Jaargang 10, juni/juli 2010, nr. 2
Hibin Branchedag 2010 Duurzaamheid in uw dagelijkse praktijk
8
18
20
Markt vraagt om inzicht en keiharde cijfers
Michel van Eekert, directeur Buildsight b.v.
Duurzaamheid bij Hibin-leden
De duurzaamheidsscan biedt hulp aan
“Het klassieke businessmodel
Voorbeelden van ‘groen’ bezig
Hibin-leden bij het optimaliseren van
voor de bouwmaterialenhandel
zijn in de bouwmaterialenhandel
duurzame processen
moet op de schop.”
Advertentie
2
Duurzaam beslagen ten ijs Het jaar 2010 lijkt het jaar van de definitieve doorbraak van duurzaamheid in de bouw te worden. Nog niet het jaar waarin ineens alle nieuwbouw duurzaam is, maar wel het jaar waarin de bouwketen structurele en onomkeerbare stappen heeft gezet in verduurzaming van de sector. De CO2-prestatieladder van ProRail is een veelbesproken voorbeeld, maar er is veel meer. Ook op kleinere schaal zien we dat bouwbedrijven – al dan niet gedwongen door hun opdrachtgever – duurzaamheidseisen gaan stellen aan hun toeleveranciers. Tegelijkertijd schieten de initiatieven om extra omzet uit de vraag naar duurzaamheid te halen, als paddenstoelen de grond uit. Duurzaamheidsscan
Inhoud
Vorig jaar had de Hibin Branchedag de titel: `De recessie te lijf met de duurzaamheidskansen van morgen’. Daar ging het voor een groot deel nog over bewustwording. Iedereen was zoekende, zo ook de bouwmaterialengroothandel. Gezien de ontwikkelingen is het voor de hand liggend dat duurzaamheid dit jaar opnieuw het leidende thema voor de branchedag is. En dat onder de titel ‘Duurzaamheidskansen, van theorie naar praktijk’. In Cultuur- en congrescentrum Antropia in Driebergen laten we op 15 juni niet alleen succesvolle voorbeelden zien, maar willen we vooral leden helpen om in de tweede helft van dit duurzaamheidsjaar beslagen ten ijs te komen. We hebben in korte tijd een branchespecifieke duurzaamheidsscan ontwikkeld. Met deze Hibin Duurzaamheidsscan zijn leden in staat de duurzaamheidsprestaties van het eigen bedrijf in kaart te brengen. Daarnaast voorziet de scan in tips en hulpmiddelen om de prestaties te verbeteren. Een ingebouwde benchmark geeft inzicht in de prestaties ten opzichte van bedrijven van dezelfde omvang. Na invulling levert de duurzaamheidsscan een rapportage die Hibin-leden kunnen gebruiken om in te spelen op de toenemende vraag naar transparantie in de duurzaamheidsprestaties. Met name dat laatste aspect leidt ertoe dat leden zich extra kunnen profileren en in voorkomende gevallen zelfs kunnen voorkomen dat zij worden uitgesloten van aanbestedingen. Want dat we met z’n allen afstevenen op een markt waar duurzaam handelen een conditio sine qua non is, lijdt geen twijfel
Duurzaamheid: markt vraagt om keurmerk en advies 22 Subsidiemogelijkheden online
6
P&O’ers discussiëren over duurzame inzetbaarheid
7
Hoe duurzaam bent u?
8
Hibin Branchedag
12
De aanbevelingen van Michel van Eekert
18
Voorproefje
Duurzaamheid in de praktijk
20
In deze editie van Hibinfo alvast een voorproefje. Achtergronden, ideeën en voorbeelden als op-
Markt wil keurmerk duurzaamheid
22
meer.
maat naar de Hibin Branchedag. Waar we andere jaren nog weleens zeiden: ‘Een bijeenkomst die u niet mag missen’, zou ik dit keer willen zeggen: ‘U kunt zich niet veroorloven ‘m te missen.’ Het volledige programma vindt u in deze editie. Tot 15 juni in Driebergen! Gert Smit Voorzitter
3
LIFT: interactieve bijeenkomsten als volgende stap LIFT is de campagne van Koninklijke Hibin
Daarom staan in het najaar een aantal
leden om de BPV-coördinatoren uit te
met als belangrijkste doel de branche
interactieve bijeenkomsten gepland met
nodigen voor een rondleiding in een
effectief onder de aandacht brengen bij
BPV-coördinatoren (Beroeps Praktijk
bouwmaterialenhandel. Ook zal er nauw
scholieren. Daarnaast wordt gekeken of
Vorming) en scholen. Er wordt een aantal
contact zijn met diverse kenniscentra.
we, als straks de economie weer aantrekt,
lunchbijeenkomsten gepland waarbij ook
voldoende nieuwe talentvolle en gemoti-
Hibin-leden aanwezig zullen zijn. Samen
Meedenken over LIFT en het op de kaart zet-
veerde arbeidskrachten kunnen werven
wordt dan gekeken naar de aansluiting
ten van de branche bij scholieren? Ervaringen
die aan de slag kunnen in de bouwmateri-
tussen het aanbod en het werkveld. Ook
op dit gebied delen? Neem contact op met
alenhandel.
is er dan de mogelijkheid voor Hibin-
Peter van Heijgen:
[email protected]
Advertentie
4
Afscheid van Leon de Kok Leon de Kok heeft afscheid genomen als voorzitter van de Commissie Vakopleiding (CVO). De Kok, in het dagelijks leven directeur van de Logus groep, heeft deze functie de afgelopen vijf jaar deskundig en betrokken ingevuld. Met zijn vooruitstrevende kijk op zaken en zijn ondernemersvisie wist hij zowel de commissie als de Manager Opleidingen van Hibin te inspireren. Onder zijn voorzitterschap is het opleidingshuis van Hibin vernieuwd, is het meerjarenbeleidsplan tot stand gekomen en is er een visie geformuleerd omtrent de rol van de computer bij het leren in de branche. De leden van de CVO hebben op gepaste wijze afscheid van hem genomen en zullen zijn rol, totdat er een opvolger gevonden is, per toerbeurt invullen. Het bestuur van Koninklijke Hibin, waar De Kok ook deel van uitmaakt, is hem zeer erkentelijk voor zijn inzet bij de CVO.
Geschillencommissie: wel of niet betalen voor geleverde terrastegels? De Geschillencommissie Bouw- en afbouw-
een bedrag als tegemoetkoming in de kosten
materialen heeft een consument, die wei-
zou ontvangen voor het machinaal leggen. Dit
gert het bedrag te voldoen voor een partij
bedrag werd niet overgemaakt.
geleverde tegels, gedeeltelijk in het gelijk
De consument was volgens eigen zeggen niet
gesteld. Dit betekent dat de consument
in staat om de tegels handmatig te leggen, om-
een lager bedrag hoeft te betalen dan de
dat deze te zwaar (180 kilogram per stuk) wa-
ondernemer had geëist.
ren. Dit is volgens de ondernemer onzin, met speciale, nageleverde klemmen zou handmatig
Aanleiding voor het geschil was een partij
leggen wél mogelijk zijn. Hij voelde er daarom
geleverde tegels. Volgens de consument
niets voor om de kosten van de door de consu-
konden deze niet handmatig worden ge-
ment ingehuurde stratenmaker te voldoen. De
legd. Hierover waren beide partijen het
ondernemer wist ook niets van gemaakte mon-
eens. Vervolgens huurde de consument een
delinge afspraken met de werknemer.
ander bedrijf in en werden de tegels ma-
De Geschillencommissie oordeelde uiteindelijk
chinaal gelegd. De ondernemer werd hier-
dat de consument een passende vergoeding
over ingelicht.
moet ontvangen voor de gemaakte kosten voor
Met een werknemer van de ondernemer
het machinaal leggen. Na verrekening blijft nog
werd een mondelinge afspraak gemaakt
een bedrag van € 2.161,34 over, dat de consu-
waarin werd bepaald dat de consument
ment moet voldoen.
5
Overzicht stimulerende maatregelen EZ Ook het ministerie van Economische Zaken (EZ) biedt ondernemers een com-
‘Kantinegesprekken’ leveren arbeidsvoorwaardeninput
pleet overzicht van alle regelingen en subsidies. Online en in papiervorm.
