Kan geneesmiddel delier voorkomen. Oudere patiënten krijgen soms preventief een middel tegen delier, de effectiviteit is nog nooit onderzocht pagina 4

4 oktober 2012 – nummer 20

Wervelend optreden Karin Bloemen

Doctor2Doctor drie jaar verlengd

Kan geneesmiddel delier voorkomen

‘De honger naar kennis moet je niet kwijtraken’

Dipje of depri in de lucht

Cardiologie vraagt met de VUmc Dress Red Day aandacht voor hart- en vaatziekten bij vrouwen  ▶ pagina 2

De samenwerking tussen VUmc en het Moi Teaching and Referral Hospital in Eldoret, Kenia is tot 2015 zeker gesteld  ▶ pagina 3

Oudere patiënten krijgen soms preventief een middel tegen delier, de effectiviteit is nog nooit onderzocht  ▶ pagina 4

Eco de Geus staat voor een uitdaging: kan het meest geciteerde VUmc instituut beter worden dan het al is?  ▶ pagina 7

Op 10 oktober start GGZ inGeest met een themasite over depressie, met aandacht voor persoonlijke verhalen  ▶ inDrukken

VUmc-team bereidt zich voor op Amsterdam Marathon

Zeventig medewerkers van VUmc doen op 21 oktober mee aan de 37e marathon van Amsterdam. Hoofdsponsor tcs heeft het VUmc Cancer Center Amsterdam (cca) gekozen als hét goede doel van de marathon. Tijdens een clinic in het Amsterdamse bos kregen deelnemers nuttige tips over het lopen én over fondsen werven. n Jeroen Kleijne

De strijd tegen foute software De afdeling ICT heeft net een opschoon­actie bij 700 ‘verdachte’ pc’s uitgevoerd. Foute programmaatjes nestelen zich op slinkse wijze op computers. Wat doet ICT hieraan en wat kunnen medewerkers zelf doen? n Ben de Graaf “Tegenwoordig proberen cybercriminelen via volledig geautomatiseerde softwareprogramma’s binnen te komen op je computer”, weet ict security officer Jasper Luiten. “Het zijn geen nerds meer, die virussen verspreiden om chaos te creëren. Dit zijn professionals die geld willen verdienen. De boze buitenwereld wordt steeds geraffineerder om als het ware onder de radar door te bewegen. Gebruikers hebben vaak niet in de gaten dat op hun pc foute software actief is. Er bestaat bijvoorbeeld een programmaatje dat toetsaanslagen uitleest en zo jouw wachtwoorden achterhaalt.” Malware – de verzamelnaam voor

alle kwaadaardige software die zonder toestemming op je computer draait – is een serieus probleem. “We zijn een ziekenhuis, geen hobbyclubje”, zegt Ineke Molenaars, directeur ict. “Patiënten hebben er recht op dat hun gegevens goed beschermd worden. Het is vaak een kwestie van gezond verstand. Geen bestanden bij vreemde mailtjes openen – ook al lijkt het een gewoon pdf-bestand – en niet naar verdachte websites gaan. Zeker als je op het netwerk van VUmc via webmail je privémail checkt, want daar hebben onze scanners minder controle op. En banken en politie sturen geen specifieke berichten via mail. Dus weg ermee. Volg de gedragscode internetgebruik die op intranet staat.”

Wat doet ICT? Computergebruikers moeten zich bewust zijn van de gevaren, maar ook de afdeling ict zit niet stil. Luiten: “We gaan onze virusscanners scherper afstellen en intensiever scannen. Ook houden we steeds meer het surfgedrag van medewerkers in de gaten. Als ze websites bezoeken die verdacht zijn, gaan

we ze waarschuwen en hierop aanspreken. Niet om te controleren, maar om onze patiëntgegevens te beschermen. Medewerkers met een laptop kunnen straks via een kijkprogramma bij gevoelige patiëntengegevens komen (View project). Ook gaan we werkplekken anders inrichten. Gebruikers hebben dan een scherm, een toetsenbord en een kastje dat hen verbindt met een centrale server, maar geen eigen harde schijf meer. Dat is veiliger. In oktober starten we een proef op de afdeling ict en in het eerste kwartaal van 2013 willen we duizend werkplekken omgezet hebben.”

Bel ons En als medewerkers toch iets fouts aanklikken of iets verdachts zien? “Bel ons”, benadrukt Molenaars. “Liever een keer te veel dan een keer te weinig!” De ict servicedesk is bereikbaar op tst. 40777 en ictservicedesk@ VUmc.nl. De gedragscode is te vinden op: intranet:// gedragscodeinternetgebruik.

Broodje Marathon Draagt een broodje eten bij aan onderzoek naar kanker? Ja, in dit geval wel! Op 21 oktober loopt het VUmc cca-team mee met de 37e tcs Amsterdam Marathon. Er wordt aandacht gevraagd én geld geworven voor onderzoek naar kanker. Zo zal de opbrengst van de verkoop van het, voor deze gelegenheid in het leven geroepen, ‘Broodje Marathon’ ten goede komen aan het VUmc cca. Het broodje is op 17 en 18 oktober voor 2,50 euro in het medewerkersrestaurant en bij de uitgifte in de poli van VUmc te verkrijgen. Wil je eerder al je bijdrage leveren, dan kan dit door jouw favoriete loper te sponsoren via www.pifworld. com/charities/VUmccca/127

Naam gezocht De brasserie in de polikliniek heeft op dit moment nog geen naam. Medewerkers die een leuke naam weten, kunnen die mailen naar bedrijfsleider Anton Woolthuis, [email protected]. Voor de bedenker van de gekozen naam staat een kistje wijn klaar. Een nieuwe naam voor het medewerkersrestaurant op verdieping -1 is ook zeer welkom.

Clinic Met zo’n dertig andere VUmc-lopers kwam de patiëntenvoorlichter op 20 september naar het Amsterdamse Bos voor een speciale sportclinic. Onder leiding van een looptrainer deden de deelnemers onder meer een warming-up, loopscholing en een pittige heuveltraining. Ook Remco de Bree, hoogleraar kno, was van de partij. De voormalige toploper op nationaal niveau kan helaas niet meedoen op 21 oktober wegens blessures, maar heeft met plezier meegedaan aan de clinic. “Een mooie manier om het teamgevoel te versterken, te merken dat je samen aan hetzelfde doel werkt.” Wever: “We kregen een enthousiast verhaal van onze succesvolle fondsenwerver Joke van Diemen. Omdat zij dat aanraadde, heb ik na de clinic een foto op Facebook gezet van mijn vermoeide voeten. Dat heeft me meteen een donatie opgeleverd van een oude oom en tante.” Fondsen De Bree doet zelf onderzoek naar hoofd- en halskanker. Hij is erg blij met de keuze van het cca als het goede doel van de Amsterdam Marathon. “Geld is altijd van groot belang voor wetenschappelijk onderzoek. Dergelijke fondsen maken het bijvoorbeeld mogelijk om onderzoek naar hele innovatieve technieken te financieren, waarvan nog te weinig bekend is om een subsidie aan te vragen bij de reguliere instanties.” Wever: “Ik heb zelf ook dagelijks te maken met patiënten, van wie sommigen ernstig ziek zijn of zelfs uitbehandeld. Als ik uit het raam kijk, zie ik de ‘blokkendoos’ waar al ons wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan. Ik stel me altijd voor dat mijn patiënten daar uiteindelijk beter van worden.” Zelf sponsoren? Doneer aan je favoriete loper via www.pifworld. com/charities/VUmccca/127

foto jean pierre jans

“Zelf loop ik op 21 oktober de halve marathon”, vertelt patiëntenvoorlichter Jan Bert Wever. “Normaal is tien kilometer mijn afstand, maar nu het cca het goede doel is van de marathon kan ik daar natuurlijk niet wegblijven. Ik heb de stoute schoenen aangetrokken en ben begonnen met trainen. Het is voor mij de eerste keer dat ik zelf fondsen werf. In eerste instantie zag ik daar best tegen op, maar via de speciale website heb ik inmiddels toch al zo’n driehonderd euro bij elkaar gebracht. Af en toe stuur ik een tweet om mensen eraan te herinneren dat ze kunnen doneren.”

Verscherpt toezicht inspectie

Intercollegiale samenwerking krijgt prioriteit als van verschillende specialismen betrokken bij één patiënt. “Goede intercollegiale samenwerking is een voorwaarde voor de kwaliteit van zorg en veiligheid van de patiënt. Intercollegiale samenwerking betekent ook naar elkaar luisteren, openstaan voor opbouwende (zelf)reflectie en elkaar op een respectvolle manier

aanspreken op fouten, ook als dat kritiek inhoudt op collega’s en leidinggevenden inclusief de raad van bestuur”, aldus Fred Plukker voorzitter van de raad van bestuur. Om die samenwerking te verbeteren, werkt de taskforce een aantal acties uit waaronder het opstellen van een gedragscode voor alle medewerkers

van VUmc. Hierin staat hoe verwacht wordt dat medewerkers met elkaar communiceren en samenwerken. Verder wordt er een simulatie trainingsprogramma voor zorgprofessionals ontwikkeld. In dit trainingsprogramma kan geoefend worden met verschillende patiëntsituaties waarbij het ook gaat om onderling

communiceren, elkaar feedback geven en het tonen en nemen van leiderschap. Meer informatie over de ontwikkelingen rond het verscherpte toezicht door de inspectie op: intranet/organisatie/nieuws Heeft u ideeën ter verbetering? Geef die dan door via [email protected]. n EK

foto jean pierre jans

De taskforce die is opgericht in verband met het verscherpte toezicht van VUmc door de inspectie, heeft een begin gemaakt met de probleemanalyse. Een eerste actie die hieruit voortvloeit is het verbeteren van de intercollegiale samenwerking tussen professionals (medisch personeel). Er zijn vaak meerdere profession-

Tracer

Etmaal op de tandem voor dementieonderzoek

11e jaargang nr 20, 4 oktober 2012



Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.850. Tracer wordt gemaakt onder verantwoor­de­lijk­heid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Gert de Jager, Edith Krab, Marcel Licher, Marre Roozen, Marieke Schutte, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Kris Hemmink, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Albert Blom, Rick Dros, Henriëtte van der Horst, Chris Mulder Redactiesecretariaat



dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email:  [email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk DeltaHage, Den Haag Opgave en vragen over abonnementen



dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 (020) 44 43 444, e-mail [email protected] Copyright © 2012 VUmc, Amsterdam Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Volgende Tracer



D e volgende Tracer verschijnt op ­donderdag 18 oktober. Deadline voor kopij is 10 oktober om 12.00 uur.

2

In het weekend van 15 en 16 september werd voor de eerste keer 2bike4alzheimer gefietst. Zestien teams verreden deze non-stop estafettetocht van 400 km op een tandem in ruim 24 uur. Het doel was geld in te zamelen voor het onderzoekfonds van Alzheimer Nederland voor onderzoek naar dementie. 2bike4alzheimer wil naast geld ook vooral aandacht vragen voor gevolgen van dementie. Dit jaar is specifiek gefietst voor het onderzoek van Wiesje van der Flier naar de verstoorde netwerken in de hersenen.

