Kerkinformatie. Katern: De kerk is meer dan werk. Jan Greven op Bonaire Hoe katholiek is mijn kerk? Plaatjes tijdens de kerkdienst

Kerkinformatie nummer 207  •  oktober 2012

Katern: De kerk is meer da n werk Jan Greven op Bonaire • Hoe katholiek is mijn kerk? Plaatjes tijdens de kerkdienst

2|

Internetnieuwtjes Website met vrijzinnige lay-out

Kerk en Israël

Vervolgde christenen

www.pkn.nl

www.rd.nl/vervolgdekerk

Op de eerste zondag in oktober geven veel gemeenten op een bijzondere manier uiting aan de onopgeefbare verbondenheid van de kerk met Israël. Wie meer wil weten over de Israëlzondag, de Protestantse Raad voor Kerk & Israël, activiteiten in het land, het blad Kerk&Israël Onderweg en andere materialen moet hier zijn. Klik vanaf de homepage op: Actief in de kerk > werkvelden > Kerk en Israël.

Het Reformatorisch Dagblad heeft een webpagina geopend over vervolgde christenen. Christenen beschrijven hun levensverhaal: ze lijden, vechten soms terug, worden achtergesteld, mishandeld en verliezen geliefden door de dood. De webpagina geeft nieuws en achtergronden en bundelt ook nieuwsitems van organisaties die opkomen voor vervolgde christenen wereldwijd.

Christenen en moslims

Woord van de dag

www.alquranalkitab.net

www.gospelwords.nl

Deze nieuwe site bevat verhalen uit bijbel en koran in het Indonesisch en commentaren van vooraanstaande moslims en christenen. De makers laten zien welke overeenkomsten er bestaan tussen beide religies. Ze hopen dat de site bijdraagt aan de verzoening van christenen en moslims in Indonesië. De site is verwant aan www.bijbelenkoran en is gerealiseerd met medewerking van Kerk in Actie en de IKON.

De boodschap van de Bijbel op een aansprekende manier onder de aandacht brengen. Dat is wat GospelWords voor ogen heeft. Elke dag wordt een korte berijming van een bijbelwoord via de site, e-mail, Twitter en Facebook verspreid. De site bevat verder bijbelliederen en –gedichten, zowel oorspronkelijke teksten als vertalingen, deels op bekende melodieën. Gemeenten kunnen de gadgets ook plaatsen op hun eigen website.

www.onzeroepinggetrouw.nl De vrijzinnige geloofsgemeenschap Onze Roeping Getrouw in Sliedrecht heeft haar website onlangs helemaal bij de tijd gebracht door voortaan mee te liften op www.vrijzinnig.nl, het website-systeem van de Landelijke Vereniging van Vrijzinnige Protestanten (VVP). In het blad VrijZinnig vertelt Aries van Meeteren over de voordelen. Hij vindt de landelijke website mooi, maar wilde zich wel plaatselijk kunnen onderscheiden. ‘Tijdens een voorlichtingsbijeenkomst in Utrecht bleek het mogelijk om de menustructuur aan te passen en het eigen logo duidelijk op de homepage te voeren. Voor € 450,- all in konden we het pakket overnemen. Daar hoefden we als vereniging niet lang over na te denken.’ ‘Op onze website www.onzeroepinggetrouw.nl zie je direct de verschillen en overeenkomsten met de site van de landelijke VVP. We delen in een bijdetijdse uitstraling, maar laten tegelijk ons eigen gezicht zien. Facebook, Google Plus en Twitter zijn geïntegreerd, we kunnen filmpjes en audio embedden en ons almaar groeiende forum heeft een plek op de site’, aldus Van Meeteren. Wie belangstelling heeft om een site te maken met de layout van vrijzinnig.nl kan contact opnemen met Inge Bult via [email protected].

Een website voor uw gemeente: te moeilijk? Te duur? Niet haalbaar? Kijk eens op www.protestantsekerk.net!

Colofon   Nummer 207 oktober 2012   ISSN 1380-460X

Kerkinformatie verschijnt elf keer per jaar als officieel orgaan van de Protestantse Kerk in Nederland. Algemeen adres Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland, Joseph Haydnlaan 2a, 3533 AE Utrecht, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 18 80, e-mail: [email protected]. Kerkinformatie  •  oktober 2012

Abonnementenadministratie Abonnementsprijs e 17,50 per jaar; buitenland e 24,-. Vanaf 35 ex.: e 15,- per jaar. U kunt zich als abonnee opgeven en afmelden bij de Abonnementen-administratie Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 17 25, [email protected] Dit blad is voor visueel gehandicapten in aanpaste leesvorm verkrijgbaar. Voor nadere informatie CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo, telefoon (0341) 56 54 99.

Redactie-adres Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 14 17 (di, wo, do). E-mail: [email protected] Advertenties: zie achterin aan het begin van de advertentierubriek.

Opmaak Ladenius Communicatie B.V., Houten

Redactie Janet van Dijk, Jan-Gerd Heetderks (hoofdredacteur), Marloes NouwensKeller, Marieke Riedemann, Henk van IJken en Frans Rozemond (eindredactie).

Overname van artikelen wordt op prijs gesteld, mits met bronvermelding. Overname van foto’s in overleg.

Basis vormgeving ReproVinci, Schoonhoven

Druk Drukkerij de Groot, Goudriaan Kerkinformatie op internet www.pkn.nl/kerkinformatie

|

Inhoud

Ten geleide Met een beamer kun je gemakkelijk tijdens de kerkdienst beelden vertonen. Maar hoe werk je met beeldmateriaal in de kerkdienst? Leidt het eerder af of voegt het iets toe? Kun je met beeld nog een laag dieper komen dan met het woord? Wat zijn de voordelen en waar liggen de valkuilen? Ds. Elsje Pot heeft ermee geëxperimenteerd en vertelt over haar ervaringen.

In dit nummer vindt u ook een artikel over een nieuw interactief initiatief van JOP: op de website kunnen werkvormen voor het plaatselijk jeugdwerk gedeeld worden. Je kunt je eigen ideeën uploaden en kennisnemen van de ideeën van anderen. Zo kunnen we echt kennis en ervaringen delen. En ten slotte: In november is het weer dankdag. ‘Ook in een tijd van economische crisis kan dankbaarheid een houding zijn waarmee we in het leven staan.’ Deze zin staat in het artikel over de dankdag die dit jaar als motto draagt ‘Duurzaam delen van de pijn’.

    4

Kerk over de grens

De Geest op de Benedenwinden     8

Oecumene

Hoe katholiek is mijn kerk?   10

Communicatie

Herkenbaar drukwerk versterkt de kerk   11

Thuis geloven

Adventskalender ‘Open voor U’   14

Geldwerving

Sponsorwandeling langs Grote Kerken in Nederland   16

Eredienst

Werken met beeldmateriaal in de dienst Katern: De kerk is meer dan werk   17

Werken in de kerk

Werkbegeleiding schept ruimte voor ontwikkeling   18

Dankdag

Dankdag: duurzaam delen van de pijn   20

JOP

Nieuw: werkvormen delen met heel Nederland

Als gevolg van technische problemen bij de drukker verschijnt dit nummer een week later dan was voorzien.

Jan-Gerd Heetderks hoofdredacteur Kerkinformatie

bi

j

Rubrieken

d

 6 Kroniek

e

co ve

12

Mensen (inclusief predikantswisselingen)

13

Daar in Utrecht

rfot

25 Collecten

o

26 Bijbelteksten Taizé 27 Advertenties

Ten voordele van de Grote Kerk in Drachten liet Aukje van de Bilt haar wandeltocht sponsoren. Ze liep langs 99 kerkgebouwen die ook Grote Kerk heten. Meer op p. 16-17.

Kerkinformatie  •  oktober 2012

kerk in actie

Herkenbaar drukwerk is belangrijk voor de uitstraling van de kerk. Nieuwsbrieven, kerkbladen, mailingen en briefpapier zijn deel van het visitekaartje van de gemeente. Nu wordt het voor elke gemeente gemakkelijk eigen drukwerk te laten maken in de huisstijl van de Protestantse Kerk. U vindt hierover in dit blad nadere informatie.

3

4|

De Geest op de Benedenwinden

kerk om deengrens ns ver

De vraag kwam totaal onverwacht. Of ik zo’n twee à drie maanden (waarnemend) predikant op Bonaire zou willen zijn. Predikant? Bonaire? Ooit heb ik na een zogenaamd preparatoir examen in de classis Hengelo een gereformeerde preekbevoegdheid gekregen. Maar van het ambt is het nooit gekomen. Maak je geen zorg, zeiden ze. Het gaat om pastoraat en zondagse erediensten. Doop en avondmaal doen echte predikanten. Geleidelijk aan begon ik te wennen aan het idee. Ik werd nieuwsgierig. Zou de manier waarop ik hier, her en der in het land, preek zo maar op Bonaire toepasbaar zijn? Hoe lopen pastorale gesprekken in een totaal andere cultuur? Vacant Het begrip ‘10/10/10’ zegt ons hier in Nederland niks. Op de Antillen is dat heel anders. Op 10 oktober 2010 werd de nieuwe Koninkrijksovereenkomst van kracht. Curaçao en Sint Maarten werden aparte landen, zij het binnen het Koninkrijk. Aruba had die status aparte al. Bonaire koos tegengesteld en werd met Saba en Sint Eustatius een bijzondere Nederlandse Gemeente. Voor de kerk op Bonaire was de Overeenkomst vooral van belang omdat zij Kerk en Staat van elkaar scheidde. Tot 10/10/10 betaalde de Overheid het salaris van de geestelijken. Na die datum niet meer. Zij het dat als overgangsbepaling alle geestelijken, die op 10/10/10 in dienst waren, worden doorbetaald tot vertrek of emeritering. De protestantse gemeente van Bonaire had pech. Op 10/10/10 was zij vacant. De laatste predikant vertrok eind 2009 naar een andere gemeente. Er was een opvolger. De kerkenraad had haast gemaakt en de benoemingsbrief ruim voor 10/10/10 ter tekening naar Curaçao gestuurd. Er was gebeld, geschreven, gesmeekt en gebeden, maar de benoemingsbrief bleef in een la tot na

Jan Greven in gesprek met broeder Salomon, het oudste lid van de gemeente.

10/10/10 en toen hoefde het niet meer. De kerk moest voortaan zelf het salaris van de predikant opbrengen. Dat lukte niet. Er was nauwelijks geld in kas. Een systeem van vrijwillige bijdragen was er nooit geweest en stamp je ook niet zo maar even uit de grond. De beoogde dominee zag af van zijn benoeming en bleef in Suriname. De gemeente bleef vacant en stond voor de vraag: Hoe nu verder? Waarnemers Zo kwam ik in beeld. Als tijdelijke kracht, voor wie de gemeente alleen de reis en de huisvesting hoefde te betalen. Met drie andere, kersverse, collega’s van mij is de waarneming nu tot 1 januari 2014

Kerk van de VPGB aan het Wilhelminaplein te Kralendijk. Kerkinformatie  •  oktober 2012

geregeld. Die drie zijn de huidige Apeldoornse Doopsgezinde predikante Wilma de Groot-van der Linden, oudluchtmachtpredikant Ben Hengeveld, die er nu is, en de Noordwijkse gemeentepredikant Broer Roolvink. De kerkdienst op mijn eerste zondag op het eiland had een bijzonder karakter. Mijn voorgangster Wilma de Groot nam afscheid. Ik mocht preken en me zo aan de gemeente voorstellen. De dienst werd niet in het kerkgebouw aan het Plasa Reina Wilhelmina in Kralendijk gehouden, maar bij een van de gemeenteleden thuis. Onder een pergola was een opstelling gemaakt van houten stoelen voor een tafel die met een kleed, wat groen en kaarsen in een glazen potje – de steeds waaiende passaat maakt korte metten met ‘los brandende’ kaarsen – tot liturgische tafel was omgetoverd. Op de houten stoelen, bij elkaar, zaten de Bonaireaanse gemeenteleden. Eromheen, op zelf meegebrachte stoelen, in aparte groepjes de Nederlanders. Meer op afstand, toch betrokken. Toen ik de gemeente beter leerde kennen, begreep ik hoe kenmerkend die opstelling was. De kern van de kerk zijn de Bonaireanen. De Nederlanders vormen de ring om hen heen. Ze komen en gaan. Sommigen zijn gepensioneerd, hebben hun huis in Nederland aangehouden en zijn er een half jaar. Anderen wonen er permanent maar gaan op den duur toch ook weer terug. Weer anderen hebben er een baan.

| Tijdelijk of vast. Slechts voor een enkeling is Bonaire de eindbestemming. En dan zijn er de vakantiegangers die binnenlopen als ze toevallig zondag op het eiland zijn. Hoe het groeide De Bonaireaanse gemeenteleden zijn de nazaten van een paar families die in 1932 ruzie kregen met de pastoor van Rincon, een dorp noordelijk op het eiland zo’n twintig minuten rijden van de hoofdstad Kralendijk. De Antillen zijn in hoofdzaak (85%) katholiek. Deze families waren dat ook. Over de reden van de ruzie lopen de meningen uiteen. Weigerde de pastoor de doop van een onecht kind zonder dat er schuld beleden werd? Waren er al spanningen en kwamen die tot uitbarsting toen de pastoor een Nieuwe Testament in het Papiamento in stukken scheurde voor de ogen van een aantal parochianen dat hem had verzocht om hulp bij het lezen? Hoe ook, de dissidenten pikten het niet en zochten contact met ds. A. van Essen, de toenmalige predikant van Kralendijk. Die ontving hen met open armen. Achteraf gezien kwamen ze precies op het goede moment. In februari van datzelfde jaar 1932 had de kerkenraad een vertrouwelijke brief gekregen van de Gouverneur op Curaçao. Het was de crisistijd van de jaren dertig van de vorige eeuw en de Gouverneur moest bezuinigen. Hij had gehoord dat het kerkbezoek op Bonaire tot minimale proporties was ineengeschrompeld. Als er toch geen belangstelling was, zo vroeg hij zich in zijn brief af, was het dan wel nodig de betaling van het predikantentraktement door de overheid voort te zetten? Zelden heb ik een opgewektere, tevredener brief gelezen dan die welke de kerkenraad in november van datzelfde jaar terugschreef aan de Gouverneur. Hoezo geen belangstelling? De zaak bloeide als nooit tevoren. Tientallen Bonaireanen hadden zich bij de kerk aangesloten. Er kwam een nieuw kerkgebouw in Rincon. De kerk had een totaal ander karakter gekregen. En zo was het. De kerk was een mix geworden tussen Bonaireanen en Nederlanders. Nergens op de Antillen vind je een protestantse kerk buiten de hoofdstad, de plek van de elites en de Nederlanders. Op Bonaire, in Rincon wel.

Het kerkje in Rincon.

Altijd waaiende wind Dat eigen karakter merk je tot de dag van vandaag. Muziek speelt een belangrijke rol in de kerkdienst. Er wordt prachtig en meeslepend gezongen. Tijdens een dienst staan alle ramen open. De altijd waaiende wind blaast de liederen het Wilhelminaplein over richting zee. Op Bonaire kennen de mensen elkaar. Het hele eiland telt maar 16.000 inwoners. In Ermelo wonen er 26.000, 10.000 meer. De ledenlijst van de Protestantse kerk telt zo’n 160 namen. De Bonaireaanse lidmaten voelen zich in het bijzonder verantwoordelijk voor de kerk: wat hun grootouders begonnen, willen zij voortzetten.

'Tijdens een dienst staan alle ramen open'

Tussen Bonaireanen en Nederlanders zijn flinke culturele verschillen. Veel dingen, en tot die dingen hoort zeker de besluitvorming, zijn anders, gaan anders dan in Nederland. Soms is dat wennen. Maar als je zorgt dat je over je verbazing heen bent, voordat je iets zegt, is daar goed over te praten. Er is meer iets van overlaten, over je heen laten komen. Je merkt het ook in de pastorale gesprekken. Mensen daar zijn niet anders. Eenzaamheid, verdriet, rouw, zoeken naar geluk vind je daar

net zo goed als hier. Maar soms lijkt het tastbaarder. Er zit melancholie in de lucht. Komt het door de wind, die er altijd waait? Komt het door het slavernijverleden, dat zo veel lijden heeft gebracht? Je proeft ook fierheid. Iets van de krijgsbanier tot in Gods handen dragen. Het protestantisme is er wat meer een manier van leven, wat minder alleen een kwestie van geloof. Stichting Met een paar vrienden ben ik bezig een Stichting op te richten. De Stichting Vrienden van de Verenigde Protestantse Gemeente van Bonaire (VPGB). Begin eens met solidariteit dichtbij huis, dachten wij. Begin eens met een kerk waar behalve in het Papiamento ook in het Nederlands gepreekt en gezongen wordt. Iets exotisch en tegelijk iets vertrouwds. Vrolijker, levenslustiger, gelovig op een meer vanzelfsprekende wijze. Onderhoud die band zoals je met vrienden banden onderhoudt, verbaas je over de diversiteit van de Geest en ervaar opnieuw dat de Geest waait waarheen Hij wil. Jan Greven theoloog, werkte in Afrika als docent theologie, was directeur van de IKON en hoofdredacteur van dagblad Trouw.