In de tweede helft mei werden bij een
om de hoogte van het salaris, maar om al-
Op de website www.antwoordvoorbe-
zestal bedrijven zogenaamde “kantinege-
le bijkomende zaken. Het initiatief komt
drijven.nl is een overzicht te vinden van
sprekken” gevoerd met werknemers.
vanuit de cao-werkgroep Leeftijdbewust
regelingen en subsidies die op dit moment
Doel van deze gesprekken was om een
Personeelsbeleid die bezig is met voor-
beschikbaar zijn, aangevuld met enkele
beeld te krijgen van wat werknemers be-
stellen die ondersteuning bieden aan het
(tijdelijk) verruimde regelingen in verband
langrijk vinden als het gaat om hun werk,
duurzaam inzetbaar zijn van werknemers.
met de economische crisis. Vanaf 1 januari
hoe ze aankijken tegen hun loopbaan, wat
De bedrijven die hun medewerking aan de
2010 zijn regelingen en subsidies van EZ in
ze stimuleert, etc. Via deze gesprekken
kantinegesprekken verleenden zijn: Bouw-
zeven samenhangende pakketten gebun-
wil Koninklijke Hibin samen met de bon-
materialen Nieuwgein, BouwCenter Was-
deld.
den beter inzicht krijgen in wat er bij
senaar, Kerasom, BouwCenter van den
Alle stimulerende maatregelen zijn ook
werknemers leeft op het gebied van de
Bosch, BouwCenter Nelemans en Imabo
gebundeld in boekvorm. Deze publicatie is
arbeidsvoorwaarden. Daarbij gaat het niet
Esselink Middelharnis.
te downloaden via de website.
Cao-onderhandelingen binnenkort van start Maandag 10 mei vond er een oriënterend overleg plaats tussen de cao-partijen over een nieuwe cao ingaande 1 juli 2010. De cao-partijen wisselden nog geen voorstellen uit. Het overleg was vooral bedoeld om als aanzet tot de feitelijke
De besturen en directies van Koninklijke
model dat VNO-NCW en MKB Neder-
onderhandelingen over een aantal ge-
Hibin en Koninklijke VVNH hebben de af-
land recent hebben afgesloten. Besturen
meenschappelijke onderwerpen van ge-
gelopen periode een aantal keren gespro-
en directies hebben daarover gezamenlijk
dachten te wisselen. Zo was er aandacht
ken over mogelijke intensieve samenwer-
gesproken met de algemeen directeur
voor de economische vooruitzichten en
king. Op dit moment werken de twee
VNO-NCW Niek Jan van Kesteren. Afge-
marktontwikkelingen en werkgelegen-
brancheorganisaties voornamelijk samen
sproken is dat beide besturen de komen-
heid. De feitelijke onderhandelingen zul-
op het gebied van opleidingen. Uitgangs-
de maanden de tijd nemen om hun priori-
len pas plaats hebben op dinsdag 29 juni.
punt is een samenwerking op beleidster-
teiten op deze beleidsterreinen in kaart te
De commissie sociale aangelegenheden
reinen waar de organisaties elkaar kunnen
brengen. Eind augustus is de hele dag vrij-
van Koninklijke Hibin is op 28 april in
versterken of waar synergievoordelen te
gemaakt om de prioriteitenlijsten naast
overleg geweest om een advies aan het
behalen zijn. Daarbij wordt in het bijzon-
elkaar te leggen en te vergelijken.
bestuur over de komende onderhande-
der ook gekeken naar het samenwerkings-
lingen voor te bereiden.
67
Koninklijke Hibin en Koninklijke VVNH onderzoeken intensieve samenwerking
Kort nieuws
Bouwconcepten online samengebracht Een centraal punt dat een zo compleet mogelijk overzicht biedt van alle beschikbare concepten in de bouw. Dat biedt de website www.conceptueelbouwen.nl. Op de site zijn inmiddels ruim 500 con-
Online databank biedt alles over subsidies
cepten te vinden. Het is ook mogelijk om
Welke subsidiemogelijkheden zijn er en
bouwconcepten, dat moeilijk vindbaar is,
welke kunnen ook voor mijn onderneming
op één plek samenbrengen.
zelf bouwconcepten te plaatsen. De website is een initiatief van Conceptueel Bouwen BV. Die wil zo het totale aanbod van
wat betekenen? Alle informatie over beschikbare subsidies, (overheids)regelingen, fondsen, projectfinancieringen, risicokapitaal en sponsoring is te vinden op één website: www.subsidiedatabank.nl. De site biedt abonnees een databank aan informatie, en links naar uitgebreidere info. Actualiteit staat voorop: dagelijks worden de gegevens ververst. De online subsidiedatabank is een initiatief van Tekst en Uitleg BV. Het bedrijf heeft ruim vijftien jaar ervaring op het gebied van subsidies, fondsen, financieringen en sponsoring.
P&O’ers discussiëren over duurzame inzetbaarheid Duurzame inzetbaarheid was het thema
ontwerp
van
de
Wet
Duurzame
leid. Deze werkgroep moet voorstellen
van de jaarlijkse P&O-dag, eind april. Ruim
Inzetbaarheid in Arbeid en zijn nodig om
doen voor cao-afspraken en/of maatrege-
twintig HR-professionals vanuit de bouw-
de inzetbaarheid van werknemers te ver-
len op het niveau van de bedrijven, die on-
materialenhandel spraken die dag met el-
groten via bij- en omscholing en via het
dersteuning bieden aan het duurzaam in-
kaar in De Meern waar zij te gast waren
opzetten van en versterken van een stevig
zetbaar zijn van werknemers. Daarna
van Achmea. Voor dit thema was gekozen
loopbaanbeleid. Het kabinet hoopt op de-
werden de aanwezige P&O-medewerkers
omdat zowel de overheid als de cao-par-
ze manier dat mensen niet te lang in een
en -managers over drie groepen verdeeld
tijen met dit onderwerp bezig zijn. Een
zwaar beroep werken en ‘versleten’ ra-
en kregen ze de opdracht het onderwerp
van de sprekers tijdens de P&O-dag was
ken. In het voorstel wil het kabinet werk-
duurzame inzetbaarheid concreet te ma-
Jan Haven van Achmea Corparate Relati-
gevers zelfs verplichten om werknemers
ken. Resultaat van deze middag: veel dis-
ons, met een uitgebreide toelichting op de
die dertig jaar zwaar werk hebben ver-
cussie, maar ook praktische ideeën, kant-
aanvullende maatregelen die het kabinet
richt een andere baan aan te bieden.
tekeningen en suggesties op het gebied
voor het bedrijfsleven in petto heeft in
Solange Doesburg Smits van CRH Bouw-
van duurzame inzetbaarheid die de cao-
verband met het optrekken van de AOW-
materialen informeerde de deelnemers
werkgroep kan gebruiken bij haar voor-
leeftijd naar 67 jaar. Die aanvullende maat-
over de werkzaamheden van de cao-
stellen voor een nieuw Leeftijdbewust
regelen maken onderdeel uit van de voor-
werkgroep Leeftijdbewust Personeels be-
Personeelsbeleid voor de sector.
7
Markt vraagt om inzicht en keiharde cijfers Duurzaamheid in de bouw is uit de kinderschoenen. Het is niet langer alleen een zaak van koplopers maar dringt de hele keten binnen. Ook de bouwmaterialenhandel en de fabrikanten krijgen er op steeds meer terreinen mee te maken. Het gaat niet alleen om materialen, maar ook om de interne bedrijfsprocessen en de logistieke prestaties. Koninklijke Hibin heeft een instrument ontwikkeld waarmee leden en buitengewone leden hun prestaties kunnen meten en vergelijken met het gemiddelde in de branche. De installatiebranche (Uneto-VNI) beschikt sinds begint dit jaar al over zo’n instrument in de vorm van een eigen duurzaamheidsscan. De Hibin-duurzaamheidsscan is daarop gebaseerd, maar met behulp van leden branchespecifiek gemaakt en is vanaf de Hibin Branchedag op 15 juni volledig operationeel. De rapportage die uit deze scan volgt, kan gebruikt worden als bewijslast in de keten.
