Jeugdclubkamp Je verlangen is je gebed. Ride on education. Beeldverhaal afscheid jeugdkerk. De kapel (deel 2) De zwarte en de witte

KERKKLANKEN

MAANDBLAD VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE LAREN (GLD.)

jaargang 62 nr. 9. September 2013

IN IN DIT DIT NUMMER: NUMMER:

Het geloof waarin we staan, mag Hoorbaar worden in ons spreken

Jeugdclubkamp 2013

De hoop die leeft in ons hart, mag Zichtbaar worden op onze gezichten

Je verlangen is je gebed

De liefde die ons bezielt, mag Tastbaar worden in ons handelen (uit: Het gesprek bij de bron – Kees Pannenkoek)

Ride on education Beeldverhaal afscheid jeugdkerk De kapel (deel 2) De zwarte en de witte

PORT BETAALD LAREN (Gld.)







Kerkklanken verschijnt 10x Pauline Kramer

per jaar en is een uitgave van de Protestantse Ge-


    

meente te Laren (Gld.).

Zo zwervend in de vakantie door andere landen en steden zijn het toch altijd de kerken die ons trekken om even in te lopen. Soms kom ik ogen te kort om al de versieringen en beelden te bekijken en te interpreteren. Een andere keer maakt juist het sobere van een interieur indruk. In een Duitse stad werden we voor de ingang van de grote Dom al begroet door een vriendelijke meneer met de woorden: “Willkommen das Ehepaar “ We keken elkaar even aan, want we zijn wel een paar maar geen echtpaar, maar ja, dat kon de man aan de buitenkant natuurlijk ook niet zien. In de kerk werd duidelijk dat er zo dadelijk een viering zou beginnen. De banken waren goed gevuld en nog steeds kwamen er mensen binnen. We gingen wat apart aan de zijkant zitten zodat we alles goed konden zien maar ook zo weer konden vertrekken . Het viel ons op dat er geen kinderen of jonge mensen aanwezig waren en bij de openingswoorden aan het begin van de mis werd het ons ineens duidelijk: deze kerkdienst op zaterdagmorgen was uitsluitend voor echtparen die in dat jaar een huwelijksjubileum hadden gevierd. Vandaar dat speciale welkom bij de ingang van de kerk. En toen zagen we ook dat er alleen combinaties van een man en een vrouw in de banken zaten. Benieuwd naar de woorden van de voorganger hebben we, bescheiden op ons zijbankje, meegevierd met al deze echtparen uit de hele regio. Vijftigers, zestigers en ouder, feestelijk gekleed, met verweerde gezichten of net, weer glad terug van de schoonheidspecialiste . De bisschop had een mooie preek over trouw en alles wat daar bij komt kijken. Toch knap van zo’n man, die zelf celibatair leeft, om in zo’n viering voor te gaan. Maar uiteindelijk is trouw een begrip dat niet alleen in relaties waardevol is maar ook in veel andere dingen. En zeker in het kader van de relatie God en mens . Aan het eind van de dienst werd iedereen uitgenodigd voor een feestelijke lunch. Als clandestien paar hebben we daar maar geen gebruik van gemaakt. Maar het idee om een dankdienst te houden met iedereen die in een afgelopen periode iets te vieren heeft gehad, en dat hoeven niet alleen huwelijksjubilea te zijn, spreekt me wel aan. Misschien ook iets voor Laren ?.

Tweemaal per jaar wordt Kerkklanken gratis bezorgd bij alle inwoners van Laren.

voor abonnementen Henk Lubberdink Dorpsstraat 3 7245 AK Laren tel. 0573-401947 e-mail: [email protected]

abonnementsgeld € 12,50 per jaar

redactie Willie Groot Roessink Dini Hoentjen Dinie Hoentjen Pauline Kramer Marjanska Leeuwerik Dirk Stoevenbelt Erik de Waard

kopij inleveren [email protected] of Dorpsstraat 4 7245 AK Laren Gld.

inleverdatum kopij voor: vrijdag 18.00 uur

20 september 2013




Column Opmerkelijk Jongerenpagina Rooster Mededelingen In Memoriam Prikbord Preek onder de loep Sponsorfietstocht Beeldverhaal Kerk(s)chatten Agenda Achterop

2 3 4 6 7 8 10 11 12 13 14 15 16

ds. E. de Waard

  
   Wanneer je voorganger in Laren bent kom je via verhalen in aanraking met bekende en minder bekende voorgangers. Uiteraard komt de naam voorbij van predikant en theoloog Noordmans. De man die zoveel boeken heeft geschreven en een toonaangevende rol heeft gespeeld in de theologische ontwikkelingen in de eerste helft van de vorige eeuw. In Laren hoorde ik verschillende verhalen, anekdotes, (eigen)aardigheden van mensen die hem gekend hebben. Hij was in zijn preken niet voor iedereen gemakkelijk te volgen. Hij hield knappe edoch moeilijke, doorwrochte overwegingen. Tijdens mijn vakantie werd aan de deur gebeld. Mijn vrouw deed open. Daar stonden twee mannen. De ene stelde zich voor als de zoon van dominee Noordmans, de ander was een vriend. De heer Noordmans is in Laren opgegroeid en vertelde een paar verhalen uit het verleden. Over telefoneren bijvoorbeeld. Als zijn vader naar Groningen moest bellen ging hij naar kruidenier Kolkman. Hij had afgesproken om 10.30 uur en in die tijd (we spreken over de jaren dertig en veertig) was bellen nog een ware onderneming. Het kon anderhalf uur duren voordat je contact had met Groningen. Stukje bij beetje moest de verbinding worden opgebouwd van centrale naar centrale. Naar Zwolle duurde al een half uur. Tegen twaalven was de verbinding eindelijk tot stand gekomen. Ds. Noordmans keek op zijn horloge en zag dat het 12.00 uur was, tijd voor het middageten. Hij was daar heel precies in, het middageten was hem heilig. Hij verbrak de verbinding die met zoveel moeite tot stand was ge-

bracht en ging naar huis voor de maaltijd. Een mooi verhaal. Zo kreeg ik vanuit de eerste hand een inkijkje in het rijke verleden van Laren. De heer Noordmans en de andere man zijn collega’s geweest en nu vrienden. Ze kennen elkaar vanuit het vak. Beiden waren cabaretier. De zoon van ds. Noordmans, bijna 90 jaar, heeft verschillende studies gedaan en was een veelgevraagd spreker bij bedrijven die iemand zochten voor een avondvullend programma. Wat bracht hen naar de pastorie? Ze hadden een missie. De ouders van de heer Noordmans liggen in Laren begraven en het is de bedoeling dat hij te zijner tijd in hetzelfde graf bijgezet zal worden. Zomaar een ontmoeting.

