Jaarverslag 2013 2013 is een van de weinige jaren dat de sector niet verder gegroeid is. En dit is niet de vrije keuze van de pelsdierenhouders maar is door de wetgever zo afgedwongen. Als in het verleden de groei even stagneerde dan waren altijd economische redenen de oorzaak die de pelsdierenhouder deden besluiten om een pas op de plaats te maken. Maar altijd het vizier gericht op de toekomst en voorbereidingen treffen voor de volgende groeistap. Gelet op de zeer positieve marktontwikkelingen zou het zeer voor de hand gelegen hebben dat Nederland opnieuw grote stappen in de productiegroei gezet zou hebben. Hier wordt de eerste schade al direct toegebracht aan onze sector. Elke ondernemer weet dat zijn bedrijf op termijn moet groeien om levensvatbaar te blijven. Zelfs politici weten dit, tenminste als je alle enthousiaste reacties leest, wanneer de Nederlandse economie zelfs maar met tienden van procentjes groeit. Het totaal aantal fokteven van de NFE-leden is met 990.000 nagenoeg gelijk gebleven aan het aantal in 2012. We moeten concluderen dat dit gegeven ongeveer het enige vaste feit is in dit jaarverslag. Voor de rest was 2013 weer een verrassend jaar, zowel qua politiek als qua marktontwikkelingen. Inleiding/Algemeen Mei 2013 is de NFE formeel de juridische procedure gestart tegen de Staat der Nederlanden. Een proces dat naar verwachting jaren kan gaan duren. Op onze dagvaarding (41 pagina’s) werd door de Landsadvocaat in een Conclusie van Antwoord gereageerd. Daarin verwees hij uitsluitend naar datgene dat de indieners aan argumenten hebben aangevoerd in het gehele wetgevingsproces (2006 – 2012). Vooruitlopend op het jaarverslag over 2014 mag hier niet onvermeld blijven dat de pelsdierenhouderij telkens opnieuw zorgt voor unieke situaties. Dit bleek wel weer door het besluit van de rechter om begin 2014 met alle partijen bij elkaar te komen in een
Wim Verhagen, directeur NFE
148
mei 2014
de pelsdierenhouder
Naar aanleiding van het starten van deze juridische procedure kwam de nertsenhouderij weer volop in de media. Nieuwsuur kwam met opnamen van Kopenhagen Fur en interviews met Torben Nielsen, Wim Verhagen, advocaat mr. A. Lever, makelaar A. Schimmel en pelsdierenhouders M. Pijnenburg en G. van Son. Ook een aantal grote en kleine kranten en bladen besteedde weer aandacht aan deze opzienbarende wet.
Het is inmiddels april 2014 en nog steeds is de staatsecretaris bezig met het uitwerken van een Algemene Maatregel van Bestuur waarbij nadere invulling gegeven moet worden aan de tegemoetkoming in de kosten voor sloop en ombouw van gebouwen. Ook fiscale zaken en pensioenen voor pelsdierenhouders ouder dan 55 jaar moeten daarin geregeld worden. Een groter brevet van onvermogen kan de Staat niet afgeven. Maar de druk op de sector blijft onverminderd groot, de NVWA en de CBD welzijnscontroles gingen ook in 2013 gewoon door. zogenaamde comparitiezitting. Normaliter In de voorjaarsvergadering trad de heer P. wordt een comparitie alleen gehouden bij Blanken af als afgevaardigde bestuurslid van geschillen tussen burgers en niet met de de Kring ‘De Negen Provinciën’. In de oktoStaat. Het doel daarbij is dan om te kijken of bervergadering werd officieel afscheid van een onderlinge regeling getroffen kan wor- hem genomen en werd hij uitgebreid den. In deze procedure is dit onmogelijk. bedankt voor 9 jaren trouwe ‘dienst’. Hij De Staat kan namelijk niet tot een schikking moest telkens van verre komen uit het hoge komen. Waarom de rechtbank hiervoor noorden om vergaderingen bij te wonen en kiest is onduidelijk, opnieuw een unieke was er vrijwel altijd. Hij is opgevolgd door situatie die onze sector treft. de heer W. v.d. Akker.
Officieel
Figuur 1: Wereldproductie van de belangrijkste productielanden nerts en vos.
Figuur 2: Procentuele groei in productiewaarde van de verschillende agrarische sectoren in de periode 2009 tm 2012
Figuur 3:Totale verkoop van de Europese veilinghuizen.
Figuur 4: Ontwikkeling in de wereldwijde bontverkoop.
Wat ook verdween waren de Productschappen. Wederom een afbrokkeling van de kracht van de agrarische wereld. Dhr. Hulsbergen geeft hierover in een interview in het laatste nummer van 2013 zijn mening. 2013 was het jaar van de zeer hoge pelzenprijzen. Deze zijn op het einde van het jaar weer gedaald naar niveaus van een aantal jaren geleden. Deze prijscorrectie is niet onverwacht maar is altijd weer wennen. Deze is wel noodzakelijk om op termijn de sector gezond te houden en speculanten in het buitenland af te remmen. Zo is eenieder begin 2014 weer met beide benen terug op de grond. Bont is echter onveranderd populair waardoor de pelzen wel voor 100% verkocht werden.
