Kennis café huiselijk geweld in het sociale domein 31 oktober 2013 In dit document vindt u het verslag per werksessie 1. De plek van veiligheid in de wijkaanpak 2. Sociaal werken in de wijk: generalisten en specialisten 3. Regiovisies Geweld in Afhankelijkheidsrelaties 4. Vormgeven van specialistische expertise
1. De plek van veiligheid in de wijkaanpak Verslag: Petra Snelders De aanpak van huiselijk geweld moet meer verankerd worden in het sociale domein. Het streven is escalatie van geweld voor te zijn. Dat pleit voor een vroegtijdige analyse van veiligheidsrisico’s op lokaal niveau. In deze werksessie komen vragen aan bod over de relatie over zorg en veiligheid. Gespreksleiding: • Suzan van de Goor (gemeente Cranendonck) • Chris Geerts (Veiligheidshuis Brabant ZuidOost) In de regio van het Veiligheidshuis Brabant ZuidOost zijn 14 gemeenten (binnenkort 21). Ketenpartners zijn met convenanten met elkaar verbonden. Het voordeel van de aanpak in de regio Eindhoven is dat het SHG– in tegenstelling tot vele andere regio’s in het land – werkt vanuit het Veiligheidshuis. De lijntjes tussen medewerkers van zorg, welzijn en veiligheid zijn kort. In Brabant ZO is een dagelijks casus overleg. Daar wordt bekeken of er gevallen opgeschaald moet worden naar veiligheid. Verder is er 2x per jaar een overleg tussen de veiligheidshuizen in de regio en het SHG waar de stand van zaken (zoals de omvang van het probleem) en de voortgang van de aanpak besproken worden. Er zijn 1.400 meldingen huiselijk geweld op jaarbasis in de regio. Er wordt op iedere melding gereageerd. Er is een frontoffice, een backoffice en een casemanager die overzicht houdt op de meldingen en wat er met de meldingen gebeurt. Route meldingen: wanneer een melding bij de politie binnenkomt, wordt er bij de diverse ketenpartners (maatschappelijk werk, jeugdzorg, enz.) nagevraagd of desbetreffend gezin/ personen bekend bij hen zijn, welke hulpverleners betrokken zijn bij het gezin, enz. Vervolgens worden deze hulpverleners benaderd en gekeken of er aangesloten kan worden bij het hulpverleningstraject dat al uitstaat. Er wordt gewerkt met het risicotaxatie-instrument ontwikkeld door het Verwey-Jonker instituut. Bijvoorbeeld: bij groen = ‘klassieke’ melding HG, geen kinderen bij betrokken, AMW in de buurt betrokken, meteen verder uitgezet naar sociale wijkteams. Een vernieuwde aanpak in het Veiligheidshuis is het werken met monitoring, waarbij er ook meer samengewerkt wordt met justitie. In het verleden bleef er wel eens mogelijkheden voor verdere aanpak liggen, doordat justitie een pleger beboet, maar verder niets met de casus deed. Nu wordt er bij vermoedens breed nagevraagd of desbetreffende persoon al in beeld is bij de hulpverlening. AMHK En terugkomend onderwerp in de discussie rondom de samenvoeging van SHG en AMK is dat het eerste aanspreekpunt laagdrempelig moet zijn. Zelfmelders hoeven minder bang te zijn dat met hun melding stappen ondernomen worden die tegen hun verwachtingen/wensen ingaan. Het grote probleem is hoe het proces te regelen. Wie is de probleemeigenaar, welke instellingen betrekken, welke
