KOESTEREN
benodigdheden: geurdoosjes
GEURDOOSJES OF GEURZAKJES ¾ KLEUTERS ZITTEN IN EEN KRING ¾ ER WORDT EEN DOOSJE DOORGEGEVEN (MET GAATJES ERIN ZODAT JE DE GEUR GOED KAN WAARNEMEN) ¾ KLEUTERS KRIJGEN DE KANS OM TE RUIKEN ¾ NA ELK DOOSJE VERTELLEN DE KLEUTERS WAT ZE DENKEN DAT IN HET DOOSJE ZIT
KOESTEREN
benodigdheden: rustige muziek
RUSTIG MUZIEKJE ¾ KLEUTERS LEGGEN ZICH MET DE RUG OP DE GROND EN LUISTEREN NAAR EEN RUSTIG MUZIEKJE ¾ KLEUTERS WORDEN HEEL RUSTIG EN STIL ¾ WE WRIJVEN ZACHTJES MET ONZE VINGERS OP DE GROND EN DIT OP DE MAAT VAN DE MUZIEK
KOESTEREN
benodigdheden: massageolie
MASSAGEOEFENINGEN ¾ KLEUTERS KRIJGEN EEN BEETJE OLIE OP HANDEN EN MASSEREN HUN EIGEN HANDEN, ZE LATEN DE HEERLIJK GEURENDE HANDEN AAN DE JUF RUIKEN
KOESTEREN PLUIMPJE PLUIS ¾ PLUIMPJE MEE NAAR HUIS LATEN NEMEN: BIJ MAMA, PAPA … LATEN STRELEN … ¾ PLUIMPJE MEE NAAR KLAS: OVER HAND VAN JUF GAAN KRIEBELEN
KOESTEREN DROMEN INDIVIDUELE MASSAGE / TACTIELE WAARNEMING ¾ HANDEN OP HET VOORHOOFD ¾ ………….......... LANGS JE NEUS ¾ ………………... OVER JE WANGEN ¾ ………………... LANGSHEEN JE BORST ¾ ………………... OVER JE BUIK = DRAAIEN MET DE HANDEN ¾ GENIETEN, INDIVIDUEEL RUSTMOMENT, DRUPPELTJE LOTION
KOESTEREN
benodigdheden: kleurrijke doorkijksjaaltjes
LEUKE DOORKIJKSJAALTJES ¾ KLEUTERS LIGGEN OP DE GROND, SJAALTJE LIGT OVER GEZICHT ¾ KLEUTERS SLUITEN DE OGEN EN LUISTEREN NAAR RUSTGEVENDE MUZIEK ¾ KLEUTERS ERVAREN RUST EN ONTSPANNING ¾ ALS DE MUZIEK STOPT WORDEN ZE WAKKER
LOSLATEN SPANNEN EN ONTSPANNEN
SPEELSE ADEMMOMENTEN ¾ LIGGEN OP DE GROND ¾ OGEN SLUITEN ¾ HANDEN OPEN OP DE BUIK ¾ ADEMHALING OP EN NEER BIJ ZICHZELF LATEN ERVAREN ¾ LUCHT UITBLAZEN OP DE HAND / WAT VOEL JE? ¾ ZELFDE OEFENING PER 2 / WISSELEN ¾ KLEUTERS ZITTEN NAAST / 1 LIGGENDE HOUDING / 1 ZITTENDE HOUDING
LOSLATEN
benodigdheden: geurdoosjes
GEURDOOSJES OF GEURZAKJES ¾ KLEUTERS LIGGEN OP DE GROND EN LUISTEREN NAAR EEN RUSTIG MUZIEKJE ¾ KLEUTERS DOEN HUN OGEN DICHT EN ADEMEN RUSTIG IN EN UIT ¾ KLEUTERS LEGGEN HUN HANDEN OP HUN BUIK EN VOELEN DIE OP EN NEER GAAN ¾ JUF HAALT EEN LEKKER GEUREND GEURDOOSJE BOVEN
LOSLATEN WARM WRIJVEN ¾ WRIJF EERST BEIDE HANDEN WARM ¾ ELK LICHAAMSDEEL WARM WRIJVEN MET 1 OF 2 HANDEN VERGEET DE VOETEN NIET ¾ ZELFDE OEFENING PER 2 / WISSELEN