Politiek en Maatschappij 2013 begon ronduit slecht voor de pelsdierenhouderij. December 2012 stemde de Eerste Kamer voor het wetsvoorstel tot een verbod op de pelsdierenhouderij. De wet werd op 21 december bekrachtigd door het kabinet en op 15 januari 2013 ging het verbod officieel in. De sector krijgt nog tot 2024 de mogelijkheid om
door te gaan en in die periode te redden wat er te redden valt. Een zeer grote desillusie voor iedereen in de sector die veel frustraties en ongeloof met zich meebrengt. Maar, hoe lastig ook, er zit niets anders op dan emoties onder controle en verstand erbij te houden. Dat is wat leden doen en dus ook de NFE. Niet te lang bij de pakken neerzitten maar meteen vooruit met de vooraf al aangekondigde, en voorbereide, juridische procedure. Nog steeds zijn er regelmatig contacten met Kamerleden, adviseurs, lobbyisten en allerlei instanties die de nertsenhouderij tot de laatste seconde verdedigd hebben. Nieuwe namen zijn aan het lijstje toegevoegd. Wij leven in een democratie en het volk beslist. Daar zou de sector zich bij neer kunnen leggen als er rekening gehouden was met het belang van de bedrijven en de overheid een fatsoenlijke regeling getroffen had. En die regelingen zijn er: voorbeelden genoeg waarbij de Staat een onderneming weg wil hebben omdat het algemeen belang daarom vraagt. Dit zou de Staat waarschijnlijk 1 miljard of meer gekost hebben maar dat is de prijs van een dergelijke dramatische ingreep. Maar de politiek is te laf en te hypocriet om dit aan de burgers uit te leggen. Zij
veroordelen de sector tot het zelf opdraaien voor alle kosten van dit verbod. Kosten heeft de sector in het verleden eerder al veel gemaakt om te voldoen aan de dierenwelzijnsverordening uit 2003. 1 januari 2014 was de datum waarop alle nertsenhouders moesten voldoen aan de laatste fase van deze verordening. Onbegrijpelijk en ongehoord om de sector nog te verplichten om volop te investeren in welzijn terwijl de sector op dat moment officieel al verboden was. Dat de politiek steeds de plank misslaat en vaak achter de feiten aan loopt blijkt uit het feit dat het verbod gekomen is in een jaar waarin de consument enthousiaster dan ooit vóór bont koos. De economie is al jaren krimpende terwijl de bontsector juist een gigantische groei doorgemaakt heeft. En dan snappen de regeringspartijen niet waarom zoveel kiezers wegblijven of voor (perspectiefloze) alternatieven kiezen. In 2013 bracht the European Fur Information Centre in opdracht van de European Fur Breeders’ Organisation (EFBA) en International Fur Trade Federation (IFTF) een boekje ‘Fur in Europe’ uit met allerlei voor
de pelsdierenhouder
mei 2014
149
zich sprekende plaatjes, tabellen en grafieken. Wat betreft de acceptatie in de maatschappij zegt het boekje ‘Fur in Europe’ dat 35% van de mensen die nog nooit een farm bezocht heeft tégen de pelsdierenhouderij is, terwijl 69% van de mensen die dat wel gedaan heeft vóór is. Dit zegt iets over de vooroordelen ten opzichte van de sector. Ondanks de sterk stijgende vraag naar bont is er duidelijk nog werk aan de winkel. Het dierenwelzijn lijkt voor vriend en vijand inmiddels goed bevonden en niet meer discutabel maar een ethisch verbod komt in feite toch op hetzelfde neer. Ergens klopt er namelijk iets niet in de redenatie als je enerzijds vindt dat nertsen goed gehouden worden maar niet gebruikt mogen worden voor de mens, terwijl andere diersoorten, waarover nog veel discussie is over dierenwelzijn, dit wel mogen. Varkens noemt men nooit meer wilde zwijnen. Dit in tegenstelling tot de dierenwelzijnsvriendelijk(er) gehouden farmnerts, die men na meer dan 100 jaar nog steeds een ‘wild’ dier noemt.
150
De maatschappij zou zich daarbij meer moeten realiseren dat bont een zeer duurzaam product is. De duurzaamheid van ons eindproduct kan niet voldoende benadrukt worden. Pelsdieren eten rest afvallen van de kip- en visindustrie en het kost weinig energie om de dieren te houden. Natuurlijk worden de dieren primair gehouden voor het bont maar niets van het dier wordt nog nutteloos weggegooid. De karkassen worden verwerkt tot kunstmest, biogas, cement of energie. Doordat een bontjas 30 jaar mee gaat kunnen alle toch nog milieubelastende zaken uitgespreid worden over deze hele lange periode. Onderzoek door EFBA/IFTF heeft in 2013 onderstaande figuur opgeleverd waarin dit te zien is.
