Jaarverslag

Jaarverslag 2012

1

...

Het Utrechts Centrum voor de Kunsten (UCK) is de stedelijke kunsteducatie-instelling van de stad Utrecht, waar vele burgers terecht kunnen voor hun persoonlijke ontwikkeling op het gebied van de kunsten. Vanuit de passie voor de kunsten willen we zo veel mogelijk burgers verleiden om actief met kunst bezig te zijn. De missie van het UCK luidt: ‘Het Utrechts Centrum voor de Kunsten (UCK) is een culturele onderneming die met plezier, passie en kwaliteit mensen stimuleert om zich te ontplooien met en door kunst.’ Het UCK heeft twee hoofddoelstellingen: het verzorgen van kunsteducatie en het verhogen van cultuurparticipatie. We verzorgen lessen, cursussen en projecten op scholen en op de eigen locaties in de binnenstad en Leidsche Rijn. Daarnaast bieden we een groot scala aan kunstzinnige activiteiten elders in de stad Utrecht.

Inhoudsopgave 04 Organisatie en beleid 08 Kunsteducatie in het onderwijs 11 Kunsteducatie rondom het onderwijs 15 Sociaal-artistieke kunsteducatie in de wijk 19 Amateurkunsteducatie in de stad 24 Ondernemingsraad 24 Personeelsopbouw 25 MT en Raad van Toezicht 26 Financieel overzicht 2012

2

...

Organisatie en beleid

Strategisch beleid Het verslagjaar 2012 vormt de afsluiting van het vierjarig strategische beleidsplan Dynamisch en Kleurrijk 2009-2012. Het UCK pakt in 2012 de ontwikkelingen qua inhoudelijk en financiële beleid verder op. De ontwikkeling van het stra­ tegische beleid vanuit de gemeente Utrecht is hierbij een bijzonder punt van aandacht. De maatschappelijke context in de beleids­periode 2008-2012 is erg veranderd. Het UCK trof in 2008 een overheid aan die groot belang hechtte aan kunst- en cultuureducatie en hiervoor ver­ schillende adequate budgetten beschikbaar stelde. Ook gold dat de economische waarde van kunst en cultuur duidelijk werd erkend en nieuwe mogelijkheden bood. Anno 2012 moeten we in inhoudelijk en financieel opzicht veel extra inspanningen verrichten om de basis niet te laten verzwakken. Zowel de inhoud, de basisstrategie, als de budgetten staan op dit moment op vele vlakken onder druk. Juist in dat kader is kosten­ bewustzijn (inzicht) en de sturing op financiën in combinatie met inhoud (beleid) van groot ­belang. In 2013 zullen we hieraan versterkt aandacht geven en tevens een nieuw beleidskader ontwikkelen.

1. Kunsteducatie in het onderwijs; Projecten en culturele dagen (actieve vorming), kennismaking met professionele kunst (receptief), leskoffers, docenten op school, beleidsondersteuning, deskundigheidsbevordering. 2. Kunsteducatie rondom het onderwijs; Projecten, naschoolse korte cursussen, verlengde schooldaglessen, cursusactiviteiten in buitenschoolse opvang, beleidsondersteuning. 3. Sociaal-artistieke kunsteducatie in de wijk; Laagdrempelig en toegankelijk kunsteducatieaanbod in de wijk en sociaal-artistieke projecten vóór en samen met wijkbewoners. 4. Amateurkunsteducatie in de stad. Cursussen, lessen, workshops en (voor)opleidingen voor amateurkunstenaars. Het aanbod omvat alle kunstdisciplines: muziek, dans, theater, fotografie, digitale media, musical, schrijven en beeldende kunst. Daarnaast ook activiteiten op maat voor particulieren en een bedrijfsaanbod. Op basis van het strategisch beleidsplan besteedt het UCK dit verslagjaar onder meer aandacht aan: de inhoudelijke invulling van de programma­ lijnen, wijkgericht werken, de organisatieontwikkeling, de uitbouw van het marketingbeleid, ict-ondersteuning, integraal personeelsbeleid, kwaliteitszorg en huisvesting.

Het strategisch UCK-beleid kent een onderver­ deling in vier inhoudelijke programmalijnen:

4

Organisatie en beleid

Financiële resultaten op hoofdlijnen

Huisvesting

Speerpunt is ook dit jaar een stabiele, financieel gezonde situatie van het UCK waarbij het eigen vermogen toeneemt. Het UCK stelt een gedetailleerde begroting op waarbij knelpunten in de exploitatie goed zichtbaar zijn en door het management als taakstellingen worden toegewezen. Ook deze periode gaat veel aandacht naar de invulling van het cultureel ondernemerschap. Dit heeft onder andere als resultaat dat naast de basissubsidie en de marktbijdragen het UCK nieuwe financiële bijdragen vindt bij verschillende fondsen.

Het positief saldo van het UCK in 2012 is mede een resultaat van een toename van de verhuur van zalen en ruimte op de diverse locaties, met name op het Domplein. De plannen voor de verdere doorontwikkeling van de hoofdlocatie neemt langere tijd in beslag. In 2010 werd duidelijk dat deelname aan de Bibliotheek++ niet door ging. Naar aanleiding hiervan is in 2011, op basis van een bestuurlijke opdracht, geïnvesteerd in een ‘massastudie’ op Domplein 4-5. Centraal stond de vraag welke in- en uitbreiding op het Domplein nodig zou zijn om te komen tot één centrumlocatie waar alle disciplines kunnen worden gehuisvest. In 2012 wordt het nieuwe gemeentelijke beleidskader voor cultuureducatie ontwikkeld. Hieruit moet duidelijk worden of de gemeente Utrecht deze centralisatie mede wil ondersteunen. De ontwikkeling van dit beleid heeft echter forse vertraging opgelopen, het UCK zal daardoor pas in 2013 een besluit kunnen nemen. De reeds eerder aangekondigde bezuinigingen voor 2014 maken het overigens noodzakelijk dat de centrumlocaties worden samengevoegd.

