Kennisdag Materieelbeheer Jan A. Kamphuis
IFV, Kemperbergerweg 783 in Arnhem 27 oktober 2015
Asset Management Inleiding en oriëntatie
Inleiding Asset Management wat is een fysieke asset?
een fysieke asset is een duurzaam bedrijfsmiddel
Asset Management stelling en definitie
‘Het is belangrijk dat uw fysieke assets een optimale bijdrage leveren aan het primair proces en de bedrijfsdoelstellingen’.
Hierbij moeten niet alleen de kosten over de levensduur worden bewaakt maar er moet óók worden gestuurd op opbrengsten als beschikbaarheid, betrouwbaarheid, productiviteit, benuttingsgraad en duurzaamheid.
“Asset Management omvat de organisatie en alle taken nodig om al uw fysieke assets gedurende de levensduur op een kosteneffectieve wijze in te zetten voor het primair proces, ter realisatie van de bedrijfsdoelstellingen”
Asset Management bewustwordingproces
Ik realiseer me
Ik draag
steeds meer dat als er iets in mijn primaire proces fout gaat dat dit grote gevolgen heeft voor de financiële positie en reputatie van mijn bedrijf.
Ik merk dat eisen strenger worden m.b.t. duurzaamheid, veiligheid, gezondheid en risicobeheersing en dat sturing op kosteneffectiviteit nodig is.
de volledige maatschappelijke verantwoordelijkheid voor het beheersen van de risico´s die het bedrijf loopt als dit proces uitvalt of niet goed functioneert.
Ik ben eigenaar/beheerder van fysieke gebouwen/assets die een belangrijke rol spelen bij het functioneren van mijn primaire proces.
Risicogestuurd managen Vraagstukken om de huidige en gewenste positie in kaart te krijgen: •
In welke mate hanteert het brandweerkorps risicomanagement om haar (kritische) processen te sturen?
•
Waar vinden we dit terug in beleid en strategie?
•
Welke wijzigingen wil het brandweerkorps doorvoeren op het gebied van risicomanagement?
•
Wat is de invloed van de wet- en regelgeving?
Asset Management van huidig gewenst
Vraagstukken om de huidige en gewenste positie in kaart te krijgen: •
Welke bijdrage leveren gebouwen, installaties en materieel aan het primaire of hoofdproces?
•
Welke risico’s bedreigen de bijdrage van deze gebouwen, installaties en materieel?
•
Hoe heeft het brandweerkorps deze risico’s in kaart?
•
Welke maatregelen (beheer en onderhoud) treft zij om deze risico’s te beperken?
•
Met welke systemen ondersteunen zij dit proces?
Doel van de organisatie
Beleid & Strategie Primair proces Assets nodig om dit te realiseren
Asset Management
Asset Management middel
Middel om: •
over de technische levensduur optimaal rendement te behalen op de kapitaalsinvesteringen;
•
risicogestuurd en kosteneffectief beheer en onderhoud toe te passen en te borgen;
primair proces Asset Management
•
de maatschappelijke verantwoordelijkheid kracht bij te zetten door aan te tonen dat wij de risico’s kennen en met de juiste maatregelen beheersen.
