Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
Kenniscentrum Zorginnovatie Zelfmanagement en Participatie - Evidence-Based Care
Benieuwd naar wat er allemaal gebeurt bij Kenniscentrum Zorginnovatie? In deze nieuwsbrief lees je over projecten en activiteiten ontplooid binnen twee van de vier onderzoekslijnen (Zelfmanagement & Participatie; Evidence Based Care). Enkele nieuwe medewerkers die recent zijn gestart bij het kenniscentrum stellen zich voor. Daarnaast vind je een interview met collega Karin Verkerk die in september promoveerde. Tot slot nodigen we je uit voor twee leuke initiatieven: het DenkAndersDebat op 13 november en op 4 december voor de Pepernoten Poster Presentatie: daar kan je kennismaken met ons onderzoek in tien flitsende posterpresentaties. Let dus op de uitnodigingen je mailbox!
DenkAndersDebat op 13 november 2014 Op 13 november 2014 organiseert Stichting Hoezo Anders in samenwerking met Kenniscentrum Zorginnovatie het 9e DenkAndersDebat. Ondanks allerlei regelingen en subsidies is het voor jongeren die chronisch ziek zijn of een (niet-zichtbare) beperking hebben, lastig om een baan te krijgen en te houden. Jongeren hebben te maken met hun eigen mogelijkheden én de vooroordelen van werkgevers. Tijdens het Debat nodigen we studenten, docenten en alumni met een beperking uit om ervaringen en ideeën uit te wisselen. Zij kunnen in gesprek gaan met werkgevers als ING en Shell om tips te krijgen hoe die (droom)baan te vinden, te krijgen en te houden. Het DenkAndersDebat wordt geleid door Ron Bormans, voorzitter College van Bestuur, en afgesloten door staatssecretaris Jetta Klijnsma (Sociale Zaken en Werkgelegenheid). Tijdens het debat worden jongeren geïnterviewd over hun ervaringen met het vinden, krijgen en houden van een baan en geven werkgevers als ING, Shell en Hogeschool Rotterdam aan wat zij doen om jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt aan een baan te helpen. Daarnaast geven organisaties die jongeren begeleiden, zoals Emma at Work, UWV en DelfTalent hun hun mening over wat er moet gebeuren om jongeren aan het werk te krijgen en bedrijven (en de hogeschool!) enthousiast te maken om jongeren met een beperking in dienst te nemen. Ook het publiek wordt uitgenodigd om actief mee te denken en te praten. Kom naar het DenkAndersDebat over het vinden, krijgen en houden van een baan. Klik hier voor meer informatie en om je (gratis) aan te melden.
Contactgegevens Hogeschool Rotterdam Kenniscentrum Zorginnovatie Postbus 25035 3001 HA Rotterdam Tel. (010) 794 4371
[email protected] www.kenniscentrumzorginnovatie.nl
Kenniscentrum Zorginnovatie
Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
2
Kenniscentrum Zorginnovatie
Karin Verkerk over haar promotieonderzoek
Twitter
Chronische lage rugpijn hoeft niet blijvend te zijn, ontdekte promovenda Karin Verkerk. Karin heeft een jaar lang 1760 patiënten met chronische lage rugpijn gevolgd die een intensieve therapie kregen bij het Spine & Joint Centre. Op woensdag 17 september 2014 heeft Karin haar proefschrift in het Erasmus MC verdedigd onder de titel ‘Chronische aspecifieke lage rugpijn: Beloop en prognose’. Download hier haar proefschrift, inclusief Nederlandse samenvatting).
Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam is een dynamische organisatie die praktijkgericht onderzoek doet voor de gezondheidszorg in Rotterdamse regio. Sinds kort hebben wij een eigen Twitteraccount!
Toen de voormalige directeur van IvG aan Karin vroeg of ze interesse had in een promotievoucher van Hogeschool Rotterdam, zei ze direct ‘ja’. Zij voerde haar onderzoek uit in samenwerking met het Spine & Joint Centre en de Erasmus afdeling Huisartsgeneeskunde. Karin: ’Ik heb de patiënten van het revalidatiecentrum een jaar lang onderzocht. Bij het volgen van de patiënten over een periode van een jaar, waarbij op verschillende momenten evaluaties plaatsvonden, heb ik ontdekt dat voor 60% van de patiënten er ook werkelijk herstel optreed. Maar ik merkte ook dat er patiënten zijn die niet herstellen of langer de tijd nodig hebben om te kunnen herstellen. Natuurlijk kunnen patiënten terugvallen, maar we hebben nu wel meer inzicht waarom patiënten met chronische rugpijn wel of niet kunnen herstellen’, zegt Karin.
@KCZorginnovatie is er voor alle lectoren, onderzoekers, docenten, studenten en andere belangstellenden. Met dit Twitter-account kunnen geïnteresseerden makkelijker actuele informatie vergaren over praktijkgericht onderzoek voor de gezondheidszorg. Het doel van het Twitter-account is dat wij willen laten zien wat ons bezighoudt, verbaasd, verontrust en blij maakt, in relatie tot vernieuwing van de gezondheidszorg.
Uitkomsten toetsen bij andere patiënten Dankzij haar onderzoek ligt er nu een concept klaar – ook wel een prognostisch model genoemd – omtrent diverse uitkomstmaten over welke voorspellende factoren herstel kan bieden aan patiënten met chronische lage rugpijn. Graag wil ze haar uitkomsten toetsen onder diverse onderzoekspopulaties. Karin: ‘Het kan zijn dat de onderzoekspopulatie bij het revalidatiecentrum iets specifieks heeft, mede gezien de interventie die aangeboden is waardoor zij herstelden. Wil je het kunnen valideren, dan moet je ook onderzoek doen onder een andere populatie.’ Momenteel heeft zij gesprekken met diverse universiteiten voor een vervolgonderzoek. ‘Er is brede interesse om het onderzoek verder te vervolgen, aangezien chronische lage rugpijn een groot maatschappelijk probleem is’, zegt Karin. Terugblik Als Karin terug kijkt op haar tijd bij Kenniscentrum Zorginnovatie, waardeert ze de interesse van haar collega’s het meest. ’Het viel me op dat er veel interesse was van collega’s over mijn voortgang. Ook hebben we onderling veel ervaring uitgewisseld over onderzoek doen, artikelen publiceren, et cetera.’ Karin wil aan de andere docent-onderzoekers meegeven om een strakke planning te maken en hier aan te houden. ‘Het eerste halfjaar van mijn promotieonderzoek was een beetje rommelig. Het dagelijkse onderwijs en de aandacht aan studenten was mijn eerste prioriteit; daarna had ik pas aandacht voor mijn eigen trajecten. Hierdoor kwam ik niet toe om goed te starten met mijn onderzoek. Maak daarom een zorgvuldige planning en organiseer een onderzoekswerkgroep die goed gevarieerd is samengesteld, wat betreft de deskundigheid, om je te kunnen begeleiden. Maar het allerbelangrijkste; geniet ook van het proces van onderzoek doen’, aldus Karin.
Karin Verkerk Sinds 1997 is Karin Verkerk verbonden aan Hogeschool Rotterdam, Instituut voor Gezondheidszorg (IvG) als docent. Als docent probeert zij de snijvlakken tussen onderwijs, reguliere patiëntenzorg en wetenschappelijk onderzoek dichter bij elkaar te brengen. Om op alle drie domeinen competent te blijven geeft ze les, praktiseert ze in de eerstelijn en deed een promotieonderzoek bij Kenniscentrum Zorginnovatie.
Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
Arbeid en Gezondheid
3
Kenniscentrum Zorginnovatie
Hiv en Arbeid
Arbeid en Gezondheid
LECTOR
Harald Miedema is lector Arbeid en Gezondheid bij Kenniscentrum Zorginnovatie. Hij is tevens directeur van het kwaliteitsnetwerk fysiotherapie Preferred Care. ‘Ik streef naar een hogere arbeidsparticipatie voor mensen met beperking.’ Gezondheidsklachten kunnen leiden tot ziekteverzuim, een moeizaam traject in de gezondheidszorg, een beroep op de sociale zekerheid of tot nog grotere gevolgen voor de arbeidsloopbaan. Omgekeerd kan werkloosheid de gezondheid beïnvloeden. Harald Miedema doet onderzoek naar werkhervatting en re-integratie en naar de rol daarin van de zorg, de arbo en re-integratieprofessionals. Klik hier voor meer informatie,
PROMOVENDA
Harald Miedema Marlies Wagener
Binnen het project wordt druk gewerkt aan het analyseren en verwerken van de data die de afgelopen jaren verzameld zijn over de (arbeids)participatie van mensen met hiv. In samenwerking met iBMG wordt gewerkt aan vier artikelen over de data van het cohort. Daarnaast lopen contacten met Barbados en Jamaica om ook daar onze vragenlijst uit te zetten. We zijn benieuwd hoe dit verder zal lopen. Tot slot zijn Stefanie van Opstal en Marlies Wagener bezig met het schrijven van een review over stigma en disclosure bij mensen met hiv. Een boeiend onderwerp! Klik hier voor meer informatie.
SPIL SPIL staat voor Self-management & Participation Innovation Lab, een gemeenschappelijk onderzoeksprogramma van Hogeschool Rotterdam (Kenniscentrum Zorginnovatie) en Erasmus MC (Sophia en Revalidatie/TransitieNet) dat zich richt op het bevorderen (en beter ondersteunen) van zelfmanagement en participatie bij jongeren met chronische aandoeningen. Uiteindelijk is het doel dat de jongere op eigen benen staat en de jongere daarmee de SPIL is in zijn/ haar eigen leven. De jongere is in staat zijn ziekte te managen, te participeren aan het dagelijks leven en hierover de regie te voeren.
Proeftuin Revalidatie LECTOR PROJECTLEIDERS ONDERZOEKERS
Harald Miedema Pepijn Roelofs Marjolijn Bal, Marij Roebroeck, Sander Hilberink
In het multicenter onderzoek naar de effecten van de module ‘TraJect Aan het werk’ op betaald werk en eigen effectiviteit voor werk zijn we druk bezig met het includeren van deelnemers. Inmiddels hebben wij nieuwe revalidatiecentra bereid gevonden patiënten te selecteren voor onze controle conditie. In het nieuwe deelproject Voor-TraJect brengen we de behoeften van jongeren met chronische aandoeningen, hun ouders en professionals (zorgverleners en docenten) in kaart bij de voorbereiding op de transitie van Voortgezet Speciaal Onderwijs naar beroepsonderwijs. Momenteel werken wij aan de afronding van het project op het Horizon Schreudercollege (doelgroep autisme) en zijn we bezig met het schrijven van een wetenschappelijk artikel en een factsheet. Najaar 2014 wordt hetzelfde onderzoek gestart in een andere setting, namelijk mytylschool de Brug. Mytylschool de Brug verzorgt cluster 3 onderwijs: speciaal onderwijs voor adolescenten met een chronisch lichamelijke aandoening. Klik hier voor meer informatie.
Internship PhD student Ignacio Durán Millán Ignacio Durán Millán (PT, MSc, PhD student) is working in a clinic and as assistant professor at the Málaga (Spain) University of Health Sciences (Physiotherapy). At the moment, he is doing the international part of his PhD at the Rotterdam University of Applied Sciences for four months, until February 2015. His research focuses on shoulder disorders, biomechanics, RPW and ultrasound. On November 6th he will be presenting the preliminary results of his PhD: Effectiveness of Physiotherapy and Radial Pressure Waves (RPW) in supraspinatus tendinosis. Location: Hogeschool Rotterdam, Rochussenstraat 198, room RS.02.116.
Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
Arbeid en Gezondheid
4
Kenniscentrum Zorginnovatie
Promotie Stefanie van Opstal Stefanie heeft er per september het eerste jaar van haar promotievoucher op zitten. Zij is momenteel druk bezig met het verzamelen van data voor haar deelonderzoek naar schoolparticipatie van kinderen met hiv in Nederland. Zij neemt vragenlijsten af bij kinderen met hiv, hun ouders, de broer of zus van de kinderen en leerkrachten. Ook vinden interviews plaats met de ouders en de kinderen zelf vanaf 12 jaar. Ondanks dat er nog geen definitieve resultaten zijn, heeft zij afgelopen juni haar onderzoeksopzet en voorlopige resultaten van dit deelonderzoek mogen presenteren op het WFOT congres in Japan (zie onderaan deze pagina). Daarnaast is zij druk bezig met de review over schoolparticipatie bij kinderen met hiv in highincome countries. De review hoopt zij eind dit jaar af te ronden.
Afke Tangenbergh Sinds september is Afke werkzaam als trainee onderzoeker bij de Academische Werkplaats Autisme, voor de duur van een jaar. Afgelopen jaar heeft zij één dag per week gewerkt als docent-onderzoeker voor Kenniscentrum Talentontwikkeling (onderzoek naar de samenwerking -rondom begeleiding van stagiairs- tussen Bureau Frontlijn en het ISO). Afke is opgeleid als hbo-verpleegkundige en cultureel antropoloog en sinds 2007 aan de hogeschool werkzaam als docent bij verpleegkunde. Daarvoor heeft zij ‘alle hoeken van de zorg’ gezien: van de dagverpleging plastische chirurgie tot en met de methadonbus op Rotterdam Centraal. Haar ambitie is, voortbordurend op haar masterthesis, meer onderzoek te gaan doen naar vrijwilligers in de palliatieve en terminale zorg, bij voorkeur met een promotie.
Congres Ergotherapie Yokohama, Japan In juni 2014 hebben Netta van ‘t Leven, Stefanie van Opstal en Joan Verhoef het 16th International Congress of the World Federation of Occupational Therapists in Yokohama, Japan bezocht. Op het congres hebben zij vier mondelinge presentatie gehouden: Psychosocial interventions for community-dwelling people with de mentia and their family caregivers: a systematic review. Netta van ‘t Leven. A qualitative study of three interventions programs for people with dementia and their informal care givers; matching a program and needs? Netta van ‘t Leven. Schoolparticipation and cognitive functioning of children with HIV in the Netherlands. Stefanie van Opstal. Measuring EBP-competencies of occupational therapy students. Joan Verhoef. Joan heeft daarnaast nog een guided poster gepresenteerd, getiteld: ‘Transition to work of young adults with cerebral palsy’. Daarnaast hebben zij de Tokio Metropolitan University bezocht, waar Netta een college heeft verzorgd voor Japanse studenten ergotherapie.
Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
5
Kenniscentrum Zorginnovatie
Academische Werkplaats Autisme - Samen Doen! LECTOREN
COÖRDINATOR TRAINEE
Patricia Vuijk, Mieke Cardol, Harald Miedema, AnneLoes van Staa Marieke Beltman Afke Tangenbergh
De Academische Werkplaats Autisme – Samen Doen! (afgekort AWA) is van start gegaan. ZonMw heeft subsidie toegekend voor het project, en er is inderdaad een beetje financiering gekomen. Daarnaast is er landelijk veel interesse in deelname. Binnen ons kenniscentrum zijn maar liefst vier lectoren betrokken. Ook is Marieke Beltman aangesteld als AWA coördinator/ onderzoeker en Afke Tangenbergh als AWA trainee/onderzoeker. Op 4 september jl. was er een landelijke AWA bijeenkomst. In een plenair gedeelte werden aanwezigen bijgepraat over de ontwikkelingen. Vervolgens gingen deelnemers per werkgroep uiteen om te werken aan verdere planning van activiteiten. Er zijn zes werkgroepen met elk hun eigen doelstelling en eindproduct. Werkgroep 1 richt zich op vroegtijdige herkenning en interventie in de peutertijd, en werkt aan de implementatie van een Trimbos richtlijn en een (online) cursus voor ouders. Werkgroep 2 is gericht op de transitie kindertijd. Er is al een subsidie toegekend voor onderzoek naar een goede basis in het basisonderwijs en een goede overgang naar het voortgezet onderwijs. Patricia is nauw betrokken bij werkgroep 2, via RAAK MKB, Serious Gaming. Binnen dit project is Kim Bul sinds kort projectcoördinator en wordt binnenkort Jules van Driel als ASS (Autisme Spectrum Stoornissen) – specialist aan ons kenniscentrum verbonden. Adolescentie is de focus binnen werkgroep 3. Daar werkt men aan de beschikbaarheid van psychoseksuele educatie voor adolescenten met autisme, voor de ontwikkeling van een goede basis voor (eerste) intieme relaties. tie naar volwassenzorg. Zij zullen ook ouders en zorgprofessionals vragen naar ervaringen daarbij. Werkgroep 4 richt zich op jongvolwassenen en het vinden en behouden van passend werk. Harald is hierbij betrokken. Belangrijk eindproduct binnen deze werkgroep is een online werkwijzer of werkwijzer app met praktische tips en tools voor jongvolwassenen met autisme, zorgprofessionals en werkgevers. Gestart is met een inventarisatie van bestaande arbeidsinterventies in Nederland. Werkgroep 4 heeft intensief contact met elkaar via Yammer. Klik hier voor meer informatie.
Mieke trekt werkgroep 5, gericht op (jong)volwassenen en begeleid of zelfstandig wonen. De werkgroep gaat een woonwijzer ontwikkelen, en wil haar aandacht niet alleen op individuen vestigen maar ook op sociale netwerken en systemen. De werkgroep is nog in een inventarisatiefase. Wel zal er een master studente haar afstudeerproject binnen het thema van de werkgroep vormgeven. Werkgroep 6 wordt door AnneLoes getrokken en richt zich op de transitie van zorg voor jong volwassenen met autisme. Binnen deze werkgroep zijn twee onderzoeken gestart. Ten eerste een minorproject onderzoek met studenten naar ervaringen van jongvolwassenen met autisme bij de transitie naar volwassenzorg. Zij zullen ook ouders en zorgprofessionals vragen naar ervaringen daarbij. Een ander onderzoek is begonnen in samenwerking met MILESTONE Erasmus MC, naar knelpunten en aanbevelingen voor transitie naar volwassenzorg, via een enquête aan zorgprofessionals in de kinder- en jeugdpsychiatrie en volwassenpsychiatrie.
Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
Transities in Zorg
6
Kenniscentrum Zorginnovatie
Spil - proeftuin Sophia
Transities in zorg
LECTOR
AnneLoes van Staa is lector Transities in Zorg bij Kenniscentrum Zorginnovatie. Daarnaast werkt zij als universitair docent aan het instituut Beleid & Management Gezondheidszorg (Erasmus Universiteit Rotterdam). ‘Bij een te beschermende houding zijn jongeren met chronische aandoeningen op lange termijn niet gebaat. Vandaar mijn vurige pleidooi voor zelfmanagement.’
PROJECTLEIDERS ONDERZOEKERS
TRAINEE
AnneLoes van Staa Jane Sattoe, Erwin Ista Mariëlle Peeters, Sander Hilberink Jannie Haitsma
In de proeftuin Erasmus MC – Sophia zijn we druk bezig met de evaluatie van transitiepoli’s op de afdelingen Cystic Fibrosis (CF), Inflammatoire darmziekten en Endocrinologie. De volgende vraag staat hierbij centraal: ‘Wat is de toegevoegde waarde van de inrichting van een transitiepoli op generieke en ziektespecifieke uitkomstmaten op patiënt, zorgverlener en organisatieniveau in vergelijking met afdelingen zonder transitiepoli?’ Er is een retrospectieve mixed-methods studie met een vergelijkend multicenter design opgezet. Per poli kijken we naar jongvolwassenen die de laatste jaren zijn overgestapt. Er worden observaties gedaan op de transitiepoli’s, professionals worden geïnterviewd, jongeren en hun ouders worden gevraagd voor deelname aan focusgroepen en er vindt dossieronderzoek en vragenlijstonderzoek onder jongvolwassenen plaats. Controleteams worden buiten het Erasmus MC geworven. Momenteel zijn alle interviews met zorgverleners op de transitiepoli’s uitgevoerd. Ook met de observaties op de interventiepoli’s zijn we een heel eind: de laatste twee staan gepland in oktober en november. Verder starten we in oktober met het dossieronderzoek op de IBD afdeling en zijn we druk bezig met de voorbereidingen voor het vragenlijstonderzoek, de focusgroepen en de start op de controleafdelingen. Kijk hier voor meer informatie.
Groei-wijzer Binnen SPIL wordt gewerkt aan de ontwikkeling van bruikbare interventies voor de transitiefase van jongeren met chronische aandoeningen. Een voorbeeld van zo’n interventie is de Groei-wijzer. Dit is een planningsinstrument dat sociale participatie en zelfstandigheid, transitievoorbereiding en een gezonde ontwikkeling bij jongeren stimuleert. Samen met het Academisch Centrum voor Epileptologie Kempenhaeghe en de Epilepsie Vereniging Nederland (EVN) is er een aanvraag ingediend o.a. bij Fonds NutsOhra voor de participatieve ontwikkeling, testen, breed verspreiden en evalueren van de Epilepsie Groei-wijzer. Er zullen twee versies worden ontwikkeld: een voor jongeren zonder en een voor jongeren met verstandelijke beperkingen, omdat daar het bereiken van volledige autonomie niet haalbaar zal zijn. Vanuit de revalidatie- en verstandelijk gehandicaptensector is veel interesse voor dat laatste instrument. We hopen op financiering zodat we in 2015 van start kunnen gaan. Daarvoor zoeken we nog een gemotiveerde onderzoeker!
Erica Witkamp Per 1 september is Erica begonnen als hoofddocent verpleegkunde met als aandachtsgebied Evidence Based Care. Zij werkt zowel bij de opleiding Verpleegkunde als bij Kenniscentrum Zorginnovatie. Daarnaast is zij nog voor een dag per week werkzaam als onderzoeker in het Erasmus MC Kanker Instituut (voorheen de Daniel den Hoed Kliniek). In haar professionele carrière is zij begonnen als wijkverpleegkundige en heeft zich in die tijd gespecialiseerd in de oncologieverpleging. Ook heeft Erica toen reeds haar onderwijsbevoegdheid gehaald in Maastricht. Daarna heeft zij enkele jaren als stafverpleegkundige bij een andere thuiszorgorganisatie gewerkt. In 1999 heeft ze de overstap gemaakt naar het Erasmus MC, waar ze eerst als verpleegkundig specialist pijn heeft gewerkt en daarna als unithoofd interne oncologie/ palliatieve zorg. In 2009 is Erica begonnen aan haar promotieonderzoek naar sterven in het ziekenhuis, waarvoor zij in april 2015 haar proefschrift hoop te verdedigen. Ook heeft zij vanaf die tijd verpleegkundig onderzoek en Evidence Based Care op de kaart gezet in het Erasmus MC Kanker Instituut. Tussendoor (2009-2011) heeft ze de onderzoeksmaster Health Sciences (specialisatie Public Health) gevolgd aan het NIHES (instituut voor Research Training in Medicine and Health Sciences) in Rotterdam.
Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
Transities in Zorg
7
Kenniscentrum Zorginnovatie
NURSE-CC LECTOR
AnneLoes van Staa
PROJECTLEIDERS Jolanda Dwarswaard,
Erwin Ista (Erasmus MC) ONDERZOEKERS Janet Been, Susanne van Hooft, Mariëlle Peeters, Ada ter Maten-Speksnijders, Mathilde Strating (EUR, iBMG), Hennie Boeije (UU) TRAINEE Karin de Kleine
Thema 1: Het vergroten van de effectiviteit van zelfmanagementondersteuning door verpleegkundigen Deelonderzoek 1.1. Over de interviewstudie is een artikel ingediend bij een internationaal tijdschrift, getiteld “Nurses’ views on self-management support for people with chronic conditions”. Deelonderzoek 1.2. Janet Been en Susanne van Hooft zijn samen met Hennie Boeije druk bezig met het afronden van de analyses voor de realist review naar effectieve verpleegkundige interventies voor zelfmanagementondersteuning. Deelonderzoek 1.3. De kwalitatieve review over patiëntenervaringen en behoefte aan zelfmanagementsupport is ingediend en beoordeeld. Momenteel wordt deze door Jolanda Dwarswaard en andere auteurs herzien. Deelonderzoek 1.4. Voor dit kwalitatieve deelonderzoek zijn focusgroepen georganiseerd met patiënten van de proeftuinen uit het Erasmus MC (Reumatologie, Niertransplantatie en Radiotherapie). In totaal werd in acht bijeenkomst van ongeveer twee uur gediscussieerd over de ervaringen en verwachtingen van patiënten met (verpleegkundige)zelfmanagementondersteuning. In 2015 worden de resultaten van deze focusgroep bijeenkomsten verwacht. Deelonderzoek 1.5. De afgelopen periode is een start gemaakt met de ontwikkeling van het evaluatiekader voor het interventieprogramma met zelfmanagementinterventies. Daarnaast vindt er overleg met de proeftuinen plaats over geschikte zelfmanagementinterventies voor het nog te ontwikkelen programma. De resultaten van de voorafgaande deelonderzoeken gelden hierbij als input. De nulmeting en de start van de evaluatiestudie zijn gepland voor begin 2015.
Thema 2: verbeteren van verpleegkundige competenties en verpleegkundig onderwijs op dit gebied. Gedurende de zomerperiode hebben we de vragenlijst naar competenties voor zelfmanagementondersteuning van verpleegkundigen getest. Op basis van deze test hebben we de vragenlijst verder verbeterd. In het najaar zal de vragenlijst worden verspreid onder een groot aantal verpleegkundigen. We starten met de verpleegkundigen in het ErasmusMC. In samenwerking met onderzoekers uit Gent zullen we de vragenlijst ook verspreiden onder verpleegkunde studenten. Er zal dan ook naar persoonlijkheidskenmerken van verpleegkundigen gekeken worden. Het artikel ‘Four perspectives on self-management support by nurses for people with chronic conditions: a Qmethodological study’ is on line verschenen in het International Journal of Nursing Studies. De Q-set met stellingen over zelfmanagement is al meerdere keren gebruikt in een les of workshop. Het discussiëren over deze stellingen blijkt voor studenten en deelnemers heel inspirerend omdat zij gedwongen worden om goed na te denken hoe zij over zelfmanagement denken. Klik hier voor meer informatie en de meest recente nieuwsbrief (oktober 2014) van NURSE-CC.
Een dochter voor Janet Been Onze promovendus in het NURSE-CC programma is op 21 oktober bevallen van dochter Sarah-Lu Maria Christianne Been. Wij feliciteren Janet en haar man Timon met deze nieuwe wereldburger. Tijdens het zwangerschapsverlof van Janet neemt Heleen van der Stege de taken van Janet binnen het eerste onderzoeksthema over.
Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
Transities in Zorg
8
Kenniscentrum Zorginnovatie
Evaluatie KWF Inloophuizen LECTOR PROJECTLEIDER ONDERZOEKERS
AnneLoes van Staa Adriaan Visser Heleen van der Stege, Monique Vahedi Nikbakht - van de Sande, Rosella den Hollander, Anne van den Brom
Per 1 september 2014 is de looptijd van het ‘Evaluatie van het bezoeken van inloophuizen door mensen met kanker en hun naasten’ geëindigd. Een door het KWF speerpunt Psychosociale zorg gefinancierd landelijk onderzoek. Naast een enquête onder de coördinatoren van de 25 inloophuizen, zijn onder de bezoekers 34 semigestructureerde interviews afgenomen en 711 enquêtes gehouden. Daarnaast zijn 21 oncologieverpleegkundigen geïnterviewd en is gewerkt aan een verkenning onder huisartsen, POH’ers, verpleegkundig specialisten en medisch specialisten. Tevens is een inventarisatie gedaan naar het bestaan van inloophuizen in andere landen. Monique Vahedi Nikbakht heeft zich binnen de studie ook gericht op het thema palliatieve zorg en de positie van de inloophuizen in de netwerken palliatieve zorg in Nederland. Uit de eerste resultaten wordt duidelijk dat inloophuizen voor mensen met kanker en hun naasten in een duidelijke behoefte voorzien, maar dat professionals slecht op de hoogte zijn van deze waardevolle voorziening. Op dit moment wordt gewerkt aan de afronding van de twee deelrapporten (kwalitatieve en kwantitatieve studie). Op 13 november 2014 organiseert de brancheorganisatie voor inloophuizen en psycho-oncologische centra in Nederland (IPSO) een symposium, waarop de resultaten van het onderzoek worden gepresenteerd. De komende periode werken we aan meerdere (inter)nationale publicaties en presentaties op (inter)nationale congressen. Klik hier voor meer informatie.
Transitie & verstandelijk beperkt LECTOR
AnneLoes van Staa
PROJECTLEIDER VSOP ONDERZOEKERS
Sander Hilberink, Hernany Silva Costa Melo
Onze bijdrage aan dit project (gefinancierd door NutsOhra en Fonds VG) is bijna afgerond. We hebben een enquête uitgevoerd onder meer dan 130 professionals over hun ervaringen met het overdragen en ontvangen van jongeren met VB uit verschillende doelgroepen. Het blijkt dat er grote verschillen zijn in de mate waarin er problemen worden ervaren bij deze overdracht. Met name bij jongeren bij wie er ook gedrags- of psychiatrische problemen zijn is de overdracht lastig. Bijna alle respondenten zien een belangrijke rol weggelegd voor de Arts Verstandelijk Gehandicapten en adequate financiering van transitiezorg is het voornaamste obstakel om de aanbevelingen die door een landelijke werkgroep zijn gedaan, te realiseren. Binnenkort verschijnt een fact sheet over de resultaten. Klik hier voor meer informatie
Internationale aandacht voor SPIL publicatie Diverse Amerikaanse nieuwssites (onder andere Reuters.com) hebben aandacht besteed aan het artikel dat AnneLoes van Staa en Jane Sattoe hebben gepubliceerd in Journal of Adolescent Health (in augustus online gekomen). In het artikel “Young adults’ experiences and satisfaction with the transfer of care” worden de resultaten beschreven van een unieke cohortstudie onder meer dan 500 jongeren met chronische aandoeningen die in behandeling zijn geweest in het Erasmus MC Sophia, waarvan er 315 ervaringen hebben opgedaan met de transfer naar de volwassenenzorg. Deze studie is een onderdeel van SPIL-Sophia en de resultaten tonen aan dat er nog veel te verbeteren valt aan deze overgang.
Symposium Transitiepsychiatrie Anno 2015 Tijdens het symposium “Transitiepsychiatrie Anno 2015, naar een geïntegreerde aanpak voor 15 tot 24 jarigen” bespreken betrokken deskundigen uit wetenschap en praktijk de actuele stand van zaken met betrekking tot het onderzoek en de klinische praktijk. Dit alles met als doel om psychiaters, kinderartsen, jeugdartsen en andere betrokken professionals op de hoogte te brengen van ieders werkwijze om nu spoedig te komen tot een betere psychische zorg rondom het achttiende levensjaar. Klik hier voor meer informatie en inschrijven voor het symposium
www.opeigenbenen.nu Wist je dat onze website www.opeigenbenen.nu meer dan 50.000 unieke bezoekers per jaar trekt? Neem eens een kijkje, bijvoorbeeld bij de goed gevulde Transitie Toolkits of op de informatiepagina’s over belangrijke thema’s bij het opgroeien met een functiebeperking.
Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
Disability Studies
9
Kenniscentrum Zorginnovatie
Diversiteit in loopbaantrajecten na het ontstaan van blijvende arbeidsrelevante beperkingen: Wat werkt? LECTOR PROJECTLEIDER ONDERZOEKER
Mieke Cardol Inge Bramsen Selma van Huijzen
Na het optreden van een chronische lichamelijke aandoening, is terugkeer naar en behoud van werk niet vanzelfsprekend, zeker wanneer er blijvende en ernstige arbeidsrelevante beperkingen zijn en naarmate de werknemer ouder is. Deze studie heeft tot doel om op basis van ervaringskennis de diversiteit in loopbaantrajecten in kaart te brengen en te onderzoeken wat wel en niet werkt, om zodoende tot aanbevelingen te komen voor de praktijk. Om de ervaringskennis naar voren te halen wordt gewerkt met de levensverhalenmethode. De levensverhalen rondom de loopbaan zijn verzameld door studenten en door de onderzoeker. In de analyse wordt een sociologische benadering gevolgd, de levensloopbenadering, die ervan uit gaat dat een individuele levensloop het beste binnen de sociale context begrepen kan worden. Inmiddels is de dataverzameling afgerond en worden de resultaten op twee manieren geanalyseerd. Een analyse per interview met behulp van het Life Thread Model en een thematische analyse met behulp van Atlas ti. De resultaten worden daarna in focusgroepen teruggekoppeld naar leden van de doelgroep, en samen met hen zullen aanbevelingen worden opgesteld. Het uiteindelijke doel is om de praktijk rondom arbeidsparticipatie van mensen die tijdens hun loopbaan een beperking oplopen te verbeteren. Klik hier voor meer informatie.
Participeren kan je leren: ontwikkeling van een meetinstrument LECTOR ONDERZOEKERS TRAINEE
Mieke Cardol Inge Bramsen Kees Willemse
Voor jongeren van 16 jaar en ouder die al langere tijd verblijven in een open, besloten of gesloten jeugdzorginstelling is de stap naar zelfstandigheid vaak erg groot. Om een nieuwe begeleidingsvorm voor deze doelgroep te evalueren is een meetinstrument nodig over participatie en eigen regie. Wij hebben een instrument gemaakt, Mijn Pad, dat de stem van de jongere wil laten horen en versterken. Wat is zijn of haar mening over zijn leven en toekomst? Wat vind hij of zij dat nodig is om die toekomst te bereiken? Mijn Pad heeft tot doel de eigen regie en participatie van jongeren te bevorderen door in de eerste plaats de jongere zelf te laten nadenken over wat hij of zelf wil met zijn leven en toekomst. De houding van de professional is daarbij non-directief en niet wetend. Dit betekent dat de professional de jongere ruimte geeft om zelf regie te nemen, en elke vorm van regie die de jongere neemt ondersteunt en versterkt. Het instrument is uitgetest door enkele jongeren en Mijn Pad bleek aantrekkelijk te zijn, zij waren enthousiast.
Disability Studies in het onderwijs LECTOR ONDERZOEKERS
Mieke Cardol Sander Hilberink, Selma van Huijzen, Kees Willemse, Inge Bramsen en Mieke Cardol
Dit jaar wordt er binnen twee minoren onderwijs gegeven op gebied van Disability Studies. Binnen de Minor Arbeid & Gezondheid is er nu al voor het tweede jaar een module over leven en werken met een beperking. Er wordt dieper ingegaan op verschillende visies op mensen met een beperking en gereflecteerd op de eigen beeldvorming. In het verlengde hiervan onderzoeken we met de studenten sociale processen van in- en uitsluiting en visies op (arbeids) participatie in de arbeidsre-integratie. Daarbij wordt ook geoefend met gesprekstechnieken. Ook binnen de Minor+ Zorg Slimmer Beter en Meedoen en Meetellen maken de studenten dit jaar kennis met het vakgebied Disability Studies en passen dit toe in hun minoropdracht. De onderwerpen die aan de orde komen gaan over kritisch kijken en denken over de zorg en over participatie, en over het belang van patiëntverhalen, patiëntervaringen en eigen regie voor zowel de zorg en voor innovatie. Klik hier voor meer informatie. Soms stuitte het ook op ongeloof: ‘maar als ik aangeef wat ik wil, wordt er dan ook iets meegedaan?’ Ook bleken de professionals binnen Participeren kan je leren graag met het instrument aan de slag te willen, omdat het hun werkwijze gericht op het bevorderen van eigen regie op een methodische wijze ondersteunt. Op dit moment testen de professionals Mijn Pad uit. Zij geven ons feedback over de toepasbaarheid in de praktijk. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan publicaties en toekomstplannen met Mijn Pad, waaronder het maken van een digitale versie. Klik hier voor meer informatie.
Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
Evidence-Based Care
10
Kenniscentrum Zorginnovatie
Dutch Feather Squadron ONDERZOEKER SAMENWERKING
Karin Neijenhuis Matthew Barker van het bedrijf Acoustic Pioneer, Nieuw Zeeland. www.acousticpioneer.com
In dit project wordt gewerkt aan een Nederlandse vertaling van de app ‘Feather Squadron’, een app waarmee auditieve vaardigheden getest kunnen worden via aantrekkelijke spelletjes. Doel is om in de toekomst deze app bruikbaar te maken voor professionals (logopedisten, audiologen, psychologen), die te maken hebben met kinderen met vermoedelijke problemen in de auditieve verwerking. In de zomermaanden is de Nederlandse vertaling bewerkt, zijn er opnames gemaakt met een Nederlandse spreker en is de app naar al onze wensen aangepast en klaargemaakt voor gebruik. Inmiddels zijn 14 studenten logopedie, bezig met hun minor ‘Taal en Gehoor’ (samenwerkingsminor van de HR met de VU Amsterdam), in het bezit van vier iPads en bijbehorende koptelefoons en de Dutch Feather Squadron app. Ze zijn onderverdeeld in vier groepen met elk hun eigen aandachtspunt qua gegevensverzameling: Nederlandse normering bij reguliere basisschoolkinderen (groep 5 t/m 8) Vergelijking met kinderen, die Nederlands als tweede taal leren Vergelijking met Nederlandse, reeds bestaande auditieve verwer kingstests (validering) Behoeftenonderzoek bij professionals in onderwijs, logopedie en audiologie In januari 2015 zullen de eerste resultaten bekend zijn en wordt bekeken welk vervolgonderzoek zinvol is. Klik hier voor meer informatie.
Het meten van EBP competenties LECTOR Connie Dekker ONDERZOEKERS
Karin Neijenhuis, Joan Verhoef Bea Spek (Hanzehogeschool Groningen/ AMC Amsterdam) SAMENWERKING INTERN Alle bachelor opleidingen binnen het IVG SAMENWERKING EXTERN
In juni 2014 heeft Joan Verhoef de resultaten van metingen bij studenten, docenten en professionals gepresenteerd op het wereld ergotherapiecongres in Japan (WFOT). Inmiddels zijn ook de metingen bij professionals gestart; Karin Neijenhuis verzorgt dit najaar een scholing van drie bijeenkomsten op het gebied van ‘evidence-based logopedie’ aan een groep logopedisten, verenigd in een kwaliteitskring. Middels een voor- en nameting zullen hun EBP competenties worden vastgesteld. Op 29 september vond de eerste scholingsavond plaats, met 18 deelnemers. Al deze deelnemers (100%!!) hebben deelgenomen aan de voormeting die online plaatsvond (met dank aan Wim Nas, die de Fresno test in Survey Monkey heeft verwerkt). Klik hier voor meer informatie.
