Integrale jeugdhulp Kennisdag 25 januari 2016, De Observant in Amersfoort ‘Ruimte voor jeugdhulp’, opgesteld door bestuurders van de VNG en de branches, beschrijft de gedeelde visie op de ontwikkelrichting van het jeugdstelsel. Maar nu komt het aan op de vertaling in de praktijk. Het onderwerp van deze kennisdag is integrale zorg: hoe geven gemeenten en zorgaanbieders gezamenlijk invulling aan de veranderopgave? Jeugdzorg Nederland, GGZ Nederland, Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, Vereniging Orthopedagogische Behandelcentra en de Vereniging Nederlandse Gemeenten willen de transformatie stimuleren door gezamenlijke bijeenkomsten, om zo kennis te delen en elkaar te inspireren. U kunt zich aanmelden bij Ineke de Ridder via
[email protected] . Vermeld hierbij a.u.b. uw naam, de organisatie waar u werkzaam bent en welke middagsessies u wilt volgen. In geval van overinschrijving streven we naar een evenwichtige deelname vanuit de branches en de gemeenten. We zien uw komst graag tegemoet! Het programma is als volgt: Vanaf 9.30
Ontvangst met koffie en thee
10.00-10.15
Opening door de dagvoorzitters
10.15 – 12.00
Ruimte voor jeugdhulp, reflectie en debat
12.00 - 13.00
Netwerklunch
In de middag staat de ‘integrale jeugdhulp in de praktijk’ in de schijnwerpers. In drie rondes met ieder een eigen thema zijn er vijftien deelsessies waarvan u er aan drie kunt deelnemen 13.00 – 13.50
Eerste ronde deelsessies – thema ‘sterke voorkant’
13.50 – 14.40
Tweede ronde deelsessies – thema ‘horizontaal en verticaal integraal’
14.40 – 15.00
Pauze
15.00 – 15.45
Derde ronde deelsessies – thema ‘complex & bovenregionaal’
15.45 – 16.30
Plenaire afsluiting, de geleerde lessen en de opgaven voor de toekomst
16.30 – 17.00
Afsluitend drankje
Toelichting op het programma 10.00-10.15 Opening door de dagvoorzitters Joost van den Brink, manager zorgcontractering bij Karakter José Manshanden, themadirecteur sociaal bij de gemeente Utrecht 10.15 – 12.00 Ruimte voor jeugdhulp Bereiken we de doelen van de Jeugdwet? Hoe vindt het document ‘Ruimte voor jeugdhulp’ zijn weg naar de gemeenten/regio’s en de jeugdhulpaanbieders? En hoe vertaalt zich dit naar een zich vernieuwende praktijk? Welke transformatie is gaande en welke winst ervaren de jeugdigen en ouders/verzorgers hiervan? In een volgende versie van het programma volgt meer informatie over het ochtendprogramma. De volgende personen hebben al toegezegd een bijdrage te leveren: Jan Dirk Sprokkereef, bestuurder Samen veilig midden Nederland en JN Jan van Hoek, bestuurder Ipse De Bruggen en VGN Peter Dijkshoorn, bestuurder Accare en GGZ Nederland Rob de Jong, bestuurder Pluryn en VOBC Victor Everhardt, wethouder Utrecht en voorzitter subcommissie Jeugd VNG 12.00 – 13.00 Netwerklunch 13.00 – 13.50 Eerste ronde deelsessies – thema ‘Sterke voorkant’ 1. Integrale vroeghulp: integraal samenwerken bij jonge puzzelkinderen Kinderen met een (dreigende) ontwikkelingsachterstand zijn geholpen als hun problematiek zo snel mogelijk wordt gesignaleerd. Tegelijk geldt dat die problematiek in een vroeg stadium nog diffuus is en vaak meervoudig. Kinderen en ouders lopen gevaar van de ene naar de andere deskundige (instantie) te worden doorgestuurd. Vragen blijven onbeantwoord, antwoorden ongrijpbaar. Integrale Vroeghulp bundelt kennis en ervaring van alle professionals binnen de keten van zorg en onderwijs, luistert naar de ouders en bekijkt de situatie vanuit het kind integraal (thuis, gezin, school). Door die multidisciplinaire aanpak kom je sneller tot oplossingen. Na een introductie op integrale vroeghulp (IVH) kunt u ervaringen delen en in discussie gaan met experts uit de netwerken IVH. Anja van Vliet, provinciaal coördinator IVH Friesland Anneriet van Haaren, coördinator IVH en regionaal expertiseteam Midden Brabant Susan Osterop, landelijk coördinator IVH 2. Samenwerking Centrum voor jeugd en gezin (CJG), huisarts en tweedelijns jeugdhulp in De Bilt De Bilt investeert met het CJG in de relatie met de huisartsen en sluit aan bij het vertrouwen van