Dit onderzoek richt zich op dementie bij jonge mensen (45+). De tocht begon in Alkmaar waar de 10-jarige Wouter Gosseling het startschot gaf. Wouter’s opa is op 65-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van dementie. Elk team bestond uit minimaal vijf personen; twee maal twee fietsers en één chauffeur om van wisselplaats naar wisselplaats te rijden met de auto. De tocht werd ondersteund door zo’n twintig vrijwilligers die de wisselplaatsen bemensten, voor de catering zorgden en technische bijstand verleenden als dat nodig was.

Miles to remember Dit jaar was het VUmc Alzheimercentrum het goede doel van het klm Platinum Golf Toernooi. Spelers werden opgeroepen hun vliegmiles van het klm frequent flyer programma aan het VUmc Alzheimercentrum te doneren onder het motto Miles to remember. Tijdens het golfspel op de range werden de spelers diverse uitdagende hersenkrakers aangeboden en werden zij aangemoedigd zoveel mogelijk miles te schenken voor het goede doel. klm zegde toe dit aantal te verdubbelen. Op de finaledag overhandigde klm Nederland directeur Harm Kreulen een cheque ter waarde van 70 miljoen vliegmiles aan Philip Scheltens, neuroloog en directeur van het VUmc Alzheimercentrum. Deze miles brengen onze bevlogen onderzoekers de hele wereld over. n ND

Tracer 20 – 4 o kto b e r 201 2 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

Op zondag werden de teams om 13.30 uur feestelijk verwelkomd door Marco Blom van Alzheimer Nederland en Wiesje van der Flier, hoofd onderzoek van het Alzheimercentrum. Het voorlopig sponsorbedrag is inmiddels opgelopen tot 44.000 euro. Het kernteam en alle deelnemers kijken met veel plezier terug op dit weekend. Ze vonden het een topweekend en de estafettetocht zal dan ook opnieuw gereden worden in 2013, op 14 en 15 september. Meer informatie: www.2bike4alzheimer.nl. n ND

Spetterend optreden Karin Bloemen tijdens Dress Red Day VUmc Dagelijks sterven 58 vrouwen in Nederland aan hart- en vaatziekten. Die boodschap werd tijdens Dress Red Day onder de aandacht gebracht. Hart- en vaatziekten bij vrouwen is doodsoorzaak nummer 1, maar dat wordt door veel vrouwen en ook artsen onderschat. Zo’n zestig vrouwen (en één man) luisterden naar uitleg over onder andere de oorzaak, het verloop en de risicofactoren van hart- en vaatziekten bij vrouwen tijdens Dress Red Day VUmc op 28 september. Het was een hele succesvolle ochtend, aldus interventiecardiologe Yolande Appelman, die ook voorzitter is van de werkgroep Gender van de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie. “Deze dag moet net als het besef over de ernst van hart- en vaatziekten bij vrouwen groeien, maar met het optreden van Karin Bloemen hadden we ons geen betere opening kunnen wensen.” n EK

foto mark van den brink

Doctor2Doctorprogramma voor 3 jaar verlengd

Alzheimercentrum organiseert informatieve middag Het VUmc Alzheimercentrum organiseerde op Wereld Alzheimerdag een informatieve middag voor haar patiënten, hun mantelzorgers, en andere belangstellenden. De presentatie lag in handen van journalist Frènk van der Linden, die met een zorgvuldige afwisseling van humor en ingetogenheid zorgde voor een gevoel van respect en saamhorigheid in de zaal. Treffend was het, toen Frènk vroeg of alle mensen met alzheimer uit hun stoel op wilden staan. Op Wereld

Alzheimerdag, vrijdag 21 september, werd over de hele wereld aandacht gevraagd voor de ziekte van Alzheimer. Deze ziekte treft alleen al in Nederland ieder kwartier iemand. Philip Scheltens, directeur van het Alzheimercentrum, werd door Frènk het vuur aan de schenen gelegd, gevolgd door vele vragen uit de zaal. “Is er nu een medicijn tegen alzheimer of niet?” Met zo’n dertig jonge onderzoekers probeert het Alzheimercentrum steeds dichterbij de oplossing van deze ziekte te komen.

Argonde van Harten vertelde de aanwezigen over haar onderzoek naar bepaalde eiwitten die een rol spelen bij de ziekte van Alzheimer. Wiesje van der Flier, hoofd onderzoek van het Alzheimercentrum, hield een voordracht over de unieke combinatie van zorg en wetenschap in het centrum. Ze benadrukte dat patiënt en wetenschap niet zonder elkaar kunnen. “Zij hebben elkaar nodig.” Indrukwekkend was de preview van de nieuwe documentaire van Ireen van Ditshuyzen, getiteld ‘Dementie

en dan’. Daarin worden gedurende twee jaar twee jonge patiënten in hun dagelijkse leven gevolgd. Dat de betreffende heren deze middag zelf ook aanwezig waren, werd overduidelijk zeer gewaardeerd. Vervolgens was er een presentatie over het digitaal Alzheimercentrum (dac) en vertelden onderzoekers met behulp van posters over hun onderzoek. Vooral het dac genoot grote belangstelling onder de bezoekers, waaronder zich veel mantelzorgers bevonden. n ND

Aanbesteding EVA gestart

Desmond Tutu in Nederland “Kinderen zijn de toekomst”, onderstreepte Desmond Tutu het belang van het Kids2Kids Africa project tegenover Marceline van Furth, hoogleraar kinderinfectieziekten binnen het Desmond Tutu Programma voor Jeugd, Sport en Verzoening. Het doel van dit project is kinderen die geïnfecteerd zijn met tuberculeuze meningitis een thuisbehandeling te bieden. Zodoende hoeven ze niet voor lange tijd in een ziekenhuis te worden opgenomen. De bijna 81-jarige Tutu was

Op 24 september is officieel aangekondigd dat VUmc en amc een zogenaamde zorgsuite ten behoeve van het programma EVA aanbesteden. De aankondiging van deze eerste formele stap vond plaats via de Tenders Electronic Daily (ted), de officiële bron van overheidsopdrachten in Europa. De eerste stap in de aanbesteding betreft de selectie van een beperkt aantal (maximaal vijf) leveranciers. Eind november wordt bekend met welke leveranciers VUmc doorgaat naar de gunningsfase. In deze laatste fase gaat het programma van eisen en wensen een rol spelen. In de loop van volgend jaar wordt het uiteindelijke product geselecteerd.

in Nederland op uitnodiging van het mki, maar bezocht ook zijn dochter Mpho Tutu, die aan de VU promotieonderzoek verricht op haar vakgebied theologie. Van Furth is een van de vijf Desmond Tutu hoogleraren van VU/VUmc. Naast haar werk in de townships rond Kaapstad, begeleidt ze Zuid-Afrikaanse promovendi die zowel hier als aan de Universiteit van Stellenbosch onderzoek verrichten en daarmee een zogenaamd ‘joint degree’ hopen te behalen. n MK

Henriëtte van der Horst

De vrolijke wetenschap Wetenschap hoeft echt niet saai te zijn. Soms zijn alleen al de titels van wetenschappelijke artikelen een bron van vreugde, zoals deze: ‘Leaning to the left makes the Eifel tower seem smaller’. Je vraagt je dan meteen af wat er met de toren van Pisa gebeurt in de waarneming van mensen die naar de ene of juist de andere kant overhellen. Jaarlijks worden in Harvard, met een flinke knipoog naar Stockholm, de Ig Nobelprijzen uitgereikt. Niet elke wetenschapper die een Ig Nobel prijs wint, stelt de prijsuitreiking tijdens een feestelijke ceremonie op prijs, maar Nederlanders en Japanners schijnen er de humor wel van in te zien. Dat maakt me dan toch wel een beetje trots op Nederland. Ook dit jaar vielen op 20 september twee Nederlandse onderzoeken in de Ig Nobel prijzen. Psycholo-

Afgevaardigden van het Moi Teaching and Referral Hospital in Eldoret, Kenia en Doctor2Doctor hebben een overeenkomst getekend waarmee de samenwerking tussen de organisaties met drie jaar wordt verlengd. Het programma Doctor2Doctor blijft zich vooral richten op het verbeteren van nierdialyse voor nierpatiënten en de behandeling van kinderen met kanker. Sinds 2006 reizen artsen en verpleegkundigen op regelmatige basis naar het Moi Teaching and Referral Hospital. Zij trainen hun collega’s in Kenia om de medische zorg voor de patiënten te verbeteren. klm Aircares en klm Health Services ondersteunen het programma door reisfaciliteiten en expertise beschikbaar te stellen en daarnaast logistieke ondersteuning te bieden. Omdat het ziekenhuis in Eldoret een opleidingsziekenhuis is, wordt de kennis overgedragen op andere Keniaanse artsen in opleiding, waardoor het programma Doctor2Doctor een duurzame vorm van hulp is. Vooral de specialismen kinderoncologie, kindernefrologie, kinderurologie, pedagogisch werk, vaatchirurgie en nefrologie onderhouden nauwe banden met elkaar. Naast kennisoverdracht, zoals het aanleren van nieuwe operatietechnieken en het maken van protocollen, heeft D2D ook apparatuur kunnen schenken aan het ziekenhuis. Zo zijn er zes couveuses aan het nieuwe mother & child center en negen dialysemachines aan de nefrologieafdeling in Eldoret geschonken. Deze apparatuur wordt pas verscheept nadat het personeel goed getraind is om ermee te werken en technici hebben geleerd de apparatuur te onderhouden. In de toekomst wil Doctor2Doctor graag uitbreiden naar andere specialismen binnen dit ziekenhuis, maar ook naar andere landen. n JSt

gen uit Rotterdam hebben het fenomeen van die schijnbaar kleinere Eifeltoren ontdekt. Een andere Nederlander verdiende een prijs met de publicatie waarin hij rapporteerde dat apen de kont van hun soortgenoten herkenden, het achterwerk als tweede gezicht dus. De Igs honoreren onderzoek dat mensen eerst aan het lachen maakt en ze vervolgens tot denken aanzet. Met de Ig Nobel prijsuitreiking willen de initiatiefnemers het ongebruikelijke en de verbeelding honoreren; dat spreekt me wel aan. Daarmee hopen ze de interesse van mensen voor wetenschap en technologie aan te wakkeren. Dat is nog eens iets anders dan ons topsectorenbeleid waar eigenlijk van te voren al vast moet staan dat het te verrichten wetenschappelijk onderzoek economisch rendabel is en dus geld in het

Tracer 20 – 4 oktober 201 2 – O rg an isat ie – O n d er zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

laatje brengt. Terwijl we allemaal weten dat het allemaal niet zo voorspelbaar is en dat onderzoek soms pas decennia later echt op waarde geschat kan worden. Daarom zijn Nobel prijswinnaars soms helaas al dood voor ze de prijs in ontvangst kunnen nemen. Over dood gesproken, een onderzoek dat dit jaar ook met een Ig beloond werd, draagt de fantastische titel ‘The active brain of a dead salmon’. De onderzoekers waarschuwen voor het gevaar van fout positieve uitslagen als gevolg van het waanzinnig toegenomen aantal data dat we kunnen verzamelen. Om dat gevaar te belichten maakten ze post mortem een functionele mri van een Atlantische zalm. Dat roept de vraag op of het goddelijke misschien in de Atlantische zalm gevonden kan worden, en toch niet dood is. Daarmee zijn we dan bij de vrolijke wetenschap van Nietzsche beland. Henriëtte van der Horst is hoogleraar huisartsgeneeskunde

Werkbezoek Johns Hopkins Dinsdagmiddag 25 september ontving VUmc Cancer Center Amsterdam twee gasten van ‘The Sydney Kimmel Comprehensive Cancer Center’ van Johns Hopkins. Ellen Stifler, senior directeur ontwikkeling, en Mike Carducci, hoogleraar oncologie en urologie, vonden de tijd om met belangstellenden uit VUmc hun kennis te delen over fondsenwerving en regionale samenwerking. Dit gebeurde voorafgaand aan een jaarlijks overleg over onderzoek dat ze samen met VUmc cca en umcu doen. Onder de belangstellenden waren niet alleen collega’s die zich direct met fondsenwerving en regionale samenwerking bezighouden, maar ook onderzoekers en artsen. Het bleek een interessant inkijkje in de praktijk van een organisatie die jaarlijks veel geld weet binnen te halen om belangrijk onderzoek naar kanker mogelijk te maken. n ET 3

‘VUmc-compas is een topcurriculum’ n Ursula Wopereis

Op 26 oktober spreekt Henk de Vries, hoogleraar huisartsgeneeskunde, in het bijzonder voor onderwijs, zijn oratie uit. Hoe gaat het met het onderwijs?

