Juffrouw Jo leeft bewust ouderwets Nieuw Joep Bertrams

Juffrouw Jo leeft bewust ouderwets Nieuw Joep Bertrams Buurtregisseurs zijn doeners 7 Annemarie van Gaal over geld 10 Dossier: verkiezingen 20/21 MUGwijzer: alle adressen 22/24

UITKERING BEËINDIGD?

088 - BIJSTAND VOCAAT . NL

[email protected]

(088 - 245 78 26) WWW.VOCAAT.NL

Gratis Rechtshulp voor minima

020 - 627 37 95 Uitkeringen, Arbeidsrecht en Strafrecht

Willering Advocaten Singel 190 Amsterdam - www.willering-advocaten.nl

Heeft u problemen met uw uitkering? Walker & Wittensleger advocaten tel. 020-6730055

Zie advertentie pagina 18

de maand MUG

Inhoud

MUG begint de nieuwe maand met een overzicht van de vorige. Welke gebeurtenissen, wetswijzigingen of politieke ideetjes raakten uw portemonnee? Wie kwam voor uw belangen op? Waar werd u wijzer van? Wat hielp u aan werk of zorgde ervoor dat u het straks wat beter hebt? MUG maakt de balans op.

5

• MUG gaat op bezoek bij de Voedselbank • De Ombudsman over inkomensverlies •

8

• Beter netwerken met virtuele liftcentrale • Rommelwinkel/Coffeeshop Sanementereng in bestaan bedreigd •

12

• Café Rosé voor oudere homo’s • Günter Wallraff heeft nieuw undercover-boek geschreven •

27

• Jeugdsportfonds geeft jongeren de kans lekker te sporten • 2/3 De Maand MUG 9, 10 Achtergrond: Interview met schrijfster Henna Goudzand over integratie | 14 Kunst & Cultuur: Broedplaats Garage Notweg | 19 Studentenpagina: bij de ROC Horecaopleiding | 31 Koopwijzer: Weggeefwinkels | Rubrieken: | 5 Hoe kom je de maand door met weinig geld | 9 Werken met DWI | 11 Andere kant van het loket | 14 Ramsj | 28 Jacques Peeters | 29 Betoog van Mareen van der Pligt(SP) over re-integratie foto voorpagina: John Melskens

Rechtsgeleerden hebben geprotesteerd tegen het voorstel, dat in strijd zou zijn met de grondwet en het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens.

 Mogelijkheden voor huisbezoek uitgebreid Het kabinet geeft groen licht aan gemeenten, UWV en de Sociale Verzekeringsbank (SVB) om onaangekondigd op huisbezoek te gaan bij mensen die bijstand, kinderbijslag, weduwen- en wezenpensioen of AOW ontvangen. Wie niet thuis geeft, wordt gekort. Een verdenking is niet meer nodig. Dat staat in een wetsvoorstel dat de Tweede Kamer in behandeling heeft. In Amsterdam wordt iedereen die een bijstandsuitkering aanvraagt al aan zo’n huisbezoek onderworpen.

 Sociale dienst wil af van bijzondere bijstand De aanvullende regelingen voor bijstandsgerechtigden zijn te duur. Daarom moeten gemeenten het mes zetten in de bijzondere bijstand, langdurigheidstoeslagen, scholierenvergoedingen etcetera. Dat vindt René Paas, voorzitter van de vereniging van directeuren van sociale diensten (Divosa). Hij erkent dat gemeenten minder ruimte krijgen voor maatwerk binnen hun armoedebeleid. Maar volgens Paas valt er met een versimpeling van het minimabeleid nog veel te verdienen. De komende bezuinigingen maken dat ook hard nodig, ‘om de financiële positie van de bijstands-

Peter van StraAten

gerechtigden te beschermen’. De opbrengst kan worden gebruikt om álle bijstandsgerechtigden wat extra’s te geven, suggereert Paas.  Rotterdam heft werkloosheid op Binnen vier jaar is in Rotterdam geen werkloze meer te vinden, als het aan verantwoordelijk wethouder Dominic Schrijer (PvdA) ligt. Wie een uitkering heeft, moet daar, al dan niet gesubsidieerd, voor werken. Binnen twee jaar moet men doorstromen naar een reguliere baan. Wie niet meedoet, verliest zijn uitkering. De plannen vertonen verdacht veel gelijkenis met de Melkert-banen uit de jaren negentig. Die flopten, juist vanwege de doorstroom die niet lukte. Wethouder Schrijer heeft daarvoor een oplossing gevonden. Hij legt dit keer de verantwoordelijkheid voor de doorstroom niet bij werkgevers

maar bij de sociale diensten; kennelijk schept korten op uitkeringen meer werkgelegenheid dan het subsidiëren van werkgevers. Schrijer verwacht iedereen een baan aan te kunnen bieden ‘die bij zijn kwaliteiten past’.

 60.000 mensen zonder begeleiding AWBZ De eerste negen maanden van het vorige jaar zijn ruim 60 duizend mensen hun vergoeding voor ‘activerende en ondersteunende begeleiding’ via de AWBZ kwijtgeraakt. Vooral psychiatrische patiënten, ouderen en verstandelijk gehandicapten zijn de dupe. Het betreft onder meer daklozenopvang, hulp aan ouderen, boodschappendiensten en begeleiding van (gedrags)gestoorde jongeren. Een en ander is het gevolg van een aanscherping van de eisen om voor deze zorg in aanmerking te komen. Het Centrum Indicatiesteling Zorg (CIZ), verantwoordelijk voor toekenning van AWBZ-zorg, kan niet zeggen hoeveel geld er tot nu toe met de bezuiniging is bespaard. Cliëntenraden maken zich echter grote zorgen over de groepen die worden getroffen, ‘de meest kwetsbaren in de samenleving’.  Vooral zelfstandigen betalen de crisis Het inkomen van zelfstandigen en kleine ondernemers is in het laatste kwartaal van 2009 gemiddeld met 12 procent geslonken. Werknemers met een vaste baan gingen er nog 1,8 procent op vooruit. Volgens het CBS, dat voor de eerste keer cijfers publiceert over zelfstandigen, ontstaat er een duidelijke tweedeling bij de inkomensontwikkeling in Nederland. Het besteedbare inkomen van alle huishoudens daalde het laatste kwartaal vorig jaar gemiddeld met 3,3 procent. Die daling lijkt vooral voor rekening van kleinze zelfstandigen (ZZP-ers, freelancers) te komen.  SP: chippen tóch duurder dan strippen Tegen alle afspraken in blijkt in veel gevallen reizen met de ov-chipkaart fors duurder uit te vallen dan reizen met de strippenkaart. Dat blijkt uit een onderzoek dat de SP heeft uitgevoerd. Onderzoekers vergeleken in zes steden de prijzen van tweeduizend ritten. In Amsterdam valt het nog mee: hier reist men met de chipkaart gemiddeld ‘slechts’ 5 procent duurder dan met de strippenkaart. In Arnhem liep het verschil

$

 !

" # !
"
!#! 



 

 ### %
 

 #
!

2 Ac t ueel

feb ruar i

2010

m ug m aga zine

redactioneel

Stationshal wordt afgesloten

voor inwoners van Amsterdam-Noord, die niet over een OV-chipkaart beschikken. Dat wordt een flink eind omlopen als de toegangspoorten, die onlangs in de stationshal zijn geplaatst, in werking worden gesteld. In de deelraad van Amsterdam-Centrum hebben de poortjes tot ongeruste vragen geleid: ‘Moeten noordelingen straks echt honderden meters omlopen om het centrum in te kunnen? Geldt hier geen recht van overpad?’ De NS belooft een nieuwe passage onder de hal voor voetgangers én fietsers, die geen toegang biedt tot de perrons. Volgens de NS wordt die tunnel de komende jaren aangelegd, opening misschien in 2015. Tot die tijd moeten noordelingen een OV-chipkaart hebben om via CS op het Damrak te geraken. De NS garandeert wel: ,,Als je binnen een half uur uitcheckt, wordt het bedrag teruggestort.’’ Noorderlingen zullen hoe dan ook een chipkaart moeten aanschaffen om naar het centrum te mogen doorsteken. Foto: John Melskens

op tot 22 procent. De SP eist nu van staatssecretaris Huizinga van Verkeer dat ze haar beloften waarmaakt en de verschillen wegwerkt. Tot dan mag de chipkaart niet worden verplicht. Huizinga heeft laten weten de prijsverschillen te zullen onderzoeken. Vraag schuldhulp flink gestegen... De vraag naar schuldhulpverlening is in Amsterdam vorig jaar met 20 procent gestegen, van 10.529 naar 12.681 aanvragen. Het aantal aanvragen van ondernemers is verdubbeld naar een totaal van zeshonderd. Ook is de vraag van DWI-klanten met een re-integratietraject met 54 procent gestegen. 60 Procent van alle aanvragers heeft een minimuminkomen; 40 procent heeft een bijstandsuitkering. De stijging is te

wijten aan de crisis maar deels ook het gevolg van een grotere bekendheid met de hulpverlening, zegt Rudy Lion Sjin Tjoe, woordvoerder van wethouder Ossel van Werk en Inkomen. ... maar de wachtlijsten zijn weggewerkt Intussen is de gemeente er wel in geslaagd de wachtlijsten voor schuldhulpverlening weg te werken. Als gevolg van de toenemende vraag naar schuldhulp ontstonden halverwege 209 wachtlijsten. Verantwoordelijk wethouder Ossel sprak daarop zijn zorgen uit: ,,Vooral in tijden van crisis is het onaanvaardbaar dat m u g m aga zine

er sprake is van wachtlijsten in de schuldhulpverlening.” Ossel is erg gelukkig met het wegwerken van de wachtlijsten. ,,Meer Amsterdammers kunnen nu sneller van hun schulden worden afgeholpen.” De wethouder gaat zich de komende tijd inzetten om de effectiviteit van de hulpverlening te vergroten.

DE MAN ZONDER GELD Marc Boyle, een dertigjarige Britse econoom, heeft een jaar zonder geld geleefd. Wonen deed hij bij een boer waarvoor hij een paar dagen in de week werkte en zijn voedsel verbouwde hij zelf. Zijn kleren fabriceerde hij van verschillende kledingstukken die al waren weggegooid en zijn tanden poetste hij met zeeschuim. Middels zonne-energie laadde hij zijn laptop op en de mobiele telefoon die hij had meegenomen, werd alleen gebruikt voor inkomende berichten. Warm water verkreeg hij met behulp van zonnepanelen. Om te vieren dat hij een jaar lang heeft geleefd zonder een penny uit te geven, organiseerde hij een groot feest in Bristol met mensen die dit doel elke dag nastreven, de Freeganisten. Dat zijn mensen die zich tegen de kapitalistische maatschappij hebben gekeerd omdat volgens hen dit systeem een ongelijkheid in stand houdt die verantwoordelijk is voor honger, oorlog en milieuvervuiling. Een Freegan leeft voornamelijk van wat over is. Bezwaarlijk is weer wel, dat een Freegan niet kan leven zonder een kapitalist in zijn nabijheid. Het feest dat Marc Boyle gaf, mocht in dit licht dan ook niets kosten en dat is gelukt. Stroom werd opgewekt door generatoren te voeden met trappedalen en het driegangenmenu voor de 250 gasten was met behulp van 50 vrijwilligers kosteloos bij elkaar gescharreld.

Schuld ook aandacht landelijke politiek Schuldenaars die voor hulp aankloppen, moeten binnen vier weken uitsluitsel hebben. Ook moeten schuldhulpverleners vaker kijken naar de oorzaak van schuld. Staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken heeft hiertoe een wetsvoorstel ingediend. Die wet moet een definitief einde maken aan de wachtlijsten voor schuldhulp. De hulpverlening moet toegankelijker worden en de trajecten inzichtelijker. Allemaal sneller arm Hoewel het Centraal Bureau voor de Satistiek (CBS) al anderhalf jaar meldt dat we minder geld hebben, daalde ons gemiddelde inkomen nog nooit eerder zo snel als in het afgelopen kwartaal. In totaal hadden consumenten 3,3 procent minder te besteden dan in dezelfde periode vorig jaar. Onder andere het sterk gedaalde inkomen van zelfstandigen, de gestegen pensioenpremies en de sterk oplopende werkloosheid zijn debet aan de gemiddelde daling van inkomens. Werkgever stopt met 63 en ziet oudere niet zitten Dat werknemers door moeten werken tot hun 67ste vinden werkgevers prima, maar dan wel bij een andere baas. Ook wil de gemiddelde werkgever zelf na zijn 63ste jaar stoppen, blijkt uit een onderzoek van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) onder duizend werkgevers. Slechts eentiende van de werkgevers geeft aan na het 65ste jaar door te blijven werken. De meeste werkgevers vinden oudere werknemers duur, inflexibel, vaker ziek en minder productief.

Opzienbarend nieuws uit Rotterdam: PvdA-wethouder Dominic Schrijer belooft de havenstad ‘werklozenvrij’ te maken. Iedereen met een bijstandsuitkering krijgt werk aangeboden. Om een betaalde baan zal het niet gaan maar om vrijwilligerswerk en leer-/ werktrajecten. Geen zin om met behoud van bijstand aan de slag te gaan, dan trekt Schrijer de uitkering in. Dit lijkt op werkverschaffing, al hebben ze in Rotterdam nog geen plannen voor een ‘Rotterdams Bos’ (Het Amsterdamse Bos werd in de jaren dertig door werklozen aangelegd). Ervaring hebben ze in Rotterdam overigens wel met ‘tewerkstelling’. Bijstandsgerechtigden zijn al naar Albert Heijn gestuurd om boodschappen in te pakken. Een nuttige leer-/ werkervaring, waar je in een sollicitatie mee kunt pronken? Er is nuttiger werk denkbaar, waar werklozen én de maatschappij echt iets aan hebben. Serieus werk, dat nu blijft liggen en het verdient om te worden beloond met echt loon. Dat kan maatschappelijk nuttig, door de overheid gesubsidieerd werk zijn maar ook vanwege efficiency en winstcijfers weggesaneerd werk in het bedrijfsleven. Zo zou AH service kunnen bieden met regulier betaalde winkelassistenten, die boodschappen inpakken en ze bij oudere buurtbewoners thuisbezorgen. De overheid kan zulk werk aantrekkelijk maken door het geld dat nu aan bijstand wordt uitgegeven de eerste tijd als subsidie aan de werkgever uit te keren. Er valt genoeg serieus, betaald werk te bedenken, zonder naar een jaren-dertigmaatregel te grijpen die werklozen tot dwangarbeiders degradeert en werkgevers lui maakt. Geen werkverschaffing is de ‘aanstelling’ van Joep Bertrams als vaste MUGcartoonist. Meer een kwestie van ‘aan de bal blijven’, zoals de Amsterdamse wethouder Freek Ossel zijn aanpak van de werkloosheid noemt. Het Parool had genoeg van Joep; MUG niet! Met trots presenteren wij Bertrams’ eerste sportprent in MUG, op pagina 29: ‘Hoe Balkenende er tijdens het Irak-debat een potje van maakte.’ Het Parool heeft inmiddels ingezien dat Amsterdammers hun Joep niet kwijt willen. Nu dus in Het Parool én in MUG Magazine. Joop Lahaise feb ruar i

2010 Ac t ueel 3

ombudsman

achter het nieuws

rondkomen

Voedselbank is anno 2010 nog steeds broodnodig Gemeentelijk ombudsman Ulco van de Pol behandelt klachten van burgers. Het instituut Gemeentelijke Ombudsman is zowel binnen de gemeente als bij burgers een algemeen aanvaard begrip. Dat is echter niet altijd zo geweest. Bij het overlijden van mijn voorgangster Nora Salomons, op 11 januari van dit jaar, wil ik hier graag nog even bij stilstaan. Nora Salomons heeft haar positie als eerste ombudsman van Amsterdam vaak moeten bevechten. Aan haar benoeming in oktober 1986 was al een jarenlange discussie in de gemeenteraad voorafgegaan. Maar ook na haar aantreden werd ze niet altijd met open armen door de gemeente ontvangen. Zo had de gemeente maar een halve formatieplaats voor haar beschikbaar gesteld en was er geen kantoor voor haar geregeld. Veel gemeentelijke diensten zagen aanvankelijk weinig heil in haar bemoeienis. Met Nora Salomons viel echter niet te spotten. Als voormalig Tweede Kamerlid bezat ze een kritische blik en een goede neus voor politiek bestuurlijke verhoudingen. Tijdens discussies vormde ze met haar markante persoonlijkheid een geduchte tegenstander. Aan de andere kant bezat ze een groot rechtvaardigheidsgevoel. Vele Amsterdammers (en later ook de inwoners van andere gemeenten) hebben ervaren dat er echt naar hen geluisterd werd wanneer ze hun problemen aan haar voorlegden. Praktische problemen werden vaak door haar persoonlijk via een telefoontje uit de wereld geholpen. Bij ingewikkelder zaken toonde ze een opvallende strijdlust en een lange adem. In de achttien jaren dat zij ombudsman was is ze er in geslaagd het instituut Gemeentelijke Ombudsman op de kaart te zetten. Burgers wisten het bureau steeds beter te vinden en ook andere gemeenten kozen voor de Gemeentelijke Ombudsman als tweedelijns klachtbehandelaar. Gemeentelijke organisaties beseften langzamerhand dat de ombudsman niet alleen een beschuldigende vinger kon heffen, maar er ook voor wilde zorgen dat de gemeente als geheel beter functioneerde. Als opvolger van Nora Salomons wil ik deze lijn uiteraard verder voortzetten. www.gemeentelijkeombudsman.nl m u g m aga zine

Charles Braam De Voedselbank Amsterdam (VBA) helpt mensen die op het absolute bestaansminimum leven wekelijks aan een voedselpakket. In Amsterdam ontvangen 994 huishoudens wekelijks een voedselpakket van de Voedselbank Amsterdam (VBA). Iedere donderdag worden de pakketten op twaalf verschillende uitdeelpunten in de stad verstrekt. Niet iedereen met een minimum inkomen kan daar zomaar naar binnen stappen om gratis voedsel te halen. Eerst vindt er een intake-gesprek plaats bij je gemeentelijke dienstverlener en wordt er gekeken of de aanvrager wel recht heeft op ‘Aan de liefdadigheid gewijd’ was de tekst die op de Soeploods stond, waar arme mensen in de winter soep konden krijgen. Dit houten gebouw aan de Herenmarkt werd in 1907 afgebroken. De soep die de armlastigen kregen voorgezet, was Graaf Rumford’s sloebersoep. Een bijzonder voedzame, maar vooral ook goedkope maaltijdsoep, gemaakt van vleesbouillon, erwten en gort. Tegenwoordig kunnen Amsterdammers, die het financieel niet breed hebben, wekelijks een voedselpakket ophalen bij de Amsterdamse Voedselbank en dat pakket bestaat gelukkig niet alleen maar uit soep. Het verzamel- en distributiepunt van de voedselbank ligt aan de Oostenburgermiddenstraat, op het voormalige Storkterrein. Hier zwaait eindcoördinator Ellie Goemans de scepter over meer dan dertig vrijwilligers, die ervoor zorgen dat iedere week de voedselpakketten op de verschillende distributiepunten in de stad uitgedeeld kunnen worden. Behalve voor Amsterdam worden van hieruit ook de pakketten voor de rest van Noord- Holland gedistribueerd. De organisatie beschikt over vijf transportbussen en een vrachtwagen. Gelukkig heeft de inbraak van afgelopen januari weinig blijvende schade achtergelaten. De gestolen computers zijn vervangen dankzij een gift van een computerbedrijf en de rolluiken worden op kosten van de gemeente hersteld. Ellie Goemans vertelt trots dat in de loods twee koelcellen staan voor bederfelijke waar en een diepvriescel. De dertig tot veertig vrijwilligers, die hier dag in dag

deze ondersteuning. Een van de voorwaarden om hiervoor in aanmerking te komen is de hoogte van het besteedbare inkomen. Voor een alleenstaande volwassene mag dat niet meer zijn dan 175 euro per maand. Voor een echtpaar wordt daar 60 euro bij opgeteld en voor een gezin met een kind tot dertien jaar nog eens 25 euro., voor kinderen tussen de dertien en achttien jaar wordt 50 euro bijgeteld. Ook wordt gekeken of de aanvrager misschien problematische schulden heeft. Want voedselhulp is alleen bedoeld als tijdelijke noodhulp en daarom zal tijdens het intake-gesprek altijd gezocht worden naar een permanente oplossing van de problemen. Zo nodig kan de cliënt meteen doorverwezen worden naar de schuldhulpverlening. In 2007 werd onder de naam Meer dan voedsel alleen in samenwerking met de voedselbank en de gemeente een programma gestart

om cliënten te helpen weer greep op hun leven te krijgen. Dat gebeurt onder andere met de training Op Eigen Kracht. Coördinator en projectleider van Meer dan voedsel alleen Hille Hoogland: ,,Naast de praktische voedselhulp gaat het erom dat de mensen hun leven weer op de rails krijgen. Met een lege maag kun je gewoon niet verder. We geven groepstrainingen waar mensen leren om te budgetteren, maar ook ogenschijnlijk voor de hand liggende dingen zoals het openen van de post, kaarten we aan. Verder is er ook individuele begeleiding, dat doen we met het maatjesproject. Maatjes zijn vrijwilligers die helpen met het invullen van ingewikkelde formulieren, het vinden van de juiste hulpverlening en ze hebben natuurlijk ook een luisterend oor.” Mensen die denken in aanmerking te komen voor een voedselpakket: 020-638 44 77 of www.amsterdam. voedselbank.org

‘Hier werken is voor mij een terugkeer in de maatschappij’

Vrijwilliger Robert aan het werk in de VBA-loods. Foto:John Melskens

uit actief zijn, doen dat werk om heel verschillende redenen. ,,Onder de vrijwilligers zitten een aantal voedselbankcliënten, maar ook DWI stuurt mensen die in re-integratietrajecten zitten en ook via de reclassering komen mensen. Daarnaast hebben we ex-verslaafden, via Safehouses en natuurlijk niet te vergeten de ‘gewone’ vrijwilligers”, aldus Ellie. Ex-verslaafde Robert (33 jaar) werkt hier nu zo’n vier maanden. Voor hem is het werken in de loods een terugkeer in de maatschappij. ,,Ik heb deze kans gekregen van de Stichting Safehouses. Er zijn hier veel mensen die in dezelfde situatie zitten als ik, ook met een verslavingsverleden. Zeker wel zo’n stuk of vier, vijf. Ik heb het hier erg naar mijn zin, ben lekker bezig en met de mensen om me heen kan ik het goed vinden.

Een keer per week mag ik zelf de voedselpakketten uitdelen in een van de distributiepunten en dan zie je waar je het voor doet.” Het werken hier heeft hem weer nederig gemaakt. ,,Ik dacht dat ik de koning was door die drugs. Dat liep op een gegeven moment mis.” Robert is optimistisch over zijn toekomst. ,,Ik was vastgelopen in mijn oude werk, in de bouw, en nu wil ik chauffeur worden. Ik begin binnenkort met mijn vrachtwagenrijbewijs.” Hij wijst op de etiketten op de stellages met voedselpakketten. Armoede blijkt er niet alleen in de grote stad te zijn. Wekelijks gaan er duizenden pakketten de provincie in. Naar Texel bijvoorbeeld vijfentwintig stuks, maar ook naar het ‘rijke’ Gooi. Iedere week gaan daar tweehonderd pakketten naar toe.

Lezers vertellen hoe zij de maand doorkomen met weinig geld. Martin Zorgman (62) kwam 29 jaar geleden in Amsterdam wonen. Jarenlang werkte hij voor een Telecom-bedrijf en is nu met vervroegd pensioen. Martin: ,,Tien keer heb ik een reorganisatie bij dat bedrijf meegemaakt in de achtentwintig jaar dat ik er werkte. In plaats van een jaarlijkse salarisverhoging was mijn inkomen gedaald met zeker 300 euro. In oktober 2009 kon ik met vervroegd pensioen. Ik verdiende toen €1180,- per maand. Het normale scenario zou natuurlijk zijn geweest dat ik, na jaren trouwe dienst, op mijn 65ste met een maximaal salaris met pensioen kon gaan. Mijn vaste lasten zijn in totaal €650,-. Verder betaal ik per kwartaal €44,- voor de fietsenstalling. Doordat mijn fiets niet meer buiten staat, heb ik jaarlijks minder reparatiekosten. Zoals slijtage aan banden, de onderdelen die van mijn fiets werden gesloopt, etcetera. En de kans is minder groot dat mijn fiets gestolen wordt. Ik sla nooit mijn ontbijt, lunch en avondeten over. Uit eten is leuk, maar als ik de rekening zie, realiseer ik me dat ik daar drie dagen van zou kunnen eten. Maar ik sprint ook niet meteen op de aanbiedingen af van een Dirk of een Super de Boer. Dat gepiel met die prijzenoorlog! Ik heb een Albert Heijn op de hoek en daar doe ik mijn boodschappen. En soms word ik uitgenodigd om bij vrienden te gaan eten, of ze nemen mij mee uit. Zelf bezoek ik graag musea en met mijn Museumkaart (€35,-) hoef ik alleen maar voor speciale tentoonstellingen een kleinigheid bij te betalen. Ondanks dat ik geen extreme dingen doe, kom ik niet uit met €530, per maand. Ik eet goed, drink elke dag mijn wijntje. Ik koop mijn kleding in de uitverkoop en met de kortingskaart van de NS bezoek ik mijn familie in het noorden. Ik mag 25% bijverdienen naast mijn huidige inkomen. Ik sta ingeschreven bij Uitzendbureau Oudstanding en wil graag tot aan mijn 65ste blijven werken. Toen ik destijds in Amsterdam kwam wonen ben ik begonnen in een woongroep. Nu lijkt het me geweldig om weer in een woongroep te wonen, maar dan voor 60- plussers. Lea Nortan feb ruar i

2010 Ac t ueel 5

wijkaanpak

Teksten: Toine Graus, Marcel Schor, Jos Verdonk, Arjan van Oorsouw

Minder stadsdelen en minder partijen bij stadsdeelraadsverkiezingen

Fix je Fiets Het is een drukte van belang in de Huiskamer Erasmusbuurt in Bos en Lommer. Begin januari hebben actieve bewoners van deze buurt 636 fietsen gestickerd. De eigenaren konden hun kapotte fiets kosteloos ter reparatie aanbieden of de wrakken inleveren. Buurtbewoners noteren de mankementen op een reparatiekaart van fietshersteller Rijken Tweewielers. Reparaties tot 25 euro zijn gratis voor buurtbewoners. Komen de kosten daarboven, dan moet bijbetaald worden. Er werden 113 fietsen aangemeld. Veel vookomende defecten zijn een kapotte bel, voor- of achterband plakken, een nieuw stuur of zadel installeren en uiteraard fietsverlichting monteren. Buurtbewoonster Tamara Dirven is dik tevreden. ,,De voorband van mijn fiets is geplakt en de versnelling gerepareerd.” Nathalie Delorme is ook in haar nopjes. ,,De koplamp zit weer vast en ze hebben een nieuw achterlicht op mijn fiets gezet.” Initiatiefnemer van het project ‘Fix je Fiets’ is Arnoud van Rooij: ,,Bij mij voor de deur stonden heel veel wrakken. Een half jaar geleden ben ik namens buurtbewoners aan de slag gegaan om te kijken of het mogelijk was fietswrakken en weesfietsen te laten verwijderen, zodat de buurt er weer opgeruimd en netjes uitziet. Hierdoor nemen niet alleen het woonplezier en de veiligheid toe, maar kun je ook gewoon weer je fiets parkeren.” Van Rooij maakte met een groepje actieve buurtbewoners een rondje door de wijk. ,,Bij 2400 woonhuizen troffen

we maar liefst 636 wrakken aan. Dat is bijna één fiets op de vier woningen. Ik ben vier maanden bij stadsdeel Bos en Lommer bezig geweest om ze te laten verwijderen. De procedure is als volgt: als het echt een wrak is, laat de gemeente ze wegknippen. Met weesfietsen doet de gemeente niets. Fietsenrekken bijplaatsen is dan de oplossing van de gemeente, maar daar zijn de buurtbewoners pertinent op tegen. Ons voorstel was om eerst eens goed op te ruimen en dan pas - als het nog nodig is - fietsenrekken bij te plaatsen.” Het geld voor het project ‘Fix je Fiets’ komt uit het potje voor de buurtparticipatie. Per buurt is er tienduizend euro beschikbaar voor evenementen, buurtbarbeques, straatfeesten en dergelijke. Initiatieven moeten wel van de buurtbewoners zelf komen. Van Rooij: ,,De actie was gericht op een weesfietsenen fietswrakkenvrije buurt, er werden echter voornamelijk fietsen aangeboden die mensen in de schuur hadden staan. Geen probleem, hoe meer er gefietst wordt, des te beter voor mens en milieu. Blijkbaar zijn de wrakken écht van niemand, maar dan moet de gemeente haar verantwoordelijkheid nemen en ze opruimen.” Arnoud van Rooij hoopt dat dit initiatief wordt opgepakt door de rest van de stad. Jeroen Broeders, PvdA stadsdeelvoorzitter van Bos en Lommer, staat positief tegenover het project. Van Rooij wil in de toekomst proberen geld te halen uit het potje dat bestemd is voor de Vogelaarwijken, want daaronder valt

Weesfietsen eerst opruimen. Foto’s Buurtparticipatie

6 ach t ergr o nd

feb ruar i

2010

Nieuw-West: samenvoeging van Osdorp, Geuzenveld-Slotermeer en Slotervaart. Ilustratie: Remco Visser

Op 3 maart zijn er verkiezingen voor een nieuwe gemeenteraad en nieuwe stadsdeelraden. Op 1 mei is de fusie van de stadsdelen een feit.

