S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
KHBO campus Brugge EEN GEZONDE SCHOOL Johan Bosschem , architect - artistiek hoofddocent 10-2-2011
1 Een gezonde school kan pas ontstaan in een intelligente architectuur
2
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
1.1 Wat bepaalt intelligente architectuur
- Een goed geformuleerde vraag leidt tot een intelligent antwoord - Implementatie van nieuwe kwaliteitseisen vraagt om nieuwe ontwerpstrategieën - Intelligente architectuur biedt een antwoord op de ‘emotionele gezondheid’
3
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
1.1.1 Een goed geformuleerde vraag leidt tot een intelligent antwoord
o De vragen worden in de tijd variabel en complexer. o We leven meer en meer in een permanente fluxus waarop vrij snel moet worden ingespeeld. o Een intelligente architectuur biedt een antwoord op flexibiliteit.
4
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
1.1.2 De implementatie van nieuwe kwaliteitseisen vraagt om nieuwe ontwerpstrategieën
o De kwaliteit van licht, lucht, geluid en het creëren van een gezond binnenklimaat zijn factoren die in een schoolgebouw vooral de fysische gezondheid van de gebruikers beïnvloeden. o Vraag die ook moet gesteld worden is ‘welke factoren bevorderen de emotionele, de psychische- en de sociale gezondheid van de gebruiker’ o Deze factoren vragen om nieuwe ontwerpstrategieën die moeten leiden tot een intelligente schoolarchitectuur.
5
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
1.1.3 Intelligente architectuur biedt een antwoord op de ‘emotionele gezondheid’
- Intelligente architectuur is meer dan een aaneenschakeling van functionele ruimtes. o Het moet een architectuur zijn die psychische rust brengt. o Het moet een architectuur zijn die het sociaal contact tussen mensen bevorderd. o Het moet een architectuur zijn waarin wij ons emotioneel goed voelen. - Deze levensnoodzakelijke waarden leidt tot een ‘emotionele gezondheid’.
6
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
1.2 Een architectuur die de emotionele gezondheid bevordert.
7
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
1.2.1 Wat bevordert de emotionele intelligentie in het alledaagse bestaan
- sociaal contact: o Elkaar ontmoeten o Gezellig samen eten o De wereld van spelende kinderen o Gedreven van gedachte wisselen onder elkaar - De psychische rust o Tijdens de middagpauze genieten op een terras o In alle sereniteit een boek lezen - De emotionele rust o Weg van de banaliteit o Genieten van kunst en cultuur o Meditatie
8
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
1.2.2 De ‘functionele ruimte’ versus ‘de andere ruimte’ - De ‘Functionele ruimte’: o Is de ruimte die voldoet aan alle functionele en technische criteria Het perfect uitgeruste leslokaal, met de juiste licht en luchtkwaliteit, een goede akoestiek en meubilair met een goede ergonomie, om in de meest optimale omstandigheden les te volgen en les te geven. - De ‘Andere ruimte’: o Michel Foucault spreekt van de “andere ruimte”, het is een metaforische ruimte gezien in een spiegel die ons toelaat ons bestaan te zien met een kritische blik. o Het is juist deze ruimte die ontzettend belangrijk is voor onze emotionele gezondheid.
9
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
1.2.3 De kwaliteit van de ‘Andere ruimte ‘ - De ‘andere ruimte’ is de ruimte tussen de functionele ruimte. - De kwaliteit van de ‘ander ruimte’ wordt bepaald door andere factoren dan de louter functionele factoren. - De emotionele meerwaarde van een stad wordt bepaald door de kwaliteit van de ruimte tussen de gebouwen, het is de attractiviteit van de publieke ruimte, het plein, het park, de straat, het terras die de aantrekkelijkheid en leefbaarheid van de stad bepaalt. Een aantrekkelijke urbane ruimte is meer dan een restruimte tussen functies, het stimuleert ontmoeting, verpozing, tot rust komen en soms meditatie. - In architectuur betekent dat vormgeven aan het netwerk tussen de functionele ruimtes, zo dat dit een positieve invloed heeft op de emotionele gezondheid van de mens. Dit vraagt van de ontwerper veel creativiteit met de media ruimte en volume, licht en materiaal. Dit is veel meer dan expressie geven aan een functie.