Asset Management de vier aandachtsgebieden
act
Asset Baseline Management • fundament voor Asset Management • risicoanalyse vormt een belangrijk onderdeel •
o.a. opstellen onderhoudsconcepten en werkpakketten
Asset Data Management Asset Organisation Management
• • • •
informatievoorziening inrichten tot leven wekken/ houden van systemen historische data opbouwen interfaces inrichten met gerelateerde IT systemen • configuratiemanagement
strategie, invoering & borging van bedrijfsprocessen
Asset Management Control • op kosteneffectiviteit sturen • prestatie meting en rapportage KPI’s • continu verbeterproces •
plan
benchmarking
Asset Organisation Management • • • •
strategie en implementatie organisatie en structuur stroomlijnen van processen communicatie en training
•
contract management
Asset Baseline Management
Asset Data Management informatie systemen
RAMS, FMECA, RCM, Hazard analyses
check
Asset Management Control sturing op kosteneffectiviteit
do
Asset Management wat levert het op, wat is de meerwaarde
•
optimale risicobeheersing – – – –
• •
definiëren, invoeren en borgen van sturende informatie optimale kosteneffectiviteit gedurende de gehele levensduur – – – –
• • • •
risico’s in kaart en de gevolgen voor het primaire proces gekwantificeerd (€) maatregelen benoemd om de verstorende risico’s te reduceren tot aanvaardbaar niveau. inzicht en controle over budgetten, benodigd voor functiebehoud gedurende de levenscyclus. inzicht in toename van risico’s (€) als maatregelen niet of uitgesteld worden uitgevoerd
hoger technische resultaat hoger operationele resultaat hogere duurzaamheid ‘lagere’ totaalkosten over de levensduur
gestroomlijnde en op elkaar afgestemde bedrijfsprocessen optimaal bestuurlijk kader en beheersystematiek heldere rollen en verantwoordelijkheden op elk beheerniveau “juiste man op de juiste plaats”
verbetering kostenstructuur – nu en over de levensduur
Asset Management De systematiek
Asset Management ketenaanpak
strategie, beleid en doelstellingen
S
stuurmechanisme T O
U
3-V model ketenoriëntatie – de 7 stappen per fase
Strategie, beleid en doelstellingen
initiëren functie(wijzigin g) 1.1
financiële oplevering 1.7
functioneel ontwerpen
functionele oplevering
1.2
1.6
technisch ontwerpen
technische oplevering
1.3
1.5
realiseren asset
bepalen strategisch
bewaken strategisch
2.1
2.7
bepalen tactisch 2.2
bewaken operationeel
2.3
bewaken tactisch
3.2
3.6
bepalen operationeel
2.5
bewaken operationeel
3.3
onderhouden asset
3.5
gebruiken asset 2.4
realisatie fase
nieuwbouw / functie wijziging
3.7
bepalen tactisch
2.6
bepalen operationeel
bewaken strategisch
3.1
bewaken tactisch
1.4
ontwerp/engineering fase
bepalen strategisch
3.4
exploitatie fase
onderhouden
gebruiken
De drie hoofdprocessen voor fysieke bedrijfsmiddelen in het Traduco VVV-model ©
Asset Management vertaling naar de praktijk
aannames en ervaringen
Hazard analyse
procedures
MIS
operationeel resultaat en milieubelasting
acties
exploitatie kosteneffectiviteit, evaluatie en analyse
modificaties
Asset Data Management system
onderhoudsconcept
OIS
technisch resultaat
duurzaamheid analyse
onderhoud
FMECA/RCM analyse
ontwerpen / engineeren
bouwen / installeren
gebruiken / exploiteren
afvoeren
Asset Management levensduurkosten
Vastgelegde Levensduur Kosten (LCC) 100%
80% Exploitatie kosten 66%
Asset Management Engineering
Productie – Distributie – Beheer - Onderhoud
Contractor
Ontwerpen/Engineeren
Realiseren
Contractor
Exploiteren
Afstoten
Asset Management wat is het
•
kosteneffectiviteit is de balans tussen resultaten en kosten van de asset kosteneffectiviteit
asset effectiviteit
• •
asset efficiëntie
technisch resultaat
operationeel resultaat
duurzaamheid resultaat
- betrouwbaarheid - beschikbaarheid
- benuttingsgraad - prestatie
- milieubelasting - kwaliteit
kosten - assetkosten - efficiëntie
focus op het rendement over de levensduur we moeten regelmatig (continu) evalueren of en waar de balans mogelijkerwijs verkeerd ligt, hier moeten we ingrijpen