Dokteren in de breedte De opleiding is competentiegericht, studenten worden vanaf het begin geconfronteerd met praktijkgerichte opdrachten en leren de vaardigheden die daarbij horen. In 2010 is de bachelor volledig herzien. De structuur is versterkt, de toetsen sluiten beter aan op de stof en studenten hebben meer vrijheid om zelf verantwoordelijkheid te nemen en in kleine groepjes samen te werken. “Een prachtformule! Al zou het coassistentschap huisartsgeneeskunde misschien nog kunnen worden uitgebreid, van zes naar acht weken. Ik geloof erg in dokteren in de breedte. Studenten nemen van deze ervaring heel veel mee

foto mark van den brink

Henk de Vries is huisarts bij de universitaire huisartsenpraktijk, hoofd sectie studentenonderwijs en lijncoördinator ‘medisch expert’. Maar Henk de Vries is vooral docent. “Sinds 2003 ben ik verantwoordelijk voor de medisch inhoudelijk aspecten van de opleiding tot basisarts en ik bemoei me echt met álles. Ik ben misschien wat subjectief, maar ik vind VUmc-compas een topcurriculum dat zich zowel onderwijskundig als inhoudelijk onderscheidt van andere opleidingen, met name wat betreft het klinisch redeneren. Het is de meest moderne artsenopleiding die ik ken.”

‘Onze studenten hebben meer vrijheid om zelf verantwoordelijkheid te nemen’, vindt Henk de Vries in hun latere beroepsuitoefening, ook als ze geen huisarts worden.” De studenten zelf vindt De Vries overigens heel gemotiveerd. “Ze bereiden zich goed voor en studeren hard. In het derde jaar hebben we een groep zij-instromers die tot arts en onderzoeker worden opgeleid. Die zijn zo enthousiast, dat is echt geweldig om te zien.”

In de breedte denken, reflecteren, expliciteren, registreren, samenwerken - het is allemaal verankerd in het academisch dokteren en in VUmc-compas. Toch laten huisartsen in de praktijk de systematische werkwijze die ze in de opleiding meekrijgen vaak los, constateert De Vries. “Bij een ongecompliceerde kaakholteontsteking is dat niet zo’n

HARPOON-studie van start

Preventief gebruik geneesmiddel moet delier voorkomen Veel oudere patiënten die acuut in een ziekenhuis moeten worden opgenomen ontwikkelen een delier. In sommige ziekenhuizen krijgen zij daarom bij voorbaat het medicijn haloperidol voorgeschreven. Maar of dit een algemene oudere patiëntengroep delier kan voorkomen, is nog niet aangetoond. Een wetenschappelijke studie moeten duidelijkheid brengen.

Vanaf 15 oktober wordt patiënten van 70 jaar en ouder die via de spoedeisende hulp in het ziekenhuis worden opgenomen en die een verhoogd risico op een delier hebben de vraag

foto jean pierre jans

n Monique Krinkels

Edmée Schrijver en Astrid Verburg onderzoeken met de HARPOON studie of haloperidol de kwetsbare oudere patiënt kan beschermen tegen een delier voorgelegd of zij willen deelnemen aan de harpoon-studie. Uit eerder

onderzoek is gebleken bijna driekwart van de zeventig plussers een

punt, maar bij complexe vragen zijn ze geneigd naar aanvullend diagnostisch onderzoek te grijpen en van zich af te verwijzen in plaats van terug te keren naar de basis. Wij geven nascholing klinisch redeneren voor jonge huisartsen en stimuleren hen om, ook in moeilijke gevallen, zelf te blijven denken en eventueel een collega te raadplegen.”

In het kader van zijn leeropdracht willen De Vries en zijn collega’s ondermeer onderzoeken hoe de onderwijsmethodiek van VUmc-compas kan worden ingezet voor intercollegiale consultatie voor jonge huisartsen. Hij wil huisartsen hier in de laatste maanden van hun opleiding ook specifiek in trainen. Als extra bagage, voor ze in het diepe duiken.

verhoogd risico heeft op een delier. Tien procent van hen heeft het bij aankomst al. Tijdens de opname stijgt dat aantal tot ruim de helft. Internisten Prabath Nanayakkara en Oscar de Vries, arts-onderzoeker Edmée Schrijver en geriatrie verpleegkundige Astrid Verburg onderzoeken of dit is te voorkomen.

veiligheidsmanagementsysteem (vms) Kwetsbare Ouderen.” De standaard behandeling van patiënten met een delier gebeurt met het geneesmiddel haloperidol. “Daarnaast helpt het als er oriëntatiemiddelen aanwezig zijn, zoals een klok, een kalender en foto’s van familieleden”, legt Verburg uit. “Maar het belangrijkste is de patiënt informeren. Telkens weer herhalen waar ze zijn en waarom, wie je bent en wat je komt doen. Vandaar dat er binnenkort twee vrijwilligers komen om de oudere patiënten extra aandacht te kunnen geven.”

Somatische oorzaak “De oorzaak van een delier kan heel divers zijn: van een lichamelijke aandoening tot een reactie op medicatie of ontwenningsverschijnselen van alcohol en drugs”, aldus Schrijver. Somatische oorzaken dus, die echter een grote invloed hebben op het geestelijk welbevinden. “De gevolgen zijn groot. Vaak is de duur van de opname veel langer en sommige patiënten kunnen daarna zelfs niet eens meer terug naar hun eigen huis. Vandaar dat risicoscreening op delier en het inzetten van preventieve maatregelen een van de vier speerpunten is in het nationale

Uit de Agenda

Indonesische kinderen met leukemie kunnen genezen woensdag 10 oktober, - aula, 11.45 uur, E. Supriyadi, ‘Diagnostic advances for improved treatment of childhood acute lymphoblastic leukemia in Indonesia’ en aula, 15.45, P.H. Widjajanto, ‘Treatment of childhood acute lymphoblastic leukemia in a low-income country: the Indonesian experience’

Ondanks dat de overlevingskans van kinderen met acute lymfatische leukemie in Yogyakarta (Indonesië) vanaf 1998 gestegen is van 20% naar meer dan 40%, valt er nog veel te winnen. Naast geavanceerde diagnostiek - noodzakelijk om de juiste behandeling te kiezen - zijn er genetische, sociaal-economische en culturele factoren die het succes van de behandeling beïnvloeden. Dit blijkt uit het onderzoek van oncoloog Eddy Supriyadi. Acute Lymfatische Leukemie (all) is de meest voorkomende en best te genezen vorm van leukemie bij 4

kinderen. In Nederland geneest bijna 90% van de kinderen met all na een behandeling van twee jaar, in ontwikkelingslanden is dat percentage veel lager. In de regio Yogyakarta in Indonesië was dat in 1998 bijvoorbeeld minder dan 20%. Daar zijn verschillende factoren voor verantwoordelijk. Zo was de geavanceerde diagnostiek die in westerse landen wordt gebruikt tot voor kort niet mogelijk in Indonesië. Een precieze diagnose van all en de vele subtypes daarvan is essentieel voor een juiste behandeling. Daarnaast zijn er genetische, sociaal-

economische en culturele factoren die het succes van de behandeling beïnvloeden. Desalniettemin is aan het eind van de onderzoeksperiode de kans op overleven van de eerder genoemde 20% gestegen tot meer dan 40%. Verdere verbetering van de resultaten is te verwachten, maar daarvoor is goede samenwerking tussen alle betrokkenen, van ouders, verpleegkundigen, artsen, psychologen alsmede ondersteuning door de overheid (ziektekostenverzekering) essentieel. Het tweede promotieonderzoek richtte zich op de behandeling van

Tracer 20 – 4 o kto b e r 201 2 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

acute lymfatische leukemie. Om het aantal fatale complicaties tijdens de eerste 7 weken van de behandeling van kinderleukemie te verminderen, kregen de meeste patiënten in Yogyakarta 10 jaar geleden het antibioticum ciprofloxacin. In Nederland gebeurde dat niet. Daarom werd in Indonesië een onderzoek uitgevoerd waarbij de standaardgroep ciprofloxacin kreeg en de andere een placebo. Verrassenderwijs ging het de kinderen in de ciprofloxacingroep minder goed dan die in de placebogroep. Dat bleek uit het onderzoek van Pudjo Hagung Widjajanto.

Effectief De selectie van de patiënten die aan de studie kunnen deelnemen gebeurt met behulp van de zogenaamde vms delier risico vragen. “Dat gebeurt nu ook al op de afdelingen. Meteen na binnenkomst neemt een verpleegkundige drie vragen door, bijvoorbeeld of er thuis ondersteuning nodig is bij het dagelijks functioneren. Voor kwetsbare ouderen is het zorgpad acute geriatrische patiënt ontwikkeld, dat onlangs van start is gegaan”, aldus Verburg. De ouderen die een verhoogd risico op een delier hebben en aan bepaalde criteria voldoen, krijgen of haloperidol, of een placebo gedurende maximaal zeven dagen vanaf het moment dat ze worden opgenomen. “De hoop is dat patiënten die het geneesmiddel krijgen helemaal geen delier ontwikkelen of dat de ernst van de klachten afneemt”, stelt Schrijver, die op dit onderzoek hoopt te promoveren. “De verpleegkundigen van de betrokken afdelingen houden een lijst bij, zodat we precies kunnen volgen hoe het met deze patiënten gaat. Bovendien gaan Astrid en ik regelmatig bij de patiënten kijken. Drie en zes maanden na de opname zal ik ze telefonisch interviewen. Hopelijk weten we over twee jaar of deze behandeling effectief is.”

Vacatures VUmc

Agenda

Alle vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O’, klik op: ‘interne vacatures en werving’ en daarna op, ‘interne vacatures’. Ons adres is: Werving & selectie, polikliniek 7Z 163.

