De Kempengemeenten kiezen, Samen te Werken door samen te Doen
“Samenwerken is voor de Kempen een vanzelfsprekendheid, door samen te Doen in een krachtige regio door en voor onze inwoners!”
Inleiding De Brabantse Kempen kenmerkt zich van oudsher door zelfstandigheid, onafhankelijkheid en een eigen wijsheid, dat is terug te vinden in het ondernemerschap in vele vormen. Het zit in de cultuur van de Kempen om, als de mogelijkheden zich voordoen en een gezamenlijk belang dienen, de krachten te bundelen. Het behoud van deze vitale samenleving staat daarbij voorop. Deze vitale samenleving, waarbij mensen zich zonder concrete tegenprestatie willen inzetten voor hun medemensen, buurt, vereniging, gemeente de natuur of ander ideaal, is nadrukkelijk aanwezig in de Kempen. Juist deze samenleving maakt een compacte overheid mogelijk en kan daarmee in staat worden gesteld om ruimte te laten aan de initiatieven vanuit de samenleving. Inwoners en lokale overheid werken samen aan deze maatschappelijke vraagstukken. Lokaal waar kan, regionaal waar moet. Samenwerken betekent voor de Kempen niet alleen kennis delen en werk verdelen maar ook geven en nemen, vertrouwen geven, gunnen en versterken van de onderlinge relatie. Samenwerken doen we zowel bestuurlijk als ambtelijk op alle onderdelen: beleid, uitvoering en bedrijfsvoering. Zoals met alle samenwerkingsverbanden gaat dit niet vanzelf, maar door met elkaar aan de slag te gaan ontstaat er de juiste dynamiek om een hoger gezamenlijk doel te realiseren. De Kempen bewijzen voortdurend dat ze in staat zijn om juist nu mooie resultaten te behalen met goede uitvoeringsverbanden zoals; het centrum voor jeugd en gezin in de Kempen (CJG+), een gezamenlijk Kempisch bedrijven1 park wat behoort tot de top 10 toplocaties in Nederland, een Werkplein de Kempen en Kempenplus als keten voor werk en inkomen met het UWV, WVK (Werk Voorziening Kempen) en de ISD. Samenvoeging kan daarbij een middel zijn, maar is zeker niet voor iedere gemeente een doel en geen gedeeld uitgangspunt. Door behoud van zelfstandigheid en schaalniveau ontstaat er, door samenwerking, een goede verhouding tussen het uitvoeren van de maatschappelijke opgaven en de korte afstand tussen inwoner en bestuur. Beide partijen zijn gebaat bij wederzijdse maatschappelijke betrokkenheid. Deze schaal staat garant voor co-creatie en creëert een gewenste wederkerigheid. Lokale ondernemers en onderwijsinstellingen zien direct resultaat in deelname in projecten met de gemeente en kunnen deze koppelen aan het lokale belang. We geven zo invulling aan strategisch partnerschap met andere partijen en staan we open voor innovatieve vormen van samenwerken. Vanuit de inhoud en met oog en vertrouwen voor de relatie. Sinds de vaststelling van het programma (Veer)Krachtig Bestuur in 2013 hebben er vanuit meerdere perspectieven ontwikkelingen plaatsgevonden waardoor er intensivering van samenwerkingsverbanden tussen omliggende gemeenten zijn ontstaan. Soms door standaard structuren maar ook is er gebruik gemaakt van innovatievere vormen zoals de Kempencommissie als sub-regionaal voorbeeld en de Metropoolregio Eindhoven als regionale samenwerkingsvorm. De laatste kenmerkt zich door een innovatieve wijze van netwerkorganisatie waarbinnen, middels Multi-helix, het brede maatschappelijke veld betrokken wordt in de opgaven.
