A klasztermenedzsment európai gyakorlata (Pécs, 2010)
Klaszterfejlesztési politika Somosi Éva Pólus Programiroda
Tartalom 1. Klaszterek és klaszter programok a Pólus Program kidolgozása előtt 2. Pólus Program – szervezeti és támogatási rendszer 3. 2010 -
2
Klaszterek és klaszter programok a Pólus Program kidolgozása előtt
Megállapítások ▪ Azonosított problémák – Általános bizalomhiány volt a gazdasági szereplők között – ennek eredményeként nem megfelelő számú kooperáció – A meglévő és sikeres üzleti együttműködések számára nem állt rendelkezésre stabil fejlesztési politika – Vegyes tapasztalatok és eredmények a klaszter támogatási programokkal kapcsolatban – Nem volt következtesen megvalósuló nemzeti klaszterpolitika
Klaszterfejlesztés Magyarországon 2008 előtt Feltérképezett klaszterek ▪ Az első klaszter Magyarországon, 2007 (db) megalakulása 2000-ben ▪ PANAC – autóipari klaszter ▪ Felülről szervezett ▪ 200.000 euró összegű támogatás a Gazdasági Minisztériumtól ▪ Klaszterkiírások 2001-2002-ben hazai forrásból ▪ Klaszterkiírások 2005-2006-ban a Strukturális Alapokból
Dél-Alföld
11
Észak-Alföld
10
Dél-Dunántúl
8
ÉszakMagyarország
8
KözépDunántúl KözépMagyarország NyugatDunántúl
▪ Megoldásra váró szakmai kérdések – Klaszterek működési formája – Klaszterek hatékony működése (professzionális klaszter menedzsment) – Klaszterek és klaszter projektek finanszírozása – Szellemi tulajdonjogok kezelése
5 4 2
Összesen
48
Forrás: PPI, EPAP, a felmérés primer kutatáson és a területen fellelhető releváns irodalmon alapszik
Klaszter támogatási konstrukciók a Pólus Program előtt
•Széchenyi terv •SZT-RE-1: Regionális klaszterek létrehozása és szolgáltatásaik fejlesztése •Célja: a szervezeti rendszer, azaz a klaszter-menedzsment kiépítésének, valamint a hozzá kapcsolódó információs rendszer megteremtésének támogatása, továbbá a klaszter-menedzsment működésének, az általa végzett szolgáltatások, illetve ezek fejlesztésének a kezdeti támogatása •2001. január 1-től 2002. augusztus 2-ig •16 pályázó összesen 291 millió Ft támogatást nyert el •Széchenyi Vállalkozásfejlesztési Program •SZVP-2003-6: Mikro-, kis- és középvállalkozások között a hálózatépítés támogatása •5-10 tagú (legfeljebb 8 millió Ft, max. 40%), 11-20 tagú (legfeljebb 10 millió Ft, max. 40%), 20 tag feletti (legfeljebb 12 millió Ft, max. 40%) hálózatok létrehozására lehetett támogatást elnyerni •GKM - Technológia-fejlesztési és Innovációs Program •Fenti program elősegítette a klaszterek kialakulását. Három pályázati célra 50 millió Ft támogatást lehetett elnyerni •Gazdasági Versenyképesség Operatív Program •2005-2.3.1 A KKV-k közötti együttműködés szervezésének támogatása •2005-2.3.2 Együttműködő vállalkozások közös célú beruházásának, fejlesztésének támogatása •2005/06-1.1.3/B Klasztereknek nyújtott szolgáltatások fejlesztése
Tartalom 1. Klaszterek és klaszter programok a Pólus Program kidolgozása előtt 2. Pólus Program – szervezeti és támogatási rendszer 3. 2010 -
5
A nemzeti klaszterpolitikát a hazai gazdaságfejlesztési politikák konzisztens részévé kell tenni A Pólus Program koncepciójának kialakítása – 2006-07
A magyar gazdaság főbb kihívásai ▪ Egyensúlytalanság a tradable és nontradable szektorok között (a non-tradable szektor túlsúlya): – Csökkenő export tevékenység és versenyképesség – A növekedési ráta elmarad a potenciális mértéktől – A foglalkoztatás alacsony szinten stagnál ▪ Az Európai Gazdasági Térségbe történő integráció a következő 10-15 évre meghatározza a magyar gazdaság fejlődési útját
