Jaarverslag

Jaarverslag 2014-2015

voor jongeren voor ouders/verzorgers voor scholen

VOORWOORD

Jaarverslag Regionaal Bureau Leerplicht

Utrecht Noordwest 2014-2015

CONSULENT AAN HET WOORD

“De best passende oplossing bewerkstelligen voor de jongere” “Volgens mij draait de toekomst van het

Voorwoord: Samenwerking succesvol! Vanaf 2013 hebben wij een pilot gedraaid voor de regionale samenwerking met leerplicht en de RMC-functie met de gemeenten De Ronde Venen, Montfoort, Oudewater, Stichtse Vecht en Woerden. Deze jaren zijn succesvol geweest. Na 1 januari gaan wij, als alle besluitvorming achter de rug is, de pilot voortzetten in een reguliere samenwerking met Woerden als centrumgemeente. In de pilotperiode hebben we gezien dat samenwerking loont. Er staat een stevige organisatie die er voor zorgt dat de jongeren op school blijven of terug geleid worden naar school. We zien in het afgelopen jaar onder andere dat het aantal thuiszitters afneemt. Een mogelijk resultaat van de goede samenwerkingsafspraken

met het onderwijs. Het tegenovergestelde gebeurde met het aantal meldingen van ziekteverzuim. We zien een toename hiervan de afgelopen periode, met name bij 18+. Deze stijging zal voor volgend jaar een belangrijk aandachtspunt zijn. Daarnaast is ook het aantal vrijstellingen gestegen. Een kritische houding naar het toekennen van vrijstellingen en het betrekken van het onderwijs (samenwerkingsverband) hierbij wordt een nieuwe opdracht voor de komende periode. De kerntaak van het RBL is gericht op het terugdringen van verzuim en schooluitval van leerlingen. Daarbij is signalering en preventie in samenwerking met sociale wijkteams van de afzonderlijke gemeenten de belangrijkste opgave,

naast handhaving. De samenwerking met de sociale wijkteams staat nog in de beginfase, maar de eerste stappen zijn gezet in de kennismaking en het leren van elkaars werkterrein. Volgend jaar zal hieraan nog meer invulling worden gegeven zodat partijen elkaar op de juiste manier versterken in hun aanpak om er voor te zorgen dat jongeren hun schoolloopbaan af kunnen ronden en zodoende een zo goed mogelijke start kunnen maken op de arbeidsmarkt. Samen zorgen wij voor goede ontwikkelingskansen voor jongeren! Pieter de Groene, Wethouder Onderwijs gemeente Stichtse Vecht

doordat onze direct leidinggevende op de hoogte

Regionaal Bureau Leerplicht om samenwerking.

is van leerplicht en RMC overstijgende zaken op

Samenwerking met elkaar, met de scholen, met

regionaal gebied, zijn wij ook beter ingelicht. Zo

onze ketenpartners en met de anderen partijen

kunnen wij als Regionaal Bureau Leerplicht een zo

binnen het sociaal domein. Elkaar informeren,

uniform mogelijke aanpak creëren voor de hele regio

scherp houden, respect hebben voor elkaars

waarvoor wij werken.“

expertise, meebewegen als de situatie daarom vraagt en streng zijn als het nodig is. En daarbij

Een leerplichtconsulent van het

moet we altijd ons gezamenlijke doel voor

Regionaal Bureau Leerplicht

ogen houden: de best passende oplossing bewerkstelligen voor de jongere. En tegelijk ligt daar ook de grootste uitdaging. Zowel voor mij persoonlijk als ook voor ons als Regionaal Bureau Leerplicht. Lukt het ons om, met het oog op de nieuwe regels rond passend onderwijs en de nieuwe wet op de hulpverlening, voor jongeren de best passende hulpverlening en onderwijsplek

Visie en missie

te vinden? Worden de lijnen echt korter? Weten zorgcoördinatoren op scholen bij wie ze moeten zijn?

In het werkgebied Utrecht Noordwest (De Ronde Venen, Montfoort, Oudewater, Stichtse Vecht en Woerden) wordt de Leerplichtwet en de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie uitgevoerd door het Regionaal Bureau Leerplicht Utrecht Noordwest (RBL UNW). Dit jaarverslag geeft u als lezer een beeld van onze activiteiten en geeft daarmee ook inzicht in de cijfers van het schooljaar 20145-2015.