(  Vanuit mijn keukenraam zag ik twee jongedames met een papier tegen de muur van de consistorie staan. Ik ging naar buiten en liep op hen toe en vroeg belangstellend waarmee ze bezig waren. Ze zochten een rustig plekje om een gedicht te oefenen en ze werden steeds lastiggevallen door jongere broertjes en zusjes (of neefjes en nichtjes). ‘Oh, zei ik’, dan zijn jullie kleinkinderen van Hannie Hoekman. Ze knikten bevestigend. Ik nodigde hen uit de tekst in mijn bijzijn voor te lezen en dat deden ze,

niet gehinderd door enige gêne. Op zich al iets om je over te verwonderen. Wat een vrijheid en zelfbewustzijn. Ze lieten de tekst horen. Natuurlijk kon ik het als dominee niet laten enkele tips mee te geven. ‘Niet te snel spreken, hoor. Je hebt iets belangrijks te zeggen over jullie oma en dat mogen de mensen allemaal goed horen.’ En daar gingen ze. Ik was benieuwd naar de uitvoering. Ze liepen zelfbewust naar voren, namen plaats achter de lezenaar met vaste microfoon, geen gegiechel, geen zenuwen. Als geroutineerde sprekers lazen ze hun gedicht voor. Voor oma. Ze deden het prachtig.

 Het is de bedoeling dat we vanaf eind september een jaar lang iedere zondag een nieuw lied instuderen met hulp van cantoren (groepje voorzangers). In de maand augustus is er nog weinig vergaderwerk. Het is relatief rustig. Mooie gelegenheid om tijd vrij te maken het nieuwe liedboek door te nemen. Het bevat 1016 liederen (inclusief de psalmen). Van een aantal liederen zijn meerdere versies opgenomen. Het lied is dan onderverdeel in a, b, c, enz. Ik neem het gehele liedboek door en bekijk ieder lied afzonderlijk volgens een aantal criteria: is de melodie gemakkelijk aan te leren? Is de tekst geschikt? Zullen we het lied vaker zingen (sommige liederen zijn zo specifiek dat ze bijna nooit gezongen zullen worden), en tenslotte de niet onbelangrijke vraag: past het lied in onze Larense eredienst? De tekst kan prachtig zijn, maar de melodie te moeilijk en omgekeerd. We gaan gewoon beginnen vanaf 22 september en gaandeweg zal blijken hoe een en ander verloopt.




j o n g e r e n p a g i n a



   De tieners kregen de opdracht om zinnen af te maken die vervolgens achter elkaar gezet zouden worden in een verslag van het kamp. Dit is het resultaat:

We vertrokken op 12 juli met auto’s naar het Erkemederstrand, we hadden er super veel zin in! Van te voren hadden we natuurlijk allemaal onze bagage ingepakt. Onderweg hebben we veel gelachen en naar muziek geluisterd. Toen we aankwamen begon Madelin gelijk te gillen omdat er allemaal pluisjes van de bomen op de grond lagen. Het opzetten van de nieuwe tenten ging super goed, we hebben goed samen gewerkt waardoor we snel klaar waren. We zijn super blij met de nieuwe, mooie, waterdichte tenten. Toen alle tenten stonden hebben we een veel te zware   gehad waardoor we het hele weekend spierpijn hadden. De eerste avond aten we krieltjes, hamburgers en doperwtjes en worteltjes. Dat was klaar gemaakt door Annefleur, Christel en Lianne. Op vrijdagavond deden wij een soort van “minute to win it”. Het leukste onderdeel was met z’n vieren een woord maken met de letters op je hoedje (van het tv-programma de jongens tegen de meisjes). Irjan had de letters ‘E’ en ‘K’ en zei als geheugensteuntje telkens: ‘Edsge Klunder’. Dat mondde uit in een enorme slappe lach bij iedereen. We hebben ook erg gelachen om andere bijzondere opmerkingen, zoals; ‘.. een piloot die een boot bestuurd’.

Zaterdags gingen we eerst ‘s ochtends ochtendgymnastiek doen met Jelmar, lekker sportief! Dat was erg grappig, Jelmar heeft goede humor en kreeg met z’n   iedereen in beweging. Na het ontbijt hadden we het eerste deel van onze   op het strand. ’s Middags deden we het tweede deel op de camping.

vervolg verslag jeugdclubkamp Zaterdagavond had de oudste groep een    georganiseerd waarbij Irjan verkleed was als meisje; zijn nieuwe naam was Irrelientje. Vervolgens hebben we een soort spannende smokkeltocht gedaan die vooral heel gezellig was. Daarna hebben we bij het kampvuur gezeten. Na de ochtendgymnastiek en het ontbijt op zondagochtend gingen we in Zeewolde naar de kerk. De kerkdienst vonden we niet saai, want niemand is in slaap gevallen . Het was een mooie dienst over de barmhartige Samaritaan. Onderweg naar de middagactiviteit in Almere hebben we naar 3FM geluisterd want Irjan had zich opgegeven voor ‘FlirtJeStijf ‘en kwam op de radio. In Almere hebben we  en  Zondagavond zaten we gezellig met z’n allen om het kampvuur toen Jelmar als Linda de Mol kwam. We speelden ‘  "  ,, dat was een leuk spel. Daarna deden we de ‘.   .,; het afscheidscadeau van de oudste groep. De horrorverhalen tijdens het kampvuur waren voor sommigen niet zo leuk en daar maakten de anderen mooi gebruik van. Rond het kampvuur was het heel gezellig! Maandagmorgen moesten we om 1234

 kaar staan voor de ochtendgymnastiek. Irjan had zich natuurlijk verslapen waardoor hij alle tenten moest dweilen. We hebben alles opgeruimd en zijn daarna naar het strand gegaan voor de afsluiting van het Jeugdclubkamp 2013. Toen we naar huis gingen vonden we het heel jammer omdat het heel leuk was.

Tegen de leiding willen we zeggen: heel erg bedankt voor het super leuke kamp! Goed georganiseerd, veel leuke dingen gedaan, erg gezellig, goede zorgen, sorry voor het slaap tekort, super gezellige groep, fanatieke leiders, erg goed geregeld en we hadden heerlijk zonnig weer!

% !% !%

+ !: !:!; !<!9 ! !!-

! ( !(! !# =

Ook de leiding heeft weer volop genoten van het Jeugdclubkamp! We willen de tieners, hun ouders, de kerkenraad en u als gemeente bedanken dat we ons Jeugdclubseizoen met een zeer geslaagd, superleuk Jeugdclubkamp hebben kunnen afsluiten! Komend seizoen starten we op  6&! 6?&1 uur bij het Kulturhus met de eerste clubavond van het nieuwe seizoen. Alle tieners in de eerste, tweede en derde klas van het voortgezet onderwijs zijn van harte welkom! De Jeugdclubleiding, Diederick Aaftink, Dinande Aaftink, Gertiene Bielderman, Jelmar Eggink en Viola Poelert




rooster van diensten

september 2013

datum en tijd

1 september

8 september

15 september

voorganger

ds. E.R. Veen, Hattem

ds. Erik de Waard

ds. Erik de Waard

11e zondag van de zomer groen Lukas, 7, 1. 7-14

12e zondag van de zomer groen Lukas 14, 25-33

13e zondag van de zomer groen Lukas 15, 1-10

Janni Ebbekink

Wil Beumer

Yvonne de Kruyf

Bartimeus

missionar werk- en kerkgroei

Jeugdwerk PKN

kinderoppas

Gerrie Marsman Rianne Marsman

Gerda eb Bernard Woestenenk

Eva, Christel en Marlieke

vervoer naar de kerk

Jo Pasman tel: 221231

Hendrikje Scholten tel: 4022 76

Jan Vinke tel: 421388

bijzonderheden kinderen/jongeren naam vd zondag kleur 1e lezing 2e lezing lector uitgangscollecte

