e rv Belgisch Inte
nt
ie -
en R es titutiebureau
JAARVERSLAG 2012 www.
.be
JAARVERSLAG 2012 BELGISCH INTERVENTIE- EN RESTITUTIEBUREAU
INHOUDSTABEL BIRB 9 1. Voorwoord Landingen 2. Organisatie 2.1. De raad van bestuur 2.2. De controleorganen binnen de raad van bestuur 2.3. Het bestendig comité 2.4. De diensten van het Bureau - Organogram
11 14 15 16 17 18
KERNCIJFERS 21 1. Uitgaven ten laste van het ELGF- begrotingsjaar 2. Afgegeven certificaten 3. Ingediende R- en T5-documenten 4. Zekerheden
23 24 25 25
MISSIES 27 1. Wettelijke en reglementaire bepalingen 1.1. Certificaten 1.2. Restituties 1.3. Interventies 1.4. Marktprijzen 2. Certificaten en restituties 2.1. Certificaten 2.2. Restituties 3. Interventies en steunmaatregelen 3.1. Interventies 3.2. Steunmaatregelen 4. Dienst Controles 4.1. Inleiding 4.2. Uitgevoerde controles 5. Zekerheden 6. Samenwerkingsovereenkomsten en andere overeenkomsten
29 29 29 29 31 39 39 48 53 54 59 65 65 66 72 72
ERKENNINGSCRITERIA 75 1. Erkenningscriteria 1.1. Interne opzet 1.2. Controleactiviteiten 2. Interne controle en certificatie 3. Dienst Interne Audit 4. Infosec 5. Strijd tegen de fraude
77 77 77 78 79 80 81
ONDERSTEUNING 83 1. Coördinatie en communicatie 1.1. Coördinatie 1.2. Communicatie 2. Personeel 3. Budget en financiën 4. Informatie- en communicatietechnologieën (ICT) 4.1. Evolutie van de ICT gedurende het jaar 2012 5. Juridische zaken 6. Internationale samenwerking 6.1. Buitenlandse delegaties op bezoek bij het BIRB 6.2. Het BIRB op bezoek naar het buitenland
85 85 85 92 94 95 96 98 99 99 100
BIJLAGEN 103 1. Bijlagen 2. Persbericht 2.1. Persbericht CPB1201 - 16 juli 2012 COLOFON
105 114 114 117
1. Voorwoord 2. Organisatie
BIRB
BIRB
1.
Voorwoord
Landingen
Voor het BIRB was 2012 een jaar van voorbereiding op verschillende landingen. De markten In 2012 bleven de graan-, vlees- en suikermarkten redelijk stabiel en in mindere mate ook de zuivelmarkt, zonder dat de in de Europese regelgeving voorziene maatregelen ter ondersteuning van de markten moesten worden geactiveerd. Ondanks deze situatie kampen bepaalde sectoren van de veeteelt met moeilijkheden omdat het veevoeder duur is. Ten gevolge van deze stabiliteit werden de restitutievoeten bovendien fel verminderd en vervolgens bijna allemaal tot nul gebracht, zodat er eind 2012 bijna geen uitvoerrestitutie meer was. Door deze evolutie is de activiteit van het BIRB in 2012 fors gedaald. De hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB 2014-2020)
11
Als gevolg van de crisis en van de onenigheid van de lidstaten over het budget maar ook van de hogere verwachtingen van het Europees Parlement en van de medebeslissingsprocedure zijn de bepalingen voor de toekomst van het GLB nog niet gekend. De grote lijnen van de bepalingen inzake interventie en restitutie zijn echter vastgelegd, namelijk het behouden van sommige mechanismen, waarschijnlijk op hun huidige niveau, m.a.w. niet geïndexeerde interventiedrempels. Er wordt geen grote verandering verwacht. Sommige mechanismen, bijv. de particuliere opslag van boter, zullen optioneel worden. Bovendien komt in 2013 definitief een einde aan de regeling van de gratis voedselverdeling onder de meest behoeftigen van de Europese Unie (PEAD). Bij de goedkeuring van het financiële kader 2014-2020 zal het Europees Parlement echter de overdracht van de voedselhulp naar het samenhangbeleid op 1 januari 2014 valideren: het nieuwe Fonds voor Europese hulp aan de meest behoeftigen (FEAD) zal moeten functioneren binnen de operationele perken van het Europees Sociaal Fonds (ESF). Deze hervorming zal een grote invloed hebben op de opdrachten van het BIRB na 2013 maar deze beleidslijnen hebben al een impact gehad in 2012 omdat de Europese Commissie de logica van haar huidige voorstellen al begon te volgen.
BIRB
De 6e Staatshervorming Het institutioneel akkoord voor de zesde Staatshervorming werd gesloten op 11 oktober 2011 en voorzag in de regionalisatie van het BIRB. Naar aanleiding van dit akkoord heeft het BIRB geantwoord op alle aanvragen die door de toezichthoudende overheid werden geformuleerd, teneinde de overdracht van de bevoegdheden zo goed mogelijk voor te bereiden. De verschillende problemen i.v.m. deze overdracht van bevoegdheden werden geïnventariseerd en doorgestuurd om gepaste oplossingen te vinden op het vlak van expertise, personeel, lasten van het verleden… De praktische invulling van deze 6e Staatshervorming zou in 2013 volledig afgesproken moeten worden (financieringswet, planning). Jaarverslag 2012
12
De presentatie van het jaarverslag 2012 volgt het nieuwe formaat dat in 2011 naar aanleiding van de reorganisatie van de diensten werd gekozen. Vijf thema’s staan centraal: de organisatie van het BIRB, de kerncijfers voor het jaar 2012, de evolutie in de taken van het BIRB (follow-up van de regelgeving, marktberichten, certificaten, restituties en interventies), de controleverplichtingen (controles ter plaatse en interne audit) en de ondersteunende diensten. In dit verslag komen ook de verschillende Europese uitwisselingen aan bod. Gelet op de forse daling van de werklast is het BIRB verschillende types van samenwerking met de gewesten blijven promoten, binnen de perken van zijn statuten. Ook de toepassing van het koninklijk besluit van 15 januari 2007 betreffende de mobiliteit van de statutaire ambtenaren in het federaal administratief openbaar ambt werd behouden en zelfs uitgebreid. Begin 2013 zal het BIRB in principe ook samenwerken aan het beheer van de landbouwrampendossiers (droogte 2011). Wat de organisatie van het BIRB betreft, bleef de samenstelling van de verschillende controle- en beheersorganen (raad van bestuur, bestendig comité en regeringscommissarissen) ongewijzigd in 2012. Mijn dank gaat uit naar de voorzitters en de leden van deze organen die in hun respectievelijke domeinen hun volle steun aan het BIRB hebben verleend. 10 medewerkers hebben het BIRB verlaten in 2012. Wij willen alle medewerkers bedanken die tijdens hun hele loopbaan het beste van zichzelf hebben gegeven in de hen toevertrouwde taken en die voortaan van hun pensioen kunnen genieten.
BIRB
2013 wordt een jaar van landingen, zowel op Europees als op Belgisch vlak. De uitdaging bestaat erin om er een zachte landing van te maken, met alle personeelsleden van het BIRB. We zorgen er voor.
13
William DROESHOUT Ir. Bernard HENNUY
Wnd. adjunct-directeur-generaal
Wnd. directeur-generaal
BIRB
2.
Organisatie
Het Belgisch Interventie- en Restitutiebureau (BIRB) is een federale instelling van openbaar nut van categorie B (wet van 16 maart 1954 betreffende de controle op sommige instellingen van openbaar nut), met rechtspersoonlijkheid. Het BIRB is een erkend betaalorgaan in het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid van de Europese Unie. Op grond van zijn statuten is het BIRB hoofdzakelijk belast met de uitbetaling van financiële tegemoetkomingen aan economische marktdeelnemers die geen producent zijn en met de controle op de uitgaven die verband houden met deze tegemoetkomingen. Deze tegemoetkomingen gebeuren in de vorm van restituties (subsidies bij uitvoer), interventies (rechtstreekse aankoop of steun bij opslag van overschotten) of van steunmaatregelen (steun voor productie, verwerking en bevordering van de afzet). De globale balans van het BIRB ten laste van het Europees Landbouwgarantiefonds (ELGF)
14
vertoont voor het ELGF-begrotingsjaar 2012 een saldo van 17,56 miljoen euro: uitgaven ten belope van 1,11 miljoen euro voor restituties, 12,95 miljoen euro voor steunmaatregelen, 11,52 miljoen euro voor de openbare opslag en 8,02 miljoen euro aan ontvangsten als gevolg van onregelmatigheden. Het BIRB kan bovendien belast worden met opdrachten die voortvloeien uit het landbouwbeleid van de federale regering of van de gewestregeringen. Het BIRB staat onder de voogdij van mevrouw Sabine Laruelle, federaal minister van Middenstand, KMO’s, Zelfstandigen en Landbouw. De statuten van het BIRB werden laatstelijk gewijzigd door de wetten van 7 juli 2002 (B.S. van 25 september 2002) en van 27 december 2006 (B.S. van 28 december 2006). De organieke structuur van het BIRB bestaat uit een raad van bestuur, een bestendig comité en de administratieve diensten van het Bureau.
BIRB
2.1. De raad van bestuur De raad van bestuur leidt het Bureau en is belast met de uitvoering van bepalingen die voortvloeien uit wetten en verordeningen zoals vastgesteld bij de artikelen 6 en 7 van het KB van 3 februari 1995 houdende coördinatie van de wet van 10 november 1967 houdende oprichting van het BIRB, gewijzigd door de wetten van 7 juli 2002 en 27 december 2006. De raad van bestuur is als volgt samengesteld:
Voorzitter:
15
dhr. A. GEERTS
Ondervoorzitter: dhr. M. VANQUAILLIE Vaste leden: Plaatsvervangende leden: Vertegenwoordigers van de federale overheid: dhr. A. GEERTS
mevr. F. BLOCKX, tot 22/05/2012
mevr. J. NOYEN, met ingang van 23/05/2012
dhr. P. VANDERBECQ
mevr. S. MAZAY
dhr. O. CHARON
dhr. G. VAN BELLE
mevr. A. REUL
dhr. G. GALLET
dhr. R. COOLS
dhr. K. VANGOIDSENHOVEN
Vertegenwoordigers van het Vlaams Gewest: dhr. H. VAN DRIESSCHE
dhr. N. VAN GINDERACHTER
dhr. J. RELAES
dhr. J. HEYMAN
BIRB
Vertegenwoordigers van het Waals Gewest: dhr. M. VANQUAILLIE
dhr. D. ENSCH
dhr. J. RENARD
mevr. C. DELAUNOY
Vertegenwoordigers van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: mevr. V. BROUCKAERT
dhr. D. GHINET
16
2.2. De controleorganen binnen de raad van bestuur De controleorganen werden samengesteld overeenkomstig de voor de instellingen van categorie B in de wet van 16 maart 1954 vervatte bepalingen, betreffende de controle op sommige instellingen van openbaar nut. De verschillende regeringen zijn als volgt vertegenwoordigd: Regeringscommissaris van de federale regering
dhr. X. DE CUYPER
Regeringscommissaris van de Vlaamse regering
mevr. L. LYSENS
Regeringscommissaris van de Waalse regering
dhr. R. POISMANS
Regeringscommissaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
mevr. S. CNAPELINCKX
BIRB
Voor alle beslissingen met een financiële en budgettaire weerslag oefent de afgevaardigde van de minister van Financiën dezelfde functie uit als een regeringscommissaris. Afgevaardigde is: Inspecteur-generaal van Financiën,
dhr. K. DEBRUYNE
De regeringscommissarissen wonen, met raadgevende stem, de vergaderingen van de raad van bestuur en van het bestendig comité bij.
2.3. Het bestendig comité Het bestendig comité onderzoekt de aan de raad voor te leggen aangelegenheden. Het beschikt daartoe over het initiatiefrecht en ziet toe op de uitvoering van de genomen beslissingen. De raad kan aan dit bestendig comité delegatie van bevoegdheid geven. Het comité is als volgt samengesteld:
17
Voorzitter :
dhr. M. VANQUAILLIE, vertegenwoordiger van het
Waals Gewest Leden:
dhr. A. GEERTS, vertegenwoordiger van de federale overheid
dhr. M. VANQUAILLIE, vertegenwoordiger van het Waals Gewest
dhr. J. RELAES, vertegenwoordiger van het Vlaams Gewest
mevr. V. BROUCKAERT, vertegenwoordiger van het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
BIRB
2.4. De diensten van het Bureau - Organogram Het dagelijkse beheer van het Bureau wordt waargenomen door: dhr. B. HENNUY, wnd. directeur-generaal en dhr. W. DROESHOUT, wnd. adjunct directeurgeneraal. Directoraat-generaal Ir. B. Hennuy Wnd. directeur-generaal
Raad van bestuur Ir. A. Geerts Voorzitter
Directoraat-generaal W. Droeshout Wnd. adjunct directeur-generaal
18 DIENST DS4 Controles DIENST DS1 Coördinatie en Communicatie P. Hermkens Adviseur DIENST DS2 Certificaten en Restituties
W. Rutten Wnd. adviseur DIENST DS5 Personeel & Organisatie en Financiën C. van de Weyer Adviseur
G. Devriendt Adviseur M. Tresinie Expert R-M. Luycx Wnd. adviseur DIENST DS3 Interventies M. Vandenput Adviseur
J.-L. Cuvellier Adviseur
BIRB
DIENST DS6 ICT P. Lambert Adviseur
DIENST DS7 Interne audit C. Lecocq Adviseur interne audit coördinator
19
BIRB
1. Uitgaven ten laste van het ELGFbegrotingsjaar 2. Afgegeven certificaten 3. Ingediende R- en T5-documenten 4. Zekerheden
KERNCIJFERS
KERNCIJFERS
1.
Uitgaven ten laste van het ELGFbegrotingsjaar
Onderstaande cijfers geven de officiële aangiften van de uitgaven van het BIRB ten laste van het Europees Landbouwgarantiefonds (ELGF) weer. Deze aangiften gebeuren per ELGF-begrotingsjaar dat loopt van 16 oktober van het voorgaande jaar tot 15 oktober van het betrokken jaar. ELGF-uitgaven per sector begrotingsjaar 2012 (EUR) Sector
Steun
Openbare
Restituties
opslag
Algemeen totaal
Uitgaven Granen
306,28
Verwerkte producten voor NBI Voedselprogramma's
734.158,22 11.802.266,23
Melk en zuivelproducten
857.272,50
11.520.135,96
Varkensvlees Eieren
37.596,58
12.415.005,04
97.155,71
97.155,71
217.887,93
217.887,93
27.261,14
27.261,14
285.900,00
Totaal uitgaven
12.945.438,73
734.158,22 11.802.266,23
Rundvlees
Bijenteelt
306,28
285.900,00 11.520.135,96
1.114.365,86
25.579.940,55
-189.054,54
-213.793,67
Bestemmingsontvangsten Onregelmatigheden in het kader van het ELGF
-24.739,13
Onregelmatigheden in het kader van het tijdelijke herstructureringsfonds suiker
Totaal bestemmingsontvangsten Algemeen totaal
-7.803.113,71
-7.803.113,71
-7.827.852,84 5.117.585,89
11.520.135,96
-189.054,54
-8.016.907,38
925.311,32
17.563.033,17
Verdeling restituties per sector in 2012
Varkensvlees 19,55% Rundvlees 8,72%
Eieren 2,45% Granen 0,03%
Melk en zuivelproducten 3,37%
Niet bijlage I 65,88%
KERNCIJFERS
23
2.
Afgegeven certificaten
Afgegeven certificaten in 2012 Invoercertificaten
2.363
Uitvoercertificaten
684
Totaal
3.047
Afgegeven uittreksels van certificaten in 2012 Belgische uittreksels invoercertificaten
36
Belgische uittreksels uitvoercertificaten
87
Totaal
24
123
Afgegeven certificaten per sector in 2012 Sector Melk en zuivel Rundvlees Varkensvlees Eieren
Invoercertificaten
Uitvoercertificaten
Totaal
52
51
103
421
7
428
0
19
19
3
0
3
Pluimvee
446
0
446
Granen en rijst
973
101
1.074
38
497
535
Suiker
383
0
383
Olijfolie
Groenten en fruit
3
0
3
Niet-Bijlage I
0
9
9
Ethylalcohol uit landbouwproducten Totaal
KERNCIJFERS
44
0
44
2.363
684
3.047
3.
Ingediende R- en T5-documenten
Ingediende R- en T5-documenten per sector in 2012 Sector
R-documenten
Melk en zuivel
T5-documenten
0
Vlees
Totaal
1
1
155
219
374
Granen en rijst
0
439
439
Suiker
0
1.921
1.921
Groenten en fruit
0
0
0
Niet-Bijlage I Totaal
4.
61
55
116
216
2.635
2.851
Zekerheden 25
Evolutie van de zekerheden in de periode 2008-2012 (in mln. EUR) 120 100 80 60 40 20 0
2008
2009
Certificaten
2010
Interventies
2011
2012
Restituties
KERNCIJFERS
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Wettelijke en reglementaire bepalingen Certificaten en restituties Interventies en steunmaatregelen Dienst Controles Zekerheden Samenwerkingsovereenkomsten en andere overeenkomsten
MISSIES
MISSIES
1.
Wettelijke en reglementaire bepalingen
1.1. Certificaten Een certificaat is een document dat in het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) wordt afgegeven, als tegenwaarde van een zekerheid, voor de in- of uitvoer van bepaalde landbouwproducten van of naar derde landen (i.e. niet-EU-landen). Dit document wordt afgegeven door het BIRB in één origineel exemplaar, wordt samen met de in- of uitvoeraangifte aan de douane voorgelegd en wordt geviseerd door de douanedienst naar verhouding van de in- of uitgevoerde hoeveelheden. Aantal verordeningen van toepassing op 31 december 2012: 59 (zie bijlagen 1 en 2).
1.2. Restituties De uitvoerrestitutie is een bedrag dat, op basis van de noteringen of de prijzen van sommige landbouwproducten op de wereldmarkt, het verschil kan dekken met deze noteringen en prijzen in de Europese Unie in de mate die nodig is om de uitvoer naar derde landen mogelijk te maken van deze landbouwproducten in onveranderde vorm of in de vorm van verwerkte landbouwproducten en agrovoedingswaren, binnen de perken die voortvloeien uit de in het kader van de multilaterale handelsbesprekingen gesloten akkoorden. Op 31 december 2012 waren de geldende restitutievoeten vastgelegd in 18 verordeningen (zie bijlage 3).