BELEVEN EN LOSLATEN CARWASH ¾ 1 AUTO / 1 POETSER ¾ POETSER NEEMT PLAATS NAAST DE AUTO ¾ RUG INZEPEN = GOED WRIJVEN ¾ AFSPOELEN MET WATER = ZACHTJES LANGSHEEN HET LICHAAM GAAN MET DE HAND ¾ DROGEN = BLAZEN LANGSHEEN DE AUTO ¾ LATEN BLINKEN = ZACHTJES RONDJES DRAAIEN MET DE VLAKKE HAND
LOSLATEN DE BALLON (oudste kleuters)
benodigdheden: ballonnen
ADEMMOMENT MET BALLON ¾ ELKE KLEUTER KRIJGT EEN BALLON ¾ BALLON WORDT LANGZAAM OPGEBLAZEN ¾ BALLON LATEN VLIEGEN IN DE LUCHT WE ZIJN NU ZELF EEN BALLON ¾ JE BENT ZO SLAP ALS EEN BALLON (LICHAAM SLAP LATEN HANGEN) ¾ JE WORDT OPGEBLAZEN EN KOMT STILLETJES RECHTER EN RECHTER TOT JE HELEMAAL OP JE TIPPEN STAAT ¾ JE WORDT LOSGELATEN EN MAAKT BEWEGINGEN VAN “VLIEGENDE” BALLON ¾ JE WORDT TERUG SLAP
NESTELEN SFEERSCHEPPING +/- 5 MINUTEN
LICHT / GELUID ¾ LICHT AAN = (KLEURSCHIJF EN SPIEGELBOL) ¾ BENOEMEN VAN EFFECT OP DE WAND EN VLOER (THEMA – FANTASIE – KLEUTERINITIATIEF …) ¾ GELUID ZACHT = START FASE … ¾ TENT SLUITEN = SFEER
NESTELEN INTRO ¾ IN STILTE VERTREKKEN NAAR DE SNOEZELRUIMTE ¾ PICTO’S OP DE DEUR AANWIJZEN / BENOEMEN EN STILTE VRAGEN ¾ PLAATS LATEN NEMEN OP DE MAT ¾ TENTWANDEN OPENEN = WASSPELDEN BEVESTIGEN ¾ SCHOENEN UITDOEN EN OP HET REKJE LATEN PLAATSEN ¾ DE GONG LATEN KLINGELEN = SIGNAAL OM IN DE TENT TE GAAN ¾ LIGGEN MET HET HOOFD OP EEN KUSSEN
Wat is snoezelen? Snoezelen is een begrip uit 1966. Andere benamingen zijn: zintuigactivering, gevoelensactivering, primaire activering, sensomotorisch stimuleren. Het woord snoezelen komt van ‘snuffelen’ en ‘doezelen’. Er wordt ook wel eens verwezen naar de Engelstalige uitdrukking ‘to snooze’ wat niet meer betekent dan dutten of een uiltje knappen. Ook de uitdrukking ‘er snoezig uitzien’ zal wel wat met snoezelen te maken hebben. Bij het snoezelen staan tal van aangepaste hulpmiddelen ter beschikking, allerlei sfeermateriaal, gericht op een selectief aanbod van prikkels. Tijdens snoezelen wordt er gezocht naar een toegang tot de eigen belevingswereld van kinderen of zorgbehoevenden. Een goed snoezellokaal wekt verwondering op waardoor men zich kan ontspannen. Dit gebeurt door elementen zoals stilte, dimlichten, gordijnen, zitzakken, kussens, klanken, … Natuurlijk zit er ook een idee achter een snoezelruimte. De snoezelruimte bevat geen storende elementen, heeft een behaaglijke temperatuur, een comfortabele ligplaats, … Het is als het ware een ‘veilige cocon’ die wordt aangereikt.