Maatschappelijke opgaven De Kempen heeft de juiste balans tussen wonen, werken en recreëren in dit mooie landschap. Ze werken samen aan behoud en versterking van deze kwaliteiten, uiteraard in het belang van de kwaliteit van leven in elk van onze kernen, maar ook ter versterking van onze hele Brainport Regio Eindhoven. De waarden die in de Kempen aanwezig zijn verbreden de unieke kwaliteit van de Brainportregio en zijn medebepalend voor het unieke karakter daarvan. Om duidelijk te maken wat er al is opgebouwd zijn de taakvelden verdeeld in 6 thema’s nl. Economie, Ruimte, Mobiliteit en infrastructuur, Duurzaamheid en milieu, Sociaal domein en Bedrijfsvoering. Hier spelen de maatschappelijke opgaven als rode draden doorheen. Zonder uitputtend te zijn noemen we een aantal maatschappelijke opgaven: Leefbaarheid in kleine kernen Transitie sociaal domein Opvang vluchtelingen en statushouders Veiligheid en gezondheid (Lokaal veiligheidsbeleid, kerncentrale, grootschalige veeteelt) Duurzame ontwikkeling (Programmering woningvoorraad, bedrijventerreinen en detailhandel)
1
Bron: onderzoek bureau Louter/Elsevier, Economische toplocaties 2016
2
Onze samenleving vraagt om flexibiliteit in de manier waarop het bestuur de maatschappelijke opga2 ven oppakt. Daarvoor is verscheidenheid nodig, zowel in werkwijze als in structuur.
Samenwerkingsvormen, nu en morgen De Kempengemeenten onderkennen vele vormen van samenwerking op college en raadsniveau. De meest kenmerkende is de Gemeenschappelijke Regeling Samenwerking Kempengemeenten (GRSK) waarin we de volledige automatisering, de intergemeentelijke sociale dienst (ISD), P&O, VTH en Jeugd zijn ondergebracht. Op het vlak van duurzame landbouw, vitale vrijetijdseconomie en economische vitaliteit wordt gebruik gemaakt van een stichtingsvorm; het huis van de Brabantse Kempen. Naast deze relatief vaste vormen nemen de Kempen ook nog plaats in vele netwerksamenwerkingsverbanden zoals op regionaal niveau de Metropoolregio Eindhoven en op sub-regionaal niveau het Werkplein en Kempenplus met daarin UWV en WVK als vaste partners van onze ISD de Kempen. De colleges binnen de Kempen scharen zich volledig achter de oprichting van de “Kempencommissie”. Dit wordt gezien als een logische stap, met verlangen naar en uitzicht op organische groei van deze samenwerkingsvorm. Er is daarmee een belangrijke start gemaakt van het proces van verbetering van de samenwerking tussen de Kempengemeenten. De bestuurlijke actoren in de Kempengemeenten leren elkaar via dit Gremium beter kennen. Het klimaat van onderling vertrouwen wordt versterkt en krachtig bestuur is een belangrijk thema van/voor de gemeenteraden geworden. Door alle ontwikkelingen binnen de organisatie GRSK ontstaat een nieuw vraagstuk voor de Kempengemeenten. Sinds 2003 is de organisatie Samenwerking Kempengemeenten uitgegroeid tot een organisatie waarin 150 van de 650 ambtenaren zijn ondergebracht. Er is een gezamenlijk beeld dat de huidige vorm van aansturing niet langer passend is bij de taken die er binnen de organisatie worden uitgevoerd. Vanuit het Dagelijks Bestuur is een bestuursopdracht gegeven om de doorontwikkeling van de organisatie GRSK op korte termijn een nieuwe vorm te geven. Naast de GRSK lopen of starten er in afzonderlijke gemeenten (Oirschot, Eersel, Reusel-De Mierden) ook afzonderlijke evaluaties en onderzoeken vanuit de gemeenteraden naar de intergemeentelijke samenwerking met De Kempen maar ook het Stedelijk Gebied en het Groene Woud (Oirschot) en een bestuurlijke toekomstvisie (Eersel).
