Kerkinformatie. Nieuwe scriba Armoede in 2008 Jeugdcantor in Aalten

Kerkinformatie Nummer 132 161

Juli/Augustus December 2005 2008

Nieuwe scriba Armoede in 2008 Jeugdcantor in Aalten

Inhoud

Kerkinformatie

berichten

Colofon

December 2005

Vooraanstaand bericht met goedgevulde kop Intro

Nummer 161 juli/augustus 2008

Eerste 3 Zo tekstregel zijn we kerk Gescheurd bestaan, een drieluik in Zuidwolde 4 Diaconie Armoede in Nederland 2008

Kerkinformatie verschijnt elf keer per jaar als officieel orgaan van de Protestantse Kerk in Nederland.

6 Kroniek

Algemeen adres

9 Kerk en Kunst Kunst in het licht: Onze Vader

Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland, Joseph Haydnlaan 2a, 3533 AE Utrecht, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 18 80, fax (030) 880 13 00.

10 Synode Interview met nieuwe scriba dr. Arjan Plaisier

Abonnementenadministratie

7 Berichten 8 Kleine Synode Nieuwbouw ledenadministratie beter dan voltooien Numeri

12 Migrantenkerken Atze van den Broek: ‘Een kerkgebouw is niet nodig’ 14 Vredesweek Kiezen voor Vrede 15 Kerkmuziek en jongeren ‘Samen iets moois tot stand brengen’ 16 Berichten

Artikel van minder belang; kop over een kolom

Abonnementsprijs € 17,50 per jaar; buitenland € 24,–. Vanaf 35 ex.: € 15,– per jaar. U kunt zich als abonnee opgeven en afmelden bij de Abonnementen-administratie Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 13 44, [email protected].

24 Berichten

Dit blad is voor visueel gehandicapten in aangepaste leesvorm verkrijgbaar. Voor nadere informatie CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo, telefoon (0341) 56 54 99.

EersteCollecten tekstregel 25 komende maanden

Redactie-adres

17 Collecterooster 2009

Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 14 17. Fax (030) 880 14 45. E-mail: [email protected] Advertenties: [email protected] tel. (030) 880 14 17.

26 Synode Moderamentournee langs vier gemeenten 28 JOP ‘Ik beleef dus ik besta’ 30 Berichten 31 Bijbelteksten

Redactie Ronald Bolwijn, Lenny van den Brink-’t Hart (hoofdredactie), Janet van Dijk, Frans Rozemond (eindredactie), Corinth van Schaik.

33 Predikantswisselingen 34 Advertenties

Artikel van minder belang; kop over een kolom

Basisvormgeving Total Identity, Amsterdam

Opmaak Roto Smeets GrafiServices

Eerste tekstregel

Druk Roto Smeets GrafiServices

Kerkinformatie op internet www.pkn.nl Overname van artikelen wordt op prijs gesteld, mits met bronvermelding. Overname van foto’s in overleg.

Bij de voorplaat: Het moderamen van de generale synode bezocht afgelopen voorjaar vier verschillende plaatselijk gemeenten. Deze foto is gemaakt tijdens de bijeenkomst in Drachten. (foto: Fred Tjeerdsma).

ISSN 1380-460X

Zie verder p. 26-27.

2

Kerkinformatie

Kunst en liturgie

Juli/Augustus 2008

Reinier Gosker

Gescheurd bestaan - een drieluik in de Zuidwoldiger Ontmoetingskerk Zaterdags drentel ik steevast een kwartiertje door de kerk om vast te wennen aan de dienst van zondagochtend. Ik weet waar het over gaat en wat ik zal gaan zeggen, terwijl de liederen die we zingen al door mijn hoofd gonzen. Wat ik achter mijn bureau heb uitgedacht en opgeschreven zit als een USB-stick in mijn hoofd. Maar ter plekke voelen de dingen toch anders dan in de studeerkamer.

‘Gescheurd bestaan’ (Harbert Booij) in de Ontmoetingskerk in Zuidwolde.

Terwijl ik in de ruimte van het liturgische centrum sta, valt mijn oog op het rechter paneel van het drieluik dat hangt aan de zuidelijke muur van ons kerkgebouw. Zoals zo vaak illustreert het ook ditmaal een hoofdmoment in de viering van morgenochtend. Wat let mij om één van de drie panelen in het liturgisch centrum te hangen? Daar vormt het één geheel met vont en kaars! Als ik even later in de kerk zit om mijn geest tot rust te laten komen, vangt dit drietal mijn aandacht: het paneel, de vont en de kaars. Ik associeer ze spontaan met de weg, de waarheid en het leven! Tien minuten later loop ik opgeruimd de kerk weer uit om de laatste hand te leggen aan de dingen die ik morgen ga zeggen en doen.

Harbert Booij Het drieluik ‘Gescheurd bestaan’ werd in 2006 geschilderd door Harbert Booij, beeldend kunstenaar en theoloog in Amersfoort. Ooit had ik hem uitgenodigd voor een wandeling door ons kerkgebouw om mij te wijzen op de artistieke mogelijkheden ervan. Het gebouw dateert uit de jaren zestig van de vorige eeuw en wekt de suggestie van een schaapskooi. De zes blinde bakstenen muren aan de buitenzijde van de ommegang blijken een uitdaging te vormen. Na een gesprek tussen de liturgiecommissie en Harbert Booij gingen predikant en beel-

dend kunstenaar aan de slag. Zij sloten aan bij de lezingen van de eerste adventszondag 2006, waar het gaat over de tweeërlei gestalte van Zacharia(s), namelijk in Lukas 1: 5-25 en Zacharia 14: 4-9. Enkele maanden later was het werk klaar. Een drieluik met als titel ‘Gescheurd bestaan’.

Gelukzoekers Op betreffende zondag werd de nieuwtestamentische priester Zacharia neergezet in het perspectief van de oudtestamentische profeet Zacharia. Het provocerende moment in de aankondiging aan de priester én het evocatieve moment in het visioen van de profeet vloeiden inéén op het middelste paneel van het drieluik. Zinderend geel slaat neer in een terugwijkend blauw, waar flarden rood, groen en wit fragmenteren. Horen en zien vergaan in het onvoorstelbare van de boodschap, die een andere werkelijkheid tot aanzijn wil roepen dan de ongelukkige waarin we terecht gekomen zijn. De priester vlucht weg in een zwijgen (Lukas 1: 20), terwijl de bewoners van Jeruzalem wegvluchten voor wat dreigend te gebeuren staat. Is het een vluchten vóór onheil? Of is het een vluchten náár een beter bestaan? Beide mogelijkheden worden verbeeld in de twee zijpanelen van het drieluik. Juist toen wij werkten met ‘Gescheurd bestaan’ werden in Nederland beschuldigingen geuit aan het adres van vluchtelin-

3

gen als ‘gelukszoekers’. Maar wie is dat niet, vroegen wij ons af. Nederland telt zestien miljoen gelukzoekers!

Nieuw project Inmiddels zijn we met een nieuw project gestart, samen met Harbert Booij. Het trefwoord van het nieuwe project is ‘Grenservaringen’. Maar het drieluik ‘Gescheurde bestaan’ zal ik missen. Waarom? Omdat het mij zoveel zegt over het leven dat wij leven. Het middenluik symboliseert de verrassing, het onverwachte, de tegenslag of meevaller, dat wat mij overkomt, de ander in zijn overweldigende aanwezigheid, God. De beide zijluiken tonen de dagelijkse werkelijkheid. We vluchten weg. Soms naar het licht, naar vrede en veiligheid. Soms de andere kant op, het duister tegemoet, het dreigende. Maar in beide gevallen is het een zoektocht, een niet van te voren uitgestippeld pad, een avontuurlijke route, een ontdekkingstocht die ons telkens opnieuw voor verrassingen stelt zoals het middenpaneel laat zien. Reinier Gosker is predikant in Zuidwolde. Meer weten?

Liturgiecommissie Zuidwolde, p/a Dicky Rentier, Burg.Tonckensstraat 53, 7921 KB Zuidwolde, e-mail: [email protected]

Kerkinformatie

DIACONAAT

Juli/Augustus 2008

Peter de Bie

Armoede in Nederland De overheid moet een krachtiger anti-armoede beleid gaan voeren voor mensen die stuk lopen op hoge schuldenlasten en te lage uitkeringen. En kerken moeten knelsituaties die ze tegenkomen sneller en vaker doorgeven aan de overheidsinstanties. Anders verandert er weinig. Dat blijkt uit het rapport ‘Armoede in Nederland 2008’, dat eind juni werd aangeboden aan staatssecretaris Aboutaleb van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het rapport met aanbevelingen is gebaseerd op de uitkomsten van een grootschalig onderzoek naar hulpverlening aan mensen die in de knel raken in onze samenleving. Het onderzoek vond plaats in de eerste maanden van 2008. De verzamelde gegevens gaan over het jaar 2007. Staatssecretaris Aboutaleb ontving het rapport op 26 juni uit handen van synodevoorzitter ds. G. de Fijter en bisschop G.J.N. de Korte.

Betrokkenheid Van alle plaatselijke diaconieën, parochiële caritas-instellingen en andere kerkelijke organisaties stuurde ruim 36% de vragenlijst ingevuld terug. Dat is een hoge respons voor dit soort onderzoek. Het is duidelijk dat de kerken armoede als een belangrijk onderwerp zien. De betrokkenheid van de kerken bij hulpverlening aan mensen in financiële problemen blijkt onverminderd hoog te zijn. Ruim driekwart geeft aan betrokken te zijn bij dit type ondersteuning; ongeveer even veel als in eerdere onderzoeken. Van die respondenten zegt 83% steun te geven door middel van financiële giften, 54% doet dit (ook) via giften in natura en 51% verstrekt leningen. Enkele zaken vallen op bij de manier waarop hulp wordt gegeven. De betrokkenheid van kerken bij voedselbanken en andere initiatieven rond voedselverstrekking blijkt heel groot te zijn. De helft van de respondenten geeft aan hier iets mee te doen. In dit onderzoek is ook voor het eerst gevraagd naar eventuele steun voor mensen om eens op

Kerken krijgen de aanbeveling om de informatievoorziening in eigen gelederen rond zorg en sociale zekerheid te verbeteren. (foto: Kerk in Actie)

vakantie te kunnen. Daarin blijken de kerken heel actief: 41% doet iets op dit terrein. Ook blijkt dat het aanstellen van een speciale ‘sociaal diaken’ voor armoede en sociale zekerheid steeds meer voorkomt, vooral bij de protestantse diaconieën. Het rapport doet de aanbeveling aan de kerken om dit onderwerp ook de komende tijd hoog op de agenda te houden. De overheid wordt nadrukkelijk gevraagd om de kerkelijke signalen om te zetten in een krachtig anti-armoedebeleid.

Opdrachtgevers ‘Armoede in Nederland 2008’

Armoedebestrijding door de kerken is de afgelopen jaren al vaker onderzocht. In 2002 onder protestantse diaconieën en in enkele bisdommen, en in 2005 en 2006 onder alle diaconieën van de Protestantse Kerk in Nederland. Het is verheugend dat het dit jaar is gelukt is om het onderzoek breed-kerkelijk op te zetten. Deelnemers zijn in 2008: Kerkinactie/Protestantse Kerk, de Rooms-Katholieke bisdommen, de Vincentiusvereniging Nederland, de Remonstrantse Broederschap, de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Oud-Katholieke Kerk. De kerken deden graag mee aan het onderzoek, omdat er nog te weinig bekend is over de inzet van kerken rond armoede. Meer inzicht daarin helpt bij het maken van beleid binnen de kerken zelf én het is goed voor het geven van signalen aan politiek en samenleving. Kerken komen dankzij hun uitgebreide netwerken meer op het spoor dan ze zich vaak zelf realiseren. Het onder de aandacht brengen van deze ervaringen bij een groot publiek hoort evenzeer bij de taak van de kerken als de hulpverlening zelf. Signaleren en – waar nodig – protesteren, horen bij het pleiten voor gerechtigheid. Naast barmhartigheid is dat de tweede onontbeerlijke pijler van diaconaat.

4

Aantallen en bedragen Het gemiddeld aantal aanvragen om hulp dat kerkelijke organisaties in 2007 binnenkregen is 8,4. Daarvan werden er gemiddeld 7,5 gehonoreerd. Dat lijkt ruwweg overeen te komen met de uitkomst van eerder onderzoek. Er is echter een verschil. Als we alleen naar de protestantse diaconieën kijken, is het aantal aanvragen afgenomen. In 2004 honoreerden de diaconieën gemiddeld 5,4 aanvragen, in 2005 waren het er 7,2 en in 2007 is dit weer terug op 5,4. Dat het over de hele linie ongeveer gelijk is ten opzichte van het vorige onderzoek, komt dus doordat in de andere kerkgenootschappen de aantallen hoger liggen dan bij de Protestantse Kerk in Nederland. Voor de rooms-katholieken (12,1 aanvragen) en kleinere kerken (10,5 aanvragen) kan geen vergelijking gemaakt worden in de tijd. Het bedrag dat gemiddeld per jaar wordt uitgegeven door een diaconie, pci of ander kerkelijke organisatie is rond € 5000,-. Ook dat bedrag is sinds het vorige onderzoek wat gedaald als we alleen naar de diaconieën in de Protestantse Kerk kijken: van € 3100,- in 2004 naar € 5200,- in 2005 en € 4700,- in 2007. Waar de daling bij de protestantse diaco-

Kerkinformatie

Juli/Augustus 2008

nieën aan ligt, is niet helemaal duidelijk. Het kan zijn dat dit duidt op een vermindering van de armoede in Nederland. Dat zou hoopvol zijn. Het kan ook komen door veranderend beleid van diaconieën. Het rapport doet de aanbeveling dit nader te onderzoeken. Het rapport schat op basis van de gegevens uit de steekproef hoeveel geld er binnen het geheel van de deelnemende kerken omgaat in deze vorm van hulpverlening. Dat komt op een totaal uit van ruim 11 miljoen euro in 2007! Kijken we alleen naar de Protestantse Kerk, dan ging het in 2004 om 4,5 miljoen, in 2005 om 7 miljoen en in 2007 om 6 miljoen. Postbus 456

3500 AL Utrecht

Tel. (030) 880 14 56

Fax.(030) 880 14 57

E-mail [email protected]

website www.kerkinactie.nl

Niet alle diaconieën, parochiële caritasinstellingen en andere kerkelijke organisaties houden een volledige registratie van de hulp bij. Een aanbeveling uit het rapport is dat een eenvoudige, geanonimiseerde registratie wel wenselijk is, omdat daarmee het eigen beleid beter gevoerd kan worden en omdat daarmee signalering naar overheden en instanties verbeterd kan worden.

Top vijf verandert niet… De top vijf van groepen die aankloppen bij de kerken is niet veranderd ten opzichte van vorige jaren. De meest genoemde groepen zijn ‘alleenstaande ouders met kinderen’ (53%), mensen zonder betaald werk (44%), asielzoekers (42%), ouderen (39%) en chronisch zieken en gehandicapten (28%). De aard van de problemen is ook niet echt veranderd. ‘Schuldenproblematiek’ (41%) en ‘langdurig een laag inkomen’ (38%) springen er uit als meest genoemde achtergronden. Veel van de andere genoemde problemen hebben te maken met vastlopen in de bureaucratie, onbekendheid met regelgeving, wachttijden voor het verkrijgen van uitkeringen of andere inkomensvoorzieningen, etc. Dezelfde groepen en problemen blijven opduiken. Armoedebeleid lijkt dus nog onvoldoende vruchten af te werpen. Het rapport roept daarom de landelijke overheid op om het beleid voor specifieke aandachtsgroepen en voor een aantal deelterreinen, zoals schuldenproblematiek en de hoogte van de uitkeringen, te intensiveren.

Contacten met instellingen Van de instellingen waarmee kerkelijke organisaties in het kader van financiële hulpverlening contact hebben, staat de gemeentelijke sociale dienst op nummer één: 59% geeft dit antwoord. 57% zegt (ook) met het maatschappelijk werk contacten te

ARMOEDE IN NEDERLAND ONDERZOEK NA DIACONIEËN, PAAR FINANCIËLE HULPVERL ANDERE KERK ROCHIËLE CARITAS INSTELENING DOOR ELIJKE ORGANI LINGEN EN SATIES IN NEDE RLAND 2008

hebben. 36% heeft contacten met een voedselbank, 35% met de schuldhulpverlening en 23% met organisaties van uitkeringsgerechtigden of cliëntenraden.

Toerusting diakenen Op de vraag of men zich voldoende toegerust voelt in de diaconale taken rond armoede, antwoordt 56% positief. Van de andere 44% geeft het merendeel aan meer informatie te willen hebben over de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Ruim 60% heeft daar behoefte aan. 56% zou graag meer informatie over veranderingen in de wetgeving sociale zekerheid willen, en 41% wil graag meer informatie over de toeslagen (zorgtoeslag, huurtoeslag, kindertoeslag). De kerkgenootschappen krijgen de aanbeveling om de informatievoorziening aan de achterban rond zorg en sociale zekerheid te intensiveren.

Signalen voor de overheid Uit de antwoorden blijkt dat ruim een kwart in 2007 signalen heeft doorgegeven aan de gemeentelijke overheid. Ook hier springt de WMO er weer uit als een ‘hot item’: 23% geeft aan dat de signalen hiermee te maken hadden. Daarnaast wenst men ook vaak een betere samenwerking tussen de plaatselijke kerken en de gemeente. Dit wordt door 19% van de respondenten genoemd. En tenslotte springen regelgeving en bureaucratie er ook weer uit: minder bureaucratie en betere voorlichting (15%) en verbetering van regelgeving rond armoede (12%). Bij de vraag welke signalen men mee wil

5

geven voor de landelijke overheid, scoort ook vermindering van bureaucratie hoog: 23%. Toezien op een goede uitvoering van de WMO is goede tweede met 13% en verhoging van het sociaal minimum staat op de derde plaats met 11%. Landelijke overheid en burgerlijke gemeenten en instanties worden opgeroepen om bureaucratische drempels te slechten, procedures te vereenvoudigen en te versnellen en niet-gebruik tegen te gaan. Plaatselijke kerken wordt aanbevolen om vaker aan overheden en instanties door te geven wat ze tegenkomen bij hulp aan mensen in de knel, en mee te denken in aanbevelingen om beleid en uitvoering te verbeteren. Peter de Bie is secretaris van de werkgroep Arme Kant van Nederland/EVA.

Meer weten?

Het rapport ‘Armoede in Nederland 2008’ verschijnt vlak voordat dit nummer van Kerkinformatie uit komt. Over de bijeenkomst in het Protestants Landelijk Dienstencentrum waar het onderzoeksrapport werd gepresenteerd aan staatssecretaris Aboutaleb van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, kunt u meer lezen op www.kerkinactie.nl/armoede. Op deze site is het rapport zelf ook te raadplegen. Naast het hoofdrapport zijn hier ook de gedetailleerde tabellen en bijlagen te downloaden. Het rapport is in druk verkrijgbaar voor € 5,- bij [email protected], tel. (030) 880 17 24.

Kerkinformatie

Het harde juk

kroniek

Juli/Augustus 2008

Gerrit de Fijter

Het was een hele oploop in het dienstencentrum van onze kerk op de dag van de conferentie ‘Kerken werken aan een geloofwaardige economie’. De conferentie was georganiseerd ter gelegenheid van de aansluiting van Kerk in Actie bij het Platform Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). De bijdragen van deze dag spitsten zich toe op de huidige trend dat ondernemingen naast het maken van winst ook aandacht willen hebben voor duurzaamheid en sociologische en ecologische waarden. Omdat de generale synode in 2005 uitvoerig heeft gesproken over de zogenoemde Accra-Verklaring was mij gevraagd de positie van de Protestantse Kerk toe te lichten. In 2004 waren in de Ghanese hoofdstad Accra vierhonderd afgevaardigden van kerken bijeen (namens 75 miljoen christenen) in verband met de assemblee van de Wereldbond van Hervormde/Gereformeerde Kerken. Ook de Protestantse Kerk was vertegenwoordigd. Conform de slotverklaring van Accra sprak onze kerk in 2005 uit dat gerechtigheid essentieel is voor de integriteit van het geloof en voor de navolging van Jezus Christus. Op het besluit van onze synode is indertijd kritisch gereageerd: wereldvreemdheid en gebrek aan realiteitszin was het verwijt. Sommigen zagen de houding van onze kerk zelfs als een veroordeling van mensen die in het bedrijfsleven verantwoordelijkheid dragen. Die veroordeling heeft de synode echter nooit bedoeld. Wel heeft de synode met het ondertekenen van de Accra-Verklaring laten zien de verlammende context van het Zuiden te begrijpen.

Onbevangen luisteren Al was ik er op dat moment niet bij, eerder zag ik tijdens een bezoek aan de Ghanese hoofdstad de immense sloppenwijken. De lucht die je ruikt en de behuizingen die je ziet. Tegelijkertijd maakte ik ook kennis met de kerk daar, de christelijke gemeente. Christenen vertelden dat ze het in die ellendige omstandigheden alleen door Gods genade uit konden houden. Het heeft mij toen geraakt dat zij zo onbevangen naar de Bijbel luisterden. Juist daardoor stellen zij de onaanvaardbare tweedeling in de grote rijkdom en grote armoede aan de orde. De radicaliteit waarmee zij teksten uit de Bijbel toepassen op het concrete leven is ons door de Verlichting vreemd geworden. Ik heb meegemaakt hoe de vinger gelegd werd bij een tekst uit 1 Timotheus 6: 7-10: ‘Want wij hebben in deze wereld niets meegebracht en kunnen er ook niets uit meenemen. Maar als wij voedsel en kleding hebben, moet dat genoeg zijn voor ons. Zij die zich willen verrijken, komen in verleiding en raken verstrikt in allerlei dwaze en kwalijke begeerten, die een mens in verderf en ondergang storten. Want de wortel van alle kwaad is geldzucht. Ook de Bergrede werd genoemd.

van de kerk in die context. Ten diepste is Gods Woord de meest wezenlijke drijfveer achter de Accra-Verklaring. Dat zal het voor de kerk óók moeten zijn als we een bijdrage willen leveren aan een geloofwaardige economie en de daarvoor noodzakelijke structuurverandering. In het recente boek van prof. Gerrit de Kruijf Ethiek onderweg gaan de eerste drie hoofdstukken over die wezensverandering: Vier de zondag; Ga niet op in je werk; Strijd voor gerechtigheid. Alle drie hangen onlosmakelijk met elkaar samen en zijn onmisbaar voor de positiebepaling van de kerk als het gaat om een duurzame economie. Daarmee komen we als kerk uit bij het ‘Zoek eerst het koninkrijk van God en zijn gerechtigheid’. Een betere weg om het harde juk van de economie te dragen is er niet. Gerrit de Fijter is preses van de generale synode.

Levenshouding Die onbevangen omgang met de Bijbel roept de concrete vraag op wat onze grondhouding in de economische deelname is. Zijn wij vanuit Gods Woord bij de economie betrokken, of heeft die economie met haar eigen ‘waarheid’ en eigen mechanismen beslag op ons gelegd? Jezus zegt: gij kunt niet God dienen en de Mammon. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen wordt nooit wat wanneer je niet begint met een appél te doen op je levenshouding. Zorg om Gods schepping en een rechtvaardige wereldorde moeten aan je hart, aan je ziel verbonden zijn. Dáár ligt nu de typische opdracht

6

Kerkinformatie

berichten

Juli/Augustus 2008

Nieuw programma Missionair werk en Kerkgroei De Protestantse Kerk in Nederland gaat extra impulsen geven aan missionair werk en kerkgroei. De Dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk start met een zelfstandig programma voor dit werk. Ds. Hans van Ark, protestants predikant van de groeigemeente Pauluskerk in Wezep, gaat vanaf 1 september aanstaande leiding geven aan dit programma ‘Missionair werk en Kerkgroei’.