P

er 1 mei fuseren de stadsdelen Oost-Watergraafsmeer en Zeeburg tot stadsdeel Oost (120.000 inwoners; binnen een jaar of zes zullen dat er zo’n 160.000 worden). Op dit moment zitten zeven partijen in de twee ‘oude’ stadsdeelraden: PvdA (17 zetels) GroenLinks (8), de SP (7), VVD (6), D66 (3), CDA (1) en de lokale partij Méérbelangen (4). In Zeeburg bestaat het dagelijks bestuur uit PvdA, VVD en GroenLinks; in Oost-Watergraafsmeer uit PvdA, SP en Méérbelangen. In het nieuwe stadsdeel Oost doet ook de partij Leefbaar Amsterdam mee, opgericht door de inmiddels overleden marktkoopman Henk Bakker senior. In Oost liggen twee Vogelaarwijken: de Indische Buurt en de Transvaalbuurt/Oosterparkbuurt.Belangrijke thema’s bij de verkiezingen in Oost zijn onderwijs, armoedebestrijding en stadsvernieuwing. PvdA, GroenLinks, D66, Méérbelangen, Leefbaar Amsterdam en SP willen betaalbare woningen voor de minima. GroenLinks verzet zich tegen de plannen voor hoogbouw bij het Amstelstation van PvdA, SP en Méérbelangen. Stadsdeelvoorzitter Fatima Elatik (PvdA) nam in Zeeburg het initiatief microkredieten aan werklo-

zen te verstrekken om een bedrijfje op te starten. D66 zou dit graag in geheel Oost zien. De PvdA maakt zich zorgen over de bezuinigingsplannen van de centrale stad en wil dat eerst aan de minima wordt gedacht. In het nieuwe stadsdeel West (Bos en Lommer, Westerpark, De Baarsjes en Oud-West; ongeveer 130.000 inwoners) doen negen partijen mee: PvdA (26), GroenLinks (17), VVD (14), D66 (10) en SP (7). CDA, ChristenUnie, De Groenen en KSP (Khaled Sakhel Partij) zijn nu nog niet vertegenwoordigd in de ‘oude’ stadsdeelraden. De PvdA en GroenLinks vormen samen het dagelijks bestuur in alle oude stadsdelen. Bos en Lommer en De Baarsjes- Noord zijn de Vogelaarwijken in West. De belangrijkste thema’s zijn hier parkeerbeleid, veiligheid, betaalbaar wonen, onderwijs, jeugdbeleid en armoedebestrijding. D66, GroenLinks en VVD willen woningen splitsen en samenvoegen; PvdA wil dat alleen in De Baarsjes en Bos en Lommer. PvdA, SP en GroenLinks zijn voorstander van meer gemengde buurten en betaalbare sociale woningbouw. Volgens GroenLinks en D66 zijn er te weinig woningen voor gezinnen die juist iets meer te besteden hebben. VVD en PvdA willen meer stageplekken voor scholieren. PvdA, D66 en KSP willen bewoners betrekken bij de toekomst van De Hallen, de voormalige tramremise bij de Bellamystraat. PvdA, D66 en GroenLinks willen de betaalbaarheid van de zorg handhaven voor de minima. In Nieuw-West (samenvoeging van Osdorp, GeuzenveldSlotermeer en Slotervaart; 135.000 inwoners) doen negen partijen mee: PvdA (32 zetels), VVD (9),

GroenLinks (7) en BNW81 (fusie van de lokale partijen Osdorp Onafhankelijk Zelfbestuur ‘81, Leefbaar Slotermeer/Geuzenveld en Slotervaart Levendige Tuinstad; bij elkaar 6 zetels), CDA (5) en D66 (1). ChristenUnie, SP en de nieuwe lokale partij Tulpen voor Amsterdam zijn nu nog niet vertegenwoordigd. PvdA en GroenLinks vormen samen het dagelijks bestuur in Geuzenveld-Slotermeer en Slotervaart. In Osdorp doet naast PvdA en GroenLinks ook CDA aan het bestuur mee. De machtsstrijd eind vorig jaar binnen de PvdA tussen Ahmed Marcouch en Achmed Badoud trok landelijke aandacht. Badoud won het lijsttrekkerschap. In Nieuw-West liggen de Vogelaarwijken Osdorp-Midden, Osdorp-Oost, Geuzenveld, Slotermeer-Noord-Oost, Slotermeer -Zuid-West, Overtoomse Veld en Delflandplein/Staalmanpleinbuurt. De belangrijkste thema’s in Nieuw-West zijn betaald parkeren, zwerfvuil, veiligheid op straat en stadsvernieuwing. Alle partijen willen doorgaan met de stadsvernieuwing en streven naar een combinatie van renovatie en nieuwbouw. Er lijkt daarmee een einde aan grootschalige sloop te komen. Sinds 2006 stimuleren de oude stadsdelen de werkgelegenheid met het samenwerkingsproject ‘Koers Nieuw-West’. Hier verandert na de verkiezingen volgens stadsdeelvoorzitter Marjo Teuling (PvdA) van Osdorp weinig aan. Opmerkelijk is het idee van SP voor een werkcentrale om langdurig werklozen tegen het minimumloon bij de gemeente aan het werk te helpen. Ook bij de zorg en welzijnsvoorzieningen verandert volgens de partijen nauwelijks iets. m ug m aga zine

Buurtregisseurs zijn doeners

Kort

’Conflicten oplossen? Mijn belangrijkste wapen is mijn mond’

Spreekuur voor vrouwen In Bos en Lommer zijn de spreekuren begonnen voor vrouwen die in een isolement zitten. Marijke Verdonk, vrijwilligster bij Vrouwen in Ontwikkeling (VIO): ,,Vrouwen kunnen in hun eigen taal hun vragen of problemen voorleggen. Deze variëren van administratieve en financiële tot relationele problemen. De meeste van die vrouwen spreken slecht Nederlands.” De spreekuren worden gehouden in buurtcentrum Robert Scott en het Scala-gebouw. Voor meer informatie: 020 475 2282

Buurtregisseurs Don de Jong (links) en Frans van der Tol: ‘We willen snel resultaat, maar zo werkt het niet altijd.’ Foto’s: John Melskens

Marcel Schor / Toine Graus Ruim 200 buurtregisseurs zijn in de regio Amsterdam / Amstelland de ogen en oren van de politie. MUG sprak met twee agenten, werkzaam in probleemwijken over burenruzies, afbraak en criminaliteit.

F

rans van der Tol (57) en Don de Jong (51) zijn buurtregisseurs van de Lutkemeerpolder en de Ookmeerbuurt in Osdorp. In de wijk van Van der Tol liggen onder andere begraafplaats Westgaarde, Bedrijventerrein Osdorp en een stadsvernieuwingsgebied. Van der Tol: ,,In de Reimerswaalbuurt wonen veel nationaliteiten. Door de economische crisis is sloop en nieuwbouw opgeschort. Het is niet duidelijk wanneer de vernieuwing weer wordt opgepakt. Daardoor hebben sommige bewoners het gevoel dat er een loopje met ze wordt genomen. Het is nu een buurt met veel armoeflatjes waarin grote gezinnen wonen. Alcohol-, drugs- en gokverslaving komen ook in deze stadsvernieuwingsbuurt veel voor. Auto-inbraak is hier de grootste vorm van criminaliteit. Het leefgenot en de betrokkenheid van de m ug m aga zine

bewoners worden door sloop en leegstand steeds minder. Bewoners doen niets meer aan hun woning omdat ze toch vertrekken. Ik ben in woningen geweest waar alleen een matras op de vloer ligt en de tuin een vuilnisbelt is. Veel bewoners zijn al vertrokken. Ze wachten niet op de verhuispremie van 5000 euro. Aan de rand van de buurt is al een rij flats gesloopt. Het aantal auto-inbraken is daar sinds de sloop toegenomen ondanks voorzorgsmaatregelen als cameratoezicht en schijnwerpers. Het hotel ertegenover is ten einde raad. Auto’s van toeristen lopen gevaar. Vroeger was daar toezicht vanuit de buurt.” Tot de Ookmeerbuurt van De Jong behoort de Wildemanbuurt, het gedeelte van Osdorp waar de stadsvernieuwing nog moet beginnen. De Jong: ,,Er wonen veel allochtonen met grote gezinnen en er is veel jeugdoverlast, ook op de Osdorper Ban. Woning- en auto-inbraken zijn het grootste probleem. Vroeger was ik buurtregisseur op het August Allebéplein en had ik met criminele jongeren te maken. Vergeleken daarmee stelt de overlast in de Wildemanbuurt veel minder voor. Als straks de sloop op gang komt verdwijnt de sociale samenhang helemaal. Mensen bellen dan niet meer als er iets loos is. Criminelen hebben dat heel gauw in de gaten. Ze weten dat het mooie pandjes voor de hennepteelt zijn. We zitten daar bovenop.” Niet alleen criminelen weten de weg naar een afbraakbuurt te vinden. Van der Tol: ,,Als wonin-

gen leeg komen zie ik als eersten Roemenen en Polen arriveren. Die willen we eruit halen. Sommigen kunnen de huur betalen, die mogen blijven.” Over zijn werk als buurtregisseur zegt De Jong: ,,Het is onze taak om contact met buurtbewoners te onderhouden en de wet te handhaven. Als bevoegd gezag mag ik me overal mee bemoeien. Als je netjes blijft kun je door te helpen, informeren en bemiddelen veel bereiken.” Van der Tol voegt daar aan toe: ,,Als iemand niet wil meewerken, kunnen we dwang uitoefenen. Als politie hebben we een stok achter de deur.” Bij voorkeur lossen de twee buurtregisseurs problemen snel op. Van der Tol: ,,Wij zijn doeners. We willen snel resultaat zien, maar zo werkt het niet altijd. Zo had ik een burenruzie over een klimop die een mevrouw op de benedenverdieping had geplant. De buurman boven haar had daar last van. De buren kwamen er onderling niet uit. Ik heb toen het stadsdeel gebeld om die klimop af te zagen, maar dat bleek niet vlot te regelen.” De Jong vult aan: ,,Zaken als burenruzies moet je klein houden. Als je goed kan praten, kun je veel conflicten snel oplossen. Mijn belangrijkste wapen is mijn mond.” De hulpvaardigheid van een buurtregisseur kent grenzen. De Jong: ,,Ik wil helpen maar alleen als het resultaat oplevert. Zo niet, dan houdt het op. Ik ga bijvoorbeeld niet achter onwelwillende jongeren aan om ze aan werk te helpen. Of neem als ander voorbeeld een

alcoholist in mijn wijk. Hij belde heel vaak de politie om ondersteuning maar wilde geen hulp bij het afkicken. Op zijn telefoontjes gaan we niet meer in. Lang geleden heb ik het idee opgegeven dat we alles kunnen oplossen. De politie is ook een bedrijf met een kosten-batenanalyse. Levert het de samenleving iets op? Sommige dingen moeten we gewoon accepteren. Dat is wel eens frustrerend, maar ik ben er niet verbitterd over.” Van der Tol is het daar mee eens: ,,Ik had een slepende burenruzie maar geen van de partijen wilde een bemiddelaar aanvaarden. Dan houdt het voor mij op. Gelukkig zijn ze inmiddels de buurt uit.” Niet alle problemen kan de buurtregisseur oplossen: ,,Op de criminele jongeren rond het August Allebéplein kreeg ik geen greep. Die knapen werden opgepakt, weer vrijgelaten in afwachting van de behandeling van hun zaak en gingen vervolgens door met hun activiteiten”, zegt De Jong. ,,Als agent wil je dan meer resultaat zien. De politie pakt ze wel op, maar wie houdt ze vast? Ik ben geen voorstander van lange straffen maar ik denk dat het soms wel nodig is.” De twee buurtregisseurs zijn geen voorstanders van harder optreden, maar het kan soms wel effectiever. Van der Tol: ,,Een jonge man werd ooit meer dan vijftig keer gearresteerd. Een deel van zijn activiteiten, zoals inbraak, was duidelijk bewezen. Na twee maanden liep hij weer op straat. De laatste tijd merken we gelukkig dat veelplegers beter worden aangepakt.”

Bewonersinitiatieven in Osdorp Bewoners van Osdorp maakten op 30 januari hun buurt initiatieven bekend. Plannen werden gepresenteerd voor een buurttuin, speeltuin en moestuin in de Reimerswaalbuurt, een fietsproject en een milieudag in de Wildemanbuurt. Woordvoerder Bien Seffinga van het stadsdeel: ,,Actieve buurtbewoners versterken de sociale samenhang. Ze zijn onmisbaar. Het zou mooi zijn als deze initiatieven andere bewoners weer op ideeën brengen.” Een deel van de voorstellen wordt nu uitgevoerd. Alles wordt bekostigd uit het potje voor de Vogelaarwijken. Huiswerkbegeleiding in Kolenkitbuurt Bos en Lommer biedt sinds januari huiswerkopvang voor eerste- en tweedeklassers van het voortgezet onderwijs en leerlingen van groep 8 van de basisschool. Zeventig scholieren kunnen elke woensdag onder begeleiding hun huiswerk maken in het Scala-gebouw. Stadsdeelwethouder Jeugd Fouad Sidali (PvdA) van het stadsdeel: ,, Veel tieners in dit stadsdeel hebben het niet makkelijk, hiermee krijgen ze een extra mogelijkheid om het goed op school te doen.” Het Scala-gebouw ligt in de Kolenkitbuurt, een van de Vogelaarwijken. Crisis treft Vogelaarwijken minder Vogelaarwijken worden minder getroffen door de economische crisis. De werkloosheid nam in deze buurten minder toe dan elders in Nederland. Het aantal arbeidsongeschikten en bijstandsgerechtigden is afgelopen jaar in de ‘aandachtswijken’ zelfs afgenomen. Een mogelijke verklaring is dat door de crisis jongeren in de kinderrijke Vogelaarbuurten langer naar school gaan en dus nog niet op de arbeidsmarkt instromen.

feb ruar i

2010 ach t ergr o nd 7

Het nieuwe liften, handig voor je netwerk Jos Verdonk Patricia Zebeda ziet haar website als een virtuele liftcentrale, met iets extra’s. De auto wordt een plek om in te netwerken. En dat is ook nog milieuvriendelijk.

Heb ik uiteindelijk dan toch een leuke dame ontmoet.

‘H

et is mijn passie om mensen met elkaar te verbinden”, zegt Patricia Zebeda. ,,Mijn man zei: ‘Patricia, jij bent altijd zo creatief en verzamelt mensen om je heen alsof het je werk is. Doe daar nou eens wat mee!’ Toen besloot ik dus om te gaan ondernemen, maar wel op een duurzame manier.” Zebeda ziet de file niet als een probleem, maar juist als een uitdaging. Zij bedacht een manier om de tijd die je in de file staat te gebruiken om te netwerken. ,,Elke dag rijden honderdduizenden mensen in hun eentje door Nederland”, vervolgt Zebeda. ,,Het komt er dus op neer dat honderdduizenden automobilisten dagelijks drie lege stoelen met zich mee slepen. Dat is complete waanzin en ik dacht: ik ga die lege stoelen vullen.” Het principe van Zebeda’s filenetwerken is eenvoudig. Zowel mensen met als zonder auto kunnen zich inschrijven op haar site. Deelnemers kunnen in hun profiel hun beroep, vaardigheden en interesses aangeven en een fotootje van zichzelf plaatsen. Op de site

Het was niet meteen liefde op het eerste gezicht.

Maar zoals mijn moeder placht te zeggen: ‘echte schoonheid zit van binnen.’

H

et scheelt dat de term coffeeshop voor de naam Sanementereng met grote letters op de ramen is geschilderd. De toevallige passant zou anders niet vermoeden dat achter de voorruit, voorbij alle kopjes, lampen, beeldjes, borden en andere snuisterijen die er te koop zijn, toch ook echt wat wiet of hasj kan worden gekocht en gerookt. Sanementereng heeft meer weg van de Waterloopleinmarkt dan van een coffeeshop. Op de twee etages die het pand rijk is, liggen overal tweedehands spulletjes uitgestald. Alles is te koop. Er is meer wat Sanementering van een gewone coffeeshop onderscheidt. Hier geen flipper- of videospel en ook geen harde muziek. Voor de deur geen

Gorter

Kijk, fotootje.

feb ruar i

kunnen de deelnemers vervolgens ritten aanbieden of juist aanvragen. Filenetwerken.nl is dus een platform waarop automobilisten en lifters met elkaar in contact kunnen komen. En je weet wie je meeneemt. ,,Iedereen is deskundig op zijn eigen gebied. Stel dat je een bedrijfje wilt beginnen en op zoek bent naar een boekhouder. Via mijn site kun je dan met elkaar in contact komen. Ook in de file kun je zaken doen. Daar heb je geen dure vergaderzaal voor nodig. En je kunt afspreken om de benzinekosten te delen of iets lekkers voor onderweg mee te nemen.” Behalve nuttig en handig is filenetwerken ook milieuvriendelijk. Zebeda hoopt dat dankzij haar idee

er uiteindelijk minder auto’s op de weg komen. ,,Sites als Hyves en Twitter zijn leuk maar wat heb je eraan? Met filenetwerken trek ik mensen juist achter de computer vandaan. Ik breng ze met elkaar in contact. Laatst was er een vrouw uit Friesland die het niet zo breed had. Dankzij filenetwerken kon ze met een gezin meerijden naar Amsterdam. Daaruit ontstond een leuk contact en haar dochter is nu de kinderoppas van dat gezin. Dat is toch leuk? Het werkt dus echt en het wachten is op de eerste filenetwerkbaby!” Het project staat nog in de kinderschoenen. Rond de duizend mensen hebben zich inmiddels

aangemeld en per dag delen nu ongeveer tien deelnemers een auto dankzij filenetwerken. ,,Dat scheelt toch zo’n vijf auto’s per dag. Ik heb nog heel veel andere plannen, maar ik wil eerst filenetwerken succesvol maken. Ik streef ernaar dat er over drie jaar honderdduizend mensen meedoen.” Zebeda is ambitieus. De file is haar core business geworden. Als ze in de file staat, stapt ze uit haar auto om visitekaartjes uit te delen. ,,Ik heb een tomeloze energie en een droom”, besluit ze lachend. ,,Waarom zou je geen miljonair kunnen worden met een duurzaam idee en daarmee ook de wereld veranderen?” www.filenetwerken.nl

Coffeeshop bedreigd Michiel Wetzer Sanementereng is al meer dan twintig jaar een van de opmerkelijkste coffeeshops in de Jordaan.

8 ach t ergr o nd

Patricia Zebeda’s streven is dat er uiteindelijk minder auto’s op de weg komen. Foto: Ingrid de Groot

2010

scooters of hangjongeren. Op de kleine kleurentelevisie - verkocht volgens een stickertje - is een snookerwedstrijd te zien waar niemand naar kijkt. Het geluid staat uit. Bij de bar staat een gaskacheltje te tikken. Een tengere, oudere vrouw met gympjes en een spijkerbroek, een brilletje en lang, stijl grijs haar warmt haar handen en billen erop. ,,Eigenlijk zou ik veel meer moeten verdienen”, zegt uitbater Edith Varekamp (57). ,,Maar de shop is aan de buitenkant niet zo herkenbaar. Bovendien zit ik net een beetje buiten het centrum, dus moet ik het hebben van een verdwaalde toerist en van de vaste klanten. Dat zijn vooral buurtbewoners en veel Afrikanen. Mijn man komt uit Gambia, en het is zíjn coffeeshop.” Edith moet sappelen. Ze werkt zeven dagen per week. Haar shop is open van twaalf tot twaalf. Van de wiet alleen kan ze niet rondkomen. Vandaar alle snuisterijen. ,,Ik heb ook een plek bij antiekmarkt De Looier. Vaak koop ik veel spulletjes tegelijk in. Soms verdien ik daar wat meer mee, soms met de wiet.” Edith werkt graag hard. De gemeente maakt het haar echter al

Coffeeshop-uitbaatster Edith is ten einde raad. Foto: Ingrid de Groot

tien jaar moeilijk. Het pand werd haar te koop aangeboden in 1999, op voorwaarde dat ze het zou renoveren. ,,Die renovatie is hard nodig. Destijds had ik er ook nog het geld voor.” Uiteindelijk werd het pand aan een aannemer verkocht, voor een veel lagere prijs. Het stadsdeel wil het pand leeg opleveren en zet zich al tien jaar in om Edith eruit uit te krijgen. ,,Dat ik het pand als coffeeshop gebruik, is voor het stadsdeel mede een argument om me eruit te krijgen.” De strijd sleept zich nu al jaren voort. ,,Vooral de SP heeft zich voor me ingezet”, zegt Edith, ,,en heeft meerdere moties inge-

diend. Nog zonder resultaat.” Ze weet niet hoe ze nu verder moet. ,,Ik had in een compleet afbetaald en gerenoveerd pand kunnen zitten. Nu kán ik het niet meer kopen. De zaak is opgeschort tot januari 1012. Het kost allemaal heel veel energie, tijd en geld. Ik weet niet of en wanneer ik weg moet, maar ik kan ook niets investeren. Ik moet ook nog voor mijn zieke man zorgen. De gemeente pakt hem zijn brood af.” Voor weerwoord: De zaak ‘Coffeeshop Varekamp’ is op internet te volgen, onder meer in diverse commissieverslagen van stadsdeel Centrum. m ug m aga zine

werken met dwi

De Dienst Werk en Inkomen (DWI) verstrekt uitkeringen én helpt mensen aan werk, opleiding of dagbesteding. MUG noteert elke maand hun ervaringen. Deze maand: Marko (46) heeft zijn eigen traject gecreëerd.

komen nu voor het eerst op school. Dat is vaak al een hele stap. Nederlanders beseffen niet hoe moeilijk het is om te emigreren. Het brengt altijd veel stress met zich mee, zeker voor vluchtelingen die al veel ellende hebben meegemaakt. Je zou mededogen met migranten moeten hebben maar helaas is er nu alleen hardheid.” Goudzand maakt zich zorgen over het verslechterende klimaat in Nederland en Europa: ,,Die mentaliteit van we maken er samen iets van, die hier vroeger heerste, is weg. Het is nu ‘wij tegen zij’. Voor jongeren is het vreselijk om in een xenofobe sfeer op te groeien.” Henna Goudzand legt zich er niet bij neer. Met een paar vrouwen lanceerde ze een internetblad dat tegenwicht moet bieden aan de groeiende vervreemding: Oer Digitaal Vrouwenblad. Twee edities zijn inmiddels verschenen en werden enthousiast ontvangen. ,,Bij dat oer moet je denken aan de oerknal. We mikken op vrouwen, zwart en wit, die bereid zijn om uit de eigen groep te stappen en die meer over de ander willen weten. Dat mankeert nog aan de meeste vrouwenbladen. Ik las een artikel in een vrouwenblad waarin de journaliste zich afvroeg hoe je als blanke vrouw om moet gaan met zwarte vrouwen. Het was niet in haar opgekomen dat het omgekeerde perspectief ook wel eens interessant zou kunnen zijn. Dat is wat Oer Digitaal wil bieden. Ik denk dat het hard nodig is. Emancipatie is de basis, feminisme is daar een aspect van. Maar het moet ook een leuk blad zijn met heel veel cultuur. Het blijft een internetblad. Dat is goedkoop en daarmee bereiken we ook iedereen overzee.”