datum en tijd voorganger

bijzonderheden kinderen/jongeren naam vd zondag kleur 1e lezing 2e lezing

22 september ds. Erik de Waard en Paulien Kramer




ds. Gunther - van Dijk Deventer

6 oktober ds. Erik de Waard

Startzondag kinderkerk 1e zondag van de herfst groen

kinderkerk 2e zondag van de herfst groen Lukas 16, 19-31

3e zondag van de herfst groen

Hetty Endeman

lector uitgangscollecte

29 september

De Vredesweek

Bloemendienst

kinderoppas

Ymke

Dianne Marsman Annelies Woestenenk

Eva, Christel en Marieke

vervoer naar de kerk

Willie van der Wal tel: 401370

Anneke Paalman tel: 401499

Jo Pasman tel: 221231

vanuit de kerkenraad

mededelingen

     Thema: Dit is een dag van zingen. Zo luidt de eerste regel van lied 552 van het Nieuwe Liedboek. Een passend thema voor de startzondag waarin we het startschot willen geven voor de kennismaking met het nieuwe liedboek. Tevens willen we de vierjarigen welkom heten in de kerk. Voor hen begint een nieuwe fase in hun leven. In de eerste plaats naar groep 1 van de basisschool. In de kerk is het aanbod van de kinderkerk, waarin de kinderen op een speelse manier kennismaken met de Bijbelse verhalen.

*     Gespreksgroep over Godsbeelden/bidden Wanneer een overweging gaat over vragen als: waarom laat God dit toe, waarom moet een jong kind overlijden, wat heeft God hiermee te maken, roept dat reacties op. Reden om eens nadrukkelijk stil te staan bij onze godsbeelden. De verschillen tussen mensen zijn groot. De ene mens gelooft dat alles uit Gods hand komt (de mens wikt, God beschikt), een ander gelooft dat God een projectie is en het erop aankomt zelf beslissingen te nemen. Het zijn uitersten met daar tussenin een breed spectrum van opvattingen. Al die opvattingen komen voor in de kerk. Zijn we ons bewust van die verschillen? Mogen ze er zijn? Nauw verwant met ons godsbeeld is de vraag wat het gebed in ons leven kan betekenen. We bidden allemaal (een schietgebedje van iemand die een dreigend ongeluk ziet gebeuren roept ‘o God’. Ook dat is een gebed). Wat is een manier van bidden die bij mij past? Voldoende vragen om voor jezelf over na te denken en in ge-

uit de gemeente
 Op 26 juni is Rubie Jojenne Germa geboren (roepnaam Rubie), zusje van Bastian en dochter van Gerjan en Nienke Vinke-Nieuwenhuis, Westermark 30. Van harte gelukgewenst met dit nieuwe leven dat aan jullie zorgen is toevertrouwd. De beide ouders willen Rubie graag laten dopen in een dienst waarin meer kinderen gedoopt worden. We wachten geduldig af.

sprek te gaan met elkaar. U kunt zich bij mij opgeven via telefoon (401316), email ([email protected]) of wanneer u mij ergens tegenkomt. Catechese 15-17 jr. Nadat de jongeren afscheid hebben genomen van de jeugdclub biedt onze kerkgemeenschap korte trajecten aan. Daarmee zijn we vorig jaar gestart. De jongeren hebben samen besloten iets met ouderen te willen doen. Dat heeft geresulteerd in drie bijeenkomsten in het Ruempol. Jongeren hebben gesproken met ouderen, individueel en in de groep. Komend seizoen gaan we wederom samen met de groep jongeren overleggen met welk plan ze dit jaar aan de slag willen gaan. Belijdeniscatechese Vroeger was belijdenis doen vanzelfsprekend. Het gaf je toegang tot het Avondmaal en je kreeg stemrecht. Beide redenen zijn vervallen. Een ieder is welkom aan de tafel van Christus en ook doopleden hebben stemrecht. Dus belijdenis doen in deze tijd is niet meer vanzelfsprekend. Toch zijn er mensen die ten overstaan van de gemeente willen laten zien dat ze ervoor kiezen hun geloof als leidraad voor hun leven te nemen. Wie dat wil kan contact met mij opnemen (telefoon: 401316, e-mail: ([email protected]).

*  *  Op 13 oktober willen we het Avondmaal vieren op een voor kinderen toegankelijke manier. Het zal een gezinsviering zijn. In de volgende editie van Kerkklanken volgt meer informatie.

  Het nieuwe liedboek is uit en wordt in Laren op een feestelijke manier in gebruik genomen op de Startzondag. Daar wordt de aftrap gegeven voor een traject van een jaar waarin we iedere zondag een nieuw lied zullen leren zingen. Daarnaast bieden we een paar zangavonden aan waarin we nadrukkelijker willen stilstaan bij de nieuwe liederen. De eerste zangavond is op woensdag 25 september 0m 19.30 uur in de kerk.




IN

MEMORIAM

GERRIT WILLEM HOENTJEN Op 11 juli is, na een periode van ziekte, Gerit Willem Hoentjen overleden in de leeftijd van 71 jaar. Hij werd geboren en groeide op aan de B188 op de ouderlijke boerderij in het Larense Broek. Boven hem waren er drie zusjes en na hem kwam nog een broer. Naast de boerderij had vader Hoentjen ook een loonbedrijf Wim volgde hem op maar omdat zijn hart naar het boerenwerk uitging, werd het loonbedrijf afgestoten in 1956. Op een dansavond heeft hij Dirkje Enderink ontmoet en in 1969 zijn ze getrouwd en in het nieuwe, dubbele voorhuis van de boerderij gaan wonen. Er werden drie kinderen geboren: Martin, Sandra en Gerwin. Die hebben een fijne jeugd gehad met een vader en moeder die thuis werkten op de boerderij en waar ze altijd met hun verhalen terecht konden. Wim was een rustige man, die ging voor zekerheid en naast het werk op de boerderij graag kluste en dingen repareerde. In 1998 verhuisden Wim, Derkje en Gerwin naar het huis aan Holterweg 106 en Martin en zijn vrouw Sandra gingen op de boerderij wonen en werken en kregen kinderen Wel ging Wim dagelijks naar de overkant om te helpen in het bedrijf. Sandra en Bert en Gerwin en Petra kregen een eigen gezin en zo werden Wim en Dirkje opa en oma van acht kleinkinderen en daar hebben ze erg van genoten. Wim stond altijd voor zijn kinderen en kleinkinderen klaar. In 2006 werd een kwaadaardige tumor verwijderd met goed gevolg en hij ging daarna weer volop aan het werk. Met de computer kon hij goed overweg en daar heeft hij veel plezier aan beleefd. April van dit jaar bleek dat de ziekte toch was uitgezaaid. Zolang mogelijk heeft hij zijn bezigheden door gedaan tot het niet meer ging. Omringt door de liefdevolle aanwezigheid




van zijn naaste familie is hij rustig ingeslapen. “Er is een uur van geboren worden en van sterven “ lazen we in het bijbelboek Prediker. Voor wie achterblijven komt dat sterven vaak te vroeg. Maar Wim zelf klaagde niet en aanvaardde wat hem overkwam, dankbaar voor al het goede in zijn leven en voor zijn gezin. Dat dit troost en inspiratie mag geven aan de nabestaanden. Pauline Kramer