Is het voor ouders echt duidelijk wat de gemeente voor hen kan betekenen als ze zorgen hebben over hun kinderen? En, hoe gaan wij als professionals er voor zorgen dat zorgmijders geen misbruik maken van de nieuwe regelingen, en partijen tegen elkaar

In onze aanpak werken wij vanuit een eerder vastgestelde visie: Elke jongere staat centraal. Op basis van onze wettelijke taakuitvoering streven wij ernaar dat elke jongere een startkwalificatie haalt waarmee hij of zij volwaardig kan participeren in onze samenleving. Wij gaan daarbij uit van maatwerk. Wij zoeken naar een passende oplossing voor elke jongere, afgestemd op zijn of haar persoonlijke talenten en situatie. Hierbij werken wij samen met de jongere

2

zelf en met zijn of haar directe omgeving: het gezin, de school, de hulpverlening en eventuele andere betrokken partijen. In onze aanpak hanteren wij onderstaande kernwaarden: • Wij werken vanuit de overtuiging dat alle jongeren recht hebben op onderwijs; • Wij richten ons op het voorkomen en bestrijden van schoolverzuim, schooluitval en voortijdig schoolverlaten • Wij zoeken actief contact met jongeren

en gaan in gesprek met hen; • Wij maken als professionele partner vanuit onze wettelijke taak verbinding met het onderwijs en andere partners in het sociaal domein en werken met hen samen om een toekomstperspectief voor jongeren te helpen realiseren; • Wij werken dichtbij en dienstverlenend

weten uit te spelen? Een flinke uitdaging voor ons team de komende periode. Daarom ben ik blij met het samenvoegen van de verschillende kleinere bureaus Leerplicht. Een groter team heeft echt voordelen, en niet alleen in het

In onze missie willen wij het recht op onderwijs waarborgen van alle jongeren in de leeftijd van 5 tot 23 jaar. Elke jongere telt!

opvangen van elkaars afwezigheid. De Dag van de Leerplicht, die in het voorjaar wordt georganiseerd, kunnen we nu bijvoorbeeld regionaal inzetten. En,

3


Sluitende registratie Om te komen tot een goede uitvoering van de kerntaken, terugdringen van verzuim en voorkomen van vroegtijdig schoolverlaten, is een sluitende administratie van het RBL een absolute voorwaarde. Met behulp van een leerlingvolgsysteem verwerkt de

leerlingenadministratie dagelijks gegevens met betrekking tot verzuim, vrijstellingen en processen verbaal. Het systeem heeft een koppeling met de Dienst Onderwijs Uitvoering (DUO), waar scholen het verzuim melden.

Ter vergelijking zijn de cijfers van het schooljaar 2013-2014 toegevoegd. We zien hierbij een toename van 12% in het schooljaar 2014-2015. Het aantal casussen bedroeg in het afgelopen schooljaar 1.978 casussen.



“Ik kan, als leerplichtconsulent, echt iets voor mensen betekenen” “Veel mensen hebben een vertekend beeld van

Totaal aantal leerplichtige leerlingen in het werkgebied van het RBL UNW Schooljaar 2013-2014

Schooljaar 2014-2015

30.271 leerlingen

29.812 leerlingen

ons mooie beroep. Die zien ons als handhavers bij gezinnen die de kinderen een dagje eerder van school houden om op vakantie te kunnen voor de rest van Nederland vertrekt. Maar zo gaan wij helemaal niet te werk.

Aantal casussen per schooljaar Schooljaar 2013-2014

Schooljaar 2014-2015

1.778 casussen (100%)

1.988 casussen (112%)

Aantal casussen per soort verzuim in het schooljaar 2014-2015

Relatief verzuim Absoluut verzuim (*) Informatie / bemiddeling / advies Vrijstelling en verlof (**) Totaal

1.101 158 648 81 1.988

*) De leerlingenadministratie behandelt jaarlijks vele casussen absoluut verzuim; in het schooljaar 2014-2015 werden daar 158 casussen van geregistreerd. Daarvan konden 48 casussen niet administratief worden verwerkt en werden deze opgepakt door een leerplichtconsulent. **) Het aantal vrijstellingen is gestegen ten opzichte van het schooljaar 2013-2014 van 50 naar 61 leerlingen. Dit wordt met name veroorzaakt door een toename in het aantal leerlingen dat in het buitenland onderwijs volgt. Daarnaast zijn er in schooljaar 2014-2015 een 20-tal gedoogbeschikkingen verleend.

Mijn keuze om als leerplichtambtenaar te gaan werken was eigenlijk heel logisch. Tijdens mijn studie psychologie realiseerde ik me dat het hulpverlenen of therapie geven vooral is voor mensen die hun leven al op de rit hebben

waarin ook wij onze plek moeten vinden. Dit zijn

én voor mensen die zodra het moeilijk wordt

issues waar we nog niet uit zijn en waar we ons met

weglopen, zolang de hulpverlening vrijwillig is. Als

zijn allen over moeten buigen. Kwetsbare jongeren

leerplichtambtenaar werk ik met jongeren en hun

die, door de schaalvergroting, nog niet goed in

ouders die problemen tegenkomen maar er niet

beeld zijn, mogen we niet verliezen. En onder

voor weg kunnen lopen omdat ze te maken hebben

andere daarin zie ik de toegevoegde waarde van het

met de Leerplichtwet. Samen met de jongere en de

Regionaal Bureau Leerplicht. Wij leren jongeren al

ouders zoek ik uit welk probleem achter het verzuim

heel vroeg kennen, vaak al jaren voordat de eerste

schuilt en waar nodig verwijs ik ze door naar

meldingen bij andere instanties binnenkomen. En

hulpverlenende instanties. Dit vanuit de gedachte

daarnaast hebben wij een groot, toegankelijk en

dat het recht op onderwijs de basis is voor een

breed inzetbaar netwerk rondom jongeren.