Het UCK werkt stapsgewijs aan een nieuwe tariefstelling voor projecten waarin tevens een deel van de overheadkosten wordt doorgerekend. Dit werpt duidelijk zijn vruchten af. De toenemende inkomsten uit projecten compenseren de teruglopende inkomsten uit de amateurkunsteducatie. De prijzen van de reguliere producten voor het onderwijs en de vrije tijd stijgen globaal met 3%. De effecten van het rijksbeleid worden dit verslagjaar duidelijk voelbaar. Zowel de invoering van de btw verhoging voor lessen en cursussen voor de doelgroep 21 jaar en ouder, als ook de eco­ nomische crisis hebben een negatief effect op de deelname aan amateurkunsteducatie.

Personeelsbeleid In 2012 voert het UCK op het vlak van het personeelsbeleid met succes het Opleidings- en Trainingsplan uit. Het O&T plan ondersteunt gericht de verdere organisatieontwikkeling. Na teen lang cao-loos tijdperk wordt in oktober 2012 een nieuwe CAO-KE van kracht waarbij de lonen met terugwerkende kracht vanaf 1 januari met 1% in de vorm van een éénmalige eindejaarsuitkering stijgen. Dit jaar implementeert het UCK een nieuw salarissysteem dat aansluit bij de centrale software voor financiën en cursusadministratie. Dit vergt een flinke inspanning maar levert daarnaast ook een structurele besparing op.

5

Het UCK steekt veel energie in de verdere uitbouw van de activiteiten in de wijkvestigingen en intensiveert de relatie met de wijken (Overvecht, Hoograven en Leidsche Rijn), met de Brede scholen en met de organisaties voor buitenschoolse opvang. Voor Theater Vleuterweide is in 2011 een aparte stichting opgericht, de PodiumWerkPlaats. De ontwikkeling van de wijkactiviteiten vanuit de PodiumWerkPlaats wordt gefinancierd uit combinatiefunctiemiddelen van het Amadeus Lyceum en via de UCK-wijkcoördinatiefunctie.

Positionering De positionering van het UCK blijft ook in 2012 een speerpunt. Dit geldt zowel naar burgers en afnemers als naar de politiek. Het UCK werkt aan versteviging van het beeld wat de organisatie voor Utrecht kan betekenen. Tevens zijn er gesprekken gericht op te ontwikkelen strategische allianties. In

Organisatie en beleid

het opbouwen van het relatienetwerk heeft de belangrijkste stakeholder, de gemeente Utrecht met de vele afdelingen en diensten, prioriteit. Daarnaast investeert het UCK in het culturele netwerk, mogelijke samenwerkingspartners en afnemers.

Gemeentelijk beleid inzake Cultuureducatie Al geruime tijd is de gemeente Utrecht bezig een nieuw cultuureducatiebeleid te ontwikkelen. In de loop van 2012 benadert de gemeente het UCK met het verzoek cijfers aan te leveren op basis van geleverde formats. De (voorbereiding van) gesprekken met de gemeente met name over financiën, de inzet van rollen en activiteiten en de beoogde nieuwe keuzes, vergen veel tijd. Het UCK bereidt zich dit verslagjaar goed voor op de mogelijke implicaties van het veronder­ stelde beleid door verschillende scenario’s te ont­wikkelen en te berekenen en frictiekosten in kaart te brengen. Het politieke proces met de uitgewerkte beoogde veranderingen zal in 2013 zijn beslag krijgen.

Raad van Toezicht Vanuit de toezichthoudende, controlerende en reflecterende rol van de Raad van Toezicht (RvT) vormen beleid, huisvesting, financiën, ondernemerschap en afstemming met de gemeente Utrecht de basis van het overleg van de Raad. Bij het strategisch beleid heeft de RvT de rol van kritische beschouwer, meedenker en reflectant, bewaker van de ambities en betrokken speler bij de financiële vertaling van het beleid. Bij de presentatie voor belangrijke politieke gremia, en bij het bestuurlijk overleg met de gemeente begeleidt de voorzitter van de RvT de directeur/bestuurder. Ook op andere presentaties, extern en intern, zijn RvT-leden aanwezig. De organisatie stelt dit zeer op prijs. De directeur/ bestuurder krijgt ook dit jaar het vertrouwen het UCK verder te ontwikkelen op basis van het vastgestelde beleid.

6

Organisatie en beleid

Kunsteducatie in het onderwijs Kernactiviteit: verzorgen van kunst- en cultuureducatieprogramma’s voor scholen.

De resultaten inzake het onderwijs zijn in algemene zin goed maar de omzet laat een dynamisch beeld zien. Belangrijke oorzaken zijn onder meer het overheidsbeleid waarbij enerzijds meer aandacht nodig is voor taal en rekenen en anderzijds gestimuleerd wordt dat het culturele veld zich meer op educatie richt. Een ruim aantal scholen, met name in het PO, neemt een basispakket af met een grote variatie aan activiteiten. In het VO is sprake van veel maatwerk met de daarbij behorende variatie aan inhoud en omzet. Daarnaast geldt dat de diepteinvesteringen die we plegen door meer in te zetten op scholen die hun kunsteducatiebeleid gedegen willen vormgeven, positieve resultaten laat zien. Voorbeelden zijn de Brede scholen (PO) waar we combinatiefuncties inzetten (Hoograven, Ondiep, Overvecht, Kanaleneiland). Ook levert een grote, gebundelde bredeschool aanvraag vanuit het VO een positieve bijdrage. Bij de separaat gesubsidieerde taak Versterking Cultuureducatie zet het UCK onder andere in op begeleiden van het Creatief Partnerschap. In dit programma versterken we het beleidskader van de scholen door het uitvoeren van de ICC-cursus, door ondersteuning te leveren bij het opstellen van een kunsteducatief beleidsplan en door het innoveren van de website Cultuurmatch.

8

Daarnaast ondersteunen we het proces waarbij scholen en culturele instellingen een intensieve relatie met elkaar aangaan. 2012 is het laatste jaar dat deze regeling van toepassing is.