,,In 2006 verloor ik mijn baan als sluiswachter. Ik heb nu zes jaar een bijstandsuitkering en in mijn traject alle vrijheid. Ik participeer me suf, ben actief in de Cliëntenraad van DWI en werk voor de junkiebond MDHG en het buurtcomité. Verder doe ik nog aan mantelzorg, wat ik maar tegenkom. Alleen al aan de MDHG ben ik 24 uur per week kwijt. Ik zie mijn uitkering als een soort subsidie om te kunnen doen wat ik zinvol vind. En daarmee lever ik een belangrijke maatschappelijke bijdrage. Mijn vrijwilligerswerk levert maandelijks €167,- aan vergoedingen op, naast mijn uitkering. Ze vinden het allemaal goed bij DWI, hoewel ze nu wel mijn reiskosten gaan toetsen. Ik geloof trouwens dat ik van DWI nog een trajectvergoeding hoor te krijgen. Een tijd geleden kreeg ik die wel, toen zelfs onterecht volgens mij. Maar ik kan goed praten met mijn klantmanager. Dat is in het verleden wel anders geweest, jarenlang wist ik niet wie wie was en waarvoor. Mijn uitkering is ook meerdere keren stopgezet. Ik heb het record; ooit werd in één jaar veertien keer de kraan dichtgedraaid. Niet uit onwil van DWI of omdat ik niet zou hebben meegewerkt; er waren steeds administratieve oorzaken. Ik woon op een woonboot en die heeft geen officieel adres, dat was kennelijk erg ingewikkeld. Of ze waren mijn dossier kwijtgeraakt. Of ik ging scheiden. Ik heb negen hoorzittingen tegen DWI achter de rug, allemaal gewonnen. En nu heb ik mijn eigen ruimte gecreëerd. Dat doe ik met alles; ik woon niet voor niets op een woonboot. Voor de toekomst heb ik geen plannen. Ik kan bijvoorbeeld zomaar weer besluiten te gaan varen; dat heb ik vroeger heel veel gedaan. Ik ben matroos en stuurman geweest. Ideaal zou zijn als ik al mijn hobby’s met elkaar kan verenigen. Dat ik bijvoorbeeld een varende opvangplek zou kunnen organiseren.”

www.oerdigitaalvrouwenblad.com

Michiel Wetzer

Schrijfster, journaliste en docente Henna Goudzand kent de worsteling met integratie uit haar jeugd in Paramaribo. Foto: Ingrid de Groot

Zonder taalkennis geen begrip Oer Digitaal Vrouwenblad wil tegenwicht bieden aan vervreemding Toine G raus Schrijfster en docente Henna Goudzand bindt de strijd aan met de verharding jegens migranten én met taalachterstand. Ze lanceerde het Oer Digitaal Vrouwenblad.

H

et minarettenverbod in Zwitserland is een cultureel dieptepunt, stelt Henna Goudzand. ,,Xenofobie is de doodsteek voor elke cultuur.’’ Tegen de tijdgeest in, rekent Goudzand multiculturaliteit als pijler van onze cultuur. ,,Het multiculturele zit in mijn genen. Ik ben zelf een product van een multiculturele samenleving.” Maar om in die cultuur te kunnen meedraaien, moet je wel de taal spreken, vindt schrijfster, journaliste én docente Nederlands Henna Goudzand. Ze werd in 1953 in Paramaribo geboren en behoorde tot de eerste Surinamers die naar een gemengde school gingen. ,,De verschillende bevolkingsgroepen in Suriname leefden apart van elkaar, creolen in de stad en Aziatische Surinamers op het platteland. In de jaren zestig trok die groep naar de stad en ontstond vermenging. Mijn ouders kenden dat niet. Als je niet bij elkaar in de schoolbanken hebt gezeten, is het heel moeilijk om te integreren.’’ De manier waarop de oudere generatie over ‘de anderen’ sprak, vond ze choquerend. ,,En toen ik in 1984 naar Nederland kwam om hier te studeren kreeg ik een déjà

m ug m aga zine

vu-gevoel. Die worsteling met integratie kende ik al uit Paramaribo. Wij Surinamers hadden wat dat betreft een voorsprong op de Nederlanders.” Goudzand woonde een groot deel van haar leven in Paramaribo. Daar studeerde ze Nederlands en werd docent. Ze trok naar Europa om literatuurwetenschap te studeren, in Leuven en Utrecht. Jarenlang leidde ze een dubbelleven: een half jaar hier studeren en een half jaar in Suriname werken. In 1989 vestigde ze zich definitief in Nederland. ,,Vanwege de liefde, nergens anders om.” Ze woont met haar dochter van zestien in Amsterdam. Nog steeds tussen twee culturen? ,,Ik leef hier in Nederland, niet in twee werelden. Dat lijkt me verschrikkelijk. In Suriname hadden we al veel contact met Nederlanders. Cultuur was in ons gezin heel belangrijk. Er waren veel boeken in huis en alle vijf kinderen bespeelden een muziekinstrument. Zo werden we opgevoed. Dat doe ik ook met mijn dochter, ik sleep haar mee naar musea en concerten. In Amsterdam is zo’n rijkdom aan cultuur. Ik hoop dat ze ervan gaat genieten.” Henna Goudzand begon in de jaren tachtig met het publiceren van korte verhalen, gevolgd door kinderboeken onder het pseudoniem Amber Nahar. In 2005 verscheen de roman Hele dagen in de regen. Het verhaal speelt in een grensplaatsje in Suriname, ten tijde van het militaire bewind van Bouterse. Kleurlingen en Marrons, afstammelingen van gevluchte slaven, leven er naast elkaar in aparte wijken. Goudzand beschrijft de spanningen tussen beide groepen, die door het regime werden aangewakkerd. Ze steekt haar bewondering voor de Marrons, die destijds

het lef hadden de slavenhouders te ontvluchten en later de militairen durfden te weerstaan, niet onder stoelen en banken. ,,Weet je dat marron afgeleid is van het Spaanse woord cimarron, dat weggelopen vee betekent? Zo werd er toen tegen die mensen aangekeken. Dat stukje geschiedenis van Suriname krijgt nu pas aandacht. In het Tropenmuseum is op dit moment een tentoonstelling over de Marrons.” Goudzand geniet vooral bekendheid als kinderboekenschrijfster. Er is net een nieuw kinderverhaal uitgekomen. Lang leve olifant is een prentenboek met tekeningen van Jeska Verstegen. Behalve schrijfster is ze ook journaliste. Taal, daar draait alles om in het leven van Henna Goudzand. Als docente Nederlands als tweede taal op het ROC kent ze het belang van een goede taalbeheersing. ,,Ik zou nooit naar een land emigreren waarvan ik de taal niet ken. Taal is cruciaal, verreweg het belangrijkste expressiemiddel. Als je de taal niet beheerst, functioneer je op een kinderlijk niveau. Ik heb Nederlands in Paramaribo gegeven en nu alweer negentien jaar in Nederland. Elke dag ben ik bezig mannen en vrouwen te motiveren om alles opzij te zetten en in de eerste plaats Nederlands te leren. Dompel je onder in die taal, zet de tv op Nederlandse zenders, sloop die schotel van het balkon. Ik geef les aan Marokkaanse vrouwen die destijds de boot hebben gemist. Ze kwamen hier als huwelijksmigrant, kregen kinderen en hebben de taal nooit geleerd. Daarom is het zo’n drama geworden met die eerste generatie.’’ Probleem is dat een taal leren alleen maar moeilijker wordt, naar mate je ouder wordt. ,,Sommigen

feb ruar i

2010 ach t ergr o nd 9

Nederlandse overheid betuttelt teveel ‘Je moet mensen hun eigen verantwoordelijkheid niet ontnemen’

‘Voor een gelukkig bestaan hoef je echt niet rijk te zijn.’ Foto: Ruud Pos

Jos Verdonk Zakenvrouw Annemarie van Gaal legt in haar boek Succes openhartig uit hoe je beter met geld om kunt gaan. ,,Stop met roken en kom uit die luie stoel.” 10 ach t ergr o nd

feb ruar i

A

nnemarie van Gaal (1962) was al op haar twintigste alleenstaande moeder, had nauwelijks geld en was dus wel gedwongen om verstandig met haar financiën om te gaan. Uiteindelijk wist ze het te schoppen tot directiesecretaresse. In 1990 vertrok ze naar Rusland om daar samen met bladenmaker en mediamiljonair Derk Sauer een uitgeverij op te zetten. Tegenwoordig is Annemarie van Gaal zowel directeur van uitgeverij en adviesbureau AM

2010

Media als ondernemer, en geeft ze lezingen en presentaties in het hele land. Bij een breder publiek is ze bekend van televisieprogramma’s als Dragons’ Den en Een dubbeltje op zijn kant. In haar kantoor in Oud-Zuid steekt Van Gaal opgeruimd van wal. ,,Nu hebben alleenstaande moeders het iets makkelijker. Ze krijgen meer ondersteuning en de overheid heeft de kinderopvang beter geregeld. Vroeger was in de bijstand gaan bijna automatisch de

oplossing, maar dat is een doodlopende weg. Ik vind het triest als mensen de bijstand als het hoogst haalbare en het uiteindelijke doel zien.” Vorig jaar publiceerde Annemarie van Gaal het boek Succes. Je zou het een openhartige spoedcursus ‘omgaan met geld’ kunnen noemen, niet alleen voor mensen met een smalle beurs. ,,Voor mijn programma Een dubbeltje op zijn kant was ik bij een gezin dat ondanks drie salarissen niet rond kon komen. Een vader, een moeder en twee volwassen zoons. Ze rookten alle vier en er stonden vier auto’s voor de deur. Complete waanzin. De vrouw incasseerde het salaris van een van haar zoons voor het betalen van de huur en de kosten voor het huishouden. De oplossing lag bij haar: ik heb die vrouw geadviseerd te gaan werken. Als je hier in Zuid gaat rondkijken zie je heel veel afgestudeerde moeders die hun kinderen opwachten bij het schoolplein: juristen en economen die niet werken. Dat is kapitaalvernietiging.” De positie van de vrouw laat Van Gaal sowieso niet los. ,,In Nederland is trouwen in gemeenschap van goederen nog steeds de standaard. Ik ben daar tegen, omdat ik vind dat vrouwen voor zichzelf verantwoordelijk moeten blijven. Er zijn nog steeds veel vrouwen die niet werken en geheel financieel afhankelijk zijn van hun partner. In hun achterhoofd speelt dan: als hij er ooit vandoor gaat met een jongere vrouw, pak ik gewoon de helft van zijn vermogen. Je kunt wel denken dat dat goed is, maar dat is het niet.” Trouwen is prima, maar doe het wel onder huwelijkse voorwaarden, is Van Gaals advies aan vrouwen. Al is het maar om je ‘scherp’ te houden en voor jezelf verantwoordelijk te blijven. Ze heeft nog een opmerkelijke tip: ,,Elke vrouw zou een soort ontsnappingsclausule in haar relatie moeten hebben. Zorg voor een geheim potje. Een bedrag waar je drie maanden huur van kunt betalen en een tijdje in je levensonderhoud kunt voorzien, mocht het toch misgaan. Verstop zo’n bedrag desnoods onder het tapijt. Hopelijk heb je dat nooit nodig maar het maakt je wel wat onafhankelijker.” Nuchter: ,,Rijkdom heeft niets met geluk te maken maar een onbezorgd financieel bestaan is wel de basis voor een gelukkig leven; dat je gewoon maandelijks rond kunt komen en een kleine reserve hebt voor als de wasmachine het ineens begeeft. Een leven zonder geldzorgen is de onderste laag van de piramide. Vanaf daar kun je verder bouwen aan een gelukkig bestaan. Maar daarvoor hoef je dus echt niet rijk te zijn.” Door haar Russische jaren is Van Gaal met andere ogen naar Nederland gaan kijken. ,,De Russen zijn tot aan het begin van de jaren negentig opgegroeid met het idee dat de communistische staat voor iedereen zorgde. Iedereen verdiende ook hetzelfde. De staat zorgde

voor de bevoorrading van de winkels: voor brood, boter en suiker. Het was een soort fake economie: de staat voor ons allen. Gevolg was dat er zo een volk werd gecreëerd dat zelf geen enkele verantwoordelijkheid nam, niet weerbaar was en niet de ambitie had om een stapje extra te doen. Toen in het begin van de jaren negentig de vrijemarkteconomie vrij spel kreeg, is dat allemaal veranderd. Het waren vooral de jongeren die deze omslag konden maken. De Russische oligarchen en miljardairs van nu zijn begin veertig. Begin jaren negentig waren die dus rond de twintig. De verwende Russen die je tegenkomt aan de Turkse kusten geven een verkeerd beeld. De echte Russen zijn zo’n ander volk. Dat zijn warme en fijne mensen die je uitnodigen op feestjes bij hen thuis.” Volgens Van Gaal wordt in Nederland een afhankelijkheid gecreëerd die enigszins te vergelijken is met die uit dat ‘oude’ Rusland. ,,Het is goed dat er een vangnet is aan de onderkant van de samenleving maar aan de bovenkant hoef je niet ook nog eens een wolk te leggen. De Nederlandse overheid is te betuttelend voor iedereen. Mensen hebben een vangnet nodig om niet te vallen, maar moeten ook de mogelijkheid krijgen om te kunnen groeien. Je moet ze hun eigen verantwoordelijkheid niet ontnemen.” In Rusland introduceerde Van Gaal een nieuwe sollicitatieprocedure. De resultaten van een test gingen in genummerde enveloppen en werden zonder aanzien des persoons beoordeeld. Van Gaal: ,,Op die manier ben ik mijn secretaresse kwijtgeraakt: ze werd voor ons hoofdredactrice van het grootste vrouwenblad van Rusland. Dat is toch fantastisch? We leidden onze werknemers altijd intern op en iedereen kreeg gelijke kansen. Als we een receptioniste hadden die goed met mensen om kon gaan of een manager die handig met cijfers was, konden wij ze op die manier promotie geven.” ,,In ieder mens zit potentie, of je nu schoonmaker bent of manager. Neem nou de Wajongers (jong gehandicapten red.): daar zit zoveel talent bij! Geef ze in godsnaam de gelegenheid om zich te ontwikkelen. Mensen laten zich te veel leiden door hun directe omgeving en denken in te vaste kaders: ze richten zich teveel op hun eigen kennis en ervaring en durven niet buiten hun eigen branche te solliciteren. Je hoeft niet te blijven waar je bent, of waar een ander denkt dat je moet zijn. Voor ik naar Rusland ging hoorde ik ook steeds: ‘Zou je dat nou wel doen?’ En: ‘Je hebt het toch goed in zo’n leuke baan als directiesecretaresse?’ Maar ik ben toch gegaan. Als jij verder denkt te kunnen komen, moet je die stap gewoon wagen.” Succes: Adviezen voor een financieel onbezorgd leven, een uitgave van Nieuw Amsterdam €14,95 (te bestellen via www.mugweb.nl) m ug m aga zine

Werkbemiddeling bereikt de juiste groepen niet Martin Brandwagt De gemeenten doen veel werkbemiddeling voor mensen die nog maar kort een uitkering ontvangen. Dit gaat ten koste van mensen die al langere tijd een uitkering hebben.

D

e Inspectie voor Werk en Inkomen (IWI) is een overheidsinstantie die valt onder het ministerie van Sociale Zaken. IWI houdt ondermeer toezicht op de uitvoering van de sociale zekerheid en de naleving van goede arbeidsomstandigheden. In december 2009 verscheen een IWI-rapport over de re-integratie van werkzoekenden door de gemeenten en het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Volgens IWI gebruiken gemeenten niet al het geld dat ze ter beschikking is gesteld om mensen te helpen bij het vinden van werk. Het UWV heeft het beschikbare budget wel volledig ingezet. Uit het onderzoek blijkt dat in 2008 het UWV en een groeiend aantal gemeenten de kwetsbare

cliënten (ook wel ‘granieten bestand’ genoemd) beter in het vizier kregen. Dit resulteerde echter niet in een toename van het aantal reintegratietrajecten voor de zwakste groepen. Door de economische crisis ligt het accent nu weer bij de nieuwe instroom van werklozen en bijstandscliënten. De inspanningen om hen zo snel mogelijk aan een nieuwe baan te helpen, gaan in de praktijk ten koste van hulp aan mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Voor veel mensen is door de aard van hun problemen de arbeidsmarkt nog een brug te ver, concludeert IWI. Maatschappelijke deelname, bijvoorbeeld door vrijwilligerswerk, kan voor hen een goede stap naar een betaalde baan zijn. In ieder geval draagt het bij aan het bestrijden van sociale uitsluiting. IWI deed het onderzoek in de periode van zomer 2008 tot zomer 2009. Het onderzoek betrof mensen die drie jaar in de bijstand zitten of langer dan twee jaar een WW-uitkering hebben of langer dan drie jaar een arbeidsongeschiktheidsuitkering hebben. ,,We delen de zorgen van de Inspectie Werk en Inkomen, maar de conclusies zijn echt voorbarig”, stelt Divosa-voorzitter René Paas. ,,De inspectie schrijft al een nabeschouwing terwijl de spelers net het veld opkomen.” De voorzitter van Divosa, de vereniging voor directeu-

René Paas: ‘Een nabeschouwing terwijl de spelers net het veld op komen.’ Foto Hilco Koke

ren van sociale diensten, begrijpt de aandacht van de inspectie voor de meest kwetsbare bijstandsgerechtigden. ,,Juist nu, ondanks de crisis en ondanks de bezuinigingen op de re-integratiegelden, is het belangrijk dat sociale diensten hen helpen. Dat schreven we in de Divosa-monitor en we riepen daartoe op tijdens ons najaarscongres. Maar het inspectierapport trekt te snel te flinke

conclusies. Pas vanaf 2008 konden gemeenten zich op de kwetsbare groepen richten. En eind 2008 stimuleerde het rijk de gemeenten al weer om de aandacht te verschuiven naar jongeren en mensen met een korte afstand tot de arbeidsmarkt.” Het activeren van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt vraagt veel meer dan simpelweg geld uitgeven en mensen

lukraak op een trajectje plaatsen, meent Paas. ,,Gemeenten moeten uitzoeken wie hun klanten zijn, wat ze kunnen en werkgevers bereid vinden om deze mensen een stageof een werkplek te geven en zich naast activering ook bezig houden met de schulden, depressies en rugklachten van deze mensen. Dat heb je in een jaartje niet perfect voor elkaar.”

De Andere kant van het loket

Jongerenloket biedt begeleiding naar werk of school In de rubriek ‘De ander kant van het loket’ vertellen ambtenaren of medewerkers van sociale instellingen over hun werk en ervaringen met mensen die bij hen aankloppen om hulp. Fatima El Yattouti krijgt jongeren in alle soorten en maten onder haar hoede. In de zeven jaar dat ze als klantmanager bij het Jongerenloket van DWI werkt, heeft ze aardig kijk gekregen op wat voor vlees ze in de kuip heeft. ,, Dan krijg ik zo’n stoere jongen voor me, die normaal alleen straattaal bezigt, en dan begint hij heel netjes met mevrouw en u. Dan zie je achter zo’n stoere façade een heel kwetsbaar persoon. Meestal heb ik snel in de gaten wat voor traject bij iemand past. Elke jongere is uniek, maar de problemen waar ze mee kampen zijn vaak hetzelfde.” De taak van El Yattouti bestaat uit het begeleiden van jongeren van 16 tot 27 jaar naar werk, school of een leer/werktraject. Sinds de Wet WIJ (Wet Investeren Jongeren) in oktober 2009 van kracht werd, krijgen deze jongeren geen uitkering meer. Of werken, of naar school of een traject, dat is de keuze. ,,Zo hebben wij in Amsterdam altijd al gewerkt”, vertelt El Yattouti. ,,Jongeren tot 23 jaar kregen m ug m aga zine

een stageovereenkomst in plaats van een uitkering. Amsterdam was een voorloper. Nu is de leeftijd opgetrokken tot 27 jaar en is het landelijk ingevoerd.” De economische crisis gaat niet ongemerkt voorbij aan het Jongerenloket. El Yattouti: ,,De toeloop van goed opgeleide jongeren is duidelijk groter geworden. Jongeren vinden na hun opleiding minder makkelijk een baan. Die jongeren kunnen we een ‘traineeschap’ aanbieden. Dat is nieuw; bedrijven en de gemeente werken daarin samen om jongeren een kans te geven werkervaring op te doen op allerlei niveau’s. Bijvoorbeeld in de juridische dienstverlening, in marketing of bij een kapperszaak. We hebben hoge verwachtingen van deze aanpak. Het zijn heel gemotiveerde jongeren, die graag aan de slag gaan.” Er zijn ook andere types. El Yattouti: ,,Jongeren die helemaal niks willen, zeker, die zijn er. Iedere klantmanager heeft er wel een paar. Het zijn jongens die overal uitvallen. Ze komen te laat of helemaal niet, maken ruzie en hebben voor niemand respect. Iedereen loopt van alles voor ze te regelen, maar zelf doen ze niks. Ze zijn er ook wel heel makkelijk in om de schuld buiten zichzelf te leggen. Hallo, denk ik

Klantmanager Fatima El Yattouti: ‘Jongerencultuur is overal hetzelfde.’

dan. Die schulden heb je echt zelf gemaakt. Op een gegeven moment komt dan toch de vraag of we er wel mee door moeten gaan. Het gaat wel om gemeenschapsgeld. Tegenwoordig kunnen we jongeren die het al te bont maken uitsluiten. Ze verliezen dan hun inkomen. Maar ze komen altijd weer bij ons terug. We werken

heel goed samen met andere instanties als UWV-werkbedrijf, bureau Leerplicht, jeugd- en opvoedhulp Spirit, Jeugdzorg, de reclassering en Streetcornerwerk. Samen vormen we een sluitend netwerk. We vinden onze jongeren altijd terug. Het gaat zeker niet alleen maar om moeilijke Marokkaanse jongens. We krijgen

jongeren uit alle culturen maar de jongerencultuur is overal hetzelfde. Dat kan iedereen die met jongeren werkt je vertellen. ” www.dwi.amsterdam.nl tel. 346 3636t

feb ruar i

tekst:Toine Graus foto: Michel Hobbij 2010 ach t ergr o nd 11

Roze champagne in Café Rosé Café Rosé in woonzorgcentrum De Rietvinck biedt voortaan elke eerste donderdagmiddag van de maand ontspanning en vertier aan homoseksuele ouderen.

Jos Verdonk

D

e Rietvinck onderscheidt zich in niets van een ‘gewoon’ woonzorgcentrum, of het moet de kleur van de champagne zijn die de bezoekers bij de opening van Café Rosé krijgen aangereikt. Toch heeft dit zorgcentrum wel degelijk het predikaat ‘homovriendelijk’ gekregen. Vanmiddag is de foyer van de Rietvinck omgetoverd tot Café Rosé. Er zijn toespraakjes van Eric van der Burg van Osira (overkoepelende organisatie van woonzorgcenra), van COC voorzitter Dennis Boutkan en Carolien Gehrels, wethouder Cultuur. Gehrels staat volledig achter Café Rosé: ,,De homoseksuele ouderen van nu vormen de eerste generatie

die openlijk voor zijn geaardheid is uitgekomen en heeft moeten vechten voor erkenning. Ik vind dat deze ‘roze ouderen’ recht hebben op een plek waar ze zichzelf kunnen zijn, waar ze gerespecteerd en geaccepteerd worden. Wij zien ook dat zij daar zelf behoefte aan hebben.” Zanger Harald Veenstra omlijst de toespraken met ‘roze liedjes’: ‘Want zo is het toch, mijn jongen/ Nooit is er een lied gezongen/ Over de verboden kus/ Van Romeo en Julius’. En na het officiële gedeelte is het de hoogste tijd voor wat drankjes en hapjes. Vooral de enorme hoeveelheid bitterballen valt zichbaar in de smaak. Hans Bruggeman (82) geniet in het café van zijn glaasje wijn. Hij woont sinds tweeënhalf jaar in het L.A. Rieshuis, een complex van een zevental woningen speciaal bedoeld voor homoseksuele mannen en vrouwen, dat letterlijk en figuurlijk tegen de Rietvinck ‘aanleunt’. ,,Toen ik tweeënhalf jaar geleden een woning kreeg aangeboden in dit huis, voelde ik me daarvoor eigenlijk nog te jong”, vertelt hij. ,,Maar ik had wel wat verzorging nodig en dacht: straks stoppen ze me ergens weg in Almere.” Bruggeman is enthousiast over de voorzieningen van De Rietvinck en het initiatief Café Rosé, maar ook kritisch. ,,Het is eigenlijk jam-

Voetjes van de vloer in Café Rosé. Foto: Cor Mantel

mer dat het nodig is. Ik weet sinds mijn dertiende dat ik op mannen val. Homo’s heb je in alle schakeringen. Er zitten etters tussen en domkoppen. Sommigen zijn juist weer briljant. Maar we zijn een categorie geworden: soms is het net een vorm van apartheid. Minderheden worden altijd aan een minderheidsgroep opgehangen en dat vind ik jammer. Heel veel homo’s hebben vrijwel al hun wezenlijke contacten in de homoscene. Ik

heb een brede vriendenkring. Het interesseert me niet zo of iemand homo is of niet, maar wel wat zijn interesses en politieke opvattingen zijn. Het naakte feit alleen of iemand homo is, is voor mij nog geen reden om contact te zoeken. Tenzij iemand juist om zijn homozijn gediscrimineerd wordt.” Bruggeman woont tot zijn volle tevredenheid in het L.A. Rieshuis. ,,Daar kan gewoon wat meer. Als je bij het afscheid een man op de

mond kust, kijkt niemand daar gek van op. Of als er geen foto’s van kleinkinderen op het dressoir staan. Dat is niet in alle verzorgingstehuizen in Nederland vanzelfsprekend. Ook niet in Amsterdam.” De toekomstige activiteiten in Café Rosé , iedere eerste donderdag van de maand, zijn zeer gevarieerd: een debat over de gemeenteraadsvergaderingen, een lezing of een liedjesprogramma.

Günter Wallraff duikt weer eens op De Duitse journalist Günter Wallraff is het schoolvoorbeeld van een undercoverjournalist. Hij heeft weer een nieuw boek gepubliceerd over de arbeidsomstandigheden aan de onderkant van onze samenleving.

nthullingsjournalist Günter Wallraff vergaarde een kwart eeuw geleden wereldroem toen hij zich geruime tijd als Turkse gastarbeider vermomde. Maanden aaneen dook hij onder in tal van fabrieken en bedrijven, om na gedane arbeid zijn wederwaardigheden en ervaringen op papier te zetten. Ook werkte hij geruime tijd onder valse naam als journalist bij het beruchte Duitse boulevardblad ‘Bild’. Zijn steeds onthutsende, maar vaak ook buitengewoon amusante ervaringen belandden onder andere in zijn bestseller ‘Ganz unten’, in het Nederlands ‘Ik Ali’. Vijf miljoen exemplaren

gingen (in dertig talen) over de toonbank. Deze maand verschijnt bij uitgeverij Ambo/Anthos een nieuwe druk, uitgebreid met reacties, commentaren en een nieuw voorwoord van de schrijver. Die komt op 25 februari een lezing geven in het Goethe Instituut, om de vertaling van zijn drieëndertigste boek te presenteren. In die nieuwste bundel verslagen uit de onderklasse, ‘Heerlijke nieuwe wereld’, legt hij opnieuw de donkere kanten van onze maatschappij bloot. Als ‘Michael G.’ onderzoekt hij de gang van zaken in callcenters. Ook werkt hij in een fabriek die broodjes bakt voor supermarktketen Lidl, waar hij aan de rand van de uitputting wordt gebracht en regelmatig brandwonden oploopt. Hij leeft, voorzien van een passende valse identiteit, als dakloze. Waarbij hij bij temperaturen van min twintig nachtenlang op straat doorbrengt en hevige confrontaties met heel wat hulpverleners doorstaat. Ook beschrijft hij het harde, afbeulende leven in de keukens van een gerenommeerd sterrenrestaurant en, passend geschminkt en bepruikt, de wederwaardigheden van een pas gearriveerde, nauwelijks Duits sprekende immigrant uit Afrika. Met zijn reportages blijft Wallraff aandacht opeisen voor de schrijnende omstandigheden waarin

12 kuns t & cult uur

2010

Peter van Lieshout

O

feb ruar i

‘Heerlijke nieuwe wereld’ is het nieuwste boek van Günter Wallraff. Persfoto

sommige van onze medemensen leven. Terwijl wij ons op de borst kloppen over onze welvaart vallen – dichterbij dan wij denken – slachtoffers. In onze ‘heerlijke nieuwe wereld’ leven steeds meer mensen aan de onderkant en dat dreigt onze samenleving te ontwrichten. De undercover-journalistiek die Wallraff al decennialang beoefent past in een lange traditie. George Orwell, later vooral bekend van

zijn pessimistische toekomstbeeld ‘1984’, verwierf begin jaren dertig van de vorige eeuw faam met zijn reportages over de onrendabelen van toen: ‘Aan de grond in Parijs en Londen’. In 1900 verkleedde de Nederlandse journalist Bernard Canter zich als landlopende bedelaar. Dat resulteerde in het boek ‘Twee weken bedelaar’, gratis te downloaden via www.dbnl. org de digitale bibliotheek van de Nederlandse letteren. Zeven jaar

later volgden collega Max Blokzijl en cabaretier Pisuisse zijn voorbeeld, nu als straatmuzikanten. Resultaat: een kleine bestseller plus een winstgevende toernee. De succesvolle romanschrijver Israel Querido, keurig burgerlijk gehuisvest in de Concertgebouwbuurt, huurde voor zijn vierdelige serie ‘De Jordaan’, ook op de dbnl-site te vinden, een woninkje in die volkswijk, om taal en spraak zo naturel mogelijk te kunnen afluisteren. m ug m aga zine

Al meer dan twintig jaar tekent Joep Bertrams (1946) elke dag een prent voor Het Parool. Daarnaast maakt hij één keer per week een animatie voor NOVA. Vanaf deze maand ook voor MUG.