Vacatures 17 tot 24 september. Uiterlijke reactie datum zie intranet. Artsen/specialisten Fellow kinderrevalidatiegeneeskunde D2.2012.00025MV Wij bieden u een uitstekende leeromgeving om u te specialiseren in de kinderrevalidatiegeneeskunde. Afdeling: revalidatiegeneeskunde, Divisie II Verpleegkundigen/Verzorgenden Verpleegkundige verloskunde D3.2012.00030MB Kom onderdeel uitmaken van een prachtig begin! Afdeling: verloskunde en gynaecologie, Divisie III

Staf/management Hoofdlaborant D5.2012.00068CN Een volgende stap in jouw carrière? Coachend leidinggeven en meedenken over beleid! Afdeling: radiologie/ medisch nucleaire geneeskunde, Divisie V Staf/management - ICT Functioneel applicatiebeheerder finance (oracle ebs) D7.2012.00050WH Beheer en (door)ontwikkeling van de Oracle eBs modules. Afdeling: stafdienst financiën / bedrijfseconomie, Facilitair bedrijf / Stafdiensten Vacatures 25 september tot 1 oktober. Uiterlijke reactie datum zie intranet.

Artsen/specialisten Verpleegkundigen/Verzorgenden Medisch psycholoog D3.2012.00047MV Het gaat hierbij om 10,80 uur t.b.v. volwassen zorg en 18 uur t.b.v. kinder- en jeugdzorg. Afdeling: medische psychologie en medisch maatschappelijk werk, Divisie III

Voedingsassistent D4.2012.00154 Voeding, jouw zorg! Afdeling: Heelkunde Oncologie (VHON), Divisie IV Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs Onderwijscoördinator/ relatiebeheerder (huisarts) academisch netwerk huisartsgeneeskunde VUmc D6.2012.00076WH Bent u een huisarts die onderwijs en onderzoek verbindt met innovatieve praktijkvoering? Afdeling: huisartsgeneeskunde, Divisie VI Staf/management Technich applicatiebeheerder D7.2012.00049CN Je bent op en top professional en toe aan een vervolgstap in je loopbaan én je zoekt een uitdaging op technologisch gebied! Afdeling: ICT, Facilitair bedrijf / Stafdiensten

Regionaal coördinator D3.2012.00044MB Ondersteun het consortium voor zwangerschap en geboorte! Afdeling: consortium zwangerschap en geboorte, Divisie III

Oraties vrijdag 26 oktober – aula, 15.45 uur, prof.dr. H. de Vries, ‘De dokter in dubio: omgaan met diagnostische onzekerheid’

Amstel Academie De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam (020) 444 4229 Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteits­ verbetering en Bij- en nascholingen  F. Broekhof (020) 444 4213 Medisch ondersteunende opleidingen en Verpleegkundige vervolgopleidingen  K. Jonker (020) 444 2020 www.amstelacademie.nl

Het aanbod van het Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteitsverbetering najaar 2012 voorjaar 2013 van VUmc Academie staat op internet: http://www.VUmc.nl/opleidingen/ VUmc Academie biedt inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Weet u nog niet welke training u wilt volgen? Kijk snel op onze website en schrijf nu in! Persoonlijke ontwikkeling Kwikando; 6 avonden middagen: 30 oktober, 6, 13 en 27 november, 13 en 18 december 2012 van 13.30 – 16.00 uur en 20 november 2012 de hele dag van 09.30 tot 17.00 uur. Helder communiceren; (ochtenden) 30 oktober, 6, 20 en 27 november 2012 Mindfulness voor medewerkers; (18.00 tot 21.00 uur, stilteochtend op 7 dec. van 09.00 tot 14.00 uur) 30 oktober, 6, 13, 20 en 27 november, 4, 7, 11 en 18 december 2012 Workshop loopbaancheck; (12.00 tot 13.00 uur) 1 november 2012 Presenteren; (3 hele dagen en 1 middag PowerPoint) 1, 8, 14 en 22 november 2012

Personalia In deze rubriek kunnen mede­ werkers en vrij­ willigers een bericht plaatsen over geslaagden of een afscheid. Niet meer dan 25 woorden. Aanleveren: [email protected]

Geslaagd Op 20 september 2012 zijn de volgende studenten gediplomeerd: Vervolgopleiding tot Spoedeisende Hulp Verpleegkundige Martijn Rensen Petra Roomeijer Van harte gefeliciteerd!

Workshop Compassie; (10.30 – 17.00 uur) 7 november 2012 Jobmarketing; (ochtenden) 8 en 22 november, 6 en 20 december 2012 Omgaan met agressie; (hele dag) 14 november 2012 Leiderschapsontwikkeling Workshops voor gevorderd leidinggevenden; (ochtend) 1 november 2012 Taal en schrijftrainingen Scholing Nederlandse taal en cultuur voor beginners; (15.00 – 17.00 uur) 1, 8, 15, 22 en 29 november, 6, 13 en 20 december 2012, 10, 17, 24 en 31 januari, 7, 14, 28 februari, 7 maart 2013 Wetenschappers Persoonlijk leiderschap voor Postdocs; (hele dagen) 7 en 9 november 2012 Het volledige aanbod en inhoudelijke informatie over al deze trainingen en workshops kunt u vinden op http://www.VUmc.nl/ opleidingen/ Daar treft u ook het digitale inschrijfformulier. In verband met een nieuw digitaal inschrijfsysteem is het nodig dat u zich (voordat u zich in kunt schrijven) digitaal registreert. Mocht dit u niet lukken kunt u contact opnemen met support@ VUmcacademie.nl Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met ons secretariaat. Zij staan u graag te woord! Tel. 45084, e-mail [email protected] Het opleidingsaanbod van Bij- en nascholingen najaar 2012 voorjaar 2013 van VUmc Academie staat op internet: http://www. VUmc.nl/opleidingen/ Inhoudelijke informatie over de Bij- en nascholingen kunt u vinden onder de gelijknamige rubriek op de website. De Amstel Academie biedt ook inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van

Tracer 20 – 4 oktober 201 2 – S er v icep ag in a

Promoties: maandag 8 oktober – aula, 13.45 uur, R.F. van Gils, ‘Integrated care for hand ecazema. A cost-effectiveness study’ promotoren: prof.dr. W. van Mechelen, prof.dr. J.R. Anema, copromotoren: dr. C.R.L. Boot, dr. P.G.M. van der Valk woensdag 10 oktober – aula, 11.45 uur, E. Supriyadi, Diagnostic Advances for Improved Treatment of Childhood Acute Lymphoblastic Leukemia in Indonesia’ promotoren: prof.dr. G.J.L. Kaspers, prof.dr. A. Sutaryo, copromotor: dr. J. Cloos woensdag 10 oktober – aula, 15.45 uur, P.H. Widjajanto, ‘Treatment of Childhood Acute Lymphoblastic Leukemia in a Low-income Country: The Indonesian Experience’ promotoren: prof.dr. A. Sutaryo, prof.dr. G.J.L. Kaspers, copromotor: dr. J. Cloos maandag 15 oktober – aula, 15.45 uur, G. Albers, ‘Measuring quality of life and dignity in palliative care research’ promotoren: prof.dr. L.H.J. Deliens, prof.dr. B.D. Onwuteaka-Philipsen, prof. dr.ir. H.C.W. de Vet, copromotor: dr. H.R.W. Pasman woensdag 17 oktober – aula, 13.45 uur, W.L. de Graaf, ‘High Field MRI in Multiple Sclerosis: Novel multi-contrast protocols for detection of MS lesions and iron’ promotoren: prof.dr. F. Barkhof, prof.dr. J.A. Castelijns, prof.dr. P.R. Luijten, copromotor: prof.dr. H.E. de Vreis donderdag 25 oktober – aula, 11.45 uur, B.P.M. Schweitzer, ‘Out-of-hours palliative care by general practitioners’ promotoren: prof.dr. H.E. van der Horst, prof.dr. L.H.J. Deliens, copromotor: dr. A.H. Blankenstein woensdag 31 oktober – aula, 15.45 uur, I. Wallenburg, ‘The Modern Doctor: Unraveling the Practices of Residency Training Reform’ promotoren: prof.dr. F. Scheele, prof.dr. P.L. Meurs, copromotor: dr. A. de Bont

uw kwaliteiten. Kijk snel op onze website en schrijf u nu in voor ons nieuwe aanbod! Cardiac Care; 3 en 10 december 2012 (hele dagen) Proactive Nursing: klinisch redeneren voor verpleegkundigen; 3 december 2012 (hele dag) De oudere patiënt; 6 en 7 december 2012 (hele dagen) Excel 2010 basis; 6 en 13 december 2012 (ochtenden) Spoedeisende Hulp: thema kind; 7 december (hele dag) Intensive Care: Thema 6; 17 en 18 december 2012 (hele dagen) Vaatchirurgie; 12, 13 en 14 december 2012 (hele dagen) Spoedeisende Hulp thema: Traumatologie; 13 en 14 december (hele dagen) Morello: het VUmc systeem om uw websites te beheren; 20 december 2012 (hele dag) De gezondheidszorg blijft in beweging, dus ook ons opleidingsaanbod! Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met Sharon Schoo, Tel. 44253, e-mail: [email protected]

Symposia/congres donderdag 4 oktober – NTvG-podium: ‘Prognose: het verhaal van de dokter’, met uitreiking Pieter van Foreest Wetenschapsprijs, meer informatie: www.ntvg.nl/ podium donderdag 11 oktober 2012 – Symposium Beoordeling en toetsing in de masteropleiding meer informatie: Christel Sluis & Patricia van Meekeren, tst. 48444, www.paog. nl vrijdag 19 oktober – Amstelzaal, Symposium ‘Patients First’, VUmc CCA, met uitreiking eredoctoraat aan Peter Kapitein (President en patient advocate Inspire2Live en Ambassadeur van Alpe d’Huzes), informatie bij [email protected] of Eefje van Kessel, tst 46086 vrijdag 26 oktober - Symposium Bouwen aan het basiscurriculum meer informatie: Monique Heslenfeld en Marie en Thérèse van Ham, [email protected] donderdag 1 november - Het Verpleegkundig Symposium: Leiderschap in tweevoud meer informatie: Patricia van Meekeren en Romke Langezaal, tst. 48444, www. paog.nl donderdag 15 november - Valeriussymposium meer informatie: Irene van Baardwijk en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl maandag 19 november – Kliniek Amstel 0A2 (auditorium), Diabetes en Leefstijl: ‘De beste dokter bent u zelf!’ toegang gratis, meer informatie: www.VUmc.nl/diabetescentrum donderdag 6 t/m zaterdag 8 december - SBRT-Symposium meer informatie: Irene van Baardwijk en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 13 december – Symposiumdagen Master 3 meer informatie: Patricia van Meekeren en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl Cursussen Common Trunk onderwijs Contactgegevens: Voor data + info, kijk op www.paog.nl PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tel 48446 Discipline Overstijgend Onderwijs Contactgegevens: Voor data + info, kijk op www.paog.nl PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tel 48446 Teach the Teacher cursussen Contactgegevens: Voor data + info, kijk op www.paog.nl PAOG cursus- en congresorganisatie, Christel Sluis, tel 41741 woensdag 14 september en vrijdag 2 november – Advanced Suturing Course meer informatie: Patricia van Meekeren en Patricia de Waal, tst. 48444, www. paog.nl woensdag 26 september, 10 oktober, 14 november en 28 november - Scholing Zorglogistiek meer informatie: Patricia van Meekeren en Romke Langezaal, tst. 48444, www.paog.nl dinsdag 30 oktober: Nascholing dermatologie: ‘diagnostiek en behandeling van acneïforme dermatosen en overige folliculitiden meer informatie: Patricia van Meekeren en Romke Langezaal, tst. 48444, www.paog.nl maandag 12 november - BROK cursus senior onderzoekers meer informatie: Patricia van Meekeren en Patricia de Waal, tst. 48444, www.paog.nl woensdag 14 november en woensdag 19 december - Advanced Suturing Course meer informatie: Patricia van Meekeren en Patricia de Waal, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 22 november - Cursus Counselen Prenatale Screening meer informatie: Patricia van Meekeren en Jitta Reddingius, tst. 48444, www.paog.nl dinsdag 11 en woensdag 12 december - Praktische Neuroanatomie en Neuroradiologie meer informatie: Irene van Baardwijk en Jitta Reddingius, tst. 48444, www.paog.nl