8
Initiatieven als de CO2-prestatieladder lei-
hoger zijn dan die van niet-gecertificeerde
Schakel tussen productie en toepassing
den ertoe dat de duurzaamheidsprestaties
aanbieders. Waar voor deze CO2-presta-
De CO2-prestatieladder is gericht op het
van bedrijven inzichtelijk gemaakt moeten
tieladder de prestaties in de keten aange-
terugdringen van CO2-uitstoot. Daarbij
worden. Bedenker ProRail krijgt navolging
toond moeten worden, is de prestatie van
gaat het om vrijkomende CO2 bij produc-
van Rijkswaterstaat en ook de Rijksgebou-
de slechtst presterende schakel maatge-
tie, logistiek en de interne bedrijfsproces-
wendienst is zeer geïnteresseerd. Grotere
vend voor de gehele aanbesteding. Dat ge-
sen. Andere systemen kijken meer naar
bedrijven in de keten haasten zich om ge-
geven biedt kansen voor de bouwtoeleve-
de beheerfase van een gebouw. Zo wil
certificeerd te raken. Niet vreemd omdat
ring.
een
BREEAM-NL 2010 een keurmerk voor
de gekozen systematiek duurzaamheid di-
concrete en beïnvloedbare kans op een
duurzame vastgoedobjecten zijn. Kortom,
rect in opbrengst vertaalt. De prijs van
hogere score in aanbestedingen en ver-
daar betreft de certificering niet de aan de
een gecertificeerde aanbieder kan tot 10%
mindert en passant de prijsdruk.
totstandkoming meewerkende bedrijven,
Duurzaamheid
wordt
zo
Zo’n scan, wat heb ik eraan? • Inzage in voor de bouwmaterialenhandel relevante duurzaamheidzaken • Analyse van duurzaamheidsinspanningen en -resultaten van uw bedrijf • Benchmark met de rest van de branche • Inzicht in verbetermogelijkheden • Toegang tot specifieke voorbeelden en tips voor verdere verbetering • Interne rapportage in PDF-vorm • Duurzaamheidsrapportage t.b.v. marketing • Onderbouwing/bewijsvoering duurzaamheidprestaties t.b.v. marktpartijen • Platform om eigen successen te communiceren
maar het gebouw zelf. We zijn nog zeker
tief vroeg stadium zelf het initiatief en be-
instrument ontstaat waarmee de branche
niet zover dat er een eenduidig instru-
palen onze eigen standaard. Afstemming
zich goed kan profileren. Tegelijkertijd
mentarium is voor het gehele bouwpro-
met partijen als Bouwend Nederland en
voorkomen we dat we als branche afhan-
ces, van grondstofwinning tot het eind van
aansluiting bij de bestaande systemen
kelijk worden van door klanten individueel
de levensduur van een gebouw en alle fa-
moet leiden tot acceptatie van de Hibin
opgelegde duurzaamheidsrapportages die
ses die daar tussen zitten. We zien wel dat
Duurzaamheidsscan in de gehele bouwke-
een veel zwaardere administratieve druk
systemen op elkaar aansluiten en steeds
ten. Zo kan de scan op termijn uitgroeien
op de leden zouden leggen.
meer verweven raken.
tot een certificaat. Vanuit het afdelings-
Koninklijke Hibin doet meer dan alleen de
voorzittersoverleg is er al aangedrongen
Handel duurzamer dan gedacht
leden een praktisch analyse-instrument le-
op het onderzoeken van die vervolgstap.
Tijdens de totstandkoming van de Hibin
veren. Als branche nemen we in een rela-
Het hoeft geen betoog dat daarmee een
Duurzaamheidsscan is gebleken dat leden
910
vaak al veel meer duurzame elementen in hun bedrijfsvoering hebben dan zij zich realiseren. De groei van het aantal duurzame producten in het assortiment wordt wel herkend. Maar logistieke innovaties
Wat wordt er gemeten? De Hibin Duurzaamheidsscan geeft inzicht in de duurzaamheidsprestaties
worden vaak primair als kostenbesparing gezien, terwijl er vrijwel altijd ook sprake is van verminderde CO2-uitstoot, reductie van fijnstof en vermindering van het
op zes bedrijfsprocessen. De indeling daarvan is tot stand gekomen in overleg
energieverbruik. Nog minder bekend zijn
met een aantal Hibin-leden. De vragen per categorie zijn aan een pilotgroep
de personele aspecten van duurzaamheid.
van Hibin-leden voorgelegd en verder verfijnd. Afhankelijk van ontwikkelin-
Bedrijven die tijdens de recessie alles heb-
gen in de markt, kan de duurzaamheidsscan in de toekomst uitgebreid of ver-
ben aangepakt om medewerkers te be-
fijnd worden. De zes bedrijfsprocessen zijn als volgt gedefinieerd:
houden en verder te helpen in hun ont-
Personeel Bij de categorie personeel kunt u denken aan extra regelingen die u getroffen
wikkeling, zullen op dit onderdeel hoog
heeft voor personeel (secundaire/tertiaire arbeidsvoorwaarden), duurzaamheid in beoorde-
scoren. De verwachting is dat veel leden
lings- en functioneringsgesprekken, medezeggenschap, opleiding & ontwikkeling, ziektever-
na het invullen van de scan tot de conclu-
zuimpreventie, enzovoorts.
sie zullen komen dat zij er beter voor staan dan zij vooraf dachten.
Materialen, product en toepassing Bij de categorie materialen, product en toepassing kunt u denken aan de inkoop en toepassing van duurzame materialen en producten
Ook voor fabrikanten
, adviserende rol richting klanten over materialen en producten , beschikbaar stellen van in-
Bij de 55 buitengewone leden van Konink-
formatie aan belanghebbenden, bewustwordingscampagnes, enzovoorts.
lijke Hibin staat duurzaamheid vaak al jaren hoog op de agenda. Daar ligt de focus
Logistiek Bij de categorie logistiek kunt u denken aan het bedenken en inzetten van (in-
voornamelijk op het product en het pro-
tegrale) logistieke oplossingen, het gebruik van schone voertuigen en alternatieve brandstof-
ductieproces. Hergebruik van grondstof-
fen, inzet van hulpmiddelen voor het personeel, enzovoorts.
fen, vermindering van energieverbruik en de rol van het product in het duurzame be-
Interne bedrijfsvoering en financiën Bij de categorie interne bedrijfsvoering en fi-
heer van gebouwen, zijn de belangrijkste
nanciën kunt u denken aan activiteiten die u onderneemt op het gebied van energiebespa-
aandachtspunten. Maar ook bij buitenge-
ring, afvalpreventie, waterbesparing, interne milieuzorg, formuleren duurzaamheids presta-
wone leden zien we dat de duurzaamheid
tie-indicatoren, duurzaamheidsverslaglegging,
van de eigen bedrijfsprocessen nog niet in-
subsidies en stimuleringsmaatregelen,
sponsoring van (lokale) activiteiten, enzovoorts.
zichtelijk is gemaakt. Net als handelaren zullen fabrikanten daar wel mee te maken
Markt, inkoop en verkoop
krijgen. Ook van fabrikanten zal transpa-
Bij de categorie markt, inkoop en verkoop kunt u denken aan de inkoop van duurzame
rantie worden verlangd over duurzaam-
producten en diensten voor eigen gebruik (zoals papier, elektriciteit, drukwerk, schoon-
heidsinspanningen en -prestaties op het ge-
maak, kantoor- en keukenapparatuur, samenwerking met leveranciers om de eigen duur-
bied van bijvoorbeeld logistiek, personeel
zaamheid of die van klanten te vergroten, verbreding van uw dienstverlening (bijvoorbeeld
en in- en verkoop. De Hibin Duurzaam-
adviserende functie), kennis van actuele (duurzame) ontwikkelingen, enzovoorts.
heidsscan is in de basis ook voor fabrikanten een goed bruikbaar instrument. Het is
10
PR en communicatie
wel de bedoeling dat er samen met fabri-
Bij de categorie PR en communicatie kunt u denken aan de inzet van communicatiemid-
kanten nog wordt gekeken of er specifieke
delen, overleg met leveranciers en klanten over duurzaamheid, duurzaamheidsinformatie in
aanvullingen of aangepaste formuleringen
uw brochures, websites, duurzaamheidsverslaglegging, interne kennisdeling en communica-
nodig zijn om beter aan te sluiten bij de da-
tie over duurzaamheid, enzovoorts.
gelijkse praktijk van fabrikanten.
Duurzaamheidskansen: van theorie naar praktijk HIBIN BRANCHEDAG 2010 • Ontwikkelingen in markt en maatschappij bieden de bouwmaterialenhandel nieuwe kansen • Op de Hibin Branchedag hoort u hoe u die kansen in kunt koppen • Koplopers in de branche boeken al klinkende resultaten • Op de Hibin Branchedag leert u waar (nieuwe) omzet ligt • Fabrikanten van bouwmaterialen kiezen voor duurzame innovatie • Op de Hibin Branchedag maakt u kennis met interessante nieuwe ontwikkelingen • Klanten willen steeds vaker en gedetailleerder weten hoe duurzaam u bent • Op de Hibin Branchedag krijgt u inzicht in uw eigen prestaties, verbetermogelijkheden en marktkansen
12
Kort nieuws
12
Dinsdag 15 juni
12.30 – 17.45 uur
Met praktijkbijdragen van onder meer:
Antropia, cultuur en congrescentrum Hoofdstraat 8 - 3872 LA Driebergen
LOGUS bouw- en afbouwmaterialen BuildSight BECO (Hibin Duurzaamheidsscan)
Onder leiding van ex-hockeyinternational en mediapersoonlijkheid Tom van ’t Hek.