Joep Bertrams bijna weg bij Het Parool maar de lezers protesteerden; nu ook elke maand in MUG Foto: Jan van Breda

Bizar om met zo’n lullig pennetje geld te verdienen K irsten Dorrestijn

‘T

oen ik klein was, tekende ik met plezier maar niet veel. Dat kwam pas op de middelbare school. Ik wilde naar de kunstacademie maar dat zou thuis niet goed zijn gevallen. Twee ooms schilderden en daar was het geen vetpot’’, vertelt Joep Bertrams, thuis in Amsterdam-Zuid. ,,Uiteindelijk ben ik in Den Haag op de kunstacademie de lerarenopleiding gaan doen. Ik was vooral met bewegende machientjes bezig. Dat fascineerde me. Om bij te verdienen repareerde ik flipperkasten.

Als die total loss waren gebruikte ik de onderdelen voor mijn bewegende dingen. Op een avond belde een bevriende journalist van een vakbondsblad. Of ik een tekening bij zijn stuk wilde maken. Vanaf dat moment kon ik dat vaker doen en met het geld dat ik daarmee verdiende kon ik weer machientjes maken. Paul Arnoldussen (Parool-redacteur, red.) had mijn tekeningen gezien. Hij werkte destijds voor een uitgeverij en vroeg of ik een kinderboek van Karel Eykman wilde illustreren. Ik deed dat op mijn eigen manier, anders dan andere illustratoren.

Literatuur gerecycled

Bookcrossing biedt een levendige ruilhandel in afgedankte boeken

Hes-gebouw gekraakt

Expo Ad Hoc in culturele vrijplaats Schijnheilig. Foto: John Melskens

m ug m aga zine

Zo tekende ik ook dikke of lelijke kinderen. Via Arnoldussen kwam ik bij Het Parool terecht. De deadline is ’s ochtends maar ik maak de tekeningen de avond tevoren. Als ik opsta, lees ik eerst de krant. Ik lees vier verschillende kranten en volg het nieuws op websites, van De Telegraaf tot NRC en Het Financieele Dagblad. Ik probeer over het belangrijkste nieuws een prent te maken. Met het uitwerken ben ik gauw twee uur bezig. Het gebeurt wel eens dat er groot nieuws komt terwijl ik mijn prent al klaar heb. Dan begin ik opnieuw. Jammer maar helaas.

In mijn tekeningen probeer ik te vertellen hoe ik tegen de wereld aankijk. Het komt voor dat mensen mijn prent anders opvatten dan ik bedoelde. Dat is het risico van het vak. Als je elke misinterpretatie uitsluit, kom je op een neutrale tekening uit en dat vind ik minder interessant. Het Parool heeft nooit een prent geweigerd. In een ver verleden heb ik hooguit eens iets moeten aanpassen omdat de redactie de tekening niet snapte. Ik blijf het bizar vinden dat ik met zo’n lullig pennetje mijn brood kan verdienen. Het is zo’n onnozel ding. Dat ik mijn eigen wereldje

heb, vind ik erg plezierig. Maar het kan zomaar afgelopen zijn. Drie maanden geleden kreeg ik te horen dat ik per 1 maart weg moet bij Het Parool. Dat vind ik belachelijk en de manier waarop vind ik stuitend. Het argument van de hoofdredacteur was dat mijn tekeningen niet meer fris waren. Dat kan als je al zo lang voor een krant werkt, maar er was nooit eerder iets over gezegd. Er zijn geweldig veel brieven en mails van lezers binnengekomen.’’ De hoofdredactie van Het Parool heeft op 29 januari gehoor gegeven aan het lezersoproer. Bertrams blijft, nu dus óók in MUG (p. 29).

Peter van Lieshout

ter kieskeurig en weinig scheutig met duiten. Dan is weggeven beter, mits je veel vrienden, kennissen en familie hebt. Bijna twintigduizend gretige lezers en gulle gevers in Nederland doen het op een andere manier. Ze zijn gratis lid geworden van Bookcrossing. De leden doen hun uiterste best om overtollig leesvoer te lozen. Op straat, in het openbaar vervoer of in willekeurige wachtkamers worden boeken geloosd. Elk krijgertje is voorzien van een etiket met een uniek boeknummer. Want het is de bedoeling dat de eerlijke vinder via internet laat weten waar het boek is aangetroffen. En een beknopte recensie van het onverwachte ge-

schenk is natuurlijk altijd welkom. In elke Nederlandse gemeente van enige omvang zijn inmiddels Bookcrossing-plekken te vinden. In café’s, restaurants, cultuurcentra en bibliotheken staan rijen boeken uitgestald. Ongeschreven regel: je mag een boek naar keuze meenemen, mits je tegelijkertijd een exemplaar uit je eigen verzameling achterlaat. Een bekend fenomeen voor menig rugzaktoerist. In bijna elk hostel, pension, hotel of jeugdherberg waar ook ter wereld wordt druk geruild. Al is het maar omdat je op een lange reis niet snel een stapel boeken meesleept.

Voordat het Rijk eigenaar werd, was het gebouw speelbal in handen van speculanten. De HES-panden werden genoemd in de vermaarde ‘achterbankgesprekken’ met de vermoorde Willem Endstra. In een jaar tijd werd zo’n vijf miljoen euro aan de doorverkoop verdiend. De opening half januari kreeg als naam Ad Hoc, een knipoog naar het antikraak-bedrijf dat een ander deel van het complex tijdelijk verhuurt. Kraakster Lonneke: ,,Wonen is niet het belangrijste doel van deze kraak. Dit is een uitgelezen plek voor een culturele vrijplaats. Er is een zaal waar lezingen kunnen worden gegeven en films vertoond. We hebben een bar en een expo-

ruimte. Bovenin kunnen ateliers worden gemaakt.’’ Waarom een culturele vrijplaats op deze toplocatie, nabij het Leidseplein oftewel Amsterdams ‘entertainment centre’, zoals het GVB in de tram omroept? Oudburgemeester Patijn zei al ‘geen cultuur zonder subcultuur’. PvdA, GroenLinks en AA/DG in stadsdeel Centrum hebben al interesse getoond. Een te voorzien probleem vormen de aankoop en ontwikkeling van het dure complex. Hoop kan wellicht worden geput uit de eerdere aankoop door woningcorporatie De Key-Principaal, na bemiddeling door het stadsdeel.

Van sommige boeken krijg je ooit genoeg. Dubbele verjaarscadeautjes, hetzelfde boek in twee talen, ongewenste Kroonboeken, boeken waar geen doorkomen aan was, half vergeten vakantielectuur, overjarige reisgidsen, slapende restanten van je school- of studietijd. Ze nemen wel plaats in op je plankjes en in je kasten. Monddood aan het verpieteren, met hun ruggetjes bozig en nukkig naar je toegekeerd. En een schier ondraaglijke last, zodra het op verhuizen aankomt. Daar moet toch een oplossing voor te vinden zijn? Handelaren in tweedehands boeken zijn ech-

Joop Lahaise Het HES-gebouw aan de Passeerdersgracht is gekraakt. Krakersgroep annex kunstenaarscollectief Schijnheilig wil er een culturele ontmoetingsplaats vestigen. Om hun plannen te illustreren hielden de krakers half januari een opening, met expositie en live-muziek. Passeerdersgracht 23-25 wacht al tien jaar op een bestemming. Het gebouw maakt deel uit van een monumentaal complex, met een prachtig hoofdgebouw aan het Raamplein. De Rijksgebouwendienst verwierf het in 2002 om er een dependance van de rechtbank in te vestigen. Dat ging niet door.

feb ruar i

www.bookcrossing.nl

2010 kuns t & cult uur 13

Broedplaats

Ramsj

Ineke & Gineke Boekhandel Veenstra is gevestigd in de Utrechtsestraat, tussen het Rembrandtplein en de Herengracht. Normaal gesproken een prima plek maar nu al maanden een rampzalige locatie. Omdat er een nieuwe brug over de Herengracht wordt aangelegd, is de winkel onzichtbaar geworden. Aan de overkant staat enigszins verweesd tussen de metalen hekken en de schaftketen van de bruggenbouwers een bord met de mededeling ‘Veenstra Boekhandel bereikbaar’. ,,Maar mensen lezen slecht”, zegt uitbaatster Ineke niet geheel zonder ironie. Al voor de Tweede Wereldoorlog werden hier boeken verhandeld, maar toen heette de winkel anders. In 1962 begon de heer Veenstra zijn gelijknamige boekhandel, die hij in 1998 overdroeg aan Ineke van Drie en Gineke de Lange. Veenstra is een kleine zaak met een houten vloer en witte wanden. De boeken reiken tot het hoge plafond. Boven de kasten is over de hele lengte een koperen stang bevestigd. Daaraan kan een houten trap worden vastgemaakt die de hoogste literatuur bereikbaar maakt. De dames klimmen heel wat af. Ineke en Gineke zijn verwoede lezers. ,,In een boekhandel werken was voor mij al een kleuterwens”, vertelt Ineke. ,,Als ik niet thuis was, kon je mij in de bieb vinden. Dat begon zodra ik kon lezen.” Volgens Ineke en Gineke is vakkennis de grote kracht van hun winkel. Dat betekent vooral heel veel lezen en zo bijzondere boeken ontdekken. Elk voorjaar inventariseren Ineke en Gineke hun papieren waar. De winkeldochters krijgen dan een sticker op hun buik, met een prettige prijs. Boekhandel Veenstra is een algemene boekhandel met twee specialisaties: literatuur en kookboeken. ,,Koken is hip”, verklaart Gineke. ,,De Franse keuken is weer helemaal terug en na de feestdagen doen de gezonde en vegetarische kookboeken het uitstekend.” Op het literaire vlak doet de Japanse schrijver Murakami het nog steeds goed. Veellezer Ineke zweert bij het drieluik Dikke schrift/Het bewijs/De derde leugen van de HongaarsZwitserse schrijfster Agota Kristof. ,,Het is het enige boek dat ik twee keer heb gelezen en ik overweeg het een derde keer te lezen”, zegt ze. ,,Uitsloofster!” roept Gineke.

Janine Molier-Bloot (midden) geeft cursussen in haar atelier. Foto: John Melskens

Eten, breien en kleien in Garage Notweg In de serie Broedplaats gaan we elke maand op zoek naar een creatieve broedplaats bij u in de buurt. Deze maand Garage Notweg in Osdorp.

Jos Verdonk Thea Golverdingen

T

ussen de hoge flats in Osdorp, niet ver van de Sloterplas, ligt Broedplaats Garage Notweg. Het pand valt op door de glazen pui en het rood en oranje geschilderde houtwerk. De lange brede gangen en de brede betonnen oprit herinneren er nog aan dat deze broedplaats ooit een garage was. „Twee jaar geleden ging de eigenaar eruit,” zegt Claartje Nicolas, die de programmering in deze broedplaats regelt, „en toen is de garage opgekocht door woningbouwcorporatie Ymere.”

feb ruar i

in de buurt en die werden door de jongeren met rollator en al naar boven gebracht.” Eén van de ondernemers in garage Notweg is bedrijfsarts en creatief coach Janine Molier-Bloot. Zij begeleidt werknemers bij ziekte en problemen op het werk. In haar atelier aan de Notweg geeft zij cursussen aan haar cliënten en aan iedereen die iets creatiefs wil doen. „ Mijn hart gaat hier naar uit”, zegt Molier-Bloot. „Arts ben ik geworden omdat het in de familie zit, maar creatief bezig zijn vind ik een stuk leuker. Ik heb geleerd dat het belangrijk is dat je werk doet dat goed bij je past, omdat je daar het gelukkigst van wordt. Het coachen doe ik al wat langer, maar het ontwikkelen van mijn creatieve kant heb ik me in de loop van de tijd eigen gemaakt. Mijn ervaring is dat als je creatief bezig bent, je makkelijker over je gevoelens praat. We hebben toch vooral geleerd om rationeel te zijn. Als je bijvoorbeeld met klei werkt, dan merk je dat het stug materiaal is en niet altijd doet wat je wilt. Dat is in de maatschappij ook zo. Die doet ook niet altijd wat je wilt, en dan moet je toch leren om daarin een weg te vinden.”

Behalve dat in Garage Notweg bedrijfsactiviteiten plaatsvinden, kun je er ook terecht als je een congres of vergadering wilt organiseren. Binnenkort komt er een breicafé bij en zijn er plannen om een buurtkeuken te openen. Nicolas: „Wat brengt mensen nu beter tot elkaar dan eten? En in het breicafé kun je ook gewoon een kop koffie drinken, of borduren.” De Buurtkeuken is een project waar verschillende organisaties uit Osdorp aan mee gaan werken. De organisatie Social Green, die zich bezighoudt met het openbaar groen in Nieuw-West en de Vereniging Boerenstadswens zorgen voor de groentes. Die komen regelrecht uit de stadstuintjes en van het veld. Vrouw en Vaart, een vrouwenorganisatie, gaat de keuken runnen en de GGD gaat een cursus gezond koken geven. „Als de keuken opengaat, gooien we er nog een feest tegenaan,” zegt Nicolas, „we zijn er inmiddels wel achtergekomen dat we goed moeten oppassen voor inbraak. Ja, inbraak is een beetje inherent aan dit soort gebouwen.” www.garagenotweg,nl

MUGWEBWINKEL AANBIEDINGEN

www.mugweb.nl

Jos Verdonk 14 kuns t & cult uur

Dit gebeurde in samenwerking met Bureau Broedplaats en zo ontstond er een nieuwe creatieve hotspot. De ontwikkeling van het pand werd gedaan door projectbureau Young Design & Industry. Dit bureau trok een architect aan, die de garage zo heeft vormgegeven dat het een open en toegankelijke plek werd waar ondernemers gemakkelijk bij elkaar in en uit kunnen lopen. Nicolas: „Het uitgangspunt was dat de verbouwing zo goedkoop mogelijk werd gedaan. Vandaar dat we met eenvoudige materialen hebben gewerkt, zoals gaas.” In overleg met alle betrokken partijen werd besloten om vanuit een thema te gaan werken. Dat werd Social Design: het bedenken van creatieve oplossingen voor sociale problemen. Dat betekende wel dat toekomstige huurders affiniteit met dit thema moesten hebben. „In oktober 2009 hebben we het openingsfeest gehad en dat was een groot succes”, zegt Claartje Nicolas. „Er waren wel zo’n 650 mensen op de been, het was echt een superleuke mix van jong en oud. Er wonen hier veel oudere mensen

2010

Belle & Sebastian: Life Pursuit (cd) € 6,99

Eddie Vedder (cd) € 8,99

Moke (cd) € 4,99

m ug m aga zine

‘Natuurlijk draag ik geen nylons maar originele zijden kousen zoals het hoort.’ Foto: John Melskens

Juffrouw Jo leeft bewust ouderwets De was wordt op een wasplank geschrobt, in een zinken tobbe. Uit een zeventig jaar oude buizenradio klinken Lou Bandy, de Ramblers en de nazale stem van voetbalverslaggever Han Hollander (op 9 juli 1943 in Sobibor vermoord). Voor ouderen is de woning van Jo Teeuwisse één groot déjà vu.

André Stuyfersant

A

lsof je in een tijdmachine stapt: zet één voet over de drempel bij Jo Teeuwisse en je wordt zeventig jaar terug geworpen in de tijd. Meubelen, radio, schilderijen, vloerbedekking, kachel, de keuken, potten en pannen, tijdschriften in de krantenbak, alles, maar dan ook werkelijk alles is ‘jaren dertig’, de bewoonster incluis. Teeuwisse (37) is, zoals zij het zelf formuleert, ‘bewust ouderwets’ en wil dat ook uitdragen. Dat lukt haar aardig, zeg maar gerust perfect, want juffrouw Jo maakt op straat een onuitwisbare indruk. Gekleed volgens de mode van eind jaren dertig én gezeten op haar oerdegelijke Simplex-fiets weet zij rem ug m aga zine

gelmatig de nek van voorbijgangers te forceren. ,,Op straat krijg ik alleen maar positieve reacties”, verklaart ze blijmoedig. ,,Mensen zeggen dat ik op hun oma lijk. Soms word ik gewoon ontvoerd. Moet ik met een bejaarde dame mee naar haar huis en krijg ik al haar oude hoedjes mee. Of ik zit in de tram en ouderen beginnen spontaan liedjes uit hun jeugd te zingen. Natuurlijk ken ik de tekst en zing dan mee.” Juffrouw Jo mag dan bewust ouderwets zijn maar heeft, misschien wel daardoor, een zekere grandeur: ze is een dame met een tikkeltje kouwe kak. ,,Ik ben naar anderen toe degelijk, soms wat afstandelijk. Ik tutoyeer niet, maar maak wel gemakkelijk contact met vreemde mensen en maak graag een praatje met ze.” Maar wat bezielt een jonge vrouw om te leven in een tijd die nou niet direct te boek staat als gezellig: er was massale werkloosheid, armoede, sociaal onrecht en het fascisme was in opkomst. Teeuwisse: ,,Er was meer. Die tijd wordt in het collectieve geheugen gedomineerd door armoede. Maar het waren ook de hoogtijdagen van de radio, de Nederlandse film en het uitgaansleven met zijn talrijke revues. De samenleving was héél hecht. Als je geen geld had, kon je bij de kruidenier op de pof je boodschappen doen. Probeer dat nu maar eens bij de supermarkt. Er was armoede maar iedereen hielp elkaar.” Terwijl juffrouw Jo de geneugten van de jaren dertig opsomt, valt de verslaggever bijna uit zijn stoel als hij uit de stokoude buizenradio de neuzelige stem van voetbalver-

slaggever Han Hollander hoort, bezig met een verslag van HollandBelgië. Op zijn verbaasde reactie zet ze de de radio op een andere zender, waarop Lou Bandy al zingend uitlegt dat, als je voor een dubbeltje geboren bent, je nooit een kwartje kan worden. De radio blijkt verbonden te zijn met een computer: dat dan weer wel. ,,Die muziek,” verzucht juffrouw Jo, ,,wát een culturele rijkdom. Ze haalden alles uit het buitenland en gaven daar een eigen geluid aan. Zo’n band als de Ramblers, dat swingt nu nog stééds.’’ Juffrouw Jo blijkt verder strak in de leer te zijn want ze is wars van alle moderne hulpmiddelen. Haar mobieltje heeft ze de deur uitgedaan en dat, zegt ze, is het beste wat haar is overkomen. En handige huishoudelijke apparaten, waarvan vrouwen zeventig jaar geleden alleen nog maar konden dromen, ontbreken in haar huisje. ,,Ik heb geen wasmachine, de was doe ik op de wasplank in een tobbe. Het huishouden is veel zwaarder geworden maar geeft wél meer voldoening. Als ik nu de hele dag achter de tobbe heb gestaan ben ik heel trots, dan heb ik het gevoel iets te hebben gedaan.” Voor wasmiddelenfabrikanten is juffrouw Jo een ware nachtmerrie, de was doet ze namelijk zoals het hoort: met een staaf Sunlight-zeep (‘Sunlicht’, zoals Amsterdammers vroeger zeiden). Het hele huis maakt ze ermee schoon. ,,Mijn moeder heeft een kast vol schoonmaakmiddelen. Ik gebruik één staaf Sunlight en doe daar alles mee zoals mijn kleren, de afwas en de vloer. Die staven zijn echt uit die tijd. Op rommelmarkten heb ik

zakken vol gekocht. Moet je mijn keuken zien?”, vraagt ze opgewekt. De verslaggever valt even stil want het is alsof hij, vijfenvijftig jaar geleden, weer in de keuken van zijn opoe staat. In rekjes staan de zand-, zeep- en sodapotjes naast papieren puntzakken vol met comestibles, maar ook doosjes Crackfree-stijfsel, waar generaties mannen nu nog nachtmerries van hebben want dat veranderde een slappe overhemdboord in de zogenaamde ‘vadermoordenaar’. Aan de muur hangt een handkoffiemolen. Er wordt gekookt op een prehistorisch fornuis. ,,Ik heb alle moderniteiten, zoals de Tefalpannen de deur uitgedaan”, zegt juffrouw Jo. ,,Ik kook nu in emaillen, grijs gewolkte Brabantia-pannen en die kun je ook veel makkelijker schoonmaken met een ouderwets schuursponsje. En kijk, dit zijn nog de echte. Zó leuk om daarmee te werken.” Het is vloeken in de kerk om aan juffrouw Jo te vragen waar de stereo-installatie of de televisie staat. Die heeft ze natuurlijk niet! ,,Ik heb een slingergrammofoon met de juiste platen. En ’s avonds als er vrienden komen, gaan we aan de grote tafel onder de lamp spelletjes spelen zoals Pimpampetten. Met op de achtergrond de radio of grammofoon en een gezellig snorrende kachel. Heel genoeglijk.” En mocht de verslaggever denken dat de spelletjes bij Bart Smit of Intertoys zijn gekocht, dan heeft hij dat mooi mis. Juffrouw Jo loopt naar een kast en laat de originele spellen uit die tijd zien. Hoe ze aan al haar spullen komt, wil ze graag vertellen want dat is nog een heidense klus. ,,Ik krijg veel, vooral oudere feb ruar i

mensen hebben vaak nog spullen op zolder staan. Ook loop ik rommelmarkten en het Waterlooplein af. Natuurlijk draag ik geen nylons, maar originele zijden kousen zoals het hoort.” Bij juffrouw Jo op visite geeft een zekere sensatie maar echt warm is het er niet. Een allesbrander is bezig met een bij voorbaat verloren gevecht tegen de kou. Maar daar maalt ze niet om want in de crisistijd was dat volstrekt normaal. En het heeft ook zijn voordelen. ,,Sinds ik zo leef, krijg ik van de energiemaatschappij veel geld terug.” Aangezien juffrouw Jo de mores van het leven uit de jaren dertig kent, wil ze even stoom afblazen. ,,Ik vind het een schande dat mensen twee keer per jaar met het vliegtuig op vakantie gaan, terwijl ze hun eigen land niet eens kennen. Hoe ik op vakantie ga? Op mijn Simplexfiets met een tentje achterop”, roept ze strijdvaardig. Volgens moderne maatstaven leidt juffrouw Jo een bestaan vol ontberingen, maar daar krijgt ze wél wat voor terug. Teeuwisse is een bevoorrecht mens, want ze heeft van haar passie ook haar broodwinning gemaakt. ,,Ik heb een historisch adviesbureau en inderdaad, daar heb ik een computer voor nodig en dat is dan ook het enige moderne hier. Ik werk veel voor de televisie, films, radio en schrijvers. Als mensen met een project uit de jaren dertig bezig zijn, vragen ze mij om advies. In Hilversum gaat mijn naam als een lopend vuurtje rond. Klinkt arrogant, maar is vanzelfsprekend.” En dat laatste kan de verslaggever volmondig beamen. Jo Teeuwisse: www.joeri.net 2010 kuns t & cult uur 15

agenda cultuur Ma 1 t/m zondag 28 februari Gratis naar de film Met de januari/februaribon van de Stadspas gratis toegang in één van de Amsterdamse filmtheaters. Adressen en reserveren: locaties Cinecenter, Lijnbaansgracht 236, tel. 623 66 15, www.cinecenter. nl Filmmuseum, Vondelpark 3, tel. 589 14 00, www.filmmuseum. nl Het Ketelhuis, Cultuurpark Westergasfabriek, Pazzanistraat 4, tel. 684 00 90, www.ketelhuis.nl Kriterion, Roetersstraat 170, tel. 623 17 08, www.kriterion.nl The Movies, Haarlemmerdijk 161, tel. 638 60 16, www.themovies.nl Rialto, Ceintuurbaan 338, tel. 676 87 00, www.rialtofilm.nl De Uitkijk, Prinsengracht 452, tel. 623 74 60, www. uitkijk.nl Studio K, Timorplein 62, tel: 692 04 22, www.studio-k.nu Info www.cineville.nl toegang met januari / februaribon gratis

t/m zondag 28 februari Touren in eigen stad Met de januari/februaribon van de Stadspas kan gratis een stadstour gemaakt worden met de rode Amerikaanse schoolbussen. Via een koptelefoontje wordt uitleg gegeven over de plekken waar langs wordt langs gereden. Bij het bezoek aan Gassan Diamonds wordt koffie aangeboden. Aan het eind van de tour krijgen de deelnemers ook nog een kleurrijk boek over Nederland. Locatie kaartverkoop en vertrekpunt Tours en Tickets, Damrak 34 info 020 420 4000 www.touristbusamsterdam. nl toegang €20 met januari/februaribon gratis

2

Donderdag 4 februari Spetterende muzikale moksi Drie muzikale zwaargewichten uit Curaçao, die nog niet eerder samen op het podium stonden, zorgen met initiatiefnemer, zanger en gitarist Steve Mariat en meesterdrummer Gregory Kranenburg voor een kruidig en spetterend geheel. Met Reno Steba (Aruba) – bas, Randal Corsen (Curaçao) – piano en Konkie Halmeyer (Curaçao) – steelpan. Locatie Tropentheater kleine zaal, Linnaeusstraat 2 info 020 568 8215 www. tropentheater.nl aanvang 20:30 toegang €17 met Stadspas €14

1

Zaterdag 6 februari World sessions Netsayi De Zimbabwaanse/ Londense Netsayi heeft de reputatie opgebouwd van een voortreffelijke en intieme live artieste. Ze bundelt en versmelt de rijkdom van Afrikaanse pop, jazz, soul en folk tot een eigen geluid. Locatie Podium Mozaïek, Bos en Lommerweg 191 info 020 330 9400 www. podiummozaiek.nl aanvang 21:00 toegang €18 voorverkoop €16