Asset Management
rol binnen Asset Management
organisatie - betekenis tactisch beheer
financiën
strategisch beheer
functies
tactisch beheer
techniek
operationeel beheer/ werkvoorbereiding
uitvoerende werkzaamheden
life Cycle Cost/ life Cycle Management risicoanalyses
onderhoudsconcept werkpakket(ten)
Asset Management doel risicoanalyse
•
wat is het doel van een risicoanalyse? – inventariseren en vastleggen wat risico’s zijn, van een bepaalde gebeurtenis voor de organisatie, de mensen en de omgeving – vastleggen geaccepteerde kosten bij bepaalde risico’s – inbedden regelgeving binnen bedrijfsbeleid
VERMINDEREN RISICO’S NAAR EEN ACCEPTABEL NIVEAU TEGEN DE MEEST GUNSTIGE KOSTEN
Risico definitie
“het effect van onzekerheid op doelstellingen” Opmerkingen: • •
•
effect is een afwijking op hetgeen wordt verwacht doelstellingen hebben betrekking op verschillende aspecten, zoals: o financieel o prestatie o veiligheid, arbo en milieu, kwaliteit risico = kans x effect
gebeurtenis
gevolg(en)
kansen
doelstellingen
bedreigingen
onzekerheden
Definitie “Risico Management” “de gecoördineerde activiteiten om een organisatie te sturen en te beheersen met betrekking tot risico’s” Opmerkingen: •
dient integraal onderdeel te zijn van de bedrijfsvoering en van de bedrijfsprocessen
•
communicatie & consultatie door het gehele bedrijf is essentieel (zowel intern als extern)
•
duidelijkheid in verantwoordelijkheid en afleggen verantwoording
Stappenplan tot een onderhoudsconcept
SESSIES
WORKSHOP
en verder….
kosten
Doelscenario als ambitie van assetmanagement groeimodel
Stap 0: Beleidsbepaling Stap 1: Opstellen van functionele decompositie
Stap 2:
Specificerende stap:
Risico analyse review board
RAMS analyse
Stap 3:
Stap 5:
Opstellen van werkpakketten
LCC bepalen
Stap 4:
Dynamische stap:
Optimalisatie
Priority Box
totale kosten
Scenario's
kosten preventieve maatregelen
kosten correctief onderhoud en onderhoudsafhankelijke kosten
optimum
mate van preventief onderhoud
Asset Management optimalisering van de onderhoudskosten over de levensduur
kosten
Doelscenario als ambitie van Asset Management groeimodel
totale kosten
Scenario's
kosten preventieve maatregelen
kosten correctief onderhoud en onderhoudsafhankelijke kosten
optimum
mate van preventief onderhoud
Asset Management verdienmodel
Optimalisering van de onderhoudskosten gedurende de levensduur
kosten
€1.442.377
totale kosten
kosten preventieve maatregelen (mods, gepland onderhoud)
€32.738 €27.538 €5.200
€ 21.415 €11.015 €10.400 optimum
kosten correctief onderhoud en onderhoudsafhankelijke kosten (imago, milieu, etc.)
mate van preventief onderhoud
Asset Management Organisatie
Jan A. Kamphuis
Oriëntatie Asset Management rollen en verantwoordelijkheden
visie, missie, strategie
Strategisch ‘asset eigenaar’
Capex/Opex planning ontwikkeling risicogestuurd OHC beheerder methodiek / PDCA proces
Tactisch ‘asset manager’
planning en control taakpakketten monitoring en rapportage
uitvoering gepland werk monitoring en rapportage
Operationeel ‘werkvoorbereider en planner’
Uitvoering ‘dienstverlener’
Asset Management
kritische succesfactoren voor invoering en borging
sponsorschap directie en management programmamanagement – prioriteit en focus ketengeorienteerde aanpak – nieuwbouw- en beheer-/onderhoud herdefiniëring rollen en verantwoordelijkheden binnen kader van Asset Management
kennisopbouw op alle 4 beheerniveaus: Ketengeorienteerde kennisopbouw
visie, missie, strategie
Strategisch ‘asset eigenaar’
Capex/Opex planning ontwikkeling risicogestuurd OHC beheerder methodiek / PDCA proces
Tactisch ‘asset manager’
planning en control taakpakketten monitoring en rapportage
uitvoering gepland werk monitoring en rapportage
Operationeel ‘werkvoorbereider en planner’
Uitvoering ‘dienstverlener’
Visie Asset Management Asset Management – de 4 fasen maturiteit
4 - AM Excellence ISO 55000 gecerticifeerd
Beoogd basis doel!