ring had plaatsgevonden werd op 30 januari 2013 nogmaals een extra vergadering ingelast alleen voor NFE-leden. Alle aanwezige leden werden geïnformeerd over de meest gestelde vragen en het invullen van de registratieformulieren van Dienst Regelingen door advocaten en het bestuur. Over de invulling van deze formulieren werden de leden bovendien per e-mail goed geïnformeerd. Ook voor de vaste ledenvergaderingen in april en oktober stond de juridische procedure uiteraard groot op de agenda. De juridische strategie in Nederland is sinds de aanname van de wet gewijzigd en daarom werd ook het team aangevuld. In de ledenvergadering van april werd mr. A. Lever van Nysingh Advocaten geïntroduceerd. Hij heeft veel ervaring als proces-advocaat. In de voorjaarsvergadering werden door ABAB en Nysingh advocaten de fiscale en juridische aandachtspunten toegelicht. De NFE voert de juridische strijd namens alle leden en wordt ondersteund door enkele leden die als mede-eisers optreden. Zodoende zal het proces representatief voor de hele sector zijn. Het is belangrijk om als collectief op te blijven treden. Ook het pelsdierenbedrijfsleven kwam in 2013 op initiatief van de NFE bijeen. De financiering van de juridische procedures gebeurt in samenwerking met internationale organisaties zoals EFBA, IFTF, KF en Saga Furs. De Nederlandse bijdrage komt uit het PRbudget. De PR-bijdrage werd per 1 januari geheel volgens afspraak verhoogd van € 0,27 naar € 0,50. De basis budgetkosten voor procedures zijn hiermee gewaarborgd. Nooit eerder heeft de overheid een complete rendabele sector om zeep willen helpen. Daardoor is er dus geen vergelijk in jurisprudentie.
Alle leden worden door het jaar heen regelmatig bijgepraat of via mail op de hoogte gehouden van de actuele stand van zaken en de te volgen strategie met betrekking tot de juridische procedure. Nadat op 19 december 2012 al een extra ledenvergade-
Met ingang van 2013 is de NFE lid geworden van de overkoepelende ondernemersorganisatie VNO-NCW. Daar zijn meer dan 120.000 bedrijven bij aangesloten. Nu zijn ook alle pelsdierenhouders vertegenwoordigd. Wat speelt bij de NFE geldt voor alle ondernemers. VNO – NCW is erg ontstemd over hoe de politiek met de nertsenhouder om gaat, Zij vinden: “Deze wet is een ernstige aantasting van het ondernemerschap in Nederland. Terwijl juist nu meer dan ooit tevoren de Staat trots moet zijn op goede, gezonde en sterke ondernemingen, wordt de beste agrarische sector door een paar politici naar de galg gebracht. Schandalig.” De aangenomen nertsenwet druist op elk front keihard in tegen de doelstelling van
mei 2014
de pelsdierenhouder
NVO – NCW. Terwijl export en banen overal in de wereld ten tijde van de economische crisis zo belangrijk zijn, wordt in Nederland de nertsenhouderij het mes op de keel gezet. Ook de contacten met de ondersteunende organisatie LTO zijn geïntensiveerd. Zij geven brede (in 2013 zelfs financiële) steun en nemen daarmee ook hun verantwoordelijkheid. Nog steeds werd in 2013 (en dit zal ook in 2014 niet veranderen) iedereen gewezen op de verordening welzijnsnormen nertsen. Ook met betrekking tot een goed verloop van de juridische procedure blijft het belangrijk om positief in het nieuws te blijven en nergens in de fout te gaan. Op een positieve manier deel uitmaken van de maatschappij blijft belangrijk. Nertsenhouders die maatschappelijke functies vervullen, deel uitmaken van politieke partijen, dorps- of gemeenteraden, of gewoon prins carnaval worden, dragen zeker bij aan goede PR voor de nertsenhouderij. Ook in 2013 nam een afvaardiging van de pelsdierenhouderij deel aan de actie Alpe d’Huzes. Dit keer brachten 11 fietsers met hun team ‘Fur Life’ meer dan 50.000 euro bijeen.
Onderzoek en Voorlichting Edelveen Elk jaar geeft onderzoeker Jan de Rond weer een overzicht van alle onderzoeksprojecten van het afgelopen jaar. Dit overzicht ziet er over 2013 als volgt uit: • Voerbeleid naar Body Score belangrijke factor reproductie • Kortere draagtijd • Hoogste fokresultaat • Pupgewicht op 7 weken • Water dichtbij pups
Officieel • Selectie reuen bij moeders • S electeren op voederconversie • Veel gewichtsverlies moeder in lactatie •R eproductieresultaat Edelveen 2013 • E LISA-waarde en fokresultaat • Vroege pelsdatum economisch aan trekkelijk • Veelzeggend veilingresultaat 2013 •D rinkwaterbehoefte in winter Naast alle artikelen met betrekking tot bovenstaande onderzoeken in het vakblad De Pelsdierenhouder, gaf Jan de Rond evenals voorgaande jaren elke maand ook weer de nodige tips in zijn vaste rubriek de Maandkalender. Omdat de nieuwe nertsenwet tot gevolg heeft dat de productie alleen uitgebreid kan worden door het fokresultaat op te voeren, werd bovendien gestart met een korte reeks voorlichtingsartikelen met specifieke management aandachtspunten voor een goede reproductie. Onder een goede reproductie wordt verstaan dat er veel pups geboren worden, weinig guste teven geteld worden, weinig pupuitval tot verspenen is en er grote pups zijn als het juli wordt. Iedere maand werden de zaken benadrukt die door veel onderzoek en ervaring hun waarde hebben getoond.