Hoe het allemaal begon. Kleuters genoten erg van eenvoudige massage oefeningen als stilte momentje na een intense actieve beleving. Ze deden spontaan mee en deden dit ook thuis met hun ouders. Zo verliep het ook met het aanbrengen van ‘De Zonnegroet’ tijdens een projectweek. Kleuters genoten van de bewuste houdingen die we ’s morgens buiten samen deden met een rustig muziekje op de achtergrond. Uit filosofische gesprekjes konden we afleiden dat ook kleuters het boeiend vonden om eens stil te staan bij individuele gevoelens en gedachten die geuit werden. Omdat er een ruimte vrij kwam in onze kleuterschool, wilden we van deze gelegenheid gebruik maken om deze optimaal te benutten voor het welzijn van onze kinderen.
Vanuit onze zorg zijn we op zoek gegaan naar andere mogelijkheden voor alle leerlingen. Naast spontane kinderen zijn er ook kinderen die opvallen door hun gedrag. Denken we maar aan: -
De teruggetrokken kinderen die faalangst hebben. De eenzame kinderen die dikwijls alleen staan. De introverte kinderen waar je overheen kijkt. De agressieve kinderen die zichzelf en de anderen zomaar pijn doen. De luidruchtige helden die gehoord willen worden. De overbeweeglijke kinderen die gezien willen worden.
Vaak hebben deze kinderen dit gedrag ontwikkeld als een soort overlevingstactiek. Met hun negatieve gedrag schreeuwen ze om gezien of gehoord te worden. Het is vaak een noodkreet om aandacht, om affectie. De storende emoties - hun angsten, hun opgekropt verdriet, hun woede- houden deze kinderen als het ware gevangen. Ze hebben niet geleerd die emoties te uiten. De snoezelactiviteiten willen daarop aansluiten. Kortom, we willen een snoezelruimte… - om het welbevinden te verhogen - om vanuit een veilige omgeving de wereld te kunnen verkennen - om innerlijke rust en kalmte te laten ervaren - om zich bewust te worden van het eigen lichaam - om eigen lichaamsgrenzen te laten ervaren - om lichamelijk contact te kunnen en durven maken zonder elkaar pijn te doen - om zelfvertrouwen te ontwikkelen - om weerbaarheid te ontwikkelen - om aandacht en concentratie te verhogen Hoe kunnen we dit bereiken? - door ruimte te geven om gevoelens te uiten - via eenvoudige relaxatieactiviteiten - door ademhalingsoefeningen - door vormen van massage - door alle zintuigen te leren gebruiken - door aandachts- en concentratiespelletjes In een kleine groep en een aangepaste ruimte zijn zulke activiteiten minder bedreigend voor kinderen. Ook een goede regeling voor het gebruik van de ruimte is dus erg belangrijk.
Actie! Het komende schooljaar, 2007-2008, willen we concreet te werk gaan om zo snel mogelijk onze snoezelruimte feestelijk in te kunnen wijden. Allereerst onze snoezelruimte en snoezelkasten, die door het ouderbestuur gebouwd worden, gezellig inkleden en schilderen. Ideeën rond de snoezelkast: - ponponnetjes - handschoenen in verschillende materialen - scrub-handschoenen - balletjes met reliëf - pluimpjes - douche-sponsjes - anti-stressballetjes en balletjes in verschillende materialen - sjaaltjes - ballonnen - visueel prikkelend babyspeelgoed - fiche-bak met opdrachten volgens volgende categoriën: nestelen beleven los laten koesteren/rustervaring poëzie, boekentips, CD-aanbod Ontdek- en doekasten uitwerken met opdrachtenkaarten zodat de kleuters op het gebied van zintuiglijke ontwikkeling zelfstandig aan de slag kunnen. (kijken, luisteren,voelen) Mogelijkheden: ‘Intens kijken’: - holle en bolle spiegels - vergrootglazen - view master - kokers met vervormbaar beeld - flessen met water waarin bv gekleurde lintjes rond zwemmen ‘Intens luisteren’: - CD-spelers met koptelefoon - Bestaande luisterlotto’s - Schuddoosjes - Verhalen - Aangepaste muziek
‘Intens voelen’: - memory met voelzakjes - experimenteel voelen - voelplaten - voellotto Schrijf- en magneetbord: - opdrachtenkaarten rond ruimtelijk inzicht - woordkaarten - rijmkaarten Pedagogische studiedagen gebruiken om een structurele werking op te stellen zodat de snoezelruimte optimaal gebruikt kan worden. Ook kunnen we dan bekijken hoe andere activiteiten een belangrijke plaats krijgen in het snoezellokaal: schrijfdans, filosoferen, observeren van kls, thema’s om de snoezelhoek in te kleden, opdrachtenkaarten uitwerken, … Bijscholingen volgen rond het werken met kleuters in de snoezelruimte om onze ideeën te verruimen en het enthousiasme warm te houden. Ouders betrekken bij het zoeken naar materialen en geluiden om de ruimte super-gezellig te maken.