1.3. Interventies Eén van de principes van de gemeenschappelijke marktordening in de landbouwsector is de interventieregeling, bepaald in Verordening (EG) nr. 1234/2007 van de Raad van 22 oktober 2007. In het kader van de openbare interventie, is het BIRB belast, voor rekening van de Europese Unie, met het aankopen en opslaan van boter, mageremelkpoeder en granen (zachte tarwe en gerst), alsook van rundvlees als de marktsituatie erom vraagt. Wanneer de Europese Unie het nodig acht, biedt het BIRB deze goederen opnieuw aan op de markt (Verordening (EU) nr. 1272/2009 van de Commissie van 11 december 2009). In het kader van de particuliere opslag verleent het BIRB steun aan erkende marktdeelnemers
MISSIES
29
die boter voor een bepaalde tijd uit de markt nemen door ze op te slaan in een vrieshuis dat hiervoor door het BIRB erkend is. Wanneer de marktsituatie het vereist, kan er ook steun worden toegekend voor de particuliere opslag van suiker, rundvlees, varkensvlees, schapenvlees en geitenvlees (Verordening (EG) nr. 826/2008 van de Commissie van 20 augustus 2008). Er bestaan eveneens verschillende soorten van steun. Het gaat om steun bij de productie, de verwerking en de bevordering van de afzet van bepaalde landbouwproducten. In dit kader wordt het BIRB belast met de volgende opdrachten: -- het volgt de productie van suikerisoglucose (quota) en eventueel ook van inulinemelasse (Verordening (EG) nr. 952/2006 van de Commissie van 29 juni 2006) op, en in het bijzonder het gebruik van de productie buiten het quotum in de chemische industrie (Verordening (EG) nr. 967/2006 van de Commissie van 29 juni 2006); het BIRB ontvangt de productieheffingen en de heffingen op het productieoverschot; -- elk jaar zorgt het BIRB voor de organisatie van de bevoorrading van de OCMW’s en van
30
bepaalde erkende organisaties (onder meer de voedselbanken) met levensmiddelen die gratis worden verdeeld onder de meest behoeftigen in België (Verordening (EU) nr. 807/2010 van de Commissie van 14 september 2010); -- het
BIRB
staat
in
voor
de
communautaire
medefinanciering
van
de
driejaarlijkse
bijenteeltprogramma’s in België om de productie en de afzet van honing te verbeteren. Het gaat ook de voorwaarden na die verbonden zijn met de uitgaven voor de maatregelen in het kader van deze programma’s (Verordening (EG) nr. 917/2004 van de Commissie van 29 april 2004); -- het BIRB kent ook steun toe aan de marktdeelnemers die magere melk of mageremelkpoeder verwerken bij het vervaardigen van veevoeder (Verordening (EG) nr. 2799/1999 van de Commissie van 17 december 1999) en aan de marktdeelnemers die magere melk verwerken tot caseïne of caseïnaten (Verordening (EEG) nr. 2921/1990 van de Commissie van 10 oktober 1990); -- in toepassing van de taken gedelegeerd door het Agentschap voor Landbouw en Visserij van het Vlaamse Gewest, is het BIRB belast met de administratieve en boekhoudkundige controle van de uitgaven, evenals van verschillende activiteiten vermeld in de operationele programma’s groenten en fruit (Verordening (EU) nr. 543/2011 van de Commissie van 7 juni 2011).
Bij bedreigingen van de volksgezondheid als gevolg van de verspreiding van bepaalde dierenziektes, kan het BIRB worden belast met het uitvoeren van uitzonderlijke maatregelen ter ondersteuning van de getroffen landbouwmarkt. De Europese Commissie kan deze maatregelen nemen om zo in te spelen op de gevolgen van de dalende intracommunautaire handel als gevolg van de toepassing
MISSIES
van veterinaire en sanitaire maatregelen. Het BIRB deelt de Commissie alle gegevens mee die nodig zijn voor de toepassing van de interventieregeling, voor het toezicht op de markt en de analyse van de marktsituatie inzake de verschillende landbouwproducten. Het BIRB verzamelt ook tot 31 december 2012 alle beschikbare informatie betreffende de hoeveelheden granen die bij de productie van veevoeders worden gebruikt en deelt deze mee aan de Europese Commissie (Richtlijn 74/259/EEG van de Commissie van 18 april 1974).
1.4. Marktprijzen Artikel 37 van het samenwerkingsakkoord tussen de federale staat en de gewesten met betrekking tot de uitoefening van geregionaliseerde bevoegdheden op het gebied van de landbouw en de visserij van 18 juni 2003 mandateerde het BIRB om de marktprijzen in de plantaardige en de dierlijke sector vast te stellen en mede te delen aan de Europese Commissie.
1.4.1.
31
Granen
Prijs
300 250
Baktarwe (EUR/t)
200
Voedergerst (EUR/t)
150
Voedertarwe (EUR/t)
100 50
Interventieprijs granen 1
4
7
10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 Weken
Analyse en commentaar Bij het begin van het jaar 2012 daalden de prijzen naar aanleiding van de positieve berichten i.v.m. de graanprognoses. Later in het voorjaar stegen de prijzen door de vrees voor vorstschade aan de wintergranen in Rusland en Oekraïne. Vervolgens daalde de graanprijs licht omdat er een recordopbrengst granen verwacht werd op wereldvlak. Door de blijvende droogte in de VS, en later ook in Rusland, Oekraïne en Kazakstan, gingen de prijzen
MISSIES
vanaf mei naar boven, vooral voor tarwe. Vanaf juni werd de stijging van de prijzen voortgezet door de slechte oogstprognoses, krappe eindvoorraden en ongunstige weersomstandigheden. Vanaf de nieuwe campagne werden er in België geen landbouwprijzen meer genoteerd voor voedertarwe of voor baktarwe. Vanaf 06/09/2012 werd een landbouwprijs voor standaardtarwe genoteerd. Vanaf de tweede helft van juli daalden de prijzen door de start van de oogst en de slechte economische toestand in Spanje. Aan deze daling kwam een einde door de aanhoudende droogte in Rusland, Roemenië en Polen. De prijzen van de nieuwe oogst, genoteerd in augustus, waren beduidend hoger. De speculatie i.v.m. een eventuele exportstop van graan uit Oekraïne deden de prijzen verder stijgen. Deze exportstop werd realiteit in december. De uiterste inschepingsdatum voor graan was 01/12/2012. Na een relatief stabiele periode stegen de prijzen vanaf de tweede helft van oktober, ten gevolge
32
van de mindere oogsten in Argentinië (regen) en Australië (droogte) en dit tot ongeveer half november. Daarna daalden de prijzen door de publicatie van een United States Department of Agriculturerapport dat een hoge tarwevoorraad aan het einde van de campagne voorspelde. Deze daling ging door tot het einde van het jaar door o.a. de schrale oogst in Zuid-Amerika en de dalende reserves in Argentinië.
1.4.2.
Zuivelproducten
Door de milde weersomstandigheden en de hoge prijzen in 2011 werd de melkproductie in de eerste helft van 2012 aangewakkerd. De vraag naar zuivelproducten bleef ontoereikend zodat de prijzen van boter en melkpoeder onder druk kwamen te staan. Naar het einde van de eerste helft van 2012 toe begonnen de prijzen evenwel opnieuw te stijgen wegens de beperkte beschikbaarheid van melk. De melkproductie binnen de EU kende namelijk een daling naar aanleiding van de economische situatie (daling van de melkprijs, maar stijging van de voederprijs) en de ongunstige weersomstandigheden.
MISSIES
1.4.2.1. Boter 400
Prijs
350
Boter (EUR/100 kg)
300 250 200 150
Interventieprijs boter 1
4
7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 Weken
Analyse en commentaar De Belgische boterprijs lag begin 2012 op 362,27 EUR/100 kg, maar kende vervolgens een dalend verloop. Eind mei werd een minimum bereikt: de prijs bedroeg dan 245,27 EUR/100 kg. Daarna begon de prijs opnieuw te stijgen, maar hij haalde niet meer het niveau van begin 2012. Eind 2012 bedroeg de boterprijs namelijk 348,61 EUR/100 kg. De Belgische prijs van boter situeerde zich in 2012 boven de interventieprijs van 221,75 EUR/100 kg.
1.4.2.2. Vollemelkpoeder 320
Prijs
300 280
Vollem elkpoeder (EUR/100 kg)
260 240 220
1
4
7
10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 Weken
Analyse en commentaar Begin 2012 bedroeg de Belgische prijs van vollemelkpoeder 292,95 EUR/100 kg, maar kende net als de boterprijs een daling. Begin juni werd de laagste prijs bereikt: 245,65 EUR/100 kg, waarna de prijs opnieuw steeg. Vanaf eind september steeg deze zelfs boven de prijs van begin 2012. Eind 2012 bedroeg de prijs van vollemelkpoeder 299,50 EUR/100 kg.
MISSIES
33
Prijs
1.4.2.3. Mageremelkpoeder 300 280 260 240 220 200 180 160
Magerem elkpoeder (EUR/100 kg)
Interventieprijs MMP 1
4
7
10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 Weken
Analyse en commentaar De Belgische prijs van mageremelkpoeder lag begin 2012 op 236,61 EUR/100 kg, maar daalde tot 200,27 EUR/100 kg begin mei. Daarna begon de prijs evenwel opnieuw te stijgen, vanaf midden augustus zelfs boven het niveau van begin 2012. Eind september werd een piek bereikt van 286,44 EUR/100 kg, waarna de prijs opnieuw daalde naar 276,18 EUR/100 kg eind 2012. De Belgische prijs van mageremelkpoeder situeerde zich boven de interventieprijs van 169,80 EUR/100 kg.
1.4.3.
Runderkarkassen en kalveren Categorie A S2 Jonge stieren (EUR/100 kg)
700 600 Prijs
34
500
Categorie D O3 Koeien (EUR/100 kg)
400 300 200
1
4
7
10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 Weken
Kalveren Karkassen (EUR/100 kg)
Analyse en commentaar De rundvleesprijzen evolueerden het ganse jaar op een hoog niveau. Gemiddeld lag het niveau vaak 15 à 20% hoger dan in 2011. De prijs van jonge stieren (categorie A S2) daalde lichtjes tijdens het eerste kwartaal, bleef
MISSIES
vervolgens stabiel en steeg dan lichtjes naar het einde van het jaar toe. De prijs van geslachte koeien (categorie D O3) bleef in het begin van het jaar lichtjes stijgen, bleef dan min of meer stabiel met een kleine daling naar het einde van het jaar toe maar bleef wel op een hoog niveau. De prijs van geslachte kalveren schommelde lichtjes gedurende het hele jaar maar bleef ook op een hoog niveau.
1.4.4.
Levende runderen
350 Stieren Dikbil (EUR/100 kg)
300 Prijs
250 200
Stieren 55% (EUR/100 kg)
150 100 50
Koeien 50% (EUR/100 kg) 1
4
7
10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 Weken
35
Analyse en commentaar De prijzen van dikbilstieren, stieren 55% en koeien 50% volgden allen een gelijkaardige lichte stijging naar het einde van het jaar toe. Ook hier lag het gemiddeld prijsniveau vrij hoog.
Prijs
1.4.5. 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0
Varkenskarkassen en biggen
Varkens (EUR/100 kg)
1
4
7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52
Biggen (EUR/big 23 kg plus toeslag)
Weken
Analyse en commentaar De prijzen van het varkensvlees noteerden gedurende heel het jaar 2012 vrij hoog, zeker op Europees niveau. De Belgische prijzen blijven evenwel lager dan het Europese gemiddelde.
MISSIES
Vanaf het begin van 2012 steeg de prijs licht maar gestaag, met een daling vanaf week 40. De prijs van biggen steeg licht tot begin mei. Daarna daalde hij weer en stabiliseerde hij zich tot het einde van het jaar. Door de hoge prijs van de voedergewassen in 2012 was er een grote druk op de marges en de arbeidsinkomens in de varkenssector.
1.4.6.
Pluimvee
1,2
Prijs
1,1 1,0
Braadkip (EUR/kg)
0,9 0,8
36
1
4
7
10
13
16
19
22
25
28
31
34
37
40
43
46
49
52
Weken
Analyse en commentaar In 2012 noteerden de prijzen op een relatief hoog niveau. Ze schommelden tussen een maximum van boven 1,00 EUR/kg in de zomermaanden en een minimum van 0,85 EUR/kg in het begin van het jaar. Ook hier drukken de hoge voederkosten op het arbeidsinkomen van de pluimveehouders.
1.4.7.
Bruine eieren M (EUR/100 stuks)
Prijs
13 12 11 10 9 8 7 6 5
Eieren
1
4
7
10
13
16
19
22
25
28
31
Weken
MISSIES
34
37
40
43
46
49
52
Analyse en commentaar De prijs van bruine eieren M lag reeds op een redelijk hoog niveau aan het begin van het jaar en kende vervolgens een seizoensgebonden piek juist vóór Pasen. Daarna daalde hij in mei naar het niveau van het begin van het jaar, om vervolgens opnieuw te stijgen. De eierprijzen volgden hierdoor ook in 2012 een normale seizoenscurve maar op een hoger prijsniveau. Dit hoger prijsniveau is enerzijds te wijten aan de verlaging van het aanbod ten gevolge van de nieuwe strengere Europese huisvestingsregels voor leghennen en anderzijds aan de hogere kosten voor de grondstoffen.
1.4.8.
Suiker
800
Prijs
750 Witte suiker (EUR/ton)
700
37
650 600
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Maanden
Analyse en commentaar In 2012 kende de gemiddelde prijs van witte suiker in de Europese Unie een stijgende tendens. De gemiddelde prijs van witte suiker in de Unie lag in 2012 (714,00 EUR/t) veel hoger dan de referentieprijs (404,00 EUR/t). De steunmaatregelen voor de particuliere opslag van witte suiker bepaald in Verordening (EG) nr. 1234/2007 werden dan ook niet toegepast in 2012. De Europese Commissie probeert de stijging van de Europese suikerprijs tegen te gaan door een aantal maatregelen te nemen die het aanbod van suiker in Europa moet verhogen (het invoeren van suiker vanuit derde landen tegen een verlaagd douanerecht, het op de Europese markt brengen van buiten quotum suiker).
MISSIES
Prijs
1.4.9. 12 10 8 6 4 2 0
Fruit Diverse aardbeien (EUR/kg) Peren Conference (EUR/kg)
1
4
7
10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52
Appelen Jonagold+ m ut (EUR/kg)
Weken
Analyse en commentaar Door de slechte weersomstandigheden in 2012, meer bepaald de vorst en de wind, en de dalende bestuiving door bijen daalde de appeloogst met 30% en de perenoogst met 14% in België. Deze ongunstige omstandigheden hebben gezorgd voor een stijging van de prijzen voor appelen en peren. Eind 2012 zijn de prijzen gedaald tot het prijspeil van begin 2011. Wat de aardbeien betreft, variëren de prijzen sterk naargelang het seizoen. Algemeen liggen de prijzen in 2012 wel lager dan in 2011 voor dezelfde periodes. Deze prijsdaling is het gevolg van een grotere productie van aardbeien in 2012.
1.4.10. Groenten Tom aten (EUR/kg)
3,0 2,5 Prijs
38
2,0 1,5
Bloem kool volle grond (EUR/kg)
1,0 0,5 0,0
1
4
7
10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 Weken
MISSIES
Bloem kool serre (EUR/kg)
Analyse en commentaar De curve van de tomatenprijs stemt overeen met de seizoensproductie en het seizoensverbruik. De prijzen bedroegen vanaf de maand mei 2012 echter het dubbele van de prijzen opgetekend in dezelfde periode van 2011. Deze evolutie is een gevolg van de erg lage prijzen die werden opgetekend in 2011 als gevolg van de EHEC-crisis en een stijgende kostprijs van de productiemiddelen. De prijs van de bloemkool uit volle grond lag in 2012 lager dan in 2011. De prijs van de bloemkool uit de serre daarentegen lag hoger dan in 2011. Dit is te wijten aan het feit dat de prijzen in 2011 sterk waren gedaald door de EHEC-crisis en door een hogere kostprijs van de productiemiddelen gebruikt voor deze teelt.
2.
Certificaten en restituties
Verordening (EG) nr. 1234/2007 van de Raad van 22 oktober 2007 houdende een gemeenschappelijke ordening van de landbouwmarkten (integrale-GMO-verordening) is de basisverordening voor granen en rijst, suiker, vlees, zuivel, groenten en fruit, en niet-bijlage I-goederen. Deze verordening is van toepassing sinds 1 juli 2008. Om het prijsverschil tussen de prijzen op de interne markt en de wereldmarkt te compenseren, werden restituties in het leven geroepen. De in- en uitvoer wordt geregeld door een systeem van in- en uitvoercertificaten.
2.1. Certificaten Bij in- of uitvoer heeft men voor een aantal producten behorende tot bepaalde sectoren verplicht een certificaat nodig. Een certificaat geeft het recht en de plicht om landbouwgoederen in te voeren in de EU of uit te voeren naar 3e landen. Verordening (EG) nr. 376/2008 van de Commissie van 23 april 2008 houdende de gemeenschappelijke uitvoeringsbepalingen inzake het stelsel van invoer-, uitvoer- en voorfixatiecertificaten voor landbouwproducten. Naast de horizontale verordeningen bestaan er nog een zestigtal sectorale verordeningen, een aantal wordt opgesomd hieronder.
MISSIES
39
2.1.1.
Zuivel
Verordeningen (EG) nr. 2535/2001 en (EG) nr. 1187/2009 houdende de uitvoeringsbepalingen voor respectievelijk de invoer en uitvoer voor melk en zuivelproducten. Afgegeven certificaten 2008–2012 2008
2009
2010
2011
2012
Invoercertificaten
68
0
51
55
52
Uitvoercertificaten
11
396
39
36
51
Totaal
79
396
90
91
103
In 2012 werden wrongel en gestremde melk ingevoerd, met als oorsprong steeds ‘Israël’. De in 2012 afgegeven uitvoercertificaten betreffen bijna uitsluitend uitvoer zonder restitutie van kaas naar Canada. Eén uitvoercertificaat betrof de uitvoer van melkpoeder naar de Dominicaanse Republiek.
40
Vanuit de EU werd in 2012 meer kaas uitgevoerd dan in 2011. Hetzelfde gold voor magere melkpoeder en boter. Ook de invoer van kaas en boter is gestegen. De belangrijkste invoerders zijn Rusland en Japan (kaas) en Egypte (boter).
2.1.2.
Rundvlees, varkensvlees, vlees van pluimvee en eieren
Verordening
(EG)
nr.
382/2008
houdende
uitvoeringsbepalingen
voor
de
invoer-
en
uitvoercertificaten in de sector rundvlees. Verordening (EG) nr. 1518/2003 bepaalt de uitvoeringsbepalingen voor de uitvoercertificaten van varkensvlees. Verordening (EU) nr. 1178/2010 bepaalt de uitvoeringsmodaliteiten voor de uitvoercertificaten sector eieren en de Verordening (EU) nr. 90/2011 voor de uitvoercertificaten sector slachtpluimvee.
MISSIES
Afgegeven certificaten 2008–2012 2008
2009
2010
2011
2012
Invoercertificaten
Rundvlees
539
446
490
452
421
Uitvoercertificaten
142
19
121
103
7
Totaal
681
465
611
555
428
2008
2009
2010
2011
2012
0
0
0
0
0
Uitvoercertificaten
679
78
85
100
19
Totaal
679
78
85
100
19
2008
2009
2010
2011
2012
10
8
8
4
3
242
307
454
613
446
Varkensvlees Invoercertificaten
Vlees van pluimvee en eieren Invoercertificaten eieren Invoercertificaten pluimvee
41
94
132
212
0
Uitvoercertificaten pluimvee
Uitvoercertificaten eieren
139
113
17
0
0
Totaal
432
522
611
829
449
791
761
952
1.069
870
1.001
304
355
415
26
1.792
1.065
1.307
1.484
896
Algemeen totaal invoercertificaten Algemeen totaal uitvoercertificaten Algemeen totaal certificaten
In de vleessectoren heeft men uitsluitend een uitvoercertificaat nodig indien er een uitvoerrestitutie in het spel is. Voor de meeste producten werd de restitutie in 2012 tot nul herleid. Dit is de verklaring van de grote daling van de afgegeven uitvoercertificaten. Een aantal invoercontingenten wordt beheerd door het toekennen van rechten tot invoer en later door de afgifte van invoercertificaten. De Europese uitvoer van rundvlees is bijna 20% gedaald t.o.v. 2011. Vooral Turkije en Rusland voerden minder in. Er wordt in de EU meer rundvlees uitgevoerd dan ingevoerd. De invoercontingenten in het kader van de Verordening (EG) nr. 620/2009 (rundvlees – hoge kwaliteit) zijn vanaf 1/07/2012 overgegaan naar TAXUD. Dit verklaart de halvering van het aantal afgegeven invoercertificaten voor deze verordening. De uitvoer van EU-varkensvlees is toegenomen, net zoals in 2011. De stijging was het gevolg van het wereldwijd krappe aanbod, de betere concurrentiepositie van Europa door de zwakke euro en de groeiende markten in China, Oekraïne en Wit-Rusland.