€ 495 per persoon Hibin-leden, buitengewone leden en relaties gratis.
PROGRAMMA 12.30 uur
Inlooplunch
13.15 uur
Opening en inleiding Gert Smit, voorzitter Koninklijke Hibin Introductie dagvoorzitter Tom van ’t Hek
13.30 uur
Inleiding over duurzame trends en ontwikkelingen in de branche. Door Michel van Eekert, Buildsight
13.45 uur
Tom van ’t Hek spreekt met handelaren over duurzame trends en ontwikkelingen in de branche
14.10 uur
Tom van ‘t Hek in gesprek met Leon de Kok over het Logus-concept ‘Slim, zuinig en milieubewust’
14.40 uur
Presentatie van (nieuwe) duurzame initiatieven onder meer van fabrikanten van bouwmaterialen op het gebied van materiaal, logistiek en samenwerking in de keten.
14.50 uur
Tom van ’t Hek in gesprek met vertegenwoordigers van diverse partijen in de bouwketen over de rol van de handel in duurzame bouw.
15.15 uur
Pauze Presentatie Hibin Duurzaamheidsscan. Over nut en noodzaak, praktisch gebruik en de impact ervan op contacten met klanten en de interne organisatie.
15.45 uur
16.05 uur
Parallelle workshops over o.a. gebruik, effecten en fasering van de Hibin duurzaamheidsscan. • Personeel • Materialen, product en toepassing • Logistiek • Interne bedrijfsvoering en financiën • Markt, inkoop en verkoop • PR en communicatie
17.30 uur
Plenaire terugkoppeling workshops o.l.v. Tom van ’t Hek
17.45 uur
Afsluiting Gert Smit
17.55 uur
Netwerkborrel
19.30 uur
Einde
AANMELDEN U meldt zich aan door het aanmeldingsformulier op www.hibin.nl digitaal in te vullen. Na aanmelding ontvangt u een bevestiging. Voor leden, buitengewone leden en relaties van Koninklijke Hibin en genodigden is deelname aan de Hibin Branchedag gratis. De eerste 100 bij Hibin aangesloten bedrijven (leden) die zich aanmelden voor de Hibin Branchedag 2010 ontvangen gratis het BouwKennis Marketing Magazine t.w.v. € 99! 12
13
Tom van ’t Hek dagvoorzitter Hibin Branchedag Tom van ’t Hek leidt op 15 juni de Hibin Branchedag in goede banen. De voormalige hockeycoach, presentator en gastspreker zal tijdens de Branchedag de gesprekken leiden. Dat doet hij met o.a. handelaren over duurzame trends en ontwikkelingen in de branche en vertegenwoordigers van partijen in de bouwketen over de rol van de handel in duurzame bouw. Daarnaast zorgt hij aan het eind van de dag voor een terugkoppeling van de resultaten uit de diverse workshops. Van ’t Hek maakte na zijn periode als actief hockeyer furore als bondscoach van het nationale dameshockeyteam. Onder zijn hoede won de ploeg de Europese titel, de Champions Trophy, een zilveren medaille bij het wereldkampioenschap en bronzen medailles bij de Olympische spelen van 1996 en 2000. Daarnaast presenteert hij radioprogramma’s en wordt hij veel gevraagd als gastspreker.
Drs. L.H.M. de Kok sectordirecteur LOGUS bouw- en afbouwmaterialen Leon de Kok is bouwmaterialenman in hart en nieren. Al jong werkte hij mee in de zaak van zijn vader, Vriens Bouwmaterialen in Bergen op Zoom. In 1989 ging hij als managementtrainee aan de slag bij Raab Karcher Duitsland. In 1991 keerde hij terug en nam hij de aandelen over van zijn vader. In 1993 fuseerden Vriens en De Schelde tot Vriens-de Schelde Bouwmaterialen en in 2001 verkocht De Kok zijn aandelen aan De Hoop in Terneuzen, waar hij directeur sector bouwmaterialen werd. Als sectordirecteur zag hij als een van de eersten de potentie van duurzaamheid in de renovatie- en onderhoudssector en ontwikkelde hij het concept ‘LOGUS: voor duurzaam (ver) bouwen’.
Michel van Eekert managing partner BuildSight Michel van Eekert is een van de drie partners van BuildSight. Het bedrijf, dat startte in 2002, heeft in korte tijd naam en faam gemaakt binnen de bouw, zowel nationaal als internationaal. BuildSight ondersteunt en adviseert nationaal en internationaal opererende organisaties in de toeleverende industrie van de bouw met het op maat aanbieden van marktinformatie en onderzoekstrajecten. Michel van Eekert heeft zich op basis van zijn marktkennis de afgelopen jaren ontwikkeld tot veelgevraagd spreker op het gebied van trends en ontwikkelingen in de bouw.
Tom van ’t Hek en de andere sprekers worden bijgestaan door panels van handelaren, fabrikanten en andere deskundigen uit de bouw(toelevering).
Hibin Branchedag brengt duurzaamheid in praktijk
Antropia, cultuur en congrescentrum
Met Tom van ’t Hek als gespreksleider
nauwkeurig beeld schetsen van de markt-
Ondertussen blijft ook Hibin zich realise-
brengt de Hibin Branchedag op 15 juni
ontwikkelingen én de leden praktische in-
ren dat we in een recessie zitten. Het feit
theorie en praktijk van duurzaamheid bij
strumenten bieden om de vraag naar
dat het duurzaamheidsthema voorname-
elkaar. Sinds de Hibin Branchedag 2009
transparantie ten aanzien van duurzaam-
lijk vanuit (commerciële) kansen wordt
‘De recessie te lijf met de duurzaamheids-
heidsprestaties het hoofd te kunnen bie-
benaderd, spreekt wat dat betreft boek-
kansen van morgen’ is er enorm veel ge-
den. Waar de Hibin Branchedag vorig jaar
delen. Dat geldt ook voor de Onderne-
beurd in de branche. Een groeiend aantal
vooral nog een bewustwordingskarakter
mers Update, die aan de Algemene Leden-
leden heeft duurzaamheid omarmd en er
had, is deze dag in 2010 veel praktischer
vergadering en de Hibin Branchedag
ook al een (aanvullend) verdienmodel aan
van aard. Ondernemers zullen er na af-
voorafgaat. Ook hier weer zeer prakti-
kunnen hangen.
loop vertrekken met concrete ideeën, tips
sche informatie over het kredietrisicobe-
Dit jaar wil Koninklijke Hibin een aantal
en instrumenten om meteen de volgende
leid van banken en hoe daar als onderne-
succesverhalen uit de branche delen, een
dag al in praktijk te kunnen brengen.
mer rekening mee te houden.
Ondernemers Update: kredietverlening door banken De Algemene Ledenvergadering en de Hi-
kelingen herkennen? Bij ondernemers
bin Branchedag worden ook dit jaar voor-
blijkt er erg veel behoefte aan inzicht in de
afgegaan door een Ondernemers Update
beweegredenen van banken. Iedereen
speciaal voor leden. Ate van der Walle
kent de verhalen van ondernemers die
van HWH Partners en Lizethe Kluijtmans,
plotsklaps te maken kregen met ingetrok-
sectormanager groothandel van Rabobank
ken kredieten, hogere rente of ander in-
Nederland, praten ondernemers in de
grijpen van de bank. Ondernemers die
bouwmaterialenhandel bij over het kre-
weten waar banken op letten, krijgen ook
dietbeleid van banken. Speciale aandacht
zelf beter inzicht in de onderdelen van hun
is er voor de indicatoren die banken ge-
huishoudboekje die indicatoren zijn voor
bruiken in hun risicomanagement. Met an-
de gezondheid van hun bedrijf op (middel)
dere woorden: welke ontwikkelingen
lange termijn.
een pakket aan activiteiten dat onderne-
doen bij banken het verkeerslicht op
Net als vorig jaar vindt de Ondernemers
mers moet helpen de economische crisis
oranje springen en hoe kunt u die ontwik-
Update plaats in het kader van Hercules,
beter te doorstaan.