goede toekomst. Ik kan, als leerplichtconsulent, echt iets voor mensen betekenen.

ouders mag werken. Als ik een bijdrage kan leveren

Aantal casussen naar soort onderwijs

Soort onderwijs Geen inschrijving Primair onderwijs (PO) Voortgezet onderwijs (VO) Middelbaar beroepsonderwijs (MBO) (Voortgezet)Speciaal Onderwijs (V)SO Totaal

4

2013-2014 2014-2015 120 158 289 267 839 842 468 660 62 61 1.778 1.988

Mijn werk blijft mooi zolang ik met jongeren en

Er zijn grote politieke veranderingen geweest de

zodat het ‘kwartje valt’. Of wanneer er een ‘bodem

afgelopen jaren. Denk bijvoorbeeld aan de Wet

wordt bereikt’, ook als daar soms verdriet bij hoort.

passend onderwijs, de Participatiewet en ook het

Het is mooi om te zien dat een jongere vanaf zo’n

verplaatsen van de Jeugdzorg naar de gemeente.

moment weer een weg ziet.”

Dit heeft grote gevolgen voor de bestaande samenwerkingsvormen. Er is een enorm groot,

Saskia Boldewijn

soms onoverzichtelijk, sociaal domein ontstaan

Leerplichtconsulent sinds 2008

5



Meldingen relatief verzuim per soort en gemeente

Verzuim

Signaalverzuim / spijbelen 193 58 28 301 270 850

De Ronde Venen Montfoort Oudewater Stichtse Vecht Woerden Totaal (1101)

De kerntaken van Leerplicht/RMC zijn het terugdringen van verzuim en voorkomen van (dreigend) schoolverlaten. Dit kan alleen als de school in een vroeg stadium het verzuim signaleert en/of registreert. Beginnend schoolverzuim wordt door de school opgepakt. Slaagt de school hier niet in dan is zij verplicht om Leerplicht/RMC in te schakelen. Hiervoor geldt een wettelijke norm van 16 uren in 4 weken. De leerplichtconsulent of opleidingsadviseur heeft hierin een eigen verantwoordelijkheid en overlegt in sommige situaties met school welke oplossingsrichting wordt gekozen. Binnen de leerplichtwet hanteren we twee typen verzuim, absoluut en relatief verzuim. Elk type kent een eigen specifieke aanpak.

Absoluut verzuim leerlingenadministratie behandelt jaarlijks vele casussen absoluut verzuim administratief af. In het schooljaar 20142015 werden door de administratie 158 casussen geregistreerd. Daarvan zijn 48

casussen in behandeling genomen door een leerplichtconsulent. De resultaten van de interventie door de leerplichtconsulent worden in onderstaand overzicht weergegeven.

Soort onderwijs BAO VO MBO (V)SO Totaal

Absoluut verzuim per soort onderwijs en resultaat

BAO SO VO MBO Totaal

Totaal

Bewijs van inschrijving ontvangen

Herplaatsing opleiding

Procesverbaal

Verhuisd naar andere gemeente

Wordt gedoogd of vrijstelling

17 5 6 20 48

5 2 1 7 15

2 3 2 10 17

2

6

2

1 1 4

2 2 10

2

Er is sprake van een signaal verzuim wanneer een jongere wel een school inschrijving heeft, maar de lessen niet volgt. Bij 16 uur ongeoorloofd verzuim in een periode van 4 weken is de school verplicht een verzuimmelding te doen bij het RBL. Als er zorg om een jongere is kan de school altijd eerder melden bij het RBL. Na een melding is er overleg tussen school en de leerplichtconsulent. Samen kijken zij naar wat er al is gedaan om het verzuim van de jongere tegen te gaan. Vervolgens kijken ze wat de beste stap is

Luxe verzuim om de jongere weer naar school te laten gaan. Hierbij wordt de jongere uitgenodigd voor een gesprek bij het bureau, gaat de leerplichtconsulent op huisbezoek of kan de jongere een waarschuwingsbrief krijgen. Tijdens een gesprek kijkt de leerplichtconsulent samen met ouders, leerling en school naar de oorzaak van het verzuim en gaat men gezamenlijk op zoek naar een passende oplossing. Hierin werkt het team nauw samen met partijen als de jeugd- en wijkteams, sociaal makelaars, SAVE-team en de GGD.

22 5 7 26 49 109

3 5 6 19 13 46

26 8 8 22 32 96

Te laat komen

Luxe verzuim

Wanneer een leerling niet op school is (geweest) en de school heeft het vermoeden dat er sprake is van ongeoorloofde afwezigheid in de vorm van vakantie, meldt de school dit bij het RBL. De leerplichtconsulent onderzoekt het verzuim. Indien blijkt dat er geen verlof is toegekend voor de betreffende periode, wordt er door de behandelende leerplichtconsulent bepaald of en welke (juridische) stappen er ondernomen worden.