MISSIES
41
Ook vijf Belgische firma’s hebben van de Chinese autoriteiten toestemming gekregen om varkensvlees in te voeren. De export naar Rusland, Hongkong en Japan is daarentegen afgenomen. De grootste afnemer voor EU-pluimveevlees is Saoedi-Arabië. Ook Zuid-Afrika (forse stijging), Benin en Oekraïne zijn belangrijke afnemers. Voor de invoer is er een lichte stijging, vooral te wijten aan invoer uit Thailand. De Europese invoer van eieren is enorm gestegen in 2012 als gevolg van de nieuwe normen voor het dierenwelzijn. Voor België heeft dit geen aanleiding gegeven tot een groter aantal invoercertificaten. Dit is te wijten aan het feit dat er in België slechts twee ondernemingen zijn die eieren invoeren met invoercertificaat. Voor de uitvoer is Japan de grootste afnemer van Europese eieren.
2.1.3.
Granen en rijst
Verordening (EG) nr. 1342/2003 bepaalt de bijzondere uitvoeringsbepalingen inzake het stelsel
42
van invoer- en uitvoercertificaten voor de sectoren granen en rijst. Verordening (EG) nr. 507/2008 is van toepassing voor de invoercertificaten hennep. Afgegeven certificaten 2008–2012
Invoercertificaten Uitvoercertificaten Totaal
2008
2009
2010
2011
2012
1.425
987
1.007
1.024
973
913
128
140
101
101
2.338
1.115
1.147
1.125
1.074
Tijdens de campagne 2011-2012 was de EU netto-uitvoerder van graan voor 7,6 miljoen ton tegenover 14,1 miljoen ton voor de campagne 2010-2011. Vanaf 24 mei 2011 werden de invoercertificaten voor maniok afgeschaft en werd het verbod opgeheven om rechten over te dragen van invoercertificaten granen en rijst, afgegeven in het kader van een contingent. De invoerrechten voor gerst en zachte tarwe andere dan van hoge kwaliteit, ingevoerd in het kader van de Verordeningen (EU) nr. 642/2010 en (EG) nr. 2305/2003 (contingenten), waren gedurende geheel 2012 geschorst.
MISSIES
2.1.4.
Suiker
Verordening (EG) nr. 951/2006 betreft de handel met derde landen voor de sector suiker. Afgegeven certificaten 2008–2012 2008
2009
2010
2011
2012
Invoercertificaten
126
40
31
73
38
Uitvoercertificaten
757
440
429
436
497
Totaal
883
480
460
509
535
Door een tekort van suiker op de Europese markt werd er meer suiker ingevoerd en heeft de Europese Commissie speciale maatregelen getroffen. Met de Verordening (EU) nr. 1239/2011 werd een inschrijving geopend voor de invoer van suiker van de GN-code 1701, tegen verlaagd invoerrecht. Deze verordening werd van kracht in 2011, maar liep door in 2012. Gezien het hoog niveau van de aanvaarde invoerrechten, werden er weinig inschrijvingen aanvaard en geen enkele Belgische inschrijving.
43
Van de 497 uitvoercertificaten werden er 3 (+ 8 uittreksels) afgegeven in het kader van de suiker buiten quotum voor een totale hoeveelheid van 51.316.985 kg. Voor de vrijgave van deze certificaten moeten de firma’s ook invoer- en vervoerdocumenten voorleggen.
2.1.5.
Groenten en fruit - bananen
Verordening (EG) nr. 341/2007 is van toepassing op de invoercertificaten voor knoflook. Afgegeven certificaten 2008–2012 2008
2009
2010
2011
2012
Groenten en fruit (knoflook)
523
425
674
625
383
Bananen
286
293
260
421
0
Totaal
809
718
934
1.046
383
Verordening (EU) nr. 1287/2011 heeft Verordening (EG) nr. 2014/2005 ingetrokken, waardoor de invoercertificaten voor bananen afgeschaft zijn vanaf 1 januari 2012. Doordat in september 2011 de invoercertificaten voor appelen werden afgeschaft, betreffen de in 2012 afgegeven invoercertificaten alleen de invoer van look. Er werden vooral B-certificaten, dus buiten contingent, aangevraagd.
MISSIES
2.1.6.
Andere sectoren
Afgegeven invoercertificaten 2008–2012 2008
2009
2010
2011
2012
0
0
0
0
0
Verwerkte groenten en fruit Olijfolie
28
6
2
5
3
Ethylalcohol
94
56
24
35
44
Verwerkte groenten en fruit Voor 2012 werd, net zoals de voorgaande jaren, geen enkel certificaat aangevraagd voor de invoer van verwerkte groenten en fruit. Olijfolie Voor de invoer van bepaalde producten van de sector olijfolie zijn invoercertificaten vereist. De
44
uitvoeringsbepalingen voor de invoercertificaten in de sector olijfolie zijn vastgelegd in Verordening (EG) nr. 1345/2005. Ethylalcohol Voor de invoer van ethylalcohol is een invoercertificaat vereist. De uitvoeringsbepalingen voor de invoercertificaten in de sector ethylalcohol worden vastgelegd in Verordening (EG) nr. 2336/2003. Er is in België slechts één onderneming die ethylalcohol invoert.
2.1.7.
Niet-Bijlage I-goederen
Verordening (EU) nr. 578/2010 behandelt o.a. de restitutiecertificaten. Afgegeven restitutiecertificaten 2008–2012
Restitutiecertificaten
2008
2009
2010
2011
2012
248
45
8
8
9
Er werden in 2012, net zoals in 2011, nog enkel restitutiecertificaten voor ovoalbumine afgegeven. Sinds 15/12/2012 staat de restitutie voor alle producten op nul.
MISSIES
2.1.8.
Enkele detailcijfers
2.1.8.1. Afgegeven invoercertificaten in het kader van een contingent in 2012 Nummer
Aantal
verordening
contingenten
2305/2003
1
Gerst
1
1273/2011
18
Rijst
103
972/2006
1
Basmati rijst India en Pakistan
62
Korte omschrijving product
Aantal afgegeven invoercertificaten
1249/1996
-
Harde en zachte kwaliteitstarwe
21
1918/2006
1
Olijfolie, oorsprong Tunesië
2
810/2008
9
Rundvlees hoge kwaliteit
306
620/2009
1
Rundvlees hoge kwaliteit
34
431/2008
1
Rundvlees
78
748/2008
1
Rundvlees bevroren omlopen
1
616/2007
8
Pluimvee bereide kip
201
1384/2007
2
Vlees van pluimvee
1
1385/2007
2
Pluimvee
218
539/2007
3
Eieren
3
341/2007
1
Look
13
Totaal
45
1.044
Van de 2.363 afgegeven invoercertificaten werden 1.044 (= 44,18%) afgegeven in het kader van een contingent. De verdeling is heel verschillend per sector. De twee grootste sectoren zijn de granen, waar 19,22% van de invoercertificaten afgegeven worden in het kader van een contingent, en het vlees waar ongeveer alle invoercertificaten in het kader van een contingent worden afgegeven.
2.1.8.2. Aanvragen van rechten tot invoer Het beheer van bepaalde invoertariefcontingenten gaat eerst via aanvragen van rechten tot invoer. Later, en op basis van de toegekende rechten, worden er invoercertificaten aangevraagd. Gegevens voor 2012 Verordening
Contingentnummmer
Groep
Aantal firma’s
616/2007
09.4215
5
9
431/2008
09.4003
-
16
MISSIES
Verordening (EG) Nr. 616/2007 : tariefcontingent voor invoer van vlees van pluimvee, oorsprong Thaïland Verordening (EG) Nr. 431/2008 : tariefcontingent voor invoer van bevroren rundvlees van GN-code 0202 en producten van GN-code 0206 2991
2.1.8.3. Aantal afrekeningen/debiteuren certificaten in 2012 Sector Invoer-
granen
certificaten
suiker vlees zuivel groenten en fruit
46
Totaal aantal
Gedeeltelijke
Eind-
Aantal
afrekeningen
afrekeningen
afrekeningen
debiteuren
918
1
917
67
92
0
92
10
941
0
941
34
50
0
50
0
438
2
436
8
Uitvoer-
granen
141
51
90
3
certificaten en
suiker
496
13
483
77
restitutie-
vlees
110
0
110
10
certificaten
zuivel
34
0
34
31
NBI
21
0
21
4
3.241
67
3.174
244
Totaal
Het aantal debiteuren-afrekeningen komt overeen met 7,5% van de afrekeningen ‘Vrijgave borg certificaat’.
2.1.8.4. Controle bewijzen ‘actief in de sector’ nodig voor deelname aan contingent Art. 5 van Verordening (EG) nr. 1301/2006 bepaalt dat de aanvragers van invoercertificaten in het kader van een invoertariefcontingent dienen te bewijzen dat ze werkzaam zijn geweest op het gebied van handel met derde landen in producten van de betrokken marktordening. Als bewijs dienen invoer- of uitvoeraangiftes te worden voorgelegd. Bepaalde sectoren, zoals groenten & fruit (look), pluimvee en rundvlees, stellen zwaardere eisen op het vlak van de te bewijzen hoeveelheden en specifieke producten. De gegevens staan in de tabel hieronder.
MISSIES
Aantal nieuw voorgelegde en te controleren bewijzen Sector
Verordening
Pluimvee
Aantal firma’s
Documenten
616/2007
53
554
1385/2007
26
1.095
1384/2007
1
10
80
1.659
620/2009
8
910
431/2008
16
1.029
24
1.939
2
11
2
11
106
3.609
Subtotaal Rundvlees Subtotaal Look
341/2007
Subtotaal Totaal
2.1.8.5. Bewijzen voorgelegd in het kader van de ‘suiker buiten quotum’ De verordeningen die de kwantitatieve grens vaststellen voor de uitvoer van buiten het quotum geproduceerde suiker bepalen tegelijkertijd de bestemmingen die uitgesloten zijn. Daarom dienen de firma’s ook vervoer- en invoerbewijzen voor te leggen (Verordening (EG) nr. 951/2006). Voor de toepassing van Verordening (EG) nr. 967/2006 zijn deze bewijzen eveneens vereist, alsook een verklaring waaruit blijkt dat de uitgevoerde hoeveelheden geboekt zijn als overschot. Aantal voorgelegde documenten in 2012 Vervoerdocumenten
Invoerdocumenten
Verklaringen
Totaal
254
223
12
489
MISSIES
47
2.2. Restituties 2.2.1.
Zuivel
Betaalde restituties 2008-2012
Verdeling van de restituties per
(in mln. EUR)
subsector in 2012
2008
0,08
2009
37,87
2010
48
14,64
2011
0,09
2012
0,03
Andere zuivelproducten 26,09%
Magere melkpoeder (<1,5 % VG) 45,53%
Melkpoeder (>1,5 % VG) 28,38%
Vergelijkende tabel met de restituties betaald in 2011 en 2012 (EUR)
Boter/Butteroil Melkpoeder (>1,5% vetgehalte) Mageremelkpoeder (<1,5% vetgehalte) Gecondenseerde melk Kazen Andere zuivelproducten Totaal
2011
2012
2.169,28
0,00
35.431,44
7.517,80
0,00
12.061,50
3,32
0,00
1.569,41
0,00
50.913,18
6.909,92
90.086,63
26.489,22
Van 15 juni 2007 tot 22 januari 2009 waren nulrestituties van toepassing op de zuivelproducten. De uitvoerrestituties werden door de Europese Commissie opnieuw ingevoerd vanaf 23 januari 2009 voor alle zuivelproducten. Eind 2009 werden de restituties evenwel geleidelijk afgebouwd. Sinds 20 november 2009 gelden terug nulrestituties voor alle zuivelproducten. De restitutiebedragen betaald in de daarop volgende jaren hebben betrekking op de restitutiedossiers die werden ingediend in 2009. Inschrijving voor de maximum restitutie De horizontale Verordening (EG) nr. 1454/2007 bepaalt de algemene regels i.v.m. de inschrijvingen. In 2012 werden er geen inschrijvingen voor zuivelproducten ingediend.
MISSIES
2.2.2.
Rundvlees
Betaalde restituties 2008-2012
Verdeling van de restituties per
subsector in 2012
(in mln. EUR)
0,66
2008 2009
Rundvlees, vers, met been 28,88%
0,18
2010
0,45
2011
0,44
2012
Rundvlees, bevroren, zonder been 71,12%
0,32
In 2009 werden minder restituties voor rundvlees betaald wegens een daling in de uitvoer van rundvlees naar Rusland. In 2010 werd deze uitvoer hervat. In 2010 en 2011 hernam ook de uitvoer van rundvlees naar Turkije. In september 2010 werden de restitutievoeten voor rundvlees gehalveerd door de Europese Commissie. Eind april 2012 werden de restitutievoeten met één derde verlaagd en eind juni 2012 werden de restitutievoeten nogmaals gehalveerd. Sinds 21 september 2012 zijn nulrestituties van toepassing voor rundvlees.
2.2.3.
Varkensvlees
Betaalde restituties 2008-2012
Verdeling van de restituties per
subsector in 2012
(in mln. EUR)
2008 2009
4,88 0,52
2010
0,29
2011
0,30
2012
Andere bereidingen van varkensvlees 94,26%
Gedroogd en gezouten varkensvlees 2,15%
Worsten en vleesconserven 3,59%
0,14
MISSIES
49
De herinvoering van de restituties voor vers en bevroren varkensvlees van 30 november 2007 tot 8 augustus 2008 had een gevoelige stijging van de betaalde restitutie in 2007 en vooral in 2008 tot gevolg. Sindsdien ligt de betaalde restitutie opnieuw op een lager niveau. In 2011 en 2012 waren er nog restituties voor de uitvoer van de bereidingen, worsten, vleesconserven en gedroogde en gezouten producten van de sector varkensvlees van toepassing. Op 20 april 2012 werden de restitutievoeten door de Europese Commissie evenwel op nul gezet.
2.2.4.
Vlees van pluimvee en eieren
Betaalde restituties 2008-2012
Verdeling van de restituties per
(in mln. EUR)
subsector in 2012 0,68
2008
50
2009
0,10
2010
0,10
2011
0,09
2012
Eiproducten 23,55%
Broedeieren 76,45%
0,01
Naar aanleiding van de vogelgriep in 2006 heeft de Europese Commissie de afzet van vlees van pluimvee op de markten in derde landen gestimuleerd door hogere restitutievoeten. Hierdoor ligt de betaalde restitutie in 2007 en 2008 hoger. Sindsdien werd weinig pluimvee uitgevoerd. Hoewel er nog 3 producten voor restitutie in aanmerking komen, werden in 2012 geen restituties voor pluimvee betaald. Vanaf 2009 is het aandeel van de betaalde restituties voor broedeieren het grootst. De restitutievoeten voor broedeieren werden op 21 oktober 2011 op nul gezet en de restitutievoeten voor de ei-producten op 20 april 2012. De restitutievoeten van de resterende eieren in schaal werden eind juni 2012 door de Europese Commissie gehalveerd, waarna ze op 14 december 2012 op nul werden gezet.
MISSIES
2.2.5.
Granen en rijst
Betaalde restituties 2008-2012 (in mln. EUR) Vanaf midden 2006 wordt geen enkele restitutie
0,200
2008 2009
0,001
2010
0,001
2011
0,001
2012
0,0003
toegekend voor granen en meel, gries en griesmeel van tarwe of van rogge en mout. Sinds eind 2007 gelden ook nulrestituties voor op basis van granen en rijst verwerkte producten.
Inschrijving voor restitutie of belasting bij uitvoer De horizontale Verordening (EG) nr. 1454/2007 bepaalt de algemene regels i.v.m. de inschrijvingen. In 2012 werden er geen inschrijvingen geopend voor granen of rijst.
2.2.6.
Suiker
Betaalde restituties 2008-2012 (in mln. EUR)
90,60
2008 2009
35,69
2010
1,16
2011
0,01
2012
0,00
2.2.7.
Sinds 26 september 2008 zijn de restituties voor suiker geschorst. In 2012 werden geen uitvoerrestituties voor suiker betaald.
Andere sectoren
In 2012 werden geen uitvoerrestituties voor verwerkte groenten en fruit betaald.
MISSIES
51
2.2.8.
Niet-bijlage I-goederen
Verordening (EU) nr. 578/2010 legt de regels vast voor de restitutieregeling in de sector Nietbijlage I (NBI). Deze verordening bepaalt de regeling aangaande de toekenning van restituties bij uitvoer van bepaalde landbouwproducten (uit de sectoren Granen, Rijst, Zuivel, Suiker en Eieren), uitgevoerd in de vorm van goederen die niet onder Bijlage I van het verdrag vallen, en de criteria voor de vaststelling van de restitutiebedragen. Analytische lijsten Om de restituties in de sector NBI te kunnen berekenen, moet de samenstelling van de goederen op het moment van de uitvoer gekend zijn. In het algemeen voorziet het systeem dat de exporteur de samenstelling van de geproduceerde goederen aangeeft vóór de uitvoer. Deze aangifte, ook analytische lijst genoemd, wordt gevoegd bij de nodige documentatie omtrent de gebruikte ingrediënten en is één jaar geldig. Indien de samenstelling van de geproduceerde goederen in de loop van het jaar verandert, is de analytische lijst geldig tot op het moment van de wijziging
52
van de samenstelling. Na een jaar mag de registratie van de analytische lijst op aanvraag van de firma met één jaar worden verlengd. Om dan een nieuwe verlenging te krijgen, moet een volledig nieuw dossier met de volledige documentatie worden ingediend. Indien geen verlenging wordt gevraagd, wordt de registratie gedeactiveerd maar wordt de samenstelling bewaard in de IRIS gegevensbank totdat de firma een nieuwe activering vraagt. Naast het systeem van de analytische lijsten is er voor een aantal producten een systeem van forfaitaire betaling. In 2012 bleef enkel nog restitutie over voor ei-producten verwerkt in NBIproducten. Voor de ei-producten geldt op basis van Verordening (EU) nr. 578/2010 een forfaitaire restitutieberekening, dus werden er in 2012 ook geen analytische lijsten meer ingediend, noch geregistreerd bij het BIRB. Sinds 20 april 2012 is er enkel nog restitutie vastgesteld voor eieren, uitgevoerd onder de vorm van ovalbumine (NBI-goed) naar 6 Aziatische landen (Filippijnen, Japan, Maleisië, Taiwan,Thailand en Zuid-Korea). Op 14 december 2012 werden ook de restitutievoeten voor eieren onder de vorm van ovalbumine naar deze landen op nul gezet. Enkel indien men nog over een lopend, geprefixeerd restitutiecertificaat beschikt, kan men in de NBI-sector nog aanspraak maken op restitutie. Restituties Door de combinatie van de hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid en de stijging van de prijzen van landbouwproducten op de wereldmarkt worden sinds enkele jaren geen
MISSIES
restitutievoeten meer vastgelegd voor volgende basisproducten verwerkt in de NBI-goederen: rijst, granen, suiker en zuivelproducten. Zoals hierboven reeds vermeld, waren er in 2012 enkel nog restitutievoeten van toepassing voor eieren en voor eierdooiers verwerkt in NBI goederen. In totaal werd er in 2012 nog 704.038,01 EUR uitbetaald. Betaalde restituties 2008-2012 (in mln. EUR)
2008
basisproduct in 2012 6,45
2009
Suiker 49,61%
Mageremelkpoeder 0,01%
4,91
2010
Volle melk 0,04%
6,05
2011 2012
Verdeling van de restituties per
Boter 3,78%
1,16 0,70
Eieren 46,56%
De betaling van restitutie voor de basisproducten magere- en vollemelkpoeder, boter en suiker (ongeveer 50%) in 2012 is te wijten aan betalingen verricht voor uitvoerdossiers die dateren van vóór 2012. Ongeveer 47% van de betalingen situeert zich in de sector van de eieren. Op basis van art. 46 § 9 van Verordening (EG) nr. 612/2009 worden in de sector Niet-Bijlage I de op de uitvoeraangifte vermelde artikels waarvoor de restitutie minder dan 30,00 EUR bedraagt, niet betaald.
3.
