Jaarverslaggeving onderwijs
Input Evaluatie invoering RJ 660 • Brief CFI d.d. 16 december 2009 • Afstudeerproject Johan Berkouwer • Samenvatting in ‘MAB’ en ‘Het jaar verslagen’
Actuele ontwikkelingen Knelpunten in de praktijk
Evaluatie RJ 660 Opvolging bepalingen RJ 660 Opname verslag van de interne toezichthouder Opname bijlage bezoldiging bestuurder Opname analyse van het resultaat boekjaar Opname analyse van belangrijke kengetallen Opname streefwaarden van kengetallen Opname wijze waarop streefwaarden worden gerealiseerd Opname toekomstparagraaf 70% Opname begroting aankomend boekjaar Opname informatie aanwezigheid en ontwikkeling beheersingssysteem Opname oordeel over werking van het beheersingssysteem Opname ‘in-control-statement’ 0% Opname splitsing bestemmingsfonds en -reserve van het eigen vermogen Opname splitsing publiek – private bestemming van het eigen vermogen Opname toelichting private activiteiten Bron: Afstudeerscriptie Johan Berkouwer
71% 84% 93% 76% 32% 14%
57% 45% 6%
71% 61% 49%
Evaluatie RJ 660 Conclusies en aanbevelingen • RJ 660 is belangrijke stap naar verdere harmonisatie van regelgeving • Merendeel van instellingen gaat op hoofdlijnen adequaat om met RJ 660 • Transparantie en uniformering vragen om verdere stappen in jaarverslag • In control statement • Informatie over stelselwijzigingen verbeteren • Gesegmenteerde informatie verbeteren (m.n. MBO) • Toelichting eigen vermogen verbeteren (m.n. MBO), splitsing privaat – publiek • BAPO-discussie oplossen (OCW – RJ)
Jaarverslag bestuur Inhoud • Doelstelling – missie en visie • Kernactiviteiten – producten / diensten • Juridische structuur • Gevoerde beleid, o.a. : • personeel • onderwijsprestaties • kwaliteitszorg • verbonden partijen – samenwerkingsverbanden • governance ontwikkelingen – interne beheersing en toezicht • zaken met politieke of maatschappelijke impact • afhandeling klachten • Financiële positie, resultaten, balans, investeringen en treasurybeleid • Toekomstparagraaf – incl. begroting komend jaar
Jaarverslag bestuur Attentiepunten • Apart verslag RvT verplicht bij RvT-model • Opname begroting komend jaar in toekomstparagraaf • Aandacht schenken aan beloning bestuurders – WOPT • Resultaatanalyse incl. aandeel rijksbijdrage van totaal baten • Aandacht schenken aan financiële positie d.m.v. kengetallen (incl. analyse en streefwaarden) • Rapportage over interne risicobeheersings- en controlesysteem evt. uitmondend in een in control statement
Consolidatie RJ 660.501: Het bestuur van een onderwijsinstelling die aan het hoofd staat van een groep, stelt een geconsolideerde jaarrekening op, …..
BW 2:24b: Een groep is een economische eenheid waarin rechtspersonen en vennootschappen organisatorisch zijn verbonden.
RJ 660.502: Stichtingen en verenigingen vallen binnen de consolidatiekring wanneer de verslaggevende rechtspersoon statutair of anderszins overheersende zeggenschap kan uitoefenen op de samenstelling van het bestuur van de stichting of vereniging of wanneer de verslaggevende rechtspersoon de centrale leiding heeft over die stichting of vereniging.