rollen heeft elke ketenpartner, hoe elkaar te vinden? Elke regio heeft een eigen manier in de loop der jaren gevonden, maar iedereen blijft met de kernvragen worstelen. Uitwisseling helpt, daarom is men ook erg blij met dit kennis café. De discussie draait om waar het nieuwe AMHK bij aangesloten zou moeten worden. In Veiligheidshuizen, of in het sociale domein? Genoemd wordt dat niet alleen inhoudelijke argumenten in deze discussie een rol spelen, maar ook ‘stammenstrijd’ tussen instellingen en intern bij gemeenten. De decentralisaties en de bezuinigingen verscherpen de tegenstellingen en de inhoudelijke verschillende visies. Algemene conclusie: het blijft een puzzel. Privacy Welke informatie deel je met elkaar, mag je met elkaar delen? Er kan veel meer dan mensen denken. Deskundigheid bevordering op dit terrein is noodzakelijk. De meldcode is een positieve ontwikkeling het betekent meer transparantie naar de cliënt. Specialistische kennis De ervaring van het veiligheidshuis is dat vaak specialisten nodig zijn. Specialisme is volgens de deelnemers ook nodig bij ‘huis-tuin-en-keuken’ meldingen. Een probleem is de vele roulatie van medewerkers in het ambulante veld. Kennis en ervaring moeten telkens opnieuw opgebouwd worden bij nieuwe medewerkers. Bovendien lijkt het bij elke instelling/instantie niet vanzelfsprekend te zijn dat er informatie en advies gevraagd wordt bij interne collega’s die een training hebben gevolgd. Ook is het niet altijd voldoende voor generalisten om te weten welke specialisten ze zouden moeten consulteren, soms is het voor generalisten ook niet duidelijk dat ze specialisten zouden moeten consulteren en of er wel/niet een opschaling moet plaatsvinden naar veiligheid. Een verkeerde inschatting van meldingen kan leiden tot of onderschatting van de veiligheidsrisico’s, of juist tot een te snelle opschaling naar veiligheid. De aanwezige medewerkers van SHG vertellen over hun ervaringen dat bij meldingen bij bijvoorbeeld AMW of Jeugdzorg vaak te snel de politie hierbij gehaald wordt, terwijl een interventie met hulpverlening alleen voldoende was en het betrekken van veiligheid juist de hulpverlening in de weg ging staan. Daar tegenover liggen de ervaringen van meldingen die door een verkeerde inschatting niet opgeschaald werden en die zelfs hebben geleid tot de dood van het slachtoffer. Het belangrijkst is in ieder geval altijd: eerst het geweld stoppen, dan hulpverleningstraject. Dit is niet altijd algemeen bekend in het brede veld. Velen gaan de achterliggende problemen bespreken, waardoor het gevaar van escalatie ontstaat. Een goede inschatting van het veiligheidsrisico blijft moeilijk. Wanneer is de casus voor het sociale domein, wanneer justitiële aanpak. Wat is het meest effectief? De ervaring van het veiligheidshuis is de politie vaak een andere invulling geeft aan het begrip veiligheid dat het sociale domein. De politie gaat uit van de fysieke veiligheid van de betrokkenen, hulpverleners denken ook aan de psychische veiligheid. Belangrijk is om bij complexe casuïstiek zo snel mogelijk veiligheid en zorg bij elkaar om de tafel te krijgen. Die samenwerking verloopt momenteel nog niet altijd even soepel. 2. Sociaal werken in de wijk: generalisten en specialisten Verslag: Tijne Berg- le Clercq (Nederlands Jeugdinstituut) In veel gemeenten vormen zich sociale wijkteams. Hierin zullen professionals vanuit verschillende disciplines op generalistische wijze gaan werken. In deze werksessie komen vragen aan bod als: wat kunnen we van generalistische professionals vragen in relatie tot problematiek van huiselijk geweld en kindermishandeling? Wat stelt hen in staat om adequaat relatie- en opvoedingsproblemen te signaleren? Hoe ziet de overdracht van generalistisch naar specialistisch eruit?