Bouwmaterialenhandel blijft investeren in opleiden Ondanks de recessie blijft de bouwmateri-
(20.000 euro) en een garantieregeling voor
Hibin eerder dit jaar liet uitvoeren en
alenhandel flink investeren in opleidingen.
kleine klassen (eveneens 20.000 euro). De-
waaruit bleek dat werkgevers veel moeite
Een extra scholingsbudget van 180.000 eu-
ze garantieregeling voorziet erin dat de
doen om ondanks de recessie, te blijven in-
ro vanuit het Fonds Collectieve Belangen
cursus ook doorgaat, wanneer het mini-
vesteren in de ontwikkeling van medewer-
van de branche (FCB Hibin), werd ruim-
mumaantal niet gehaald wordt. Per cursus
kers.
schoots overtekend. Bij Hibin Opleidingen
geldt nu een minimumaantal van vier cur-
Het complete, actuele aanbod van beschik-
kwamen aanvragen binnen voor een totaal
sisten. Mede als gevolg van de stimulerings-
bare opleidingen in de bouwmaterialenhan-
van 670.000 euro. Dit betekent dat de
maatregel is het pas vier keer nodig ge-
del is te vinden op www.hibinopleidingen.
werkgevers die zich hebben aangemeld
weest om de garantieregeling voor kleine
nl. Daarnaast verspreidt Hibin Opleidingen
ruim een kwart van de kosten vergoed krij-
klassen aan te spreken. Tot nu toe werd
tweemaal per jaar de Hibin Opleidingen-
gen. Met deze stimuleringsmaatregel kan
dat minimum in slechts twee gevallen niet
poster. Die biedt – naast het actuele cursus-
dit jaar 10% van de werknemers in de bran-
gehaald en werden de betreffende cursus-
aanbod – extra informatie over opleidingen
che worden opgeleid.
sen daarom afgelast.
en interessante nieuwsitems.
Aanvullend heeft het FCB Hibin geld be-
Deze ontwikkeling past in de uitkomsten
schikbaar gesteld voor scholingsplannen
van de Conjunctuurmeting die Koninklijke
Opleiding Associate Degree voor Hout en Bouw populair De nieuwe duale Hbo-opleiding Associate Degree (Ad) voor commerciële managementfuncties in de bouwmaterialenhandel mag zich in een grote belangstelling verheugen. Eind april werd op de Hogeschool Utrecht een open middag georganiseerd. Druk bezocht; het aantal geïnteresseerde aspirant-studenten overtrof het aantal beschikbare opleidingsplaatsen ruimschoots. De inschrijvingstermijn sluit op 1 juni, de eerste lessen van de opleiding starten in september. De tweejarige opleiding werd ontwikkeld door Hibin Opleidingen in samenwerking met het Hout Opleidingscentrum en het Kenniscentrum Handel.
15
Hibin staat voor dezelfde uitdaging
Uneto-VNI faciliteert duurzame koplopers De installatiebranche werkt al een aantal jaren aan een actief mvo-beleid. In eerste aanleg binnen een mvo-platform dat een visie voor de branche ontwikkelde, maar de laatste tijd ook actief binnen de aangesloten bedrijven. Begin dit jaar nam Uneto-VNI een eigen duurzaamheidsscan in gebruik. De duurzaamheidsscan van Koninklijke Hibin is op de leest van die scan gestoeld.
16
De brancheorganisaties bevinden zich in een
Horizontaal bouwproces
we dat we niet meer uitgaan van gecalcu-
vergelijkbare transitiefase. De markt vraagt
Wim van Dijk, voorzitter van het mvo-
leerde winst, maar van gegarandeerde
bijna met de dag actiever om meetbare re-
platform van Uneto-VNI en directeur van
winst. We weten van elkaar wie wat be-
sultaten; de branche herkent de verande-
Klostermann Nederland b.v. uit Tilburg,
groot. We doen dat al in Stichting Loket
ringen, maar de praktische implementatie
ziet dat het duurzaamheidsdenken leidt
Zuid, waar een aannemer, een w-installa-
van mvo- of duurzaamheidsbeleid is vaak
tot een andere kijk op de eigen rol in de
teur, een EPA-architect en wij als e-instal-
lastig. Zowel Uneto-VNI als Koninklijke
keten. “We gaan naar een horizontaal
lateur samenwerken. “
Hibin werkt daarom enerzijds aan bewust-
bouwproces. Als installatiebranche zitten
wording en anderzijds aan het bieden van
wij nu onder in de keten en hebben we
“Dat gaat natuurlijk niet van de ene op de
concrete instrumenten die leden verder
weinig invloed. Dan kun je ernaar streven
andere dag”, waarschuwt Van Dijk. “Je
kunnen helpen in hun dagelijkse praktijk.
bovenin te komen, maar dan zit er iemand
kiest voor maatschappelijk verantwoord
Uneto-VNI, met circa 5000 leden, heeft
anders onderin. Ik heb steeds gezegd: ‘Je
ondernemen als het bij je bedrijf past. Bij
bijvoorbeeld de cursus ‘MVO-Blikopener’
moet het geheel kantelen naar een hori-
ons is dat eind 2004 al begonnen. We stel-
opgezet als eerste kennismaking met
zontaal proces. Daarmee haal je de druk
den ons de vraag: ‘Wat betekent de keuze
duurzaamheid.
weg en benut je de voordelen van samen-
voor mvo voor onze bedrijfsvoering?’ Als
werken.’ Dit toepassend in projecten, zien
pionier merk je dan snel dat het je heel
veel tijd kost. Maar hoe meer je er met
kom je elke keer wat verder. Dat gaat heel
heid om op eigen kracht een duurzaam-
anderen over praat, hoe makkelijker het
geleidelijk. Naast de p’s van people, planet
heidspositie in te nemen en die in te bren-
wordt. In tegenstelling tot de eerste peri-
en profit moet je, vind ik, ook de p van
gen bij klanten.” Wim van Dijk schat dat
ode hoef ik nu niets meer uit te leggen.
pleasure in de gaten houden. Het moet
de groep koplopers, drie maanden na het
Iedereen weet waar het over gaat en
wel leuk blijven.”
invoeren van de scan, uit circa honderd
waarom het belangrijk is.”
bedrijven bestaat. “Daarover zijn we niet Marktkansen voor koplopers
ontevreden. Als platform hebben we de
De duurzaamheidsscan is na bewustwor-
Wim van Dijk is ervan overtuigd dat een
ambitie om op enig moment overbodig te
ding in de praktijk de volgende stap. Wim
actief duurzaamheidsbeleid ook marktkan-
zijn. Wanneer dat zal zijn, weet ik niet,
van Dijk: “Het helpt te bepalen wat duur-
sen schept. “De markt verandert. De
maar ik zie al wel veel autonomie in het
zaamheid voor jouw bedrijf betekent en
overheid gaat duurzaam inkopen. Er is een
duurzaamheidsstreven ontstaan. We gaan
waar je staat. Wij zijn binnen Klostermann
proactieve groep die daarmee aan de slag
onze jaarlijkse techniekdag en de mvo-
nu zelf bezig met een volgende stap, waar-
gaat. Als duurzaamheidsplatform binnen
themadag integreren. Dat zie ik als een
in we het medewerkerstraject tegen het
Uneto-VNI ontwikkelen we in eerste in-
belangrijk signaal.”
licht houden. Dat is ook weer een proces
stantie voor die groep de instrumenten.
van enkele maanden of een half jaar, en zo
Zo bieden we ondernemers de mogelijk-
17
‘Volumematig zal de omzet niet meer van de nieuwbouw komen’ Michel van Eekert, Buildsight b.v.
“Het bordje ‘niet voor particulieren’ moet van de deur af”
“De grootste uitdaging voor de bouw volgt uit de doelstelling van de overheid om energiebesparing te realiseren binnen de bestaande woningvoorraad. Tot 2020 gaat dat om 100 petajoule*. ‘Meer met Minder’ zorgt wel al voor bewustwording, maar de praktische invulling van die doelstelling moet nog volgen. Daar ligt een kans voor de handel. Maar dan moet het bordje ‘Wij verkopen niet aan particulieren’ wel van de deur af. Volumematig zal de omzet niet meer van de nieuwbouw komen. Het klassieke businessmodel voor de bouwmaterialenhandel moet op de schop.” Michel van Eekert, directeur van Buildsight b.v. (zie kader) twijfelt er niet aan dat aanpassingen aan de bestaande zeven miljoen woningen in Nederland de belangrijkste markt voor de bouwmaterialenhandel zullen vormen. De besparingsdoelstelling van de overheid is daarvoor niet zijn enige argument. Op de Hibin Branchedag op 15 juni licht hij een en ander verder toe én komt hij met meer concrete aanbevelingen voor de bouwmaterialenhandel.