1

16 kuns t & cult uur

feb ruar i

2010

Zaterdag 6 februari Theater ‘This is hardly an invitation’ Het lonkende rode licht en de verwachtingsvolle avondkledij in de voorstelling doen even vermoeden dat er een feest gaat beginnen. Maar dit beeld wordt meteen verstoord door een vrouw die achterwaarts loopt en te hard op fluitjes blaast. Geïnspireerd op onder andere de filosofische ideën van Deleuze en Guattaei onderzoeken choreograaf Hilary Blake Firestone en componist en geluidsontwerper Mark Morse (aka Morsanek) het fenomeen ‘feesten’. In de loop van de voorstelling ontstaat er een waar slagveld. Een ‘wegrottend feestje’, waar aan elk gevoel van eeuwigheid onherroepelijk ook verval kleeft. Locatie de Brakke Grond Rode Zaal, Nes 45 info 020 622 9014 www.brakkegrond.nl aanvang 21:00 toegang €13 Stadspas €9,50 kunststudenten €8

Zaterdag 6 februari Van de schoonheid en de gekte Een programma rond een verzameling klaviermuziek uit de late 16e en vroege 17e eeuw. De muziek is volgens Guus Janssen soms ontroerend mooi en soms totaal idioot. Met: Guus Janssen piano/virginaal en Brisk Recorder Quartet Amsterdam. locatie Noorderkerk, Noordermarkt 48 info 020 626 64336 aanvang 14:00 toegang ´€15 stadspas €13

Zondag 14 februari NEMO zondagmiddaglezing Sciencecenter NEMO organiseert in dit jaar acht interactieve lezingen voor volwassenen. Experts geven antwoord op vragen die leven bij mensen. De eerste lezing heeft als onderwerp ‘Sporten en techniek’. Aanleiding voor deze lezing zijn de Olympische Winterspelen in Vancouver (12 – 28 februari). Volgende lezingen: 21/3, 18/4, 23/5, 13/6, 19/9, 21/11, 12/12 Locatie NEMO sciencecenter, Oosterdok 2 info 020 531 3233 www.e-NEMO.nl aanvang 15:00 toegang €7,50 met januari/ februaribon gratis

Woensdag 17 februari The bigger the wulf Meike van den Akker brengt de ontluisterende en monsterlijke waarheid achter Roodkapje. De voorstelling gaat over de angst voor het onbekende. Van den Akker voegt een aantal grillige ingrediënten toe aan het bestaande sprookje zoals horror, sex en vele liters rode wijn. Slagwerker Dirk-Peter Kölsch maakt de muziek. Locatie Ostadetheater, Van Ostadestraat 233d info 020 671 2417 www.ostadetheater.nl aanvang 20:30 toegang €11 Stadspas €9 studenten theateropleidingen €5

Vrijdag 19 februari Rauwe Sprookjes Theaterduo Vilt bestaat uit Jeannie Charlene en Frank Irving. In hun nieuwste voorstelling ‘Rauwe Sprookjes’ onder regie van Ewout Eggink, zetten zij het mes in vertellingen over afkomst, kannibalisme en liefde. Kun je ten diepste bevriend raken met een man die zich kleedt in mensenhuid? Met een openhartig genoegen en zonder zichzelf te ontzien, fileren de theatermakers hun eigen identiteit. Een muziektheatervoorsteling die mensen misschien beter niet kunnen zien vlak voor het slapen gaan. Locatie Theater De Cameleon, Derde Kostverlorenkade 35 info 020 489 4656 www.decameleon.nl aanvang 20:30 toegang €12,50

Vr 19, za 27 en zo 28 februari Calle Real Flamenco Calle Real is de naam van het Nederlands-Spaanse flamencokoor dat gespecialiseerd is in de muziek van het westen van Andalusië. Daar wordt de traditionele flamenco in ere gehouden. Een optreden van het koor klinkt als een reis door dit gebied. De zangeressen van het koor worden begeleid door een ensemble van gitaristen, een violist, een cellist en een fluitist. Locatie Pleintheater, Sajetplein 39 info 020 665 4568 [email protected] aanvang 20:30 zo 28 14:00 toegang €10 Stadspas €8

Zaterdag 20 februari In bed is het fijn toeven Toneelstuk over twee jeugdige mannen die vol overgave en met passie het bed delen. Voor veel mensen -hetero, bi en homo- herkenbare gesprekken en handelingen. Een avond die vreugde en diepte brengt, troost en inzicht. Acteerdebuut van Mike Starink en eerste grote rol van Jeroen Bos. Locatie Betty Asfalt Theater, Nieuwe Zijds Voorburgwal 282 info 020 626 4695 aanvang 20:30 toegang €17 Stadspas €15

2

Wo 24 en do 25 februari Het boek van alle dingen Gebaseerd op het bekroonde jeugdboek van Guus Kuijer. Thomas probeert zijn eigen weg te vinden in een gelovig gezin door alles wat hij meemaakt en bedenkt op te schrijven in zijn boek van alle dingen. Theater Gnaffel maakt de voorstelling met acteurs en mensgrote poppen. Inclusief een gratis drankje voor iedereen. Locatie De Krakeling, Nieuwe Passeerdersstraat 1 info 020 624 5123 www.gnaffel.nl aanvang 19:30 toegang volwassene €12 begeleider €10 CJP/Stadspas €8 kleine vriend €7,50 m ug m aga zine

agenda politiek Zondag 7 februari De staat van de lokale democratie Vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen een burgermeestersdebat tussen Job Cohen, Jozias van Aartsen, Ahmed Aboutaleb en Aleid Wolfsen, o.l.v Pieter Broertjes, hoofdredacteur van de Volkskrant. Locatie De Rode Hoed, Keizersgracht 102 Info en reserveren 638 56 06 Aanvang 16:00 Toegang €5 studenten/65+ €4

Woensdag 10 februari ijsttrekkersdebat Noorderpodium Zeven Amsterdamse lijsttrekkers kruisen de degens, onder leiding van EO-presentator Tijs van den Brink. Over de toekomst van de stad, morele vragen en betrokkenheid. Locatie Noorderkerk, Noordermarkt 48 Aanvang 20:00 Toegang gratis

Maandag 15 februari Haags debat aan de gracht De gemeenteraadsverkiezingen zijn op til. De PvdA dreigt flink in te leveren, het CDA heeft goede hoop maar zit landelijk in de min en hoe vergaat het de Christenunie, voor het eerst in het kabinet? Drie staatssecretarissen in debat. Locatie De Rode Hoed, Keizersgracht 102 Info en reserveren www.rodehoed.nl of 638 56 06 Aanvang 20:15 Toegang €10 studenten en 65+ €9

Vr 19 en za 20 februari De vertrouwenscrisis Twee avonden vol documentaires, theater en live gesproken pamfletten. Over opkomend populisme, de brandende vraag wat democratie zou moeten zijn plus een debat over autoriteit. Locatie Frascati, Nes 63 Aanvang 18:00 Toegang (inclusief soep en brood) €10

Woensdag 24 februari Het onbehagen van de kiezer Analyse van en oplossingen voor de verstoorde relatie tussen kiezer en gekozene. Pieter Hilhorst voelt de lijsttrekkers van PvdA, VVD, CDA, SP en GroenLinks duchtig aan de tand. Locatie De Rode Hoed, Keizersgracht 102 Info en reserveren www.rodehoed.nl of 638 56 06 Aanvang 20:00 Toegang €10 studenten en 65+ €5

Donderdag 25 februari Mooie nieuwe wereld De befaamde Duitse undercoververslaggever Günter Wallraff leest voor uit zijn zojuist in Nederlandse vertaling verschenen boek ‘Heerlijke nieuwe wereld’. Zie ook pagina 12 van deze MUG. Locatie Goethe Institut, Herengracht 470 Info en reserveren 531 29 02 Aanvang 20:00 Toegang €5 m ug m aga zine

Blowup van deze foto is te zien in de Openbare Bibliotheek (OBA) op het Oosterdokseiland, op de vijfde etage bij het hobbyplein (mogelijk gemaakt door MUG en Amsterdams Fonds voor de Kunsten).

Empty your Pocket Julius Vischjager Fotoproject George Maas | www.emptyyourpocket.com Julius Vischjager is journalist, pianist, beeldend kunstenaar, PvdA’er en zeer begenadigd prater. ,,De foto is gemaakt op het Binnenhof in Den Haag. Je kunt zien dat ik er een beetje de pest in had. In plaats van mijn zakken leeg te maken, vul ik ze liever. Ik héb wel volle zakken; er zit alleen niets in. Daarbij ben ik wel van alle gemakken voorzien. Mensen vullen vaak hun zakken met de verkeerde dingen. Ik vind dat je je zak-

ken hoort te vullen met nuttige zaken, waarmee je jezelf of anderen kunt helpen. En dan doel ik niet alleen op geld. Toch heb ik altijd minstens een tientje op zak, voor mezelf of voor een ander. Er kan altijd wat gebeuren. Dat wil trouwens niet zeggen dat iedereen een tientje bij me kan komen halen; ik blíjf een Jood. Je ziet meteen een paar exemplaren liggen van mijn krant, The Daily Invisible. De krant heeft meer vrienden dan lezers. Ik draag hem al dertig

jaar bij me, maar veel belangrijker is dat ú hem op zak heeft. Daarom heb ik aan mijn sleutelbos ook heel lang een plaatje met mijn adres gehangen. Ik zou het namelijk hartstikke leuk vinden als er zou worden ingebroken. Er valt niets te halen bij me, dus zou zo’n inbraak alleen getuigen van meer interesse in mijn krant. Dat er meerdere strippenkaarten liggen, wekt misschien de indruk dat ik alles met het OV doe. Maar ik neem ook graag een feb ruar i

taxi, dan kan ik nog eens praten met de chauffeur. Voor het OV heb ik trouwens ook nog een paar chipkaarten. Maar ik heb liever die roze kaart, daarmee kan ik niet vergeten uit te checken. Liggen er drie kammen op tafel? Dat komt doordat ik te lui ben er twee uit te halen. Of ik ijdel ben? Hoe iemand eruit ziet zegt geen moer over wie hij is. De SS zag er vroeger prachtig uit in hun strakke uniformen, gekapt en wel...” Michiel Wetzer 2010 kuns t & cult uur 17

jong en slim

Leren hoe je een bord draagt

Kort

Ambitie en vakwerk bij de opleiding tot horeca-manager

Minister stelt OV-chipkaart uit Minister Plasterk (Onderwijs) wil geen nieuwe datum hiervoor noemen. ,,Studenten mogen niet de dupe worden van technische problemen bij de vervoerder.” Eind januari hadden de meeste studenten hun kaarten nog niet geactiveerd. Studentenorganisaties hadden aangedrongen op uitstel omdat het activeren veelal niet lukte. Studenten klaagden over defecte oplaadautomaten en lange rijen.

Marcel Schor Thea Golverdingen Bij Hospitality Management aan het ROC van Amsterdam worden studenten in twee jaar opgeleid voor een managementfunctie in de horeca.

D

e studenten Hospitality Management zijn de slimmeriken van het mbo. Hun vooropleiding is minimaal havo. Het zijn gemotiveerde jonge mensen die de ambitie hebben later een hotel of restaurant te leiden. De meesten wonen nog thuis en pendelen iedere dag met de trein vanuit Zutphen, Den Bosch of Den Helder op en neer naar Amsterdam. De studenten hebben een keer in de week, tijdens de lunch of het diner, een praktijkdag in de bediening of in de keuken. Ze doen dat in lesrestaurants van de eigen school. Docente Matser (36) over het bedienen: ,,De studenten leren als eerste hoe ze zich moeten presenteren en op welke manier ze moeten serveren. Hoe je een bord draagt, hoe je het bestek neerlegt en hoe je servetten moet vouwen. En inderdaad, er valt wel eens iets. In een echt restaurant gebeurt dat toch ook?” Chantal (18) zegt over de praktijkdag in de keuken: ,,Ik leer hier koken, dat kon ik eerst niet.” De meeste studenten zijn niet blij met de kleding die ze tijdens het bedienen en in de keuken moeten dragen. Bovendien moeten ze de kleding zelf aanschaffen, evenals een messenset. Het zwarte broekpak kost bijna €400, de kokskleding on-

Studenten van de opleiding Hospitality Management. Foto: John Melskens

geveer €200 en de messenset rond de €100. Goldy heeft haar kleding tweedehands gekocht van een afgestudeerde student ,,Het scheelde me al snel de helft in de kosten.” Wanda (19): ,,Ik vind de kleding niet mooi. Het shirt zit te hoog, dat had een Vhals mogen zijn. De schoenen zijn een beetje tuttig.” Naast de praktijkdag omvat de opleiding ook een excursiedag naar bijvoorbeeld een horecabedrijf. De overige drie dagen zitten de studenten in de klas, waar zij vakken als financieel management, marketing, recht en taal volgen. Guido (21): ,,Het financiële gedeelte en marketing gaan prima, maar met talen heb ik moeite.” Voor Sander (19) ligt dat anders: ,,Ik vind geen enkel vak moeilijk, het is allemaal prima te doen.” In het tweede jaar gaan de studenten een half jaar op stage, meestal in het buitenland. De studenten

ronden de opleiding af met het schrijven van een bedrijfsplan. Na de opleiding willen de meesten de Hogere Hotelschool gaan volgen. Ze voelen zich nog te jong om te gaan werken. Anderen willen een eigen horeca-bedrijf beginnen. Docente Matser: ,,Veel studenten hebben een voorkeur voor een bepaald restaurant of hotel waar ze later willen werken. Ze willen liever niet op een heel chique plek werken omdat ze dat te formeel en dus niet gezellig vinden. In de praktijk zullen de meeste studenten buiten de horeca terecht komen, maar wel ergens in een managementfunctie.” Maar voor het zo ver is, lopen de studenten dus eerst nog stage. Elisabeth (19) verheugt zich op haar stage in Italië. „Ik wil een Italiaans restaurant beginnen met Italiaanse specialiteiten”, zegt ze. „Maar zonder pizza’s hoor!” www.rocva.nl

Proef op de som Brasserie Rocks, het lesrestaurant van het ROC, zit in een statig gebouw in Oud-West. Bij binnenkomst worden we hartelijk begroet door een van de studenten die keurig in het zwart is gekleed. Reserveren is aan te bevelen, maar is niet per se nodig. Het dagmenu kost €7,50 en bestaat uit drie gangen. Er staan daarnaast verschillende broodjes, soepen en salades van elk minder dan €4 op de menukaart. We nemen het dagmenu: een heerlijk tomatensoepje met crème fraiche als voorgerecht, zalm met aardappelpuree en salade als hoofdgerecht en als toetje een fantastische chocoladeverrassing. Smulpapen met een smalle beurs komen hier niet bedrogen uit. De prijs/ kwaliteitsverhouding is hoog. Brasserie Rocks Da Costastraat 60

Mediascholing voor ambitieuze jongeren Thea Golverdingen Marcel Schor Ucee Station is een mediaproject voor jongeren in Utrecht en Amsterdam. Hier kunnen ze leren een filmpje of een radiouitzending te maken.

I

n de studio’s van dit internetproject kunnen jongeren terecht die iets met radio en video willen doen. In 2007 ging Ucee Station

m ug m aga zine

van start in Utrecht en sinds 2008 is het station actief in Amsterdam. „Eigenlijk kunnen alle jongeren die iets moois willen maken op mediagebied bij ons binnenlopen”, zegt Patricia van Rijswijk, die eindredacteur en coördinator is bij Ucee Station. „We hebben naast onze centrale studio aan het Damrak op verschillende locaties in Amsterdam de zogenaamde Ucee Perrons. Dit zijn kleinere studio’s in wijkcentra waar jongeren van het vmbo kunnen leren hoe een filmpje of een radio-uitzending gemaakt wordt of hoe je een interview doet. Op de Ucee Perrons ligt het niveau iets lager dan in de centrale studio. In die studio kunnen leerlingen van het mbo stage lopen. Ze krijgen dan

workshops op allerlei gebied, zoals interviewtechnieken, het schrijven van columns en videomontage. Jongeren die bijvoorbeeld cameraman willen worden, krijgen hier een goede leerschool.” Ucee Station vindt het erg belangrijk dat jongeren zelf de productie in handen hebben. Zij bepalen de onderwerpen waar ze over schrijven, zij gaan op pad met de camera en ook produceren ze zelf de radio- uitzendingen. Eén van de stagiaires is Jesper Kreuning (18). Hij is derdejaars student Audiovisuele Productie aan het ROC. Sinds september vorig jaar loopt hij stage bij Ucee Station. „Ik ben editor bij Ucee Station, dat wil zeggen dat ik de video’s monteer en geschikt maak

voor uitzending. En ik doe ook camerawerk. We zenden alleen heel korte filmpjes uit, want als je iets van een half uur op internet zet, dan haken de meeste mensen toch al na een paar minuten af. Dus de kunst is wel om in een filmpje van een paar minuten iets moois neer te zetten. De onderwerpen kiezen wij zelf, dat kunnen actuele zaken zijn, maar ook persoonlijke zaken zoals verliefdheid komen aan bod. We hebben bijvoorbeeld aandacht besteed aan het overlijden van Ramses Shaffy en aan de strenge winter, maar we geven ook tips over solliciteren.” www.uceestation.nl Tel. 020-422 65 66 feb ruar i

Oud-studenten uit woning gezet Studentenhuisvester DUWO gaat, om de kamernood te verlichten, studenten dwingen een tijdelijk huurcontract te tekenen. Afgestudeerde studenten krijgen een jaar de tijd om te vertrekken. Huurdersbelangenvereniging Duwoners is het niet eens met de gedwongen verhuizing. Het campuscontract werd in 2006 in de huurwetgeving opgenomen en maakt het de verhuurder mogelijk de huur te beëindigen als de huurder geen student meer is. Aantal studenten flink gestegen In het studiejaar 2009-2010 is het aantal beginnende studenten aan de UvA met twintig procent gestegen. Bijna alle faculteiten noteren een groei. Bij de faculteit Natuurwetenschap, Wiskunde en Informatie steeg het aantal inschrijvingen het sterkst, met 33 procent. Het aantal studerenden aan de faculteit der Geesteswetenschappen steeg met 24 procent. Momenteel staan er 30.689 studenten aan de UvA ingeschreven. Ook landelijk is een sterke toename van het aantal nieuwe studenten. MBO en HBO werken langs elkaar heen Dit blijkt uit een eind vorig jaar verschenen rapport van de Onderwijsraad. Studenten aan het ROC die de voorbereidende hboopleiding volgen, beginnen met een gebrekkige theoretische kennis aan een hbo-opleiding. Dat geldt vooral voor economische studies. Projectmanager van de Hogeschool van Amsterdam Kees Post bestrijdt de conclusies: „De betreffende leerlingen aan het ROC van Amsterdam krijgen in het derde jaar les uit boeken van het propedeusejaar van de HES/HvA. Zij worden dus goed voorbereid.” 2010 ach t ergr o nd 19

Dossier Teksten: Martin Brandwagt, Toine Graus, Arjan van Oorsouw

Ageeth Telleman, lijsttrekker. Foto: Michel Hobbij

Maureen van der Pligt, nr. 3 op de lijst. Foto: Michel Hobbij

Bas van ‘t Wout, nr. 5 op de lijst. Foto: Daniël Meis

‘Mensen schamen zich voor armoede’

‘Reguliere baan niet voor iedereen weggelegd’

‘In principe is er genoeg werk’

KIES! Ageeth Telleman werd eind 2009 gekozen tot lijsttrekker van D66 voor de centrale stad. De politicologe heeft geen ervaring in de gemeenteraad. Wel was ze vier jaar voorzitter van de Amsterdamse afdeling van D66. ,,Armoede is niet altijd zichtbaar. Met weinig geld proberen rond te komen is vaak moeilijk bespreekbaar. Mensen schamen zich ervoor. En het overkomt velen. Volgens D66 is Amsterdam een stad met een enorm economisch potentieel. Hoe kan het dat 28 procent van de kinderen opgroeit in armoede? Daar moeten we ons met zijn allen diep voor schamen: overheidsbeleid is erop gericht om mensen te helpen. Vaak ontstaat armoede door een samenloop van omstandigheden: baan kwijt, scheiding. De helft van de alleenstaande moeders leeft in armoede. Arm zijn, betekent niet dat je geen dromen meer hebt. Je komt er alleen even niet meer uit, maar de samenleving is er voor je. Onder Amsterdammers is veel solidariteit. We gaan kijken hoe je het over een tijdje weer wél redt. We zijn met zijn allen verantwoor20 ach t ergr o nd

feb ruar i

delijk voor de mensen die het niet redden zonder steun. Deze mensen moeten niet worden afgeschreven en niet als zielig worden beschouwd. D66 staat een aanpak voor die van de persoon uitgaat om zodoende de armoede in de stad tegen te gaan. Daarnaast is onze kernfilosofie dat er meer geïnvesteerd moet worden in kleinschalig onderwijs, waar leraren en ouders elkaar kennen. Je wilt ook dat je kinderen op de goede plek zitten. Voorkom dat armoede erfelijk is! Je ziet het aan de crisis: de mensen die aan de onderkant zitten, gaan er het eerst uit. Heel veel mensen willen toch heel graag werken. Op hun manier! Wij zijn niet voor verhoging van het minimumloon. Als dat gebeurt, komt er minder werk. Wij zien liever dat het geld besteed wordt aan gerichte hulp voor een half jaar tot een jaar. Dat is tijd genoeg om eruit te komen. Het is belangrijk mensen bij te staan in hun ontwikkeling. Mijn persoonlijke drijfveer is dat D66 een partij is van en voor alle Amsterdammers, ook voor de minima. Het rapport van de Ombudsman met zijn kritiek op het falende beleid van DWI moet serieus genomen worden. Het beleid is goed bedoeld, maar er blijft veel aan de strijkstok van de bureaucratie hangen.” 2010

Op woensdag 3 maart worden verkiezingen gehouden voor de Amsterdamse gemeenteraad en de zeven nieuwe stadsdelen. MUG vroeg de huidige partijen in de raad om hun visie op het gemeentelijke sociale beleid. Aan alle kandidaten werd de vraag gesteld: wat is armoede? Daarna mochten ze vertellen hoe hun partij dit probleem in Amsterdam denkt aan te pakken.

Maureen van der Pligt is woordvoerder sociale zaken voor de SP in de gemeenteraad. Ze is een bevlogen politica die veel moties indient en wethouders kan overladen met vragen. In het dagelijks leven is ze docente aan een instelling voor speciaal onderwijs. ,,In dit welvarende land betekent armoede geen cadeautje of bloemetje kunnen geven op een verjaardag of dat je kind niet kan meedoen aan activiteiten op school. Armoede betekent dat je geen kabel- of internetabonnement kunt betalen. Het gemeentelijke armoedebeleid faalt in die zin dat mensen met een uitkering te weinig geld krijgen. De uitkeringen zijn nooit geïndexeerd. En als je bezig bent met ‘activerend armoedebeleid’ moet dat werk er ook zijn. De suggestie wordt gewekt dat je uit de armoede komt als je maar een re-integratietraject volgt. Mijn grootste zorg is dat de tweedeling in de stad toeneemt. Er is een grote groep die voortdurend in armoede leeft. Bovendien groeien steeds meer kinderen in armoede op.

Stop met zeggen dat iedereen aan een reguliere baan moet! Heel veel werk dat is wegbezuinigd blijft nu liggen, bijvoorbeeld speeltuinbeheer. Met een ‘Blijf aan de bal’-baan gaan mensen er niet op vooruit. Ze moeten structureel meer geld krijgen. Als je alle uitkerings- en re-integratiegelden bij elkaar optelt, kan iedereen minimumloon krijgen voor zinvol werk. Dat is beter dan het te besteden aan zinloze en dure reintegratietrajecten. De SP wil de wettelijk sociale minimumnorm voor bijzondere bijstand ophogen naar minimaal 115 procent Mijn kritiek op DWI is dat men geen goede match maakt tussen klanten en trajecten. De klantmanager heeft doorgaans weinig kennis van de trajecten. Het gaat om maatwerk. Het interesseert mij niet dat 86 procent van de klanten in een traject zit. Nee, ik wil weten hoeveel trajecten zijn afgemaakt en of het voor de mensen zelf zinvol is. Als ze zeggen: ‘Dit kan ik niet en dat wil ik niet’, houdt dan op! Onze maatschappij is op kennisniveau lastiger en ingewikkelder geworden. Niet iedereen kan meekomen in de informatiesamenleving. Waar ik de nadruk op wil leggen: stop met zinloze trajecten en gebruik het geld voor het terugbrengen van waardevolle betaalde banen in de publieke sector!”

Communicatieadviseur Bas van ‘t Wout is woordvoerder sociale zaken voor de VVD in Amsterdam. Hij zit sinds 2006 in de Amsterdamse gemeenteraad. Zijn politieke leven begon bij de jongerenorganisatie van de VVD. Later werkte hij ondermeer als fractiemedewerker en als adviseur van Mark Rutte. ,,De VVD wil het ondernemersklimaat in Amsterdam verbeteren door de lasten voor het bedrijfsleven te verlichten en allerlei belemmerende regels te schrappen. Dat is onze aanpak van de crisis. Kleine zelfstandigen hebben onze speciale belangstelling. Ik heb zelf in de raad een motie ingediend om te onderzoeken wat we kunnen doen om werkende armen te steunen. Mensen die door de economische teruggang hun baan verliezen, moeten zo snel mogelijk weer aan de slag. Helaas blijft het kwakkelen met de re-integratie, zo blijkt uit het rapport van de Ombudsman. Dat is het zoveelste kritische rapport in een lange reeks. Het moet allemaal veel strakker en resultaatgerichter. m ug m aga zine

In dit verkiezingsdossier ontbreekt het CDA. Ondanks meerdere verzoeken bleek de woordvoerder sociale zaken geen tijd te kunnen vrijmaken voor een interview.

