Jeugdbeleidsplan 2013-2016 Hervormde Gemeente Loenen aan de Vecht
De jeugd is de kerk van nu!
2 december 2013 Yvonne Kroon, Gerda Boele, Gitta van Lindenberg en Pim van Rossum
1
Inleiding Voor u ligt een nieuw jeugdbeleidsplan voor de periode 2013-2016 voor de Hervormde Gemeente, te Loenen aan de Vecht. De jeugdraad heeft ervoor gekozen om een geheel nieuw jeugdbeleidsplan te schrijven en niet voor te borduren op eerder gemaakte jeugdbeleidsplannen. Daar zijn meerdere redenen voor te noemen. De jeugd in Loenen is minder in aantal geworden. Er gaan minder mensen naar de kerk, dus er komt ook minder jeugd naar onze gemeente. Door deze ontkerkelijking zijn in de afgelopen vier jaar verschillende activiteiten komen te vervallen en is er daarnaast een veel minder grote groep jeugd die de Kindernevendienst (KND) en de catechese bezoeken. De interesse en mentaliteit van de jeugd is veranderd. Voorheen was de jeugd sneller geneigd om voor (activiteiten van) de kerk te kiezen, omdat ouders, maar bovenal veel vriendjes en vriendinnetjes, ook bij de kerk betrokken waren. Door het dalende aantal (jonge) leden is onze kerk lang niet altijd meer de eerste keuze, want er is ook een grote keuze voor andere (sport)activiteiten buiten de kerkgemeente. Dit dwingt de vrijwilligers van jeugdactiviteiten om creatiever en vernieuwender te zijn in hun activiteiten en het uitnodigen van de jeugd. In de Bijbel vinden we deze opdracht terug in Lucas 10, vers 2-3. Wij beseffen ons terdege dat het niet altijd makkelijk is om het ‘lammetje’ tussen de wolven te zijn, maar wij mogen ons gesterkt weten door God’s kracht. Ons gezamenlijk doel is om de jeugd die wij hebben te koesteren en te onderwijzen. Als missionaire gemeente willen wij open en toegankelijk zijn, waar een ieder een eigen plaats in heeft en waarin wij ieder op zijn of haar niveau in aanraking willen brengen met het evangelie. De jeugdraad is zich bewust van de negatieve spiraal betreffende het kerk- en activiteitenbezoek, maar weigert bij de pakken neer te zitten. Dit plan richt zich voornamelijk op de activiteiten die nog wel goed lopen en de ontwikkeling van nieuwe activiteiten. Daarnaast willen wij meer openstaan voor buitenkerkelijke jeugd, zoals wij nu al doen in de Vakantie Bijbel Week (VBW) en bij TeenerTime. Wij willen meer missionair worden en randkerkelijke jeugd gaan aanspreken om actief deel te nemen aan ons jeugdwerk. De Jeugdraad is voorstander van een goede toerusting in de vorm van cursussen en studiedagen. De vrijwilligers die actief betrokken zijn bij het jeugdwerk dienen ook toegerust te worden, waar het mogelijk is. Dit kan onder andere door cursussen die aangeboden worden via de HGJB. De leden van de Jeugdraad zullen inventariseren waar behoefte aan is onder de jeugdwerkers. Er is een verschil tussen de verschillende taken van de bestuursleden. Er is één persoon onder andere betrokken bij de jeugddienst, een andere is bijvoorbeeld algemeen bestuurslid en weer een ander is betrokken bij de Vakantie Bijbelweek. 2
Hoofdstuk 1: Doelstellingen van het jeugdwerk “Als je niet weet waar je heen gaat, dan weet je ook nooit of je er bent aangekomen.” Het is goed om regelmatig na te denken over het doel wat je wilt bereiken. Wij willen met dit nieuwe beleidsplan een concreet plan neerleggen waar wij actief mee aan de slag gaan. Een plan waar lef voor nodig is en waarmee wij met de hele gemeente hard aan de slag moeten gaan. Er zijn uiteraard verschillende manieren om deze doelstellingen te bereiken. De belangrijkste vijf doelstellingen zijn; -
-
3
Jongeren bij het geloof betrekken en hun relatie met Christus verbeteren. Het bestaande eigen jeugdwerk behouden en versterken. Het toerusten van jeugdwerkers, ouders en verzorgers. Deze cursussen zijn vrijwillig, om zich te kunnen ontwikkelen in hun taken voor het jeugdwerk en de geloofsopvoeding. Nieuwe activiteiten voor de jeugd opzetten, en deze nieuwe activiteiten open en toegankelijk maken voor alle jeugd uit Loenen en omstreken. Dat we de jeugd motiveren om vrijwilligerswerk te doen.