5

Menu

Oproepen & advertenties

Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet

donderdag 4 oktober procureurlapje, vegetarische worst, jus + vegetarische jus, hutspot, vegetarische hutspot, gebonden pindasoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden pindasoep, vegetarische heldere aspergesoep vrijdag 5 oktober Italiaanse saus met kip, vegetarische Italiaansesaus, tomaatkomkommersalade, pasta, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep zaterdag 6 oktober varkensfricandeau, omelet tomaat-kaas, jus + vegetarische jus, bloemkool met bechamelsaus, gekookte aardappelen, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zondag 7 oktober kotelet suisse, groentestrüdel, bieslooksaus + jus, broccoli, frituur aardappel, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaatvermicellisoep maandag 8 oktober Hollandse hachée, vegetarische hachée, rodekool met appeltjes, aardappelpuree, gebonden champignonsoep, heldere madrileense soep, gebonden vegetarische champignonsoep, heldere vegetarische madrileense soep dinsdag 9 oktober osso bucco, milanesesaus, Italiaanse salade, tagliatelle verde, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, gebonden vegetarische crème soep, heldere vegetarische aspergesoep woensdag 10 oktober kipsaté, omelet naturel, satésaus, nasi, vegetarische nasi, atjar + kroepoek, gebonden mosterdsoep, heldere Chinese kippensoep, gebonden vegetarische mosterdsoep, heldere vegetarische Chinese soep donderdag 11 oktober runder herfststoofpot, gewokte spruitjes, aardappelschotel, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep vrijdag 12 oktober gebakken vis, remouladesaus, tomaat-komkommersalade, rösti, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaatvermicellisoep zaterdag 13 oktober kipfilet, gevulde pannenkoek, stroganoffsaus + jus, haricots verts, gekookte aardappelen, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 14 oktober gehakt cordon bleu, groenteloempia, paprikasaus + jus, snijbonen, frituur aardappel, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische groentesoep maandag 15 oktober rookworst, vegetarische rookworst, jus + vegetarische jus, stamppot zuurkool, vegetarische stamppot zuurkool, gebonden bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische gebonden bruine bonensoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 16 oktober slavink, boerenomelet, jus, bloemkool met bechamelsaus, gekookte aardappelen, Italiaanse minestrone, heldere madrileense soep, vegetarische Italiaanse minestrone, vegetarische heldere madrileense soep woensdag 17 oktober 1/2 kip, mayonnaise, appelmoes, frites, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden crème soep, vegetarische heldere aspergesoep

6

Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via [email protected]

HP medewerkersvoordeel Omdat VUmc sinds vorig jaar klant is van HP voor PC’s biedt HP nu ook VUmc medewerkers korting op een PC, laptop of beeldscherm. Ga naar http://www.medewerkersvoordeel.nl/. Log in met gebruikersnaam Vumedewerker en wachtwoord Welkomvu Daarna zie je de winkel en kan je producten in je winkelwagen stoppen. Het assortiment wisselt, sommige aanbiedingen zijn maar kort beschikbaar. Als je wilt bestellen moet je een account aanmaken waarbij het verplicht is om je medewerkersnummer op te geven. Je aankopen worden afgeleverd op

sondevoeding, medicatie en water door een sonde heen te spuiten en dit kan niet gekoppeld worden met de intraveneuze systemen. Het is in het kader van patiëntveiligheid. Informatiebijeenkomsten zijn in week 40 en 41 gepland.

een door jou gekozen adres.

Datum wo 3 okt. do 4 okt. wo 10 okt.

Tijd Ruimte 12.00 – 17.00 ZH 1B-92 12.00 – 17.00 ZH 1B-92 12.00 – 17.00 De IJssel (ZH 2E-14)

Enterale systemen Bericht voor verpleegkundigen, artsen en andere medewerkers die met enterale systemen werken VUmc gaat op alle klinische afdelingen over op een veilig systeem voor enterale voedingsondes. Dit in navolging van de kinderafdelingen en de ICV. Met dit nieuwe systeem wordt voorkomen dat er een koppeling gemaakt kan worden tussen enterale en parenterale systemen. Er komen dus aparte spuiten en hulpmiddelen om

Open middag in de brandweergarage tijdens Dag van de BHV, 5 november Maandag 5 november is het de nationale ‘Dag van de BHV’. Landelijk is er aandacht voor de inzet van circa 500.000 bedrijfshulpverleners die Nederland rijk is. Omdat veiligheid en gezondheid op het werk ons allemaal aan gaat laten we deze dag vanuit de Dienst Arbo en Milieu niet stilletjes voorbij gaan! Want ook op de VU en in VUmc zetten ruim driehonderd

bedrijfshulpverleners zich dagelijks in voor uw veiligheid en die van bezoekers en patiënten. Op 5 november heeft u de kans om een kijkje te nemen in de keuken van de bedrijfshulpverleningsorganisatie van uw werkgever. Tussen 13.00 uur en 16.00 uur staan de deuren van de brandweerkazerne bij het Transitorium/ Energiecentrum op de VU campus open voor alle medewerkers. Wat kan er deze middag zoal gedaan worden? U kunt zelf een brand blussen. U kunt oefenen met reanimeren (op een pop, niet uw collega’s/ medestudenten). Er worden noodscenario’s nagebootst op papier, de zogenaamde table-top oefeningen. Er liggen locatiedraaiboeken klaar en er worden instructievideo’s gedraaid. Daarnaast is er uiteraard de gelegenheid tot het stellen van vragen aan onze BHV instructeurs onder het genot van een snack, frisdrank of een kopje koffie of thee. U bent van harte welkom!

Personeel en organisatie Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘P&O direct’

Nieuw inloopspreekuur adviseurs bedrijfsmaatschappelijk werk Vanaf 2 oktober starten de adviseurs BMW met een wekelijks inloopspreekuur. Het inloopspreekuur is elke dinsdag van 12 tot 13 uur. Met het instellen van dit inloopspreekuur vervalt het telefonisch spreekuur. U kunt de adviseurs bedrijfsmaatschappelijk werk vinden in de poli 5Z op diverse kamers. Heeft u vragen of problemen op het gebied van psychische gezondheid of welzijn. En merkt u dat deze vragen van invloed zijn op uw werk. Dan is het raadzaam om van dit spreekuur gebruik te maken. Wij geven ook advies en consultatie aan leidinggevenden. Het kan zijn dat een kort advies afdoende is. Als er meer nodig is dan wordt een afspraak

met u gemaakt voor een vervolgtraject. U hoeft van te voren geen afspraak te maken. Klantenbijeenkomst De eerste workshop formulieren voor leidinggevenden en secretaresses heeft op 10 september jl. plaatsgevonden. P&O service heeft veel aanmeldingen ontvangen. Daarom start er een tweede workshop op 8 oktober. U kunt zich hiervoor aanmelden via mail [email protected]. Klantenenquete P&O service is bijna anderhalf jaar geleden van start gegaan met een nieuwe vorm van dienstverlening. P&O service vindt het belangrijk om feedback te krijgen over

Titel voorbeeld titel

Het Heilig VU-UUR Donderdag 18 oktober 2012 in de Amstelzaal, VUmc

Prof.dr. Marcel M. Levi Voorzitter en decaan Raad van Bestuur AMC “Over

specialiseren en generaliseren in de academische geneeskunde”

Stelling I In een UMC is superspecialisatie een goede en onvermijdelijke ontwikkeling. Stelling II Generalisten zijn essentieel in de academische geneeskunde.

De lezing is bedoeld voor alle medewerkers. Aanvang: 12.00 uur (met broodjes, koffie, thee, melk, etc.). Begin voordracht: 12.30 uur (duur voordracht is 25 tot 30 minuten met aansluitend 10 minuten discussie).

haar dienstverlening. Daarom wordt in het laatste kwartaal van 2012 een enquête naar de medewerkers en de leidinggevenden gestuurd. U wordt hiervan verder op de hoogte gehouden. Enquête voor verpleegkundigen met smartphone in te vullen “We hebben verpleegkundigen nodig om goed gezond en met plezier aan het werk te zijn en te blijven. Nu en in de toekomst.’ (Beleidsonderzoek inzetbaarheid verpleegkundigen). In opdracht van SoFoKles (Sociaal Fonds Kennissector) wordt binnen de 8 UMC’s onderzoek gedaan naar de inzetbaarheid van verpleegkundigen. Naar aanleiding van dit onderzoek is een enquête opgesteld met 12 stellingen die de inzetbaarheid kan meten. De resultaten van de enquête worden gebruikt voor P&O beleid in VUmc zoals bijvoorbeeld persoonlijk budget, roosteren en jaargesprek. Daarom is het belangrijk dat binnen VUmc zoveel mogelijk verpleegkundigen deze enquête invullen. Dat kan tot 1 oktober aanstaande. Alle verpleegkundig leidinggevenden hebben een brief ontvangen om de enquête onder de aandacht te brengen bij de verpleegkundigen. Het invullen van de enquête duurt maximaal 3 minuten en kan via internet worden gedaan. Hiervoor kan ook de smartphone gebruikt worden . De link naar de enquête is: www.surveymonkey. nl/beleidsonderzoek .

en P&O beleid? Je kunt je nu zelf aanmelden voor de nieuwsbrief P&O direct. Deze nieuwsbrief is bedoeld voor alle medewerkers van VU medisch centrum en verschijnt maandelijks. Hier komen onderwerpen aan de orde als: nieuwe CAO UMC, gebruik van persoonlijk budget, de digitale salarisstrook, loopbaanontwikkeling etc.. Wil je ook de nieuwsbrief P&O direct in je mailbox. Meld je dan aan via: intranet/direct/nieuwsberichten/aanmeldennieuwsbrief. Heb je geen mailadres van VUmc dan kan je dat aanvragen via je leidinggevende of bij ICT.