Toekomst De Kempengemeenten hebben in het bovenstaande aangegeven wat er in de afgelopen jaren is gerealiseerd en zijn daar trots op. Dat betekent niet dat er naar de toekomst toe wordt stilgezeten, integendeel. De maatschappij en de daarbij behorende opgaven veranderen in een steeds hoger tempo en ontwikkelt zich als een netwerksamenleving. Dit vraagt van ons als overheid dat hier flexibel en innovatief mee moet worden omgegaan. Vanuit de inhoud waarbij de structuur niet de beperkende factor mag zijn. Ook naar de toekomst toe verstaan de Kempen onder een bestendige gelegitimeerde 3 bestuurlijke inrichting een samenwerking die nadrukkelijk met de partners in de Kempen wordt gezocht. Besturen doen en willen we niet alleen als gemeentebestuur maar nadrukkelijk met de vier O’s: omgeving (inwoners), ondernemers, onderwijs en overheid (mede overheden). Doorontwikkeling van samenwerken betekent ook transparant zijn en respect hebben voor elkaars standpunten. Zo is ieder zich bewust van de uitgangspunten van de ander. De gemeenteraad van Reusel-De Mierden heeft uitgesproken een ambtelijke fusie noodzakelijk te achten. Te beginnen met de versterking van de huidige ambtelijke samenwerking. De gemeente Oirschot ziet een versterking van de ambtelijke samenwerking tussen de Kempengemeenten als gewenst: allereerst op de bedrijfsvoering en de dienstverlening, met op termijn wellicht een ambtelijke fusie. Het college van de gemeente Eersel start een zoektocht met haar stakeholders naar nieuwe passende vorm(en) van bestuur voor de toekomst en wil een onderzoek naar een ambtelijke fusie. De gemeenten Bergeijk en Bladel kiezen in de basis voor zelfstandigheid en voldoende ambtelijke slagkracht voor een zelfstandig bestuur. Ondanks de onderling uitgesproken verschillen is de gezamenlijke waarde te vinden in het als bestuur facilitair zijn aan het behoud en versterken van de vitale samenleving die de Kempen zo uniek maakt. Deze biedt een goede voedingsbodem voor nieuwe innovatieve samenwerkingsvormen. Een krachtig 2 3
Bron: adviesrapport “Op weg naar een meervoudige democratie”, Commissie Toekomstgericht lokaal bestuur Bron: Brief provincie 17 mei 2016
3
bestuur staat in de netwerksamenleving en pakt de maatschappelijke opgaven op samen met alle stakeholders. Tot op heden is het gelukt een samenwerkingsvorm te vinden tussen meerdere gemeenten waarin afstemming bestuurlijk en ambtelijk tot stand is gekomen en waar, door krachtenbundeling, resultaten ontstaan. Het meest recente voorbeeld daarvan is een gezamenlijk plan van aanpak voor de opvang van vluchtelingen in deze regio. In zeer korte tijd is door snel te schakelen, vóór de gevraagde datum een krachtig resultaat opgeleverd. In de bijlage is thematisch een overzicht opgenomen van de diverse bestaande onderwerpen waarop wordt samengewerkt. De gemeenten kennen en herkennen elkaar en, doordat elke gemeente afzonderlijk ‘dicht’ op haar inwoners zit, wordt een goede mix van bestuurskracht en betrokkenheid van burgers bereikt passend bij de schaal en de werkwijze van de Kempen(gemeenten).
Tenslotte De Kempen heeft de juiste balans tussen wonen, werken en recreëren in dit mooie landschap. Colleges van de Kempengemeenten hebben de overtuiging dat zij hun verantwoordelijkheid blijven nemen om, met haar ketenpartners, deze opgaven vanuit het lokaal belang kunnen blijven oppakken en daarop maatwerk te kunnen bieden. Dat dit gewaardeerd wordt door de inwoners en ondernemers laten de verschillende burger- en ondernemerspeilingen in benchmarks zien (bijv. Eersel nummer 1 Koplopers KVK 2013, Bergeijk scoort bovengemiddeld op alle thema’s in de burgerpeiling, Oirschot heeft een zeer populair burgerpanel, dat bijdraagt aan een steeds betere samenwerking met de Oirste schotse samenleving. Bladel neemt de 8 plaats in op de economische ranglijst van Elzevier, Bladel is voorbeeldgemeente voor burgerinitiatieven in het sociaal domein, en is Dementievriendelijke gemeente). De Kempengemeenten kiezen er