ALBERTA JOHANNA HOEKMAN –LUBBERDINK Op 24 juli is toch nog heel onverwacht, Alberta Johanna Hoekman –Lubberdink overleden. Ze werd geboren in 1938 op “Aarnink” aan de Slaapweg in Geesteren (gld). Boven haar was een broer en na haar kwam later nog een zusje. Na de huishoudschool ging Hanna aan het werk in de huishouding bij familie en later in een winkel in huishoudelijke artikelen en bij een kruidenier. Samen met vriendinnen ging ze naar de zondagschool ,catechisatie en de meisjesvereniging van de kerk. Hanna was een rustig, degelijk meisje dat van aanpakken wist. Haar broer woonde met zijn gezin ook op de ouderlijke boerderij en toen zijn vrouw heel jong overleed, heeft Hanna jarenlang voor haar beide nichtjes gezorgd die nog klein waren. In 1969 trouwde

Hanna met Hendrik Hoekman, boer en varkenshandelaar uit La ren, en ze ging bij haar schoonouders op de boerderij aan de Vreebroek wonen. In de vier jaar na hun huwelijk kregen Henk en Hannie vier kinderen: Erna,Wilma, Jan Willem en Dianne. Hannie had haar handen vol aan haar gezin, de zorg voor haar schoonouders en het werk op de boerderij. Daarnaast hield ze ook nog tijd over om kleren voor de kinderen te naaien en voor handwerken. De kinderen Hoekman trokken veel met elkaar op en hebben goede herinneringen aan hun jeugd met een moeder die er altijd was, regels gaf, maar hen ook vrij liet om jong te zijn op hun eigen manier. Er kwamen later kleinkinderen en Hannie is altijd met veel plezier oma en moeder geweest, dat gaf haar vreugde en zin in het leven. Naast het werk op het bedrijf heeft Hannie zich tot haar einde toe altijd ingezet als bestuurslid van de HVG en de Oudersoos en ook als ouderling Vanaf 2001 ging de gezondheid van Henk achteruit en in 2006 is hij naar de Hoge Weide gegaan Daar heeft Hannie hem dagelijks bezocht tot hij in 2009 is gestorven. Ook daarna bleef ze betrokken bij het wel en wee van veel mensen en ze zette zich daar trouw en serieus voor in. Eind 2012 werd ze geopereerd aan kanker met goed gevolg, maar in mei kwam de ziekte terug en er was geen genezing meer mogelijk. Toen is het heel snel gegaan In de afscheidsdienst hebben we Hannie vergeleken met een boom waar anderen onder konden schuilen en die goede vruchten heeft gegeven. Met gezang 470 “Wat vlied of bezwijk, getrouw is mijn God “ als leidraad, heeft Hannie er altijd op vertrouwd dat zij bij God kon schuilen in haar leven en ook in de dood. Pauline Kramer

IN

MEMORIAM

DERKJEN MARGRIETA OUDENAMPSEN-REURSLAG Enkele weken nadat ze naar de Hoge Weide was verhuisd, is op 91 jarige leeftijd Derkjen Margrieta Oudenampsen-Reurslag overleden op 30 juli. Ze werd als tweede geboren in het gezin Reurslag op boerderij TOP aan de Dwarsdijk. Er was een ouder zusje Gerritje en na Derkje kwam Toos. Derkje ging naar de Christelijke lagere school in Laren en daarna ging ze aan het werk op de boerderij van Slagman. In september 1945 is ze met Herman Oudenampsen van de Groene Wand getrouwd en hij kwam op TOP. In dat zelfde jaar trouwde haar oudste zus en dat jonge stel trok ook in op de boerderij. In 1947 werden Derkje en Herman vader en moeder van Henk, een jaar later volgde Hermien. Het was toen vol op TOP en dat heeft vier jaar geduurd. Maar toen in 1952 Anton werd geboren, woonde het gezin Oudenampsen op zichzelf op de boerderij. De kinderen hebbe aan Derkje een moeder gehad die altijd hard werkte, maar ook tijd vond om te lezen en hen voor te lezen. Ze bakte, maakte kleren voor de kinderen en breide en borduurde. Derkje had een rustig, bescheiden karakter en was een vrouw van weinig woorden maar met een brede belangstelling. Via krant, tv en literatuur verdiepte ze zich in politiek, het wereldnieuws en het leven van anderen. Naast het werk voor man en kinderen gaf het geloof voor Derkje zin aan het leven. In 1971 kwamen Henk en zijn vrouw Jannie op de boerderij en werd het huis in twee gedeeltes gesplitst. Twee jaar later trouwden Hermien en Herman en Anton en Rikie Al snel kwamen er kleinkinderen in de drie gezinnen en daar waren Herman en Derkje rijk mee. In 1979 besloten ze naar de Laarkamp te

verhuizen. Herman had daar een moestuin en Derkje ging twee dagen per week op de fiets naar TOP om daar te helpen in haar vertrouwde omgeving. Herman stierf in 1989 en Derkje hield zich op de been door vriendschappen, lezen, familiebezoek en vooral de contacten met de kinderen, klein en achterkleinkinderen. De verandering van boerderij TOP naar fitnesscentrum Sjahto heeft ze goed kunnen accepteren. Bij het ouder worden ging haar gezondheid achteruit maar ze klaagde nooit. Zo is er een eind gekomen aan een lang leven in eenvoud en hard werken maar in dankbaarheid en gedragen door geloof en in aanvaarding van de dingen die haar overkwamen. Pauline Kramer