Groepsrelaties Aspecten beoordeling groepsrelaties t.a.v. beleid (RJ 640.205a) • Meerderheid van stemrechten of andere doorslaggevende invloed in bestuur • Benoemen/ontslaan van meerderheid van het bestuur • Meerderheid stemrechten algemene vergadering • Vetorecht over belangrijke beslissingen van het bestuur • Bevoegdheid om goedkeuring te verlenen benoemen / ontslaan sleutelfunctionarissen • Mandaat van de andere partij is bepaald of beperkt • Bijzondere zeggenschapsrechten waardoor invloed op het financiële en operationele beleid wordt uitgeoefend
Groepsrelaties Aspecten beoordeling groepsrelaties t.a.v. economische voordelen en risico’s (RJ 640.205b) • Macht om andere entiteit op te heffen en de economische voordelen te verkrijgen of de risico’s te dragen • Macht om uitkering van vermogensbestanddelen te verkrijgen en/of aansprakelijk te zijn voor schulden • Al dan niet bezitten van een eigendomstitel van het eigen vermogen • Gerechtigd zijn tot een substantieel deel van het eigen vermogen • Aanwijzingen geven om medewerking te verlenen aan bereiken eigen doelen • Al dan niet blootgesteld te zijn aan overblijvende schulden
Segmentatie RJ 660.308 e.v. • Segmentatie van staat van baten en lasten verplicht indien sprake is van activiteiten in meerdere onderwijssectoren • Segmentatie van balans wordt aanbevolen • Bij bepaling bedrijfssegmenten aansluiting zoeken bij het bedrijfsproces • Bij MBO / HO jaarverslaggeving per instelling en niet per bevoegd gezag (RJO art. 3 h)
Huisvesting Hoofdregel activeren • Economisch eigendom • Aanwending over meerdere jaren • HO en BVE:
Instelling is economisch eigenaar activeren
• PO en VO:
Instelling is geen economisch eigenaar niet activeren Uitzondering bij doordecentralisatie
Huisvesting Verbouwingen in PO en VO • Feitelijke situatie beoordelen: • Duurzaam gebruik te verwachten? • Realiseren van toekomstige (onderwijs-)opbrengsten door investering? • Afspraken gemaakt met gemeente bij verlaten schoolgebouw? • Risico natrekking bij verlaten schoolgebouw? • Bij verwacht duurzaam gebruik en realisatie toekomstige (onderwijs-)opbrengsten zal balans al snel doorslaan naar activeren. • Investeringen in huurpanden idem. • Let op discussie rechtmatigheid investeringen in huisvesting PO!
Eigen vermogen Aandachtspunten • Splitsing eigen vermogen in privaat en publiek • Algemene reserve niet aanmerken als privaat vermogen • Privaat vermogen in aparte bestemmingsreserve(s) • Duidelijke toelichting op eigen vermogen en vermelding voor welke risico’s reserves worden aangehouden • Onderscheid bestemmingsfondsen en bestemmingsreserves
Voorzieningen Stand van zaken BAPO • Brief Min. OCW d.d. 26-02-2009: Overgangsregeling 2008 en 2009 consistente gedragslijn volgen bij bepaling voorziening + berekening voorziening cf RJ 271 in toelichting • BAPO-overleg d.d. 15-09-2009: •
effecten RJ 271 op EV PO en VO groot
•
beroep op uitzonderingspositie RJ 271, inhoudende dat netto voorziening opgenomen mag worden
• Laatste nieuws (RJ vergadering 27-01-2010): men is er nog niet uit!
Geoormerkte subsidies Eisen • Bijlage G invullen • FSR-overzicht (HO) • Goede onderbouwing bestede bedragen • Tijdige besteding • Rechtmatige besteding
Rechtmatigheid Aanscherping controleprotocol • Breed rechtmatigheidsbegrip • Specifieke aandachtspunten: • Huisvesting PO • Leerlingenvervoer PO • Verklaring omtrent gedrag • (Europese) aanbestedingsregels • Geoormerkte vergoedingen • Etc
Personeelsbeloningen Opgave beloning bestuurders - eisen RJ 660 • HO (WO en HBO) naamsgewijze opgave beloning alle bestuurders en toezichthouders • PO, VO en BVE: opgave in totaal • Alle sectoren: Opgave alle overschrijdingen Balkenendenorm (WOPT)
VRAGEN ????