voor samen te werken door samen te doen. Al doende lerend, al werkende wijs. De organische vaak informele wijze waarop verschillende samenwerkingsvormen gezocht en geïntensiveerd worden is de kracht van deze regio en wij rekenen er op dat u deze vormen blijft steunen. Deze heeft zich tenslotte al bewezen op vele beleidsterreinen zoals onder andere een gedegen gezamenlijke aanpak van de 3 decentralisaties binnen de Kempengemeenten, een gezamenlijke visie op Kempische bedrijventerreinen, een gezamenlijk CJG+ en Werkplein de Kempen en Kempenplus als keten voor werk en inkomen. Deze ontwikkelingen blijven voortdurend in beweging. De Kempen anticiperen daarop door flexibiliteit te behouden in de samenwerking. De samenwerking wordt daarbij veelal “van onderop” gezocht. Colleges van de Kempengemeenten hebben de overtuiging dat zij ten aanzien van de maatschappelijke opgaven een zelfstandige positie in kunnen nemen in zichzelf en in haar omgeving. “De Kempen werken samen door te Doen, innovatief met preferente partners (vier O’s) vanuit het lokaal belang in samenwerkingsvormen die passend zijn bij de inhoud van het onderwerp” Graag blijven we met u in gesprek hoe we elkaar hierbinnen kunnen versterken. De colleges van de Kempengemeenten Gemeenten Bladel, Bergeijk, Eersel, Oirschot en Reusel De Mierden
4
Datum:
Burgemeester en wethouders van Bladel,
E.L.C.M. Mol Secretaris
A.H.J.M. Swachten Burgemeester
Burgemeester en wethouders van Bergeijk,
W.A.C.M. Wouters Secretaris
A. Callewaert - de Groot Burgemeester
Burgemeester en wethouders van Eersel,
H. Timmermans Secretaris
A. Thijs - Rademakers Burgemeester
Burgemeester en wethouders van Oirschot,
J. Michels Secretaris
R. Severijns Burgemeester
Burgemeester en wethouders van Reusel –De Mierden,
J.H.J. Sanders Secretaris (wnd.)
H.W.S.M. Nuijten Burgemeester (wnd.)
5
Bijlage: Bestaande samenwerking in de Kempen De Kempengemeenten werken op een groot aantal terreinen samen. Daarvoor is er een inventarisatie uitgevoerd op basis van een 6-tal thema’s nl.: Economie, Ruimte, Mobiliteit en infrastructuur, Duurzaamheid en milieu, Sociaal domein en Bedrijfsvoering. De gekozen samenwerkingsvorm kan daarbij variëren van een gemeenschappelijke regeling (GR) tot informele overlegvorm. Om een inzicht te krijgen in al deze onderwerpen en de toegevoegde waarde voor de maatschappelijke opgaven is de meerwaarde op themaniveau uitgewerkt.
Economie De bijzondere positie van De Kempen binnen het ecosysteem van Brainport is te danken aan een grote bedrijvigheid. De Kempen beschikt over verschillende bedrijvenparken zoals het gezamenlijk Kempisch bedrijvenpark (KBP), bedrijventerrein Hapert en de Sleutel in Bladel, de Venco Campus in Eersel, De Kleine Hoeven in Reusel-De Mierden, Waterlaat in Bergeijk en het nieuwste Oirschots bedrijventerrein Westfields, dat direct aan Brainport Avenue ligt. De bedrijventerreinen zijn uitstekend verbonden met andere industriële en logistieke centra zoals Eindhoven, Venlo, Antwerpen en het Ruhrgebied. De Kempische gemeenten beschikken enerzijds allen over een rijke historie en groene omgeving, anderzijds maken ze deel uit van een hightech en design netwerk waar de nieuwste technologieën, vooruitstrevende talenten en creatieve producten te vinden zijn. In De Kempen is een nieuw proces van (economische) agendavorming op gang gekomen. Dit moet leiden tot een verdere versterking van de rol binnen Brainport-verband. De Kempische agenda voor de kennisintensieve maakindustrie zal naadloos aansluiten op de overkoepelende strategische koers voor de hele Brainportregio; Brainport Next Generation. Een sterke sub-regionale agenda, die past binnen het grotere geheel, maakt ook extra gefocuste inzet vanuit Brainport Development mogelijk bij de executie van die agenda. Brainport Development was dan ook betrokken bij het opstellen van de Kempische Industrie Agenda. Zij onderhoudt daarbij goede relaties met het Kempisch Ondernemers Platform (KOP) en het Huis van de Brabantse Kempen.
