Jaarverslag

Jaarverslag 2013

Het Clusius College leidt op voor leven en werken in een groene wereld. Dat doen we met aantrekkelijke vmbo- en mbo-opleidingen, waarbij we veel aandacht schenken aan natuur, duurzaamheid, voeding en leefomgeving.

Jaarverslag 2013

www.clusius.nl

Voorwoord

4

Leeswijzer

5

Organisatie Speler van formaat in regionaal onderwijsveld

10

Duidelijke doelstellingen, ambities en beleid

12

Kritische vrienden om bij de les te blijven

14

Onderwijs Goed onderwijs is onze kernactiviteit

20

Passende en veilige leeromgeving voor iedereen

22

Nieuwe ontwikkelingen in het vmbo en mbo

23

Inspraak van ouders en studenten / leerlingen

24

Culturele diversiteit en internationalisering

26

Samenwerking met ROC Kop van NH loont

27

In gesprek met bedrijfsleven en organisaties

28

Projecten en inzet van subsidies

30

Personeel Goede docent maakt voor de leerling het verschil

38

Bedrijfsvoering

2

Nieuwbouw leidt tot uitdagende leeromgeving

44

Digitalisering informatie en communicatie blijft uitdaging

46

Goed imago komt te voet en gaat te paard

47

Clusius College volledig ’in control’?

48

Financieel in rustig vaarwater

49

INHOUD

Vooruitblik Met vertrouwen kijken naar de toekomst

54

Bijlagen Vmbo/mbo-vestigingen60 Organogram62 Stichting Clusius College

62

Leerlingaantallen63 Gegevens personeel:

◆ 

Indeling naar leeftijd

64



◆ 

Indeling naar functiegroepen

64



◆ 

Indeling naar leeftijd en functiegroepen

64



◆ 

Leeftijdsopbouw naar geslacht

65



◆ 

Indeling naar geslacht en functiegroepen 65



◆ Aanstelling

65



◆ 

66



◆ Verzuim

66



◆ 

66

Samenvatting jaarrekening

Colofon

Deelname aan BAPO Verzuim naar leeftijd

67

68

3

VOORWOORD

Beste Lezer(es), Hierbij bieden wij u het jaarverslag 2013 van het Clusius College aan. Het Clusius College verantwoordt zich hierin aan de belanghebbenden zoals studenten, leerlingen, ouders, medewerkers, collega-onderwijsinstellingen, brancheorganisaties en bedrijfsleven alsmede externe en interne toezichthouders. Ook andere relaties en belangstellenden kunnen middels dit jaarverslag een goed beeld krijgen van het Clusius College. Omdat we vinden dat een jaarverslag meer kan zijn dan feitelijke informatie en cijfers, gaan we door op de ingeslagen weg, waarbij het jaarverslag is ingedeeld op basis van horizontale en verticale verantwoording van het beleid, afgewisseld met impressies en sfeerbeelden van activiteiten en gebeurtenissen uit het verslagjaar. Het jaarverslag van het Clusius College is gebaseerd op het geïntegreerd jaardocument 2013 dat integraal onderdeel uitmaakt van het jaarverslag. Het voldoet aan de vereisten die gesteld worden door de overheid en die gebaseerd zijn op de inrichtingsvereisten zoals opgenomen in het Burgerlijk Wetboek en nader zijn uitgewerkt in de richtlijnen RJ660 Onderwijsinstellingen.

4

In de digitale versie van het jaarverslag op de website kan op verschillende plaatsen ’doorgeklikt’ worden naar een aantal digitale verantwoordingsdocumenten, die uitgebreider en meer specifiek zijn dan de tekst in het jaarverslag. Wij zijn benieuwd naar uw reacties op dit jaarverslag. Op- en aanmerkingen en suggesties zijn van harte welkom via pr @ clusius.nl. Alkmaar, juni 2014 College van Bestuur

Rien van Tilburg, voorzitter Gerard Oud, lid

Leeswijzer

Leeswijzer Het jaarverslag is gebaseerd op het bestuursverslag en de jaarrekening (samen het geïntegreerd jaardocument), waarin verantwoording afgelegd wordt aan de overheid en externe toezichthouders, zoals de onderwijsinspectie en de accountant, die de jaarrekening heeft voorzien van een goedkeurende controleverklaring. In de digitale versie van dit jaarverslag kan doorgeklikt worden naar de integrale tekst van het bestuursverslag en de jaarrekening, waarin meer gedetailleerde informatie terug te vinden is en waar alle financiële en andere cijfers te vinden zijn en toegelicht worden. In dit jaarverslag wordt steeds aangegeven wanneer dit doorklikken relevant is. Ons jaarverslag is geschreven voor een breed publiek. Enerzijds bestaat het uit een beknopte weergave van het geïntegreerd jaardocument, anderzijds zijn er sfeerbeelden vanuit het Clusius College uit 2013 opgenomen, die de wat ’droge’ verantwoordingstekst illustreren en verlevendigen. Voor ouders, leerlingen, studenten, medewerkers en andere belangstellenden zullen deze verhalen en foto’s de meeste herkenning geven.

Het eerste hoofdstuk geeft een beknopt beeld van de organisatie en is vooral nuttig voor degenen die het Clusius College (nog) niet zo goed kennen. Daarin zijn ook de missie en visie, de ’drijfveren’ van onze organisatie, opgenomen. Hart van het jaarverslag is het hoofdstuk over het onderwijs, waarin alle aspecten van het onderwijs aan de orde komen. Dit hoofdstuk geeft voor alle belanghebbenden inzicht in de kwaliteit en diversiteit van ons onderwijs. Ook wordt aandacht besteed aan enkele belangrijke projecten. Het hoofdstuk Personeel heeft niet voor niets ’Goede docent maakt voor de leerling het verschil’ als ondertitel. Zonder gemotiveerde en deskundige medewerkers is goed onderwijs niet mogelijk. Dit hoofdstuk geeft een samenvatting van het in het bestuursverslag opgenomen personeelsbeleid. In het hoofdstuk bedrijfsvoering worden de huisvesting-(splannen), ICT, Planning & Control en PR besproken. Het jaarverslag wordt afgesloten met een toekomstparagraaf: waarop richten we ons de komende jaren?

5

U moet de groe(n)ten van Geversduin hebben! Gert Weerman is naast docent groenvoorziening, plantenteelt en landbouwbreed ook nog de contactpersoon van project Geversduin. Voor deze Kennemer Duincamping hebben 150 leerlingen uit de derde klas van vestiging Castricum alle planten en kruiden van drie zogeheten Groentehuisjes gekweekt en geplaatst. Ook namen zij de verdere verzorging en het onderhoud van deze ’eetbare huisjes’ ter hand. Duurzaam Na het ontstaan van het idee van de Groentehuisjes gingen Gert Weerman en Geversduin direct in overleg hoe een en ander aan te pakken. Onder de noemer Groe(n)ten uit Geversduin werd de samenwerking met onder meer Kwekerij SAP, Vos Food, Aannemersbedrijf D. Teerenstra en Voedselbank IJmond-Noord gezocht, aldus Gert: ”Zo kregen we zaaigoed en plantjes en werden er rekken voor de bakken getimmerd rond de huisjes. Een deel van de oogst van groenten en kruiden wordt afgestaan aan de Voedselbank.

6

Dat maakt Geversduin meteen ook tot een duurzaam project. In de periode van februari tot begin mei hebben de leerlingen alle groenten en kruiden gezaaid en geplant. Pluggen kool, sla en kruiden werden geplant, wortels en radijsjes werden gezaaid en later in zo’n 350 bakken gezet die uiteindelijk rondom de Groentehuisjes zijn geplaatst.” Geslaagd Voordat de bakken met planten in april ter bestemde plekke waren, moest er nog een watergeefsysteem worden aangelegd rondom de huisjes. Door onverwachte nachtvorst bevroren eind april de courgette-, peper- en basilicumplanten. In mei hadden alle groenten en kruiden uiteindelijk de groei te pakken en kon er al snel spinazie, krop- en pluksla worden geoogst door de eerste gasten die inmiddels ook al waren gearriveerd. De muntplanten maakten een heerlijk kopje thee mogelijk en met de kruiden als tijm en oregano konden gerechten op smaak gebracht worden. Voor Gert Weerman is het project geslaagd: ”Van mei tot aan de zomervakantie gingen er zo’n 70 leerlingen aan de slag met het onderhoud van de Groentehuisjes. Toen onze leerlingen waren vertrokken, was de beurt qua onderhoud aan de huurders of campingmedewerkers.”

”Een deel van de oogst van groenten en kruiden wordt afgestaan aan de Voedselbank. Dat maakt Geversduin meteen ook tot een duurzaam project.”

7

Sabrina de Bruin mbo-uitblinker 2013 Clusius College Sabrina de Bruin, 19 jaar en afkomstig uit Beverwijk, heeft de interne verkiezing mbouitblinker gewonnen. Sabrina zit in het derde jaar Bloem & Design (niveau 4). Na niveau 4 wil ze voor de titel Meesterbinder gaan. Haar motto is: ik wil eruit halen wat er in zit! En daar was de jury het mee eens want met haar enthousiasme en bevlogenheid sprong ze er echt uit. Charismatisch Om Sabrina te spreken, kroop de jury samen met begeleidend docent Menno Groen achter de computer. Sabrina zat toen voor haar stage op Aruba. Via Face Time kon er toch een interview plaatsvinden en stak ze enthousiast van wal: ”Eigenlijk wilde ik vroeger dolfijnentrainster worden, maar bij de open dag van het Clusius College in Alkmaar sloeg de vonk over naar de opleiding Bloem & Design. Dat paste ook wel bij mij, want als klein meisje was ik altijd al creatief

8

bezig. Op het Clusius in Castricum vond ik bloemschikken al erg leuk.” Volgens Menno Groen kan Sabrina niet alleen mooie bloemstukken en -arrangementen maken, maar is ze ook heel charismatisch: ”Ook dat is heel belangrijk in ons vak. Ze voelt klanten goed aan en is vriendelijk en hulpvaardig.” Topsegment stages Daarnaast is Sabrina positief ingesteld en leergierig, aldus Menno: ”De opdrachten op school voert ze goed en zorgvuldig uit. Tevens zoekt ze haar stages heel doelgericht uit om een zo compleet mogelijk beeld van de sector te verkrijgen. Ze heeft dan ook stagebedrijven op haar CV staan die behoren tot het topsegment van onze sector.” Sabrina wil na haar opleiding iets creëren met haar eigen naam en signatuur: “Zodat klanten straks een echte Sabrina in handen krijgen. Dat heb ik wel verdiend na al die jaren studeren. Ik weet nog niet hoe ik het ga invullen; misschien als freelancer, als webflorist of start ik toch een eigen zaak. Ik wil in ieder geval mijn stempel drukken op de sector en het bloemenvak weer wat meer elan geven.”

”Sabrina wil na haar opleiding iets creëren met haar eigen naam en signatuur, zodat klanten straks een echte Sabrina in handen krijgen.”

9

Speler van formaat in regionaal onderwijsveld Plaatsen, vestigingen en opleidingen Het Clusius College heeft vestigingen in acht gemeenten ten noorden van het Noordzeekanaal. Het verzorgt opleidingen voor mbo en vmbo-groen. Er zijn mbo-opleidingen op het gebied van plant, dier, groen, bloem, styling, voeding,  recreatie, techniek, zorg, commercieel ondernemen, water, natuur en milieu. Vmbo-vestigingen zijn er in Amsterdam, Castricum, Grootebroek, Heerhugowaard en Purmerend. In Alkmaar, Hoorn en Schagen zijn vestigingen met vmbo en mbo. Daarnaast verzorgt het Clusius College - binnen de coöperatie Onderwijsgroep Noordwest-Holland - bedrijfsopleidingen en cursus- en contractonderwijs. Het Centraal Bureau is gevestigd in Alkmaar. Hier vindt alle dienstverlening aan vestigingen en ondersteuning van het College van Bestuur plaats op het gebied van Kwaliteit & Onderwijs (incl. internationalisering), Personeel & Organisatie, Finance & Control, Informatisering & Automatisering, Projecten en PR & Communicatie. Het Secretariaat van het College van Bestuur ondersteunt ook het Centraal Bureau. Een van de bestuurssecretaresses is tevens office manager.

10

Onderwijsgroep Noordwest-Holland Door de oprichting van de Coöperatieve Onderwijsgroep Noordwest-Holland U.A. is een belangrijke stap gezet naar bundeling van krachten op een aantal gebieden van ROC Kop van Noord-Holland en het Clusius College. De bedrijfsopleidingen zijn inmiddels geheel geïntegreerd, waardoor de markt van leven lang leren nog beter bediend kan worden. In 2013 is gestart met een Shared Service Center op het gebied van ICT. De samenwerking zal waar mogelijk de komende jaren verder geïntensiveerd worden. Stichting Uitwisseling In 2012 is de Stichting Uitwisseling en Studiereizen voor het Platteland (SUSP) een personele unie aangegaan met de Stichting Clusius College, waarmee het College van Bestuur tevens het bestuur is van SUSP. Daarmee is de Raad van Toezicht van het Clusius College ook RvT van SUSP. SUSP beijvert zich al meer dan 60 jaar om buitenlandse studenten in Nederland een stage te laten lopen op een agrarisch bedrijf en bemiddelt ook Nederlandse studenten naar buitenlandse bedrijven. SUSP bevindt zich in hetzelfde pand als het CvB en het Centraal Bureau.

ORGANISATIE

Aantal leerlingen en studenten 1 Het leerlingen- en studentenaantal - de belangrijkste factor waar het gaat om de financiële continuïteit van het Clusius College - is in 2013 behoorlijk toegenomen (+ 4,6 %) ten opzichte van 2012 tot een totaal van 5.691. Het aantal leerlingen vmbo is 3.867 (+ 6%). Bij zes vestigingen zagen we een stijging van het aantal leerlingen met Purmerend als grote positieve uitschieter ( + 21%). Twee vestigingen hadden te maken met een lichte daling. Voor de komende jaren is de verwachting dat het aantal leerlingen in het vmbo tot 2016 nog licht blijft groeien tot ongeveer 4.000. 1

Het aantal studenten in de beroepsopleidende leerweg (bol) van het mbo is 1.358 (+1,3%). Het aantal in de beroepsbegeleidende leerweg (bbl) is 466 (+ 2,6%). De ontwikkeling van het aantal mbo-studenten is de komende jaren onzeker. Door de economische crisis zal met name instroom in de bbl (werkend leren) tegen kunnen vallen. Vast staat verder dat de inkorting van de meeste opleidingen op niveau 4 (van vier naar drie jaar) vanaf 2017 een negatieve invloed zal hebben op het aantal studenten.

We spreken binnen het vmbo van leerlingen en binnen het mbo van studenten.