Spraakverstaan in ruis bij kinderen van 6-12 jaar artikel In september 2014 is docent logopedie Eefje van den Broek geslaagd voor haar masteropleiding ‘Logopediewetenschap’ oftewel ‘Clinical Language, Speech and Hearing Sciences’. In samenwerking met het Erasmus MC en onder begeleiding van Karin Neijenhuis van Kenniscentrum Zorginnovatie heeft ze haar masterthesis geschreven, getiteld ‘Spraakverstaan in ruis bij kinderen van 6-12 jaar’. Hierbij is onder andere onderzoek gedaan met een recent ontwikkelde spraakverstaanin-ruistest (de DIN, oftewel Digits-inNoise). Deze test is ontwikkeld door de ontwikkelaars van de Nationale Hoortest, beschikbaar via internet (www. hoortest.nl). Voor het testen van spraakverstaan in ruis bij kinderen met een cochleair implantaat (CI) is meten via een koptelefoon niet mogelijk en moeten gehoortests via een luidspreker (in het ‘vrije veld’) worden afgenomen. In dit masteronderzoek is gebleken dat de normering van de standaard afname (met koptelefoon) ook bruikbaar is bij de afname in het vrije veld. Dit zou betekenen dat de DIN-test dus ook toepasbaar moet zijn bij kinderen met een CI. In vervolgonderzoek (op het Erasmus MC) zullen testgegevens van kinderen met een CI worden verzameld ter verdere validering van deze meting in het vrije veld.
Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
11
Kenniscentrum Zorginnovatie
Promotie Connie Dekker
Philine Berns
Lector Connie Dekker-van Doorn verdedigt in december haar proefschrift in het openbaar naar de rol van werkprocessen, menselijke factoren en teamleren in relatie tot patiëntveiligheid. Voor dit onderzoek is zij verbonden aan Erasmus MC en het instituut Beleid & Management Gezondheidszorg van de Erasmus Universiteit.
Philine werkt per 1 oktober 2014 voor 2 dagen per week als onderzoeker bij het kenniscentrum zorginnovatie onder het lectoraat Evidence Based Care. Daarnaast werkt zij als docent bij de opleiding logopedie. Binnen haar taak als onderzoeker gaat Philine zich verdiepen in het thema ‘richtlijnen’. Zij is op dit moment voorzitter van een landelijke werkgroep die een richtlijn afasie ontwikkelt en zij zal de komende periode haar tijd in het kenniscentrum besteden aan deze taak. Het plan is om, in overleg met Connie Dekker, de lector Evidence Based Care, een onderzoek op te zetten naar het effect van deze richtlijn in de logopedische praktijk. Omdat het onderwerp veel raakvlakken heeft met logopedie, kan Philine direct een link leggen met de opleiding logopedie. Daarnaast zal zij zich inspannen om, samen met Karin Neijenhuis, hoofddocent Evidence Based Care vanuit de opleiding logopedie, de relatie tussen het kenniscentrum en de opleiding logopedie te versterken.
Lennard Voogt Sinds 1 juli is Lennard Voogt aangesteld als hoofddocent fysiotherapie. Zijn opdracht bestaat uit het doen van wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de fysiotherapie, het verzorgen van onderwijs en het meedenken over ‘state-of-the-art’ opleidingsprogramma’s. Zijn wetenschappelijk onderzoek is verenigd in een onderzoeksagenda met de titel ‘pain-motor interactions and musculoskeletal pain’. Hierin werkt Lennard momenteel met vijf promovendi aan onderzoek dat inzicht in de relaties tussen pijn en bewegen (en tussen bewegen en pijn) zal vergroten. Naast deze onderzoekers werkt hij samen met collega’s van de VU Brussel, de Universiteit van Antwerpen en de VU Amsterdam. Uiteraard participeren ook studenten van Hogeschool Rotterdam in deze onderzoeksagenda. Op basis van het vergroten van de kennis over pijn kan de fysiotherapeutische (en multidisciplinaire) behandeling van mensen met (chronische) pijnklachten verder verbeteren. In functie van hoofddocent is Lennard lid van de curriculumraad van de opleiding fysiotherapie en van het lectoraat ‘evidence based care’.
Agenda Kenniscentrum Zorginnovatie 12 november: Refereerbijeenkomst Het gebruik van echografie binnen de fysiotherapie wint de laatste jaren steeds meer aan populariteit. In tegenstelling tot conventionele behandelmethodes kan bij echografie de oorzaak van de pijn worden bestreden, zonder medicatie of chirurgie. 13 november: DenkAndersDebat Op 13 november a.s. organiseert Stichting Hoezo Anders voor de 9e keer het DenkAndersDebat. Deze keer in samenwerking met Hogeschool Rotterdam. Studenten en alumni met een beperking gaan in gesprek met werkgevers als ING en SHELL om tips te krijgen hoe die (droom)baan te vinden, te krijgen en te houden. 2 december: Nursing Experience Ook dit jaar houdt tijdschrift Nursing u tijdens Nursing Experience op de hoogte van de allernieuwste ontwikkelingen binnen de zorg. Deze inspirerende dagen zijn een complete zorgervaring voor verpleegkundige en verzorgende professionals die meer uit het vak willen halen. 12 december: Symposium Transitiepsychiatrie Anno 2015 Tijdens het symposium Transitiepsychiatrie Anno 2015, naar een geïntegreerde aanpak voor 15 tot 24 jarigen bespreekt onder voorzitterschap van prof. dr. Therese van Amelsvoort, een keur van betrokken Nederlandse deskundigen uit wetenschap en praktijk de actuele stand van zaken met betrekking tot het onderzoek en de klinische praktijk. Klik hier voor de agenda
Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
12
Kenniscentrum Zorginnovatie
Presentaties juli-oktober juli 1 juli 2014. Nijkerk. Onderzoeksdag Arbeidsdeskundig Kenniscentrum. Arbeidsparticipatie van mensen met een chronische aandoening. Posterpresentatie. I. Bramsen,
INP/APNN Conference. Leaving the comfort zone:
25 - 26 september 2014. Amsterdam. 2nd Pediatric Psy-
Dutch Nurse Practitioners struggling with new
chology Conference. Worried and Insecure adolescents
tasks. Presentation. AJ ter Maten-Speksnijder,
with chronic conditions: what are their psycho-social
M Grypdonck, A Pool, P Meurs, AL van Staa.
outcomes in young adulthood? Poster presentation. A.L.
september
van Staa, J.N.T. Sattoe, H.A. van der Stege, S.R. Hilberink, S. Jedeloo, N.J.A. van Exel.
M.I. Bal 6 – 18 september 2014. Amsterdam. EACH Congress.
25 - 26 september 2014. Amsterdam. 2nd Pediatric
1 juli 2014. Utrecht. Verpleegkundige Vervolgopleiding
Discussing non-medical issues during consultations with
Psychology Conference. Disability Management: a useful
Reumatologie, St. Antonius Academie. Arbeid en Reuma.
chronically ill adolescents: Experiences with Individual
model to support adherence in young people with
Lezing. HS Miedema.
Transition Plans. JNT Sattoe, MMH Strating, AP Nieboer,
chronic conditions Keynote speech. S.R. Hilberink, J.N.T.
AL van Staa.
Sattoe, A.L. van Staa, M. Cardol.
dig kenniscentrum: de kracht van kennisdeling van het
6 – 18 september 2014. Amsterdam. EACH Congress.
25 - 26 september 2014. Amsterdam. 2nd Pediatric
Arbeidsdeskundigen Kennis Centrum (AKC). Arbeidspar-
What support for self-management do chronic patients
Psychology Conference. Seeing adolescents alone during
ticipatie van mensen met een chronische aandoening.
need? A thematic synthesis of qualitative studies. J
consultations: a simple and effective intervention to en-
Poster presentatie. MI Bal, K Verkerk, JAC Verhoef, PPDM
Dwarswaard, EJM Bakker, AL van Staa, HR Boeije.
hance transition readiness. AL van Staa, MMH Strating,
1 juli 2014. Amsterdam. Lustrumcongres arbeidsdeskun-
AP Nieboer.