Kerkplanting Versterking van het missionaire gezicht van de Protestantse Kerk is één van de speerpunten van het door de synode vastgestelde beleid. Om de landelijke ondersteuning van het plaatselijk missionair werk herkenbaar en concreet vorm te geven, wordt dit werk in een afzonderlijk programma ondergebracht. Het gaat in de eerste plaats om directe ondersteuning van plaatselijke gemeenten die hun missionaire slagkracht willen vergroten. Tweede prioriteit wordt ‘kerkplanting’: het stichten van nieuwe geloofsgemeenschappen waar de kerken nu afwezig zijn. Hiervoor zijn aparte fondsen beschikbaar gesteld door de Stichting voor de Zending. Ook zullen op termijn beroepskrachten beschikbaar komen die voor kortere of langere tijd als missionair werker aan gemeenten verbonden kunnen worden. Dit concept van het uitlenen van professionals heeft inmiddels zijn waarde bewezen in de ondersteuning van het plaatselijke jeugdwerk vanuit het landelijke jeugdwerk (JOP).

Hans van Ark (foto: Herman van der Wal)

en bestuurskundige. Van 1978 tot 1995 was hij directeur van de landelijke vereniging Scouting Nederland resp. World Jamboree Holland. Daarnaast studeerde Van Ark theologie aan de Rijks Universiteit Utrecht en was hij adviseur Jeugdbeleid bij het Ministerie van WVC. Sinds 1999 is Van Ark full-time predikant van de groeigemeente Pauluskerk te Wezep. Naast zijn benoeming voor het landelijke missionaire werk blijft Van Ark part-time aan deze gemeente verbonden.

Hans van Ark Met de benoeming van ds. Hans van Ark (53) haalt de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk een enthousiaste predikant in huis met een brede ervaring op missionair gebied. De gemeente in Wezep waaraan hij is verbonden, is de afgelopen jaren met zo’n vijfhonderd leden gegroeid. Mr. drs. Hans van Ark is van huis uit jurist

Startzondag 2008: Kijk de kerk! September is vanouds startzondagmaand. Veel plaatselijke kerken starten het nieuwe kerkenwerkseizoen met een Startzondag of -weekend. Op Startzondag is het kerkgebouw dikwijls de hele dag open voor bezoekers, is er vaak een extra feestelijke kerkdienst en presenteert de kerkelijke gemeente wat zij het komende seizoen allemaal doet. ‘Kijk de kerk!’ is dit jaar de oproep van de Protestantse Kerk aan de plaatselijke gemeenten. materialen die u tijdens of voorafgaand aan de startzondag kunt gebruiken. Het gaat om: * het boekje ‘Kijk de kerk!’ (prijs € 3,95, vanaf 10 stuks: € 2,95 per exemplaar, vanaf 20: € 1,95 per exemplaar, vanaf 100: € 1,- per exemplaar); * een ansichtkaartenset, een set van 12 grote kaarten van de kerkramen uit het boekje ‘Kijk de kerk!’ (prijs € 6,-); * een kleurrijke poster ‘Kijk de kerk!’ met ruimte voor eigen gegevens (prijs € 1,-, vanaf 10 ex. € 0,50). Alles is nog te bestellen bij Brochureverkoop, (030) 880 13 37 of [email protected] Zie ook het speciale startzondagkatern in Kerkinformatie van mei 2008.

kranten, zie menukopje ‘publiciteit’. Onder het menukopje ‘kinderen en jongeren’ vindt u allerlei werkvormen waarmee u op de Startzondag of in het startweekend met kinderen of jongeren aan de slag kunt. Via het menukopje ‘Welke kerken vieren het?’ kunt u uw eigen programma voor de Startzondag doorgeven en dat van andere kerken bekijken.

www.startzondag.nl Veel informatie kunt u terug vinden op de site. En deze site levert nog veel meer! Zo is via de site het kijk-de-kerkspel (voor de hele gemeente) gratis aan te vragen. Ook kunt u een kleurplaat voor kinderen downloaden die u kunt sturen naar uw huis-aan-huisblad, en een persbericht om te bewerken en versturen naar de plaatselijke

7

Kerkinformatie

Juli/Augustus 2008

kleine synode

Ronald Bolwijn

Kleine synode over ledenadministratie

Nieuwbouw beter dan voltooien Numeri Het ontwikkelen van een nieuw systeem voor de landelijke ledenregistratie van de Protestantse Kerk is goedkoper dan het afbouwen van het huidige systeem Numeri. Ook zal een nieuwe systeem beter kunnen voldoen aan de wensen van de gebruikers. Dat staat in een rapportvoorstel, waarover de kleine synode om en nabij het verschijnen van dit nummer van Kerkinformatie, op 27 juni, een besluit zal nemen. Een paar achtergronden bij het advies. Financiële gevolgen

De Protestantse Kerk is al een aantal jaren bezig met de ontwikkeling van een landelijk systeem waarmee de registratie van de 2,1 miljoen leden op een veilige en gebruiksvriendelijke wijze kan verlopen. Uit rapportages aan de synode bleek vorig jaar dat het nieuwe systeem (Numeri geheten) niet voldeed aan de eisen van gebruiksvriendelijkheid. Sindsdien heeft de projectleiding van Numeri onderzocht hoe deze impasse in de afronding van het systeem doorbroken zou kunnen worden. Dat leverde een rapport op, waarin zes verschillende scenario’s worden geschetst.

Oorzaken

Argumenten om opnieuw te starten

Het nieuwe systeem

De zes scenario’s zijn de afgelopen weken zowel inhoudelijk als financieel getoetst door bestuur en directie van de Dienstenorganisatie. Op grond van deze analyse bevelen zij aan de synode aan om per direct te stoppen met de ontwikkeling van Numeri en te kiezen voor de bouw van een nieuw programma. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat nieuwbouw evenveel kost als het afbouwen van Numeri. Grote voordeel van nieuwbouw is bovendien dat op de langere termijn de beheerskosten van de software veel lager liggen dan van Numeri. Het programma Numeri is namelijk inmiddels zo complex geworden dat elke update van de onderliggende softwarte veel extra geld kost.

Het voorstel van nieuwbouw houdt onder meer in dat er een directe koppeling komt met een lokaal pakket dat veel gemeenten gebruiken, Scipio van de firma Hagru. Het bestuur van de Dienstenorganisatie maakte vandaag bekend dat zij een overeenkomst heeft gesloten tot overname van Hagru, dit met het voorbehoud van goedkeuring van synode. Praktisch betekent dit dat alle gemeenten van de Protestantse Kerk al per januari 2009 tegen een gereduceerd tarief het basispakket van Scipio kunnen aanschaffen. Gebruikers van het huidige programma Baruch kunnen zelfs gratis overstappen naar Scipio. Wel moeten ze licentiekosten blijven betalen.

Volgens algemeen directeur Haaije Feenstra is de geleidelijk aan gegroeide complexiteit van Numeri te wijten aan de pogingen om de door de synode gekozen standaard software op bijna alle punten aan te passen aan vragen om maatwerk van de toekomstige gebruikers. “In de aanloop van het project is niet helder gecommuniceerd over wat de gemeenten precies mochten verwachten van het nieuwe systeem. Als de synode het voorstel van nieuwbouw overneemt, is een goede communicatie naar de gemeenten onze eerste zorg.”

8

Als de synode op 27 juni instemt met het advies om met Numeri te stoppen, betekent dit een strop van drie miljoen euro. Van de 5,2 miljoen euro die inmiddels in de landelijke ledenregistratie is gestopt, kan twee miljoen gelden als een blijvende investering. De overige drie miljoen moet worden afgeschreven als verlies. Volgens Feenstra kan niemand erom heen dat de geschetste afloop van het project Numeri zeer ongelukkig is. ‘Wij hadden dit de kerk en de dienstenorganisatie willen besparen als dat binnen onze mogelijkheden had gelegen. Echter, als je de stand van zaken heel rationeel en zakelijk bekijkt, is er nu maar één scenario het beste voor de kerk, en dat is stoppen met Numeri. Het heeft echter geen zin om bij de pakken neer te gaan zitten. We gaan er alles aan doen om snel met een nieuwe oplossing te komen, die ook op de langere termijn betaalbaar is.’ Ronald Bolwijn is voorlichter van de synode.

Zie ook:

www.pkn.nl/numeri

Kerkinformatie

kerk & kunst

Juli/Augustus 2008

Kunst in het licht: Onze Vader Elke maand toont Kerkinformatie een kunstwerk, gemaakt door een lid van de CNV-kunstenbond – vakgroep Beeldende Kunsten. Dominee-dichter Alfred C. Bronswijk uit Zwolle, ook lid van deze bond, maakt er gedichten bij. Wie iets met kunst wil in eigen gemeente kan contact zoeken: www.cnvkunstenbond.nl

Ook al struikel ik Titel: Onze Vader (Vergeef ons onze schulden, zoals ook wij onze schuldenaars vergeven). Acryl op doek formaat: 100x100 cm [foto Ellen Randeraad]

Ellen van Randeraat Ellen van Randeraat woont en werkt in Noordwijkerhout, het hart van de Bollenstreek. Strand, zee, duinen en bloemen zijn voor de hand liggende thema’s. Niet alleen om deze onderwerpen met spatel en acryl op doek vast te leggen, maar ook om vol verwondering stil te staan bij al het moois wat de natuur te bieden heeft. De inspiratie uit de natuur en het in kleur omzetten van muziek en spirituele thema’s geven haar steeds nieuwe impulsen. Ellen ontving haar opleiding aan de Kunstnijverheidsschool en aan de Kunstacademie in Rotterdam. Daarna studeerde zij aan de Akademie für musisch-kulturelle Bildung in Fursteneck (Duitsland), waar zij nog met regelmaat ‘inspiratie’ haalt. Zij exposeert in binnen- en buitenland en is lid van Kunstkring ‘88. Haar schilderijen zijn ook via de kunstuitleen te huur.

Hoe moet ik u bedanken, God, dat ik mag falen voor u en voor de mensen en ook erkennen mag mí’jn grenzen te hebben. Hoe moet ik u bedanken, God, dat ik treurig mag zijn en soms doodvermoeid door alles waarmee ik alléén niet uit de voeten kan. Hoe moet ik u bedanken, God, dat ik blij mag zijn met wat ik tóch presteer hoe weinig het ook is het is een stap op weg naar u. Ook al struikel ik, of val steeds beweeg ik mij in uw richting altijd en overal val ik in uw armen. Alfred C. Bronswijk

Zie ook: www.randeraat.exto.nl

9

Kerkinformatie

Juli/Augustus 2008

synode

Ronald Bolwijn

Ds. Arjan Plaisier aan de slag als nieuwe scriba

‘Ik heb een open mind’ Sinds 15 juni is ds. Arjan Plaisier de nieuwe scriba van de synode van de Protestantse Kerk. Niet de vervulling van een lang gekoesterde wens, want hij is geen carrièreplanner. ‘Ik heb op verschillende momenten in mijn leven rustig afgewacht wat er op mijn pad zou komen. Om er vervolgens met vertrouwen en goede moed op af te gaan.’ Arjan Plaisier (51) groeide op in een hervormd gezin. Kerkgang en geloven hoorden bij het basispakket van thuis. Op de middelbare school koos hij de Beta-richting. Een loopbaan in de techniek was zijn voorland. Totdat hij in 5 atheneum het boek Als goden sterven van Nietsche-kenner dr. F. de Graaff las. ‘Dat boek heeft me op een ander spoor gezet, bracht me in contact met zingevingsvragen. Het boek beschrijft de geestelijke staat van de westerse cultuur. Dat boek riep zoveel in mij wakker; het maakte me duidelijk dat ik iets anders met mijn leven moest gaan doen dan de techniek in. Ik wilde een bijdrage leveren aan het geestelijk welzijn van mensen.’ Theologie studeren leek hem daarvoor de beste keus. Na de vooropleiding Grieks en Latijn koos hij de Rijks Universiteit Utrecht. Predikant worden was niet op voorhand zijn doel. Hij deed daarom eerst zijn doctoraal theologie. Daarna raakte hij betrokken bij het missionair opbouwwerk in de nieuwe wijken van Nieuwegein en besloot hij ook de predikantsopleiding af te maken. Na het voltooien van zijn ambtsopleiding reageerde hij op een advertentie van de Gereformeerde Zendings Bond (in de hervormde kerk), die een zendingspredikant voor Indonesië zocht. Hij werd aangenomen en vertrok voor ruim zes jaar naar Sulawesi, als

docent dogmatiek en filosofie aan de Theologische Hogeschool voor Oost-Indonesië. ‘Ik was nooit zo op werken in het buitenland gefocust. Mijn vrouw wel, die wist bij wijze van spreken al in de wieg dat ze de zending in wilde. Maar toen het op mijn pad kwam, ben ik er van harte op ingegaan. Dit is misschien wel kenmerkend voor mij – ik heb een open mind, en zie wel wat er op mijn pad komt.’

Relativeren De tijd in Indonesië was voor de nieuwe scriba bijzonder waardevol. ‘Ik was helemaal geen wereldburger. De jaren in Indonesië confronteerden me met een andere culturen, andere religies. Dat relativeert je eigen manier van denken en eigen vanzelfsprekendheden.’ Na Sulawesi was het de bedoeling dat Plaisier met zijn gezin (dat inmiddels vier kinderen telde) nog een aantal jaren in de hoofdstad Jakarta zou verblijven. Maar door de toenmalige politieke spanningen kwam het visum niet rond en moest Plaisier redelijk onverwacht terug naar Nederland. Hij bleef nog een jaar in dienst van de zending om theologische literatuur in de Indonesische taal te schrijven. Daarna volgde een beroep van de hervormde gemeente Leersum. ‘Daar ben ik tien jaar predikant van de

Velen waren naar de Jacobikerk gekomen om de bevestigingsdienst van de nieuwe scriba bij te wonen. (foto: Protestantse Kerk/Ronald Bolwijn)

Ds. A.J. Plaisier

dorpskerk geweest, met heel veel genoegen. Daar heb ik ook ervaren wat de plaats van de kerk in deze maatschappij kan zijn. In een dorpsgemeenschap kennen mensen elkaar nog. Je kan er van mens tot mens vertellen wat jou beweegt. Persoonlijke contacten zijn vanzelfsprekender. Dat moet je ook missionair uitbuiten. Verder heb je als predikant in een dorp het voordeel dat je makkelijker de burgemeester aanspreekt of een huisarts opbelt.’

Stadsgemeente In zijn volgende gemeente was dat wel anders. In 2003 bracht de hervormde gemeente Amersfoort een beroep uit op Plaisier. Hij werd predikant van de wijkgemeente De Brug, in de wijk Schuilenburg, een wijk uit de jaren zestig/zeventig van de vorige eeuw. ‘Een typische stadsgemeente, met meer anonimiteit en een gemengde bevolking. De kerk is daar veel minder evident onderdeel van het dagelijks leven.’ Toch heeft Plaisier in Schuilenburg de gevoelige snaar getroffen, want de gemeente van De Brug is de afgelopen jaren gegroeid. Met name het aantal jonge gezinnen nam toe.

10

Kerkinformatie

Voor Plaisier is de zondagse eredienst het hart van de gemeente. ‘Essentieel is dat er in je kerkdiensten iets gebeurt, dat je het gevoel krijgt, “ik heb wat meegemaakt, ik ben in mijn hart geraakt”. Verder is de kerk een plek waar geloof wordt gedeeld, waar we beoefenen dat geloof er toe doet en hoe je dit voor je dagelijks leven betekenisvol maakt. Maar geen trucjes; het moet echt zijn.’ De Brug trekt gelukkig ook nieuwkomers aan: ‘mensen die zoekgeraakt zijn, die hun lidmaatschap van de kerk vernieuwen, maar ook echte nieuwkomers, bijvoorbeeld via een alpha-cursus. Essentieel is wel dat je ze na een welkomstperiode weet vast te houden. Daarin speelt niet alleen de zondagse viering een rol, maar ook de kwaliteit van de gemeenschap: worden mensen echt opgenomen. Belangrijk daarbij is de rol van de kleine groepen, de zogenaamde gemeente-groeigroepen.’

Essentie Als scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk heeft Arjan Plaisier vanaf nu ook landelijk een taak om aan de samenleving uit te leggen wat de essentie is van het christelijk geloof. ‘We hoeden in de kerk het geheim van de liefde van Christus. Dat geheim delen we en dragen we uit, omdat Christus er is voor allen. Mensen blijven zoeken naar de zin en de samenhang van het leven, dat komt in onze tijd ook weer meer aan de oppervlakte. Op een niet belerende manier mag de kerk getuige van Christus zijn. Beleven van geloof is niet alleen een tegen elkaar opboksen van ervaringsverhalen. Er moet ook ruimte zijn voor de vraag naar het niet-ervaren van God. En bovendien: als geloven alleen blijft steken in woorden, dan is je missie niet geslaagd. In feite gaat het om een Pinksterervaring: God verstaanbaar maken in de eigen taal van de mens van vandaag.’ Hoewel volgens Arjan Plaisier het delen van persoonlijke ervaringen essentieel is voor het overdragen van het christelijk geloof, vindt hij dat we in de kerk moeten oppassen voor een te individualistisch geloof en selfkicken: ‘Het gaat niet om jouw persoonlijke feestje, om jouw maximale geloofservaring

Juli/Augustus 2008

Ds. Ilona Fritz, president van de Lutherse synode, feliciteert Arjan Plaisier met zijn nieuwe taak. (foto: Protestantse Kerk/Ronald Bolwijn)

of emotionaliteit. Het draait om de gemeenschapelijke ervaring. Gemeenschap en verbondenheid voelen is ook ervaring. En die gezamenlijkheid, daar gaat het om in de gemeente van Christus.’

Andere prioriteiten Naast de geloofsbeleving en geloofsoverdracht ziet de nieuwe scriba nog andere prioriteiten voor de Protestantse Kerk en haar gemeenten. ‘Belangrijk is hoe wij in de komende jaren met de Islam om gaan. Hoe vinden wij onze moslim-medeburgers? Het gaat om de dialoog; daarin moeten we open zijn, maar ook eerlijk en duidelijk over onze eigen identiteit. ‘Ook het behoud van de schepping is voor Plaisier een prioriteit.‘ Zoals we nu met Gods schepping omgaan, kan dat geen vijftig jaar meer duren, dan stevenen we af op een ramp. Er moet nu wat gebeuren. Ook kerken mogen zich aangesproken voelen; als christenen moeten we voorop lopen in een sobere levensstijl.’

Oecumene Ook de verhouding met andere kerken is voor Plaisier essentieel. Over de relatie met de Rooms-Katholieke Kerk: ‘We moeten voorkomen dat we opereren als twee grote broers die onverschillig zijn naar elkaar. Wees ook hierin duidelijk en eerlijk, maar niet te lichtgeraakt.’ Naast de relatie met andere reformatorische kerken zal de band met de Pinksterkerken in Nederland de komende jaren verder aandacht moeten krijgen, als het aan Plaisier ligt. Voor kritiek dat de Protestantse Kerk een evangelische koers inslaat is hij niet bang: ‘De Protestantse Kerk moet geen evangelische kerk worden. Zij heeft een

11

eigen traditie en een eigen profiel. Tegelijk is het wel essentieel dat je bewegingen waar vitale kracht van uit gaat een plek geeft en vruchtbaar laat zijn voor het geheel van de kerk. De Protestantse Kerk is rijk geschakeerd. Het hoeft geen koekoek éénzang te zijn. Niet iedereen hoeft in gelijke mate affiniteit te hebben met evangelische geloofsbeleving. Wel is het van belang dat we met elkaar in gesprek blijven, anders worden we toch weer de beruchte hotelkerk.’ Wie is Arjan Plaisier?

Arie Jan Plaisier (Ridderkerk 1956) studeerde theologie in Utrecht en was van 1982-1984 parttime pastoraal medewerker te NieuwegeinZuid. Van 1986-1992 was hij docent aan de Theologische Hogeschool voor Oost-Indonesië te Ujung Pandan (Makassar), voornamelijk in de vakken dogmatiek en filosofie. Vervolgens stond hij als hervormd predikant in Leersum (1992-2003). In deze periode promoveerde hij met een proefschrift over de antropologie van Pascal en Nietzsche. Vanaf 2003 was Plaisier predikant van de hervormde gemeente De Brug in Amersfoort. Behalve in bestuurlijke taken in ambtelijke vergaderingen was Plaisier onder meer werkzaam als gastdocent op het seminarium Hydepark. De nieuwe scriba is lid van de redactie van Kerk en Theologie en Wapenveld. Verder is hij bestuurlijk actief in de Stichting Utrechtse Studiedagen, de commissie heruitgave werken van A.A. van Ruler, Raad van Toezicht voor het Theologisch Wetenschappelijk Onderwijs, curatorium Leerstoel Missiologie vanwege de Raad van de Zending en het Tombe Raskerfonds. Ds. Plaisier is gehuwd en heeft vijf kinderen.

Kerkinformatie

MIGRANTENKERKEN

Juli/Augustus 2008

Dirk Visser

Migrantenpredikant Atze van den Broek:

‘Een kerkgebouw is niet nodig’ Ds. Atze van den Broek, die 21 jaar in Ghana heeft gewerkt, vindt een kerkgebouw eigenlijk niet nodig. Het heeft iets afsluitends. In zijn Ghanese tijd zijn er 35 gemeenten ontstaan. Slechts drie hadden een kerkgebouw; later meer omdat ze ook als schooltje konden worden gebruikt. ‘Als je een dienst buiten houdt, zoals op het Afrikaanse platteland vaak mogelijk is, komen er altijd mensen voorbij. Dan horen ze nog es wat. Zodra de dienst in een kerkgebouw plaatsvindt, komen buitenstaanders er niet meer.’ In Nederland wordt door het afstoten van kerkgebouwen de afstand van de kerk tot de mensen groter, aldus Van den Broek (76). ‘Waarom houdt een gemeente de kerkdienst niet in een buurtcentrum of zo? Als je een kerkgebouw bij de mensen weghaalt, kun je vervolgens toch niet over kerkbezoek klagen?’

Mentaliteit Van den Broek heeft ook wat tegen het in de kerk geliefde woord kring. ‘In een kring zit je met de rug naar de buitenwereld. De kerk moet juist naar buiten zijn gericht.’ Daarover verder pratend zegt hij: ‘Als ik uit preken ga, vind ik vaak lectuur. Ik bekijk in de consistoriekamer de blaadjes die daar liggen. Vaak ligt er een beleidsplan bij. Dat vraag ik mee om het thuis te lezen. Bijna in al die plannen staat zoiets van: Tien jaar geleden hadden we nog drie kerken, nu nog twee en het zal er één moeten worden. Wat staat er over evangelisatie? Vaak niets. Nergens staat: “Wij gaan het tij keren”. Dan denk ik: Wat voor mentaliteit is dat? Als de kruidenier op de hoek van de straat minder klanten krijgt, maakt hij reclame en vaak al eerder. Dit alles betekent niet dat ik pessimistisch over de kerk ben. Helemaal niet. Er is gelukkig een kentering.’

Pionierswerk Van den Broek ging in 1966 als landbouwkundige aan de slag bij boeren in Dagombaland in Noord-Ghana, een gebied waar nog geen kerken waren. Op uitnodiging van de Presbyteriaanse Kerk van Ghana werd hij uitgezonden door de Stichting Vuur, de latere Charismatische Beweging. Na enige jaren kwam hij in dienst van de Hervormde Raad voor de Zending, die al jaren een werkrelatie met de Ghanese kerk had. Al werkend met boeren en door het ontstaan van gemeenten wilde hij dat er een predikant kwam. ‘De kerk vond dat ik het zelf maar moest worden. Dat heb ik toen gedaan.’ In januari 1975 werd Van den Broek bevestigd als predikant van de Presbyterian Church of Ghana (PCG). Het domineeswerk deed hij in nauwe samenhang met het landbouwwerk en omgekeerd.

Ds. Atze van den Broek

‘In dit soort pionierswerk’, zegt Van den Broek, ‘moet je antwoord geven op de vragen die op plaatselijk vlak leven en door de mensen zelf worden gesteld. Zelf wilde ik van alles weten en ik vroeg ze ook van alles om te ontdekken wie die mensen zijn, wat hen beweegt, waarom ze de dingen doen zoals ze dat doen. Hun problemen tonen vaak aan dat jouw eigen, zelfbedachte plannen niet relevant zijn. Zij willen ook weten wie jij bent, meer dan wat je bent. Je moet dan ook heel eerlijk antwoord geven op hun vragen: “Waar kom je vandaan? Wie heeft jou gestuurd? Hoe weet je van ons bestaan?” Dan vertelde ik over een club mensen in Nederland.’ ‘Met zo’n antwoord bleef ik buiten schot en kwamen fijne mensen in Nederland ter sprake. Of ik vertelde dat de Ghanese kerk mij had gevraagd om te komen. Waarop zij vroegen: “Sinds wanneer heeft de kerk belangstelling voor ons?” Zo bleef je praten over kwaliteiten van mensen. Pas als het hoge woord eruit komt dat God je heeft gezonden, wordt het spannend. Of je loopt de kans vierkant uitgelachen te worden, of ze vragen door: “Hoe

12

spreekt God dan met jou?” Mensen in Afrika spreken makkelijk over Gods spreken. Als jij dat, in verlegenheid, ook leert, vinden zij dat niet raar. Hoe dan ook, zo zijn nieuwe gemeenten ontstaan.’