Marco de Goede, nr. 4 op de lijst. Foto: Ingrid de Groot

Emre Ünver, nr. 9 op de lijst. Foto: Ingrid de Groot

‘Duurzame economie levert werkgelegenheid op’

‘Schuldhulp moet radicaal anders’

En verder Na de verkiezingen in 2006 verdwenen ze allen uit de gemeenteraad: de plaatselijke partijen. Dat zou dit keer wel eens anders kunnen worden. Veel kansen worden toegedicht aan Red Amsterdam dat vooral bekend staat om zijn standpunt tegen de NZ-lijn en de stadsdelen. Dat was altijd al het hoofdthema van Leefbaar Amsterdam. Lijsttrekker Henk Bakker jr. hoopt zijn rentree te maken als raadslid. Hij

In principe is er genoeg werk, denk bijvoorbeeld aan de zorg. We moeten blijven investeren in de mensen die nu aan de kant staan. Daarvoor is het project ‘Blijf aan de bal’ aangenomen door de raad. Dat houdt in dat iedereen die een uitkering krijgt, daarvoor iets terugdoet voor de samenleving. In Rotterdam hebben ze het plan om in vier jaar tijd de werkloosheid tot nul terug te brengen. Dat plan wijs ik niet af, iedereen moet aan de slag. Armoede is een groot probleem in Amsterdam. Op zich is het armoedebeleid in orde maar volgens de VVD faalt het beleid als het erom gaat mensen structureel uit de armoede te halen. Als de VVD in het college komt, gaan we daar werk van maken. We moeten erfelijke armoede bestrijden. Het moet echt anders. Mensen moeten aan het werk, liefst in een reguliere baan maar als het niet anders kan, dan serieus vrijwilligerswerk met een echt arbeidsritme. De bijstand hoeft voor de VVD niet hoger. Zeker is het moeilijk om jarenlang van een bijstandsuitkering rond te komen, maar daar is de bijstand ook nooit voor bedoeld. Het is een tijdelijk vangnet. Door de uitkering te verhogen maak je de armoedeval voor mensen die aan het werk gaan alleen maar groter.” m ug m aga zine

krijgt concurrentie van Trots op Nederland, de partij van Rita Verdonk. Ook dit keer zijn er alleen confessionele partijen van christelijke signatuur. Het CDA hoopt op behoud van zijn twee zetels in de raad. Op de gereformeerde flank is de aanval ingezet door de ChristenUnie. Aan het groene front zijn meerdere partijen actief. De Groenen doen het dit keer zonder Amsterdam Anders. Verder doet de Partij voor

Zelfstandige zonder personeel Marco de Goede volgde in 2009 Judith Sargentini op als woordvoerder sociale zaken in de gemeenteraad. Daarvoor was hij raadslid in stadsdeel Centrum. , ,Voorop staat nu ook bij Groen-

Links de bestrijding van de groeiende werkloosheid door de crisis. We willen dat mensen die zijn ontslagen zo snel mogelijk weer aan het werk kunnen. Daarvoor is de banencarrousel een effectief middel: iedereen die zich meldt bij UWV of DWI krijgt de volgende dag al een gesprek waarin wordt bekeken wat hij of zij nodig heeft aan opleiding of training zodat hij of zij zo snel mogelijk weer aan de slag kan. Er moet natuurlijk wel werk zijn. Een speerpunt van GroenLinks is het project Groen Werkt. Een duurzame economie levert veel werkgelegenheid op. Denk aan het isoleren van huizen, zonnecellen plaatsen, windmolens en dergelijke. Om dat te realiseren wil GroenLinks de belasting op vervuilende activiteiten verhogen en de loonbelasting verlagen. Dan snijdt het mes aan twee kanten. Werknemers worden goedkoper en het milieu

de Dieren mee en wie dat niet holistisch genoeg vindt, kan terecht bij de Partij voor Mens en Spirit. In totaal doen 19 partijen mee aan de verkiezingen voor de gemeenteraad. Eén ding is zo goed als zeker: de nieuwe gemeenteraad zal er heel anders uitzien dan de huidige raad. Of dat ook een andere college van B&W oplevert? Op 3 maart, eind van de avond, weten we meer.

wint. De groeiende jeugdwerkloosheid moet prioriteit krijgen. Dit voorjaar is door GroenLinks samen met de PvdA en de SP een banenplan voorgesteld en aangenomen door de raad. Elk jaar geeft de gemeente Amsterdam zo’n anderhalf miljard euro aan opdrachten uit aan het bedrijfsleven. In ruil voor de opdracht vraagt de gemeente het betreffende bedrijf vijf procent van de contractsom te besteden aan banen en stageplekken voor jongeren. De begeleiding komt dan voor rekening van de gemeente. Zo hopen we 7000 banen en/of stageplekken te creëren. We willen ook meer markten. Dat zijn goede plekken voor startende ondernemers. Het armoedebeleid van de gemeente is redelijk op orde. Wel wil GroenLinks de regeling om kwijtschelding van gemeentebelastingen te krijgen verruimen naar alle inkomens tot 120 procent van het sociaal minimum. Ook zelfstandigen zonder personeel moeten makkelijker kwijtschelding kunnen krijgen. GroenLinks wil de koopkracht van de laagste inkomens verhogen, ook voor ZZP-ers. Werk moet meer lonen dan een uitkering. Daarom wil de partij de laagste twee belastingschijven flink verlagen. Mensen met een minimuminkomen zouden daardoor elke maand 200 euro meer te besteden hebben dan nu.”

Emre Ünver was tot voor kort student en is een van de jongste gemeenteraadsleden. De geboren Amsterdammer is woordvoerder sociale zaken voor zijn partij. ,,Ik worstel met het begrip armoede, als het om Nederland gaat. Als ik in Turkije ben, dan gaat het om basisbehoeften als onderdak en schoon drinkwater. In Nederland hanteren we een getal, namelijk de bijstandsnorm. Mijn tante zit in de bijstand, maar is niet arm. Ze gaat bij vier supermarkten langs voor haar boodschappen, maar ze komt waardig rond. Bij Nederlandse armoede denk ik aan schulden, geïsoleerd leven, niet volwaardig kunnen meedoen met de samenleving. Mensen in het ‘granieten bestand’ zitten langer dan vijf jaar in de bijstand. Dan gaat armoede andere vormen aannemen. Het aantal schuldhulptrajecten dat nu succesvol wordt afgerond, is 25 procent. Dat is veel te weinig. De schuldhulp moet radicaal anders. Iemand die met een hulpvraag komt, moet nog dezelfde dag geholpen worden. Die persoon moet het idee hebben dat de zaak aan het rollen is. Ik heb meegemaakt dat iemand eerst

naar de sociale raadslieden werd gestuurd en drie weken later terug mocht komen. In de vorige crisis, eind jaren zeventig, zag ik veel dingen in mijn familie veranderen. Ik kom uit een gastarbeidergezin, werk was vanzelfsprekend. Toen gingen de fabrieken en scheepswerven dicht en kreeg mijn opa geen werk meer. Ze konden kiezen tussen een oprotpremie of de WAO. Dat heeft die generatie genekt, hun waardigheid is ze ontnomen. Die fout mogen we nooit meer maken. We moeten direct actie ondernemen als iemand werkloos wordt, bijvoorbeeld door jongerenloketten of de banencarrousel. De Dienst Werk en Inkomen is stukken verder dan in 2006, maar we willen meer. De komende vier jaar staan in het teken van meer re-integratie op maat. Ik wil niet dat de klantmanager mij naar het re-integratiebureau stuurt als ik wil weten hoe het met een klant gaat. Dat wil ik van de klantmanager zelf horen. De gemeente moet meer zelf ter hand gaan nemen. Nooit meer de Fourstar/ Workstar-methode. Om je met gemeenschapsgeld over de rug van de zwakkeren van de samenleving zo te verrijken, wat een laag tuig! Moet de bijstand omhoog? Wat mij betreft wel. De bijstand staat nog steeds op het niveau van 1974 en is nooit geindexeerd.”

feb ruar i

2010 ach t ergr o nd 21

mugwijzer ‘Wat wil dat bedrijf en wat kan ik?’

we r k

Ko van den Broek: ‘Solliciteren is een spel dat je kunt leren’. Foto: John Melskens

Ko van den Broek (53) geeft al twintig jaar sollicitatietrainingen. Sinds 2008 doet hij dat bij reintegratiebedrijf Pantar. Het maken van een ‘vacatureanalyse’ is een belangrijk onderdeel van de training. ,,Snappen op wat voor soort baan je solliciteert, is het halve werk’’, zegt Van den Broek. ,,Wat vraagt de werkgever en wat heb je hem te bieden? Als je dat weet, kun je beoordelen of het verstandig is om te solliciteren.” Regelmatig ervaart Ko van den Broek dat cursisten hun sollicitatieplicht als een noodzakelijk kwaad zien. Ze vinden geen geschikte vacatures en het

solliciteren levert vaak teleurstelling op. ,,Door het maken van een vacatureanalyse krijgen sollicitanten inzicht in hun kwaliteiten en beperkingen. Daardoor krijgen ze een realistisch zelfbeeld en inzicht in hun mogelijkheden.” Stap voor stap leren cursisten hoe ze een analyse moeten maken. ,,Eerst vul je in waarom je juist op die vacature en bij dat bedrijf wilt solliciteren. Daarna noteer je wat de werkgever vraagt aan opleiding, werkervaring, kwaliteiten en overige eisen. Daarvoor gebruik je informatie uit de advertentie en van de website van het bedrijf. Daarnaast noteer je wat jij te bieden hebt. Hierbij

maak je gebruik van je cv.” In de cursus wordt aangeraden eerst met het bedrijf te bellen. ,,Ook daarvooris het handig om gebruik te maken van de gegevens uit de vacatureanalyse. Vervolgens gebruik je de analyse om je sollicitatiebrief te schrijven en je cv aan te passen. Als je weet welke eisen het bedrijf stelt en aan welke jij voldoet, kun je die in je cv benadrukken.’’ Van den Broek: ,,De vacatureanalyse verschaft ook inzicht in je beperkingen. Dat kan tot de conclusie leiden dat je het roer om moet gooien en op zoek moet naar een ander soort functie.” In de praktijk blijkt dat mensen na het maken van een vacatureanalyse kritischer naar geschikte vacatures zoeken. Dat geeft meer zelfvertrouwen. ,,Met deze manier van solliciteren neem je de weerstand tegen solliciteren weg. Sollicitanten worden assertiever en krijgen meer inzicht in wat ze willen én kunnen.” Hij haast zich eraan toe te voegen dat een vacatureanalyse geen garantie op succes is. ,,Er kan er altijd maar één de gouden medaille krijgen.” DWI-klanten kunnen voor meer informatie terecht bij hun klantmanager. M.t.B.

Vacature analyse

t i ps Tip1 Maak altijd een vacatureanalyse.

Tip 3

Tip 2

Check (internet, telefoon) of de vacature nog actueel is.

Tip 5

Doe het niet alleen. Praat met vrienden en familie over de vacatureanalyse. Dat kan je gedachten verhelderen.

Tip 9

Bewaar alle vacatureanalyses. Die kun je weer gebruiken voor een nieuwe vacatureanalyse.

2 2 MUGW I JZER

Illustratie: Péjo

feb ruar i

Tip

Voorwaarde voor het maken van een goede vacatureanalyse: verzamel informatie over de organisatie via internet, brochures, folders en telefonisch bij het bedrijf zelf..

Tip

6

Zoek jou onbekende vaktermen en andere begrippen uit de vacature op.

Tip10

Bewaar alles bij elkaar: advertentie, vacatureanalyse, brief en cv

2010

Tip

4

Oefen veel met het maken van een vacatureanalyse, dan gaat het steeds makkelijker en sneller.

7

Pas met de gegevens uit de vacatureanalyse je cv aan.

Tip 8

Schrijf aan de hand van je vacatureanalyse een functiegerichte sollicitatiebrief.

Iedereen die een cv wil schrijven, ook wie geen uitkering heeft, kan op de Werkpleinen (zie MUGwijzer hiernaast) terecht voor gratis hulp. Werkzoekenden die staan ingeschreven bij het UWV kunnen deelnemen aan de workshop In drie stappen op weg naar werk. Meer informatie en sollicitatietips: www.werk.nl.

MUGwijzer

Het is niet eenvoudig de weg te vinden in het woud van loketten en instanties. MUGwijzer geeft antwoord. Bij wie moet ik zijn als ik werk wil? Hoe kom ik aan een uitkering? Waar moet ik naar toe als ik niet meer uit de schulden kom? Kan ik ergens terecht als ik een conflict heb met mijn huisbaas? Wat als ik zorg nodig heb?

Zoek je werk? Ontslagen? Zoek je werk? Ben je schoolverlater? Ga naar een van de Werkpleinen. Het UWVWerkbedrijf zit daar onder één dak met DWI. UWV-Werkbedrijf is het vroegere arbeidsbureau, waar iedere werkzoekende zich kan inschrijven. Zonder inschrijving geen uitkering! Kies een Werkplein in de buurt. Voor alle Werkpleinen geldt: neem je paspoort, id-kaart of verblijfsdocument mee. Alle Werkpleinen zijn open van 9.00 tot 17.oo uur. Kijk ook op www.werk.nl Werkplein Centrum en Oost  Weesperstraat 117 T. 020-751 5640 Werkplein Noord  Buikslotermeerplein 161 T. 020-751 5600 Werkplein Nieuw-West  Jan van Galenstraat 323-329 T. 020-751 5330 Werkplein Zuid/Oud-West  Cornelis Troostplein 23 T. 020-751 5770 Werkplein Zuidoost, Diemen en Duivendrecht  Flierbosdreef 2-12, Zuidoost T. 020-751 5820 Werkplein Amstelland  Laan Nieuwer Amstel 1, Amstelveen T. 020-751 5880 Werkplein Haarlemmermeer  Dik Tromplein 8, Hoofddorp T. 023-751 3370 DWI-Jongerenloket Jonger dan 27 jaar? Dan word je geacht te werken en/of een opleiding te volgen. Meld je bij het Werkplein. DWI-Jongerenloketten kunnen je helpen bij het zoeken naar een baan of opleiding. Kijk op www. jongerenloket.amsterdam.nl Dress for Success Gratis nieuwe of bijna nieuwe kleding voor sollicitanten met een smalle beurs. Neem je uitnodiging voor de sollicitatie mee! Kijk ook op www.dressforsuccess.nl.  Burgemeester de Vlugtlaan 200-204 T. 020-615 7370  Open: 1e en 3e ma van de maand en elke di en do 13:00-16:00, en elke vr 10:00-14:00. Graag eerst bellen.

Vrijwilligerscentrale Amsterdam Niet direct uitzicht op betaald werk? Soms kan vrijwilligerswerk je een eind op weg helpen. Je doet iets nuttigs en je doet ervaring op. Vaak kun je voor vrijwilligerswerk een vergoeding ontvangen, soms bovenop je uitkering. Bespreek het wel eerst met je klantmanager bij DWI. Voor vrijwilligerswerk in combinatie met een uitkering gelden strenge regels. www.vca.nu VCA Amsterdam  VCA Hoofdkantoor  Hartenstraat 16 T. 020-530 1220  inloopspreekuur: di 13:00-17:00 en wo t/m vr 9:00-17:00; telefonisch spreek uur: ma t/m vr 9:00-17:00 VCA Nieuw-West  T. 020-408 1040 en 06-340 30720  Telefonisch spreekuur: ma t/m do 9:00- 17:00; vr 9.00-13.00 VCA Noord  Hagedoornplein 1-B T. 020-636 5228 (bgg 020-530 1220)  inloop- en telefonische spreekuren: ma 13:00-17:00; di en wo 9:00-13:00 VCA Zuidoost  T. 020-579 7930  ma t/m do 9:00-17:00 VCA Zuideramstel  T. 020-301 2727 (Buitenveldert)  T. 020-540 0980 (Rivierenbuurt)  ma t/m vr 9:00-17:00

Bijzonder werk Is werk vinden niet je echte probleem? Steek dan je licht eens op bij een van onderstaande projecten, onder meer voor (ex-)psychiatrische patiënten, ex-gedetineerden, dak- en thuislozen. Woon/werk Project Terug in de maatschappij via wonen en werk. Vereisten: géén verslaving; wel uitkering via DWI. Kijk ook op www.pantaramsterdam.nl  T. 020-520 3035 (06-511 71721)  Open: ma t/m vrij 9:00-17:00; bel voor een afspraak; Stichting Nieuwe Werkvormen Voor mensen met een psychiatrische achtergrond; werken met behoud van uitkering (administratie, fietswinkel, boekbinderij, groenbedrijf, houtwerkplaats, keramiek, kwekerij, naai-atelier, m ug m aga zine

werk inkomen  budget restaurant, drukwerk). Kijk ook op www.snwa.nl  Derde Schinkelstraat 9 T.020-665 5801  Open: do 16:00-17:00 (voorlichting, intake alleen telefonisch) Cordaan vrijwilligerswerk Vrijwilligerswerk voor mensen met een psychiatrische achtergrond. Verschillende activiteiten op verschillende vestigingen. Deelname alleen met CIZ-indicatie. Kijk ook op www.cordaan.nl  T. 020-494 9616  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-13:00; vraag voor intakegesprek naar een medewerker dagbesteding

Uitkering nodig? Voor een werkloosheidsuitkering na ontslag ga je naar het UWVWerkbedrijf (zie onder ‘Ik zoek werk’). Het UWV regelt ook uitkeringen bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid. Geen recht op een UWV-uitkering? Vraag dan bijstand aan bij de Dienst Werk en Inkomen (DWI), de vroegere sociale dienst. Let op: voor uitkeringen moet je soms op een ander Werkplein zijn dan voor werk. Voor alle Werkpleinen geldt: neem je paspoort, id-kaart of verblijfsdocument mee. Alle Werkpleinen zijn open van 9.00 tot 17.oo uur. Kijk ook op www.dwi.nl DWI-Werkplein Centrum en Oost  Weesperstraat 117 T. 020-346 3636 DWI-Werkplein Noord  Buikslotermeerplein 161 T. 020-346 3636 oude klanten gaan naar:  Klaprozenweg 91 DWI-Werkplein Nieuw-West  Jan van Galenstraat 323-329 T. 020-346 3636 DWI-Werkplein Zuid/Oud-West  Banstraat 5 T. 020-346 3636 DWI-Werkplein Zuidoost, Diemen en Duivendrecht  Flierbosdreef 2-12, Zuidoost T. 020-346 3636

Aanvulling nodig? Inkomen geregeld en toch moeite rond te komen? De gemeente, de Belastingdienst en andere organisaties kunnen uitkomst bieden en je vertellen waar je recht op hebt. Dienst Belastingen Amsterdam In sommige gevallen worden veel gemeentebelastingen kwijtgescholden. Hiervoor mag het gezamenlijke inkomen van jou en je eventuele partner niet boven bijstandsniveau komen en mag je geen eigen vermogen bezitten. Kwijtschelding kan via de website worden aangevraagd m ug m aga zine

of door telefonisch een folder te bestellen. Kijk ook op www.gemeentebelastingen.nl  T. 14 020 Belastingdienst Toeslagen Huur-, zorg- en kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget kunnen worden aangevraagd bij de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst. Op de website kun je zelf berekenen waarop je recht hebt of je gegevens wijzigen. Te veel ontvangen? Je kunt via de site een verzoek voor een betalingsregeling indienen. Je kunt ook terecht bij de Belastingtelefoon. Houd je burgerservicenummer bij de hand. Kijk ook op www.toeslagen.nl  T. 0800-0543 (Belastingtelefoon)  ma-do 8:00-20:00 en vr 8:00-17:00 Stichting Belastingwinkel Voor mensen met een laag inkomen met het oplossen van problemen met belastingen en toeslagen. De Belastingwinkel Amsterdam werkt op afspraak. Kijk op de website wat je moet meenemen of bel vooraf. De belastingwinkel doet geen administratieve werkzaamheden. Schoenendozen met bonnetjes gaan ongeopend mee terug. Kijk ook op www.belastingwinkelamsterdam.nl.  T. 020-624 7003  Bereikbaar: ma 10:00-13:00 en 18:00- 20:00; di 10:00-13:00; wo 19:00-21:00; do 11:00-14:00 vr 11:00-13:00 voor het maken van een afspraak. Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) Per 1 januari is de IB-groep opgegaan in DUO. Deze dienst verstrekt onder meer studiefinanciering en studietegemoetkomingen. Kijk ook op www.ib-groep.nl. Om in te loggen op deze website is een DigiDcode vereist. Deze is aan te vragen op www.digid.nl  T. 050-559 7755 Sociale Verzekeringsbank (SVB) De uitvoerder van volksverzekeringen. De SVB is verantwoordelijk voor kinderbijslag, AOW, aanvulling AOW, nabestaandenuitkering en persoonsgebonden budget. Per regeling kunt u naar een andere vestiging worden verwezen. Kijk ook op www.svb.nl. Om in te loggen op deze website is een DigiD-code vereist. Deze is aan te vragen op www.digid.nl  T. 075-655 1000 Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) Het Nibud biedt gratis informatie over geld, besparen of over financiële planning: alle hulp voor het huishoudboekje. Let op: het Nibud heeft verschillende website voor verschillende vragen.  T. 0800 - 221 2121  Voor consumenten en professionals: www.nibud.nl  Voor scholieren en jongeren van 12-18 jaar: www.nibudjong.nl  Voor mensen die zelf iets aan hun schulden willen doen: www.zelfjeschuldenregelen.nl  Voor welke regelingen kom je in aanmerking: www.berekenuwrecht.nl

Controleer of je je financiën op een rijtje hebt: www.financielechecklist.nl Stadsbank van Lening In de volksmond ‘de Lommerd’, voor het belenen van waardevolle spullen. Kijk ook op www.sbl.nl  Nes 57 (alleen sieraden)  Osdorpplein 516-518 (alleen sieraden),  Albert Cuypstraat 181  Gerard Doustraat 156  Bijlmerplein 165 (alleen sieraden)  Open: ma t/m vr 9:00-16:00

Zorg nodig? Sommige problemen kunnen een obstakel vormen op de weg naar werk of inkomen. Voor lichamelijke of geestelijke bijstand kun je op de volgende adressen terecht. Jellinek Voor hulp bij verslaving. Kijk ook op www.jellinek.nl  T. 020-590 5000 (centraal nummer) of 020-590 4444 (aanmelden)  ma t/m vr 8:30-17:30 Alcoholics Anonymous AA In twaalf stappen van je alcohol-, drugs-, eet- of seksverslaving af. AA is op diverse plekken te bereiken.  T. 020-6817 431 (dag en nacht)  www.aa-nederland.nl  www.twaalfstappen.nl Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) Bepaalt of je recht hebt op medische hulpmiddelen en zorg uit de AWBZ. Kijk ook op www.ciz.nl.  Overschiestraat 55 T. 088-789 4901 of 088-789 1300 Cliëntenbelang (voorheen: APCP) Het algemene Amsterdamse informatiepunt voor iedereen met een handicap; zowel fysiek als psychisch. Gratis. Kijk ook op www.apcp.nl  Plantage Middenlaan 14 T. 020-752 5100  Open: ma t/m vr 9:00-17:00

Vacatureanalyse vergroot zelfvertrouwen In een sollicitatietraining bij Pantar leerden Petra Haanstra en Chris Bosman hoe ze een vacatureanalyse moeten maken. Dat vergrootte hun zelfvertrouwen. Petra Haanstra (49) heeft een ID-baan als telefoniste/receptioniste op een basisschool. Deze banen gaan verdwijnen en daarom zoekt ze betaald werk. Zij hoopt nu goed voorbereid te kunnen gaan solliciteren. Chris Bosman (41) heeft een gesubsidieerde baan als fotograaf en vormgever. Hij wil ook op zoek naar een betaalde baan en denkt na het volgen van de sollicitatietraining meer kans op de arbeidsmarkt te maken. Een belangrijk onderdeel van de cursus is het maken van een vacatureanalyse. Dat is een overzicht waarin aan de linkerkant wordt ingevuld welke opleiding, werkervaring en kwaliteiten voor de functie vereist zijn. Aan de rechterkant noteert de sollicitant aan welke van deze eisen hij wel en niet voldoet. Beiden hebben ontdekt dat het maken van een goede vacatureanalyse veel voordelen heeft. Haanstra legt uit: ,,Je noteert op een formulier wat de werkgever vraagt en wat je als sollicitant te bieden hebt. Zo kun je zien of je geschikt bent voor een functie. Als je aan te veel eisen niet voldoet, kun je beter niet solliciteren. Dat bespaart je een teleurstelling.” Bosman voegt hieraan toe: ,,Het is meer dan het goed lezen van een va-

cature. Je moet veel dieper nadenken over de vraag of een vacature geschikt voor je is.” Een vacatureanalyse is ook een goede voorbereiding op een telefoongesprek met het bedrijf. Bosman: ,,In de cursus hebben we geleerd dat je altijd moet bellen, voordat je besluit wel of niet te reageren op de vacature. Als je niets op papier hebt staan, weet je niet wat je moet vragen.” Verder hebben ze geleerd hoe ze de vacatureanalyse kunnen gebruiken bij het schrijven van een sollicitatiebrief, het maken van een curriculum vitae (cv) en het voorbereiden van een sollicitatiegesprek. Beide cursisten zien het maken van een vacatureanalyse als een noodzakelijke voorbereiding op solliciteren. Bosman: ,,In het begin vond ik het wel moeilijk, maar door het oefenen in de cursus gaat het me nu al een stuk makkelijker af.” Hun zelfvertrouwen is ook vergroot. Haanstra: ,,Ik ben er gemotiveerder door geworden, het geeft mij een drive om verder te gaan met solliciteren.” Haanstra weet na de cursus zeker dat zij in het vervolg altijd eerst een vacatureanalyse gaat maken. Bosman knikt instemmend en voegt toe: ,,Geen vacatureanalyse maken is als fietsen op een fiets zonder wielen.” Hij raadt iedereen die gaat solliciteren aan eerst een cursus te volgen. (de namen Haanstra en Bosman zijn gefingeerd) M.t.B.

AAN R ADE

R

Budgetmarkt

Centraal Informatiepunt AWBZ-zorg Informatie over ziektekosten.  T. 0900-1404 (lokaal tarief) ma t/m vr 8:30-17:00 Steunpunt Werk en Handicap Voor vragen over (her)beoordeling WAO, WAJONG, WIA en vragen over inkomen of mogelijkheden aan het werk te komen. Gratis. Kijk ook op www.handicapgeenpunt.nl  Schipbeekstraat 13 T. 020-672 2005  Open: di 12:00-17:00

Mist u een adres, mail MUGwijzer op [email protected]. U kunt ook telefonisch uw tips of wijzigingen doorgeven op 020-6077600.