3 - Continu verbeteren Mensen, middelen, processen & systemen
2 - Effectief Doen we de juiste dingen?
Huidige positie?
1 - Efficiënt Doen we de dingen goed?
Informatie ISO 55.000/1/2 De nieuwe internationale standaard voor Asset Management Jan A. Kamphuis
Model ISO 55001 de norm voor Asset Management Context, Stakeholders en Organisatie plannen en doelstellingen van de organisatie 4.3 Het toepassingsgebied van een Asset Management systeem vaststellen 6.2.1 Asset Management doelstellingen
6.2.2 Planning om Asset management doelstelling te bereiken 8.3 Uitbesteden (toepassingsgebied)
Asset Management beleid strategisch asset management plan (SAMP) Asset Management doelstellingen
5.2 Beleid
AM systeem en methodiek: - systeem, competenties, data management, risico management, methodieken
Asset Management plannen
plannen voor het ontwikkelen van een asset management systeem + relevante ondersteuning
4.4 Asset Management Systeem 6.1 Maatregelen om de risico’s voor het Asset Management Systeem aan te pakken en kansen te benutten
implementatie van Asset Management plannen
asset management systeem + relevante ondersteunende elementen
7.1 Mensen en middelen 7.2 Competenties 7.3 Bewustzijn 7.4 Communicatie 7.5 Informatie eisen 7.6 Gedocumenteerde informatie
8.1 Operationele planning en beheersing 8.3 Uitbesteden (beheersing) 8.2 Management van wijzigingen
Line of sight: - vertaling van organisatie doelstellingen naar assets
4.1 Inzicht krijgen in de organisatie en haar context 4.2 Inzicht krijgen in de behoeften en verwachtingen van de stakeholders 5.1 Leiderschap en betrokkenheid 5.3 Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen de organisatie
Asset portfolio
Prestatie evaluatie en verbeteringen
8.2 9.1 9.2 9.3 10
Management van wijzigingen Monitoren, meten, analyseren en evalueren Interne audit Directie beoordeling Verbetering
ISO 55000 normstandaard voor Asset Management
1. Doe een stakeholderanalyse
7. Wees deskundig
Weet wat van de organisatie wordt verwacht. Bepaal welke waarde de assets moeten creëren. Houd dit systematisch bij.
Het blijft mensenwerk, mensen moeten competent, opgeleid en geïnformeerd zijn.
8. Besteed verstandig uit 2. Vertaal de eisen van stakeholders naar concrete activiteiten
Beslis wat wordt uitbesteed en hoe, evalueer dit regelmatig
Zorg ervoor dat deze vertaling transparant is. Leg een verband tussen de kosten en de opbrengsten.
9. Beheers de uitvoerende processen
3. Zorg voor goede assetmanagementinformatie Beslissingen moeten worden genomen op basis van feiten
4. Ken en beheers de risico’s Richt hier een proces voor in, vertaal risico’s naar concrete maatregelen
5. Geef leiding Van het management wordt verwacht dat het leiding geeft bij het richten en inrichten van de organisatie.
6. Richt de organisatie helder in Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden moeten helder zijn
Wat gepland is moet ook worden uitgevoerd De financiële administratie moet op orde zijn Meet de effectiviteit
10. Wees een lerende organisatie Werk consistent aan het verbeteren van de prestatie van de assets en de effectiviteit en efficiëntie van de assetmanagementorganisatie
ISO 55000 normstandaard Asset Management
De norm is uitgegeven in januari 2014 De norm bestaat uit drie delen: 1. ISO 55000 Asset Management: Overview, Principles en Terminologie 2. ISO 55001 Asset Management: Management systems, Requirements 3. ISO 55002 Asset management: Management systems, Guidelines for the application of ISO 55001 Inmiddels is er ook een Nederlandse versie! NEN-ISO De opzet is conform de nieuwe indeling die ISO vanaf nu gaat hanteren en die integratie van normen als een soort plug-in voor je management systeem gemakkelijker maakt. De volgende versies van de ISO 9001/14000 normen (2015) zullen ook deze indeling hebben.