Absoluut verzuim

2014-2015

2013-2014

2014-2015

2013-2014

2014-2015

2013-2014

2014-2015

22 245 226 18 511

15 329 481 25 850

2 186 108 296

7 85 17 109

104 31 7 1 143

70 22 3 1 96

73

16 6 20 5 47

Soms zijn er uitzonderlijke situaties, in de wet beschreven als ‘gewichtige omstandigheden’, waarvoor extra verlof kan worden toegekend. De school beoordeelt deze aanvraag als het om

maximaal tien schooldagen gaat. Het RBL beoordeelt de aanvraag als het meer dan tien dagen betreft. Scholen hebben regelmatig overleg met het RBL voor een verlofaanvraag onder de tien dagen. Andersom vraagt het RBL altijd naar de

mening van de school als het om een verzoek van meer dan tien dagen gaat. Vrijstellingen worden meestal voor de periode van maximaal 1 jaar verstrekt, afhankelijk van de wettelijke grond en de desbetreffende situatie.

Vrijstellingen en verlof Schooljaar 2013-2014

Relatief verzuim Signaal verzuim

Luxe verzuim

2013-2014

Extra verlof en vrijstellingen Soort onderwijs

Ziekteverzuim

Relatief verzuim per soort verzuim en soort onderwijs Signaalverzuim / spijbelen

Er is sprake van absoluut verzuim wanneer een kind/leerplichtige of kwalificatieplichtige jongere niet is ingeschreven op een school of onderwijsinstelling. De

Te laat komen

Vrijstelling van inschrijving Artikel 3a alternatief leertraject Artikel 3b Artikel 5a (psychisch/ lichamelijke gronden Artikel 5b (bezwaar tegen richting) Artikel 5c (onderwijs in buitenland) Artikel 15 (kwalificatieplichtige geniet voldoende ander onderwijs) Gedoogbeschikking (*) Verlof voor schoolbezoek Artikel 11g gewichtige omstandigheden Totaal

Schooljaar 2014-2015 1

1 18 7 13 8

3 50

13 8 23 11 20 5 81

*) Een gedoogbeschikking kan worden verleend als een leerling tijdelijk stopt met een bepaalde opleiding en aan vooraf bepaalde voorwaarden voldoet, waaronder een definitieve inschrijving voor een volgende opleiding.

Ziekteverzuim Ziekteverzuim is geoorloofd als een leerling om medische redenen niet in staat is om naar school te gaan. Als een leerling veel ziek is, verwijst school door naar de school-

of jeugdarts. Deze kan een inschatting maken welke lessen de leerling wel kan volgen. Als het ziekteverzuim voortduurt en afwijkt van de inschatting van de arts

meldt de school dit verzuim bij het RBL. Dit gebeurt ook als de jongere (en ouders) niet reageren op een oproep van de arts of verpleegkundige.

In de definities van de begrippen luxe verzuim, vrijstellingen, gedoogbeschikking en ziekteverzuim, zijn enkele wijzigingen aangebracht in vergelijking met het eerdere conceptjaarverslag schooljaar 2014-2015. Dit om de begrippen te verhelderen.

6

7


Bureau Halt Als een jongere verzuimt en het verzuim blijft onder de 60 uur, kan de leerplichtconsulent besluiten om de jongere een Halt-straf op te leggen. Stopt het verzuim niet, dan wordt er een proces-verbaal opgemaakt. Maar ook

als de jongere de Halt-straf niet goed volbrengt, kan er alsnog proces-verbaal worden opgemaakt. Dit kan zowel tegen de ouders als tegen de jongere zelf worden opgemaakt. De jongere moet dan wel 12 jaar of ouder zijn. Nadat een

proces-verbaal is opgemaakt doet de Raad voor de Kinderbescherming altijd een kort onderzoek om een strafadvies te formuleren. Een straf kan bijvoorbeeld een jeugdreclasseringsmaatregel zijn of een werkstraf.



“Je hoeft niet steeds zelf het wiel opnieuw uit te vinden” “Sinds 2013 werken de leerplichtambtenaren uit

Overzicht waarschuwingen/strafmaatregelen Halt PV Soort onderwijs PO VO MBO (V)SO Totaal

Signaal verzuim PV

Luxe verzuim PV

De Ronde Venen, Montfoort, Oudewater, Stichtse Absoluut verzuim PV

Waarschuwings brieven

2013-2014 2014-2015 2013-2014 2014-2015 2013-2014 2014-2015 2013-2014 2014-2015 2013-2014 2014-2015

14 4 18

16 3 1 20

17 4 1 22

3 20 11 34

13 2 15

11 6 17

1

1 1 1 3

85 213 113 11 422

72 242 129 15 458

Vecht en Woerden samen in het Regionaal Bureau Leerplicht Utrecht Noordwest. Dat was best even wennen. Een andere leidinggevende, veel meer collega’s en veel nieuwe afspraken over bijvoorbeeld flexplekken en thuiswerken. Dit vroeg van iedereen enige vorm van aanpassing. maar is best soepel verlopen. En de samenwerking werpt al snel zijn vruchten af. Omdat alle leerplicht

samenwerking is enorm belangrijk voor de vaak

ambtenaren en onderwijsadviseurs nu onder een

kwetsbare groep jongeren waar we voor werken.