‘Omgekeerde zending’ Van den Broek heeft vanaf 1988 in Amsterdam gewerkt. ‘Toen ik er ging wonen, heeft de Presbyterian Church of Ghana (PCG) mij gevraagd een goed oog te willen houden op de Ghanezen hier. Bij de Raad van Kerken in Amsterdam werd ik op PCG-verzoek predikant voor vluchtelingen.’ In dat werk heeft Van den Broek al vroeg de noodzaak gezien een inventarisatie van de vele migrantenkerken bij te houden, om mensen naar een kerk te kunnen verwijzen waar ze zich thuis zouden voelen. Naar die inventarisatie ontstond later veel vraag. Van den Broek was ook de medeoprichter van de Werkgroep Opvang Uitgeprocedeerden (WOU ) van de Raad van Kerken en van de Werkgroep Perspectief Asielzoekers (WPA), een samenwerkingsverband van acht Amsterdamse organisaties, die zich bezig houden met vluchtelingen.

Kerkinformatie

Van den Broek: ‘De migrantenkerken in Nederland spreken ondertussen over een omgekeerde zending omdat wij het geloof kwijt zouden zijn. Ook wordt nog steeds gewezen op de fouten die de zending heeft gemaakt. Die waren onder meer het gevolg van het feit dat wij van alles deden zonder die mensen echt te kennen. We spraken toen van ‘arme wilden’. Om het evangelie te brengen moet je elkaar heel goed willen kennen. Dat houd ik onze broeders en zusters uit Afrika ook voor. De Ghanezen in Amsterdam zijn heel erg kerkelijk met zo’n vijftig tot zestig verschillende Ghanese kerken en gemeenten in Amsterdam. Sommige zijn goed georganiseerd vanuit Ghana en leggen daar verantwoording af voor wat ze hier doen. Ook zijn er waarvan de leiding bij één persoon (profeet, apostel of bisschop) berust. Zo’n kerk staat of valt met die man of vrouw.’

Amsterdam ‘De PCG-gemeente in Amsterdam behoort tot de eerste groep en komt voort uit het werk van Cees van Veelen en Jan van der Meulen, de hervormde en gereformeerde predikant van de huidige protestantse wijkgemeenten in Amsterdam-Zuidoost. Zij begonnen aan het begin van deze eeuw eenmaal per maand een Engelstalige dienst. Dat was in het kader van een speciaal project ‘Kerk-zijn met verschillende culturen’, waarvoor Van der Meulen voor eenderde van zijn werktijd werd aangesteld.’

Juli/Augustus 2008

‘De Engelstalige diensten werden vooral door Ghanese presbyterianen bezocht. Dit leidde in 2003 tot de oprichting van de Emmanuelgemeente van de PCG, Amsterdam. In dat jaar hadden de Amsterdamse protestanten en de PCG al plannen gemaakt om te komen tot een vorm van samenwerking, ook op lokaal niveau. De Protestantse Kerk werkt in Ghana niet zonder de PCG; dus omgekeerd is dat ook wenselijk. De PCG vroeg mij al het mogelijke te doen om dat te realiseren. Wij hopen binnen niet al te lange tijd op de aanstelling van een Ghanese PCGpredikant, wiens positie in Nederland dan in associatieverband duidelijk zal kunnen zijn.’ ‘In 2004 vroeg de Presbyterian Church of Ghana mij om de zorg voor de nieuwe, ondertussen een beetje vastgelopen gemeente op mij te nemen. Dat ben ik gaan doen met het verzoek dat vanuit de Protestantse Kerk een predikant toegevoegd zou worden, speciaal om het belangrijke associatieverdrag-proces stevig gaande te houden. Dat werd ds. Jan van der Meulen, die nu voor eenderde van zijn werktijd als oecumenisch medewerker door de Protestantse Kerk beschikbaar is gesteld aan de PCG. Het staat inmiddels stevig op de rails voor een rit die nog wel wat tijd zal vergen.” Dirk Visser is freelance journalist.

Onderscheiding

De Presbyteriaanse Kerk van Ghana, die in 1828 werd opgericht, heeft eind april ds. Atze van den Broek een onderscheiding verleend voor alles wat hij sinds 1966 voor de Ghanese kerk en de Ghanezen heeft gedaan. Tijdens een feestelijke dienst in het kerkgebouw De Nieuwe Stad in Amsterdam-Zuidoost overhandigde dr. Samuel Ayete-Nyampong, directeur voor oecumenische en sociale relaties van de PCG, hem de onderscheiding. Van den Broek vertelde in zijn dankwoord hoe Psalm 139 indertijd van doorslaggevende betekenis was geweest bij de beslissing zijn leven in dienst van God te stellen. Tijdens die dienst bood de voormalige Gereformeerde Kerk van Zandvoort een zilveren avondmaalsstel aan de jonge Presbyteriaanse gemeente aan. Dit is tijdens de viering van het 5-jarig bestaan op 15 juni voor het eerst gebruikt. In 2004 verscheen van de hand van ds. Van den Broek het boekje ‘De slang heeft gebruld’. In het voorwoord zegt ds. Wout van Laar, directeur van de Nederlandse Zendingsraad: ‘Verrassend inzicht uit Ghana dat aan het denken zet’. Van den Broek begon in de jaren ‘90 met het opstellen van een inventarisatie van migrantenkerken in Nederland onder de titel ‘Ieder hoorde in zijn eigen taal’. In 2006 nam de Protestantse Kerk het actueel houden van deze inventarisatie van hem over. Deze staat op www.pkn.nl. Klik vanaf de homepage op: Actief in de Kerk > Landelijke Werkterreinen > migrantenkerken.

berichten

Nieuwe kinderbijbel in braille en in gesproken vorm De Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden in Ermelo geeft in samenwerking met Ark Mission de ‘Bijbelse verhalen voor kinderen’ in braille en ‘De Bijbel voor jou’ in gesproken vorm op daisy cd-rom uit. De Bijbel voor jou’ van J.H. Mulder-van Haeringen, is een weergave van de bijbelse geschiedenissen in een taal die voor kleine kinderen vanaf ca. 4 jaar en voor verstandelijk gehandicapten ook begrijpelijk is. ‘Bijbelse verhalen voor kinderen’ van D.A. Cramer Schaap, is vooral geschikt voor kinderen tussen acht en twaalf jaar. Uit onderzoek van Ark Mission (voorheen VVHS/BKV) bleek er behoeft aan kinderbijbels voor kinderen met een leeshandicap. De organisatie heeft beide edities ontwikkeld vanuit haar doelstelling om belangstelling te wekken voor de Bijbel. De uitgaven zijn te bestellen bij de Christelijk Blindenbi-

bliotheek, tel. (0341) 565 49 99, e-mail [email protected]. De CBB geeft christelijke lectuur uit in braille, in grootletter en in gesproken vorm,

13

zoals kranten, tijdschriften, dagboeken, liedbundels en de verschillende vertalingen van de Bijbel. Meer informatie: www.cbb.nl

Kerkinformatie

Juli/Augustus 2008

Vredesweek

Kees Tinga

Vredesweek leeft op

Kiezen voor Vrede ‘Kiezen voor vrede’ is dit jaar het motto van de Vredesweek (20-28 september). Waardoor is de keuze voor dat motto geïnspireerd? Door de naderende presidentsverkiezingen in Amerika misschien?

Elan In ieder geval biedt het programma van de Vredesweek ook dit jaar allerlei aanknopingspunten voor kerkelijk vredeswerk, bijvoorbeeld op Vredeszondag 21 september. In het kader bij dit artikel zijn enkele mogelijkheden aangegeven. Maar ook de praktijk is hoopvol. De werkdag eind mei ademde enthousiasme en nieuw elan. De bezoekers vertegenwoordigden verschillende kerkelijke richtingen en generaties. En in gesprek en discussie klonk de roep om een brede benadering van vrede die verbanden ziet en legt tussen de vraagstukken en uitdagingen van vrede ver weg én dichtbij, armoede en ontwikkeling en klimaatverandering. De toekomst van de aarde en haar bewoners staat op het spel. Aan het begin van het kerkenwerkseizoen is de Vredesweek bij uitstek geschikt om de ernst van die situatie ook breed kerkelijk te agenderen. Kees Tinga is medewerker van Kerk in Actie Binnenland en contactpersoon tussen Protestantse

20 – 28 september 2008

Tijdens de voorbereidende werkdag op 31 evenmin onbekende MVO Platform) hield een mei gaf de nieuwe voorzitter van het Interenthousiast pleidooi voor sociale initiatieven www.vredesweek.nl kerkelijke Vredesberaad (IKV), oud-minister van burgers. Ze tekende de samenleving als IKV Pax Christi, Postbus 19318, 3501 DH Utrecht, telefoon: 030 2333346, [email protected], giro 5146114 Jan Pronk een bredere uitleg. Volgens hem driehoek waarin naast overheid en bedrijfsleliggen achter het motto drie motieven verven ook de burgers met hun civil society orgaborgen: nisaties een onmisbare factor vormen. – vrede is niet vanzelfsprekend, is altijd op Meedoen enigerlei manier een optie. ‘Burger, doe mee! Want vrede is te belang– vrede is mensenwerk, ‘overkomt’ ons rijk om alleen aan professionals over te niet. – omdat wij in een democratie leven, staan laten’, zo luidt ook dit jaar in de kern weer de boodschap van de Vredesweek. Die boodwe steeds opnieuw voor keuzes: voor of schap vond in het verleden in kerken van tegen vrijheid, voor of tegen vrede. veel weerklank. In het kleurrijke palet van Luisteren vredesorganisaties dat in de loop van de Pronk maakte de in groten getale opgekovorige eeuw in ons land is ontstaan, hadden men bezoekers van de werkdag in Utrecht kerkleden steeds een stevig aandeel. Maar duidelijk dat – in tegenstelling tot een popuvanaf de jaren negentig is de belangstelling laire opvatting – politici wél naar burgers voor de Vredesweek gestaag gaan afnehebben leren luisteren. Daarom hebben vre- men. Begin vorig jaar is IKV (waarin ook de deswerk en vredesactie in het verleden tot Protestantse Kerk is vertegenwoordigd) resultaten geleid en kon nog recent succes gaan samenwerken met de katholieke orgageboekt worden bij de actie tegen clusternisatie Pax Christi. Voor de leiding van IKV munitie. Pax Christi was dat aanleiding om na de Ook een andere spreker, mevrouw Gemma samenvoeging de relatie met de aangesloCrijns (vroeger van Amnesty International, ten kerken te vernieuwen. Dit initiatief werpt tegenwoordig werkzaam voor het bij kerken intussen zijn eerste vruchten af.

14

Kerk in Nederland en IKV Pax Christi.

Programma Vredesweek 2008

Het landelijke programma van de Vredesweek 2008 begint dit jaar met een vooral voor jongeren bestemde Nacht van de Vrede, op zaterdag 20 september, in het voormalige Volkskrantgebouw (Wibautstraat, 150 Amsterdam). Zondag 21 september, Vredeszondag, valt dit jaar samen met de Internationale Dag van de Vrede, die op initiatief van de Verenigde Naties overal in de wereld wordt gevierd. Er is voor kerkdiensten weer allerlei materiaal beschikbaar, zoals de Liturgiekrant met o.a. materiaal rond teksten uit Mattheüs, Jesaja en Jona. Bij het bureau van IKV Pax Christi zijn naast de Vredeskrant en Liturgiekrant ook een dvd met de titel Kiezen voor Vrede, een Handleiding voor lokaal organiseren, materiaal voor kinderenen een sprekerslijst te bestellen of te downloaden. Zie voor www.ikvpaxchristi.nl of www.vredesweek of bel: (030) 233 33 46, [email protected]

Kerkinformatie

Juli/augustus 2008

Kerkmuziek en jongeren

Nelleke Slootweg

Jeugdcantor:

‘Samen iets moois tot stand brengen’ ‘Jongeren bewaren en behouden voor de kerk, misschien zelfs terughalen.’ Gerben Kruisselbrink is heel wat van plan. Per 1 mei jl. is hij benoemd tot jeugd- en jongerencantor in de Protestantse Gemeente Aalten. Een betaalde functie voor negen uur in de week. Voor zover bekend is Kruisselbrink de enige in zijn soort binnen de Protestantse Kerk in Nederland. En hij is niet de eerste de beste: Kruisselbrink heeft op allerlei manieren ruime ervaring opgedaan in de lichte muziek. De popmuziek heeft zijn hart en dat zal aan de gemeenteleden in Aalten het komende jaar zeker niet onopgemerkt voorbijgaan. Gerben Kruisselbrink is 32 jaar en hij woont in Winterswijk. Hij is getrouwd en heeft een zoon (3) en dochter (10 maanden). Hij groeide op in een gereformeerd gezin. Na het atheneum studeerde hij muziekwetenschappen in Utrecht; daarnaast bezocht hij het conservatorium, waar hij onder meer schoolmuziek en koordirectie deed. Hij is tien jaar kerkorganist geweest: ‘Het zou voor de hand gelegen hebben dat ik kerkorgel was gaan studeren, maar dat trok me niet. Mijn hart ligt bij de lichte muziek, met name popmuziek.’

Fanfarekorps Inmiddels heeft hij zijn sporen wel verdiend in het muziekleven van Winterswijk en omstreken. Hij zit in verschillende bands als toetsenist en bandleider, leidt jongerenkoren, is basgitarist en zanger en doet mee in allerlei muzikale projecten, ook klassieke. Hij is muzikaal leider van een muziektheatergezelschap. Componeren doet hij ook af en toe, maar: ‘Ik ben meer een arrangeur. Ik vind het leuker om samen tot iets moois te komen, om met elkaar iets tot stand te brengen.’ Muziek zit in de familie. Opa Kruisselbrink richtte ooit een fanfarekorps op. Voor een deel verdient hij het dagelijks brood ook als muziekdocent in het voortgezet onderwijs. Nu hij in Aalten benoemd is zal hij wat minder uren voor de klas staan. De Protestantse Gemeente Aalten is een grote gemeente van negen duizend leden. Ook het dorp Bredevoort maakt daarvan deel uit. Aalten telt vijf protestantse kerkgebouwen, waarvan er drie in gebruik zijn. In totaal bedienen tien predikanten de gemeente, full- of parttime. Twee van hen hebben uren voor het jeugdwerk in hun takenpakket. Zij zijn het aanspreekpunt voor Gerben: ‘En vanuit de Jeugdraad komt er

Gerben Kruisselbrink (links) en Raymond Ubbink spelen samen in de groep Con-Fusion

ook een begeleidingscommissie. Met hen ga ik ook overleggen.’

Structuur aanbrengen Kruisselbrink begint redelijk van voren af aan in Aalten: ‘In principe is er niks. Ja, er zijn wel jeugddiensten waar muziek gemaakt wordt. Daarnaast zijn er de N-Joydiensten voor mensen van 17 tot 30 en It’s4U2 voor scholieren uit het voortgezet onderwijs, maar daarvoor worden per dienst muzikanten gevraagd. Vaak zijn het mensen “van buiten” die daaraan meewerken. Ik ga nu proberen daar wat meer structuur in aan te brengen. Ik wil een band of een combo opstarten, maar bijvoorbeeld ook een jongerenkoor oprichten, een korenfestival of een theaterfestival organiseren. En natuurlijk nieuwe dingen doen. Plannen genoeg. Het moet allemaal laagdrempelig zijn, zodat er zo veel mogelijk mensen kunnen meedoen.’

Keus genoeg Over de muziek die gespeeld en/of gezongen gaat worden maakt Kruisselbrink zich geen zorgen: ‘Er is genoeg, liedbundels uit

15

verschillende tradities, muziek en teksten van gospelbands en popmuziek. Mensen dragen ook zelf liederen aan.’ Gerben probeert vooral de 10- tot 30-jarigen te bereiken. ‘En die kun je dan weer onderverdelen in drie, vier stromingen. Je hebt de mensen die houden van de psalmen, gezangen en een stevige preek, en de mensen die wel eens wat anders willen. Ook heb je mensen die van de opwekkings- en evangelische liederen houden. Zelf zit ik dus meer in de hoek van de lichte muziek.’ De aanstelling geldt voorlopig voor twee jaar. Gerben: ‘Aanvankelijk was dat een jaar, maar dat is te kort, dat krijg ik niet voor elkaar. Ik heb daar twee jaar van kunnen maken. Het eerste jaar is vooral bedoeld om een basis te leggen en sommige dingen op te starten. Daarna wordt er geëvalueerd: Wat is er gebeurd, hoe reilt en zeilt de boel. In het tweede jaar zal moeten blijken of we zo verder kunnen.’

Nelleke Slootweg is medewerker van de afdeling Communicatie van het landelijk dienstencentrum.

Kerkinformatie

berichten

Een groep buitenlandse studenten bezoekt ook dit jaar weer de theologische faculteit van de Vrije Universiteit in Amsterdam in het kader van het project Breuken en Bruggen. Dit is een samenwerkingsproject van ICCO/Kerk in Actie en de Vrije Universiteit. De selectie bestaat uit dertien studenten afkomstig uit Brazilië, Myanmar, Hongarije, India, Indonesië, Tanzania, Oekraïne, Zuid-

Afrika, Rwanda en Ecuador. Drie maanden lang, van september tot en met november, zullen deze studenten onderzoek doen, lessen volgen en een excursieprogramma volgen. Onderdeel van het programma is de participatie bij lokale kerken zoals preken of een bijdrage vanuit de eigen context. Voor zowel studenten als kerken is dit een hoogtepunt van het verblijf gebleken. Studenten

Juli/Augustus 2008

Buitenlandse student uitnodigen?

kunnen ook een bijdrage geven op een gemeenteavond of een ZWO bijeenkomst. Hierbij wordt u van harte uitgenodigd een beroep te doen op deze studenten. Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met prof. dr. J.H. de Wit, De Boelelaan 1105, 1081 HV, Amsterdam, (020) 598 66 19, e-mail: [email protected].

Studiedagen seminarium PTHU – Hydepark Zaterdag 6 september, 9.30-15.30 uur: Nederland is in oorlog – maar je merkt het pas als het je treft. Studiedag voor gemeentepredikanten en legerpredikanten over de pastorale en liturgische taak van de kerk bij uitzendingen. Medewerking o.a.: Minister Van Middelkoop, Gerrit de Kruijf (Ethicus), Eric Asscher en Henk Fonteijn (legerpredikanten) en Wilma Hartogsveld (gemeentepredikant). Maandag 1 september, 13.30-17.00 uur: De

Noordmans-receptie bij Hans de Knijff – afscheidssymposium voor H.W. de Knijff. Vier leerlingen van De Knijff – Nico den Bok, Akke vd Kooi, Jan Dirk Wassenaar en Kees Bouman – kijken hoe de leerling De Knijff de weg van de leermeester voortzette en zo op eigen wijze ‘ethsch theoloog’ werd. Na afloop receptie. 25-27 augustus Driedaagse PAO-cursus onder leiding van Wim Dekker (IZB) en Bert de Leede (PTHU). Thema: Buiten de kerk

geen heil – is een fijne plaatselijke gemeente niet genoeg? Over de blijvende betekenis van de katholiciteit en oecumeniciteit van de kerk en hoe daar meer zicht op te krijgen. Verder: interessante opleidingen homiletiek, missiologie (met exposure in Londen) en een vijfdaagse over geestelijk leiderschap samen met collega’s uit Zuid-Afrika. Informatie over bovenstaande cursussen: www.pthu.nl

Aan de slag met een kinderkoor Hoe leid ik een kinderkoor, waar vind ik muziek en wat moet ik kunnen? Wie overweegt een kinderkoor te starten of te verbeteren kan zijn/haar hart ophalen tijdens een oecumenische studiemiddag rond de lesmodule kinderkoor op 8 november a.s. De module behoort tot een serie voor de kerkmusicus van het Protestants Landelijk Dienstencentrum. Programma: Thea Endedijk en Annemike van der Ven gaan in op stemvorming en koorvorming. Catrien Posthumus

Meyes zal een openbare masterclass geven. Zij leidt al jaren kinderkoordirigenten op en zal enkele deelnemers coachen terwijl zij werken met het aanwezige kinderkoor. Aan het eind van de dag gelegenheid voor gesprek over actuele onderwerpen als repertoirekeuze (klassiek, pop?), organisatie (wel/geen projectkoor?) en het gebruik van begeleidings-cd’s. Organisatie: Oecumenische stuurgroep van de NSGV en SLSK. Plaats en tijd: De Rank,

Lupinestraat 11, 3434 HA in Nieuwegein van 13.00-17.00 uur. Kosten: € 10,- p.p., te voldoen bij binnenkomst. Wie actief wil deelnemen kan dat bij aanmelding aangeven (max. 6). Publiek onbeperkt welkom. In december volgt een aansluitende cursus in Zwolle. Informatie en aanmelding: Kunstfactor, Els Dijkerman (030) 233 56 38 of [email protected]

Pastoraat aan Nederlandse gedetineerden in het buitenland Ruim 2550 Nederlanders zitten gevangen in een buitenlandse gevangenis. De Stichting Epafras zorgt er voor dat in 2008 meer dan 2000 Nederlandse gevangenen een pastoraal bezoek ontvangen. 32 geestelijke verzorgers reizen vrijwillig naar meer dan 60

landen voor pastorale gesprekken onder de meest bizarre omstandigheden. Zij komen terug met ontroerende verhalen. Wie in het buitenland gevangen zit, is ver van huis. Goed om eens bij stil te staan. Gemeenten die meer willen horen en weten

Training Pastoraat voor vrijwilligers Na een geslaagde proeftraining gaat in september de nieuwe Uitgebreide Training Pastoraat voor vrijwilligers van start. De training leidt gemeenteleden die in en namens een gemeente werkzaam zijn als pastoraal medewerker en/of ouderling op, om zowel in het regelmatige bezoek- en contactwerk als in specifieke pastorale situaties werkzaam te kunnen zijn. De training wordt verzorgd door het Centrum voor Klinisch Pastorale Training ‘Zon

en Schild’. Deelnemers ontvangen een certificaat. Cursusdagen, 10 vrijdagen in 2008: 19 september, 10 en 31 oktober, 21 november en 12 december; in 2009, 9 en 23 januari, 6 en 27 februari en 27 maart. De cursus vindt plaats in het KPV Centrum in Amersfoort. De kosten bedragen € 1100,-. Deelnemers ontvangen van het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie een subsidie van € 350,-. Plaatselijke gemeenten worden

16

over dit werk kunnen een medewerker van Epafras uitnodigen voor een lezing. Ook jongerengroepen en verenigingen worden bezocht. Adres: Stichting Epafras, Schoolstraat 30 a, 3581 PW Utrecht, tel. (030) 233 24 32, e-mail: [email protected].

hierbij gestimuleerd een deel van de cursuskosten voor de deelnemers te vergoeden. Informatie en aanmelding: Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie, J. Koerts, kamer 114, postbus 8504, 3503 RM Utrecht, tel. 06 11 53 76 77, e-mail [email protected] Zie ook: www.toerustingeneducatie.pkn.nl

Kerkinformatie

Collecterooster 2009

Juli/Augustus 2008

Collecterooster 2009 Op de volgende pagina’s staat het rooster van landelijke collecten in 2009. Behalve de lijst van alle inzamelingen vind u een algemene toelichting en een korte toelichting per collecte. Veranderingen in 2009 De twee quotumcollectes voor plaatselijk werk die in 2008 op 23 november (laatste zondag kerkelijk jaar) en 31 december (oudejaarscollecte) stonden gepland, worden aangevuld met een collecte op de Wezenzondag (zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren). Op 1 mei 2009 bestaat de Protestantse Kerk vijf jaar. Een moment om dankbaar te zijn, maar ook om vooruit te kijken en te werken: vandaar een jubileumcollecte op 3 mei. Een nieuwe vaste plek krijgt de JOP-zomercollecte begin juli.

