Kadernota Integraal veiligheidsbeleid 2013-2014 Een actualisatie van de kadernota Integraal veiligheidsbeleid 20092012.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
2
Voorwoord In de gemeente Someren is het goed en veilig wonen. Dit blijkt uit diverse onderzoeken en verslagen. In de veiligheidsmonitor 2011 worden de leefbaarheid (7,5), de veiligheid (7,2) en de kwaliteit van de woonomgeving (7,5) allen met een ruimvoldoende beoordeeld. Ook in de jaarverslagen 2011 en 2012 van de politie worden deze positieve cijfers onderstreept. Deze kadernota vormt de basis voor het veiligheidsbeleid. De gemeente probeert met multidisciplinair en integraal veiligheidsbeleid het goede veiligheidsgevoel in de gemeente te behouden, en waar mogelijk te verbeteren. Maar dit kunnen de gemeente en haar partners in veiligheid niet alleen. De hulp van burgers, ondernemers en organisaties speelt hierbij een belangrijke rol. Een goed voorbeeld hiervan is het reeds jaren bestaande en succesvolle buurtpreventieproject Havenoord dat in 1999 is opgericht naar aanleiding van een inbraakgolf. De eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid van burgers en ondernemers neemt in deze kadernota een centrale positie in. De gemeente wil in toenemende mate een faciliterende rol gaan spelen in het integraal veiligheidsbeleid: ‘burgers en bedrijven nemen het initiatief en de overheid voegt zich daar pas bij als het nodig is’. Bijvoorbeeld door ruimten, materieel of budget ter beschikking te stellen. Zo werken we samen aan een veilig Someren!
A.P.M Veltman De burgemeester van Someren
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
3
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
4
Inhoudsopgave
a. b. c.
Samenvatting Evaluatie kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2009-2012 Leeswijzer
1. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Inleiding Aanleiding Strategische Visie Strategische doelstelling Integraal Veiligheidsbeleid Financiën Methodiek
11 11 12 12 15 16
2. 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
Veiligheidsanalyse Veiligheidsveld 1: Veilige woon- en leefomgeving Veiligheidsveld 2: Bedrijvigheid en veiligheid Veiligheidsveld 3: Jeugd en veiligheid Veiligheidsveld 4: Fysieke en externe veiligheid Veiligheidsveld 5: Integriteit en veiligheid Conclusie
18 20 22 23 25 26 27
3. Prioriteiten en Rode draad 3.1 Prioriteiten 3.2 Strategie
28 28 30
4. Burgemeester, brandweer en politie 4.1 Bevoegdheden Burgemeester 4.2 Brandweer en politie; ketenpartners in veiligheid 4.2.1 Brandweer 4.2.2 Politie
32 32 33 34 35
5.
37
Communicatie
6. IVB in de gemeentelijke organisatie: organisatorische borging 6.1 Ambtelijke inbedding 6.1.1 Team Veiligheid en Brandweer 6.1.2 Coördinator Integrale Veiligheid 6.1.3 Stuurgroep, Platform, Driehoek en andere overleggen 6.1.3.1 Bestaande overleggen 6.1.3.2 Mogelijk toekomstige overleggen 6.2 Politiek-bestuurlijke inbedding
38 38 38 38 39 39 39 39
d. Bijlagen 7.1 Bijlage 1: Schematische weergave JIB-meldingen 2011 7.2 Bijlage 2: Nadere uitwerking veiligheidsmonitor
41 42
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
5
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
6
Samenvatting De kadernota Integraal Veiligheidsbeleid (voortaan kadernota IVB) 2013-2014 vormt de basis voor het veiligheidsbeleid in de gemeente Someren. Door deze actualisatie sluit de kadernota IVB in 2014 aan op de cyclus van de gemeenteraadsverkiezingen en de beleidsnota van de Nationale Politie (basisteam PEELLAND). Dit is een aanbeveling van de rijksoverheid. De kadernota IVB beschrijft de kaders, strategie en prioriteiten voor het Integraal Veiligheidsbeleid van 2013 en 2014. Binnen dit rapport is gewerkt volgens de nieuwste methode van de VNG: “Kernbeleid Veiligheid”. Prioriteiten De kadernota IVB 2009-2012 vormt de basis voor de actualisatie. Aan de hand van gegevens uit de veiligheidsmonitor 2011, het politie jaarverslag 2011 en overleggen met de primaire ketenpartners zijn de prioriteiten en strategie herschreven. De prioriteiten (in willekeurige volgorde) zijn; a. Woninginbraken; b. Huiselijk geweld; c. (Zorg voor) Arbeidsmigranten; d. Onveiligheidsgevoel; e. Leefbaarheid; f. Veilig uitgaan; g. Veilige evenementen h. Overlastgevende Jeugd; i. Georganiseerde criminaliteit. De prioriteiten krijgen in het integraal veiligheidsbeleid 2013-2014 extra aandacht. Dit betekent niet dat de overige strategische thema’s die niet zijn geprioriteerd, geen aandacht meer krijgen. Belangrijk uitgangspunt van het integraal veiligheidsbeleid van de gemeente Someren is dat het inspeelt op actualiteiten. Gekoppeld aan deze kadernota IVB is het uitvoeringsprogramma IVB 2013-2014. Strategische doelstelling De kadernota IVB 2009-2012 heeft haar beoogde effect grotendeels behaald. De succesfactoren van het huidige beleid worden dan ook voortgezet. In onderstaand schema wordt de strategische doelstelling van de kadernota IVB 2009-2012 weergegeven. Deze strategische doelstelling is aangescherpt en op een aantal aspecten vernieuwd (rode arcering). Voor een nadere uitwerking van de strategie wordt u verwezen naar hoofdstuk 3. Onder regie van een (pro-) actief lokaal bestuur wordt op een systematische en samenhangende manier gewerkt aan het behoud en zo mogelijk het verbeteren van de objectieve en subjectieve veiligheid. Hierbij wordt nauw samengewerkt met interne en externe partners. Tevens wordt uitgegaan van een wijkgerichte aanpak waarbij de nadruk ligt op de eigen verantwoordelijkheid van burgers en ondernemers.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
7
Evaluatie Kadernota IVB 2009-2012 De kadernota IVB 2009-2012 beschrijft:” Om te kunnen meten of het beoogde effect van het IVB is behaald, wordt voor wat betreft de objectieve veiligheid het gemiddelde van de politiecijfers over de planperiode 2008-2011 gerelateerd aan de index. Deze index is gebaseerd op de afgelopen 4 jaar (2004-2007). Door te werken met gemiddelde cijfers ontstaat er een realistischer beeld van de ontwikkelingen op het gebied van veiligheid, omdat de invloed van eventuele uitschieters wordt geminimaliseerd. Om aan het einde van de planperiode te voldoen aan de doelstelling mogen de gemiddelde cijfers niet boven de index uitkomen”. In onderstaand schema volgt een toelichting op de objectieve prestatie-indicatoren zoals bedoeld in de kadernota IVB 2007-2010. Objectieve prestatieEvaluatie indicatoren Veilige woon- en leefomgeving Incidenten van vernielingen Index: 269
Aangiften van woninginbraak Index: 52
Het aantal incidenten van vernielingen is fors afgenomen van 152 incidenten in 2010 naar 116 incidenten in 2011. Deze dalende trend zet zich voort sinds 2006 waar het aantal incidenten van vernielingen nog 300 bedroeg. Hiermee is het aantal incidenten gedaald tot het laagste niveau van de afgelopen jaren. Index:156 In 2011 werd in de gemeente Someren 68 maal aangifte van woninginbraak gedaan, 3 meer dan in 2010 en 2009. Daarmee bleef het aantal woninginbraken in Someren hoog, maar wel stabiel en ging het aantal inbraken vooralsnog niet mee in de fors stijgende trend in de overige DAS-gemeenten. De meeste inbraken vonden plaats in de wijk Loove en het centrum van Someren. Onder deze 68 aangiften van woninginbraken zaten 12 gevallen waarin het bij een inbraakpoging bleef. Tegen 6 bekende daders van woninginbraak werd een proces-verbaal opgemaakt. Resultaat De inbraken in Someren zijn niet gedaald tot beneden de index van 52. Dit betekent dat het beoogde effect omtrent woninginbraken niet is behaald.
Aangiften van bedreigingen Index: 15
Index: 64 Het aantal aangiften van bedreigingen is na een forse toename tussen 2006 (7) en 2008 (27) weer gedaald tot 13 in 2011. De oorzaak van de forse toename is niet herleidbaar tot één directe oorzaak. Door de forse toename ligt de index in 2011 op 19 wat betekent dat de voorafgestelde prestatie-indicator niet is gehaald. De gemeente hoopt dat de neerwaartse trend zich doorzet waardoor de objectieve prestatie-indicator in 2014 wel wordt behaald. Index: 19
Bedrijvigheid en veiligheid Aangifte(n) van bedrijfsinbra(a)k(en) Index: 53
Het aantal aangiften van bedrijfsinbraken toont een onstabiel beeld. In 2011 heeft er een forse daling plaatsgevonden van 20 aangiften. De index over de jaren 2008-2011 bedraagt 44 wat 17% onder de index ligt. Index: 44
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
8
Jeugd en veiligheid Incidenten van jeugdoverlast Index: 61
Het gaat beter met de jeugdoverlast in Someren. Burgers ervaren minder overlast van jongeren en geven dit duidelijk aan. In 2011 is jeugdoverlast als 12de gepositioneerd in de problemen waarop burgers een directe aanpak willen zien. Het aantal burgers dat enige vorm van dreiging ervaart van jongeren is ook gedaald van 1,3% in 2009 naar 0,8% in 2011. De dalende trend in meldingen van jeugdoverlast heeft zich ook in 2011 voortgezet. Het aantal is gehalveerd van 65 in 2010 naar 32 in 2011. De klachten kwamen vooral uit de omgeving van het Slievenpark, het Postelpark en de omgeving Witvrouwenbergweg. De jeugdgroepen die zich bevinden in de omgeving van het Postelpark en de Witvrouwenbergweg zijn door de politie gekwalificeerd als hinderlijk. Afhankelijk van de categorieindeling varieerde de aanpak van signaleren en registreren tot doorverwijzen en repressie, conform het convenant “Jeugd in Beeld”. De jeugdgroepen blijven aandacht vragen en toezicht op de hanggroepen is een vast onderdeel van de projectsurveillances in het gebiedsgebonden werken. Jeugdgroepen wisselen met enige regelmaat van gedrag, samenstelling en locatie en monitoring blijft dan ook van belang en is een vast onderdeel van het protocol.