Primair onderwijs Tijd voor talent OBS De Pantarijn in De Meern heeft talentontwikkeling in haar schoolprofiel opgenomen. Voor groep één tot en met acht biedt zij op twee momenten in het schooljaar leerlingen de kans om hun talenten op het gebied van dans, beeldend, theater, muziek, video en fotografie te ontdekken. Het UCK is hierin de vaste Kunsten Cultuurpartner. Gedurende vijf weken geven UCK-docenten lessen in de verschillende disciplines, waarbij de kinderen worden uitgenodigd om hun eigen ideeën vorm te geven. Ook ouders bieden diverse workshops aan. Ter afsluiting worden alle podiumkunstworkshops gepresenteerd en de beeldende werken tentoongesteld. Speciaal onderwijs Het UCK intensiveert in 2012 de aandacht voor het speciaal onderwijs. Deze scholen vragen een andere benadering en een specifieke aansluiting

Kunsteducatie in het onderwijs

bij kunsteducatieve projecten en leerlijnen. Er zijn twee aandachtsgebieden: Intern Structurele uren voor organisatie en inhoudelijke kwaliteitsbewaking cultuureducatie en deskundigheidsbevordering voor de kunstvakdocenten in het veld middels intervisiebijeen­ komsten en trainingen. Extern Het UCK werkt vraaggestuurd en sluit aan op thema’s en leerdoelen binnen de school. De investering van de opgebouwde, intensieve en directe klantcontacten werpt hierbij duidelijk zijn vruchten af. Cultuurplannen en -projecten krijgen vorm in samenspraak met de school. In 2012 is sprake van een stijging van maatwerkaanvragen en projecten met kunstvakdocenten. De expertise van onze kunstvakdocenten sluit goed aan op het niveau, de wensen en metho­ dieken van het speciale onderwijs. Het UCK gaat in samenwerking met het Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA) in het nieuwe jaar een intensievere scholing van kunstvakdocenten en teamtrainingen voor leerkrachten in het speciaal onderwijs opzetten. Ook ontwikkelen we een plan van toeleiding van kunstprojecten in de school naar de vrije tijd zodat leerlingen van het speciaal onderwijs beter de weg naar het UCK kunnen vinden en hun talent buiten schooltijd verder kunnen ontwikkelen.

Voortgezet onderwijs Cultuurdag Love, Peace and Happiness In het najaar van 2012 organiseert het UCK ­­in opdracht van negen Brede Scholen VO de Cultuurdagen Love, Peace and Happiness. In totaal nemen 1.031 leerlingen uit de brugklassen van deze scholen deel aan deze activiteit. De leerling­ en nemen deel aan workshops waarbij ze kunnen kiezen uit dans, zang, fotografie, beeldend, lipdub, theater, rap en percussie. Na de workshops presenteren de leerlingen hun werk in een show. Alle deelnemende scholen ontvangen een korte documentaire over de cultuurdagen.

9

Digitale media Jongeren van nu groeien op in een complexe gemedialiseerde samenleving. Met digitale en crossmedia projecten wil het UCK leerlingen mediawijs maken en hen stimuleren om hun er­varingen en gevoelens met behulp van de kunsten uit te drukken. Digitale media staan niet op zichzelf maar spelen op diverse terreinen een rol. We werken daarbij graag samen met culturele instellingen en scholen. Onderstaande projecten zijn voorbeelden van dergelijke samenwerkingen. Data-is-me Sociale media spelen een belangrijke rol in het leven van jongeren. Het UCK heeft samen met Setup, een nieuw Utrechts podium op het gebied van digitale media, het lesprogramma Data-is-me ontwikkeld voor leerlingen van de bovenbouw. De thema’s zijn identiteit & burgerschap en mediawijsheid. De offline en online identiteit van de leerlingen wordt in een serie opdrachten naast elkaar gelegd en de vluchtige (vaak onbewuste) momenten waarin jongeren data over zichzelf op internet achterlaten, worden onder de loep genomen. Ze worden zich bewust van hoe ze sociale media gebruiken en hoe ze dit zelf kunnen beïnvloeden. Leerlijn Zelfportret portfolio Deze leerlijn is gekoppeld aan de opbouw van een persoonlijk portfolio. In deze leerlijn onderzoeken leerlingen wie ze zijn. Voor elk leerjaar is er een project of programma van een aantal lessen waarin de leerlingen in diverse vakken onderzoek doen en de resultaten hiervan verbeelden. Elk programma sluit af met een product dat in het portfolio wordt opgeslagen. De leerlingen leren kijken, analyseren en verbeelden en ontwikkelen hun creativiteit.

Kunsteducatie in het onderwijs

Programmalijn Kunsteducatie in het onderwijs

Contacturendocent/trainer

leerlingen

Contacturen m.b.v. materiaal

Voorstellingen / Bezoeken

Primair Onderwijs Kunstuitdaging: 25 groepen * 1 uur

25

Kunstuitdaging: 25 groepen * 1 uur

25

Kunstuitdaging: 25 groepen * 5 uur

125

Kunstmenu: 95 groepen * 1 uur

95

Kunstmenu: 506 groepen * 2 uur

12.025

1.012

Kunstmenu: 506 groepen * 1 uur

506

Klassefilm: 184 groepen * 2 uur

3.461

368

Klassefilm: 184 groepen * 1,5 uur

276

Museum voor de Klas (groep 1 & 2): 185 groepen * 10 uur

17.445

Museum voor de Klas (groep 3 t/m 8) : 471 groepen * 1 uur

1.850 471

Museum voor de Klas (groep 3 t/m 8): 471 groepen * 2,5 uur (museumactiviteit)

942

Festivals (11 groepen)

210

Koffers met begeleiding: 61 groepen * 1,25 uur

76

1.426

Koffers met begeleiding: 61 groepen * 10 uur

610

Koffers zonder begeleiding: 160 groepen * 6 uur

3.393

Retourtje Kunst: 74 groepen

4.885

Vakdocent in de klas: 216 groepen * 6 uur

1.296

4.923

Dagprojecten: 104 groepen * 6 uur

624

2.351

Schoolbrede projecten: 48 groepen * 6 uur

288

937

Maatwerk: 55 groepen * 5 uur

275

1.415

960

Maatwerk: 55 groepen * 1 uur Totaal generaal Primair Onderwijs

55 2.679

52.471

225

2.250

5.296

1.904

Voortgezet Onderwijs Lessenreeksen: 75 groepen * 3 uur Lessenreeksen: 75 groepen * 1 uur Peper

75 17

1.331

Cultuurdagen: 72 groepen

432

1.080

UCEE@school: 7 groepen * 16

112

NFF Workshops

72

700

Junior Kalverengala

48

700

195

1.950

Totaal generaal Voortgezet Onderwijs

1.101

8.011

-

75

Totaal generaal Kunsteducatie in het onderwijs

3.780

60.482

5296

1979

Vakdocenten in de klas

10

10

Kunsteducatie in het ... onderwijs

Kunsteducatie rondom het onderwijs Kernactiviteit: verzorgen van kunsteducatieve activiteiten voor brede scholen met een verbinding tussen binnen- en buitenschools aanbod.