Mutaties op tijd aangeleverd, op tijd betaald Heeft u als leidinggevende wijzigingen door te geven van medewerkers? Als u mutaties op tijd doorgeeft aan P&O service, wordt het in de daaropvolgende maand uitbetaald. Voor betaling in de maand november zijn dat de volgende data: 25 oktober vóór 16.00 uur, de mutatie wordt zeker meegenomen in september Ná 25 oktober maar vóór7 november (sluiting van de salarisrun), geen garantie dat de mutatie nog op tijd verwerkt kan worden Ná 7 november, de mutatie wordt in november betaald. De mutaties moeten dan wel volgens de opgegeven criteria aangeleverd worden. Elke maand worden de data over het inleveren van mutaties op P&O direct geplaatst. Aanmelden voor de nieuwsbrief P&O direct Wil je op de hoogte blijven van nieuws op het gebied van CAO UMC, wetswijzigingen

PLanning verhuizing VE-afdelingen in de B en C torens Afd

Code

Naam Afdeling

Verhuist op

naar

verhuist terug naar eigen afdeling op

3C

VONI

VE Oncologie

zaterdagmiddag 29 september 16:00 uur

6B

zaterdagmorgen 6 oktober 09:30 uur

3B

VHEM

VE Leukaferese/hematologie

zaterdagmiddag 6 oktober 13:30 uur

6B

vrijdagmiddag 19 oktober

Tracer 20 – 4 o kto b e r 201 2 – S er v icep ag in a

foto jean pierre jans

‘Pas eind jaren zeventig, begin jaren tachtig kwamen er pillen op de markt die zich laten dóórslikken, dus de ene strip na de andere. Dat is vooral praktisch, bijvoorbeeld tijdens de vakanties, als je de menstruatie wilt uitstellen. En een ander belangrijk voordeel is dat het bloedingen en pijnklachten bij allerlei gynaecologische aandoeningen als een vleesboom of endometriose beperkt.’ Velja Mijatovic, gynaecoloog, over de stopweek van de anticonceptiepil. Trouw, 21 september

‘De honger naar kennis moet je niet kwijtraken’

‘Een ander gas, een fluranederivaat, bleek de pijn krachtiger te bestrijden dan lachgas. Maar deze pijnstiller kan alleen door een geschoolde anesthesiehulpverlener worden toegediend, terwijl verloskundigen en (huis)artsen wel lachgas mogen geven.’ Trudy Klomp, onderzoeker afdeling midwifery science over gas als pijnbestrijding tijdens de bevalling. bn De Stem, 28 september

Bij de nationale visitatie behaalde het EMGO+ Instituut de allerhoogste cijfers. Dat plaatst de nieuwe onderzoeksdirecteur Eco de Geus voor een uitdaging: kan het nog beter?

en ben gepromoveerd op de vraag of je van sport stressbestendiger wordt. Het antwoord was eigenlijk nee, dat was best verrassend. Het goede nieuws is dat je door te sporten wel beter bestand raakt tegen de gevolgen van stress.”

Eco de Geus (Roosendaal, 1960) studeert bewegingswetenschappen en promoveert bij de afdeling psychologie van de VU. In 1992 wordt De Geus benoemd tot hoogleraar biologische psychologie, van 2010 tot 2012 is hij bovendien vicedecaan bij de faculteit Psychologie en Pedagogiek. Sinds 1 oktober is Eco de Geus directeur van het EMGO+ Instituut.

n Ursula Wopereis

Donald Duck “Ik vind wetenschap nog steeds het mooiste dat er is. Ik kan enorm genieten van een goed artikel. Topartikelen van emgocollega’s lees ik als een soort Donald Duck. Ik wacht bij de deur tot ze op de mat vallen. Die honger naar kennis, die moet je niet kwijtraken. Daarom blijf ik, naast directeur van

het emgo+ Instituut, hoogleraar bij de afdeling biologische psychologie. Dat is ook goed voor de hubris. Ik blijf als ‘gewoon’ onderzoeker werken voor het Nederlands Tweelingenregister. Een andere onderzoekslijn is het VU Ambulatory Monitoring System, dat is een onderzoeksinstrument waarmee je in een real life setting stress kunt meten. Dat past ook helemaal binnen emgo+.”

Stress “Bewegingswetenschappen is een bètastudie met oog voor sociale - en maatschappijwetenschappen. Er zit van alles in: anatomie, fysiologie, filosofie, beleid en psychologie. Die brede insteek spreekt met nog steeds aan. Ik kwam terecht bij psychologie

Vijf x V volgens Eco de Geus Verwanten Ik ben getrouwd, heb een dochter van 18 en twee zonen van 15 en 13. We zijn de klassieke hoeksteen van de samenleving Vakantie ’s Zomers gaan we twee weken op zon/zee vakantie, ’s winters skiën we een week Vervoer Ik fiets naar het werk, dat is een van mijn belangrijkste secundaire arbeidsvoorwaarden. Even in- en uitzoomen. Zo kom ik fris op het werk en weer thuis Vrije tijd Ik loop hard, fiets, skate en sta elk weekend langs de lijn Vlaggen Ik ben grensrechter bij de voetbalwedstrijden van mijn zonen, dat is mijn hobby. Ik vind sport fantastisch! Natuurlijk gebeurt er wel eens wat, maar over het algemeen is sport een enorme maatschappelijk bindende factor

EMGO+ “Het emgo Instituut is het grootste en meest geciteerde onderzoeksinstituut van VUmc. Dat succes is mede te danken aan het feit dat we ons concentreren op vier centrale onderzoeksthema’s. Bovendien is de kwaliteitscontrolecyclus hier heel goed geregeld. Bij de nationale visitatie heeft het emgo+ Instituut de allerhoogste score behaald. Dat zadelt mij als nieuwe onderzoeksdirecteur

wel met twee problemen op, want a: het kan alleen maar achteruitgaan en b: je moet wel van heel goede huize komen wil je het roer omgooien. Dat ga ik dan ook niet doen.”

Grand challenges “Onze koers vereist niettemin wel enige bijsturing vanwege externe ontwikkelingen. Ik wil al onze onderzoekers vragen om goed te kijken naar de grand challenges van de onderzoeksagenda van de Europese Unie. Hoe kunnen wij daar aan bijdragen, waar liggen onze kansen? Vanuit het ministerie van el&i is ons bovendien gevraagd om vaker en intensiever samen te werken met marktpartners. In ons geval zijn dat bijvoorbeeld de zorgverzekeraars. Dat doen we overigens al, in de academische werkplaatsen. We willen die open innovatie verder versterken.”

‘Alle Nederlandse wervelkolomchirurgen die zijn aangesloten bij de Dutch Spine Society hebben zich gecommitteerd om hieraan mee te werken. Zij moeten elke patiënt overtuigen en aansporen om de vragenlijsten in te vullen. Over het algemeen zijn Nederlandse patiënten wel trouw aan wat men van hen vraagt hoor, dus dat lukt wel.’ Marinus de Kleuver, hoogleraar wervelkolomchirurgie, over een nieuw wervelkolomregister. nrc Next, 27 september ‘In China bijvoorbeeld worden fietsen verruild voor brommertjes en het traditionele voedsel wordt steeds vaker verruild voor het ‘snelle’ en ‘moderne’ Westerse menu. Daar, in die druk bevolkte landen, waar het bovendien onder grote bevolkingsgroepen aan kennis en voorlichting ontbreekt, zullen we de snelste patiëntengroei zien.’ Michaela Diamant, hoogleraar diabetologie, over de toename van het aantal diabetespatienten. Libelle, nummer 39, september

Bijeenkomst over genderdysforie beleeft ongekend grote belangstelling n Ellen Kleverlaan

bijeenkomst als deze melden zich veel mensen die al op de wachtlijst staan. Voor hen is de informatie vandaag wat basaal en dat is ook te beluisteren in de zaal. De informatie is dan ook afgestemd op mensen met nog weinig kennis over genderdysforie en wat een transitie naar het andere geslacht allemaal inhoudt.

Op 18 september organiseerde het kennis- en zorgcentrum voor genderdysforie een bijeenkomst. Zowel mensen die genderdysfoor zijn als hun verwanten en andere geïnteresseerden waren welkom. Een overweldigende belangstelling viel het centrum ten deel: ruim 470 mensen melden zich aan.

Het doel van bijeenkomsten over genderdysforie bij VUmc is informatie laagdrempelig ter beschikking te stellen. Psycholoog Peggy Cohen-Kettenis leidt samen met gynaecoloog Mick van Trotsenburg het kennis- en zorgcentrum. De laatste drie jaar is het aantal aanvragen van genderdysfore mensen meer 7

dan verdubbeld. De reden? “Er is een emancipatiegolf gaande. Media pikken het op en er is in de maatschappij meer ruimte voor mensen om met hun genderidentiteitsstoornis naar buiten te treden.” Het centrum van VUmc kan de aanvragen eigenlijk niet aan. Voor een

Unicum Achtereenvolgens presenteren een psycholoog, een onderzoeker, nog een psycholoog, een endocrinoloog en Van Trotsenburg zich vanavond. Daarnaast is er dit keer extra aandacht voor de leefstijl met focus op de nadelen van roken. De verschillende disciplines in het team tekenen de zorgvuldigheid van het traject naar geslachtsverandering. Van Trotsenburg: “Niet ik als gynaecoloog, maar een psycholoog of psychiater stelt de diagnose ‘transseksueel’. Ver-

Tracer 20 – 4 o kto b e r 201 2 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

volgens neemt het team als geheel een besluit over de behandeling.” Die zorgvuldigheid is ook de reden dat er zeer weinig spijtoptanten zijn bij het Amsterdamse centrum. Na een eerste screening komen mensen die zich hebben aangemeld op een wachtlijst. Als er plaats is gaan zij een diagnostisch traject in dat gemiddeld een jaar duurt en onder meer een maandelijks gesprek met de genderpsycholoog inhoudt. Daarna volgt de real-life experience fase van een jaar, waarin met crossgender hormonen wordt begonnen en nog steeds ieder kwartaal een gesprek met een psycholoog thuishoort. Daarna kan de transitie worden voltooid met geslachtsaanpassende operaties. Daarvan zijn er verschillende en mensen moeten daarvoor in heel goede lichamelijke conditie zijn. De zaal, waar het zeker na de pauze toch lichtelijk naar rook ruikt, roert

zich als daarop door verschillende sprekers de nadruk wordt gelegd.

Tomboy Ook organisaties buiten VUmc krijgen gelegenheid zich te presenteren. Er zijn er drie. En alle drie hebben ze een andere taak. Van belangenbehartiging bij de politiek (Transgender Netwerk Nederland), zelfhulp en lotgenotencontact (Patiëntenorganisatie Transvisie) tot professionele psychosociale hulpverlening (Transvisie Zorg). En die flankerende hulp is hard nodig, zegt Van Trotsenburg later. Het genderteam kan niet alles bieden. “Er is nog altijd veel leed onder deze mensen. En maatschappelijk mag een mannelijke vrouw, een tomboy, redelijk geaccepteerd zijn, een heel feminiene man is dat nog altijd veel minder.”

Prikbord

Gevraagd: hockeysters

Het prikbord op intranet biedt medewerkers de mogelijkheid om oproepen te plaatsen. Dagelijks zijn er nieuwe vraagen aanbodadvertenties te vinden. Sommige berichten vallen op.