Index: 52 Fysieke en externe veiligheid Geregistreerde aanrijdingen Index: 296
Geregistreerd doorrijden na aanrijding Index: 70
Door de verandering in de registratiemethodiek kunnen de cijfers van 2010 en 2011 niet worden meegenomen in de vergelijking. Uit aanvullende gesprekken met de politie blijkt echter dat de dalende trend zich voortzet. Na een forse daling van het aantal geregistreerde aanrijdingen met doorrijden in 2009 neemt het in 2010 weer fors toe. Doorrijden na een aanrijding laat in de gehele regio een stijgende trend zien. Deze stijging is te herleiden tot de verplichting, afgegeven door de verzekeringsmaatschappijen, dat iedere verzekerde een bewijs van aangifte overhandigd bij het claimen van een schadegeval. Dit was voorheen geen verplichting In 2011 bedraagt het aantal aanrijdingen met doorrijden 76 dat 9% boven de index van 2004-2007 ligt. De doelstelling is echter wel gehaald; de index van het aantal geregistreerde aanrijdingen met doorrijden op 67 ligt over de jaren 2008-2011. Index: 67
Integriteit en Veiligheid Bibob adviezen
De Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (BIBOB) is een Nederlandse wet die in 2003 is ingesteld. Doel is dat gemeenten, provincies en ministeries de integriteit van houders en/of aanvragers van vergunningen en subsidies toetsen bij het landelijk bureau BIBOB. Indien nodig wordt dit instrument toegepast in de gemeente Someren.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
9
Leeswijzer Voor u ligt de kadernota Integraal Veiligheidbeleid (IVB) 2013 – 2014 van de gemeente Someren hetgeen een actualisatie is van de kadernota IVB 2009-2012. Door deze actualisatie sluit de kadernota IVB van de gemeente Someren in 2014 aan op de cyclus van de gemeenteraadsverkiezingen en de beleidsnota van de politie (basisteam PEELLAND). Dit is een aanbeveling van de rijksoverheid. Het eerste inleidende hoofdstuk geeft inzicht in de gedachtegang van de gemeente met betrekking tot het integraal veiligheidsbeleid. De vertrekpunten waaronder de strategische doelstelling en visie worden beschreven. Hierbij wordt vooral aandacht besteed aan aspecten die geactualiseerd zijn. In hoofdstuk 2 wordt de huidige situatie van de gemeente Someren geschetst conform de veiligheidsvelden van de VNG. Aandachtvragende ontwikkelingen die voortkomen uit de veiligheidsmonitor 2011 en het politiejaarverslag 2011/2012 worden beschreven. Op basis van de veiligheidsanalyse uit hoofdstuk 2, worden in hoofdstuk 3 de prioriteiten en rode draad voor het Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 beschreven. De veiligheidsanalyse is indien benodigd gecompleteerd met gegevens van de primaire ketenpartners van de gemeente Someren: brandweer en politie. Hoofdstuk 4 beschrijft de bevoegdheden van de burgemeester en de bijzondere positie die de politie en de brandweer innemen binnen het integraal veiligheidsbeleid. De gemeente Someren hecht veel waarde aan de eigen verantwoordelijkheid van de burgers en ondernemers. Binnen een democratisch gestuurde organisatie staan de wensen en verwachtingen van de burger centraal. Communicatie is gericht op het verantwoording afleggen aan en het vertrouwen winnen van de burger. Dit wordt verder uitgewerkt in hoofdstuk 5. Het laatste hoofdstuk (6) beschrijft de ambtelijke en politiek-bestuurlijke inbedding van het IVB beleid binnen de gemeente. Er wordt onder andere beschreven op welke wijze de ambtelijke en politiek-bestuurlijke inbedding geregeld is en op welke wijze de interne/externe afstemming plaatsvindt.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
10
1. Inleiding Door de nationale overheid wordt steeds meer aangestuurd op samenwerking: regionalisering veiligheidshuizen, RIEC, de nationale politie. Dit is ondermeer een antwoord op de alsmaar complexer wordende veiligheidsvraagstukken waar gemeenten mee te maken krijgen. Door als kleinere gemeenten de handen in een te slaan kan de aanpak worden versterkt en kunnen praktische schaalvoordelen worden behaald. De gemeente Someren streeft (minimaal) het behoud van het huidige, goede veiligheidsbeleid na. Waar mogelijk poogt de gemeente het huidige veiligheidsbeleid te verbeteren door nauw en pro-actief samen te werken met lokale en regionale partners in veiligheid. Dit kunnen de gemeente en haar diversiteit aan partners in veiligheid echter niet alleen. Binnen deze kadernota IVB 2013-2014 wordt in toenemende mate samenwerking gezocht met en inzet gevraagd van burgers en ondernemers. Om de regie op het Integraal Veiligheidsbeleid, met haar grote diversiteit aan partners, te borgen is in 2010 de regierol voor het lokale bestuur wettelijk verankerd. Het opstellen van een kadernota IVB is voor gemeenten een wettelijke verplichting. Lokaal Naast de toenemende aandacht voor de huidige regionaliseringsprojecten en de samenwerking met de gemeente Asten borgt deze kadernota het lokale Integrale Veiligheidsbeleid van de gemeente Someren. Zonder de aanwezigheid van voldoende ‘lokale autonomie’ op het gebied van het Integraal Veiligheidsbeleid kan niet effectief worden geanticipeerd op lokale trends en ontwikkelingen. Het lokale veiligheidsbeleid vormt de basis voor het aangaan van samenwerkingsverbanden. Voorwaarde voor de samenwerking met gemeenten en andere actoren die functioneren op het gebied van Integrale Veiligheid is dat de gemeente Someren uitgaat van een eigen kadernota IVB. 1.1 Aanleiding De huidige kadernota IVB 2009 – 2012 loopt af. De gemeente heeft gekozen voor een actualisatie voor de komende twee jaar. Door deze actualisatie sluit de kadernota IVB in 2014 aan op de cyclus van de gemeenteraadsverkiezingen en de beleidsnota van de Nationale Politie (basisteam PEELLAND). Dit is een aanbeveling van de rijksoverheid. Someren loopt dan ook synchroon met de gemeente Asten.
Figuur 1. beleidscyclussen Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
11
1.2 Strategische visie In de “strategische visie, position paper gemeente Someren” geeft de gemeenteraad een doorkijk naar het Someren van 2020. Dit position paper stelt doelen ten aanzien van zeven belangrijke maatschappelijke thema’s: 1. Identiteit; 2. Groei; 3. Buitengebied; 4. Werken; 5. Voorzieningen; 6. Samenwerking; 7. Rol van de overheid. De doelen dienen als leidraad bij het nemen van een aantal belangrijke beslissingen die op de gemeente Someren afkomt. Veiligheid wordt niet expliciet genoemd in de position paper, maar vormt wel vaak een randvoorwaarde om de genoemde doelen te kunnen behalen. Wat wel benoemd wordt, is de rol van de gemeente Someren. Ten aanzien van deze rol wordt het volgende gesteld: “Someren legt zich toe op zijn rol als regisseur in en van sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen. Daarnaast blijft de dienstverlenende rol naar zijn inwoners van belang. Dienstverlenend ook als het gaat om stimuleren en initiatieven mogelijk maken. Het gemeentelijk beleid is er voor de burger. Hij moet zich daarin herkennen. Gemeentelijk beleid als stimulator en niet als remmer. Burgerparticipatie speelt daarin een rol. Wijk- of dorpsraden maken participatie mogelijk”. Het IVB past uitstekend binnen dit kader. Zoals in de inleiding al is aangegeven, voert de gemeente de regie binnen het Integraal veiligheidsbeleid, zonder dat zij bevoegdheden of taken van andere partijen overneemt. Veiligheidsvraagstukken zijn vaak plaatsgebonden en vragen daarom om een gerichte aanpak. Hierbij kunnen de burgers en ondernemers een belangrijke rol spelen. De dorps- en wijkraden fungeren hierbij als aanspreekpunt. 1.3 Strategische doelstelling IVB Uit de voorgaande kadernota IVB 2009-2012 is onderstaande strategische doelstelling grotendeels overgenomen. Aan de hand de strategische doelstelling wordt de strategie (hoofdstuk 3) beschreven zoals deze de komende 2 jaar, te noemen 2013-2014, zal worden uitgezet. Onder regie van een (pro-) actief lokaal bestuur wordt op een systematische en samenhangende manier gewerkt aan het behoud en zo mogelijk het verbeteren van de objectieve en de subjectieve veiligheid. Hierbij wordt nauw samengewerkt met interne en externe partners. Tevens wordt uitgegaan van een wijkgerichte aanpak waarbij de nadruk ligt op de eigen verantwoordelijkheid van burgers en ondernemers. Onderstaand worden hoofdaspecten uit de strategische doelstelling kort uiteengezet. Voor een nadere uiteenzetting zie hoofdstuk 3. Regierol: ‘Regie kan worden omschreven als een bijzondere vorm van sturen die is gericht op de afstemming van actoren, hun doelen en handelingen tot een samenhangend geheel, met het oog op een bepaald resultaat’. Het gemeentebestuur is aangewezen om deze regierol te vervullen, omdat het veiligheidsbeleid een kerntaak van het openbaar bestuur is en de gemeente hierbij een centrale positie inneemt. De gemeente is in staat zowel intern als extern de veiligheidspartners aan te sturen en is verantwoordelijk voor de beleidsvoering. Een essentiële ‘daad van
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
12
regie’ is het opstellen van een integrale veiligheidsnota. Door het opstellen van een kadernota IVB communiceert de gemeente de ‘te bereiken doelen‘ richting haar partners in veiligheid waardoor een adequate regievoering mogelijk wordt. Lokaal Veiligheidsbeleid: De lokale overheid (gemeenten) staat het dichtst bij de burger en heeft hierdoor het best zicht op de door hun inwoners ervaren objectieve en subjectieve (on)veiligheid. Doordat de meeste veiligheidsvraagstukken zich manifesteren op gemeentelijk niveau kunnen gemeenten het beste maatwerk leveren door een beleid op te stellen dat in speelt op ontwikkelingen en de wensen van burgers. Objectieve en Subjectieve Veiligheid Er moet onderscheid worden gemaakt tussen objectieve en subjectieve veiligheid. Het eerste begrip staat voor de feitelijke kans dat zich een gebeurtenis voordoet die de veiligheid aantast, bijvoorbeeld doordat men slachtoffer wordt van diefstal of een verkeersongeval. Objectieve veiligheid kan gemeten worden op basis van het aantal gepleegde misdrijven en geregistreerde ongevallen. Subjectieve veiligheid staat voor de beleving van de kans op aantasting van de veiligheid, of de beleving van veiligheid of onveiligheid. Het is vaak deze laatste vorm van (on)veiligheid die het welbevinden van de burgers het meest aantast. De subjectieve veiligheid wordt niet alleen door de objectieve veiligheid beïnvloed. Het is om deze reden dat in deze kadernota IVB en het veiligheidsbeleid van 2013 en 2014 apart aan de subjectieve veiligheid aandacht wordt besteed. Systematisch en samenhangend Systematisch De meeste vormen van onveiligheid zijn niet met één maatregel tegen te gaan. Meestal zijn meerdere verschillende maatregelen nodig. Deze dienen onderling te zijn afgestemd (interne samenhang), maar ook op activiteiten die vanuit andere beleidsterreinen worden ondernomen (externe samenhang). Tegelijkertijd kunnen voor een optimaal resultaat maatregelen in de verschillende schakels van de veiligheidsketen worden genomen. De veiligheidsketen bestaat uit vijf schakels: 1. Proactie: het structureel voorkomen van onveiligheid, veelal in het kader van langetermijnbeleid, bijvoorbeeld door in de planfase stil te staan bij risico’s van bedrijvigheid met gevaarlijke stoffen; 2. Preventie: het in een gegeven (potentieel onveilige) situatie treffen van maatregelen die effect hebben op de directe oorzaken van onveiligheid en/of op het verminderen van de gevolgen ervan. Bijvoorbeeld het aanbrengen van verkeersremmende maatregelen bij een gevaarlijke oversteekplaats; 3. Preparatie: de daadwerkelijke voorbereiding op de bestrijding van een mogelijke aantasting van de veiligheid. Bijvoorbeeld door het opstellen van een rampenplan of het opleiden en beoefenen van de mensen die een rol vervullen bij de rampenbestrijding; 4. Repressie: de bestrijding van onveiligheid en de hulpverlening in acute noodsituaties door de daadwerkelijk inzet van politie, brandweer en andere hulpverleningsdiensten; 5. Nazorg: alles wat er nodig is om zo snel mogelijk terug te keren naar de normale verhoudingen door de opvang van slachtoffers of hulp bij de afwikkeling van schade. Door de systematiek van de veiligheidsketen ontstaat de vereiste samenhang tussen de maatregelen. Er is een noodzaak van evenwicht in de veiligheidsketen en het streven naar een optimale synergie van maatregelen in de sfeer van preventie en repressie. Uit de praktijk is gebleken dat preventie en repressie
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
13
aanvullend op elkaar moeten werken. Als preventieve maatregelen niet gevolgd worden door repressieve acties is preventie vaak zinloos geweest, en vise versa. De kracht van de veiligheidsketen wordt daardoor bepaald door de zwakste schakel. Ook hier geldt dan weer dat de acties met elkaar in balans dienen te zijn. Samenhangend Bij de ontwikkeling van het lokaal veiligheidsbeleid moet in het oog worden gehouden dat veiligheid in een breed kader gezien moet worden. Veiligheid is een totaal product, zoals sociale, externe en verkeersveiligheid. Hiertoe dient een samenhangend veiligheidsbeleid ontwikkeld te worden, waarbij inspanningen van de verschillende sectoren gezamenlijk de veiligheid waarborgen. Het bovenstaande impliceert dat veiligheid niet binnen een enkele sector of afdeling onder te brengen is. Het veiligheidsbeleid loopt door alle afdelingen van de gemeentelijke organisatie heen. Doordat het veiligheidsbeleid een facetbeleid is zal de bekostiging van activiteiten zoveel mogelijk worden begroot en gefinancierd vanuit de budgetten van de inhoudelijk verantwoordelijke afdelingen. In hoofdstuk 6 wordt nadrukkelijk ingegaan op de gemeentelijke (ambtelijke) borging van het integraal veiligheidsbeleid van de gemeente Someren. Flankerende beleidsprocessen van het IVB zijn interne en externe beleidsprocessen waarmee rekening gehouden wordt in het veiligheidsbeleid en waarin het veiligheidsbeleid doorwerkt. Samenwerking en afstemming zijn van cruciaal belang. Het kan bijvoorbeeld gaan om het gemeentelijk jeugdbeleid maar ook om het strategisch en operationeel beleid van de politie. Tabel 2: Flankerende beleidsprocessen Interne ondersteunende beleidsprocessen Jeugdbeleid Horecabeleid Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersbeleid Evenementenbeleid Lokaal gezondheidsbeleid Ouderenbeleid Onderwijsbeleid Volkshuisvestingsbeleid Toeristisch beleid Economisch beleid Milieubeleid WMO- beleid
Externe ondersteunende beleidsprocessen Beleidsplannen van politie en OM Beleid van provincie Beleid van de ministeries van BZK en Justitie Beleidsplannen Veiligheidshuis Rijksbeleid; RIEC
Woonwagenbeleid Handhavingsbeleid
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
14
1.4 Financiën Het uitvoeren van veiligheidsbeleid kost geld. De ‘klassieke’ veiligheidszorg door politie en justitie wordt vanuit het Rijk gefinancierd. De gemeente draagt daarentegen gedeeltelijk de kosten voor onder meer de brandweerzorg en voorbereiding op de rampenbestrijding, het aanvullend toezicht in het publieke domein, de samenwerking in het Veiligheidshuis en de kosten die verbonden zijn aan de uiteenlopende initiatieven, maatregelen en projecten op het gebied van veiligheid. Omdat integrale veiligheid dwars door de organisatie loopt en een diversiteit aan flankerende beleidsprocessen heeft, zijn de begrote kosten c.q. daadwerkelijke uitgaven op diverse plekken terug te vinden in de begroting c.q. jaarrekening. Daar waar kosten c.q. uitgaven verbonden zijn aan reguliere beleidsactiviteiten (denk bijvoorbeeld aan jeugd, milieu of verkeer) blijven deze kosten c.q uitgaven onveranderd gekoppeld aan desbetreffende beleidsterreinen c.q. daarop betrekking hebbende posten in de begroting c.q. jaarrekening. Specifiek kijkend naar initiatieven op het gebied van openbare orde, sociale veiligheid en criminaliteitspreventie zijn de afgelopen jaren tal van zaken opgestart, waarvoor in de (meerjaren)begroting financiële middelen zijn gereserveerd. Uitgangspunt is dat de financiële consequenties van het uitvoeringsprogramma inzichtelijk worden gemaakt in de programmabegroting. In het geval er extra financiële middelen nodig zijn, wordt middels separate besluitvorming om bijpassende middelen gevraagd. Gelet op de bezuinigingen c.q. de financiële situatie wordt dit echter zoveel als mogelijk beperkt. Er wordt in elk geval kritisch gekeken naar de financiële gevolgen van nieuwe initiatieven en bovendien zal telkens onderzocht worden in hoeverre externe financieringsbronnen aangeboord kunnen worden. Voor het IVB en de rampenbestrijding zijn de volgende financiële middelen jaarlijks structureel beschikbaar: Budgetomschrijving Werkbudget IVB Meldpunt Huiselijk Geweld Regionale bijdrage veiligheidsprojecten Rampenbestrijding Onderzoek Leefbaarheid en Veiligheid 1 Totaal
Bedrag €21.000 €13.200 €4.500 €5.950 €8.400 €53.050
Uit het werkbudget IVB worden ondermeer de veiligheidsmonitoren en buurtbemiddeling gefinancierd.