EGBERDINA HENDRIKA RUITERKAMP-DINKELMAN Na een lange periode van ziekte is Egberdina Hendrika Ruiterkamp-Dinkelman op 9 augustus overleden in de leeftijd van 86 jaar. Ze is geboren in Zwiep op boerderij ’t Overlaar als jongste met twee oudere broers Gerrit en Hendrik Jan. Haar moeder stierf toen ze 6 jaar was en Dina groeide op in een gezin met mannen. Als jong meisje had ze veel steun aan haar latere schoonzus Mina die op ‘t Overlaar kwam wonen. Dina kreeg verkering met Marinus Ruiterkamp uit Laren en in mei 1950 zijn ze getrouwd. Het jonge stel ging op Toorneman wonen, zijn ouderlijk huis. Dina kon goed overweg met haar schoonmoeder Mientje. Eerst kre-

gen ze drie meisjes: Willemien, Gerda en Jo en na tien jaar volgden nog Martin en Ria. Marinus kreeg al jong reuma en dat betekende voor Dina dat veel werk op haar neerkwam. Toch stond haar gezin voorop en de kinderen konden altijd bij haar terecht. Daarnaast was ze betrokken bij het wel en wee van familie en buren. Dina was een rustige, bescheiden en gelovige vrouw die dienstbaar was aan anderen. Door ruilverkaveling verhuisden ze van Toorneman naar boerderij Looman in Exel. Marinus en zij waren een liefdevolle opa en oma voor de kleinkinderen, die graag kwamen logeren. Later kreeg Dina wat meer tijd voor hobby’s zoals kaarten, rummicup, en de verzorging van bloemen en planten. Samen verhuisden ze in 2001 naar de Laarkamp. Marinus stierf 6 jaar later en na die tijd brak de moeilijkste periode in haar leven aan. De ziekte Parkinson, waar ze al vanaf haar 65e last van had, werd zo hevig dat ze uiteindelijk naar de Hoge Weide moest verhuizen. Daar ging haar gezondheid nog meer achteruit, zodat ze op den duur op de verpleegafdeling verzorgd moest worden. Dankzij het vele bezoek dat ze kreeg van kinderen, buren, familie en kennissen en in het bijzonder van haar broer Hendrik Jan, die dagelijks kwam, kon ze het volhouden in deze zware periode van steeds minder kunnen en steeds meer afhankelijkheid. De periode van ziekte en het sterven in april van haar dochter Gerda hebben haar erg aangegrepen. Gelukkig heeft ze, ondanks haar eigen zwakke gezondheid, Gerda, een paar dagen voor haar dood nog kunnen bezoeken. Vier maanden later is Dina zelf overleden in vertrouwen dat ze door de wijde poort mag gaan om te rusten na een werkzaam leven dat betrokken was op anderen. Pauline Kramer




prikbord - diverse berichten

     De maandelijks woensdagmiddag voor oudere gemeenteleden op 11 september begint om 14.30 uur en wordt begonnen met een korte viering door Pauline Kramer . De samenzang wordt begeleid door Gerhard Meijering. Als gast komt deze keer onze oud-predikant ds. Hans van Solkema uit Heino .Wie vervoer nodig heeft kan zich melden bij Mina Mombarg tel . 401369

1 23,22 
1 Op woensdag 9 oktober houden we onze tweejaarlijkse vrijwilligersavond. Wij hebben een verrassend, vrolijk en boeiend programma. Dit is tevens de jaarlijkse, gezellige avond voor de PGD. Iedereen die op enige wijze vrijwilligerswerk doet voor onze kerk te Laren, wordt hiervoor van harte uitgenodigd. Partners zijn ook welkom. Het is een ontspanningsavond die begint om 20.00 uur in het Kulturhus te Laren. Noteer het vast in uw agenda, zodat u het niet zult missen.Opgave is niet nodig. Graag tot 9 oktober. Jo Pasman, Marianna Beumer en Jannie Wilgenhof.

  5’"& Denkt u weer aan de rommelmarkt zaterdag 7 september a.s. tijdens de kermis van 13.30 uur tot 16.30 uur. We hebben natuurlijk weer vele verkopers nodig om er een succes van te maken, maar ook met het klaarzetten en opruimen zijn vele mensen nodig. Daarom als u in de gelegenheid bent om te helpen bent u van harte welkom. Het is een heel gezellige manier om samen extra inkomsten voor de kerk te verwerven, waar veel goede dingen van gedaan kunnen worden. Ook kunnen we nog verkoopbare spullen gebruiken. Hiervoor hoeft u alleen maar te bellen met één van de commissieleden. Deze komen ze dan graag bij u ophalen. Dus helpers, verkopers, kopers, inbrengers, we zien u allen graag op zaterdag 7 september. Vele handen maken licht werk en samen staan we sterk. Voor alle vragen, opdrachten en aanbiedingen kunt u terecht bij: Jan Wink,tel.:401650, Eef Vreeman,tel.:401725, Wim en Willie Groot Roessink, tel.:402099 of Bert en Janni Ebbekink,tel.:401605

2
   2 , 26. Zoals in de vorige Kerklanken vermeld gaan we op startzondag 22 september van start met het nieuwe liedboek. Hier komt een groot aantal nieuwe liederen in voor waarvan we er elke week één willen instuderen. Van verschillende koren zijn namen van mensen aangedragen en deze zijn benaderd om de liederen te gaan instuderen en voor te zingen in de Kerkdienst. Wanneer u het ook leuk lijkt om dit te doen en u bent nog niet benaderd dan kunt u zich alsnog opgeven bij Wim Hakkert Tel: 06-12049077 of via E-mail: wimhak-




[email protected] We komen dan zondagmorgens om 09.15 uur met een groepje van ca. 7 mensen in de kerk bij elkaar om in te studeren tot ca. 09.45 uur. Vervolgens zullen we het lied in de dienst voorzingen waarna de andere gemeenteleden het mee kunnen zingen. Onze organist Stefan Potman zal dit instuderen leiden. Het is de bedoeling dat we de nieuwe liederen in 3 groepen gaan instuderen, waardoor iedereen 1 X in de 3 weken aan de beurt komt. Er zal een rooster gemaakt worden wanneer iedereen aan de beurt is. Vooraf zullen we als totale groep op dinsdag 10 september om 20.00 uur in het Kruispunt bij elkaar komen om e.e.a. door te spreken en af te stemmen.

2 , 26 Op 11 en 18 augustus is een groot deel van de bestelde liedboeken afgehaald, maar…. nog niet allemaal. Daarom is er op zondag 1 september alsnog gelegenheid om uw bestelde liedboek af te halen tegen contante betaling: 25,- voor de standaard bundel en 39,90 voor de luxe uitvoering. Mocht u uw liedboek nog niet afgehaald hebben en daar ook op 1 september niet voor in de gelegenheid zijn, neem dan even contact op met Rita Meuleman, tel. 0573-402167 of email: [email protected]

3 2 5’"5% Onderstaande rekening is in de juni vergadering van de kerkenraad behandeld en goedgekeurd: 2.011 2.012

6 : Onroerende zaken 21.579 Rente baten en dividenden 3.366 Bijdragen levend geld 161.630 Totaal baten 186.575

25.260 3.651 165.762 194.673

 : Kerkelijke gebouwen 19.610 Overige eigendommen 1.858 Afschrijvingen 11.872 Pastoraat 94.023 Kerkdiensten en catechese 8.910 Verplichtingen/bijdragen 14.985 Salarissen 13.527 Beheer en administratie 15.963 Rentelasten/bankkosten 2.394 Toevoegingen aan fondsen 3.299 Totaal lasten 186.441 Saldo voordelig/ - nadelig

134

15.720 2.991 6.912 116.182 12.444 14.278 14.637 14.017 463 197.644 -2.971

Gemeenteleden, die nadere informatie of inzage in de rekening 2012 wensen, kunnen zich wenden tot de penningmeester van de kerkrentmeesters: dhr M. Harkema, telf. 0573-401039.