Deze programmalijn is relatief stabiel. We zien in algemene zin ten opzichte van vorig jaar zowel bij de deelname aan de Verlengde schooldag (VSD) als bij de activiteiten in de Buitenschoolse opvang (BSO) een daling. De daling van de VSD is mede het gevolg van meer concurrentie. Overigens geldt dat wanneer scholen bewust kiezen voor een inhoudelijke stevige doorgaande lijn van binnennaar buitenschools, het UCK daarbij als centrale aanbieder wordt gekozen. Bij de BSO-organisaties Ludens, Koko en Saartje is een grote verandering gaande, veroorzaakt door de bezuinigingen die deze organisaties op dit moment doorvoeren. De relatief gunstige omzet binnen deze programmalijn is mede te danken aan voornoemde intensievere samenwerking. We verwachten dan ook dat de succesvolle KunstBSO goed kan uitwerken in de toekomst. Verder geldt dat de energie die het UCK steekt in de verdere ontwikkeling van de Bredescholen Voortgezet Onderwijs stap voor stap zijn vruchten afwerpt.

ontwikkeld. Binnen deze leerlijn worden diverse vaardigheden gekoppeld aan een thema. De thema’s worden gekozen in samenspraak met de school. De cultuurcoaches voeren desgewenst ook visietrajecten uit om scholen te begeleiden in het schrijven van een cultuurplan. De cultuurcoaches in Hoograven opereren vanuit de UCK-locatie Verlengde Hoogravenseweg, de plek waar de beeldende cursussen plaatsvinden. Elk jaar vindt in juni de eindexpositie plaats van het werk van de cursisten; kinderen, jongeren en volwassenen. De cultuurcoaches leiden dit jaar 190 kinderen uit de groepen 4, 5 en 6 van de Brede School Hoograven rond door de tentoonstelling. De kinderen mogen kijken, vragen, schrijven en tekenen tijdens de rondleiding. Ook kiezen zij gezamenlijk het mooiste kunstwerk uit.

Cultuurcoaches De UCK-cultuurcoaches werken onder en na schooltijd in Brede Schoolactiviteiten en organiseren clubs. Dit alles vanuit de opdracht om kinderen te leiden naar kunst als vorm van vrijetijdsbesteding. Naast het uitvoeren van lessen en activiteiten is er ook een beeldende leerlijn

Leerlijn drama en taal Brede School Hart van Noord Op Brede School Hart van Noord starten twee UCK-cultuurcoaches in 2012 met het geven van dramalessen gekoppeld aan taal. De cultuurcoaches leren de kinderen en de leerkrachten op een speelse manier met taal om te gaan om zo de taalvaardigheid van de kinderen te verbeteren. De cultuurcoaches ontwikkelen gaandeweg een leerlijn voor drama en taal, die zij na afloop van het schooljaar overdragen aan Brede School Hart

12

Kunsteducatie rondom het onderwijs

van Noord. Zo krijgt kunst een structurele plek binnen het curriculum van de Brede School en kunnen scholen de meerwaarde van kunstvakken zelf ervaren. De Cultuurcoach in Overvecht Het UCK verzorgt in Overvecht de talenten­ carrousel op het gebied van Kunst en Cultuur. De combinatiefunctionarissen spelen hierin een grote rol, zowel organisatorisch als inhoudelijk. Naast de Carrousel zijn ze als docent verbonden aan de UCK-kunstclubs en organiseren afsluiting­ en en eindpresentaties van zowel de Carrousel als de kunstclubs. De combinatiefunctionarissen zijn een belangrijke verbindende schakel tussen activiteiten onder schooltijd, na schooltijd en in de vrije tijd.

samenwerking aangaan met Skon kinderopvang op de UCK-hooflocatie Domplein. Het UCK hecht groot belang aan het samen­ werken met andere partijen. In samenspraak met deze partijen heeft het UCK een aantal specifieke cursussen voor kinderen in de stad ontwikkeld. Deze cursussen zijn toegankelijk voor kinderen van de BSO en in een aantal gevallen ook voor kinderen uit de wijk.

Pilot Hele Dag School Kanaleneiland Zuid In mei 2012 draait er op de drie scholen een pilot voor de Hele Dag School, dat betekent voor kinderen een continurooster en extra lestijd. De UCK-cultuurcoach zit in de voorbereidende werkgroep die de pilot vormgeeft en nadenkt over het rooster. In de pilot worden gedurende vier weken kunstdocenten ingezet vanuit diverse disciplines. Samenwerking met BSO en KDV Het UCK werkt volop samen met verschillende organisaties voor Kinderdagverblijven (KDV) en Buitenschoolse Opvang (BSO). Als een kind bij een van onze samenwerkingspartners is geplaatst dan is de kans groot dat het tijdens de opvang­ uren een cursus of workshop krijgt op het gebied van beeldende kunst, muziek, dans, musical en theater. Het UCK streeft ernaar BSO-organisaties een zo gevarieerd mogelijk aanbod te presenteren dat ontwikkeld is vanuit de leefwereld van de kinderen. De KunstBSO op de UCK-locatie in Hoograven blijkt een doorslaand succes. Het is een van de eerste BSO’s in Nederland die zich puur op beeldende kunst richt. De KunstBSO is opgezet door het UCK in samenwerking met Ludens. In 2012 werkt een groep kinderen twee dagen per week in het atelier. Het UCK zal in 2013 een

