JAVANISME E. ACHTERGROND NIEUW IN TE VOEREN GEDENK- ENHERDENKINGSDAG

Eindrapport Nationale vrije dagen van Suriname Ministerie van Binnenlandse Zaken

E.

A CHTERGROND NIEUW IN TE VOEREN GEDENK ENHERDENKINGSDA G

JAVANISME Agama Jawa (Javanisme in Suriname als een ‘way of life’). Het basisprincipe van Agama Jawa is de notie van ‘ sangkan paraning dumadi ‘. Het is een religieus systeem met een verklaringsmodel over de oorsprong van de mens, wat en wie hij nu is en over zijn bestemming (Prof. P. Suparlan, 1995). Dr. N. Mulder (1989) omschrijft het Javanisme als volgt: “As a system of thought Javanism is complete in itself, containing a cosmology, a mythology, a set of essentially mystical conceptions, etc.. that give rise to a particular Javanese anthropology, that is, a system of ideas about the nature of man and society that in its turn informs Javenese ethics, tradition and style”. Naar schatting belijden 5000 à 10.000 personen de Agama Jawa of te wel Agamené wong Jawa. Ze hebben zich al dan niet formeel georganiseerd. Met name in de jaren ‘80 verkreeg een aantal van deze Javaanse organisaties hun rechtspersoonlijkheid. Belijders van het Javanisme hebben hun eigen organisaties opgericht en hebben hun zetel in een aantal districten, zoals hierna wordt aangegeven. Het betreft: 1. Rahayu Purnomo Kasedan Djatie (Dijkveld) met als Kerkelijke Raad, S. Amatanwar; 2. Wisma Boedi Dharma (Tawajariweg) met als Kerkelijke Raad, J.Keda; 3. Carita Wujud Ngasti Tunggal (Boxel/Lelydorp) o.l.v. Bp S.Sopawiro/M.Rachman; 4. Sunaring Muljo Sedjatie (Nieuw Weergevondenweg) o.l.v. N.J. Modiwirjo; 5. Pernatan Adat Djowo Rasul Suriname (P.A.D.R.S.) (Ramgoelam) met als oprichter bp.Djoeman Amattirsat () en als Kerkeleijke Raad bp.Ragil; 6. Sapto Dharmo Sidodadie (Saramacca); 7. Sapto Dharmo Kampong Baroe (Saramacca); 8. Sapto Dharmo Tamanredjo (Commewijne); 9. Rahayu Sunaring Lamtoro (Moengo) o.l.v.bp.Giman Kromodikoro; 10. Rahayu Sapdho Dadie Whajuning Rat (Zwampweg ); 11. Rahayu Langeng Utomo (Tamanredjo) en 12. Tri Moerti (Blauwgrond) o.l.v Bp Fred Martodihardjo. Deze Javanistische organisaties zijn aangesloten bij de Federatie Javanisme Godsdienst in Suriname (Nyawiji Agama Jawa Suriname), die op 21 februari 1999 werd opgericht en in district Wanica gevestigd is. De heer H.T. Posetiko is de voorzitter van de Federatie. De Federatie statuten werden bij resolutie d.d. 11 januari 2000 no. 8166/99 goedgekeurd en in 90 | P a g i n a