cliënten in de huisarts. Zij werken constructief samen met ambulant werkers en tweedelijns jeugdhulp en GGZ. Dit voorkomt rechtstreekse doorverwijzing naar de tweedelijnshulp en er worden significant minder diagnoses gesteld. Rianne Kuiper, coördinator Centrum voor Jeugd en Gezin, De Bilt Hanneke Hoenderdaal, ambulant werker CJG De Bilt Martruy Dekker, orthopedagoog De Rading 3. School als werkplaats Het project ‘School als werkplaats’ biedt leerlingen rechtstreekse, laagdrempelige toegang tot hulpverleners als preventief middel voor schooluitval. Hulpverleners zijn dagelijks aanwezig op school om leerlingen en docenten integraal te ondersteunen. Dit is een project van Friesland College, gemeente Leeuwarden en zorgverzekeraar De Friesland met Fier, Welzijn Centraal, het Jeugdloket Leeuwarden, Verslavingszorg Noord-Nederland, MEE,
Regiecentrum Bescherming en Veiligheid Friesland, Jeugdhulp Friesland, Tjallingahiem, Kinnik en ZIENN. Liesbeth Buijs, projectleider School als werkplaats, Friesland College Johannes Dijkstra, teamleider Fier 4. Jullie Ingebrachte Mentor (JIM): naar een nieuwe vorm van besluitvorming De JIM-aanpak biedt perspectief bij gezinnen met opgroeiende jongeren waar meerdere, ernstige problemen spelen en uithuisplaatsing dreigt. De door de jongere zelf gekozen vertrouwenspersoon (JIM) speelt hierin een sleutelrol. JIM is iemand die zowel van de jongere als de ouders vertrouwen krijgt en met de hulpverleners wil samenwerken. De hulpverleners uit de psychiatrie, jeugd- en opvoedhulp, zorg voor licht verstandelijk beperkten en verslavingszorg werken samen in een intersectoraal team. . Presentatie verzorgd door: Spirit, Youké en Reinaerde. Levi van Dam, kwartiermaker Spirit. Maartje Brok, behandelaar Reinaerde Henri Gritter, manager Youké 5. Eigen regie en zelfredzaamheid met Quli Sinds 2012 zijn 5 zorgorganisaties (gehandicaptenzorg, jeugdzorg en ggz) bezig met het integreren van e-health en zelfzorgmanagement in hun organisaties met behulp van Quli (Quality of Life). Cliënten en hun sociale netwerk worden zo in staat gesteld om zoveel als mogelijk regie te voeren over hun eigen leven. Quli bestaat uit een social media-platform met beeldbellen, een persoonlijk gezondheidsdossier en een app-store gericht op zelfredzaamheid. De deelnemende organisaties willen op deze manier de gewenste transformatie in de jeugdhulp realiseren. Sanneke Langendoen, Pluryn Kristof Matheussen, Amarant 13.50 – 14.40 Tweede ronde deelsessies – thema ‘horizontaal en verticaal integraal’ 1. JES! JES! is een samenwerkingsverband van 11 organisaties dat zich richt op vernieuwende intersectorale (specialistische) zorg in Noordoost-Brabant. Dit samenwerkingsverband zoekt op verzoek van gemeenten naar oplossingen voor jeugdigen met zeer complexe problematiek, waarbij passende behandeling niet voor handen lijkt te zijn. Voor deze jeugdigen zijn intersectorale oplossingen nodig. Door het samenwerkingsverband is er sprake van het bundelen van expertise, van een gecoördineerde ketenzorg, van het zoveel mogelijk voorkomen en verhelpen van stagnaties in trajecten, van het ontwikkelen van het zorgaanbod en signaleren van hiaten. Eelco Vollema, algemeen manager, Koraal Groep Naam tweede spreker volgt z.s.m. 2. Amsterdams stedelijk FACT team jeugd - jongvolwassenen in de startblokken Het Fact-jeugdteam is een samenwerkingsverband van ggz-instellingen (Arkin, GGZ InGeest, De Bascule en de Opvoedpoli), maatschappelijke opvang (HvO-Querido), jeugdzorg (Spirit) en LVB (Lijn5). Het team richt zich op de groep -vaak zorgmijdende- jongeren tussen 14 en 23 jaar met (vermoedens van) psychiatrische problematiek, soms gecombineerd met LVBproblematiek en verslavingsproblemen: streetwise en vaak met een lange geschiedenis in de zorg, het zwerfjongerencircuit of de maatschappelijke opvang. Het contact met de familie, waarvan de draagkracht vaak al is overschreden, is gering. Het sociale netwerk risicovol. De ouder- en kindteams en de Samen DOEN-teams zijn niet goed in staat om de benodigde hulp te bieden. Door de opzet van de FACT-jeugdteams kan dat wel. FACT is een behandelaanbod dat zich in binnen- en buitenland bewezen heeft. Hoe werkt FACT in de praktijk? Elfi Rookhuizen, projectleider Jeugd FACT Amsterdam Ernst Bouweriks, manager Amsterdam Stad Lijn 5