Kerkinformatie  •  oktober 2012

5

6|

Kroniek

Kerk als tempel De kerk als tempel is een vergelijking die wat minder

bestemd is? God vereren doe je op een apart gezette

opzienbarend is dan die van de kerk als ziekenhuis,

tijd en plaats, anders komt er maar weinig van. Je

sportschool of theater van de vorige afleveringen.

zingt bijvoorbeeld nooit en wat is nu leven zonder het

Toch zit er nog genoeg licht tussen ‘kerk’ en

loflied? Wij mensen zijn liturgische wezens. We zijn

‘tempel’ om relevant te zijn. In de vergelijking zal het

ervoor bedoeld om God te vereren. Het is pure

vooral om de tempel als gebouw en het kerkgebouw

armoede om dat niet te doen. In dat opzicht zijn wij

gaan. Daar is uiteraard niet alles mee gezegd als het

westerse mensen armoedzaaiers geworden. Dus

om de kerk gaat, daarom is het ook maar één van de

liggen we plat op ons gezicht voor de onbenullige

vergelijkingen, maar wel een die wat toevoegt. Met

godjes van alledag. Die godjes verheffen je voor geen

deze vergelijking sluit ik deze reeks over de kerk af.

zier. God verheft je wel.

De tempel is de plaats waar de mensen samen-

Wat kwamen de mensen nog meer doen in de

kwamen om ‘voor God te verschijnen’. Konden ze

tempel? Ze kwamen om de zegen. Zegen, dat is het

dat dan niet thuis? Ja natuurlijk. Was God dan alleen

goede woord van God. Die werd toegesproken door

in de tempel aanwezig? Nee, natuurlijk niet. En toch

de priester. Die was daar speciaal voor aangesteld.

was die uitdrukking ‘voor God verschijnen’ geen

Lees maar in Numeri 6: 22-27 waar de zogenaamde

onzin. Om voor God te verschijnen verliet je je eigen

Aäronitische zegen beschreven staat. Die werd ‘op de

huis. Je ging naar het huis van God. Een huis dat

Israëlieten gelegd’. Er zijn veel woorden in de wereld,

speciaal gebouwd was om er God te ontmoeten.

maar dit is het woord dat je bij de bron van alles

De muren, de geur, de kleding van de priesters, het

brengt. Die woorden klinken nog steeds. Weer kun je

offer, dat alles maakte dit huis bijzonder. God kun je

de vraag stellen of je die zegen niet overal kunt

overal ontmoeten, op bergen en in dalen, maar dit

ontvangen. Ja, en dat gebeurt ook. Maar in de tempel

was de plaats waar de naam van God aan kleefde. Kerkgebouwen kunnen dat ook hebben. Daarom zit er ook zoveel beleving in een kerkgebouw.

Wij mensen zijn liturgische wezens

werd de zegen op naam gezet, de naam van de HEER. En zo wordt in de kerk de zegen op naam gezet: die van de ‘Vader, de Zoon en de heilige Geest’. Die namen worden op je gelegd, bijna lijfelijk, door woorden die op de juiste spanning gezet zijn en door gebaren die erbij horen.

Wat kwamen de mensen in de tempel

Kerken mogen op tempels lijken. En zelfs aan voor

doen? Kort gezegd:

het oog nogal gewone kerkgebouwen kan de naam

God vereren. Kun je dat

van God kleven. We komen er voor de Godsverering.

dan ook niet thuis doen?

We gaan er speciaal ons huis voor uit, zolang we dat

Ja, maar zo tussendoor stelt het vaak niet veel voor.

tenminste kunnen. Het is een plek waar de goede woorden klinken, heel geconcentreerd in de zegen.

Het is veel te druk. Je hebt er een speciaal huis voor nodig. Je kunt ook op de fiets bidden en met de pet op, maar

Arjan Plaisier

waarom ook niet op die plaats die er speciaal voor

scriba van de generale synode

Kerkinformatie  •  oktober 2012

| • berichten Kerst is thui

skomen

Samen voorber eiden op Adv

ent en Kerst

• Hoe gaan we Kerst vieren?

Iedereen die betrokken is bij de voorbereiding van het kerstfeest in eigen gemeente kan ideeën opdoen in het Kerstkatern dat deze maand is meegestuurd met Kerkinformatie. Daarin wordt het gehele aanbod van de dienstenorganisatie (Jeugdwerk, Missionair Werk en Kerk in Actie) met het oog op Advent en Kerst gepresenteerd. Elke gemeente kan kiezen uit de activiteiten, materialen en campagnes die bij haar passen. Het katern is ook te raadplegen via www.pkn.nl/kerkinformatie. •

Kerstbijlag e 2012

• Beroepscode predikanten en kerkelijk werkers online De ‘Beroepscode en gedragsregels voor predikanten en kerkelijk werkers’ staan sinds kort op de website van de Protestantse Kerk. De tekst werd in november 2011 door de generale synode vastgesteld. Daaraan werd in april 2012 toegevoegd een ‘Handreiking voor predikanten en kerkelijk werkers voor het gebruik van sociale media’. De ter synode voorgestelde wijzigingen zijn verwerkt in één

digitaal document (pdf). Het document bestaat uit drie gedeelten: de beroepscode, de gedragsregels en de handreiking voor het gebruik van sociale media. In de beroepscode komen onder meer aan de orde: het leidinggeven, pastoraal gedrag, aannemen van giften en de publieke rol van de predikant en de kerkelijk werker. In de gedragsregels gaat het onder meer over de predikant/kerkelijk werker

als betrouwbaar persoon, als vertrouwenspersoon, als collega en als participant in allerlei verbanden binnen en buiten de kerk. De handreiking voor het gebruik van sociale media richt zich op het gebruiken van kansen en het omzeilen van risico’s van sociale media en op het omgaan met internetsites en e-mail. De tekst is te downloaden via: www.pkn.nl > Actief in de kerk > besturen > synode > synoderapporten. •

• Secretaris Wereldraad houdt Oecumenelezing

• Commissie Gereformeerde

Liturgie beproeft Dienstboek

Sinds het verschijnen van het Dienstboek – een proeve, deel I (1998) en II (2004) worden predikanten en andere gebruikers opgeroepen het aangeboden materiaal uit te proberen. De Commissie Gereformeerde Liturgie is daarmee aan de slag gegaan en heeft het resultaat onlangs gepubliceerd in een katern: Beproevingen met het oog op de gereformeerde liturgie, eerste aanvulling op

Dr. Olav Fykse Tveit, de Noorse secretarisgeneraal van de Wereldraad van Kerken, komt naar Nederland. Op 18 januari 2013 zal hij de Oecumenelezing van de Raad van Kerken in Nederland verzorgen. Daarin zal hij vooruitkijken naar de assemblee van de Wereldraad van Kerken die in oktober 2013 wordt gehouden in Busan (Zuid-Korea). De assemblee is één van de grootste kerkelijke bijeenkomsten ter wereld en wordt eenmaal in de zeven jaar gehouden. De kerken stellen tijdens de assemblee belangrijke thema’s aan de orde, zoals het rapport over de gezamenlijke visie van de Kerk, waarin duidelijk wordt hoezeer de kerken

elkaar op ecclesiologisch gebied zijn genaderd, en het thema Just Peace. De Wereldraad is een oecumenische organisatie die 560 miljoen christenen uit 110 landen verenigt. Olav Tveit (1960) werd in 2009 gekozen als één van de jongste leiders die de Wereldraad ooit heeft gehad. De Raad van Kerken in Nederland hoopt dat het bezoek van Tveit de raden van kerken zal inspireren om de internationale thema’s zelf ook te bespreken. De bijeenkomst wordt gehouden in de Geertekerk te Utrecht en begint om 15.00 uur. Aansluitend is er de nieuwjaarsreceptie. Informatie: www.raadvankerken.nl •

het Dienstboek (uitgave Boekencentrum). Daarin staan orden voor de zondagse kerkdiensten, doop van kinderen, openbare belijdenis van het geloof, voorbereiding op en de viering van het heilig Avondmaal, en voor de bevestiging en inzegening van het huwelijk. De Commissie Gereformeerde Liturgie is gevormd op verzoek van de werkgroep Eredienst van de Protestantse Kerk. Zij kreeg na het verschijnen van de beide delen reacties waaruit bleek dat er groepen zijn die zich niet of on-

voldoende in het nieuwe Dienstboek herkennen. In de commissie werken leden van het Confessioneel Gereformeerd Beraad en de Confessionele Vereniging, en leden van de werkgroep Eredienst samen. Zij willen daarmee laten zien dat er in het Dienstboek voldoende materiaal te vinden is dat via beproeving voor gebruik in de eigen gemeente de moeite waard is. Het materiaal is sinds kort te bekijken en te downloaden via www.dienstboek.nl.

Kerkinformatie  •  oktober 2012

7

8|

Hoe katholiek is mijn kerk?

ne sen nm Om eceu

De kerken in Nederland moeten meer ernst maken met de ene heilige katholieke en apostolische kerk. Dat schrijven acht theologen in een Katholiek Appèl, dat op 3 november wordt gepresenteerd in Utrecht. Nu het geloof ‘steeds meer als een individuele zaak beschouwd wordt’, roepen zij de kerken op zich te richten op de wereldwijde kerk en haar veelkleurige traditie. De theologen, afkomstig uit verschillende kerken, hebben het Oecumenisch Forum voor Katholiciteit opgericht. Hun oproep komt voort uit zorg, zo laten zij in een aankondiging weten: ‘Er is een tendens het geloof te beschouwen als een puur individuele zaak die nauwelijks nog verbonden is met de Schrift en de overlevering’, aldus het Forum. ‘Wij achten dat een schadelijke ontwikkeling, want alleen in verbondenheid met de kerk van alle tijden en alle plaatsen, kunnen wij iets van de lengte en de breedte, de hoogte en de diepte van Gods liefde verstaan.’ Drie instrumenten De theologen verwijzen in hun appèl naar de drie instrumenten die de vroege kerk heeft ontwikkeld om haar katholiciteit te bewaren: de Bijbel, het credo en een ambt van episkopè. ‘Deze drie zijn niet los verkrijgbaar, maar in de loop van de tijd is hun samenhang verloren gegaan. De ene kerk ging er gechargeerd gezegd - met de Bijbel vandoor, de andere met de bisschop en een derde met de belijdenis. Het gevolg is dat de Kerk uiteengevallen is en zo haar katholiciteit verloren heeft. De

initiatiefgroep roept alle kerken op terug te keren naar hun gezamenlijke oorsprong en de samenhang tussen Schrift, credo en ambt te herstellen.’ Initiatiefnemers Het Oecumenisch Katholiek Forum is een initiatief van ds. Henk Gols (Nijmegen), ds. Lieske Keuning (Utrecht), dr. Hans Kronenburg (Zeist), ds. Idelette Otten (Vleuten), drs. Henk Schoon (Vleuten), ds. J.H. Uytenbogaardt

(Utrecht), mgr. dr. Joris Vercammen (Utrecht) en dr. Andreas Wöhle (Amsterdam). Programma Het Katholiek Appèl wordt op zaterdag 3 november gepresenteerd door mgr. Joris Vercammen, oud-katholiek aartsbisschop van Utrecht. Synodescriba dr. Arjan Plaisier, mgr. Gerard de Korte, rooms-katholiek bisschop van GroningenLeeuwarden, en ds. Willem Smouter,

Kerkvader Cyrillus van Jeruzalem (315-386) over katholiciteit ‘De kerk wordt katholiek genoemd omdat zij zich uitstrekt over de hele wereld (oikumene) van het ene eind van de aarde tot het andere, en omdat zij omvattend en onverkort alle geloofswaarheden onderwijst die tot kennis van de mensen moeten komen, of het nu om zichtbare of onzichtbare, hemelse of aardse dingen gaat; verder omdat zij mensen van elk ras, de bestuurders en de onderdanen, de geleerden en de ongeletterden onder het juk van Gods ware dienst brengt; en ten slotte omdat zij elk soort zonde begaan door lichaam of geest verzorgt en geneest, en omdat er geen vorm van deugd is, in woord of daad of in welk soort geestesgaven ook die zij niet beschouwt als haar eigendom.’ (Cateches., xviii, 23; P.G., XXXIII, 1043, geciteerd op www.forumkatholiciteit.nl).

• berichten

• Themadag Lucasorde De Nederlandse Lucasorde houdt op 13 oktober een ontmoetingsdag over het thema ‘Veertig jaar dienst der genezing – uit de woestijn in het beloofde land?’. Sprekers zijn: ds. Rob van Essen en dr. Robert Doornenbal. Van Essen is sedert 1971 betrokken bij de Nederlandse Lucasorde, sinds 1980 als voorzitter. Hij spreekt over ‘zegeningen en zorgen bij een aangevochten opdracht’. Doornenbal is docent Theologie en Cultuur aan de Christelijke Hogeschool Ede en zal op het verhaal van Van Essen reageren. Verder veel lofprijzing en muziek. Plaats en tijd: Ichtuskerk, Grote Haag 154 te Amersfoort, 10.00-15.00 uur. Aanmelding: Trudy Helders, tel. (033) 246 52 75 of e-mail: [email protected] De oecumenische Lucasorde streeft ernaar de dienst der genezing de juiste plaats te geven in de gemeente. Informatie: www.lucasorde.nl Kerkinformatie  •  oktober 2012

twintigste eeuw. Schuyt pleitte voor medische zending als evangelische opdracht. Dat was in die tijd nog omstreden, maar het medische werk heeft uiteindelijk een vaste plek gekregen in het werk van de Gereja Kristen Sulawesi Tengah (GKST, Christelijke Kerk van Midden-Sulawesi). Het boek over zijn werk is in oktober van dit jaar uitgebracht bij Uitgeverij Profiel, e-mail: [email protected], website: www.profiel.nl

• Religie in westerse • Leven en werk Pieter Schuyt In het boek ‘Pieter Schuyt, pionier medische zending. Heel de mens’ schetst Martien van de Poll het leven en werk van zijn grootvader Pieter Schuyt (1884-1980) tegen de achtergrond van het zendingswerk in Midden-Celebes (Indonesië) aan het begin van de

samenleving

In Groningen is half september een onderzoeksinstituut geopend dat de betekenis van religie in de samenleving gaat bestuderen. Het Centrum voor Religie, Conflict en het Publieke Domein werd vorig jaar opgericht naar aanleiding van de toenemende belangstelling voor de rol van religie in de

|

Appèl van protestanten en katholieken

bestuurslid van de Evangelische Alliantie, zullen erop reageren aan de hand van het motto van de dag: Hoe katholiek is mijn kerk? Plaats en tijd: Lutherse Kerk te Utrecht (Hamburgerstraat, zie foto), 10.30-15.30 uur.

Aanmelden Meer informatie: www.forumkatholiciteit.nl. Belangstellenden kunnen zich aanmelden via e-mail: [email protected] of tel. (033) 462 08 75. Kosten á € 15,- (inclusief lunch) s.v.p. overmaken op rekening 22.50.00 t.n.v. Oud-Katholieke Kerk Nederland, Amersfoort, o.v.v. Symposium Katholiciteit. Lutherse Kerk Utrecht. Foto: www.utrechtorgelland.nl

westerse maatschappij op het gebied van onder meer politiek, ethiek, conflict, ontwikkeling, vredesopbouw, klimaatverandering en migratie. Het centrum richt zich op de conflictgevoelige positie van religie in de publieke sfeer van de moderne westerse maatschappij en combineert uiteenlopende theoretische en methodologische benaderingen – ontleend aan de filosofie, sociologie, politicologie, theologie, religiestudies, geschiedenis en het recht – om de rol van het christendom in de westerse cultuur, politiek en maatschappij te onderzoeken. Het instituut valt onder de Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap van de Rijksuniversiteit Groningen. De activiteiten bestaan onder meer uit seminars voor studenten, wetenschappers en andere belangstellenden. Informatie: http://www.rug.nl/ggw/onderzoek/ onderzoeksinstituten/CentreforRCPD

• Vacaredag over spiritualiteit van het lied

Over het thema ‘De spiritualiteit van het lied’ houdt het platform Vacare op 6 oktober zijn landelijke dag in de Ichthuskerk in Amersfoort. In het ochtendprogramma houdt prof. Kees Waaijman een lezing over Psalm 119. In het middagprogramma zijn er twee workshoprondes met keuze uit: • een creatieve workshop rond het (nog te verschijnen) boek ‘Gedachten’ door Aty Wijma en Sita Hofstra; • mediteren bij enkele liederen van Stef Bos over vrouwen in de Bijbel; • psalmweg lopen, met Kick Bras; • ademend mediteren van een lied, met Henri ten Brinke; • spiritualiteit van het lied, met Pieter Endedijk; • meditatieve wandeling ‘met lied en zegen voor de stad’, met Lex Boot.

Plaats en tijd: Ichtuskerk, Grote Haag 154, Amersfoort, 10.00-15.45 uur. Aanmelden: Wilmy van Hartingsveldt, e-mail: [email protected] of tel. (0183) 62 83 18. Vacare is een landelijk platform in en vanuit de Protestantse Kerk en staat open voor iedereen die zich samen met anderen wil oefenen in meditatief leven.