preek onder de loep

ds. Erik de Waard

´je verlangen is je gebed` - Augustinus


Lukas vertelt in hoofdstuk 7 dat Jezus niet welkom is in Samaria. De leerlingen zijn furieus en reageren op een menselijke, al te menselijke manier. Zullen wij vuur laten regenen vanuit de hemel? Herkenbaar. Eenmaal aan de hemelpoort, in de rij met dictators en ander gespuis, zullen wij God waarschuwen: die niet, die ook niet. En wij zullen boos op God worden wanneer Hij ze wel binnenlaat, de massamoordenaars, verkrachters, criminelen enz. Wij zullen dat God nooit vergeven. Ik denk aan de aanslag op paus Johannes II door een Turkse man. Iedereen wist raad met die man. Laat het vuur regenen. Johannes Paulus zocht hem op in zijn cel en vergaf hem.

hebben hun leven op een andere manier vorm te geven. Ook bij deze twee mensen voel ik geen oordeel van Jezus. Door te zeggen: ‘laat de doden de doden begraven’ én ‘wie de hand aan de ploeg slaat en achterom blijft kijken is niet geschikt voor het koninkrijk van God’, geeft hij een positieve invulling van de weg die voor hem ligt. Hij beleeft het als totale vrijheid. Hij nodigt ons uit te volgen. Van binnen uit. In vrijheid. Binnen ons gebroken bestaan. Jezus weet als geen ander hoe de vlag er bij mensen voorstaat en heeft toch veel vertrouwen. Waarom? Omdat ieder mens diepweg dezelfde bron heeft waaruit hij put.

"  

 Drie mensen komen op Jezus’ pad. Drie ontmoetingen. De eerste neemt zelf initiatief. Hij wil Jezus volgen. Hij is volledig overtuigd van de waarde van Jezus’ boodschap. Het mooie aan Jezus’ antwoord is dat hij deze enthousiasteling niet afwijst. Jezus zegt iets over zichzelf: ik weet niet waar ik vannacht mijn hoofd te ruste zal leggen. Met andere woorden: ik heb geen bestaanszekerheid. Het is één groot avontuur. Kijk eerlijk naar jezelf en beantwoord de vraag: kan ik een onzekere vrijheid aan? De tweede en de derde wórden gevraagd. Zij willen best, maar hebben thuis iets af te maken. Daarmee geven ze aan, dat ze nog niet de innerlijke bereidheid

gewoontes en patronen: we verlangen naar verder, naar een doel, naar iets wat het leven zoals dat is zin en richting geeft. Zonder verlangen géén leven. Verlangen kleurt onze vreugden, onze angsten, ons geluk, onze duistere momenten, onze vriendschappen en onze eenzaamheid. Want door álles heen wat we doen of laten en heel gewoontjes naar uitkijken, verlangen we naar léven, goed leven, gaaf leven. Want daartoe zijn we geschapen, door God gewild. Tijdens het kopje koffie na afloop van een dienst, verlangen we diepweg naar echt contact. Dat jij en de ander ertoe doen. Anders smaakt de koffie niet. Daarom kon de kerkvader Augustinus zeggen: ‘je verlángen is je gebed.’ Als je naar een echt en gaaf leven verlangt, dan verlang je naar God. Dat is bidden. Maar dat verlangen wordt soms/ voortdurend tegengesproken en gefrustreerd door dingen die je kunnen overkomen, door de slijtkracht van alledag, door ziekte, door onvermogen een keuze te maken. Verlangen is iets van je ziel, iets van het diepste in je, en het kan stoten op grenzen. Jezus volgen is niets anders dan je verlangen serieus nemen en daarvoor moeten we soms gewoontes en patronen durven loslaten.

3   #

 Voor Jezus zijn wij namelijk allemaal wezens van verlangen. Héél ons leven is erop gebaseerd. We willen ten diepste niet dat alles hetzelfde blijft en morgen lijkt op gisteren met vaste





Wim Hakkert

sponsorfietstocht

´the ride on education´
  Van 6 t/m 16 juli nam ik deel aan een sponsorfietstocht. Met 24 fietsers en 3 begeleiders vertrokken we, na het startschot van de burgemeester Broertjes van Midden-Drenthe, vanuit Beilen. De route leidde ons door het mooie Drentse landschap via de weerribben naar een camping in Ossenzeil, s’avonds kregen we een rondvaart met een fluisterboot, door de weerribben, aangeboden

meeste mensen vonden dit wel prettig, maar je hebt natuurlijk van die verslaafde mensen die dan toch weer op de fiets klimmen om leuke kustplaatsjes te bezoeken. Na de rustdag, fietsten we in 2 dagen door afwisselend landschap over paden door weilanden met schapen en koeien naar Edinburgh. Hier hadden we ook een rustdag en konden die mooie stad bezichtigen.

onderwijsprojecten in ontwikkelingslanden ten goede komt. Hierbij wil ik alle gevers, die mijn tocht gesponsord hebben, hartelijk danken voor u bijdrage. Dit heeft het mooie bedrag van 1250,- opgeleverd, ik ben dus heel trots op u als sponsor, maar vooral blij voor de kinderen welke via de `stichting naar school` in Haïti onderwijs krijgen en zodoende meer kans hebben op een menswaardig bestaan.

    

D  E

De laatste etappes waren zwaar want de bergen werden steeds steiler (soms 14%!!!helling), zodat zelfs zeer geoefende fietsers ook af moesten stappen om op de top te komen. Maar op dag 11 is iedereen moe maar voldaan aangekomen bij Blair Castle in Blair Atholt net boven Pitlochry.

Lijkt u/ jij het ook leuk om aan een dergelijke sponsortocht mee te doen, klamp me dan aan of bel: 06-12049077 of kijk op de site van The Ride on Education , want volgend jaar staat er weer een tocht op het programma, maar dan naar een andere bestemming.

) *+  De volgende dag via o.a. Lemmer naar Stavoren, daar met de boot overgestoken naar Enkhuizen om in Wijdenes te kamperen, daar werden we s’avonds vermaakt door verhalenvertellers. De derde dag voerde ons door de mooie plaatsen Hoorn en Alkmaar via de duinen naar IJmuiden. Daar aangekomen stond de boot om 17.30 uur klaar om 18 fietsers en de 3 begeleiders (enkele kinderen en ouders fietsten alleen in Nederland) in 13 uur naar Newcastle te varen.

/  -  We hadden op de boot geslapen dus we konden de volgende morgen om 11 uur gelijk weer op de fiets. Al snel kwamen we tot de ontdekking dat de fietspaden niet zo geplaveid waren als in Nederland, ook konden we al voorzichtig kennismaken met het klimwerk. Langs de kustlijn hadden we vaak mooie uitzichten in een natuurlijke omgeving, maar soms voerden de route ons door weilanden en hobbelige paden. Na 2 dagen fietsen in Engeland kregen we een dag rust, de




<3  = We kunnen terug zien op een zeer geslaagde tocht van bijna 700 kilometer, welke een bedrag van 17.000,- aan sponsorgeld heeft opgeleverd, hierbij voegt “de Wilde Ganzen” 55% aan toe, zodat een bedrag van ca. 27.000,- aan de verschillende

beeldverhaal

Dirk Stoevenbelt


    




Dirk Stoevenbelt

kerk(s)chatten

de kapel (deel 2) - de zwarte en de witte
                                    

     

’   Hun lijken werden in de Rijn gegooid. De lichamen van de beide martelaren dreven op wonderlijke wijze veertig mijl tegen de stroom op tot de plaats waar hun gezellen zich bevonden. 's-Nachts scheen boven de plek waar de stoffelijke resten zich bevonden een stralend licht, een kolom van vuur, die tot aan de hemel reikte en zelfs door de moordenaars werd gezien. Een van de twee martelaren verscheen in een visioen aan hun gezel Tilmon en vertelde hem waar de lichamen zich bevonden. Tilmon begroef de stoffelijke resten in Keulen met de eerbied, die martelaren toekomt.