Forrás: PPI
A külföldi gyakorlatoknak megfelelően kidolgozott fejlesztéspolitikai válaszok ▪ A makró és üzleti környezet fejlesztése – A stabil üzleti környezet növeli a hatékonyságot ▪ Klaszter fejlesztés - A bizonyított sikereket felmutatni képes KKV-k közötti együttműködések láthatóvá és versenyképessé tudnak válni a külföldi piacokon is az önálló KKV-kkal szemben - A klaszterfejlesztési politikának segítenie kell számos új együttműködés kialakulását az üzleti szereplők között - A klaszterfejlesztési politikának segítenie kell az együttműködéseken keresztül kialakuló projektek megvalósulását ▪ Innovációs politika – A piacvezérelt innováció fokozza a nemzetközi versenyképességet és ezáltal növeli a hozzáadott értéket
A Pólus Program koncepciójának kidolgozása során különös hangsúlyt kaptak a K+F+I-t érintő kihívások
Gazdaságfejlesztési kihívások a K+F+I területén
A Pólus Program nyújtotta válaszok
▪ Makrogazdasági vonatkozás: – A K+F ráfordítások GDP-re vetített aránya jóval elmarad az EU-átlagtól – Állami túlsúly a K+F-ben mind a kutatói létszám, mind pedig a finanszírozás területén ▪ A vállalkozások viszonya a K+F-fel: – Alacsony vállalkozói és kockázatvállalási hajlandóság – A bizalom és az együttműködés hiánya
▪ Legalább az EU-átlagnak megfelelő GDP-arányos K+F ráfordítás elérése ▪ Vállalkozások innovációjának növelése ▪ Kockázat csökkentése ▪ Bizalom elmélyítése a klasztereken keresztül
▪ Oktatás: – Mérsékelt számú szakember a tudomány és a technológia területén
▪ Az üzleti igények iránt fogékony oktatási rendszer
▪ Kutatás: – „Agyelszívás” – Szakadék a tudomány és az üzleti szféra között, nem megfelelő számú szabadalom – Alapkutatás-orientált egyetemek
▪ Szoros együttműködés az oktatói, kutatói és az üzleti szféra között
▪ Finanszírozás: – Lassú, drága és túlbürökratizált a vállalkozói hitelezés – Kockázati tőke és üzleti angyalok hiánya
Forrás: PPI
▪ A külső finanszírozási lehetőségek számának növelése ▪ Kockázat csökkentése
A Pólus Program szervezete sokszereplős rendszerként működött, melynek az ÚSZT-be illesztése jelenleg tervezési szakaszban van Pólus program végrehajtási rendszer Stratégiai Irányítás Fejlesztéspolitikáért felelős miniszter Stratégiai Irányító Bizottság (SIB) Megvalósításért felelős szereplők Közreműködő szervezetek
Nemzeti Fejlesztési Ügynökség
Pólus Programiroda Irányító Hatóságok
Hálózatfejlesztő munkatársak
Kedvezményezettek Vállalkozások
Önkormányzatok
Forrás: PPI, HFI
Egyetemek / kutatóintézetek
Kamarák / civil szervezetek
8
A PPI a támogatások hatékony felhasználása érdekében együttműködik valamennyi szereplővel, továbbá közvetít a támogatási rendszer és a kedvezményezettek között A Pólus és Klaszter Programiroda feladatai A Pólus és Klaszter Programiroda szervezeti struktúrája biztosítja, hogy valamennyi érintett szervezet, illetve szereplők igényei figyelembe vételre kerüljenek
Feladat
▪ Részvétel a nemzeti szintű innováció-, klaszter-, gazdaságfejlesztési politika kialakításában ▪ Támogatási konstrukciók kidolgozásában való részvétel, módosítások kezdeményezése ▪ Valamennyi érintett szereplő közötti közvetítés és koordináció (helyi pólus koordinációs testületek működésének ösztönzése, potenciális együttműködések feltárása, ösztönzése, visszacsatolás a támogató intézményrendszer felé) ▪ A Pólus Programhoz kötődő gazdaságfejlesztéssel kapcsolatos információnyújtás helyi szinten ▪ Szakmai, módszertani segítségnyújtás az együttműködésben érdekelt vállalkozások számára: együttműködések kialakítása, elmélyítése, folyamatos konzultáció, projektgenerálás elősegítése ▪ Gazdasági elemzések és vizsgálatok készítése ▪ A Pólus városok és a klaszterek nemzetközi súlyának növelése érdekében új üzleti lehetőségek feltárásában való együttműködés ▪ A Program képviselete hazai és nemzetközi fórumokon 9