het Advertentieblad van 15 februari 2000 no.13 gepubliceerd. 110 jaar na de aankomst van de eerste Javaanse contractarbeiders in 1890 hebben de Javanisme belijders ervoor gezorgd dat hun religie in Suriname erkend wordt. De P.A.D.R.S. heeft ondermeer afdelingen op Lust en Rust (Commewijne) en aan de Craneweg (Lelydorp) met hun eigen gebedshuizen (sanggars). Sunaring Muljo Sedjatie is een afsplitsing van de P.A.D.R.S., in augustus 2009 vond een andere afsplitsing plaats, te weten Pernatan Adat Djowo Suriname (P.A.D.S.) onder leiding van de heer Eddy Amat te Meerzorg. De Pusat Pernatan Djowo Suriname (.P.P.D.S.) onder leiding van bapak Ngadijo Palis, J.R. Hardjoprajitno (†) en Fred Martodihardjo, kan beschouwd worden als de voorloper van de Agama Jawa organisaties. De stichting Agomo Kedjawen Suriname, waarvan de heer Soetiran Kromoredjo sedert 1999 voorzitter is, onderscheidt zich van de eerder genoemde Javanisten. Leden van deze Stichting hebben de ‘Djojobojo’ als Heilig Boek. Voor hen staat Kedjawen voor: Kahuripan Engkang–dipun Jakin Amergo Wicaksono Engkang Nowoso. Volgens Kedjawenist Soetiran Kromoredjo is ‘Kedjawen’ een oude Javaanse religie. Kedjawen wordt beschouwd als een oude Javaanse religie, die door overheersing van met name het Hindoeïsme en het Boeddhisme is verdrongen. Wat men thans in Indonesië als Kedjawen kent, is het Hindoeïsme en het Boeddhisme met originele Javaanse Kedjawenelementen met toevoegingen van het dynamisme, animisme en voorouderverering. De originele Kedjawen zoals een kleine groep mensen in Suriname dat belijdt, is in zijn oorspronkelijke vorm. Waarom in zijn oorspronkelijke vorm? Omdat Kedjawen thans beschikt over het Heilig Boek ‘Djojobojo’, wat betekent ‘Noto’ of ordening. Het ordent het leven van een Javaan van geboorte tot de dood. Waar is het geopenbaard? Op de berg Klothok te Kediri, Oost Java aan de kali ‘Brantas’. Josono is de profeet. De eerste openbaring bestond uit 20 verzen en heet ‘Layang Pamungkas Kahuripan’. Uit deze Layang Pamungkas is Honotjoroko ontstaan. Volgens de traditie werd Kedjawen uitsluitend in de Kratons beleden. M.a.w. het werd een exclusieve godsdienst, terwijl in Djojobojo staat dat het is geschreven voor het Javaanse Volk. Een belangrijk aspect van Djojobojo is de ‘Sedulor Papat’: Notodoko, Torogono, Gokonongodo, Gonodoko, de vier beschermengelen, die door Gusti (God) zijn opgedragen het Javaanse Volk te beschermen. Gusti is de Javaanse naam van God, hetgeen betekent Gumilang Uriping Sukmo Tan Keno Ilang. Vrij vertaald; De straling van de levende ziel zonder einde, beter nog, de straling van de eindeloze oerenergie. 91 | P a g i n a


Kedjawen is monotheïstisch en brandt men bij haar ceremonies geen wierook. Vanwege het monotheïsme worden er ook geen offers gebracht, omdat de enige ware God niets van de mens nodig heeft, omdat alles is ontstaan vanuit de enige heilige liefdevolle energie. Aldus de Javanisme–opvatting van de Stichting Agomo Kedjawen Suriname, zoals door de voorzitter is verwoord. Zijn interpretatie en benadering van het Javanisme in de Surinaamse situatie verschilt in tal van opzichten met die van de organisaties, welke zijn aangesloten bij de Federatie Javanisme Godsdienst in Suriname. Bron: Soewarto Moestadja, 2010 Ongepubliceerd SCHRIJVEN VAN DE FEDERATIE JAVANISME SURINAME (N.A.J.S.)