Hoofdstuk 2: Doelgroepen Het jeugdbeleidsplan is niet alleen bedoeld voor jeugd, maar ook voor ouders, leidinggevenden, leiders van de diverse clubs en de hele gemeente. Het doel is om de relatie met de Heere God bij alle leeftijden te versterken. Het beleidsplan is ingedeeld in verschillende groepen. We maken een onderscheid dat bestaat uit ‘toerusting’ en ‘spel en plezier’. De laatstgenoemde groep is te verdelen in drie groepen; 0-12 jaar 12-18 jaar 18-30 jaar De Jeugdraad Elk jaar worden er middelen vrijgemaakt om het jeugdwerk te organiseren. De Jeugdraad is in deze de initiatiefnemer, zij organiseert en stuurt alle commissies, clubs en werkgroepen aan. In de Jeugdraad hebben minimaal drie bestuursleden en de jeugdouderling zitting. Alle leden hebben een groep of commissie in hun portefeuille. De Jeugdraad draagt via de jeugdouderling, advies en verantwoording af aan de kerkenraad. Zij is verantwoordelijk voor het beleid van de jeugd. Daarnaast maakt zij voor alle groepen en commissies een begroting. Het jeugdwerk staat of valt bij de toerusting, zo wordt er elk jaar een Grote Jeugdraad georganiseerd. De Grote Jeugdraad is de jaarlijkse vergadering waarbij zoveel mogelijk mensen die betrokken zijn bij het jeugdwerk overleggen over de voortgang in het jeugdwerk. De jeugd van 0 tot 30 jaar Er worden door de verschillende vrijwilligers tal van activiteiten georganiseerd. Onderstaande activiteiten zijn op dit moment bezig; Kinderoppasdienst van 0 t/m 3 jaar. Kindernevendienst vanaf 4 t/m 12 jaar. Vakantie Bijbel Week voor de leeftijd van 4 t/m 12 jaar. Jeugdweekend 10+. TeenerTime leeftijd van 10 t/m 14 jaar. Basiscatechese 10+ Mentorencatechese, vanaf 12 t/m 15 jaar. Catechese 16plus, van 16 t/m 20 jaar. Jongerengespreksgroep 18+. Belijdeniscatechese, vanaf 18 jaar. De Jeugddienstcommissie Daarnaast steunen wij het Godsdienstonderwijs op de openbare schol
4
Hoofdstuk 3: Inrichting jeugdwerk Nu volgt een korte omschrijving van de structuren en inrichting van het jeugdwerk in onze gemeente: Jeugdraad Korte beschrijving: De Jeugdraad is een groep jongeren die als contactpersonen vanuit de diverse jeugdgroepen zitting hebben in de Jeugdraad. De jeugdraad coördineert, regelt en stemt af. De jeugdraad schept randvoorwaarden (door middel van financiën, locaties en beleid) zodat het jeugdwerk zich kan bezig houden met hun eigen taken. De Jeugdraad verzorgt ook de toerusting van de leidinggevenden. Positieve punten De gemiddelde leeftijd van de leden is ‘jong’. Het onderlinge contact tussen de bestuursleden is goed, waardoor alle verschillende groepen binnen het jeugdwerk aan bod kunnen komen tijdens de vergaderingen. Knelpunten Beleidsmatig werken. Dit kan verbeterd worden door het beleidsplan met bijbehorend plan van aanpak regelmatig aan te halen. Ook een activiteitenagenda kan beleidsmatig werken versterken. Kinderoppasdienst Doel: Het oppassen op kinderen van kerkgangers tijdens de zondagse ochtenddienst. Doelgroep Kinderen van 0 t/m 3 jaar Korte beschrijving Tijdens de zondagse ochtenddienst is er oppas voor de kinderen, de kinderen kunnen spelen met het aanwezige speelgoed en de kinderen worden verzorgd waar nodig. Gemiddeld komen er vier kinderen uit de Hervormde kerk. De oppas verzorgd door