A Pólus Program egy átfogó gazdaságfejlesztési program, amelynek fókuszában a Pólus városok üzleti környezetének és a vállalkozások együttműködésének fejlesztése áll
A magyarországi fejlesztési pólusok*
MISKOLC
GYŐR
BUDAPEST
DEBRECEN
SZÉKESFEHÉRVÁR VESZPRÉM
SZEGED PÉCS
* Az Országos Területfejlesztési Koncepcióról szóló 97/2005 (XII.25) Ogy. határozat alapján
10
A Pólus Program az ÚMFT részeként több operatív program forrásait felhasználva valósítja meg céljait
A Pólus Program felépítése
PÓLUS VÁROSOK Vállalatok Kamarák, civil szervezetek Önkormányzatok Egyetemek, kutatóintézetek
TIOP
TÁMOP Bizalom
Források
KLASZTEREK Pólus innovációs Akkreditált Fejlődő Induló
KMOP
GOP
ROP
Együttműködés Koordináció
Forrás: PPI
Elkötelezettség Következetes Kommunikáció végrehajtás
11
A horizontális gazdaságfejlesztés legfontosabb eredményei a Pólus városokban* Nyertes projekt(ek)
GOP 1.2.2. Innovációs és technológiai parkok támogatása
Miskolc
Debrecen
Szeged
Félbeszakadt projekt megvalósítás
Pharmapolis Genomikai Gyógyszeripar Innovációs i Tudományos Központ Park
Pécs
VeszprémGyőr Székesfehérvár
Félbeszakadt Elutasított projekt pályázat megvalósítás
ICONOPHARMA Technológiai Park TIOP 1.3.3. FŰTŐMŰ – Tudományos Agóra Szeged Nem jogosult Science Múzeum Élménypark Pólus pályázni Agóra Pólus TIOP 1.3.1. Miskolci Egyetem Debreceni Szegedi Science, Felsőoktatás komplex Egyetem infra. Tudomány- Please! PTE infrastrukturális megújítása fejlesztése egyetem infra. Science és IT fejlesztése fejlesztése Building TÁMOP 4.2.1. Miskolci Egyetem Debreceni Szegedi Pécsi Tudástranszfer Egyetem Tudomány- Tudományrendszer egyetem egyetem fejlesztése TÁMOP 4.2.2. Nem pályázott Debreceni Szegedi Pécsi Innovatív Egyetem Tudomány- Tudománykutatói teamek egyetem egyetem támogatása Összesen
Nem pályázott
Budapest
Orvosi Biotechnológiai Innovációs Központ 1.+2. ütem
Agóra Pólus Székesfehérvár Pannon Egyetem infra. fejlesztése
Agóra Pólus Győr Nem jogosult pályázni Infra. fejlesztés a 16 nyertes Széchenyi István felsőoktatási Egyetem központi intézmény kampuszán Nem pályázott Széchenyi István BME Egyetem SOTE
Pannon Egyetem
Széchenyi István BME Egyetem SOTE
A Pólus Program horizontális gazdaságfejlesztési pillérének kiemelt pályázataiban eddig közel 74 milliárd Ft értékben ítéltek támogatást a Pólus városoknak * Státusz: 2010. szeptember 30. ** Kerekített összegek Forrás: PPI
Megítélt támogatás* (milliárd Ft) 9,2
8,3 46,3
3,1
6,9
73,8
A Pólus Program az üzleti környezet javítását célzó fejlesztések révén és az együttműködés kockázatainak mérséklésével támogatja a klaszteresedési folyamatot
A Pólus Program klaszterek fejlődését támogató intézkedései Pólus Program szerepvállalása
Gazdaságfejlesztés
Széles értelemben vett üzleti környezet fejlesztése
●
Horizontális gazdaságfejlesztési beruházások támogatása – Oktatás, képzés, infrastruktúra fejlesztése
Vállalatok közötti kapcsolatok erősítése
●
Hálózatfejlesztők alkalmazása a vállalkozások közötti, valamint a vállalkozások és egyéb szereplők közötti kapcsolatok erősítésére
Klaszterek fejlődésének anyagi támogatása
●
Forrás: PPI
●
