Jaarverslag 2008 Recreatie Noord-Holland NV
2
Een optimale invulling van de recreatieve behoefte Recreatie Noord-Holland beheert en ontwikkelt recreatievoorzieningen en -gebieden in Noord-Holland. Wij streven naar een optimale invulling van de recreatieve behoefte die aansluit bij de wensen van de recreant en hoe deze vrije tijd wil invullen. Het is daarbij een uitdaging een goede balans te vinden tussen natuur en recreatie die de totale kwaliteit van de omgeving ten goede komt. Meer informatie over onze organisatie en de recreatiegebieden in Noord-Holland vindt u op www.recreatienoordholland.nl
Inhoud Voorwoord 4 Samenstelling van de Raad van Commissarissen en directie 6 Bericht van de Raad van Commissarissen 7 Werken aan recreëren 8 Het jaar in woord en beeld 12 Jaarrekening 2008 20
Bijlagen Kerngegevens Recreatie Noord-Holland 29 Accountantsverklaring 30 Organogram Recreatie Noord-Holland 31 De recreatieschappen nader bekeken 32 Bestuursleden op 31 december 2008 40 3
Voorwoord
5
In 2008 gaat er veel aandacht naar de contractvorming
Onze medewerkers bepalen de uiteindelijke kwaliteit.
met onze grootste opdrachtgevers: de zes recreatie-
Zij zijn én maken Recreatie Noord-Holland. Ik bedank
schappen in Noord-Holland. Samen doorlopen wij een
hen voor hun inzet het afgelopen jaar, waarin we
intensief traject met als resultaat een pakket afspraken
weer een stap verder zijn gekomen. Dit geeft mij alle
over de spelregels van onze dienstverlening voor de
vertrouwen voor onze toekomst.
komende vijf jaar. Deze afspraken worden vastgelegd in uitvoeringsovereenkomsten.
Drs. Jan. L. Hylkema Directeur Recreatie Noord-Holland
Alhoewel voor de buitenwereld niet meteen zichtbaar, is deze stap voor onze organisatie van wezenlijk belang. De uitvoeringsovereenkomsten laten zien dat opdrachtgevers vertrouwen in ons hebben en zich voor langere tijd aan ons willen binden. Tegelijkertijd biedt dit kansen voor een heldere interne aansturing; de afspraken met onze opdrachtgevers zijn immers duidelijk. Op die manier willen wij ook nieuwe opdrachtgevers aan ons binden; met heldere afspraken en duidelijkheid over de kwaliteit van onze dienstverlening.
Samenstelling van de Raad van Commissarissen en directie Dhr. G.J. Doornbos - president-commissaris Zitting per 1 juli 2004, op voordracht van het Provinciaal bestuur provincie Noord-Holland Geboortedatum:
16 februari 1948
Nationaliteit:
Nederlandse
Functie:
Dijkgraaf Hoogheemraadschap van Rijnland
Nevenfunctie(s):
Geen nevenfuncties welke conflicteren met uitvoering van commissariaat.
Mw. G.R. Kroskinski - commissaris Zitting per 1 juli 2004, op voordracht van de besturen van de Noord-Hollandse recreatieschappen Geboortedatum:
5 maart 1939
Nationaliteit:
Nederlandse
Functie:
Gepensioneerd (ex-ondernemer; ex-wethouder)
Nevenfunctie(s):
Bestuurslid MKB Santos; bestuurslid Stichting Hulpactie Haarlem; voorzitter Stichting Sportacc. Haarlem. Geen verdere nevenfuncties welke conflicteren met uitvoering van commissariaat.
Dhr. J.J.P. Bakker - commissaris Zitting per 1 juli 2004, op voordracht van de Ondernemingsraad Geboortedatum:
7 maart 1945
Nationaliteit:
Nederlandse
Functie:
Directeur Holdingmaatschappij P. Bakker Hillegom B.V.
Nevenfunctie(s):
Geen nevenfuncties welke conflicteren met uitvoering van commissariaat.
6
Aftreedrooster Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen hanteert het volgende aftreedrooster: Dhr. Doornbos
medio 2009
Mevr. Kroskinski
medio 2011
Dhr. Bakker
medio 2012
Samenstelling directie Dhr. J.L. Hylkema - Algemeen directeur
Bericht van de Raad van Commissarissen Velsen-Zuid, 27 mei 2009
Aan de aandeelhouder, Hierbij bieden wij u het door de directie opgestelde financieel verslag aan van Recreatie Noord-Holland. De jaarrekening is door onze accountant gecontroleerd en van een goedkeurende accountantsverklaring voorzien. De accountantsverklaring is in het financieel verslag opgenomen. Wij stellen u voor de jaarrekening 2008 vast te stellen en de directie te dechargeren voor het gevoerde beheer en de Raad van Commissarissen voor het gedurende het verslagjaar gehouden toezicht. In het verslagjaar kwam de Raad van Commissarissen in totaal viermaal bijeen. Gesproken is over onder meer de begroting, de jaarrekening, de ontwikkeling in opdrachten derden, de contracten met de schapsbesturen en het medewerkertevredenheidsonderzoek. Onderwerpen van overleg met de aandeelhouder zijn onder meer geweest de bestemming van het resultaat over 2008 en de omvang van het eigen vermogen van Recreatie Noord-Holland. Conform het reglement Raad van Commissarissen Recreatie Noord-Holland heeft de Raad van Commissarissen naast de besprekingen in het bijzijn van het bestuur, buiten aanwezigheid van het bestuur, het volgende besproken: ■
het eigen functioneren en dat van de individuele commissarissen en de conclusies die hieraan moeten worden verbonden;
■
het functioneren van het bestuur en de conclusies die hieraan moeten worden verbonden;
■
de strategie en de risico’s verbonden aan de onderneming.