3. Goede voorbeelden van samenwerking voor jeugd met een verstandelijke beperking in Leiden en omstreken ‘KATO’ staat voor Kinderen Aandacht Toekomst en Ontwikkeling en is een initiatief van de Gemiva-SVG Groep. Doel is de samenwerking ten behoeve van kinderen en jeugd met een verstandelijke beperking te vergroten. Sleutelbegrippen zijn: leggen van verbindingen tussen verschillende zorgvormen, zoeken naar integrale oplossingen voor (complexe) vragen, inzetten van het netwerk van cliënt en professional, stimuleren van eigen kracht van alle betrokkenen en ontwikkelen van nieuwe diensten voor bestaande en nieuwe cliënten. Voorbeelden van resultaten die hiermee in het afgelopen jaar zijn bereikt liggen op het terrein van het bevorderen van arbeidsinclusie, ontmoeting tussen kinderen met en zonder beperking en openstelling van faciliteiten van Gemiva-SVG voor de buurt.Niels van Rheenen, projectmedewerker jeugd en begeleider, Gemiva SVG Groep Wiep Staal, onderwijsmanager master jeugdzorg en coördinator arbeidsinclusie, Hogeschool Leiden 4. Samenwerken aan versterking van de (forensische) pleegzorg. Effectieve inzet op het voorkomen van breakdown en residentiele plaatsingen Het beroep op pleegzorg neemt toe, hierdoor is ook het aantal kinderen met ernstige gedragsproblemen in de therapeutische pleegzorg toegenomen. Meer diagnostiek, specialistische behandeling en ondersteuning zal steeds vaker nodig zijn om deze jeugdigen de kans te geven zo veel mogelijk in eenzelfde pleeggezin langdurig op te groeien. Pleegouders moeten deze plaatsing kunnen volhouden. Het afbreken van een pleegzorgplaatsing (‘breakdown’) en daarmee wisseling van pleeggezin is onwenselijk en schadelijk voor de ontwikkeling van kinderen. Spirit (jeugdzorg) en Bascule (jeugd-ggz) hebben een integraal en flexibel aanbod ontwikkeld om pleegzorgplaatsingen succesvol te laten zijn. Judith Witte, Manager Centrum voor Trauma en Gezin, PCIT en gezinscreatief therapeut Ellen Schulze, beleidsmedewerker Spirit 5. Schoolverzuim; van gezamenlijk belang naar samenhang Voor jongeren is school belangrijk. Om zich te ontwikkelen, maar ook omdat school een belangrijk sociaal netwerk is. Uitval -zeker op het middelbare onderwijs- betekent vaak dat problemen zich in een rap tempo opstapelen. Dat willen we waar mogelijk voorkomen met het project ‘Geen schoolverzuim voor jongeren met een psychiatrische stoornis, door intensieve samenwerking in driehoek jongeren/ouders, school en zorg’. Een netwerk van partners in zorg en onderwijs staan om de jongere en ouders heen. Deelnemende organisaties zijn Zorgbelang Gelderland, Arentheem College, wijkteams, De Onderwijsspecialisten, Marant, Samenwerkingsverband VO Arnhem, leerplichtambtenaren, GGD Gelderland Midden, Iriszorg en Karakter. Een jongere en ervaringsdeskundige is een van de projectleiders. Hoe werkt dit netwerk dat direct in actie komt bij schoolverzuim? Deze sessie wordt verzorgd door de ervaringsdeskundige projectleider en medewerkers van Karakter en de GGD. Namen van de sprekers volgen z.sm. 14.40 – 15.00 Pauze 15.00 – 15.45 Derde ronde deelsessies – Thema ‘complex & bovenregionaal’ 1. Hulp en veiligheid onder één dak, het multidisciplinair centrum kindermishandeling Het multidisciplinair centrum kindermishandeling (MDCK) voor Zuid Kennemerland, IJmond en Haarlemmermeer heeft door inzet van gemeenten in de veiligheidsregio, het ziekenhuis, de politie, Veilig Thuis en de jeugd- en volwassenenzorginstellingen de krachten gebundeld onder één dak. De locatie is kindvriendelijk ingericht. Onderzoek, risicotaxatie, psychodiagnostiek, verhoor en start van de hulp vinden op één locatie plaats. Het intersectorale kernteam draagt zorg voor een werkwijze waarbij het kind en het gezin centraal staan. Snelheid en veiligheid staan voorop.