11

Duidelijke doelstellingen, ambities en beleid Missie en visie Het Clusius College heeft grote ambities voor wat betreft de ontwikkeling van het onderwijs en de verbetering van de kwaliteit ervan, verdere professionalisering van de organisatie en de medewerkers en modernisering van de huisvesting en overige voorzieningen. Dit vraagt om een heldere missie en visie, die uitgangspunt zijn voor beleid op basis waarvan prioriteiten worden gesteld en keuzes worden gemaakt. De missie van het Clusius College luidt:

Het Clusius College: groen licht voor succes in een dynamische wereld.

De algemene visie van het Clusius College luidt: Het Clusius College leidt op voor leven en werken in een groene wereld, doet dit met eigentijds en aantrekkelijk onderwijs dat in 2015 behoort tot het beste kwart van Nederland. Ons onderwijs onderscheidt zich door aandacht voor natuur, duurzaamheid, voeding en leefomgeving. Het Clusius College komt bij medewerkers, leerlingen, ouders en bedrijfsleven als eerste in gedachte wanneer het gaat om goed onderwijs omdat het ◆ een veilige, stimulerende leeromgeving biedt; ◆ een ieder uitdaagt het beste uit zichzelf te halen; ◆ samenwerkt met ouders, bedrijfsleven en andere betrokkenen in de regio; ◆ een professionele organisatie is met een modern personeelsbeleid; ◆ zich kenmerkt door transparantie, verantwoordelijkheid en kwaliteitsbewustzijn. De kernwaarden van het Clusius College zijn betrokken, kwaliteit, professioneel en vertrouwen.

12

ORGANISATIE

Beleid Het College van Bestuur stelt jaarlijks een kaderbrief op, op basis waarvan de vestigingen hun activiteitenplannen maken en die tevens leidend is voor de activiteiten van en ondersteuning door het Centraal Bureau. Het beleid van het Clusius College wordt in de kaderbrief opgehangen aan vijf speerpunten: ◆ Duidelijke strategische positionering; ◆ Kwalitatief hoogwaardig onderwijs; ◆ Professionele organisatie; ◆ Integraal management binnen afgesproken kaders; ◆ Voldoen aan basiskwaliteit.

Zowel de doelstellingen als de beoogde resultaten worden in de kaderbrief uitgebreid toegelicht en uitgewerkt. De resultaten worden vastgelegd middels een dertigtal kritieke prestatie-indicatoren die als bijlage in de kaderbrief zijn opgenomen. Elke twee jaar wordt er een risico-inventarisatie en -analyse gemaakt. De belangrijkste maatregelen en acties naar aanleiding van deze risico’s zijn ook in deze kaderbrief verwerkt. In de digitale versie van ons jaarverslag op de website kunt u op deze plaats doorklikken naar de integrale kaderbrief.

13

Kritische vrienden om bij de les te blijven Goed bestuur en verantwoording Het Clusius College hanteert met betrekking tot het besturen, het toezicht en de horizontale verantwoording en dialoog de governancecode van de mbo-sector. In deze code is de volgende definitie opgenomen van goed bestuur: ”Goed bestuur is het waarborgen van de onderlinge samenhang van de wijze van sturen, beheersen en toezicht houden van een organisatie, gericht op efficiënte en effectieve realisatie van de doelstellingen, alsmede het daarover op een open wijze communiceren en verantwoording afleggen ten behoeve van belanghebbenden.” De scheiding tussen bestuur en toezicht is binnen het Clusius College vormgegeven middels de Raad van Toezicht en het College van Bestuur. Het Clusius College verantwoordt zich aan externe en interne toezichthouders middels het geïntegreerd jaardocument en het jaarverslag. Deze voldoen aan de vereisten die gesteld worden door de overheid. In het geïntegreerd jaardocument zijn waar mogelijk de geconstateerde tekortkomingen verbeterd en adviezen opgevolgd op basis van de evaluatie van de Governance Code BVE en vanuit de beoordeling van het jaardocument 2012 door de MBO Raad. Verantwoordingsinstrumentarium Het Clusius College participeert in de benchmark mbo, in de JOB-monitor (jongerenorganisatie beroepsonderwijs) en doet mee aan de monitor van het LAKS (leerlingenorganisatie in het voortgezet onderwijs). In de vo-sector is als benchmark en verantwoordingsinstrumentarium ’Vensters voor verantwoording’ in gebruik. 14

Voor de organisatie belangrijke documenten zoals de statuten, het bestuursreglement, de klokkenluidersregeling en de klachtenregeling zijn, onder de ’knop’ publicaties, in te zien via de website www.clusius.nl. Ook de kaderbrief is daar opgenomen. De integriteitscode is in 2013 vastgesteld. In de digitale versie van ons jaarverslag op de website kunt u op deze plaats doorklikken naar de bovengenoemde documenten. Extern toezicht De belangrijkste externe toezichthouders zijn de Inspectie van het onderwijs en de accountant. Naast de onderzoeken die op de vestigingen plaatsvinden, is - voor het vmbo het jaarlijks gesprek van het College van Bestuur met de inspectie de gelegenheid waarbij de kwaliteit van het onderwijs met de inspectie besproken wordt. De accountant van het Clusius College is Flynth. Flynth controleert jaarlijks de jaarrekening en de accountants zijn aanwezig in de vergadering van de Raad van Toezicht waarin de jaarrekening en het bestuursverslag door de raad besproken en vastgesteld worden. De managementsamenvatting van de interimcontrole van 2013 geeft aan dat de processen op het gebied van planning & control, personeel, projecten, AO/IB, inkoop en betaling goed verlopen. In het kader van good governance heeft al eens personele wisseling van de wacht plaatsgevonden in de controlerende en verantwoordelijke accountants.

ORGANISATIE

Intern toezicht De Raad van Toezicht (RvT) is het wettelijk toezichthoudend orgaan van het Clusius College. De RvT bestaat uit een voorzitter en 6 leden. Het profiel van en de wervingsprocedure voor leden van de raad, die gehanteerd worden bij vacatures, staan vermeld op de website. De RvT is in 2013 vijf keer bijeen geweest waarbij de septembervergadering onderdeel was van een studiedag waarin gesproken is met de contactinspecteur van de Onderwijsinspectie. De RvT heeft onder meer de volgende besluiten genomen: ◆ Vaststelling van: ◆ het profiel van de voorzitter en de leden van de raad; ◆ de regeling evaluatie leden van de Raad van Toezicht; ◆ de procedure werving en herbenoeming leden van de Raad van Toezicht; ◆ indexering van de honorering van de leden van de raad met jaarlijks 1% vanaf 2014. ◆ Vaststelling geïntegreerd jaardocument 2012 (bestuursverslag en jaarrekening) mede op basis van het accountantsverslag en het gesprek erover met de accountant. ◆ Herbenoeming met een tweede termijn van twee leden. ◆ Akkoord met de aanbevelingen voor het beloningsclassificatiesysteem voor bestuurders mbo-instellingen van het Platform Raden van Toezicht. ◆ Goedkeuring van de klokkenluidersregeling. ◆ Goedkeuring begroting 2014 (december).

Ondernemingsraad De ondernemingsraad bestond in 2013 uit vijf leden, die niet gebonden zijn aan een vestiging, maar door het voltallige personeel gekozen zijn. De OR heeft als een van de belangrijkste doelen de onderwijskwaliteit te verhogen. In de zes overlegvergaderingen met het CvB stond de onderwijskwaliteit dan ook vaak centraal. De OR is in 2013 regelmatig bij elkaar gekomen om de standpunten voor de overlegvergadering te bespreken. Om een breed draagvlak binnen de organisatie te krijgen, informeert de OR de achterban via de onderdelencommissies op de vestigingen en de nieuwsbrief OR. Belangrijke onderwerpen het afgelopen jaar waren de BPV-organisatie, de arbeidsovereenkomst, de ontwikkelingen m.b.t. Focus op Vakmanschap en de werkdruk. Op voorstel van de OR is geregeld dat een adviseur van de afdeling P&O regelmatig de vestigingen bezoekt. Verder volgt de OR samen met de OC de invulling van organisatiedagen en roostervrije dagen tijdens het overleg met de vestigingsdirectie. Voor passend onderwijs heeft de OR de ondersteuningsplanraadleden gemandateerd om het ondersteuningsplan goed te keuren. Tenslotte zijn de voorbereidingen in gang gezet voor de verkiezingen van een nieuwe ondernemingsraad in februari 2014.

15

De basisberoepsgerichte leerweg is in Castricum excellent Tijdens een feestelijke bijeenkomst in Den Haag heeft staatssecretaris Sander Dekker aan 21 scholen voor voortgezet onderwijs het predicaat excellent toegekend. Het Clusius College in Castricum behoort met de basisberoepsgerichte leerweg tot dit selecte gezelschap van scholen. Ruim 140 scholen - ook vestiging Grootebroek was genomineerd - werden beoordeeld op criteria als resultaten, werkomstandigheden, onderwijsvisie en schoolbeleid. Voorbeeldig Niet alleen goede prestaties, mooie cijfers en examenresultaten tellen. Het gaat er bij een excellente school vooral om dat leerlingen zich gesteund en gestimuleerd voelen door hun docenten. Niet alleen op het gebied van lesgeven, maar ook op sociaal-emotioneel gebied. De individuele leerling staat centraal. Bij het bezoek van de jury die de nominatie moest beoordelen, is ook het tevredenheidsonderzoek onder ouders en leerlingen meegenomen. Er werd op basis van documenten gekeken naar leerlingen-,

16

medewerker- en oudertevredenheid en naar de directie scan. De uitkomsten werden vervolgens getoetst in gesprekken met leerlingen en docenten. De jury wil de conclusies uit de documenten terug horen in de gesprekken met de leerlingen en docenten. De huiswerkbegeleiding en extra hulp aan dyslectische leerlingen is voorbeeldig in Castricum. Leerlingen beoordeelden de school met een 7.1. Opstroom Opstroom van leerlingen naar een hoger niveau en de bevordering van het zelfvertrouwen van de leerlingen waren belangrijke items in de beoordeling. Vijftig procent van de basisleerlingen in Castricum doet eindexamen op een hoger niveau dan het basisschooladvies. Ook het initiatief van de stapelklassen werd hoog gewaardeerd door de jury. Een uitbreiding van het eervolle predicaat naar de kader en de gemengde leerweg ziet vestigingsdirecteur Wim Huiberts niet gebeuren: ”Bij gelijkblijvende resultaten wordt het voor Castricum al een uitdaging om de toekenning excellent te continueren. Er waren nu al Clusius vestigingen met op onderdelen betere eindexamenresultaten. Maar het zou natuurlijk prachtig zijn als de héle organisatie voor het predicaat excellent zou gaan.”

”Het gaat er bij een excellente school vooral om dat leerlingen zich gesteund en gestimuleerd voelen door hun docenten. Niet alleen op het gebied van lesgeven, maar ook op sociaal-emotioneel gebied.”

17

Nieuwe opleiding Horeca & Voeding in Schagen Het Clusius College heeft een nieuwe opleiding! De bol-opleiding Horeca & Voeding is een mbo samenwerkingsverband op niveau 2 tussen het Clusius College, het Regius College en het ROC Kop van Noord-Holland. De nieuwe opleiding is gestart in de prachtige, vernieuwde huisvesting van het Regius College in Schagen. Het Clusius en het ROC verzorgen de nieuwe opleiding. Na een eerste basisjaar Voeding kunnen cursisten kiezen uit drie opleidingen: kok, gastheer/gastvrouw of medewerker vershandel en logistiek. Leerproces Opleidingsmanager Annerieke Wilson van het ROC is zeer tevreden over de nieuwe opleiding: ”We zitten in een voortdurend leerproces. Het is een kwestie van wennen, ontwikkelen en bijsturen. Iedereen werkt in een andere, nieuwe omgeving onder onbekende omstandigheden.” Marianne Brak is voor het Clusius College de docente vershandel en logistiek op de werkvloer. Ze geeft les in de

18

fraai verbouwde lokalen van het Regius: ”De situatie was voor iedereen nieuw. Ik had de invulling van de lessen en de cursisten iets anders ingeschat. De ontwikkeling is nu positief. We hebben een goed beeld van de opleiding en proberen elkaar zinvol aan te vullen.” De keuze van de tien cursisten (vier kok, vier gastheer/gastvrouw en twee medewerker vershandel en logistiek) noemt Wilson het grote succes van de opleiding. Samenwerking De keukenlokalen zijn groot en ruim en het mooie, professionele restaurant kan ook als theorieruimte worden gebruikt. Brak: ”Hoewel de lokalen meer toegespitst zijn op de koksopleiding, kan ik er steeds beter uit de voeten. Ik mag aanschaffen wat ik wil. Dat werkt prettig. We moeten ons als CC nog beter profileren en goodwill kweken bij het bedrijfsleven. Het lesplan moet nog iets worden aangepast.” Samenwerking tussen de diverse onderwijsinstellingen in de regio zal in de toekomst steeds meer nodig zijn. Volgens Wilson liggen er grote voordelen in het gezamenlijk benutten van de beschikbare ruimtes en faciliteiten: ”Het is allemaal in het voordeel van de cursist. Ik denk dat we in de toekomst nog andere nieuwe opleidingen kunnen starten.”

19

Goed onderwijs is onze kernactiviteit In de digitale versie van ons jaarverslag op de website kunt u op deze plaats doorklikken naar deze kritieke prestatie-indicatoren.

Alles draait in het Clusius College om (goed) onderwijs. Dit is ook verwoord in de algemene en onderwijskundige visie (zie website). Om te weten of het onderwijs dat het Clusius College verzorgt goed is, hebben we een aantal kengetallen of (kritieke) prestatie-indicatoren (kpi’s) geformuleerd: ◆ Tevredenheid van studenten, leerlingen en hun ouders. ◆ Oordeel van de inspectie. ◆ Voortijdig schoolverlaten in vmbo en mbo. ◆ Aantal leerlingen en studenten per fte. 2 ◆ Voor het vmbo: ◆ rendement onder- en bovenbouw; ◆ verschillen cijfers centraal examen en schoolexamen. ◆ Voor het mbo: ◆ diploma- en jaarresultaat. Een overzicht van de kpi’s is opgenomen in het geïntegreerd jaardocument. Voor elk kengetal (kpi) is een streefwaarde opgenomen of een bandbreedte aangegeven waarop we ons richten. Hierna kunt u zien dat we op de meeste van deze indicatoren goede resultaten en vooruitgang hebben geboekt.

Opbrengsten Vestiging

BL

KL

Alkmaar

◆

Amsterdam

◆

Castricum

Inspectietoezicht De inspectie heeft in het Clusius College de afgelopen jaren veel onderzoeken 3 gedaan, zowel in het vmbo als in het mbo. Doelstelling van het Clusius College is om voor alle leerwegen in het vmbo en opleidingen in het mbo ’voldoende’ te worden beoordeeld door de inspectie. Met name in het vmbo is de opgaande lijn breed ingezet. In het mbo zijn de verschillen tussen opleidingen nog (te) groot.

2 3

Fte: full time equivalent (volledige baan) Alle inspectierapporten zijn te raadplegen via de website van de inspectie www.onderwijsinspectie.nl

Onderwijsleerproces GL

BL

KL

◆

◆

◆

◆

n.v.t.