Kerkinformatie  •  oktober 2012

9

10 |

icnatie Com se nn eu mm

Herkenbaar drukwerk versterkt de kerk Eenvoudig een logo voor de (wijk)gemeente ontwerpen? Briefpapier voor kerkenraad en predikant opmaken én laten drukken? Enveloppen, visitekaartjes? Het kan allemaal met Kerkdrukwerk. Sterker… het is zelfs mogelijk om online orden van dienst, kerkbladen of collectefolders vorm te geven. De Protestantse Kerk heeft samen met Multi Media Concepts (MMC) een nieuw initiatief ontwikkeld met als doel: samen drukwerk mogelijk maken dat betaalbaar en verzorgd is én voldoet aan de huisstijl van de Protestantse Kerk. Dat versterkt de uitstraling, eenheid én herkenbaarheid van de kerk in al haar verschijningsvormen. Met Kerkdrukwerk wordt gemeenten een handvat geboden hieraan zelf vorm en inhoud te geven. Beperkte oplagen betaalbaar Ook is het mogelijk om gratis een eigen gemeentelogo te maken. Een eigen gemeentelogo is handig voor de site van de gemeente, de gemeentebrief, posters en natuurlijk op het kerkgebouw. Met Kerkdrukwerk is het ook toe te passen op briefpapier, visitekaartjes, enveloppen, orden van diensten, collectefolders en kerkbladen.

Hoe werkt het? De gebruiker van Kerkdrukwerk verzorgt zelf de opmaak van het materiaal, uiteraard passend binnen de huisstijl van de Protestantse Kerk. Nadat de vormgeving voltooid is, kan een printopdracht gegeven worden. Het is ook mogelijk om een kleine oplage, tegen lage kosten, te laten drukken. Binnen enkele werkdagen wordt de bestelling opgestuurd. In de toekomst wordt het ook mogelijk om advertenties op te maken en de verzending van het kerkblad vanuit Utrecht te laten verzorgen. Nieuwsgierig geworden? Meer informatie: www.pkn.nl/kerkdrukwerk Marloes Nouwens-Keller communicatieadviseur Protestantse Kerk

• berichten

• Verzameld Werk J.H. Gunning Jr.

De negentiende-eeuwse theoloog J.H. Gunning jr. maakte grote indruk op zijn tijdgenoten. Op vrijdag 12 oktober wordt in Amsterdam het eerste deel van zijn Verzameld Werk gepresenteerd. Gunning was geruime tijd hervormd predikant in Den Haag en stond in contact met de invloedrijke Réveilkring rond Groen van Prinsterer. Ook was hij hoogleraar in Amsterdam en Leiden. Zijn verzameld werk zal drie delen tellen en is in 2016 klaar. De uitgave is bezorgd door dr. L. Mietus, onder verantwoordelijkheid van de stichting Heruitgave oudere ethische theologie en uitgeverij Boekencentrum. Mietus is verbonden aan het Seminarium van de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten en gepromoveerd op Gunning. Tijdens de presentatie zal prof.dr. H.W. de Knijff spreken over Kerkinformatie  •  oktober 2012

de actuele betekenis van Gunnings ethische theologie, prof.dr. J. de Bruijn over Gunnings invloed in de politiek en dr. A. de Lange over Gunnings verhouding tot de ‘gereformeerden’. Plaats: Grote PThU-zaal, hoofdgebouw Vrije Universiteit, De Boelelaan 1105, Amsterdam. Aanvang 14.30 uur. Informatie en aanmelden via www.pthu.nl/actueel/agenda

• Conferentie over belijden in deze tijd en cultuur

Op zaterdag 6 oktober houdt de Confessionele Vereniging een landelijke conferentie over het thema ‘De kern van de kerk, belijden in deze tijd en cultuur’. Belijdend spreken is volgens de organisatoren niet in de mode. ‘Het past niet bij de tijdgeest die vrijheid en tolerantie hoog in het vaandel heeft staan. Wie toch probeert vast te houden aan ‘de kern van de kerk’, komt er

gaandeweg achter dat die kern ook niet zo helder te omschrijven is. Op welke manier kan het belijden van de kerk dan toch zinvol ter sprake worden gebracht? Organisatie: Confessionele Vereniging en Stichting Schrift en Belijden. Sprekers: prof. dr. E.A. de Boer (voorzitter Refo500) en dr. E. van ’t Slot (voorgedragen als buitengewoon hoogleraar namens de CV te Groningen). Plaats en tijd: De Schakel, Oranjelaan 10, Nijkerk, 10.00-12.30 uur, gevolgd door lunch. Kosten € 10,- (met lunch: € 20,-) bij entree te voldoen. Lunch aanmelden bij: E.A. Knoeff, e-mail: [email protected], tel. (038) 386 71 31.

|

11

Adventskalender ‘Open voor U’

In de adventskalender heeft elke dag een bezinnende tekst om bij stil te staan op weg naar Kerst. De zondagen hebben ‘zorg voor de ziel’, de maandagen zijn ‘muzikaal’ ingevuld met een liedtekst, de dinsdagen bevatten een doordenker, de woensdagen bevatten wijsheid, de donderdagen geven iets om te doen, de vrijdagen geven een ‘vrome tekst’ en op de zaterdagen wordt gezwegen. De kalender is een ‘tafelkalender’ en kan dus neergezet worden. Een ringband maakt het eenvoudig om de bladen om te slaan. Elk blad bevat een prachtige afbeelding die als ansichtkaart verstuurd kan worden. Dat kan zonder envelop – de bladen zijn stevig. U heeft met de kalender dus 24 kaarten in huis. Vanwege twee perforatielijnen kan de kaart met en zonder tekst worden verstuurd. Doen met de kalender • Bedenk elke dag bij wie u het kalenderblad vindt passen en stuur haar of hem de kaart, eventueel vergezeld van een uitnodiging voor een kerkdienst in de adventsperiode.

adventskale

nder 2012

008263-PLD

adventskalen

Open voor der 2012 OMS

LAG.indd

U

1

02-07-12

15:28

• Verkoop de kalender vanaf half november in de kerk. • Vraag gemeenteleden om de kalender aan ten minste één persoon cadeau te doen. • Lees elke dag aan tafel de tekst van de dag. • Geef de vrijwilligers als blijk van waardering voor hun inzet de kalender cadeau. • Viert u Kerst met een groep, geef dan de kalender cadeau en vraag de deelnemers een kaart die hen aanspreekt mee te nemen naar de viering en daar iets over te vertellen. Bestellen De kalender kost € 6,-. Vanaf 10 exemplaren € 5,50 per stuk, vanaf 50 exemplaren € 5,- per stuk, vanaf 100 exemplaren € 4,50 per stuk. Te bestellen via www.pkn.nl/webwinkel, [email protected] of (030) 880 13 37. Bestellen via de webwinkel gaat het snelst.

• Spiritualiteit voor blinden en slechtzienden

Spiritualiteit hangt voor veel mensen nauw samen met geloof, kerk en samenleving. Voor anderen staat het daar los van en gaat het meer om een levenshouding die raakt aan het diepste zijn van ieder mens. Op 3 november organiseert de Open Oecumenische Gemeenschap van de Nederlandse Vereniging van Blinden en Slechtzienden (NVBS) een symposium onder de titel ‘Liefde en ontmoeting, spiritualiteit zonder beperkingen’. Sprekers zijn de gepensioneerde docent godsdienstpsychologie Henk Burggraaff en kunsthistorica Caro Verbeek (over ‘bijbelse geuren’: aangesproken worden via de neus). ’s Middags zijn er zeven workshops, die staan toegelicht op onderstaande website. Het symposium is vrij toegankelijk. Plaats en tijd: Domstad College Utrecht, van 11.00-16.00 uur.

Informatie en programma: www.nvbs.nl > Open Oecumenische Gemeenschap. Kosten: € 15,- per persoon. Aanmelden: Jaap van Dam:

[email protected], tel. (0341) 25 23 94. U kunt deelnemen aan twee workshops naar keuze.

Kerkinformatie  •  oktober 2012

Thuis geloven

De nieuwe adventskalender van de Protestantse Kerk genaamd ‘Open voor U’ loopt van de eerste adventszondag 2 december tot en met Eerste Kerstdag op dinsdag 25 december. De kalender is een middel om de adventsperiode bezinnend door te brengen, alleen of samen met anderen. Alle bladen van de kalender kunnen als ansichtkaart verstuurd worden.

12 |

Predikantswisselingen Beroepen te Grand Rapids (Providence Reformed Church), ds. J.A. van den Berg te IJsselmuiden-Grafhorst; te 's-Gravenzande (hervormd wijk 3), ds. W.L. Dekker te Kolder- en Dinxterveen; te Ommen (hervormd wijk 2), ds. W.L. Dekker te Kolder- en Dinxterveen.

30 augustus H. Visser (geb. 17 mei 1926); 31 augustus J.M. Snoek (geb. 25 mei 1920); 6 september J.C. de Bie (geb. 2 december 1925).

me n s e n

Aangenomen naar Bloemendaal-Overveen, ds. A.G.L. van Nieuwpoort te Amsterdam (Thomaskerk); naar 's-Grevelduin-Vrijhoeve-Capelle (hervormd), ds. T.C. de Leeuw te Kockengen; naar Halle, proponent B.M. Buitink te Utrecht; naar Oudenhoorn, ds. A.H. Blom te Bovensmilde; naar Velsen-Zuid/IJmuiden-Oost, proponent B.E. de Groot te Amsterdam; naar WaardenburgNeerijnen (hervormd), ds. K.E. Schonewille te ’s-Gravenmoer. Bedankt voor Bennekom (hervormd), ds. J.A. de Koeijer te Ermelo; voor Ouderkerk aan den IJssel (hervormd), ds. P.J. den Admirant te Kootwijk-Kootwijkerbroek. Beroepbaar ds. J. Hansum (tot medio 2013 zendingspredikant te Beiroet, Libanon in dienst van de Gereformeerde Zendingsbond en Kerk in Actie), mail [email protected].   Overleden 9 augustus H.L. Boonstra (geb. 3 juli 1919); 19 augustus J. de Ruijter (geb. 15 juli 1919); 20 augustus M.E. Duyverman (geb. 17 november 1917); 21 augustus A. Egas (geb. 14 mei 1934); 21 augustus H.J. Hegger (geb. 19 februari 1916);

Wilt u berichten over predikantswisselingen en beroepbaarstellingen doorgeven aan het Synodesecretariaat? Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht, e-mail: [email protected] Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven worden aan Persbureau Scheps, Slagvink 7, 3906 AE Veenenaal, [email protected]

• berichten

• Dr. R. Reeling Brouwer Op 5 oktober houdt dr. Rinse Reeling Brouwer zijn oratie bij de aanvaarding van zijn benoeming als bijzonder hoogleraar vanwege de stichting Miskotte/ Breukelman aan de Protestantse Theologische Universiteit (PThU). Naast onderwijs en onderzoek behelst de leeropdracht ook het leveren van bijdragen aan kerkelijk-maatschappelijke discussies. De leerstoel heeft een omvang van 0,2 fte en de benoeming geldt voor vijf jaren.

de theologische Amsterdamse School. Hij werd bekend met een nieuwe manier van bijbellezen, met bijzondere aandacht voor de literaire verbanden en theologische consequenties. Reeling Brouwer (1953) studeerde aan de Universiteit van Amsterdam en promoveerde daar in 1988 op een studie naar Karl Barth in gesprek met het marxisme. Hij was vijftien jaar predikant te Amsterdam en werd in 1996 universitair hoofddocent theologiegeschiedenis en symboliek aan de Theologische Universiteit in Kampen. Hij publiceerde onder meer over Spinoza, Calvijn en over de grondvormen van theologische systematiek.

• Studiedag over Jo Verkuyl De stichting Miskotte/Breukelman houdt het gedachtengoed K.H. Miskotte (1894-1976) en Frans Breukelman (1916-1993) levend. Miskotte is volgens de stichting van belang omdat hij in de bijbel aanknopingspunten vond om het nihilisme tegemoet te treden. Ook geldt hij als invloedrijk als het gaat om het theologische belang van het Oude Testament, de aandacht voor het jodendom en het gesprek met de cultuur. Zijn leerling Frans Breukelman (19161993) staat bekend als de voorman van Kerkinformatie  •  oktober 2012

Op vrijdag 2 november wordt een studiedag gehouden over leven en werk van de befaamde missioloog Johannes Verkuyl (1908-2001), zendingsman en oprichter van ontwikkelingsorganisatie ICCO. Thema: ‘Jo Verkuyl, leven en werk, een inspirerende erfenis’. Tijdens de studiedag wordt teruggekeken op het werkzame leven van Verkuyl en is volop aandacht voor de actuele betekenis van zijn werk. Daarbij zal het gaan om de verhouding tussen de godsdiensten, ontwikkelingen in de zending in-

novatie in ontwikkelingssamenwerking en dichter bij huis de inspanning voor dialoog en burgerschap. Sprekers zijn onder meer dr. Ruud Stiemer, die onlangs promoveerde op een proefschrift over Verkuyl; Jone Bos, naaste medewerker van Verkuyl en met hem medeoprichter van ICCO; prof. dr. Mechteld Jansen (Protestantse Theologische Universiteit), Marinus Verweij, bestuursvoorzitter van ICCO en Wietske Verkuyl, medewerker van de Stichting Samenwonen-Samenleven te Amsterdam. Programma en aanmelding: www.pkn.nl/PCTE Plaats en tijd: Keizersgrachtkerk, Amsterdam, 10.00-17.00 uur. Kosten inclusief lunch: € 20,-.

|

13

Daar in Utrecht ... Is er een kloof tussen gemeenten en dienstenorganisatie? Het is goed om daar alert op te zijn, want ‘Utrecht’ werkt voor en namens alle gemeenten in de Protestantse Kerk. Veel medewerkers van de dienstenorganisatie zijn niet alleen actief voor de landelijke kerk, maar ook voor hun plaatselijke kerkelijke gemeente. In deze rubriek vertellen ze daarover. Deze maand deel 6: Martin Koelewijn (31).

‘Zeg soms nee tegen commissies en vergaderingen’

Wanneer is jullie gemeente overgestapt op LRP? ‘Als kerkelijke gemeente ben je kerkordelijk verplicht om de ledenadministratie goed bij te houden. Toen ik ruim zes jaar geleden begon als ouderling in mijn gemeente, maakte De Bilt nog gebruik van Scipio voor de ledenadministratie en financiële administratie. Daarnaast werd er door de zes secties in onze gemeente nog gebruikgemaakt van Excel-bestanden. Wijzigingen werden toen doorgevoerd door een regel toe te voegen of te verwijderen. Niet heel overzichtelijk en bovendien foutgevoelig. De administratie moest dus regelmatig worden opgeschoond. Toen LRP werd geïntroduceerd, is De Bilt meegegaan met de LRP-flow. Scipio wordt alleen nog voor de financiële administratie gebruikt. De secties proberen sinds kort LRP te gebruiken. Voordeel is vooral dat je altijd een actueel overzicht hebt. Er zijn nog wel verbeteringen mogelijk, bijvoorbeeld bij de registratie van pastorale bezoeken.’ Heb je voordeel van je theologiestudie, nu je ouderling bent? ‘Toen ik verkozen werd tot ouderling en me gevraagd werd of ik het ambt wilde aanvaarden, was het argument: ‘Jij kunt dat, want jij studeert theologie.’ Maar het ambt van ouderling is geen zandbak voor theologiestudenten. Toen ik begon als ouderling was ik 25 jaar; dat vond ik nog redelijk jong. Maar of ik als jong kerkenraadslid met uitdagingen te

motivatie

Als zijn ambtstermijn over anderhalf jaar afloopt, wil hij zijn theologiestudie aan de Universiteit Utrecht weer oppakken. Maar zolang Martin nog wijkouderling van de protestantse gemeente in De Bilt is, ontbreekt hem de tijd om de opleiding tot predikant te volgen. Als medewerker bij het LRPteam is hij verantwoordelijk voor de orderadministratie van LRP.

Foto: Protestantse Kerk/Marieke Viergever

maken heb die anders zijn dan die van oudere collega’s, dat betwijfel ik. De grootste uitdaging is om tijdens pastorale gesprekken de diepte in te gaan. Hoe doe je dat? Bij actieve kerkleden is dat soms nog lastiger dan bij randkerkelijken, is mijn ervaring. Jonggetrouwde stellen waarderen het trouwens vaak dat er een jonge ouderling op bezoek komt. Bij ouderen gaan de zorgen vaak over kinderen of kleinkinderen die niet meer naar de kerk gaan, en soms ook over de gemeente die verandert.’ Wat wil je andere jonge kerkenraadsleden meegeven? ‘Het is prachtig om kerkenraadslid te zijn. Maar schrik niet als je een keer tegen je grenzen aanloopt; het werk in de kerk is nooit klaar. ‘Het kost een of

twee dagdelen per week,’ werd er gezegd toen ik begon. Maar het kost me inmiddels zeker het dubbele aan tijd. Er zijn kerkenraadsvergaderingen, moderamenvergaderingen, overleggen met subgroepjes, er moet een beleidsplan geschreven worden en dan is er nog het gewone bezoekwerk. Je kunt je soms kapotvergaderen. Dat geldt zeker voor predikanten. Dat zou minder moeten. Mijn tip daarom, ook voor jonge predikanten: zeg soms nee tegen commissies en vergaderingen. Je hoeft niet overal bij te zijn, zeker niet als parttimer. Tegelijk: het is prachtig werk. Ik ben lid van de gemeente en draag daarom graag verantwoordelijkheid.’ Jacolien Weststrate medewerker Corporate Communicatie Kerkinformatie  •  oktober 2012

14 |

Sponsorwandeling langs Grote Kerken in Nederland

Geldwerving

Nu subsidies voor monumentale kerkgebouwen wegvallen, drukken de kosten ervan steeds zwaarder op de kerken zelf. Maar die zijn creatief, zo blijkt onder meer in Drachten. Voor de restauratie van de Grote Kerk haalde Aukje de Bildt ruim € 15.000,- op met een sponsorwandeling langs kerken die Grote Kerk heten. Al wandelend groeide haar lijstje uit naar 114… De Grote Kerk van Drachten mag gerestaureerd en verbouwd worden. Zo heeft de Algemene Kerkenraad van de Protestantse Gemeente van Drachten besloten. Maar er zitten twee mitsen aan: er moet genoeg geld zijn en de verbouw mag niet drukken op de begroting van de protestantse gemeente. Kosten van de restauratie en verbouw: € 850.000,-. Om voor de benodigde financiën te zorgen is de Stichting Vrienden van de Grote Kerk te Drachten op 1 september 2010 opgericht. Zij heeft inmiddels 170 donateurs/vrienden die jaarlijks zorgen voor een vaste bijdrage. Daarnaast is er een Activiteitencommissie hard aan het werk gegaan, met allemaal ludieke acties. Eén van die acties is een sponsorwandeling “Langs 77 Grote Kerken in Nederland”. Een wandeling langs kerken die de naam Grote Kerk dragen.