Gespreksleiding: • Karin Sok (MOVISIE) • Henna Goeptar (MOVISIE) De werksessie start met een inleiding over het programma Sociaal Werk in de Wijk (SWW). Dit programma wil een impuls geven om de professionele kwaliteit van sociaal werk in de eerste lijn te versterken en te bevorderen. Het programma is een initiatief van het lectoraat Maatschappelijk Werk van Hogeschool Inholland en MOVISIE, samen met de MOgroep en werkveldinstellingen. Deze organisaties, die samen zo’n 150 gemeenten bestrijken, ontwikkelen nieuwe werkvormen en brengen deze in de praktijk rondom vier door hen gekozen thema’s: De nieuwe professional; Samenwerken in de wijk; Informeel – formeel; Herijking kennisfundament. Volgens de deelnemers van de werksessie kunnen wijkteams een rol hebben in de aanpak van geweld in afhankelijkheidssituatie, zoals: • Het bieden van preventieve ondersteuning aan kwetsbare gezinnen en daarmee geweld in afhankelijkheidssituaties (proberen te) voorkomen; • Signaleren van geweld in afhankelijkheidssituaties / herkennen van signalen; • Coördineren van de verschillende hulpverleners die al betrokken zijn bij een gezin waarin geweld in afhankelijkheidssituaties speelt; • Het bieden van nazorg aan gezinnen die met geweld in afhankelijkheidssituaties te maken hebben gehad. T-Shaped professional Wat betreft de samenstelling van de wijkteams en de competenties van generalisten werd flink gediscussieerd. Is een wijkteam generalistisch vanwege zijn brede en diverse samenstelling of bestaat een wijkteam uit verschillende generalisten? Welke kennis moeten generalisten zelf in huis hebben en wanneer wordt specialistische kennis ingeschakeld en hoe wordt georganiseerd? Een van de visies is “je wordt niet per definitie opgeleid tot generalist”. De huidige teams worden zo opgebouwd dat ze generalistisch kunnen werken, maar dat betekent niet dat ieder teamlid een generalist is. Mogelijk ontwikkelen zij zich wel tot die generalist. Een generalist is vanuit dat oogpunt vergelijkbaar met een sociale huisarts die over een breed arsenaal aan kennis beschikt om op alle leefgebieden ondersteuning te kunnen bieden en altijd de cliënt in het vizier houdt, ook als die tijdelijk bij een specialist terecht komt. Generalistisch werken vraagt om een zogenaamde T-shaped professional. Deze professional bezit aan de ene kant eigen vakinhoudelijke –meer specialistische- competenties. Aan de andere kant beschikt de generalist ook over meer algemene competenties, zoals kennis en competenties die nodig zijn om bruggen te kunnen slaan, kennis te integreren en creatieve oplossingen te bedenken en ontwikkelen. Bijdrage van ASHG aan wijkteams De integrale aanpak van huiselijk geweld is momenteel belegd bij de ASHG’s. Sommige ASHG’s zien de komst van sociale wijkteams daarom als bedreiging dan wel als een dubbeling of diskwalificatie van wat er al is opgebouwd. Wel zijn er kansen met betrekking tot de invulling van de rol van sociale wijkteams. Het breder uitzetten van de preventieve en signalerende functie via de sociale wijkteams met allerlei voelsprieten in de samenleving is een duidelijke pre. Welke bijdrage zou een ASHG aan de wijkteams kunnen leveren: moeten medewerkers van de ASHG zelf in deze teams meedraaien of kan het ASHG dit team–waar nodig-meer specialistische kennis
aanreiken? De meningen van de aanwezigen lopen flink uiteen. Uiteindelijk trekt Karin Sok van MOVISIE de conclusie dat ASHG medewerkers niet standaard in een wijkteam hoeven te worden opgenomen, omdat zij specialistische kennis hebben. Hetzelfde geldt overigens ook voor professionals met specialistische kennis over andere onderwerpen, zoals ggz-problematiek of verslavingsproblematiek e.d. Het normaliseren van die problematiek én ondersteunen bij zelfstandig functioneren met die problematiek en meedoen in de samenleving zijn zaken die heel goed door generalisten van een sociaal wijkteam opgepakt kunnen worden. Voor een specifieke aanpak en behandeling van de problematiek is echter wel specialistische kennis nodig. Wanneer al die specialistische kennis in een wijkteam aanwezig zou moeten zijn, komen we uit bij grote, niet flexibele wijkteams, die nog maar moeilijk generalistisch kunnen kijken en handelen. Dat zou pleiten voor de conclusie dat ASHG medewerkers én