18
“In Nederland gaan we meer naar het mo-
die kennis destilleert hij trends die van
belangrijker voor de handel. Energie en
del dat we ook in andere Europese landen
cruciaal belang zijn voor de handel van de
duurzaamheid zullen daarin een belangrij-
zien. Men koopt een woning in principe
gehele bouwketen. En dus ook voor de
ke rol spelen. Maar de kennis die daarvoor
voor het leven en past die woning aan
bouwmaterialenhandel. Op de Hibin Bran-
nodig is, is nog lang niet toereikend”,
wanneer dat nodig is. In Nederland was
chedag verzorgt Michel van Eekert de in-
waarschuwt hij.
het gebruikelijk dat je de waardestijging
leiding om zo een kader te schetsen voor
van je woning gebruikte om te verhuizen
de duurzaamheidsdiscussie de rest van de
Potentie
naar een grotere woning. Maar die van-
dag. Duurzaamheid, door Van Eekert een
“We hebben in Nederland zeven miljoen
zelfsprekendheid is weg. Mensen zullen
‘containerbegrip’ genoemd, is niet zijn pri-
woningen. Ruwweg de helft daarvan is ge-
langer op hun plek blijven. De markt zal
maire insteek. Hij vertrekt vanuit ontwik-
bouwd in de jaren zestig en zeventig, het
definitief veranderen. De demografische
kelingen in de markt, waar de hang naar
hoogtepunt van de revolutiebouw. Daar
ontwikkelingen geven aan dat de overheid
duurzame producten vanuit opdrachtge-
ligt bouwkundig een enorme opgave. Niet
klaar is met voldoen aan de nieuwbouw-
vers er één van is. De conclusie daaruit is
alleen op het gebied van de herstructure-
behoefte. De dominantie van de overheid
wel dat de verandering die nodig is in de
ring, maar ook voor het renoveren van
in de markt verdwijnt daarmee ook. We
branche, een onmiskenbaar duurzaam-
deze woningen. De herstructurering gaat
gaan naar een volwassen markt, waar de
heidsstempel draagt. “Met nieuwbouw
uitsluitend over de woningen van corpo-
focus verschuift van nieuwbouw naar re-
wordt slechts een beperkte bijdrage gele-
raties, waarvoor meestal vervangende
novatie. Als branche moet je daar je weg
verd aan de verduurzaming van de samen-
nieuwbouw in de plaats komt. Terwijl
in zien te vinden. De klassieke vraag naar
leving. Jaarlijks wordt er niet meer dan 1
voor de koopwoningen uit die periode bij-
grote volumes is weg. Het wordt klein-
procent nieuwe woningen toegevoegd. De
na altijd voor renovatie gekozen zal wor-
schaliger en anders.”
duurzaamheid moet dus vooral in de be-
den. Daarbij is de consument aan de
staande woningvoorraad gehaald worden.
macht. In de overwegingen van die consu-
Veel meer gedifferentieerde markt
Dat besef begint steeds meer door te
ment gaan meer zaken dan alleen de kost-
Vanuit de onderzoeken die Buildsight b.v.
dringen. We gaan dus naar een veel meer
prijs een belangrijke rol spelen. Doordat
uitvoert voor allerhande opdrachtgevers,
gedifferentieerde markt”, vertelt Van Ee-
mensen minder zullen verhuizen, gaat het
heeft Michel van Eekert als geen ander
kert. “Kleinere bouwbedrijven die reno-
niet alleen om de kostprijs van zo’n reno-
zicht op ontwikkelingen in de markt. Uit
vaties uitvoeren, en particulieren worden
vatie, maar vooral ook om de jaarlijkse
Buildsight b.v. biedt marktinformatie en onderzoekstrajecten aan nationaal en internationaal opererende organisaties. Het bedrijf uit Zaltbommel gaat daarbij veel verder dan het ‘kaal’ aanbieden van onderzoeksgegevens en is vooral succesvol in het vertalen van marktinformatie in gericht advies. Om die rol te kunnen invullen beschikt Buildsight b.v. over expertise op het gebied van bouwtechniek, marketing en strategie.
lasten, zoals onderhoudskosten en ener-
Die verschuiving van de macht, die hier en
het bouwkanaal omhoog te werken, dich-
gieverbruik. De overheid en ook energie-
daar een vacuüm doet ontstaan en dus
ter naar de opdrachtgever toe. Dat leidt
maatschappijen zullen daar steeds meer
kansen biedt, wordt volgens Van Eekert
onder andere tot veel meer prefab. Het
op inspelen. De bestaande energielabels
nog onvoldoende onderkend. Hij verbaast
leidt tot een hogere eindkwaliteit en past
zijn in de praktijk nog te vrijblijvend, maar
zich met enige regelmaat over de gelaten-
in het duurzaamheidsplaatje. De industrie
je kunt erop rekenen dat er steeds meer
heid waarmee zijn boodschap van noodza-
gaat daarmee niet alleen om de aannemer
inzicht gevraagd zal worden in de ver-
kelijke verandering wordt ontvangen. “Ik
heen, maar in potentie ook om de handel.
bruikskosten van woningen.”
stond laatst voor een groep aannemers,
De fundamentele fout in de huidige
toch een beroepsgroep die onder druk
machtsverhoudingen zit in het onderlinge
Macht
staat, maar kon de mensen daar niet echt
wantrouwen. Een aannemer wil geen vas-
“Sinds 1945 is er niet meer zoveel veran-
overtuigen dat verandering noodzakelijk
te leveranciers, omdat hij denkt dat hij uit-
derd in de bouw. Als je goed kijkt, is er
is. Dat komt, denk ik, omdat de aannemer
eindelijk te veel gaat betalen. De handel
zelfs niet zoveel veranderd sinds 1584. Er
die recessie eigenlijk niet zo erg vindt.
doet mee in dat spel en is dus aan de
is iemand die tekent, iemand die het
Aannemers maken hun marge op inkoop
macht van de aannemer overgeleverd.
maakt en iemand die de benodigde spullen
en meerwerk. Alles wat daartussen zit,
Dan laat je de ontwikkelingen dus over je
levert. De grootste veranderingen die zich
zijn chaos en faalkosten. De recessie geeft
heen komen. De handel moet mee gaan
gaan voordoen, liggen niet zozeer in mate-
hen ruimte om te onderhandelen over de
denken met de leveranciers en met de op-
rialen en de verschillende functies, als wel
prijs van de inkoop, waarmee de marge
drachtgevers. Die opdrachtgevers zijn
in de machtsverdeling. De macht ligt nu bij
wordt veiliggesteld. De macht die de aan-
steeds vaker consumenten. Daar moeten
grote uitvoerende partijen: de aannemers,
nemer had op basis van het bestek, ver-
bewust keuzes in gemaakt worden. Geen
de projectontwikkelaars. Maar ook die
dwijnt. Die positie gaf de aannemer de
keuzes maken is het ergste wat je kunt
zullen zich moeten aanpassen. Het decen-
ruimte om altijd op basis van prijs te on-
doen.”
trale beleid krijgt nu zijn beslag, waardoor
derhandelen. En het eerste wat zo’n aan-
bijvoorbeeld de grondposities niet meer
nemer dan doet, is de ‘branding’ van een
doorslaggevend zijn. Dit proces was al in-
product afhalen en het product onherken-
gezet en wordt nu nog eens versneld door
baar doorsluizen. Het is dan ook volstrekt
de recessie.”
logisch dat de industrie probeert zich in
*Eén petajoule = 1015 joule = 277,77 miljoen kWh).
19
Duurzaamheid volgens Hibin-leden Duurzaamheid dringt gestaag door tot in de haarvaten van de bouwmaterialenhandel. Steeds meer Hibin-leden en buitengewone leden zijn ‘groen’ bezig in meerdere bedrijfsprocessen. Van een dak dat stikstofdioxide uit de lucht haalt tot ‘groene’ bakstenen. En van keukens gemaakt van bamboe tot een centraal aangestuurd logsitiek systeem. Vier voorbeelden uit de dagelijkse praktijk van de branche. gemiddeld 17.000 km per jaar aflegt.
betreft de toekomst onderzoekt MONIER
Bewuste keuze van MONIER om zich te
de mogelijkheden tot het ontwikkelen van
richten op ontwikkelingen in het kader van
een aantal ideeën waarmee aan daken func-
energiebesparende maatregelen en duur-
ties worden toegevoegd met een milieube-
zaam bouwen. De toeleverancier en fabri-
schermende werking. Daarnaast wordt er
kant van materialen voor hellende daken
gefocust op zonne-energiesystemen.