◆

◆

◆

◆

Grootebroek

◆

◆

Heerhugowaard

◆

Hoorn

Oordeel inspectie

GL

BL

KL

GL

◆

◆

◆

◆

◆

◆

n.v.t.

◆

◆

n.v.t.

◆

◆

◆

◆

◆

◆

n.v.t.

◆

◆

n.v.t.

◆

◆

n.v.t.

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

Purmerend

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

Schagen

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆

◆ = Voldoende ◆ = Onvoldoende ◆ = Onbekend ◆ = Voldoende: basisarrangement ◆ = Zwak: verscherpt toezicht 20

ONDERWIJS Kwaliteit vmbo Van de vier indicatoren die de ’opbrengsten’ in het inspectieonderzoek bepalen, zijn er twee waarin enkele vestigingen onvoldoende scoren. Dit betreft het verschil tussen de resultaten van het schoolexamen en het centrale examen en het verschil tussen het resultaat van het centrale examen en het landelijk gemiddelde cijfer voor het CE. Alle vestigingen van het Clusius College maken gebruik van het project ’Opbrengstgericht werken’ dat scholen ondersteunt bij het analyseren van resultaten, het opstellen van verbeterplannen, ’best practices’, etc. Deze aandacht voor de opbrengsten heeft de laatste jaren geleid tot aanzienlijk betere resultaten, zo ook in 2013. Wat betreft het onderwijsleerproces blijkt dat er met name op het gebied van maatwerk (inspelen op verschillen tussen leerlingen) op al onze vestigingen nog het nodige te verbeteren valt. Digitale leermiddelen en een adequaat gebruik ervan zullen hierin de komende jaren een belangrijke rol gaan spelen. Kwaliteit mbo Voor het mbo geldt vanaf 1 januari 2012 een nieuw toetsings- en waarderingskader. Hierbij wordt een instelling eens in de drie jaar onderzocht. In dit onderzoek worden alle andere onderzoeken (stelsel- en themaonderzoeken) meegenomen en het examenonderzoek geïntegreerd. Kwaliteitsborging is naast opbrengsten en het onderwijsleerproces een belangrijk onderwerp van onderzoek. In 2012 heeft het Clusius College een dergelijk onderzoek ondergaan. Het oordeel over de kwaliteitsborging was dat deze bij het Clusius College onvoldoende is. Het heronderzoek, specifiek op het onderdeel kwaliteitsborging heeft in december 2013 plaatsgevonden. Uit de mondelinge terugkoppeling wordt verwacht dat het oordeel zal luiden dat het Clusius College op de goede weg is maar de borging nog niet geheel op orde heeft. Vanwege de onvoldoende opbrengsten is er in mei 2013 door de inspectie een kwaliteitsonderzoek gedaan naar de opleiding Paard niveau 4. Het oordeel van de inspectie was dat het onderwijsleerproces onvoldoende was. Omdat de opbrengsten in deze opleiding ook van onvoldoende resultaat waren, is deze opleiding als zeer

zwak beoordeeld en valt deze onder verscherpt toezicht. Het College van Bestuur herkent de kritiekpunten van de inspectie ten aanzien van de opleiding Paard grotendeels en heeft geconstateerd dat deze (gedeeltelijk) ook bij enkele andere mbo-opleidingen in Alkmaar te zien zijn. Daarom is het verbeterplan niet alleen gericht op de opleiding Paard maar op het gehele mbo van de vestiging Alkmaar. Voortijdig schooluitval Het Clusius College participeert in het kader van het kabinetsspeerpunt ’Aanval op schooluitval’ in regionale convenanten voor voortijdig schoolverlaten. Het percentage voortijdig schoolverlaters van het Clusius College is in 2012 - 2013 gedaald met 74,7% ten opzichte van 2005 - 2006 (bron Ministerie van OCW). We voldoen hiermee aan de ambitie van de convenanten om het aantal VSV’ers met 40% te verminderen. In absolute aantallen is het aantal VSV’ers gedaald van 277 naar 70. Het Clusius College behoort met deze cijfers tot de best presterende scholen in Nederland. Taal- en rekenvaardigheid Taal- en rekenvaardigheid van leerlingen en studenten vormt een belangrijke succesfactor voor het doorlopen en afsluiten van een opleiding. Landelijk zijn er referentiekaders taal en rekenen ontwikkeld. Bij het Clusius College is taal- en rekenbeleid op alle vestigingen geïmplementeerd. Dit beleid geeft de centrale kaders, die door de vestigingen verder ingevuld zijn. Ontwikkeling op het gebied van taal en rekenen vindt plaats: ◆ in alle leergebieden (incl. stage); ◆ binnen het vakgebied taal en rekenen zelf; ◆ middels ondersteuning voor leerlingen met achterstanden. In 2013 is het rekenbeleid aangepast volgens dezelfde lijn als het taalbeleid. Na het mbo (2012) hebben in 2013 alle docenten in het vmbo en andere medewerkers deelgenomen aan een taaltoets (referentieniveau 3F). Afhankelijk van het resultaat is een scholingstraject op maat ingezet om deficiënties weg te werken. 21

Passende en veilige leeromgeving voor iedereen Zorg In ons vmbo is ’zorg’ een belangrijke pijler van het onderwijs. Van het totale aantal vmbo-leerlingen had in schooljaar 2013 - 2014 bijna 42% een lwoo-indicatie (leerwegondersteunend onderwijs), waarbij het Clusius College extra financiering ontvangt voor aanvullende zorg. Daarnaast heeft 6% van het aantal leerlingen in het vmbo leerlinggebonden financiering (lgf, ’rugzakje’). In het mbo heeft 3,5% van het aantal studenten leerlinggebonden financiering. Het Clusius College participeert in zes samenwerkingsverbanden VO-VSO, waarvan er drie over een OPDC (orthopedagogisch en didactisch centrum) beschikken. Het jaar 2013 heeft in alle samenwerkingsverbanden in het teken gestaan van het (verder) toewerken naar Passend Onderwijs. In een aantal gevallen gaat de overgang naar een nieuw samenwerkingsverband Passend Onderwijs gepaard met een reorganisatie op personeelsgebied. Met uitzondering van Amsterdam participeert - op voordracht van de Ondernemingsraad van alle vestigingen een docent in de Ondersteuningsplanraad van het samenwerkingsverband. De vestiging Amsterdam neemt in schooljaar 2013-2014 deel in de pilot Passend Onderwijs in Amsterdam-Noord van het samenwerkingsverband Amsterdam. De middelen voor Passend Onderwijs zullen via de samenwerkingsverbanden naar de scholen gaan. Omdat deze middelen op dit moment voor het Clusius College substantieel zijn (lgf + lwoo ruim € 5 miljoen), is dit een belangrijke risicofactor. Ook in het mbo wordt zorg een steeds belangrijker thema. Zowel in Alkmaar als in Hoorn zijn er voor het mbo zorgplannen en zijn zorgadviesteams actief. 22

Toelatingsbeleid In het vmbo volgt het Clusius College de wettelijke kaders voor toelating. Zeker ook voor leerlingen met leerproblemen of die anderszins extra zorg behoeven, wil het Clusius College een passende en veilige leeromgeving bieden. Gelet op het grote aantal zorgleerlingen dat kiest voor het vmbo van het Clusius College slagen we daarin. In het mbo is de afstemming van de opleidingscapaciteit op de arbeidsmarkt van belang, een onderwerp dat de afgelopen periode in het kader van ’macrodoelmatigheid’ regelmatig in de publiciteit heeft gestaan. Bij veel mboopleidingen van het Clusius College is er geen sprake van een opnameprobleem op de arbeidsmarkt. Voor de primair agrarische sectoren, de zaadbedrijven en voedingsindustrie is er zelfs sprake van een tekort aan gediplomeerden die de arbeidsmarkt betreedt. Gelukkig zien we in enkele van deze opleidingen groei van het aantal studenten. Ten aanzien van opleidingen waarbij wel sprake is van (mogelijk) onvoldoende capaciteit op de arbeidsmarkt, hanteert het Clusius College hierbij als maat voor toelating het aantal beschikbare stageplaatsen. Opgemerkt dient te worden dat veel studenten, deels na een vervolgopleiding, later kiezen voor een ander beroep dan waarvoor de mbo-opleiding opleidt. Het is voor het Clusius College daarom van belang om de breedte van de opleidingen te waarborgen, waarmee de ’employability’ van gediplomeerden zo groot mogelijk is. Met de invoering van de nieuwe kwalificatiestructuur als gevolg van het actieplan Focus op vakmanschap, zal ook het huidige opleidingenaanbod tegen het licht gehouden worden. Door de vermindering van het aantal kwalificatiedossiers en de daarmee gepaard gaande verbreding, zullen er minder dossiers zijn met een gering aantal studenten en zijn de mogelijkheden om het onderwijs doelmatig te organiseren groter.

ONDERWIJS

Nieuwe ontwikkelingen in het vmbo en mbo Castricum excellente school Begin 2013 heeft staatssecretaris Sander Dekker aan 21 scholen voor voortgezet onderwijs het predicaat excellent toegekend. Ook onze vestiging in Castricum - als een van de twee groene vmbo-scholen in Nederland - behoort met de basisberoepsgerichte leerweg tot dit selecte gezelschap van scholen. In totaal waren 142 scholen genomineerd die in 2012 zijn beoordeeld op criteria als resultaten, omstandigheden waarin de school werkt, inrichting van het onderwijsproces en het verband met de resultaten. Inmiddels is bekend dat Castricum deze prestatie voor dezelfde leerweg heeft gecontinueerd. Focus op vakmanschap Onder het motto ’De basis op orde, de lat omhoog’, heeft de minister van OCW voor de zomer van 2011 haar Actieplan Focus op vakmanschap uitgebracht. De belangrijkste maatregelen van het Actieplan zijn: ◆ Inkorten van de (meeste) opleidingen op niveau 4 van vier naar drie jaar. ◆ Intensivering van de opleidingen: meer onderwijstijd in vooral het eerste jaar en minder stage (bpv) in de bol-opleidingen. ◆ Een vernieuwde en vereenvoudigde kwalificatiestructuur, met minder kwalificatiedossiers (waarop onze opleidingen gebaseerd zijn). ◆ Meer aandacht voor loopbaanoriëntatie en -begeleiding. En al eerder bekend waren de invoering van de hogere eisen aan taal & rekenen en de verbetering van de examinering en de bpv. De ondersteuning van de uitvoering van het actieplan gebeurt door het landelijk procesmanagement MBO15. Het Clusius College is begonnen als een van de zes ’testscholen’ voor het maken van een startplan en vervolgplannen, die besproken zijn met MBO15. Het Clusius College participeert in een Focusgroep van MBO15.

Het Clusius College zal in 2015 - 2016 starten en wil met ingang van 2014 - 2015, als de driejarige N4-opleidingen van start gaan en er geïntensiveerd wordt (meer begeleide onderwijstijd, minder beroepspraktijkvorming), al ervaring gaan opdoen met de nieuwe inhoud. Belangrijk onderdeel van de voorbereiding, die in 2012 van start is gegaan, is een werkgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van alle geledingen in het mbo (CvB-management-docentenmedewerkers CB), die kaders heeft vastgesteld waarbinnen de vernieuwde opleidingen vormgegeven gaan worden. Belangrijk uitgangspunt bij het opstellen van die kaders was onderlinge afstemming van de opleidingen en standaardisering ten aanzien van onderwijslogistiek, stage, examinering, algemene vakken, etc. Na de zomer van 2012 is gestart met een vijftal projectgroepen geformeerd rond de nieuwe kwalificatiedossiers, die in ontwikkeling zijn binnen Aequor. Daarnaast is er een projectgroep entreeopleidingen, een projectgroep studieloopbaanbegeleiding en een projectgroep generieke onderwijsthema’s, die van start gegaan is met de algemeen vormende vakken. In het schooljaar 2013 - 2014 zijn deze projectgroepen opgevolgd door een projectgroep per profiel (uiteindelijke diplomarichting), die het opleidingsplan maakt, de modules verdeelt over de perioden en deze van inhoud voorziet. Een adviseur van de afdeling Kwaliteit & Onderwijs is de spin in het web in de ondersteuning en communicatie. Parallel aan de voorbereiding en invoering van de nieuwe kwalificatiedossiers en andere maatregelen uit het actieplan van de minister, wordt gewerkt aan de versterking van de examenorganisatie en de bpv-organisatie in het mbo.

23

Inspraak van ouders en studenten / leerlingen Ouders De Centrale Ouderraad bestaat uit vertegenwoordigers van de ouderraden van de acht vmbo-vestigingen. De raad komt enkele keren per jaar bijeen en overlegt dan met een lid van het College van Bestuur. De Centrale Ouderraad heeft hiernaast ook een aantal maal contact met de ondernemingsraad en de studentenraad van het mbo. Aan de ouderraad zijn in 2013 de volgende onderwerpen voor advies voorgelegd: ◆ De regeling schoolkosten; ◆ Maatwerk als onderdeel van de onderwijstijd; ◆ De roostervrije dagen voor leerlingen. Andere onderwerpen die onder andere met het CvB zijn besproken: ◆ VRIS (Veilig rond en in school); ◆ Het reglement voor de centrale ouderraad; ◆ Vragen voor oudertevredenheidsonderzoek (najaar 2013); ◆ Vergroten van de zichtbaarheid van de ouderraden.

24

Studentenraden Het Clusius College kent in het mbo een centrale studentenraad (CSR) met daaronder drie deelraden. Elke mbo-vestiging heeft zijn eigen deelraad. De CSR is betrokken bij onderwerpen die voor het gehele Clusius College van belang zijn en de deelraden gaan over de zaken die van belang zijn voor de betreffende vestiging. De studentenraden zijn voor het vestigingsmanagement gesprekspartner op het gebied van onder andere (onderwijs)voorzieningen en onderwijsorganisatie. De CSR heeft dit jaar ingestemd met: ◆ de nieuwe klachtenregeling; ◆ de vernieuwde praktijkovereenkomst; ◆ de vernieuwde onderwijsovereenkomst. Andere onderwerpen die onder andere besproken zijn met het College van Bestuur zijn: ◆ BPV-organisatie; ◆ Kwaliteitskaarten mbo. Ook is er een start gemaakt met de inrichting van een pagina Centrale Studentenraad op Mijn.Clusius.nl en heeft de CSR een huishoudelijk reglement opgesteld.