Gezondheid Onderzoek en gezondheid hebben natuurlijk veel raakvlakken. De ELISA-test is een nieuw hulpmiddel voor het beheersbaar houden van AD op de bedrijven. De NFE begon al in 2011 met het verzamelen en doorsturen van testen naar Finland en het zelf ontwikkelen daarvan. Nog steeds zijn er goede contacten met het Centraal Veterinair Instituut (CVI). De laatste jaren is het proces steeds verder geoptimaliseerd. Verzorgde de CFE in 2012 nog 250.000 ELISA-testen, in 2013 waren dat er al 332.000. Hoge ELISA-waarden geven vaak inzicht in een hoger gust%, een hoger % 0-nesten en meer uitval bij de pups en de teven. Door daarnaast (zo mogelijk) nog streng te selecteren op andere fokkerijkenmerken kan men ook de kwaliteit aanzienlijk verbeteren. In mindere mate werd de jodiumtest uitgevoerd. Naast de Nederlandse countervrije bedrijven weten veel buitenlanders de CFE te vinden voor hun countertest. In totaal waren dit 538.000 tests en ook hier een stijging ten opzichte van 2012. In het financiële overzicht leest u dat de omzet van het laboratorium meer dan een half miljoen euro bedraagt.
In januari 2013 werd voor de derde maal in het bestaan van de NJF de Health Meeting in Nederland gehouden. De deelnemers van deze bijeenkomst bestaan voornamelijk uit dierenartsen maar ook uit enkele deelnemers die nauw verbonden zijn met de gezondheidsbewaking van pelsdieren. De belangstelling voor deze meeting in Amsterdam was groot met een flinke afvaardiging natuurlijk uit Nederland. Naast 22 presentaties werd door de landelijke vertegenwoordigers een overzicht gegeven van de problemen van de ziektes in hun land. Zo kwamen Hondenziekte, Plasmacytose, Salmonella, Pseudomonas Aeruginosa, Mink Virus Enteritis, Botulisme, Mink Wasting Syndrome (MWS) uitvoerig voor het voetlicht. Uit alle landen komen meldingen zoals vette levers, longontstekingen, abortus, footrot of nier- en blaasstenen. Ook werd uitvoerig gesproken over antibioticagebruik in de dierhouderij, ontstekingsremmers en pijnstillers. Op 6 en 7 juli was Jan de Rond op een internationale conferentie in Kaliningrad waar hij op speciale uitnodiging sprak over 10 jaar onderzoek op Edelveen, de Nederlandse nertsenhouderij, de vaccinproductie bij United Vaccins en de ELISA-test methode bij de NFE. Ook waren Nederlandse afgevaardigden van 28 tot en met 30 september aanwezig bij het NJF congres in IJsland. Het blijft van groot belang om bij te blijven en alle nieuwe ontwikkelingen te volgen op het gebied van dierengezondheid.
de GD, drs. Robert Jan Molenaar, in een uitgebreid interview om het vertrouwen van de praktiserende dierenartsen en de pelsdierenhouders. Daarmee benadrukte hij de, niet concurrerende maar juist ondersteunende, rol van de tweedelijnsdierenarts. Medio oktober nam zijn voorganger drs. F. Kleyn van Willigen, na ruim 22 jaar betrokken te zijn geweest bij de sector, afscheid van de Gezondheidsdienst voor Dieren te Deventer. Schrijvende over al deze onderwerpen zou je bijna vergeten dat de nertsenhouderij een héél gezonde sector is. Nederland valt internationaal niet weg te denken in de participatie van de gezondheidsbewaking van pelsdieren.
United Vaccins Inc. Om GMP-waardig te blijven en te kunnen blijven voldoen aan de sterk gestegen vraag naar kwaliteitsvaccins werd sinds het najaar van 2012 bij United Vaccines in Amerika gestart met uitbreiding van het gebouw. Dat bouwproces is goed verlopen waardoor de medewerkers bij United het jaar 2013
In het septembernummer van De Pelsdierenhouder vroeg de nieuwe dierenarts van
de pelsdierenhouder
mei 2014
151
Marktontwikkeling
konden beginnen met 1700 vierkante meter extra ruimte in het huidige pand. Doordat de afgelopen jaren het marktaandeel explosief is gegroeid (van een omzet in 2009 van € 3 miljoen naar meer dan € 13 miljoen in 2013) was meer ruimte nodig om door te gaan op de ingeslagen weg om ’s werelds marktleider te blijven in de productie van hoogwaardige nertsenvaccins. Daarom werden niet alleen de, al vele jaren veel te kleine, kantoren aangepast maar ook de opslag capaciteit uitgebreid. Naast het nieuwe administratiekantoor en een nieuw magazijn met meer dan twee keer zoveel opslag- en koelruimtes, zullen de komende jaren nog grote verbouwingen nodig zijn waarbij nieuwe laboratoria worden gebouwd en veel meer koel- en magazijnruimte noodzakelijk is. Geheel volgens verwachting betrokken de medewerkers begin april hun nieuwe kantoren en halverwege 2013 werd het nieuwe magazijn in gebruik genomen. Nu wordt in beeld gebracht op welke wijze United Vaccines uitgebouwd moet worden om in de toekomst te kunnen blijven voldoen aan de grote vraag naar kwaliteitsvaccins en tevens te voldoen aan de wettelijke eisen van Europa en Amerika. Tijdens deze gefaseerde uitbreiding moet de productie van vaccin gewoon doorgaan. De financiering van de uitbreiding en herinrichting wordt bekostigd uit de liquide middelen van United Vaccines Inc. in USA. Het financieel perspectief van United is positief, o.a. dankzij de groei van het marktaandeel mede door het uitgebreide netwerk van CFE, Scanvet en United Vaccins. De productie van nertsenvaccins hangt natuurlijk nauw samen met de wereldwijde productie van nertsenpelzen. Het blijft lastig in te schatten hoe de komende jaren de pelsdierenhouderij zich wereldwijd ontwikkelt en hoe groot de vraag naar kwaliteits-vaccins zal zijn.