Zaterdag 6 maart is er weer een Budgetmarkt op Plein ‘40-’45 in Geuzenveld-Slotermeer. Op de Budgetmarkt kun je informatie krijgen over hoe je geld kunt besparen of wat je kansen zijn op (vrijwilligers)werk. Er staan allerlei organisaties met informatiekramen en er is een mini-banenmarkt. Vorig jaar was de Budgetmarkt een groot succes! De markt is open van 11:00 uur tot 16:00 uur en de toegang is gratis.

feb ruar i

2010 mugw ijzer 23

mugwijzer Schuld en zorg Schuldhulp wordt in Amsterdam door verschillende organisaties geregeld. Schuldhulpbureaus zijn in veel stadsdelen en gemeentes buiten Amsterdam onderdeel van een stichting voor maatschappelijk werk. Dit zijn veelal dezelfde loketten als waar u terecht kunt voor zorg zoals thuishulp en vergoedingen uit de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning)

Amsterdam

Illustratie: Péjo

Bespaar energie én hou elke maand over Huishoudens in staat stellen om zelfstandig hun huishoudboekje bij te houden, ziet het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) als zijn belangrijkste taak. Sinds november bestaat de gratis Nibud-hulplijn waar mensen met financiële vragen terecht kunnen. Het is alweer een paar maanden flink koud en dus moeten we stevig stoken. De energierekening kan behoorlijk oplopen. ,,Onze energiebesparende tips kunnen mensen een handje helpen bij het besparen op de energierekening”, stelt Annemarie Koop gerust. Zij is marketing- en communicatiemedewerker bij het Nibud en heeft dus verstand van het huishoudboekje. ,,Een goed geïsoleerd huis houdt de warmte binnen en de kou buiten. Dubbel glas is energiebesparend, dat weet iedereen, maar denk ook aan het dak en de muren”, doceert Koop. ,,Gebruik tochtstrips bij buitendeuren en ramen. Dat is vooral belangrijk bij enkel glas. Een andere manier van energie besparen is het plaatsen van isolatiemateriaal achter verwarmingsradiatoren bij het raam. Dat is zilverkleurig bubbeltjesfolie, eenvoudig aan te brengen. De tochtstrips en isolatieplaten zijn bij elke doe-het-zelfwinkel te krijgen.” Er zijn ook simpele manieren, zoals het plaatsen van een borstel achter de brievenbus en de klep zo veel mogelijk dicht te laten. Nog eenvoudiger: ,,Overdag de thermostaat een graad

lager kan op jaarbasis een besparing van 7 procent opleveren. Als het koud is, trek dan gewoon warme sloffen en extra kleding aan.’’ Dan weer een technische oplossing: ,,Laat een thermostaatklok installeren. Stel de klok zo in dat de verwarming één uur voor het slapen uit gaat en weer aan op het moment van opstaan. Een woning regelmatig luchten is ook energiebesparend. Verse lucht verwarmt beter. Na het luchten is de woning sneller warm te stoken.” Naast de wintertips wijst Koop op drie sites van het Nibud. ,,Huishoudens krijgen op de Nationale Bespaartest (www.nibud.nl) aan de hand van vragen over bijvoorbeeld het verbruik van water en electriciteit gratis bespaartips. Op www.berekenuwrecht.nl wordt vanuit de persoonlijke situatie gekeken naar welke toeslagen een huishouden recht heeft. Bijvoorbeeld een sportpas voor een kind of korting bij aankoop van apparaten. De bedoeling van het Persoonlijk Budgetadvies (www.nibud. nl) is dat een huishouden na het invullen van een vragenlijst meer greep op de uitgaven krijgt. De vragen gaan onder andere over de vaste lasten, vrijetijdsbesteding en huishoudelijke uitgaven. De uitkomst van het advies toont de begroting van mensen in een vergelijkbare situatie. Zo kan blijken dat iemand bijvoorbeeld meer gas verbruikt of meer aan kleding uitgeeft dan in een vergelijkbaar huishouden. M.S.

De MUGwijzer is mogelijk gemaakt door de Delta Lloyd Groep Foundation (www.deltalloydgroepfoundation.nl) 2 4 MUGW IJZER

feb ruar i

2010

Gemeentelijke Kredietbank Amsterdam (GKA) Geeft voorlichting, bemiddelt met schuldeisers en kan helpen schulden te saneren. Daarnaast verstrekt de GKA onder voorwaarden leningen, met name aan minima. Kijk ook op www.gemeentelijkekredietbankamsterdam.nl  T. 020-346 3620  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Zuidweg & Partners Een particulier bureau dat schuldhulpverlening biedt aan (ex)ondernemers die hoofdelijk aansprakelijk zijn. Je kunt je alleen telefonisch aanmelden. Kijk ook op www.zuidweg-partners.nl  T. 035-538 5350 Stichting CAV Ondersteuning van mensen die door ziekte, leeftijd of andere bijzondere omstandigheden hun financiële zaken niet meer zelf kunnen regelen. Kijk ook op www.stichting-cav.nl  T. 088-822 8228  Bereikbaar voor budgetbeheer: ma t/m vr 8:30-12:00; voor inkomensbeheer: ma t/m vr 13:00-16:00 CENTRUM & WESTERPARK Centram (voorheen: Blankenberg) Instelling voor maatschappelijke dienstverlening in AmsterdamCentrum en Westerpark. Je kunt er terecht met problemen op het gebied van wonen, zorg, werk, financiën en welzijn. Hulp is gratis. Om je aan te melden kun je bellen met het Loket Zorg en Samenleven/ Centram. Alle hieronder genoemde loketten vallen onder Centram. Kijk ook op www.blankenberg.nl Bureau Schuldhulp Centram  T. 020-557 3338 (geen inloopspreekuur, altijd eerst bellen)

Loket Zorg en Samenleven Straat en Dijk (maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden)  Haarlemmerstraat 132 - 136  Open: ma 13:00-16.00; wo 13:00-14.45 Bredeschool Zeeheldenbuurt  Roggeveenstraat 14 T. 020-5573 338  Open: alleen op afspraak Loket Zorg en Samenleven d’Oude Stadt (maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden)  Sint Antoniesbreestraat 32 T. 020-5573 338  Open: di 13:00-16:00; wo 9:00-12:00 (inloopspreekuren) Loket Zorg en Samenleven Oosterkerk (maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden)  Kleine Wittenburgerstraat 1 T. 020-5573 338  Open: ma en do 9:00-12.00 (inloop- spreekuur): Gezondheidscentrum Oostelijke Eilanden (maatschappelijk werk)  Kleine Wittenburgerstraat 72 T. 020-557 3338  Open: alleen op afspraak. Loket Zorg en Samenleven Laurierhof (maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden)  1e Laurierdwarsstraat 6 T. 020-5573 338  Open: di-do van 9:00-12:00 (inloop- spreekuur) Buurtcentrum De Horizon (maatschappelijk werk)  Zaandammerplein 50 T. 020-5573 338  Open: alleen op afspraak  Spaarndammerhout (maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslie- den) Spaarndammerstraat 73-h  Open: ma 9:00-12:00; wo 13:00-16:00; vr 9:00-12:00 Loket Zorg en Samenleven Koperen Knoop (bureau schuldhulp, maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden)  Van Limburg Stirumstraat 119 T. 020-5573 338  Open: ma 13:00-16:00; di 9:00- 12:00 uur en do 13:00-19:00 (inloopspreek- uur) Gezondheidscentrum Staatsliedenbuurt (maatschappelijk werk)  Van Hallstraat 200 T. 020- 557 3338  Open: alleen op afspraak

lening. Hulp is gratis. Stichting Doras is te vinden bij de vier Loketten Zorg en Samenleven in Amsterdam-Noord. Kijk ook op www.doras.nl Loket Zorg en Samenleven Tuindorp Oostzaan  Aldebaranplein 2-c T. 020-7510 610  Open: ma, di, do en vr 9:00-12:00 Loket Zorg en Samenleven Banne Buiksloot  Botterstraat 185-b T. 020-7510 610  Open: ma, di, do en vr 13:30-16:30 Loket Zorg en Samenleven Nieuwendam  Volendammerweg 51-b T. 020-7510 610  Open: ma, di, do en vr van 9:00-12:00 Loket Zorg en Samenleven Midden Noord  Hagedoornplein 1-b T. 020-7510 610  Open: ma, di, do en vr 13.30-16.30 In Zuid, Oost en West verzorgen andere organisaties het maatschappelijk werk, de WMO-loketten en de schuldhulpverlening.

Oud-West Dienstencentrum Oud-West Voor maatschappelijk werk, schuldhulpverlening en het melden van huiselijk geweld. Kijk ook op www.dienstencentrum-oudwest.nl  Borgerstraat 52-b T. 020-607 1580  Open: ma, di en vr 9:30-11:00; wo 13.30- 15.00 Loket Zorg en Samenleven Oud-West  Eerste Helmersstraat 106-b T. 020-6187 765  Open: di en do 9:00-12:30 en op afspraak Stadsdeelkantoor Oud-West  Kwakersstraat 3 T. 020-2523 456  Open: ma, di, do en vr 9:00-12:30 en op afspraak  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00

Oud-Zuid

Noord

Bureau Schuldhulpverlening Zuid Voor jongeren tot 23 jaar is er aparte hulp en begeleiding door een schuldhulpverlener. Kijk ook op www.puurzuid.nl  Banstraat 5 T. 020-346 4266  Open: ma, di en do van 9:00-12:00 (telefonische aanmelding)

Stichting Doras Instelling voor maatschappelijke dienstverlening in Amsterdam-Noord. Je vindt er maatschappelijk werk, welzijn ouderen, sociaal raadslieden en schuldhulpver-

Centrum Coenen-Lydia  J. M. Coenenstraat 4 T. 020-5708 111  Open: ma, di, wo en do van 9:00-14:00 m ug m aga zine

werk inkomen  budget Loket Zorg en Samenleven De Berlage  Lekstraat 13 a T. 020-5400 980  Open: ma t/m vr van 9:00-17:00

Centrum Binnenhof  A. J. Ernststraat 112 T. 020-3012 727  Open: ma, di en vr van 9:30-12:30 en do van 14:00-18:00

Schuldhulpverlening Osdorp  T. 020-667 5115  Bereikbaar: ma, di, do en vr 9:00-11:00 (informatie); ma, di, do en vr 11:00- 12:00 (lopende zaken) Sociaal raadslieden Osdorp  Wolbrantskerkweg 84 T. 020-667 5100  Open: ma t/m vr 9:00-17:00 Mobiel Zorgloket Osdorp  T. 06-513 5 4974 of 06-513 5 4976 of 020-667 5100  Open: ma t/m vr 9:00-17:00

Bos en Lommer

Oost

Dienstencentrum Bos en Lommer Herbergt de volgende diensten: Loket Zorg en Samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk, Taalwijzer, advocatenspreekuur, Meldpunt Zorg en Overlast en sociaal raadslieden. Kijk ook op www.dienstencentrum-bosenlommer.nl  Bos en Lommerplein 156 T. 020-580 0058  Open: ma t/m vr 9:00-17:00 (dienstencentrum); ma t/m vr 9.00- 12.00 (Taalwijzer)

Dienstencentrum Oosterpark Biedt de volgende diensten: Loket Zorg en Samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening en sociaal raadslieden. Kijk ook op www.dynamo-amsterdam.nl  ‘s Gravesandeplein 19 T. 020-462 0300  Open: ma t/m vr 9:00-12:00 uur (spreekuur Loket Zorg en Samenle- ven)  Bereikbaar: ma t/m vr 13:00-16:00 crisisspreekuur schuldhulpverlening  T. 020-4620 370  Open: ma, di en do 14:00-15:00; wo en vr 9:30-10:30

Buitenveldert

De Baarsjes Dienstencentrum de Baarsjes Heeft de volgende instanties: maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk en sociaal raadslieden. Kijk ook op www.dienstencentrum-debaarsjes.nl  Baarsjesweg 224 T. 020-589 6900  Open: ma, wo en vr 9:00-12:30 en 13:30- 17:00 uur Loket Zorg en Samenleven De baarsjes  Mercatorplein 49 T. 020-5891 979  Open: ma t/m vr 10:00-16:00  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-15:00 Ouderencentrum De Boeg  Hoofdweg 495 T. 020-5800 055  Open: di 14:30-16:30  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00

Osdorp SEZO Bij SEZO is gehuisvest: maatschappelijk werk, ouderenwerk, schuldhulpverlening, sociaal raadslieden, Loket Zorg en Samenleven en Mobiel Zorgloket Osdorp. Kijk ook op www.sezo.nl SEZO Maatschappelijke Dienstverlening  Wolbrantskerkweg 84  Inloop: di 9:30 - 10:30 (inloop maat- schappelijk werk)  T. 020-667 5100  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00 Dienstencentrum Osdorp  Inloop: di 9:30 - 11:00  T. 020-667 5120  Bereikbaar: di t/m vr 9:00-12:00 m ug m aga zine

Civic Zeeburg Zorg & Dienstverlening Biedt de diensten: Loket Zorg en Samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, advies seniorenwerk, ouderenadviseur, mantelzorg, Taalwijzer en sociaal raadslieden.  Obiplein 14-16 T. 020-665 8001 crisisspreekuur schuldhulpverlening  Open: werkdagen van 9:30-11:30 uur (nieuwe cliënten) Schuldhulpverlening Oost  T. 020-462 0380 (aanmelden)  Bereikbaar: ma, di en do 9:30-11.30

Slotervaart en GeuzenveldSlotermeer Impuls Maatschappelijke Dienstverlening Biedt maatschappelijk werk, sociaal raadslieden en schuldhulpverlening in Slotervaart en Geuzenveld-Slotermeer. Kijk ook op www.impuls.nl Impuls Geuzenveld-Slotermeer  T. 020-307 5200  Bereikbaar: ma t/m do van 9:00-12:00 (schuldhulpverlening); wo 14:00 16:00 en vr 9:00-11:00 (sociaal raads- lieden); di 10:00-11:00 en vrij 14:00- 15:00 (maatschappelijk werk) Impuls Slotervaart  T. 020-666 1000  Bereikbaar: ma, di, woe en vrij 9.00- 11.00 (schuldhulpverlening); di en do 9:00-10:00 en 14:00-15:00; woe 9:00-

10:00 (sociaal raadslieden); ma t/m vr 13:00-14.00 (maatschappelijk werk) Loket Zorg en Samenleven Slotervaart  Pieter Calandlaan 7 T. 020-7989 400  Open: ma, di, wo en do 12:00-17:00 en vr 9:00-13:00  Bereikbaar: ma, di, wo en do 9:00- 11:00 Loket Zorg en Samenleven Geuzenveld-Slotermeer  Plein ‘40-’45 1 T. 020-8898 383  Open: ma, di, do en vr 11:00-12:00  Bereikbaar: ma, di, do en vr 12:00-15:30 en do ook 17:00-19:00

Zeeburg Loket Zorg en Samenleven Zeeburg  IJburglaan 727 b T. 020-4952 252  Open: ma t/m vr 9:00-13:00 uur; inloopspreekuur di en do 9:00-10:30 en vr 9:30-11:30

Zuidoost en Diemen Madi Verzorgt de maatschappelijke dienstverlening in Zuid00st en Diemen. Je vindt er maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk en sociaal raadslieden. Kijk ook op www.madizo.nl  Karspeldreef 1009 T. 020-314 1618  Open: ma, di, do en vr 9:00-11:00; di en do 14:00-16:00 uur (algemeen); ma, di, do en vr 13:00-14:00 (MaDi Loket); 9:00-16:30 (maatschappelijk werk); 10:00-11:00 (schuldhulpver- lening); 13:00-14:00 (ouderenwerk) en 13:00-14:00 (maatschappelijk werk) Loket Zorg en Samenleven Zuidoost  Anton de Komplein 150 T. 020-2525 777  Open: ma t/m vr 9:00-13:00, do 17:00- 20:00  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-12:00 Stichting Interculturele Dienstverlening Amsterdam STIDA Verzorgt onder meer schuldhulpverlening (waaronder budgettraining) en Nederlandse-taalles en computerles in Zuidoost. Kijk ook op www.stida.nl  Klieverink 100-b T. 020-695 8645  Open: ma t/m vr 9:00-17:00 (schuld- hulpverlening). Ook op afspraak.

Raad en advies Niet altijd concrete hulp maar wel goede raad en soms juridische bijstand op het gebied van werk en inkomen vind je bij de volgende organisaties. Formulierenbrigade De Formulierenbrigade helpt bij het invullen van lastige formulieren. Als u slecht ter been bent, komt de Formulierenbrigade in sommige gevallen bij u thuis. Formulierenbrigade Centrum, Oost/ Watergraafsmeer en Zeeburg  Weesperstraat 117-3 T. 020-3466 010  Geen inloop, bellen voor een afspraak Formulierenbrigade Noord  Flierbosdreef 2-12 T. 020-3464 357  Geen inloop, bellen voor een afspraak Formulierenbrigade Nieuw-West  Jan van Galenstraat 323 T. 020-3465 766  Geen inloop, bellen voor een afspraak Formulierenbrigade Westerpark, Oud-West en Zuid  Banstraat 5 T. 020-3465 752 of 020-3465 524  Bereikbaar: ma t/m vr 9:00-17:00  Geopend: ma, di en do 9:00-11:30 (inloopspreekuur) Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) Oftewel ‘de vakbond’, biedt hulp bij vragen over arbeidsrecht of bij problemen met je werkgever. FNV geeft ook loopbaanadvies. Lidmaatschap vereist. Kijk ook op www.fnv.nl  T. 020-581 6300 Christelijke Nederlandse Vakcentrale (CNV) De christelijke broer van de FNV; helpt onder andere consumenten tegen een geringe vergoeding met het invullen van belastingformulieren en biedt juridische bijstand. Kijk ook op www.cnv.nl  T. 030-751 1001 Vereniging Bijstandsbond Amsterdam De belangenbehartiger voor mensen met een uitkering en werkenden met een minimaal inkomen.Kijk ook op www.bijstandsbond.org  Da Costacade 162 T. 020-689 8806 of 06-618 1815  Open: di en do 11:00-16:00 Juridisch Loket Hulp voor iedereen die langskomt met een juridische vraag. Verwijst door wanneer nodig. Kijk ook op www.juridischloket.nl  Vijzelgracht 21-25 T. 0900-8020 (10 ct p/m)  Open: ma t/m vr 9:00-17:00

civiele zaken. De Wetwinkel doet geen straf-, belasting-, personen-, familie- of erfrecht. Kijk ook op www.wetwinkelamsterdam.nl  Oudemanhuispoort 2-3 T. 020-624 7003  Open: di en do 19:00-21:00  Bereikbaar: di en do 19:00-21:00 Wijksteunpunten Wonen Amsterdam Informatie, advies en ondersteuning over huren en wonen. Hulp is gratis. Elk stadsdeel heeft een Wijksteunpunt Wonen met eigen spreekuren en telefoonnummers. Te veel om hier op te noemen. Bel het algemene informatienummer of kijk op kijk op www.wswonen.nl.  T. 020-523 0130  Bereikbaar: ma t/m do 9:00-17:00, vr 9:00-13:00 Landelijke Studenten Vakbond (LSVB) Komt op voor de belangen van studenten. Kijk ook op www.lsvb.nl  T. 030-231 3029 Algemene Studenten Vereniging Amsterdam (ASVA) De belangenbehartiger voor studenten aan de UvA en de HvA. Kijk ook op www.asva.nl  Binnengasthuisstraat 9 T. 020-525 2926  Open: ma-vr 12:30-16:00 Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen (ANBO) IJvert voor zeggenschap en emancipatie van senioren. Ook niet-leden kunnen er voor vragen terecht. De Anbo heeft diverse vestigingen. Neem contact op met de Anbo-lijn of kijk op www.anbo.nl.  T. 030-233 0060  Bereikbaar: ma t/m vrij 9:00-17:00 Unie KBO De katholieke ouderenbond, behartigt de belangen van vijftig-plussers. Kijk ook op www.uniekbo.nl of www.kbonoordholland.nl  Louis Bouwmeesterstraat 76 T. 023-525 3952 of 020-617 9690  Open: ma-vr 9:00-17:00 Protestants-Christelijke Ouderen Bond (PCOB) Christelijke broer van Unie KBO. Kijk ook op www.pcob.nl  T. 038-422 5588 MDHG (Junkie-bond) Streeft naar verbetering van de positie van drugsgebruikers. Kijk ook op www.mdhg.nl  Jonas Daniël Meijerplein 30 T. 020-624 4775  Open: ma-vr 9:00-17:00

Stichting Wetwinkel Amsterdam Verlening gratis juridische hulp. Je kunt er terecht voor huur-, arbeids-, consumenten- en bestuursrecht en voor overige feb ruar i

2010 mugw ijzer 25

Het Jeugdsportfonds betaalt alleen voor sporten in groepsverband want dat bevordert de integratie. Foto: Hilco koke

Lekker sporten dankzij Jeugdsportfonds sport H André Stuyfersant Een alleenstaande moeder moet kiezen tussen het betalen van de rekeningen of de contributie van de sportclub van haar zoon. Ze kiest voor het eerste. Om kinderen uit achterstandsmilieus de mogelijkheid te geven om toch te kunnen sporten, werd in 1996 het Jeugdsportfonds opgericht.

m ug m aga zine

et spook van de kredietcrisis mag dan door de economie razen, maar dat weerhoudt Eugénie Landburg er niet van om de nodige gelden voor het Jeugdsportfonds binnen te halen. Volgens haar een kwestie van iets harder werken. Mede door haar inspanningen konden afgelopen jaar meer dan tweeduizend Amsterdamse kinderen georganiseerd sporten. Het Jeugdsportfonds haalt geld binnen via particulieren, gemeentes, donaties en subsidies. Het fonds is een professionele organisatie met een omvangrijk netwerk. Volgens office-manager Landburg zijn er weinig extra kosten omdat de procedures helder en eenvoudig zijn. Het Jeugdsportfonds steunt zwaar op mensen die in de praktijk staan: jeugdhulpverleners, leerkrachten en artsen kunnen intermediair worden. Zij dienen de aanvragen in voor ouders die een beroep op het fonds willen doen. Landburg benadrukt dat de intermediairs zich belangeloos inzetten. Zij hebben zicht op de situatie van het kind. ,,De intermediair moet zich ervan vergewissen dat een kind goed gemotiveerd is en moet dat ook aan ons duidelijk maken. Als de aanvraag is goedgekeurd, wordt de contributie, tot een maximum van €225,- per kind per jaar, op de rekening van de uitgekozen club gestort. Na het eerste jaar kan er weer een aanvraag worden ingediend.” Om te voorkomen dat het Jeugdsportfonds overspoeld wordt met

aanvragen zijn er tussenpersonen ingeschakeld. ,,Als een kind wil sporten kan het een beroep op ons fonds doen. Maar dat kan alleen via een zogenaamde intermediair zoals huisartsen, sportleiders en onderwijzers.” Sporten is in veel gezinnen absoluut niet vanzelfsprekend. Zo’n 350.000 kinderen onder de achttien jaar leven in huishoudens waar te weinig geld is om te kunnen sporten. Landburg: ,,Wij zijn een particulier fonds en steunen gezinnen die in de schuldsanering zitten en ouders die op het minimum moeten leven. Als zij kinderen hebben tussen de vier en achttien jaar kunnen ze een beroep op ons doen. Sport heeft een positief effect, ook op de leefbaarheid van een wijk waar zo’n kind woont. Ook neemt dikwijls de schooluitval en de neiging om totcriminaliteit te vervallen af.” Landburg benadrukt dat er niets aan de strijkstok blijft hangen. Om de sociale cohesie tussen kinderen te bevorderen mag er alleen in teamverband gesport worden. ,,Sporten in clubverband bevordert de individuele, sociale en maatschappelijke integratie. Welke sporten populair zijn? Vechtsporten! En die aanvragen worden door ons gehonoreerd want de trainingen zijn in groepsverband. Dat geldt ook voor zwemlessen. Opvallend is dat jongens oververtegenwoordigd zijn. Jammer, want we willen dat meiden ook actief gaan sporten.” Fastfood én sporten, dat is de

duivel in een wijwatervat. Waarschijnlijk om het geweten te sussen blijkt McDonald’s één van de grote geldgevers te zijn. Landburg denkt daar anders over: ,,We zijn enorm trots dat McDonald’s in deze slechte economische tijden toch extra sportkansen mogelijk maakt.” De fastfood-keten is niet de enige sponsor. Ook Amsterdamse advocatenkantoren doneerden een groot bedrag. Die organiseerden onderling een sportdag, waarvan de opbrengst voor een goed doel was. ,,Vorig jaar waren wij de gelukkigen”, zegt Landburg tevreden. Niet alleen bedrijven met een hoog Rotary-gehalte steunen het fonds, ook sportcoryfeeën als Lornah Kiplagat, Renate Groenewold, voetballer Maduro en voorzitter van het NOC/NSF, Erica Terpstra, horen erbij. Bij het Jeugdsportfonds zijn ze wel goed maar niet gek. Ze kennen hun pappenheimers en om misbruik te voorkomen is alles ‘dichtgespijkerd’. ,,Met de sportclubs hebben we een strenge regeling: als het kind na een maand stopt, wordt het geld weer teruggestort.” Landburg hoopt vurig dat het Jeugdsportfonds op alle scholen bekend wordt want onderwijskrachten zijn de aangewezen personen om een kind aan het sporten te krijgen. ,,Veel ouders durven uit schaamte niet naar de school van hun kind te gaan om een aanvraag in te dienen. Waar ik ook erg voor pleit is dat de ROC’s mee gaan doen. Volgens mij zijn wij daar

volkomen onbekend. Kinderen tussen de zes en twaalf jaar zijn nu nog oververtegenwoordigd. Boven de twaalf bereiken we ze niet.” Volgens Landburg is er ook nog het probleem van niet-westerse allochtonen die ‘ons’ clubgebeuren niet kennen. ,,Voor die kinderen is het extra belangrijk dat ze daaraan deelnemen.” Hoewel de inspanningen van Eugenie Landburg en haar collega’s niet genoeg geroemd kunnen worden, blijft de vraag hoe het werkt in de praktijk. Wat gebeurt er als die €225 op rekening van zo’n sportclub gestort wordt? Wie daar alles over weet, is Mousid Akhamrane, eigenaar en trainer van Mousid Gym, een kickboksschool in de Indische Buurt. ,,Met dat geld komt zo’n jongen of meid er nog niet”, zegt Mousid. ,,Als je wilt kickboksen heb je spullen als scheenbeschermers, handschoenen en bitje nodig. Alleen al die handschoenen kosten zestig euro. Ik heb een aantal middenstanders die mij helpen. Ik krijg de vechtsport-spullen gratis of heel goedkoop. Zelf werk ik ook voor niks, ik hou die jongens lekker bezig. Door de sport leren ze discipline en andere zaken die voor het leven heel belangrijk zijn.” Bij voetbalvereniging Zeeburgia zijn ze gedecideerder. ,,Na het storten van de contributie helpen wij niemand aan voetbalkleding”, vertelt voorzitter Rob Theunisse. ,,Het is voor ons al een hele klus om van iedereen de contributie binnen te krijgen.” www.jeugdfonds.nl feb ruar i

2010 spo r t 27

colofon

jacques peeters

sociaal raadslieden

Het is weer aangiftetijd!