13

Kunsteducatie rondom het onderwijs

Programmalijn Kunsteducatie rondom het onderwijs

Contacturen docent / trainer

Deelnemers

Voorstellingen

Bezoekers

Verlengde Schooldag incl. Carrousel (VSD) Introductieles onder schooltijd: 33 groepen * 1 uur

138

3.520

Lessen na schooltijd: 93 groepen * 9 uur

837

1.237

Presentatie: 93 groepen * 1 uur Subtotaal

975

4.757

93

1.237

93

1.237

1

190

Cultuurcoaches Hoograven Subtotaal

-

-

1

190

BSO (41 groepen)

328

492

41

1.237

KDV (132 groepen)

264

1.584

Subtotaal

592

2.076

41

1.237

1.567

6.833

135

2.664

BSO/KDV

Totaal

14

14

Kunsteducatie rondom ... het onderwijs

Sociaal-artistieke kunsteducatie in de wijk Kernactiviteit: verzorgen van toegankelijk en laagdrempelig kunsteducatieaanbod in de wijk en sociaal-artistieke projecten vóór en samen met bewoners.

De ontwikkeling van deze programmalijn is in 2012 stabiel. Het UCK realiseert in de drie wijkvestigingen (Cultuurcampus in Leidsche Rijn, Doe Mee Centrum Einstein in Overvecht en de UCK- locatie in Hoograven) verschillende succesvolle wijkprojecten, vaak in samenwerking met partners uit de wijk. Het wijkgericht werken zal de komende jaren een speerpunt blijven. De doorgaande lijn van binnen- naar buitenschools is in de wijken concreet te verwezenlijken.

Noord (Overvecht) Doe Mee Centrum Einstein Naast de voordeur van het Doe Mee Centrum Einstein staat een tekst van Albert Einstein: Je kunt je leven op twee manieren leven Eén alsof er geen wonderen bestaan De andere alsof alles een wonder is. Met deze locatie in de wijk Overvecht wil het UCK kinderen, hun ouders en de bewoners uit de wijk verleiden om mee te doen, om zich te verwonderen. Het Doe Mee Centrum Einstein is inmiddels een bruisend cultureel centrum dat door steeds meer wijkbewoners van jong tot oud bezocht wordt. Het gemiddeld aantal bezoekers per week is 500.

16

Het hele jaar door vinden verschillende activiteiten plaats, georganiseerd door het UCK en de verschillende partners uit het Doe Mee Centrum, Mitros, RTV U in de Wijk, Nice, Click F1, Cumulus. In het centrum organiseert het UCK cursussen voor amateurkunstbeoefening, kunstclubs voor kinderen (dans , theater, muziek, techniek, kinderpersbureau), theater- en muzieklessen van VMBO Pouwer en Carrousel-afsluitingen (theater, muziek, multimedia en techniek) van de Brede School Overvecht in het kader van Talentontwikkeling. Het hele jaar door bezoeken kinderen van de Brede School Overvecht voorstellingen in het kader van het UCK-Kunstmenu. Een aantal keer per jaar vinden er evenementen plaats voor alle bewoners uit de wijk zoals een Nieuwjaarsfeest, een Zomerfeest, een Open dag voor kinderen in samenwerking met beeldend kunstenaar Marcel Pinas en een reeks exposities getiteld ‘Verzamelportretten’ waarin verzamelingen van bewoners te zien zijn.

Sociaal-artistieke kunsteducatie in de wijk

West (Leidsche Rijn) Cultuurcampus Vleuterweide De UCK-locatie in Cultuurcampus Vleuterweide is een dynamische plek in Centrum Vleuterweide. Onder schooltijd vinden er lessen theater, dans, muziek en beeldend van het Amadeus Lyceum plaats in het kunstencentrum. Na schooltijd programmeert het UCK er lessen en cursussen voor amateurkunstbeoefenaars. Er zit een gestage groei in het aantal cursisten en het zal de komende jaren zeker nog verder groeien. In de directe omgeving van de campus wonen veel tweever­ dieners met kleine kinderen. Het aantal jongeren in de wijk zal de komende jaren sterk groeien. Dat vraagt om een specifieke benadering van de bewoners in de wijk en afstemming van het UCK-aanbod op de vraag van de klant. Naast de lessen en cursussen worden alle PO en VO scholen in Leidsche Rijn en Vleuten/De Meern vanuit de Cultuurcampus voorzien van kunsteducatieve activiteiten. Naast het reguliere onderwijsaanbod ontwikkelt het team een aantal bijzondere projecten in samenwerking met verschillende scholen, zoals Tijd voor Talent met OBS Pantarijn. In de PodiumWerkPlaats (de theaterzaal van de Cultuurcampus) vinden veel concerten en voorstellingen plaats. Honderden wijkbewoners genieten van muziek, dans en theater. PWP zoekt nadrukkelijk samenwerking met lokale amateurkunstenaars zoals Harmonie Orkest Vleuten (HOV) en Jeugdtheaterschool Sesar. Samen met Zimihc, HOV, Harmonie De Bazuin De Meern en de afdeling muziek van het UCK ontwikkelt de PWP in 2012 een concertreeks, AdeZi genaamd. Een concertreeks waar plaatselijke orkesten uitgedaagd worden ‘out of the box’ te denken en een bijzonder concert te geven. Elke laatste vrijdag van de maand is er een Open Podium in de Cultuurcampus, een avond waarop talent uit de wijk een podium wordt geboden. Team West is voortdurend in gesprek met andere culturele partijen in dit stadsdeel om het aanbod op elkaar af te stemmen, samen projecten te organiseren en elkaar daar waar mogelijk te versterken.