‘Geloofsvreugde delen met anderen’

Het collecterooster voor 2009 is een handvat voor alle gemeenten in de Protestantse Kerk om hun eigen collecterooster op te stellen. Het rooster is vastgesteld door de generale synode, in opdracht van de plaatselijke gemeenten. Hoewel alle collecten vrijwillig zijn, doen we een beroep op de gezamenlijke verantwoordelijkheid om geld bijeen te brengen voor al het werk dat de Protestantse Kerk namens de plaatselijke gemeenten in Nederland en in het buitenland mogelijk wil maken. Het is aan elke kerkenraad om te beslissen hoe, hoe vaak en op welke manier wordt bijgedragen aan het eigen kerkelijk werk en aan landelijke doelen. De landelijke dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk helpt gemeenten daarbij door ondersteunend materiaal aan te bieden. Bij bijna iedere collecte wordt een folder of flyer gemaakt om te verspreiden onder gemeenteleden en zijn er posters beschikbaar om op te hangen in en rond de kerk. Daarnaast bieden de websites www. pkn.nl, www.kerkinactie.nl, www.jop.nl en www.luisterenddienen.nl aanvullende informatie, zoals liturgiesuggesties, kanten-klare aankondigingen voor in het kerkblad en vanaf de kansel en achtergrondinformatie bij het collectethema. In september 2008 ontvangt iedere gemeente nader bericht over de ondersteunende materialen met een bestelformulier.

‘Heel bijzonder is het als er op één bepaalde zondag in honderden kerkelijke gemeenten aandacht wordt besteed aan hetzelfde collectedoel’. Dat zegt Peter Goudkamp, teamleider fondsenwerving van de Landelijke Dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk. ‘Geïnspireerd door de Bijbelse opdracht zien we om naar onze naaste, in velerlei opzicht: pastoraal, medisch, missionair.’ De grote kracht van het rooster is volgens Goudkamp het gezamenlijke karakter er van. ‘De synode stelt het jaarlijkse collecterooster vast, in opdracht van de plaatseGemeenten van hervormdgereformeerde signatuur

Luisterend Dienen is het diaconale programma van Kerk in Actie voor gemeenten die zich rekenen tot de Gereformeerde Bond. Diaconale collecten die worden gehouden voor Luisterend Dienen kunnen naar het eigen gironummer van Luisterend Dienen worden overgemaakt: giro 76035 t.n.v. Luisterend Dienen te Utrecht o.v.v. de desbetreffende collecte. Bijdragen voor Luisterend Dienen tellen wel mee voor het diaconaal aandeel, die voor Gereformeerde Zendingsbond (GZB) en de Bond voor Inwendige Zending (IZB) niet. Gereformeerde Bondsgemeenten bestemmen zendingscollecten doorgaans geheel of gedeeltelijk voor de GZB. Deze opbrengsten kunnen rechtstreeks worden overgemaakt naar gironummer 28016 van de Gereformeerde Zendingsbond te Driebergen o.v.v. de desbetreffende collecte. Het bovenstaande geldt eveneens voor gemeenten die voor het missionaire werk in Nederland samenwerken met de IZB. Zij maken hun opbrengsten over naar gironummer 980980 van de IZB te Amersfoort o.v.v. de desbetreffende collecte.

17

lijke gemeenten. Het landelijk bureau voert dit werk van de kerken uit. Wij hebben de expertise om projecten te selecteren en het werk efficiënt uit te voeren. De uitgekozen projecten snijden hout, ze maken werkelijk verschil en hebben effect.’ ‘De collectedoelen zijn zorgvuldig gekozen, in samenspraak met de projectverantwoordelijken, aansluitend op het kerkelijk jaar en de actualiteit en zoveel mogelijk aansluitend bij de belevingswereld van de gemeenteleden’, vervolgt Peter Goudkamp. ‘Het collecterooster is een afgewogen geheel van doelen die de gemeenten willen steunen.’

Collectemateriaal In de loop van het jaar kunnen gemeenten op de website www.pkn.nl, www.kerkinactie.nl, www.luisterenddienen.nl of www. jop.nl terecht voor meer informatie over de Drie collecten voor eigen werk op het rooster

In het collecterooster van het lopende jaar (2008) staat voor het eerst een extra collecte gepland voor het eigen plaatselijke kerkenwerk. Naast de eindejaarscollecte komt er nu een inzameling op de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Deze collecte kwam voor een aantal gemeenten in de plaats van de traditionele Paascollecte. Voor hen is deze verandering even wennen. Toch is er bewust voor gekozen om juist met Pasen het missionaire werk onder de jeugd centraal te stellen. Het opstandingsfeest van Pasen leent zich hier bij uitstek voor. De collecte voor het eigen werk verschuift naar een moment waarop het samenzijn als gemeente bij uitstek centraal staat: de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Uiteraard mag deze verschuiving geen negatieve gevolgen hebben voor de opbrengsten in uw eigen gemeente. Daarom zal er in 2009 op de Wezenzondag, dat is de zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren, ook landelijke ondersteuning worden gegeven aan een collecte voor het plaatselijke werk. In totaal zijn er dan drie momenten waarop het landelijk dienstencentrum ondersteuning biedt aan collecten voor het plaatselijk werk: de Wezenzondag in het voorjaar, de laatste Zondag van het kerkelijk jaar eind november en de Eindejaarscollecte. Drie momenten die gezien de (kerkelijke) kalender genoeg mogelijkheden bieden om in de eredienst aandacht te besteden aan het doel van de collecte.

Kerkinformatie

verschillende collectedoelen. Daarop verschijnen (zes tot acht weken voor de desbetreffende collecte) flyers, achtergrondinformatie, artikeltjes voor kerkbladen en soms liturgiesuggesties. Ook kan er gratis ondersteunend collectemateriaal (zoals collectefolders en posters) worden besteld door een e-mail te sturen naar: brochureverkoop@ pkn.nl. Via dit e-mailadres kan soms ook, tegen een kleine vergoeding, een powerpointpresentatie of dvd worden besteld. ‘Gemeenten kunnen naast deze vastgestelde collectemomenten ook zelf een collectedoel of land kiezen’, vertelt Peter Goudkamp. ‘Zij verbinden zich dan voor langere tijd aan een bepaald doel of land. Samen met een gemeenteadviseur van Kerk in Actie kan een gemeente een geschikt doel uitkiezen. Informatie hierover is te vinden op de website: www.kerkinactie.nl/interactief.’

Overvloed ‘Met vragen, suggesties of ideeën over het collecterooster kunnen gemeenten terecht bij de landelijke Dienstenorganisatie. Ze kunnen de servicedesk bellen op telefoonnummer (030) 880 18 80. Ook per e-mail kan contact worden gezocht: servicedesk@pkn.

Collecterooster 2009

Juli/Augustus 2008

lus roept de gemeente van Corinthe al op geld in te zamelen voor de armlastige gemeente in Jeruzalem. En er staat in de Bijbel dat God de gulle gever liefheeft. “Delen” geeft verdieping van ons leven, we zijn dankbaar voor de overvloed die God ons geeft. We realiseren ons dat wat wij ontvangen hebben niet vanzelfsprekend is, dat we er zelf geen hand in hebben. Delen is geen offer, het kost je niets, het levert je immateriële rijkdom.’

Peter Goudkamp: ‘Mensen geven steeds meer voor missionaire doelen’ (foto: Protestantse Kerk/Freek Visser)

‘In de loop der jaren komt het missionaire werk steeds prominenter in beeld. Zelf vind ik dit zendingswerk in en buiten Nederland heel belangrijk: het ondersteunen van christenen wereldwijd en het opbouwen van geloofsgemeenschappen. Ik wil de vreugde die het geloof mij geeft graag delen met anderen. Die geloofsvreugde gun ik iedereen.’ Meer over collecten:

nl. Wij zijn zeer benieuwd naar reacties op het collecterooster’, aldus Peter Goudkamp. ‘Het collecterooster is een belangrijke weerslag van de afspraken die we met elkaar als kerkelijke gemeenten hebben gemaakt. Pau-

www.pkn.nl www.kerkinactie.nl www.jop.nl www.luisterenddienen.nl

Toelichting op thema’s 25 januari 2009 Oecumene De Protestantse kerk is nauw verbonden met vele kerkgenootschappeen in binnen- en buitenland. Ook veel plaatselijke gemeenten hebben internationale contacten. Die verbondenheid krijgt vorm in oecumenische organisaties als de Raad van de Kerken in Nederland, de Wereldraad van Kerken, de Lutherse Wereldfederatie (LWF), de Wereldbond van gereformeerde en hervormde kerken (WARC) en de Gereformeerde Oecumenisch Raad (GOR/REC). Van en met elkaar, via ontmoetingen en samenwerkingsverbanden, leren we wat het betekent om kerk van Christus te zijn in deze wereld.

1 februari 2009 (Zondag voor het Werelddiaconaat) Kerk in Actie – Werelddiaconaat en Luisterend dienen Werelddiaconaat Sinds de watersnoodramp in Nederland in 1953 wordt op de eerste zondag van februari gecollecteerd voor het Werelddiaconaat van Kerk in Actie. Dit werk is gericht op het creëren van toekomstperspectief voor mensen en kinderen wereldwijd, die in een noodsituatie of conflict verkeren. Kerk in

Actie doet dit door structurele hulp te bieden, zoals armoedebestrijding, het ondersteunen van onderwijsprojecten en landbouwprogramma’s en het geven van sociaal-medische ondersteuning. Op deze eerste februarizondag wordt ook gecollecteerd voor Luisterend Dienen.

lecte wordt een bijdrage gevraagd voor het werk op het gebied van educatie en toerusting van kerkelijk werkers, godsdienstdocenten en ambtsdragers. Daarvoor wordt materiaal ontwikkeld, waarmee zij toegerust worden om hun ambt of taak in de kerkelijke gemeente kunnen vervullen.

8 februari 2009

22 februari t/m 1 maart 2009

JOP - Catechese JOP - de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk - ontwikkelt materiaal dat ingezet kan worden bij de catechese. Zo is er een methode ontwikkeld voor jongeren van 11-13 jaar: JOP Swing, een methode voor jongeren van 12-16 jaar: JOP Provider, waarvoor op internet elk halfjaar nieuwe onderwerpen beschikbaar komen, en de basiscursus geloven: ‘Toppers van geloven’ voor jongeren van 16-30 jaar. Daarnaast biedt JOP ondersteuning en advies aan catecheten.

(Voorjaarszendingsweek) Kerk in Actie - Zending In Jakobus 3 vers 18 staat: ‘Waar in vrede wordt gezaaid, brengt gerechtigheid haar vruchten voort voor hen die vrede stichten’. Deze tekst geeft het uitgangspunt van de zendingsactiviteiten van Kerk in Actie treffend weer. Het zendingswerk is er onder meer op gericht mensen de bevrijdende kracht van het evangelie in hun leven te laten ervaren, zodat er ruimte komt voor vergeving en verzoening. Met deze collecteweek steunen we initiatieven die genomen worden om verzoening tot stand te brengen tussen mensen of bevolkingsgroepen na een conflict.

15 februari 2009 De Protestantse Kerk leert Educatie ‘De gemeente is geroepen blijvend een lerende gemeente te zijn’, staat in de kerkorde van de Protestantse Kerk. Met deze col-

18

Kerkinformatie

Collecterooster 2009

5 april 2009 (Palmzondag)

24 mei 2009 (Wezenzondag)

Kerk in Actie – Campagne 40dagentijd Totale werk Met Palmpasen wordt gecollecteerd voor het totale werk van Kerk in Actie. Deze zondag valt in de veertigdagen tijd, waarin Kerk in Actie aandacht vraagt voor wederopbouw na een ramp.

Collecte voor eigen kerkelijk werk De zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren wordt wel Wezenzondag genoemd: de Heer is naar de hemel gegaan en de Geest is nog niet gekomen. Op de Wezenzondag kunt u collecteren voor het eigen werk van de gemeente.

12 april 2009: Pasen

24 t/m 31 mei 2009 (Pinksterzendingsweek)

JOP Jongeren zijn in beweging, ze zijn actief, nieuwsgierig en ontdekken de wereld. JOP wil met jongeren meebewegen, hen helpen in hun zoektocht naar de essentie van het leven. Dat doet JOP door naast de jongeren te gaan staan, met hen mee te leven, hun taal te verstaan, hun vragen eerlijk te beantwoorden en door de jongeren serieus te nemen, ook bij kritiek. JOP wil kinderen, tieners en jongeren ontmoeten en hen Gods aanwezigheid laten ervaren met behulp van werkmateriaal, cursussen, trainingen, activiteitenprogramma’s en advies. Wat heeft de kerk jongeren te melden en te bieden. Hoe kunnen jongeren in aanraking komen met het evangelie? Met deze collecte wil de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk zich richten op het missionair werk onder jongeren.

Kerk in Actie - Zending Met Pinksteren worden mensen vervuld van de Heilige Geest, het is traditioneel het zendingsfeest. De Geest brengt mensen ertoe hun gaven in te zetten voor anderen en het brood met elkaar te delen. Met Pinksteren richten we ons op missionair werk en zending, op evangelisatie in en buiten Nederland.

3 mei 2009 De Protestantse Kerk leeft Vijf jaar Protestantse Kerk Ter gelegenheid van het vijfjarig bestaan van de Protestantse Kerk wordt een eenmalige jubileumcollecte gehouden voor steun aan missionaire initiatieven, om het evangelie te kunnen blijven verkondigen aan onze medemensen.

10 mei 2009 De Protestantse Kerk viert Eredienst en kerkmuziek De vierde zondag na Pasen heet in de traditie van de kerk ‘Cantate’; dat komt van cantare (zingen). Juist op deze zondag wordt een bijdrage gevraagd om vernieuwende vormen van liturgie en erediensten te kunnen ontwikkelen zoals die bij voorbeeld op de Werkdag Experimenten met Kerkdiensten naar voren kwamen. Gemeenten worden zo geïnspireerd en toegerust tot de lofprijzing van de Heer.

projecten met een bovenplaatselijke karakter; te denken valt aan het organiseren van (werk)vakanties, missionaire of vakantiekinderweek projecten waarbij kinderen op een actieve wijze kennismaken het evangelie en de bijbel. Met een gift maakt u deze belangrijke zomeractiveiten mogelijk.

23 augustus 2009 (Zendingbussenzondag) Kerk in Actie - zending Miljoenen christenen worden wereldwijd vervolgd om hun geloof in Christus. Ze moeten soms verschrikkingen doorstaan als ze Christus willen blijven volgen. Ze worden tegengewerkt, bedreigd, gevangengezet of gemarteld. Met de bijdrage voor deze collecte wil Kerk in Actie vervolgde christenen steunen.

september 2009 (Startzondag) De Protestantse Kerk getuigt Missionair werk Wat hebben volgelingen van Jezus hun medemensen te vertellen? Wat bezielt hen? Wat is de missie van de kerk? Missionair werk, waarvoor vandaag een bijdrage wordt gevraagd, helpt bij het getuigen van je geloof, bij het helpen van anderen, bij het tonen van wat je bezielt en bij het doen van wat God van je vraagt. Want het is belangrijk dat het evangelie in de samenleving te zien en te horen blijft.

19 april 2009 Kerk in Actie – Diaconaat en Luisterend Dienen Diaconaat Barmhartig en rechtvaardig ging Jezus met mensen om. Vanuit Kerk in Actie willen we Hem hierin navolgen: we willen armoede bestrijden en werken aan een rechtvaardige wereld met rechtvaardige kansen voor iedereen.

Juli/Augustus 2008

7 juni 2009

20 september 2009

De Protestantse Kerk getuigt Missionair werk Voor de missionaire roeping van de kerk komt zowel plaatselijk als landelijk steeds meer aandacht. Hoe kan het evangelie worden gecommuniceerd? De Protestantse Kerk voert diverse projecten uit namens en voor plaatselijke gemeenten. Het evangelie blijft zo hoorbaar in de samenleving. Voor dit bijzondere werk die de kern raakt van het kerk-zijn wordt dit keer een bijdrage gevraagd.

Vredeswerk IKV Pax Christi ondersteunt over de hele wereld vredesinitiatieven die tot doel hebben bruggen te slaan, begrip te kweken en verstoorde relaties in conflictgebieden te verbeteren. Met de gaven voor deze collecte dragen we bij aan deze projecten en programma’s voor vrede.

14 t/m 21 juni 2009 (Week voor het Werelddiaconaat) Kerk in Actie - Werelddiaconaat Veel mensen in andere delen van onze wereld ontberen medische zorg. Ze kunnen geen arts raadplegen en hebben geen beschikking over medicijnen. Ziekenhuizen zijn vaak nauwelijks bereikbaar of onbetaalbaar. Kerk in Actie wil met de opbrengst van deze collecte medische zorg voor meer mensen toegankelijk maken.

5 juli 2009 JOP Zomercollecte Het kinder- en jongerenwerk ligt in de vakantieperiode in veel gemeenten stil, maar JOP gaat de zomer door met de organisatie en ontwikkeling van activiteiten en

19

27 september 2009 JOP JOP wil initiatieven van jonge mensen stimuleren, faciliteren en zichtbaar maken voor anderen. Daarnaast wil JOP op eigentijdse manier jongerenwerkers (coaches) toerusten voor de geloofsoverdracht op jongeren zoals dit gebeurt tijdens kinderclubs, op internet en op vele andere manieren. De inkomsten van deze JOP-collecte worden gebruikt voor het faciliteren van regionale en landelijke activiteiten voor jeugdwerkers en het ontwikkelen van nieuwe programma’s en inhoudelijke concepten. De opbrengst van deze JOP-collecte maakt dit alles mogelijk.

4 oktober 2009 (Israëlzondag) Kerk en Israël Op de Israëlzondag wordt in veel gemeenten stil gestaan bij de ontmoeting tussen de Kerk en Israël. Het geld dat wordt ingeza-

3 mei

10 mei

24 mei

24 t/m 31 mei

Jubileumcollecte

Eredienst en kerkmuziek

Collecte voor eigen werk

Kerk in Actie Zending

Diaconaat

19 april

12 april

JOP

Kerk in Actie

5 april

Kerk in Actie Totaal

Zending

22 februari t/m 1 maart

15 februari

Educatie

Kerk in Actie

8 februari

JOP Catechese

Werelddiaconaat

1 februari

25 januari

Oecumene

Kerk in Actie

Datum 2009

Collectedoel

wereldwijd delen in het feest van de Geest.

Met Pinksteren, het zendingsfeest bij uitstek, collecteren we voor zending en laten mensen

Op de wezenzondag kunt u collecteren voor het eigen werk in uw gemeente.

Vernieuwende vormen van liturgie en eredienst verdienen uw steun.

Op de zondag cantate (van cantare: zingen) vragen wij uw bijdrage om de lofzang gaande te houden.

land

De Protestantse Kerk leeft. Een speciale jubileumcollecte voor 5 jaar Protestantse Kerk in Neder-

diaconaat.

Armoede: helaas ook in Nederland aan de orde. Er is ook een collecte voor Luisterend Dienen

werk onder de jeugd.

Een belangrijke collecte met Pasen voor een belangrijke groep in onze gemeenten: missionair

Met Palmpasen wordt gecollecteerd voor het totale werk van Kerk in Actie

kerken wereldwijd.

Tijdens de traditionele voorjaarszendingsweek vragen we steun voor verzoeningsprojecten van

godsdienstonderwijs op openbare scholen en maatschappelijke stages

De Protestantse Kerk leert. Denkt u aan projecten op het gebied van kerk en onderwijs, zoals

JOP ontwikkelt eigentijds materiaal voor geloofsopvoeding. Steun hen en werk mee.

een collecte voor Luisterend Dienen werelddiaconaat.

Werelddiaconaat. Wederopbouw werk na een noodsituatie of conflict staat centraal. Er is ook

Sinds de watersnoodramp van 1953 wordt de 1e zondag van het februari gecollecteerd voor het

sche werk.

Tijdens de Gebedsweek voor de eenheid wordt gecollecteerd voor het wereldwijde oecumeni-

Doel en achtergrond

COLLECTEROOSTER 2009 PROTESTANTSE KERK IN NEDERLAND

5 juli

23 augustus

september

20 september

27 september

4 oktober

11 oktober

1 november

1 t/m 8 november

15 november

JOP

Kerk in Actie Zending

Missionair werk

Vredeswerk

JOP

Kerk en Israël

Kerk in Actie werelddiaconaat

Rondom Hervormingsdag

Kerk in Actie zending

Kerk in Actie Diaconaat

Eindejaarscollecte

Kinderen in de Knel

31 december

Kerst

20 december

Pastoraat

Kerk in Actie

Advent

Missionair werk

kerkelijk jaar

22 november

14 t/m 21 juni

Kerk in Actie werelddiaconaat

Collecte laatste zondag van het

7 juni

Missionair werk

Deze collecte komt ten goede aan het plaatselijke werk van de gemeente.

nieuwe toekomst. Er is ook een collecte voor Luisterend Dienen werelddiaconaat.

Kinderen vormen wereldwijd een kwetsbare groep. Kinderen in de Knel geeft deze kinderen een

werk ondersteund.

Pastoraat is een wezenlijk onderdeel onderdeel van kerk-zijn. Met de collecte wordt landelijk

bevrijdende kracht van het evangelie, zoals via het internet.

De Protestantse Kerk getuigt! Mensen op vernieuwende manieren in contact brengen met de

Deze collecte komt ten goede aan het plaatselijke werk van de gemeente.

samenleving. Er is ook een collecte voor Luisterend Dienen diaconaat.

Het grootste gebod: de ander lief hebben als jezelf. Zorg hebben voor mensen in onze eigen

opbouwen. Dat is waar het om gaat tijdens de Najaarszendingsweek.

Partnerkerken wereldwijd ondersteunen zodat ze levendige kerkgemeenschappen kunnen

De Protestantse Kerk dankt. Op de zondag voor het Protestantisme staat het Calvijnjaar centraal

werelddiaconaat.

nemen. Microkredieten zijn zo’n hulpmiddel. Er is ook een collecte voor Luisterend Dienen

Werelddiaconaat betekent ook: mensen zelf handvatten geven om hun eigen leven in handen te

onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël vorm te geven.

De eerste collecte van oktober is Israëlzondag. Met de collecte steunen we projecten om onze

De toekomst van de kerk betekent nu investeren in de jeugd!

land én wereldwijd.

Tijdens de Vredesweek vragen we uw steun voor verzoening en vredesbevordering in Neder-

Startzondag: aan het begin van het kerkelijk seizoen collecteren we voor een gastvrije kerk.

Op de oude zendingsbussenzondag staat de steun voor vervolgde christenen centraal.

De JOP zomercollecte voor jeugdwerk.

Een week aandacht voor het medische werk van Kerk in Actie.

ren die buiten staan.

De Protestantse Kerk getuigt! Het missionair werk helpt ons om ons geloof te delen met ande-

Kerkinformatie

Juli/Augustus 2008

Collecterooster 2009

Kerst 2009

meld op deze zondag wordt gebruikt om contacten te onderhouden met de Joodse gemeenschap in Nederland. Dat gebeurt rechtstreeks, maar ook via het OJEC, het Overlegorgaan Joden en Christenen. Daarnaast wordt er toerustingmateriaal voor de ontmoeting met het volk Israël gemaakt, voor predikanten, theologiestudenten en gemeenteleden.

11 oktober 2009 (Zondag voor het Werelddiaconaat) Kerk in Actie – Werelddiaconaat en Luisterend Dienen Werelddiaconaat Kleine leningen maken een groot verschil in de overlevingskansen van arme mensen. De Wereldbank schat dat er tegenwoordig wel zevenduizend instanties zijn die kredieten verschaffen aan zo’n zestien miljoen mensen in ontwikkelingslanden. De collecteopbrengst van deze zondag wordt besteed aan microkredieten voor arme ondernemers die daarmee zelf een bestaan kunnen opbouwen.

1 november 2009 (Zondag voor het Protestantisme) De Protestantse Kerk dankt In 2009 zal het 500 jaar geleden zijn dat Johannes Calvijn (1509-1564) werd geboren. De Protestantse Kerk neemt deel aan de herdenkingen met een aantal bijzondere activiteiten. Calvijn is een van de belangrijkste theologen uit de tijd van de Reformatie. Veel protestantse kerken in Nederland zijn door hem beïnvloed. De opbrengst van deze ‘Calvijncollecte’ zal worden gebruikt om het protestantse gedachtegoed in stand te houden.