Interventies en steunmaatregelen
Een van de principes van de gemeenschappelijke marktordening in de landbouwsector is de interventieregeling, bepaald in verordening (EG) nr. 1234/2007 van de Raad van 22 oktober 2007. Als Belgisch interventieorgaan kan het BIRB op twee manieren handelen om ongewenste dalingen van de prijzen op de landbouwmarkten te voorkomen: -- in het kader van de openbare interventie, door boter, mageremelkpoeder en granen (zachte tarwe en gerst) te kopen en op te slaan voor rekening van de Europese Unie. Als de marktsituatie erom vraagt, kan het BIRB voor rundvlees dezelfde maatregel toepassen; -- in het kader van de particuliere opslag, door steun te verlenen aan de erkende marktdeelnemers
MISSIES
53
die boter tijdelijk uit de markt nemen en hem opslaan in een door het BIRB erkend vrieshuis. Wanneer de marktsituatie erom vraagt, kan ook steun worden verleend voor de particuliere opslag van varkensvlees, suiker, rundvlees, schapen- en geitenvlees. Als de marktsituatie opnieuw gunstig is en de Europese Unie hiertoe beslist, biedt het BIRB deze goederen opnieuw aan op de markt. Daarnaast zijn er ook verschillende soorten steunmaatregelen. Het gaat om steun bij de productie, verwerking en bevordering van de afzet van bepaalde landbouwproducten.
3.1. Interventies 3.1.1.
Openbare opslag
Overzicht van openbare interventies 2010-2012 Hoeveelheden (in ton)
54
2010
2011
2012
Aankoop
0
0
0
Verkoop
3.232
0
0
0
0
0
0
0
0
2.000
13.265
8.857
22.122
8.857
0
Aankoop
25.609
0
0
Verkoop
3
34.951
0
34.951
0
0
0
0
0
1.109,350
0
0
0
0
0
Openbare opslag boter
Voorraad op 31 december Openbare opslag van magermelkpoeder Aankoop Verkoop (met inbegrip van de gratis voedselverdeling) Voorraad op 31 december Openbare opslag tarwe Pro memorie Openbare opslag gerst
Voorraad op 31 december Openbare opslag suiker Aankoop Verkoop (met inbegrip van de gratis voedselverdeling) Voorraad op 31 december Openbare opslag rundvlees pro memorie
MISSIES
3.1.1.1. Openbare opslag van boter – Verordening (EU) nr. 1272/2009 van de Commissie van 11 december 2009 Het BIRB kan in de periode van 1 maart tot 31 augustus boter aankopen in het kader van de openbare opslag. Gelet op de gunstige marktsituatie was er in 2012 geen openbare aankoop van boter.
3.1.1.2. Openbare opslag van mageremelkpoeder – Verordening (EU) nr. 1272/2009 van de Commissie van 11 december 2009 Het BIRB kan in de periode van 1 maart tot 31 augustus mageremelkpoeder aankopen in het kader van de openbare opslag. Gelet op de gunstige marktsituatie was er in 2012 geen openbare aankoop van mageremelkpoeder. De 8.857 ton mageremelkpoeder die ter beschikking was gesteld van het Europees Programma voor voedselhulp aan de meest behoeftigen (PEAD) maar die op 31 december 2011 nog in voorraad was, werd tijdens het eerste trimester van 2012 uitgeslagen. Openbare opslag van mageremelkpoeder - situatie op 31/12/2012 Voorraden (in ton) 25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
Beschikbare hoeveelheid voor de verkoop
mrt/12
feb/12
jan/12
dec/11
nov/11
okt/11
sep/11
aug/11
jul/11
jun/11
mei/11
apr/11
mrt/11
feb/11
jan/11
dec/10
nov/10
okt/10
sep/10
aug/10
jul/10
jun/10
0
Fysieke hoeveelheid in voorraad
MISSIES
55
3.1.1.3. Openbare opslag van tarwe en gerst – Verordening (EU) nr. 1272/2009 van de Commissie van 11 december 2009 Het BIRB kan in de periode van 1 november tot 31 mei zachte tarwe en gerst aankopen in het kader van de openbare interventie. Gelet op de gunstige marktsituatie was er in 2012 geen openbare aankoop van granen.
3.1.1.4. Openbare opslag van rundvlees – Verordening (EU) nr. 1272/2009 van de Commissie van 11 december 2009 In het kader van de openbare opslag kan het BIRB, wanneer de marktsituatie het vereist, rundvlees aankopen. Gelet op de gunstige marktsituatie werden er geen karkassen van stieren A aangekocht in 2012.
56
3.1.2.
Particuliere opslag
Overzicht van de particuliere opslag 2010-2012 Hoeveelheden (in ton) 2010
2011
2012
7.518
10.318
10.652
0
2.466
0
Particuliere opslag boter Inslag Particuliere opslag varkensvlees Inslag Particuliere opslag suiker Pro memorie Particuliere opslag rundvlees Pro memorie Particuliere opslag schapen- en geitenvlees Pro memorie
3.1.2.1. Particuliere opslag van boter – Verordening (EG) nr. 826/2008 van de Commissie van 20 augustus 2008 Het particuliere opslagplan wordt elk jaar opengesteld van 1 maart tot 15 augustus. De uitslagen mogen plaatsvinden vanaf 16 augustus tot de laatste dag van februari van het volgende jaar. De steunbedragen voor het particuliere opslagplan 2012-2013 zijn 14,88 EUR voor de vaste opslagkosten en 0,26 EUR per dag contractuele opslag.
MISSIES
Ter vergelijking : de steunbedragen voor het particuliere opslagplan boter 2011-2012 waren 18,06 EUR voor de vaste opslagkosten en 0,35 EUR per dag contractuele opslag. Het meest recentelijk afgesloten particuliere opslagplan is dat van 2011-2012. De voor dit plan uitbetaalde steun bedraagt 859.203,22 EUR. Ingeslagen hoeveelheden tussen 2002-2003 en 2012-2013 (per 1.000 ton) 19,25
19,09
17,95
17,05
16,39 14,11
13,52 11,43
10,65
10,32 7,52
57 02-03
03-04
04-05
05-06
06-07
07-08
08-09
09-10
10-11
11-12
12-13
Verkoopseizoenen : 2009-2011; 2010-2011; 2011-2012, 2012-2013 (in ton)
14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000
2009
mrt
jan
feb
dec
okt
nov
sep
jul
aug
jun
apr
2011
mei
mrt
jan
2010
feb
dec
okt
nov
sep
jul
aug
jun
apr
mei
mrt
jan
feb
0 2012
MISSIES
3.1.2.2. Particuliere opslag van varkensvlees – Verordening nr. 826/2008 van de Commissie van 20 augustus 2008 Wanneer de gemiddelde communautaire marktprijs van geslachte varkens, vastgesteld op basis van de prijzen die in elke lidstaat op de representatieve markten van de Europese Gemeenschap worden genoteerd en gewogen door middel van coëfficiënten die de relatieve omvang van de varkensstapel van elke lidstaat uitdrukken, lager is en naar verwachting lager zal blijven dan 103% van de referentieprijs (1.509,39 EUR per ton), kan de Commissie besluiten steun te verlenen voor de particuliere opslag. Gelet op de gunstige marktsituatie was het niet nodig over te gaan tot een particuliere opslag in 2012.
3.1.2.3. Particuliere opslag van suiker – Verordening nr. 826/2008 van de Commissie van 20 augustus 2008 58
Wanneer de gemiddelde communautaire marktprijs van witte suiker lager is en, gelet op de marktsituatie, naar verwachting gedurende twee maanden lager zal blijven dan 85% van de referentieprijs (404,4 EUR per ton), kan de Commissie besluiten steun te verlenen voor de particuliere opslag van suiker aan ondernemingen waaraan een suikerquotum is toegekend. Op suiker die tijdens een verkoopseizoen is opgeslagen, mogen geen andere opslagmaatregelen (uit de markt nemen van de suiker, overboeken van de overtollige suiker) worden toegepast. De marktsituatie tijdens het verkoopseizoen 2011 2012 was van die aard dat de particuliere opslag van witte suiker om de markt te herstellen, niet nodig was.
3.1.2.4. Particuliere opslag van rundvlees – Verordening nr. 826/2008 van de Commissie van 20 augustus 2008 Wanneer de gemiddelde communautaire marktprijs genoteerd volgens het indelingsschema van geslachte volwassen runderen lager is en naar verwachting lager zal blijven dan 103% van de referentieprijs (2.224 EUR per ton), kan de Commissie besluiten steun te verlenen voor de particuliere opslag. Gelet op de gunstige marktsituatie was het niet nodig over te gaan tot een particuliere opslag in 2012.
MISSIES
3.1.2.5. Particuliere opslag van schapen- en geitenvlees – Verordening nr. 826/2008 van de Commissie van 20 augustus 2008 De Commissie kan besluiten steun voor particuliere opslag te verlenen als zich voor schapenen geitenvlees een erg moeilijke marktsituatie voordoet in één of meer van de volgende noteringszones: -- Groot-Brittannië; -- Noord-Ierland; -- elke lidstaat met uitzondering van het Verenigd Koninkrijk, afzonderlijk beschouwd. Er was geen particuliere opslag van schapen- en geitenvlees in België in het jaar 2012.
3.2. Steunmaatregelen 3.2.1.
Gratis verdeling van levensmiddelen aan de meest behoeftigen
In overeenstemming met de bepalingen van Verordeningen (EG) nr. 1234/2007 van de Raad van 22 oktober 2007 en (EU) nr. 807/2010 van de Commissie van 14 september 2010 organiseert het BIRB een jaarlijkse actie voor de verdeling van levensmiddelen aan de meest behoeftigen. De levensmiddelen zijn afkomstig uit interventievoorraden of worden aangekocht wanneer er geen voldoende interventievoorraden zijn. De evolutie van het budget sedert 2005 is voorgesteld in onderstaande grafiek. Deze bedragen dekken de productiekosten, alsook de administratieve kosten en de vervoerskosten, en sinds 2011 ook de opslagkosten Steun 2005-2012 10,94 8,46 6,98
11,71
7,81
5,82 3,05
3,06
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
MISSIES
59
Het
budget
2012
werd
in
twee
bewegingen
toegekend.
Met
de
eerste
schijf
van
2.795.058,00 EUR werd in juni 2011 een aanbesteding uitgeschreven voor 4 verschillende levensmiddelen tegen 1.560 ton mageremelkpoeder uit de interventievoorraad opgeslagen in België. Dankzij een tweede schijf van 8.915.405,00 EUR in maart 2012 werd een aanbesteding gelanceerd voor 10 andere levensmiddelen. Alleen de OCMW’s en de liefdadigheidsinstellingen (o.a. voedselbanken en vzw’s), die na onderzoek door de regionale overheden door het BIRB erkend zijn, kunnen deze producten verkrijgen op voorwaarde dat ze zich ertoe verbinden deze voedingsmiddelen gratis te verdelen onder de meest behoeftigen. Voor de campagne 2012 werden hiernavolgende hoeveelheden geproduceerd voor de 355 OCMW’s en 414 liefdadigheidsinstellingen die samen 230.000 begunstigden vertegenwoordigen. Om de voedingsmiddelen rechtvaardig te verdelen over het hele Belgische grondgebied en daarbij rekening te houden met de plaatselijke armoedegraad, maakt het BIRB gebruik van gemeentelijke
60
bovengrenzen die worden berekend op het gemiddelde aantal personen die tijdens het jaar voorafgaand aan de aanvraag van levensmiddelen, binnen de gemeente heeft genoten van een leefloon, vermenigvuldigd met de factor 3,5 (gezinscoëfficiënt ) en afgerond naar het hogere tiental. Deze gegevens worden bekendgemaakt en zijn beschikbaar voor elke gemeente. Ze worden ook jaarlijks herbekeken. Deze parameter geeft een overzicht weer van de armoedegraad op gemeentelijk niveau. Product
Hoeveelheden
Gesteriliseerde volle melk
3.006.000 liter
Tomatensoep
1.062.072 liter
Roomrijst
1.092.096 blikken
Vol-au-vent
679.049 blikken
Spaghetti
1.343.179 kg
Rijst
1.902.148 kg
Tonijn in eigen nat
1.341.067 blikken
Maïsolie
230.986 liter
Rundstoofvlees
970.565 blikken
Viervruchtenconfituur
535.492 potten
Rijstsalade met tonijn
1.295.000 blikken
Gepelde tomaten
1.819.355 blikken
Erwten met wortelen
2.251.584 blikken
Vruchtenmengeling
1.311.707 blikken
MISSIES
3.2.2.
Steun aan de suikersector
3.2.2.1. Quotaregeling Overeenkomstig de bepalingen van Verordening (EG) nr. 1234/2007 van de Raad van 22 oktober 2007 en de Verordeningen (EG) nr. 952/2006 en (EG) nr. 967/2006 van de Commissie van 29 juni 2006, wordt de gemeenschappelijke suikermarkt geordend door een systeem van prijsondersteuning en productiequota die de producenten en de consumenten in de Europese Unie, maar ook de producenten in enkele ACS-landen en MOL-landen een stabiele markt moet garanderen. Prijsondersteuning gebeurt door het instellen van een basisprijs voor suikerbieten die de suikerfabrikanten betalen aan de telers. Met ingang van het verkoopseizoen 2009-2010 werd de minimale prijs van de quotumbieten van standaardkwaliteit vastgesteld op 26,29 EUR per ton. Met betrekking tot de hoeveelheid suikerbieten die overeenstemmen met de hoeveelheden industriële of overtollige suiker onderworpen aan de overschotheffing, past de suikerfabrikant in kwestie de aankoopprijs zo aan dat deze minstens gelijk is aan de minimumprijs voor quotumbieten. De Commissie legt voor elk verkoopseizoen de nationale en regionale productiequota voor suiker en isoglucose vast. Vervolgens leggen de lidstaten productiequota op aan de suikerfabrikanten die « leveringsrechten voor de suikerbieten » geven aan de telers. Suiker of isoglucose die in een verkoopseizoen boven het bedoelde quotum worden geproduceerd, mogen met name worden : -- gebruikt om bepaalde producten te vervaardigen zoals bio-ethanol, alcohol, rum of bepaalde farmaceutische producten (industriële suiker); -- overgedragen naar het volgende verkoopseizoen. In dat geval moeten de fabrikanten hiervan de lidstaat op de hoogte brengen en zich ertoe verbinden de overgedragen hoeveelheden op hun kosten op te slagen; -- gebruikt in het kader van de specifieke regeling voor de bevoorrading van de ultraperifere regio’s; -- uitgevoerd, zij het binnen de perken van de vastgelegde hoeveelheden en mits naleving van de verplichtingen die voortvloeien uit internationale overeenkomsten; -- onderworpen aan de overschotheffing geïnd door de lidstaten.
MISSIES
61
Voor België en Luxemburg wordt sinds het verkoopseizoen 2009-2010 een suikerquotum van 676.235 ton en een isoglucosequotum van 114.580,20 ton vastgesteld. De producenten van beide landen hebben hun quota voor inulinestroop volledig afgestaan sinds het verkoopseizoen 2006-2007. Het BIRB controleert de productie van suiker en isoglucose in België. Met ingang van het verkoopseizoen 2007-2008 werd een productieheffing ingevoerd op het toegekende suikerquotum en isoglucosequotum toegekend aan ondernemingen die suiker of isoglucose produceren. De productieheffing bedraagt 12 EUR per ton suiker. Voor isoglucose bedraagt de productieheffing 50% van de heffing die wordt toegepast op suiker, zijnde 6 EUR per ton. Per verkoopseizoen int het BIRB een bedrag van 8,80 miljoen EUR aan productieheffingen op quotumsuiker en quotumisoglucose.
62
Productieheffing Quota (in ton)
Heffing (EUR/ton)
Betaling (EUR)
676.235,0
12
8.114.820,00
114.580,2
6
687.481,20
Totaal
3.2.3.
8.802.301,20
Steun aan de bijenteelt
Om de productie en de afzet van de producten van de bijenteelt te verbeteren in de Europese Unie, kunnen de lidstaten een nationaal actieprogramma (‘Bijenteeltprogramma’) voor een periode van drie jaar indienen. Overeenkomstig de bepalingen van de Verordeningen (EG) nr. 1234/2007 van de Raad van 22 oktober 2007 en (EG) nr. 917/2004 van de Commissie van 29 april 2004 draagt de Unie voor de helft bij in de uitgaven die de lidstaten op zich nemen ter financiering van de bijenteeltprogramma’s. In België worden de bijenteeltprogramma’s uitgevoerd door CARI asbl voor het Waals Gewest en het Informatiecentrum voor de Bijenteelt voor het Vlaams Gewest. Op 14 september 2010 werd met beide een overeenkomst afgesloten voor een periode van drie jaar en voor een totaal steunbedrag van 857.700 EUR.
MISSIES
Na controle heeft het BIRB voor de periode september 2011-augustus 2012 de steun uitbetaald voor het 2de uitvoeringsjaar voor een bedrag van 285.900 EUR.
3.2.4.
Steun in het kader van de operationele programma’s groenten en fruit
In overeenstemming met Verordeningen (EG) nr. 1234/2007 van de Raad van 22 oktober 2007 en (EU) nr. 543/2011 van de Raad van 7 juni 2011 kunnen producentenorganisaties in de sector groenten en fruit een operationeel fonds oprichten dat uitsluitend wordt gebruikt om de door de lidstaten goedgekeurde operationele programma’s, te financieren. Het fonds wordt gefinancierd door bijdragen van leden of van de producentenorganisatie zelf enerzijds en de communautaire financiële steun die kan worden verleend aan producentenorganisaties anderzijds. De steun is vastgesteld op 50% of 60% van het bedrag van de werkelijke kosten en mag niet meer bedragen dan 4,1% of 4,6% van de waarde van de afgezette productie van elke producentenorganisatie. De operationele programma’s in de sector groenten en fruit moeten voldoen aan ten minste twee van de volgende doelstellingen: -- voor een productieplanning zorgen die aangepast is aan de vraag, vooral wat betreft kwantiteit en kwaliteit; -- het aanbod bundelen en de producten van haar leden op de markt brengen; -- de productiekosten optimaliseren en de afzetprijzen reguleren; of aan de volgende doelstellingen: -- de productie plannen; -- de kwaliteit van de producten verbeteren; -- de commerciële afzet van de producten bevorderen; -- de verse of verwerkte producten promoten; -- maatregelen nemen die het leefmilieu ten goede komen en productiemethodes aanmoedigen die het leefmilieu niet schaden, met name de biologische landbouw; -- crisispreventie en -beheer. Crisispreventie en -beheer hebben als doelstelling crisissen in de sector van groenten en fruit te voorkomen en op te vangenen omvatten: -- het uit de markt nemen van producten; -- het groen oogsten of niet oogsten van groenten en fruit; -- afzetbevordering en communicatie;
MISSIES
63
-- opleidingsmaatregelen; -- oogstverzekering; -- steun voor de administratieve kosten voor de oprichting van onderlinge fondsen.
De lidstaten dragen er zorg voor dat de operationele programma’s twee of meer milieuacties omvatten of ten minste 10% van de uitgaven vormen in het kader van de operationele programma’s milieuacties. Sinds 1 januari 2009 is het BIRB niet langer het bevoegd betaalorgaan voor de uitbetaling van de steun voor de operationele programma’s groenten en fruit, maar wel het Agentschap voor Landbouw en Visserij van het Vlaamse Ministerie van Landbouw en Visserij. Op basis van een protocol van 22 oktober 2008 tussen het Agentschap voor Landbouw en Visserij van het Vlaams Gewest en het BIRB heeft het Agentschap een aantal controletaken op de uitgaven en acties, opgenomen in de operationele programma’s groenten en fruit, aan het BIRB
64
gedelegeerd. Deze acties en controles zijn gedetailleerd beschreven in een lastenboek. Ze omvatten financiële en boekhoudkundige controles bij de 21 producentenorganisaties of unies van producentenorganisaties voor groenten en fruit. In 2012 werden alle via het lastenboek gedelegeerde controles en taken door het BIRB uitgevoerd (o.a. administratieve controles ter plaatse bij de producentenorganisaties). De controleverslagen werden binnen de voorziene timing aan het ALV overgemaakt.
3.2.5.