Hoofdredactie en directie: Joop Lahaise Redactie: Martin Brandwagt, Charles Braam, Thea Golverdingen, Toine Graus, Peter van Lieshout, Arjan van Oorsouw, Marcel Schor, Jos Verdonk, Michiel Wetzer Eindredactie: Martin Ottens, Marlies Scholtens Grafische vormgeving: Eddo Gorter, Gert Meijerink, Jaap van der Sluijs Beeldredactie: John Melskens Fotografie: Jan van Breda, Edwin van Eis, Ingrid de Groot, Michel Hobbij, Hilco Koke, George Maas Illustraties: Joep Bertrams, Eddo Gorter, Péjo, Peter van Straaten Aan dit nummer werkten mee: Marjan ten Broeke, Kirsten Dorrestijn, Richard Nadort, Lea Nortan, Jacques Peeters, André Stuyfersant Deadline kopij: Kopij voor het maartnummer dient uiterlijk 15 februari in ons bezit te zijn Telefoon redactie: 020 607 76 00 fax: 020 607 76 01 E-mail: [email protected] Secretariaat en distributie: Petra van Bockel, Latifa Azaryouh, Richard Nadort, Tony Strijbosch, Fred van der Zee Telefoon secretariaat: 020 6077600 Abonnementen: €29 per jaar, met Stadspas €18 per jaar Steunabonnement voor verenigingen en instellingen: €95 (meerdere exemplaren per maand) Adres: Postbus 6259, 1005 EG Amsterdam. Antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam Redactie Mugweb.nl: Martin Brandwagt Webmaster: Jaap van der Sluijs Advertenties: , Telefoon: 020 6077602 / 020 607 7603 E-mail: [email protected] MUG is een uitgave van stichting BBU en wordt gemaakt door een onafhankelijke redactie, bestaande uit vaste medewerkers en vrijwilligers. MUG is gratis verkrijgbaar op 550 distributiepunten: bibliotheken, buurthuizen, DWI’s, medische centra, scholen, supermarkten, ziekenhuizen en culturele instellingen. Oplage: 30.000 Druk: Dijkman Offset, Diemen

Inkomensverlies Het ministerie van Sociale Zaken is voor 2010 weer bijzonder gul geweest. Volgens aankondigingen krijgt deze alleenstaande bijstandsgerechtigde er zegge en schrijve €2,78 per maand bij. Ik ben bang dat bij de invoering van dit bedrag de computers op het ministerie vastlopen. Op de monitor verschijnt de mededeling ‘de uitvoeringskosten zijn hoger dan het door u opgegeven bedrag. Wilt u toch doorgaan?’ Ik hoop dat een vriendelijke programmeur ‘ja’ intoetst. Net iets hoger dan mijn maandelijkse statiegeldbon bij de supermarkt. Maar toch, dat scheelt weer. En bovendien weten wij uitkeringsgerechtigden onze plek maar al te goed in deze graaicultuur. Namelijk helemaal achteraan. Managers in het bankwezen, in de zorg, in de volkshuisvesting en ik kan zo nog een tijdje doorgaan, zijn van zulk eminent belang voor onze samenleving dat die echt wel mogen graaien. Nee, natuurlijk niet, mafkees, hoor ik u al denken. Trouwens een bestemming voor die €2,78 heb ik al. Dat heeft mijn zorgverzekeraar immers al gedaan door mijn maandelijkse premie te verhogen met (oeps) € 11,73. Maar ‘jullie types’ krijgen toch zorgtoeslag. Ok, die is met €3,verhoogd van 58 naar 61 euro. Maar dat betekent nog steeds dat ik dus per maand €5,95 inlever. Tel daar maar eens de verhogingen van huur, gas, elektra, abonnementen, verzekeringen en dergelijke van dit jaar bij op en u weet het wel. Zeker als u bedenkt dat in 2010 nog niet bezuinigd wordt om het zogenaamde prille herstel van de economie niet onnodig te frustreren. Dus u kunt nu al bedenken wat de heren en dames beleidsmakers na 2010 voor ‘ons soort types’ in de maak hebben. Om maar eens een understatement te gebruiken: dat zal er niet te best uitzien. Zeker nu CDA, VVD en D66 in het komende kabinet na het geringe (zeg maar gerust ontbrekende) maatschappelijke verzet tegen de verhoging van de AOW-leeftijd, weten waar ze de miljardenbezuinigingen het beste vandaan kunnen halen.

Voor mensen die de afgelopen jaren bij hun belastingaangifte kosten in verband met ziekte en andere buitengewone uitgaven hebben afgetrokken, verandert er veel. Met ingang van 1 januari 2009 is de fiscale regeling buitengewone uitgaven vervallen. Daarvoor in de plaats zijn de Wet tegemoetkoming zieken en chronische gehandicapten (Wtcg) en de fiscale aftrekregeling voor Specifieke zorgkosten van chronisch zieken en gehandicapten gekomen. De volgende uitgaven zijn niet meer aftrekbaar: de uitgaven voor aanvullende verzekering, adoptie, overlijden en bevalling en de eigen bijdrage voor geleverde zorg. Daarnaast zijn de vaste aftrekbedragen vervallen voor 65-plussers, arbeidsongeschiktheid, chronische ziekte en de huisapotheek. De Wtcg regelt dat chronisch zieken en gehandicapten gecompenseerd worden voor hun extra kosten waarvoor de fiscale aftrek vervallen is. Het gaat om compensaties voor: - de ouderdoms- en de arbeidsongeschiktheidsaftrek; - de hoge eigen bijdrage voor intensief medicijnengebruik en fysiotherapie voor bepaalde aandoeningen, voor langdurig gebruik AWBZ-, ziekenhuis-en/of revalida-

tiezorg, voor kosten van bepaalde hulpmiddelen en voor kosten langdurige hulp in het huishouden in natura; - de eigen bijdrage voor zorg met en/of zonder verblijf. Voor een volledig overzicht van de Wtcg verwijs ik u graag naar de site van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport: www.minvws.nl en de brochure: Ik heb wat, krijg ik ook wat? www.postbus51.nl. De nieuwe fiscale aftrekregeling voor specifieke zorgkosten van chronisch zieken en gehandicapten is scherper gericht op de doelgroep van chronisch zieken en gehandicapten. Aftrekbaar blijven de uitgaven voor: genees- en heelkundige hulp, vervoer, voorgeschreven medicijnen, bepaalde hulpmiddelen (met uitzondering van bril/lenzen) , extra gezinshulp, dieetkosten, extra kleding en beddengoed en reiskosten voor ziekenbezoek. De ingrepen in de fiscaal aftrekbare ziektekosten zullen bij velen leiden tot hogere belastbare inkomens. Wie minder mag aftrekken zal immers uitkomen op een hoger belastbaar inkomen. Dit betekent tevens dat de toeslagen minder kunnen worden. Dit geldt voor burgers

die hun aftrek verliezen en een inkomen hebben boven het minimum. Aangezien de belastingdienst oeslagen voor het schatten van het (toetsing)inkomen voor de berekening van de toeslagen in het nieuwe jaar, het inkomen van het jaar daarvoor, automatisch overneemt, (bijv. 2008 voor toeslagen 2009) is voor die groep burgers uitgegaan van een te laag (toetsings)inkomen. Het kan dus dat u, voor 2009, en als u geen actie onderneemt ook voor 2010, te veel toeslagen ontvangt. Het is belangrijk dat u hier alert op bent. Zo voorkomt u dat u teveel ontvangt en achteraf een bedrag terug zult moeten betalen. Chronisch zieken en gehandicapten in Amsterdam met een laag inkomen uit uitkeringen of werk, kunnen tevens aanspraak maken op de aanvullende tegemoetkoming chronische zieken en gehandicapten uitgevoerd door de Dienst Werk en Inkomen (DWI). Het gaat om kosten voor: bewassing, dieet, energiegebruik, kledingslijtage, maaltijdvergoeding, pedicure en manicure, communicatie (telefoon), wettelijke eigen bijdrages. Per kostensoort wordt nu € 20,-per maand vergoed. Maria de Graauw

juridisch loket

Aanvulling bij een laag inkomen Wanneer u een laag inkomen heeft, maar wel hoge kosten, of wanneer u een inkomen heeft dat lager is dan het sociaal minimum, dan kunt u in een aantal gevallen in aanmerking komen voor een aanvulling op uw inkomen. Instanties zoals de belastingdienst, de Sociale Verzekeringsbank, de gemeente of het UWV bieden soms financiële ondersteuning. Zo kunt u bij de belastingdienst terecht voor de aanvraag voor een toeslag, zoals de huur- en zorgtoeslag, maar ook voor een bijdrage in de kosten voor uw kinderen. Daarnaast kunt u bij de belastingdienst vragen om een zogenaamde voorlopige teruggave. Dit kunt u doen wanneer u denkt aan het eind van het belastingjaar geld terug te krijgen voor ziekteof studiekosten en voor bepaalde heffingskortingen. En ook kunt u

soms bij de belastingdienst kwijtschelding vragen. Bij de Sociale Verzekeringsbank kunt u terecht voor de aanvraag voor kinderbijslag, maar ook voor een tegemoetkoming in de onderhoudskosten die u moet maken wanneer u een gehandicapt kind heeft. Een aanvullende inkomensvoorziening voor ouderen kunt u aanvragen wanneer u 65 jaar of ouder bent en uw inkomen lager is dan het sociaal minimum. Bij de gemeente kunt u terecht voor de langdurigheidstoeslag en voor de bijzondere bijstand. U heeft mogelijk recht op een langdurigheidstoeslag wanneer u tussen de 21 jaar en 65 jaar oud bent en al lange tijd van een minimuminkomen heeft moeten leven. Misschien heeft u recht op bijzondere bijstand wanneer u bepaalde kosten moet maken die u niet van uw lage inkomen kunt

betalen. Het moet dan wel gaan om noodzakelijke kosten van bestaan, die u niet via een andere regeling vergoed kunt krijgen. Er moeten bijzondere omstandigheden zijn waardoor u die kosten moet maken en u niet genoeg inkomen of vermogen heeft om die kosten zelf te betalen. Zoals u kunt lezen zijn er best wat mogelijkheden voor een aanvulling. Krijgt u – ondanks uw verzoek om een aanvulling – die aanvulling niet, dan kunt u contact opnemen met het Juridisch Loket. Wij kunnen dan met u beoordelen of in uw geval de aanvulling toch gegeven had moeten worden. Ontvangt u een brief met een afwijzing op uw verzoek tot aanvulling, neem dan zo snel mogelijk contact met ons op. Anneke van Kesteren Juridisch Loket

Jacques Peeters Werklozen Belangen Vereniging Amsterdam(WBVA) PS Hoe kan het dat bij de Dienst Werk en Inkomen (DWI) in november 2009 de premies voor de collectieve Agis-basisverzekering en aanvullingen 2010 nog niet bekend waren. Hoe weet je dan dat Agis in vergelijking met andere ziektekostenverzekeraars de beste en of goedkoopste is, heren onderhandelaars van de DWI? 28 O pinie

feb ruar i

2010

Juridisch Loket

tel. 0900-8020 (10ct per minuut) iedere werkdag 9:00 - 17:00 Bezoekadres Vijzelgracht 21-25 website: www.hetjl.nl

Sociaal Raadslieden

Centrum 1e Laurierdwarsstr. 6 St Antoniebreestr. 32-46 Kleine Wittenburgerstr. 1 Haarlemmerstr. 132/136 tel. 557 33 33 Zuidoost Hoofdvestiging Kempering 100B, tel. 314 16 18

Noord Volendammerweg 51B Hagedoornplein 1B Tuindorp Oostzaan Aldebaranplein 2C Banne Buiksloot Botterstraat 185B tel. (cliënten): 435 45 55 website: www.sociaalraadslieden.nl

m ug m aga zine

Joep Bertrams

ingezonden

nuttige adressen

Stuur uw brief naar redactie@ mugweb.nl of naar MUG, Antwoordnummer 10520,1000 RA Amsterdam. Vermeld als onderwerp ‘ingezonden’. De redactie behoudt zich het recht voor uw brief in te korten. Anonieme inzendingen worden niet geplaatst.

Amsterdams Centrum Buitenlanders 627 94 60 Kabelweg 37 Amsterdams Steunpunt Wonen 523 01 30 Nieuwezijdsvoorburgwal 32 ANBO voor 50-plussers (ouderenbond) 624 40 67 Plantage Middenlaan 14 Belasting- en Wetwinkel 624 70 03 Oudemanhuispoort 2-3 Dienst Gemeentebelasting 652 45 24 Bijlmerplein 395 Bijstandsbond 689 88 06 Da Costakade 162 Cliëntenraad DWI 346 12 34 Jan van Galenstraat 323 Formulierenbrigade 346 36 36 (Algemeen verwijsnummer) Gehandicapten Overleg Amsterdam 577 79 55 Plantage Middenlaan 14-1 Gemeentelijke Kredietbank Amsterdam 626 66 33 Gemeentelijke Ombudsman 625 99 99 Singel 250 Huurcommissie Amsterdam 0800-4887243 De Ruyterkade 7 Juridisch Loket 0900 8020 Vijzelgracht 21-25 Kinderrechtswinkel 626 00 67 Staalstraat 19 Klachten & Adviesburo politieoptreden 552 35 05 Meldpunt discriminatie Amsterdam 638 55 51 Vijzelstraat 77/1 Ombudswerk voor vrouwen 675 80 91 Praatlijn voor ouderen 627 33 85 Rechtswinkel Amsterdam 673 13 11 Dusartstraat 50/52 Rechtswinkel Bijlmermeer 525 33 17 Kempering 100b Rechtswinkel Migranten 675 05 51 Wilhelminastraat 78 SOS Telefonische Hulpdienst 675 75 75 Steunpunt Werk en Handicap 672 20 05 J.Veltmanstraat 463 Vereniging Basisinkomen Igor Strawinskisingel 50, 3069 MA Rotterdam Vrijwilligerscentrale 530 12 20 Hartenstraat 16 Vrijwilligerscentrale regio Nieuw West 408 10 40 Jan Tooropstraat 6a Werklozen Belangenvereniging 618 18 15 Da Costakade 162 Wooninformatiecentrum 552 79 87 Zuiderkerkhof 72

Frauderende illegalen

grote groep mensen opstellen op het middenveld, wethouder Ossel? Het zijn misschien geen aanvallers, maar wel uitstekende verdedigers. De SP heeft al een jaar geleden een plan naar voren gebracht voor een Amsterdamse Werkcentrale waar bijstandsgerechtigden tegen minimaal het minimumloon in dienst kunnen treden. Vanuit de Werkcentrale zou je dan aan de slag kunnen gaan bij Amsterdamse bedrijven en/of instellingen waar zinvol werk is wegbezuinigd zoals speeltuinbeheerders, klassenassistenten, conciërges, sportclubbeheerders etc. Dit is effectiever en socialer dan mensen met behoud van uitkering volwaardig werk te laten doen. En er zit genoeg geld in de ‘clubkas’ als je alle uitkeringsgelden en re-integratiegelden bij elkaar optelt. Dat kun je dan besteden aan zinvol werk in plaats van veel zinloze trajecten. En de klantmanager van DWI kan dan aan zijn werk als coach toekomen: het zo goed mogelijk begeleiden van mensen op weg naar betaald werk buiten, of als dat niet mogelijk is, binnen de Werkcentrale! Zo is iedereen verzekerd van een opstelling in het veld en wordt Amsterdam misschien weer een samenhangend en winnend team.

Met stijgende verbazing heeft Leefbaar Amsterdam kennis genomen dat een aantal - natuurlijk PvdA - burgemeesters frauderende illegalen niet wil aanpakken. Laten we de feiten even op een rijtje zetten. Hebben we niet met zijn allen democratisch besloten hoe we hiermee omgaan? Een deel van de illegalen is inmiddels gelegaliseerd. Illegaal in Nederland verblijven is een strafbaar feit. Waar de PVDA dus aan meewerkt, is dat deze mensen uitgebuit worden. Woningen worden voor torenhoge bedragen aan deze mensen verhuurd. Veelal zitten deze mensen gemiddeld met vier mensen op een woning onder erbarmelijke omstandigheden. Die woning levert de eigenaar gemiddeld vier keer de huur op. Ook worden deze mensen uitgebuit met werk en moeten voor een hongerloontje illegaal arbeid verrichten. Daar er toch brood op de plank moet komen, worden zij uiteindelijk gedwongen om zich in het criminele circuit te begeven. Alleen al in Amsterdam leven gemiddeld 100.000 illegalen. Als je uitgaat van vier illegalen per woning zijn dit dus 25.000 woningen….hoezo woningnood? Al legaliseer je deze mensen, wat voor toekomst kan Nederland hun bieden? We hebben woningnood en tekort aan werk. Deze mensen komen in de bijstand terecht en hebben geen enkel toekomstperspectief. Buiten de maatschappelijke kosten die hieraan verbonden zijn. Is dit de mooie wereld die de PvdA bedoelt voor deze mensen? Uitgeprocedeerde/criminele asielzoekers dienen direct uitgezet te worden naar het land van herkomst. Frauderende/criminele illegalen hebben het recht om hier te verblijven verspeeld en dienen ook direct te worden uitgezet. Wat betreft de verhoging van CO2 uitstoot in Amsterdam, het autoluwe beleid begint zijn vruchten af te werpen. Daar het verkeer in Amsterdam veel vaker vast loopt stijgt de CO2 uitstoot in de stad. Leefbaar Amsterdam is voor gratis openbaar vervoer. Op resultaten hoef je dan niet te wachten, het heeft direct effect.

Maureen van der Pligt, SP gemeenteraadslid Amsterdam

Henk Bakker jr Leefbaar Amsterdam

Vulpute dipis ad te eriureet atie modolorper si At laore dolorerci tat, qui ex eu feu faccum dolent eui

betoog

Op reservebank van bijstand Voor Betoog nodigt MUG maandelijks een schrijver uit om zijn of haar mening te geven over een actueel onderwerp

Re-integratie van de groep langdurig werklozen blinkt uit in zinloze trajecten. Tot die conclusie kwamen zowel de SP als de ombudsman. De SP heeft al een jaar geleden een alternatief plan ontwikkeld.

T

wee miljoen heeft wethouder Ossel van Sociale Zaken en Werkgelegenheid uitgetrokken om het komende jaar 1500 mensen die net werkeloos zijn geworden een ‘Blijf aan de Bal’ baan te geven. In de praktijk is dit niets meer of minder dan een veredelde vrijwilligersbaan waar vooral de werkgever baat bij heeft. Die krijgt namelijk 100 euro per maand, maar de kersverse bijstandsgerechtigde krijgt nul komma nada erbij. Die krijgt een stagevergoeding ter hoogte van een uitkering, maar daarvoor moet je dan wel in de spits staan en scoren! ‘Niemand aan de kant’, zo luidde het credo van het huidige PvdA/Groen Links-college. Maar na vier jaar staan nog veel meer mensen aan de kant. Vooral

m ug m aga zine

de groep langdurig werklozen zit voorgoed op de reservebank. Die mag alleen af en toe invallen in zinloze re-integratietrajecten. Het woord zinloos moest laatst zelfs uit een motie van de SP gehaald worden omdat wethouder Ossel hierover viel. Maar ook de ombudsman kwam tot dezelfde conclusie in zijn rapport over de re-integratie: mensen worden lukraak op trajecten gezet zonder een duidelijk doel. Als klanten klagen of een ander traject willen dan is daar vaak geen ruimte voor of ze belanden in een straftraject omdat ze niet mee willen werken. Zo bereikte mij laatst een verhaal van een ondernemer die recent werkloos was geworden en zich bij DWI meldde. Hij had twintig jaar lang vijftien man personeel aangestuurd, maar moest nu op een werknemersvaardighedentraject. Dan kon hij leren om op tijd te komen, zich aan afspraken te houden etc. Hoe verzin je het, denk je dan als weldenkend mens, maar een weigering zou resulteren in een strafkorting. Gelukkig heeft de ombudsman het falende re-integratiebeleid blootgelegd. Veel aandacht gaat naar de kansrijken op de arbeidsmarkt en de minder kansrijken worden van traject naar traject gesleurd zonder dat zij aan het werk komen of hun inkomenspositie verbetert. Wanneer gaan we eindelijk ook deze

Voedselbanken Om in aanmerking te komen voor de Voedselbank is het noodzakelijk om een intakegesprek te voeren. Meer info: www.amsterdam.voedselbank.org of 638 44 77

feb ruar i

2010 O pinie 29

klerenzooi

Van de markt: stijlvol zwart en een geruite panty Je hoeft niet naar de PC voor de laatste mode. In de rubriek Klerenzooi steken lezeressen én lezers zich voor vijftig euro, soms voor minder, in het nieuw. Sanne Scholtus is 20 jaar en woont in Voorhout. Ze studeert aan het ROC in Amsterdam Hospitality Management. „Drie jaar geleden heb ik mijn havo-diploma gehaald en toen wist ik eigenlijk niet goed wat ik wilde”, zegt Sanne Scholtus. „Daarna heb ik een paar maanden Sociaal Pedagogische Hulpverlening gestudeerd in Den Haag, maar dat vond ik niet leuk. Ik ben ermee gestopt en in de horeca gaan werken. Dat beviel me zo goed dat ik op zoek ben gegaan naar een horecaopleiding. Mijn keuze viel op de opleiding Hospitality Management aan het ROC. Het was wel weer even wennen om naar school te gaan. Vroeg op en huiswerk maken, hè! Het leuke van de opleiding is dat we veel in de praktijk doen. We brengen elke week een werkbezoek aan een bedrijf, zoals een restaurant of een hotel. Vorige week zijn we nog bij de bekende bakkerij Hartog in de Ruyschstraat geweest. Best leuk om te zien hoe het brood daar nog ambachtelijk wordt gebakken.” In de kerstvakantie is Sanne sa-

men met haar moeder lekker gaan winkelen. „We zijn eerst naar de Albert Cuyp gegaan en daar liep ik tegen deze zwarte wollen jurk aan. Maar ik dacht, misschien zie ik nog iets wat ik toch leuker vind, dus liepen we nog even verder. Ik had wel schoenen gezien van �5,- maar die heb ik uiteindelijk niet gekocht. De jurk trouwens wel. En bij Zeeman heb ik dit parelarmbandje gekocht. Dat was maar één euro maar ziet er toch chique uit. De ketting en de oorbellen heb ik later bij Claire’s gekocht, dat is een winkel met accessoires.” Bij Claire’s in de Kalverstraat verkopen ze van alles, van parelkettingen tot petjes en van tassen tot nephaar. Ook voor kunstnagels kun je er terecht. Het is vooral een winkel waar je dingen kunt vinden om je outfit wat op te peppen. „Accessoires draag ik alleen als ik uitga”, zegt Sanne. „Normaal gesproken draag ik meestal een spijkerbroek, met een paar sneakers eronder. Als ik uitga, trek ik vaak een jurk aan. Met een decolleté, zoals deze jurk. En dan gebruik ik ook wel wat meer make-up. Meestal alleen wat eyeliner en mascara. Maar als ik ga stappen breng ik ook een foundation aan. Met mijn haar doe ik niet zo veel, ik draag het vaak in een staartje of los, zoals nu. Ik heb het trouwens wel geverfd.” Omdat Sanne de zwarte jurk toch wat klassiek vond, ging ze op zoek naar iets wat haar outfit

speelser zou maken. Ze is dol op markten. „Ik ben ook nog naar de Dappermarkt gegaan’’, zegt Sanne, „want daar was ik nog nooit geweest. Zulke markten heb je niet in Leiden, waar ik normaal gesproken winkel. Het viel me wel op dat er vooral veel kinderkleding verkocht wordt op de Dappermarkt. En veel schoenen, maar niet van een echt goede kwaliteit. Daarom ben ik maar eens op Marktplaats gaan kijken en daar vond ik deze leren pumps met sexy hoge hakken. Ik houd wel van wat gekkigheid, dus heb ik deze paars geruite panty’s gekocht, en daar overheen heb ik de beenwarmers gedaan. Beetje stoer wel, vind je niet?” • Jurk:€20, Albert Cuyp • Panty: €5, Dappermarkt • Beenwarmers: €3, Dappermarkt • Ketting en oorbellen: €7, Claire’s, Kalverstraat • Armbandje: €1, Zeeman • Schoenen: €15, Marktplaats.nl tekst: Thea Golverdingen foto’s: fotonova.nl

koopwijzer

Bij weggeefwinkels is alles gratis, tot de koffie aan toe MUG geeft elke maand consumententips. Oftewel, hoe voorkom je dat je wordt uitgekleed, als je toch al niet veel te besteden hebt. Mensen die niet veel te besteden hebben en koopjes her en der vandaan moeten halen, kunnen hun hart ophalen bij weggeefwinkels. Er kan niets besteld worden en geld is er van nul en generlei waarde. Met een scherpe neus en een beetje geluk moet je het doen. Klein, druk en lichtelijk chaotisch is de weggeefwinkel Joe’s garage(1). Dat maakt niet uit, alles is immers gratis. Tot de koffie aan toe. Schoenen, koffers, een paar oude videobanden, wat kleding, serviesgoed en behoorlijk veel boeken liggen in dozen, op tafels en in kasten te wachten om meegenomen te worden. Met wat snuffelen en scharrelen kun je hier een eventueel opgelopen literaire achterstand snel inhalen. Dit initiatief van krakers vervult een buurtfunctie. Een pakkende tussenstop op de zaterdagse boodschappenronde. m ug m aga zine

En bedankt weer hè!

Je hebt een scherpe neus nodig in weggeefwinkels.

Joe`s garage hanteert geen restrictie wat betreft het aantal goederen dat je mee mag nemen. Zolang het maar binnen de perken blijft. Het is ook niet nodig om kenbaar te maken dat je over een pover inkomen beschikt. Nee, de bedoeling van deze winkel is om iedereen middels het hergebruik van afgedankte spullen, bewust te maken van zijn koopgedrag. Wat dat betreft, is er nog genoeg werk

aan de winkel. Restricties zijn er wel bij Level2Give(2) en dat is te zien. In deze weggeefwinkel staat alles netjes en overzichtelijk uitgestald. Je voelt je hier direct op je gemak. De ontvangst is werkelijk allervriendelijkst. Wel dien je je hier in te schrijven als klant. Daarvoor is het bezit van een stadspas, voedselbankpas of W-document (asielzoekerspas) nodig. Beschik

je daar niet over, dan mag je alleen even kijken of er buiten in de bak iets voor je bijzit. Verder werken ze hier met een puntensysteem en wordt de winkel de hele week door bijgevuld. Aan alles is te zien dat iedereen die hier werkt dat met ziel en zaligheid doet. Deze winkel is ook meer dan alleen een plek om nog goede spullen weer een nieuwe bestemming te geven. Eraan gelieerd is een inloopcentrum waar iedereen kan komen binnenwaaien die behoefte heeft aan een gesprek, een hart onder de riem of advies. Tevens kan men hier aan allerlei activiteiten meedoen. Van thema-ochtenden tot kleinschalige cursussen. Dit alles gebeurt onder de hoede van EcoSol Groep, die onder andere actief is op het gebied van maatschappelijke participatie. Onder dezelfde paraplu werkt het filiaal in Amsterdam-West(3). Alleen is deze winkel met een opvoedkundig doel opgezet voor jongeren die werkervaring willen opdoen. In dit traject zijn ze zelf verantwoordelijk voor het totaalplaatje van de winkel. Dus voor in de in- en uitstroom van goederen,

het beheer en de uitstalling van de voorraad, het wassen van binnengebrachte kleding, de algehele hygiëne en de omgang met klanten. Inschrijven is ook hier noodzakelijk en door gebruik te maken van een systeem met munten is het aantal mee te nemen goederen eveneens begrensd. Opvallend is de hoeveelheid kleding die hier te geef hangt. Verder staat in de schappen veel kleingoed, van cassetterecorders tot een hele rits spelletjes, ordelijk te wachten op een nieuwe bestemming. Als men iets groots aanbiedt, wordt er direct bemiddeld met iemand uit het klantenbestand die dat goed kan gebruiken. De jongeren die hier werken, merken dat zij van betekenis zijn voor de buurt. 1. Joe’s garage, Pretoriusstraat 43 Open za 14:00 – 18:00 2. Level2Give, Spreeuwenpark 4-6 Open di t/m do 13:00 – 15:00 3. Level2Give, Jan Evertsenstraat 10-12 Open ma, di en do 13:00 – 15:00 tekst: Richard Nadort illustratie: Eddo Gorter feb ruar i

2010 ser v ice 31