1 t/m 8 november 2009 (Najaarszendingsweek) Kerk in Actie - Zending Zending betekent dat je elkaar ondersteunt in de geest van het evangelie: samen geloven, vieren en getuigen. Deze najaarscollecte van Kerk in Actie vraagt uw bijdrage voor dit zendingswerk, voor de opbouw van levendige kerkgemeenschappen verspreid over de hele wereld. Kerk in Actie steunt daarmee zusterkerken die de boodschap van Gods Koninkrijk in woord en daad uitdragen. Ze krijgen ondersteuning bij de opbouw van kerk en gemeente, bij het doorgeven van het christelijk geloof en bij het verzorgen van theologische opleidingen.

15 november 2009 Kerk in Actie – Diaconaat en Luisterend Dienen Diaconaat Op zaterdag 14 november zullen honderden diakenen bijeenkomen op de Landelijke Diaconale dag om te worden toegerust en gemotiveerd voor hun diaconale taken. De collecte zal aansluiten bij het thema van deze dag, daarbij geïnspireerd door Bijbelse verhalen over recht en gerechtigheid en het Bijbelse gebod je naaste lief te hebben. De opbrengst gaat naar Nederlandse projecten voor mensen in moeilijke situaties, maar ook naar diaconieën en diaconale instellingen. Ook voor Luisterend Dienen zal op zondag 15 november gecollecteerd worden.

22 november 2009 Op de laatste collecte van het kerkelijk jaar komt de opbrengst ten goede aan het plaatselijk werk van uw kerkelijke gemeente.

Advent 2009 De Protestantse Kerk getuigt Missionair werk Het wereldwijde web biedt steeds meer mogelijkheden, ook aan christenen die met hun blijde boodschap anderen willen bereiken. Met deze missionaire Kerstactie willen we initiatieven steunen die tot doel hebben te evangeliseren via het internet, met bij voorbeeld een website of een online Bijbelcursus.

20 december 2009 De Protestantse Kerk zorgt Pastoraat Pastoraat is een wezenlijk onderdeel van het kerk-zijn. Het valt onder verantwoordelijkheid van de plaatselijke kerkenraad en krijgt midden in de gemeente gestalte. Omdat sommige vormen van pastoraat de draagkracht van de plaatselijke gemeenten overstijgen, worden die landelijk georganiseerd en ondersteund. Voorbeelden zijn het pastoraat in ziekenhuizen, gevangenissen en de krijgsmacht. Op landelijk niveau zijn werkgroepen actief die plaatselijke gemeenten kunnen adviseren in specifieke vormen van pastoraat of bij ingewikkelde ethische vragen. Met de opbrengst van deze collecte kan daarin worden voorzien.

22

Kerk in Actie - dertig jaar Kinderen in de Knel en Luisterend dienen Werelddiaconaat Kinderen zijn kwetsbaar. Voor een straatkind is het elke dag weer een strijd om aan voldoende eten te komen. Straatkinderen lopen gevaar slachtoffer te worden van geweld en misbruik. Om aan kou, honger en pijn te ontkomen, gebruiken ze als drugs lijm, verfoplosmiddel en benzine, maar deze middelen tasten de longen aan en op den duur ook de hersenen. Het leven op straat heeft grote gevolgen voor kinderen. Ze gaan niet naar school waardoor ze zich moeilijk aan het straatleven kunnen ontworstelen. Ook brengt het straatleven enorme gezondheidsrisico’s met zich mee. Veel straatkinderen hebben een negatief zelfbeeld, ze denken dat niemand om hen geeft. Dit gebrek aan zelfvertrouwen zorgt voor psychische problemen en beperkt hen in het aangaan van stabiele relaties. Door psychische en lichamelijke problemen is het voor straatkinderen lastig weer een plek te vinden in de ‘gewone maatschappij’. Dit kan wel door middel van opvang waarbij de kinderen veel persoonlijke aandacht en respect krijgen, waarbij gebruik wordt gemaakt van hun eigen verantwoordelijkheid. Ook is belangrijk dat het onderwijs inspeelt op hun specifieke kenmerken, zoals concentratieproblemen. Kerk in Actie ondersteunt lokale buitenlandse organisaties die opkomen voor straatkinderen om hen weer een toekomst te geven. Ze steunt vooral kleinschalige projecten, waarbij kinderen in hun waarde worden gelaten. Ook voor Luisterend Dienen wordt gecollecteerd.

31 december 2009 De laatste collecte van het jaar, de eindejaarscollecte, komt ten goede aan het plaatselijk werk van de gemeente.

Kerkinformatie

Juli/Augustus 2008

Collecterooster 2009

Afdrachtgegevens bij het Collecterooster 2009 U wordt verzocht de collecte-opbrengsten uiterlijk af te dragen in de maand, volgend op de maand waarin de collecte werd gehouden. Voor de afdracht van de collecten ontvangt u telkens een aparte acceptgirokaart. Wij verzoeken u gebruik te maken van deze acceptgirokaart. Dit bespaart werk en kosten. Maakt u het geld over via internet of telebankieren vermeldt u dan s.v.p. de coderingen die op de accept-girokaart staan.

TIP

Hang de middelste twee pagina’s van dit nummer van Kerkinformatie als poster op. Handig om bij de hand te hebben, bijvoorbeeld in de consistorie!

Datum Collectedoel Girorekening Omschrijving 24 januari Oecumene 5261 PKN inzake collecten o.v.v. oecumene 1 februari Kerk in Actie / Werelddiaconaat 456 Kerk in Actie o.v.v. werelddiaconaat 8 februari JOP / Catechese 120738 PKN – JOP 15 februari De Protestantse Kerk leert 5261 PKN inzake collecten o.v.v. educatie Educatie 22 februari t/m 1 maart Kerk in Actie / Zending 456 Kerk in Actie o.v.v. zending 5 april Kerk in Actie totaal 456 Kerk in Actie o.v.v. Kerk in Actie totale werk 12 april JOP 120738 PKN – JOP 19 april Kerk in Actie diaconaat 456 Kerk in Actie o.v.v. diaconaat 3 mei De Protestantse Kerk leeft 5261 PKN inzake collecten o.v.v. 5 jaar Protestantse Kerk 5 jaar Protestantse Kerk 10 mei De Protestantse Kerk viert 5261 PKN inzake collecten o.v.v. eredienst en kerkmuziek Eredienst en kerkmuziek 24 mei Wezenzondag nvt Collecte voor eigen werk 24 t/m 31 mei Kerk in Actie / Zending 456 Kerk in Actie o.v.v. zending PKN inzake collecten o.v.v. missionair werk 7 juni De Protestantse Kerk getuigt 5261 Missionair werk 14 t/m 21 juni Kerk in Actie / Werelddiaconaat 456 Kerk in Actie o.v.v. werelddiaconaat 5 juli JOP 120738 PKN - JOP 23 augustus Kerk in Actie / Zending 456 Kerk in Actie o.v.v. zending september Startzondag 5261 Protestantse Kerk in Nederland o.v.v. missionair werk Missionair werk 20 september Vredeswerk 5261 PKN inzake collecten o.v.v. vredeswerk 27 september JOP 120738 PKN – JOP 4 oktober Kerk en Israël 343800 PKN - Kerk & Israël o.v.v. collecte Kerk en Israël 11 oktober Kerk in Actie / Werelddiaconaat 456 Kerk in Actie o.v.v. werelddiaconaat De Protestantse Kerk dankt 1 november Zondag voor het Protestantisme 5261 PKN inzake collecten o.v.v. Zondag voor het Protestantisme 1 t/m 8 november Kerk in Actie / Zending 456 Kerk in Actie o.v.v. zending 15 november Kerk in Actie / Diaconaat 456 Kerk in Actie o.v.v. diaconaat 22 november Laatste zondag kerkelijk jaar nvt Collecte voor eigen werk Advent De Protestantse kerk getuigt 5261 PKN inzake collecten o.v.v. missionair werk Missionair werk 20 december Pastoraat 5261 PKN inzake collecten o.v.v. pastoraat Kerst Kerk in Actie / Kinderen in de Knel 456 Kerk in Actie o.v.v. kinderen in de knel 31 december Eindejaarscollecte nvt Collecte voor eigen werk

Plan van aanpak Het landelijk dienstencentrum biedt u het volgende materiaal om uw collecten te ondersteunen: • Folders: de folder is bedoeld om aan gemeenteleden uit te reiken. Dat kan via het kerkblad, bij de ingang van de kerk of op de kerkbanken. Door de folder een week voor de collectedatum te verspreiden, kunt u stimuleren dat de gemeenteleden bewust extra geld meenemen voor de collecte. Besteed ook aandacht aan de afkondiging van de collecte. Misschien kan één van de diakenen of een van de leden van de werkTIP

Actuele informatie over de collecte-thema’s en meer informatie over het actuele collectemoment met liturgiessugesties en advertentieprints vindt u ook op de websites.

groep/commissie de afkondiging doen. • Posters: door de posters tijdig op opvallende plaatsen in de kerk en elders op te hangen attendeert u de gemeenteleden alvast op de komende collecte. • Advertentieprints om de collecte ook in uw gemeenteblad aan te kondigen. Deze prints worden automatisch opgestuurd naar de redactie van uw kerkblad. De prints zijn ook in digitale vorm te verkrijgen, raadpleeg daarvoor onze websites www.pkn.nl, www. kerkinactie.nl, www.luisterenddienen.nl of www.jop.nl • Collectezakjes (alleen bij de collectemomenten van Kerk in Actie) Neem een abonnement op het e-zine van Kerkbulletin voor direct toepasbare berichten voor het kerkblad of zondagsbrief. Mail naar Irene Versnel: [email protected]

23

Actie De collecte in de kerkdienst is een wezenlijk onderdeel van de liturgie. De collecten vormen een belangrijke bron van inkomsten voor het landelijk en plaatselijk werk van de kerk. Naast de landelijke collecten kunt u zelf bepalen of u nog op andere momenten voor het werk van Kerk in Actie of JOP wilt collecteren. In sommige plaatsen worden bijvoorbeeld de Avondmaalscollecten of Dankdagcollecten bestemd voor het werk van Kerk in Actie.

TIP

Het is een goed idee om af en toe een schaalcollecte te houden. Deze manier maakt zichtbaar dat het echt om delen gaat.

Kerkinformatie

berichten

Kerkgebouwen op internet

Juli/Augustus 2008

Op de website www.reliwiki.nl is met ingang van 9 juni 2008 toegang tot een database van bijna 18.000 huidige en voormalige religieuze gebouwen in Nederland. De site is een project in het kader van ‘2008 Jaar van het Religieus Erfgoed. Er wordt gebruikgemaakt van ‘open’ software (Google Earth en Wikipedia). Zo kan iedereen op een eenvoudige manier zelf informatie aan de site toevoegen. De redactie, onder leiding van het Gelders Genootschap, zorgt voor de feitelijke betrouwbaarheid van de informatie. Reliwiki geeft ntwoorden op vragen als: hoeveel kerken, moskeeën, kloosters en synagogen zijn er nu precies in Nederland.

Nieuwe Bijbelvertaling nader bekeken Bij uitgeverij Van Gennep verscheen het boek Het luistert nauw, de Nieuwe Bijbelvertaling nader bekeken, door Karel Deurloo en Nico ter Linden. Dit boek levert een bijdrage aan de discussie over de vraag of de NBV-vertaling daadwerkelijk in kerk en leerhuis gebruikt moet gaan worden. Tegelijker-

tijd biedt het een hernieuwde kennismaking met de rijkdom en de originaliteit van die grote schat uit de wereldliteratuur, de Bijbel. Het boek is geschikt om met kerkenraad, liturgiecommissie of in ander verband binnen de gemeente te bespreken. Het kan als uitgangspunt dienen om met elkaar van

gedachten te wisselen over wat een goede bijbelvertaling is en wat de voor- en nadelen zijn van gebruik van de Nieuwe Bijbelvertaling in leerhuis en liturgie. Geïnteresseerd? Een recensie-exemplaar van dit boek voor uw kerkblad kunt u aanvragen bij Gijs Havik, [email protected].

Liturgie in gereformeerde bondsgemeenten De keuzen die een gemeente in de liturgie doet, zeggen ons iets over haar identiteit, haar wensen en verlangens. Liturgie heeft een nauwe relatie met de geloofsbeleving. Het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond publiceerde daarom vorig jaar in De Waarheidsvriend de reeks artikelen ‘De liturgie in hervormde gemeenten’. Het hoofdbestuur ziet het als zijn taak kerkenraden van

informatie te voorzien, opdat ze weten in welke wereldwijde en verantwoorde traditie de gemeente staat, als ze in haar liturgie het primaat bij de psalmen houdt. Met het oog op de doorgaande bezinning in de gemeenten is de reeks artikelen nu in een brochure beschikbaar, enigszins uitgebreid en voorzien van gespreksvragen. De liturgie in hervormde gemeenten telt 70 bladzijden en is

te bestellen bij het bureau van de Gereformeerde Bond. Dat kan door € 5,50 over te maken (inclusief porto) op postbanknummer 2937021 t.n.v. Bureau Gereformeerde Bond te Apeldoorn, o.v.v. Liturgie. Wie vijf of meer exemplaren bestelt, betaalt € 4,50 per stuk. Als u per giro betaalt, vergeet dan niet uw adres te vermelden.

Jongeren bezoeken Israël en Palestijnse gebieden Van 12 juli t/m 2 augustus 2008 zullen twaalf jongeren een bezoek brengen aan Israël en de Palestijnse gebieden. Zij doen dit op uitnodiging van Togetthere, het jongerenprogramma van Kerk in Actie en ICCO. Tijdens

an initiative hun reis zullen zij weblogswith (dagboeken) bijhouden. Wilt u op de hoogte blijven van hun ervaringen? Dan kunt u vanaf half juli hun weblogs lezen op de website van Togetthere, www.togetthere.nl.

as a professional

Gratis nieuwsbrief Kerk en Wereld Kerk en Wereld initieert en subsidieert activiteiten op het grensgebied van geloof en samenleving. De jaarlijkse Kerk en Wereld nieuwsbrief is begin juni uitgekomen. In deze editie is veel informatie opgenomen over projecten die door Kerk en Wereld zijn en worden gesubsidieerd. Zo leest u over de tournee van Emha Ainun Najib uit Indonesië

tomeetthere totakecare tobethere tobeaware

(georganiseerd door het Bezinningscentrum van de Protestantse Kerk in Nederland), over de voortgang van het project Geloofwaardige Economie (mede door with a group Oikos uitgevoerd), over het lespakket Romeo en Julia, over de conferentie Bimbo’s en Brulapen en nog veel meer. In de nieuwsbrief is ook het jaarverslag 2007

opgenomen. U kunt deze gratis nieuwsbrief bestellen via [email protected] of Postbus 19180, 3501 DD Utrecht. Ook zijn de a volunteer te lezen op nieuwsbrief en hetas jaarverslag www.kerkenwereld.nl onder het kopje Actueel. Naast de papieren nieuwsbrief geeft Kerk en Wereld een enkele keer per jaar een digitale nieuwsbrief uit. Meld u zich hiervoor aan via [email protected].

Studiedag godsdienstonderwijs openbare basisschool De jaarlijkse studiedag voor godsdienstleerkrachten op de openbare basisschool vindt plaats op 19 september 2008 in Ede. Het thema is ‘Het kind en de docent, het kind in de docent’. Om godsdienstleerkrachten in het openbaar onderwijs te ondersteunen en te inspireren organiseren IKOS, de Protestantse Kerk in Nederland, HGJB en Jeugd-

werkbureau Lava jaarlijks deze studiedag. Het kind staat in deze editie van de studiedag centraal: hoe boei en bereik je kinderen? Er is een afwisselend programma met workshops, een materialenmarkt. Kees Posthumus opent de studiedag met een verhaal. Ook is er voldoende ruimte voor het ontmoeten van collega’s en het uitwis-

24

selen van ervaring en ideeën. Voor meer informatie en aanmelding kunt u kijken op www.pkn.nl/kerk&onderwijs. Bel of mail voor informatie over het programma naar Mirjam Schaap bij Jeugdwerkbureau Lava: (026) 389 24 24; [email protected].

Kerkinformatie

Juli/augustus 2008

COLLECTEN in de komende maanden

Op 17 augustus vraagt Kerk in Actie met de jaarlijkse zomerzendingscollecte aandacht voor de christenen in Egypte. Zij vormen een minderheid van 10% van de bevolking in een land waar de Islam de heersende godsdienst is. Ondanks hun vaak benarde positie, zijn de kerken in Egypte springlevend. De gemeenschappen van de Evangelisch Presbyteriaanse Kerk verrichten in veel plaatsen en dorpen praktisch werk op het gebied van gezondheidszorg, alfabetisering en het microkredietprogramma’s. Zo zetten de christenen in Egypte hun geloof kracht bij met daden. Hun geloof werkt! Om dit diaconale werk door te laten gaan zijn goede pastors nodig: geschoolde men-

sen die adequaat leiding geven aan de plattelandsgemeenten en activiteiten. Kerk in Actie ondersteunt daarom een opleidingsprogramma van de Evangelisch Presbyteriaanse Kerk. In drie jaar tijd worden vijftig nieuwe kerkelijk werkers opgeleid, die zowel als evangelist als diaconaal werker aan de slag kunnen. Ze krijgen daarvoor een theologische basisopleiding en een training in ontwikkelingswerk. De kerkelijk werkers zijn na hun opleiding op vele terreinen inzetbaar, zowel om op diaconaal vlak de gemeente te ondersteunen als op missionair gebied. Materiaal: Bij deze collecte zijn folders en posters beschikbaar. Meer informatie: www.kerkinactie.nl/zending.

<:ADK:CL:G

@I

?VVg\Vc\'%!cg#,

Collecte Zomerzending 17 augustus

:GO:C9>C<

ODB 8DAA:8I:H' %%&,6J<JHIJ

:C9>C<

:#CA$O LLL#@:G@>C68I>

Collecte missionair werk 14 september In september start het kerkelijke seizoen in veel gemeenten met een startzondag of startweekend. Bij uitstek een gelegenheid om de kerk te presenteren aan mensen binnen en buiten de gemeente, en iedereen voor deze feestelijke gebeurtenis uit te nodigen. Het missionair werk van de Protestantse Kerk maakt er werk van om plaatse-

lijke gemeenten te helpen deze opdracht te vervullen. Bijvoorbeeld door de campagne ‘Kijk de kerk!’ waarin de vaak prachtige kerkramen als uitgangspunt zijn genomen om de kerk te presenteren. De Protestantse Kerk wil, juist in de tijd dat het nieuwe kerkelijke seizoen weer van start gaat, de kerken helpen uitnodigend te zijn

voor mensen binnen en buiten de gemeente. Op zondag 14 september wordt gecollecteerd voor dit missionaire werk. Materiaal: Bij de collecte is ondersteunend materiaal aanwezig. Via brochureverkoop@ pkn.nl of (030) 880 13 37 kunt u collecte­ folders en -posters bestellen.

Vredesweekcollecte 21 september De Vredeszondag van dit jaar is een bijzondere. Hij valt precies op 21 september en dat is sinds 2001 de door de Verenigde Naties uitgeroepen Internationale Dag van de Vrede. Aanleiding om de in onze kerken al meer dan veertig jaar gevierde Vredeszondag en de daarbij aangesloten Vredesweek nieuw leven

in te blazen. Dat daar behoefte aan is, bleek op de voorbereidende werkdag van 31 mei: er kwamen heel veel nieuwsgierige mensen op af. Vrede leeft weer in de kerken, zeker nu de vele verbanden - de internationale met ontwikkeling en klimaatverandering, én de lokale met sociale samenhang in wijken en buurten - zo duidelijk zijn geworden.

Kiezen voor vrede is dit jaar het thema van Vredesweek. De Vredesweekcollecte sluit daarbij aan. Met de opbrengst ervan worden allerlei vormen van vredeswerk, van IKV-PaxChristi en van Kerk in Actie mogelijk gemaakt en ondersteund. Kies voor vrede - geef om vrede! Zie ook het artikel op pagina 14.

Zondag voor het Werelddiaconaat 12 oktober Op zondag 12 oktober wordt in veel gemeenten gecollecteerd voor het Werelddiaconaat. Deze keer staan de thema’s van de 15 cent-campagne centraal. Deze meerjaarlijkse campagne richt zich op kinderen, die al met 15 cent per dag kunnen worden geholpen aan schoon water, voedsel en onderwijs. Met een kleine bijdrage kunnen

wij een groot verschil maken voor het leven van kinderen en hun ouders in derde wereldlanden. Voor de toekomst van deze kinderen komt de kerk in actie. Materiaal: Begin september ontvangen diaconieën en/of ZWO-commissies de folders en posters die bij deze campagne horen. Op onderstaande website zijn tegen

die tijd uitgebreide liturgiesuggesties te vinden. ZWO-commissies en/of predikanten kunnen deze gebruiken om wat met het thema te doen in de kerkdienst. Ook worden modelteksten voor het voor plaatselijk kerkblad ter beschikking gesteld. Meer informatie: www.kerkinactie.nl

bericht

Zendingsdag GZB: 30 augustus De Zendingsdag van de Gereformeerde Zendingsbond (GZB) wordt op 30 augustus in vernieuwde opzet gehouden. Directeur Wijgert Teeuwissen gaf in een toelichting aan dat de zendingsdag vroeger altijd midden in de vakantie viel, waardoor de dag bezoekers mis liep en het ook steeds moeilijker werd om vrijwilligers te vinden.

Daarom koos de zendingsbond als vaste dag de laatste zaterdag van augustus. De zendingsdag wordt voortaan gehouden op het terrein van conferentiecentrum Hydepark in Doorn. Hydepark is goed bereikbaar en er worden allerlei kerkelijke activiteiten georganiseerd, dus het is een prima plek voor een GZB-zendingsdag. Volgens Teeuwissen

25

heeft het terrein heeft voordelen ten opzichte van de oude plek. Nieuw is ook de mogelijkheid om daadwerkelijk met zendingswerkers in gesprek te gaan en hen vragen te stellen. Het thema van de komende zendingsdag is ‘Heengaan, prediken en genezen’ (n.a.v. Mattheüs 4:23). Er is een speciaal kinder­ programma. Zie ook www.gzb.nl

Kerkinformatie

Juli/Augustus 2008

Synode

Ad van Oost

Moderamentournee langs vier gemeenten In de landelijke visienota ‘Leren leven van de verwondering’ is veel aandacht voor de missionaire presentie. Maar lukt het de gemeenten om missionair present te zijn in de samenleving? Om daar zicht op te krijgen bezocht het moderamen van de generale synode dit voorjaar vier gemeenten in het land. Het moderamen koos ervoor om te luisteren bij de plaatselijke gemeenten en met gemeenteleden in gesprek te gaan. De reden ligt voor de hand: in de plaatselijke gemeente klopt het hart van de kerk. Het is ook de plaatselijke gemeente die de kerk zichtbaar maakt in de samenleving.

Ontmoetingsavonden Vanuit elk van de vier nieuwe steunpunten nodigde één gemeente het moderamen uit voor ontmoeting en gesprek. Gekozen was voor een spreiding in type van gemeente; klein, groot, vinex en oude stad. De ‘kleine gemeente’ werd Boxtel in Noord-Brabant. De ‘grote gemeente’ werd Drachten in Friesland. De ‘vinex-gemeente’ werd Almere in Flevoland en de ‘oude stad’ de Bergsingelkerk in Rotterdam, Zuid-Holland. Voorafgaande aan de plenaire bijeenkomsten was er een ontmoeting in kleine kring van moderamenleden en de ontvangende (wijk-) kerkenraad om vrijuit met elkaar te spreken over het reilen en zeilen in de gemeente.

Zelfs tussen wijkgemeenten blijkt samenwerking soms een taai en lastig proces te kunnen zijn. Maar in het aangaan van onderlinge ontmoeting en uitwisseling liggen grote kansen voor nieuwe ideeën en initiatieven. Dit besef moet nog groeien. Gemeenten zoeken nu nog vooral steun in eigen kring. De ontmoetingsbijeenkomsten met het moderamen werden bezocht door gemiddeld 50 deelnemers per bijeenkomst,

conale project in Roemenië. Een project waarbij de gemeente al jarenlang actief betrokken is. Vervolgens was er een presentatie over het ‘bijbelse tuintje’ dat bij de kerk is aangelegd. Ook werd gerapporteerd over contacten met de scholen in Boxtel, die hebben geleid tot de samenstelling van een lespakket over wereldgodsdiensten. Na de pauze volgde een geanimeerd open gesprek over de presentaties.