152
mei 2014
de pelsdierenhouder
De pelzenprijzen bereikten in 2013 een nieuw record. Bij Kopenhagen Fur werd de hoogste gemiddelde prijs op één veiling bereikt: € 82,28. Daarnaast werden nog enkele andere records gebroken. Nooit eerder werden 5,7 miljoen pelzen op één veiling verkocht. Nooit eerder werden 2 miljoen stuks (200 miljoen euro) op één dag verkocht en nooit eerder werd op één veiling een omzet gehaald van 500 miljoen euro. De veiling werd bovendien door meer klanten bezocht dan ooit tevoren: ruim 800. Na de meiveiling concludeerde ook American Legend in het juninummer van De Pelsdierenhouder dat dit seizoen de boeken in ging als hun beste seizoen ooit. Saga Furs had ook de beste juniveiling ooit. Hun besluit om ook de breeders (die normalerwijze in september worden aangeboden) aan de juniveiling toe te voegen, omdat de markt grote behoefte had aan pelzen, bleek een juiste. NAFA heeft op haar mei/juni veiling ook een record aantal internationale bontinkopers. Toch spreekt Kopenhagen Fur in het maartnummer van De Pelsdierenhouder al, naar aanleiding van hun februariveiling, de verwachting uit dat er overal in de wereld productiestijgingen zullen plaatsvinden. Niet alleen in China, Oost-Europa en NoordAmerika. Ook zien zij grote uitbreidingen en nieuwe vestigingen in Griekenland en Spanje waar men gretig gebruik maakt van Europese subsidiegelden. 2013 kreeg (met name in China maar ook elders in de wereld) te maken met een forse uitbreiding van afzetkanalen. Inmiddels wordt duidelijk waar dit toe geleid heeft. De kwakkel winter, in Europa zelfs geen winter, was waarschijnlijk de druppel die ervoor zorgde dat de pelzenprijzen begin dit jaar ongeveer halveerden. Een duidelijk bewijs dat je in de nertsenbranche nooit zeker bent van je inkomsten en vanwege de jaarcyclus altijd minstens 1,5 tot 2 jaar achter de feiten aan loopt. Los van het feit dat een sterfhuisconstructie van 10 jaar afbouwen een onbegrijpelijke onbehoorlijke maatregel is,
Officieel
blijkt hier des te meer uit dat dit bovendien een heel onzekere toekomst geeft. Saga Furs vierde in 2013 twee verjaardagen. Het Finse veilinghuis bestond namelijk precies 75 jaar en haar Saga Furs Design Centre 25 jaar. Zij waren op 30 januari aan de beurt om de inmiddels jaarlijks terugkerende pelzenwedstrijd/show te organiseren. In hun, voor deze gelegenheid speciaal leeggeruimde, hal werden op goed verlichte selectietafels de mooiste pelzen van Nederland bekroond met een prijs. In De Pelsdierenhouder van maart reageert een van de bezoekers met de woorden: “Hier draait het allemaal om. Hier moet je bij zijn. Er ligt hier prachtig spul.” Een Deense en Amerikaanse selecteur hadden er de handen vol aan om het verschil te zien tussen mooi en heel mooi. Onderling vinden tussen pelsdierenhouders veel zinvolle, functionele en ook gezellige discussies plaats. De modeshow, die langzamerhand traditie geworden is, geeft een mooi tijdsbeeld van het eindproduct. Het Nederlands Bont Instituut heeft in 2013 weer verder gezocht naar de juiste balans qua functies en personen. Naast Ron Haarman, al jaren de directeur van NBI, is Lise van de Kamp de verantwoordelijke
secretaris/penningmeester. Django Steenbakker is nu al enkele jaren met succes de creatief manager, het gezicht, van Furlab. Hij geeft informatie over bont aan studenten, klanten, bezoekers, de pers en consumenten in zijn algemeenheid. Hij ontwerpt en maakt zelf couture met bont en leidt daarin studenten op. Hij is het gezicht van Furlab en zijn enthousiasme komt uit zijn hart en werkt aanstekelijk. In een interview in De Pelsdierenhouder afgelopen jaar zegt hij o.a. vol overtuiging: “We maken al gebruik van dieren sinds mensenheugenis. Zolang wij goed voor de dieren zorgen en ik daar mooie duurzame dingen van maak is voor mij de keuze heel makkelijk. Aan verantwoord bont is absoluut niets zieligs aan.” Samen met collega-ontwerpers Edwin Oudshoorn, Janneke Lemmers en Lucas van Vught is hij 5 dagen naar Saga Furs geweest in Denemarken om de nieuwste snufjes in bontverwerking onder de knie te krijgen en kennis op te doen voor hun volgende collectie. Edwin Oudshoorn presenteerde in 2013 tijdens de Amsterdam Fashion Week twee prachtige outfits met bont waarvan een met scanblack nertsenbont. Nieuw in januari/februari 2013 was ook The Store, een tijdelijke winkel in het centrum van Amsterdam. In het World Fashion