Roelofs, HS Miedema. 6 – 18 september 2014. Amsterdam. EACH Congress. 1 juli 2014. Amsterdam. Lustrumcongres arbeidsdeskun-
Walk-in homes: Communicating about living with cancer.
25 - 26 september 2014. Amsterdam. 2nd Pediatric
dig kenniscentrum: de kracht van kennisdeling. Arbeids-
HA van der Stege, CMV Vahedi Nikbakht, R den Hollan-
Psychology Conference. Discussing non-medical issues
participatie van mensen met een chronische aandoe-
der, A van den Brom, AP Visser.
during consultations with chronically ill adolescents: Experiences with Individual Transition Plans. AL van Staa,
ning. Poster presentation. I Bramsen, M Wagener, SS van Huijzen, PDDM Roelofs, HS Miedema, M Cardol.
10 september 2014. München (Duitsland). European
JNT Sattoe, MMH Strating, AP Nieboer.
Respiratory Society Annual Congress ‘Online self1 juli 2014. Amsterdam. Lustrumcongres arbeidsdes-
management diaries for asthma and COPD: A qualitative
25 - 26 september 2014. Amsterdam. 2nd Pediatric
kundig kenniscentrum: de kracht van kennisdeling.
study into patient and professional experiences with
Psychology Conference. Young adults’ experiences and
Arbeidsparticipatie van mensen met een chronische
use and non-use. Oral presentation. H. in ‘t Veen, H., V.
satisfaction with the transfer of care: a follow-up study
aandoening. Poster presentation. I Huijzen, Selma van.
van Kruijssen, A. van Staa, J. Dwarswaard, B. Mennema,
in a large sample. AL van Staa, JNT Sattoe, On Your Own
S. Adams.
Feet Research Group.
Conference – Pre-meeting Symposium Allied Health –
12 en 26 september, Dwingeloo. Compagnonscursus
25 - 26 september 2014. Amsterdam. 2nd Pediatric
Global issues in transplantation: Innovations in practice.
OZG. Nascholing eerste lijn zorgverleners Ethische di-
Psychology Conference. What determines the impact of
From Research to Action: The “On Your Own Feet Ahead”
lemma’s van zelfmanagementondersteuning. Workshop
medication regimen in young adults with chronic conditi-
Transition Program. Keynote speech. AL van Staa.
en presentatie. J. Dwarswaard.
ons? SR Hilberink, JNT Sattoe, AL van Staa.
28 - 30 juli 2014. San Francisco, USA. 3rd International
17 september 2014. Rotterdam. Openbare verdediging
25 - 26 september 2014. Amsterdam. 2nd Pediatric
Conference and Exhibition on Orthopedics & Rheuma-
proefschrift ‘’Chronische aspecifieke lage rugpijn: Beloop
Psychology Conference. Evaluating self-management
tology. Dutch multidisciplinary guideline for diagnosis
en prognose’’. Erasmus Universiteit Rotterdam. Karin
interventions for young people with chronic conditions:
of complaints of arm, neck and/or shoulder (CANS) and
Verkerk.
A systematic overview. Poster presentation. JNT Sattoe,
26 juli 2014. San Francisco, USA. World Transplant
MI Bal, PDDM Roelofs, HS Miedema, A.L. van Staa.
treatment of aspecific CANS. Presentation. HS Miedema. 19 september 2014. Amersfoort. Bijeenkomst Sociaal 28 - 30 juli 2014. San Francisco, USA. 3rd International
Wetenschappelijk Onderzoek Nefrologie (SWON). Tran-
25 - 26 september 2014. Amsterdam. 2nd Pediatric
Conference and Exhibition on Orthopedics & Rheuma-
sitiezorg voor jongeren met een chronische nieraandoe-
Psychology Conference. Self-efficacy after transition to
tology. Incidence of low back pain related occupational
ning. Mondelinge presentatie. JNT Sattoe.
adulthood: a follow-up study among young adults with chronic conditions. JNT Sattoe, MMH Strating, AL van
diseases in the Netherlands. Presentation. HS Miedema. 20 september 2014. Eindhoven. Otto Bock, symposium
augustus
Limitless. Technologie en participatie: tussen droom en werkelijkheid. Mondelinge presentatie. M. Cardol.
18 – 20 augustus 2014. Helsinki, Finland. 8th ICN
Staa.
Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
13
Kenniscentrum Zorginnovatie
Presentaties juli-oktober van Huijzen.
september 28 september – 1 oktober 2014. Amsterdam. Conference
Publicaties internationaal
Staa, A.L. van, Sattoe, J.N.T. (2014) Young adults’ experiences and satisfaction with the transfer of care. Journal Adolescent Health EPUB: August 18, 2014. DOI: http:// dx.doi.org/10.1016/j.jadohealth.2014.06.008 IF 2.748 [Epub ahead of print]
of the European Association in Healthcare (EACH). Communicating about living with cancer: the role of walking-
Hooft, S.M. van, Dwarswaard, J., Jedeloo, S., Bal, R.A., van
in houses. H van der Stege, M Vahedi Nikbakht-van de
Staa, A.L. (2014) Four perspectives on self-management
Stege, H.A. van der, Hilberink, S.R., Visser, A.P., Staa, A.L.
Sande, A van den Brom, R den Hollander, A Visser.
support by nurses for people with chronic conditions: a
van. (2014) Motivational factors in discussing sexual
Q-methodological study. International Journal Nursing
health with adolescents with chronic conditions or disa-
28 september – 1 oktober 2014. Amsterdam. The
Studies EPUB: 18 JULY 2014. pii: S0020-7489(14)00174-
bilities. Sex Education: Sexuality, Society and Learning.
12th International Conference on Communication in
6. doi: 10.1016/j.ijnurstu.2014.07.004. [Epub ahead of
DOI: 10.1080/14681811.2014.918877. [Epub ahead of
Healthcare (EACH). What support for self-management
print]
print 30 May 2014]
qualitative studies. Oral presentation. J Dwarswaard, EJM
Huiszoon, E., Bramsen, I., Miedema, H.S., Kuiper, C.H.Z.,
Vahedi Nikhbaht, M., Braat, C., Visser, A.Ph., Delnoij, D,
Bakker, AL van Staa, HR Boeije.
Vreede, P. de. (2014) Assessment of Daily Activity Per-
Staa, A.L. van (2014) Why a carefully designed, nurse-led
formance: Exploring the option of shortening the test.
intervention failed to meet expectations: The case of the
28 september – 1 oktober 2014. Amsterdam. The 12th
Journal of Aging and Physical Activity. 2014, 22(1), 44-51.
Care Programme for Palliative Radiotherapy. European
International Conference on Communication in Health-
http://dx.doi.org/10.1123/JAPA.2011-0410.
Journal Oncology Nursing 18: 151-158. oi:10.1016/j.
do chronic patients need? A thematic synthesis of
ejon.2013.11.005 IF 1.685
care (EACH). Self-management support needs from the patient perspective: a thematic synthesis. Oral presenta-
Maten-Speksnijder, A. ter, Pool, A., Grypdonck,
tion. J Dwarswaard, EJM Bakker, AL van Staa, HH Boeije.
M.G., Meurs, P.M., Staa, A.L. van (2014) A literature
Verhoef, J.A.C., Bramsen, I., Miedema, H.S., Stam, H.J.,
review of the Dutch debate on the nurse practitio-
Roebroeck, M.E., and the Transition and Lifespan
28 september – 1 oktober 2014. Amsterdam. The
ner role: efficiency vs. professional development.
Research Group South West Netherlands. Development
12th International Conference on Communication in
International Nursing Review 2014 61(1): 44-54. doi:
of work participation in young adults with cerebral palsy:
Healthcare (EACH). Discussing non-medical issues during
10.1111/inr.12071. doi: 10.1111/inr.12071. IF 0.939
a longitudinal study. J Rehabil Med 2014; 46: 00-00. DOI: 10.2340/16501977-1832.
consultations with chronically ill adolescents: Experiences with Individual Transition Plans. Oral presentation.