17

Sociaal-artistieke kunsteducatie in de wijk

Programmalijn Sociaal-artistieke kunsteducatie in de wijk

Contacturen docent / trainer

Deelnemers

Bezoekers

Museum voor de Klas - Familie 50

20 groepen * 1,5 uur (museumactiviteit)

Training Vreedzame Wijk Overvecht 20

45

Kinderclubs Theater, Muziek en Dans

105

43

Volwassencursussen

120

60

Training Docenten

Overvecht: Doe Mee Centrum Einstein

790

Kunstmenuvoorstellingen Theater/muziek jongeren Pouwer

48

32 80

Nieuwjaarsfeest 3

Verzamelportretten (exposities)

50 175

Zomerfeest 50

Open dag

290

712

Muziekroute presentatie

50

50

Afsluiting musical BS Joannes

20

140

VIP

55

Afsluitingen Brede School talentontwikkeling

Leidsche Rijn: Cultuurcampus 650

Open dag (2X) 200

Open podium (10X)

500

8

Changing Horizons Engeland Korenfestival (21 koren)

200

400

Adezi concertserie en clinics

320

300

1.376

3.897

Cultuurcoach 1.183

Overvecht Ondiep

269

Hoograven

376

Kanaleneiland Noord

108

Kanaleneiland Zuid

215

Subtotaal

18

2.444

18

Sociaal-artistieke kunsteducatie ... in de wijk

Amateurkunst educatie in de stad Kernactiviteit: verzorgen van veelzijdig en breed stedelijk amateurkunstaanbod.

De deelname aan cursussen en lessen loopt in 2012 stevig terug tot 5.395 deelnemers. Ondanks de terugloop bij enkele disciplines in cursistenaantallen is de omzet redelijk conform de begroting. De btw-maatregel heeft helaas een nadelig effect op de deelname van volwassenen. Dit wordt gecompenseerd door nieuw ontwikkeld aanbod en door een lichte groei bij de leeftijdsgroepen kinderen en jongeren. De amateurkunsteducatie vindt in de hele stad plaats, met name in de eigen wijkgebouwen op de centrumlocaties. De lessen, prestaties en uitvoeringen geven veel dynamiek en dragen zichtbaar bij aan de gestelde doelen in het beleidsplan. Een aantal highlights per afdeling:

Beeldende kunst De afdeling beeldende kunst organiseert, naast de traditionele eindexpositie met de legendarische Artibusprijzen, een grote tentoonstelling in het Stadhuis van Utrecht. Deze expositie wordt geopend door Vincent Oldenburg, raadslid van Leefbaar Utrecht. De expositie geeft een mooi overzicht van het werk dat de cursisten in de hout- en steenhouwcursussen hebben vervaardigd. De expositie toont meer dan zeventig werken in diverse soorten steen en hout.

20

Dans Klassiek ballet voor volwassenen staat op nummer één in de top tien van danscursussen, gevolgd door Dansen zingen…. doen, een oriënterende danscursus voor kinderen van 4 tot 6 jaar en Breakdance. Deze top drie is representatief voor het brede aanbod van afdeling Dans. Naast de reguliere dansoptredens vinden er dit jaar ook enkele bijzondere activiteiten plaats. De selectiegroep klassiek ballet van het UCK wint in november 2011 een groepsauditie voor amateurs, georganiseerd door het Hollands Festival onder de naam ‘Dance Date’. Isabel Chaffaud (ex-danseres Nederlands Danstheater) maakt een choreografie voor de groep. Begin februari 2012 is het première weekend in het Spui Theater in Den Haag en daarna volgt een tournee door het land met zeven optredens in de periode februari tot en met juni 2012. Brno In het najaar komt collega instituut ZUŠ Veverí uit Brno, Tsjechië op bezoek. In voorgaande jaren zijn drie UCK- ZUŠ Veverí uitwisselingen geweest, afwisselend in Brno, dan wel in Utrecht: twee keer alleen met dans, de derde keer ook met muziekdocenten en leerlingen erbij. Dit jaar staat de uitwisseling in het teken van docenten en elkaars

Amateurkunsteducatie in de stad

methoden om jongeren te blijven motiveren om zich te verdiepen in dans en muziek. Het zijn plezierige en leerzame dagen met een bijzondere, waardevolle samenwerking tussen alle partijen. De uitwisseling wordt afgesloten met een mooie voorstelling door alle deelnemers. Deze uitwisseling is mede mogelijk gemaakt dankzij de finan­ ciële ondersteuning van de gemeente Utrecht.

fotograaf Red Saunders, bekend van het fotograferen van belangwekkende historische momenten, zal het project gaan uitvoeren. De foto moet uiteindelijk komen te hangen aan de voorgevel van het stadhuis. Daarnaast is de afdeling bezig met het samenstellen van een foto-expositie over hedendaagse onderhandelingssituaties. Deze expositie zal in 2013 aan de andere zijde van het stadhuis te zien zijn.

Digitale media

Ter gelegenheid van 25 jaar Open Doka bij het UCK vindt in november 2012 de tentoonstelling De Doka Belicht plaats op de UCK-locatie Ganzenmarkt. Twintig fotografen tonen prints die zij in de open doka van het UCK hebben gemaakt. Een mengeling van oud en nieuw werk, gemaakt door professionals en hobbyisten. Er hangen foto’s van onder meer Kadir van Lohhuizen en Marco van Duyvendijk. Het UCK maakt van een selectie van de prints een prachtig fotomapje dat als kerst- en relatiegeschenk gebruikt zal worden.

Het aanbod van de afdeling Digitale Media omvat workshops en cursussen voor jong en oud. Speciaal voor kinderen zijn er onder meer cursussen games en animatie. Voor jongeren organiseert de afdeling een speciale talentklas en volwassenen kunnen een breed scala aan basis- en vervolgcursussen volgen, bijvoorbeeld animatie, film maken, webdesign, beeldbewerking en grafisch vormgeven. Voor de oudere doelgroep zijn speciale laagdrempelige cursussen ontwikkeld op het gebied van beeldbewerking, videomontage en sociale media. Er blijkt veel behoefte te zijn aan de jaaropleiding Grafisch vormgeven en deze trekt dan ook veel belangstellenden. Nieuwe (digitale) media zijn continue onderhevig aan veranderingen en technische innovaties. De afdeling probeert met haar cursussen zoveel mogelijk aan te sluiten bij de laatste trends en ontwikkelingen op dit gebied. Wanneer nieuw aanbod zich voordoet betrekt de discipline doelgroepen en docenten hierbij en werkt de afdeling samen met diverse jonge Utrechtse organisaties. Gezamenlijk wordt vervolgens bekeken aan welk aanbod behoefte is en welk aanbod haalbaar is.