Onderwerp Kempisch ondernemersplatform Kempische industrieagenda Innovatief fietsroutenetwerk Kempische visie bedrijventerreinen Visie op vrijetijdseconomie Kempentrofee Kempische detailhandelsvisie Gezamenlijk bedrijventerrein Regionale industrieagenda Brainport development Regionale detailhandel (visie) Arbeidsmarkt Vitaal platteland Brabantse Kempen
Samenwerking Het KOP Huis van de Brabantse Kempen Huis van de Brabantse Kempen Kempengemeenten Kempengemeenten Kempengemeenten Kempengemeenten Kempisch bedrijvenpark Metropoolregio Eindhoven Metropoolregio Eindhoven Metropoolregio Eindhoven Metropoolregio Eindhoven Streekplatform
vorm Stichting Stichting Stichting Projectmatig Projectmatig Projectmatig Projectmatig Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Multi-helix
Ruimte Ruimtelijk bezien zorgt juist het landelijk wonen in de Kempen (sub-urbaan gebied) er voor dat de regio Eindhoven als metropool een goed vestigingsklimaat heeft (een randvoorwaarde voor economische ontwikkeling). De omschrijving “stad en ommeland” in de Regionale Agenda onderschrijft dit. Een groot aantal kenniswerkers woont en recreëert in deze regio. Dat deze regio ook (inter)nationaal aanzien heeft is terug te zien in de waardering van Bergeijk als een van de groenste gemeenten van Eu4 ropa en Eersel als de Wandelgemeente van Nederland. Uit cijfers blijkt dat 83% van de beroepsbevolking in de regio zelf werkt. Deze woon- en recreëeromgeving die een regio als de Kempen te bie4
Bron: Brainport monitor 2015, CBS
6
den heeft maakt de metropool Eindhoven een aantrekkelijk gebied voor het aantrekken van (internationale) kenniswerkers (ASML, Philips). De Kempengemeenten zijn tot een gezamenlijke strategie gekomen op het gebied van ruimte. Hierin zijn de belangrijkste kenmerken geformuleerd. “Rijk aan cultuurhistorie en natuur, groen landschap met daarbij passende recreatieve mogelijkheden.” “Kwaliteit van wonen in het groen (‘landschappelijk wonen’) in een op elkaar betrokken samenleving.” Agglomeraties vormen wereldwijd de ‘motor’ van nationale economieën. De ambitie is erop gericht dat de drie stedelijke regio’s (Zuidelijke Randstad, Noordelijke Randstad en Brainport Eindhoven) afzonderlijk of in combinatie op economisch terrein tot de top 3 van Europa, en de top 5 van de wereld blij5 ven of gaan behoren. Het REOS gaat uit van drie hoofdpijlers: Ruimtelijke en economische, fysieke en niet fysieke netwerken en het gezamenlijk aanbod van voorzieningen, locaties en instellingen. De Kempen zijn daarbinnen een krachtige sub-regio doordat zij investeren in de vitale samenleving binnen de kernen en door het voorzieningenniveau op peil houden. De Kempengemeenten stimuleren een actief verenigingsleven, beschikken over een groot aantal sportparken, breed winkelaanbod en maken zich hard voor een goede bereikbaarheid hiervan, van en naar de kernen. Leefbaarheid in de kleine kernen is landelijk een steeds grotere maatschappelijke opgave. Uit onder6 zoek komt vooral naar voren dat jongeren sneller geneigd zijn om naar een stedelijk gebied te trekken. De kwaliteit van het voorzieningenniveau speelt hierbij een belangrijke rol. Een ‘korte’ reisafstand naar voorzieningen is voor kenniswerkers en inwoners een belangrijke afweging om te blijven of zich te vestigen in een gebied. Daarnaast spelen betaalbare (starters-)woningen en de afstand tot onderwijs een minstens zo belangrijke rol.