A klaszterek alulról felfelé építkeznek, nem az állam által szervezettek
Együttműködésre képes klaszterek támogatása fejlődési szintjük alapján ● Klasztermenedzsment ● Közös szolgáltatások ● Közös beruházások
13
A globális versennyel kapcsolatban kialakult, nemzetközileg elfogadott álláspont szerint ma már nem elkülönült vállalatok, hanem a klaszterek az új munkamegosztás alapegységei
Vállalat 1 Vállalat 2
Együttműködés
Az együttműködés akkor sikeres, ha minden résztvevő számára előnyt jelent
Klasztertagok
Nem adják fel egyéni célkitűzéseiket Együttesen lépnek fel Helyi előnyöket használnak ki: Költségcsökkentés Innováció serkentés A legjobb gyakorlatok gyors megismerése A tranzakciós költségek minimalizálása
Önkormányzat
Egyetem
Vállalat 3 Klasztermenedzser
Vállalat 6 Vállalat 5
Vállalat 7
Vállalat 4 Vállalat 9 Vállalat 8 Vállalat n
Támogatás
A Pólus Program célkitűzései között kiemelt súllyal szerepel a klaszterek többszintű, célorientált támogatása
Az önszerveződő, kölcsönös előnyökön alapuló gazdasági együttműködések adhatnak valódi választ a globális verseny jelentette kihívásokra
Forrás: PPI
14
A nemzeti klaszterfejlesztés célja, hogy minél több sikeres klaszter jusson el magasabb fejlettségi szintre Vállalkozásfejlesztés - Klaszter fejlődési pálya
Kiváló Innovációs klaszter
Akkreditált klaszter Fejlődési szint
Leírás
Pólus Programban elérhető támogatás
Fejlődő klaszter Induló klaszter
▪ Hálózati együttműködés kezdete ▪ Kooperáció támogató tevékenységben ▪ Klasztermenedzsment ▪ 15-40 millió Ft 1. év
▪ Tagok közötti viszony fejlődése ▪ Kooperáció értékteremtő tevékenységben
▪ Klasztermenedzsment ▪ Közös beruházás ▪ 10-150 millió Ft
▪ Mélyülő bizalmi viszony a klasztertagok között ▪ Kooperáció beruházásban
▪ Szoros kooperáció ▪ Nemzetközi láthatóság
▪ Közös beruházás
▪ Komplex beruházások
▪ 15-1 500 millió Ft
▪ 1 500- 4 000 millió Ft
2. év
A klaszterek fejlettségi szintjüknek megfelelően juthatnak támogatáshoz
Az akkreditáció egy tényalapú szakmai értékelő rendszer, amelynek célja a program alappilléreit jelentő kezdeményezések kiválasztása Az akkreditáció általános bemutatása Áttekintés Cél
▪ A Magyarországon működő klaszterekből kiválassza és minősítse azokat, amelyek ▪ Komoly nemzetközi és hazai teljesítmény elérésére képesek ▪ Magas hozzáadott érték, innováció, K+F
Időtartam
▪ A jogosultság két évre szól ▪ Két év után meg kell újítani
Akkreditáció gyakorisága
▪ Beadás folyamatos ▪ Elbírálás negyedévente
Megszerezhető jogosultság
▪ Pólus pályázatokon való kizárólagos indulás ▪ Több konstrukció esetében plusz pont ▪ A klaszter szintű előnyök biztosítása akkreditációt követő csatlakozás esetén is lehetséges, ha az új tag megfelel a klaszter által deklarált SZMSZ-nek, vagy az annak megfelelő dokumentumnak
Akkreditációs Tanúsítvány
▪ A címet elnyerő klaszter Akkreditációs Tanúsítványt kap ▪ Szerződés, megállapodás megkötésére nem kerül sor
Forrás: PPI
A sikeres akkreditáció révén a jelentős fejlesztési forrásoknak köszönhetően az akkreditált klaszterek komoly szerepet játszhatnak a magyar gazdaság fenntartható fejlődési elérésében
16
Az akkreditációs modell a program alappilléreit képező együttműködéseket egy szakértői szinten kialakított és klasztereken kalibrált modell segítségével választja ki Akkreditációs modell struktúrája és szempontjai Szempontok száma, db A kategóriák mögötti szempontok célja I.I. Klaszteren Klaszteren belül belül megvalósult megvalósult együttműködés együttműködés formái formái
II. II. Klaszter Klaszter összetétele összetétele