Hoe het begon Eén van mijn buurvrouwen kwam er-

mee: Een sponsorwandeling voor de Grote Kerk… dat zou leuk zijn! Een ander wilde een stuk meelopen. Dat was de start van mijn denken, zoeken naar Grote Kerken op internet, sponsors benaderen en uiteindelijk komen tot dit plan: een sponsorwandeling voor de Grote Kerk van Drachten. Maar ook 77 Grote Kerken uit Nederland in beeld brengen. Een vriendin van mij verklaarde me voor gek, maar vond het idee moedig. Een ander was enthousiast. Weer een ander twijfelde: kun je wel zo’n eind lopen? Ik weet het niet. Moet je niet een beetje gek zijn om dit te doen? En moet je ook niet een beetje enthousiast zijn (het woord enthousiast komt van het Griekse woord enthousiastikos, bezielend, geestdriftig/Geestdriftig) om aan zo’n wandeling te gaan beginnen? En moet je je wel afvragen of je het kunt, zo’n 2400 kilometer lopen? Meestal beginnen mijn plannen niet met vragen. Wel met doen. En dan komen de vragen én de antwoorden vanzelf. Ik zou het wel merken.

Aukje de Bildt begint haar route over de Afsluitdijk.

• berichten

• Van Vollenhoven bepleit erfgoedsubsidies

Mr. Pieter van Vollenhoven en Camille Oostwegel ontvangen ‘Oren van Steen’ uit handen de heren Alphons van der Voorn en Simon Kadijk (directieleden Donatus), tijdens de startbijeenkomst van Open Monumentendag 2012. Foto: Joop Koopmanschap Kerkinformatie  •  oktober 2012

Als scheidend voorzitter van het Nationaal Restauratiefonds nam mr. Pieter van Vollenhoven op 6 september in Houthem het eerste exemplaar van ‘Oren van Steen’ in ontvangst. Het boek verschijnt ter gelegenheid van het 160-jarig bestaan van kerken- en monumentenverzekeraar Donatus. Het bevat vierentwintig voorbeelden van toekomstgericht omgaan met Nederlandse monumenten, waaronder de Kloosterkerk in Den Haag, de Protestantse Kerk in Vries, de Bovenkerk in Kampen en de Lutherse Kerk in Utrecht. In het voorwoord bepleit mr. Van Vollenhoven handhaving van de overheidssubsidies voor monumentenzorg, waaronder monumentale kerkgebouwen. ’Uiteindelijk krijgt de overheid bij elke geïnvesteerde euro één euro vijftig terug in de schatkist. Investeren levert meer op dan bezuinigen’. Het boek kost € 29,95 (inclusief verzendkosten) en is te

| uitgebreid tot 114 Grote Kerken in Nederland. Twee jaar wandelen heeft, naast een groot bedrag voor de Grote Kerk van Drachten, een schat aan indrukken en bijzondere ontmoetingen met mensen opgeleverd. Het werd een reis langs gemeenten uit alle denominaties van de Protestantse Kerk. Eind september werd de wandeling afgerond tijdens een 77 uur durende muziekestafette in de Grote Kerk. Alle musici en zangers, koren en solisten,

waaronder bekende Friezen, werkten pro deo mee. We vroegen, om in stijl van het aantal 77 te blijven, € 7,70 entree voor een dagdeel muziek. Een toegangskaart voor alle concerten kostte 7 x € 7,- = € 49,-. We kregen minstens 770 bezoekers. Voor het komende jaar staat weer een aantal acties op het programma. Aukje de Bildt kerkelijk werker van de Protestantse Gemeente te Drachten

Grote Kerk Drachten. Foto: Fokke Alma

Sponsors Toen ik vorig jaar op 11 maart startte stond het sponsorbedrag op bijna € 11.000,-. Men kon inschrijven voor een bedrag per kerk, maar men kon ook een bedrag ineens doneren. Na twee jaar wandelen staat de teller op ruim € 15.000,-. Dat is nog niet wat ik voor ogen had; ik had ingezet op een totaalbedrag van € 25.000,-. Maar ondertussen is er iemand aan het denken en aan het werk, zodat we toch misschien dit bedrag kunnen halen. Ik wilde 77 Grote Kerken bezoeken. Na twee jaar wandelen heb ik er 99 gehad! Op mijn weg door het land wezen mensen mij op dorpen en steden waar ook een Grote Kerk staat. Ik voegde ze toe aan mijn lijst van Grote Kerken. Daarnaast vond ik, min of meer toevallig als ik op internet bezig was voor mijn werk, ook nog een aantal Grote Kerken. Inmiddels is de lijst

bestellen via: www.160jaardonatus.nl. Meer informatie: www.orenvansteen.nl.

• beraad grote steden De kerk verandert in hoog tempo. Haar plaats en rol in de samenleving verandert. ‘Het roer tijdig omgooien, sluit meer aan bij het leven volgens de Geest dan star doorkoersen’, zegt de visienota ‘De hartslag van het leven’ van de Protestantse Kerk. Kerkelijke reorganisaties in Den Haag en Enschede zijn te gebruiken als anatomische les. Ledentallen en inkomsten lopen terug, in de steden harder dan in de dorpen. Het mes wordt in de uitgaven gezet: kerkgebouwen worden gesloten, personeelsformaties verkleind. Is de kerk bij de les? Welke gestalte kiest de kerk dan voor de komende tijd? Hoe komen ingrijpende keuzen tot stand? Welke plannen liggen eraan ten grondslag? Over deze vragen gaat de najaarsconferentie ‘De Anatomische Les’ van de Vereniging Beraad Grote steden in de

Hartelijke ontvangst in Almelo!

Protestantse Kerk in Nederland op vrijdag 2 november 2012, Protestants Landelijk Dienstencentrum Utrecht van 10.0015.00 uur. Kerkbestuurders uit Enschede en Den Haag presenteren hun reorganisatieplannen, waarop als ‘chirurgijnen’ Jodien van Ark, Ruud Koedijk en Bart van Noord elk vanuit hun eigen expertise reageren. Dagvoorzitter: Barend van der Meulen. De vereniging Beraad Grote Steden telt naast de vier grote steden dertien leden uit de middelgrote steden. Belangstellenden zijn hartelijk welkom. Informatie www.verenigingberaadgrotesteden.nl en aanmelding: [email protected]

• Enschede koos

Opstandingskerk

De wijkgemeenten van de Deta- en Opstandingskerk in Enschede houden vanaf zondag 28 oktober al hun diensten gezamenlijk in de Opstandingskerk aan de Zonstraat. De doordeweekse activiteiten

blijven plaatsvinden op de twee locaties. Sinds 2008 houden de wijkgemeenten gezamenlijke vieringen, afwisselend in de Deta- en de Opstandingskerk. De wijken zijn zo naar elkaar toegegroeid, dat onder het motto ‘Geloven in Enschede’ deze nieuwe stap kon worden gezet. De keuze voor de Opstandingskerk is voorbereid door een stuurgroep die de gebouwen onderzocht. Haar advies werd besproken en van commentaar voorzien tijdens een gemeenteberaad. Daarop hebben de kerkenraden van de Deta- en Opstandingskerk het advies overgenomen. Een werkgroep, bestaande uit gemeenteleden uit de twee wijken, zal de nieuwe start voorbereiden en het gebouw maken tot het gezamenlijke huis van de samenwerkende wijkgemeenten. Als in 2015 de Vredeskerk in gebruik wordt genomen als stadskerk, worden de diensten naar de Vredeskerk verplaatst.

Kerkinformatie  •  oktober 2012

15

16 |

Werken met beeldmateriaal in de kerk

Eredienst

In de Opstandingskerk in Arnhem werd begin dit jaar een beamer met scherm geplaatst. Ds. Elsje Pot, wijkpredikant van deze gemeente, onderzocht in de afgelopen maanden de mogelijkheden van beamergebruik tijdens de kerkdienst. Wat kun je ermee en wat kun je beter niet doen? Een verhaal uit de praktijk. Het afgelopen voorjaar en het begin van de zomer hebben we in Arnhem gebruikt om te experimenteren met het tonen van teksten en afbeeldingen tijdens de viering. De reacties van gemeenteleden liepen uiteen. Enthousiasme bij velen (eigentijdser, afwisselender en informatief), maar anderen gaven als commentaar, met name als beeldmateriaal wordt getoond tijdens de verkondiging: ‘Het lijkt wel een lesje kunstgeschiedenis!’. En voor een enkeling hoefde het helemaal niet. Meer betrokken Hoe heb ik het zelf ervaren? Het kostte nogal wat tijd om goede afbeeldingen te vinden en in de meeste gevallen was ik van tevoren ook wel wat benauwd voor de uitwerking. Juist omdat ik de mogelijkheden van het gebruik van afbeeldingen wilde onderzoeken, heb ik mijzelf gedwongen om dat op verschillende momenten in de viering te doen. Foto’s laten zien als toelichting bij de collecte was het meest eenvoudig. Dat riep geen negatieve reacties op. Het inzetten van beeldmateriaal voor het gesprek met de kinderen werd ook gewaardeerd. In de Veertigdagentijd,

toen het beeldmateriaal door de leiding van de kindernevendienst werd aangeleverd, kwamen de kinderen terug met een foto waarop te zien was hoe zij met het thema van de viering bezig waren geweest. Gemeenteleden lieten weten dat ze zich daardoor meer betrokken voelen bij wat de kinderen doen. De keuze voor afbeeldingen werd vooral bepaald door de te lezen bijbelteksten en het karakter van de viering. Witte Donderdag Het meest spannende experiment vond plaats op Witte Donderdag. De afbeelding van Last Supper van Frans Franciscus liet ik zien bij de stilte vlak na de evangelielezing over de voetwassing. Het schilderij doet enigszins frivool aan en ik vroeg mij af of men het wel passend zou vinden. Daarom koos ik ervoor de aanwezigen niet pas op het stiltemoment met de afbeelding te confronteren, maar ook al bij binnenkomst. Geslaagd Het meest geslaagde experiment was voor mij de inzet van een foto van uitgedroogde, gebarsten grond na het drempelgebed met lied en voor het

gebed om ontferming. De aanwezigen konden reageren op wat zij zagen. Dat leverde veel verschillende gezichtspunten op. Vervolgens heb ik gevraagd om gebedsintenties te formuleren. Elke bede werd afgesloten met een gezamenlijk ‘Heer, ontferm U’. Ook de critici van het gebruik van beeldmateriaal gaven nu aan dit een verrijking van de viering te vinden. En het bleek ook de luisterhouding tijdens de preek (over Ezechiël 17: 22-24 en Marcus 4: 26-34) positief te beïnvloeden. Voor zondag Trinitatis koos ik drie afbeeldingen: één moderne en twee klassieke. De eerste, het sculptuur Drie-eenheid van Arno Kramer, liet ik zien aan het begin van de viering, bij de toelichting op het thema van de dienst. De andere twee volgden tijdens de verkondiging. Tijdens de voorbereiding van de preek vond ik het lastig om een goede balans te vinden. Hoe verdeel je de aandacht voor de afbeelding en aandacht voor de tekst? Ondanks ook positieve feedback vond ik dit experiment zelf minder geslaagd. Je gaat een afbeelding uitleggen, de iconografie daarvan; het voelde ongemakkelijk. Improviseren Het laatste experiment betrof het stilleven ‘D.I.Y.’ van Maurice Scheltens, dat ik liet zien vlak voor een schriftlezing. Ook nu vroeg ik de aanwezigen om een reactie op wat zij zagen. De reacties waren heel divers, maar niemand zag wat ik er zelf in zag en waarom ik de afbeelding had gekozen (dat heb ik ook niet verteld). Dat had tot gevolg dat ik ter plekke mijn preek enigszins moest aanpassen. Samen met het tonen van een afbeelding om tot gebedsintenties te komen spreekt deze vorm mij toch het meeste aan. Het vergroot de betrokkenheid bij de viering, mensen kunnen actief meedoen, maar je moet als voorganger wel kunnen improviseren. Een volgende stap zou kunnen zijn: een afbeelding, reacties, daarna de schriftlezing en dan spontaan de verkondiging hierop laten aansluiten. Maar of ik dat durf? Elsje Pot

Zonder de leden van het beamerteam was het niet gelukt… Kerkinformatie  •  oktober 2012

predikant Opstandingskerk Arnhem

|

17

Werkbegeleiding schept ruimte voor ontwikkeling Wat kun je als predikant of kerkelijk werker verwachten van de Werkbegeleiding die vanuit de dienstenorganisatie wordt aangeboden? In dit artikel worden drie belangrijke vormen van begeleiding aangestipt: de individuele ondersteuning, support bij het samenwerken met collega’s uit andere (wijk)gemeenten, en het trainen van mentoren voor beginnende predikanten en kerkelijk werkers.

Samenwerking Steeds meer (wijk)gemeenten gaan samenwerken. Zij kunnen daarbij hulp krijgen van de gemeenteadviseur. Voor de predikanten en kerkelijk werkers die gaan samenwerken, biedt de Werkbegeleiding ondersteuning. Teambegeleiding helpt om inzicht te krijgen in belangrijke aspecten van teamvorming: het omgaan met verschillen, het tot hun recht laten komen van ieders kwaliteiten, de geestelijke kant van het teamwerk en de plaats van het team in de eigen context. Het gaat dus om een combinatie van aandacht voor teamdynamiek en inhoudelijke plaatsbepaling. De concrete werksituatie is ook hier, zoals bij alles wat de Werkbegeleiding aanbiedt, uitgangspunt. Mentoren trainen Alle begin is moeilijk. Ook voor de predikant en de kerkelijk werker. Daarom is er in het eerste jaar voor elke predikant en elke kerkelijk werker werkbegeleiding in de vorm van mentoraat. De Werkbegeleiding traint daar de mentoren voor en zorgt voor de koppelingen tussen

Werken in de kerk

De Werkbegeleiding voor predikanten en kerkelijk werkers biedt individuele ondersteuning met een aanpak op maat. Soms wil een predikant of kerkelijk werker even een pas op de plaats maken. Iemand kan wat losgeraakt zijn van zijn/haar bevlogenheid van het eerste uur. Dat kan allerlei oorzaken hebben en het enthousiasme van weleer heeft dan een nieuwe impuls nodig. Een traject van geestelijke begeleiding helpt daarbij. Werkbegeleiding kan met iemand op zoek gaan naar nieuwe bronnen van inspiratie en helpen om deze te vertalen naar de praktijk in de gemeente. Een gerichte begeleiding draagt ook bij aan het vinden van nieuwe uitdagingen in het samenspel met de gemeente, omgaan met een veranderde rol, agendaplanning, conflicthantering en het opstellen van een scholingsplan in het kader van de Permanente Educatie. Voor deskundigheidsbevordering in groepsverband biedt de Werkbegeleiding modellen aan voor intervisie.

De Protestantse Kerk heeft momenteel drie predikanten voor de Werkbegeleiding, van links naar rechts: Lex Boot, Nelleke Boonstra en André Drost.

mentor en beginner. De mentoren zijn collega’s uit de regio die de beginner helpen te reflecteren op de nieuwe werksituatie. Is dit wat ik ervan verwachtte? Passen mijn ideeën op deze concrete situatie en zou het ook anders kunnen? Door deze reflectie en feedback op de concrete situatie krijgt de beginnende pastor handvatten om te experimenteren en te zoeken naar de beste werkwijze en te groeien in de rol van predikant of kerkelijk werker. Werkbegeleiding inschakelen? De Werkbegeleiding speelt in op de vragen en veranderingen van deze tijd. De thema’s in de individuele begeleiding zijn meer gericht op deskundigheidsbevordering, de teamvorming wordt belangrijker, maar ook de persoonlijke geestelijke begeleiding voor de predikant en kerkelijk werker vragen in deze tijd extra aandacht. Voor de begeleidingen wordt een bijdrage in

de kosten gevraagd, zodat deze dienstverlening er ook in de toekomst kan blijven. Er zijn momenteel drie predikanten voor de Werkbegeleiding: Lex Boot, Nelleke Boonstra en André Drost. Zij zijn te bereiken via [email protected] of tel. (030) 880 1517 (secretariaat). Nelleke Boonstra werkbegeleider voor predikanten en kerkelijk werkers

Meer weten? Meer informatie over de Werkbegeleiding is te vinden in de brochure ‘Jezelf verder ontwikkelen in de context waarin je werkt’, via www.pkn.nl > Actief in de kerk > werken > predikant (of: kerkelijk werker) > werkbegeleiding > klik op: brochure werkbegeleiding.