ONDERWIJS

JOB-monitor in mbo In 2012 heeft het Clusius College met betrekking tot het mbo geparticipeerd in de JOB-monitor; een tweejaarlijks tevredenheidsonderzoek. Met een percentage respondenten van 61% geeft de uitslag een betrouwbaar beeld. Het gemiddelde cijfer voor de instelling is een 6,5 en het gemiddelde cijfer voor de opleiding is een 7,0. Voor beide cijfers geldt dat dit een tiende hoger is dan het landelijk gemiddelde en een lichte stijging t.o.v. twee jaar geleden. Leerlingentevredenheid vmbo In maart 2012 heeft het Clusius College vmbo meegedaan met de monitor van het LAKS, de leerlingenorganisatie in het voortgezet onderwijs. Het rapportcijfer waarmee de tevredenheid van de leerlingen tot uitdrukking wordt gebracht is een 7,1. Dat is 0,3 punten hoger dan het landelijke gemiddelde (6,8). Oudertevredenheid vmbo Begin 2014 zijn de uitkomsten bekend geworden van een onderzoek dat eind 2013 heeft plaatsgevonden onder ouders en verzorgers van vmbo-leerlingen. In de vragenlijst is ouders/verzorgers gevraagd het Clusius College een rapportcijfer te geven. Het gemiddelde cijfer van het Clusius College is een 7,4. Over het geheel genomen zijn de ouders tevreden over het Clusius College. Het pesten (op school) blijft een aandachtspunt.

Klachtenafhandeling De klachtenprocedure is in de school- en studiegidsen en op de website te vinden. Er wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende typen klachten: algemene klachten, klachten omtrent examens en klachten van persoonlijke aard. De routes zijn per type klacht beschreven. Het Clusius College beschikt over de volgende klachtenregelingen:  ◆ Regeling Klachten van zakelijke aard. ◆ Regeling Klachten ongewenst gedrag en sociale veiligheid. ◆ Voor de examenklachten: ◆ Examenreglement vmbo.  ◆ Onderwijs- en examenregeling mbo. ◆ Reglement commissie voor beroep voor examens (vmbo en mbo). In 2013 zijn er enkele klachten binnengekomen op de vestigingen. Meestal worden die naar tevredenheid op de vestiging zelf opgelost. Een aantal klachten is in 2013 bij het College van Bestuur binnengekomen.

Voor de verbeterpunten uit alle tevredenheidsonderzoeken geldt dat deze opgenomen zijn of worden in de vestigingsactiviteitenplannen.

25

Culturele diversiteit en internationalisering In 2012 is - mede naar aanleiding van de personele unie met Stichting Uitwisseling - internationaliseringsbeleid voor het Clusius College vastgesteld, aansluitend bij missie en visie. Hierin zijn concrete doelstellingen opgenomen, voor vmbo en mbo. Internationalisering is een veelvormig en een breed begrip. Het heeft voor het Clusius College en het onderwijs de volgende dimensies: ◆ Omgaan met culturele diversiteit; ◆ Leven, leren en werken in een internationaal georiënteerde en multiculturele samenleving; ◆ Internationaal georiënteerd en/of opererend bedrijfsleven. De coördinatie van de internationalisering is belegd bij de afdeling Kwaliteit & Onderwijs van het Centraal Bureau. De Stichting Uitwisseling wordt steeds meer betrokken bij de uitvoering van het beleid. Immers de kennis, ervaring en netwerken van de Stichting zijn van grote meerwaarde bij de uitvoering van het internationaliseringsbeleid. Op het vmbo draagt internationalisering vooral bij aan de oriëntatie op de multiculturele samenleving waarin wij Nederlanders leven. Het doel van internationalisering in het vmbo is het verbreden van de culturele en algemeen maatschappelijke belangstelling en de ontwikkeling van de daaraan gekoppelde competenties van leerlingen. Wat het mbo betreft, loopt zo’n 8% van de studenten (11% van de bol-studenten) van de vestigingen Alkmaar en Hoorn een stage in het buitenland. Landelijk liggen de percentages aanzienlijk lager. Het Clusius College kan zich rekenen tot de koplopers in Nederland.

26

Voor medewerkers, in het bijzonder docenten, is internationalisering gericht op: ◆ het zich ontwikkelen als professional en als team; ◆ invulling kunnen geven aan internationaliseringsaspecten in het curriculum; ◆ het begeleiden van studenten bij internationaliseringsactiviteiten.

ONDERWIJS

Samenwerking met ROC Kop van NH loont In 2013 is de samenwerking tussen beide instellingen, die geborgd is in de Coöperatieve Onderwijsgroep Noordwest-Holland, verder geïntensiveerd. De gezamenlijke activiteiten vinden plaats op projectbasis. Naast de winst in het onderwijs (kwaliteit, gezamenlijk aanbod van opleidingen, vergroting marktaandeel) blijkt er ook veel winst te behalen in de ondersteuning (Bedrijfsvoering, Personeel, Kwa­li­teit & Onderwijs, Informatisering & Automatisering). Deze winst uit zich in hogere kwaliteit (taak­ver­de­ling en specialisatie), efficiënter en effectiever werken en/of kostenbesparing. In 2012 is besloten om te komen tot een Shared Service Center IT (SSC IT), waarin ook Scholen aan Zee (vo-school in de regio Den Helder) deelneemt. In 2013 is verder toegewerkt naar dit SSC IT. Het Clusius College kent een sterke verankering in het agrarische bedrijfsleven. Bedrijfsopleidingen versterkt deze positie en werkt nauw samen met een keur aan bedrijven in de voedingsindustrie, glastuinbouw, personeelsvoorzieningsbedrijven, bedrijven in de groenvoorziening etc.

Per 1 januari 2012 zijn de bedrijfsopleidingen (incl. cursusen contractonderwijs) van het Clusius College en van ROC Kop van Noord-Holland volledig geïntegreerd en worden ze uitgevoerd door de Onderwijsgroep Noordwest-Holland. Enkele cijfers van het ’groene’ deel van de bedrijfsopleidingen: ◆ Aantal cursisten (m.b.t. cursussen): 3.051 ◆ Aantal studenten (m.b.t. bedrijfsopleidingen): 129 ◆ Totale omzet (groen): € 1.147.982 ◆ Verdeling omzet: ◆ cursussen (53,4%): € 613.351 ◆ bedrijfsopleidingen (bbl) (46,6%): € 534.631 ◆ Resultaat (groen): € 88.970 (7,8%) De Onderwijsgroep Noordwest-Holland heeft in 2013 een positief resultaat geboekt dat naar rato van de omzet is opgenomen in het resultaat van beide instellingen.

27

In gesprek met bedrijfsleven en organisaties Het Clusius College werkt op vele fronten samen met andere onderwijsinstellingen, zowel in de regio als landelijk, met het georganiseerde bedrijfsleven en individuele bedrijven en binnen organisaties. Heel belangrijk voor het Clusius College zijn de bedrijven en instellingen in de regio waar studenten in het mbo hun beroepspraktijkvorming (stage in de bol en werkend leren in de bbl) doen en waar leerlingen in het vmbo verschillende soorten stages lopen: snuffelstages, beroepsoriënterende en maatschappelijke stages. Bij elkaar zijn dit vele honderden bedrijven en instellingen, zonder welke (voorbereidend) beroepsonderwijs niet mogelijk is. Ook op andere manieren is het bedrijfsleven direct betrokken bij het onderwijs. In het mbo zijn er per sector sectoradviesraden (SAR), waarin vertegenwoordigers van het regionale bedrijfsleven de school adviseren over het onderwijs. Daarnaast is het bedrijfsleven betrokken bij de praktische examinering in het mbo, die steeds meer plaatsvindt in de vorm van proeven van bekwaamheid; geïntegreerde vormen van examinering in het competentiegerichte onderwijs.

28

Brancheorganisaties Het Clusius College is lid van de AOC Raad, de MBO Raad en de VO-raad. Het Clusius College is in alle drie de organisaties actief. CvB-leden, vestigingsdirecteuren en managers participeren in respectievelijk het bestuur, de beleidsadviesraad onderwijs en verschillende platforms (vmbo, mbo en PR & communicatie). In 2013 is het besluit genomen om de AOC Raad om te vormen tot een netwerkorganisatie, waarbij de taken van het huidige dagelijks bestuur door alle leden opgepakt worden en met een kleiner ondersteunend bureau. De voorzitter van het College van Bestuur is namens de AOC’s lid van het bestuur van de MBO Raad. De MBO Raad behartigt van oudsher voor de AOC’s vooral werkgeverszaken (incl. cao) voor zowel het mbo als vmbo en de bekostiging in het mbo. In toenemende mate zijn de AOC’s ook betrokken bij (de belangenbehartiging rond) andere thema’s, waarvan de belangrijkste het onderwijs is (bv. het actieplan Focus op vakmanschap van de minister van OCW).

ONDERWIJS

Op initiatief van de MBO Raad is de stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) opgericht, waarin onderwijs en sociale partners (werkgevers en werknemers) de minister adviseren over macrodoelmatigheid, de nieuwe kwalificatiestructuur, het inkorten van opleidingen niveau 4 en beroepspraktijkvorming. De AOC’s zijn vertegenwoordigd in het bestuur en themaadviescommissies van de SBB. De voor het Clusius College belangrijkste activiteiten van de VO-raad zijn Vensters voor Verantwoording (waarin het Clusius pilot was), Kwaliteitscholen en het project Opbrengstgericht werken, dat samen met de AOC Raad uitgevoerd wordt. Vensters voor Verantwoording is een webbased verantwoordingsinstrument waarin men op schoolniveau informatie kan vinden over de kwaliteit van het onderwijs, het beleid van de school en andere relevante zaken. Andere samenwerkingsverbanden Agriboard - met daarin een vijftiental sleutelfiguren uit de agribusiness, openbaar bestuur en kennis- en onderzoeksinstellingen - heeft als doelstelling te komen tot het ontwikkelen van een gemeenschappelijke visie, positionering, strategie en activiteitenkalender voor de agribusiness in Noord-Holland Noord. Een belangrijk resultaat is de toekenning begin 2012 door het kabinet van de Greenportstatus, waarmee Noord-Holland Noord de zesde greenport in Nederland is. In december 2013 is Agriboard Noord-Holland Noord formeel overgegaan in Greenport NHN en is mevrouw Rian van Dam benoemd als programmamanager. Een prominent onderdeel van Greenport Noord-Holland Noord is de AgriTech Campus (ATC), die eind 2013 van start is gegaan. De vraagstukken op het gebied van onderwijs en arbeidsmarkt van de greenport worden opgepakt in de ATC. Het in de tweede helft van 2013 geopende Clusius Lab in Hoorn speelt een voorname rol in de ATC.

Seed Valley is een samenwerkingsverband van de in Noord-Holland gevestigde zaadindustrie, die toonaangevend is in de wereld. Deze belangenorganisatie zet zich onder meer in om in de nabije toekomst zowel kwalitatief als kwantitatief te kunnen beschikken over voldoende arbeidskrachten. Het lid College van Bestuur van het Clusius College maakt deel uit van het bestuur van Seed Valley. De sector is landelijk prominent in beeld gekomen als onderdeel van de topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen. De Groene Kenniscoöperatie (GKC) bestaat uit alle onderwijsinstellingen die ressorteren onder het ministerie van EZ (AOC, hbo en WUR). De GKC heeft een aantal programmalijnen ingericht, op basis waarvan de instellingen projectvoorstellen kunnen indienen. Met de aankondiging in het regeerakkoord dat de € 55 miljoen die het ministerie van EZ jaarlijks extra investeert in de groene kenniskolom, na 2015 wegvalt, is per 1 januari 2014 de GKC overgegaan in een nieuw samenwerkingsverband van de groene kennisinstellingen, de Groene Tafel. Met het penvoerderschap door het Clusius College is de Kenniswerkplaats Noord-Holland-Noord een belangrijk project. In de Kenniswerkplaats worden vragen (onderzoeksprojecten) van regionale partijen (bedrijven, overheden, instellingen en andere organisaties) gekoppeld aan studenten wo, hbo en mbo. Dat de kenniswerkplaats in Noord-Holland succesvol is, is mede te danken aan de provincie, die deze werkwijze koppelt aan de vijf economische clusters Agribusiness, Medisch, Duurzame energie, Maritiem en offshore en Vrijetijdseconomie. De projectleider van de Kenniswerkplaats Groen is werkzaam op de afdeling projecten van het Centraal Bureau.

29

Projecten en inzet van subsidies Het Clusius beschikt vanaf 2011 over een centrale afdeling Projecten. Deze afdeling houdt zich bezig met alle gesubsidieerde projecten en een aantal interne projecten van het Clusius College. Op basis van de missie, visie en onderwijskundige visie van het Clusius College heeft de afdeling Projecten de volgende doelstellingen geformuleerd: ◆ Vergroten van de verankering van het Clusius College in de regio; ◆ Delen van kennis en vergroten van expertise; ◆ Ondersteunen bij het organiseren van betekenisvolle projecten voor studenten, leerlingen en medewerkers; ◆ Aangaan van een intensieve samenwerking met de vestigingen; ◆ Bevorderen van het organiseren en uitvoeren van projecten op een eenduidige wijze. De afdeling houdt zich bezig met de gesubsidieerde penvoerders- en partnerprojecten binnen het mbo en interne projecten op verzoek van het CvB of vestigingsdirecteuren.

30

Kweekkas en Seedbreedingkas: Clusius Lab In 2013 is op de locatie Hoorn van het Clusius College het Clusius Lab gerealiseerd middels de subsidieprojecten Kweekkas en Seedbreedingkas. Het Clusius Lab biedt: ◆ kennismakingsprogramma voor vmbo, havo en vwo scholieren; ◆ een authentiek leeromgeving voor mbo studenten; ◆ facilitering voor wo/hbo studenten in stage en onderzoek; ◆ cursussen en trainingen aan werknemers in de agribusiness i.s.m. de onderwijsgroep Noordwest-Holland; ◆ netwerkfaciliteit in de vorm van vergaderingen, symposia en congressen; ◆ methodisch en didactisch optimalisering van de groene opleidingen voor de tuinbouwsector in de regio. Het Clusius Lab is tevens, als meeting point, onderdeel van het centrum voor innovatief vakmanschap (CIV T&U), een fysieke werkplek waarin onderwijs en bedrijfsleven elkaar ontmoeten en versterken.

ONDERWIJS

Kigo-project Seedbreeding MBO+ Het doel van het project is: Het samenstellen/ontwikkelen van een pakket van specialistisch (modulair en praktijkgericht) MBO+ onderwijs voor de veredeling- en vermeerderingssector, in de vorm van modules en uitstroomdifferentiatie MBO+/doorstroom HBO. Daarnaast is de ambitie om jong talent structureel in contact te brengen met bedrijven uit de veredelings- en vermeerderingssector, teneinde hen te boeien en te binden voor een loopbaan in de branche. Dit project is in 2013 afgerond. AgriTech Campus Het Clusius College is vooraanstaande partner in de AgriTech Campus en levert de projectleider. De AgriTech Campus is de structurele verbinding tussen de agribusiness en het onderwijs in Noord-Holland Noord. De kennisintensieve regio staat voor een aantal uitdagingen: kwantitatieve spanningen op de arbeidsmarkt, vergrijzing van de beroepsbevolking, technologische ontwikkelingen en een grenzeloze ambitie om de ’Verstuin van Europa’ te zijn. De AgriTech Campus en de partners die daarin opereren, bereiken oplossingen voor uitdagingen waar de arbeidsmarkt in Noord-Holland Noord voor staat. Dit gebeurt door een sterke interactie tussen de agribusiness en de onderwijsinstellingen (vmbo-mbo-hbo-wo), resulterend in een hogere instroom in de opleidingen en een beter imago voor de sector. Leidend in deze samenwerking zijn vragen vanuit de bedrijven. Hiermee is de AgriTech Campus de Human Capital Agenda van Greenport NHN. Centra voor Innovatief Vakmanschap (CIV) Voor de Plantenteeltopleidingen participeert het Clusius College in het CIV Tuinbouw & Uitgangsmaterialen. Doelstelling is inspirerende onderwijscontent te leveren op tien actuele kennisthema’s in de T&U-sector. Het Clusius College is een vooraanstaande partner en levert één van de projectleiders. Daarnaast levert het een ’verbindingsofficier’ en brengt het Clusius Lab in als meeting point en drie experts voor de Expert Ontwikkelteams.