92 | P a g i n a


CHINEES NIEUWJAAR Het Chinees jaar begint op de tweede nieuwe maan na de zonnewende van 21 december. Dit kan niet voor 21 januari en niet na 20 februari gebeuren. Ook: het begin van het Lentefestival (Ch'un-chieh) of Xin Nian (Nieuwjaar). Dit feest (en de twee dagen er op volgend) wordt gevierd door vrijwel geheel Azië - en overal waar een duidelijke Chinese bevolkingsgroep zich gevestigd heeft. Het wordt gevierd op de eerste dag van de eerste maand van de Chinese kalender, dat is de dag waarop de tweede nieuwe maan ná het winter-solstitium plaatsvindt. Het is gebruikelijk dat men schulden betaalt, nieuwe kleren worden gekocht, en het huis wordt schoongemaakt. Er is gewoonlijk een groot familiemaal en de goden worden geëerd. De mensen geven elkaar cadeaus, ingepakt in rood papier - en in rood papier verpakt vuurwerk wordt afgestoken. De feesten kunnen ook drie of zelfs vijf dagen lang zijn. De 3e dag is ook de Verjaardag van Che Kung. Dezelfde data zijn ook geldig voor Tet in Vietnam en het Maannieuwjaar in Mongolië. Het Chinees nieuwjaar wordt traditioneel gevierd met de drakendansen en leeuwendansen. Volgens legenden was Nian ("Nyehn") een mensetend prooidier in het oude China, die ongemerkt huizen kon binnendringen. Al gauw leerden de Chinezen dat Nian gevoelig was voor hard lawaai en de kleur rood, en zij verdreven hem met explosies, vuurwerk, en veelvuldig gebruik van de kleur rood in het huis. Deze gebruiken leidden tot de eerste nieuwjaarsvieringen. Het feest wordt internationaal gevierd in gebieden met een grote bevolking van etnische Chinezen. Behalve voor Chinezen, is het feest ook belangrijk voor andere etnische groepen, zoals de Mongolen, Koreanen, de Miao (Chinese Hmong) en de Vietnamezen, die door de Chinese cultuur zijn beïnvloed wat betreft religieuze en filosofische wereldvisies en taal en cultuur in het algemeen. Het Chinees nieuwjaar is ook de tijd wanneer de grootste menselijke migratie plaatsvindt, wanneer Chinezen over de hele wereld naar huis keren op nieuwjaarsavond om met het avondeten bij hun familie. Bron: Wereld Feesten Almanak http://www.beleven.org/feest/chinees_nieuwjaar_china 93 | P a g i n a


SCHRIJVEN VAN DE SURINAAMSE CHINESE UNITED ASSOCIATION (SCUA)



Afz:

Suriname Chinese United Association (SCUA) p/a Keizerstraat 42, Paramaribo, Suriname.

Aan: Plaats: Datum: Betreft:

De commissie Nationale feestdagen Suriname Paramaribo 15 februari 2012 Toelichting Chinees Nieuwjaar als nationale feestdag

Geachte leden van de commissie, Wij van de SCUA vertegenwoordigen nagenoeg de totale Chinese gemeenschap in Suriname en willen u graag het volgende meegeven in uw beoordeling over de nationale feestdagen in Suriname. 1.

2.

3.

4.

De etnische diversiteit in Suriname, waar we met trots aan de wereld kenbaar maken dat verschillende bevolkingsgroepen in vrede met elkaar leven, maakt deel uit van de aantrekkingskracht van Suriname voor toeristen. Wij van de Chinese gemeenschap zijn van mening dat de nationale feestdagen een weerspiegeling dienen te zijn van de verschillende bevolkingsgroepen/culturen/religien in ons land. Hierbij kan het cultureel aspect van de feestdag aangewend worden om grote culturele evenementen te organiseren, welke van Suriname een trekpleister maken voor de regio. Het succes van de pagara-estafette in de binnenstad is te danken aan de Chinese tradities bij de viering van het Chinees nieuwjaar. Zo ook wilt de Chinese gemeenschap in Suriname, het Chinees nieuwjaar maken tot een groots evenement welke bijdraagt aan het toerisme naar Suriname. Het Chinees nieuwjaar voigt de Chinese maankalender en valt elk jaar op een andere dag. Doorgaans wordt het in februari gevierd, waar er geen andere vrije dagen zijn. Het is het eerste feestdag welke bekend is bij de Chinese cultuur en het is een traditie dat al langer dan 5000 jaren stand houdt. Deze feestdag wordt grootst gevierd onder de Chinezen in China en daarbij heeft men een nationale feestweek voor het gezin, vergelijkbaar met de kerstperiode voor christenen. Als het Chinees nieuwjaar in Suriname een nationale feestdag wordt, als enige in de regio, is dit een trekpleister voor miljoenen Chinezen over de gehele wereld. De Chinese gemeenschap in Suriname zit voomamelijk in de handel en heeft nooit bezwaren gehad aan het aantal nationale feestdagen. Immers de Chinese gemeenschap in Suriname werkt het gehele jaar door, zelfs op zon- en feestdagen. Menigeen heeft er baat bij gehad, dat er op het laatste nippertje nog wat bij"omoe op de hoek" boodschappen kan worden gehaald. Chinezen zijn harde werkers, doch wij vragen niet om een nationale feestdag als rustdag voor de Chinese gemeenschap. Wij vragen dat het Chinees nieuwjaar als nationale feestdag wordt gegund omdat deze de belangrijkste feestdag is voor de Chinezen, welke door Chinezen alom wordt gevierd en als erkenning voor een van de oudste gemeenschappen in Suriname. De Chinese gemeenschap he eft jarenlang aangedrongen bij de Surinaamse regeringen om het Chinees nieuwjaar te verheffen tot een nationale feestdag. Dit omdat het Chinees nieuwjaar het belangrijkste feestdag is voor de Chinezen en in China zelfs een week lang wordt gevierd. De Chinese gemeenschap in Suriname is na de inheemse en de marron gemeenschap, de oudste in Suriname. Dit jaar vieren wij 159 jaar immigratie. Het zou een prachtig gebaar zijn 94 | P a g i n a