Het jaar 2008 stond sterk in het teken van de nieuw te sluiten contracten met de schapsbesturen. Met genoegen kunnen we constateren dat deze contracten naar tevredenheid van betrokken partijen gesloten zijn. Wij onderschrijven het voorstel van de directie om het resultaat toe te voegen aan de overige reserve.
De Raad van Commissarissen Recreatie Noord-Holland NV
7
Werken aan recreëren
Recreatie Noord-Holland verstevigt in 2008 de relatie met haar opdrachtgevers door uitvoeringsovereenkomsten voor een periode van vijf jaar af te sluiten. De interne organisatie krijgt de nodige aandacht om zodoende de overeengekomen afspraken te kunnen waarmaken.
Doorgaan op de ingeslagen koers
aan de leefbaarheid van Noord-Holland, door te voorzien
Recreatie Noord-Holland gaat in het verslagjaar door
in een afwisselend aanbod van vrijetijdsbesteding voor
op de koers zoals die sinds de verzelfstandiging in 2004
een aantal doelgroepen. Aspecten op het gebied van
geldt. De organisatie werkt daarbij aan het realiseren
leefbaarheid, natuur, milieu en economie worden
van de volgende doelstellingen:
bij duurzame ontwikkeling evenwichtig afgewogen.
1. het verbeteren van de kwaliteit van onze werk-
De waarden van natuur en landschap staan centraal,
zaamheden voor de huidige opdrachtgevers;
zowel in het belang van duurzaamheid, maar ook om
2. het vergroten van de omzet van overige
het welzijn van de Noord-Hollandse burgers te dienen.
opdrachtgevers. In het verslagjaar gaat de organisatie verder met de
Afspraken over de uitvoering
uitwerking van deze doelstellingen in een concreet
In het voorjaar van 2008 sluiten de zes recreatieschap-
actieplan. De activiteiten uit het actieplan richten zich
pen in Noord-Holland uitvoeringsovereenkomsten met
voor het overgrote deel op interne acties omdat
Recreatie Noord-Holland voor de periode 2009-2013.
Recreatie Noord-Holland gelooft dat interne verbetering
Hiermee zetten de partijen hun voornemen uit 2004
leidt tot een betere kwaliteit en daardoor meer omzet.
om binnen drie tot vijf jaar te komen tot een vorm van
Om snel zichtbare resultaten te kunnen boeken, wordt
contractmanagement om in daden. Eind 2008 stelt
een aantal quick wins in gang gezet zoals een aantal
Recreatie Noord-Holland de eerste offertes voor de
acties op het terrein van de interne communicatie.
recreatieschappen op, die een uitwerking zijn van deze
De vaststelling van het totale actieplan vindt in 2009
overeenkomsten. De evaluatie van de samenwerking
plaats. De Raad van Commissarisrissen en medewerkers
vindt plaats in 2012. Voor 1 januari 2013 besluiten
worden in dit proces betrokken. Met de Ondernemings-
de besturen van de recreatieschappen of de samen-
raad vindt overleg plaats over hun rol in dit proces.
werkingsrelatie met een volgende periode van vijf jaar wordt verlengd.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen Recreatie Noord-Holland wil, op basis van maatschappelijk verantwoord ondernemerschap, een bijdrage leveren
9
Onderzoek naar tevredenheid medewerkers
het aanpassen van de offertes op de vastgestelde
In 2008 laat de afdeling Personeel en organisatie een
De rapportagestructuur krijgt een nieuwe opzet die
medewerkertevredenheidsonderzoek uitvoeren. Aan
vooral de financiële sturing op projecten verbetert.
programmabegrotingen van de recreatieschappen.
dit onderzoek neemt 78% van de medewerkers deel. Uit de respons blijkt dat bijna 90 procent van de mede-
Op elkaar afgestemde software
werkers het werken bij Recreatie Noord-Holland als
In 2008 ontwikkelt Recreatie Noord-Holland een stap-
positief beoordeelt. Het gemiddelde overall-cijfer komt
penplan om te komen tot beter afgestemde software
uit op een 6,8.
binnen de organisatie. Hiervoor worden beschrijvingen gemaakt van de informatiebehoefte, worden ver-
In het onderzoek spreken de medewerkers de waar-
schillende demonstraties gegeven over de werking van
dering uit over onderwerpen als de arbeidsvoorwaarden,
softwarepakketten en rondt de organisatie een breed
het personeelsbeleid, opleiding en ontwikkeling, de
software toepassingsonderzoek af. De IT-afdeling
arbeidsomstandigheden en communicatie. De verbeter-
installeert in het verslagjaar op diverse afdelingen
punten liggen volgens de medewerkers vooral op het
nieuwe werkstations en ook een nieuw pakket voor
gebied van de interne communicatie en op het gebied
kantoorsoftware. In september neemt de afdeling
van opleiding en ontwikkeling. Naar aanleiding van het
Toezicht nieuwe programmatuur in gebruik voor
onderzoek formuleert Recreatie Noord-Holland samen
de registratie van het toezicht door de bijzondere
met de Ondernemingsraad een aantal verbeterpunten
opsporingsambtenaren (boa's). Dit systeem sluit aan
met de daarbij behorende acties. De uitwerking van
bij een landelijk systeem.
deze actiepunten vindt plaats in 2009.