III. III. Klaszter Klaszter tag tag KKV-k KKV-k gazdasági gazdasági teljesítménye teljesítménye
10*
2
5
35
A klaszter tagok közötti együttműködés tudatosságának és szervezettségének mérése A klasztert alkotó tagok összetételének és számának vizsgálata A piacilag visszaigazolt sikerek pozitív diszkriminációja, különös hangsúlyt helyezve az export tevékenységre és a magas hozzáadott értékre
IV. IV. Klaszter Klaszter K+F+I K+F+I teljesítménye teljesítménye
4
A klaszterek K+F tevékenységének vizsgálata
V. V. Klaszter Klaszter stratégiai stratégiai és és cselekvési terv formai cselekvési terv formai és és tartalmi tartalmi értékelése értékelése
14
A klaszter által alkotott jövőkép és stratégia megalapozottságának vizsgálata, a tartalom nélküli együttműködések kiszűrése
A modell egy öt kategóriába csoportosított, koherens értékelő rendszer Célja a piacilag visszaigazolt sikereket felmutató együttműködések kiválasztása Az értékelési rendszer objektivitása átláthatóvá teszi a döntési folyamatot a pályázók számára és megalapozott, védhető döntéseket tesz lehetővé
*A „Klaszteren belül megvalósult együttműködés formái” 5 KO kritériumot tartalmaz Forrás: PPI
17
A GOP 1.2.1. „Akkreditált innovációs klaszterek támogatása” című konstrukció 2010. augusztusában lezárult GOP 1.2.1. „Akkreditált innovációs klaszterek támogatása” Támogatás célja
Támogatható tevékenységek
A Pólus Program keretében együttműködő innovatív vállalkozások közös, a klaszter érdekét is szolgáló innovációs projektjeinek segítése; a műszaki fejlesztés hátterének biztosítása az adott klaszter több tagja által tulajdonolt projekttársaságok támogatása révén. Kísérleti fejlesztés K+F, innovációs célt szolgáló infrastrukturális és ingatlan beruházás Marketing 3. féltől igénybe vett szolgáltatás
Támogatás összege / mértéke
250-1.500 millió Ft Max. 50%
Pályázók köre
Azonos akkreditált innovációs klaszterbe tartozó legalább 3 független tag tulajdonosi részvételével kizárólag a projekt megvalósítására és fenntartására létrehozott gazdasági társaságok /projekttársaságok/
Pályázati jogcím
K+F projekttámogatás Regionális beruházási támogatás De minimis
Forrás: PPI
A GOP 1.3.1/B konstrukció célzottan támogatja a vállalkozások innovációs tevékenységét GOP 1.3.1./B „Akkreditált klaszterek vállalati innovációjának támogatása” Akkreditált klaszter tagvállalkozások technológiai innovációs tevékenységeinek támogatása, amelyek új vagy jelentősen javított piacképes termékek, szolgáltatások, technológiák kidolgozását, a kapcsolódó termelési/szolgáltatási tevékenység beindítását/bővítését, és a termék/szolgáltatás piaci bevezetését vállalják.
Támogatás célja
Támogatható tevékenységek
Kísérleti fejlesztés Eszközbeszerzés Infrastrukturális és ingatlan beruházás Marketing
Támogatás összege / mértéke
15-500 millió Ft Max. 65%
Pályázók köre
Akkreditált innovációs klaszter címet elnyert klaszter valamely tagvállalata
Pályázati jogcím
K+F projekt támogatás Regionális beruházás De minimis
Forrás: PPI
A ROP együttműködéseket támogató (induló és fejlődő klaszterek) pályázatai tervezési szakaszban vannak A pályázatok főbb elemei várhatóan megegyeznek a korábban tervezetekkel Támogatás célja
Előmozdítsa a vállalkozások, oktatási és K+F intézmények, valamint helyi gazdasági szereplők közötti, iparági klaszter formában megvalósuló együttműködést
Támogatás mértéke*
Induló klaszter: Fejlődő klaszter:
Intenzitás
25-80 % (támogatási formától függően)
Pályázók köre