Voor de Voedingsopleidingen participeert het Clusius College in het CIV Agro & Food. In het samenwerkingsverband ’Food Academy’ worden actuele thema’s uitgewerkt zodat kennis beschikbaar komt voor onderwijs. Leerwerkplaats Sint Willibrordus Het Clusius College heeft de beschikking gekregen over een openlucht klaslokaal van 25 ha op het terrein van het GGZ NHN in Heiloo. Het betreft een multifunctioneel terrein waar studenten uit diverse opleidingen praktijkleeropdrachten uitvoeren in het kader van hun opleiding. Er ligt een intensieve samenwerking tussen GGZ NHN en het Clusius College aan ten grondslag; expertise, kennis en vaardigheden worden onderling uitgewisseld voor de ontwikkeling van leerlingen, studenten en cliënten. Regioleren & Kenniswerkplaats Het Clusius College stelt zich als doel om regioleren in te voeren als onlosmakelijk onderdeel van de opleidingscurricula: in authentieke leeromgevingen, kenniswerkplaatsprojecten, leerwerkplaatsen en in bedrijfsomgevingen wordt deze vorm van projectonderwijs toegepast. Studenten werken aan praktijkopdrachten uit de regio en bereiden zich daarmee voor op hun toekomst. In de digitale versie van ons jaarverslag op de website kunt u op deze plaats doorklikken naar het Geïntegreerd Jaardocument waar in bijlage 5 een uitgebreidere toelichting betreffende de geoormerkte en niet-geoormerkte subsidies is opgenomen.

en de R e g io l e R e n k p l a at s k e n n isw e R d land noor n o o r d -h o l

ssen aan het oplo n wer ken

isvr agen van kenn

ona le uit de regi

prak tijk

31

Passend Onderwijs: ook binnen het Clusius College Het is een van de grotere operaties in het onderwijs van de laatste tien jaar. Passend Onderwijs (PO) en alles wat daarmee samenhangt. Het gaat om maatwerk in onderwijs en aansluiting bij de mogelijkheden en talenten van álle leerlingen. Overal in het land ontstaan momenteel samenwerkingsverbanden van scholen en onderwijsorganisaties voor PO. Maatschappelijke plicht Adrie Lugtig-Ouweltjes, directeur van Clusius College Schagen, is optimistisch: ”Ik denk dat de hele operatie voor ons ook financieel gunstig kan uitpakken. Ik zie dan ook voornamelijk kansen voor PO binnen het samenwerkingsverband Kop van Noord-Holland. In onze regio gebeurt al veel op dit gebied en werken de diverse scholen al goed samen. Binnen de scholen moeten we begeleiding op maat verzorgen. We hebben de maatschappelijke plicht elke leerling goed onderwijs te bieden. Dat is het uitgangspunt.” Op haar vestiging gebeurt ondertussen al veel: ”Middels de Trajectgroep geven we al de nodige psychologische en

32

maatschappelijke ondersteuning. Dat gaan we uitbouwen. We moeten er aan de andere kant wel voor zorgen dat we niet nadrukkelijk het stempel ’zorgschool’ binnen het samenwerkingsverband krijgen.” In balans blijven Reinout Jaarsma is onderwijskundig adviseur bij de Algemene Onderwijsbond. Hij steunt de medezeggenschapsraad (OPR) van het samenwerkingsverband Kop van Noord-Holland waarbinnen het Clusius College Schagen is opgenomen: ”De samenwerkingsverbanden zijn nu druk bezig met het inrichten van de organisatie. Het ondersteuningsplan moet in het voorjaar van 2014 zijn afgerond. Je gaat er dan van uit dat er voldoende financiële kracht en kennis is opgebouwd. De leden van de OPR moeten niet eenzijdig voor de leerlingen van hun eigen school opkomen, maar moeten alle kinderen met beperkingen in de regio van het samenwerkingsverband maximaal steunen. Daarom is het een voordeel wanneer de samenwerkende scholen en organisaties elkaar kennen en een gemeenschappelijk visie hebben. Ik hoop wel dat de verhouding tussen taken en middelen voor de scholen in balans blijft. Dat is erg belangrijk.”

”Passend Onderwijs is één van de grotere operaties in het onderwijs van de laatste tien jaar.”

33

Vmbo-leerling uit Grootebroek loopt stage in Bangladesh Stagecoördinator Jane van Bostelen van de vestiging Grootebroek haalt de zestienjarige Martijn Ursem op uit de les Bloem. ”Dit is hem dus,” zegt Jane trots, ”een vmbo-leerling die zijn 3e klas stage heeft gelopen in Bangladesh, dat hoor je niet vaak.” Martijn vertelt hoe zijn moeder en hij op de kerstmarkt in Andijk aan de praat raakten met Maarten Verbruggen, directeur van SolarFabriek, een bedrijf in zonnepanelen: ”Tijdens dit gesprek vroeg Maarten of ik stage bij hem wilde lopen in zijn productiebedrijf in Bangladesh. Nou, graag!” Gewoontes bestudeerd Niet lang daarna stelden Martijn en zijn moeder samen met school een contract op: ”Daarin spraken we onder andere af dat alle verantwoordelijkheid bij mijn moeder lag, dat de kosten voor eigen rekening waren en dat ik daar altijd in gezelschap moest zijn van een Nederlander.” Toen alles geregeld was, kon Martijn gaan: ”Natuurlijk had ik met

34

mevrouw Van Bostelen de gebruiken en gewoontes van Bangladesh bestudeerd, maar het verkeer, ik keek mijn ogen uit! De stoplichten deden het amper en de hardste toeters kregen voorrang. Ik schrok ook van de bedelaars, de één zonder ledematen, de ander met open wonden. Natuurlijk wilde ik wat doen, maar geld geven werd me afgeraden.” Werking productieproces Martijn verbleef in Dhaka bij een Nederlands echtpaar, de compagnons van Maarten. De week begint daar op zondag en het weekend op vrijdag: ”Ik heb er een week meegedraaid en heb vooral geleerd hoe het hele productieproces werkt. Verder werkte ik aan de opdrachten in mijn stageboek. Maarten gaf me ook opdrachten. Ik moest bijvoorbeeld uitzoeken welke grondstoffen er voor de panelen nodig waren.” Door deze bijzondere stage-ervaring is niet alleen Martijns blik op Nederland veranderd, maar ook zijn visie op de toekomst: ”Ik wilde vrachtwagenchauffeur worden, maar sinds de stage wil ik de kant van de elektrotechniek op. Misschien ga ik er dan nog eens heen om écht te werken.”

”Door deze bijzondere stage-ervaring is niet alleen mijn blik op Nederland veranderd, maar ook mijn visie op de toekomst.”

35

Coachteam vestiging Purmerend begeleidt nieuwe docenten

36

De eerste weken voor een nieuwe docent zijn intensief. Het is wennen aan het lesgeven en de leerlingen, maar ook aan de cultuur en collega’s. Om niet helemaal in het diepe gegooid te worden, heeft de vestiging Purmerend sinds enkele jaren een coachteam in het leven geroepen. Aan het woord Jeroen Bousma, docent drama (onderbouw) en groenvoorziening (bovenbouw), die al negen jaar binnen het Clusius College aan het werk is. Vorig jaar heeft hij de coachcursus gevolgd onder leiding van Ciska Pauw.

de nieuwe docenten. Het wisselt per persoon hoeveel coaching er nodig is. Ervaring zegt daarbij lang niet alles. Meegaan in de schoolcultuur is vaak nog bepalender. Naast de coach hebben de nieuwe docenten binnen hun eigen vakgebied ook een buddy. Zij zijn de ondersteuning op het gebied van vakinhoudelijke kennis.”

Schoolcultuur Het doel van Jeroen Bousma is nieuwe docenten op een dusdanige manier te begeleiden dat ze naadloos de organisatie instromen: ”Het is eigenlijk een soort vangnet waarmee je een veilige omgeving voor de nieuwe docenten creëert. Daarbij kijken de coaches naar de behoeftes van

Jeroen Bousma heeft wekelijks vier uur beschikbaar voor zijn coachtaken: ”Die gaan op aan lesbezoeken, onderlinge gesprekken, wekelijks coachteamoverleg en ad hoc zaken. Alle medewerkers binnen de vestiging weten wie de coach is van de nieuwe docenten. Als er iets speelt, dan kunnen we dat snel bespreekbaar maken.”

Coachtaken Het huidige coachteam bestaat uit zeven coaches die in totaal negentien nieuwe docenten, coachies genaamd, begeleiden. De groep coachies is heel divers in leeftijdsopbouw en ervaring. Bij de verdeling wordt gekeken of er een match is tussen de coach en coachie en wat de coachbehoefte is.

”Het doel van Jeroen Bousma is nieuwe docenten op een dusdanige manier te begeleiden dat ze naadloos de organisatie instromen.”

37

Goede docent maakt voor de leerling het verschil Professionalisering De professionaliteitsscan die in 2012 door docenten is ingevuld heeft veel losgemaakt bij docenten en bij leidinggevenden. Doel van de scan was om in alle openheid met elkaar te bespreken op welke gebieden je je als docent en als team kan ontwikkelen. Geconcludeerd is dat voor een zinvol gebruik van de scan het voor alle deelnemers duidelijk moet zijn met welk doel je het middel inzet en dat het overgrote deel van deelnemers zich ook committeert aan dat doel. Hieraan is vooraf onvoldoende aandacht besteed waardoor het niet bij alle teams goed gewerkt heeft. Mede daarom is besloten om de managementscan van CBE niet te gebruiken. Wel wordt nagedacht over een alternatief, waarbij het uitgangspunt blijft hoe we kunnen leren van en met elkaar en ons zo continue kunnen blijven verbeteren. De professionalisering van onderwijsgevend en onderwijsondersteunend personeel wordt decentraal georganiseerd. Op basis van de kaderbrief en het vestigingsactiviteitenplan wordt een scholingsplan per vestiging opgesteld. Individuele opleidingen worden geregistreerd in het HR-systeem. Belangrijk aandachtspunt blijft het behalen van een bevoegdheid door onze docenten.

38

De studiedagen van de directieraad in combinatie met de managers van de ondersteunende afdelingen zijn gecontinueerd. De studiedagen van de teamleiders zijn dit jaar voorbereid en geleid door de teamleiders van de vestiging Hoorn. De afdelingen K&O en P&O zijn betrokken bij de voorbereidingen. Arbeidsomstandigheden Ook afgelopen jaar is er veel aandacht uitgegaan naar de fysieke arbeidsomstandigheden en sociale veiligheid. In 2013 is er op alle vestigingen een beperkte RI&E (Risico-Inventarisatie & -Evaluatie) afgenomen, waarmee de voorgang is gemonitord. Resultaat van deze quickscan is dat op alle fronten de uitvoering van het arbobeleid aantoonbaar vooruit is gegaan. In 2014 wordt weer een volledige RI&E uitgevoerd. Het Arbobeleidsplan geeft de stand van zaken en de ambitie weer van het arbobeleid van het Clusius College. Het Arbobeleidsplan 2007-2012 is geëvalueerd en op basis daarvan is een geactualiseerde versie (2013 - 2018) samengesteld. Belangrijke onderdelen van het arbobeleidsplan zijn sociale veiligheid en verzuim.

PERSONEEL

Medewerkerstevredenheid Naar aanleiding van het medewerkerstevredenheidsonderzoek in 2012 hebben de vestigingen aangegeven welke onderwerpen zij in 2013 hebben opgepakt. Het College van Bestuur heeft ’meer betrokkenheid van medewerkers bij het beleid, zowel Clusiusbreed als in de vestiging’ geprioriteerd. Een voorbeeld hiervan is de invoering van de maatregelen m.b.t. Focus op Vakmanschap in het mbo, waarin docenten geparticipeerd hebben in de voorbereidende werkgroep en waarin docenten steeds meegenomen zijn in de vervolgstappen. Uit het medewerkerstevredenheidsonderzoek van 2014 (najaar) moet blijken of er vooruitgang is geboekt op vestigingsniveau en Clusiusbreed. Sociale veiligheid De Integriteitscode, Klokkenluidersregeling en Gedragscode hebben in samenhang tot doel de (sociale) veiligheid binnen het Clusius College te bevorderen en te waarborgen. Van medewerkers wordt verwacht dat zij zich integer en met respect ten opzichte van elkaar en van derden gedragen. De klachtenregelingen van algemene en van persoonlijke aard geven aan op welke wijze leerlingen/ studenten of medewerkers een klacht in kunnen dienen.

In 2013 zijn de klachtenregelingen en de klokkenluidersregeling herzien en is de integriteitscode toegevoegd. Verzuimbeleid Kern van onze visie op verzuimbegeleiding is dat de verantwoordelijkheid voor begeleiding bij de directleidinggevende ligt. Voor het Clusius College betekent dit dat in toenemende mate teamleiders bij het terugdringen van verzuim en de verzuimbegeleiding betrokken worden. Terugdringen van het verzuim is van belang. Streven is het verzuimpercentage structureel terug te brengen tot onder de 5%. Diversiteit Het Clusius College streeft naar een evenwichtige opbouw in leeftijd en geslacht van zijn personeelsbestand. In de bijlagen staan diverse tabellen opgenomen met betrekking tot het personeel van het Clusius College (fte, verzuim etc.).