Kerkinformatie  •  oktober 2012

18 |

Dankdag: duurzaam delen van de pijn

Dankdag

Op 7 november aanstaande, of de zondag eropvolgend, is het dankdag. Deze dankdag staat in het teken van de aanhoudende economische crisis. In samenwerking met het landelijk bureau voor arbeidspastoraat, DISK, heeft Kerk in Actie materiaal voor viering en gesprek gemaakt rond het thema ‘Wordt de pijn van de crisis duurzaam verdeeld?’ De crisis houdt aan. Ondanks dat de berichten na de zomer over de situatie van de Nederlandse economie gematigd positief gestemd waren, zijn de vooruitzichten somber. De kleine mate van economische groei had vooral te maken met een hoger exportcijfer, veroorzaakt door een lagere koers van de euro vanwege een uitzichtloze schuldencrisis in de eurozone. Ondertussen bleef de stemming onder consumenten en bedrijven somber en bleven bestedingen en investeringen uit. Het aantal faillissementen van bedrijven is fors gestegen en de werkloosheid is opgelopen tot zo’n 6,5%. Ruim 510.000 mensen zitten zonder werk. Over een jaar wordt een werkloosheidspercentage van 7,3% verwacht. Draagkracht De economische situatie noopt regeringen, ook in Nederland, tot zware bezuinigingen. De welvaart zal afnemen en met name voor kwetsbare mensen en groepen wordt de situatie moeilijker. Maatregelen in het kader van een hervorming van de arbeidsmarkt, zoals een versoepeling van het ontslagrecht, maken mensen in tijden van oplopende werkloosheid ook onzeker. De vraag komt bij velen op of de pijn van de crisis wel duurzaam wordt verdeeld? Dragen de maatregelen die genomen worden ertoe bij dat Nederland wat betreft sociale en ecologische draagkracht sterker wordt? Crisis als kans Ook in een tijd van economische crisis kan dankbaarheid een houding zijn waarmee we in het leven staan. Dankbaarheid voor de natuur die ons draagt, die ons haar vruchten schenkt, is van oudsher de insteek op dankdag. Op het leesrooster staan Spreuken 6 en Marcus 4: 26-34. De vruchtbaarheid van de natuur is met de groeikracht van het kleine mosterdzaadje in Marcus 4 een metafoor voor de groeikracht van het koninkrijk van God. Het is een proces dat zich buiten onze inspanningen om voltrekt en dat onze inspanningen naar zich toetrekt, wanneer wij ons ervoor openstellen. Kerkinformatie  •  oktober 2012

De tekst uit Spreuken 6 is hierbij intrigerend, met name het gedeelte over de mieren. Het wijs worden van de mieren heeft niet zozeer met hard werken te maken, maar met het werken zonder leider, aanvoerder of koning (vers 7). Het gaat om het proces waar ze zich aan toevertrouwen om voedsel binnen te halen en een voorraad aan te leggen voor de toekomst. De mieren werken als van nature met het oog op de langere termijn. Ze zijn van nature ingesteld op duurzaamheid. De pijn van de crisis duurzaam willen verdelen, kan iets zijn waar we ons voor openstellen omdat we de langere duur van het proces voor ogen hebben: een wereld met sociale en ecologische draagkracht voor onze kinderen. Dan gaat het er ook niet alleen om of we als

Nederland goed door de crisis komen, maar of ons dat ook lukt in een wijder Europees en internationaal perspectief. De crisis wordt dan in plaats van een bedreiging ook werkelijk een kans. Materiaal Het genoemde materiaal, dat als themanummer van het tijdschrift Ondersteboven verschijnt, is voor € 2,50 (exclusief verzendkosten) te bestellen bij Landelijk Bureau Disk, Luijbenstraat 17, 5211 BR ‘s-Hertogenbosch, e-mail [email protected], tel. (073) 612 82 01.

Trinus Hoekstra projectmanager bij het binnenlands diaconaat van Kerk in Actie en mededirecteur van Disk

| • berichten

• Studiemiddag Israël en Palestijnen Hoe kan het moeizame gesprek in de kerk over de relatie met Israël en de Palestijnen een nieuwe impuls krijgen? Met die vraag voor ogen werkten zes auteurs aan het boek ‘Meervoudig verbonden’, dat op 1 november in Amsterdam wordt gepresenteerd. De bundel staat onder redactie van dr. Arjan Plaisier, scriba van de generale synode, en dr. Klaas Spronk, hoogleraar Oude Testament aan de Protestantse Theologische Universiteit. Vanuit bijbelse kernthema’s bieden de auteurs perspectief op verschillende aspecten rond de relatie van kerk, Israël, Palestijnse christenen, Islam en politiek. Na een introductie op de bundel is het woord aan vier sprekers namens organisaties met uitgesproken stand-

punten over het thema. Sprekers tijdens de bijeenkomst zijn ds. J.W. Stam uit Alkmaar (Vrienden van Sabeel Nederland), dr. ir. J. van der Graaf vanuit de Gereformeerde Bond, ds. C.E. Lavooij vanuit het Evangelisch Werkverband en dhr. E. Vink vanuit Christenen voor Israël. Aansluitend vindt een forumdiscussie plaats tussen de inleiders en de redacteuren. Dagvoorzitter: dr. Harm Dane. Tijd en plaats: donderdag 1 november, 13.00-17.00 uur, Thomaskerk, Prinses Irenestraat 36, Amsterdam (loopafstand van NS-station Amsterdam-Zuid). Gratis entree, consumpties voor eigen rekening. Aanmelden via: www.pkn.nl/pcte

De bundel Meervoudig Verbonden is die middag ook te koop. Titelgegevens: Arjan Plaisier en Klaas Spronk (redactie), Meervoudig verbonden. Nieuwe perspectieven op vragen rond kerk, Israël en Palestijnen. Boekencentrum Zoetermeer 2012, 160 pagina’s, ISBN 978 90 239 2642 9.

zondag 14 oktober 2012 een themabijeenkomst over Religie en levensovertuiging en de Shoah. Spreker: Bettine Siertsema (Vrije Universiteit Amsterdam), in 2007 gepromoveerd op een onderzoek naar de levensbeschouwelijke aspecten van Nederlandse dagboeken en memoires over de naziconcentratiekampen. Verder vertoning van de film God on Trial (Groot-Brittannië, 2008). Aansluitend

gesprekken met huisarts Rob Oudkerk over dilemma’s in zijn joodse familie en met de joodse koorleidster en zangeres Shura Lipovsky. Gespreksleiding: Annemiek Schrijver (IKON). Plaats en tijd: Verzetsmuseum Amsterdam, Plantage Kerklaan 61, 13.30-17.00 uur, kosten € 10,00 (museumkaarthouders € 6,50). Reserveren via [email protected] of tel. (020) 620 25 35.

• Religie en Shoah Vielen mensen tijdens de Tweede Wereldoorlog van hun geloof bij het aanschouwen van de gruwelijkheden in de kampen? Of hadden zij juist steun aan hun geloof? Werden anderen misschien religieus in uiterste wanhoop? Ter gelegenheid van de herdenking van de opstand in het vernietigingskamp Sobibor op 14 oktober 1943 organiseert Stichting Sobibor samen met het Verzetsmuseum Amsterdam op

• Conferentie over leven en dood In de media loopt al enige tijd een discussie over de mogelijkheden voor mensen om zelf hun levenseinde te kiezen. In het debat over ‘hoe te sterven?’ dreigt echter de vraag ‘hoe te leven?’ uit zicht te raken. Tijdens de conferentie over voltooid leven met als titel ‘Een tijd om te leven en een tijd om te sterven’ wordt niet de dood, maar het leven centraal gesteld. Hoe kijken we in onze samenleving aan tegen het ouder worden? Hoe draag je de last van zich opeenstapelende verlieservaringen? Is er een moment aan te wijzen waarop het leven klaar is? Zijn er mensen binnen de kerk met wie je kunt praten over je verlangen je levenseinde te bespoedigen? Deze conferentie wil het gesprek binnen de kerk over kwesties rond het levenseinde stimuleren en stof tot nadenken geven over ‘het nieuwe ouder worden’. Prof. dr. Frits de Lange, hoogleraar ethiek aan de Protestantse Theologische Universiteit, geeft een theologische reflectie op het ouder worden, dr. Arjan

Plaisier, scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk, spreekt over de visie van de kerk op het debat over levensbeëindiging op verzoek. Dr. Annemarieke van der Woude, predikantgeestelijk verzorger in een verpleeghuis en lid van de werkgroep Pastoraat en Gezondheidszorg, gaat in op kwetsbare ouderen in het verpleeghuis en dr. Christa Anbeek, universitair hoofddocent bestaansfilosofie aan de Universiteit voor Humanistiek en remonstrants predikant, spreekt over de geestelijk verzorger als gesprekspartner over het zelfgekozen levenseinde. Organisatie: Werkgroep Pastoraat en Gezondheidszorg van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk. Plaats en tijd: Protestants Landelijk Dienstencentrum Utrecht, 30 november, 14.00–18.00 uur. Aanmelden: Julia van Doorn, [email protected], tel. (030) 880 18 88. Prof. dr. Frits de Lange. Kerkinformatie  •  oktober 2012

19

20 |

JOP is jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland

Deel je werkvormen met heel Nederland! Sinds 10 september kan iedereen zijn eigen succesvolle werkvorm voor jeugdwerk delen met anderen. JOP heeft hiervoor een uniek en interactief systeem ontwikkeld. Op eenvoudige wijze kan iedereen die betrokken is bij jeugdwerk in plaatselijke gemeenten zelfbedachte werkvormen toevoegen aan de werkvormen-database op de website van JOP. Zo worden lokale creatieve en inspirerende werkvormen beschikbaar voor iedereen. Iedereen die een werkvorm heeft bedacht en uitgevoerd in het kerkelijk kinder- of jongerenwerk wordt van harte uitgenodigd deze met anderen te delen. Waarom? Omdat het goed is te delen wat werkt; en omdat mensen die betrokken zijn bij jeugdwerk als geen ander, vanuit de beproefde praktijk, weten wat werkt! Werkvormen worden na inzending door JOP bekeken en geplaatst met bronvermelding. Binnen handbereik Het zou zonde zijn als goede werkvormen alleen plaatselijk worden gebruikt en niemand ze ontdekt. Ze verdienen namelijk verdere bekendheid. Een bijkomend voordeel van jop.nl/werkvormen: de creaties van anderen liggen ineens binnen handbereik. Een schat aan nieuwe mogelijkheden,

om te gebruiken en te combineren. Een mooie manier om de krachten te bundelen en samen te werken met medejeugdwerkers uit heel Nederland.

Jeugdwerker Bas: ‘Werkvormen is een product waar ik lang op heb gewacht. Het maakt mijn werk als jeugdwerker zoveel makkelijker. Dat het gratis is, maakt het natuurlijk nog leuker.’

Dit initiatief van kennis delen en mensen verbinden past bij de taak van JOP om iedereen in het kerkelijk jeugdwerk te ondersteunen in de taak van jeugdwerker. Gratis Eerder dit jaar is de werkvormen-database al online gegaan en gevuld met kant-en-klare werkvormen die ontwikkeld zijn door JOP. Al in de eerste week daarna hebben zich honderden geïnteresseerden geregistreerd en dat aantal stijgt elke dag. De database is, na registratie, gratis te gebruiken. Daarmee is de informatie bereikbaar voor iedereen. De database is op meerdere manieren eenvoudig te doorzoeken. Zo kan gezocht worden naar werkvormen voor bepaalde leeftijdscategorieën over inhoudelijke thema’s of voor bepaald soort jeugdwerk, zoals club of catechese. Zie voorbeelden in het kader. Actualiteiten De database wordt door JOP dagelijks aangevuld met nieuwe programma’s, spellen, bijeenkomsten en ideeën. JOP houdt tevens rekening in het aanbod met de tijd van het (kerkelijk) jaar. Ook kan de maatschappelijke actualiteit aanleiding zijn om snel nieuw aanbod in de database te plaatsen. Zo kan iedereen die betrokken is bij jeugdwerk optimaal inspelen op nieuws en met geschikte werkvormen aan de slag met actualiteiten. Op deze manier blijft er constant wat nieuws te halen in de werkvormen-database. Meer informatie: www.jop.nl/werkvormen Marieke Riedemann,

Foto: Ton Stanowicki

Kerkinformatie  •  oktober 2012

Communicatieadviseur JOP

|

21

Themabijeenkomst Geloofsopvoeding voor kinderen en jongeren

Cursus Communiceren met de doelgroep

Themabijeenkomst Maatschappelijke stage

Een selectie uit de werkvormen-database:

JOP biedt de volgende vervolgcursussen en thema-avonden:

X-treme make-over junior 8-12 jaar | 1 uur en 35 min. | Club | Catechese | Leefwereld En Ontwikkeling Jeugd | Samenleven Programma rond schoonheid. Verkleden, fotoshoot, creatieve verwerking, verhaal, actieve afsluiter. Als een huis zo veilig 8-12 jaar | 45 min. | Club | Viering | Gebeden, Verhalen En Gedichten | Bijbel Hervertelling van 1 Koningen 6 tot 9 (Salomo bouwt de tempel) met een knutselopdracht. Je eigen gebedsmenu 12-16 jaar | 16+ | coach | 30 min. | Club | Catechese | Viering | Vieren | Gespreksvormen | Bidden Artikel met ideeën om op creatieve manier te bidden.

Themabijeenkomst Kinderwerk WAYtoGO

Oorlog... logisch? 12-16 jaar | 16+ | 20 min. | Club | Catechese | Gespreksvormen | Oorlog En Vrede | Samenleven Stellingenspel rond het thema oorlog en vrede. Over oorlogen zijn bibliotheken volgeschreven. Over vrede ook, vaak over vrede na de oorlog, tot de volgende oorlog. Helaas is er geen eenduidig idee over vrede of over de vraag hoe die te bereiken. Dappere bikkels en (blind) vertrouwen 16+ | 1 uur en 5 min. | Club | Catechese | Heel Programma | Jeugdparticipatie | Jeugdwerk Over ten strijde trekken, vertrouwen op God, angst, ervaringen, wat zegt de Bijbel erover. Snuffelen aan de belijdenis 16+ | 1 uur en 50 min. | Catechese | Heel Programma | Belijdenis Over belijdenis doen, waarde van de vier pijlers, verbeelden, luisteren.

Themabijeenkomst Jeugdwerk voor jong en oud in de gemeente

Kerkinformatie  •  oktober 2012

22 | •  D i e n s t g e h e i m e n

• berichten

• Cursussen en studiedagen

Basiscursus Nieuwe ambtsdragers 2 oktober, Beverwijk

Hieronder staat het overzicht van de basis- en vervolgtrainingen en de landelijke cursussen van het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie (PCTE) in de komende maanden. Aanmelding en nadere informatie over cursusinhoud, ook over het aanvragen van een cursus op maat voor de eigen gemeente: www.pkn.nl/pcte. Als predikanten en kerkelijk werkers punten kunnen halen in het kader van de Permanente Educatie (PE) staat dat erbij vermeld. Vragen? PCTE, Postbus 8504, 8503 RM Utrecht, tel (030) 880 1558, e-mail: [email protected] U kunt zich nog inschrijven voor de volgende cursussen en activiteiten:

Basiscursus Nieuwe ambtsdragers 3 oktober, Ridderkerk 30 oktober, Bodegraven 6 november, Hilversum 7 november, Eerbeek 23 januari 2013, Velp

Adventsretraite 14 december, Maarssen

Basiscursus ZWO 1 oktober, Heerenveen

Basiscursus Catechese 4 oktober, omgeving Hoorn

Cursus Beroepingswerk 31 oktober, Leek

Basiscursus Clubwerk YOUNG (12 plus) 1 oktober, omgeving Veenendaal

Cursus Motiverende gespreksvoering (Punten PE 2,5) 11 oktober, Utrecht

PCTE

Moet de paaskaars op Goede Vrijdag gedoofd worden? Wat zeg je eigenlijk in een consistoriegebed? En: Kun je ook biechten in de Protestantse Kerk? In deze rubriek gaat de werkgroep Eredienst in op vragen van lezers over liturgische vormgeving van de kerkdienst in brede zin.