1
Het onderzoek Leefbaarheid en Veiligheid wordt 1 keer per 2 jaar uitgevoerd en kost circa €16.800
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
15
1.5 Methodiek Het ‘Kernbeleid veiligheid’, handreiking voor gemeenten, wordt gehanteerd bij het opstellen van deze kadernota. Deze handreiking helpt gemeenten bij de ontwikkeling of actualisatie van het integraal veiligheidsbeleid. Veel aandacht gaat hierbij uit naar het vormgeven van de regierol van de gemeente. Het ‘Kernbeleid veiligheid’ is een methode om in een nauwe samenwerking met de betrokken partners de belangrijkste veiligheidsthema’s binnen de veiligheidsvelden te benoemen. 1.5.1 Kernbeleid veiligheid De methode Kernbeleid veiligheid gaat uit van vijf veiligheidsvelden. Binnen elk veiligheidsveld zijn meerdere veiligheidsthema’s te onderscheiden. De vijf veiligheidsvelden vormen met elkaar het gemeentelijke integrale veiligheidsterrein. De vijf veiligheidsvelden zijn: (1) veilige woon- en leefomgeving, (2) bedrijvigheid en veiligheid, (3) jeugd en veiligheid, (4) fysieke veiligheid, en (5) integriteit en veiligheid. In onderstaand schema is aangegeven welke veiligheidsthema’s binnen de veiligheidsvelden te onderscheiden zijn: Tabel 1:Schema Veiligheidsvelden en veiligheidsthema’s Veiligheidsvelden Veiligheidsthema’s Veilige woon- en leefomgeving • Sociale kwaliteit (o.m. woonoverlast, overlast zwervers en verslaafden) • Fysieke kwaliteit (o.m. vernieling, graffiti, zwerfvuil) • Objectieve veiligheid/veelvoorkomende criminaliteit (o.m. woninginbraak, fietsendiefstal, geweldsdelicten) • Subjectieve veiligheid/veiligheidsgevoel Bedrijvigheid en veiligheid • Veilig winkelgebied • Veilige bedrijventerreinen • Veilig uitgaan • Veilige evenementen • Veilig toerisme Jeugd en veiligheid • Overlastgevende jeugd • Criminele jeugd/individuele probleemjongeren • Jeugd, alcohol en drugs • Veilig in en om de school Fysieke veiligheid • Verkeersveiligheid • Brandveiligheid • Externe veiligheid • Voorbereiding op rampenbestrijding Integriteit en veiligheid • Radicalisering en polarisatie • Georganiseerde criminaliteit • Ambtelijke en bestuurlijke integriteit Het Kernbeleid Veiligheid maakt een onderscheid tussen de kadernota IVB, de uitvoeringsprogramma’s en de jaarlijkse actieprogramma’s. Kadernota 2013-2014 Deel 1, de kadernota IVB, is het beleidsdeel waarin, de hoofdlijnen van het beleid staan beschreven. De hoofdlijnen van het beleid worden bepaald door nationale en lokale ontwikkelingen, de toegepaste strategie en de geprioriteerde veiligheidsthema’s. Deze kadernota voor het integraal veiligheidsbeleid heeft een werking van 2 jaar en wordt door de raad vastgesteld.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
16
Uitvoeringsprogramma 2013-2014 In het uitvoeringsprogramma wordt het beleidsdeel vertaald in maatregelen. In het uitvoeringsprogramma staan de details, acties, planningen, middelen en capaciteit die nodig zijn om het beleid adequaat uit te kunnen voeren. Jaarlijks actieprogramma Het uitvoeringsprogramma 2013-2014 wordt in een jaarlijks integraal actieprogramma verder geconcretiseerd. Doordat deze kadernota IVB slechts twee jaar bestrijkt worden er geen jaarlijkse actieprogramma’s geschreven. De actieprogramma’s worden integraal verwerkt in het uitvoeringsprogramma.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
17
2. Veiligheidsanalyse Het kernbeleid Veiligheid gaat ten aanzien van de veiligheidsanalyse uit van het volgende: “Om het beleid op maat te kunnen maken voor de gemeente, is een goed beeld van de uitgangssituatie nodig. Welke veiligheidsproblemen spelen binnen de gemeente? Wat wordt er al aan gedaan? En wat kan er extra aan worden gedaan? De analyse van de uitgangssituatie is het fundament van het beleid. Zonder een goede analyse is geen maatwerk mogelijk, kunnen mogelijkheden van partijen niet goed benut worden en is optimalisering van veiligheid niet waarschijnlijk”. De veiligheidsanalyse is vormgegeven aan de hand van de veiligheidsvelden zoals deze staan in paragraaf 1.5.1. 1. Veilige woon en leefomgeving; dit betreft de veiligheid in de alledaagse woonen leefomgeving, dat wil zeggen: de woning, de straat, de buurt, de wijk; indicatoren voor de veiligheid op dit veld zijn de sociale kwaliteit in de buurt (inclusief overlast), de fysieke kwaliteit van de woonomgeving (inclusief verloedering), criminaliteit/objectieve veiligheid (inclusief diverse vormen van geweld) en veiligheidsgevoel/subjectieve veiligheid. 2. Bedrijvigheid en veiligheid; dit betreft de sociale veiligheid rondom winkel- en horecavoorzieningen en bij evenementen en op bedrijventerreinen. 3. Jeugd en Veiligheid; hierbinnen vallen jeugdoverlast en –criminaliteit, jeugd & alcohol en ‘veilig in en om de school’. 4. Fysieke veiligheid; hierbinnen vallen de ‘klassieke’ fysieke veiligheidsthema’s, te weten: verkeersveiligheid, brandveiligheid (preventieve en repressieve brandweerzorg), externe veiligheid (veiligheid rond inrichtingen met en vervoer van gevaarlijke stoffen) en de voorbereiding op rampenbestrijding (in het ……bijzonder de gemeentelijke kolom). 5. Integriteit en veiligheid; binnen dit veld vallen maatschappelijke verschijnselen die haaks staan op fundamentele regels van onze samenleving en in die zin de integriteit van onze samenleving fundamenteel bedreigen; in dit kader gaat het dan vooral om ‘radicalisering en polarisatie’ en vormen van georganiseerde criminaliteit. Oorsprong cijfers De veiligheidsanalyse is opgebouwd uit gegevens van de integrale veiligheidsmonitor 2011 en het politie jaarverslag 2011/2012. Onderstaand worden de veiligheidsmonitor en het politiejaarverslag kort beschreven. Politiejaarverslag 2011/2012 Het politiejaarverslag is afkomstig van de Nationale Politie; basiseenheid Peelland. Binnen de systematiek van de Nationale Politie worden numerieke gegevens opgeslagen onder meldingen, incidenten en aangiften. Ter verduidelijking: Meldingen komen altijd via de regionale meldkamer bij de politie binnen. Het aantal incidenten geeft het totaalbeeld weer; naast de meldingen vallen hier dus ook de aandacht vragende situaties onder die op andere wijze de politie bereiken of door hen zelf wordt geconstateerd (preventief surveilleren). Als gesproken wordt over aangiften is er een proces verbaal opgemaakt. Om een zo actueel mogelijke veiligheidsanalyse op te kunnen nemen zijn statistische gegevens van de Nationale Politie uit het jaar 2012 toegevoegd aan het politie jaarverslag van 2011. Het politie jaarverslag omvat slechts de objectieve veiligheid.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
18
Integrale veiligheidsmonitor De integrale veiligheidsmonitor is in 2011 afgenomen onder de burgers van de gemeente Someren door middel van het uitzetten van enquêtes. In totaal zijn er 1510 burgers van de gemeente Someren benaderd waarvan 565 burgers hebben gereageerd en daarmee konden worden meegewogen in het onderzoek. De integrale veiligheidsmonitor bevat slechts de meningen van de burgers van de gemeente Someren. Dit wordt in het veiligheidsbeleid de subjectieve veiligheid genoemd. Door beide analyses op te nemen in de veiligheidsanalyse ontstaat er een volledige analyse waarin de daadwerkelijke cijfers kunnen worden vergeleken met de ervaringen en meningen van de geënquêteerde burgers. In de veiligheidsanalyse staat, naast cijfers uit de integrale veiligheidsmonitor en het politiejaarverslag 2011/2012, ook een indexcijfer opgenomen. Dit indexcijfer is afkomstig van de kadernota Integrale Veiligheid 2009-2012 en is een gemiddelde van de afgelopen 4 jaar. Zoals in het evaluatieverslag, staande op pagina 6, staat beschreven is het indexcijfer het minimaal te behalen doel. Een indexcijfer nuanceert eventuele negatieve en/of positieve uitspattingen waardoor een evenwichtige analyse bestaat. In de volgende paragrafen worden de veiligheidsontwikkelingen die binnen de gemeente Someren aandacht vragen weergegeven per veiligheidsveld. De verschillende veiligheidsvelden staan op de voorgaande pagina kort uitgelegd. Vormen van criminaliteit en/of overlast een negatieve ontwikkeling hebben doorgemaakt zijn binnen de veiligheidsanalyse rood gekleurd.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
19
2.1 Veiligheidsveld 1: Veilige woon- en leefomgeving Someren is een gemeente met een veilige woon en leefomgeving. De veiligheid, leefbaarheid en de kwaliteit van de woonomgeving hebben in 2011 nagenoeg dezelfde waardering gekregen als in 2009. De rapportcijfers die burgers hebben gegeven aan de veiligheid, woonomgeving en de leefbaarheid in de gemeente zijn respectievelijk een 7.1 , 7.5 , 7.5. Woninginbraken In 2011 is in de gemeente Someren 68 maal aangifte van woninginbraak gedaan. Dit zijn 3 aangiften meer dan de aangiften gedaan in 2010 en 2009. Daarmee bleef het aantal woninginbraken in Someren hoog, maar wel stabiel en ging het aantal inbraken vooralsnog niet mee in de fors stijgende trend in de overige DASgemeenten. De meeste inbraken vonden plaats in de wijk Loove en het centrum van Someren. Onder deze 68 aangiften van woninginbraken zitten 12 gevallen waarin het bij een inbraakpoging is gebleven. Tegen 6 bekende daders van woninginbraak is in 2011 een proces-verbaal opgemaakt. In 2012 is het aantal aangiften van woninginbraken licht gedaald. Het aantal aangiften van woninginbraken bedroeg in 2012 ‘64’. De politie en gemeente hebben ‘woninginbraken’ opgenomen als speerpunt van beleid in 2013. Acties Op preventief gebied werd onder andere in november 2011 een actie ‘wijk op slot’ gehouden in Someren Eind. Daarbij werd door inwoners uit elke wijk van het dorp samen met politiemensen hun eigen wijk bekeken op inbraakgevoelige situaties. Deze actie vond plaats in samenwerking met het buurtpreventieproject Havenoord en de Dorpsraad Someren Eind. Juist door de bewoners zelf actief bij dit project te laten betrekken wordt de alertheid van de burgers vergroot. De gemeente Someren zal binnen de strategie van het integraal veiligheidsbeleid soortgelijke acties vaker gaan uitzetten. Onveiligheidsgevoelens - Woninginbraken Woninginbraken hebben een grote impact op het veiligheidsgevoel van burgers. Uit de integrale veiligheidsmonitor is gebleken dat burgers die aangaven zich weleens onveilig te voelen, zich in toenemende mate onveilig voelen in hun eigen woning (2009:8.0% en 2011: 9.1%) en daarnaast de kans om slachtoffer te worden van een woninginbraak 80% hoger (2009: 4.6% en 2011: 8,3%) inschatten. Ook is een stijging te zien in het aantal burgers dat zich niet op haar gemak voelt als ze ‘s avonds alleen thuis zijn. Bedreigingen Het aantal aangiften van bedreigingen is na een forse toename tussen 2006 (7) en 2008 (27) weer gedaald tot 13 in 2011. De oorzaak van de forse toename is niet herleidbaar tot één directe oorzaak. Door de forse toename ligt de index in 2011 op 19 wat betekent dat de voorafgestelde prestatie-indicator niet is gehaald. Ook in 2012 is het indexcijfer niet gehaald. Het aantal aangiften van bedreigingen is in 2012 gestegen naar 19. De politie en gemeente hebben ‘bedreigingen’ (onder de noemer: geweldsdelicten) opgenomen als speerpunt van beleid in 2013. Mishandeling Het aantal aangiften van mishandeling is de laatste jaren licht aan het toenemen. In 2011 is het aantal aangiften van mishandeling gestegen met 1 aangifte naar 22 aangiften. In 2012 is het aantal aangiften van mishandeling gestegen met 3 aangiften naar 25 aangiften.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