10
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
1.2.4 De ‘andere ruimte’ in stedenbouw en architectuur
11
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
Djemaa el Fna in Marrakesh
12
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
La Rambla, Barcelona 13
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
14
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
15
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
Montalban Huis, Ricardo Legorreta 16
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
Speelplaats van een school 17
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
Polyvalente ontmoetingsruimte van het KHBO, Brugge 18
SYMPOSIUM ‘GEZONDE SCHOLEN’ 10 02 2011| S.A.R. MULTIPROFESSIONELE ARCHITECTENVENNOOTSCHAP
2 KHBO – Campus Brugge
Katholieke Hogeschool Brugge - Oostende (KHBO) Een campus van 24.000 m² vloeroppervlakte voor 3.500 studenten bevat : - departement lerarenopleiding - departement gezondheidszorg - departement handelswetenschapen - algemene directie - groot auditorium en studentenrestaurant
DeDE site in de Xaverianenstraat XAVERISCHE SITE In 2000 kocht KHBO grond van de Xaverische Boreders (45.000m²) gelegen in de In randsteden 2000 kocht Sint-Michiels-Brugge KHBO grond van de op broeders Xaverianen (45.000m²) gelegen in de 2km van het stadscentrum deelgemeente Sint-Michiels op 2km van het stadscentrum - Groene zone - Groene zone - In het westen ligt het langs de belangrijke Ringweg N31 Rijsel, Kortrijk, Zeebrugge - In ligt het de belangrijke Ringweg N31 Rijsel, Kortrijk, Zeebrugge - hetInwesten het noorden ligtlangs de Koningin Astridlaan met appartementsgebouwen - hetInnoorden het zuiden de lageAstridlaan woningen met in deappartementsgebouwen Amazonestraat - In ligtliggen de Koningin - In het zuiden staan woningen in de Amazonestraat
HET MASTERPLAN - vormt Het plaatsen vanenhet gebouw alsten een geluids- Het gebouw een geluidsvisuele buffer opzichte vanendevisuele ringwegbuffer van de ringweg - gebouw Compact gebouw datovergang een visuele transitie vormt tussen de appartementsgebouwen - Het compact is een visuele tussen de appartementsgebouwen in het noorden en de lage in het noorden en de lage bebouwing in het zuiden. bebouwing in het zuiden. Opvallend - Architecturale herkenbare gebouw functies naast N31 als weergave van hoger onderwijs in Brugge - campus Architecturale herkenbare functies - Een groene als uitbreiding van de site in de Xaverianenstraat groene campus als uitbreiding van de Xaverische site - Scheiding- vanEen het mechanische verkeer en voetgangers Scheiding van het mechanische door verkeer en voetgangers - Logische-oplossing voor de mobiliteitsproblemen het voorzien van voldoende parkeerruimte fietsstalling. - en Autonoom fietspad Logische oplossing voor de mobiliteitsproblemen door het voorzien van voldoende parkeerruimte
MORFOLOGIE Compact gebouw dat een visuele overgang tussen de appartementsgebou- Compact gebouw dat een visuelevormt transitie vormt tussen de appartewen in hetmentsgebouwen noorden en de lage bebouwing hetde zuiden. in het noordeninen lage bebouwing in het zuiden.
GLOBALE CIRCULATIE DOOR HET GEBOUW: STUDENTEN EN LESGEVERS
Forum
Offices, Executive Board, Faculties
Auditoria
3 powerful arms with classrooms an offices
Cafetaria
3d organigram
3D ORGANISATORISCH PLAN EN HOOFDFUNCTIES
Drie groepen - Een deelgroepen met auditorium en cafetaria Drie - Een met 3 lobbenmet bevatauditorium klaslokalenen en cafetaria kantoren - zone Een gedeelte - Een metzone het studielandschap - deel Een die 3 grote lobben bevat met daarin klaslokalen en kantoren
-
Een imposante blok die de studiefaciliteiten bevat
EVACUATIEPLAN EN BRANDVEILIGHEID
TECHNISCHE VOORZIENINGEN
MODULAIRE ARCHITECTUUR Er is veel aandacht besteed aan het ontwerpen van de meest flexibele structuur. Er isFlexibiliteit veel aandachtwordt besteed aan flexibiliteit. in verschillende lagen van het concept: gepresenteerd De flexibiliteit is verwerkt in verschillende lagen van het concept: - In het modulair ontwerp - In het modulair ontwerp - In de ondersteunende structuur - In de structuur - In de technische voorzieningen - In de verscheidenheid van technische voorzieningen De vorm en de grootte van de ruimtes kunnen eenvoudig worden aangepast aan toekomstige noden. De vorm en de grootte van de ruimtes kan eenvoudig worden herzien, aangepast of gewijzigd. MODULAIRE ARCHITECTUUR
PLANNEN
GEVELS EN AFDELINGEN
Gevel west - langs N31 - gesloten en expressieve architectuur
Gevel oost - Groene campus - Open architectuur - Architecturale herkenbaarheid van de belangrijkste functies en hoofdingang
Gevel aan de noordzijde en lobben.
gesublimeerde ontmoeting
PUBLIEKE PLAATSEN We zijn gefascineerd door de kwaliteit van openbare plaatsen als een katalysator voor ontmoeting. In Rome waren wij onder de indruk van de Spaanse trappen op de Piazza di Spagna van architect Francesco Sanctis (1720). De integratie in de stedelijke ruimte en het perspectief op de Trinita dei Monti staan in perfecte harmonie. Wij beschouwen dit als een al eeuwen goed functionerende “andere ruimte”.
DE ANDERE RUIMTE Openbare plaatsen, zoals scholen en universiteiten, zijn van nature uit publieke plaatsen. Ontmoeting- en uitwisselingsfuncties komen gedeeltelijke voor in het forum. In het forum ontstaan de netwerken, helemaal boven eindigt de ruimte in de “stille ruimte”, daar hangt natuurlijk een bepaalde symboliek aan vast. We hebben een stuk stad gecreeerd met een parcours, je kan er in rond dwalen, het is een plek waar ontmoetingen gesublimeerd worden. Tussen de lobben hebben we comfortabele zithoeken georganiseerd, ze refereren aan terrasjes op straat. Het stedelijk gevoel wordt ook versterkt door de vele ramen die uitkijken op het forum.