Mededeling van de graanstatistieken voor veevoeder aan de Europese Commissie
Om de Europese Commissie in staat te stellen de gemeenschappelijke markt degelijk te beheren, delen de lidstaten geregeld alle beschikbare informatie mee betreffende de hoeveelheden granen die bij de productie van veevoeders worden gebruikt. Omdat de Europese Commissie deze informatie ook ontvangt via andere kanalen, moest het BIRB deze gegevens tot 31 december 2012 maandelijks meedelen. De volgende hoeveelheden (in ton) werden in België verwerkt in 2012. Sinds 2010 kunnen de operatoren deze gegevens aan het BIRB meedelen via het extranet.
MISSIES
Product
Oorsprong EU
Oorsprong
Oorsprong
België
derde land
Totaal
Tarwe
429.991
462.285
36
892.312
Gerst
148.834
201.909
80
350.823
Maïs Totaal
4.
251.763
266.765
4.500
523.028
830.588
930.959
4.616
1.766.163
Dienst Controles
4.1. Inleiding In 2012 heeft de dienst Controles van het BIRB meer dan 1.000 dienstopdrachten uitgeschreven voor één of meerdere controleurs en één of meerdere controlebezoeken. Dit is vergelijkbaar met 2010 maar wel een daling in vergelijking met 2011, hetgeen een crisisjaar was met zowel de particuliere opslag varkensvlees als de EHEC-crisis. De reorganisatie van het BIRB in 2011 heeft gezorgd voor een duidelijke scheiding tussen enerzijds de controletaken uitgevoerd bij de bedrijven en de begunstigden en anderzijds de administratieve taken die tot de exclusieve bevoegdheid van het betaalorgaan behoren. De dienst Controles bestaat momenteel uit 20 controleurs en 2 administratieve medewerkers.
certificering zuivelproducten
andere fruit en groenten
Er
worden
continu
diverse
opleidingen georganiseerd om de inzetbaarheid van de controleurs in
productie suiker
de diverse sectoren te verhogen. Dit jaar
werden
er
opleidingen
georganiseerd met betrekking tot de controle op de uitdemarktneming van groenten en fruit, de gratis
industriële suiker
verdeling van levensmiddelen en de
openbare opslag granen en zuivel
gratis verdeling particuliere opslag boter
controle op de productie en de verwerking van suiker.
MISSIES
65
4.2. Uitgevoerde controles 4.2.1.
Productie en verdeling van levensmiddelen in het kader van de steun aan de meest behoeftigen
In het kader van de gratis verdeling van levensmiddelen aan de meest behoeftigen (Verordeningen (EU) nr. 807/2010 en (EU) nr. 562/2011), houdt de dienst Controles toezicht op de productie en de verdeling van de voedingsmiddelen die bestemd zijn voor de meest behoeftigen. Vóór de verdeling van de producten worden de inhoud en de karakteristieken van de voedingsmiddelen gecontroleerd. De controle op de productie wordt uitgevoerd door o.a. een steekproefsgewijze monsterneming van elke productiepartij. In 2012 werden er in totaal 75 controles uitgevoerd en 182 stalen genomen. Alle partijen werden goedgekeurd.
66
De stalen worden geanalyseerd door het labo van Douane en Accijnzen te Leuven of door een privélaboratorium. In 2012 werden de controles bij de instellingen die instaan voor de eigenlijke verdeling (OCMW’s en vzw’s) uitgevoerd op basis van een risicoanalyse. De eindvoorraad van de producten van de campagne 2010-2011 werd bij 40 instellingen gecontroleerd. De controle van de verdeling van de producten van de campagne 2011-2012 wordt uitgevoerd bij 114 instellingen. Deze controle werd gestart in 2012 en zal worden voortgezet in 2013. De dienst Controles probeert hierbij een evenwicht te vinden tussen het controleren en het begeleiden van de sociale instellingen om uiteindelijk te voldoen aan de Europese regelgeving ter zake. In 2012 werden er in totaal 238 controles uitgevoerd in het kader van de gratis voedselverdeling aan de meest behoeftigen.
4.2.2.
Certificering van zuivelproducten
Melkerijen die in aanmerking willen komen voor de interventiemaatregelen van de Europese Commissie (particuliere of openbare opslag) moeten hun productie laten certificeren (Verordeningen (EU) nr. 1272/2009 en (EG) nr. 1234/2007). De certificering wordt verleend op basis van de controle van de communautaire oorsprong van de
MISSIES
gebruikte melk of room, het gebruikte productieproces en de samenstelling van de boter aan de hand van tijdens het productieproces genomen stalen. Er worden ook boekhoudkundige controles uitgevoerd. De controles worden op vraag van de melkerij en op basis van haar productieprogramma wekelijks of tweewekelijks uitgevoerd. Vier erkende zuivelbedrijven hebben in 2012 een aanvraag ingediend voor het certificeren van de productie bestemd voor de interventie. Geen enkele anomalie werd vastgesteld rond de communautaire oorsprong of de samenstelling van de genomen monsters. In 2012 werden er in dit kader 58 controles uitgevoerd.
4.2.3.
Openbare opslag van zuivelproducten
Het BIRB is verantwoordelijk voor de controles op de openbare opslag van zuivelproducten (boter, mageremelkpoeder) in België (Verordeningen (EU) nr. 1272/2009 en (EG) nr. 884/2006). Mageremelkpoeder Begin 2011 bevond er zich, verspreid over 12 opslagplaatsen, nog 24.122 ton mageremelkpoeder in openbare opslag. In de loop van 2011 vonden er uitslagen plaats van verkochte partijen. Eind 2011 bevond er zich, verspreid over 10 opslagplaatsen, nog 8.857 ton mageremelkpoeder in openbare opslag. Deze hoeveelheid werd uitgeslagen in de loop van het eerste trimester van 2012. De dienst Controles van het BIRB heeft de uitslagen steekproefsgewijs gecontroleerd. In totaal werden er in 2012 in het kader van de openbare opslag van mageremelkpoeder nog 18 controles uitgevoerd.
4.2.4.
Openbare opslag van granen
Het BIRB is verantwoordelijk voor de controles op de openbare opslag van granen (Verordeningen (EG) nr. 687/2008 en (EU) nr. 1272/2009). Het BIRB heeft in 2012 negen opslagplaatsen erkend voor de openbare opslag van graan. In 2012 werd echter geen graan aangekocht door het BIRB in het kader van openbare opslag.
MISSIES
67
4.2.5.
Steun aan particuliere opslag van boter
Het BIRB is verantwoordelijk voor de uitvoering van en de controles op het particuliere opslagplan voor boter in België (Verordening (EG) nr. 826/2008). De boter in particuliere opslag in België wordt sedert 2010 enkel nog onverzegeld opgeslagen. Bij inslag worden er steekproefsgewijze controles uitgevoerd die representatief zijn voor 10% van de totaal ingeslagen hoeveelheid. De hoeveelheid en de kwaliteit van de boter worden gecontroleerd, alsook het opslagregister dat door de opslaghouder bijgehouden wordt. Na de tussentijdse controles tijdens de opslagperiode wordt bij de uitslag een fysieke controle uitgevoerd op minstens 50% van de ingeslagen contracten. Campagne 2011 - 2012 Inslag van 01/03/2011 tot 15/08/2011 en uitslag van 16/08/2011 tot 29/02/2012.
68
In totaal werd 10.318 ton opgeslagen voor de campagne 2011-2012. De dienst Controles van het BIRB heeft de resterende uitslagen in januari en februari steekproefsgewijs gecontroleerd. Campagne 2012 - 2013 Inslag van 01/03/2012 tot 15/08/2012 en uitslag van 16/08/2012 tot 29/02/2013. In totaal werd 10.652 ton boter opgeslagen voor de campagne 2012-2013. De dienst Controles van het BIRB heeft de inslagen steekproefsgewijs gecontroleerd, alsook een tussentijdse controle uitgevoerd in alle opslagplaatsen. Midden augustus zijn de contractanten begonnen met de boter die in het kader van het particuliere opslagplan 2012-2013 werd opgeslagen, uit te slaan. Dit zal worden voortgezet in 2013. Voor de twee campagnes samen werden er in 2012 148 controles uitgevoerd.
4.2.6.
Niet-bijlage I-goederen
De restitutie bij uitvoer voor niet-bijlage I-goederen wordt berekend op basis van de hoeveelheden landbouwgrondstoffen die bij de verwerking werden gebruikt. De analytische lijsten die de samenstelling van deze producten aangeven, worden gecontroleerd volgens de bepalingen van de verordening ter zake (Verordening (EG) nr. 1043/2005). Een eerste controle van de conformiteit van de uitgevoerde goederen kan gebeuren tijdens de
MISSIES
fysieke controle verricht door de Administratie der Douane en Accijnzen. De douane kan ook monsters nemen wanneer de goederen ten uitvoer worden aangeboden. Op basis van een risicoanalyse en in opdracht van de dienst Certificaten en Restituties of op verzoek van een andere lidstaat kunnen er bijkomende controles uitgevoerd worden. Zo verrichtte de dienst Controles in 2012 bijkomende controles in 2 dossiers.
4.2.7.
Industriële verwerking van buiten quotum suiker
De mogelijkheid om de geproduceerde buiten quotum suiker te gebruiken voor de vervaardiging van sommige industriële producten, wordt behandeld in artikel 61 van Verordening (EG) nr. 1234/2007. Verordening (EG) nr. 967/2006 bepaalt dat in elk verkoopseizoen de bevoegde autoriteit van de lidstaten op basis van een risicoanalyse overgaat tot controles bij minstens 50% van de erkende verwerkers. Van de 11 erkende en actieve verwerkers werden in 2012 op basis van een risicoanalyse 7 verwerkers gecontroleerd.
69
De controle bestaat uit het nazicht van: -- de verwerking van industriële grondstoffen (ontvangen in het kader van contracten inzake industriële leveringen of in het kader van de industriële invoer met certificaten) in de tijdspanne bepaald door de verordening; -- de samenhang tussen de ontvangen industriële grondstoffen en de verkregen eindproducten (analyse van het verwerkingsproces, onderzoek van de handelsdocumenten, fysieke controle van de voorraden); -- de juistheid van de meetinstrumenten en de conformiteit van de laboratoria van de verwerker (monsterneming); -- de aard van de verkregen eindproducten.
Voor deze controles werden 28 opdrachten uitgevoerd met één of meerdere personen. Er werden enkele lichte onregelmatigheden vastgesteld: het ging voornamelijk om het niet in acht nemen van de tijdspannes bepaald door de verordening voor de verwerking van suiker in industriële producten en om onvolledigheden in de registers.
MISSIES
4.2.8.
Controle van de productie van suiker, isoglucose, oligofructose en inulinemelasse
De controles van de productie van suiker, isoglucose, oligofructose en inulinemelasse worden uitgevoerd door het BIRB sedert 01/07/2006 (Verordeningen (EG) nr. 318/2006 en (EG) nr. 952/2006). Suiker De controle bestaat uit boekhoudkundige en fysieke controles uitgevoerd tijdens de verschillende productiestadia: ontvangst van de bieten, omvang van de voorraden, controle van productieindexen en van de betrouwbaarheid van de analyses en de metingen van de fabrikant, transfers tussen de verschillende productie-eenheden. De controle van de kwaliteit en van het rendement gebeurt via monsterneming en analyse door het labo van Douane en Accijnzen te Leuven of een privélaboratorium.
70
De productie wordt gecontroleerd in de productie-eenheden van Tienen en Wanze voor de Tiense Raffinaderij en Fontenoy voor Iscal Sugar. De levering van suikerbieten wordt gecontroleerd bij de rasperij van Longchamp en Tienen voor de Tiense Raffinaderij en Fontenoy voor Iscal Sugar. Deze controles worden maandelijks uitgevoerd gedurende de hele campagne. Er werden geen onregelmatigheden vastgesteld in de loop van 2012. Isoglucose Syral Belgium (Aalst) is de enige producent van isoglucose in België. De controles op de productie bestaan in het opnemen van de productie-indexen, de verificatie van de meettoestellen en van de betrouwbaarheid van de analyses uitgevoerd door de fabrikant, aan de hand van dubbelstalen gecontroleerd door het labo van Douane en Accijnzen te Leuven of een privélaboratorium Deze controles worden maandelijks uitgevoerd tijdens de hele campagne. Er werden geen onregelmatigheden vastgesteld. Oligofructose en inulinemelasse De verwerkers van chicoreiwortels hebben hun productiequota van inulinestroop afgestaan. Zij
MISSIES
produceren nu nog alleen oligofructose en inulinemelasse. De controle van de productie van inulinemelasse gebeurt in Cosucra te Warcoing en Orafti te Oreye. De inulinemelasse wordt regelmatig gecontroleerd door monsterneming van de productie en controle op de verkoop van de melasse. Verkoop voor menselijke voeding is niet toegestaan. Oligofructose wordt eveneens gecontroleerd tijdens de productie om de betrouwbaarheid van de dagelijkse monsternemingen door de firma te controleren. Voor de controles van de productie van suiker, isoglucose, oligofructose en inulinemelasse werden 178 dienstopdrachten uitgevoerd.
4.2.9.
Groenten en fruit
Het BIRB voert controles uit op de operationele programma’s van telersverenigingen voor rekening van het Agentschap voor Landbouw en Visserij van de Vlaamse Overheid (Verordeningen (EU) nr. 543/2011 en (EG) nr. 1234/2007).
71
De operationele programma’s bestaan o.a. uit het uit de markt nemen van onverkochte groenten en fruit. De uitdemarktnemingen vinden plaats op door de veiling aangekondigde dagen. De uit de markt genomen producten worden op die dagen ook verdeeld aan instellingen en organisaties met een sociaal karakter. Elke uitdemarktneming en elke verdeling gebeurt onder het toezicht van een controleur van het BIRB. De begunstigden worden naderhand eveneens gecontroleerd door het BIRB. In 2011 werd de sector geconfronteerd met de EHEC-crisis. Daardoor hebben naast de Mechelse Veiling ook andere telersverenigingen de uitdemarktneming in hun operationeel programma ingeschreven. Naast de Mechelse veiling werden er in 2012 controles op de uitdemarktneming van groenten en fruit uitgevoerd bij de veiling REO te Roeselare en de veiling van Hoogstraten. In 2012 zijn er voor deze controles 282 opdrachten bij de telersverenigingen uitgevoerd en een 20-tal controles bij de begunstigden.
MISSIES
5.
Zekerheden
In heel wat landbouwverordeningen van de EU is bepaald dat een zekerheid moet worden gesteld die eventueel kan worden verbeurd. Verordening (EEG) nr. 2220/85 van de Commissie van 22 juli 1985 stelt de uitvoeringsbepalingen inzake de regeling voor het stellen van zekerheden van landbouwproducten vast. Een zekerheid wordt geëist als garantie voor de betaling van een bedrag als een verplichting niet wordt nagekomen (afgifte certificaten, voorschotten restitutie- en interventiebetalingen). Het BIRB aanvaardt enerzijds deposito in contanten (gecertificeerde cheque of bankcheque, betaling in geld, storting), anderzijds een akte van zekerheid ingediend door een financiële instelling (op eerste verzoek vorderbare zekerheid). In het overgrote deel van de gevallen wordt een akte van zekerheid gesteld. Het beschikbare saldo van een doorlopende zekerheid op de waarborgrekening wordt hetzij
72
verminderd (afgifte certificaat, betaling voorschot) hetzij verhoogd wanneer de marktdeelnemer zijn verplichtingen (geheel of gedeeltelijk) nakomt. Deze bewegingen worden door de commerciële diensten bijgehouden. De dienst P&O en Financiën boekt enkel de aanvaarding, de verhoging of verlaging van een zekerheid, de (volledige of gedeeltelijke) annulatie ervan op verzoek van de marktdeelnemer of van de financiële instelling en de opzegging van een zekerheid door de financiële instelling. Elke week verstuurt de dienst P&O en Financiën een uittreksel van de waarborgrekening aan alle operatoren die hun uittreksels niet downloaden via het extranet van het BIRB.
6.
Samenwerkingsovereenkomsten en andere overeenkomsten
De juridische basis voor het optreden van het Belgisch Interventie- en Restitutiebureau bestaat uit een geheel van Europese regelgeving en nationale bepalingen van wettelijke en reglementaire aard. Daarnaast voorzien bepaalde Europese verordeningen dat de lidstaten die meerdere betaalorganen op hun grondgebied hebben bepaalde activiteiten ervan coördineren. Op Belgisch vlak voorzag de bijzondere wetgeving inzake de staatshervorming eveneens samenwerkingsovereenkomsten in het verleden. Ten slotte voorzien de statuten van he BIRB dat het bepaalde taken kan worden
MISSIES
toevertrouwd op verzoek van de federale regering of de gewestregeringen. In deze drie contexten werden er tussen diverse nationale organen samenwerkingsovereenkomsten afgesloten die rechten en verplichtingen voor het BIRB deden ontstaan. De belangrijkste samenwerkingsovereenkomsten worden opgesomd in chronologische volgorde en met vermelding van de betrokken organen in bijlage 4.
73
MISSIES
1. 2. 3. 4. 5.
Erkenningscriteria Interne controle en certificatie De dienst Interne Audit Infosec Strijd tegen de fraude
ERKENNINGSCRITERIA
ERKENNINGSCRITERIA
1.
Erkenningscriteria
Verordening (EG) nr. 885/2006 van de Commissie van 21 juni 2006 met betrekking tot de erkenning van de betaalorganen en andere instanties en de goedkeuring van de rekeningen inzake het ELGF en het ELFPO omschrijft de criteria waaraan het BIRB moet voldoen om erkend te worden als betaalorgaan.
1.1. Interne opzet De organisatiestructuur van het BIRB laat toe om alle opdrachten ten aanzien van de ELGF-uitgaven uit te voeren en te controleren. De sectie Financiën is opgesplitst uit drie cellen: betalingen/debiteuren, budget en boekhouding. 1. De betalingsopdracht tot en met de controle van de uitgevoerde betalingen: is het uitbetaalde bedrag in overeenstemming met de communautaire voorschriften? 2. De uitvoering van de betalingen. 3. De boekhoudkundige verantwoording van de betalingen aan de hand van periodieke overzichten van de uitgaven en de aangiftes aan de Commissie. In de rekeningen worden ook de door de Fondsen gefinancierde activa opgenomen. Het gaat met name gaat om de interventievoorraden, de niet-verrekende voorschotten, de zekerheden en de debiteuren. De organisatiestructuur van het BIRB zorgt voor een duidelijke toewijzing van de bevoegdheden en verantwoordelijkheden op alle operationele niveaus en voor een scheiding van functies. Die organisatiestructuur omvat tevens de technische diensten (zie hoofdstuk Ondersteuning) en de dienst Interne audit (zie punt 3 van dit hoofdstuk). Indien taken van het BIRB aan een andere instantie worden gedelegeerd, wordt een schriftelijke overeenkomst gesloten tussen het BIRB en die instantie.
1.2. Controleactiviteiten Het BIRB stelt procedures op voor de opdracht tot betaling van de aanvragen maar ook betalingprocedures, boekhoudprocedures, procedures betreffende voorschotten, zekerheden en vorderingen. Deze procedures beschrijven in detail de te volgen werkwijze met de bijbehorende checklists, controles en verslagen. De gegevens over de bewijsstukken met betrekking tot de opdracht tot betaling, de boekingen, de behandeling van voorschotten en zekerheden zijn ten alle tijden beschikbaar.
ERKENNINGSCRITERIA
77
2.
Interne controle en certificatie
De interne controle omvat ten minste de volgende activiteiten: -- De technische diensten en gedelegeerde instanties die zijn belast met het verrichten van controles en de uitoefening van andere functies om een behoorlijke uitvoering van de verordeningen, richtsnoeren en procedures te garanderen. -- De aanzet geven tot systeemveranderingen om de controlesystemen in het algemeen te verbeteren. -- Het onderzoeken van de bij het betaalorgaan ingediende aanvragen en verzoeken, alsook andere gegevens die aanleiding geven tot een vermoeden van onregelmatigheden. De permanente monitoring maakt deel uit van de gewone, steeds terugkerende operationele activiteiten van het betaalorgaan. Op alle niveaus worden de dagelijkse werkzaamheden en controleactiviteiten van het betaalorgaan op permanente basis gemonitord om een voldoende gedetailleerd controlespoor te garanderen.