39. 40. 41. 42. 43. 44. 45.
Actief exploreren met de zintuigen Nauwkeurig waarnemen Intens kijken Intens luisteren Intens voelen Intens ruiken Intens smaken
____________________________________________________________________ Netwerk Interventie Kleuterschool
1
53. actief exploreren met de zintuigen
¾ Thema’s zoeken die de kleuters echt boeien, ze nieuwsgierig maken door een speciale aanbreng, inkleding
¾ Kleuters materialen van thuis laten meebrengen ¾ Allerlei activiteiten rond experimenteren met materialen: dozen, papier, doeken, speeldeeg, klei, vingerverf, spiegels
¾ Hoeken met materialen om te exploreren, te onderzoeken, waar te nemen, (natuur, dieren, baby’s)…
¾ Ontdekdozen: magneten, knopen, sleutels, touwen, letters, bouten en moeren,… ¾ Nieuw constructiemateriaal aanbieden ¾ Nieuw beeldend materiaal aanbieden ¾ Natuurwandelingen, bezoeken aan de bakkerij, dokter, tandarts,… ¾ Waarnemingen allerlei ¾ Een ontdektunnel onder stoelen: over de stoelen hangen doeken, in de tunnel hoor je muziek, kruip je over verschillende ondergronden, ruik je geurzakjes ed.
¾ Zoektochten in de school vb naar spinnen, naar een bepaalde vorm, kleur 54. nauwkeurig waarnemen
¾ Waarnemingen allerlei in de klas ¾ Kimspel: wat is er weg, wat ligt op een andere plaats? Met concrete materialen, dan op papier
¾ Wie/wat zit er verstopt onder het doek, ¾ Wie voel je, wat voel je (beschrijven en benoemen), zoek 2 dezelfde voorwerpen ____________________________________________________________________ Netwerk Interventie Kleuterschool
2
¾ Kleine verschillen tussen voorwerpen opmerken (met materiaal en op papier) ¾ Schaduwvormen herkennen
Foto van een detail van een voorwerp: zoek dat voorwerp
¾ Geblinddoekte proefspelletjes
Met cassetterecorder enkele leerkrachten iets laten vertellen of zingen op cassette. De kleuters raden wie ze horen. Dit is ook een manier om te communiceren met andere kleuterklassen BV. Tijdens een project rond “media”
Boekjes van Gerda Dendoven: reeks rond zintuigen: “Kiele, koele,… voelen”
¾ Memoryspel, lotto kleine verschillen
Koffer met kaartjes rond discriminatie
55. intens kijken
¾ Thema “kleuren”, “vormen” ¾ Gebarentaal ¾ Kijken naar een verhaal op video, a.h.v. vragen en prenten verhaal reconstrueren + voordien afspreken “als je … ziet: geef een teken.”