professionals met andere specialistische kennis niet standaard in een wijkteam hoeven te worden opgenomen. Het ASHG kan voor wijkteams: • Adviseren over signalen van huiselijk geweld • Trainen van generalisten in deze signalen en hoe die al dan/niet bespreekbaar te maken • Voorlichting geven over de meldcode kindermishandeling/ huiselijk geweld Bij de samenstelling van een sociaal wijkteam spelen specifieke vraagtukken in de wijk wel een rol. Het ASHG kan kennis aandragen over de (gewelds)problemen en adviseren over de benodigde samenstelling van het wijkteam om die problemen aan te pakken. In wijken waar huiselijk geweld een aandachtspunt is kun je daarnaast specifieke deskundigheid of een aandacht functionaris huiselijk geweld/ kindermishandeling aan het team toevoegen. Deze aandacht functionaris kan generalisten in deze teams voeden met kennis over geweld in afhankelijkheidssituaties. Meer informatie over Sociaal werken in de wijk http://www.sociaalwerkindewijk.nl. Download de brochure ‘Samenwerken in de wijk. Actuele analyse van sociale wijkteams’ http://www.movisie.nl/sites/default/files/alfresco_files/Samenwerken_in_de_wijk%20[MOV-17760310.1].pdf
3. Regiovisies Geweld in Afhankelijkheidsrelaties Verslag: Hilde Bakker Alle gemeenten staan voor de opdracht om voor 2015 een “Regiovisie Huiselijk Geweld en Kindermishandeling” op te stellen. De G4-nota Huiselijk Geweld en Kindermishandeling geldt hierin als inspiratiebron. Elke centrumgemeente omschrijft met haar regiogemeenten gezamenlijk hoe zij beleid en aanpak van geweld in thuissituaties vorm gaan geven. In deze werksessie komen vragen aan de orde als: Hoe organiseer je een dergelijk proces? Welke partijen betrek je daarbij? Gespreksleiding: • Marike de Boer (gemeente Utrecht) Marike de Boer begint met voorlezen van tekst over Regiovisies HG en KM uit de Memorie van Toelichting op de Wmo. Zij concludeert daaruit dat de Regiovisie de hele aanpak van Huiselijk Geweld (HG) moet omvatten, van preventie tot en met nazorg en dat de ‘invliegroute’ Kindermishandeling
(KM) is. De aanpak van KM in samenhang brengen met die van Huiselijk Geweld (HG) staat centraal. De basis wordt gevormd door de bestaande samenwerkingsafspraken. Praktijkervaringen In Zaanstad zit de GGD in de klankbordgroep voor de Regiovisie. Men maakt daar nu pas op de plaats in afwachting van de VNG. De verdeelsleutel voor het geld is een belangrijke kwestie. Men constateert dat de conceptwetten Wmo en Jeugd niet parallel lopen wat betreft de aanpak van HG. Belangrijkste nu is de inhoud: hoe voegen we de aanpak van KM en HG in de praktijk goed samen? Instellingen zijn bang voor hun positie, alle maatregelen zijn er immers ook om bezuinigingen te realiseren. Men constateert een ambtelijke strijd tussen gemeente afdelingen Jeugdbeleid en afd. DMO of andere met HG in portefeuille. De samenvoeging HG/KM biedt een uitdaging en kans om de kokers op te heffen. Vragen daarbij zijn: Hoe dit op een goede manier te regelen? Overheveling? Wat is precies de rol van de centrumgemeente t.o.v. de regiogemeenten? Gemeente Woerden: de aanpak van HG en KM wordt geïntegreerd via een intensief casemanagementteam. Het welzijnswerk is qua werkwijze vernieuwd en staat dichter bij de burger. Regiovisie De opdracht aan de gemeenten is om de visies bij elkaar te brengen en de schaarse middelen te verdelen. Wat wil zij voor de burger qua aanbod en hoe is dit te organiseren in de eigen gemeente, dan wel in de regio. Er zijn regio specifieke aspecten die moeten meewegen, zoals wel/niet veel meldingen, samenstelling van de bevolking qua SES, etniciteit, leeftijden etc. Het regionale aanbod zo goed mogelijk aansluiten op het eigen sociale domein is de verantwoordelijkheid van iedere gemeente. De reikwijdte van de regiovisie: - De aanpak gericht op 0-100- jarigen; - De vorming van 1 loket: AMHK; - Inbedding HG in de aanpak van de bredere problematiek waarin deel van gezinnen verkeert (multi-problem); - Sociale buurtteams en Jeugdteams moeten praktisch, organisatorisch en financieel georganiseerd; - Dat HG een specialistische aanpak behoeft dient breed erkend te worden; - Regiovisies bieden gemeenten een format en een kans om het aanbod opnieuw en goed te organiseren. In Utrecht werken Safe Teams+ (Plus) ook aan