Klasztermenedzsment feladatokat ellátó szervezetek (fejlődő klaszterek esetében kizárólag gazdasági társaság, non-profit gazdasági társaság) Fejlődő klaszterek beruházása esetében konzorciumok
Támogatható tevékenységek köre
max. 40 millió Ft max. 150 millió Ft
Önállóan támogatható tevékenységek: Klasztermenedzsmenthez kapcsolódó tevékenységek Klaszter közös beruházása (minimum 3 KKV-nak minősülő klasztertag vegyen részt a projekt-beruházásban) Önállóan nem támogatható, kötelezően megvalósítandó tevékenységek: Nyilvánosság biztosítása Könyvvizsgálat Klaszterszervezet stratégiája
* Az elnyerhető támogatás mértéke regionálisan eltérő. Forrás: PPI
A dél-dunántúli régióban egyedülállóan, külön turisztikai klaszterpályázat került meghirdetésre DDOP-2010-2.1.3./A „Turisztikai klaszterek fejlesztése” Támogatás célja
A dél–dunántúli régióban turisztikai klaszterek jöjjenek létre, ezzel elősegítve az iparágban a hálózatos kapcsolatok kialakítását, az információáramlást és versenyképes turisztikai szolgáltatások nyújtását
Támogatás mértéke*
10 – 35 millió Forint
Intenzitás
85%
Pályázók köre
Gazdasági társaságok, szövetkezetek, Egyesületek, köztestületek, non-profit kft
Elszámolható költségek
Előkészítés költségei Projekt előkészítés költségei Megvalósítás költségei Projektmenedzsment (Klasztermenedzsment) költségei Szolgáltatás igénybevételének költsége Építés (átalakítás, felújítás) költsége Eszközbeszerzések költségei Immateriális javak beszerzése
Forrás: PPI
A ROP-ok 2008-as klaszterpályázataira összesen 181 pályázat érkezett: 144 induló, 37 fejlődő ROP induló és fejlődő klaszterpályázatok (3/1)
Rendelkezésre Fejlődő álló forrás (db) (millió Ft)
Beérkezett pályázatok Induló (db) (db)
Igényelt Megítélt támogatás támogatás (millió Ft) (millió Ft)
Megítélt támogatás / Igényelt támogatás (%)
ÉM
36
32
4
1 403
1 344
968
72%
KM
38
30
8
1 130
1 212
663
55%
DA
37
27
10
590
1 025
569
56%
NYD
23
21
2
814
636
289
45%
ÉA
20
16
4
800
795
439
55%
KD
15
11
4
750
485
260
54%
DD
12
7
5
700
504
157
31%
181
144
37
6 187
6 001
3 344
56%
Összesen
Forrás: EMIR, PPI
22
A ROP-ok 2008-as klaszterpályázataira összesen 181 pályázat érkezett: 144 induló, 37 fejlődő
ROP induló és fejlődő klaszterpályázatok (3/2) Benyújtott pályázatok száma
Beérkezett pályázatok száma a ROP „induló” klaszterpályázataiban (db) 32
30
27
Támogató döntések száma
▪ A ROP-ok „induló” klaszterpályázataira összesen 144 pályázat érkezett
21 16 11 7
▪ 79 pályázat esetében született támogató döntés Beérkezett pályázatok száma a ROP „fejlődő” klaszterpályázataiban (db) ▪ A ROP-ok „fejlődő” klaszterpályázataira összesen 37 pályázat érkezett 8 4
10 2
4 1
Forrás: EMIR, PPI
5
4 1
1
▪ 21 pályázat esetében született támogató döntés
23
A 2008-as ROP klaszterpályázatok keretében a pályázók összesen ~6,0 milliárd Ft-ot igényeltek, amelyből mintegy 3,3 Mrd Ft összegben született támogató döntés ROP induló és fejlődő klaszterpályázatok (3/3) Igényelt támogatás összege
Igényelt és rendelkezésre álló források a ROP klaszterpályázataiban (millió Ft)
Forráskeret a régióban Megítélt támogatás
▪ A ROP-ok klaszterpályázataira ~6,2 milliárd Ft forrás áll rendelkezésre ▪ A beadott pályázatok keretében a pályázók összesen ~6,0 milliárd Ft-ot igényeltek ▪ Összesen mintegy 3,3 milliárd Ft összegű támogatást ítéltek a pályázóknak
Forrás: EMIR, PPI
24
A nyertes klaszterek között számos működik az energetika, a gépipar, az infokommunikációs technológia és a környezetipar területén A nyertes induló és fejlődő klaszterek iparági megoszlása Nyertes pályázatok iparági megoszlása a ROP klaszterpályázataiban (db)