78
Overeenkomstig de internationale principes van behoorlijk bestuur bepaalt artikel 8, eerste paragraaf, punt c) iii), van Verordening (EG) nr. 1290/2005 van de Raad dat de directeur van het betaalorgaan voor elk ELGF-boekjaar een borgingsverklaring (DAS) moet indienen. Deze borgingsverklaring is het resultaat van een goede interne controle (en niet het gevolg van een externe doorlichting door een certificeringsorgaan). Wat de jaarrekening van 2011 betreft, is het door de Commissie verplichte model meer gedetailleerd en maakt het twee bijlagen verplicht: « Documenten en uitgevoerde activiteiten die aan de basis liggen van de borgingsverklaring » en « Analyse van de controlestatistieken », op basis van een vastgelegd model. In 2012 heeft de directeur-generaal net als de voorgaande jaren een borgingsverklaring zonder voorbehoud afgeleverd voor de ELGF-rekeningen 2011 enerzijds en voor de wettelijkheid van alle operaties die aanleiding geven tot financiering (of medefinanciering) door het ELGF anderzijds. Het certificeringsorgaan levert een advies over de borgingsverklaring van de directeur-generaal van het BIRB. Net als de voorgaande jaren heeft het certificeringsorgaan in 2012 geoordeeld dat de “borgingsverklaring 2011” (ELGF-rekeningen 2011) volledig in overeenstemming was met artikel 3 van Verordening (EG) nr. 885/2006 van de Commissie (richtsnoer nr. 4 van de Commissie), waarbij onderzocht werd of de verklaring overeenstemt met de besluiten van de eigen audit en of alle bewijstukken die de borgingsverklaring vergezellen, geldig zijn.
ERKENNINGSCRITERIA
3. Verordening
Dienst Interne Audit (EG)
nr.
885/2006
houdende
uitvoeringsbepalingen
van
verordening
(EG)
nr. 1290/2005 van de Raad met betrekking tot de erkenning van de betaalorganen en andere instanties en de goedkeuring van de rekeningen inzake het ELGF en het ELFPO, vormt de huidige reglementaire basis voor het bestaan van de dienst Interne Audit. Het bestaan en de goede werking van deze dienst is een van de voornaamste voorwaarden voor het verkrijgen en behouden van de erkenning als betaalorgaan. Deze verordening bevestigt en verduidelijkt de verplichtingen van een ELGF betaalorgaan inzake interne audit. De interne audit is een onafhankelijke evaluatiefunctie die binnen het BIRB werd gecreëerd om het internecontrolesysteem van de organisatie door te lichten en de doeltreffendheid ervan te evalueren. Het doel, de bevoegdheid en de verantwoordelijkheid van de Interne Audit werden gedefinieerd in een schriftelijk document, auditcharter genoemd. Het auditcharter bepaalt: -- de plaatst van de Interne Audit in de organisatie;
79
-- de omvang van de toegang tot gegevens, personen en lokalen; -- de scope van de audit. Volgens het charter moeten de activiteiten van de Interne Audit duidelijk gepland worden. Het basisdocument was het vijfjarenplan. Rekening houdend met de aankondiging van de regionalisatie van het BIRB en met de huidige en geplande evolutie van het gemeenschappelijk landbouwbeleid, heeft de dienst, na het einde van de uitvoering van het plan 2007-2011, gekozen voor een tweejarenplan 2012-2013. Het nieuwe tweejarenplan is een strategisch plan voor de hele auditcyclus. Alle activiteiten - degene die de meeste risico’s inhouden - moeten binnen deze nieuwe termijn van twee jaar worden gecontroleerd. Het interne controlesysteem dat geauditeerd moet worden, heeft betrekking op alle activiteiten: degene die rechtstreeks verband houden met de ELGF-uitgaven maar ook met andere maatregelen van het gemeenschappelijk landbouwbeleid en, sinds 2007, ook met de administratieve activiteiten van het BIRB. De Interne Audit bepaalt zelf hoe hij de controles verricht en beschrijft dit in een nomenclatuur van door te lichten activiteiten waarop een risicoanalyse wordt toegepast. De prioriteiten die daaruit voortvloeien, zijn opgenomen in het tweejarenplan, dat verder verdeeld wordt in jaarplannen. Het tweejarenplan of het jaarplan mag worden herzien in functie van de omstandigheden. Elke wijziging moet worden gemotiveerd.
ERKENNINGSCRITERIA
Het BIRB beschikt over een specifieke boordtabel van de Interne Audit waarmee de toepassing van de aanbevelingen van de auditdienst voor de opdrachten vanaf 2004 kan worden opgevolgd. Bij het opstellen van dit jaarverslag bedroeg de uitvoeringsgraad van de aanbevelingen 92%. Overzicht van de opdrachten van de Interne Audit voor het ELGF-boekjaar 2012 -- 2012/01 - Operationele audit inzake de conforme toepassing van Verordening (EG) nr. 952/2006 door het BIRB : controle van de suikerproductie – interne controle (ELGF-boekjaren 2011 en 2012) – Afgesloten op 19/12/2011; -- 2012/02 - Evaluatie van de interne controle van de dienst DS 4 (uitvoering van de controles ter plaatse, hoofdzakelijk in het kader van de uitgaven ten laste van ELGF) - Afgesloten op 7/03/2012; -- 2012/03 - Operationele audit inzake de kwaliteit van de documentatie betreffende de instructies op basis van boordtabel nr. 26 Instructies 2012 - Afgesloten op 24/07/2012; -- 2012/04 – Operationele audit inzake het beheer van de zekerheden – Interne controle – Testen op dossiers (boekjaar 2012) – Afgesloten op 04/04/2012;
80
-- 2012/05 - Interne audit inzake de kwaliteit van de IT-infrastructuur - Afgesloten op 08/08/2012; -- CIC 2012 en nieuwe boordtabellen nrs. 33 en 34 – Bijwerking beschrijvingen van de interne controle van 31/10/2008 – faciliterende rol (verlenen van advies); -- 2012/06 - Operationele audit inzake steun aan de bijenteelt (artikel 108 van de Verordeningen (EG) nr. 1234/2007 en (EG) nr. 917/2004 – programma 2010/2013 – programma’s 2011 en 2012) - Afgesloten op 20/12/2012.
4.
Infosec
De Europese Commissie heeft met Verordening (EG) nr. 465/2005 de voorwaarden voor de erkenning van de betaalorganen uitgebreid met maatregelen ter beveiliging van hun informatie en informatiesystemen. Deze maatregelen moeten beantwoorden aan een internationaal geldende norm. Voor de Belgische betaalorganen is de keuze gevallen op de ISO/IEC 17799-norm, intussen gewijzigd in 27002:2005-norm. Begin 2006 zette het BIRB een interne structuur op voor de organisatie en de coördinatie van zijn informatieveiligheid en werd een strategisch beleid ter zake uitgewerkt. Vervolgens werd een risicoanalyse uitgevoerd om de bedreigingen voor de informatie en informatiesystemen van het BIRB in kaart te brengen en om maatregelen te identificeren die de kloof tussen het bestaande en het vereiste beveiligingsniveau moeten helpen overbruggen. In de loop van 2007 werd een concreet veiligheidsbeleid uitgewerkt en vastgelegd in een veiligheidshandboek dat een aantal bestaande en nieuwe bepalingen bevat die in overeenstemming
ERKENNINGSCRITERIA
zijn met de vermelde ISO-norm. Deze bepalingen werden gebundeld tot 24 strategische beleidsnormen en 408 concrete maatregelen gericht op het personeel, de organisatie en derde partijen. Het handboek bevat tevens alle procedures en formulieren vereist voor de concrete uitvoering en follow-up van de genomen maatregelen. Gezien het BIRB sinds 1 januari 2008 moest voldoen aan de genoemde ISO-norm, werd een verantwoordelijke INFOSEC aangesteld. Teneinde de continuïteit van het veiligheidsbeleid te verzekeren worden de beleidsnormen en procedures vervat in het veiligheidshandboek driemaandelijks gecontroleerd en opgevolgd. Het resultaat van deze controle wordt gerapporteerd in de stuurgroep Evalpolsec (Security Policy Evaluation), die op basis van de resultaten en noodwendigheden de in aanmerking komende beleidsnormen en procedures bijstuurt en desnoods herziet. Tevens worden met het oog op sensibilisering via e-mail newsflashes verstuurd, die de principes van het Informatieveiligheidshandboek aan het personeel in herinnering brengen. Alle bovengenoemde maatregelen hebben er de voorbije jaren alsook in 2012 toe geleid dat het BIRB een zeer gunstig rapport heeft gekregen van de controlerende instantie ’Information systems Audit and Consulting J2P’.
5.
Strijd tegen de fraude
Als erkend betaalorgaan in het kader van de ELGF-uitgaven draagt het BIRB bij tot de correcte uitvoering van de opdrachten van het Europees bureau voor Fraudebestrijding (OLAF). Het BIRB doet dit in hoofdzaak overeenkomstig de bepalingen van Verordening nr. 1848/2006 van de Commissie van 14 december 2006 betreffende onregelmatigheden in het kader van de financiering van het gemeenschappelijk landbouwbeleid en bedragen die in dat kader onverschuldigd zijn betaald, alsmede de organisatie van een informatiesysteem op dit gebied en houdende intrekking van Verordening (EEG) nr. 595/91 van de Raad. Deze bijdrage vertaalt zich in praktische opdrachten. Zo moet het BIRB (in voorkomend geval) elk kwartaal meldingen doen aan OLAF, zij het na de goedkeuring door de werkgroep «Interdepartementale Commissie voor de coördinatie van de fraudebestrijding in de economische sectoren (ICCF) » (van de Interministeriële Economische Commissie). Deze instantie vormt een interfederaal overlegorgaan tussen de verschillende Belgische administraties die samenwerken met OLAF. De werkgroep is ook belast met het onderzoeken van maatregelen gericht op het bestrijden van de fraude. Ook het BIRB is hierin vertegenwoordigd.
ERKENNINGSCRITERIA
81
1. 2. 3. 4.
Coördinatie en communicatie Personeel Budget en financiën Informatie- en communicatietechnologieën (ICT) 5. Juridische zaken 6. Internationale samenwerkingsrelaties
ONDERSTEUNING
ONDERSTEUNING
1.
Coördinatie en communicatie
1.1. Coördinatie Adresbeheer Deze sectie beheert het adressenbestand van de firma’s in de IRIS-databank. In 2012 werden in totaal 280 nieuwe firma’s en organisaties in de IRIS-databank ingevoerd. Er werden ook 309 wijzigingen aangebracht in de firmagegevens van reeds bestaande firma’s. De controle en update van de firmagegevens gebeurt dagelijks door vergelijking met de databank van de Kruispuntbank voor Ondernemingen (KBO). Business Process Modelling (BPM) De sectie heeft gedurende de voorbije jaren de processen van de verschillende diensten met behulp van een specifiek softwareprogramma, Oracle Designer, in stroomschema’s omgezet. De modellen worden systematisch voorzien van een uitgeschreven procedure. In 2012 werden alle bestaande stroomschema’s van 40 beschreven processen omgezet naar een gebruiksvriendelijk PDF-bestand. Dit maakt het in de nabije toekomst mogelijk om deze processen op een eenvoudige manier te analyseren en te actualiseren. Archieven De sectie archiveert de afgesloten dossiers. In 2012 werden 4.274 dossiers gearchiveerd.
1.2. Communicatie 1.2.1.
Interne communicatie
Door de aard van zijn opdracht speelt de dienst Coördinatie en Communicatie een belangrijke rol in de interne communicatie van het BIRB. De dienst heeft in grote mate de werkzaamheden van het communicatieteam overgenomen. Hij bepaalt en geeft richting aan het internecommunicatiebeleid van het BIRB. Bedrijfsmagazine: de Gazette De elektronische nieuwsbrief van het BIRB bestaat sinds 2005. Deze richt zich tot alle personeelsleden en heeft als doel operationele en algemene informatie mee te delen op een coherente, aantrekkelijke en snelle manier.
ONDERSTEUNING
85
De rubrieken worden regelmatig aangepast om zo beter te voldoen aan de verwachtingen van het personeel en van de diensten. De elektronische verspreiding krijgt de voorkeur maar er wordt ook zo veel mogelijk een papieren versie ter beschikking gesteld. Elk nummer wordt nu ook per mail doorgestuurd naar de gepensioneerde personeelsleden die erom vragen en naar de tijdelijk gedetacheerde personeelsleden. De Gazette volgt de actualiteit van het BIRB. Daarom verschijnt ze niet op vaste tijdstippen. Toch wordt er gepoogd om 10 nummers per jaar te publiceren. Alle leden van het redactiecomité werken aan de Gazette naast hun andere opdrachten. In 2009 heeft de Gazette een screening door de FOD P&O en de ULB ondergaan. Daarna werden de inhoud en de vorm nog aangepast. In 2011 werd de lay-out verder aangepast door onze vrijwillige computergraficus. 2012 was een jaar van verandering in de organisatie van het redactiecomité en in de verspreiding van de nummers. In 2013 willen we ervoor zorgen dat de Gazette en IBIS, ons intranet, beter op
86
mekaar worden afgestemd. Intranet: IBIS Sinds 2005 hebben de personeelsleden toegang tot alle informatie betreffende het werk zelf (reglementering, dienstorders, enz.) en de meer algemene aspecten (zoals opleiding) via het intranet IBIS (Intranet BIRB Information System). Naar aanleiding van een aanbeveling van het PuMP-programma en het uitvoeren van een tevredenheidsenquête, werd er in 2010 nagedacht over een verbetering van het intranet met modernere technieken door hulpprogramma’s voor inhoudsbeheer (CMS – Content Management System) te gebruiken. In 2011 werd de wederopbouw van dit nieuwe intranet voltooid. Het is voor alle medewerkers beschikbaar sinds 1 januari 2012. Dit nieuwe intranet, dat werd onwikkeld met CMS Jahia, biedt bovenop de bestaande rubrieken ook de mogelijkheid bepaalde pagina’s te raadplegen op basis van de persoonlijke toegangsrechten. Daarnaast bevat het nieuwe intranet ook een zoekmotor, wat niet het geval was op het oude intranet, en vooral de mogelijkheid voor diensthoofden om zelf pagina’s te ontwikkelen over hun diensten.
ONDERSTEUNING
1.2.2.
Externe communicatie
Elektronisch loket In 2003 begon het BIRB met de ontwikkeling van de website www.birb.be, ook het elektronisch loket genoemd. De site bevat 3 verschillende delen: -- het internet dat voor iedereen toegankelijk is en verschillende documenten bevat, zoals brochures, jaarverslagen, enz. Het is in dit deel echter ook mogelijk de verschillende marktprijzen te raadplegen of contactpersonen per dienst te zoeken; -- het intranet, beveiligd en bijgevolg alleen toegankelijk voor bepaalde personeelsleden van het BIRB om documenten op te laden op het internetgedeelte; -- het extranet, eveneens beveiligd, toegankelijk voor bepaalde externe gebruikers, zoals organisaties die restituties aanvragen. In de loop van de jaren werden toepassingen toegevoegd en werd het extranet geleidelijk uitgebreid. In 2012 heeft het BIRB nieuwe toepassingen uitgewerkt, zowel voor de sector Gratis Verdeling, waardoor liefdadigheidsorganisaties bestelbons elektronisch kunnen invoeren, als voor de particuliere opslag van boter, waardoor firma’s de uitslag van goederen elektronisch kunnen melden. Deze toepassingen werden ontwikkeld na een testfase in 2011. Toen konden al sommige organisaties aansluiten op het extranet in het kader van de gratis verdeling aan de meest behoeftigen. Na een succesvolle testfase werd het oude extranet buiten gebruik gesteld. Daardoor moesten de firma’s die in het oude extranet geregistreerd waren, zich opnieuw registreren in het nieuwe extranet. Aanvragen om extranettoegang Door het beschikbaar maken van die nieuwe toepassingen op het nieuwe extranet, onder andere de bestelbons voor de gratis verdeling aan de meest behoeftigen, is het aantal aanvragen om een extranettoegang met 34% gestegen (van 117 aanvragen in 2011 naar 157 in 2012).
ONDERSTEUNING
87
Aanvragen om extranettoegang in 2012
120 100 80 60 40 20 0 2011
2012
Aanvaarde aanvragen en behandeld door de aanvrager
Aanvaarde aanvragen en nog niet behandeld door de aanvrager
Geweigerde aanvragen
Niet behandelde aanvragen
Sommige aanvragen werden door de aanvrager zelf niet ingediend. Twee aanvragen werden in 2012 geweigerd, één omdat de organisatie al een extranettoegang had aangevraagd en de
88
andere omdat de aanvrager enkel over informatie wou beschikken die op de site www.belpa.be beschikbaar is en waarvoor geen toegang op het BIRB extranet nodig is. Registratieaanvragen In 2012 hebben weinig firma’s zich bij het BIRB geregistreerd, voornamelijk omdat veel onder hen zich al de vorige jaren hadden geregistreerd. 35 firma’s hebben een registratieaanvraag ingediend maar 77% van die aanvragen werd geweigerd omdat de firma’s al geregistreerd waren. Registratieaanvragen in 2012
30 25 20 15 10 5 0 2011 Aanvaarde aanvragen
ONDERSTEUNING
2012 Geweigerde aanvragen
Niet behandelde aanvragen
Aantal gebruikers De toepassingen in het oude extranet waren vooral gericht op de begunstigden van restituties en op de statistieken over veevoeder. 211 gebruikers hadden toegang tot dit extranet. Sinds de invoering van de nieuwe toepassing en gezien de daling van het aantal restitutiedossiers hebben een aantal vroegere gebruikers ervoor gekozen om geen gebruik te maken van het nieuwe extranet. Een aantal nieuwe gebruikers daarentegen heeft zich geregistreerd als gevolg van de invoering van enkele nieuwe applicaties, met name in het kader van het steunprogramma aan de meest behoeftigen. In de nieuwe toepassing zijn er nu 371 gebruikers. Per taal Het aantal gebruikers is fors toegenomen maar ook het aantal gebruikers per taal verschilt naargelang de extranettoepassing. Gebruikers per taalrol
89
250 200 150 100 50 0 tot 2011 Frans
Nederlands
vanaf 2011
Publicatie van de begunstigden van ELGF- en ELFPO-fondsen In het internetgedeelte van het elektronisch loket is de lijst van begunstigden van de Europese landbouwsubsidies sinds 2002 gepubliceerd. Naar aanleiding van de publicatie van Verordening (EG) nr. 258/2008 heeft het BIRB een website ontwikkeld waar de gegevens met betrekking tot informatie over de begunstigden van het ELFPO en ELGF zijn gepubliceerd. De realisatie van deze internetsite werd uitgevoerd in nauwe
ONDERSTEUNING
samenwerking met de andere twee Belgische betaalorganen en met de FOD Economie. Deze internetsite is beschikbaar in het Engels en in de 3 nationale talen: www.belpa.be, www.opbel.be, www.belbo.be en www.belza.be. BelPA staat voor Belgian Paying Agencies. Een protocolakkoord tussen de verschillende betaalorganen werd ondertekend in 2009 en wordt herzien tijdens de jaarlijkse publicatie. De site wordt elk jaar eind april bijgewerkt. Indien nodig kunnen de gegevens ook op een ander ogenblik worden geüpdatet. Dit was het geval naar aanleiding van het arrest van 9 november 2010 uitgesproken door het Hof van Justitie van de Europese Unie in de zaak C-92/09 en C-93/09 Volcker en Schecke. Dit besluit verbiedt de lidstaten in bepaalde gevallen gegevens te publiceren met betrekking tot natuurlijke personen.