Centrum, waar Furlab normaal gehuisvest is, komen alleen modemensen en detaillisten, geen consumenten. In The Store liep de consument binnen. Het merendeel van het publiek was heel enthousiast. De consument werd uitgebreid geïnformeerd over bont en bekende designers en kennisexperts lieten zien wat je er allemaal mee kunt. In een prachtige brochure “Ben jij slim genoeg om bont te dragen?” werd het 6 weken durende programma gepresenteerd. De volgende onderwerpen stonden op de agenda: Verduurzaam je bont en recycle je kleding. Het publiek werd opgeroepen om met bestaande bontkleding te komen om iets nieuws van te maken. Er werd gedebatteerd met een aantal vooraanstaande kennisexperts over bont, maatschappij en toekomst. Scholieren kwamen op bezoek voor een seminar over bont. Een speciale retail actie bood prachtige bontproducten aan. Ook werd een filmavond georganiseerd met de documentaire van Willy Lindwer gevolgd door ‘a furry tasting’ waarmee zij culinair verrasten. Een week lang kon je je laten stylen in bont door een professionele stylist om uit te vinden wat jouw bontstyle is. Daarnaast gaf de brochure uitleg over het OA en Furlab label en kon men interviews lezen o.a. met (voorheen creatief manager van Furlab) Coen Carstens.
de pelsdierenhouder
mei 2014
153
Onder het kopje marktontwikkeling hoort ook het algemene onderwerp overheidstaken en overheidssteun. De politiek besloot in 2013 om per 31 december van dat jaar de Productschappen op te heffen. Lopende zaken zullen nog afgehandeld worden en er werd uitgebreid overleg gevoerd over een ‘doorstart’ van taken. Het Ministerie van Economische Zaken heeft veel taken die het algemeen belang aan gaan overgenomen. De overheid gaat toezicht houden op de Verordening Welzijn en zelf controleren. Het opheffen van het Productschap heeft ook consequenties voor de heffingen die door het Productschap geïnd worden ten behoeve van Onderzoek en Gezondheidszorg pelsdierenhouderij. Deze zullen per 1 januari 2014 komen te vervallen. De bijdrage voor onderzoek in Ederveen zal per 1 januari 2014 door de NFE zelf geïnd worden en vergoeding van kosten voor de georganiseerde gezondheidszorg gebeurt vanaf 2014 door de CFE. De financiële lasten voor de leden zullen hierdoor verminderd worden.
Financiën Dit jaarverslag is niet bedoeld om de financiën van onze Federatie toe te lichten. Dit gebeurt uitgebreid in het financiële jaarverslag dat u apart ontvangt. Wel willen wij hier vermelden dat de balanscontrolecommissie op 4 april een uitgebreide toelich-
154
mei 2014
de pelsdierenhouder
ting kreeg van de heren Van Assen, Kuunders en Verhagen. Alle vragen werden beantwoord en de bcc heeft geen fouten of onregelmatigheden geconstateerd. Op de verlies- en winstrekening van de CFE zien we (vooral dankzij United Vaccines Inc.) een uitstekende nettowinst als positief resultaat. 2013 is een uitstekend jaar gebleken voor de sector dus ook voor de NFE,CFE en de Stichting Onderzoek Pelsdierenhouderij. Hierdoor zijn de financiële reserves aanwezig om de continuïteit de komende jaren te waarborgen. Daarnaast hebben onze internationale brancheorganisaties EFBA,IFTF en de veilinghuizen een zeer belangrijke financiële en morele steun aan de NFE gegeven in de juridische strijd tegen Staat der Nederlanden.
PR & Communicatie Dat de onderlinge communicatie tussen de meeste nertsenhouders uitstekend is, komt duidelijk naar voren bij de vaste jaarlijks terugkerende bijeenkomsten zoals leden- en kringvergaderingen, kringuitstapjes, de contactdag op de derde donderdag in september en bijvoorbeeld tijdens de weer met succes ingevoerde pelzenwedstrijd.