Ogen open of dicht? Vraag: Als de dominee de zegen uitspreekt, moet ik dan mijn ogen open doen of dicht? Antwoord: De zegen bij uitstek komt uit Numeri 6. Daarin zegt God ‘en Ik zal hen zegenen’. Als de priester de zegen uitspreekt, dan zal God dus zegenen. De Joodse priester maakt dat duidelijk door het zegenende gebaar. Als hij de handen opheft om te zegenen, dan zijn de vingers gespreid. Want God zelf staat achter die priester, die zendt zijn zegen er als het ware doorheen. Daarom dien je niet te kijken naar een zegenende priester, want de zegen komt van God. Dat is ook het verschil met de groet aan het begin van onze kerkdienst. Die komt van de voorganger, een mens zoals u, die mag u dus ook gewoon aankijken. Maar de zegen komt van God zelf! Daarom kunt u als u de zegen ontvangt beter uw ogen dichtdoen. Want God staat achter degene die de zegen geeft. Er gebeurt daadwerkelijk iets als de zegen uitgesproken wordt. Het is geen wens, geen aardigheidje. Het is niet (wat je wel eens hoort): namens God mag ik u nog iets meegeven. Als er gezegd wordt: de HERE zegene u, dan is dat geen leeg gebed of vrome wens, maar het gebeurt dan ook. Door het uitspreken wordt de zegen gegeven. Wacht dan ook nog even met uw jas dichtknopen en uw liedboek in uw tas frommelen. Dat kan daarna nog wel. Ontvang de zegen, met gesloten ogen, in volle aandacht! Kees Baggerman lid van de werkgroep Eredienst Heeft u een vraag over de eredienst? Stel deze via [email protected] Kerkinformatie  •  oktober 2012

Basiscursus Diaconaat 23 oktober, Barneveld 25 oktober, Swifterbant 6 november, Gorinchem 7 november, Barendrecht 13 november, Lisse 15 januari 2013 Buitenpost 5 februari 2013, Dedemsvaart Basiscursus Diaconie van de buurt 5 november, Alkmaar 6 november, Capelle aan den IJssel Basiscursus Groothuisbezoek 9 oktober, Naaldwijk Basiscursus Jeugdambtsdragers 8 oktober, Leeuwarden Basiscursus Jeugdambtsdragers 29 oktober, Ommen Basiscursus Kerk en communicatie 29 oktober, Landsmeer 14 november, Rhoon Basiscursus Kerkrentmeesters 3 oktober, Bodegraven 15 januari 2013, Drachten Basiscursus Liturgie 8 oktober, Drachten Basiscursus Missionair Werk 8 november, Hardinxveld Giessendam

Basiscursus Pastoraat 2 oktober, Nieuwerkerk 2 oktober, Hendrik-Ido-Ambacht 11oktober, Breukelen 25 oktober, Zuilichem 1 november, Sneek 5 november, Naaldwijk 6 november, Nieuwerkerk 7 november, Oldambt 12 november, Lichtenvoorde 15 november, Zaltbommel 22 november, Arnhem

Cursus 'Omgaan met eenzaamheid' 4 oktober, Assen Cursus Pastoraat bij rouw 15 november, Hardenberg Cursus Pastoraat bij rouw 22 november, Naaldwijk Cursus Pastoraat en ouderen 15 oktober, Rotterdam Cursus preeklezen 31 oktober, Drachten 12 februari 2013, Scheemda Cursus Presentatie voor voorgangers (Punten PE 0,5) 1 oktober, Houten 2 oktober, Drachten Cursus voor de scriba 8 november, Rhoon 12 november, Joure 12 november, Zuidhorn Leidinggeven aan veranderingen (Punten PE 3,5) 14 januari 2013, Utrecht Met vreugde werken vanuit je roeping 1 oktober, Maarssen Studiedag Kerken en Wmo 5 oktober, Utrecht

|

23

•  Va n a f d e w e r k v l o e r

Kan het ook leuk zijn?

Themabijeenkomst Communicatie 9 oktober, omgeving Zoetermeer 8 november, omgeving Almelo Training begeleiding Meditatie 12 maart 2013, Doorn, Hydepark

Geloven in Leren Cursusoverzicht 2012

2013

Uitvaartdiensten leiden door gemeenteleden 26 oktober, Driebergen-Rijsenburg 26 januari 2013, Hoogeveen Vrijwilligersbeleid in de gemeente 24 oktober Hengelo Wees stil en luister (punten PE 1) 2 juli 2013, Grandchamp in Zwitserland Zorg voor de ziel (punten PE 2,5) 16 januari 2013, Maarssen

PROTESTANTS CENTRUM VOOR TOERUSTING EN EDUCATIE

• ‘De dominee gaat vooruit’ Predikanten en anderen die zich oriënteren op een baan als geestelijk verzorger zijn welkom op een conferentie over samenwerken in de zorg. De dag wordt gehouden op 5 november 2012 en krijgt als titel mee: ‘De dominee gaat vooruit, handvatten voor geïntegreerd werken in de zorg’. De conferentie is belegd door de Protestantse Sectorraad van de VGVZ (vereniging van geestelijk verzorgers), die de dag in eerste instantie voor haar eigen protestantse VGVZleden organiseert. Na eerdere bezinning op de identiteit van de protestantse geestelijk verzorger, concentreert zij

• Symposium ‘Europa, het einde van nationale kerken?’

Welke toekomst hebben nationale kerken als de Europese integratie doorgaat? Gaan ze nationale saamhorigheid versterken of internationale solidariteit bevorderen? Over deze vragen wordt op 25 oktober een symposium in Groningen gehouden. Direct na het symposium vindt de eerste openbare promotieplechtigheid aan de Protestantse Theologische Universiteit in de vestiging Groningen plaats. Pieter Dronkers verdedigt dan zijn proefschrift ‘Citizen or Believer. How to Define Civic Allegiance in a Globalised Society: A Dutch Case Study’ in het Academiegebouw te Groningen De dissertatie gaat over Nederlandse visies op de loyaliteit van gelovigen aan nationale overheden. Promotor is prof.dr. Frits de Lange, hoogleraar ethiek aan de PThU te Groningen. Pieter Dronkers is sinds 1 mei directeur van het Centre of Learning and Dialogue in Nes Ammim (Israël).

zich nu op de kennis en kunde van de geestelijk verzorger. Samen met de Protestantse Theologische Universiteit presenteert de Protestantse Sector VGVZ op deze dag een competentiemodel voor de geestelijk verzorger. Dit model is gericht op het verbeteren van de samenwerking met andere disciplines in de zorg. Plaats en tijd: zalencentrum ‘In de Driehoek’, Willemsplantsoen 1-C, Utrecht, 10.0016.30 uur. Informatie en aanmelding: www.vgvz.nl/sectoren/protestant.

Organisatie: werkgroep Theologische Ethiek van de landelijke Onderzoeksschool Ethiek (OZSE), waarin dertien Nederlandse universiteiten samenwerken. Dagvoorzitter is dr. Theo A. Boer, ethicus aan de PThU en voorzitter van de werkgroep. Sprekers: drs. Pieter Dronkers (‘Zijn gelovigen loyale burgers?’), dr. Christoph Jedan (ethicus RU Groningen, over: ‘Loyaal – tot op welke hoogte?’), prof.dr. Leo Koffeman (hoogleraar kerkgeschiedenis PThU, over ‘Een nationale kerk: een protestantse erfzonde?’), en prof.dr. Ad L.Th. De Bruijne (hoogleraar Ethiek en Encyclopedie van de theologie aan de vrijgemaakt-gereformeerde Theologische Universiteit Kampen, over: ‘Hebben christenen hun burgerschap niet “in de hemelen”?’. Belangstellenden zijn hartelijk welkom. Plaats en tijd: Protestantse Theologische Universiteit, Oude Ebbingestraat 25, Groningen, van 13.30-15.30 uur. Toegang gratis. Aanmelden: [email protected]. Meer informatie: www.pthu.nl.

‘Beste Els’, schrijft ds. Kees Benard van de Brugkerk uit Lemelerveld, ‘wij zijn toe aan de herziening van ons beleidsplan. Ik heb inmiddels een beleidsgroepje dat daaraan mee wil werken, maar Anton wil alleen meedoen als het leuk wordt. Een inspirerend proces dat energie oplevert, dat is wat we willen. Kan dat?’ Heerlijk, zo’n vraag in je mailbox! We zijn in Lemelerveld aan de slag gegaan met de waarderende manier van werken. De kerkenraad begon met een bezinningsweekend om kennis te maken met deze aanpak: uitgaan van wat goed gaat, van wat van waarde is, en op basis daarvan plannen maken voor de toekomst. Daarna ging de gemeente aan het werk. Op een gemeenteavond vertelden de mensen elkaar over de ‘pareltjes’ van het gemeenteleven. Dat maakte veel energie los – mensen bleven lang napraten. Gedurende de zomermaanden werken gemeenteleden aan een creatieve verbeelding van de wensen voor de toekomst: foto’s, een kijkdoos, een collage, een lied… Op de startzondag wordt daarvan een tentoonstelling gehouden. Die verbeeldingen zijn dan weer de basis voor de concretisering van de plannen voor de komende beleidsperiode. ‘Beleef het in de Brugkerk!’ is inmiddels het motto voor het beleidsplan in wording. En regelmatig zingt de gemeente het lied ‘Vol van verwachting zijn wij gekomen’. Ds. Benard schrijft: ‘Voor ons drukt dit lied het beste uit wat wij van de kerk verwachten en hopen dat de Brugkerk zal zijn: een plek waar we weer weten waartoe we bestaan, waar we herinnerd worden aan hoe we bedoeld zijn, een inspiratiebron om de wereld en ons leven te herscheppen, een gemeenschap waar we warmte, liefde en licht beleven.’ En Anton? Die vindt het leuk! Els Deenen gemeenteadviseur classes Ommen en Hardenberg

Kerkinformatie  •  oktober 2012

24 | • berichten

• Boek ten bate van kerk Roodeschool

In 2010 besloot Protestantse gemeente van Roodeschool het kerkgebouw in Roodeschool (de voormalige gereformeerde kerk) ingrijpend te renoveren en het gebouw in Oosteinde (de voormalige hervormde kerk) te sluiten. De laatste zondagse eredienst te Oosteinde werd gehouden op 20 maart 2011. Over de toekomst van karakteristieke kerkgebouw van Oosteinde is nog geen besluit gevallen. Om het niet te vergeten schreef Teun Juk uit Hattem er een boek over onder de titel: ’De kerk van Oosteinde (Roodeschool). Een gebouw met een eigen gezicht’. Deze in neogotische stijl opgetrokken Waterstaatskerk

werd gebouwd in 1846 en in 1913 met een dwarspand vergroot. Het gebouw kreeg toen een platformkansel en een prachtige terazzovloer. Vanuit de hoogte kijken vier mensen gezichten toe op de vieringen in de kerk. Verder heeft het gebouw betekenisvolle glas-in-loodramen en een orgel van P. van Oeckelen uit 1874. Zo lang het kerkgebouw er staat, heeft het dorp Oosteinde bestaansrecht. In het gebouw ligt de ziel van de dorpsgemeenschap besloten. Ook de pastorie, de predikanten en het kerkhof komen aan de orde. De auteur pleit voor het behoud van het gebouw. Het boek, 76 pg, kost € 7,50 (excl. verzendkosten). De opbrengst is voor het onderhoud van de kerk. Te bestellen via: www.uitgavennoordgroningen.nl •

• Relatiemagazine Bries In de tweede week van oktober wordt het tweede nummer van Bries, het relatiemagazine van Missionair Werk en Kerkgroei, verstuurd naar donateurs, ambassadeurs en andere belangstellenden. Het magazine bevat onder meer een reportage over de pioniersplek Kop van Zuid in Rotterdam, een

impressie van de buurtlunches vanuit de kerk in de wijk Krispijn in Dordrecht, een portret van een kerkverlater en een –toetreder en een missionair recept van kookdominee Han Wilmink. Bries wil infomeren, wil laten zien wat er in de plaatselijke gemeenten gebeurt aan missionair werk, en wil verant-

woording afleggen van wat gedaan wordt met het donateurgeld. Wilt u een exemplaar van Bries ontvangen? Stuur dan een e-mail naar missionair@ pkn.nl. Het eerste nummer van Bries verscheen in april 2012 – deze is nog te bekijken op www.pkn.nl/missionair/bries. •

• ‘Wandelen met God’ in Week van gebed

bries “Gewoon doorg

aan met ademhalen

. En ondertussen

missionair zijn.”

Voorjaar 2012

• Steun Kamer voor verblijfsvergunning kinderen Kerk in Actie is blij dat er zich nu een Kamermeerderheid aftekent die wil regelen dat kinderen die hier al erg lang (geworteld) zijn in Nederland mogen blijven. De kerkelijke organisatie voor zending en diaconaat vraagt hier al jaren om vanwege de schrijnende omstandigheden waarin deze kinderen leven. Meer dan twintigduizend mensen stuurden in de eerste helft van dit jaar kaarten van Kerk in Actie aan de minister van Immigratie en Asiel, waarin onder ander een oproep van die strekking stond. Kerk in Actie hoopt dat, in afKerkinformatie  •  oktober 2012

wachting van wetgeving hieromtrent, er nu geen kinderen die al meer dan vijf jaar in Nederland verblijven, zullen worden uitgezet. Kerk in Actie betreurt dat door de politieke onrust rond dit onderwerp bij de (in)formatie van een regering, deze kinderen voor de zoveelste keer tot object van debat en politieke twist zullen worden, waardoor ze onzeker en vertwijfeld kunnen raken. Daarom roept Kerk in Actie politici op om hier rekening mee te houden. •

De Raad van Kerken en de Evangelische Alliantie (EA) hebben voor de Week van gebed voor de eenheid in 2013 als thema gekozen ‘Wandelen met God’. De woorden sluiten aan bij de oproep uit Micha 6: 8 om Gods weg van trouw, nederigheid en gerechtigheid te gaan. De gebedsweek vindt in 2013 plaats van 20 tot 27 januari. Het thema is dit keer aangedragen door kerken in India, waar tachtig procent van de christenen behoort tot de Dalits, de ‘outcasts’ die zelfs buiten het kastenstelsel geplaatst zijn. Zij herkennen de kritiek van Micha op politieke en religieuze leiders die leiding geven aan een maatschappij die gekenmerkt werd door corruptie, onrecht en machtsmisbruik. Met Micha pleiten ze voor gerechtigheid. Tijdens de gebedsweek in 2013 zullen christenen wereldwijd stilstaan bij de oproep om trouw te zijn en de weg van gerechtigheid en nederigheid te gaan. Informatie en materialen: www.weekvangebed.nl > vieren > Week van gebed voor de eenheid 2013. •

| • collecten

• Collecte Kerk in Actie Najaarszendingsweek 4 november

Op zondag 4 november is de collecte bestemd voor het zendingswerk van Kerk in Actie. Centraal staat Jasper Maas, die als uitgezonden medewerker namens Kerk in Actie werkt aan het Presbyteriaans Trainingscentrum in Tamale, Noord-Ghana, Hij geeft daar trainingen aan mensen uit omringende dorpen die kerkelijk werker willen worden. De protestantse kerken in het islamitische Noord-Ghana zijn nog klein, maar groeien snel. Alleen kunnen de meeste kerkleden niet lezen of schrijven. Hun samenkomsten bestaan uit zang en gesprekken over het geloof. Voor de woordverkondiging zijn ze afhankelijk van het voorlezen en preken van anderen, zoals kerkelijk werkers. De cursisten worden uitgedaagd

kritisch na te denken. Ze leren de Bijbel te verstaan in de context van NoordGhana. Zo verkondigen zij het Evangelie in de dorpen en bereikt de Bijbel veel boerenfamilies in Noord-Ghana. Behalve over geloofsoverdracht en kerkzijn, gaan de trainingen voor kerkelijk werkers ook over praktische zaken als hygiëne, gezondheid en hiv/aids. Zending vormt een belangrijk deel van het werk van Kerk in Actie, omdat wij willen dat de mensen de bevrijdende kracht van het Evangelie ervaren. In Noord-Ghana en overal ter wereld. Steun daarom deze collecte voor de zending. Bij deze collecte zijn posters, folders en advertentieprints beschikbaar, via [email protected] of (030) 880 13 37. Meer informatie: www.kerkinactie.nl/ collectes of www.pkn.nl/steunons. •

WWW.KERKINACTI

ING 456

ULPMAAT 10 | FOTO: SCHULDH JAARGANG 24 | NR

JE

Diaconaat 11 november

E.NL/DIACONAAT

COLLECTE DIACONAAT 11 NOVEMBER

2012

WWW.KERKINACTIE.N

ING 456

• Collecte Kerk in Actie

Van schulden bevrijd

Bevrijdende woorden

Uit het armoedeonderzoek van Kerk in Actie blijkt dat plaatselijke diaconieën vooral hulp bieden aan huishoudens met een betalingsachterstand. Het gaat dan vooral om rekeningen voor woonen zorgkosten die mensen niet tijdig kunnen betalen vanwege financiële problemen. Om deze groep mensen te helpen heeft Kerk in Actie, samen met andere kerkelijke en christelijke organisaties, het initiatief genomen tot het project SchuldHulpMaatje, waarbij goed opgeleide vrijwilligers mensen met schulden bijstaan. Niet met geld, maar met advies en morele ondersteuning.

L/ZENDING

COLL ECTE NA ZEND JAARSINGS WEEK 4 NO V EMBE

R 201

2

Zij helpen de mensen hun uitgavenpatroon op orde te brengen, om zo schuldenvrij te worden. En om in de toekomst schulden te voorkomen. Het project SchuldHulpMaatje is een van de diaconale activiteiten waarvoor Kerk in Actie zich namens alle gemeenten inzet. Met de collecte op 11 november voor het diaconale werk van Kerk in Actie vragen wij uw bijdrage voor het Project SchuldhulpMaatje en voor het andere diaconale werk in Nederland van Kerk in Actie. Van harte aanbevolen! Bij deze collecte zijn posters, folders en advertentieprints beschikbaar, via [email protected] of (030) 880 13 37. Meer informatie: www.kerkinactie.nl/ collectes of www.pkn.nl/steunons.