    De Ewalden waren twee priesters, die nadat ze in Ierland in een klooster leefden, naar het voorbeeld van Willibrord er op uit trokken om het evangelie onder de Oude Saksen te verkondigen. Ze waren beiden vroom en droegen beiden dezelfde naam, Ewald, met dit verschil dat de ene de Witte en de andere de Zwarte werd genoemd, naar de kleur van hun haar.


   Bij hun aankomst in een Saksisch dorp verleende het dorpshoofd (Vilicus) hun gastvrijheid. De beide Ewalden vroegen het dorpshoofd hen naar het stamhoofd (Satrap) te brengen, want ze hadden een belangrijk geschenk voor hem. De Oude Saksen kennen geen koningen, maar worden bestuurd door een aantal stamhoofden, die als er oorlog is bij lot bepalen wie hun leider is, maar die in vredestijd allen gelijk zijn. In plaats van hun verzoek in te willigen liet het dorpshoofd echter hen meerdere dagen wachten. Toen de dorpelingen merkten, dat zij met christelijke missionarissen te doen hadden – want ze baden, reciteerden de getijden en vierden de eucharistie –, werden ze bang dat zij hun stamhoofd zouden overhalen de oude goden af te zweren. Vol woede overvielen ze de beide missionarissen en brachten hen ter dood. De Witte stierf door het zwaard, de zwarte bezweek na langdurige pijnigingen.





     De Kapel in Laren is, wat uit de overlevering is gebleken, een kerkje die aan de gebroeders was gewijd. Zowel in verschillende volksalmanakken als andere oude geschriften komt deze Ewalden kapel voor, die hoogstwaarschijnlijk in de late middeleeuwen een bedevaart plek is geweest. Het zou kunnen dat de eerste Kapel door de broeders is gebouwd op een oude heilige plek van de Germanen. Een tempel hut, Lhara werd door de Saksen gebouwd als vervanger van de langzaam verdwenen wouden. Daarvoor had men alleen een offersteen bij een open plek in het bos. In het boek “Verhandelingen over het Westland” (1844) geeft D. Buddingh een verklaring van de herkomst van de naam Laren (Laer, Laar). Hij is er van overtuigd dat op de plaatsen met deze naam in oude tijden een Germaanse Tempel hut heeft gestaan. Op oude kaarten is Laar terug te vinden nog boven Verwolde (Geldria Zutphania.) Op de kaart van het Scholtampt Lochem uit 1741 wordt de Ewaldenkapel aan

gegeven nog boven Laar op de plek waar waarschijnlijk het oude kasteel Oolde heeft gestaan. Heuvel schrijft in zijn boek Oud Achterhoeks boerenleven (blz 323) over de plek van de kapel in Oolde: “ Ginder bij de Hofstede Holterman stond nog in de 18e eeuw een oud kasteel. Grachten omringen nog den binnenhof, waar mooie vruchtbomen staan, maar de grachten om den Buitenhof zijn grotendeels gedempt of halfdicht gegooid. En hier dichtbij is nog een aardig boschje, met verwaarloosde groen paden doorsneden “Mon plaisir” heet het daar, maar de dames en heeren van het slot, die er eens wandelden voor hun plezier, zijn lang verdwenen. ’  

            . Men vind e kent haar standplaats zelfs niet meer. Misschien hoorden vroegere bewoners dezer streek daar wel een klokje luiden in den heiligen kerstnacht. Maar niemand luistert er nu meer, of hij het hoort. Zoo totaal is de heugenis verloren.”


 



 Iedere maandag: 19.30 uur - 21.30 uur Deo Gratias 04-09 20.00 uur Kleine Kerkenraad 10-09 20.00 uur Bijeenkomst zangers Nieuwe Liedboek 11-09 14.30 uur Samenkomst oudere gemeenteleden 18-09 10.00 uur Bijbelkring 18-09 20.00 uur Kerkenraad 24-09 20.00 uur Vergadering Jeugd & Jongeren 22-09 11.30 uur Gespreksgroep jong volwassenen 25-09 19.30 uur Zangavond voor gemeenteleden: Nieuwe Liedboek 02-10 20.00 uur Kleine Kerkenraad 09-10 20.00 uur Vrijwilligersavond

HEEFT U NOG WAARDEVOLLE SPULLEN VOOR DE ROMMELMARKT? NEEM DAN CONTACT OP MET EEF VREEMAN (401725) OF BERT EBBEKINK (401605)

Tijdens de vrijwilligersavond op 9 oktober worden de opgavebriefjes voor de oogstdienst aan de bejaardenbezoekers en contactpersonen uitgedeeld,U kunt dan ook de gemaakte onkosten van het afgelopen jaar declareren. (bestuur PGD)



, ,

website: www.kerklaren.nl predikant: ds. Erik de Waard adres Dorpsstraat 4, 7245 AK Laren telefoon 0573-401316 e-mail [email protected] vrije dag maandag pastoraal werker: mw. Pauline Kramer adres Verwoldseweg 5, 7245 AG Laren telefoon 0573-750818 telefoon 06-23690401 voor dringend e-mail [email protected] vrije dag vrijdag scriba kerkenraad (secretariaat): naam mevr. Rita Meuleman-Grotentraast adres Deventerweg 94a, 7245 PM Laren telefoon 0573-402167 e-mail [email protected] kerkrentmeesters, secretariaat: naam mevr. Betsie Stoevenbelt-Klein adres de Bakkerij 56, 7245 AZ Laren telefoon 0573-401893 e-mail [email protected] kerkrentmeesters, administrateur: naam dhr. Henk Lubberdink adres Dorpsstraat 3, 7245 AK Laren telefoon 0573-401947 kerkrentmeesters, rekeningnummer Rabobank 3348.00.676 diaconie, naam adres telefoon

penningmeester: mevr. Willy van der Wal-Vrielink Holterweg 44, 7245 SC Laren 0573-401370

diaconie, rekeningnummer Rabobank 3348.06.852

uitgangscollecten

30-06 07-07 17-07 21-07 28-07 04-08 11-08 18-08

The ride on education Kinderkerk Jeugdwerk P.K.N Amnesty Ned. Bijbelgenootschap Kosten Openluchtdienst Stichting Red gereedschap Bijbelgenootschap

93.95 147.85 61.52 95.85 43.77 237.47 100.65 96.95

PGD: naam adres telefoon

mevr. Willemien Bielderman-Loman Kloosterweg 16, 7245 AJ Laren 0573-401638

kerktelefoon: dhr. Bertus Boers

0573-402120

kinderoppas: dhr. Eddy Lubberding

0573-401994

giften aan de kerkrentmeesters ter vrije beschikking: Via mevr. K. 10, 5, 10, 10, 10, mevr. T. 10, mevr. W. 10

kinderkerk: mevr. Gerdien Berendsen

0573-401300

giften PGD: mevr. M: 2, mevr. M: 5 en 5, dhr.W: 10, mevr. E: 10, mevr. H: 10, mevr. S: 2 en 2, mevr. W; 10 en 5, mevr. B: 10, mevr. H; 5,

kosters: dhr. Derk Woestenenk dhr. Wim Beumer

0573-401318 0573-401332

organisten: organist: dhr. Stefan Potman

06-47588580

Alle gevers hartelijk dank!