dak zitten, is het delen van kennis en ervaring veel eenvoudiger. Dit leidt tot kwalitatief betere stappen-

De meeste kinderen verzuimen namelijk niet zomaar.

plannen voor onze ‘klanten’ en tijdwinst. Je hoeft

Daarom is het in de meeste gevallen ook niet zinvol

niet steeds zelf het wiel opnieuw uit te vinden. Het

om zo’n proces verbaal op te maken. Vaak liggen

is heel prettig met iemand te sparren over de beste

er allerlei oorzaken, die niets met school te maken

werkwijze en aanpak als je met een heftige casus

hebben, ten grondslag aan het verzuim. Ik denk aan

bezig bent.

een jongen die ‘s morgens eerst zijn drie jongere broertjes en zusjes moet begeleiden omdat de ouders

Waar wij het aan de lunchtafel de laatste tijd veel over

al vroeg de deur uitgaan om te werken. Of het meisje

hebben, is de enorme verandering in de Jeugdzorg.

dat te laat komt omdat ze eerst een krantenwijk

Welke rol is er binnen het nieuwe, veel grotere

loopt om een financiële bijdrage te leveren aan het

sociaal domein voor ons weggelegd? Ik merk dat

gezin. Heeft het dan zin om een proces verbaal op te

veel hulpverlenende instanties leerplichtambtenaren

maken? Nee. Ik stel het kind centraal. Ik maak, vaak

zien als bromsnor of veldwachter. Maar niets is

in overleg met de ketenpartners, een stappenplan.

minder waar! Ik probeer, net als mijn collega’s, juist

Een stappenplan dat er uiteindelijk voor moet zorgen

te voorkomen dat we proces verbaal op moeten

dat de jongere zijn school kan afmaken en zo meer

maken. Er valt nog veel winst te behalen. Binnenkort

toekomstperspectief heeft.”

zitten we daarom met onze ketenpartners om de tafel.

8

Ik hoop dat we concrete afspraken kunnen maken

Yvonne van Well

over de manier waarop we gaan samenwerken. Die

Leerplichtconsulent sinds 2007

9



REGIONALE MELD- EN COÖRDINATIEFUNCTIE Het RMC in de uitvoering De Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) is ondergebracht bij het RBL UNW. De kerntaak van het RMC is om voortijdig schoolverlaters (VSV-ers) in beeld te

niveau (regio 19) zijn er prestatieafspraken gemaakt tussen gemeenten en onderwijsinstellingen om het aantal VSV-ers in de regio te verminderen.

brengen en deze terug te begeleiden naar een passend onderwijstraject, werk of een combinatie daarvan (leerwerkplek). In dat verband geeft het RBL uitvoering aan het VSV convenant 2012-2015. Op regionaal

Aantal jongeren 18 – 23 jaar per gemeente Zonder startkwalificatie 783 269 162 1.175 841 3.230

De Ronde Venen Montfoort Oudewater Stichtse Vecht Woerden Totaal

Op school 555 214 140 751 603 2.263

2014-2015 982 627 602 272 149 2.632

De Ronde Venen 81 58 372 17 21 549

Montfoort 126 74 10 35 21 266

Oudewater 58 91 6 13 14 182

Stichtse Vecht 412 74 183 134 48 851

heeft onder meer geleid tot het project “We missen je” van de brancheorganisatie Ingrado. Op regionaal niveau zijn onderwijs instellingen en gemeenten met elkaar in gesprek om het verzuimbeleid nog

beter op elkaar af te stemmen. Dit heeft er toe geleid dat met in gang van 1 januari 2016 wordt gewerkt met een zgn. instellingsgerichte aanpak. Dit betekent dat in de uitvoering van de verzuimaanpak de rol en taken van onderwijs en RMC (nog) beter op elkaar worden afgestemd.

Resultaten verzuimmeldingen 18+

VSV 228 55 22 424 238 967

Blijft op Gaat naar Geoorloofd verzuim school andere opleiding De Ronde Venen Montfoort Oudewater Stichtse Vecht Woerden Eindtotaal

Aantal jongeren per MBO instelling (top 5)

ROC MN ID College ROC VA MBOU Grafisch Lyceum Totaal 5

In de uitvoering van de RMC-taken is de aanpak van verzuim een belangrijk speerpunt. Uit bovenstaande cijfers blijkt dat er in de afgelopen drie schooljaren sprake is van een forse stijging van het aantal verzuimmeldingen bij 18+ leerlingen. Dit is een landelijk beeld en