Onderwerp Kempische ruimtelijke strategie Agenda van het Kempisch landschap Omgevingswet (-visie) Regionale ruimtelijke strategie Afstemming één woonmarktregio Regionale Agenda Wonen Samen sterk in het Buitengebied
Samenwerking Bestuurlijk-ambtelijk Kempen Huis van de Brabantse Kempen Kempengemeenten Metropoolregio Eindhoven Metropoolregio Eindhoven Metropoolregio Eindhoven Omgevingsdienst
vorm Projectmatig Stichting Projectmatig Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling
Mobiliteit en infrastructuur Een veilig, slim en duurzaam mobiliteitsnetwerk voor de verbetering van de bereikbaarheid en het versterken van de concurrentiekracht van de Agglomeratie. De verkeersintensiteit in de regio is de 7 afgelopen jaren sterk toegenomen (17%), zeker ten opzichte van Nederland (13%) . De metropool Eindhoven is verbindend naar de agglomeraties Vlaamse ruit, het Ruhrgebied (beide A67) en Aken (A2). Voor de regio de Kempen is er een wezenlijk belang bij de ontwikkeling van een visie en strategie op het gebied van bereikbaarheid en vervoersmodaliteiten (bereikbaarheidsagenda). Ter ondersteuning aan de bereikbaarheidsagenda hebben de Kempengemeenten een gezamenlijke “Mobiliteitsstrategie De Kempen” opgesteld waarin de inbreng vanuit de Kempengemeenten wordt aangeduid als het gaat om de bereikbaarheidsagenda en het bereikbaarheidsakkoord. Vanuit de Kempen (en Best-Veldhoven) zitten de grootste maatschappelijke zorgpunten op aansluiting N69 op A67, doorstroming A67- De Hogt en doorstroming A 58. Aanvullend ook het doortrekken van Smart Mobility tracé A67 tot aan de Belgische grens, waarmee de verbinding met de internationale tracés verbeterd worden. Deze ontwikkelingen dragen bij aan een versterking van de Kempen binnen de logistieke sector. Een betere bereikbaarheid van de Kempen draagt bij aan een ‘kortere’ afstand tot voorzieningen op het niveau van het stedelijk gebied. 5
bron: REOS Bestuurlijke notitie, ministerie van I&M, EZ en BZK Bron: Publicatie Licht op jong PON 2015 7 Bron: CBS 6
7
“Bereikbaarheid stedelijke voorzieningen”
Onderwerp Tracé N69 Mobiliteitsstrategie de Kempen Poho mobiliteit Glasvezel Regionaal uitvoeringsprogramma Gebiedsgerichte aanpak (GGA) Bereikbaarheidsakkoord Bereikbaarheidsagenda
Samenwerking A2 gemeenten/Kempen/Prov. Bestuurlijk-ambtelijk Kempen Kempenglas (burgerinitiatief) Metropoolregio Eindhoven Metropoolregio Eindhoven Metropoolregio Eindhoven Metropoolregio Eindhoven
vorm Projectmatig Projectmatig Projectmatig Coöperatie Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling
Duurzaamheid en milieu De regio wil een maatschappelijk geaccepteerde en gewaardeerde agrofoodsector worden waar ruimte is voor innovatieve ontwikkelingen binnen de kaders van duurzaamheid, gezondheid en welzijn van mens en dier. De energietransitie vindt- fysiek en sociaal- plaats op lokaal niveau. De Kempen creëren een leefbare en toekomstbestendige samenleving met duurzame oplossingen voor bouwen en wonen, energiebesparing, gebruik van alternatieve energiebronnen, gedegen gebiedsinrichting, vermindering van de belasting van het milieu en verbetering van de milieukwaliteit en -veiligheid. De Kempen hebben allen een convenant ondertekend waarin men aangeeft te gaan voor ‘energieneutraal’; de benodigde energie wordt volledig gewonnen uit duurzame bronnen. Er wordt niet naar schaliegas geboord. De Kempengemeenten hebben zitting in een landelijke klankbordgroep Schaliegas, samen met het ministerie, de provincie, de gemeenten Boxtel en Noordoostpolder, Stichting Schaliegasvrij Haaren, VEWIN, Nogepa (Nederlandse Olie en Gas Exploratie en Productie Associatie), Milieudefensie en een onafhankelijk deskundige. Naast energieneutraal streven de Kempengemeenten naar een afvaltransitie, waarbij wordt ingezet op 5% restafval in 2020. In 2012 tekenden de MRE-regio gemeenten hiertoe een manifest. In de Kempengemeenten heeft dit manifest zijn beslag gekregen in de gezamenlijke strategienota ‘Van afval naar grondstof in 2020’. Ook wordt door de Kempengemeenten samen opgetrokken als het gaat om de uitbreiding van Eindhoven Airport. In 2006 werd de Alderstafel opgericht, een overlegtafel over de ontwikkeling van de luchtvaart in zijn omgeving. De Alderstafel is er om het kabinet te adviseren over de ontwikkeling van de luchthaven Schiphol in samenhang met de luchthavens Eindhoven en Lelystad. Na het bereiken van een akkoord in 2008 over de middellange termijnontwikkeling voor Schiphol, zijn er in 2009 twee regionale Alderstafels opgestart in Eindhoven en Lelystad. Aan deze Tafels is met de regionale belanghebbenden gesproken onder welke condities de luchthaven Eindhoven en Lelystad zouden kunnen bijdragen aan de opvang van de groeiende vervoersvraag op Schiphol. De gemeenten hadden 3 vertegenwoordigers aan de Alderstafel. Op dit moment wordt een uitvoeringstafel opgestart, waarin de gemeentes ook weer een plek zullen krijgen.