¾ Prent kijken: details op de prent afdekken en om de beurt het afgedekte deel
weghalen tot heel de prent zichtbaar is – kleine verschillen zien, details terugvinden op een prent, schilderij
Prent kijken: zoek een bepaalde figuur, personage: “Wally”
In de boekenhoek: prenten (of details van prenten) kopiëren uit de boeken die worden aangeboden. De kleuters zoeken de originele prenten terug. Zo kunnen er ook titels worden gekopieerd, dingen kunnen worden vergroot of verkleind er kan in kleur gewerkt worden of gewoon zwart/wit
Prentenboeken waarin iets verstopt is BV. “Dikkie dik”
____________________________________________________________________ Netwerk Interventie Kleuterschool
3
Prentenboeken waarin een stukje van iets te zien is en het groter geheel is verborgen: vb “Wil je mijn vriendje zijn?”
¾ Spelletjes: memorie, lotto, kwartet, dirigentje, zoekspelletjes, ik zie wat jij niet ziet, wat is er weg – veranderd, spelen met schaduwen…
¾ Spelletjes met Malmbergs logiblokken: figuren leggen, rond vorm tekenen,…
Maken van kijkdozen met verschillende materialen, voorwerpen op verschillende plaatsen in de doos
¾ Schilderen met camouflagekleuren
Aanbod van brillen, vergrootglazen, viewmaster, fototoestellen, microscopen, loupepotjes, folie, gekleurde papieren, spiegels, glas, zaklampen, verrekijkers
Ontdektafel van dingen die bij elkaar horen: magneten en metalen voorwerpen, potjes en dekseltjes
Aanbod van voelvormen: letters in schuurpapier vergelijken met andere lettervormen – sorteerspel met plastieken of houten letters in letterdozen, leggen op voorgedrukte woorden
Aanbieden van een “melkglasbord” (= zelfgemaakt mat glas in een houten kader) Dit kan aan beide zijden beschreven worden met afwasbare stiften. (zoals op een magneetbord): 1 kleuter maakt aan de ene kant een tekening, een andere kleuter gaat aan de andere kant over dezelfde tekening
¾ Tekening vervolledigen: teken vb de rechterkant hetzelfde aan de linkerkant die er al staat
Fotozoektocht: a.h.v. foto’s uit de school, het dorp: kleuters stappen tot aan de plaats aangeduid op de foto en voeren daar een opdracht uit.
Op wie lijk je? Eigen foto en die van anderen bekijken en vergelijken
¾ Spel: “groepsfoto”: een kleuter is fotograaf. De andere kleuters gaan dicht bij elkaar staan voor de foto. Nadat de fotograaf de groep aandachtig bekeken heeft, gaat hij weg. Een kleuter verdwijnt. Wie?
____________________________________________________________________ Netwerk Interventie Kleuterschool
4
56. intens luisteren
¾ Klankrichting: vanwaar komt het geluid ( vb. verstopte kleuter in de klas die klopt op
een bepaald voorwerp, instrumentje)? Geblinddoekte kleuter wijst, gaat er naartoe of beschrijft waar de kleuter zich bevindt.
¾ Kleuter stapt met belletje of ander instrument voorop, geblinddoekte kleuter volgt ¾ Voorwerpen die geluid maken in midden van de kring leggen.
Kleuter blinddoeken. Leidster laat in bepaalde volgorde geluiden horen. Kleuter doet de reeks na.
¾ Wie zijn/haar stem hoor je? “tik, tik, tik, wie ben ik?” ¾ Stiltespel: zoek de tikkende wekker ¾ Geluidenlotto ¾ Juf geeft korte opdrachtjes.
De kleuters mogen deze enkel uitvoeren als ze “de juf
zegt” ervoor zegt.
¾ Aandachtsspel met handtrom: luid = hard stampen op de grond/zacht = stil met de
tippen op de grond of hoge geluiden = op de tippen staan lage geluiden = liggen “onzichtbaar vriendje”: een lege stoel wordt in het midden van de kring gezet. De leidster vertelt over haar onzichtbare vriendje (= kleuter van de klas) dat zogezegd op de stoel zit. Wanneer een kleuter denkt dat het over hem gaat, gaat hij vlug op de stoel zitten. Nadien veegt de juf met een pluim dit vriendje weg en vertelt ze over een andere kleuter. (de kleuters kunnen ook over elkaar vertellen)
¾ Spelletjes met dierengeluiden ¾ Sterk overdreven articuleren, ritmisch spreken: woorden in stukken hakken
Spraaktekeningen met symbolen: grote stip = luid spreken/kleine stip = stil spreken, berenprent = brommend spreken, kabouterprent = heel fijn spreken
¾ Struikelvers: “de koetsier poetst de postkoets met postkoetspoets” ¾ Woorden herhalen: eerst 2 woorden, dan 3, 4
(vb ook “ik ga op reis en neem mee”)
¾ Verhaal waarin een bepaald woord voorkomt.