Fotografie

Musical Na de zomer stromen UCK-cursisten van het Landelijk Oriëntatiejaar Musicalscholen door naar hbo- en mbo-kunstvakopleidingen. De afdeling Musical is trots op het slagingspercentage, 70% van de cursisten wordt aangenomen op een musical­­opleiding. In mei trekken de eindpresentaties van alle musicalgroepen weer volle zalen. De belangstelling voor deze eindvoorstellingen is groot. En terecht, de voorstellingen zijn van hoge kwaliteit, met prachtige kostuums en professioneel licht en geluid. De cursisten, van jong tot oud, spelen met zichtbaar plezier de sterren van de hemel.

De afdeling fotografie houdt zich in 2012 intensief bezig met de voorbereidingen van The Agreement. Dit community art project in het kader van de Vrede van Utrecht bestaat uit verschillende onderdelen. Centraal staat de ondertekening van de Vrede van Utrecht door hedendaagse burgers uit Utrecht in een 18-eeuwse setting. De Engelse

UCK-Musical start in samenwerking met ouderen­ welzijnsorganisatie Axion Continue een project waarin acht musicalleerlingen in de leeftijd van 9 en 10 jaar gezamenlijk met negen ouderen van verzorgingstehuis Tolsteeg een voorstelling instuderen rondom de liedjes van Annie M.G. Schmidt. De uiteindelijke voorstelling wordt feestelijk gepresenteerd aan alle bewoners van het ver­zorgingstehuis.

21

Amateurkunsteducatie in de stad

Muziek

Theater

De afdeling Muziek heeft ondanks de economische crisis weinig last van een verminderde belangstelling. Er is een kleine daling van het aantal cursisten in het centrum maar dat wordt gecompenseerd doordat het aantal cursisten in de Cultuurcampus in Leidsche Rijn nog steeds groeit. Programma’s als PI, een muziekproject voor talentvolle kleuters, kunnen zich verheugen op een grote belangstelling. Voor de afdeling een signaal om het aantal projecten voor talent uit te breiden.

Kinderen In 2012 gaat de UCK-Jeugdtheatergroep No Borders een bijzondere samenwerking aan met het Centraal Museum. In het kader van de expositie God Save The Queen in het Centraal museum discussieert de groep over het verschil tussen de jongeren tijdens de punkperiode en de jongeren nu. Op basis van improvisaties ontwikkelt de groep performances die in een aantal zalen van het Centraal Museum te zien zijn. De intens­ieve samenwerking met de afdeling Education & Interpretation van het Centraal Museum is er met name op gericht het bezoek van VO-scholen aan de expositie een verdieping te geven, door middel van discussies tussen de jongeren van jeugdtheater en de leerlingen van de VO-scholen.

Uitwisseling Brno In november vindt een uitwisseling plaats met muziekcursisten uit Brno. De groep bestaat uit een aantal gevorderde blokfluitcursisten en een big band met hun docenten. Op verschillende momenten in de week spelen de Tsjechen samen met cursisten en docenten van het UCK. Zo heeft een docent van het UCK de big band geleid en heeft de Tsjechische docent een ensemble uit Utrecht gecoacht. Uiteindelijk brengen alle groepen op de uitvoeringsavond zowel apart als gezamenlijk een aantal stukken ten gehore. Studiedag SPO Utrecht Het UCK neemt met twee omvangrijke muziekworkshops deel aan de studiedag van de Stichting Openbaar Basisonderwijs Utrecht. Twee docenten gaan in het Spoorwegmuseum met een groep van 100 deelnemers aan de slag met zang en bodypercussion. Leerlijn muziek in het onderwijs Zoals ook de landelijke trend laat zien komt er weer meer interesse voor een leerlijn muziek in het basisonderwijs. Het UCK heeft in 2012 gesprekken met scholen die daar eveneens in geïnteresseerd zijn. Samen met deze scholen wil het UCK programma’s ontwikkelen waarbij sprake is van een doorgaande leerlijn in de opeenvolgende leerjaren.

22

In juni vertrekken 14 jeugdtheaterleerlingen voor twee dagen naar Deventer om deel te nemen aan de theaterwedstrijd Regatta, een onderdeel van het jeugdtheaterfestival Havenwerk. Een unieke kans voor een uitwisseling met de vele andere aanwezige jeugdtheatergroepen. Jongeren 2012 is een goed jaar voor theater jongeren en de Vooropleidingen theater (Vooropleiding en Landelijke Oriëntatiecursus Theater). Het blijkt nog steeds dat de UCK-leerlijn theater genoeg aantrekkingskracht heeft op ambitieuze jongeren die hun weg willen vervolgen in het kunstvak. Om te kunnen kiezen moeten theaterstudenten in wording zich goed oriënteren en kunnen werken aan kwaliteiten en vaardigheden. Dat kan bij het UCK. Een groot aantal deelnemers stroomt door naar kunstvakopleidingen. De recessie is echter voelbaar, niet alleen in Utrecht maar ook landelijk is sprake van een afname van deelnemers. De concurrentie neemt ook toe. Maar het blijft genieten van de presentaties in de theaterklassen, de voorstellingen in opdracht voor het onderwijs en de beroemde gastdocenten die op veel enthousiasme kunnen rekenen.

Amateurkunsteducatie in de stad

Volwassenen Ook volwassenen weten hun weg goed te vinden naar UCK-Theater. Er lijkt een verschuiving van interesse bij klanten. Er is meer belangstelling voor verdieping in toneelcursussen, ten koste van bijvoorbeeld Clownerie en Theatersport. Ook de belangstelling voor het spelen van voorstellingen neemt toe. De afdeling start in 2012 met een groep kleinkunstenaars met het maken van eigen werk. Deze groep zal in 2013 twee avonden solovoorstellingen spelen. De leeftijdsopbouw binnen de cursussen is vrij divers maar de modale cursist is rond de 30 jaar. Dit jaar experimenteert de afdeling met een specifiek aanbod voor 55-plussers maar daar lijkt vooralsnog niet veel belangstelling voor te zijn.