merkt dat de vraag van aannemers en op-
20
drachtgevers naar duurzame producten
Wienerberger: ‘groene’ bakstenen
MONIER:
stijgt. En dus speelt MONIER er op in. Dat
Wienerberger, wereldmarktleider in kera-
stikstofdioxideneutraliserend dak
is overigens niet iets van de laatste tijd: al
mische bouwmaterialen, besloot zich te
Een dak dat stikstofdioxide uit de lucht
twintig jaar geleden introduceerde het be-
focussen op hergebruik van materialen. En
haalt? Inderdaad, dat doet het MONIER
drijf een alternatief voor lood. Dit Waka-
dan in het bijzonder: hoe de productieke-
Auranox dak. Een dak met een oppervlakte
flex (gemaakt van polyisobutyleen), materi-
ten nog verder te sluiten dan alleen door
van 200 m2 neutraliseert de stikstofdioxi-
aal dat het milieu niet belast, recyclebaar is
het toepassen van recycling. Wienerber-
de-uitstoot van een personenauto die
en geen giftige stoffen bevat. En voor wat
ger besloot zich daar waar mogelijk al in
beschikbaar. ‘Pronkstuk’ in de showroom van Alno: de Kitzchen keuken. Geheel op-
Resultaten Logistieke Scan zijn bekend
gebouwd uit bamboe. Gecombineerd met een werkblad van ECO (bestaat voor 75%
De eerste resultaten van de Logistieke Scan
uit gerecycled glas, porselein en spiegel-
zijn bekend. Bij acht Hibinleden werden de
glas, verder restmateriaal zoals resten
afgelopen maanden de logistieke en trans-
kwarts of steen van stortplaatsen) biedt
portprocessen onder de loep genomen.
het bedrijf zo een compleet duurzame
Doel: kijken hoe en waar slimmer gewerkt
keuken. Verder biedt Alno energiezuinige
en dus bespaard kan worden. Dit is een
de ontwerpfase te richten op de eindig-
apparatuur, waarmee bespaard kan wor-
samenwerkingsverband van Koninklijke
heid van producten. Dat is in de praktijk
den op energieverbruik. Een slimme inves-
Hibin en TNO. Bedoeling is dat alle bij Ko-
gebracht bij de productie van bakstenen.
tering in de toekomst, want de vraag naar
ninklijke Hibin aangesloten bedrijven straks
Het bedrijf maakt daarbij gebruik van een
duurzame producten gaat alleen nog maar
kosteloos kunnen profiteren van de oplos-
vulstof, die bestaat uit gezuiverde en ‘in
toenemen, daarvan is het bedrijf zeker.
singen, tips en aanbevelingen die uit dit onderzoek voortkomen.
een vorig leven’ al gebakken klei-elementen. Door deze vulstof te hergebruiken is
Van Buren Bouwmaterialen: cen-
voor een nieuwe productie van keramiek
traal aangestuurd logistiek systeem
Jannette de Bes, namens TNO betrokken
aanzienlijk minder verse klei nodig. Resul-
Van Buren Bouwmaterialen koos acht jaar
bij de Logistieke Scan: “Begin dit jaar heb-
taat: minder bouw- en sloopafval, en be-
geleden bewust voor een centraal aange-
ben we samen met de acht deelnemende
sparing op energiekosten. In dit zoge-
stuurd logistiek systeem. Met acht vesti-
Hibin-leden bepaald tegen welke thema’s en
naamde
werkt
gingen, een wagenpark van ruim 27
knelpunten ze aanlopen. Daaruit zijn zes
Wienerberger samen met diverse partijen
vrachtauto’s en zo’n 30 chauffeurs in
onderwerpen gekomen, die we in work-
in het project Kringbouw. Dat leidde tot
dienst een slimme zet. Het levert de leve-
shops
een model om alle steenachtige bouw- en
rancier van duurzame bouwmaterialen
grondvorm, logistiek in kantoren, hoe sa-
sloopafval in een gesloten kringloop op-
aanzienlijke kostenbesparingen op, maar
men te werken met externe partijen en de
nieuw te gebruiken voor de fabricage van
ook een essentiële bijdrage aan een beter
toekomst van de bouwmaterialenhandel.
bouwmaterialen.
milieu. Dat kan dankzij aangepaste soft-
Daaruit komen een aantal tips and tools. ”
upcyclingsprocédé
bespreken:
transport,
voorraad,
ware in het automatiseringspakket. Bovendien maakt het bedrijf gebruik van
Duurzame logistiek is een item dat steeds
CarrierWeb, een communicatie- en voer-
meer doordringt binnen de bouwmateria-
tuigvolgsysteem. Dat maakt het mogelijk
lenhandel, constateert De Bes. “Een aantal
om door middel van berichten te commu-
grote partijen is al een flink eind op weg
niceren met elke chauffeur, zijn voertuig
met het verwerken van duurzaamheid in
te volgen en rijstijlanalyses te maken. Ook
het bedrijfsproces. Dat is ook slim, want de
kan worden becijferd hoe laat een chauf-
eisen vanuit bijvoorbeeld aannemers om
feur bij een klant arriveert en kan bij
‘groen’ uit te voeren worden steeds concre-
Alno Keukenstudio:
spoedgevallen de dichtstbijzijnde chauffeur
ter. Kleinere bedrijven in de branche zijn in
keukens van bamboe
worden ingeschakeld. Tenslotte zorgen
sommige gevallen nog niet zo ver. Begrijpe-
Duurzame bedrijven zijn succesvoller is de
Logistieke Prestatie Indicatoren ervoor
lijk, als gevolg van crisis hebben ze moeite
overtuiging van Alno Keukenstudio Zwol-
dat brandstofverbruik en onderhoudskos-
genoeg om het hoofd boven water te hou-
le. Het bedrijf koos daarom bewust voor
ten positief worden gestuurd. De perfecte
den en is dat dus de prioriteit. Maar met
een duurzame uitstraling dankzij een as-
koppeling van efficiency aan duurzaam-
het oog op de toekomst is het echt slim om
sortiment met keukens gemaakt van bam-
heid, is de overtuiging van Van Buren.
ermee aan de slag te zijn.”
boe. Het levert Alno aanzienlijk meer traffic op in de showroom. Bamboe is ideaal voor verwerking, omdat het goedkoop is,
Lees meer in het ‘Themadossier duurzaam-
eenvoudig te bewerken en ruimschoots
heid’ op www.hibin.nl.
21
Duurzaamheid: markt vraagt om keurmerk en advies Bijna driekwart van de handelaren ziet keurmerken op materialen steeds belangrijker worden door de toenemende focus van hun klanten op duurzaamheid. Veel handelaren beschouwen deze nieuwe kwaliteitsgaranties inmiddels zelfs al als verkoopargument. De bouw moet er hierbij wel voor waken dat er niet te veel keurmerken in de schappen komen, waardoor de waarde ervan verloren gaat. Dit blijkt uit onderzoek van BouwKennis. Duurzaamheid is tegenwoordig niet langer
Dit toenemende belang van keurmerken
waarde verliezen door de enorme hoeveel-
een pre, maar een absolute must binnen de
heeft vanzelfsprekend ook gevolgen voor
heid die er in de bouwketen zijn. Bijna een-
bouwkolom. De roep van consumenten en
de strategie van de bouwmaterialenhandel.
derde van de handelaren vindt de enorme
eindgebruikers om duurzaamheid klinkt van-
Wanneer een dergelijk groot percentage
hoeveelheid keurmerken echter geen pro-
uit milieuoogpunt steeds sterker. De over-
van hun afnemers een toenemend belang
bleem. Ook volgens andere marktpartijen
heid streeft bovendien serieuze klimaatdoel-
hecht aan milieukeurmerken op materialen,
verliezen keurmerken hun waarde door de
stellingen
duurzaamheid
kunnen handelaren dit niet negeren. Vooral
enorme hoeveelheid die er in de keten zijn.
roodomrand op de agenda staat. Tot 2020
onder aannemers worden milieukeurmer-
Dit geldt vooral voor zowel aannemers
moeten er bijvoorbeeld jaarlijks maar liefst
ken steeds belangrijker. Van de handelaren
GWW als aannemers B&U.