A ROP 2008-as klaszterpályázatain 100 nyertes részesült támogatásban
Forrás: PPI
25
Akkreditált Innovációs Klaszterek Magyarországon Akkreditált klaszterek Iparágai Száma Egészségipar 8 Informatika
6
Környezetipar
6
Csomagolástechnika
2
Építőipar / Energia
1
Élelmiszeripar
1
Befektetésösztönzés
1
Összesen ▪ Eddig huszonöt klaszter szerzett „Akkreditált Innovációs Klaszter” címet ▪ A legtöbb akkreditált klaszter a Dél-alföldi és a Közép-magyarországi régióhoz köthető ▪ A legtöbb akkreditált klaszter az egészségiparban, az informatika és a környezetipar területén működik Forrás: PPI
25
26
Eddig 25 klaszter szerzett „Akkreditált Innovációs Klaszter” címet Közép-Magyarország Közép-Magyarország (6) (6) ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Közép-Dunántúl Közép-Dunántúl (5) (5) ▪ Első Magyar E-Közigazgatási Informatikai Innovációs Klaszter ▪ Pannon K+F+I+O ▪ PharmAgora Életminőség Klaszter ▪ ÖKOPolisz Klaszter ▪ Közép-Dunántúli Bioenergetikai Klaszter
Észak-Magyarország (2)
Észak-Magyarország (2) Omnipack Csomagolástechnikai Klaszter ▪ EnIn Környezetipari Klaszter Mobilitás és Multimédia Klaszter ▪ Észak-magyarországi Informatikai Orvosi Biotechnológia Innovációs Klaszter Klaszter Magyar Medikai Gyártók Szennyvíz Technológiai Innovációs Klaszter Észak-Alföld Észak-Alföld (4) (4) Közép-Magyarországi Régió Befektetési ▪ Pharmapolis Debrecen Innovatív Övezetének Klasztere Gyógyszeripari Klaszter ▪ Pharmapolis Innovatív Élelmiszeripari Klaszter ▪ Termál - Egészségipari Klaszter ▪ Szilícium Mező Regionális Informatikai Klaszter Dél-Alföld Dél-Alföld (7) (7) PharmacoFood Goodwill Biotechnológiai Klaszter Szoftveripari Innovációs Pólus Klaszter ArchEnerg Regionális Megújuló Energetikai és Építőipari Klaszter ▪ 3P Műanyagipari, Csomagolástechnikai, Nyomdaipari Klaszter ▪ Biomassza Hasznosítási Klaszter ▪ Havaria Környezet- és Egészségtechnikai Klaszter ▪ ▪ ▪ ▪
Dél-Dunántúl Dél-Dunántúl (1) (1) ▪ Biotechnológiai Innovációs Bázis
Forrás: PPI
27
Az Akkreditált Innovációs Klaszterek pályázati eredményei GOP-1.2.1 – KMOP-1.1.3/A és GOP-1.3.1/B – KMOP-1.1.3/C Projektek száma (db)
Benyújtott projektek
Pályázó Benyújtott Igényelt akkreditált projektek átlagos támogatás klaszterek száma száma (db / összesen (db) klaszter) (milliárd Ft)
138 Projektek száma (db)
Nyertes projektek
23
6,0
Nyertes Nyertes akkreditált projektek klaszterek száma átlagos száma (db) (db / klaszter)
65
13
5,0
Igényelt támogatás átlagosan (milliárd Ft / klaszter) 25,7
Megítélt támogatás összesen (milliárd Ft)
1,1 Megítélt támogatás átlagosan (milliárd Ft / klaszter)
12,2
0,9
▪ A 25 akkreditált klaszterből 23 nyújtott be pályázatot, és 13 nyert támogatást ▪ A nyertes klaszterek egyenként átlagosan 5 sikeres projektet nyújtottak be, és klaszterenként 900 millió Ft támogatásban részesültek ▪ Az ICT és a biotechnológia területén működő klaszterek rendelkeznek a legtöbb sikeres projekttel ▪ Az akkreditált klaszterek projektjei az ország 7 régiójában valósulnak meg
* Státusz: 2010. szeptember 30. Forrás: PPI
28
Az akkreditált klaszterek nyertes projektjeinek (GOP-1.2.1/KMOP-1.1.3-A; GOP-1.3.1-B/KMOP-1.1.3-C) regionális megoszlása* ÉSZAKMAGYARORSZÁG
NYUGATDUNÁNTÚL
1 projekt 128 millió Ft
KÖZÉPDUNÁNTÚL
22 projekt 4 398 millió Ft
KÖZÉPMAGYARORSZÁG
7 projekt
KEREKÍTETT ÖSSZEGEK Régió Sikeres projektek száma (db) Elnyert támogatás összege (millió Ft)
5 projekt 716 millió Ft