Woerden 305 330 31 73 45 784

77 35 15 120 108 355

11 2 1 5 9 28

2 1 3

Vka *)

w.brief gestuurd

76 31 15 151 88 361

19 1 2 17 5 44

Wordt uitgeschreven; naar RMC module 10 3 2 31 23 69

Melding gekoppeld aan nieuwe melding **) 56 4 11 66 33 170

Eindtotaal

251 76 46 391 266 1030

Toelichting: *) Voor kennisgeving aangenomen (vka) betekent dat deze verzuimmelding door de leerlingenadministratie wordt afgehandeld. Bijvoorbeeld omdat de school in de melding aangeeft ‘geen actie gewenst’ en de school zelf het verzuim van de leerling oppakt. Wanneer de jongere geen inschrijving heeft op 1 oktober volgend op het schooljaar waarin de jongere werd uitgeschreven, dan is het een VSV-er. **) Nieuwe melding bij dezelfde persoon (de eerdere melding is nog niet gesloten); het aantal unieke personen wordt per kwartaalrapportage besproken in de RMC- regio.

In de definitie van het begrip VSV-er zijn enkele wijzigingen aangebracht in vergelijking met het eerdere conceptjaarverslag schooljaar 2014-2015. Dit om het begrip te verhelderen.

Nieuwe VSV-ers per gemeente De Ronde Venen

Montfoort

Oudewater

Stichtse Vecht

Woerden

2012-2013 2013-2014 2012-2013 2013-2014 2012-2013 2013-2014 2012-2013 2013-2014 2012-2013 2013-2014

VO MBO Totaal

14 44 58

11 52 63

3 15 18

4 5 9

7 10 17

2 5 7

19 95 114

26 80 106

8 47 55

6 42 48

Bron: www.vsvverkenner.nl

Verzuimmeldingen 18+ per gemeente

De Ronde Venen Montfoort Oudewater Stichtse Vecht Woerden Verhuisd e.d. Totaal Groei

10

2012-2013 177 29 32 266 195 4 703 0

2013-2014 188 54 29 339 192 8 810 15%

2014-2015 251 76 46 391 266 1.030 46%

11

LEERLING AAN HET WOORD



Max (16):

“Je moet iemand eerst leren kennen en respect hebben voor elkaar” Max: “Ik wil mijn opleiding afmaken en een leuke baan vinden.” Het is een drukte van belang in de werkplaats van SWV Hout in Woerden. Het ruikt er naar vers gezaagd hout en lijm, jongens zijn geconcentreerd bezig met imponerende machines terwijl het zaagsel alle kanten opvliegt. Max (16) is hier helemaal in zijn element. Met plezier en inzet werkt hij hier aan het behalen van zijn startkwalificatie. Hoe anders was dat nog maar een jaar geleden. vertelt Max. “En op woensdag ga ik naar school. Ik volg de opleiding montage medewerker houtindustrie. Het gaat nu hartstikke lekker met me en ik hoop snel mijn mbo-diploma te halen.” SWV Hout is een bijzondere werkgever die jongeren een werkplek aanbiedt, en tegelijkertijd een vakopleiding laat volgen voor een baan in de timmerindustrie. “Jongeren werken vier dagen in de week op de werkplaats”, legt Irene uit. Irene is leerplichtambtenaar bij het Regionaal Bureau Leerplicht. “Een dag per week volgen zij theorielessen op een Regionaal Opleidingscentrum (ROC). Tegelijkertijd zoeken medewerkers van SWV Hout, samen met de jongeren, naar een werkplek of stageplaats. Is die gevonden dan komt de jongere nog één dag in de twee weken naar SWV Hout.” Ideaal als je net als Max niet urenlang op school kan zitten, maar wel gemotiveerd bent een echt vak te leren.

Ik zat daar niet op mijn plek “Een jaar geleden ben ik van school gestuurd. Op het voortgezet onderwijs liep het mis. Ik zat in een volle klas, en de andere kinderen leidden me af. Alle leerlingen waren druk en ik kreeg dan vaak de schuld. Ik vond dat niet rechtvaardig”, verhaalt Max. En ook met de gezagsverhouding tussen leerling en leraar had Max het moeilijk. “Kijk, ik vind

12

Thuiszitters Leerlingen die thuiszitten moeten zo snel mogelijk weer naar school. Daarom is onze focus, in samenwerking met de samenwerkingsverbanden primair en voortgezet onderwijs, continue gericht op deze groep leerlingen.

Een thuiszitter is een leerplichtige jongere tussen de 5 en 16 jaar of een jongere van 16 of 17 jaar die valt onder de kwalificatieplicht en die ingeschreven staat op een school of onderwijsinstelling en die zonder geldige reden meer dan 4 weken verzuimt, zonder dat hij/zij ontheffing heeft

van de leerplicht respectievelijk vrijstelling van geregeld schoolbezoek wegens het volgen van ander onderwijs. De groep thuiszitters is dynamisch. Dit betekent dat leerlingen weer een plek op school vinden, maar dat er tegelijkertijd ook weer andere leerlingen tijdelijk thuis zitten.