Janet van Bavel, manager Kinder- en Jeugd Traumacentrum van Kenter Jeugdhulp, projectleider Academische werkplaats aanpak kindermishandeling Merijn Snoek, wethouder jeugd, onderwijs en sport gemeente Haarlem 2. De zorgtafel De zorgtafel heeft betrekking op specialistische hulp aan slachtoffers van loverboys en mensenhandel en is een keten van partners die gezamenlijk zorgen voor de signalering van slachtoffers en continuïteit van zorg binnen de regio Rotterdam. Via de zorgtafel werkt Horizon samen met het Controleteam Prostitutie en Mensenhandel (politie), de gemeente, Humanitas, de GGD en Stichting MEE. Tom Jordan, afdelingshoofd Horizon, locatie Kralingen, Jean Custers, Controleteam Prostitutie en Mensenhandel, Kim Houtstra, CrisisInterventieTeam Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond. 3. Kansen voor jeugdzorg en GGZ: Horizon en Yulius startten twee behandelgroepen voor jongeren met autisme en ernstige gedragsproblematiek Op het terrein van Horizon bieden Horizon en Yulius gezamenlijk twee klinische behandelgroepen voor jeugdigen van 8-14 jaar met een stoornis in het autisme spectrum en ernstige gedragsproblemen. Bij veel van de kinderen is sprake van comorbiditeit en zijn ouders/verzorgers niet meer in staat om een ontwikkelingsbevorderend klimaat te realiseren. Het gezinssysteem is overbelast. De jeugdigen lopen vast in hun ontwikkeling op school of volgen geen onderwijs meer. Op de behandelgroepen vullen de medewerkers van Horizon en Yulius (elk 50%) elkaar aan. De sprekers delen ervaringen met de behandeling van deze jeugdigen en het systeem om hen heen. Emma van Daalen, psychiater Yulius Marlous Sloven, afdelingscoördinator Horizon. 4. Eerder thuis met ThuisBest: een oplossing thuis voor high-risk jongeren die tijdelijk uit huis geplaatst worden De Viersprong biedt behandeling aan jeugdigen met complexe persoonlijkheidsstoornissen en jongeren met forse gedragsproblemen met multisysteemtherapie (MST) en Functional Family Therapy (FFT); programma’s die leiden tot vermindering van delictgedrag en uithuisplaatsingen en verbeteringen op school, werk, in gezinsrelaties en andere sociale contacten. Almata biedt Jeugdzorg plus, de gesloten jeugdzorg. Prisma is een instelling voor LVB-zorg. Viersprong, Prisma en Almata werken samen in het programma ThuisBest. Doel van dit programma is door intensieve ambulante zorg de Jeugdzorg plus-fase zo kort mogelijk te laten zijn en vanaf dag een gericht te zijn op het weer thuis wonen van de (MST)jongere. Voor een time-out is Jeudzorg plus altijd beschikbaar. In samenwerking met de jongere en het gezin en het wijkteam wordt een terugvalpreventieplan opgesteld. Henk van den Bemd, projectleider Thuisbest, SJSJ Almata Reneé Dekker, MST-LVB-therapeut, Prisma Marieke Kavelaars, divisiemanager Zorg & Innovatie, De Viersprong 5. Spoed4 jeugd: effectieve toeleiding naar spoedeisende jeugdhulp Spoed4 jeugd is een samenwerking van Friese jeugdhulpaanbieders. Middels één provinciaal meldpunt wordt in kaart gebracht wat de spoedeisende vraag is, zodat zo snel mogelijk de juiste hulp ingezet kan worden. Spoed4jeugd is een samenwerking van het Regiecentrum Bescherming en Veiligheid, Jeugdhulp Friesland, Kinnik kinder- en jeugdpsychiatrie en Reik. Jenny Klijnsma, manager Veilig Thuis Friesland Erwin Beers, regiodirecteur Jeugdhulp Friesland Annette Geurden, regiocoördinator jeugd Sociaal Domein Fryslân 15.45 – 16.30 Plenair: de geleerde lessen en de ontwikkelopgaven voor de toekomst 16.30
Wij nodigen u van harte uit voor een afsluitend drankje