het doorbreken van de intergenerationele overdracht. Wat zijn de bouwstenen van een regiovisie? Per gemeente zijn er grote verschillen in aanpak van HG en KM, blijkt ook uit de evaluatie van het Huisverbod. Belangrijk is om preventie, waaronder vroegtijdige signalering, goed op te nemen in de Regiovisie. Ook de samenwerking tussen politie (veiligheidsdomein) en sociaal domein is van wezenlijk belang. Er is meer mogelijk door de veranderde privacy regels. Goed voorbeeld regio Utrecht: In het District Overleg HG (DOHG) worden alle politiemeldingen van huiselijk geweld besproken. Het resultaat is dat het aantal casussen bij de hulpverlening steeg van enkele tientallen naar 250 per jaar. De wijkteams spelen een belangrijke rol, waarin specialisten HG vanuit Centra Jeugd & Gezin en de wijkpolitie bijdragen. Op basis waarvan zijn keuzes te maken? Een gemeente moet financiële keuzes maken: bijvoorbeeld tussen preventie of 10 opvangplekken. Of investeren in de kwaliteit van de hulpverlening. Dat kan door middel van deskundigheidsbevordering,
of cursus Systeemgericht werken voor BJZ om de vechtscheidingen effectiever te begeleiden. Gemeenten kunnen zich ook realiseren dat ze al veel goede praktijken in huis hebben, dat het aanbod niet meteen ‘waardeloos’ is door de decentralisaties en transities. Niet alles hoeft meteen anders. Het advies is om eerst via een checklist te bekijken hoe de aanpak nu verloopt in de gemeente/regio t.a.v. KM, HG en Ouderenmishandeling. Gemeenten moeten een keuze maken: wil ik een Rolls Royce of is een middenklasser ook goed? De Regiovisie biedt een (beleids)kader, maar moet concreet ingevuld worden per gemeente. Er is een minimumvariant mogelijk, waarna iedere gemeente haar eigen organisatie verder invult. Een aandachtspunt bij het opstellen is de betrokkenheid van de regiogemeenten, die moet worden vergroot. Deze moeten ervan doordrongen zijn dat niet alleen de centrumgemeenten verantwoordelijk zijn. De voorzieningen en de dynamiek kunnen natuurlijk onderling erg verschillen (stad/dorp/platteland). Wat is belangrijk voor de burgers/cliënten? Vanuit (zelf)organisaties van en voor vluchtelingen zijn allerlei initiatieven gaande om de bespreekbaarheid van geweld te vergroten. Preventie en de ‘nieuwe’ begrippen Eigen kracht, Zelfregie en de Burger Centraal komen hierin samen. Cliënten uit de vrouwenopvang geven bij navraag aan dat zij laagdrempelige gesprekken over hun problemen belangrijk vinden, alle problemen, dus ook over bijv. schulden. De buurtteams zouden in deze behoefte kunnen voorzien. Dit zal echter niet voor alle burgers het belangrijkste zijn. Wat moet bovenregionaal georganiseerd worden? Specialismen als aanpak van Meisjesbesnijdenis en Eergerelateerd Geweld zal bovenregionaal georganiseerd moeten worden. Ook hierin speelt preventie een belangrijke rol en (de zelforganisaties) via voorlichting over de rechten en het vergroten van weerbaarheid. In de Regiovisie maken de gemeenten een keuze over welke onderdelen zij wel of niet gezamenlijk oppakken. Daarvoor moet in een wethouderoverleg bepaald worden wat voor nu en in de toekomst noodzakelijk is. Wat is in de basis nodig en wat extra, en dat kan per gemeente verschillen. Het uitvoeringsplan kan op dorp- of wijkniveau verschillend zijn. Zo min mogelijk in de visie, uitwerking is het belangrijkste. Wat heeft prioriteit: - Agenderen bij bestuurders - Steun genereren voor een werkgroep Regiovisie - Uitwerking van de Regiovisie Er liggen al heel wat convenanten, daar kan op voortgeborduurd worden. Ondersteuningsprogramma VNG Het ondersteuningsprogramma van de VNG heeft een format voor gemeenten gemaakt. Voor vragen of ondersteuning bij de ontwikkeling van Regiovisies kan men terecht bij Ico Kloppenburg van de VNG
[email protected] Er is een lobby naar het Rijk gaande om Toolboxen te organiseren, rond de verschillende scenario’s: - Specialisten in de buurtteams - Consultatie van specialisten - Generalisten als vooruitgeschoven post, verwijzingsmodel 4. Vormgeven van specialistische expertise Verslag: Anna van Deth De decentralisaties bieden een fikse uitdaging om de aanpak van Geweld in Afhankelijkheidsrelaties goed te integreren in het sociale domein. Het domein Geweld in Afhankelijkheidsrelaties wordt in de