Aandacht voor projectmatig werken
10
Betere financiële sturing
Recreatie Noord-Holland zet in het verslagjaar een aantal
Het werken op basis van uitvoeringsovereenkomsten
stappen om de kwaliteit van het projectmatig werken in
en offertes voor de recreatieschappen heeft vergaande
de organisatie te verbeteren. Er vinden interne trainingen
gevolgen voor de hele organisatie. De eerste stap
plaats, gericht op het gebruik van planningssoftware en
bestaat uit het bepalen en kwantificeren van de risico’s
het uitwerken van de projectevaluatie en er wordt een
en het vaststellen van de uurtarieven. Facturering vindt
uitgebreide workshop gegeven over de acquisitie voor
plaats op basis van werkelijke prestaties en niet meer
opdrachten. De bekendheid met deze wijze van werken
volgens lumpsumafspraken zoals dat tot 2008 gebeurt.
wordt groter omdat de medewerkers van de beheers-
Het systeem voor tijdschrijven wordt aangescherpt en
bureaus op de verschillende locaties tien plannen
vormt de basis voor de nieuwe manier van factureren
van aanpak projectmatig uitwerken en uitvoeren.
aan de recreatieschappen. Veel energie gaat naar
Een betrokken Ondernemingsraad In aanwezigheid van de Raad van Commissarissen evalueert de Ondernemingsraad in mei 2008 de startfase van Recreatie Noord-Holland en bespreekt daarbij aandachtspunten voor de toekomst. De Ondernemingsraad brengt advies uit aan de directie over de uitvoeringsovereenkomsten die met de recreatieschappen worden afgesloten. De Ondernemingsraad vraagt met name aandacht voor de veranderingen die dit heeft voor de organisatie en werkprocessen. De Ondernemingsraad wil met de directie en het managementteam blijven werken aan verbeteringen en het verschaffen van duidelijkheid en krijgt daarvoor input van het medewerkertevredenheidsonderzoek. Voor het loopbaanbeleid maakt de Ondernemingsraad begin 2008 een voorzet. Bij alle ontwikkelingen bewaakt de Ondernemingsraad dat directie en managementteam goed omgaan met de belangen van het personeel en de onderneming. Ook in 2008 worden de OR-leden daarvoor getraind in specifieke vaardigheden. De aanpassing van het logo en de uitstraling van de OR-nieuwsbrieven moeten ervoor zorgen dat de Ondernemingsraad beter zichtbaar en herkenbaar wordt.
Het jaar in woord en beeld
De ontwikkelingen die zich op bestuurlijk niveau afspelen zijn voor de recreant niet altijd zichtbaar. Dat is anders met een aantal voorzieningen dat in 2008 herkenbaar verbeterd. Dit alles met als doel de recreatiegebieden voor een bredere doelgroep aantrekkelijk te maken.
Ontwikkeling van de Stelling
provincie en een ontwikkelaar van Fort Uitermeer
De betrokkenheid van Recreatie Noord-Holland bij
in Weesp. In april 2008 tekenen de provincie
de ontwikkeling van de Stelling van Amsterdam blijft
Noord-Holland, de gemeente Weesp en de Stichting
onverminderd groot. Deze bestaat onder andere uit de
Uiteraard Uitermeer een intentieovereenkomst.
ontwikkeling van verschillende forten, het oplossen van knelpunten in een doorgaande wandelroute en de ont-
Doorgaande wandelroute
wikkeling van Vuurtoreneiland Durgerdam.
Ook treft onze organisatie voorbereidingen voor de provincie Noord-Holland voor het wegwerken van
Fort aan de Nekkerweg
zeventien knelpunten in een doorgaande wandelroute
Namens Landschap Waterland begeleidt onze
langs de Stelling van Amsterdam. Deze zijn vastgelegd
organisatie de voorbereiding van de ontwikkeling
in een samenwerkingsovereenkomst tussen de provincie
van Fort aan de Nekkerweg bij Zuidoostbeemster als
Noord-Holland, de Stichting Lange Afstand Wandelen
restaurant/ hotel/sauna met informatieruimte. Het
en Recreatie Noord-Holland.
accent ligt op de contractvorming tussen Landschap Waterland en de geselecteerde ondernemer.
Vuurtoreneiland In opdracht van de provincie Noord-Holland en Staats-
Fort Benoorden Spaarndam
bosbeheer werkt onze organisatie aan de ontwikkeling
In opdracht van Recreatieschap Spaarnwoude vindt de
van een Programma van Eisen en een bestuursovereen-
werving en selectie plaats van een ondernemer voor Fort
komst voor de ontwikkeling van het vuurtoreneiland
Benoorden Spaarndam en het aangrenzende munitie-
Durgerdam. In november 2008 tekenen de vijf betrokken
complex. Dit resulteert eind 2008 in een voorselectie
overheidspartijen de overeenkomst.
van drie kandidaten met wie in 2009 het selectieproces wordt vervolgd.
Uitbreiding van het Noord-Hollandpad Het Noord-Hollandpad tussen Den Helder, Den Oever
Fort Uitermeer
en Huizen bestaat sinds juli 2008 uit elf dagetappes van
Voor de provincie Noord-Holland begeleidt Recreatie
ruim twintig kilometer. Op dat moment zijn twee nieuwe
Noord-Holland het onderhandelingsproces tussen de
etappes van totaal ruim dertig kilometer gerealiseerd.
