DELIER. Samen uit de War

DELIER Samen uit de War

Samen uit de War

Welkom! Op afdeling Delreva

Matthijs Arens, SOG Pleyade Arnhem

Samen uit de War Delreva (Delier-revalidatie); Kleinschalige revalidatiegroep (8) voor cliënten met een peri-operatief delier.

Samen uit de War Een algemeen kader:

Verwardheid

Samen uit de War Toekomstperspectief: algemeen kader Vergrijzing: Steeds meer ouderen. 2011: 2,6 miljoen ouderen 2040: 4,6 miljoen ouderen

Samen uit de War Toekomstperspectief: algemeen kader Vergrijzing: Steeds meer ouderen. 2011: 2,6 miljoen ouderen 2040: 4,6 miljoen ouderen Dubbele vergrijzing: steeds ouder:

Samen uit de War •

Dubbele vergrijzing: steeds ouder:

Levensverwachting mannen: 84 jaar Levensverwachting vrouwen: 87 jaar


Dubbele vergrijzing: steeds ouder:

Levensverwachting mannen: 84 jaar Levensverwachting vrouwen: 87 jaar


15% van de ouderen (65+) wordt jaarlijks opgenomen (bron: nationaal kompas volksgezondheid, 2009).

•

2,6 miljoen ouderen

•

390.000 meerdaagse opnamen 2011!

Samen uit de War Hoe vergaat het deze 400.000 (!) ouderen tijdens opname?

A.H. Rahnhoff, K. Holvik, M.I. Martinsen, K. Domaas en L.F. Solheim. BMC Geriatrics 2010, 10:65, http://www.biomedcentral.com/1471-2318/10/65

Older hip fracture patients: three groups with different needs. Beschrijvend onderzoek naar de karakteristieken en determinanten van oudere orthopedische cliënten en hun zorg- en revalidatiebehoefte.


•

Uitgevoerd in Oslo (2007-2009)

•

65+, orthopedische afdeling, heupfractuur.

•

N=1010


•

Kenmerken: –

Leeftijd:

85,0 (7,1)

–

Nursing home

234 (23,2%)

–

Val binnenshuis

838 (83,0%)

–

ASA III t/m V

531 (52,6%)

–

Opnameduur :

10 dgn (4-16)

–

Ontslagbestemming: •

Short-stay revalidatie/evaluatie

336 (33,3)

•

Chronische verblijf

234 (23,2)

•

Revalidatiecentrum

194 (19,2)

•

Huis

176 (17,4)

•

Andere afdeling ziekenhuis

45 (4,5)

•

Overleden

25 (2,5)


•

Onderscheid tussen: – de community-dwelling (thuiswonende) en nursinghome (VPH/WZC) residents. – community-dwelling ptn: • Val buitenshuis • Val binnenshuis


•

Val binnenshuis: (meer kwetsbare patiëntengroep): –

Ouder

(87,8 vs. 82,7)

–

Vrouw

(79,1% vs. 64,7%)

–

ASA III of hoger

(52,8% vs. 30,6%)

–

Barthel pre- en post-OK lager

–

Meer cognitieve stoornissen (42,4% vs. 20%)

–

Dementie

(24,0% vs. 9,4%)

–

Complicatie UWI

(23,7% vs. 11,2%)

–

Delier: Geen significant verschil tussen beide groepen (!)


•

Conclusie: – Oudere patiënten met een heupfractuur zijn onder te verdelen in 3 groepen: –

Relatief fitte ouderen die buitenshuis vallen;

–

Kwetsbare, zelfstandig wonende patiënten die binnenshuis vallen;

–

Ouderen die reeds in een zorginstelling verblijven

–

Iedere groep verdient eigen aanpak/zorgpad.


•

Conclusie: – Oudere patiënten met een heupfractuur zijn onder te verdelen in 3 groepen: –

Relatief fitte ouderen die buitenshuis vallen;

–

Kwetsbare, zelfstandig wonende patiënten die binnenshuis vallen;

–

Ouderen die reeds in een zorginstelling verblijven

–

Iedere groep verdient eigen aanpak/zorgpad.