Boxtel

Drachten

In Boxtel staat het prachtige kerkje van de protestantse gemeente (een Lodewijkskerkje uit 1812) naast een grote kathedraal van de rooms-katholieken. Met dat kerkge-

Drachten is een van de bolwerken in de Gereformeerde Kerken in Nederland, met veel kader en kwaliteiten op allerlei gebied. Een mooi voorbeeld daarvan is de musical, waarvoor gemeenteleden zelf de teksten schreven, de muziek maakten, de kostuums en decors ontwierpen. De ontmoeting vond plaats in het kerkgebouw ‘de Arke’ in Drachten-West. Samen met de wijkgemeente Oase (DrachtenNoord) werd de inzet van de gemeente op het terrein van missionair werk ingebracht. Na de pauze werden vier stellingen geponeerd die door de voorbereidingsgroep waren opgesteld. Stellingen over missionaire kansen en belemmeringen. De moderamenleden kregen gelegenheid om kort reageren, waarna een plenair gesprek volgde. In Drachten is ook de Bethelkerk te vinden, de snelst groeiende religieuze gemeenschap in Nederland. Een kerk met comfortabele stoelen, muziek, beeld, dans, theater en veel meer. De kerk van dominee Orlando Bottenbly. De protestantse gemeente zoekt

Kleine gemeente’ Boxtel (foto: Fred Tjeerdsma)

Ervaringen en leerpunten In elk van de vier bezochte gemeenten is het moderamen met zorg, liefde en aandacht welkom geheten. De sfeer was plezierig en de bijdragen goed voorbereid. Bij de gemeenten leeft het nadrukkelijke besef dat ze voor de uitdaging en de opdracht staan om een uitstraling naar buiten te hebben. Ze weten dat dit niet vanzelf gaat. Het begrip ‘missionair’ wordt breed ingevuld. Soms gaat het om kleinschalige activiteiten, soms gebeurt het ‘en passant’ als neveneffect van diaconale projecten, maar missionair werk wordt beschouwd als wezenlijk onderdeel van gemeente-zijn. Ervaren werd dat het is goed om elkaar te vertellen wat er zoal gebeurt, wat wel lukt en waardevol is in het naar buiten treden. Er is een sterk besef dat ze gemeente zijn binnen de Protestantse Kerk in Nederland. Dat leidt echter nog niet tot een geregeld contact met buur(wijk)gemeenten, anders dan in de classicale vergadering. De vraag zou kunnen zijn: wat kunnen we van elkaar leren? Hoe kunnen we elkaar versterken? Hoe kunnen we als protestanten missionair present blijven in kwetsbare gebieden in Nederland waar soms weinig sociale samenhang is?

‘Grote gemeente’ Drachten Fred Tjeerdsma)

bouwtje en het sinds kort daaraan gebouwde gemeentecentrum wil de kleine protestantse gemeente zichtbaar zijn in de overwegend katholieke omgeving. Het moderamen was onder de indruk van wat de hechte samenhang in deze kleine gemeente mogelijk maakt: het kerkje is helemaal gerestaureerd, met hulp van sponsoren uit de omgeving, en geheel nieuw is het gemeentecentrum, dat op eigen kracht met eigen middelen bij het kerkje is gebouwd. Boxtel vult het missionaire werk breed in en presenteerde aan het moderamen het dia-

26

Kerkinformatie

zelfstandig haar weg naast deze baptistengemeenten. Er is waardering voor datgene waartoe ds. Bottenbly in staat is. De protestantse gemeenten kijken goed naar zijn aanpak en werkwijze, zonder het gevoel te hebben iets te moeten kopiëren of overdoen wat niet bij hen past.

Almere De Algemene Kerkenraad van de Protestantse Gemeente Almere (i.w.) ontving het moderamen in het oecumenisch kerkcentrum De Drieklank in Almere Buiten. Het moderamen was onder de indruk van de sleutelrol die de gemeente met een diaconaal consulent vervult in het diaconale werk in Almere; vijf diaconale projecten in samenwerking met andere kerken, in goed contact met de plaatselijke overheid en allerlei groeperingen in Almere. Ook is er een klein missionair project in een van de wijken, dat financiële ondersteuning krijgt van het landelijke missionaire werk. Gepresenteerd werd: zo zijn we kerk in de stad Almere. Een stad met bijna 180 nationaliteiten op 170.000 inwoners. Een stad die moet groeien naar 300.000 inwoners. Het aantal leden van de protestantse gemeente in de vier wijkgemeenten neemt echter alleen maar af. Er is heel weinig sociale samenhang. Mensen verhuizen van de ene nieuwbouwwijk naar de andere. De rooms-katholieken werkten in de jaren zeventig nog mee met de hervormden en de gereformeerden. Samen zetten ze in die tijd met veel elan twee kerkgebouwen neer. Nu trekken de katholieken zich terug. Ze laten zich uitkopen om vervolgens zelf twee rooms-katholieke kerken neer te zetten. Het is voor de gemeente Almere heel moeilijk om aan buitenstaanders duidelijk te maken dat het in Almere echt anders is. De verwachting is dat het in deze stad allemaal dynamisch, nieuw, jong en beweeglijk is. Maar een feit is dat zo’n stad geen traditie heeft om op terug te kunnen vallen. Er zijn ‘Vinex-gemeente’ Almere (foto: Fred Tjeerdsma)

Juli/augustus 2008

veel jonge gezinnen, tweeverdieners, allemaal bezig en druk, hypotheek, nieuw huis en een beetje zorgen dat je je in de buurt senang voelt. Er is geen verbondenheid in de buurt met de kerk. Eén van de presentaties ging dan ook over het ontwikkelen van een visie op de kerkelijke gemeente van Almere voor de komende jaren. ‘Oude stad’ Bergsingelkerk Rotterdam (foto: Fred Tjeerdsma) Dit vanuit het besef ‘zoals het nu gaat kunom als gemeente aanwezig te zijn in de nen we niet verder. Samen moeten we eigen omgeving en in woord en daad te nagaan hoe verder. Hoe kunnen we als progetuigen van het evangelie. Het moderatestanten zichtbaar gemeente blijven in men is onder de indruk van de inzet, ook op Almere? die plaatsen waar men zich zorgen maakt Rotterdam over de toekomst, de kleiner wordende Het moderamen werd ontvangen in de gemeente, de moeite die het soms kost om Bergsingelkerk in Rotterdam. De Bergsinmet elkaar een inspirerende gemeenschap gelkerk dreigde gesloten, verkocht en te blijven. Duidelijk is, dat het van groot gesloopt te worden. De buurt was tegen en belang is om manieren te vinden om elkaar vond dat de kerk moest blijven. De Bergsinvan dienst te zijn binnen het geheel van de gelkerk kreeg dankzij dit verzet de status van kerk, om te beginnen als buurgemeenten en gemeentelijk monument toegekend. De binnen classicaal verband. burgerlijke gemeente moest vervolgens Gigantische uitdaging financieel over de brug komen om te voorOp de bijeenkomst in Rotterdam waren komen dat de kerk van verrotting in elkaar ook twee kerkenraadsleden van de herzou storten. De actie in de oude stadsbuurt vormde gemeente te Nieuw-Lekkerland laat zien dat daar nog een infrastructuur is, aanwezig. Deze gemeente ligt dichtbij een samenhang van stadsbetrokkenheid. Rotterdam. De twee kerkenraadsleden Door de acties voor het behoud en de resgaven toe vreemden te zijn in Rotterdam. tauratie van het gebouw is er een nieuwe De kerkelijke situatie in Nieuw-Lekkerland wisselwerking ontstaan tussen buurt en is totaal verschillend. Zowel Rotterdam als kerk. De kerk is nu ook doordeweeks open Nieuw-Lekkerland gaven toe dat ze nooit voor ontmoeting en activiteiten. Studeop het idee zijn gekomen om eens bij elkaar rende jongeren, passanten in de grote stad, te gaan zitten, om na te gaan of ze iets aan worden ingeschakeld voor diverse werkelkaar zouden kunnen hebben. zaamheden. Bijzondere gast in de BergsinBij de Bergsingelkerk staat niet één ‘volledig gelkerk is de Urdugemeente van Pakigezin’ in de kaartenbak: man, vrouw en kinstaanse christenen van diverse deren. Er zijn jongeren, studerenden en denominaties. Ruim twaalf jaar geleden afgestudeerden tot zo’n 30 jaar. Vervolgens bood de Bergsingelkerk onderdak aan deze mensen van 60 jaar en ouder en een enkele toen kleine groep, verdwaalde daar tussenin. In het nabijgeleinmiddels organiseert gen Nieuw-Lekkerland wonen op zondagdeze gemeente ook diensten in Amsterdam, morgen zo’n 1000 mensen de kerkdienst bij en daar komen nog gezinnen voor van tien Antwerpen en Parijs. of meer kinderen. Terugblik Kunnen gemeenten binnen de Protestantse Al met al heeft deze kerk waar het goed gaat met het kerkelijk moderamentour een leven, als Nieuw-Lekkerland en Drachten, schat aan ervaringen gemeenten in kwetsbare posities tot steun opgeleverd. Op heel zijn? verschillende plaatsen Ad van Oost is redacteur van Kerkinformatie. in het land en onder heel verschillende Het artikel kwam tot stand in samenwerking omstandigheden zijn met Harm Dane (informant) en Fred ambtsdragers en Tjeerdsma (foto’s). gemeenteleden actief

27

Kerkinformatie

jop

Juli/augustus 2008

Astrid Damstra

Ik beleef dus ik besta

In het leven van veel mensen - en zeker in dat van jongeren - is ‘beleven’ en ‘voelen’ heel belangrijk bij het zoeken naar zin en waarheid. Evenementen als Flevo Festival, EO-Jongerendag en JOP-evenementen staan bol van show met artiesten, overdonderend licht en geluid en doen een appèl op emotie. Betekent deze ‘belevingscultuur’ een vervlakking van het christelijk geloof? Of is ‘belevingsgeloven’ een vorm van geloven die past bij de huidige tijd en willen we dat ook in de eigen gemeente vormgeven? Beleven is een essentiële leermethode, met name voor jongeren, ook bij geloven. Belangrijker dan vroeger, waarbij ‘denken’ of ‘leren van iemand die het weet’ graadmeters of garanties voor waarheid waren. Tegenwoordig staan ‘zelf ervaren’ en ‘zelf voelen’ gelijk aan authenticiteit en waarheid. Authenticiteit is een centrale waarde voor jongeren (zie ook het artikel: De ‘MTVgeneratie’, Kerkinformatie nr. 160, juni 2008). Dat geldt zowel de eigen authenticiteit (‘Ik ben gewoon mijzelf!’), als die van de ander. Jongeren prikken snel en onverbiddelijk door ‘gemaakte’ maniertjes, taalgebruik en handelingen van anderen heen. De tijd waarin kinderen en jongeren klakkeloos aannamen wat de ouders, de schoolmeester of de dominee vertelde, is definitief voorbij. Het is niet zo dat de informatie die deze personen bieden wordt afgewezen of genegeerd, maar deze wordt vooral gebruikt om zelf te wegen, er een mening over te vormen. Al vanaf de kleuterleeftijd is het kringgesprek op school en in de kerk een veel gebruikte vorm om meningen, ervaringen uit te wisselen. Voor de persoonlijke ervaring, mening of twijfel wordt daarbij expliciet ruimte geboden. Ontmoeting en uitwisseling zijn daarbij essentieel. Authenticiteit is namelijk niet: de onbeperkte vrijheid onszelf als individu te ontplooien. Nee, we worden onszelf omdat we in relatie met anderen onszelf leren kennen en omdat we in ons bestaan met grenzen, beperkingen en tegenwerkingen leren omgaan. Daarbij weten we inmiddels dat er niet één manier van ‘leren’ bestaat. Er zijn wel zeven verschillende soorten van intelligenties te onderscheiden: • ruimtelijke, visuele intelligentie; • taalkundige, verbale intelligentie; • logisch-mathematische intelligentie; • lichamelijk-kinesthetische intelligentie; JOP evenement WAKE UP CALL

Op zaterdag 28 september vindt voor jongeren vanaf ca. 12 jaar het evenement WAKE UP CALL in Rotterdam plaats. Dit evenement is het landelijke startschot voor het kerkelijk jeugdwerk. Een team van jongeren geeft dit evenement vorm samen met JOP-medewerkers. Het resultaat zal een feestelijke mix zijn van diverse soorten muziek, uitwisseling van ideeën en initiatieven.

• muzikale, ritmische intelligentie; • interpersoonlijke intelligentie; • intrapersoonlijke intelligentie; • naturalistische intelligentie. Zie voor een uitwerking van deze intelligenties: www.jop.nl/catechese > achtergronden bij JOP Provider. Hoewel in onze maatschappij vanaf de kindertijd een beroep wordt gedaan op leren met het hoofd, zijn er veel meer leerstijlen: door dingen te ondernemen, door creativiteit, door erop uit te gaan en iets te zien.

Heftig Het blijft niet bij persoonlijke beleving, zingeving en waarheid. Kenmerkend voor de huidige jongerengeneratie is, dat iets pas echt waar is als het ook ‘intens gevoeld of beleefd’ wordt. Intens en heftig… moet alles tegenwoordig ervaringsgericht en spectaculair zijn? Evenementen en popconcerten ook christelijke - zien eruit als een gelikte show die bezoekers juichend, dansend, soms zelfs tot tranen toe meevoeren. Is een dergelijke manier van geloofsbeleving oppervlakkig vermaak, waarbij het draait om de extreme ervaring, de ultieme kick? Nee, het is meer dan dat. Dit is beter te begrijpen als we ingaan op de leefwereld van de jongerengeneratie van nu. Die laat zich kenmerken door ‘elektronica en multimedia’, ‘open netwerken’ en ‘concreet geloof. Meer hierover is te vinden in het rapport van Marcel Barnard, Ronelle Sonnenberg en Annemieke van der Veen, Een vette praise in een vloeibare kerk met kinderen en jongeren (2007).

Elektronische cultuur Kinderen en jongeren zijn eraan gewend in razend tempo verschillende soorten informatiestromen tegelijk te verwerken. Multitasking met multimedia-informatie. Tegelijkertijd sms’en, gamen, mobiel bellen, met bovendien de IPod aan, is voor hen geen probleem. Ze kunnen een veelheid aan zintuiglijke impulsen tegelijk verwerken, waarbij een ‘concurrentieslag’ tussen deze impulsen voor de meeste aandacht plaatsvindt. Evenementen zijn spektakels waar jongeren worden ondergedompeld in een totaalervaring van muziek en pulserende geluids- en lichteffecten. Jongeren ondergaan en delen die ervaring tegelijk met vele

28

anderen. Niet zozeer met woorden, maar bijvoorbeeld wavend en dansend. De zin en betekenis van de elektronische wereld is juist niet in woorden te formuleren, maar wordt wáár in ervaring.

Open netwerken Kinderen en jongeren leven in open netwerken. Ze hebben geen relatief gesloten vriendenkring, maar maken deel uit van virtuele en real-life netwerken, waarbij ze kunnen komen en gaan. De real-life netwerken zijn vaak ook online te vinden. Veel online netwerken zijn thematisch (bijvoorbeeld communities rond een bepaalde sport of muziekstijl) en op online fora (ook christelijke) wordt heftig gediscussieerd over specifieke onderwerpen. Dit geldt ook voor de zoektocht naar zingeving en het uiting geven daaraan. Netwerken zijn persoonlijk en open: contacten komen en gaan en een (levens)lange binding is niet vanzelfsprekend (dus ook niet een levenslange binding aan de kerk). Het heeft de aard van een cafetariamodel: ‘Ik lever specifieke input en ontvang waar ik behoefte aan heb; ik vertrek als de ‘honger’ gestild is. Als het bevallen is, kom ik de volgende keer weer hier mijn (spirituele) honger stillen.’

Concreet geloof Het concrete bestaan, de ervaring, is belangrijk in de leefwereld van nu: de praktijk in plaats van de theorie staat centraal. Dit geldt ook voor het geloof. Wat diaconale zaken betreft bijvoorbeeld, zijn kinderen en jongeren zeker bereid om de handen uit de mouwen steken voor een goed doel, maar dan moet wel duidelijk zijn voor wie of wat ze dat doen en wat het voor resultaat heeft. Ook wat betreft (groeien in) geloven, is de praktijk voor jongeren belangrijker dan de leer. Het geloof is in belangrijke mate Embodied Faith (Barnard, 2007): het wordt beleefd en beleden in het concrete leven, ja zelfs letterlijk in het lichaam. Muziek, dans, kleding en sieraden zijn, zeker onder jongeren, belangrijke vormen van geloofsexpressie. Polsbandjes met de letters WWJD (What Would Jesus Do), de Levensparelarmband, t-shirts met pakkende geloofsteksten erop: allemaal zijn het expliciete uitingen van geloof. Het dragen van die attributen is niet alleen uiterlijk vertoon, nee, het doét wat met je van

Kerkinformatie

Juli/augustus 2008

filmscreens om een ‘totaalexperience’ te creëren? Nee. Begin bij uzelf en de (jonge) mensen om u heen. Wat raakt u in het geloof? Hoe leert u zelf het makkelijkst: met het hoofd, het hart, de handen, de acties? En wat doen kerkelijke rituelen of bijbelse verhalen met u persoonlijk? Kent u de zoektocht, twijfelmomenten? Hierover mag u eerlijk zijn in uw communicatie, dat wordt vaak zeer gewaardeerd. Benader jongeren dan ook als volwaardig onderdeel van de gemeente. Vraag hun naar hun beleving en ervaringen. Bepaal samen wat jullie willen. Leg elkaar uit waarom jullie iets wel of niet willen. Laat jongeren werkelijk meedoen in het gemeentezijn. Vraag ze te participeren in onderdelen van de dienst, betrek ze bij de invulling van het catecheseprogramma en clubwerk… Heb niet alleen aandacht voor hoofd, maar ook voor hart en handen van (jonge) gemeenteleden. Sommigen leren het beste door te lezen en te praten, anderen door iets te zien of te maken; weer anderen door op pad te gaan en actie te ondernemen.

Het is niet noodzakelijk om met discolampen aan de muur, een flinke bassbooster naast het orgel en grote filmscreens een ‘totaalexperience’ te creëren. (foto: Martin Boulanger)

binnen. Zo is het uiterlijk niet alleen een teken naar buiten, maar raakt het vooral ook het eigen innerlijk. Ditzelfde geldt voor het beleven van muziekevenementen of feesten/vieringen in bepaalde context of omgeving. Muziek speelt bij geloofsbeleving een grote rol: een reden waarom praise en worship en ook Opwekkingsliederen onder jongeren vaak populair zijn, ondanks de veelal conservatieve teksten. Het gaat om de gevoelservaring die het oplevert!

Kerk en belevingscultuur Op basis van bovenstaande kan duidelijk worden dat de belevingscultuur geen uitholling betekent voor de christelijk inhoudelijke waarden. Het dragen van een t-shirt met een bijbeltekst erop of het deelnemen aan een worship-evenement is geen uiterlijk of oppervlakkig vertoon op zich: het beweegt je van binnen, het zet een teken in je lijf. Het zijn tekenen van het zoeken naar ervaringen en indrukken die er echt toe doen, naar authentiek en waardevol leven. Het is de vraag of de belevingscultuur een seculiere trend is die zich ook steeds vaker in christelijke setting manifesteert. Arthur Zijlstra, docent sociologie en wetenschapsfilosofie aan de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Vrije Universiteit, stelt van niet,

in een onlangs verschenen bundel over de christelijke oriëntatie in een op beleving gerichte cultuur (Jan van der Stoep, Roel Kuiper en Timon Ramaker (red.). Alles wat je hart begeert?, Amsterdam 2007). Hij constateert dat juist met Calvijn een eerherstel plaatsvond van het alledaagse leven en daarmee ook van de zintuiglijke ervaring, de lichamelijkheid, als reactie op de rationele verlichting en de romantiek. Calvijn stemt het gebruik van de zintuigen en lichamelijkheid in het algemeen af op de wereld als schepping van God. Geloven heeft met het hele leven te maken en moet iedereen persoonlijk raken in het hart. De aandacht voor persoonlijke keuze en innerlijke beleving in onze hedendaagse samenleving kan dan ook juist gezien worden als erfenis van een door christendom gestempelde cultuur. Maar het omgekeerde is ook waar, namelijk dat we middenin de (jongeren)cultuur van vandaag staan, met de ‘elektronische cultuur’, ‘open netwerken’ en ‘concreet geloven’ als kenmerken. De belevingscultuur moet dan ook niet als bedreiging van traditie en (kerkelijke) instituties worden opgevat, maar als toetssteen hiervan.

Niet alles hoeft anders! Hoe kan de eigen gemeente hier vorm aan geven? Discolampen aan de muur, een flinke bassbooster naast het orgel en grote

29

De zondagse eredienst hoeft dus geen spektakelshow te worden. Het hoeft niet allemaal en helemaal anders (blijf uzelf!). Jongeren kunnen ook wat met een (korte en concrete) preek, maar in plaats van de boodschap als ‘waarheid’ te integreren in hun geloof, gebruiken ze het vooral als input in hun persoonlijke proces van zingeving, naast andere informatie. Heel praktisch mag u bovendien best eens in een dienst spelen met multitasking: muziek, een filmpje en een spreker tegelijk, het kan allemaal, maar weet dat een beamer in de dienst op zich geen jongerenbehoefte ‘stilt’. En ontvangt u van jongeren niet (direct) de gehoopte feedback in uw communicatie of geloofsactiviteit, let dan op andere signalen. Komen ze terug naar een volgende activiteit? Hoe is hun fysieke houding? Ook als jongeren iets niet verwoorden kan er sprake zijn van een geloofservaring, zelfs als u het zelf niet als zodanig herkent. Maar vooral, ga voor authenticiteit, wees uzelf, moedig anderen aan zichzelf te zijn. Dan wordt geloven een hele beleving. Astrid Damstra is medewerker van JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk.

Doorpraten of advies nodig?

JOP COACH diensten biedt advies op maat voor al uw vragen over jeugdwerk. Ook procesbegeleiding hoort bij de mogelijkheden. Om informatie te krijgen, of een gesprek aan te gaan met jongeren. Neem voor meer informatie contact op met Joost Schelling: [email protected], tel. (030) 880 15 03.

Kerkinformatie

Synoderapport

Juli/augustus 2008

Ronald Bolwijn

Discussienota: zorgvuldig omgaan met kerkgebouwen De instandhouding van historische kerkgebouwen is het beste gewaarborgd door het oorspronkelijke gebruik te handhaven. De kosten van deze kerkgebouwen mogen echter niet alleen voor rekening komen van de kerkgemeenschappen. Dat is een van de stellingen in een discussienota die de Protestantse Kerk in Nederland op 9 juni jl. uitgebracht heeft. Eén van de aanleidingen voor het rapport - opgesteld in opdracht van het moderamen van de synode - is het feit dat in de komende tien jaar naar schatting zo’ 30% van alle 2300 kerkgebouwen in gebruik bij de gemeenten van de Protestantse Kerk voor herbestemming in aanmerking komen. De aanleiding is bijvoorbeeld dat kerkelijke gemeenten fuseren en met minder kerken toekunnen. Veel gemeenten – eigenaar van de kerkgebouwen – komen dan voor de vraag te staan hoe ze met de overtollige gebouwen moeten omgaan. Mag er gesloopt worden? Is het beter om het pand aan een andere kerk te verkopen? Mag er een supermarkt in?

Ingrijpende keuzes De nota heeft tot doel om in de Protestantse Kerk een bezinning op gang te brengen over de achterliggende motieven om dit soort ingrijpende keuzes te maken. De opstellers van de nota hebben daarbij ook onderzocht welke bijbelse of theologische uitgangspunten van belang zijn. Aan de ene kant is duidelijk dat in een protestantse visie het christelijk geloof niet aan gebouwen gebonden is; niet hout of steen maar ”de Mens zelf is ontmoetingsplaats van God”. Tegelijk stelt

het rapport dat kerkgebouwen door het gebruik ervan ‘geheiligd’ worden en daardoor een plaats in dorp of buurt hebben waar zorgvuldig mee moet worden omgegaan. Daarom zal de Protestantse Kerk “het kerkgebouw altijd verstaan als een religieus erfgoed en haar verantwoordelijkheid daarvoor dienen te nemen”, aldus de nota.