Overeenkomsten en verschillen PAS55 en ISO 55.000 •
De belangrijkste principes (key elements) zijn gehandhaafd: – vertaling van de organisatie doelstellingen naar AM-policy, strategie en doelstellingen (Line of sight/richtlijn) – focus op de lifecycle en kosteneffectiviteit – Risico management (inclusief verwijzing naar ISO 31000) – de benodigde randvoorwaarden (enablers) om de integraliteit mogelijk te maken, zoals leiderschap, communicatie en informatie management
•
Belangrijkste verschil: de scope van de PAS 55 was gericht op de fysieke assets. De ISO 55000 is toepasbaar op alle soorten assets, zoals patenten (maar geen human assets!)
•
Belangrijke definities zijn generalistischer geworden, in lijn met de bredere scope: definitie Asset Management - “gecoördineerde activiteiten van een organisatie om waarde te realiseren uit assets”
ISO 55000 Aandacht Human factor hiaat in ISO 55000
act
Asset Organisation Management
HUMAN FACTOR accent op de MENS
strategie, invoering & borging van bedrijfsprocessen [SOCIALE] INTERACTIE
plan
Asset Management accent op SYSTEMEN
Asset Data Management
Asset Baseline Management
informatie systemen
RAMS, FMECA, RCM, Hazard analyses
check Asset Management Control sturing op kosteneffectiviteit
do
Basisbeginselen van Asset Management Asset Management is gebaseerd op een aantal basis beginselen: • • • •
Waarde Afstemming Leiderschap Waarborging
Basisbeginselen van Asset Management Waarde –
Asset Management richt zich op de waarde die de asset voor de organisatie kan opleveren;
Dit omvat: 1. een duidelijke verklaring over hoe de Asset Management doelstellingen aansluiten op de organisatiedoelstellingen; 2. het gebruik van een levenscyclus benadering om waarde uit assets te realiseren; 3. het inrichten van besluitvormingsprocessen die de behoeften van stakeholders weerspiegelen en waarde definiëren.
Basisbeginselen van Asset Management Afstemming ‒ Asset Management vertaalt de organisatiedoelstellingen in technische en financiële beslissingen, plannen en activiteiten;
Dit omvat: 1. implementatie van op risico’s gebaseerde, door informatie gestuurde planningsen besluitvormingsprocessen en -activiteiten; 2. het integreren van de Asset Management processen in de functionele managementprocessen van de organisatie, zoals financiën, personeelszaken, informatiesystemen, logistiek en operationele activiteiten; 3. het specificeren, ontwerpen en implementeren van een ondersteunend Asset Management systeem.
Basisbeginselen van Asset Management Leiderschap ‒ Leiderschap en de cultuur op de werkplek zijn bepalende factoren voor het realiseren van waarde;
Dit omvat: 1. duidelijk gedefinieerde rollen, verantwoordelijkheden en bevoegdheden; 2. erop toezien dat de werknemers beschikken over de juiste mate van bewustzijn, competenties en bevoegdheden; 3. raadpleging van werknemers en stakeholders met betrekking tot Asset Management.
Basisbeginselen van Asset Management Waarborging ‒ Asset Management waarborgt dat assets aan hun vereiste doel zullen voldoen
Dit omvat: 1. het ontwikkelen en implementeren van processen die de vereiste doelen en prestaties van de assets met de organisatiedoelstellingen verbinden; 2. het implementeren van processen voor het waarborgen van capabiliteit tijdens alle fases van de levenscyclus; 3. het implementeren van processen voor monitoring en voor continue verbetering; 4. het voorzien in de benodigde middelen en competente medewerkers.
Certificatie
Vragen?