300.000 bestaande gebouwen ‘verduur-
zelf geeft 69% aan dat milieukeurmerken
zaamd’ worden. De overheid wil daarnaast
op materialen steeds belangrijker worden
Onderscheidend vermogen
dit jaar al 100% duurzaam inkopen. Of en in
doordat hun klanten zich in toenemende
De focus op duurzaamheid neemt in de
welke mate dit werkelijk zal lukken, weet
mate focussen op duurzaamheid. Slechts
maatschappij en in de bouwkolom toe. Als
niemand. Maar het staat vast dat zulke ont-
19% is het hiermee oneens.
gevolg hiervan worden milieukeurmerken
na
waarbij
wikkelingen de vraag naar duurzaamheid de komende jaren nog flink zal aanwakkeren.
op materialen belangrijker. Voor de handel De groeiende focus op duurzaamheid
betekent dit dat het keurmerk een ver-
vormt voor de handel welhaast een ‘ver-
koopargument wordt. Hierbij moet wel
Keurmerken belangrijker
plichting’ om het assortiment hierop aan te
opgepast worden dat er niet teveel keur-
Ook in de bouwsector is men ervan door-
passen. Maar diezelfde aandacht voor duur-
merken komen.
drongen dat ‘groen’ verkoopt. Hierbij
zaamheid biedt marketeers in de bouwma-
wordt ook de roep om meetbaarheid gro-
terialenhandel tegelijkertijd ook de nodige
Een overdaad aan keurmerken zorgt er
ter. Zowel afnemers, eindgebruikers als op-
strategische aanknopingspunten. Door in
voor dat potentiële kopers door de bomen
drachtgevers zoeken immers een vorm van
te spelen op de groeiende vraag naar keur-
het bos niet meer zien en het ene keur-
garantie dat zij ook echt het duurzame re-
merken, kunnen deze ingezet worden als
merk verwarren met het andere. Dit lijkt
sultaat krijgen dat ze voor ogen hebben.
verkoopargument. Van de handelaren is
bijvoorbeeld momenteel gaande in de
Door de toegenomen focus op duurzaam-
65% het (zeer) eens met de stelling ‘Keur-
foodsector. Daarnaast verliezen gelabelde
heid, neemt daarom ook de aandacht voor
merken op het gebied van duurzaamheid
producten hun onderscheidende vermogen
keurmerken toe.
zijn een belangrijk verkoopargument rich-
als er te veel verschillende en onduidelijke
ting mijn eigen klanten’. Hiermee is 21% het
keurmerken in de schappen liggen.
Gemiddeld 55% van de partijen uit de
(zeer) oneens. Handelaren merken dus dat
bouwkolom beaamt dit, en is het (zeer)
hun klanten gevoelig zijn voor keurmerken
Handelaren kunnen een wildgroei aan
eens met de stelling ‘Door toenemende fo-
als verkoopargument.
keurmerken zelf in meer of mindere mate
cus van mijn klanten op duurzaamheid,
22
beperken. Dit kan bijvoorbeeld door kri-
worden milieukeurmerken op materialen
Overdaad schaadt
tisch te kijken naar de toegevoegde waarde
steeds belangrijker’. Partijen merken dus
Handelaren doen er hierbij wel goed aan
die nieuwe keurmerken hebben voor de
dat de focus van hun afnemers op duur-
om selectief te zijn in het aantal keurmer-
klant, voordat ze deze in hun assortiment
zaamheid toeneemt. En dat hierdoor keur-
ken dat ze in hun assortiment opnemen.
opnemen. Op de lange termijn gaat het on-
merken voor hun eigen organisatie belang-
Ongeveer de helft van de handelaren geeft
derscheidende vermogen van keurmerken
rijker worden.
aan dat zij vinden dat keurmerken hun
echter ten onder aan het eigen succes. Er
komt namelijk een moment waarop het gewoon is dat producten een keurmerk dragen. Het aantal marktpartijen dat aangeeft dat labels hun waarde verliezen door de enorme hoeveelheid die er zijn, wijst hierop. Daarnaast zijn keurmerken bedoeld om door veel producten en fabrikanten overgenomen te worden. Zodra concurrerende producten dezelfde keurmerken dragen, verdwijnt het onderscheidende vermogen. Adviesrol In de tussentijd kunnen handelaren wel degelijk meerwaarde behalen door keurmerken op te nemen in hun assortiment en communicatie. Een bijzondere rol is hierbij weggelegd voor hun kennis van de vele keurmerken. De handel staat binnen de
Zeer mee eens
Mee eens
Neutraal
Oneens
Zeer oneens
Weet niet/geen mening
bouwkolom op een centrale plek, als tus-
11
61
18
5
2
4
6
55
18
18
2
2
7
54
15
17
2
5
Klussenbedrijf
6
45
32
17
0
0
Afbouwers
2
42
33
18
2
3
Installateurs
4
54
19
13
5
5
Handel
10
59
10
17
2
2
senpersoon voor fabrikanten van bouwma-
Door de toenemende focus
terialen en hun klanten. Door voldoende
van mijn klanten op duur-
aandacht te besteden aan hun adviesfunc-
zaamheid, worden milieu-
tie, kunnen handelaren klanten ondanks de
keurmerken op materialen
vele bomen door het bos leiden. Bijvoor-
steeds belangrijker (in%)
beeld door met duidelijk instore materiaal of goed getrainde medewerkers de kenmerken en kwaliteiten van specifieke keurmerken uiteen te zetten. Voor de adviesrol van de handel is bovendien nog een andere taak weggelegd. Niet alleen de duurzaamheid van de bouwmate-
Architecten Aannemers B&U Aannemers GWW
rialen speelt een rol. Het geheel van het bouwproces is groter dan de som der de-
Keurmerken op het gebied van duurzaamheid zijn een belangrijk verkoopar-
len. Daarom wordt ook de duurzaamheid
gument richting mijn eigen klanten (in%)
van het bouwproces tegen het licht gehou-
Handel
15
50
13
18
3
3
den. Dit biedt fabrikanten en handelaren de gelegenheid om hun klanten te bedienen
Door de enorme hoeveelheid keurmerken in de bouwketen verliezen keurmer-
met advies over duurzame processen, naast
ken hun waarde voor mij ( in %)
de levering van duurzame materialen. Momenteel bieden keurmerken de handel kansen als verkoopargument en als manier om onderscheidend vermogen te creëren door goed advies. Als er meer keurmerken komen en meer materialen hetzelfde keurmerk dragen, verliest het verkoopargument aan kracht. De adviesfunctie wordt dan nog belangrijker.
Aannemers GWW
10
45
15
20
3
8
Aannemers B&U
6
48
Afbouwers
7
48
23
19
2
2
23
15
5
3
Handel
10
41
Installateurs
15
35
15
31
0
3
21
23
1
5
Klussenbedrijf
6
44
Architecten
11
34
22
24
2
1
25
25
4
2
Bron: Bouwkennis, maart 2010
23
Dynamische kalender
Cursuskalender
15 juni
Hibin Branchedag
3 juni
Bouwdeelcursus Installaties in Badkamer en Keuken
15 juni
Algemene Ledenvergadering
9 juni
Telefoneren in de bouwmaterialenhandel
29 juni
Cao-onderhandelingen
7 september
Bouwen en Bouwmaterialen A (Assortiment & Klanten)
8 september
CTB-3 (Resultaatgericht accountmanagement)
31 augustus
Bijeenkomst Bestuur Koninklijke Hibin
15 september
De Klant in de Showroom
8 september
Overleg Buitengewone Leden
16 september
CTB-1 (Bouwen en Bouwmaterialen C)
27 september
Hout Vakbeurs Ahoy Rotterdam
16 september
Bestek en tekening lezen
16 september
Bouwdeelcursus Fundering & Vloeren
4 oktober
Vergadering Afdelingsvoorzitters
21 september
CTB-2 (Projectverkoop en -belevering)
12 oktober
Bijeenkomst Commissie Vakopleiding
22 september
Bouwen en bouwmaterialen B (Verkoop in kort bestek)
12 oktober
Bijeenkomst Bestuur Koninklijke Hibin
30 september
Bouwdeelcursus Buitenwanden
10 novenber
Vergadering Hibin Adviesraad
14 oktober
Bouwdeelcursus Binnenwanden
10 novenber
Vergadering Commissie van Toelating
12 novenber
Vergadering Fonds Collectieve Belangen
2 november
Bouwdeelcursus Hellend Dak
18 novenber
Bijeenkomst Afdeling Zeeland
2 november
Logistiek in de bouwmaterialenhandel
18 november
1 december
Bouwdeelcursus Ramen en deuren
Bijeenkomst Hibin bestuur
2 december
16 december
Bouwdeelcursus Tegels op Wanden en Vloeren Bouwdeelcursus Installaties in Badkamer en Keuken
Kijk voor meer informatie op: www.hibin.nl
Colofon Hibinfo is een uitgave van de Koninklijke Vereniging van Handelaren in Bouwmaterialen in Nederland (Koninklijke Hibin). Hibinfo verschijnt tweemaandelijks en wordt verspreid onder leden en relaties van de Koninklijke Hibin. Overname van artikelen uit deze uitgave is, mits integraal, toegestaan onder voorwaarde van bronvermelding. Oplage: 1.300 Redactieadres: Koninklijke Hibin, t.a.v. Peter van Heijgen, postbus 2161, 6802 CD Arnhem, 026 - 363 35 55,
[email protected]. Redactiecommissie: Jaap Breunesse, Peter van Heijgen, Ghislaine Hoenderboom en Gert Smit. Concept, tekst, ontwerp en lay-out: Bijl, partners in public relations, Rotterdam.