Marleen Hendriks, verpleegkundige bij hematologie, wil haar eigen hockeyteam samenstellen. Haar club VVV geeft haar daar alle ruimte voor. Ze heeft nog een stuk of zes jonge hockeysters nodig en enthousiasme is belangrijker dan ervaring. “Ik heb jarenlang aan sportacrobatiek oftewel acrogym gedaan”, vertelt Marleen. “Ik zat in de competitie op nationaal niveau, maar heb ook aan internationale wedstrijden meegedaan. Vorig jaar ben ik daar mee gestopt en nu ben ik lid van de Amstelveense hockeyclub VVV. Een teamsport trok mij altijd al, maar daar had ik naast de sportacrobatiek geen tijd voor. We doen nu op maandag van 20.00 tot 21.30 uur de beginnerstraining, want de techniek van hockeyen is best lastig om onder de knie te krijgen. Vanaf woensdag 24 oktober wordt woensdag van 21.00 tot 22.30 uur onze vaste trainingsavond. Maar wat mij echt tegenvalt is het gebrek aan competitie. Ik ontdekte dat ik echt niet op een laag pitje kan spelen. Daarom ben ik nu op zoek naar enthousiaste collega’s tussen de 20 en 27 jaar die er voor gaan. Ik wil een gemixt team samenstellen, dus beginners en gevorderden zijn beiden welkom. We trainen voor de winterstop en gaan daarna meedoen met de competitie. Daar heb ik zin in!” n MK

Voor de nichtjes Alle dieren van de ‘Littlest Pet Shop’ hebben een nieuwe eigenaar. En ook de meeste accessoires, zoals het ziekenhuis, het doggies café en het adoptiecentrum, zijn inmiddels verkocht. Femke Huter, secretaresse bij Gerion, kan tevreden zijn. Een collega VUmc-er kocht het speelgoed voor haar nichtjes. n MK

Tweet #VUmc

Fietstaxi race voor VUmc CCA

Op het social medium Twitter wordt veel gezegd over VUmc. Door patiënten, bezoekers, studenten, medewerkers en vele anderen. Een greep uit de leukste (geanonimiseerde) reacties van afgelopen weken: Na groot #MSgoesLive! in Groningen is 6 oktober alweer de volgende dag in @VUmcAmsterdam meer info op http://www.msnederland.info/msgoeslive #MS #Zorg MS Nederland, 25 september om 16.09 uur Ondanks de fantastische verzorging in @VUmcAmsterdam afd. B2, ben ik blij zo meteen naar huis te gaan :-) Patiënt, 26 september om 15.16 uur Sept 30 #iNerdsAmsterdam is organizing a RickshawTour through Amsterdam to raise money for #VUmcCCA, support this: http://www.pifworld.com/teams/inerds/167

Op zondag 30 september organi­ seerde iNerds de eerste Good Deed Day: een ludieke actie met fietstaxi’s in het centrum van Amsterdam. Doel: geld ophalen voor onderzoek naar kanker. Martine Timmers, commercieel directeur, vertelt waarom iNerds deze dag heeft georganiseerd. “Wij, als iNerds, zijn kanjers op het gebied van it, Development en Media, Apps,

mobiele websites en social media. Daar draaien we ons hand niet voor om. En bij VUmc cca werken ook kanjers, die onze collega Ruud, bijstaan in zijn strijd tegen kanker. Wij zijn geen artsen en daarom hebben we besloten om op eigen manier een handje te helpen.” Om 14.00 uur gingen zo’n 15 fietstaxi’s van start. De avontuurlijke en snelle rit voerde van hotel

Américain op het Leidseplein door de binnenstad van Amsterdam naar het Beursplein. Deelnemers konden voor 35 euro per persoon een ritje met de fietstaxi ‘kopen’. Aan het eind van de dag kon een mooie cheque à 2171,75 euro worden overhandigd. De actie voor VUmc cca loopt nog door tot het eind van het jaar en in 2013 wordt er een nieuwe Good Deed Day georganiseerd. n ET

Lorenzo

Pifworld, 26 september om 13.16 uur Vandaag een MEG-scan en een MRI gehad voor wetenschappelijk onderzoek naar #Parkinson. Boeiende testjes! # VUmc Medewerker, 1 oktober om 23.29 uur Spannende dag weer voor #kanjermetlef. Vandaag 2e beenmergpunctie in het VUmc. Duimen!!!! Familie patiënt, 2 oktober om 7.46 uur

In cijfers Elk jaar publiceert VUmc de kerncijfers over het afgelopen jaar. BIZA heeft echter veel meer en spannender gegevens over wat er binnen de organisatie gebeurt.

1,1%

In 2011 is 1,1% van de VUmc medewerkers met zwangerschap- en bevallingsverlof gegaan. Het betrof 77 collega’s verdeeld over 65 fte. Ze kregen ze allemaal een piepklein VUmc T-shirt met bijpassend mutsje voor hun baby’s. 8

Tracer 20 – 4 o kto b e r 201 2 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg

Patricia van Oppen nieuwe P-opleider

‘Ik wil het beste in mensen naar boven halen’ n Mariëlle van der Zwet

Direct vanuit de collegebanken rolde psycholoog Patricia van Oppen een promotietraject in bij GGZ Buitenamstel. Ze is er nooit meer weggegaan. Nu, bijna 24 jaar en vele ontwikkelingen later, gaat ze zelf psychologen begeleiden bij hun postmaster.

Foto DigiDaan

Op 24 september jl. benoemde de raad van bestuur Van Oppen tot P-opleider. Daarmee neemt zij het stokje over van Harry Thie. In haar nieuwe positie wil zij onder andere het opleidingsproces beter gaan organiseren voor alle medewerkers die een post-academische opleiding tot gz-psycholoog, klinisch (neuro)psycholoog en psychotherapeut volgen. “Met de opleidingscommissie trachten we een gestroomlijnde opleidingsroute te realiseren, een vast programma waarin duidelijk is vastgelegd wie, wanneer en waar zit. Wat de bedoeling is van welke opleiding, welke activiteiten en verantwoordelijkheden daarbij horen, en hoe je die plaatsen op de werkvloer zou moeten organiseren. Want de opleidingsplaatsen voor de psychologen zouden – net als bij de A-opleidingen – structurele plekken moeten worden, zodat studenten ook in de praktijk de mogelijkheid krijgen om hun leertraject goed te doorlopen. Verder willen we meer gaan samen-

werken met de afdeling psychiatrie en medische psychologie van VUmc. In eerste instantie hebben we nu afgesproken dat we de supervisors van VUmc (vanuit de afdelingen psychiatrie en medische psychologie) en die van ggz inGeest gaan uitwisselen.” Praktijkgericht Van Oppen is universitair hoofddocent bij de afdeling psychiatrie van VUmc/ggz inGeest. “Mijn onder-

zoekswerkzaamheden gaan vaak over de effectiviteit van behandelingen in de ggz. Recent hebben we bijvoorbeeld een onderzoek afgerond waarin we voor mensen met een chronische depressie de gebruikelijke zorg vergeleken qua effectiviteit met een specifiek voor deze groep ontwikkelde psychotherapie.” In deze functie begeleidt en coacht Van Oppen promovendi die betrokken zijn bij de klinische

onderzoekstrajecten. “Het mentorschap ligt me wel. Ik vind het leuk om met jonge mensen te werken, om kennis over te dragen en om hen te enthousiasmeren en te bekrachtigen. Ik wil gewoon graag het beste in mensen naar boven halen. Daarnaast vind ik het praktijk­ gedeelte erg belangrijk. Dat geldt zowel voor mijn werkzaamheden als opleider en onderzoeker, maar

ik werk ook één dag in de week als cognitief gedragstherapeut. Zorg leveren en bij je team betrokken zijn, nou ja, eigenlijk feeling houden met de werkvloer. Dus dat je enerzijds vanuit de praktijk geïnspireerd wordt voor nieuwe onderzoeksvragen. En dat je anderzijds ook probeert de wetenschappelijke activiteiten dichterbij de patiëntenzorg te brengen. Die affiniteit met de praktijk is heel waardevol.”

GGZ inGeest 2.0

JE HOOFD

Dipje of depri in de lucht

EVENTS

10 oktober Marc de Hond

10 november Fabiënne de Vries

DIPJE OF DEPRI?

Weet jíj wat je moet doe

n?

In deze rubriek vind je nieuwe apps, websites en andere IT-toepassingen in de wereld van de geestelijke gezondheidszorg. Helder uitgelegd, zonder jargon. Suggesties voor deze rubriek kun je mailen naar [email protected] of via Yammer @inDrukken.

10 november

n Gert de Jager

Lenette van Dongen

Museum Het Dolhuys, Haarlem MAIL & WIN NU KAARTEN! Ga naar www.psychischegezondheid.nl/heeljehoofd

Ter gelegenheid van het thema van de campagne Heel je hoofd van het Fonds Psychische Gezondheid vind je op de websites van ggz inGeest, Actenz en Prezens vanaf 10 oktober een themasite over depressie. Op de themasite vertellen medewerkers van ggz inGeest, Actenz en Prezens over de verschillende kanten van depressie en ons aanbod. Veel aandacht voor ervaringsverhalen: hoe is het om een depressie te hebben? Wat doe je er dan aan? Roos, Nick, Amber en Inge vertellen over hun persoonlijke belevenissen. Maar ook onderwerpen als familie, behandelingen van licht tot zwaar, preventie, medicatie, onderzoek en soma-psyche worden op de themasite kort belicht. De informatie is laagdrempelig en verwijst naar het totaal­ aanbod zoals dat op de websites is te vinden.