23

Amateurkunsteducatie in de stad

Activiteitenuren totaal 2012

Inschrijvingen

totaal 2011

totaal 2012

totaal 2011

Beeldende kunst

2.710

2.723

428

430

Dans

2.699

3.334

1.029

1.271

383

805

89

187

Digitale media Fotografie

609

1.321

207

449

Muziek

12.426

15.396

2.828

3.504

Musical

583

1.065

155

283

Schrijven Theater Totaal

113

316

44

123

1.878

3.047

615

998

21.401

28.007

5.395

7.245

De bij de activiteteitenuren behorende kosten dalen van € 1,732 mln. met 2%. De bij de inschrijvingen behorende baten dalen van € 2,055 mln. met 4%.

2012 Voorstellingen / Presentaties / Optredens Dans

Deelnemers

2011 Toeschouwers

Deelnemers

Toeschouwers

417

1.470

554

1.480

Muziek

1.362

2.345

1.533

2.500

Musical

176

1.400

201

1.200

413

3.924

278

1.867

2.368

9.139

2.566

7.047

Theater Totaal

Exposities / Kunstreizen / Lezingen

Deelnemers

Bezoekers

Participatie bij expo PUNK - Centraal Museum

22

800

Beeldende kunst

95

250

Fotografie Totaal

Culturele Zondagen

Deelnemers

Bezoekers

95

200

50

600

30

562

167

1.650

125

762

Deelnemers

Bezoekers

Deelnemers

Bezoekers

Nieuwjaarsduik

20

100

30

375

Uitfeest

10

350

12

570

Totaal

30

450

42

945

Open dagen / informatieavonden

Deelnemers

Beeldende kunst

Bezoekers

Deelnemers

120

Dans

407

800

Bezoekers 150

230

450

Digitale media

55

60

Fotografie

85

97

Musical

150

300

Muziek

200

300

200

Theater

178

300

107

Totaal

935

1.960

537

Schrijven

24

300 60

24

1.117

Amateurkunsteducatie ... in de stad

Ondernemingsraad, Personeelsopbouw, MT en Raad van Toezicht

Ondernemingsraad

hun vakbonden met klem te verzoeken terug te keren naar de onderhandelingstafel. Uiteindelijk komt er er in

De Ondernemingsraad volgt in 2012 twee trainingen,

2012 toch een nieuwe CAO Kunsteducatie.

een OR-startersdag voor nieuwe OR-leden en een trainingsdag voor de voltallige OR bij Bureau Zuidema.

Veiligheid De OR dringt in 2012 aan op het belang van de

Personeelszaken

brandveiligheid en adviseert inzake maatregelen om het

De OR stemt in 2012 in met de nieuwe comparti-

gevoel van veiligheid bij onder meer baliemedewerkers

mentering. Hierdoor is de compartimentering voor

te vergroten.

het niet-onderwijzend personeel in nieuwe cohorten geregeld. De OR stemt tevens in met het scholingsplan voor 2012, met twee collectieve sluitingsdata en met het

Personeelsopbouw

wisselen van ARBO-dienst.

Reorganisatie In 2012 gaat het reorganisatieplan Fase 1 in. De OR vraagt advies aan Frank Schreiner van FNV Formaat.

Aantal medewerkers in loondienst Totaal 196 Waarvan vrouwen 117 60% Waarvan mannen 79 40%

Na enkele aanpassingen gaat de OR akkoord met dit plan waarbij het aantal afdelingshoofden van acht naar vier gaat. In het kader van de voorgenomen reorganisatie houdt de OR een achterbanbijeenkomst met het personeel.

CAO

Leeftijdsopbouw < 25 jaar 25 - 34 jaar 35 - 44 jaar 45 - 54 jaar > 55 jaar

18 50 44 41 43

9% 26% 22% 21% 22%

In verband met het stuklopen van de onderhandelingen voor een nieuwe CAO, vraagt de OR het personeel

25

OR, Personeelsopbouw, MT en Raad van Toezicht

MT en Raad van Toezicht MT Dhr. Peter C.M. Grooten, directeur-bestuurder Dhr. René van der Kolk, lid Managementteam Dhr. Henk Haest, lid Managementteam  Raad van Toezicht Dhr. drs. G.T.W. Dhondt, voorzitter Dhr. F.A.M. Spijkers, lid Mw. Y. Blommendaal-van Dorp, lid († oktober 2013) Mw. drs. F.A.A. Huisman, lid Mw. M. van der Hoeven, lid

26

OR, Personeelsopbouw, MT en Raad van Toezicht

Financieel overzicht 2012 Balans Ultimo 2012

Ultimo 2011

Activa Materiële vaste activa

509.123

601.359

Vlottende activa

699.037

937.866

Liquide middelen

1.282.761

887.401

Totaal Activa

2.490.921

2.426.627

288.966

233.132

21.791

21.920

Kortlopende schulden

2.180.164

2.171.574

Totaal Passiva

2.490.921

2.426.627

Passiva Eigen vermogen Algemene reserve Voorziening onderhoud gebouwen

27

27

Financieel overzicht ...2012

Staat van baten en lasten Realisatie 2012 Baten

Begroting 2012

 

Producten

Realisatie 2011

 

 

2.554.395

2.620.411

2.641.576

Overige Diensten

347.814

370.939

436.109

Subsidies & bijdragen

586.937

475.803

529.899

3.489.147

3.467.153

3.607.583

Totaal baten  

 

 

 

Lasten

 

 

 

Personeelskosten

4.922.581

4.784.552

4.907.886

847.712

869.460

893.292

86.355

100.210

95.795

Organisatiekosten

322.508

352.390

331.957

Activiteitenkosten

348.858

354.653

419.980

6.528.013

6.461.265

6.648.910

 

 

 

- 3.038.866

- 2.994.112

- 3.041.327

3.094.700

3.094.700

3.065.300

55.834

100.588

23.973

Huisvestingskosten ICT-kosten

Totaal lasten   Saldo uit gewone bedrijfsvoering Lumpsum Subsidie gemeente Utrecht Saldo na toekenning subsidie gemeente Utrecht

28

28

Financieel overzicht ...2012

Colofon Postadres Postbus 65 3500 AB Utrecht Telefoon (030) 233 99 33 Fax (030) 233 99 30 E-mail [email protected] Website www.uck.nl Uitgave Utrechts Centrum voor de Kunsten Eindredactie Afdeling Marketing, verkoop en communicatie Ontwerp Buro MET Fotografie Anna van Kooij