Hergebruik of afstoten Wat dit uitgangspunt betekent voor hergebruik of afstoten van kerkgebouwen, bepalen de plaatselijke gemeente van de Protestantse Kerk uiteindelijk zelf. De preses van de generale synode, ds. Gerrit de Fijter, sprak bij de presentatie van het rapport de wens uit dat deze nota zal bijdragen aan een breed gedeelde visie op dit vraagstuk.

Religieus erfgoed Verder gaf De Fijter aan uit te kijken naar nieuwe subsidieregelingen voor de instandhouding van het Religieus Erfgoed. Hij vertelde dat in zijn woonplaats Kampen de hervormde gemeente de komende tien jaar maar liefst € 363.260 minder aan subsidie zal krijgen voor de instandhouding van de monumentale Bovenkerk en Broederkerk, in vergelijking met de huidige regeling. “Wan-

neer we als Nederlandse samenleving deze en andere historische kerkgebouwen in goede conditie willen nalaten aan volgende generaties, dan zal de overheid haar verantwoordelijkheid moeten nemen”, aldus De Fijter.

Hobbyisten en projectontwikkelaars In een eerste reactie benadrukte de voorzitter van de Vereniging voor Kerkrentmeesterlijk Beheer, mr. Peter de Lange, het belang van zijn vereniging voor het beheer van de kerkelijke gebouwen. “Wij hebben de kennis, de kennissen en de directe contacten. Wij zien met lede ogen aan dat makelaars, hobbyisten (en) projectontwikkelaars dingen om de commerciële marge van de in nood verkerende kerkrentmeesters.” Meer weten?

De nota ‘Een protestantse visie op kerkgebouwen’ zal de komende maanden in de Protestantse Kerk besproken worden. Een bijgestelde versie komt naar verwachting later in het jaar op de agenda van de generale synode. Zie ook: www.pkn. nl>Actueel>DossierKerkgebouwen

Bas Plaisier: ‘Ik ben bevoorrecht geweest’. Het is van groot belang dat de kerk steeds weer te horen krijgt wie zij is en wat er van haar verwacht wordt. Dat zei dr. Bas Plaisier op 6 juni tijdens een afscheidsviering in de Domkerk. Plaisier nam na 11 jaar afscheid als scriba van de synode van de Protestantse Kerk in Nederland. Als uitgangspunt voor zijn preek nam dr. Plaisier de tekst 1 Korintiërs 1 vers 9: ‘God, door wie u geroepen bent om één te zijn met zijn Zoon Jezus Christus, onze Heer, is trouw…’ De gemeente van Korinthe was klein en er was van alles aan de hand. Plaisier: ‘Als je in deze kerk een sociologisch onderzoek zou hebben gedaan, kan ik de resultaten al raden: geen toekomstperspectief - geen uitstraling - rijp voor de sloop.’ Toch noemt Paulus hen rijk en veelbelovend. Plaisier riep de kerk op om zich ‘te scharen in de

gemeenschap met Christus in eenheid van het geloof. Daarmee krijgen we deel aan de innige gemeenschap met God zelf en gaat de hemel al een beetje voor ons open.’ ‘Bij alle vragen, met al mijn zorgen neem ik daarom toch in grote dankbaarheid afscheid. Wat ben ik bevoorrecht geweest om in deze afgelopen elf jaar hiervan iets te hebben mogen zien.’

Afscheidsbundel De afscheidsbundel ‘Protestantse geluiden bij het afscheid van Bas Plaisier’ bevat naast de rede van prof. Veerman een interview met de scheidende scriba door journalist Felix Christiaansen en bijdragen van ds. Piet de Jong (Delfshaven), Protestantisme: verdeeldheid en eenheid; Kathleen Ferrier (Tweede Kamerlid CDA), Protestantisme in

30

een multiculturele samenleving; Andries Knevel (EO), Protestantisme en christelijke maatschappelijke organisaties; ds. Nelly van Kampen-Boot (Pijnacker), Protestantisme en missionaire roeping; drs. Stefan Paas (missioloog en opbouwwerker), Protestantisme en Politiek; dr. Joris Vercammen (aartsbisschop Oud Katholieke Kerk in Nederland), Protestantisme en oecumene; dr. Harm Dane (studiesecretaris Bezinningscentrum Protestantse Kerk), Protestant. Over de relevantie van een term. Bestellen: De bundel kost € 7,50 en is verkrijgbaar bij het Protestants Landelijk Dienstencentrum, afdeling Brochureverkoop, tel. (030) 880 13 37 of e-mail: [email protected]

Kerkinformatie

Juli 2008

bijbelteksten Rubriek

Juli/Augustus 2008

Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door middel van het gebruiken van dit rooster verbonden met de wereldoecumene. di 1 Met heel mijn hart heb ik u gezocht, Heer. Uw belofte heb ik in mijn hart geborgen, zo zal ik niet tegen u zondigen. (Psalm 119: 1-16) wo 2 Johannes schreef: Ons vertrouwen in God geeft ons de zekerheid dat hij naar ons luistert, als wij hem iets vragen overeenkomstig zijn wil. (1 Johannes 5: 14-15) do 3 Tomas zei tot de opgestane Jezus: “Mijn Heer, mijn God!” Jezus zei tegen hem: “Omdat je me gezien hebt, geloof je. Gelukkig zijn zij die niet zien en toch geloven.” (Johannes 20: 24-29) vr 4 Geprezen zij God die ons in al onze ellende moed geeft. Zoals wij volop delen in het lijden van Christus, zo delen wij volop in de troost die God ons door Christus geeft. (2 Korintiërs 1: 3-7) za 5 In wie zich aan Gods woord houdt, is zijn liefde ten volle werkelijkheid geworden. (1 Johannes 2: 3-6) zo 6 Jezus zegt: Kom naar mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal ik jullie rust geven. (Matteüs 11: 28-30) ma 7 Zing een lied voor de Heer: wonderbaarlijk zijn zijn daden. Laat heel de aarde dit weten. Jubel en juich, want de Heer woont in jullie midden. (Jesaja 12: 1-6) di 8 Door Christus gelooft u in God, die hem uit de dood heeft opgewekt en hem laat delen in zijn luister, zodat uw geloof tevens hoop is op God. (1 Petrus 1: 13-21) wo 9 Jezus vroeg de blindgeborene die door hem genezen was: “Gelooft u in de Mensenzoon?” “Als ik wist wie het was, heer, zou ik in hem geloven,” zei hij. “U kijkt naar hem en u spreekt met hem,” zei Jezus. (Johannes 9: 1-40) do 10 Wij vertrouwen op Gods belofte en zien uit naar een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, waar gerechtigheid woont. (2 Petrus 3: 8-18) vr 11 Neem een voorbeeld aan het geduldige lijden van de profeten die in

de naam van de Heer spraken. Degenen die standhielden prijzen we gelukkig! (Jakobus 5: 7-11) za 12 Jezus zegt: Mijn schapen luisteren naar mijn stem, ik ken ze en zij volgen mij. De Vader en ik zijn één. (Johannes 10: 22-30) zo 13 In een gelijkenis zei Jezus: Het zaad dat in goede grond is gezaaid, dat zijn zij die het woord horen en begrijpen. Zij dragen dan ook rijkelijk vrucht. (Matteüs 13: 1-23) ma 14 U bent huisgenoten van God, gebouwd op het fundament van de apostelen en profeten, met Christus Jezus zelf als de hoeksteen. (Efeziërs 2: 19-22) di 15 Johannes schreef: Hierin is Gods liefde ons geopenbaard: God heeft zijn enige Zoon in de wereld gezonden, opdat we door hem zouden leven. (1 Johannes 4: 7-12) wo 16 Wie is een God als u, Heer, die schuld vergeeft? Opnieuw zult u zich over ons ontfermen en al onze zonden tenietdoen. (Micha 7: 18-20) do 17 Jezus zag Simon en zijn broer Andreas. Ze wierpen hun net uit in het meer, het waren vissers. Hij zei tegen hen: “Kom, volg mij, ik zal van jullie vissers van mensen maken.” Ze lieten meteen hun netten achter en volgden hem. (Matteüs 4: 18-22) vr 18 Jezus leerde zijn leerlingen dat de Mensenzoon veel zou moeten lijden en door hogepriesters en de schriftgeleerden verworpen zou worden, en dat hij gedood zou worden, maar drie dagen later zou opstaan. (Marcus 8: 27-35) za 19 Paulus schreef: Laat Christus’ woorden in al hun rijkdom in u wonen. (Kolossenzen 3: 12-21) zo 20 Jezus zegt: Het koninkrijk van de hemel lijkt op zuurdesem die door een vrouw met drie zakken meel werd vermengd tot alle meel doordesemd was. (Matteüs 13: 31-33)

31

ma 21 Hier ben ik, Heer. Uw wil te doen, mijn God, verlang ik, diep in mij koester ik uw wet. (Psalm 40: 7-12) di 22 De Heer zegt: Kom terug, want ik ben vol genade. (Jeremia 3: 12) wo 23 Petrus zei: God heeft mij gekozen om de boodschap van het evangelie onder de volken te verspreiden en hen tot geloof te brengen. Hij heeft geen enkel onderscheid gemaakt tussen de mensen. (Handelingen 15: 5-12) do 24 De Heer zegt: Liefde wil ik, geen offers; met God vertrouwd zijn is meer waard dan enig offer. (Hosea 6: 3-4,6) vr 25 Jezus zegt: De Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en zijn leven te geven als losgeld voor velen. (Matteüs 20: 24-28) za 26 De Heer zei: Je hebt niet meer dan mijn genade nodig, want kracht wordt zichtbaar in zwakheid. (2 Korintiërs 12: 1-10) zo 27 Jezus zegt: Het is met het koninkrijk van de hemel als met een schat die verborgen lag in een akker. Iemand vond hem en verborg hem opnieuw, en in zijn vreugde besloot hij alles te verkopen wat hij had en die akker te kopen. (Matteüs 13: 44-46) ma 28 De Heer zegt: Wanneer ik jullie heb weggeleid bij de volken waartussen jullie nu leven, zullen jullie mij met vreugde vervullen. Door jullie zal ik de volken laten zien dat ik heilig ben. (Ezechiël 20: 40-44) di 29 De Heer heeft mij gezonden om allen die treuren te troosten, om hun feestkledij te schenken in plaats van verslagenheid. (Jesaja 61: 1-4) wo 30 Paulus schreef: Jezus Christus was niet iemand die ja zei en nee bedoelde. Hij belichaamt het ja. (2 Korintiërs 1: 18-22) do 31 Jezus zegt: Wie een van deze geringe mensen een beker koel water te drinken geeft alleen omdat het een leerling van mij is, ik verzeker jullie: die zal zeker beloond worden. (Matteüs 10: 37-42)

Kerkinformatie

Augustus 2008

bijbelteksten Rubriek

Juli/Augustus 2008

Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door middel van het gebruiken van dit rooster verbonden met de wereldoecumene. vr 1 In de omgang met elkaar moet ieder de minste willen zijn, want aan nederigen schenkt God zijn genade. (1 Petrus 5: 5-7) za 2 Ik mag door uw grote liefde uw huis binnengaan, van ontzag vervuld mij buigen. Leid mij, Heer, door uw gerechtigheid. (Psalm 5) zo 3 Jezus nam de vijf broden en de twee vissen, keek omhoog naar de hemel, sprak het zegengebed uit en brak de broden; hij gaf ze aan de leerlingen, en de leerlingen gaven ze door aan de mensen. Iedereen at en werd verzadigd. (Matteüs 14: 13-21) ma 4 Jezus zegt: Ieder die de wil van mijn Vader in de hemel doet, is mijn broer en zuster en moeder. (Matteüs 12: 46-50) di 5 Onze stad is niet blijvend, wij kijken juist verlangend uit naar de stad die komt. (Hebreeën 13: 7-16) wo 6 Op de berg waar Jezus van gedaante veranderde, gleed de schaduw van een stralende wolk over zijn leerlingen heen, en een stem zei: Dit is mijn geliefde Zoon, in hem vind ik vreugde. Luister naar hem! (Matteüs 17: 1-8) do 7 Dit zegt de Heer: Ik zal de wonden van mijn volk verbinden en het herstellen, ik geef hun blijvende vrede en voorspoed. (Jeremia 33: 1-8) vr 8 Paulus schreef:Toen ik kwam om u het geheim van God te verkondigen, beschikte ik niet over uitzonderlijke welsprekendheid of wijsheid. Ik had besloten u geen andere kennis te brengen dan die over Jezus Christus – de gekruisigde. (1 Korintiërs 2: 1-9) za 9 Jezus zei: Ik moet het goede nieuws over het koninkrijk van God brengen, want daarvoor ben ik gezonden. (Lucas 4: 42-44)

van zijn ontrouw, mijn hart gaat naar hen uit. (Hosea 14: 2-9) di 12 U hebt de nieuwe mens aangetrokken, die steeds vernieuwd wordt naar het beeld van zijn schepper. Dan is er geen sprake meer van verschillen onder de mensen, maar dan is Christus alles in allen. (Kolossenzen 3: 8-11) wo 13 Jezus zegt: Als je broeder zevenmaal op een dag tegen je zondigt en zevenmaal naar je terugkeert en zegt: “Ik heb berouw,” dan moet je hem vergeven. (Lucas 17: 3-4) do 14 Uw wil is voor mij als een lied. Zelfs in de nacht denk ik aan uw naam. (Psalm 119: 49-56) vr 15 Maria zei: Barmhartig is de Heer, van geslacht op geslacht, voor al wie hem vereert. (Lucas 1: 39-56) za 16 Paulus schreef: De genade die God schenkt neemt hij nooit terug, wanneer hij iemand roept maakt hij dat niet ongedaan. (Romeinen 11: 29,33-36) zo 17 Jezus zei tot de Kanaänitische vrouw: U hebt een groot geloof! Wat u verlangt, zal ook gebeuren. (Matteüs 15: 21-28) ma 18 Prijs de Heer, mijn ziel, prijs, mijn hart, zijn heilige naam. Prijs de Heer, mijn ziel, vergeet niet één van zijn weldaden. (Psalm 103) di 19 Johannes schreef: Wij hebben lief omdat God ons het eerst heeft liefgehad. Iemand kan onmogelijk God, die hij nooit gezien heeft, liefhebben als hij de ander, die hij wel ziet, niet liefheeft. (1 Johannes 4: 12-21) wo 20 Paulus schreef: Een dienaar van de Heer moet geen ruzie maken, maar voor iedereen vriendelijk zijn; hij moet een verdraagzaam mens zijn. (2 Timoteüs 2: 22-26)

zo 10 Jezus ging de berg op om er in afzondering te bidden. De nacht viel, en hij was daar helemaal alleen. (Matteüs 14: 23-33)

do 21 De Heer zegt: Ik zal een eeuwig verbond met mijn volk sluiten, ik zal hen altijd zegenen. (Jeremia 32: 37-41)

ma 11 Dit zegt de Heer: Ik genees mijn volk

vr 22 Jozef vergaf zijn broers en zei: Wees

32

maar niet bang. Jullie hadden kwaad tegen mij in de zin, maar God heeft dat ten goede gekeerd, om te bewerken wat er nu gebeurt: dat een groot volk in leven blijft. (Genesis 50: 15-21) za 23 Keer terug naar mij en laat je redden, ook jullie aan de einden der aarde; want ik ben God, er is geen ander. (Jesaja 45: 20-25) zo 24 Jezus vroeg zijn leerlingen: “Wie zeggen de mensen dat de Mensenzoon is?” Ze antwoordden: “Sommigen zeggen Johannes de Doper, anderen Elia, weer anderen Jeremia of een van de andere profeten.”Toen vroeg hij hun: “En wie ben ik volgens jullie?” “U bent de messias, de Zoon van de levende God,” antwoordde Petrus. (Matteüs 16: 13-20) ma 25 Petrus schreef: Het woord van de Heer blijft eeuwig bestaan. Dit woord is het evangelie dat u verkondigd is. (1 Petrus 1: 22-25) di 26 Jezus zag bij het tolhuis een man zitten die Matteüs heette, en hij zei tegen hem: “Volg mij.” Hij stond op en volgde hem. (Matteüs 9: 9-13) wo 27 God heeft de mensen naar zijn beeld gemaakt. Hij heeft zijn oog in hun hart geplant. (Sirach 17: 1-14) do 28 Paulus schreef: Wij zijn gezanten van Christus. Namens Christus vragen wij: laat u met God verzoenen. Nu is de tijd daarvoor gekomen, nu is de dag van de redding. (2 Korintiërs 5: 20-6:2) vr 29 Jezus zei tot zijn leerlingen: Wie jullie ontvangt, ontvangt mij, en wie mij ontvangt, ontvangt hem die mij gezonden heeft. (Matteüs 10: 37-42) za 30 Moge God, die ons doet volharden en ons troost geeft, u eensgezindheid geven. Dan zult u eendrachtig en eenstemmig lof brengen aan God de Vader. (Romeinen 15: 1-6) zo 31 Jezus zegt: Ieder die zijn leven wil behouden, zal het verliezen, maar wie zijn leven verliest omwille van mij, zal het behouden. (Matteüs 16: 21-27)

Kerkinformatie

advertenties

Predikantwisselingen

Juli/Augustus 2008

Beroepen te Amsterdam (g.v. Buitenamstel Geestgronden), ds. M.C.J. de Mooijde Greef te pred. bijz. opdr. Nootdorp-Ypenburg (g.v. St. IPSE); te Besoyen (hervormd Waalwijk-West), en te Polsbroek en Vlist (herv.) proponent J.T. Maas te Papendrecht; te Borger, ds K.A. Jager te Swifterbant; te Den Haag (Marcuskerk), ds. R. de Reuver te Boskoop; te ‘t Harde (herv. gem. Elim), ds. P. Molenaar te Scherpenzeel (Gld); te Kampen (hervormd wijk 3), ds. G. van Meijeren te Dirksland; te Papendrecht (hervormd wijk west), ds. J. van Holten te Wezep-Hattemerbroek (wijk 4); te Sliedrecht (herv. wijk 3), ds. A. Jonker te Baarn; te Strijen (hervormd wijk 1), ds. H. Westerhout te Harderwijk; te Tholen (herv.), ds. D. Breure te Bruchem-Kerkwijk/Delwijnen; te Veenendaal (herv. wijkgem. 8), ds. T.C. Verhoef te Giessen-Oudekerk.

Aangenomen naar Barendrecht (herv. Immanuëlkerk), ds. A.A. Floor te Elburg (herv.); naar Bodegraven (hervormd wijk 1), ds. L.W. Smelt te De Bilt; naar Britsum, Cornjum en Jelsum (geref.), ds. A.R. van der Honing te Capelle aan den IJssel; naar Den Haag (wijkgem. Duinzichtkerk/Vredeskapel), ds. C. van Duinen te Hoofddorp; naar Epe (geref. Regenboogkerk), ds. A.M. van de Wetering te RuinerwoldKoekange; naar Krimpen aan de Lek (geref.), ds. M.W. Taalman-De Ruiter te Oud-Beijerland; naar Kootwijk/Kootwijkerbroek (herv.), ds. W. Peene te Veen; naar Nieuw-Stadskanaal (herv. Oosterkadekerk), ds. J. Prosman te Genderen; naar Oud-Beijerland (herv. wijkgem. West), ds. C.H. Hogendoorn te Waverveen; naar Polsbroek en Vlist (herv.), proponent J.T. Maas te Papendrecht, die bedankte voor Besoyen; naar Rhenen (Ontmoetingskerk), ds. G.J. de Jong-Baerends te Zelhem; naar Rotterdam-Alexanderstad, ds. G. Geitenbeek te Terneuzen; naar Rijssen (hervormd wijk 1), ds. J. van der Meijden te Leiden (Marewijk), die bedankte voor Urk (geref.); naar Scharnegoutum-Loënga c.a., ds. S. Ypma te Oost-Terschelling; naar Sprang-Capelle e.o. (geref.), ds. J. Bol te Nieuwleusen; naar Surhuisterveen-Boelenslaan (comb. geref./herv.), ds. W.J. van Dijk te Zwaagwesteinde; de benoeming tot secretaris theologie/economische betrokkenheid voor de WARC, ds. D. Visser te Rotterdam-Overschie; het beroep tot legerpredikant, ds. B.G. Breunesse te Gramsbergen.

(hervormd wijk 3), ds. G. van Meijeren te Dirksland; voor Sliedrecht (herv. wijk 3), ds. A. Jonker te Baarn; voor Veendam (herv.), ds. K. Meijer te Grootegast.

Beroepbaar proponent E. Kroon, Kerkewijk 194, 3904 JK Veenendaal. proponent J.T. Maas, Oudaenstraat 10, 3351 EJ Papendrecht, tel. (078) 615 32 57; proponent C. Mijderwijk, Irenestraat 34, 5161 XA Sprang-Capelle, tel. (0416) 54 49 26. proponent J. Overeem, Damsluis 25, 3831 SP Leusden. proponent W.T. van Voorst, Utrechtseweg 429, 3731 GC De Bilt.

Overleden 13 mei ds. H.A. van Til (geb. 19 mei 1930); 18 mei ds. E. Boswijk (geb. 9 augustus 1929); 22 mei ds. C.B. van Harten (geb. 27 december 1941); 23 mei ds. G.J. van der Heide (geb. 20 maart 1925); 25 mei ds. A.J. van der Schaft (geb. 27 mei 1922); 25 mei ds. C.B. Roos (geb. 11 mei 1934).

Bedankt

Wilt u berichten over predikantswisselingen en beroepbaarstellingen doorgeven aan het Synodesecretariaat? Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht, e-mail: [email protected] Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven worden aan Persbureau Scheps, Postbus 103, 3770 AC Barneveld, e-mail: [email protected]

voor Bodegraven (herv. wijk 2), ds. M.F. van Binnendijk te Capelle aan den IJssel; voor Brakel (herv.), ds. F.J.K. van Santen te Noordhorn en Saaksum; voor Giessendam/Neder-Hardinxveld, ds. J.A.W. Verhoeven te Oudewater-Hekendorp; voor Genemuiden (hervormd wijk 2), ds. D. Breure te Bruchem-Kerkwijk/Delwijnen; voor Kampen

Nieuwe scriba bevestigd ‘Wat is de kerk?’, zo vroeg de nieuwe synodescriba ds. Arjan Plaisier zich af tijdens zijn intredepreek in de Utrechtse Jacobikerk op 15 juni jl. ‘Wat anders dan een plek waar Jezus verkeert met de zondaars en de bedelaars? Een plek waar we het woord ervaren: “Komt tot mij allen die vermoeid en belast zijn, en ik zal u rust geven” (Matth. 11:28). Dat de kerk open mag staan voor de schare, de menigte, en de enkelingen uit de menigte.

berichten

Dat het een plek mag zijn voor mensen die bidden: “Heer ontferm U over ons”. Ik geloof in een kerk, in wezen eenvoudig - met een kansel, een doopvont, een avondmaalstafel - die aan allen de liefde van Christus verkondigt, voor de schapen zonder herder. De grens tussen kerk en wereld moet heel dun blijven. De deuren moeten open staan. In dat opzicht moet een kerk een volkskerk zijn, ook als ze in de marge verkeert. Het gaat niet om

33

het groepje uitverkorenen dat bij elkaar kruipt. Het gaat niet om een groep in het maatschappelijke middenveld, dat aan religie doet. Jezus Christus, hij is het midden van de kerk, en zijn barmhartigheid kent geen grenzen.’ De dienst vond plaats onder verantwoordelijkheid van de algemene kerkenraad van de Protestantse gemeente Utrecht. Bevestiger was synodepreses ds. G. de Fijter uit Kampen.

Kerkinformatie

Juli/Augustus 2008

advertenties

Advertenties

Aanlevering

Kerkinformatie kent twee soorten advertenties: vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en andere advertenties. Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen in vier verschillende formaten geplaatst worden: Klein (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden), Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520 woorden/hele pagina). Voor deze formaten gelden respectievelijk de volgende tarieven: € 174, € 348, € 698 en € 1.394. Andere advertenties bestaan in de formaten: 1/8, 1/4, 1/2 en 1/1. De prijzen zijn respectievelijk: € 348, € 698, € 1.394, € 2.788.