1 891 millió Ft
ÉSZAKALFÖLD
6 projekt 1 306 millió Ft
DÉLALFÖLD
DÉLDUNÁNTÚL
8 projekt
16 projekt 2 817 millió Ft
966 millió Ft
* A Közép-magyarországi régióban megvalósuló projekteket a Közép-magyarországi Operatív Program támogatja; Státusz: 2010. szeptember 30. Forrás: EMIR, PPI
ÖSSZESEN
65 projekt 12 222 millió Ft
Tartalom 1. Klaszterek és klaszter programok a Pólus Program kidolgozása előtt 2. Pólus Program – szervezeti és támogatási rendszer 3. 2010 -
30
Az Új Széchenyi Terv vitairata hét kitörési pontot ajánl megfontolásra, megvitatásra A magyar gazdaság hét kitörési pontja1 Versenyképesség javítása
Célkitűzés:
Új Széchenyi Terv
Foglalkoztatási áttörés
A talpraállás és a felemelkedés fejlesztéspolitikai programja
Kitörési pontok és az Új Széchenyi Terv Programjai
Ágazati kitörési pontok
1 millió új munkahely 10 év alatt
Horizontális kitörési pontok
Egészségipar
Zöld gazdaság
Hálózati gazdaság
Tudásgazdaság
Otthon-teremtés
Munkagazdaság
Tranzit gazdaság
Gyógyító Magyarország
Megújuló Magyarország
Tudomány, Innovációs és Növekedés
Otthonteremtés és Lakásprogram
Foglalkoztatás
Tranzitgazdaság
Egészségipar
Megújuló Energia és zöld gazdaság
Vállalkozásfejlesztés és Üzleti környezet fejlesztési program
Versenyképesség javításának fő elemei Adócsökkentés Adónemek számának csökkentése A vállalkozásokat sújtó adminisztrációs költségek és terhek felezése Hazai és uniós támogatási forrásokhoz való hozzáférés egyszerűsítése Versenytorzító egyensúlytalanságok felszámolása Korrupció visszaszorítása Gazdasági jogbiztonság visszaállítása
1Új
Széchenyi Terv Vitairat
Alapelvek Integráció
Globális vagy európai versenyképesség
Piacteremtő fejlesztés
Magas hozzáadott érték
Az Új Széchenyi Terv vitairata több ponton hivatkozik a hálózat- és a klaszterfejlesztés fontosságára •
Egészségipar: „Magyarország 10 év múlva Európa első számú termál- és gyógyvízre épülő egészségturisztikai desztinációja, illetve egészségipari országa legyen, hazánk tartós versenyképességének javítása, a GDP növelése, a programban érintett iparágak összekapcsolása egy országos termálegészségipari klaszterré”
•
Vállalkozsáfejlesztés: „ ... fontos, hogy Magyarország a Kárpát-medence gazdasági, pénzügyi és kulturális központjává, centrumává váljon, meglévő pozícióit tovább erősítse. Fontos, hogy a magyar gazdasági növekedés előterébe állított programok (megújuló energia, „zöld ipar”, termáladottságokra alapozó egészségipar, gyógyszeripar, magas hozzáadott értékű élelmiszeripar, K+F, járműipar, stb.) hatást gyakoroljanak a régió összes országának gazdaságpolitikájára, lehetőséget teremtve regionális szintű klaszterek kialakításához.” Tervezett programok: Regionális klaszterképződést támogató program
•
Tudomány – Innováció – Növekedés: „Emelni kell széles körben a magyar gazdaság K+F- és tudásintenzitását, a feldolgozóipari és szolgáltató szektorokban működő magas növekedési potenciálú innovatív vállalatok támogatása, a kkv-k innovációs és abszorpciós kapacitásának növelése, innovatív klaszterek fejlesztése, valamint az innovációhoz szükséges hazai és nemzetközi tudásforrásokkal és piacokkal való összekapcsolódás révén.”
•
Közlekedés – Tranzitgazdaság: „A közlekedési klaszter megfelelő támogatásához pályázatot kell kiírni, a hazai felsőoktatási és akadémiai tudományos háttér, valamint a nemzetközi, illetve hazai vállalkozások magyarországi tudásközpontjainak mielőbbi aktivizálására, szellemi potenciáljuk hatékony felhasználására.”
Forrás: Új Széchenyi Terv - Vitairat