20
Onveiligheidsgevoelens - Mishandeling De negatieve trend, die hierboven staat beschreven, wordt ook door de burgers ervaren. De burgers schatten de kans om slachtoffer te worden van een mishandeling 30 maal hoger in (2009:0,1% 2011: 3.0%). De politie en gemeente hebben ‘mishandeling’ (onder de noemer: geweldsdelicten) opgenomen als speerpunt van beleid in 2013. Zedenmisdrijven Zedenmisdrijven vormen een ernstige aantasting op het persoonlijke veiligheidsgevoel van de burger. Het welzijn van de burger is hiermee in het geding. Het aantal aangiften van zedenmisdrijven dat in 2007 nog een exponentiële groei aantoonde is mede door een gerichte aanpak van de politie Peelland gereduceerd tot 0 in 2011. In 2012 is er één aangifte gedaan van een zedenmisdrijf. Huiselijk geweld Het aantal aangiften van huiselijk geweld vertoont een wisselend beeld. In de jaren 2006 – 2009 stijgt het aantal aangiften van huiselijk geweld van 7 naar 17. In de jaren 2010 en 2011 zakt het aantal aangiften weer terug naar 9. De regionaal opererende Lev-groep heeft in 2010 16% meer meldingen huiselijk geweld dan in 2009. Lokaal zijn er verschillen. Het aantal meldingen uit Helmond is in 2010 met 26% toegenomen ten opzichte van 2009. Het aantal meldingen uit Someren is daarentegen met 26% gedaald. Acties Op 1 januari 2010 is de bestuursovereenkomst “aanpak huiselijk geweld Peelregio” in werking getreden. Met deze overeenkomst versterkt de gemeente Someren de aanpak van Huiselijk geweld door de krachten te bundelen met de gemeenten Asten, Deurne, Gemert-Bakel , Laarbeek, en Helmond.
Grafiek 1. Veilige woon- en Leefomgeving gemeente Someren
70 60 50 40 30 20 10 0 2008
2009
2010
2011
Index 20082011
2012
1,61
1,92
1,52
1,16
1,55
0,89
Aangiften van woninginbraak
58
65
65
68
64
64
Aangiften van mishandeling
39
32
21
22
29
25
Aantal bedreigingen
27
21
14
13
19
19
Aangiften huiselijk geweld
15
17
9
9
13
13
Inc identen van vernielingen (x100)
Bron: Politie DAS
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
21
2.2 Veiligheidsveld 2: Bedrijvigheid en veiligheid In de visie voor bedrijventerreinen Asten en Someren 2009-2023 neemt veiligheid een belangrijke rol in. Veiligheid wordt gezien als een clusterbegrip dat door de aanpak van verschillende aspecten als onderhoud en verlichting kan worden verbeterd. Daarnaast zijn acties als het behalen van een KVO-certificaat uitgezet. Uit de analyse is gebleken dat de veiligheid op de bedrijventerreinen van beide gemeenten goed is. Het certificaat is echter nooit afgegeven vanwege gebrek aan draagvlak/interesse bij ondernemers. Aangiften van bedrijfsinbraken Aangiften van winkeldiefstal
2008 47 13
2009 41 14
2010 54 13
2011 33 8
Index 44 12
2012 26 16
Aangiften van bedrijfsinbraken Het aantal aangiften van bedrijfsinbraken toont een onstabiel beeld. Het aantal aangiften van bedrijfsinbraken is in 2011 met 21 gedaald t.o.v. 2010. Ook in 2012 zet deze positieve trend zich voort en daalt het aantal aangiften van bedrijfsinbraken. In 2012 staat het aantal aangiften van een bedrijfsinbraak op 26. De politie geeft aan dat het aantal bedrijfsinbraken, naast de aangiften, ook daadwerkelijk is gedaald. Aangiften van winkeldiefstal Het aantal aangiften van winkeldiefstal schommelde de afgelopen jaren rond de 13. In 2011 is het aantal aangiften gedaald tot 8. In 2012 is het aantal aangiften van een winkeldiefstal gestegen naar 16. Waarschijnlijk ligt het aantal daadwerkelijke winkeldiefstallen hoger, er wordt echter lang niet altijd aangiften gedaan van een winkeldiefstal. Uitgaan In 2011 was net als in de afgelopen jaren de vrijdagavond de drukste uitgaansavond in Someren, waarbij met name het jonger uitgaanspubliek uit Someren en omgeving werd aangetrokken. Daarnaast worden ook op de zaterdag- en zondagavond horecagelegenheden aan het Wilhelminaplein steeds drukker bezocht. In de horeca-projectdiensten van de politie Peelland wordt hierop geanticipeerd. Het toezicht op de aan- en afvoerroutes vormt daarbij een vast onderdeel van het project.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
22
2.3 Veiligheidsveld 3: Jeugd en veiligheid Het gaat beter met de jeugdoverlast in Someren. Burgers ervaren minder overlast van jongeren en geven dit duidelijk aan. In 2011 is jeugdoverlast als 12de gepositioneerd in de problemen waarop burgers een directe aanpak willen zien. Het aantal burgers dat enige vorm van dreiging ervaart van jongeren is ook gedaald van 1,3% in 2009 naar 0,8% in 2011. Jeugdoverlast De dalende trend in meldingen en incidenten van jeugdoverlast heeft zich ook in 2011 voortgezet. Het aantal incidenten van jeugdoverlast is gehalveerd van 65 incidenten in 2010 naar 32 incidenten in 2011. De klachten kwamen vooral uit de omgeving van het Slievenpark, het Postelpark en de omgeving Witvrouwenbergweg. De jeugdgroepen die zich bevinden in de omgeving van het Postelpark en de Witvrouwenbergweg zijn door de politie gekwalificeerd als hinderlijk. Afhankelijk van de categorie-indeling varieerde de aanpak van signaleren en registreren tot doorverwijzen en repressie, conform het convenant “Jeugd in Beeld”. De jeugdgroepen blijven aandacht vragen en toezicht op de hanggroepen is een vast onderdeel van de projectsurveillances in het gebiedsgebonden werken. Jeugdgroepen wisselen met enige regelmaat van gedrag, samenstelling en locatie en monitoring blijft dan ook van belang en is een vast onderdeel van het protocol. In 2012 is het aantal meldingen van jeugdoverlast licht gestegen naar 35. Hiermee blijft de index van het aantal meldingen van jeugdoverlast onder de prestatie-indicator. Voor een schematische weergave van de JIB-meldingen in 2011 wordt verwezen naar bijlage 1. Acties Onder regie van de gemeente vonden gesprekken plaats met overlastgevende jeugd en betrokkenen die overlast ondervonden, wat leidde tot meer wederzijds begrip en een afname van de overlast. Ook het aantal aangiften van vernielingen bleef in 2011 en 2012 dalen. In 2011 werden 116 aangiftes gedaan tegen 152 in 2010 en 193 in 2009. In 2012 werden er 89 aangiften van vernieling gedaan. Een belangrijke ketenpartner is in Someren het Varendonckcollege. Ook in 2011 en 2012 heeft de uitvoering van het convenant Schoolveiligheid geleid tot een goede samenwerking met deze school wat zeker een bijdrage heeft geleverd aan de afname van de jeugdoverlast. Jeugdzorg Netwerk Someren Het Jeugdzorg Netwerk Someren (JNS) is een overlegorgaan op het uitvoerende niveau, dat aanvankelijk door de gemeente in het leven is geroepen om overlast van jongeren te voorkomen, dan wel te beperken. Inmiddels is het JNS uitgegroeid tot een platform waarbinnen de deelnemende instellingen en hulpverleners hun aanbod aan (groepen) jongeren en hun ouders zo optimaal mogelijk op elkaar afstemmen. Men richt zich hierbij vooral op de categorie 12-19 jarigen. Verder heeft het netwerk een voorlichtings- en intermediaire functie naar allen, die met jongeren in aanraking komen. Deelnemers aan het JNS zijn: de jeugd- en jongerenwerkster, de politie, de Stichting voor Maatschappelijke Dienstverlening Helmond-De Peelzoom, de JPP-er, de zorgcoördinatoren van het Varendonck College, Kruiswerk, de Homestart-medewerkster, het Algemeen Meldpunt Kinderbescherming, de jeugdverpleegkundige (GGD) en de gemeente Someren. JPP In oktober 1999 is het Jeugdpreventieproject (JPP) DAS van start gegaan. Deelname aan het JPP kan niet dwingend worden opgelegd. De methode van het JPP helpt jeugdigen in de leeftijd van 0-18 jaar en hun gezinnen die vanwege
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
23
probleemgedrag met de politie in aanraking komen of dreigen te komen. Het JPP heeft een aanbod in de gehele regio Zuidoost Brabant en werkt vindplaatsgericht. Hierbij treedt de politie op als vindplaats. Het doel van het JPP is het voorkomen van delictgedrag door het activeren van de mogelijkheden en ontwikkelingskansen van jongeren en het gezin, waardoor wordt voorkomen dat jongeren verder afglijden. In 2011 zijn 12 hulpverleningstrajecten uitgevoerd. Hiermee heeft de gemeente Someren haar doelstelling (12) behaald. Het JPP wordt door de politie als zeer effectief ervaren. In 2013 zijn er, door het stopzetten van de provinciale subsidie, minder trajecten beschikbaar. Daarnaast lijkt het erop dat de 1-loketfunctie en ‘het aanwezig zijn op het politiebureau’ gaan verdwijnen. Zorgmeldingen zullen dan op een andere manier weggezet moeten gaan worden. Gemeente
2007
2008
2009
2010
2011
Doel
Deurne
21
23
24
29
27
18
Asten
7
10
10
13
18
10
Someren
9
12
10
13
12
12
Totaal
37
45
44
55
57
40
Verdovende middelen2 Alcoholgebruik Het alcoholgebruik onder jongeren is al jaren een belangrijk punt van aandacht. De dalende trend in het alcoholgebruik zet door. In 2007 had 66% van de jongeren in Someren wel eens alcohol gedronken. Nu is dat 54%. Ook in de regio is een forse daling te zien; van 61% in 2007 naar 49% in 2011. Steeds meer jongeren houden zich aan de norm ‘geen alcohol onder de 16’. De huidige cijfers laten zien dat 23% van de drinkende jongeren in Someren hun eerste glas dronk op de leeftijd van 12 of 13 jaar. In 2007 was dat nog 43%. Voor 14- of 15-jarigen is het toegenomen van 44% tot 60%. Startleeftijd 16 jaar of ouder is gestegen van 5% in 2007 naar 14% nu. Ook regionaal zien we deze verschuiving. Drugsgebruik In Someren heeft 7% van de 12- tot en met 18-jarigen wel eens drugs gebruikt. De afgelopen maand gebruikte 2% van de jongeren softdrugs. Dit is vergelijkbaar met 2007. Ook het harddrugsgebruik is grotendeels hetzelfde gebleven. Over het algemeen geldt dat vooral de jongens wel eens drugs hebben gebruikt.