Ontwikkellingsplannen voor Fort Benoorden Spaarndam
Meer kilometers voor Noord-Hollandpad
13
De markering van deze etappes vindt in opdracht van de
Groengebied Amstelland in het verslagjaar 15% meer
provincie Noord-Holland in samenwerking met bureau
bezoeken ondanks afnemende aantal bezoeken in
Lopende Zaken en Landschap Noord-Holland plaats in
de gebieden Elsenhove en De Hoge Dijk / Gaasperzoom.
de vorm van ronde stickers in de provinciale kleuren geel,
De stijging van het aantal bezoeken aan het gebied de
rood, blauw. In oktober 2008 worden twee knelpunten
Gaasperplas heeft waarschijnlijk te maken met de aan-
in Haarlemmerliede en Spaarnwoude opgeheven. De
wezigheid van kinderspeelparadijs Ballorig.
aanleg van een bijna tien meter lange brug over een vaart zorgt voor ontsluiting van een stuk onverharde
Aantal bezoeken recreatiegebieden
kade voor de wandelaars. In 2009 vindt uitbreiding van
14
het pad plaats met nog ruim dertig kilometer van het
Recreatiegebied
noordelijkste puntje van Texel tot aan haven ‘t Horntje.
Geestmerambacht
736.000
726.000
Park van Luna
319.000
338.000
1.097.000
1.308.000
525.000
528.000
2008 *
2007 *
Recreatiemonitor
Het Twiske
In 2008 doet onze organisatie in opdracht van de
Alkmaarder- en Uitgeestermeer
recreatieschappen in Noord-Holland onderzoek naar
Hemmeland
323.000
303.000
het gebruik en de waardering van de recreatiegebieden.
Spaarnwoude
5.646.000
5.629.000
Het aantal bezoeken aan de zes recreatiegebieden in
Oosterbroek
1.418.000
1.609.000
Noord-Holland stijgt met 2% van 11,4 miljoen in 2007
Buitenhuizen
1.359.000
1.264.000 **
naar 11,6 miljoen in 2008.
Houtrak
1.149.000
1.149.000
Het aantal bezoeken aan recreatiegebied Geestmer-
Veerplas
1.149.000
1.028.000 **
ambacht en recreatiegebied Alkmaarder- en Uitgeester-
Groene Weelde
meer blijft in 2008 vrijwel gelijk, terwijl het aantal aan
Groengebied Amstelland
het Park van Luna licht daalt. Voor recreatiegebied
Elsenhove
258.000
271.000
Het Twiske zet de daling van het aantal bezoekers sinds
Ouderkerkerplas
457.000
465.000
2005 door met een afname van 16%. Hierbij speelt de
De Hoge Dijk / Gaasperzoom
invoering van het betaald parkeren in 2006 waarschijnlijk
Gaasperplas
2.131.000
1.704.000
nog steeds mee. Recreatiegebied Hemmeland maakt
Overdiemen
54.000
51.000
11.668.000
11.451.000
579.000 3.022.000
122.000
579.000 2.619.000 **
129.000 **
een tegenovergestelde ontwikkeling door met een stijging vanaf 2005. Voor alle andere gebieden behalve
Totaal
recreatiegebied Alkmaarder- en Uitgeestermeer is de
door in het totaal aantal bezoeken. Hierdoor kent
Deze aantallen bezoeken hebben betrekking op het aantal bezoeken aan de recreatieterreinen, watersporters zijn niet meegenomen in de tellingen. ** Deze aantallen bezoeken wijken af van de aantallen bezoeken in het jaarverslag 2007 vanwege technische bijstellingen na publicatie.
Aantal bezoeken Hemmeland stijgt verder
Gaasperplas als trekpleister van Groengebied Amstelland
maand mei een topmaand voor wat betreft het aantal bezoeken door het zonnige weer. In Groengebied Amstelland werkt de grote stijging van het aantal bezoeken aan het gebied de Gaasperplas
*
Advies voor het Lumierepark
vrienden plaats op het zogenoemde bovenveld van
In opdracht van de gemeente Almere stelt Recreatie
het Dance Valley-terrein. De derde nieuwkomer is
Noord-Holland een advies op voor de toeristisch
het Sterren van Hollandia-festival in recreatiegebied
recreatieve ontwikkeling van het Lumierepark, een
Geestmerambacht.
stadspark in het centrum van Almere-stad. De werkzaamheden bestaan uit het maken van een kosten–
Het verslagjaar, met periodiek slecht weer, toont aan
batenberekening voor het toevoegen van voorzieningen
dat de evenemententerreinen en parkeerplaatsen
als een stadsstrand, paviljoen, ontmoetingsplein,
kwetsbaar zijn. Het is daarom van belang dat de
speelvoorzieningen en verdichting van het paden-
recreatieschappen daarin de komende jaren investeren.
netwerk in het park.
Zeker gezien het feit dat er in verschillende gebieden op verschillende plaatsen nog groei is te verwachten
Meer evenementen zorgen voor meer bezoekers
in het aantal bezoekers en het aantal evenementen.
In 2008 coördineert Recreatie Noord-Holland in opdracht van de recreatieschappen elf grote evenementen. Het
Evenementen
Locatie
ANWB kampeerdagen
Ouderkerkerplas,
Aantal bezoekers
totaal aantal bezoekers aan deze evenementen bedraagt circa 224.000. Dit zijn ruim 50.000 bezoekers meer ten opzichte van 2007. De evenementen verlopen goed,
Groengebied Amstelland
20.000
Indian Summer
Geestmerambacht
22.000
Awakenings
Houtrak, Spaarnwoude
25.000
Latin Village
Houtrak, Spaarnwoude
11.000
Dance Valley
Oosterbroek, Spaarnwoude 43.000
het recreatieschap. Welcome to the Future onderscheidt
Pleasure Island
Houtrak, Spaarnwoude
7.000
zich hierin het meest in positieve zin vergeleken met het
Welcome to the Future Hogelkamp, Het Twiske
8.000
jaar 2007. De ANWB Kampeerdagen verplaatsen zich
Mysteryland
Floriade, Haarlemmermeer
van Houtrak in recreatiegebied Spaarnwoude naar de
Wooferland
Houtrak, Spaarnwoude
Ouderkerkerplas in Groengebied Amstelland vanwege
Gerard Jolingconcerten Oosterbroek, Spaarnwoude 19.000
de meer centrale ligging en bereikbaarheid.