39

Gepensioneerde Henk Lanting trekt zich van leeftijd niets aan! Hij heeft het kennelijk nodig. Zijn tijd op een zinvolle manier invullen en vooral: jonge mensen helpen. Vrijwilliger Henk Lanting (75) voelt zich als een vis in het water bij het Clusius College in Schagen. De innemende oud-leraar helpt leerlingen en groepjes leerlingen die wat extra steun kunnen gebruiken: ”Toen ik ook nog eens mee mocht met het personeelsuitje en met kerst een mooi pakket kreeg, voelde ik me helemaal opgenomen in de schoolgemeenschap.” Contact houden Henk begon zijn onderwijsloopbaan aan een mulo in Amsterdam Noord. Via de Edmar Vergouwen mavo in Opmeer belandde hij op het Jan Arentz College in NoordScharwoude. Na zijn MO A en B behaalde hij zijn doctoraal pedagogie. In Schagen manifesteerde hij zich in de plaatselijke politiek en was zelfs korte tijd wethouder. Via vrijwilligersorganisatie De Schakel kwam Henk bij het Clusius

40

College terecht: ”Ik wilde weer iets doen en dacht in eerste instantie aan faalangstreductietraining. Het is belangrijk dat je contact met de leerlingen blijft houden. Toon belangstelling! Interesseer je voor hun muziek, mobieltjes en uitgaan. De achtergrond en de gevoelens van leerlingen vind ik altijd heel belangrijk. En alles wat ze me vertellen, blijft bij mij.” Extra steun Op het Clusius Schagen keek Henk eerst even de kat uit de boom. Hij concentreerde zich op de vakgebieden Duits en Nederlands: ”Ik vind het hier een Eldorado. Ik heb eerst veel lessen bekeken. Vooral praktijklessen als koken en dier. Het is een andere wereld, al zijn de leerlingen overal hetzelfde. De leerlingen en de collega’s accepteerden me al snel. Ik vind de sfeer hier geweldig. De openheid onder de collega’s is groot. Ik heb al veel fijne en goede gesprekken gehad. En het is hier gezellig. Ik kom hier graag. De leerlingen en docenten zijn echt wel gebaat bij wat extra steun van ervaren krachten. Waarom zou je de streep bij 65 trekken? Laat mensen zelf bepalen wanneer ze willen stoppen. Ik ben tegen een leeftijdsgrens. Je moet jezelf altijd blijven ontwikkelen. Continu.”

”Waarom zou je de streep bij 65 trekken? Laat mensen zelf bepalen wanneer ze willen stoppen.”

41

Loek Hermans opent Clusius Seed en Agro Lab Voor het Clusius Hoorn was 11 oktober 2013 een bijzonder feestelijke dag. Rond de middag werd het Clusius Seed en Agro Lab, kortweg Clusius Lab, officieel geopend en ’s avonds was er een feestelijke reünie ter gelegenheid van 100 jaar tuinbouwonderwijs. Loek Hermans, voorzitter Greenport Holland, verrichtte de opening, waarna alle belangstellenden op eigen gelegenheid het lab konden bezichtigen. Agritechnische campus Het Clusius Lab is een complex van ongeveer 1400 vierkante meter met kassen, laboratoria en theorielokalen. Er is ruimte voor het mbo, het vmbo en het bedrijfsleven. Er wordt onderzoek gedaan, lesgegeven en er vinden workshops plaats. Samenwerking met de bedrijven van Seed Valley en vanuit Agriboard staat centraal. Projectleider Clusius Lab, Nancy Boterblom, legt uit: ”Het is een agritechnische campus waar alles op het gebied van overheid, onderwijs en bedrijfsleven samenkomt. Een expertisecentrum met uitstraling waar we

42

trots op kunnen zijn. In het Clusius Lab laten we zien wat de sector doet. Met praktische opdrachten en nieuwe modules laten wij bijvoorbeeld zien wat er gebeurt op een veredelingsbedrijf. Er zullen ook gastdocenten van voornoemde organisaties lessen verzorgen in Hoorn. Tevens leveren ze het basismateriaal en noodzakelijke hulpmiddelen.” Geweldige uitstraling Ook locatiedirecteur Els Welbedacht is bijzonder enthousiast: ”Het is een prachtig project met veel meerwaarde voor onderwijs en bedrijfsleven. Vmbo-leerlingen uit de provincie kunnen zich in Hoorn oriënteren op een schoolloopbaan in de groene sector. Ook willen wij havo- en vwo-leerlingen begeleiden in hun profielen. Er wordt al gedacht aan een tweejarig mbo-traject voor havisten. We hebben daarbij de tijd mee. Er is in tijden van crisis altijd meer belangstelling voor agrarische opleidingen. De instroom wordt nu al groter. Ook van buiten de sector. Uiteraard zijn de zaadbedrijven zeer enthousiast over dit project. Zo’n modern lab geeft een geweldige uitstraling. Noord-Hollanders weten helaas echter nauwelijks van het immense belang van de zaadbedrijven. Daar moet verandering in komen. De zaadteelt is ongelooflijk belangrijk voor deze regio!”

43

Nieuwbouw leidt tot uitdagende leeromgeving Strategisch huisvestingsplan De twee grootste huisvestingsprojecten die op basis van het strategisch huisvestingsplan op stapel staan, zijn (gedeeltelijke) nieuwbouw van de vestiging Alkmaar en vervanging van de tijdelijke huisvesting in Castricum. Nieuwbouw / verbouw Na het afronden van de voorbereidende werkzaamheden is voor de vestiging Alkmaar in 2013 de eerste paal geslagen. Uit de Europese aanbesteding is als aannemer het Friese bouwbedrijf Dijkstra Draisma naar voren gekomen. De voortgang van de bouw verloopt voorspoedig. In het ontwerp blijft het mbo-gebouw gehandhaafd en wordt de nieuwbouw hieraan gebouwd. De oudbouw zal wel een renovatie ondergaan, onder meer op het gebied van klimaatbeheersing. Een deel van het bestaande gebouw wordt ingericht als kantoor en ook de techniek- en voedingshal worden ingrijpend gerenoveerd. Ook zal er een nieuw dierenverblijf gerealiseerd worden. De voorzieningen voor de opleiding Paardenhouderij en de kas blijven gehandhaafd. Het College van Bestuur, het Centraal Bureau en Stichting Uitwisseling zullen na afronding van de (ver)bouw - naar verwachting medio 2015 - ook onderdak krijgen aan de Drechterwaard.

44

Tijdens het hele bouwtraject gaat het onderwijs ’gewoon’ door. Door de fasering in de bouw en sloop van bestaande gebouwen en met behulp van een ingenieus ’schuifplan’ kan het onderwijs adequaat verzorgd blijven worden. Een deel van de lessen in het mbo gaat in Heiloo gegeven worden. Voor de nieuwbouw is een investeringsbudget van ruim € 17 miljoen begroot. Het hele bouwtraject, inclusief de voorbereiding, wordt begeleid door BOAG (Rotterdam) die het Clusius College ondersteunt bij de uitvoering van het strategisch huisvestingsplan. In Castricum is in 2011 door een aankoop van ruim 5.300 m2 het perceel aan de Oranjelaan uitgebreid. Daarmee kon gestart worden met de voorbereidingen van de langgewenste uitbreiding van de school ter vervanging van de semi-permanente huisvesting, waarin met name de onderbouw al jarenlang gehuisvest is. In 2011 is de projectstructuur ingericht en is gestart met de Europese aanbesteding voor een architect. De architect is BBHD. Ook dit project met een omvang van € 8 miljoen, dat eveneens wordt begeleid door BOAG, is naar verwachting medio 2015 afgerond.

BEDRIJFSVOERING

Clusius Lab Hoorn Het Clusius Lab, tevens ’meeting point’ van het Centrum voor Innovatief Vakmanschap Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, is in het najaar geopend door Loek Hermans, voorzitter van Greenport Holland. Een multifunctionele kas waarin les gegeven kan worden op het gebied van tuinbouw en techniek aan leerlingen vmbo en studenten mbo. Verder zijn er instructieruimten opgenomen, is er een lab ten behoeve van de zaadveredeling en zijn er afdelingen voor teelt op water en aquaponic Ook leerlingen en studenten van andere vestigingen en het niet-groene onderwijs kunnen d.m.v. aangeboden workshops gebruik maken van het Clusius Lab. Purmerend Naar aanleiding van klachten over het klimaat is in 2013 door een ingrijpende renovatie van de installaties, het binnenklimaat in Purmerend verbeterd. De onverwacht grote groei van het aantal leerlingen in Purmerend heeft ertoe geleid dat het CvB besloten heeft om op een van de vleugels van de school een zestal onderwijsruimtes bij te bouwen. Omdat hierbij al rekening was gehouden bij de nieuwbouw, zijn de kosten hiervan relatief beperkt.

Dit project zal uitgevoerd worden in de zomer van 2014. Ook een vrijgekomen naastgelegen gebouw is in gebruik genomen. Onderhoud gebouwen De planning, aanbesteding en begeleiding van het onderhoud aan de gebouwen is evenals voorgaande jaren uitbesteed aan BBA te Heemskerk. BBA maakt tevens een meerjarenbegroting en -planning voor het groot en planmatig onderhoud van de gebouwen. Daarnaast begeleidt BBA de minder omvangrijke nieuwbouw- en verbouwprojecten zoals in Grootebroek. Facilitair Sinds 2011 is op de afdeling Finance & Control een adviseur Centraal inkoopbeleid en Contractmanagement gestart. Hij licht bestaande contracten door, adviseert bij nieuwe contracten en begeleidt aanbestedingstrajecten. Inmiddels heeft hij al een aanzienlijke besparing weten te realiseren, waarvan een deel structureel. Er is een start gemaakt met centraal inkoopbeleid.

45

Digitalisering informatie en communicatie blijft uitdaging SharePoint De informatievoorziening voor medewerkers, leerlingen en studenten, met behulp van SharePoint, is ingevoerd onder de naam ’Mijn.Clusius.nl’. De uitvoering ligt bij de afdeling PR & Communicatie en richt zich op een adequate informatievoorziening voor alle doelgroepen. Onderwijsinformatiesysteem Eduarte Aan de inrichting en het verbeteren van het centrale onderwijsregistratiesysteem EduArte is wederom hard gewerkt. Voor het mbo staan, vergelijkbaar met het vmbo, alle formele resultaten in het systeem en komen ook alle formele documenten uit het systeem. De informatievoorziening over studievoortgang met digitale inzagemogelijkheden is nog niet op het niveau dat gewenst is. Het verbeteren van de gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid van EduArte is een speerpunt voor komend jaar. ELO Na keuzes voor Moodle als centrale ELO (elektronische leeromgeving) voor het vmbo en N@TSchool voor het mbo zijn beide dit jaar centraal ingericht en op de vestigingen in gebruik genomen. Het gebruik en benutten van de mogelijkheden in het onderwijs zijn gestart.

46

Een overzicht van de belangrijkste, technische werken die verder door de afdeling I & A zijn uitgevoerd: ◆ overstap naar Windows Server 2008; ◆ overstap naar nieuw backupsysteem; ◆ aanpassingen binnen SharePoint o.a. inrichten beheer; ◆ pilot met pasjes voor printen als voorbereiding op aanbesteding printers; ◆ aanbesteding gestart voor vervanging printers; ◆ Wifi 2.0 uitgerold in Schagen als pilot, invoering op overige vestigingen gepland; ◆ Wifi Eduroam beschikbaar op alle vestigingen, waarmee iedereen op alle locaties beveiligd kan inloggen; ◆ Virtuele Desktop omgeving ge-upgraded; ◆ SQL database geconsolideerd en geoptimaliseerd; ◆ gestart met voorbereiding op overstap naar Office 365; ◆ voorbereiding nieuwbouw Drechterwaard, tijdelijk glasvezel omleggen; ◆ het softwaredistributiesysteem is vernieuwd; ◆ voorbereiding op overstap naar SQL database voor het onderwijsadministratiesysteem EduArte; ◆ inrichten EduArte voor rekentoets vmbo; ◆ Livelink, de landelijke voorziening voor het digitaal delen van documenten, uitfaseren.

BEDRIJFSVOERING

Goed imago komt te voet en gaat te paard Goed imago Het werken aan een goede naamsbekendheid van het Clusius College is een zaak die continue de aandacht vergt. De belangrijkste factor die dit beïnvloedt is de mond-tot-mondreclame van tevreden leerlingen/studenten en hun ouders. Alle inspanningen van de vestigingen zijn daarop gericht. Om de niet-direct betrokkenen een goed beeld te geven van de activiteiten op de vestiging, verspreiden de vestigingen met regelmaat persberichten voor de lokale (digitale) media. Werving Voor de instroom in ons vmbo onderhouden de vestigingen direct contact met de basisscholen in hun werkgebied. In ieder geval één keer per jaar worden alle basisscholen bezocht. De werving van studenten voor onze mbo-opleidingen verloopt voornamelijk via de decanen van het vo in Noord-Holland die enkele keren per jaar materialen voor hun leerlingen krijgen aangeleverd. Daarnaast wordt er door onze mbo-vestigingen op scholen informatie gegeven op voorlichtingsbijeenkomsten voor vervolgstudie. Het Clusius College was ook met een stand aanwezig bij de onderwijsbeurs die in Alkmaar werd gehouden.

Aanmelding Alle inspanning heeft in 2013 geleid tot een aanmelding waarover we - gezien de verwachtingen - tevreden mochten zijn. Met name de aanmeldingen in het vmbo - met Purmerend als uitschieter - lieten een toename zien. Ook de aanmeldingen in mbo waren naar tevredenheid. Na de teruggang van het aandeel bbl-studenten in 2012, stabiliseerde de bbl zich enigszins. Mijn.Clusius / SharePoint Eind 2012 was Sharepoint zodanig ingericht en ingevuld dat een live-gang in januari 2013 kon plaatsvinden, inmiddels onder de naam Mijn.Clusius. Op basis van een enquête, gehouden onder medewerkers, zijn er tijdens het jaar aanpassingen doorgevoerd en is de vormgeving verbeterd. Volgende stap is het verder ontwikkelen van de vestigingsgedeelten voor medewerkers.

Open Huis Voor het Open Huis dat jaarlijks eind januari en voor het mbo nog eens in april wordt gehouden, wordt een goed doordachte mix van middelen ingezet. Tijdens de open dagen wordt met medewerking van enthousiaste leerlingen een compleet beeld gegeven van de activiteiten en de sfeer op een vestiging. Opkomst bij de open dagen was bij alle vestigingen naar tevredenheid.

47

Clusius College volledig ’in control’? Planning & Control Het Clusius College beschikt over een goede planningen controlcyclus, waaronder een vastgelegde beleidscyclus, goede managementinformatie met kengetallen, een adequaat instrumentarium en een planning- en controlkalender. Hiermee is er inzicht in de bedrijfsvoering en de resultaten op alle beleidsterreinen, waardoor er op alle niveaus beter gestuurd kan worden. In de interne verantwoording zijn belangrijke stappen gezet en ook is de informatie voor externe verantwoording sterk verbeterd. Om de managementinformatie nog beter toegankelijk te maken wordt gebruik gemaakt van Qlikview. Dit is een dashboard waarin managementinformatie wordt ontsloten uit diverse bronsystemen, waaronder EduArte, Exact en Unit4. Jaarlijks wordt voorafgaand aan de accountantscontrole een interne audit gehouden op de vestigingen, waarbij de focus ligt op bekostigingsvoorwaarden. Naast deze interne audit wat betreft financiën, vinden er ook in toenemende mate interne audits plaats met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs. Daarnaast worden met onze partner ROC Kop van Noord-Holland gezamenlijke audits uitgevoerd bij mbo-opleidingen van beide instellingen. Beleidscyclus De beleidscyclus van het Clusius College bestaat uit de Kaderbrief voor de hele instelling, per vestiging een meerjaren VOP (vestigingsontwikkelplan) en een jaarlijks VAP (vestigingsactiviteitenplan). De in 2011 vastgestelde missie, algemene visie en onderwijskundige visie zijn het uitgangspunt voor de beleidscyclus.

