

Werkplanformulier (recept 3A+B+C)

Tijd

Naam:

Nummer groep:

Naam:

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70

15

Kookinformatie 4 Kooktechnieken Als je ervan houdt om te experimenteren met eten en regelmatig nieuwe recepten uitprobeert, zult je ook vaak in aanraking komen met verschillende kooktechnieken. Koken, braden en stomen zijn veel voorkomende technieken, maar er bestaan er nog een aantal die wat minder bekend zijn. Bakken

door verhitting met vet gaar maken

Blancheren

spijzen enkele minuten opkoken of stomen voor de eigenlijke bereiding vlees, spijzen met vet of boter gaar maken, zó dat er een korst om komt en het sap erin blijft smoren of stoven onder deksel

Braden Braiseren Glaceren Gratineren

glanzend maken / vruchten tot een gelei laten verkoken gerechten in de oven een korstje laten krijgen

Grilleren

roosteren (grillen)

Koken

een gerecht in kokend water gaar maken

Poêleren

Sauteren

betekent alles wat in een poêle (koekenpan) gebeurt spijzen in een net niet kokende vloeistof langzaam gaar maken op een flink vuur snel bruin braden of bakken

Stomen (met de stoompan)

door middel van hete damp gaar maken

Stoven

door zacht en aanhoudend verwarmen gaar laten worden

Pocheren

16

Extra recept: Creatief koken met een rouxsausje: Je maakt bij dit recept in ieder geval een rouxsausje, daarnaast moet je de rest van de ingrediënten verdelen over alle groepjes die op dat moment gaan koken. Vooraf krijg je als groepje een lijst met ingrediënten die verdeeld gaat worden. Elk groepje heeft een vertegenwoordiger die met andere vertegenwoordigers de ingrediënten onderling gaan verdelen. Daarna gaat elk groepje een recept bedenken aan de hand van de verkregen ingrediënten. De les erna wordt het zelfbedachte recept uitgevoerd. Basisrecept rouxsausje: Ingrediënten: o 20 g bloem o 0,7 dl bouillon o 0,6 dl water o 20 g boter

Materialen steelpannetje houten lepel maatbeker

Bereiding: 1. Je laat de boter smelten in het steelpannetje. De boter mag niet bruin worden! 2. Beetje bij beetje voeg je de bloem toe totdat er een samenhangende bal is verkregen. 3. Daarna doe je de bouillon en het water er al roerend beetje bij beetje bij, zodat het een smeuïge saus wordt. Maak de saus niet te dik! - succes met je creativiteit -

17

Werkplanformulier (creatief koken)

Tijd:

Naam:

Nummer groep:

Naam:

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70

18

Reflectie op het koken (recept 1) Recept: Naam:

Klas:

Datum:

1. Wat vond je van het gemaakte recept?  Lekker  Ging wel  Vies 2. Waarom vond je dat? Omdat, 3. Vond je het leuk om te koken?  Ja  Nee 4. Waarom wel of waarom niet? Omdat,

5. Vond je de samenwerking:  Heel goed  Goed  Redelijk  Matig  Slecht 6. Waarom vind je dit?

7. Wat heb je allemaal aan hygiëne gedaan tijdens het koken?

8. Waren jullie op tijd klaar?  Ja  Nee 9. Hoe kwam dat?

10. Wat kan er de volgende keer worden verbeterd tijdens het koken?

19


Klas:

Datum:






20


Klas:

Datum:






21


Klas:

Datum:

1. Wat vond je van het gemaakte recept?  Lekker  Ging wel  Vies 2. Waarom vond je dat? Omdat, 3. Vond je het leuk om te koken? a. Ja b. Nee 4. Waarom wel of waarom niet? Omdat,

5. Vond je de samenwerking: a. Heel goed b. Goed c. Redelijk d. Matig e. Slecht 6. Waarom vind je dit?


8. Waren jullie op tijd klaar? a. Ja b. Nee 9. Hoe kwam dat?


22

Kookboekje Samen krijg je de smaak te pakken!

Recommend Documents