5.

van deze regering naar de Chinese gemeenschap toe, als het volgend jaar met de viering van 160 jaar immigratie van de Chinezen, het lang gekoesterde Chinees nieuwjaar een nationale feestdag wordt in Suriname. Wij pleiten voor een nationale feestdag voor elk van de grote bevolkingsgroepen in Suriname, omdat dit ons insziens kan leiden tot beter begrip en betere integratie tussen de volkeren in Suriname. Bij een nationale feestdag wordt de reden van het feestvieren, zij het cultureel, historisch or religieus, uitvoerig belicht op de scholen en de media. Hierdoor leert men elkaar begrijpen en om de saamhorigheid onder de Surinamers te vergroten, moet de nadruk worden geJegd op het idee dat aile bevolkingsgroepen in Suriname samen het feest van een hunner viert. Tenslotte wensen wij uw commissie veel wijsheid en succes toe bij het maken van een besluit voor de nationale feestdagen in Suriname. Hopende dat u de lang gekoesterde wens van de Chinese gemeenschap in Suriname in vervulling zult brengen, verblijven wij. Hoogachtend,

Namens de Chinese gemeenschap in Suriname, Ir. Stephen Tsang Secretaris SCUA , (tel: 8741368)

95 | P a g i n a


F. E MAILS EN AANGEBODEN ARTIKELEN / INFORMATIE I.

Vereniging Surinaams Bedrijfsleven (VSB)

96 | P a g i n a


97 | P a g i n a


98 | P a g i n a


99 | P a g i n a


100 | P a g i n a


101 | P a g i n a


II.

Politieke Organisatie DOE

102 | P a g i n a


III.

Tata Kwasi ku Tata Tinsensi (Winti)

103 | P a g i n a


104 | P a g i n a


IV.

Email mw. Cynthia Allendy

105 | P a g i n a


V.

Ingezonden Murwin Pawirodinomo

106 | P a g i n a


VI.

Instelling studiegroep arbeidstijden

107 | P a g i n a


108 | P a g i n a


109 | P a g i n a


110 | P a g i n a


111 | P a g i n a


112 | P a g i n a


VII.

Bijdrage Nationaal Jeugdparlement

113 | P a g i n a


114 | P a g i n a


115 | P a g i n a


VIII.

Bijdrage Surinaamse Libanese Vereniging (S.L.V.)

116 | P a g i n a


IX.

Bijdrage Feydrasi Fu Afrikan Sranan Srananman

117 | P a g i n a

JAVANISME E. ACHTERGROND NIEUW IN TE VOEREN GEDENK- ENHERDENKINGSDAG

Recommend Documents