• berichten

• Afrekening Beeldenstorm terug in Amersfoort Eind oktober wordt in veel kerkelijke gemeenten de kerkhervorming herdacht, omdat Maarten Luther op 31 oktober 1517 zijn stellingen publiceerde in Wittenberg. De Universiteit van Amsterdam (UvA) heeft afgelopen voorjaar een document uit de begintijd van de kerkhervorming overgedragen aan Archief Eemland. Het gaat om een afgedwaald archiefstuk uit de jaren 1572-1573 van de Sint-Joriskerk in Amersfoort. Het rekeningboek is van historische betekenis, omdat hierin opgave wordt gedaan van de schade die tijdens de eerste Beeldenstorm in 1572 in de kerk in Amersfoort werd

aangericht. Het geeft daarmee een indruk van de inrichting van de kerk vóór de Hervorming. Garrelt Verhoeven, hoofdconservator Bijzondere Collecties van de UvA: ‘Het document werd circa honderd jaar geleden door het archief uitgeleend aan een hoog-leraar en kwam na diens dood per abuis in zijn privé-collectie terecht, die later door de universiteitsbibliotheek is aangekocht. Met de teruggave zetten we een historische fout weer recht.’ In ruil voor de rekening ontving de UBA een zeventiende-eeuws muziekboek, dat zij al lang in bruikleen had van het Amersfoortse museum.

De complete vertaling van de rekening van de Beeldenstorm in Amersfoort is te zien in een webexpositie op www.archiefeemland.nl/ webexposities/beeldenstorm. Kerkinformatie  •  oktober 2012

25

26 |

Bijbelteksten oktober 2012 Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door dit rooster te gebruiken verbonden met de wereldoecumene. ma 1 De Heer is goed, een vesting in tijden van nood, hij kent wie bij hem schuilen. (Nahum 1: 7-8) di 2

Jezus zegt: De Geest van de waarheid zal jullie, wanneer hij komt, de weg wijzen naar de volle waarheid. Hij zal niet namens zichzelf spreken, maar hij zal zeggen wat hij hoort. (Johannes 16: 12-15)

wo 3 Jezus zei: Ik moet het goede nieuws over het koninkrijk van God brengen, want daarvoor ben ik gezonden. (Lucas 4: 42-44) do 4 Jezus zegt: Behandel anderen zoals je wilt dat ze jullie behandelen. (Lucas 6: 27-35) vr 5

Paulus schreef: Stel uzelf in dienst van God. Denk aan uzelf als levenden die uit de dood zijn opgewekt en stel uzelf in dienst van God als een werktuig voor de gerechtigheid. (Romeinen 6: 8-14)

za 6

Jakobus schreef: God geeft aan iedereen zonder voorbehoud en zonder verwijt. (Jakobus 1: 5-8)

zo 7

Jezus zegt: Ik verzeker jullie: wie niet als een kind openstaat voor het koninkrijk van God, zal er zeker niet binnengaan. (Marcus 10: 2-16)

ma 8 Dit zegt de Heer: Wees niet bang, mijn dienaar, die ik heb uitgekozen. Ik zal water uitgieten op dorstige grond, waterstromen over het droge land. Ik zal mijn geest uitgieten over jou. (Jesaja 44: 1-5) di 9

Laat u bij het bidden leiden door de Geest, iedere keer dat u bidt; blijf waakzaam en bid voortdurend voor alle heiligen. (Efeziërs 6: 18-20)

wo 10 Moge de God van de vrede, die onze Heer Jezus, de machtige herder van de schapen, van de doden heeft weggeleid, u toerusten met al het goede, zodat u zijn wil kunt doen. (Hebreeën 13: 17-25) do 11 Paulus schreef: Geprezen zij God die ons in al onze ellende moed geeft, zodat wij door de troost die wijzelf van God ontvangen, anderen in al hun ellende moed kunnen geven. (2 Korintiërs 1: 3-7) Kerkinformatie  •  oktober 2012

vr 12 Jezus zegt: Gelukkig wie zuiver van hart zijn, want zij zullen God zien. Gelukkig de vredestichters, want zij zullen kinderen van God genoemd worden. (Matteüs 5: 1-12) za 13 Jezus bad zijn Vader voor zijn leerlingen: Ik ben al niet meer in de wereld, ik ga naar u toe, maar zij blijven wel in de wereld. Heilige Vader, bewaar hen door uw naam, de naam die u ook aan mij gegeven hebt, zodat zij één zijn zoals wij één zijn. (Johannes 17: 6-11) zo 14 Jezus zegt: Iedereen die alles heeft achtergelaten omwille van mij en het evangelie, zal in deze tijd het honderdvoudige ontvangen, gepaard met vervolging, en in de tijd die komt het eeuwige leven. (Marcus 10: 17-30) ma 15 God, naar u smacht mijn ziel, naar u hunkert mijn lichaam. Uw liefde is meer dan het leven. (Psalm 63) di 16 Ik blijf hopen op de God die mij redding zal brengen. Al is het donker om mij heen, de Heer is mijn licht. (Micha 7: 7-8) wo 17 Paulus schreef: Wij verkondigen wat het oog niet heeft gezien en het oor niet heeft gehoord, wat in geen mensenhart is opgekomen, dat heeft God bestemd voor wie hem liefheeft. (1 Korintiërs 2: 1-9) do 18 Jezus zegt: De oogst is groot, maar arbeiders zijn er weinig; vraag dus de eigenaar van de oogst of hij arbeiders wil sturen om de oogst binnen te halen. (Lucas 10: 1-9) vr 19 Paulus schreef: God is trouw en zal niet toestaan dat u boven uw krachten wordt beproefd: hij geeft u mét de beproeving ook de uitweg, zodat u haar kunt doorstaan. (1 Korintiërs 10: 12-13) za 20 Bij u, God, is de bron van het leven, door úw licht zien wij licht. (Psalm 36) zo 21 Jezus zegt: De Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en zijn leven te geven om velen te redden. (Marcus 10: 35-45)

ma 22 Jeremia zei: U kent mij, Heer, u ziet mij, u weet dat ik u in mijn hart draag. (Jeremia 12: 1-3a) di 23 Vrede, vrede voor iedereen, ver weg of dichtbij – zegt de Heer –, ik zal genezing brengen. (Jesaja 57: 14-19) wo 24 Paulus schreef: Wanneer de Geest ons leven leidt, laten we dan ook de richting volgen die de Geest ons wijst. (Galaten 5: 16-26) do 25 God heeft ons gered uit de macht van de duisternis en ons overgebracht naar het rijk van zijn geliefde Zoon, die de vergeving van onze zonden heeft gebracht. (Kolossenzen 1:9-14) vr 26 Hij die Christus Jezus uit de dood heeft opgewekt, zal ook u die sterfelijk bent, levend maken door zijn Geest, die in u leeft. (Romeinen 8: 1-11) za 27 Paulus schreef: Wij spreken alleen omdat God ons het evangelie heeft toevertrouwd – niet om mensen te behagen, maar God, die de mensen doorgrondt. (1 Tessalonicensen 2:1-12) zo 28 Jezus vroeg aan de blinde: “Wat wilt u dat ik voor u doe?” Hij antwoordde: “Rabboeni, zorg dat ik weer kan zien.” Jezus zei tegen hem: “Ga heen, uw geloof heeft u gered.” En meteen kon hij weer zien en hij volgde hem op zijn weg. (Marcus 10: 46-52) ma 29 Paulus schreef aan Timoteüs: Schaam je er niet voor om van onze Heer te getuigen. Hij heeft ons gered en ons geroepen tot een heilige taak. (2 Timoteüs 1: 6-11) di 30 Wie van jullie heeft ontzag voor de Heer? Laat degene die rondwaart in de duisternis, zonder een straal van licht, vertrouwen op de naam van de Heer en steunen op zijn God. (Jesaja 50: 10) wo 31 Laten we het goede doen, zonder op te geven, want als we niet verzwakken zullen we oogsten wanneer de tijd daarvoor gekomen is. (Galaten 6: 7-10)

|

•  a d v e r t e n t i e s

Advertenties Aanlevering vacatureadvertenties Per e-mail aan: [email protected] (de kale tekst in een Word-bestand en logo’s uitsluitend apart in een jpg-bestand) of in papieren vorm per post aan: Kerkinformatie Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen in Advertenties (F. Rozemond), Postbus 8504, 3503 vier verschillende formaten geplaatst worden: Klein (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden), RM Utrecht. Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520 woorden/hele pagina). Voor deze formaten gelden Naam en logo’s respectievelijk de volgende tarieven: € 174, € 348, De afkorting PKN wordt zoveel mogelijk vermeden. € 698 en € 1.394. Het aantal woorden wordt Wanneer het logo van de Protestantse Kerk wordt berekend met de functie ‘Woorden tellen’ onder gebruikt dient dat volledig (met vaste naamtekst) te Extra in tekstverwerkingsprogramma Word. worden afgedrukt. Dit in verband met de optimale en eenduidige werking ervan. Eigen varianten op Andere advertenties kunnen worden aangeboden dit logo kunnen in Kerkinformatie worden geweibij de drukker. Formaten, tariefkaart en aanlevergerd. Andere eigen logo’s, beeldmerken, vignetten informatie: www.bdu.nl > Koninklijke BDU of foto’s zijn uiteraard hartelijk welkom. Uitgevers > mediadocumentatie. Kerkinformatie kent twee soorten advertenties: vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en andere advertenties.

Onze gemeentekarakteristiek: - ‘kerk van het dorp’ - variatie in vieren - team van twee predikanten en een kerkelijk werker - er kan veel… (De volledige profielschets vind je op onze website) We zijn een eind op weg en willen graag verder. Daarom zoeken we een

predikant(e) voor 0,7 fte (tot 1 fte is bespreekbaar) • die lef en visie heeft, • die ervaring heeft, • die boeiend, helder en spontaan, met toewijding Gods boodschap voor de mens uitdraagt en daarbij de actualiteit betrekt, • die een warm hart voor mensen van alle leeftijden heeft, • die het jeugdwerk een duidelijke plek geeft binnen onze gemeente en actief is in het betrekken van jongeren en jonge gezinnen bij de kerk, • die een bruggenbouwer is en samenwerking zoekt met mensen en organisaties van binnen en buiten de kerk, • die vernieuwend en creatief is en gebruik maakt van hedendaagse media en communicatiemiddelen. Herken je een flink aantal van deze vaardigheden in jezelf, dan dagen we je uit te solliciteren. Nieuwsgierig? Kijk op www.pgos.nl Informatiepakket opvragen kan via de voorzitter van de beroepingscommissie, Hugo de Zeeuw; [email protected] of (0118) 46 27 33. Je sollicitatie kun je tot uiterlijk drie weken na de verschijning van dit blad naar bovengenoemd e-mailadres sturen.

Uiterste aanleverdata (zie ook www.pkn.nl homepage, linksboven onder tijdschriften/nieuwsbrieven): Novembernummer 1 oktober Decembernummer 5 november Januarinummer 25 november

De advertentiepagina’s in Kerkinformatie worden vanaf de dag van verschijnen tevens geplaatst op www.pkn.nl > klik rechtsboven op: Vacatures. De redactie van Kerkinformatie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Bij de opmaak zal zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de wensen van de adverteerder.

De Protestantse Gemeente Luttelgeest (Noordoostpolder)

Onze levendige gemeente zoekt een

predikant m/v die in onze actieve en open gemeente wil werken. Het gaat om een functie van 0,5 fte. Onze kerk bestaat uit leden van zeer gevarieerde leeftijd en heeft een vaste plaats in een springlevend polderdorp. We zoeken een predikant die, geworteld in de protestantse traditie, onze niet zo grote maar wel hechte gemeente op eigentijdse wijze weet te inspireren. Verdere informatie en de profielschets kunt u vinden op www.pknluttelgeest.nl. Is uw interesse gewekt dan kunt u voor vragen terecht bij dhr. Wobbe Bouma tel. 06-21553525. Een schriftelijke reactie kan tot 1 november 2012 worden gericht aan: Mevr. Sylvia Koekoek Burchtweg 16 8314 PR Bant [email protected]

Kerkinformatie  •  oktober 2012

27

28 |

• advertenties

Protestantse Gemeente De Voorhof Kesteren e.o.

De Voorhof is de Protestantse Gemeente voor de dorpen: Kesteren, Opheusden, Ochten, IJzendoorn, Lienden en Ommeren. Wegens vertrek van de huidige functionaris zijn wij op zoek naar een

kerkelijk werker m/v voor 20 uur per week De Protestantse Gemeente Denekamp zoekt een De basistaken van de huidige kerkelijk werker zijn pastoraat, coaching basiscatecheten, vorming & toerusting en gemeenteopbouw. Over een ander takenpakket is, rekening houdend met competenties, overleg mogelijk met kerkenraad en predikant. Wij vragen Een afgeronde HBO-opleiding theologie; Inschrijving in het register van kerkelijk werkers van de Protestantse Kerk in Nederland; Bij voorkeur enkele jaren werkervaring. Wij bieden Een betrokken kerkenraad. Een gemeente met veel activiteiten en veel ruimte. Een kerkelijk netwerk met gemotiveerde en enthousiaste vrijwilligers. Een arbeidsovereenkomst voor de duur van één jaar met het oogmerk deze na een jaar om te zetten in een overeenkomst voor onbepaalde tijd. Salaris en arbeidsvoorwaarden conform de arbeidsvoorwaardenregeling van de Protestantse Kerk in Nederland. Informatie Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Evert van Baren, voorzitter van de kerkenraad (0344) 64 16 64 en Jan Offringa, predikant van De Voorhof (0318) 54 29 79. Om een indruk te krijgen van onze gemeente kunt u onze website bezoeken: www.voorhofkesteren.nl Uw sollicitatie kunt u uiterlijk 18-10-2012 per mail of per brief richten aan de secretaris van de vacaturecommissie Wil Wassenburg Groenestraat 14 6669 DS Dodewaard E-mail: [email protected]

predikant m/v voor 80% Wij vormen een hechte gemeenschap met ongeveer 600 leden, waarvan een flink aantal actieve vrijwilligers en zijn op zoek naar een predikant die: • de bijbel vertaalt naar deze tijd • spontaniteit en openheid inbrengt in de liturgie • open staat voor een goede invulling van het contactmoment met kinderen tijdens de eredienst • relativerend is en een open houding heeft naar zowel mensen binnen als buiten onze gemeente • open staat voor het ontvangen en afgeven van feedback • pastoraal specifieke aandacht geeft aan - crisispastoraat - ouderen, zowel individueel als in groepsverband -m  iddengroepen (25 tot 50 jarigen) door ze gericht te benaderen - jongeren o.a. door middel van contacten via ouders • ambassadeur wil zijn van onze (kleine) gemeente • effectief is in contacten en communicatief sterk. Samengevat zoeken wij dus een predikant die midden in de wereld staat en een empatische en oecumenische houding heeft. Iemand die zin heeft in, en samen met de leden zin geeft aan, de Protestantse gemeente van Denekamp. Wij bieden prettige woon- en werkomstandigheden aan in een prachtige omgeving alsmede een betrokken pastoraal team. Een ruime pastoriewoning is beschikbaar. Voor meer informatie verwijzen wij u graag naar onze website: www.pkn-denekamp.nl Uw reactie zien wij graag tegemoet binnen 14 dagen na verschijning van deze advertentie t.a.v. Beroepingscommissie Protestantse Gemeente Denekamp, p.a. Ootmarsumsestraat 17, 7591 EM Denekamp of per email naar [email protected] Mw. P. Lutters-Faber, telefoon (0541) 35 17 50, is bereid u nadere inlichtingen te geven.

Kerkinformatie  • oktober 2012

|

29

De Protestantse gemeente te Rossum-Hurwenen zoekt een

predikant (m/v) 70% In de Streekgemeente Maas en Waal zijn we al meer dan veertig jaar Samen op Weg. De gemeenteleden vormen wat betreft de geloofsbeleving een veelkleurig spectrum. De streekgemeente is een samenwerkingsverband tussen zes protestantse gemeenten, verdeeld in vier regio’s. De gemeenten Druten, BergharenHernen en Horssen vormen samen de regio Midden. Bergharen-Hernen en Horssen zijn kleinschalige plattelandsgemeenten en Druten is een iets grotere gemeente met veel jeugdactiviteiten. De gemeenten bestaan uit zowel behoudende als meer vrijzinnige gemeenteleden.

Voor deze drie gemeenten zoeken we één

predikant m/v in deeltijd 80% In onze gemeenten vervult de eredienst een belangrijke rol, waarbij de Bijbelse boodschap helder en inspirerend wordt uitgelegd en vertaald naar de actualiteit. Pastorale aandacht voor ouderen maar ook aandacht voor jeugd- en jongerenwerk in de gemeenten worden als zeer waardevol ervaren. De predikant zal goed moeten kunnen schakelen, zowel tussen de verschillende stromingen binnen de gemeenten als tussen de drie gemeenten in de regio. We verwachten een goede samenwerking met een enthousiast predikantenteam in de Streekgemeente. Er is een pastorie beschikbaar in een mooie woon- en werkomgeving in het land van Maas en Waal.