Onderwerp Landbouw en natuur Agenda van het Kempisch landschap Energieneutraal Afvaltransitie (Manifest) Airport Eindhoven Klimaatbeleid Schaliegas Energietransitie Materialentransitie
Samenwerking Huis van de Brabantse Kempen Huis van de Brabantse Kempen Kempengemeenten Kempengemeenten Kempengemeenten Kempengemeenten Klanbordgroep Schaliegas Gesprekstafel duurzaamheid Gesprekstafel Duurzaamheid
vorm Stichting Stichting Projectmatig Projectmatig Projectmatig Projectmatig Projectmatig Projectmatig Projectmatig
8
Sociaal domein Leefbaarheid in de kernen heeft een directe relatie met een goede sociale samenhang en een veilig en gezond leef- en opgroeiklimaat. Inwoners van de Kempen, jong en oud, moeten zo lang mogelijk zelfstandig in de Kempische samenleving functioneren en meedoen. Zij voelen zich actief betrokken bij de samenleving in de Kempengemeenten en willen zich zo nodig inzetten voor anderen. De eigen mogelijkheden van de Kempenaren wordt versterkt en gemobiliseerd ten behoeve van de ‘samenredzaamheid’. Op 1 januari 2015 zijn de Jeugdwet, Participatiewet en Wmo 2015 van kracht geworden. Onze missie is het uitvoeren van de (nieuwe) wettelijke taken, op zodanige wijze dat de hierboven beschreven ambities waargemaakt kunnen worden. Samenwerking in de Kempen waarbij we de eigen kracht van inwoners optimaal ondersteunen. Daar waar dit niet toereikend is, zetten we passende hulp en ondersteuning in. In de dienstverlening willen we effectief, efficiënt en met minder bureaucratie gaan samenwerken. Daarmee ontstaat een samenleving waarin de inwoners van de Kempengemeenten allen naar eigen vermogen meedoen en de beschikking hebben over adequate (tijdelijke) ondersteuning, zorg en/of (passend) werk. De uitgangspunten die daarbij voorop staan zijn: Dicht bij de burger In samenhang Eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid staan centraal Eerst lokaal en als er een sub-regionale meerwaarde is op Kempenniveau of regionaal Efficiënt en effectief en zo min mogelijk bureaucratie Ondersteuning welke binnen 1 transitie of decentralisatie (1D) kan worden geboden, wordt niet 3D aangepakt Op het gebied van veiligheid ligt de regie bij de gemeente. De Kempengemeenten zijn veilige gemeenten en dat willen we graag zo houden. Vooral op het gebied van proactief en preventief kunnen aanvullende (bestuurlijke) maatregelen een positief effect hebben. De Kempengemeenten hebben hiervoor een gezamenlijk integraal veiligheidsbeleid vastgesteld.