Campagne Het Fonds Psychische Gezondheid vraagt met de campagne Heel je hoofd jaarlijks aandacht voor psychische problemen met als doel mensen uitzicht te bieden op een beter leven. Velen worstelen met gevoelens van somberheid, lusteloosheid en verslagenheid, maar weten niet wat ze moeten doen. Heel je Hoofd roept Nederland op om steun en hulp te zoeken. Blijf er niet mee rondlopen, er zijn oplossingen, dat is de boodschap. Weet wat je moet doen als jij je of een dierbare zich somber of depressief voelt! De nieuwe themasite wijst bezoekers de weg. www.ggzingeest.nl/depressie

Ervaring Telt! 4e jaargang, nummer 20 4 oktober 2012 inDrukken is het tweewekelijkse medewerkersblad van GGZ inGeest. Oplage: 4.850. inDrukken wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Eindredactie Annemarie Burgers Redactie Dienst communicatie Aan dit nummer werkten mee Gert de Jager, Patricia Slump, Jeannine Verhagen, Mariëlle van der Zwet Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Drukwerk DeltaHage, Den Haag Redactieadres GGZ inGeest, dienst communicatie t.a.v. inDrukken Postbus 74077, 1070 BB Amsterdam T (020) 444 7011 E [email protected]

inD ruk ken – 4 o k t o b e r 2 0 1 2

‘Dit mooie beroep geeft zin aan tien jaar ellende’ “Dit is het mooiste beroep dat ik ooit heb gehad. Het geeft zin aan tien jaar ellende.” Russel Cummins is ervaringswerker in een f-act-team. Hij was een van de mensen die op 18 september op locatie Zuiderpoort vertelden over hun (vrijwilligers)werk als ervaringsdeskundige op de werkvloer tijdens een bijeenkomst van Ervaring Telt! n Jeannine Verhagen “Ik grap wel eens dat ik de duurste vooropleiding heb gehad van het hele team”, vertelde Cummins, “Die vooropleiding is dat ik dakloos was, drugs heb gebruikt en diverse opnames heb meegemaakt.” Dankzij

medicatie gaat het al jarenlang goed met Cummins. Hij werkt op straat met zorgmijders, maar komt ook bij cliënten thuis. Zijn aanpak is vooral praktisch. “Ik kijk wat ik kan doen om het leven van mensen te verbeteren.” Heftige dingen maakt hij regelmatig mee. Hij kan er gelukkig goed mee omgaan. Cummins vindt het belangrijk dat mensen in de psychiatrie met respect worden behandeld. “Daar schort het nog wel eens aan. We zijn allemaal mensen.” Soms weet hij met een rake opmerking net het verschil te maken bij een cliënt. Zinvol Het Cliënten Belangen Bureau organiseert de bijeenkomsten van Ervaring Telt! maandelijks op verschil-

lende locaties van ggz InGeest. Kennis, ervaring en ideeën uitwisselen tussen (ex)-cliënten, ervaringsdeskundigen, hulpverleners en andere betrokkenen is het doel. Het gesprek in Zuiderpoort komt makkelijk op gang en de (h)erkenning onder de deelnemers is groot. Werken als ervaringsdeskundige is zinvol en geeft voldoening, blijkt uit het gesprek. Ervaringsdeskundigen kunnen bruggen slaan naar de cliënt, omdat ze uit eigen ervaring spreken.  Herkenning over en weer is belangrijk. Hun verhalen bieden perspectief op een stabieler leven en zijn voor cliënten vaak de eerste stap op weg naar herstel. Ervaringsdeskundigen doen vrijwilligerswerk, maar werken ook

betaald. Die laatste categorie wordt ‘ervaringswerkers’ genoemd. Zij volgen reguliere opleidingen voor hun werk. Beide groepen worden getraind door middel van cursussen. Marleen (een gefingeerde naam) is gastvrouw op een gesloten afdeling. Ze doet haar vrijwilligerswerk graag: “Gewoon er zijn voor de cliënten en een luisterend oor bieden, is genoeg. Ik kom thuis van mijn werk met het gevoel dat iemand verdriet of vreugde met mij kon delen. Ik hoop dat mijn werk goed is voor de cliënten. Het is vooral ook goed voor mij.” De volgende Ervaring Telt!-bijeen­ komst is op dinsdag 16 oktober, van 12.00 tot 14.00 uur. Locatie Bocholtstraat (Amsterdam). 2

9

medewerkersblad van

donderdag 4 oktober 2012 nummer 20

Twee teams GGZ inGeest lopen van Dam tot Dam

Anderstalige informatie in woord en beeld

Foto Jean Pierre Jans

Filmpje! In onze samenleving hebben we te maken met mensen die de Nederlandse taal niet spreken. Cliëntenvoorlichting besteedt daarom steeds meer aandacht aan anderstalige informatie. n Patricia Slump Over de meeste ziektebeelden zijn informatiefolders in het Turks en Arabisch beschikbaar. De corporate brochure Uw behandeling is vertaald in het Engels, Turks en Frans en informatie over de rom is naast bovengenoemde talen ook in het Arabisch te verkrijgen. Maar met alleen schriftelijke informatie ben

je er niet. Er zijn ook mensen die vanuit hun culturele achtergrond de stap naar de geestelijke gezondheidszorg niet zo snel maken. Hoe bereik je deze mensen?

YouTube Vanuit de polikliniek angst en dwang (locatie Hogguerstraat) is een werkgroep aan de slag gegaan om voorlichtingsfilmpjes over angst en depressie te maken in het Marokkaans-Arabisch en het Turks. De films zijn bedoeld om mensen te motiveren voor een behandeling en te informeren over de verschillende behandelmethoden. Rob Faltin, als gz-psycholoog verbonden aan de polikliniek: “Het is belangrijk om

mensen te laten zien dat je angst en depressie wel degelijk kunt overwinnen.” De filmpjes worden op de website geplaatst en op onze eigen YouTube-kanaal met als doel de drempel naar ggz inGeest voor een grote groep mensen te verlagen. Ook tijdens de behandeling hebben de filmpjes waarde. Er wordt uitleg gegeven over cognitieve gedragstherapie en diverse oefeningen worden in beeld gebracht. Cliënten kunnen de oefeningen zo goed begrijpen en thuis toepassen. Mary Ann van Helsdingen, psychotherapeut bij de polikliniek angst en dwang: “Onze ervaring is dat cliënten zich als het ware laten

begeleiden door het filmpje terwijl ze thuis de oefeningen uitvoeren.”

Andere talen In samenwerking met de audio-visuele dienst van de academische functie en de dienst communicatie worden er in eerste instantie zes filmpjes gemaakt: drie over angst en drie over depressie. Naast een Turkse en Marokkaans-Arabische versie, komt er ook een Nederlandse versie. De gesproken tekst wordt aangevuld met herkenbare beelden en duidelijke uitleg over de oefeningen. Als blijkt dat er behoefte is aan filmmateriaal over andere ziektebeelden of in andere talen staat de afdeling cliëntenvoorlichting daar zeker voor open.

Meest vernieuwende samenwerking

GGZ inGeest / Prezens wint prijs met mirro Onlangs zijn de winnaars van de Nationale Zorg Jaarprijs 2012 bekend gemaakt. In de categorie ‘Meest vernieuwende samenwerking’ ging de prijs naar Stichting mirro, een initiatief van zorgverzekeraar Achmea samen met onder meer GGZ inGeest/Prezens. Stichting mirro is een initiatief van ggz inGeest, Ambulante Zorggroep Midden Nederland (AZmn), ggz Drenthe, Parnassia Bavo Groep en Achmea en ontwikkelt screeningtools, protocollen en standaarden voor de geestelijke gezondheidszorg. Dit bevordert dat de ggz de juiste zorg op de juiste plek levert. Daarnaast helpt mirro bij het zelfstandig herkennen, aanpakken én voorkomen van psychische klachten. Zo

worden onder meer websites met informatie, preventietips en mentale fitheidmodules ontwikkeld, om op een laagdrempelige manier om te gaan met impactvolle life events en beginnende psychische klachten.

Verrassende oplossingen De Nationale Zorg Jaarprijzen worden toegekend op basis van onderzoek, beoordelingen door zorgprofessionals, vakjury’s en patiënten. De prijs voor meest vernieuwende samenwerking geeft aandacht aan onconventionele en verrassende oplossingen voor bestaande uitdagingen binnen de gezondheidszorg. De vakjury gaf aan dat het bijzondere aan de samenwerking binnen Stichting mirro is dat het een aanpak heeft ontwikkeld voor de gehele ggz-sector. Uit het juryrapport: “De

betrokken ggz-aanbieders realiseren zich dat vergroting van hun tweedelijns activiteiten geen duurzaam model is voor de ggz in Nederland. Met Stichting mirro hebben zij een antwoord geformuleerd voor de politiek waarbij bekostiging van de basis ggz kan worden bestendigd. Achmea als zorgverzekeraar heeft hier de bedoelde regierol adequaat opgepakt en samen met het veld deze oplossing tot stand gebracht.” De vakjury gaf aan dat het wel zaak is nu te komen tot een snelle en succesvolle implementatie: “Stichting mirro bevindt zich nog in een beginfase; de integratie in de eerste lijn moet nog plaatsvinden. De prijs is evenwel zeer verdiend door de andere manier van denken en de potentiële grote impact

op de betaalbaarheid en toegankelijkheid van de ggz-sector.” Thijs Stoop (lid van de raad van bestuur) vertegenwoordigt ggz inGeest/Prezens in het bestuur van Stichting mirro. Hij ziet de prijs als een mooie erkenning voor dit initiatief en een extra aanmoediging om vol door te gaan op de ingeslagen weg: “Nu moeten we het waarmaken!” Binnenkort gaan de eerste vier themawebsites (burn out, gamen, rouwverwerking en mantelzorg) de lucht in. Prezens start vanaf heden – in overleg met de huisartsen en de professionals – met rom vanaf de eerste lijn en protocollen voor screening en behandeling. Jos Smeijer (directeur van Prezens) besluit: “Met mirro hebben wij echt iets extra’s te bieden op het gebied van kwaliteit en transparantie.” n AB

Twee teams van ggz inGeest (in totaal 18 medewerkers) hebben meegedaan aan de Dam tot Damloop op zondag 23 september. De deelnemers gingen van start op de Prins Hendrikkade in het centrum van Amsterdam en legden, aangemoedigd door 250.000 toeschouwers en tientallen live muziekoptredens, via de IJtunnel 10 Engelse Mijl (16,1 kilometer) af naar hartje Zaandam. Aartjan Beekman (lid van de raad van bestuur) finishte voor ggz inGeest als snelste man in een tijd van 1.12:47 uur. Snelste dame was Jenny Thomas (afdelingsmanager locatie Spaarnepoort), zij noteerde een tijd van 1.26:54 uur. De teams van ggz inGeest waren enthousiast: “We vonden het een erg leuke loop, met veel publiek en muziek. Volgend jaar doen we graag weer mee!” De volgende editie van de Dam tot Damloop vindt plaats op zondag 22 september 2013. n AB

Eigen bijdrage weer van de baan Op 1 oktober werd in een persconferentie van vvd-leider Rutte en PvdA-fractievoorzitter Samsom bekend dat de eenzijdige eigen bijdrage voor de tweedelijns ggz en voor verblijf vanaf 2013 van de baan is. Samsom zei dat de partijen er in geslaagd zijn enkele maatregelen uit het vorige kabinet, die niet zo verstandig bleken, nu terug te draaien. Dit is uiteraard heel goed nieuws en maakt duidelijk dat de krachtige, duidelijke en eensgezinde lobby vanuit de ggzsector en een aantal belangrijke stakeholders geslaagd is. Het schrappen van de eigen bijdrage maakt onderdeel uit van de begrotingsbesprekingen voor 2013. Voor deze maatregel is nu al een ruime meerderheid in de Kamer. Deze week zullen de fracties in de Tweede Kamer de begroting bespreken in de Algemene Beschouwingen. Toevoegen: Op dit moment is nog niet duidelijk wat dit betekent voor de eigen bijdrage 2012, in 2012 geopende dbc’s, de monitor eigen bijdrage curatieve ggz en specifieke uitwerkingsaspecten. ggz Nederland heeft hierover contact met vws. n GdJ

Jonge mannen gezocht De dienst communicatie (afdeling cliëntenvoorlichting) zoekt mannelijke modellen tussen de 18 en 23 jaar om te figureren in de nieuwe brochure ‘Jongeren’. Vindt je zoon of buurjongen het leuk om een middag met een professionele fotograaf op pad te gaan, dan kan hij zich aanmelden via clientenvoorlichting@ ggzingeest.nl. De fotoshoot vindt plaats in Amsterdam (omgeving Valeriusplein) en staat gepland op woensdag 17 oktober. Mocht het regenen, wordt het de 31e. De modellen worden niet betaald. n PS