48

Jaarlijks stelt het College van Bestuur een kaderbrief op, waarin de strategische doelstellingen ge(her)formuleerd en geactualiseerd worden. Op basis van de kaderbrief en van het VOP stellen de vestigingen het VAP op. In het VAP worden doelstellingen uit de kaderbrief voor het betreffende jaar geconcretiseerd voor de vestiging en de gewenste resultaten SMART beschreven. Projectmanagement Met de inrichting van een afdeling Projecten binnen het Centraal Bureau (een manager en drie medewerkers), is het projectmanagement verder geprofessionaliseerd. Ook de accountant constateert dat de projectorganisatie, -beheersing en -verantwoording op een goed niveau is. De afdeling werkt niet alleen aan gesubsidieerde projecten maar ondersteunt ook interne projecten, waarvoor in het verleden vaak externen ingehuurd werden. Risicomanagement In het begin van 2013 heeft voor de vijfde keer een risico-inventarisatie en -analyse plaatsgevonden. Leden van het CvB, leden van de Raad van Toezicht, de vestigingsdirecteuren en de managers van het Centraal Bureau hebben hiervoor de input geleverd. In en met elk van deze lagen in de organisatie zijn de uitkomsten besproken. Vervolgens is er gekeken of er voor de belangrijkste risico’s nog aanvullende beheersmaatregelen getroffen moeten worden.

BEDRIJFSVOERING

Financieel in rustig vaarwater Samenvatting jaarrekening Na een begroot negatief resultaat voor 2013 van ruim € 500.000, heeft het Clusius College het boekjaar afgesloten met een positief resultaat van ruim € 800.000. Belangrijkste factoren voor een beter resultaat dan begroot waren een hogere rijksbijdrage voor leerlingen/ studenten en enkele onzekere subsidies die toch zijn ontvangen. Treasurybeleid Het treasurybeleid vindt plaats binnen de kaders van de regeling van het ministerie van OCW. Bij het aantrekken, respectievelijk uitzetten van alle benodigde en niet direct-benodigde middelen wordt gehandeld overeenkomstig de in de regeling gestelde verplichtingen. Het Clusius College is in december 2012 overgestapt op schatkistbankieren bij het ministerie van Financiën. Er hebben geen beleggingen plaatsgevonden in risicodragend kapitaal. Er hebben zich in het verslagjaar geen liquiditeitsproblemen voorgedaan. Het Clusius College heeft geen rentelasten aangezien het geen langlopende schulden heeft.

Bezoldiging College van Bestuur en honorering Raad van Toezicht Naar aanleiding van de Governancecode BVE vindt de bezoldiging van het College van Bestuur vanaf 2008 niet meer plaats volgens de CAO. De bezoldiging van het College van Bestuur is conform de beloningscode zoals deze is vastgesteld in MBO-Raadverband. De honorering van de Raad van Toezicht vindt vanaf 2008 plaats conform ’De honorering van leden van de Raad van Toezicht van mbo-instellingen’, een sectorbrede regeling die tot stand gekomen is op initiatief van het Platform voor Raden van Toezicht. Het Clusius College heeft geen inkomen uitgekeerd dat de wettelijk vastgestelde norm van € 194.000 te boven gaat (Verantwoording Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens). In de digitale versie van ons jaarverslag op onze website kunt u voor een gedetailleerd financieel overzicht op deze plaats doorklikken naar het bestuursverslag & jaarrekening.

49

Adviseur Inkoop bespaart kosten Clusius College Adviseur Inkoop Bart de Groot van de afdeling Finance en Control verdient zijn salaris ruimschoots terug. Sinds anderhalf jaar is Bart actief in zijn relatief nieuwe functie: ”Naast het inkopen zelf ben ik bezig met het inhoudelijk controleren van facturen en contracten. Ik probeer daarbij op allerlei manieren de kosten voor het Clusius College omlaag te brengen. Ik moet zeggen dat het vrij aardig lukt. Mijn functie levert geld op. Met onderwijs heb ik eigenlijk heel weinig te maken.” Grote verschillen Bart is voornamelijk bezig met kosten en facturen op het gebied van inrichting, leermiddelen, schoonmaak, ICT, afval en beveiliging: ”Zo merkte ik bijvoorbeeld dat er grote verschillen in de kosten van afvalverwerking van de vestigingen zitten. Dat is dan historisch zo gegroeid. Op bepaalde vlakken weten de vestigingen weinig van elkaar. Terwijl je toch met dezelfde zaken te maken hebt.”

50

Het gaat soms om ingewikkelde contracten met leveranciers, aldus Bart: ”Ik heb een juridische achtergrond en vind het interessant om zoiets helemaal uit te spitten. Vooral op het gebied van de printers en de scanners zijn er kosten te besparen. Het gaat om overheidsgeld. We moeten natuurlijk proberen zo veel mogelijk geld puur voor het onderwijs te bestemmen.” Scherp afwegen Bart is niet uitsluitend gefixeerd op het kostenaspect: ”Je moet ook naar de kwaliteit kijken. En dan een scherpe afweging maken. Zo is er veel geld te halen in de ICT (we zijn een grote klant van Dell), het schoonmaakwerk en de telefonie. Verder zijn we dit jaar naar een nieuwe provider voor mobiele telefonie overgestapt. Dat levert veel geld op. Binnenkort moeten de printers weer Europees aanbesteed worden en op termijn geldt dat ook voor de schoolboeken.” Zo nu en dan komen leveranciers hun afspraken niet na of proberen zij onevenredig voordeel te behalen en dan nodigt Bart ze uit voor een ernstig gesprek: ”Dat hebben we niet afgesproken, is dan de boodschap. Maar dat zijn slechts incidenten.”

”Naast het inkopen zelf ben ik bezig met het inhoudelijk controleren van facturen en contracten. Ik probeer daarbij op allerlei manieren de kosten voor het Clusius College omlaag te brengen.”

51

Marjon Lak ervaart frisse wind in een bloemenzaak Praktijkdocenten van het mbo bezoeken studenten momenteel nog regelmatig op hun stageplek. Het is bij uitstek de manier om contact te houden met de praktijk. Maar met de komst van één BPV-bureau met specialisten die de bezoeken uitvoeren, valt dit contact weg. Hoe voorkom je dat de praktijk-docenten het contact met de werkvloer verliezen? Dé manier om feeling te houden met de praktijk is de docentenstage. Gedateerd De Alkmaarse bloemdocente Marjon Lak heeft haar laatste stagedag er net opzitten. Voor haar waren juist die stagebezoeken de aanleiding voor dit initiatief: ”Eigenlijk was ik een beetje jaloers op de studenten die ik bezocht. Als ik weer in een mooie zaak kwam, dacht ik: kan ik hier niet blijven om met die mooie bloemen te werken en ook van die vieze handen te krijgen? Na vijf jaar lesgeven, miste ik

52

het contact met de praktijk. Alle ervaringen die ik tijdens mijn lessen kon delen, waren gedateerd. Ik voelde me nu al stoffig worden! Een paar keer per jaar val ik wel eens in bij een bloemenzaak in de stad, maar een langere tijd terug in de praktijk, daar had ik nu echt behoefte aan.” Actueel Marjon Lak had al eens gehoord van de docentenstage en vroeg zich af: zou dat mogelijk zijn vanuit het Clusius? Zij legde het voor aan haar teamleider en hij vond het een goed idee. Het derde blok was nog niet begonnen en het rooster kon nog zo aangepast worden dat alle lessen op vier dagen gezet konden worden. En die stage kwam er. Diezelfde week werd het geregeld en 8 weken draaide de docente op de zaterdagen mee in een bloemenzaak. Marjon daarover: ”De zaak had een jonge, dynamische en stoere inrichting en uitstraling. Grote bloemstukken maken en afleveren bij een chique hotel, het contact met klanten, het was als een frisse wind door mijn hoofd. Ook kon ik mijn ervaringen direct delen in de lessen. Vanaf nu beschikte ik weer over actuele praktijkervaring.”

”Grote bloemstukken maken en afleveren bij een chique hotel, het contact met klanten, het was als een frisse wind door mijn hoofd.”

53

Met vertrouwen kijken naar de toekomst In het voorjaar van 2013 is het strategisch beleid herijkt en opgenomen in de Kaderbrief 2013-2014. Het beleid van het Clusius College zal ook de komende jaren als speerpunten hebben: de kwaliteit van het onderwijs, professionalisering en een gezond financieel beleid. Deze speerpunten worden hieronder beknopt toegelicht. Kwaliteit van het onderwijs Met dezelfde energie en inzet zal in 2014 en daarna gewerkt (moeten) worden aan de kwaliteit van het onderwijs. Zoals in het hoofdstuk ’Onderwijs’ is beschreven, heeft het inspectietoezicht in het vmbo geleid tot de noodzaak om structureel tot opbrengstverbetering in het vmbo te komen. Opbrengstgericht werken staat inmiddels op alle vestigingen hoog op de agenda en heeft geleid tot aanzienlijke verbeteringen. In het mbo werkt de inspectie vanaf 2012 met een nieuw toezichtkader. Ook uit dit onderzoek blijkt de noodzaak voor voortdurende inspanning om de onderwijskwaliteit te blijven verbeteren. Met name het ’afmaken’ van de kwaliteitscyclus (borging) is daarbij van belang. Uit vervolgonderzoek van de inspectie is gebleken dat we bij enkele opleidingen nog niet op het gewenste niveau zijn. Daarom is een omvangrijk verbetertraject gestart, vooral gericht op het pedagogisch-didactisch handelen van docenten. Het actieplan Focus op vakmanschap zal ook een bijdrage gaan leveren aan verbetering van de kwaliteit van het mbo-onderwijs . Belangrijkste drijfveer voor het Clusius College om zeer veel energie te blijven besteden aan de kwaliteit van het onderwijs, is het uitgangspunt dat elke leerling en student kwalitatief goed onderwijs krijgt, wat de basis is voor

54

succes in vervolgopleiding, werk en maatschappij. In de algemene visie is dit verwoord door de doelstelling om in 2015 te behoren bij het beste kwart van Nederland. Voor een aantal aspecten en onderdelen hebben we deze doelstelling al bereikt.

Vooruitblik

Professionalisering Onlosmakelijk verbonden met de kwaliteit van het onderwijs is de noodzaak tot verdere professionalisering, zowel van medewerkers, teams als de organisatie. Ook deze noodzaak en doelstelling volgen uit de algemene visie, waarin professionalisering een van de kernbegrippen is. De tijd dat onderwijs een stabiele omgeving was, ligt (ver) achter ons. Op alle fronten is er beweging (de ’dynamische wereld’ uit onze missie). Hier proactief op inspelen door zowel de medewerkers als de organisatie vraagt een permanente (behoefte aan) ontwikkeling.

’stimulerende leeromgeving’). In het meerjarig financieel beleid wordt hierop geanticipeerd. Het besluit om een deel van deze investeringen te financieren middels ’schatkistbankieren’ betekent dat de geprognosticeerde financieringslast aanzienlijk minder groot zal zijn dan in eerdere ramingen was opgenomen. Deze majeure investeringen zullen een stimulans zijn voor een gezond financieel beleid dat gekenmerkt wordt door verantwoordelijk omgaan met de middelen.

De gesprekkencyclus (gericht op ontwikkeling, gevolgd door beoordeling), verdere effectuering van het functiehuis, scholingsprogramma’s en -mogelijkheden per vestiging en Clusiusbreed, zowel voor teams als voor individuele medewerkers, ondersteunen de professionalisering. De Ondernemingsraad steunt dit beleid en volgt het kritisch.

Er zijn de komende jaren volop onzekerheden wat betreft aantallen leerlingen en studenten (de basis voor het financieel beleid), het wegvallen van de groene plusmiddelen van het ministerie van EZ, de financiële uitwerking van Focus op Vakmanschap in het mbo en van Passend Onderwijs, de ontwikkeling van de personele kosten en te verwachten krapte op de (onderwijs)arbeidsmarkt op de langere termijn.

Financieel beleid Met de start van en de aanloop naar de nieuwbouw in Alkmaar en Castricum, is een periode aangebroken waarin op twee vestigingen veel geïnvesteerd wordt in verbetering van de huisvesting (ten behoeve van een

Krachtig leiderschap op alle niveaus, voortdurende monitoring van uitputting van (op basis van kengetallen begrote) budgetten, het voorkomen van overformatie en efficiënte en effectieve inzet van mensen en middelen, zijn de ingrediënten voor continuïteit van de instelling.

55

Eindelijk doet Melissa de opleiding die bij haar past De liefde voor paarden zat er al jong in bij Melissa. Veel vrije tijd besteedde ze aan verzorgpony’s. Ze is dan ook blij dat ze nu eindelijk de opleiding volgt die ze altijd wilde: Paardenhouderij. Haar doorlopende leerweg volgt echter niet één vloeiende lijn, maar kent enkele haakse bochten. Stilzitten Na het behalen van haar vmbo-diploma op het Clusius Schagen wilde Melissa graag starten met de opleiding Paardenhouderij, maar haar moeder wilde dat liever niet. Dus begon ze op het Regiocollege met de opleiding Commercieel Medewerker Binnendienst. Na een paar maanden kwam ze er achter dat de opleiding niets voor haar was. En na een stage bij een callcenter was haar besluit om te stoppen helemaal genomen. Stilzitten en je onredelijk laten behandelen, dat is niets voor Melissa. Vervolgens heeft ze het nog geprobeerd met de opleiding voor Brood- en Banketbakker, maar ook hier nam Melissa

56

het besluit om te stoppen. Met werk in een spring- en handelsstal vulde ze de gaten op die vielen in de studiejaren. Omdat dit werk zo goed beviel, besloot ze uiteindelijk tóch de opleiding Paardenhouderij te gaan doen. Contract Vooral vakken als anatomie, waarbij je meer leert over bijvoorbeeld de spieren en het gebit van het paard, vindt Melissa boeiend. Ook over algemene vakken als economie is ze positief. En natuurlijk is het super om een praktijkvak zoals mennen uit te kunnen oefenen. De sfeer in de klas is goed, al kunnen de onderlinge meningen behoorlijk uiteenlopen met pittige discussies over bijvoorbeeld behandelmethodes. In de weekenden en in haar vrije tijd werkt Melissa bij een pension- en handelsstal. Daar mag ze onder andere de jonge paarden beleren. Voordat ze onder het zadel gaan, laat Melissa ze wennen aan bepaalde handelingen zoals borstelen en hoeven uitkrabben. Omdat men erg tevreden is over haar werk, heeft Melissa al een vast contract aangeboden gekregen als ze klaar is met haar studie. Zo kan ze van haar hobby haar beroep maken.

”Omdat men erg tevreden is over haar werk, heeft Melissa al een vast contract aangeboden gekregen als ze klaar is met haar studie.”