Sterren van Hollandia
ondanks het slechte weer dat sommige festivals parten speelt. Bij de bestaande evenementen is er nagenoeg overal sprake van een toename van het aantal bezoekers en daardoor ook een toename van de inkomsten voor
Geestmerambacht
Drie nieuwe festivals doen hun intrede. Ten eerste is dat Pleasure Island in Houtrak. De organisator Art of Dance verplaatst dit bestaande festival vanuit Amsterdam naar recreatiegebied Spaarnwoude. In hetzelfde recreatiegebied vinden twee concerten van Gerard Joling en zijn
ANWB kampeerdagen voor het eerst aan de Ouderkerkerplas
Dance Valley opnieuw grote publiekstrekker
60.000 4.000 5.000
15
Samenwerken aan toezicht
recreatie- en natuurgebieden en in beheer brengen bij
Het verbreden van de samenwerking met andere groene
de bestaande recreatieschappen.
diensten in Noord-Holland gaat in 2008 door. Gezamenlijk proberen deze diensten de wensen en de knelpunten
Onder de noemer ‘Vinac Groen’ vindt de aanleg van iets
van handhaving aan te pakken. Een concrete uitwerking
kleinere recreatiegebieden plaats. In Noord-Holland gaat
hiervan vindt plaats in het gezamenlijk volgen van
het daarbij om het Park van Luna (circa 155 ha) in
diverse opleidingen. Goed overleg met het toezicht-
Heerhugowaard en Groengebied Purmerland (circa
houdende politiekorps Kennemerland resulteert in een
81 ha) ten zuiden van Purmerend. Het Park van Luna
kaart die aangeeft waar de buitengewoon opsporings-
komt in 2008 voor het eerst in beheer bij Recreatie
ambtenaren (boa’s) van Recreatie Noord Holland NV
Noord-Holland. Groengebied Purmerland in het
kunnen optreden binnen de gehele provincie.
werkgebied van Landschap Waterland groeit in het
Het raadplegen en het maken van analyses wordt
verslagjaar verder onder de projectleiding van Recreatie
het laatste kwartaal eenvoudiger omdat de boa’s sinds
Noord-Holland. Veel aandacht gaat er uit naar de reali-
september incidenten vermelden in een landelijk boa-
satie van het meest oostelijke deel (deelgebied drie)
registratiesysteem. Op verzoek van de gemeente Hoorn
en de grondverwerving van het meest westelijk deel
worden boa’s van Recreatie Noord-Holland betrokken
(deelgebied vier). De werkzaamheden hiervoor gaan
bij een handhavingproject in een parkgebied van deze
waarschijnlijk door tot 2010, begin 2011.
gemeente.
Meer ruimte voor recreatie
Samenwerking met werkvoorzieningschappen
Recreatie Noord-Holland werkt onder de noemer
De recreatieschappen werken al jaren samen met werk-
Recreatie om de Stad aan de ontwikkeling van nieuwe
voorzieningschappen. In Groengebied Amstelland
regionale recreatiegebieden:
bemensen medewerkers van het werkvoorzieningschap
■
16
■
■
■
uitbreiding Geestmerambacht ten noorden van
Pantar de pontjes die over de Amstel varen. In het
Alkmaar: circa 200 ha
verslagjaar treft Recreatie Noord-Holland de voorberei-
strategisch Groenproject IJ tot Z in Beverwijk,
dingen voor een nieuw pontje dat vanaf april 2009 gaat
Heemskerk en Zaanstad: circa 300 ha
varen over zijkanaal C in recreatiegebied Spaarnwoude.
Haarlemmerméér Groen in de Haarlemmermeer
Ook hiervoor zoekt onze organisatie de samenwerking
en Amsterdam-west: 1200 - 1500 ha
met werkvoorzieningschappen omdat de werkzaam-
Amstel Groen in Amstelveen, Aalsmeer en Uithoorn:
heden op de pontjes hierbij goed aansluiten. Dit geldt
circa 100 ha
echter ook voor andere werkzaamheden in de verschillende recreatiegebieden. In de praktijk vinden de
De realisatie van deze gebieden loopt door tot de
recreatieschappen en de werkvoorzieningschappen
periode 2013-2020. Het Rijk en de provincie Noord-
elkaar op verschillende terreinen.
Holland willen deze gebieden toevoegen aan bestaande
Realisatie nieuw deel Groengebied Purmerland
Medewerkers werkvoorzieningsschappen bedienen pontjes
Spaarnwoude
belangstelling op. Er worden drie ondernemers geselecteerd die een ondernemingsplan mogen schrijven.
■
Veiligheid boven alles
Voor recreatiegebied Spaarnwoude stelt Recreatie
In 2009 maakt het bestuur de definitieve keuze uit deze drie kandidaten.