90
Landbouwbeurzen Om de verschillende deelnemers in de landbouwsector met wie het BIRB samenwerkt, te ontmoeten maar ook om het grote publiek over zijn activiteiten te informeren, was het BIRB in 2012 aanwezig op de Beurs voor landbouw, bosbouw en voedingsmiddelen te Libramont. Marktberichten In het kader van de regionalisering van de landbouw is het Belgisch Interventie- en Restitutiebureau sinds 1 april 2003 verantwoordelijk voor het doorsturen van de Belgische marktprijzen voor landbouwproducten aan de Europese Commissie. Die marktprijzen worden in onderling overleg door alle gewesten vastgesteld aan de hand van de marktprijzen op de producenten- en/of invoermarkten in de dierlijke en plantaardige sectoren. Deze prijzen kunnen ook geraadpleegd worden op onze site: www.birb.be. Publicatie van de marktberichten De dienst Coördinatie en Communicatie publiceert maandelijks een intern verslag, bestemd voor het bestendig comité. In het verslag ‘Marktberichten’ worden de marktprijzen voor de belangrijkste landbouwproducten weergegeven en de evolutie ervan besproken (zie ook hoofdstuk Missies Marktprijzen).
ONDERSTEUNING
Overzicht van de Belgische marktprijzen die door het BIRB behandeld worden. Product
Publicatie
Doorgestuurd
op website naar Europese BIRB
Commissie
JA
JA
NEE
JA
Levende runderen
JA
JA
Geslachte runderen
JA
JA
Geslachte kalveren
JA
JA
Geslachte varkens
JA
JA
Biggen
JA
JA
Eieren
XL, L, M en S (Kruishoutem)
JA
NEE
Pluimveevlees
Levend pluimvee – braadkip en
Dierlijke producten Zuivel
Boter, vollemelkpoeder, magermelkpoeder Butteroil, cheddar, mozzarella, verse magere kaas zonder additieven, rauwe melk, magermelkpoeder voor veevoeding
Rundvlees
Varkensvlees
Gemiddelde standaardprijs
NEE
JA
JA
NEE
NEE
JA
- Veiling VMV (groenten)
NEE
JA
- Veiling Haspengouw (fruit)
NEE
JA
JA
NEE
NEE
JA
NEE
JA
JA
JA
NEE
JA
NEE
JA
soepkip Bevroren braadkip Plantaardige producten Fruit en groenten
Producentenprijzen :
- Verbond Belgische Tuinbouwveilingen Invoerprijzen Bananen Granen
Brussel : broodtarwe, voedertarwe en voedergerst Antwerpen : broodtarwe, voedertarwe en voedergerst Brussel : triticale, voedermaïs
ONDERSTEUNING
91
2.
Personeel
Personeelsbestand Personeel op
31/12/2011
Verschillen
Totaal
S
C
Totaal
S
C
Totaal
34
4
38
37
4
41
+3
0
+3
Niveau B
15
2
17
15
1
16
0
-1
-1
Niveau C
69
9
78
66
7
73
-3
-2
-5
S
Niveau D Totaal EFT (1)
(1)
23
17
40
23
16
39
0
-1
-1
141
32
173
141
28
169
0
-4
-4
128,1
27,3
155,4
128,6
22,9
151,5
+0,5
-4,4
-3,9
Totaal eenheden (2)
C
31/12/2012
Niveau A
(1)
S = Statutairen, C = Contractuelen
(2)
EFT = Voltijds equivalent
Als instelling van openbaar nut (categorie B) is het BIRB onderworpen aan het federaal ambtenarenstatuut.
92
Het basisprincipe is de statutaire werving via het Selectiebureau van de Federale Overheid (SELOR). Uitzonderlijk kunnen personeelsleden in dienst genomen worden via een arbeidsovereenkomst. Dit gebeurt om een tijdelijk afwezig personeelslid te vervangen (loopbaanonderbreking, verminderde prestaties, opdrachten in het buitenland, …) of om specifieke of bijkomende taken uit te voeren (personeelsleden aangeworven als expert of als keuken- en onderhoudspersoneel). Aantal personeelsleden per niveau op 31/12/2012 80 60 40 20 0
Niveau A
Niveau B Statutairen
Niveau C
Niveau D
Contractuelen
Op 31 december 2012 telde het BIRB eenzelfde aantal statutaire personeelsleden en vier contractuele personeelsleden minder dan het jaar voordien.
ONDERSTEUNING
Zowel de federale overheid, de Europese Commissie als zijn klanten eisen een kwaliteitsvolle en efficiënte werking van het BIRB. Automatisering, aanpassing van de werkprocessen aan internationaal erkende normen op het vlak van de interne audit, de invoering van begrippen als beheerscontrole en informatieveiligheid in de werkomgeving maken dat het BIRB in toenemende mate nood heeft aan hoog opgeleid personeel en specialistische kennis. Hiertoe voert het BIRB een personeelsbeleid dat gericht is op: -- een upgrading van het personeelsniveau door vertrekkende ambtenaren van niveau C en D te vervangen door ambtenaren van niveau A en B op basis van specifieke functieprofielen; -- het ontwikkelen van de competenties van de ambtenaren door o.a. initiatieven zoals het
persoonlijk
ontwikkelingsplan,
de
gecertificeerde
opleidingen
en
diverse
andere
opleidingsinitiatieven; -- het starten van projecten voor de overdracht van kennis van oudere naar jongere ambtenaren.
Aantal personeelsleden per leeftijdscategorie en statuut op 31/12/2012
30 25 20 15 10 5 0
18 - 20
21 - 25
26 - 30
31 - 35
36 - 40
Statutairen
41 - 45
46 - 50
51 - 55
56 - 60
93
61 - 65
Contractuelen
Aantal personeelsleden per leeftijdscategorie en niveau op 31/12/2012
20 15 10 5 0
18 - 20 21 - 25 26 - 30 31 - 35 36 - 40 41 - 45 46 - 50 51 - 55 56 - 60 61 - 65 Niveau A
Niveau B
Niveau C
Niveau D
ONDERSTEUNING
Aantal personeelsleden per taalrol en niveau op 31/12/2012- statutairen 50 40 30 20 10 0
Niveau A
Niveau B Nederlandstaligen
Niveau C
Niveau D
Franstaligen
Aantal personeelsleden per taalrol en niveau op 31/12/2012 - contractuelen 10 8
94
6 4 2 0
Niveau A
Niveau B Nederlandstaligen
3.
Niveau C
Niveau D
Franstaligen
Budget en financiën
Om haar administratieve begroting in evenwicht te houden, beschikt het BIRB over een overheidstoelage, ingeschreven op de begroting van de toezichthoudende overheid op federaal niveau (FOD Economie) en over bepaalde eigen ontvangsten (opbrengst van enkele retributies en van beperkte beleggingen). De overheidstoelage is gelijk aan de geraamde uitgaven verminderd met de raming van de eigen ontvangsten en dient om de personeelsuitgaven (±85%) en de courante werkingskosten (±15%) te financieren. Dankzij een regelmatige controle van de uitgaven werd het boekjaar 2012 afgesloten met een batig exploitatiesaldo van 1.541.938,68 EUR. Een bepaald percentage van de exploitatiebonus wordt gestort in het reservefonds van het BIRB. Dit fonds wordt hoofdzakelijk gebruikt om de specifieke uitzonderlijke uitgaven te dekken die zijn goedgekeurd door de raad van bestuur (hoofdzakelijk investeringen in het gebouw en ICT).
ONDERSTEUNING
Administratieve begroting Begrotingsjaar Eigen ontvangsten Toelage van de federale overheid Totale ontvangsten Administratieve uitgaven Batig saldo van het begrotingsjaar
4.
2011 (EUR)
2012 (EUR)
73.048,45
8.808,55
13.306.776,20
13.721.499,39
13.379.824,65
13.730.307,94
- 12.840.280,28
- 12.188.369,26
+ 539.544,37
+ 1.541.938,68
Informatie- en communicatietechnologieën (ICT)
Inleiding
95
Ondanks de hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid en de mogelijke regionalisering van het BIRB, maakt de dienst DS6_ICT verder werk van de ontwikkeling van een vereenvoudigde en verbeterde computerinfrastructuur en een betere dienstverlening aan de gebruikers. Het jaar 2012 werd gekenmerkt door de invoering van het Stuurplan 2012-2013. De balans van het eerste jaar is mooi in evenwicht: alles wat gepland werd, werd ook uitgevoerd. De medewerkers van het BIRB kunnen nu ook op afstand werken (in het kader van het telewerk). In 2013 wordt verder werk gemaakt van de in 2012 vastgelegde doelstellingen en van de verdere stabilisatie van de computerinfrastructuur van het BIRB (nog 2-3 dossiers ter vervanging van materiaal). De voorbereiding voor de regionalisatie van het BIRB en uiteraard van zijn informaticatoepassingen zal in fases verlopen, gelijktijdig met de nakende hervorming van het GLB. Om de migratie vlotter te laten verlopen, werd een samenwerkingsprotocol ondertekend met het Waals Gewest. Hetzelfde gebeurt nu met het Vlaams Gewest voor de uitvoering van de opdrachten op ICT-vlak. Zo stelt het BIRB (met een maximum van 36 u/week) zijn ervaring en technische knowhow op ICT-vlak ter beschikking van de gewestelijke betaalorganen. Wat de externe medewerkers betreft die instaan voor het onderhoud van de vakgerichte toepassingen, werd eind 2012 beslist een overheidsopdracht in regie uit te schrijven voor de duur van 2 jaar (2 maal hernieuwbaar voor één jaar). Dit zou begin 2013 moeten leiden tot de aanwerving van 5 externe medewerkers.
ONDERSTEUNING
4.1. Evolutie van de ICT gedurende het jaar 2012 4.1.1.
Nieuwe versies IRIS-systeem en extranet GEL
Meerdere versies van het IRIS-systeem (Integrated Restitution and Intervention System), met name de versies IRIS 8.2.6, 8.3, 8.3.1, 8.4, 8.4.1, 8.5, 8.6, 8.6.1, 8.7, 8.8, 8.11 en 8.12, alsook van het elektronische loket (GEL en APEX: Guichet électronique – Elektronisch loket, oude versie en nieuwe versie onder APEX), met name de versies APEX 1.2.1, 1.2.2, 1.3, 1.3.1, 1.3.2, 1.3.3, 1.4, 1.5, 1.6, 1.6.1, 1.7, 1.8, 1.9, 1.10, 1.10.1, 1.11 en 1.12 werden in productie gebracht.
4.1.2.
Publicatie van begunstigden
Verordeningen (EG) nr. 1437/2007 van de Raad en (EG) nr. 259/2008 van de Commissie bepalen dat de begunstigden van financiële steun toegekend door het ELGF en het ELFPO moeten worden
96
bekendgemaakt via één enkele website in elke lidstaat. De drie Belgische betaalorganen (BIRB, Vlaamse Overheid, Service public de Wallonie) hebben afgesproken dat het BIRB zal instaan voor deze publicatie. De door het BIRB ontwikkelde website www.belpa.be (BELPA staat voor Belgian Paying Agencies) werd geüpdatet.
4.1.3.
“Service desk management” en dienstencatalogus
Sinds begin 2012 werkt de dienst Informatica op basis van een service management (gebaseerd op ITIL en goede praktijken inzake IT-beheer), dat ook rekening houdt met de auditaanbevelingen. Op middellange tot lange termijn zullen de procedures ( en de werkmethodes) eenvormig worden gemaakt en zullen de aspecten “kost-termijn-kwaliteit” nauwkeurig worden opgevolgd. Hierdoor is het mogelijk een vergelijking (en een kwaliteitsmeting) te maken tussen de prestaties van de dienst Informatica van het BIRB en de prestaties van een externe referentie (waarbij ook rekening wordt gehouden met de behoeften van het BIRB).
4.1.4.
Computerinfrastructuur – Printervloot
Begin 2012 werd de printervloot volledig herzien. Er werd een project opgestart waarbij de printervloot en het beheer ervan werd doorgelicht: -- om de verbruikskosten voor het maken van kopieën en andere afdrukken, te verlagen; -- om ons energie- en papierverbruik zo laag mogelijk te houden;
ONDERSTEUNING
-- om de nodige bestellingen uit te voeren met het oog op de rationalisering van onze printervloot.
Dankzij dit project kregen we niet alleen een globaal overzicht van alle gebruikte printers maar ook en vooral een beeld van het kostenplaatje en de impact op het milieu. Op basis van een extern advies kon het BIRB het beslissingsproces versnellen en ervoor zorgen dat de beslissing ook werd aanvaard door het personeel. Zo konden we aantonen dat meer dan 70% van onze printers ouder waren dan 5 jaar. Nieuwe printers hebben een grotere afdruksnelheid en een betere afdrukkwaliteit en maken ook gebruik van nieuwe technologieën. Ook het tonerverbruik bij nieuwe printers ligt lager. Naast de ontwikkeling van een uniform printbeleid (kopie en print op A4, zwart/wit, recto/verso) voor de hele printervloot, de invoering van een geïntegreerde fax op de multifunctionele kopieermachines en de ontwikkeling van een scanbeleid (Scan-to-folder, Scan-to-email), konden we het budget gebruikt voor printers, laten dalen met meer dan 50%. Op basis van de kaderovereenkomst ingevoerd door de FOD P&O, geldt het onderhoudscontract eveneens voor de aankoop van printers en kopieermachines. De premies van het contract omvatten het eigenlijke onderhoud, werkuren en verplaatsingen, wisselstukken, herstelling en het verbruik (van toner, enz.), met uitzondering van het papier. Het beheer van de printervloot verloopt automatisch (door het programma IPrint), maar menselijke tussenkomst is nog steeds mogelijk : -- 1ste lijn, de interne HelpDesk; -- 2de lijn, de support door de leverancier in het kader van een onderhoudscontract waarbij het verbruik is inbegrepen.
4.1.5.
Computerinfrastructuur – Verbinding met het netwerk FedMan
Sinds begin 2012 beschikken we ook over een verbinding met het netwerk FedMan III. Deze rechtstreekse verbinding met het federale “netwerk” zorgt voor een internetverbinding van 100 Mbits, wat meer dan nodig is.
4.1.6.
ICT-veiligheid
De ICT-audit die eind 2012 werd uitgevoerd en tot doel had de overeenstemming van het BIRB met de norm ISO/IEC 27002 : 2005 inzake de veiligheid van de informatiesystemen te evalueren,
ONDERSTEUNING
97
leverde zeer positieve resultaten op. De meeste processen inzake ISO/IEC 27002 : 2005 leveren nu betere prestaties op dankzij een betere afstemming van de normen en processen en het volgen van de aanbevelingen die tijdens de vorige certificeringen werden geformuleerd. Het beleid inzake informatieveiligheid werd afgestemd op het beleid inzake informatieveiligheid van de instellingen van de federale uitvoerende macht. Het BIRB is eveneens vertegenwoordigd in het Information Security Management Forum dat werd opgericht met de steun van FedICT. Daarnaast is het BIRB ook lid van ISACA, een internationale beroepsvereniging met als doelstelling het beheer van informaticasystemen te verbeteren.
5.
Juridische zaken
De juridische sectie van de dienst Coördinatie en Communicatie beheert de geschillen waarbij het BIRB betrokken is als eiser of verweerder zowel op burgerlijk als op strafrechtelijk vlak. In dit laatste verband fungeert de sectie als contactpersoon met de gerechtelijke autoriteiten. Gelet op de complexiteit van de geschillen wordt het BIRB in rechte vertegenwoordigd door vier
98
advocatenkantoren die een jarenlange ervaring in deze materies hebben. De procedures worden gevoerd voor alle mogelijke gerechtelijke instanties naargelang van de aard van de betwisting (gewone rechtbanken, Raad van State), de vervolgende instantie (burgerlijke rechtbanken, strafrechtbanken) of het karakter van het geschil (verzoek om een prejudiciële beslissing bij het Hof van Justitie van de Europese Unie). Einde 2012 beheerde de juridische sectie 51 dossiers die hangende waren bij de hoven en rechtbanken: 31 in het Nederlands en 20 in het Frans. Die dossiers worden behandeld door de 4 advocatenkantoren: Dauwe-Jannis te Dendermonde, De Moor te Brussel, Grégoire te Luik en Vervaeke te Antwerpen.
Aantal hangende dossiers van
Aantal hangende dossiers
2007 tot 2012
per taalrol op 31/12/2012
98
93
91
78 60
2007
2008
2009
ONDERSTEUNING
2010
2011
51
2012
Dossiers in het Frans 39%
Dossiers in het Nederlands 61%
Naast het beheer van de geschillen geeft de sectie advies aan de commerciële diensten over de interpretatie van reglementaire teksten met het oog op de uniforme toepassing ervan. De juridische sectie is belast met de toepassing in België van de Europese zwartelijstverordeningen (Verordeningen (EG) nr. 1469/95 en (EG) nr. 745/96) waarbij ten opzichte van marktdeelnemers die verdacht worden van onregelmatigheden, bewarende maatregelen kunnen worden genomen zoals verscherpte controle en blokkering van uitbetalingen. Voor een uniforme toepassing van het begrip ‘overmacht naar Europees recht’ wordt elke vraag om toepassing ervan voor advies aan de juridische sectie voorgelegd. In het kader van Richtlijn (EG) nr. 55/2008 beheert de juridische sectie eveneens dossiers met betrekking tot wederzijdse bijstand waarbij het BIRB optreedt als verzoekende of aangezochte autoriteit. Het betreft bijstand inzake invordering van openstaande schulden die voortvloeien uit restituties, interventies, landbouwheffingen, enz. waarvan de schuldenaars van het BIRB in een andere EU-lidstaat verblijven of waarvan de schuldenaars van een andere lidstaat in België verblijven. Ten slotte interpreteert de sectie op reglementair en wetgevingstechnisch vlak de noties openbaarheid van bestuur en motivering van de administratieve handelingen.
6.
Internationale samenwerking
6.1. Buitenlandse delegaties op bezoek bij het BIRB In oktober 2010 zijn drie medewerkers van TMO in Brussel geweest in het kader van het Taiexprogramma (Technical Assistance and Information Exchange) van de EU. Tijdens de meetings waren onze toelichtingen vooral toegespitst op de boekhoudkundige en financiële verplichtingen van een door de EU erkend betaalorgaan. 25 - 27 januari 2012: studiebezoek van een Servische delegatie betreffende de implementatie van de GMO voor melk en zuivelproducten. Dit bezoek werd georganiseerd door de Europese Commissie (dienst AGR IND/STUD), in samenwerking met SPW DGARNE en AWEX en is doorgegaan bij DGARNE in Namen. Op vraag van SPW DGARNE heeft het BIRB op 26 januari 2012 in Namen een presentatie gegeven aan de Servische delegatie betreffende het systeem van restituties en certificaten en het mechanisme van marktinterventie (openbare en particuliere opslag), in het bijzonder voor zuivelproducten.
ONDERSTEUNING
99
In 2012 zijn er ook drie medewerksters van het nieuw opgerichte Kroatische betaalorgaan, het PAAFRD (Paying Agency for Agriculture, Fisheries and Rural Development), in Brussel geweest, eveneens in het kader van het Taiex-programma van de EU. Tijdens de meetings waren onze toelichtingen vooral toegespitst op alle aspecten van de openbare opslag en op de toepassing van Verordening (EG) nr. 884/2006.
6.2. Het BIRB op bezoek naar het buitenland In oktober 2009 zijn twee kaderleden van het BIRB naar Ankara bij TMO (een Turkse overheidsdienst die zich bezighoudt met het regelen van de interne graanmarkt) geweest in het kader van het Taiex-programma van de EU. Hun toelichtingen waren tijdens de meetings voornamelijk gericht op de algemene verplichtingen waaraan een door de EU erkend betaalorgaan moet voldoen in het kader van het GLB en meer bepaald in de sector van de granen. In augustus 2012 werd het BIRB uitgenodigd door FranceAgriMer om de volgende onderwerpen te bespreken en om samen te werken rond deze onderwerpen:
100
-- dynamiseren van de verschillende landbouwfilières; -- ICT-governance; -- ondersteuning van de markten (openbare interventie enz.).