2
Bron: GGD Jeugdmonitor 2011
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
24
2.4 Veiligheidsveld 4: Fysieke en externe veiligheid Fysieke en externe veiligheid zijn beleidsterreinen die voor veel burgers worden gezien als een ‘ver van hun bed show’. Voor de gemeente en haar partners in veiligheid zijn dit echter veiligheidsvelden die veel aandacht vergen. Verkeersveiligheid Geregistreerde aanrijdingen Het geregistreerde aantal aanrijdingen projecteert een dalende trend. In 2009 zijn er door de politie 191 aanrijdingen geregistreerd. Door veranderingen in de registratiemethodiek kunnen de cijfers van 2010 en 2011 niet worden meegenomen in de vergelijking. De politie heeft wel aangegeven dat vanuit hun optiek het aantal geregistreerde aanrijdingen ongeveer gelijk is gebleven. Doorrijden na aanrijding Na een forse daling van het aantal geregistreerde aanrijdingen met doorrijden in 2009 neemt het in 2010 weer fors toe. Doorrijden na een aanrijding laat in de gehele regio een stijgende trend zien. Deze stijging is te herleiden tot de verplichting, afgegeven door de verzekeringsmaatschappijen, dat iedere verzekerde een bewijs van aangifte overhandigd bij het claimen van een schadegeval. Dit was voorheen geen verplichting Verkeersoverlast Uit het politie jaarverslag van de politie blijkt dat het aantal incidenten van verkeersoverlast in 2012 is gedaald ten opzichte van 2011. In 2012 bedroeg het aantal incidenten van verkeersoverlast 91 waar dit in 2011 nog 142 bedroeg.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
25
2.5 Veiligheidsveld 5: Integriteit en Veiligheid In dit veiligheidsveld vallen veiligheidsthema’s als drugs, hennepteelt en georganiseerde criminaliteit. Deze veiligheidsthema’s zijn voor (kleinere) gemeenten moeilijk te bestrijden en vragen dan ook om een regionaal gecoördineerde inzet. In 2010 is het Regionaal Informatie en Expertise Centrum opgericht, RIEC, dat gemeenten moet ondersteunen in de informatiehuishouding omtrent de georganiseerde misdaad. Daarnaast ontwikkelt de nationale overheid steeds meer handvaten om de georganiseerde misdaad te bestrijden. Feit blijft echter dat desondanks de gemoeide inzet van gemeenten en haar partners de problemen in dit veiligheidsveld moeilijk te bestrijden zijn. Naast bovenstaande onderwerpen vormt ook de ambtelijke en bestuurlijke integriteit een veiligheidsthema binnen dit veiligheidsveld. Hennep Zuidoost Brabant wordt beschouwd als de graanschuur voor hennepkwekerijen. In 2008 heeft de politie 2 hennepkwekerijen in de gemeente Someren ontmanteld. In 2011 is dit aantal gestegen naar 9. Door de groeiende regionale aandacht zal dit aantal de komende jaren waarschijnlijk nog verder toenemen. RIEC Gemeenten hebben de beschikking over belangrijke bestuurlijke instrumenten voor het bestrijden van de georganiseerde criminaliteit. Er is een landelijk netwerk ingericht van Regionale Informatie en Expertise Centra, de zg. RIEC’s. Het RIEC: - fungeert als informatieknooppunt zodat een integrale (casusgerichte) aanpak kan worden bereikt; - ondersteunt gemeenten bij de toepassing van de Wet BIBOB; - adviseert over bestuurlijke mogelijkheden voor de aanpak van georganiseerde criminaliteit. BIBOB Criminele organisaties zijn soms afhankelijk van vergunningen, subsidies of aanbestedingen, bijvoorbeeld voor witwasconstructies. Om te voorkomen dat de overheid ongewild criminaliteit faciliteert, is de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob) ingevoerd (2003). Deze wet geeft bestuursorganen en aanbestedende diensten de mogelijkheid om bedrijven en personen te screenen. Het is belangrijk dat veiligheidsvraagstukken integraal en in regionale verbanden worden opgepakt. De gemeente Someren sluit aan bij regionale initiatieven en volgt de ontwikkelingen nauwgezet. Naast bovenstaande voorbeelden van de aanpak van georganiseerde criminaliteit implementeert de gemeente Someren ook de ontwikkelingen op het gebied van; a. Wetswijziging regulering prostitutie b. Loverboy-praktijken c. Ketenaanpak drugsproblematiek
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
26
2.6 Conclusie veiligheidsanalyse Veiligheid is tot op zeker hoogte beheersbaar en beïnvloedbaar. De gemeente Someren werkt al geruime tijd met de gestructureerde methode, ‘kernbeleid Veiligheid’, van de VNG, om het IVB beleid vorm te geven. Uit de veiligheidsanalyse blijkt dat het gevoerde beleid en de uitgevoerde maatregelen hebben bijgedragen aan het bevorderen van de objectieve veiligheid in Someren. Binnen deze actualisatie (2013-2014) behoudt de gemeente Someren de beleidsplannen/acties die een positieve uitwerking hebben gehad en wordt dit gecombineerd met nieuwe acties en projecten die benodigd zijn om adequaat in te kunnen (blijven) spelen op aandachtvragende situaties. Integrale veiligheid bevat meer dan alleen de objectieve veiligheid. Binnen deze kadernota IVB 2013-2014 worden naast objectieve indicatoren ook subjectieve indicatoren aan de prestatie-indicatoren toegevoegd. Zo wordt een integrale evaluatie van het veiligheidsdomein binnen de gemeente Someren geborgd. Om als gemeente gericht sturing te kunnen geven aan onze partners in veiligheid worden prioriteiten aangebracht. De gemeente stelt de prioriteiten op aan de hand van de veiligheidsanalyse, en vult deze aan met aandachtvragende ontwikkelingen die spelen op regionaal/landelijk niveau. In het volgende hoofdstuk worden de prioriteiten beschreven.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
27
3. Prioriteiten en Strategie Het gaat op veel gebieden goed met de veiligheid in de gemeente Someren. Deze positieve ontwikkelingen worden onderstreept door het politie jaarverslag en de veiligheidsmonitor 2011. Echter, de wensen en behoeften van de burgers (veiligheidsmonitor) en de cijfers van het politie jaarverslag geven ook aanleiding om de prioriteiten van de kadernota IVB 2009-2012 opnieuw te bepalen. 3.1 Prioriteiten Om voldoende duidelijkheid te verschaffen voor de lezers van de kadernota IVB 2013-2014 zijn begripsbepalingen die door de VNG worden gebruikt veranderd naar begrippen die voor alle lezers begrijpbaar zijn. Veiligheidsvelden 1. Veilige woon- en leefomgeving
Prioriteit Veiligheidsthema’s Hoog Normaal 1. Objectieve veiligheid 2. Onveiligheidsgevoelens
4. Veilig uitgaan 5. Veilige Evenementen
3. Jeugd en veiligheid
6. Overlastgevende jeugd
4. Fysieke veiligheid
5. Integriteit en veiligheid
7. Georganiseerde criminaliteit
1. Objectieve veiligheid: - Geweldsdelicten - Woninginbraken 2. Onveiligheidsgevoelens
3. Leefbaarheid
2. Bedrijvigheid en veiligheid
Specificatie prioriteiten
Veilig winkelgebied Veilig toerisme Veilige evenementen Veilige bedrijventerreinen Veilig in en om de school
Verkeersveiligheid Brandveiligheid gebouwen Risico’s gevaarlijke stoffen/externe veiligheid Rampenbestrijding Radicalisering en polarisatie Ambtelijke en bestuurlijke integriteit
3. Leefbaarheid: - Leefbaarheid - (Zorg voor) arbeidsmigranten 4. Veilig uitgaan 5. Veilige evenementen
6. Overlastgevende jeugd - Overlastgevende jeugdgroepen - aanpak individuele risicojongeren - overlast uitgaan incl. vandalisme - alcohol/drugsgebruik/-overlast
7. Georganiseerde criminaliteit - Hennepkwekerijen - Drugshandel - BIBOB - RIEC
Uitleg prioritering Een hoge prioriteit leidt tot meer acties die eerder opgepakt worden in vergelijking met de veiligheidsthema’s die een normale prioriteit (overige strategische thema’s) kennen. De resultaten van de prioritering worden weergegeven in het jaarlijks actieprogramma.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
28
3.2 Strategie De strategie vormt de rode draad voor het integraal veiligheidsbeleid van 2013 en 2014 en staat in die zin centraal binnen alle verdere beleidsdocumenten die herleidbaar zijn tot deze kadernota IVB 2013-2014. De kadernota IVB 2009-2012 heeft haar beoogde effect grotendeels behaald wat betekent dat de succesfactoren van het huidige beleid worden doorgezet. Binnen deze paragraaf worden dan ook alleen vernieuwingen die zijn ingevoerd in het huidige beleid beschreven (zie rode arcering). Onder regie van een (pro-) actief lokaal bestuur wordt op een systematische en samenhangende manier gewerkt aan het behoud en zo mogelijk het verbeteren van de objectieve en subjectieve veiligheid. Hierbij wordt nauw samengewerkt met externe partners. Tevens wordt uitgegaan van een wijkgerichte aanpak waarbij de nadruk ligt op de eigen verantwoordelijkheid van burgers en ondernemers.
3.2.1 (pro-) actief In de nieuwe kadernota IVB wordt de primaire focus, nadrukkelijker dan in de kadernota IVB 2007-2010, gelegd op de eerste drie voorbereidende en preventieve fasen van de veiligheidsketen; ‘pro-actie, preventie en preparatie’. Waarnodig wordt gericht ingezet op repressie. De verschillende fasen van de veiligheidsketen zijn in paragraaf 1.3.4 al nader toegelicht. De gemeente Someren kiest voor een preventieve focus doordat er binnen de gemeente Someren geen sprake is van een situatie waarbinnen veiligheidsproblematiek de overhand neemt. Integendeel, bijna alle gesignaleerde feiten hebben betrekking op overlast en niet of nauwelijks betrekking op criminele activiteiten en/of gedragingen. Overlast is het best aan te pakken door preventief beleid. Belangrijk is dat binnen deze ‘focus op preventie’ de kosten voor de baten gaan. Door de focus te leggen op preventie, wordt in de toekomst winst behaald op hogere repressie-uitgaven.