Noord-Holland in 2008 een integraal veiligheidsplan op met als doel het planmatig en integraal versterken van
Het Twiske
de veiligheid in het recreatiegebied. Het plan bevat een aantal fysieke maatregelen zoals het afsluiten van
Een gezonde basis voor de toekomst
parkeerplaatsen, het creëren van meer open beplanting
■
en het snel vervangen van kapot terreinmeubilair bij
Op 6 maart tekenen de gemeenten Landsmeer en
vandalisme. Andere maatregelen zijn gericht op het
Oostzaan, Recreatieschap Het Twiske en zorgaanbieder
effectiever optreden van toezichthouders met een
de Raphaëlstichting een intentieverklaring voor het
duidelijke afbakening van taken en verantwoordelijk-
realiseren van een zorgboerderij in Het Twiske. Dit is
heden.
een van de acties die voortkomen uit de ontwikkelingsvisie waarmee het recreatieschap een financieel gezonde
■
Voor ieder wat wils
basis wil bereiken voor het duurzaam in stand houden
In recreatiegebied Spaarnwoude worden in het verslag-
van de voorzieningen en de natuurlijke waarden in
jaar twee nieuwe horecalocaties geopend: Villa Westend
het gebied. Andere acties die in 2008 plaatsvinden zijn
aan de Westbroekplas en Saplaza aan de Veerplas. Voor
het doorvoeren van aanpassingen in het beheer die
de Veerplas betreft het de eerste fase van de realisatie
besparingen opleveren en het afsluiten van een contract
van Saplaza. Er volgen nog twee fasen waarin een sports
voor het evenement Welcome to the future.
& adventurecentrum moet verrijzen. ■
Nieuwe verbindingen
Voor twee voormalige boerderijen in het recreatie-
In mei start in recreatiegebied Het Twiske de uitvoering
gebied Spaarnwoude vindt onze organisatie nieuwe
van de vervanging van vier bruggen, de vervanging van
bestemmingen. In de Borneohoeve in deelgebied Hout-
twee bruggen door duikers, de vervanging van twee
rak vindt de realisatie plaats van een theaterboerderij.
golfbrekers en het vervangen van twee vlonders tussen
De boerderij Noord-Akendam, aan de rand van de
de strekdammen nabij het Schoorlstrand. Het project
Hekslootpolder, wordt de nieuwe vestigingsplek van
loopt vertraging op vanwege de lange levertijd van
de Sauna van Egmond uit Haarlem-Noord. Voor beide
hout, maar kan toch in november worden opgeleverd.
locaties moeten de procedures voor ruimtelijke ordening
Voor de werkzaamheden ontvangt het recreatieschap
nog doorlopen worden. De wervingscampagne voor
50% subsidie van de provincie Noord-Holland.
een ondernemer die Fort benoorden Spaarndam en het voormalige munitiecomplex kan herontwikkelen volgens de door het recreatieschap gestelde eisen, levert veel
Villa Westend geeft nieuwe impuls aan Westbroekplas
Nieuwe bruggen in Het Twiske
17
Alkmaarder- en Uitgeestermeer ■
IJspret
Geestmerambacht ■
Sport en recreatie; een mooie combinatie
In de winter realiseert recreatieschap Alkmaarder-
Op zondag 23 november neemt recreatieschap Geest-
en Uitgeestermeer in samenwerking met de IJsclub
merambacht twee nieuwe TimePoint-routes in gebruik
Akersloot op het recreatieterrein De Hoorne een ijsbaan.
tijdens de eerste Fitlandrun. Op de TimePoint-routes
In samenwerking met de brandweer wordt het terrein
kunnen lopers met hun persoonlijke chip hun persoon-
onder water gezet. Het laagje water van maximaal dertig
lijke tijden en totale trainingstijden automatisch aflezen
centimeter vriest bij een beetje vorst al dicht waardoor
op het scorebord ter plekke. De Geestmerambacht
er snel gebruik kan worden gemaakt van deze ijsbaan.
TimePoint-routes zijn 1,6 kilomter en 4,8 kilometer lang
Dankzij de aanhoudende vorstperiode kan een aantal
en laten zien dat sport en recreatie heel goed samen-
weken op de ijsbaan worden geschaatst. Het ijs, de
gaan. Het is de bedoeling de Fitlandrun de komende
versnaperingen, de grote aantallen gebruikers en de
jaren uit te bouwen tot een jaarlijks terugkerende regio-
prachtige omgeving vormen hierbij succesfactoren. Er
nale loop voor jong en oud.
komt echter geen definitieve natuurijsbaan in recreatie-
Theater in de open lucht
terrein De Hoorne. Van jaar tot jaar bekijken de partijen
■
de mogelijkheden en maken hierover afspraken.
Aan het eind van de zomer vindt in recreatiegebied Geestmerambacht een bijzonder openlucht theater-
■
18
Overtocht op eigen kracht
spektakel plaats. Ruim 150 toneelspelers, zangers,
De pontjes Molletjesveer en Oostknollendam zijn twee
zangeressen en dansers uit de wijde omgeving brengen
zelfbedieningspontjes die een fiets- en voetgangers-
het theaterproject Na ons… dat gaat over de stijgende
verbinding maken tussen Krommenie - Wormerveer en
waterspiegel als gevolg van klimaatverandering.
Oostknollendam – Starnmeerpolder. Bij de ingebruik-
Na ons… is belevingstheater met een knipoog naar de
name in 1993 was het pontje Molletjesveer een van de
werkelijkheid, speciaal geschreven voor de locatie in
eerste zelfbedieningspontjes in Nederland, die vanaf
recreatiegebied Geestmerambacht. Vele honderden
beide oevers en over een grotere afstand (45 meter)
belangstellenden bezoeken de voorstelling die plaats-
kunnen overvaren. Op basis van een inventarisatie van
vindt aan de Zuid-West zijde van het gebied, met als
verbeterde pontjes elders maakt het recreatieschap een
achtergrond de wuivende rietvelden van het gebied
plan voor groot onderhoud aan beide pontjes. Na toe-
Kleimeer.
kenning van subsidie door de provincie Noord-Holland voor deze onderhoudswerkzaamheden, wordt gestart met het selecteren van een geschikte aannemer. De uitvoering van de werkzaamheden vindt in 2009 plaats.