Nieboer, A.P., Cramm, J.M., Sonneveld, H., Roebroeck,
JNT Sattoe
M.R., Staa, A.L. van, Strating, M.M.H. (2014). Reducing
Verhoef, J.A.C., Bramsen, I., Miedema, H.S., Stam, H.J.,
bottlenecks: professionals’ and adolescents’ experiences
Roebroeck, M.E., and the Transition and Lifespan
with transitional care delivery. BMC Health Services
Research Group South West Netherlands. (2014)
Research 14:47. doi:10.1186/1472-6963-14-47 IF 1.77
Development of work participation in young adults with
oktober
cerebral palsy: a longitudinal study. J Rehabil Med 2014;
3 – 4 oktober 2014. Budapest, Hongarije. 1st ETAHP - European Transplant Allied Healthcare Professionals Meeting. Self-management support after kidney transplantation: A focus-group study into patients’ perspectives, preferences and attitudes’ Oral Presentation. JW Grijpma, JMJ Been-Dahmen, AL van Staa, L Maasdam,
Peeters, M.A.C., Hilberink, S.R., Staa, A.L. van. (2014) The
chronic conditions and their parents compared. Journal
Wildenbeest, M., Visser, A. (2014) Communicating about
of Pediatric Rehabilitation Medicine: An Interdisciplinary
psychosocial cancer care facilities: balancing between
Approach. 7(1):33-42. DOI: 10.3233/PRM-
research and health care policy. Medical Encounter, 27, nr. 2. 165.
M Tielen, T van Gelder, S Berger, J van Busschbach, M Betjes, W Weimar, EK Massey.
Sattoe, J.N.T., Hilberink, S.R., Peeters, M.A.C., Staa, A.L van. (2014) ‘Skills for Growing Up’: supporting autonomy
3 - 5 oktober 2014. Belfast, UK. European Haemophilia Nurse Conference. E-learning improves knowledge and practical skills in haemophilia patients on home
in young people with kidney disease. Journal of Renal
de Sande, MJHA Kruip, EJ Elfrink, FWG Leebeek.
23 – 25 oktober 2014. Nijmegen. 20th meeting of ENOTHE. Students involved in life-course research: an opportunity to develop a client-centered approach! SS
Publicaties nationaal
Care. Volume 40, Issue 2, pages 131–139, June 2014. DOI: 10.1002/jorc.12046. IF ***
Bramsen, I. (2014) Publicatie van studenten: Van Rossum E et al. (2014). Aan het werk, wat werkt? Ervaringen
treatment: a randomized controlled trial. Poster presentation. G Mulders, EM de Wee, CMV Vahedi Nikbakht-van
46: 00-00. DOI: 10.2340/16501977-1832.
road to independence: Lived experiences of youth with
Sattoe, J.N.T., Hilberink, S.R., Staa, A.L. van, Bal, R.
verzameld met levensloopinterviews en de meerwaarde
(2014) Lagging behind or not? Four distinctive social
voor ergotherapie. Ergotherapie Magazine. Januari; 1,
participation patterns among young adults with chronic
p. 14-
conditions. Journal Adolescent Health 54: 397-403. doi:10.1016/j.jadohealth.2013.09.017. IF 2.966
Nieuwsbrief 4 - oktober 2014
14
Kenniscentrum Zorginnovatie
Publicaties nationaal Been-Dahmen JMJ. 2014. Van ‘verzuiling’ naar toegepaste
Verhoef J.A.C., Miedema H.s.S, Floothuis M.C.S.G., Van
analyse. KWALON. April 2014 accepted, October 2014
Schaardenburgh N., Stam H.J. & Roebroeck M.E. (2014).
publication info opvragen
Een nieuwe interventie om de arbeidsparticipatie te bevorderen van jongeren met een lichamelijke beper-
Dwarswaard, J., Bovenkamp, H. van de. (2014). Self-ma-
king: een pilot-studie. Wetenschappelijk Tijdschrift voor
nagement support of nurses: a qualitative exploratory
Ergotherapie (4):49-52.
study of ethical dilemmas. Wordt in oktober gesubmit bij Journal of Medical Ethics.
Verhoef J.A.C. & Zalmstra. Beroepscompetenties ergotherapie: actueel en herkenbaar. Ergotherapie Magazine,
Hofstede, J., Cardol, M., De Veer A., Rijken M. (2014) Een
2014(1):18-21.
hulpmiddel via de zorgverzekeraar in 2012 of 2013: ervaringen van mensen die hulpmiddelen gebruiken en
Visser, A., Hoog, M. op ‘t, Regt, E. de, (2014) Van waarde-
thuiszorgmedewerkers. Utrecht; NIVEL, 2014. =niet peer
ring tot effecten: De kracht van creatieve expressie voor
reviewed
mensen met kanker. Relief: Kunstzinnige Therapie, 214, 15, nr. 1, 21-24.
Hofstede, J., Meulenkamp, T., Cardol, M. (2014) Stemmen met een verstandelijke beperking nog niet vanzelfspre-
Visser, A. (2014) Psychosociale zorg bij kanker zou stan-
kend. Factsheet. NIVEL, Utrecht. =niet peer reviewed
daard moeten zijn: De drijfveren van de onderzoeker Adriaan Visser. Vakblad voor de Natuurgeneeskunde,
Kuier, P.F.F.M., Miedema, H.S., Molen, H.F. van der, Bur-
2014, 12, nr.2 33-35.
dorf, A., Frings-Dresen, M.H.W. (2014) Aspecifieke lage rugklachten door het werk. Quintesse, 2014-2, p 26-32
Voogt, L. (2014) Kwalitatief onderzoek naar de ervarings-
Lange, J. de, Casemanager dementie, een complexe
wereld van mensen met chronische pijn. FysioPraxis,
baan. (2014) Tijdschrift voor praktijkondersteuning, april
oktober 2014, 22-45.
2014 (2):47-49.
Netjes J., Cardol M. Diabetes zelf in de hand: een
Overige
educatieve website over diabetes voor mensen met een verstandelijke beperking, hun begeleiders en mantelzor-
Beltman, M. (2014) Kwalitatief naturalistisch onderzoek
gers. Geaccepteerd voor publicatie in NtZ.
- vierde generatie onderzoek - naar belemmeringen en bevorderende factoren rondom Cliëntenraadswerk in de
Drullman, R., Van Herel-de Frel, J., Dekelver, J., Neijen-
GGZ – GGZinGeest. Amsterdam
huis, K. (2014). Studiedag diagnostiek van auditieve verwerkingsproblemen. Van Horen Zeggen, 55(4), 22.
Neijenhuis, K., Lipke-Steenbeek, W., & Houweling, L. (2014). Log(oped)isch redeneren, evidence-based prac-
Smits, K, Visser, A., Hilberink, S., Duizeligheid en waar het
tice en reflecteren. In: A. Meulenberg-Brouwer & H. Van
om draait. Tijdschrift FysioPraxis 2014, maart, 22-25.
der Pol-Top (Eds.), Dialoog; Een theoretisch en praktisch
Staa, A.L. van, Sattoe, J.N.T. (2014) Betere transitiezorg
perspectief op de beroepsrollen van de logopedist (pp.
bij chronische nierziekten. Nederlands Tijdschrift voor
185-222). Den Haag: Boom Lemma uitgevers.
Nefrologie; 4 (2):5-12
Torn-van der Hout, S., Maten-Speksnijder, A. ter. (2014) In opleiding tot casemanager dementie. Tijdschrift voor praktijkondersteuning, 2014, 2. P 50-55.
Verhoef, J.A.C. (2014) Movisie Aanmoedigingsprijs. TraJect: aan het werk?!. In: Van der Vinne, A. m.m.v. Achahchah J. & van Yperen P. (2014). Werken aan economische participatie, 29 best practices (p. 66-69).