G4-nota “Gemeentelijke visie op een veilig thuis’ voor een deel als specialistische expertise belegd. Daar zijn goede redenen voor (o.a. veiligheid en de complexiteit van het doorbreken van de spiraal van geweld). De eerste uitdaging voor professionals is de expertise te gaan delen! De inzet is een stevige impuls te geven aan de preventie van Huiselijk Geweld. Gespreksleiding: • Cecile Ter Beek (MOVIERA) In G4 gemeentelijke visie op een veilig thuis zijn twee niveaus van deskundigheid: de expert huiselijk geweld + kindermishandeling en de specialist. Het doel van deze werksessie is een brainstorm over wat is er aan expertise in wijk en wat aanvullend wenselijk zou zijn door deskundigen. Daarna komt pas de vraag HOE. Aannames over wat een generalist minimaal moet kunnen: o signaleren & bespreekbaar maken o inschatten wanneer ondersteuning nodig is van een expert o inschatten wanneer opgeschaald moet worden naar expert. De gezamenlijke opdracht is er voor zorgen dat: o Wijkteams deskundiger worden → expertise ontwikkelt zich in lokale veld → minder opschalen naar experts; o De scheidslijn duidelijk wordt, wanneer iets wel/niet voor expert is; o Op basis van een wijkprofiel kan bepaald worden wat de afstand tussen expert en specifiek wijkteam moet zijn Opdracht 1: Over welke kennis en vaardigheden op het gebied van HG en KM moeten generalisten beschikken? Wat moet aanvullend geleverd worden door de specialist?
Nu: Wat is er bij buurtteam aan kennis en deskundigheid?
over een jaar: Wat is er bij buurtteam aan kennis en deskundigheid? ------------------------Wat levert de expert aanvullend?
Kennis en deskundigheid generalist • Signaleren 6x • Bespreekbaar maken 5x • Uitstekende interviewtechnieken • Laagdrempelige benaderingsvaardigheden • “Binnen” komen, dus verder dan het keukentafelgesprek • Preventief werken: Risicofactoren kennen voor hg/km 4x • Systeemgericht werken 2x • Gesprekken met kinderen, volwassenen, ouderen 2x • Onderscheid kunnen maken tussen wat “sociaal” wenselijk / sociaal onwenselijk is • De dynamiek van huiselijk geweld kennen • Signaleren bijzondere vormen van GIA: eergerelateerd geweld, oudermishandeling, ouderenmishandeling, VGV, enz. • Eerste triage voor sociaal domein (expertise inschakelen) • Eerste veiligheidsanalyse • Geweldanalyse/risicotaxatie 2x • Grenzen eigen deskundigheid kennen • Inzetten ketenregisseur • Handelen volgens meldcode 2x • Kennis van de keten en sociale kaart, contactpersonen/andere professionals, consult opties 3x • Goed samenwerken en verbindingen maken 2x • Goed kunnen schakelen en flexibel zijn • Inzetten Eigen Kracht • (Enkelvoudige) hulpverlening met alleen kind/ouder/dader 3x • Melding doen AMHK als nodig • Nazorg en monitoring
Kennis en deskundigheid expert • Expertise kennis daderprofiel 2x o Ontwikkeling bedreiging kind GGZ Medisch VVB/VGZ Verslaving • (specialistische ) kennis en expertise 3x o Eergerelateerd geweld o Ouderenmishandeling o Huwelijksdwang o Loverboys • Kennis beschikbaar in 0e, 1e en 2e lijn • Seksespecifiek en psycho educatie • Kennis van mechanismen die niet met hg/km te maken hebben • Consult bieden binnen teams (d.m.v. aanwezigheid) eventueel advies in geval van opschaling • Goed inschatten van situatie en ook wanneer hij/zij weer stap terug kan doen (niet te snel, maar ook niet blijven hangen) • Veiligheidsanalyse/triage 7x • Maken veiligheidsplan en vluchtweg organiseren 4x • Onderzoek naar hg/km • Systeemgerichte hulpverlening 3x • Doorgeleiden systeemgerichte hulp • Doorgeleiden afstemming drang/dwang/strafrecht 2x • Interveniëren bij eergerelateerd geweld • Inzetten huisverbod (ook preventief) initiëren • Inzet bij complexe casussen en/of veel gevaar en kennis over gewelddadig gedrag 3x • Coachingsvaardigheden • Regie, casusregie complexe/ernstige casussen 2x
Conclusie overlap tussen generalist en specialist: - De generalist en specialist zouden beiden systeemgericht moeten werken. - De generalist en specialist doen beide triage. Echter het begrip triage betekent voor beide disciplines wat anders. Een generalist moet kunnen beoordelen of een casus in een wijkteam opgepakt kan worden, of dat er een expert nodig is. Triage door een specialist houdt in het kunnen beoordelen van de ernst en het doorzetten naar de juiste aanpak.