3.2.2 Objectieve en subjectieve veiligheid; Beleving De strategische doelstelling van de gemeente beschrijft de koers van het veiligheidsbeleid voor de komende periode, in dit geval voor een periode van 2 jaar. Het is belangrijk dat de gemeente binnen de kadernota IVB alle aspecten die het veiligheidsdomein omvat belicht. Alleen op deze manier kan effectief en efficiënt sturing worden gegeven aan het Integraal Veiligheidsbeleid. De gemeente kan wel een keuze aanbrengen binnen dit brede veiligheidsdomein. Voor de kadernota IVB 2013 en 2014 ligt de focus (meer dan in de kadernota IVB 2009-2012) op het veiligheidsgevoel, oftewel de subjectieve veiligheid, van de burgers en ondernemers in Someren. Uit de veiligheidsanalyse kan worden geconstateerd dat het goed gaat met de objectieve veiligheid in Someren. Slechts op een aantal gebieden is een negatieve trend waar te nemen met als gevolg dat de gemeente de vooraf opgestelde prestatie-indicatoren niet heeft behaald. De verslechterde veiligheidsbeleving van de burgers en ondernemers in Someren strookt in een aantal gevallen niet met de werkelijke situatie. Daarnaast komen de bereikte verbeteringen niet op het conto van de gemeente. Dit zijn twee belangrijke conclusies die in het veiligheidsbeleid van 2013-2014 aandacht Onveiligheidsgevoelens 2009 behoeven en worden onderstaand nader Openbaar Vervoer 11,4% uiteengezet; Centrum 5,7% Eigen huis 8,0% Winkelgebied 3,4%
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
29
2011 13,2% 10,2% 9,1% 5,5%
Conclusie 1; Subjectieve veiligheid Ondanks de verbeteringen op het gebied van de objectieve veiligheid voelen de burgers zich in toenemende mate vaak onveilig in bijna alle gebieden van Someren. Daarnaast achten zij de kans op slachtoffer te worden van een woninginbraak of mishandeling beduidend hoger. Slachtofferkans 2009 2011 Voor de gemeente speelt het 4,6% 8,3% persoonlijke gevoel van veiligheid van Woninginbraak de burgers een belangrijke rol. Iedere Diefstal Portemonnee 3,8% 3,8% burger die zich onveilig voelt is er Mishandeling 0,1% 3,0% voor de gemeente één te veel. Dit gevoel wordt ook wel subjectieve veiligheidsbeleving genoemd, omdat het onderhevig is aan allerlei persoonlijke ervaringen, percepties en feiten uit de (naaste) omgeving, ook wel determinanten genoemd. Sommige van deze determinanten zijn beïnvloedbaar, andere moeilijk tot niet. Juist bij beïnvloedbare determinanten liggen kansen. In de nabije toekomst gaat de gemeente Someren onderzoeken welke determinanten er zijn om zo de subjectieve veiligheid d.m.v. strategische communicatie te kunnen conformeren aan de objectieve veiligheid. Deze actie wordt, voorzover mogelijk, geografisch aangevlogen. Conclusie 2; Tevredenheid burgers De burgers en ondernemers in Someren zijn tevreden over de leefbaarheid3, veiligheid en de kwaliteit van de woonomgeving. Dat is op zich niet verwonderlijk want uit politiecijfers en de integrale veiligheidsmonitor blijkt dat Someren een veilige gemeente is. Toch is in vergelijking met 2009 een groter gedeelte van de burgers niet tevreden over de inzet van de gemeente op het gebied van veiligheid en leefbaarheid. In de veiligheidsmonitor wordt vaker aangegeven dat de gemeente onvoldoende doet om de burgers te betrekken bij het veiligheid- en leefbaarheidbeleid. Er wordt vaker onvoldoende gereageerd op de klachten en de gemeente komt onvoldoende haar afspraken na. In bijlage 2 worden de gegevens van de veiligheidsmonitor schematisch weergegeven. De gemeente hecht veel waarde aan de mening van de burgers en past onderstaande strategie toe om meer tevreden burgers te sorteren: Het sneller anticiperen op vragen en klachten van de burger. Het inbouwen van korte termijn acties, zodat voor de burger zichtbaar wordt dat de gemeente hen serieus neemt. Het is niet de bedoeling of de intentie dat er alleen gewerkt wordt vanuit kortetermijnpolitiek. Dit zou ongezond zijn voor een duurzame oplossing. Een lange termijn strategie is, zoals in de vorige kadernota IVB 2009-2012, de basis van het veiligheidsbeleid maar wordt versterkt door ingebouwde korte termijn oplossingen. Het beter communiceren van het Integraal Veiligheidsbeleid; in samenwerking met primaire ketenpartners. (strategische communicatie) Het instellen van een platform veiligheid (zie hoofdstuk 6) Het ontwikkelen van een burgerparticipatie-project:’Someren Veilig en Alert’. (zie uitvoeringsprogramma) 3.2.3 Eigen verantwoordelijkheid burgers en ondernemers Binnen de kadernota IVB 2009-2012 stond de eigen verantwoordelijkheid van de burgers en ondernemers wel benoemd binnen de strategische doelstelling maar kreeg deze niet genoeg aandacht. Binnen deze actualisatie ligt de nadruk op de eigen verantwoordelijkheid van de burgers en ondernemers in de gemeente Someren. Binnen deze cultuuromslag gaat de gemeente uit van de volgende uitgangspunten;
3
De burgers waarderen de leefbaarheid met een 7,5 , de veiligheid met een 7,1 en de kwaliteit van de woonomgeving met een 7,5.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
30
Het gaat goed met de veiligheid in Someren, maar een volledige veiligheidsgarantie kan niet worden gegeven. De capaciteit van de professionele hulpverlening is per definitie beperkt. Dit betekent dat burgers en ondernemers vaak in de eerste paar minuten van een ongewenste situatie op zichzelf zijn aangewezen. De kennis en expertise die momenteel bij burgers en ondernemers aanwezig is wordt in onvoldoende mate ingezet. Burgers zijn vaak al aanwezig tijdens een ongewenste situatie hetgeen betekent dat zij de eerste hulpverleningslijn moeten zijn. Voordat er een burgerparticipatie-project effectief kan worden uitgezet onderzoekt de gemeente Someren op welk kennisniveau zij moet insteken. Bovenstaande acties worden verwerkt tot een project dat burgerparticipatie bevordert en inspeelt op de huidige veiligheidsvraagstukken van de gemeente. 3.2.4 Nauwe samenwerking met Veiligheidshuis In 2006 is een start gemaakt met het Veiligheidshuis regio Helmond. Dit veiligheidshuis is nu 6 jaar operationeel. In 2012 heeft samenwerking tussen de veiligheidshuizen Peelland en Eindhoven meer vorm gekregen. 2013 Staat in het teken van de lokale implementatie rondom de aansluiting bij het veiligheidshuis Noord Brabant Oost. De gemeente benadrukt de meerwaarde van het veiligheidshuis en wil deze multidisciplinaire aanpak behouden voor de burgers van Someren. Het veiligheidshuis staat voor: Afstemming tussen de zorg en strafketen binnen een systeem waardoor een integrale aanpak ontstaat; De fysieke aanwezigheid van partners waardoor integrale aanpak wordt bevorderd; De individuele aanpak, die wordt vormgegeven door casusbesprekingen, bevordert de integrale (oplossingsgerichte) denkwijze. Het halen en brengen van informatie door partners werkzaam binnen de gehele veiligheidsketen waardoor de integrale aanpak wordt bevorderd.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
31
4. Burgemeester, brandweer en politie 4.1. Bevoegdheden van Burgemeester De burgemeester heeft bevoegdheden inzake openbare orde en veiligheid maar ook over de inzet van de primaire ketenpartners; brandweer en politie. Onderstaand worden deze bevoegdheden uiteengezet. Politiewet Gezag en de rol van de burgemeester in het driehoeksoverleg waarin de handhaving van de openbare orde en de strafrechtelijke handhaving vanuit het Openbaar Ministerie samenkomen. Wet Veiligheidsregio's Bevoegdheden die samenhangen met het kader waarin de crisisbeheersing en rampenbestrijding in Nederland (regionaal en nationaal) zijn geregeld. Wet Versteviging regierol gemeenten lokaal veiligheidsbeleid Ter versterking van de regierol van gemeenten in het lokaal veiligheidsbeleid is een voorstel tot wijziging van de Gemeentewet ingediend. De wijziging van de Gemeentewet omvat twee elementen: De verplichting voor gemeenteraden om vierjaarlijks een integraal veiligheidsplan vast te stellen. Een zorgplicht voor de burgemeester op gebied van lokaal veiligheidsbeleid Algemene Plaatselijke Verordening Bevoegdheden die voortkomen uit de door de eigen gemeenteraad vastgestelde Algemene Plaatselijke Verordening (APV) Algemene bevoegdheden en noodbevoegdheden Algemene bevoegdheid tot handhaving van de openbare orde Artikel 172 Gemeentewet (GemW) belast de burgemeester met de handhaving van de openbare orde. Noodbevel Het bevel dat kan worden ingezet als sprake is van oproer, ernstige wanordelijkheden, rampen of zware ongevallen of de vrees daartoe (art.175 GemW). Noodverordening Een algemeen verbindend voorschrift ter handhaving van de Openbare Orde of beperking van gevaar (art. 176 GemW). Specifieke bevoegdheden Aanwijzen Veiligheidsrisicogebied/Preventief fouilleren Mogelijkheid om ter handhaving van de openbare orde een zogeheten Veiligheidsrisicogebied aan te wijzen en tot preventief fouilleren over te gaan (art. 151b GemW). Cameratoezicht Toezichtsregel om met camera's toezicht te houden op openbare plaatsen, voor zover deze in het belang zijn van het handhaven van de openbare orde (art. 151c GemW). Bestuurlijke ophouding Bevoegdheid om een verstoring van de openbare orde te voorkomen door een groep personen maximaal 12 uur te laten vasthouden of insluiten (art. 154a en 176a GemW) Bevelen bestrijding ernstige overlast De burgemeester heeft de bevelsbevoegdheid om op te kunnen treden tegen mensen die herhaaldelijk individueel of groepsgewijs de openbare orde verstoren (art. 172a GemW).