Onderwerp Poho sociaal domein Kempen Gezondheidszorg Gezamenlijk werkplein Kempenplus Leerlingenvervoer plan van aanpak vluchtelingenopvang 21voordejeugd Fontys reflectielab (innovatie) Participatie, ISD de Kempen Wmo, ISD de Kempen CJG+ de Kempen (Jeugdhulp) Transformatie sociaal domein SW-bedrijf
8
Samenwerking Bestuurlijk-ambtelijk Kempen GGD ISD, WVK en UWV ISD, WVK en UWV Kempengemeenten Kempengemeenten Metropoolregio Eindhoven8 Metropoolregio Eindhoven Samenwerking Kempengemeenten Samenwerking Kempengemeenten Samenwerking Kempengemeenten Samenwerking Kempengemeenten WVK groep
vorm Afstemming Gemeenschappelijke regeling Netwerksamenwerking Netwerksamenwerking Projectmatig Projectmatig Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling
Bron: conceptvoorstel Kennisplatform vitale samenleving
9
Bedrijfsvoering De basis voor de formalisering van de samenwerking in de Kempengemeenten begon op 8 juli 2003 met de ondertekening door de colleges van de Kempengemeenten van een intentieverklaring tot samenwerking. Het doel van de samenwerking is destijds geformuleerd als: het met behoud van de huidige bestuurlijke schaal vergroten van de bestuurskracht, te bereiken door het bundelen van ambtelijke expertise op strategisch, tactisch en operationeel niveau met als resultaat verhoogde kwaliteit, continuïteit en efficiëntie. De samenwerking is in 2003 vooral volgens de beginselen van het SETA model opgezet: Samen En Toch Apart. In 2010 is hiervoor de organisatie Gemeenschappelijke Regeling Samenwerking Kempengemeenten (GRSK) opgericht. Gaandeweg de jaren zijn er steeds meer (uitvoerende) onderdelen in de GRSK ondergebracht. Door alle ontwikkelingen binnen de organisatie GRSK ontstaat een nieuw vraagstuk voor de Kempengemeenten. Sinds 2003 is de organisatie Samenwerking Kempengemeenten uitgegroeid tot een organisatie waarin 150 van de 650 ambtenaren zijn ondergebracht. Er is een gezamenlijk beeld dat de huidige vorm van aansturing niet langer passend is bij de taken die er binnen de organisatie worden uitgevoerd. Vanuit het Dagelijks Bestuur is een bestuursopdracht gegeven om de doorontwikkeling van de organisatie GRSK op korte termijn een nieuwe vorm te geven. De colleges van de Kempen hechten er belang aan dat de beleidskennis, die zo bepalend is voor de invulling van de ‘couleur local’ en de specifieke behoeften van de inwoners van de afzonderlijke Kempengemeenten, dicht bij het bestuur georganiseerd wordt zodat deze slagvaardig kan schakelen en goed kan inspelen op de behoefte die past bij de visie van de afzonderlijke gemeenten. Op raadsniveau met beleid, op college niveau in de uitvoering of ambtelijk op bedrijfsvoering. De Kempengemeenten kijken daarbij vanuit de inhoud naar innovatieve vormen van samenwerking. Het doel en de termijn waarop het doel behaald moet worden spelen daarbij een belangrijke rol. Behoud van korte lijnen, een hoog schakelvermogen en voldoende slagkracht zijn daarbij belangrijk. Het belangrijkste resultaat daarvan is dat de inwoners van de Kempen zo optimaal mogelijk worden bediend en het persoonlijk contact blijft bestaan.
Onderwerp Inkoop Participatiewet Wmo Shared service center (ICT) P&O Vergunning, toezicht en handhaving Belastingen en verzekeringen Informatiebeveiliging en privacy P&C cyclus verbonden partijen SBK-overleg Afstemming hoofden bedrijfsvoering Beleidsvoorbereiding Kempencie Regionale uitvoeringsdienst Veiligheid
Samenwerking Bizob ISD de Kempen ISD de Kempen Kempengemeenten Kempengemeenten Kempengemeenten Kempengemeenten Kempengemeenten Kempengemeenten Kempengemeenten Kempengemeenten Kempengemeenten Omgevingsdienst ZOB Veiligheidsregio BZO
vorm Stichting Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Pilot Projectmatig Projectmatig Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling Pilot Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke regeling
10