één leidinggevende uit onze gemeente. De oppas vindt plaats in het achterste zaaltje van de Lichtkring. Ingeval van druk bezette diensten (onder andere Kerst en Pasen) zijn er twee leidinggevenden. Positieve punten Mogelijkheid tot brengen van kinderen naar oppasdienst. Ingeval van problemen / tijdelijke drukte op de oppasgroep kan hulp worden gevraagd aan leiding van Kindernevendienst. Knelpunten Weinig kinderen Kindernevendienst Doel: Op niveau wordt het Evangelie doorgegeven. Kinderen worden op deze manier meer betrokken bij de kerkdienst.. Doelgroep: Kinderen van 4 t/m 12 jaar. 5
Korte beschrijving: Voor de preek verlaten de kinderen de kerk en gaan naar de kindernevendienst. Onderdelen kindernevendienst: verhaal, gebed, geld inzamelen, verwerking bij het verhaal, zingen. Er wordt gebruik gemaakt van de methode ‘Vertel het maar’. D.m.v. een rooster worden de leidinggevenden ingeroosterd. Er is op dit moment maar één groep. Het is belangrijk dat de kindernevendienst niet los staat van de reguliere dienst. De kinderen zijn en blijven een deel van de gemeente. Om die verbondenheid te benadrukken zijn de volgende afspraken gemaakt: Het beginlied in de ochtenddienst is een lied dat op de kindernevendienst wordt geoefend. De predikant voert, voordat zij de kerk verlaten, een gesprekje met de kinderen. De kinderen leveren een bijdrage bij bijzondere diensten door het zingen van een lied (doopdienst, feestdagen). Positieve punten: De methode ‘Vertel het maar’ is prettig. Er is nog altijd een gemotiveerde leiding aanwezig, ondanks de weinige kinderen die de kindernevendienst bezoeken. Knelpunten Instroom kinderen heel minimaal. Opkomst van kinderen bij kinderkerstfeest is vaak minimaal. TeenerTime Doel:
De tieners uit Loenen en omgeving bij elkaar houden d.m.v. creatieve activiteiten. Doelgroep: Tieners van 10 t/m 14 jaar Korte beschrijving Creatieve avonden eenmaal in de twee weken op vrijdag. De leiding verzorgt een korte inleiding, vertoont een christelijke film en gaat vervolgens aan de slag met creatieve werkjes. Positieve punten Zelfstandige club: draait op zichzelf. Veel kinderen. Er is zelfs uitbreiding van leiding nodig, om alle kinderen op te kunnen vangen. Knelpunten Geen. Jeugddienstcommissie Doel: Het aanbieden van laagdrempelige kerkdiensten die op jongeren zijn afgestemd. Doelgroep: Jongeren van 12 jaar en ouder (kerkelijk en randkerkelijk) Korte beschrijving Jaarlijks worden er zes jeugddiensten georganiseerd. De diensten gebruiken op hoofdlijnen dezelfde orde van dienst als de andere erediensten. De onderwerpen worden afgestemd op de jongeren. Positieve punten Er is een vrij nieuwe jeugddienstcommissie: allen enthousiast. De samenstelling van de commissie is aanvullend. Positieve 6
Knelpunten
ervaringen na de dienst. Een feest om met de voorbereiding bezig te zijn. Er is een draaiboek opgesteld. De jeugddienstcommissie probeert zoveel mogelijk, samen met de samensteller van het preekrooster, plaatselijke predikanten voor te laten gaan. Ondanks draaiboek gebeuren veel dingen op het laatste moment. Als leden stoppen is er geen goede overloop. Overdracht vindt bijna niet plaats. Gevaar dat weinig mensen heel veel doen. Lastig om mensen te vinden die willen helpen tijdens de dienst.