57

Koffers vol dromen op het Clusius in Amsterdam Elvira Maandag, docente Nederlands, is binnen Clusius Amsterdam coördinator van het project Landkoffers. Elke twee jaar wordt dit project in samenwerking met de School der Poëzie voor de eerste- en tweedejaars leerlingen georganiseerd. Hierbij hebben de leerlingen van de onderbouw hun droom ’gevangen’ op papier en weergegeven in een koffer. Met dit project komt een mooie samenwerking tot stand tussen de vakken Nederlands, techniek en handvaardigheid. Veel vrijheid Elvira schetst hoe het project verliep: ”We startten per klas met een blokuur Nederlands waarin twee gastdocenten van de School der Poëzie het thema en de vervolgstappen met de leerlingen bespraken. Ook de spelregels voor het gedicht werden onder de aandacht gebracht. Dit jaar was het thema: Wat is je droom? De leerlingen kregen veel vrijheid om er hun eigen invulling aan te geven. Het gedicht moest uit 8 tot 12 regels bestaan en niet rijmen. In het

58

gedicht moest een herhaling voorkomen, een geluid terugkomen, een kleur verwerkt zijn en ook waren er verboden woorden. Tegelijk met het maken van het gedicht werd bij de technieklessen de koffer gemaakt. Het gedicht werd bij het vak handvaardigheid in de koffer verwerkt en daarna driedimensionaal vormgegeven.” Persoonlijke verhalen De eindresultaten lieten soms hele persoonlijke verhalen zien, aldus Elvira: ”Zoals een leerling die beschreef dat iemand zichzelf lelijk vond en niet in de spiegel wilde kijken of iemand met een nare thuissituatie. Enkele van deze persoonlijke gedichten waren door de onafhankelijke jury van de School der Poëzie uitgekozen ter voordracht in het theater. De meeste leerlingen wilden hun gedicht zelf voordragen. Echt dapper, want zij stelden zichzelf heel kwetsbaar op. Het hoogtepunt van het project was de feestelijke afsluiting in het OBA theater. Tijdens deze afsluiting werden de door de jury gekozen gedichten voorgedragen door de leerlingen. Er werd via beeld een selectie van de koffers op de achtergrond getoond. Meer informatie over dit project of andere soortgelijke projecten is te vinden op www.schoolderpoezie.nl.”

”Met dit project komt een mooie samenwerking tot stand tussen de vakken Nederlands, techniek en handvaardigheid.”

59

Clusius College Alkmaar vmbo-groen mbo-opleidingen adres directie tel e-mail

Bloem & Design Dierverzorging / Paraveterinair Groene detailhandel Paardenhouderij Sportvisserij Tuin, Park & Landschap (alleen BBL) Veehouderij Voeding / Food, Health & Innovation Zorgbedrijf Dierenhouderij : Drechterwaard 10/16, 1824 EX : dhr. W.J. van Reenen / dhr. F.J. Klijzing : (072) 561 09 34 : [email protected]

Clusius College Hoorn vmbo-groen mbo-opleidingen adres directeur tel e-mail

Commercieel Ondernemen Groen, Grond & Infra In- & Outdoor Styling Monteur Mobiele Werktuigen Plantenteelt / Sierteelt Sport, Recreatie & Toerisme Tuin, Park & Landschap : Blauwe Berg 3, 1625 NT : mw. E.H.M. Welbedacht : (0229) 25 94 94 : [email protected]

Clusius College Schagen vmbo-groen mbo-opleidingen adres directeur tel e-mail 60

: : : :

Groen, Grond & Infra (niveau 1 en 2) Plantenteelt / Sierteelt (niveau 1 en 2) Tuin, Park & Landschap (niveau 1 en 2) Horeca & Voeding (niveau 1 en 2) De Boomgaard 9, 1741 MD mw. A. Lugtig (0224) 21 27 25 [email protected]

vmbo/mbo-vestigingen Clusius College Amsterdam vmbo-groen adres directeur tel

: Rode Kruisstraat 40, 1025 KN :d  hr. P.J.C. Roelofs : (020) 636 36 36

e-mail

: [email protected]

Clusius College Castricum vmbo-groen adres directeur tel e-mail

: : : :

Oranjelaan 2A, 1901 TX dhr. W.C.M. Huiberts (0251) 65 36 00 [email protected]

Clusius College Grootebroek vmbo-groen adres directeur tel

: Elzenlaan 2, 1613 VP : dhr. C.N. de Vries : (0228) 51 16 80

e-mail

: [email protected]

Clusius College Heerhugowaard vmbo-groen adres directeur tel e-mail

: : : :

Deimoslaan 11, 1702 CK m  w. A.C.G. de Waal (072) 571 30 51 [email protected]

Clusius College Purmerend vmbo-groen adres directeur tel e-mail

: : : :

Aletta Jacobslaan 1, 1442 AG dhr. C.C.M. Schilder (0299) 45 45 45 [email protected] 61

Organogram Raad van Toezicht

College van Bestuur

Centraal Bureau

Vestigingen Alkmaar vmbo en mbo Amsterdam vmbo Castricum vmbo Grootebroek vmbo Heerhugowaard vmbo Hoorn vmbo en mbo Purmerend vmbo Schagen vmbo en mbo

Stichting Clusius College Voltastraat 1, 1817 DD Alkmaar tel: (072) 514 76 66, e-mail: [email protected] Raad van Toezicht Voorzitter : dhr. S.A. Ruiter Vice-voorzitter : dhr. A.J.M. Rozemond Lid : dhr. mr. drs. E.S. Rijnders Lid : dhr. M. Pennink Lid : dhr. mr. drs J.W. Wessel Lid : dhr. P. Kok Lid : mw. M. Bense

SCHAGEN

GROOTEBROEK HEERHUGOWAARD

ALKMAAR

CASTRICUM

HOORN

PURMEREND

AMSTERDAM

VMBO/MBO VMBO

62

College van Bestuur Voorzitter : dhr. M.H. van Tilburg Lid : dhr. G.P. Oud Afdelingen Centraal Bureau Finance & Control Informatisering & Automatisering Kwaliteitszorg & Onderwijs Personeel & Organisatie PR & Communicatie Projectenbureau Secretariaat CvB / officeman. CB

: : : : : : :

dhr. C.J.S. Emmerik dhr. D. van Gelder mw. Y.Y.M. Marcus mw. I. van Harlingen dhr. A.F. Nagel mw. C. Mulder mw. M. Stomp

BIJLAGEN

Leerlingenaantallen 2013/2014 en 2012/2013 01-10-2013 01-10-2012 Regulier LWOO Totaal Regulier LWOO Totaal

vmbo

Alkmaar - OPDC Amsterdam Castricum Grootebroek - OPDC Heerhugowaard Hoorn - OPDC Purmerend Schagen - VMBO-MBO2 Totaal vmbo

122 0 82 571 159 0 182 242 3 565 328 0 2.254

108 0 168 416 95 7 94 169 13 280 263 0 1.613

230 0 250 987 254 7 276 411 16 845 591 0 3.867

140 0 75 554 145 1 182 225 2 455 302 1 2.082

105 1 154 409 81 9 111 156 16 241 281 2 1.566

245 1 229 963 226 10 293 381 18 696 583 3 3.648

BOL BBL Totaal BOL BBL Totaal

mbo

Alkmaar Bloem & Design Dierverzorging Paardenhouderij Paraveterinair Sportvisserij Tuin, Park & Landschap Veehouderij Voeding / FH&I Zorgbedrijf Dierenhouderij Totaal Alkmaar

127 293 123 48 60 0 75 67 60 853

29 4 0 0 0 175 0 105 0 313

156 297 123 48 60 175 75 172 60 1.166

142 293 119 49 74 0 71 53 43 844

42 10 0 0 0 176 0 106 0 334

184 303 119 49 74 176 71 159 43 1.178

Hoorn Plantenteelt / Sierteelt 96 26 122 86 23 109 Tuin, Park & Landschap 71 0 71 85 0 85 Groen, Grond & Infra 11 22 33 13 17 30 Monteur Mobiele Werktuigen * 25 52 77 28 49 77 Biotechnisch Analist ** 0 20 20 0 16 16 Sport, Recreatie & Toerisme 55 0 55 51 0 51 In- & Outdoor Styling 123 0 123 119 0 119 Commercieel Ondernemen 75 0 75 75 0 75 Totaal Hoorn 456 120 576 457 105 562 Schagen Plantenteelt / Sierteelt 4 3 7 2 1 3 AKA 5 4 9 5 1 6 Groen, Grond & Infra 16 22 38 15 9 24 Horeca & Voeding 3 1 4 0 0 0 Tuin, Park & Landschap 21 3 24 18 4 22 Totaal Schagen 49 33 82 40 15 55 Totaal mbo 1.358 466 1.824 1.341 454 1.795 Totaal Clusius College

5.691

5.443

* Monteur Mobiele Werktuigen in samenwerking met het ROC Kop van Noord-Holland. ** Biotechnisch Analist in samenwerking met het ROC Nova College.

63

Gegevens personeel Indeling naar functiegroepen

2013

2012

functie fte aantal % fte gem. fte aantal % fte gem. groep omvang omvang baan baan OP-10 OP-11 OP-12

284,05 366 75,2% 0,78 90,83 97 24,0% 0,94 2,80 3 0,7% 0,93

293,85 377 80,4% 0,78 68,82 74 18,8% 0,93 3,00 3 0,8% 1,00

OP OBP OBP

377,68 466 66,6% 0,81 189,26 228 100% 0,83 189,26 228 33,4% 0,83

365,67 454 66,9% 0,81 181,32 220 100,0% 0,82 181,32 220 33,1% 0,82

Totaal

566,94

546,99

694

100% 0,82

674 100,0%

0,81

Indeling naar leeftijd en functiegroepen 2013 2012 Aantal Aantal

Indeling naar leeftijd 20%

15%

10%

5%

<26 26 30 2013 2012

64

31 35

36 40

41 45

46 50

51 55

56 60

61 >65 65

Groep <26 26-30 31-35 36-40 41-45 46-50 51-55 56-60 61-65 >65 Totaal

OP OBP Totaal % OP OBP Totaal % 20 8 28 4,0% 16 6 22 3,3% 45 10 55 7,9% 41 10 51 7,6% 55 15 70 10,1% 57 18 75 11,1% 63 17 80 11,5% 51 16 67 9,9% 69 26 95 13,7% 73 26 99 14,7% 43 43 86 12,4% 38 42 80 11,9% 67 48 115 16,6% 76 49 125 18,5% 63 40 103 14,8% 68 32 100 14,8% 40 18 58 8,4% 32 19 51 7,6% 1 3 4 0,6% 2 2 4 0,6% 466 228 694 100% 454 220 674 100,0%

BIJLAGEN

Leeftijdsopbouw naar geslacht (m/v) 100

Mannen Vrouwen

80

60

40

20

0

<26

26-30

31-35

36-40

41-45

46-50

51-55

56-60

61-65

>65

Indeling naar geslacht en functiegroepen 2013 2012 Aantal Aantal Geslacht OP OBP Totaal % OP OBP Totaal % Aantal mannen Aantal vrouwen Totaal

204 262 466

102 126 228

306 388 694

44,1% 55,9% 100%

200 254 454

105 115 220

305 369 674

45,3% 54,7% 100,0%

Aanstelling 2013 Aanstelling Vast Tijdelijk Tijdelijk Vervanging

fte 456,2 100,3 10,5

2012

Totaal fte %

Aantal

fte

Totaal fte %

Aantal

80,5% 17,7% 1,8%

557 195 38

452,8 87,9 6,2

82,8% 16,1% 1,1%

552 171 22

65

Deelname aan BAPO Deelname BAPO (fte’s) Groep

Deelname BAPO (aantal medewerkers)

Deelname 2013 Gerechtigden Deelname 55-59 >=59 totaal 2013 2012 2013 2012

OP 3,26 9,47 12,73 122 137 95 95 OBP 1,34 3,89 5,23 69 71 39 42 Totaal 4,61 13,36 17,97 191 208 134 137 % van gerechtigden 70% 66%

Verzuim

2013

2012

Ziekteverzuimpercentage 5,04% 5,12% Gemiddelde ziekteverzuimduur (dagen) 17,44 8,58 Ziekmeldingsfrequentie (keren/pp) 1,15 1,21

Verzuim naar leeftijd Leeftijd

2013 16 - 20

21 - 25

26 - 30

31 - 35

36 - 40

41 - 45

Ziekteverzuimpercentage 0,11% 1,64% 2,58% 6,73% 6,17% 4,34% Gemiddelde ziekteverzuimduur (dagen) 2,00 8,23 7,83 21,57 15,68 12,92 Ziekmeldingsfrequentie (keren/pp) 0,09 0,42 1,24 1,09 1,42 1,47

Leeftijd

46 - 50

51 - 55

56 - 60

61 - 65

> 65

Totaal

Ziekteverzuimpercentage 2,98% 5,55% 5,48% 7,01% 5,38% 5,04% Gemiddelde ziekteverzuimduur (dagen) 13,25 19,43 21,19 29,18 65,00 17,44 Ziekmeldingsfrequentie (keren/pp) 1,02 1,35 1,16 1,04 0,25 1,15

Ziekteverzuimpercentage (Percentage verzuimde dagen t.o.v. het potentieel beschikbare kalenderdagen in de periode). Gemiddelde ziekteverzuimduur (Gemiddelde duur van de beëindigde gevallen in de periode). Ziekmeldingsfrequentie (Gemiddeld aantal nieuwe ziektegevallen per werknemer in de periode, omgerekend naar jaarbasis).

66

BIJLAGEN

Samenvatting jaarrekening (e) Activa Vaste activa Vlottende activa

Totaal activa

Balans 31 december 2013

31 december 2012

42.216.168

40.900.158

9.928.719

10.179.688

52.144.887

51.079.846

31 december 2013

31 december 2012

38.044.017

37.218.495

Passiva Eigen Vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden

Totaal passiva Baten Rijksbijdragen College-, cursus-, les- en examengelden Baten in opdracht van derden

2.630.061 3.138.716 0

0

11.470.809

10.722.635

52.144.887

51.079.846

Staat van baten en lasten 2013 2012 47.665.271 46.122.092 779.351

866.552

2.755

14.365

Overige baten

3.197.690

3.269.940

Totaal baten

51.645.067

50.272.949

Lasten Personeelslasten

36.646.809 35.988.420

Afschrijvingen

3.376.625 3.469.290

Huisvestingslasten

3.849.198 3.778.855

Overige instellingslasten

Totaal lasten

7.000.432

6.998.737

50.873.064

50.235.302

Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten

Resultaat

772.003

37.647

53.519

164.630

825.522 202.277

67

Tekst College van Bestuur Clusius College in samenwerking met Smook & Walgien PR, Alkmaar

Fotografie medewerkers Clusius College en materiaal afkomstig van de AOC Raad

Eindredactie Afdeling PR & Communicatie

Vormgeving & Druk Drukkerij Coster&Kok, Tuitjenhorn

Oplage 1.125

Uitgave Clusius College Voltastraat 1 1817 DD Alkmaar telefoon (072) 514 76 66 [email protected] www.clusius.nl

68

www.clusius.nl