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
32
Toezicht op openbare vermakelijkheden en inrichtingen Toezicht op voor het publiek openstaande gebouwen en erven, openbare samenkomsten en vermakelijkheden (art. 174 GemW). Sluiten woning (Victoria) Bevoegdheid tot sluiting van een woning, of een niet voor het publiek toegankelijk lokaal bij verstoring van de openbare orde rond die woning door gedragingen in die woning (art. 174a GemW). Sluiting drugspanden (Damocles) Bevoegdheid om bestuursdwang toe te passen en woningen of voor het publiek toegankelijke gebouwen te sluiten als daar sprake is van drugshandel (art. 13b Opiumwet). Wet Tijdelijk huisverbod Bevoegdheid om een persoon van wie een ernstige dreiging van huiselijk geweld uitgaat in beginsel 10 dagen de toegang tot zijn/haar woning te ontzeggen. Wet Openbare manifestaties Bevoegdheid om openbare bijeenkomsten, betogingen of demonstraties te reguleren en/of te verbieden. Wet Publieke gezondheid Bevoegdheden die zich uitstrekken over het domein van de publieke gezondheid en de aanpak van infectieziekten. Wet BOPZ Wet Bijzondere opneming in psychiatrische ziekenhuizen die de procedure beschrijft om voor de bevoegdheid tot het gedwongen opnemen van personen in psychiatrische ziekenhuizen. Wet Bibob De wet bevordert de integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur en geeft instrumenten die inmenging van georganiseerde criminaliteit moet verhinderen. Wijziging Drank en Horecawet Bevoegdheden die voortkomen uit de Algemene Plaatselijke verordening. Wetswijziging 2013 heeft onder andere als doel het verminderen van drankgebruik bij minderjarigen. Wetgeving in aantocht De bevoegdheden van de burgemeester zijn geen statisch gegeven. De burgemeester is belast met de handhaving van de openbare orde en veiligheid. Om die verantwoordelijkheid waar te kunnen maken, staan hem tal van bevoegdheden ter beschikking. Maatschappelijke omstandigheden wijzigen, jurisprudentie vormt zich en met regelmaat verandert de wetgeving. Op korte termijn gaat het om: Doorzettingsmacht centra Jeugd en Gezin De burgemeester kan daarmee een instantie aanwijzen die de coördinatie over de zorg voor een individuele jongere en mogelijk diens gezin krijgt. Herziening stelsel kinderbeschermingsmaatregelen In het kader van de herziening van de kinderbeschermingsmaatregelen krijgt de burgemeester een positie binnen het huidige stelsel van kinderbescherming. Burgemeesters kunnen de Raad voor de Kinderbescherming verzoeken een maartegel tot verplichte opvoedingsondersteuning op te leggen. 4.2. Brandweer en politie; ketenpartners in veiligheid In de vorige paragraaf is ingegaan op de bevoegdheden van de burgemeester. De uitvoering geschiedt veelal in samenwerking met politie en brandweer. De brandweer en de politie nemen daardoor een aparte positie in binnen het Integraal Veiligheidsgebied. Naast het feit dat beiden belangrijke partners zijn in de veiligheidsketen is de burgemeester belast met de handhaving van de openbare orde en heeft hij formeel het opperbevel bij calamiteiten. Onderstaand wordt ingegaan hoe de lokale sturing aan brandweer en politie wordt vormgegeven, op welke wijze dit zichtbaar is en geëvalueerd kan worden.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
33
Daarnaast wordt ingegaan op de sturing vanuit de regio en landelijke overheid en de relatie met het lokale integrale veiligheidsbeleid. In het volgende hoofdstuk wordt ingegaan op de vernieuwde positionering van de brandweer, binnen team veiligheid. Het gaat over team Veiligheid dat is vormgegeven na de projectperiode. 4.2.1. Brandweer De brandweer speelt een belangrijke rol bij het voorkomen en bestrijden van branden, ongevallen en rampen. Mede doordat haar activiteiten de gehele veiligheidsketen bestrijken, van pro-actie tot en met nazorg, is zij een belangrijke partner in het lokaal veiligheidsbeleid. De regie over een goede lokale brandweerzorg hoort daarom te liggen in het lokale Integrale Veiligheidsbeleid, vastgesteld door de eigen gemeenteraad. Dit neemt niet weg dat een regionale samenwerking binnen de Veiligheidsregio onmisbaar is en dus wenselijk. Wet Veiligheidsregio’s De Wet veiligheidsregio’s (Wvr) is begin 2010 aangenomen en is per 1 oktober 2010 in werking getreden. De nieuwe wet vervangt de Brandweerwet 1985, de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (Wghor) en de Wet rampen en zware ongevallen (Wrzo). De Veiligheidsregio is formeel verantwoordelijk voor de aan haar wettelijk toebedeelde taken. Dit zijn o.a.: Voorbereiding op de bestrijding van branden en zware ongevallen en het organiseren van rampenbestrijding en crisisbeheersing; Inrichten en in stand houden van de informatievoorziening binnen de diensten van de veiligheidsregio en tussen deze diensten en de andere diensten en organisaties die betrokken zijn; Adviseren van het bevoegd gezag over risico’s van branden, rampen en crises in de bij of krachtens de wet aangewezen gevallen, maar ook in de gevallen die in het beleidsplan zijn bepaald; Daarnaast geeft zij in de ondersteunende sfeer gevraagd en ongevraagd adviezen aan gemeenten over de volle breedte van de brandweerzorg. Veiligheidsregio Brabant Zuidoost De Veiligheidsregio Brabant Zuidoost is per 1 januari 2007 een feit. Het besluit van 2007 betreffende de overdracht van de lokale brandweercommandanten alsmede de Officieren van Dienst (OvD’s) naar de veiligheidsregio is inmiddels uitgevoerd. In 2008 is besloten dat ook de 3P taken (pro-actie, preparatie en preventie), uiterlijk per 01-01-2014, uit te besteden aan de Veiligheidsregio. Bovengenoemde tijdsplanning (VRIP-project) is bijgesteld (voorheen 01-07-2012) analoog aan de regionalisering van de brandweer per 01-01-2014. De 21 burgemeesters vormen het algemeen bestuur van de veiligheidsregio en hebben hierdoor een sturende rol. Focus op pro-actie en preventie Steeds meer blijkt dat (landelijk gezien) de enorme kostenstijging (x4) in de afgelopen jaren niet heeft geresulteerd in een toegenomen veiligheidssituatie. De uitdaging voor de komende jaren is een zo goed mogelijke brandweerzorg tegen een zo efficiënt mogelijke prijs. De brandweer zet daarom meer in op de eerste fasen van de veiligheidsketen (pro-actie en preventie) hetgeen onder andere heeft geleid tot het ontwikkelen van het beleidsplan: ‘Brand Veilig Leven’. Afstemming en aansturing In totaal heeft de brandweer een personele sterkte van 2,75 fte. verdeeld over 3 functionarissen namelijk; hoofd brandweerzorg (voorheen brandweercommandant), de korpscoördinator en een medewerker techniek en onderhoud. Daarnaast beschikt de brandweer over 34 vrijwilligers. Bij overgang
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
34
van de brandweercommandant in regionale dienst is brandweerzorg rechtsreeks gepositioneerd onder de gemeentesecretaris. Koppeling Brandweer aan Gemeente (IVB) De brandweer wordt opgenomen in team Veiligheid van de gemeente Someren. Om de koppeling met het Integraal Veiligheidsbeleid te borgen is er een beleidsmedewerker belast met brandweertaken werkzaam. De beleidsmedewerker ondersteunt de coördinator Integrale Veiligheid op beleidsmatig niveau. Daarnaast is er een preventiemedewerker werkzaam binnen de afdeling VROM. Het hoofd brandweerzorg en/of de korpscoördinator hebben periodiek overleg met de burgemeester, de gemeentesecretaris en de coördinator IVB, participeren in het lokaal veiligheidsoverleg en diverse andere projecten en overleggen. Daarnaast stelt de gemeenteraad ten minste eenmaal in de vier jaar de doelen vast die de gemeente betreffende de brandveiligheid en de werkwijze en kwaliteit van de brandweerzorg nastreeft. Hiermee is de huidige werkwijze geconformeerd aan artikel 3a van de gewijzigde wet veiligheidsregio’s.
4.2.2 Politie Politiewet 1993: Artikel 12 Gezag en toezicht over de politie In artikel 12 van de Politiewet wordt ten aanzien van het gezag en toezicht het volgende vermeld: “Indien de politie in een gemeente optreedt ter handhaving van de openbare orde en ter uitvoering van de hulpverleningstaak, staat zij onder gezag van de burgemeester”. De burgemeester kan de betrokken ambtenaren van politie de nodige aanwijzingen geven voor de vervulling van de in het eerste lid bedoelde taken. Indien de politie optreedt ter strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde, dan wel taken verricht ten dienste van de justitie, staat zij, tenzij in enige wet anders is bepaald, onder gezag van de officier van justitie.” Kerntaken Volgens het beleidsplan Nederlandse Politie (BNP) heeft de politie de operationele regie. De politie houdt zich bezig met de wettelijke kerntaken; opsporing, handhaving en hulpverlening. In het visiedocument ‘politie in ontwikkeling’ uit 2005 zijn hier ook de taken signaleren en adviseren aan toegevoegd. De politie is een onmisbare partner binnen het veiligheidsbeleid. Nationale politie De decentraal georganiseerde politie is op 1 januari 2013 overgegaan tot een Nationale Politie. De 25 regionale politiekorpsen en het Korps landelijke politiediensten (KLPD) gaan op in eén Nationale Politie, die weer is onderverdeeld in tien regionale eenheden,43 districten en 168 basisteams. De gemeente Someren is onderverdeeld binnen het basisteam Peelland. Belangrijk bij het vormen van de nationale politie is dat er rekening wordt gehouden met de lokale inbedding. De gemeente volgt de ontwikkelingen van de nationale politie en poogt hierbij de lokale inbedding te borgen. Netwerkinspecteur en wijkagenten De netwerkinspecteur onderhoudt de contacten met ondermeer burgemeester en coördinator Veiligheid en participeert in overleggen waarbij de inbreng van politie gewenst is. De gemeente Someren heeft de beschikking over één netwerkinspecteur. Door de vorming van de Nationale Politie wordt de terminologie netwerkinspecteur vervangen door wijkagent+.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
35
De wijkagenten hebben vanuit het principe van gebiedsgebonden politiewerk een belangrijke rol in buurt, wijk en gemeente. In dat gebied zijn ze primair belast met de handhaving, de opsporing, de hulpverlening, het verzamelen van informatie en het netwerken. Dit doet de wijkagent niet alleen, maar daar waar nodig krijgt hij / zij ondersteuning vanuit de afdeling. De wijkagenten worden in principe niet gepland voor de noodhulpdiensten. Per 5000 inwoners is in beginsel één wijkagent beschikbaar. Voor onze gemeente betekent dit dus 3 á 4 wijkagenten. De gemeente is extra waakzaam voor de lokale inbedding van de politie gedurende de ontwikkeling naar een nationale politie. Uitgangspunt is dat de huidige wijkagenten en de netwerkinspecteur behouden blijven om de strategie, staande in hoofdstuk 3, vorm te kunnen geven. Dit betekent voor de gemeente Someren dus 3 wijkagenten en 1 wijkagent+. Afstemming en aansturing De politie moet dicht bij de burger staan. Daarom blijft het lokale gezag over de politie ongewijzigd. De burgemeester blijft de politie aansturen bij het handhaven van de openbare orde en hulpverlening in zijn gemeente. De officier van justitie blijft de politie aansturen bij de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde en taken ten dienste van justitie. In de wet wordt verder opgenomen dat de burgemeester en de officier van justitie instemmingsrecht hebben bij de aanwijzing van het hoofd van het plaatselijke onderdeel van de regionale eenheid. In het lokale driehoeksoverleg worden door de burgemeester en de officier van justitie afspraken gemaakt over de inzet van de politie op lokaal niveau. De burgemeester maakt deze afspraken aan de hand van het door de gemeenteraad vastgestelde kadernota Integrale Veiligheid. De burgemeester is verantwoording verschuldigd aan de gemeenteraad over de uitoefening van zijn gezag over de politie. Regioburgemeester Door de komst van een landelijk politiekorps onder verantwoordelijkheid van de minister van Veiligheid en Justitie verdwijnen de regionale korpsbeheerders en de regionale colleges. Dit betekent een forse afname van de overlegstructuren rond de politie. Nieuw in het politiebestel is de functie van regioburgemeester. De regioburgemeester is de burgemeester van de gemeente met het hoogste aantal inwoners in het gebied waarin de regionale eenheid haar politietaak uitvoert. De burgemeesters en de hoofdofficier van justitie leggen de verdeling van de beschikbare politiecapaciteit in de regio vast in een regionaal beleidsplan. Als het niet lukt om overeenstemming te bereiken, stelt de regioburgemeester het regionale beleidsplan vast samen met de hoofdofficier. In overleg met de tien regioburgemeesters en het College van procureursgeneraal stelt de minister van Veiligheid en Justitie eens in de vier jaar de landelijke beleidsdoelstellingen voor de politie vast. Deze beleidsdoelstellingen worden vervolgens doorvertaald in de regionale beleidsplannen voor de regionale eenheden. Bij het opstellen van de landelijke beleidsdoelstellingen wordt veel ruimte gelaten voor lokaal politiebeleid.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
36