Kulturhus 't Kruispunt: 0573-401636 e-mail www.kulturhuslaren.nl




✩❋❑❲❍❯❘❙ ✰❉❖❖❘✄▼❘◗❏❍◗❱✄❍◗✄ ❍▲❱▼❍❱✎ ✶❉✄ ❍❍◗✄ ❖❉◗❏❍✄ ❨❉◆❉◗❲▲❍✄ ❏❉❉❲✄ ◗❳✄ ●❉◗✄ ❍▲◗●❍❖▲▼◆✄ ❉❖❖❍❱✄ ❩❍❍❯✄ ❊❍❏▲◗◗❍◗✑✄ ✿❍❍❯ ◗❉❉❯✄ ❱❋❑❘❘❖✎✄ ❱❙❘❯❲❲❯❉▲◗▲◗❏❍◗✎✄ ❳❪▲❍◆❖❍❱❱❍◗✄ ❍◗✄ ◗❉❲❳❳❯❖▲▼◆✄ ◗▲❍❲✄ ❲❍✄ ❨❍❯❏❍✏ ❲❍◗✄❩❍❍❯✄◗❉❉❯✄●❍✄◆▲◗●❍❯◆❍❯◆✑✄✱◆✄❑❘❘❙✄●❉❲✄▼❳❖❖▲❍✄❉❖❖❍ ❉❉❖✄❘❙✄▼❍✄❍▲❏❍◗✄ ❉◗▲❍❯✄❏❍◗❘❲❍◗✄❑❍❊❊❍◗✄❨❉◗✄❍❍◗✄❑❍❍❯❖▲▼◆❍ ❨❉◆❉◗❲▲❍✄❍◗✄●❉❲✄▼❳❖❖▲❍✄◗❳✄❳▲❲❏❍❯❳❱❲✄❉❖✄▼❳❖❖▲❍✄❍▲❏❍◗✄●▲◗❏❍◗✄❩❍❍❯✄❘❙✄◆❳◗◗❍◗✄❏❉❉◗✄❙❉◆◆❍◗✑✄✿▲▼✄❑❘❙❍◗✄●❉❲✄●❍✄◆▲◗●❍❯✏ ◆❍❯◆✄❩❍❍❯✄♣♣◗✄❨❉◗✄●❍✄●▲◗❏❍◗✄▲❱✄❩❉❉❯✄▼❍✄ ❍❲✄❨❍❍❖✄❙❖❍❪▲❍❯✄◗❉❉❯✄❲❘❍✄❪❉❖✄❏❉❉◗✑✄ ✳❘ ❍◗●❍✄❙❍❯▲❘●❍✄❏❉❉◗✄❩❍✄❉❉◗✄●❍✄❱❖❉❏✄ ❍❲✄❑❍❲✄❲❑❍ ❉✢✄✰❍▲❖▲❏✄❉❨❘◗●

❉❉❖✑✄

✩❖❱✄❑❍❲✄❏❘❍●✄▲❱✄◆❯▲▼❏✄▼❍✄❉◗❲❩❘❘❯●✄❘❙✄❨❯❉❏❍◗✄❯❘◗●❘ ✄❑❍❲✄✰❍▲❖▲❏✄❉❨❘◗● ❉❉❖✎✄❊▲▼❨❘❘❯❊❍❍❖●✢✄ ✿❉❉❯❘ ✄❩❘❯●❲✄❑❍❲✄❏❍❨▲❍❯●✧ ✿❉❲✄❩❘❯●❲✄❍❯✄❊❍●❘❍❖●✄ ❍❲✄●❍✄❩❘❘❯●❍◗✄➯❖▲❋❑❉❉ ✄❨❉◗✄✫❑❯▲❱❲❳❱➲✧ ✿❉❉❯❘ ✄❩❘❯●❲✄❊❯❘❘●✄❍◗✄❩▲▼◗✄❳▲❲❏❍●❍❍❖●✧ ✿❉❲✄❑❍❊✄▼❍✄❉❖❖❍ ❉❉❖✄❨❘❘❯✄❑❍❲✄✰❍▲❖▲❏✄❉❨❘◗● ❉❉❖✄◗❘●▲❏✧ ✵❉❉❯✄ ▲❱❱❋❑▲❍◗✄❑❍❊✄▼❍✄❪❍❖■✄❘❘◆✄◗❘❏✄❏❘❍●❍✄❨❯❉❏❍◗✄●▲❍✄▼❍✄❏❯❉❉❏✄❩▲❖✄❱❲❍❖❖❍◗✑✄✻❉ ❍◗✄❪❳❖❖❍◗✄❩❍✄❯❘◗●❘ ✄●▲❲✄❲❑❍ ❉ ❩❍❍❯✄❖❍◆◆❍❯✄❏❉❉◗✄❙❯❉❲❍◗✎✄◆◗❳❲❱❍❖❍◗✄❍◗✄❱❙❍❖❍◗✑✄

✻❋❑❯▲▼■✄●❍✄◆▲◗●❍❯◆❍❯◆●❉❲❳ ❱✄❱◗❍❖✄▲◗✄▼❍✄❉❏❍◗●❉✢ ✏✕✕✄❱❍❙❲❍ ❊❍❯✄☛❱❲❉❯❲●▲❍◗❱❲✄ ❍❲✄❩❍❖◆❘ ✄✗✏▼❉❯▲❏❍◗☞ ✏✙✄❘◆❲❘❊❍❯✄ ✏✔✖✄❘◆❲❘❊❍❯✄☛✰❍▲❖▲❏✄✩❨❘◗● ❉❉❖✄ ❍❲✄◆▲◗●❍❯❍◗☞✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄ ✏✖✄◗❘❨❍ ❊❍❯✄ ✏✕✗✄◗❘❨❍ ❊❍❯✄ ✏✔✄●❍❋❍ ❊❍❯✄✄☛✔❍✄✩●❨❍◗❲☞✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄ ✏✛✄●❍❋❍ ❊❍❯✄☛✕❍✄✩●❨❍◗❲☞✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄✄ ✏✔✘✄●❍❋❍ ❊❍❯✄☛✖❍✄✩●❨❍◗❲☞✄ ✏✕✕✄●❍❋❍ ❊❍❯✄☛✗❍✄✩●❨❍◗❲☞