Elke keer als de kleuters dit woord horen, zetten ze een streepje op papier of nemen ze een prentje met die figuur op
Een “verkeerd” verhaal: boek “tijd” Imelda Janssen
____________________________________________________________________ Netwerk Interventie Kleuterschool
5
¾ Telefoongesprek voeren:
verbinding verbreken en iemand anders het gesprek laten
afmaken
¾ Stemmen vervormen ¾ Geluiden maken met eigen lichaam ¾ Schuddoosjes maken en bespelen – memorie van maken ¾ Playbacken ¾ Verschillende soorten muziek beluisteren: sfeer/gevoelens uitbeelden vb met linten
Handleiding: Muziek beluisteren met kinderen van 3 tot 8 jaar – Wilfried van Weverberg. Met bijgevoegde CD met allerlei korte klassieke muziekfragmenten. Deze muziekstukjes worden door de leidster visueel ondersteund door gebruik te maken van handpoppen.
¾ Weergeluiden: wind, regen, hagel, donder, … ¾ Luisterwandeling: vb wandelen door de school en op verschillende plaatsen een typisch geluid van die omgeving laten horen vb toilet, schoolbel, … dit kan ook opgenomen worden.
¾ Een moment van het klasgebeuren opnemen en bespreken ¾ Bij een verhaal of video zelf voor de geluiden zorgen ¾ In luisterhoek allerlei opdrachten via cassette
____________________________________________________________________ Netwerk Interventie Kleuterschool
6
57. intens voelen
¾ Thema “handen”, “voeten” ¾ Tasten en voelen met andere lichaamsdelen: buik, voet, wang, … ¾ Temperatuursverschillen aanvoelen a.h.v. bekers water of andere vloeistof / Kleuter wil geen blinddoek opzetten: handen voor de ogen houden, hoofd op de knie leggen, bril met afgeplakte glazen opzetten.
Werken met voelboeken, voelwand, voeltapijt, voeltafel, voeldoos: eerst vrij voelen, dan gericht naar opdracht voelen, dan bv 2 dezelfde voelen.
Voeldoos gevuld met piepschuimvormen: volhouding: zoek de 10 voorwerpen
erin
Voelomloop: met blote voeten inde turnzaal een omloop volgen: stappen op/in bakje zand, belletjesplastiek, legoplaten, piepschuim, koelblokken, …
Aanbreng brailleschrift
Allerlei tastspelletjes:
¾ In de zandbak: nat en droog zand
Met de handen verven met verschillende materialen: verf, zand en lijm, papier en lijm
Letters maken van brooddeeg, kei, gips, schuurpapier
Weegspelletjes: wat weegt het zwaarst/lichtst
Sorteeropdrachten: nat, droog, ruw, glad, zacht, hard (bv sorteer bij zachte en harde pop van hout)
Voelzakjes met knikkers: kleuters tellen door te voelen
Voelballonnen gevuld met allerlei materialen
IJsblokzakjes vullen met haargel: vrij spel
____________________________________________________________________ Netwerk Interventie Kleuterschool
7
Raadspel met blinddoek /voeldoos/pakjesdoos/onder doek/in zak: eventueel werken met kaartjes: De kls. zoeken al voelend het voorwerp dat op het kaartje staat.
¾ Geblinddoekt voelen en vriendjes herkennen
Voeldomino, voelmemory: zakjes maken in 2 verschillende kleuren met velcro sluiting. De kleuters kunnen zelf de zakjes vullen: In elke kleur BV. Een auto.