5. Communicatie Inleiding De gemeente Someren hecht veel waarde aan de eigen verantwoordelijkheid van de burgers en van ondernemers. Binnen een democratisch gestuurde organisatie horen de wensen en verwachtingen van de burger centraal te staan. Communicatie is gericht op het verantwoording afleggen aan en het vertrouwen winnen van partners en burgers. Uitgangspunten De communicatie omtrent het integraal veiligheidsbeleid richt zich op zowel kennis-,houding- en gedragsniveau. a. Voldoende informeren; b. Burgerparticipatie bevorderen; c. Bevorderen eigen verantwoordelijkheid van de burgers en de ondernemers; d. De goede veiligheidssituatie in Someren; e. Handelingsperspectief bieden. Doelstellingen Als inwoners gevraagd wordt of zij zich veilig voelen gaat het met name over het veiligheidsgevoel omtrent de sociale veiligheid. De burger moet zich meer bewust worden van fysieke vormen van onveiligheid die in de eigen woon- en leefomgeving voor kunnen komen. Het is dus van uiterst belang dat de gemeente door middel van voldoende informatieverstrekking en het creëren van bewustzijn de burger aanzet tot handelen. Randvoorwaarde is dat burgers bereid zijn de juiste informatie tot zich te nemen en hun eigen verantwoordelijkheid indeze onderkennen. De burgers moeten voorbereid zijn op een langdurige stroomuitval, storm en soortgelijke calamiteiten, maar ook preventieve handvatten krijgen om zoveel mogelijk schade te voorkomen. Het voorbereid zijn op een ramp of incident is van groot belang voor het zo goed mogelijk borgen van ieders veiligheid. In het regeringsakkoord wordt deze verantwoordelijkheid en het belang van een veilige samenleving benadrukt. In het nieuwe integrale veiligheidsbeleid wordt de burger op de meest uiteenlopende manier geïnformeerd en geconfronteerd met communicatieve middelen die het veiligheidsbewustzijn moeten vergroten, hetgeen uiteindelijk ook de handelingsbekwaamheid van de burgers vergroot. De communicatie omtrent het integraal veiligheidsbeleid hanteert de volgende doelstellingen als rode draad: a. Handelingsbekwaamheid van de burgers en ondernemers vergroten; b. De subjectieve beleving conformeren aan de objectieve gegevens; c. Verbeteren van de zichtbaarheid van de gemeente en kennis over de rol van de gemeente. Hiermee sluit de communicatiestrategie aan op de doelstellingen van het Integraal Veiligheidsbeleid zoals staat beschreven in hoofdstuk 3. Middelen De doelstellingen worden gerealiseerd door onder andere het gebruik van onderstaande middelen; A. Mondelinge en schriftelijke publicaties; B. Social Media; C. Informatiebijeenkomsten ; D. Publicaties door dorp- en wijkraden; E. Bijeenkomsten platformveiligheid;
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
37
6. IVB in de gemeentelijke organisatie: organisatorische borging 6.1 Ambtelijke inbedding Het beleidsterrein ‘integrale veiligheid’ is een dynamisch terrein dat de gemeente Someren noopt tot alertheid voor nieuwe ontwikkelingen. De maatschappij vraagt om alert preventief en curatief overheidshandelen. De Rijksoverheid reageert daarop met wetten, besluiten, gewijzigd beleid en oproepen aan de lokale overheden. Uitgangspunten bij de borging van integrale veiligheid binnen de gemeentelijke organisatie zijn ondermeer: een goede coördinatie van de veiligheidstaken; het adequaat volgen van de snelle ontwikkelingen op het gebied van veiligheid en een verandering van een reactieve houding in een pro-actieve houding; een goede verhouding tussen beschikbare personele capaciteit en werklast en een daarbij horende duidelijke organisatiestructuur. Dit heeft geleid tot de volgende positionering van (integrale) veiligheid binnen de gemeente Someren. 6.1.1 Team Veiligheid en Brandweer In 2013 en 2014 wordt in samenwerking met de gemeente Asten een nieuw team Veiligheid samengesteld. Zoals al aangegeven zijn politie en brandweer hierin de belangrijkste ketenpartners van de gemeente. De gemeente Asten en de gemeente Someren hebben daarom gekozen voor een team Veiligheid en Brandweer waarbij tijdens overleggen ook de politie aansluit. Op deze wijze zijn onderstaande kerntaken op het gebied van veiligheid bij elkaar gebracht: Openbare Orde en Veiligheid (politie en gemeente) Coördinatie Integrale Veiligheid (gemeente) Coördinatie Rampenbestrijding (gemeente) Brandveiligheid (brandweer en gemeente) In de praktijk betekent dit dus een team waarbij de teamleden werkzaam zijn bij verschillende werkgevers (gemeente Asten en Someren, veiligheidsregio, nationale politie) en waarbij vanuit verschillende lokaties (gemeentehuis Asten en Someren, brandweerkazerne Asten en Someren, politiebureau Asten) gewerkt wordt. De uiteindelijke vorm, aantal fte en visie worden na de projectperiode (2013- okt. 2014) opgesteld en vastgelegd. Het team Veiligheid is werkzaam binnen de gemeente Asten, afd. Maatschappelijke Ontwikkeling en de gemeente Someren, afd. Burger en Bestuur. De uiteindelijke positionering volgt na de projectperiode. 6.1.2 Coördinator integrale veiligheid Het ideaal plaatje van de coördinator integrale veiligheid zoals is beschreven in de methode Kernbeleid Veiligheid wordt door ons onderschreven. Hierin staat aangegeven dat de ideale coördinator IVB lijntjes samen pakt, overlegt met de interne en externe partners, knelpunten signaleert en oplossingen weet te creëren, de vaart in beleid en uitvoering houdt, evalueert, afstemt, nieuwe projecten bedenkt en de kadernota en uitvoeringsprogramma’s IVB schrijft. Tegelijkertijd verwijst de coördinator IVB voor de inhoudelijke uitvoering van het beleid direct naar de verschillende vakafdelingen. De coördinator integrale veiligheid houdt het overzicht, stuurt eventueel bij, bewaakt de resultaten en geeft feedback. Daarnaast neemt zij wel veel “sleurwerk” voor haar rekening. Voordat nieuwe items en projecten van de grond komen, moeten partijen overtuigd worden, moet een aanzet gemaakt worden en moeten lijnen worden uitgezet. Veel van deze acties liggen bij de coördinator integrale veiligheid. Het past bij de coördinerende, regisserende rol nieuwe accenten te ontwikkelen, toe te voegen in het palet en er dan weer tijdig op een afstandje van komen te staan.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
38
6.1.3 Stuurgroep, Platform, Driehoek en andere overleggen De projectperiode biedt de kans om de overlegstructuur te onderzoeken en eventueel te veranderen. Uitgangspunt is wel het creëren van een eenduidige structuur tussen de gemeente Asten en de gemeente Someren zodat samenwerking op het gebied van ‘veiligheid’ wordt vereenvoudigd. Om te komen tot een eenduidige structuur worden positieve aspecten van de Astense organisatiestructuur en de Somerense organisatiestructuur in de projectperiode samengepakt waarna een nieuwe organisatiestructuur kan worden ontwikkeld. Buiten de overleggen die onderstaand worden benoemd heeft de coördinator Integrale Veiligheid veel ad hoc overleggen met partners en ambtenaren van flankerende beleidsterreinen. 6.1.3.1 Bestaande overleggen Stuurgroep Veiligheid De stuurgroep is een nieuw overleg in de gemeente Someren. Voorheen voerde de burgemeester, de netwerkinspecteur en het hoofd brandweerzorg overleg binnen het lokaal veiligheidsoverleg. De stuurgroep veiligheid wordt bemensd door de burgemeester (voorzitter), de coördinator Integrale Veiligheid (secretaris), de gemeentesecretaris, de netwerkinspecteur en het hoofd brandweerzorg. De stuurgroep veiligheid geeft sturing op hoofdlijnen en bespreekt de majeure ontwikkelingen op het veiligheidsgebied. Driehoeksoverleg Door ontwikkeling van de nationale politie wordt de schaal van de huidige driehoek (DAS) vergroot naar de schaal Peelland. De nieuwe Peelland driehoek bestaat dan uit de gemeenten Deurne, Asten, Someren, Laarbeek, Helmond en Gemert-Bakel. In het driehoeksoverleg is afgesproken om de aanpak en inhoud van het IVB zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen en samen te werken. Naast bovenstaande overleggen worden er ook overleggen tussen de burgemeester en de politie (politieoverleg) en brandweer(brandweeroverleg) gevoerd op operationeel niveau. 6.1.3.2 Mogelijk toekomstige overleggen Platform Veiligheid Het Platform Veiligheid bestaat uit externe partners. Een integrale aanpak is namelijk alleen mogelijk als er sprake is van samenwerking met betrokken instanties, zoals dorps en wijkraden, woningbouwverenigingen, scholen, horeca, bedrijven en maatschappelijke instellingen. Deze instellingen zijn op bepaalde onderdelen van het veiligheidsbeleid direct betrokken en deskundig. Het Platform Veiligheid fungeert als klankbord. Een veiligheidbeleid kan alleen optimaal functioneren als dit wordt gedragen door de belangrijkste partners in veiligheid en ondersteuning biedt aan en vindt bij de ambtenaren van de belangrijkste flankerende beleidsprocessen. Dit betekent dat er in en na de projectperiode wordt gepoogd om de kadernota Integrale Veiligheid en het actieprogramma meer dan voorheen af te stemmen met beleidsdocumenten van bovengenoemde actoren. 6.2 Politiek-bestuurlijke inbedding Een goede politiek bestuurlijke inbedding is nodig voor het laten slagen van het integraal veiligheidbeleid. Op de verschillende rollen van de gemeenteraad, de burgemeester en het college wordt hieronder verder ingegaan.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
39
Gemeenteraad Een daadkrachtige betrokkenheid van de gemeenteraad is één van de belangrijkste voorwaarden voor het welslagen van het lokale integrale veiligheidsbeleid. Alleen met een actieve en kaderstellende bijdrage van de gemeenteraad mag worden verwacht dat lokaal veiligheidsbeleid tot volle bloei komt. Binnen het duale stelsel stelt de raad de kaders van het integraal veiligheidsbeleid vast, door het stellen van prioriteiten, het scheppen van randvoorwaarden en het beschikbaar stellen van financiën. Door het vaststellen van de nota Integraal Veiligheidsbeleid wordt inhoud gegeven aan deze wettelijk vastgelegde, kaderstellende taak. De burgemeester De burgemeester is de portefeuillehouder van het lokaal integraal veiligheidsbeleid. Dit vraagt om betrokkenheid en verantwoordelijkheid van de burgemeester die verder gaat dan het invullen van zijn wettelijke verantwoordelijkheid voor het openbare orde- en veiligheidsbeleid. De burgemeester moet als bestuurlijke spil van het veiligheidsbeleid de gemeentelijke regisseursrol vorm geven. De bestuurlijke regisseursrol houdt in: - het betrekken van wethouders; - het betrekken van externe partners; - het verkrijgen van permanent draagvlak in de raad. Daarnaast heeft de burgemeester als taak: - bestuurlijke coördinator; - het kiezen van de juiste maat; - lokale aansturing van de politie. Het college Dualisering houdt in dat de primaire verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het beleid bij het college van burgemeester en wethouders ligt. Het college is verantwoording schuldig aan de gemeenteraad.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
40
d. Bijlage 1: Schematische weergave JIB-meldingen 2011 Locaties Korein Acaciaweg -Eenmalige melding Postelpark -Meerdere meldingen
Mariaschool -Meerdere meldingen
Tennis Packador -Meerdere meldingen
Willem Alexanderlaan/sporthal -Eenmalige melding Melchertstraat -Meerdere meldingen Jumbo -Meerdere meldingen
Rosdaal/speelveld -Eenmalige melding Hoevenstraat/hondenuitlaatplek -Eenmalige melding
Vorm van Overlast Rommel, bierdoppen/ weetzakjes Geen vaste groep. Situatie opgelost Rommel, herrie met voetballen. Nachtelijk luiden van de klok. Situatie opgelost. Jongeren in gesprek met omwonenden gegaan. Deel van de groep naar Someren-Eind vertrokken. Rommel, glas in zandbak, vernielingen. Geen vaste groep. Overleg breed met school,gemeente,politie en BOA tav veilig spelen. Lopende. Signaal vermoeden dealplek. Vernieling gaas. Geen vaste groep. Situatie opgelost. Vernieling planten. Situatie opgelost Rommel en schreeuwgedrag jongeren. Geen groep, betreft schooljeugd die er even hun hapje/drankje nuttigen. Rommel door jeugd die er boodschappen hebben gedaan. Geen vaste groep. Situatie opgelost. Signaal jeugd die er blowt. Geen vaste groep, gebeurt na schooltijd, wachten op bus. Signaal vermoeden dealplek.
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
41
Tevredenheid burgers m.b.t. Veiligheid en Leefbaarheid 60 50 40 30 20 10 0
2009
55,2
32 36,4
2011
24,7 29,9
Gemeente komt afspraken na
44
48,9
Gemeente reageert op klachten
45,6
34,9
Gemeente betrekt buurt bij aanpak
Gemeente heeft genoeg aandacht
49,5
39,5
Gemeente is bereikbaar voor klachten
44,9
Gemeente informeert voldoende
5,9 5,8
Schaalscore functioneren gemeente
(%) tevreden respondenten
d. Bijlage 2: Nadere uitwerking veiligheidsmonitor
Bovenstaande grafiek is een nadere toelichting op ‘conclusie 2: Tevredenheid burgers’ dat staat op pagina 28 van deze kadernota. Uit de grafiek blijkt dat het aantal tevreden burgers tussen 2009 en 2011 op alle aspecten is afgenomen. Deze cijfers verdienen echter wel enige nuancering. Bovenstaande resultaten hebben geen betrekking op burgers die hebben aangegeven geen mening te hebben of een neutrale houding innemen tegenover bovenstaande stellingen. Destilleren we deze antwoorden ontstaat onderstaande grafiek waarin slechts de burgers worden weergegeven die een ontevreden antwoord hebben gegeven op de stellingen. Let wel, het gaat hier sec om gemeentelijk optreden op het gebied van leefbaarheid en veiligheid.
% (heel) Ontevreden respondenten
Ontevredenheid over gemeente 20 15 2009
10
2011
5 0 Schaalscore Gemeente functioneren heeft genoeg gemeente aandacht voor
Gemeente informeert voldoende
Gemeente Gemeente is betrekt buurt bereikbaar bij aanpak voor klachten
Gemeente reageert op klachten
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
Gemeente komt afspraken na
42
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
43
Postadres Postbus 290 5710 AG Someren Bezoekadres Wilhelminaplein 1 5711 EK Someren Telefoon 0493 – 494 888 Telefax 0493 – 494 850 E-mail
[email protected] Website www.someren.nl
Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2014 /actualisatie/Gemeente Someren
44