Thuiszitters

De Ronde Venen Montfoort Oudewater Stichtse Vecht Woerden Totaal dat alle mensen gelijk zijn. Je moet iemand eerst leren kennen en respect hebben voor elkaar. Pas daarna mag iemand mij vertellen wat ik moet doen en hoe.” Die houding zorgde regelmatig voor een aanvaring tussen Max en zijn leraren. En zelfs een paar keer tussen hem en zijn klasgenoten. Soms liep dit zo hoog op dat Max geschorst werd. Het vijfde incident was zo ernstig dat hij werd geschorst met voorneming tot verwijdering. “Ik had vaak het gevoel dat ik de schuld kreeg als de hele klas vervelend deed. Ik ging me daardoor alleen maar meer afzetten. En het contact met de andere leerlingen was ook gewoon niet goed. Veel van hen waren jonger dan ik, of van mijn leeftijd. Maar ik kan veel beter opschieten met mensen die ouder zijn. Ik was daar gewoon niet op mijn plek.” Daar zit je dan als vijftienjarige Max stond op geen enkele school ingeschreven, had geen diploma en zat thuis. Een oplossing werd gevonden in een entreeopleiding aan het ROC Midden Nederland. Deze opleiding is speciaal bedoeld voor jongeren vanaf zestien jaar die (nog) niet kunnen starten met een mbo-opleiding omdat ze bijvoorbeeld geen vmbo-diploma hebben. In deze klas waren de leerlingen een stuk ouder dan op zijn andere school. Max voelde zich op zijn gemak en het lukte hem de entreeopleiding met goed gevolg af te ronden. “Daarna moest ik op zoek naar een vervolgopleiding.

Ik moest wel snel kiezen omdat ik later was begonnen met de entreeopleiding dan gebruikelijk is. Ik was dus ook later klaar dan normaal gesproken. Ik maakte snel een keuze. En die keuze bleek niet goed.” En toen zat Max weer thuis, nog steeds zonder startkwalificatie.

In hoeverre er sprake is van een trend (daling) in het aantal thuiszitters is op basis van deze cijfers (nog) niet te zeggen. Interessant is om de cijfers van

Schooljaar 2013-2014 19 4 2 21 10 56

het schooljaar 2015-2016 er naast te leggen en te bezien in hoeverre de daling zich dan wel of niet voortzet. Op basis van gemaakte afspraken vindt er in goed

Schooljaar 2014-2015 9 2 15 9 35

overleg met de samenwerkingsverbanden voor het primair en voortgezet onderwijs een continue monitoring van deze groep leerlingen plaats.

Passende ondersteuning “En toen kwam het Regionaal Bureau Leerplicht in beeld”, vertelt Irene. “Om te kijken waar Max zijn interesses liggen, hebben we veel gesprekken gevoerd. Uit die gesprekken bleek dat houtbewerking hem aansprak. Ik bracht Max in contact met SWV Hout.” Een goede keuze blijkt een aantal maanden later. Max: Ik wil gewoon dat diploma montagemedewerker houtindustrie halen en daarna een leuke baan vinden. Ik heb het hier ook echt naar mijn zin.” De docent roept de leerlingen bij elkaar. Hij wil uitleggen hoe je het beste een mooie rand kunt frezen met één van de machines. Max kijkt om. Heeft hij zo genoeg verteld? En weg is hij. Irene: “Ik vind het mooi om te zien dat het echt helpt om samen met een jongere te kijken naar welke ondersteuning hij of zij nodig heeft. Te puzzelen welke vorm van onderwijs het beste past. Ik wens Max veel succes in de toekomst.” Om de privacy van onze cliënten te beschermen, zijn de namen in dit artikel gefingeerd.

13


NAWOORD


Dag van de Leerplicht Donderdag 19 maart 2015 was het de elfde Dag van de Leerplicht. Op deze dag brachten alle wethouders van de gemeenten die deelnemen aan het RBL een bezoek aan een basisschool of school voor voortgezet onderwijs in hun eigen gemeente. Aan de hand van een 3-tal thema’s (spijbelen, leerplicht en schooluitval voorkomen) werd er een debat gevoerd met een groep leerlingen. De leerlingen stonden stil bij hun eigen schoolervaringen, maar spraken ook enthousiast over hun toekomstplannen waarbij het behalen van een diploma als belangrijk wordt gezien. In de gesprekken was ook ruimte voor het delen van de persoonlijke schoolervaringen van enkele wethouders.

Jos de Bruijn:

“Positionering leidt tot resultaten” In het afgelopen schooljaar 2014-2015 is het RBL erin geslaagd om zich steeds beter te positioneren in de regio. In relatie tot de ontwikkelingen in het (lokale) sociaal domein werden er stappen gezet om te komen tot een goede afstemming met elkaar. Dit proces loopt niet altijd parallel in alle gemeenten. Er is echter het volste vertrouwen in elkaar dat gezamenlijke inzet tot een goede samenwerking leidt.