–

22% delier bij de zelfstandigwonende patiënten (=169 patiënten)

Delier • Bewustzijnsstoornis, (acuut) ontstaan, van tijdelijke aard, wisselend in ernst en symptomatologie. – Globaal gestoorde cognitieve en waarnemingsfuncties, verlaagd bewustzijn en gestoorde aandacht. Stoornissen in psychomotore activiteit, slaap-waak ritme en emoties. – DSM IV: •

niet door dementie veroorzaakt

•

aanwijzingen voor fysiologische

gevolgen van een algemeen medische oorzaak


Incidentie – Veel voorkomende complicatie – Wisselende incidentie – Voornamelijk na orthopedische en vasculaire OK's. – Afhankelijk van onderzoeksopzet en populatie: 4% – 53% (tot zelfs 92% post-op na trauma)

Samen uit de War Incidentie – Veel voorkomende complicatie – Wisselende incidentie – Voornamelijk na orthopedische en vasculaire OK's. – Afhankelijk van onderzoeksopzet en populatie: 4% – 53% (tot zelfs 92% post-op na trauma) •

15.600 tot 206.700 delirante patiënten!


Extrapolatie: Bij correcte prognose: – 2040: 4,6 miljoen ouderen –

15% = 690.000 opnamen


Bij correcte prognose: – 2040: 4,6 miljoen ouderen –

15% = 690,000 opnamen

–

INCIDENTIE: 27.600 tot 365.700!


Bij correcte prognose: – 2040: 4,6 miljoen ouderen –

15% = 690,000 opnamen

–

INCIDENTIE: 27,600 tot 365,700!

– Geriatric Giant!

Samen uit de War


Consequenties? – – –

Haldol? Wat langer in ziekenhuis? Fixatie...?


Consequenties? – – –

Haldol? Wat langer in ziekenhuis? Fixatie...?

E.M.P. Eeles, R.E. Hubbard, S.V. White, M.S, O'Mahony G.M.Savva A.J. Bayer. Age and Ageing 2010; 39: 470-475

Hospital use, institutionalisation and mortality associated with delirium Deze studie onderzocht twee hypothesen: 1) Een delier treft de meest kwetsbare oudere 2) Een delier is geassocieerd met slechtere prognose op de langere termijn (hospital use, instutionalisation en mortality)


•

General Medical Service van een General Hospital

•

278 patiënten geïncludeerd

•

75 jaar en ouder

•

Gegevensverzameling:

•

–

Ernst van de ziekte

–

Cognitie voor opname

–

Co-morbiditeit

–

Functionele status

–

Delier

5 jaar Follow-up


•

Resultaten: – Delier: •

103 (37%) – –

–

Zelfstandige woonsituatie voor opname • •

–

80 23

Delier: 72% Geen delier: 90,3%

Ontslagbestemming zelfstandige woonsituatie: • •

Delier: 35,9% Geen delier: 80,6%


•

Resultaten: Delier

Geen Delier

Significantie p=

Leeftijd

83,7

81,8

0,005

Dementie voor opname

57%

20%

<0,0001

Barthelscore

13,7

17,4

<0,001

Co-morbiditeit (Charlson)

2,0

1,7

0,03

Ernst van de 3,9 aandoening (Illness Severity index)

3,3

0,001


•

Mortality: –

Mediane tijd tot overlijden: • •

–

Delier tijdens opname: • •

–

Delier: 162 dagen Geen delier: 1,444 dagen (p<0,001) Voor opname: mediane tijd 199 dagen Tijdens opname: 88 dagen (!)

Overleden tijdens opname: • •

Delier: 35,9% Geen delier: 6,9%


•

Mortality: –

5-jaars overleving, gecorrigeerd voor » » » » » »

• •

Leeftijd Dementie VPH/WZC Ernst van de ziekte Co-morbiditeit en ADL-afhankelijkheid

Geen delier: 35% Delier: 8%


•

Mortality


•

Institutionalisation (n = overlevenden) Delier (n)

Geen delier (n)

Significantie p=

Jaar 1

40,5% (37)

17,6% (136)

0,03

Jaar 2

33% (21)

15,1% (112)

0,05

Jaar 3

28,5% (14)

13,7% (95)

0,15

Jaar 4

18% (11)

12,6% (87)

0,61

Jaar 5

13% (8)

11,5% (61)

0,85


•

Hospital use: –

–

– –

Duur index-opname: • Delier 26,1 dgn • Geen delier 13,1 dgn, (p<0,001). Gemiddelde opnameduur 1e jaar na indexopname: • Delier 30,3 dagen • Geen delier 17,0 dagen, (p=0,01). Na 1 jaar geen significant verschil. Na 2 jaar zelfs gemiddeld minder lange opnamen.


•

Dus: patiënten die een delier ontwikkelen:

1)

Brengen na hun delier meer tijd in het ziekenhuis door,

2)

Worden vaker opgenomen in VPH/WZC (minder zelfstandig in wonen en

3)

Gaan sneller dood

Samen uit de War Ja, maar....