Catechese De catechese wordt sinds 2001 gezamenlijk gegeven met de Gereformeerde Kerk. Er is een catechese team bestaande uit 6 personen; hiervan is minimaal 1 lid van de Gereformeerde Kerk. Het team wordt aangestuurd en toegerust door de predikant. De catechese is een belangrijk, zo niet het belangrijkste onderdeel van ons jeugdwerk, want bij de catechese gaat het erom om de jongeren, in samenwerking met de thuissituatie, de bijbel te doen openen. Dat het voor de jongeren duidelijk wordt, dat zij het Woord gaan leren lezen en begrijpen. Wij laten ons o.a. toerusten door de HGJB en het dienstencentrum van de PKN, door lectuur in de vorm van instructiemateriaal en cursussen. Doel: De jeugd de liefde van Jezus Christus leren. Aanleren van bijbelse onderwerpen. De jeugd een eigen plek bieden waar zij hun verhaal kwijt kunnen. Een plaats bieden om leeftijdsgenoten te ontmoeten. Doelgroepen: Jongeren van tien jaar en ouder. Korte beschrijving Er worden aan drie leeftijdsgroepen catechese aangeboden te weten De 12 tot en met 15 jarigen, de 16 plus jongeren en de 18+ belijdenis catechese. De catechese les begint centraal met gebed en zingen van liederen en vervolgens gaan de groepen uiteen. De catechese methode die we gebruiken is van Reflector van ds. Van Kampen, daar zit een goede opbouw in en de onderwerpen zijn boeiend. De 16-plusgroep begint centraal als één groep en volgen ook de ‘Reflector-methode’. De belijdenisgroep heeft ook groepsgesprekken. Positieve punten De vorm, kleine groepjes met mentoren, werkt goed. Veel plezier tijdens de bijeenkomsten. Jeugdweekend is erg leuk, voor zowel kinderen als leiding. Aandacht van de kinderen wordt beter naarmate zij hier meer zeggenschap over hebben. Voor jongere groep zijn de boekjes goed. Kinderen pakken de dingen goed op (mits gemotiveerd). Knelpunten De groep 18-plussers vallen soms tussen wal en schip. 7
Kennisoverdracht lijkt soms te weinig. Opkomst redelijk laag en wisselend. De meeste ouders werken niet voldoende mee met de methode en zouden hun kind(eren) meer kunnen stimuleren om de bijeenkomsten vaker te bezoeken. Er is veel voorbereidingswerk voor de leiding. Motivatie kinderen kan beter. Vakantie Bijbelweek Samen met de andere kerkgenootschappen binnen de Loenense gemeenschap organiseren wij jaarlijks een Vakantie Bijbelweek voor de jeugd, in de laatste week van de zomervakantie. Het doel hiervan is het bereiken van kinderen het evangelie, op een manier die voor elk kind begrijpelijk is. Voor de afsluitende dienst, die tezamen met de Vrijgemaakte Kerk, Katholieke Kerk en Gereformeerde Kerk wordt georganiseerd, ontvangen ook de ouders een uitnodiging. Als neveneffect blijkt deze activiteit de verschillende kerken dichter tot elkaar te brengen. Jongerengespreksgroep Verder is er een geloofsgespreksgroep vanaf 18 jaar. Deze vindt plaats in Het Honk en wordt bezocht door ongeveer acht jongeren. De Bijbelstudies worden voorbereid door één van de jongeren zelf. Het doel van deze gesprekken is door zelf gemaakte Bijbelstudies kennis en ervaring over het geloof te delen met elkaar. Tevens wordt er gezamenlijk gegeten en deze kosten worden betaald door het College van Kerkrentmeesters. Godsdienst op openbare school In overleg met de burgerlijke gemeente zorgen wij voor het niet-verplichte godsdienstonderwijs op de niet-Christelijke scholen. Wij zien dit als een mogelijkheid kinderen bekend te maken met de inhoud en achtergrond van het Christelijk geloof. Zo lang we mensen en middelen hebben willen we deze taak blijven behartigen. Jeugdpastoraat Als jongeren over geloofs- of maatschappelijke zaken willen praten, wordt verwacht dat zij dit in eerste instantie doen met de personen die direct om hen heen staan. (Ouders, grootouders, vrienden, broers of zussen). Toch is het soms prettiger te praten met een persoon die verder van je afstaat. Of juist omdat diegene meer van de belevingswereld van die jongere begrijpt. In dat geval kan de jongere contact zoeken met de jeugdouderling, of met de dominee. Het Jeugdpastoraat is er om de gemeente te laten omzien naar jongeren. Jongeren maken een wezenlijk deel uit van de gemeente. Speerpunten komende jaren De belangrijkste speerpunten voor de komende jaren zijn; Het behouden en het blijven motiveren van jeugd dat nu de kerkdiensten bezoekt. Randkerkelijke/niet-christelijke jongeren persoonlijk benaderen om deze (meer) te betrekken bij kerkelijke activiteiten. Hiervoor dient bijvoorbeeld de Vakantie Bijbel Week, Teenertime en de 18+ jongerengesprekgroep. De jeugdouderling speelt hier een actieve rol in. 8