Per e-mail aan: [email protected] (de kale tekst in een Word-bestand en logo’s uitsluitend apart in een jpg-bestand), per fax aan (030) 880 14 45, of in papieren vorm per post aan: Kerkinformatie Advertenties (F. Rozemond), Postbus 8504, 3503 RM Utrecht.

Logo’s Wanneer het logo van de Protestantse Kerk wordt gebruikt dient dat volledig (met vaste tekst) te worden afgedrukt. Dit in verband met de optimale en eenduidige werking

ervan. Eigen varianten op dit logo kunnen in Kerkinformatie worden geweigerd. Andere eigen logo’s, beeldmerken, vignetten of foto’s zijn uiteraard hartelijk welkom.

Uiterste aanleverdata: Septembernummer: 6 augustus Oktober: 3 september Novembernummer: 8 oktober De redactie van Kerkinformatie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Bij de opmaak zal zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de wensen van de adverteerder.

De Federatieve Protestantse Gemeente Sint Pancras zoekt een

De Protestantse Wijkgemeente Bethlehemkerk in Hilversum (met 1500 leden) heeft plaats voor een

predikant (m/v) 1 fte

predikant (m/v) 0,5 fte

De FPG Sint Pancras is recent tot stand gekomen. Deze actieve gemeente heeft ruim 800 leden en beschikt over twee kerkgebouwen. De gemeente wordt bestuurd door de federatiekerkenraad.

die het als een uitdaging beschouwt om, samen met de aanwezige fulltimepredikant, een veelheid van taken enthousiast ter hand te nemen.

Wij zoeken een predikant die: – samen met de gemeente wil werken aan geloven in deze tijd; – de jeugd wil laten zien dat geloven uitdagend is; – vanuit een stevig bewustzijn van de traditie vernieuwend wil zijn in prediking en liturgie; – pastoraat een wezenlijk onderdeel vindt van het werk; – gaat werken aan toerusting op het gebied van onderling pastoraat.

Onze gedachten gaan uit naar een predikant – die vanuit een overtuigd persoonlijk geloof het evangelie van Jezus Christus helder kan uitleggen aan onze pluriforme gemeente; – die een warm hart heeft voor het pastoraat onder de vele ouderen in onze gemeente en onder gemeenteleden in andere leeftijdsgroepen; – die goed uit de voeten kan in een gemeente met een grote diversiteit aan kerkdiensten (van ingetogen vieringen tot uitbundige diensten met kinderen en oecumenische samenkomsten).

De predikant van deze nieuwe gemeente ziet het als een uitdaging de federatieve gemeente tot bloei te brengen en te werken aan beleid. Zij/hij heeft oog voor de vragen die in een jonge federatie naar voren kunnen komen en heeft minimaal één gemeente gediend. In de nabije toekomst wordt in samenspraak met de predikant overgegaan tot aanstelling van een kerkelijk werker, met wie een aantal taken verdeeld wordt.

Wij denken aan een predikant die – samenbindend en inspirerend is; – het prettig vindt met anderen samen te werken; – creatief is in het vormgeven van de eredienst; – ervaring heeft opgedaan in tenminste één gemeente.

Sint Pancras is een prettig Noord-Hollands dorp in de omgeving van Alkmaar. Sint Pancras heeft ± 6000 inwoners.

Nadere informatie: secretaris beroepingscommissie, tel. (035) 621 04 60 of via [email protected]. Bij hem is ook een profielschets van de te beroepen predikant en een schets van de wijkgemeente te krijgen. Meer informatie ook op www.bethlehemkerk.nl.

Nadere inlichtingen bij: de heer H. van de Wetering, tel. (072) 564 30 53, of mevrouw T. Alkema (072) 564 15 93, of e-mail: [email protected].

Sollicitaties voor 26 augustus 2008 aan de beroepingscommissie, p.a. drs. H. Glimmerveen, secretaris, Govert Flincklaan 9, 1213 EN Hilversum.

Tot 15 augustus kunt u uw belangstelling kenbaar maken door te schrijven aan: Mevrouw J. Boersen, secretaris beroepingscommissie, Benedenweg 118, 1834 AL Sint Pancras, e-mail: [email protected].

34

Kerkinformatie

Juli/Augustus 2008

advertenties Rubriek

PROTESTANTSE GEMEENTE RHENEN wijk 1 ‘ROND DE CUNERAKERK’

De Nieuwe Kerk wijkgemeente van de Protestantse Gemeente Utrecht

Wijkgemeente ‘Rond de Cunerakerk’ beslaat het oude stadsdeel van het stadje Rhenen, alsmede enkele nieuwbouwwijken. In de loop der jaren heeft zij eveneens een streekfunctie gekregen, doordat inwoners uit de omliggende dorpen zich bij de wijkgemeente aangesloten hebben. De wijkgemeente is een open confessionele gemeente en staat open voor impulsen vanuit de evangelische beweging binnen de Protestantse Kerk in Nederland. Zij zoekt voor een dienstverband van twee dagdelen per week een

De Nieuwe Kerk (ca. 550 actieve leden) heeft een evangelisch-reformatorische identiteit, met veel leden in de leeftijdsgroep 20-40. Samen met de Tuindorpkerk vormt de Nieuwe Kerk de wijk Utrecht-Oost. Zie ook www.nktk.nl.

kerkelijk werk(st)er Wij denken aan iemand die – breed inzetbaar is in de wijkgemeente – sterke affiniteit heeft met de jeugd – een theologische opleiding op HBO-niveau heeft – woonachtig is in de regio

De Nieuwe Kerk Utrecht zoekt een

Kerkelijk werker (m/v) voor 18 uur per week voor een periode van 2 jaar De kerkelijk werker is verantwoordelijk voor vorming, toerusting en prediking.

Uw sollicitatie, voorzien van uw c.v., kunt u richten aan de scriba van de wijkgemeente ‘Rond de Cunerakerk’: mevr. A. Kuus-Mackloet, Nassaulaan 14, 4041 CG Kesteren. Voor inlichtingen kunt u contact opnemen met onze predikant, ds. A. Juffer, tel. (0317) 61 23 54 e-mail [email protected] of met de scriba, tel. (0488) 48 20 14 e-mail: [email protected] De Gereformeerde Kerk (PKN) te Ureterp

Daarbij moet u denken aan de volgende taken: - Toerusting pastorale medewerkers - Belijdeniscatechisatie - Coaching kringleiders en Alphateams - Verzorgen ochtenddiensten en mede voorbereiden van avonddiensten Wij vragen: - Opleiding theologie met preekbevoegdheid - Aantoonbare affiniteit met jonge mensen - Goede communicatieve vaardigheden - Trainingsvaardigheden - Affiniteit met de evangelischreformatorische theologie U treedt in dienst bij de Protestantse Gemeente Utrecht en zult werkzaam zijn in de Nieuwe kerk. Uw arbeidsvoorwaarden zijn conform de CAO van de Protestantse Kerk in Nederland, schaal 1 -2. Uw schriftelijke sollicitatie met motivatie en CV kunt u tot 11 juli 2008 richten aan de PGU, t.a.v. mevrouw drs. M.J.T. Schobre, Manager P&O, Eykmanlaan 433, 3571 JR, Utrecht. [email protected] Heeft u nog vragen over de functie of wilt u een uitgebreide profielschets? Neem dan contact op met Jonathan Zondag, [email protected], 0610555222.

zoekt voor haar gemeente een

full-time predikant (m/v) Ureterp is een mooi dorp met circa 4800 inwoners. Het ligt in de gemeente Opsterland, in het Friese woudengebied. Het heeft een landelijk karakter, de omgeving is rijk aan bos en heide.

Wij zoeken een predikant die:

De kerkelijke gemeente is de Gereformeerde Kerk (PKN)Ureterp en telt ongeveer 1031 leden. Wij zijn een actieve en betrokken gemeente met veel enthousiaste vrijwilligers. Wij hebben een inspirerend kerkelijk werkster voor het jeugd- en jongerenpastoraat.

- voldoende ervaring heeft opgedaan en ten minste één gemeente heeft gediend en met onze kerkelijk werkster, onze ambtsdragers en vrijwilligers wil samenwerken om de gemeente te onderhouden en te versterken.

Onze missie is: “In het licht van Gods grote liefde voor de wereld, willen wij als volgelingen van Jezus Christus en geleid door zijn Heilige Geest, God liefhebben. Vanuit die liefde willen wij bouwen aan Gods Koninkrijk, door elkaar te vertrouwen en te respecteren, en zo samen, ieder met onze eigen gaven, die grote liefde naar elkaar en de wereld uitstralen en doorgeven”. Er is een beleidsplan aanwezig, waarin de visie en de organisatie duidelijk staan omschreven. Er is een pastorie beschikbaar.

- een afgeronde universitaire opleiding theologie heeft.

- die een warme, energieke en luisterende uitstraling heeft en die leeft vanuit een persoonlijk geloof waarin hij/zij zich geïnspireerd weet door het Woord van God en zich laat leiden door de Heilige Geest. - die als herder de zorg voor en naar de gemeente wil invullen en daarbij nadrukkelijk oog heeft voor het omzien naar elkaar binnen de gemeente. - die samen met de kerkelijk werkster op een enthousiaste manier jong en oud weet te inspireren.

Als deze beschrijving u aanspreekt, zou u goed bij onze gemeente kunnen passen. Wij komen dan graag in contact met u, uiteraard worden uw gegevens discreet behandeld. Inlichtingen alsmede een uitgebreide informatiemap met daarin een beschrijving van de kerkelijke gemeente te Ureterp en de burgerlijke gemeente incl. profielschets en taakomschrijving is op te vragen bij: Dhr. J. Groen (voorzitter beroepingscommissie) Fûgelliet 24, 9247 GD Ureterp tel: 0512-303292 (na 18:00 uur) of via email via [email protected].

35

Kerkinformatie

Juli/Augustus 2008

advertenties Rubriek

Evangelisch-Lutherse Gemeente Amsterdam Kerkenraad Handboogstraat 4, 1012 XM AMSTERDAM

In verband met de pensionering van de huidige koster zoekt de Evangelisch-Lutherse Gemeente te Amsterdam in najaar 2008 een parttime

De Protestantse Gemeente te Smilde heeft een vacature voor een

Koster-beheerder (m/v)

predikant (m/v)

voor de Maarten Lutherkerk in Amsterdam-Zuid (Rivierenbuurt)

met een dienstverband van 80%, met een doorgroei naar 100%. kernwoorden predikant: toerusten inspireren samenwerken

• • • • •

kernwoorden gemeente: pluriform levendig actief

Voor deze functie wordt iemand gezocht die: Zich een goed gastvrouw/heer toont. Beschikt over sociale en communicatieve vaardigheden. Flexibel is met betrekking tot de wisselende werktijden. Bij voorkeur enige handigheid bezit om kleine technische gebreken te verhelpen Zoeken naar nieuwe vormen van kerk-zijn als een uitdaging ziet

T (020) 623 15 72 F (020) 627 33 95 [email protected] www.luthersamsterdam.nl Postbank 4600107 MeesPierson 25 32 61 287 t.n.v. College van Kerkrentmeesters

Amsterdam, juni 2008

De functie omvat o.a.: • Voorbereidende en uitvoerende taken bij diensten, andere bijeenkomsten en activiteiten en in overleg hand- en spandiensten in de Oude Lutherse Kerk. • Het beheer /verhuur van drie goed geoutilleerde en onderhouden zalen. • Het verrichten van schoonmaakwerkzaamheden en het toezicht houden op het schoonmaakbedrijf. • Het verrichten van klein (tuin)onderhoud en bedienen van de apparatuur. • Inkopen van artikelen en het bijhouden van een eenvoudige kasadministratie en de agenda.

De Protestantse gemeente te Smilde is een gemeente van rond 1500 leden, bestaande uit twee wijken. Er zijn twee predikantsplaatsen, waarvan momenteel één vacant is. Smilde is een lintdorp in Drenthe en de monumentale koepelkerk is het sieraad van het dorp.

De functie biedt: Een uitdagende werkomgeving in een mooi kerkcomplex. Een geheel gerenoveerde dienst(kosters)woning met eigen ingang. Een 20 urige werkweek. Een salaris in overeenstemming met de arbeidsvoorwaardenregeling van de Protestantse Kerk in Nederland. • Voor een eventuele partner de mogelijkheid van assistentie op incidentele basis. • • • •

Dienstverband: Er wordt een dienstverband aangeboden voor 1 jaar, waarna –afhankelijk van gebleken geschiktheid- de mogelijkheid van verlenging van het dienstverband met 1 jaar, dan wel omzetting in een dienstverband voor onbepaalde tijd.

Voor reacties en het opvragen van een informatiepakket kunt u contact opnemen met de secretaris van de beroepingscommissie, mevr. R.W. Oosterhof, Vaartweg 9, 9422 CM te Smilde, tel: (0592) 41 21 26. Reacties tot 30 dagen na plaatsing.

Sollicitaties kunnen binnen 14 dagen na publicatie gezonden worden aan de Kerkenraad van de Evangelisch-Lutherse Gemeente, Handboogstraat 6, 1012 XM Amsterdam. Nadere informatie en een uitgebreidere functiebeschrijving zijn te verkrijgen bij het hoofd van het Kerkelijk Bureau, de heer J. M.Wilders tijdens kantooruren 020-6231572 of per E-mail [email protected]. Zie ook www.luthersamsterdam.nl

Meer algemene informatie vindt u op de websites www.pkn-smilde.nl en www.koepelkerk-smilde.nl

De Protestantse Gemeente Wijhe zoekt naast haar full-time predikant een

De Protestantse gemeente Wildervank e/o (i.o.) ontstaan uit het plaatselijke Samen op Weg-proces zoekt een

Pastoraal werker of emeritus predikant

predikant(e) 40% (16 uur)

voor 50 %, gedurende 2 jaar. Gezocht wordt naar iemand: – met brede maatschappelijke interesse – die voorgaat in erediensten – voor jeugd en jongerenwerk – die catechese voorbereid en uitvoert – bijwonen van vergaderingen – die in teamverband kan samenwerken met de huidige fulltime predikant

Taken: – Bezoekwerk – Pastorale coördinatie met de wijkteams – Rouwdiensten Kwalificaties – Geregistreerd kerkelijk werker of predikant – Ervaring in pastoraat aan alle leeftijden – Affiniteit met de Protestantse Gemeente Wijhe.

Kenmerk van onze gemeente: Onze gemeente bestaat uit ruim 900 leden. We zijn een actief groeiende gemeente. Veel activiteiten waar vrijwilligers mee bezig zijn (www.protestantswildervank.nl)

Voor nadere inlichtingen: ds. P. A. van den Berg, tel. (0570) 52 29 66 of [email protected] Sollicitaties per brief of mail: binnen 14 dagen na verschijningsdatum naar: dhr. G.B. Slaghuis, Broekslag 22, 8131 AN Wijhe, [email protected]

Wildervank is een veenkoloniale plaats met veel nieuwbouw (groeiende kern) met scholen en recreatiemogelijkheden. Wij nodigen belangstellenden uit binnen drie weken na het verschijnen van dit blad hun sollicitatiebrief met cv op te sturen naar de voorzitter mw. H. Böhmers, Rensel 33, 9642 KK Veendam, tel. (0598) 63 01 86.

36

Kerkinformatie

advertentie Stiens.qxp

04-06-2008

10:10

Juli/Augustus 2008

advertenties Rubriek

Pagina 1

PKN Stiens - De Hege Stins Kerkelijk Centrum “De Hege Stins”

Welke fulltime predikant(e)

ziet het als een uitdaging om in Stiens de actieve betrokkenheid van de jeugd en hun ouders in de kerkelijke gemeente te vergroten en vast te houden? Als u zich vooral hierin herkent, dan nodigen we u van harte uit op www.dehegestins.nl/nieuwepredikant nader kennis te nemen van • • • •

de profielschets van de predikant(e) de schets van de gemeente de twee collega-predikanten en het Samen-op-Wegproces tussen de Hervormde Gemeente en de Gereformeerde Kerk van de PKN in Stiens

Wanneer de indruk uit de informatie positief is, dan stellen we het zeer op prijs met u in contact te komen en een mondelinge toelichting te geven. U kunt contact opnemen met de voorzitter van de beroepingscommissie, de heer Wout de Vries, tel.:06-20007405 U kunt via het onderstaande adres vragen om de verschillende documenten toegestuurd te krijgen. Spreekt deze uitdaging u aan, richt uw sollicitatie dan voor 15 augustus aan: De beroepingscommissie, p/a de heer Age Bos, Elzebeamhof 1A, 9051 SG Stiens, [email protected]. De Sint Vituskerk

De Gereformeerde Kerk �PKN� te Putten zoekt een enthousiaste en ervaren

fulltime predikant�e� Wij bieden een gemeente die… � ruim ���� leden telt � een open� gastvrije en veelkleurige geloofsgemeenschap wil zijn met de bijbel als bron en norm voor geloof en leven � omziet naar elkaar � kerk naar binnen en buiten wil zijn Wij zijn op zoek naar een predikant voor onze gemeente die… � verwacht zich thuis te voelen in onze gemeente � onze gemeente samen met de huidige predikant wil dienen � graag een initie¨rende rol vervult � als sterke punten prediking en pastoraat heeft � zich in wil zetten om het pluriforme karakter van onze kerk te handhaven � warme belangstelling heeft voor jeugd� en jongerenwerk � voorstander is van verdere samenwerking binnen PKN�verband Voor inlichtingen en�of een informatiepakket kunt u contact opnemen met de voorzitter van de beroepingscommissie: De heer Leen den Boer� Arkemheenseweg ��� ���� NT Putten� tel ����������� of via kerkzakenputten@solcon�nl� Uw sollicitatie met cv ontvangen wij graag vo´o´r �� augustus �����

37

Kerkinformatie

Juli/Augustus 2008

advertenties Rubriek

Per 1 september ontstaat bij de

Protestantse Gemeente Terneuzen (i.w.) De Protestantse Gemeente Terneuzen (i.w.) is een gemeente in het midden van de kerk (4700 leden) met twee wijkgemeentes en één wijkgemeente van bijzondere aard. Onze gemeente is door het vertrek van de huidige kerkelijk werker en herschikking van taken op zoek naar

twee kerkelijk werkers (m/v)

een vacature voor een theoloog of godsdienstwetenschapper:

(1,4 fte in totaal)

Coördinator Jonge Remonstranten (50%, met mogelijke uitbreiding)

van hen wordt verwacht dat zij: Werkzaamheden – Actief vormgeven van het remonstrantse jongerenbeleid waarin de remonstrantse jongerengemeente Arminius een belangrijke plaats inneemt – Ontwikkelen, organiseren en inhoudelijk begeleiden van diverse activiteiten voor jongeren in de leeftijdsgroep 18-35 zowel landelijk als in gemeenten – Leidende en initiërende rol in het uitbouwen van de website van de virtuele studentengemeente www.zinweb18-30.nl en de website www.arminiusgemeente.org

– z ich ten volle inzetten voor het bezoekwerk in onze gemeente; – mee kunnen bouwen aan een pastoraal netwerk in onze fuserende gemeente met respect en invoelingsvermogen voor de verschillende (hervormde en gereformeerde) religieuze achtergronden in onze gemeente; – een goede coach kunnen zijn voor de pastorale medewerkers; – in staat zijn om crisispastoraat te doen en rouwdiensten te leiden; – de gemeentegroeigroepen (EW) en de Alphacursus kunnen begeleiden; – een afgeronde opleiding HBO-theologie hebben; – zijn ingeschreven in het register kerkelijk werker; – belijdend lid zijn van de Protestantse Kerk in Nederland.

Wat bieden we? – Een nieuwe functie waarin je op moderne wijze en naar eigen inzicht jongeren, religie en cultuur met elkaar in contact brengt – Samenwerking met een enthousiaste jongerengemeente en andere bestaande, goed lopende jongereninitiatieven – Arbeidsvoorwaarden die grotendeels conform de regeling voor kerkelijke medewerkers van de Protestantse Kerk in Nederland zijn – Inschaling in schaal 10 van bovenstaande regeling

Het kunnen en willen vervullen van een aantal preekbeurten per jaar is een pré. Wij bieden: Een uitdagende functie in een (bijna gefuseerde) Protestantse Gemeente die wil investeren in haar gemeenteleden en professionele krachten. Veel vrijheden, verantwoordelijkheden en mogelijkheden om zelf een (eigentijdse) invulling te geven aan de functie. Een functie binnen een team van zeven predikanten en kerkelijk werkers. Arbeidsvoorwaarden conform de PKN-normen. Een baan in de grootste stad van het mooie Zeeuws-Vlaanderen; een landelijke woon- en werkomgeving met aantrekkelijke steden in de nabije omgeving (zoals Gent, Brugge en Antwerpen).

Wie zoeken we? Ben jij een enthousiasmerende, communicatieve netwerker die zin heeft in deze nieuwe functie? Heb je een academische godsdienstwetenschappelijke of theologische opleiding, relevante (werk)ervaring, goede schriftelijke vaardigheden en vind je reizen geen probleem? Dan zijn we op zoek naar jou! Geïnteresseerd? Nadere informatie over de functie is verkrijgbaar bij Liesbeth Orthel van het Landelijk Bureau Remonstranten te Utrecht: (030) 231 69 70, [email protected]. Zie ook www.remonstranten.nl Stuur je sollicitatie voor 15 augustus naar [email protected]. De gesprekken vinden plaats vanaf 1 september. Een psychologische test kan onderdeel uitmaken van de sollicitatieprocedure.

Uitgebreide informatie is te vinden op: www.pgterneuzen.nl Geïnteresseerden worden van harte uitgenodigd om binnen 3 weken na publicatie van deze advertentie te reageren. Uw sollicitatie met cv kunt u sturen naar de sollicitatiecommissie t.a.v.:

Beroepbaar:

de heer C.L. Sijbinga Celsiusstraat 15 4532 KV Terneuzen [email protected]

Ds. A. Sneep, emeritus-predikant, Marne 87, 1186 PG Amstelveen, e-mail: [email protected], tel. (020) 889 4664. Ds. Sneep heeft van 1 oktober 1991 tot 1 maart 2008 als predikant voor bijzondere werkzaamheden gewerkt als geestelijk verzorger van de Zonnehuisgroep Amstelland te Amstelveen.

38

Kerkinformatie

Juli/Augustus 2008

advertenties Rubriek

Toekomst Traditie Theologie

Feij#^XeYkhiki# WWdXeZdW`WWh(&&. J^[ebe]_[B[l[di# X[iY^ekm_d]

Protestantse Theologische Universiteit Utrecht Kampen Leiden

Pastoraat - Liturgie - Exegese - Verhalen vertellen Locaties: Zwolle en Utrecht

Predikant of geestelijk verzorger worden in de Protestantse Kerk in Nederland? Dan heb je een masteropleiding van de PThU nodig. In Utrecht, in Kampen en in Leiden biedt de PThU verschillende master-opleidingen Theologie aan. Een aantal van deze opleidingen kun je ook in deeltijd volgen.

Brochure aanvragen en inschrijven: Tel. 038 - 4 699 699 E-mail [email protected] www.windesheim.nl

Toegang tot de masteropleidingen Predikant en Predikant-Geestelijk Verzorger krijg je onder meer met een bachelordiploma Godgeleerdheid van de Universiteit Utrecht of de Universiteit Leiden, of met een bachelordiploma Theologie Klassiek van de vestiging Kampen van de PThU. Een overzicht van de verschillende masteropleidingen van de PThU vind je op onze website. Daar is ook te vinden welke ándere opleidingen toegang geven tot onze masters.

het gebeurt op windesheim

www.pthu.nl/masteropleidingen

VRIJWILLIGERS vertrouwd verzekerd

kost niks, maar Een vrijwilliger i s o n b e t a a l b a a r. t dat. Donatus begrijp

aansprakelijkheids- en collectieve ongevallenverzekering voor kerkelijke vrijwilligers

do na t us Po stbus 5 00

524 0 AM R o smalen

www.donatus.nl

39

tel. 073 - 5221700

<:ADK:CL:G

@I

< C > 9 C : O G : 8DAA:8I:ODB %%' H J I H J < J 6 &,

:#CA$O:C9>C<

8I> LLL#@:G@>C6