J.Witlox, L.S.M. Eurelings, J.F.M. De Jonghe, K.J. Kalisvaart, P. Eikelenboom, W.A. Van Gool. JAMA, juli 28, 2010- Vol 304 No.4

Delirium in Elderly Patients and the Risk of Postdischarge Mortality, Institutionalization and Dementia Doel van het onderzoek was het vaststellen van associaties tussen een delier in oudere patiënten en lange-termijn uitkomsten, gedefinieerd als; overlijden, opname of dementie, gecorrigeerd voor belangrijke bijdragende factoren.


•

Nederlandse Meta-analyse: –

42 artikelen (1981-2010, > 3 mnd follow-up) • Mortaliteit: 714/2243 • Opname VPH/WZC: 176/2052 • Dementie: 56/185


•

Bevindingen, (gecorrigeerd): –

Delier: significant geassocieerd met: • Sneller overlijden • Dementie ontwikkeling na delier • Opname VPH/WZC

Revalideren met een Delier

Welkom op “Delreva”!

Samen uit de War

•

2008 Toenadering met onze ketenpartner: – Afname van de bedbezetting – Toekomst-ontwikkeling: AWBZ -ZVW

Samen uit de War

•

2008 Toenadering tot onze ketenpartner: – Afname van de bedbezetting – Toekomst-ontwikkeling: AWBZ -ZVW

Samen uit de War

•

Toenadering met onze ketenpartner: – Welke ziekenhuis cliëntencategorie sluit aan bij “onze” verpleeghuisvisie/-zorg en betekent een langere opname duur in het ziekenhuis?

Samen uit de War

•

Afdeling orthopedie: – Delirante patiënten. • Moeilijk plaatsbaar • Moeilijk revalideerbaar

Samen uit de War

•

Werkgroep na intentie-overeenkomst – Ziekenhuisniveau • Afdelingsmanager • Geriater • Orthopeed

Samen uit de War

•

Werkgroep na intentie-overeenkomst – Verpleeghuisniveau • Zorgmanager • Specialist Ouderengeneeskunde

Samen uit de War

•

Voorwaarden: – Snelle doorstroom: plaatsingsgarantie – Geriater stelt opname-indicatie (S.O.) – Goede overdracht inclusief lab-uitslagen – Snel overleg en terugplaatsmogelijkheid

Samen uit de War

•

Inclusiecriteria: – Delier – Opname orthopedie; trauma/gepland – Mobiel of rolstoelcliënt

Samen uit de War

•

Exclusiecriteria: – BOPZ-verklaring ('open' afdeling) – Dwaalgedrag – Zorg met 2 personen

Samen uit de War

•

Afdeling DELREVA start! – Vier verzorgenden (twee EVV-ers) • 2 revalidatie; 1 chronisch som; 1 Pg – Verpleegkundig specialist / SO – Psycholoog – Woonassistent – Fysiotherapie

Samen uit de War

•

Afdeling DELREVA start! – Andere disciplines op indicatie – Afdeling op locatie, niet in hoofdgebouw – 8 cliënten (!) – Wekelijks MDO (vergelijkbaar revalidatie)

Samen uit de War

•

Organisatie van zorgproces: – Doelen: • Revalidatie na orthopedische ingreep • Behandeling van delier (medicamenteus/gedrag) • Advies toekomstige woonsituatie

Samen uit de War

•

Organisatie van zorgproces: – Vaste dagindeling (oriëntatie in tijd) – Dagactiviteiten (spelletjes; krant; koken op afdeling) – Fysiotherapie – Maaltijden (ook als activiteit) – Eigen spullen op kamer (oriëntatie in ruimte)

Samen uit de War

•

Organisatie van zorgproces: – Tijdelijke indicatie (dus tijdelijke opname) • Consequentie: na 6 weken beslismomentwant nieuwe indicatie 6 weken tevoren. • Efficiënte verdeling van werkzaamheden, gebruikmaken van elkaars informatie • Zorgpad; op weekniveau afspraken/taken

Samen uit de War

•

Aandachtspunten/Uitkomsten – Veel dementie; wel bekend, niets mee gedaan – Zeer kwetsbare cliënten: hoog sterftecijfer – Ontslagen aanvankelijk huis en verzorgingshuis, later ook naar verpleeghuis (verschuiving populatie).

Samen uit de War

• Aandachtspunten/Uitkomsten – Combinatie DOS (delier-observatie-schaal) en Delier-o-Meter (DOM) bruikbaar voor monitoring. – Moelijk om te differentiëren tussen gedrag tgv dementie en delier.


Einde!


Vragen?

DELIER. Samen uit de War

Recommend Documents