¾ Een kleuter beschrijft voorwerpen uit de klas door kenmerken te noemen die je alleen kan voelen, een andere kleuter raadt wat het is
Tastspel met logiblokken voor de oudste kleuters of voor de 4 jarigen logiblokken in de vorm van fruit: kleuters geven op de tast de eigenschappen van de logiblokken: groot, klein, dik, dun, vierkant, driehoek, rechthoek, cirkel,…
¾ Aanvullend ook allerlei ronde, vierkante, driehoekige vormen aanbieden: doosjes, wielen, doppen,…
58. intens ruiken
¾ Eigen neus verkennen door grimassen te maken voor de spiegel ¾ Thema geuren uitwerken
Prentenboek: “Over een mol die wou weten wie er op zijn hoofd gepoept had”
Prentenboek: “Het stinkboek” van Babette Cole
Stinkversje: “Wat ruik ik toch (2x) Wat stinkt er nu toch weer? Dat ruikt nu echt niet lekker hoor, ik wil die geur niet meer!”
Geurboekjes aanbieden
¾ Reukspelletjes om de verschillende geuren te leren kennen: ¾ Materialen aanbieden die wel of niet een geur hebben ¾ Geuren opmerken en bij een situatie kunnen plaatsen
____________________________________________________________________ Netwerk Interventie Kleuterschool
8
Sorteren per geur d.m.v. kruidenzakjes, geurpotjes
Bij de geur een bijbehorend voorwerp, afbeelding of pictogram plaatsen
Bij een aantal reukpotjes een aantal prenten leggen (sorteren)
¾ Ruiken tijdens kookactiviteit, in de natuur
Flesjes en potjes uit de badkamer, keuken: wat zit er in, wat betekenen de woorden die erop staan
¾ Reukmemory ¾ Observeren en bespreken van etenswaren die in potjes langzaam bederven ¾ Tekenen wat er vies en lekker ruikt en vaststellen dat dit kan verschillen van persoon tot persoon
Geurend zoutdeeg aanbieden (geurend maken d.m.v. poederkruiden en geurdruppels
Zelf geurpapier maken: scheppen van papier en reuk eraan toevoegen
¾ Poppenwas doen
Geurtekeningen: BV gele verf met mosterd mengen, witte met tandpasta, …
____________________________________________________________________ Netwerk Interventie Kleuterschool
9
59. intens smaken
¾ Thema “aan tafel“ uitwerken ¾ Project uitwerken rond gezonde voeding: Samen een gezond ontbijt nemen in de
school. Nadien mogen de kleuters a.h.v. een evaluatieformulier aanduiden wat ze lekker vonden en wat niet. (eventueel kunnen ze dit formulier mee naar huis nemen om erover te vertellen)
/ Kleuters die nooit willen proeven: eigen placemat laten maken en de nadruk leggen
op het dekken van de tafel – bij een proefspel: een vuilbak in handbereik zetten zodat de kleuter het geproefde dat hij/zij niet lekker vindt direct mag uitspuwen. Zo leert de kleuter toch de smaak kennen
Boek: “Sammie eet je bord leeg” – Francine Oomen Boek “Kleine Jules eet”: Annemie Berebrouckx Boek:
“Willie kookt soep” - Ulf Löfgren
¾ Proefspelletjes om de verschillende smaken te leren kennen: ¾ Verschillen proeven: zoet, zuur, zout, bitter, … deze herkennen, vergelijken, sorteren volgens smaak.
¾ Geblinddoekt proeven
Bijbehorend voorwerp, afbeelding of pictogram bij het geproefde plaatsen
¾ Tijdens kookactiviteit verwoorden wat je proeft
Allerlei bekertjes met verschillende soorten fruitsappen en bijbehorende kaarten waarop een fruitsoort is afgebeeld. Kleuters proeven en leggen de juiste kaart bij het juiste sapje.
Smulketting: via dobbelen een ketting rijgen van eetbare spullen, volgens een patroon
____________________________________________________________________ 10 Netwerk Interventie Kleuterschool