19 augustus 2012: studiebezoek bij de Unité des Programmes sociaux - Aide aux plus démunis (Eenheid Sociale programma’s - Steun aan de meest behoeftigen) van FranceAgriMer Dit bezoek werd georganiseerd door FranceAgriMer en het BIRB en vond plaats bij FranceAgriMer in Montreuil-sous-Bois. De bedoeling van dit bezoek was een uitwisseling van Belgische en Franse ervaringen inzake het beheer van het Europees programma voor voedselhulp aan de meest behoeftigen (Verordening (EU) nr. 807/2010). Deze uitwisseling van best practices werd gevolgd door een bezoek aan een organisatie die goederen onder de meest behoeftigen verdeelt (Secours populaire français).
ONDERSTEUNING
101
ONDERSTEUNING
1. Bijlagen 2. Persbericht
BIJLAGEN
BIJLAGEN
6
Verwerkte groenten en fruit
verordeningen
59
6
Groenten & fruit (look)
Aantal verschillende
4
13
11
15
9
NBI
Zuivelproducten
Eieren
Pluimvee
Varkensvlees
18
5
Rundvlees
8
Olijfolie
16
4
16
8
14
Aantal
Ethylalcohol
Suiker + isoglucose
Hennep
Rijst
Derivaten (granen)
Basisgranen
Sector
Verordeningen
376/2008 - 1301/2006 - 282/2012 – 1182/71 - 1006/2011 - 341/2007
376/2008 - 282/2012 - 1182/71 - 578/2010
479/2010 – 2535/2001 - 1187/2009 - 619/2008 - 789/2011
376/2008 - 1301/2006 - 2298/2001 – 282/2012 - 1182/71 - 612/2009 - 1334/2011 - 1006/2011
1108/2011 – 1178/2010 - 539/2007
376/2008 - 1301/2006 - 2298/2001 - 282/2012 - 1182/71 – 612/2009 - 1334/2011 - 1006/2011
1108/2011 - 90/2011 – 616/2007 - 1385/2007 - 533/2007 - 536/2007 - 1384/2007
376/2008 - 1301/2006 - 2298/2001 –282/2012 - 1182/71 - 612/2009 - 1334/2011 - 1006/2011
1518/2003
376/2008 - 1301/2006 - 2298/2001 – 282/2012 - 1182/71 - 612/2009 - 1108/2011 - 442/2009
610/2009 - 748/2008
1108/2011 – 382/2008 - 810/2008 - 431/2008 - 412/2008 - 1223/2012 - 2092/2004 – 1255/2010
376/2008 - 1301/2006 - 2298/2001 - 282/2012 – 1182/71 - 612/2009 - 1253/2012 - 1006/2011
376/2008 - 1301/2006 - 282/2012 - 1182/71 - 1006/2011 - 1979/2006
376/2008 - 282/2012 - 1182/71 - 1006/2011 - 2336/2003
376/2008 - 1301/2006 - 282/2012 – 1182/71 - 1006/2011 - 1108/2011 - 1345/2005 - 1918/2006
1006/2011 - 1108/2011 - 394/2012 - 951/2006 - 828/2009 – 891/2009 – 380/2011 - 395/2012
376/2008 - 1301/2006 - 1234/2007 –2298/2001 - 282/2012 - 1182/71 –612/2009 - 1334/2011
376/2008 - 1234/2007 - 1006/2011 - 507/2008
480/2012
1006/2011 - 1108/2011 - 1342/2003 - 972/2006 - 1273/2011 - 1274/2009 - 1964/2006 -
376/2008 - 1301/2006 - 1234/2007 – 2298/2001 - 282/2012 - 1182/71 – 612/2009 - 1334/2011
376/2008 - 2298/2001 - 282/2012 – 1182/71 - 612/2009 - 1334/2011- 1006/2011 - 1342/2003
2305/2003 - 1067/2008 - 969/2006 - 642/2010 - 1108/2011 - 1342/2003
376/2008 - 1301/2006 - 2298/2001 – 282/2012 - 1182/71 - 612/2009 – 1334/2011- 1006/2011
Bijlage 1 : Overzicht van de verordeningen betreffende de certificaten
1. Bijlagen
105
BIJLAGEN
BIJLAGEN invoer invoer invoer invoer invoer
4
6
2
4
1
5
1
Verwerkte groenten
en fruit
Ethylalcohol
invoer
invoer
in- en uitvoer
1
isoglucose
Olijfolie
uitvoer
1
Suiker en
algemeen sectoraal
invoer in- en uitvoer
1
sectoraal
horizontaal
sectoraal
horizontaal
sectoraal
horizontaal
sectoraal
sectoraal
sectoraal
horizontaal
sectoraal horizontaal
invoer invoer
5
horizontaal algemeen sectoraal
3
in- en uitvoer
10
algemeen sectoraal
in- en uitvoer
in- en uitvoer
1
horizontaal
sectoraal
algemeen sectoraal
horizontaal
aantal contingenten
Soort verordening +
1
invoer in- en uitvoer
4
7
in- en uitvoer
in- en uitvoer
Invoer of uitvoer
1
9
verordeningen
Aantal
10
Hennep
Rijst
Derivaten (granen)
Basisgranen
Sector
1
-
-
-
1
-
22
-
-
-
-
-
23
-
-
-
-
6
-
-
neen
ja
ja
ja
ja
ja
ja
ja
ja
ja
ja
ja
ja
ja
ja
ja
ja
ja
ja
ja
2011
ja
-
ja
-
ja
-
ja
ja
ja
-
neen
-
ja
ja
-
ja
-
ja
ja
-
(mededelingen)
Verplichtingen t.ov Commissie
In Belgie gebruikt in
Bijlage 2: Overzicht van de verordeningen betreffende de certificaten (vervolg)
106 Aantal
1
-
52
-
81
-
503
64
116
-
-
-
402
480
-
-
-
512
480
-
op jaarbasis
mededelingen
verordeningen
verschillende
Aantal
59
sectoraal
horizontaal
sectoraal
horizontaal
algemeen sectoraal
sectoraal
sectoraal
horizontaal
sectoraal
sectoraal
horizontaal
sectoraal
sectoraal
horizontaal
sectoraal
sectoraal
horizontaal
sectoraal
sectoraal
horizontaal
Totaal aantal contingenten
invoer
1
(look)
uitvoer (restitutie)
1 invoer
uitvoer (restitutie)
3
5
invoer
uitvoer in- en uitvoer
in- en uitvoer
8
3
1
invoer
1
1
uitvoer
1
invoer in- en uitvoer
9
9
1
5
uitvoer in- en uitvoer
1
uitvoer
invoer
7
1
invoer in- en uitvoer
9
uitvoer
1
Groenten en fruit
NBI
Zuivelproducten
Eieren
Pluimvee
Varkensvlees
Rundvlees
in- en uitvoer
9
107
BIJLAGEN
ja ja ja ja ja
25 1
ja
-
ja
-
-
ja
ja
-
ja
ja
ja
op jaarbasis
Totaal aantal mededelingen
ja
-
128
ja
-
ja
ja ja
-
ja ja
21
3
-
ja
-
ja
ja
-
ja
3
-
ja
ja
ja
-
ja
ja
22
ja
-
ja
-
-
-
ja
-
3.994
100
-
72
-
-
102
20
-
33
64
-
224
64
-
64
33
-
211
316
-
BIJLAGEN 18 11
Gevogelte
Eieren
Totaal
496
22
9
Siroop
Bestanddelen NBI
9
Suiker
190
36
Varkensvlees
Melk en zuivelproducten
71
130
Nomenclatuur V
Rundvlees
Granen en rijst
Sector
144
0
0
0
55
0
9
25
45
10
restitutie
Geen
349
22
9
9
135
11
6
11
26
120
0 of -
Restitutie
3
0
0
0
0
0
3
0
0
0
Restitutie > 0
Verordeningen
18 verordeningen
1202/12
1657/06 - 951/08 - 1061/11 -
948/08
947/08
1055/11
1199/12
962/12
342/12
859/12
1555/2007
1132/2007-1374/2007-314/2005-
1129/2007-1130/2007-1131/2007-
Bijlage 3 : Overzicht van de verordeningen die de restitutievoeten bepalen op 31 december 2012
108
BIJLAGEN
BIRB
Régions
ALV
DG03
SPW
DG03
SPW
BIRB
BIRB
BIRB
BE
BIRB
ALV
BE
BIRB
Uitvoerder
SPW
Organisator
30-03-12
19-09-12
19-09-12
18-06-03
30-07-10
19-09-12
26-12-12
Getekend
13-03-12
01-10-12
01-01-13
16-10-02
01-08-10
01-01-13
01-01-013
Effectief
Datum
Bijlage 4: Samenwerkingsovereenkomsten Naam document
- versie 4 van 30-03-2012
voor operationele programma's G.M.O. groenten en fruit: lastenboek voor het BIRB
Gedelegeerde taken / controles in functie van de behandeling van betalingsaanvragen
support à la gouvernance informatique donné par le BIRB au SPW
Accord conclu entre le BIRB et le Service Public de Wallonie (SPW) concernant le
support à l'audit interne donné par le BIRB au SPW
Accord conclu entre le BIRB et le Service public de Wallonie (SPW) concernant le
compétences régionalisées dans le domaine de l'Agriculture et de la Pêche
la Région wallonne et la Région de Bruxelles-Capitale concernant l'exercice des
Accord de coopération du 18 juin 2003 entre l'Etat fédéral, la Région flamande,
Landbouw en Visserij
tot de uitoefening van de geregionaliseerde bevoegdheden op het gebied van
Gewest, het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest met betrekking
Samenwerkingsakkoord van 18 juni 2003 tussen de Federale Staat, het Vlaamse
Commission européenne
prix dans les secteurs des produits végétaux et animaux et leur transmission à la
Protocole de coopération entre le BIRB et les Régions en relation avec la fixation des
overmaking van deze marktprijzen aan de Europese Commissie
de vaststelling van de marktprijzen in de plantaardige en dierlijke sectoren, en
Samenwerkingsprotocol tussen het BIRB en de Gewesten met betrekking tot
waabij het BIRB IT-governance verleent aan de ALV (Project)
Overeenkomst afgesloten tussen het BIRB en de Vlaamse overheidsdienst (ALV)
Convention d'expert BIRB/SPW matières agwwricoles
109
BIJLAGEN
Douane
BIRB
SPW
ALV
RW
BIRB
BIRB
BIRB
SPW
ALV
BIRB
Gebouwen
Regie der
BIRB
RBC
BIRB
ALV
20-04-2011
28-04-06
08-10-07
28-09-10
04-10-10
22-08-11
01-10-11
2011
20-04-
01-01-06
08-10-07
01-01-10
01-01-10
22-08-11
01-10-11
BelPa - 2011
2200/96
commune des marchés dans le secteur des fruits et légumes Règlement (CE) n°
Protocole de coopération entre l'Etat fédéral et les Régions concernant l'organisation
(EG) nr. 2200/96
gemeenschappelijke ordening der markten in de sector groenten en fruit Verordening
Samenwerkingsakkoord tussen de Federale Staat en de Gewesten inzake de
garantie, en abrégé FEAGA
dans le cadre de l'exécution des dépenses à charge du Fonds européen agricole de
Accord de coopération entre le BIRB et l'Administration des Douanes et Accises
Landbouwgarantiefonds, afgekort ELGF
Accijnzen in het kader van de uitvoering van de uigaven ten laste van het Europees
Samenwerkingsakkoord tussen het BIRB en de Administratie der Douane en
à partir du 01/01/2010
distribution gratuite des fruits et légumes inscrite dans les programmes opérationnels
des organisations caritatives et institutions et du contrôle dans le cadre de la
Protocole entre la Région Wallonne et le BIRB concernant la délégation de l'agrément
opérationnels à partir du 01/01/2010
cadre de la distribution gratuite des fruits et légumes inscrite dans les programmes
de l'agrément des organisations caritatives et institutions et du contrôle dans le
Protocole entre la Région de Bruxelles-Capitale et le BIRB concernant la délégation
ascenseurs électriques situés au bâtiment 82 rue de Trèves à 1040 Bruxelles
Entre le BIRB et la Régie des Bâtiments en ce qui concerne le remplacement de 2
Programma's groenten en fruit vanaf 1 oktober 2011
delegatie van de controle op de uitgaven en acties opgenomen in de Operationele
Protocol tussen het Agentschap voor Landbouw en Visserij en het BIRB inzake de
110
BIRB
BIRB
BIRB
BIRB
AFSCA
FAVV
AFSCA
FAVV
AFSCA
FAVV
AFSCA
FAVV
12-12-12
01-08-11
06-09-12
16-09-05
-
01-08-11
06-09-12
15-10-05
Circulaire sectorielle - Restitutions à l'exportation des viandes de gros bovins males
mannelijke runderen
Sectorale rondzendbrief - Restituties voor de uitvoer van vlees van volwassen
01/08/2011)
particulières lors de l'exportation de viande provenant de gros bovins mâles (version
des Règlements (CE) n° 433/2007 et 1359/2007 relatifs à l'octroi de restitutions
Cahier des charges des contrôles à effectuer pour le BIRB dans le cadre de l'application
01/08/2011)
bij de uitvoer van rundvlees afkomstig van volwassen mannelijke runderen (versie
Nr. 433/2007 en 1359/2007 betreffende de toekenning van bijzondere restituties
Lastenboek voor het BIRB uit te voeren controles in het kader van Verordeningen (EG)
(bien-être) (version 2012)
de l'application du règlement (CE) n°817/2010 lors de l'exportation de bovins vivants
Cahier des charges, des contrôles particuliers à effectuer pour le BIRB dans le cadre
nr. 817/2010 bij de uitvoer van levende runderen (WELZIJN) (versie 2012)
Lastenboek voor het BIRB uit te voeren controles in het kader van Verordening (EG)
d'Orientation et de Garantie agricole, section Garantie
alimentaire dans le cadre de l'exécution des dépenses à charge du Fonds européen
relatif aux contrôles effectués par l'Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne
Protocole entre le BIRB l'Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
Garantiefonds voor de Landbouw
de uitgaven ten laste van de afdeling Garantie van het Europees Oriëntatie- en
Veiligheid van de voedselketen worden verricht in het kader van de uitvoering van
Voedselketen betreffende controles die door het Federaal Agentschap voor de
Protocol tussen het BIRB en het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de
111
BIJLAGEN
BIRB
FAVV
21-12-12
-
BIJLAGEN (bien-être)
Circulaire sectorielle - Restitutions à l'exportation pour les bovins vivants
(welzijn)
Sectorale rondzendbrief - Restituties voor de uitvoer van levende runderen
112
Bijlage 5 : Conferenties van betaalorganen van de Europese Unie Conferentie van de directeurs van de EU-betaalorganen Cyprus
Paphos
11-13 / 09 / 2012
Denemarken
Horsens
19-21 / 06 / 2012
Polen
Sopot
21-23 / 09 / 2011
Hongarije
Herceghalom
18-20 / 05 / 2011
België
Namen
27-29 / 10 / 2010
Spanje
Oviedo
28-30 / 04 / 2010
Zweden
Visby
05-07 / 10 / 2009
Tsjechië
Praag
22-24 / 04 / 2009
Frankrijk
Bordeaux
29-31 / 10 / 2008
Slovenië
Ljubljana
28-31 / 05 / 2008
Portugal
Lissabon
10-12 / 10 / 2007
Duitsland
Potsdam
25-27 / 05 / 2007
Conferentie van de directeurs van de EU-betaalorganen en van de coördinatieorganen (DAS) België
Brussel
15 / 11 / 2012
België
Brussel
16 / 11 / 2011
België
Brussel
24 / 11 / 2010
België
Brussel
17 / 11 / 2009
België
Brussel
11 / 12 / 2008
België
Brussel
04 / 12 / 2007
113
’Panta Rhei’ Conferentie van de ICT-directeurs van de EU-betaalorganen Slowakije
Bratislava
10-12 / 10 / 2012
Litouwen
Vilnius
02-04 / 05 / 2012
Malta
Malta
19-21 / 10 / 2011
Estland
Tartu
27-29 / 04 / 2011
België
Gent
06-08 / 10 / 2010
Portugal
Porto
19-21 / 05 / 2010
Roemenië
Brasnov
20-22 / 10 / 2009
Schotland
Edinburgh
25-27 / 03 / 2009
Nederland
Amsterdam
10-12 / 11 / 2008
Hongarije
Visegrad
14-16 / 05 / 2008
Mallorca
Palma
24-26 / 10 / 2007
Cyprus
Paphos
09-11 / 05 / 2007
BIJLAGEN
2.
Persbericht
2.1. Persbericht CPB1201 - 16 juli 2012
Het BIRB publiceert zijn jaarverslag 2011. Uitdagingen 2011 werden tot een goed einde gebracht dankzij de nieuwe organisatie van de diensten. Contactpersoon: Catherine Messiaen (FR) (tel. : + 32 2 287 24 13) Het BIRB, een instelling onder toezicht van de federale minister van Landbouw Sabine Laruelle, zal zijn jaarverslag 2011 bekendmaken tijdens de landbouwbeurs van Libramont die doorgaat van 27 tot 30 juli 2012 in het nieuwe Libramont Exhibition & Congress. Het BIRB legt in zijn jaarverslag 2011 de klemtoon op de reorganisatie van de diensten die nu
114
beter afgestemd zijn op de commerciële opdrachten van het BIRB (certificaten en restituties en interventie) maar ook op de controleopdrachten, zonder daarbij de ondersteunende diensten te vergeten. In 2011 kreeg de Belgische landbouwsector af te rekenen met twee crisissen. Het BIRB heeft deze crisissen deskundig aangepakt. Eerst heeft de Europese Commissie in februari beslist een beroep te doen op de particuliere opslag van varkensvlees. Het BIRB heeft ingestaan voor de opslag van 2.447 ton vlees voor een bedrag aan communautaire steun van meer dan 1 miljoen euro. Vervolgens werden als gevolg van de besmetting met de EHEC-bacterie » (Enterohemorragische Escherichia coli) groenten, met name tomaten en komkommers, in de veilingen uit de markt genomen onder toezicht van het BIRB. Ten slotte werden, naar aanleiding van een voorstel van mevrouw de minister Sabine Laruelle, de retributies voor de administratieve behandeling van bepaalde dossiers opgeschort voor de periode van één jaar met ingang van 1 januari 2011 en later definitief opgeheven. De opschorting en latere afschaffing waren nodig omwille van de sterke daling van het aantal afgegeven certificaten en van de interventie in het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid van de Europese Unie. Het gaat dus ook om een administratieve vereenvoudiging. Dankzij deze vermindering in de administratieve kosten worden de marktdeelnemers van de voedingindustrie die de diensten van het BIRB gebruiken, niet benadeeld ten opzichte van de andere marktdeelnemers van de
BIJLAGEN
Europese Unie. Dit houdt concreet in dat geen enkele bijdrage meer zal gevraagd worden voor de behandeling van administratieve dossiers. Zoals steeds zal het BIRB van 27 tot 30 juli 2012 aanwezig zijn op de federale stand in het nieuwe Libramont Exhibition & Congress op de Landbouwbeurs van Libramont.
115
BIJLAGEN
116
BIRB
COLOFON Belgisch Interventie- en Restitutiebureau Deze publicatie is een uitgave van de federale overheid, het Belgisch Interventie- en Restitutiebureau, BTW-nummer: BE 0202.819.476. Verantwoordelijke uitgever Ir. B. Hennuy, wnd. directeur-generaal Coördinatie en eindredactie Guido Mussche Petra D’Hoker Vertaling Laurence Bauduin
117
Bart Merckaert Druk Drukkerij Schaubroeck, Nazareth Beeldmateriaal Belgisch Interventie- en Restitutiebureau, Brussel VLAM, Brussel Met dank aan alle collega’s die aan dit jaarverslag meegewerkt hebben. Het jaarverslag is vrij te downloaden van de website: www.birb.be Of kan gratis besteld worden bij: Belgisch Interventie- en Restitutiebureau Tanja Hendrickx Tierstraat 82 1040 Brussel Tel. 02 287 25 32 Fax 02 230 25 33
[email protected]
BIRB