Voor inlichtingen en/of een informatiepakket kunt U contact opnemen met:

Wij zijn een gemeente met 480 pastorale eenheden, waarvan 261 belijdende en 380 doopleden met een trouwe kern van vooral ouderen. Er zijn commissies o.a. voor jonge mensen, bijzondere diensten en communicatie. Wij zijn een gemeente die ruimte geeft aan de veelkleurigheid in geloofsbeleving zodat mensen met elkaar in gesprek kunnen gaan en blijven over geloofs- en zingevingsvragen. Wij streven naar een gemeente waar gelovigen van de 21e eeuw elkaar ontmoeten en vinden. Hierbij zoeken wij iemand die: • vanuit de christelijke traditie met de bijbel als bron, staande midden in de wereld om ons heen, de gemeente kan inspireren haar opdracht waar te maken binnen en buiten de geloofsgemeenschap; • ruimdenkend en zorgvuldig is; • een creatieve geest heeft en nieuwe vormen van geloofsbeleving niet schuwt; • betrokken is bij de gemeenschap en over sociale vaardigheden beschikt. De vrijstaande pastorie staat op het Kerkplein dicht bij de kerk in Rossum en dient door de predikant bewoond te worden. Rossum en Hurwenen zijn beide gelegen aan de rivier de Waal. In de kerk aan de Maasdijk vindt de zondagse eredienst plaats. De kerk in Hurwenen wordt o.a. gebruikt voor bijzondere diensten. Voor informatie kunt u bellen met het secretariaat van de beroepingscommissie mw. T.C. Hemels-Pluis, tel. (0418) 66 42 42, of dhr. R. van den Wijngaard, tel. 06 81212179. Het informatiepakket wordt u op verzoek toegestuurd. Uw sollicitatie gaarne vóór 31 oktober a.s. Beroepingscommissie van de Protestantse Gemeente te Rossum-Hurwenen p/a de Mispel 2 5328 GJ Rossum [email protected]

mw. C. Davids (secr.) Hoogstuk 72, 6651 ER Druten e-mail: [email protected]

Voor telefonische informatie belt u met dhr. C. Joosse (vz), tel. (0487) 53 15 85.

Meer informatie vindt U ook op onze website: www.kerkenmaasenwaal.nl.

We ontvangen uw sollicitatie graag voor 19 oktober 2012.

Kerkelijk Werker nodig? Het Mobiliteitsbureau kan bemiddelen! www.pkn.nl/mobiliteitsbureau tel. (030) 880 15 05 (ma, di, vr)

Kerkinformatie  •  oktober 2012

30 |

• advertenties

kerkelijk werker (1 fte) De Gereformeerde en Hervormde wijkgemeente Charlois (Rotterdam-Zuid) zijn op zoek naar een kerkelijk werker, die: • zich vanuit het geloof in Jezus Christus als borg en middelaar, geroepen weet pastorale ondersteuning te bieden in een stadsgemeente • bij voorkeur affiniteit heeft met de grootstedelijke problematiek van kerkelijke gemeenten, waarbij het ouderenpastoraat extra aandacht vraagt • bereid is om voor te gaan tijdens rouwdiensten en uitvaarten (inclusief crematies) • de ambitie en kunde heeft om nieuwe vormen van pastoraat op te zetten • zowel zelfstandig als in teamverband (met 1 predikant en 2 kerkelijk werkers) kan werken • onpartijdig kan blijven in complexe situaties van wijkgemeenten die met elkaar samengaan en gemeenteleden op de veelzijdigheid van vraagstukken kan wijzen • bereid is om 1 dagdeel missionair werk te verrichten op de grens van kerk en buurt. Werkzaamheden worden flexibel uitgevoerd in een werkweek van 36 uur (24 uur voor de gereformeerde wijkgemeente; 12 uur voor de hervormde wijkgemeente), in samenspraak met beide wijkkerkenraden. Voor alle duidelijkheid: de beide wijkgemeenten zijn samen met de protestantse wijkgemeente Slinge op weg naar de vorming van één wijkgemeente Zuid-West (in 2015). Ons aanbod: • een boeiende werkplek in een stadswijk • arbeidsvoorwaardenregeling Protestantse Kerk in Nederland • arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd (3 jaar). Informatie: Neem contact op met onze predikant ds. A.P. Davelaar, e-mailadres: [email protected], tel. (010) 229 09 47. Solliciteren: Uw sollicitatiebrief met curriculum vitae kunt u tot 1 november 2012 sturen naar de heer W.J. de Boer, Verboomstraat 22b, 3082 JN Rotterdam, emailadres: [email protected]

Wijkgemeente 3 De Fontein van de Protestantse Gemeente Dokkum - Aalsum - Wetsens is op zoek naar een

predikant m/v (100%) Onze gemeente is een veelkleurige geloofsgemeenschap. We streven naar onderlinge verbondenheid, omzien naar elkaar, in gesprek blijven over God, geloof en levensvragen. We willen een gemeente zijn waarin ieder tot recht komt, ook in de zondagse eredienst. Wij zoeken een predikant met ervaring, • die samenbindend en inspirerend is, • die leiding kan geven en kan samenwerken, • die de Bijbelse boodschap in aansprekende taal kan verbinden met de actualiteit, • die affiniteit heeft met jeugd en met gezinnen met opgroeiende kinderen, • die op het gebied van gemeenteopbouw initiatieven neemt en nieuwe vormen hiervan stimuleert en begeleidt. De volledige profielschets van de predikant die we zoeken, een profielschets van onze wijkgemeente en andere informatie kunt u vinden op de website http://www.pgdaw.nl/wijkgemeente3/ onder de knop Beroepingswerk. Bent u geïnteresseerd? Mail dan voor 20 oktober uw sollicitatie en uw CV naar [email protected]

Panel Protestantse Kerk De dienstenorganisatie is benieuwd naar de mening van predikanten en andere ambtsdragers, maar ook gemeenteleden die een cursus volgen, producten afnemen of als donateur Kerk in Actie steunen. Met deze informatie kan zij voortdurend werken aan verbetering van de dienstverlening.

Kerkinformatie  • oktober 2012

Wat vindt u? U kunt het laten weten via het Panel Protestantse Kerk. Wie zich laat inschrijven ontvangt een paar keer per jaar een verzoek om een vragenlijst in te vullen. Deelname is anoniem. Informatie en aanmelden: www.pkn.nl/panel

|

De Hervormde wijkgemeenten Mattheüs en Markus te Wageningen zijn op zoek naar een

De Protestantse Gemeente te Zaandam (PGZ) zoekt een

kerkelijk werker 0,8 fte

predikant

Wie zoeken wij? Wij zoeken een kerkelijk werker vanuit de gereformeerde traditie en beginselen, die werkt in de beide wijkgemeenten Markus en Mattheüs. De kerkelijk werker is belijdend lid van de Protestantse Kerk Nederland en heeft bij voorkeur 3-5 jaar ervaring als kerkelijk werker.

(v/m) 0,6 fte met talent voor jongeren

De PGZ werkt hard aan andere vormen van kerk-zijn, onder andere om een antwoord te geven op de sociaalmaatschappelijke context waarin actieve en passieve kerkleden zich bevinden.

Wij zoeken iemand die goed kan samenwerken en creatief en inspirerend is. Naast het wijkwerk wordt ongeveer 10 uur per week specifiek besteed aan het werken met jongeren. Het betreft een aanstelling op projectbasis voor een periode van vier jaar. De voorkeur van de gemeente gaat uit naar een vrouwelijke predikant.

Voor de volledige profielschets, onze visietekst en het beleidsplan Dienen en Verbinden verwijzen wij naar onze website www.pgz-zaandam.nl

Indien uw belangstelling voor onze gemeente gewerkt is, kunt u uw sollicitatiebrief binnen 3 weken na het verschijnen van dit blad zenden aan mw. Elma de BruinHoogeweij, Noordwachter 138, 1503 VN Zaandam, tel. (075) 631 41 53, e-mail: [email protected]

Onze toekomstige kerkelijk werker weet zich door God geroepen en is een authentieke persoonlijkheid. Hij gaat gemakkelijk om met mensen, is samenbindend, inspirerend en representatief. Neemt zelfstandig binnen zijn taakveld initiatief en kan goed organiseren. Hij werkt daarbij nauw samen met onze predikant en wijkkerkenraden. Werkzaamheden Deze bestaan uit pastoraat in de gemeente, geloofsverdieping in kringwerk, catechese en bezinningsavonden. Het versterken van de gemeente in haar betrokkenheid op missionaire taken in onze stad. Voorgaan in bijzondere diensten (kinderdienst, marktdienst, rouwdienst) en weeksluiting verzorgen in verzorgingshuis. Informatie De aanstelling wordt aangegaan voor 1 jaar met de mogelijkheid tot verlenging. Salaris en arbeidsvoorwaarden volgens de regelingen van de Protestantse Kerk Nederland. Voor meer informatie of het aanvragen van een informatiepakket kunt u contact opnemen met de secretaris van de wervingscommissie, Jan Dijkstra, tel. (0317) 41 53 95. Graag ontvangen wij uw sollicitatie vóór 20 oktober 2012 per e-mail: [email protected]

De Protestantse Gemeente te Grou-Jirnsum zoekt per 1 maart 2013 een

fulltime predikant Wij denken daarbij aan een enthousiaste man of vrouw die • beschikt over uitstekende communicatieve vaardigheden • veel zorg besteedt aan de zondagse kerkdienst qua vorm en inhoud, deze zorgvuldig voorbereidt en gemeenteleden erbij betrekt. Kennis heeft van liturgie in al z’n diversiteit • prioriteit geeft aan de pastorale zorg in de gemeente, aandacht heeft voor jong en oud. In staat is te mee te voelen en te luisteren naar wat mensen beweegt. • leiding geeft aan de gemeente, constructief omgaat met weerstand

• initiatiefrijk is, mogelijkheden zoekt om een actieve gemeente te zijn; gemeenteleden inspireert om actief te zijn in het gemeentewerk. • ondersteunend wil zijn in de ontwikkeling van het jeugdwerk. Informatie over de gemeente kunt u vinden op www.tsjerkeluden.nl Sollicitaties kunt u richten aan de scriba dhr. J. Zetzema, op het e-mailadres [email protected]. Wilt u telefonisch contact, dan kunt u hem bellen op telefoonnummer (0566) 62 27 20.

Kerkinformatie  •  oktober 2012

31

32 |

• advertenties

De Hervormde Wijkgemeente Immanuel te Rotterdam zoekt

2 kerkelijk werkers Wie zijn wij? De Immanuelkerk verkondigt de boodschap van Gods liefde en iedereen is daarbij welkom. Voor meer informatie zie: www.immanuelkerk-rotterdam.nl

Wij verwachten Een afgeronde theologische opleiding op HBO-niveau en communicatieve vaardigheden, ook met moderne media. Preekervaring is een pré.

Ouderenpastoraat 0,5 FTE Voor onze ‘verzilverde’ gemeenteleden zoeken wij een kerkelijk werker met een passie voor ouderen.

Wat bieden wij? Voor beide vacatures een aanstelling voor een jaar, met de mogelijkheid tot verlenging.

Jongerenpastoraat 0,5 FTE Daarnaast zoeken wij een kerkelijk werker die (nieuwe) jeugd en jonge gezinnen weet te bereiken, inspireren en betrekken bij onze gemeente.

Belangstelling? Een informatiepakket is beschikbaar via de scriba: Dhr. A. Menses Marie van Eijsden-Vinkstraat 275 3066 JB Rotterdam Tel. (010) 223 79 28 [email protected]

De Protestantse Gemeente Vrouwenpolder zoekt een

predikant (m/v) voor 35 % of een

kerkelijk werker (m/v) voor 50-70 % afhankelijk van inschaling van de kandidaat

Van de predikant of de kerkelijk werker verwachten wij, dat hij of zij vanuit de Bijbelse boodschap gemeenteleden van alle leeftijden inspireert voor hun persoonlijke leven en voor hun taak in de samenleving. De predikant of de kerkelijk werker is verantwoordelijk voor de uitvoering van de eredienst, levert een belangrijke bijdrage aan de vorm en inhoud van de gemeenteopbouw, verleent pastoraat in moeilijke situaties en stimuleert het jongerenwerk en de kindernevendienst. Onze kandidaat hoeft het niet allemaal alleen te doen, want hij/zij kan steunen op een aantal actieve vrijwilligers. Vrouwenpolder ligt op Walcheren in een schitterende woonomgeving met strand en bos, waardoor hier verblijvende recreanten aan de erediensten deelnemen. Er is in Vrouwenpolder een pastorie voor u beschikbaar. Als u meer wilt weten over onze gemeente, dan kunt u terecht op http://www.beroepingswerkpkn.vrouwenpolder.net U kunt daar onder meer kennis nemen van de profielschets. Als u dit aanspreekt, kunt u binnen 3 weken per e-mail schriftelijk reageren bij de voorzitter van de beroepingscommissie, [email protected], telefoon overdag 06 - 14514212 of na 18.00 uur (0118) 59 30 14. Wilt u bij de sollicitatie uw CV vermelden.

Kerkinformatie  • oktober 2012

|

De Protestantse Gemeente Wirdum e.o. is sinds 1 juli 2012 vacant. Wij zijn een levende, actieve en overwegend Friestalige gemeenschap die de afgelopen jaren steeds meer midden in het dorp is komen te staan en daarin verder wil groeien. Een gemeente ook, die wil leven en werken vanuit de overtuiging dat de Bijbel vandaag de dag onverminderd actueel is. We zijn bezig om het pastoraat zo in te richten dat dit meer dan voorheen als een verantwoordelijkheid van gemeenteleden wordt gevoeld en minder van (alleen) predikant en ouderlingen. Onze gemeente neemt deel aan de werkgemeenschap Stiens – Wirdum van predikanten en gemeenten. Wirdum is een zelfstandig dorp met een rijk verenigingsleven en maakt deel uit van de gemeente Leeuwarden. Het ligt aan de A 32, 6 km ten zuiden van de Friese hoofdstad. Wij willen graag in contact komen met

een tûke predikant(e) bij voorkeur met enige ervaring, voor een dienstverband van 80%.

Wij zijn op zoek naar iemand met een innemende en ondernemende inslag die: • het fijn vindt om samen te werken met gemeenteleden in de voorbereiding en uitvoering van de liturgie, zorgt voor een aansprekende, goed verzorgde eredienst met aandacht voor vernieuwing en: • hierbij over actuele onderwerpen, een heldere Bijbelse uitleg geeft verbonden met het hedendaagse leven, toegankelijk voor iedereen; • recht doet aan het in de diensten gegroeide natuurlijke gebruik van de Friese taal; • samen met ons verder uitvoering wil geven aan ons beleidsplan; • een stimulerende bijdrage kan leveren aan het zoeken naar passende vormen om verdere geloofsgesprekken binnen onze gemeente en de dorpsgemeenschap te ontwikkelen; • zich betrokken wil voelen bij de dorpsgemeenschap; • een inspirerende bijdrage kan leveren aan de opbouw van en het pastoraat in de gemeente, met bijzondere aandacht voor de leeftijdsgroep 25-50 jaar; • intrek neemt in de beschikbare dienstwoning voor de predikant(e). Wij hechten grote waarde aan een goede samenwerking en aan begeleiding en advisering van de kant van de predikant. Uw sollicitatie ontvangen wij graag binnen drie weken na verschijning van dit blad. U kunt uw sollicitatie schrijven of mailen naar mevrouw G. van der Meer, Kamp 9, 9088 AG Wirdum (Fr.), emailadres: [email protected]. Bij haar kunt u tevens de profielschets van de gemeente en het beleidsplan opvragen. Voor overige informatie kunt u contact opnemen met de heer H. de Boer, tel. 06-14158554. www.kerkinwirdum.nl

Kerkinformatie nummer 207 • oktober 2012

Kater De ke n: r meer k is dan werk Jan Greven op Bon aire • Hoe kathol iek is mijn kerk? Plaatjes tijdens de kerkdienst

Als gevolg van technische problemen bij de drukker verschijnt dit nummer een week later dan was voorzien.

Kerkinformatie  •  oktober 2012

33

Boekjes voor persoonlijke bezinning én geschikt om cadeau te doen, ook aan mensen aan de rand van of buiten de kerk.

€ 3,95*

Alle prod u zijn te be cten s via www tellen .pkn webwink .nl/ el

PROFITEER NU VAN DEZE AANBIEDING!

• WELKOM! Met informatie over het kerkgebouw en wat zich daarbinnen allemaal afspeelt. Op zondag én door de week. * De boekjes kennen een staffelkorting.

van € 3,9 5

voor ma ar

• DE KERK VIERT FEEST! Over de belangrijkste feesten die de kerk kent, met informatie over hun oorsprong in de Bijbel en over de betekenis voor het leven van mensen.

€ 4,95

• ZINGT EEN NIEUW LIED € 3,95

• ZIJ LOPEN MAAR • OPENGAAN

WORDEN NIET MOE, WANDELEN LANGS PROTESTANTSE SPOREN

van € 8,9 5

Boekje met veel foto’s, beelden en toegankelijke teksten.

• DE GEEST KRIJGEN Over de negen vruchten van de Geest, met korte overdenkingen, passende bijbelteksten, liederen en gebeden.

voor ma ar

€ 3,50

€ 4,95

van € 3,9 5

voor ma ar

€ 2,50

• ALLES WAT ADEM HEEFT • TROOST € 3,95

€ 2,50

Met troostrijke teksten: citaten uit de Bijbel, gebeden, en gedicht- en liedteksten.

• DVD

‘LAAT ZIEN WAT JE BEWEEGT’ van € 14 ,95

voor ma ar

€ 5,-

Alle producten zijn te bestellen via www.pkn.nl/webwinkel, [email protected] of (030) 880 13 37. In de webwinkel vindt u meer informatie over de producten.

Meer weten over nalaten ?

WWW.KERKINACTIE.NL/WERELDDIACONAAT

ING 456

JAARGANG 24 | NR 8 | FOTO: ROBERT OTIK, ICCO & KERK IN ACTIE

Ik kan naar school!

COLLE CTE WEREL DIACO DNAAT

14 OKT O

BER 20

12