Kansen voor Delen Mogelijkheden van deelconcepten in mobiliteit Maja van der Voet Govert de With Utrecht, 12 mei 2015
Delen? Met meerdere personen gebruik maken van één product: Lenen – Gebruiken en weer teruggeven zonder tegenprestatie Huren – Lenen in ruil voor geld Gedeeld bezitten – Samen aanschaffen; iedereen heeft onbeperkt toegang tot het product
In mobiliteit? • Voetganger (segway, step, scootmobiel, …) • Fiets • Auto • OV (voertuig met chauffeur)
Samengevat Lenen
Fiets
Auto
OV
‘Kan ik even op jouw fiets gaan?’
Huren
Gedeeld Bezit ?
‘Ik heb volgende week een dagje een grote auto nodig’
‘We hebben samen met de buren een auto gekocht’ ------------------------‘Ons bedrijf heeft een poolauto’
‘Breng je me even naar het station?’
‘Ons bedrijf heeft een eigen auto met chauffeur’
Conclusie 1 • Veel nieuwe concepten zijn gewoon ‘handiger huren’ – Eén eigenaar, veel huurders – Huurders betalen in ruil voor gebruik – Eigenaar (of ‘facilitator’) heeft winstoogmerk
Niets nieuws onder de zon? • Toch wel: – Producten zijn veel makkelijker toegankelijk om te huren (24/7, automatisch, dichtbij) – Efficiënter gebruik van producten mogelijk (dus: minder beslag op grondstoffen, arbeid, ruimte) – Handiger faciliteren maakt huren goedkoper
• Wat levert dat ons op?
Wat willen we dat het oplevert? • Deelfietssysteem: – Minder geparkeerde fietsen – Meer fietsgebruik
• Deelautosysteem: – Minder geparkeerde auto’s – Minder autogebruik
• ?!?!
Conclusie 2 • Paradox: Van het toevoegen van aanbod (deelauto’s) verwachten we dat het leidt tot minder mobiliteit.
Bij mij in de straat • Ongeveer 200 adressen, 80 auto’s • Kunnen we toe met 50 auto’s ipv 80? – Nee, want makkelijke toegang voegt juist gebruikers toe die nu geen auto hebben – Nee, want verschillende typen auto’s zijn niet altijd inwisselbaar – Nee, want ‘ongebruikt’ wil niet zeggen dat ze op de juiste plek beschikbaar zijn
Bij mij in het land • 7,5 miljoen huishoudens, 8 miljoen auto’s • Kunnen we toe met 5 miljoen ipv 8 miljoen? – Ja, als de prijs niet te laag wordt (geen extra gebruik) – Ja, maar let op verhoudingen soorten auto’s – Ja, want altijd een auto op loopafstand
• Maar da’s wel ingewikkeld!
Wat is het doel? • Minder autogebruik? Geen auto’s toevoegen • Meer fietsgebruik? Deelfietssysteem overwegen • Pas bij grote schaal kunnen ‘veelgebruikers’ hun eigen auto/fiets wegdoen
Deelfietsen-buitenland klassiek fietsverhuur - bikeshare meer dan 20 int. voorbeelden geanalyseerd op: 1. 2. 3.
4. 5. 6. 7.
Functionaliteit (AA – AB) Type fiets (standaard – elektrisch) Bemensing of techniek (geautomatiseerd) Exploitant (privaat – publiek – non profit) Tarieven Kosten Gebruik
Bikeshare urban bikeshare
local bikeshare
regional bikeshare
natransport
Deelfietsen Randvoorwaarden voor functioneren A-B bike share systemen 1. Het gebied moet groot zijn met hoge dichtheden en functiemenging • •
• •
Hoogstedelijk gebied Vele herkomsten en bestemmingen Veel kris-kras relaties Minimale groote van: ca. 10 km2 of 3 km doorsnede
Deelfietsen Randvoorwaarden voor functioneren A-B bike share systemen 2. hoge dichtheid systeem en betrouwbaarheid • om de 300 m een station; loopafstand • altijd een fiets beschikbaar • Altijd je fiets kunnen inleveren: formule 2-2,5 docks per fiets of alternatieve techniek
Deelfietsen Kleinere systemen en regionale systemen kennen zeer lage gebruikscijfers, bij vergelijkbaar kostenniveau: Investerings- en implementatiekosten •
•
•
•
Aankoop en plaatsing fietsen en docks Licentie of aankoop datasysteem Aanschaf van voertuigen voor redistributie fietsen en onderhoud fietsen Marketing
= 2.500 – 3.500 euro = 500-1.500 per fiets / jaar
Exploitatiekosten • • •
•
Reparatie en onderhoud Verdeling van fietsen Personeelskosten, verzekeringen, huurkoste n voor depot, werkplaats en kantoor Marketing en communicatie (lopend)
= 2.500 – 3.500 euro = 500-1.500 per fiets / jaar
Deelfietsen in Nederland fietsland markt fietsverhuur afhankelijk van: fietsbezit
beschikbaar -heid fiets
1.
Geen eigen fiets
Bestaat niet in Nederland
2.
Fiets staat thuis en is niet op bestemming beschikbaar natransport tourisme studenten Waar je toevallig bent…
3.
Eigen fiets is stuk
Deelfietsen in Nederland fietsland • Veel steden met potentie voor 4-5 ritten per dag .....iedereen kan fietsen en vindt het normaal om te doen! …..infrastructuur is aanwezig
• Wel aanbod op grote schaal nodig …..overal een fiets kunnen
Deelfietsen in Nederland fietsland • ‘Een andere mogelijkheid is deelfietsen aanbieden om te voorzien in een kleine of specifieke vervoersvraag die anders niet of slechts voor veel geld opgelost kan worden.’
Conclusies Met iets nieuws klein beginnen is niet zinvol, dan beter aanhaken op (bv.) OV-fiets
Deelfietsen in Nederland zijn kansrijk!