-
De generalist en specialist werken beiden aan veiligheid. Echter de invulling daarvan is verschillend. Een generalist kan afspraken maken over de basisveiligheid. Een veiligheidsplan maken zou de taak van een specialist moeten zijn.
Opdracht 2: Hoe de expertise vorm te geven?
Over een jaar
NU
Nu • • • • •
Outreachend aanbod (kennisoverdracht, casus, consultatie) naar wijkteams 6x Applicatie webshop bereikbaar Publieksvoorlichting Met enige regelmaat aanwezig zijn bij wijkteams Politiseren problematieken om niet te blijven ontwijken
Scheidslijn tussen nu – over 2 jaar of meer • Zo nu en dan meelopen met generalisten bij vermoeden van geweld • Deskundigheidsbevordering bieden op hg/km 2x • ‘risico-gezinnen’ in de wijk te kunnen bepalen (extra alert kunnen zijn bij die gezinnen) • Kennisoverdracht o Korte werkvormen organiseren o Werkbegeleiding • Coaching, begeleiding buurtteam bij gezinnen (evt. tijdje samen op lopen) • Mentoren om daadwerkelijk tot verbetering burger te komen, is nodig. Wie? o Diagnostische kennis om te weten wanneer netwerk, zelf of specialisme nodig is door te geven o Terug kunnen schakelen o Ook bereid zijn onderdeel te zijn/worden van BT o Werken met bewezen kennis 2x Over 2 jaar of meer • Expert = vaste tijd + plek bij wijkteams, bijv. eens in de 2 weken halve dag • Vaste expert in buitenschil van wijkteam: 1 expert, 1 prof, 1 gezin, 1 plan 4x
• •
• • • • • • • • • • • • • • •
•
• • • •
Korte lijnen, goede verbinding→ input: welke vragen, behoefte is er? 2x Consultatiefunctie 2x o Vast ritme bijv. wekelijks o Op afroep bij casussen 2x “assistentie” bij in gesprek gaan Triage (beoordeling ernst & veiligheid) 2x Expert moet wel doorzettingsmacht hebben t.o.v. professionals Expert moet schakelen tussen adviseren/zelf doen Dagelijkse screening in veiligheidshuis met zorg en justitie “warme” overdracht om duurzame overdracht te borgen In kaart hebben welke expertise waar te vinden is Situatie snel eigen maken, zodat gezin niet door hele proces weer hoeft Aanpak gericht op lange termijn/chronische oplossing Direct face to face contact Geen belemmerende protocollen/indicatie procedure Terugkoppelen interventies na opschaling Noodbed bieden Zorg dat de beste mensen expert zijn → beloning Interventiemogelijkheden o Inzetbaar door wijkteam o Na interventie (zm) overdragen Generalist Specialist Inzetbaar bij crisis o Door meldpunt o Door wijkteam Zowel gezin + generalisten kunnen begeleiden Mogen en kunnen plaatsen van leden van systeem in voorzieningen 2x Bij vastlopen casus kan expert onderzoeken wat er moet gebeuren 2x Expert blijft in uitvoering (voeten in de klei) voorkom afstand praktijk wijkteam