Samenwerking met partners Het RBL hecht veel waarde aan een goede samenwerking met scholen, samenwerkingsverbanden in het primair en voortgezet onderwijs en met andere partners. In het afgelopen schooljaar lag hier de focus vanuit het RBL. Elke leerplichtconsulent is contactpersoon voor een vast aantal scholen. Hierdoor is er een hechte samenwerking ontstaan en is er zicht op wat een school of locatie specifiek vraagt. Dat betekent ook dat leerplicht als een kernpartner wordt gezien en dat er meer vaste structuren zijn ontstaan zoals in het ZorgAdviesTeam

(ZAT) en Groot Overleg, onderlinge contacten en netwerken. Men weet elkaar steeds beter te vinden. De invoering van de Wet Passend Onderwijs (2014) en de Jeugd- en Participatiewet (2015) hebben er ook voor gezorgd dat het RBL haar positie en rol moest vinden in de ontwikkelingen omtrent het passend onderwijs en het sociaal domein. Inmiddels is het RBL UNW in het kader van het passend onderwijs partner in het overleg van de Regionale Educatieve Agenda. Voor wat betreft de ontwikkelingen in het sociaal domein is het RBL UNW in gesprek

met alle gemeenten om op lokaal niveau invulling te geven aan haar positie en rol. Elke gemeente kent hierin haar couleur locale. Ook dit punt had nadrukkelijk de aandacht van het RBL in het afgelopen schooljaar. Samenvattend kunnen we stellen dat we in deze zoektocht met lokale partners goede stappen voorwaarts hebben gezet. Ook in het nieuwe schooljaar 2015 – 2016 blijft onze focus gericht op een effectieve en efficiënte samenwerking in het sociaal domein van de deelnemende gemeenten in het RBL. In dat proces heeft elke gemeente zijn eigen dynamiek.

Sluitende aanpak jongeren in een kwetsbare situatie Aanleiding om te komen tot een sluitende aanpak voor jongeren in een kwetsbare situatie is de invoering van de Participatiewet per 1 januari 2015 Daarnaast zijn er wijzigingen doorgevoerd in het MBO onderwijs (Entree opleiding) die van invloed zijn op voortijdig schoolverlaters. Ook zien we In de praktijk van alle dag dat RMC-medewerkers te maken hebben met een groep kwetsbare jongeren. Deze groep jongeren die tussen wal en schip terecht dreigen te komen en mogelijk geen startkwalificatie behalen voor de arbeidsmarkt zijn in een

14

verkennend onderzoek in beeld gebracht voor het werkgebied van het RBL. Dit heeft geleid tot een gespreksnotitie die besproken is met beleidsmedewerkers van de deelnemende gemeenten. Uiteindelijk heeft dit geresulteerd in een besluit in het bestuurlijk overleg van het RBL om financiële middelen beschikbaar te stellen voor een pilot om een sluitende aanpak voor jongeren in een kwetsbare situatie te realiseren. Van belang voor een succesvolle uitvoering is het goed in beeld krijgen van de mo-

gelijkheden voor deze groep. Dit kan met behulp van het opstellen van een sociale kaart en het bewerkstelligen van een goede aansluiting van onderwijs met de regionale arbeidsmarkt. Deze pilot gaat uitgevoerd worden in de periode november 2015 tot november 2016. De bereikte resultaten kunnen vervolgens van toegevoegde waarde zijn in relatie tot de landelijke ontwikkelingen om de RMC functie met ingang van het schooljaar 2016-2017 te versterken als het gaat om jongeren in een kwetsbare situatie.

Ook verwierf het RBL haar positie in de Regionale Educatieve Agenda, een regionaal overleg tussen gemeenten en samenwerkingsverbanden primair en voortgezet onderwijs. Een mooi resultaat werd er ook geboekt met het gezamenlijk tot stand brengen van het thuiszittersprotocol tussen het samenwerkingsverband voor het voortgezet onderwijs Regio Utrecht West en het RBL.

waarin ook de groep jongeren in een kwetsbare situatie een steeds belangrijkere doelgroep wordt voor het RBL. Jos de Bruijn Teammanager RBL

Het waren niet alleen successen die het schooljaar 2014-2015 kenmerkten. De verdere toename van met name het aantal verzuimmeldingen 18+ baart het RBL zorgen. Dit betekent een stijging van 12% van het totaal aantal casussen ten opzichte van het schooljaar 20132014. In samenwerking met partners en organisaties treedt het RBL preventief op bij schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten. Mogelijk dat dit in het nieuwe schooljaar 2015-2016 en/of daarna leidt tot het maken van bepaalde keuzes of stellen van prioriteiten. Met de afronding van de 3 jarige pilot in het zicht per 1 januari 2016, is er een stevige basis gelegd voor de verdere samenwerking op het gebied van leerplicht en voortijdig schoolverlaten in deze regio,

15

RBL Utrecht Noordwest Blekerijlaan 14 3447 GR Woerden Postbus 45 3440 AA Woerden

Samen werken aan jouw toekomst. voor jongeren voor ouders/verzorgers voor scholen

T (0348) 428 780 E [email protected] www.rblutrechtnoordwest.nl

Jaarverslag

Recommend Documents