De NFE communiceert ook schriftelijk intensief met haar leden en relaties. Dit gebeurt nog steeds regelmatig ‘ouderwets’ per post maar steeds vaker per e-mail of zelfs, wanneer nodig, met behulp van een sms-alert. Veel van deze informatie kan gebundeld teruggevonden worden in het 10x per jaar verschijnende vakblad. Bijna elke maand valt De Pelsdierenhouder bij alle nertsenhouders en vele andere belangstellenden op de mat. De oplage van 700 stuks voor 140 nertsenhouders geeft wel aan dat interesse voor onze sector van vele anderen waaronder belangstellende leden, veel oudnertsenhouders, toeleveranciers, veilinghuizen, voerfabrieken, banken en nog allerlei andere instellingen, heel groot is. Naast de reeds genoemde artikelen van onderzoeker Jan de Rond levert ook dr. Gerrit de Jonge als vaste redacteur elke maand zijn ingezonden artikel aan. Hij is bij alle nertsenhouders nog steeds een autoriteit. Hij ontleent deze status niet meer alleen aan zijn indrukwekkend onderzoek in het verleden maar meer en meer aan zijn interessante actuele ingezonden verhalen, elke maand opnieuw. Hij heeft vaak een verrassend vooruitziende blik. Hij vroeg zich in 2013 o.a. af welk maatschappelijk belang er gediend is met het verdwijnen van de nertsenhouderij uit Nederland? Waarom de staat nog de komende 12 jaar zo’n 100 miljoen nertsen “onder erbarmelijke omstan-
Officieel digheden in draad gazen kooitjes etc.. etc…laat grootbrengen” om de staat het betalen van schadevergoeding te besparen. Hij vroeg zich af welke dingen we beter hadden kunnen doen? Of de NFE zich moet bezinnen op het veranderen van tactiek, niet meer vechten als leeuwen maar als jakhalzen en hyena’s? Kortom anders. Hij schreef over een onafhankelijk Nederland en Europese rechters die het zogenaamde onafhankelijke Nederlandse nertsenverbod terug zullen fluiten. In zijn laatste artikel vroeg hij zich af of politici gek waren? Naar de bijdrages van deze trouwe fan van de nertsenhouderij wordt door velen maandelijks reikhalzend uit gezien. Ook de human interest interviews met collega-pelsdierenhouders worden met belangstelling gelezen. Nieuwsgierig zijn we allemaal van nature wel een beetje en inhoudelijk is het sowieso interessant om te lezen hoe collega’s hun bedrijf aansturen of met de dieren omgaan. Regelmatig worden excursies beschreven zodat u ook ziet dat uw collega’s op dat vlak actief blijven en dat Edelveen nog een ander doel dient dan alleen het uitvoeren van nertsenonderzoek. De voorzitter van de NFE bijt elke maand het spits af met een inleidende column in De Pelsdierenhouder. Vaak over actuele
(landelijke) zaken die hem na aan het hart liggen of juist erg geïrriteerd hebben. Dankbaar profiteert De Pelsdierenhouder in haar rubriek “Voor u gelezen” o.a. van al het buitenlands nieuws dat tot haar komt via de vakbladen van verenigingen uit Scandinavië en van de EFBA uit Brussel. In 2013 kon u maar liefst 360 pagina’s aan informatie tot u nemen. Gelukkig krijgen de redacteuren regelmatig respons. Reacties zijn ook in 2014 welkom. Afgelopen jaar heeft de redactiecommissie een aantal wijzigingen ondergaan. De heer Kleyn van Willigen en mevr. Maurer zijn teruggetreden en prof.dr.ir. M. Verstegen, oud voorzitter C. Warnaer en pelsdieren-dierenarts R.J. Molenaar zijn toegetreden. Als gevolg van het verbod is de externe communicatie en PR met de consument aangepast tot gepaste proporties. Natuurlijk ondersteunt de NFE iedereen bij open dagen, plaatselijke boerenmarkten of andersoortige bedrijfspresentaties en excursies. Zij ziet heel duidelijk het belang van goede communicatie met buurt- en plaatsgenoten en gemeente. Deelname aan beurzen is voorlopig opgeschort. De begrote kosten daarvoor in het verleden, zijn in de begroting verplaatst naar de post juridische procedure.
Internationaal Van 21 tot 23 maart vond in Herning, Denemarken, de Kopenhagen Fur Skin Show plaats waar evenals voorgaande jaren weer veel Nederlanders te vinden waren. Naast de mooiste pelzen worden op deze beurs ook de nieuwste ontwikkelingen getoond. Dat Nederlandse pelsdierenhouders een reislustig volk zijn werd ook in 2013 weer bevestigd. Maar liefst 42 enthousiastelingen gingen samen met CBM naar Kastoria en Athene. In april hield de EFBA haar jaarlijkse bijeenkomst voor alle aangesloten Europese pelsdierenlanden. Dit keer in Italië. Vanuit Nederland is de heer Jaspers in het bestuur vertegenwoordigd. De heer Verhagen was eveneens aanwezig op de ledenvergadering om iedereen zo goed mogelijk te informeren over de wetgeving. De belangstelling hiervoor is groot en niet alleen omdat Nederland natuurlijk wereldwijd nog steeds een belangrijke positie bekleedt in de nertsenhouderij. De rest van de wereld realiseert zich heel goed de impact van het verbod en zal er alles aan doen om dit samen met Nederland te bevechten. De invoering van de wet heeft ertoe geleid dat een aantal pelsdierenhouders met de gedachte speelt om op korte of langere termijn hun ondernemingen te verplaatsen
de pelsdierenhouder
mei 2014
155
Nederlandse pelsdierenhouders te vragen deel te nemen aan allerlei EFBA dierenwelzijnscontroles/programma’s die zij nota bene ook nog zelf moeten betalen.
naar het buitenland. Over de grensoverschrijdende bedrijfsstructuur schreef een senior belastingadviseur een uitgebreid artikel in het oktobernummer van De Pelsdierenhouder. Zodat u zich realiseert waar u aan begint en u niet voor verrassingen komt te staan. In het november/decembernummer schreven zij over het wijzigen van uw bedrijfsstructuur in Nederland. Dit kan mogelijk al nadelige gevolgen hebben voor het overgangsrecht. In Duitsland is de sector in beroep gegaan en door een belangrijke juridische uitspraak is de Wetgeving m.b.t. strenge huisvesting tot nader order buiten werking gesteld. Nederland liep al altijd voorop wat betreft dierenwelzijn en veel dierenwelzijnsregels zijn van origine ontwikkeld in Nederland. Daarom is vanzelfsprekend dat Nederland zich nu in praktische zin terughoudend opstelt ten opzichte van het Europese Welfurproject. Met het huidige verbod is het onlogisch en een moeilijk verhaal om
156
mei 2014
de pelsdierenhouder
EFBA heeft in 2012 en 2013 gezocht naar een goede afstemming met de IFTF om de juiste optimale steun te verlenen aan alle Europese landen en de rest van de wereld. Dit heeft in 2013 geresulteerd in volledige reorganisatie van de wereldwijde belangen behartiging. Er is een veel nauwere samenwerking tussen de producenten en de handel. De Internationale Fur Trade Federation (IFTF) gaat nu verder onder de naam International Fur Federation (IFF) Zij heeft de wereld verdeeld in 4 divisies: nl. Noord en Zuid Amerika, Azie, Oost Europa en Rusland. Europa heeft wellicht de grootste verandering ondergaan omdat daar eerst naast de IFTF, EFBA als sterke brancheorganisatie voor de pelsdierenhouders zeer actief was. Deze beide zijn samengegaan onder de naam Fur Europe. Hiervoor wordt ook een nieuwe CEO aangetrokken die leiding moet gaan geven aan het Europese team dat vanuit Brussel zal opereren. Onder de naam European Fur Information Centre begonnen de IFTF en EFBA een gezamenlijke campagne met als doelgroep de EU-politici en EU-instituten. De strategie achter de campagne is om de vele mythen rondom de bontsector te weerleggen en transparante en betrouwbare informatie te geven. Voor iedereen toegankelijke informatie is te vinden op www.furinformationcenter.eu. Internationaal stond Nederland in 2013 in de schijnwerpers o.a. dankzij Thom Barends en Coen Carstens. Thom werd in Milaan uitgeroepen tot beste jonge bontontwerper
ter wereld en won bovendien de speciale “Origin Assured Award”. Hij kwam als winnaar uit de bus in een deelnemersveld van 16 ontwerpers uit 12 landen met een totaal van 40 designs. In zijn winnende collectie werkte hij met nerts en finn raccoon. Nog nooit eerder won een Nederlander deze prestigieuze design wedstrijd Remix. Een wat meer door de wol geverfde ontwerper kwam in het nieuws doordat zijn speciale breitechniek, ontwikkeld samen met Saga Furs, toegepast werd in een ontwerp van Versace.
Tekenend voor de populariteit van bont is dat het ontwerp geshowd werd door Naomi Campbell. Zij poseerde in het verleden ooit naakt tegen bont maar is duidelijk van mening veranderd. Nederland staat steeds meer op de kaart met jonge ontwerpers die baanbrekend werk verrichten om bont in collecties te integreren. Alleen al in 2013 werkte Furlab samen met 20 talenten.
Officieel Slot Jarenlang was de NFE heel erg druk met de politieke lobby. Na de bizarre politieke besluitvorming is de nadruk bij de NFE dit jaar vooral gelegd op de juridische procedure. In de politiek is gebleken dat argumenten er niet toe doen. In de Rechtbank gaat het juist om de argumenten. Het is niet eerder in Nederland voorgekomen dat een volledige economische rendabele sector wordt verboden. Er is dus voor geen enkele partij enige vergelijking mogelijkheid en ook daarom zal deze juridische procedure uniek zijn. De NFE doet er alles aan, samen met een team van topexperts, om deze ondeugdelijke wet zo snel mogelijk van tafel te krijgen. Deze strijd zal ook in 2014 voortduren. Men zou bijna vergeten dat de CFE daarnaast ook veel tijd besteedt aan uw CO-gasbestellingen, ADtesten om daarmee een goed beeld te krijgen van de infectiedruk, de collectieve verzekering, informatievoorziening met betrekking tot de steeds veranderende mestwetgeving, ondersteuning bij uw contacten met bijvoorbeeld uw gemeente of Dienst Regelingen ondersteuning bij open dagen of excursies.
Hoe de markt zich in 2014 verder zal ontwikkelen is ook enigszins koffiedik kijken. Een prijsdaling komt nooit van pas maar biedt tegelijkertijd weer nieuw perspectief voor de goede ondernemers en die zitten in Nederland heel veel. Het begin van 2013 is vooral verziekt door de politiek maar enigszins gecompenseerd door de hoge opbrengsten. Ook 2014 zal haar eigen dynamiek kennen met nieuwe prijsniveaus en hopelijk een sterk gerechtelijk signaal
vanuit de Rechtbank. De procedures tegen de Staat zullen zeker niet eindigen al is het alleen maar omdat de verliezer altijd in hoger beroep zal gaan. Ook in moeilijke tijden heeft de sector aangetoond schouder aan schouder te staan en daarmee het maximale eruit te halen. Met diezelfde spirit zullen we ook het komende jaar strijden voor rechtvaardigheid. Weg met deze onrechtvaardige wet.
de pelsdierenhouder
mei 2014
157