Groot onderhoud aan pontjes in het Alkmaarder- en Uitgeestermeer
Twee nieuwe TimePoint-routes in Geestmerambacht
Amstelland
met uitschieters in bezoekersaantallen op de Amstellanddag, de Open Atelierroute Amstelveen en de Open
■
Samen werken aan ontwikkeling
monumentendag.
Voor Groengebied Amstelland organiseert Recreatie
Landschap Waterland
Noord-Holland vijf thematafelbijeenkomsten met stakeholders in het gebied, waarbij de thema’s Omgeving,
Werk in uitvoering
Dienstverlening en Bewustwording aan de orde komen.
■
De bijeenkomsten leveren een groot aantal wensen en
Landschap Waterland werpt in 2008 een terugblik
ideeën op voor de ontwikkelingsvisie van Groengebied
op het verloop van het uitvoeringsprogramma. De resul-
Amstelland. Deze dienen als input voor het uitvoerings-
taten worden weergegeven op een informatieve en
programma van Groengebied Amstelland. Het uit-
overzichtelijke kaart. De kaart laat zien dat de afgelopen
voeringsprogramma richt zich onder andere op het
jaren met succes is gewerkt aan het uitvoeringspro-
verbeteren van de toegankelijkheid en het vergroten
gramma Recreatieplan Waterland. Het grootste deel
van de kwaliteit van het gebied. In dat kader wordt
van de projecten is uitgevoerd. In het verslagjaar zijn dit
samen met de Beschermers Amstelland een workshop
bijvoorbeeld de realisatie van het recreatieknooppunt
georganiseerd om de wensen op het gebied van fiets-
Oosthuizen, de wandelroute Seedijck, de verbindings-
en wandelpaden samen met de betrokken organisaties
route Overleek en kanoroutes in de Zeevang in samen-
te inventariseren. De partijen concluderen dat de aan-
werking met de Vereniging Agrarisch Natuur- en
dacht vooral moet uitgaan naar het aanleggen van
Landschapsbeheer Water, Land & Dijken.
ontbrekende schakels en het oplossen van knelpunten.
Bestuurlijke aansturing Hemmeland
Het resultaat hiervan is onder andere dat de aanleg van
■
de fietspaden bij de Bovenkerkerpolder en de Middel-
In 2008 besluit het bestuur dat het eigendom, beheer
polder in een stroom-versnelling komt.
en onderhoud van het dagrecreatieterrein en de jachthaven Hemmeland wordt overgedragen aan de
■
Beelden aan de Amstel
gemeente Waterland. Dit betekent dat Landschap
Het bestuur van Groengebied Amstelland vindt een
Waterland in de toekomst geen verantwoordelijkheid
combinatie van recreatie en kunst aantrekkelijk voor
meer draagt voor het beheer en de bijbehorende risico’s
een grote groep mensen en geeft toestemming voor
en dat ook de sturing uit handen wordt gegeven.
de realisatie van een beeldentuin in het park van de
Het bestuur stelt hierbij als voorwaarde dat het gebied
Buitenplaats Wester-Amstel. Vanaf mei tonen vijftien
beschikbaar blijft voor recreanten uit de omgeving.
kunstenaars uit Amstelveen en omgeving daar bijna vijf-
Het regionaal karakter en de regionale functie blijven
tig beelden en sculpturen. Er zijn zowel figuratieve als
hierdoor behouden.
abstracte beelden en sculpturen te zien, van materialen als steen en staal. De beeldtuin trekt veel bezoekers,
Kunst in de tuin van Buitenplaats Wester-Amstel
Seedijckroute: afwisselend wandelen door Landschap Waterland
19
Jaarrekening 2008
Balans per 31 december 2008 na winstdeling
2008 € Vaste activa Materiële vaste activa Inventaris Som der vaste activa Vlottende activa Vorderingen en overlopende activa Debiteuren Overige vorderingen
€
1.322.479 70.288
Voorzieningen
1.696
820.442 28.053 1.392.767
848.494
960.630 2.353.397
1.056.298 1.904.792
197.384 345.022 62.993 394.119
Uitkomst activa min kortlopende schulden
€
1.696 -
Uitkomst vlottende activa min kortlopende schulden
Eigen vermogen Gestort en opgevraagd kapitaal Overige Reserve
€
-
Liquide middelen Som der vlottende activa
Kortlopende schulden en overlopende passiva Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekering Pensioenpremie Overige schulden
2007
100.823 268.394 58.885 473.162 999.518 1.353.879
901.264 1.003.528
1.353.879
1.005.224
29.162
33.082
370.000 954.717
370.000 602.142 1.324.717 1.353.879
972.142 1.005.224
21
Winst- en verliesrekening over 2008
Netto omzet Omzet inzake doorbelasting personeel Projectbaten Projectkosten Som der bedrijfsopbrengsten Kosten Personeelskosten Lonen en salarissen Sociale lasten en pensioenlasten Overige personeelslasten
2008
2007
4.441.225 1.271.081 - 342.837
4.097.657 1.212.870 - 240.017 5.369.469
3.779.667 911.478 229.598
Afschrijvingen Materiële vaste activa Overige bedrijfskosten Huisvestingskosten Kantoorkosten Vervoerskosten PR & Marketing Algemene kosten
Rentelasten Rentebaten
Bedrijfsresultaat Bijzondere baten en lasten Bijzondere baten Bijzondere lasten
Resultaat
3.659.555 877.042 177.160 4.920.743
4.713.757
1.696
1.696
15.986 65.138 13.206 22.695 28.818
15.684 54.718 9.450 14.262 40.881 145.843 5.068.281
Som der bedrijfslasten
22
5.070.510
134.994 4.850.447
301.188
220.064
51.266
7.529 39.140 51.266
31.610
352.454
251.674
121 -
22.914 121
- 22.914
352.576
228.759
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
Grondslagen van waardering Alle activa en passiva zijn opgenomen tegen nominale waarde, tenzij hieronder anders is vermeld.
Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd op de aanschaffingswaarde onder aftrek van de afschrijvingen die gebaseerd zijn op de geschatte economische levensduur. De afschrijvingen vinden als volgt plaats: Inventaris: 20% per jaar Investeringen gedaan in de loop van het boekjaar worden voor het gehele jaar afgeschreven.
Debiteuren De debiteuren zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Indien er sprake is van mogelijke oninbaarheid wordt een voorziening opgenomen. Dit is in 2008 niet aan de orde.
Voorziening jubileumuitkeringen In de rechtspositieregeling welke Recreatie NoordHolland NV volgt zijn regelingen opgenomen voor jubilea werknemers te weten bij 12,5 jaar, 25 jaar, 40 jaar en 50 jaar. Hiervoor dient een voorziening te worden opgenomen. De voorziening jubileumuitkeringen is gewaardeerd tegen nominale waarde.
Grondslagen van resultaatbepaling Rekening houdend met de grondslagen van waardering wordt het resultaat bepaald als het verschil tussen het totaal van de aan een jaar toe te rekenen baten en het totaal van de, op basis van historische prijzen, aan het jaar toe te rekenen kosten.
Ingehouden pseudo WW Recreatie Noord-Holland NV is eigen risicodrager voor uitkering bij werkloosheid. De WW premie die bij de werknemers wordt ingehouden, komt in mindering op de personeelskosten.
23
Toelichting op de balans
2008 Vaste activa Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa in 2007 is als volgt: Inventaris Aanschafwaarde per begin boekjaar Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per begin boekjaar Mutaties in boekjaar Investeringen Desinvestering Afschrijvingen Aanschafwaarde per ultimo boekjaar Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per ultimo boekjaar Vlottende activa Vorderingen en overlopende activa Debiteuren Per 31 december bedroeg de vordering
24
2007
8.478 - 6.782 1.696
8.478 - 5.087 3.391
- 1.696 - 1.696 8.478 - 8.478 -
- 1.696 - 1.696 8.478 - 6.782 1.696
1.322.479
820.442
Deze post betreft met name de nog te ontvangen bedragen van recreatieschappen ad € 1.110.000,- en van de provincie ad € 101.000,-. Verder staan nog posten open mbt projecten derden € 86.000,-. Overige vorderingen Vooruitbetaalde kosten Nog te ontvangen bedragen
5.278 65.010 70.288
377 27.676 28.053
Vooruitbetaalde kosten betreffen abonnementen/contributie 2009. Nog te ontvangen bedragen betreft met name de te ontvangen rente 4e kwartaal 2008 ad € 14.650,- en daarnaast is nog € 50.391,- voor nog te factureren projecten derden 2008 opgenomen. Liquide middelen ING bank ING bank deposito
260.630 700.000 960.630
1.056.298 1.056.298
De ING bank r/c is direct opeisbaar. De ING bank deposito is op 6 november 2008 afgesloten en heeft een looptijd t/m 6 februari 2009 en is aan het einde van de looptijd direct opeisbaar. Recreatie Noord Holland NV beschikt over een kredietfaciliteit van € 500.000,- bij de ING. Kortlopende schulden en overlopende passiva Crediteuren Verschuldigd per 31 december Belastingen en premies sociale verzekeringen Belastingdienst Omzetbelasting Premie IZR
Pensioenen Pensioenpremie
Pensioenpremie betreft de nog te betalen premie over december.
197.384
100.823
204.643 140.721 - 343 345.022
163.135 105.259 268.394
62.993 62.993
58.885 58.885
2008 Overige schulden Reservering vakantiegeld/dagen Nog te betalen pensioenpremie Netto salaris Overige schulden
2007
308.248 85.871 394.119
309.465 86.279 77.418 473.162
Onder overige schulden staan verantwoord de reservering van accountantskosten € 10.000,-, nog te betalen kosten 2008 projecten Meerboerenpaden, Groene IJmond en Noord-Hollandpad (€ 31.735,-) en te corrigeren personeelskosten aan de recreatieschappen € 8.600,-. Verder is € 35.489,- vooruitontvangen, waarvan € 4.489,- van de gemeente Heerhugowaard ter dekking van de kosten van project leveren/plaatsen picknicktafels en zitbanken Park van Luna en € 31.000,- van het project Noord-Hollandpad Texel nieuwe Sluis. De kosten hiervoor worden gemaakt in 2009. Voorzieningen Voorziening jubileumuitkeringen
Voorziening jubileumuitkeringen Saldo per 1-1-2007: Dotatie Onttrekking Saldo per 31-12-2007:
29.162 29.162
33.082 33.082
33.082 3.014 6.934 29.162
In de rechtspositieregeling welke Recreatie Noord-Holland NV volgt zijn regelingen opgenomen voor jubilea werknemers, te weten bij 12,5 jaar, 25 jaar, 40 jaar en 50 jaar. Conform regelgeving op het gebied van externe verslaggeving is hiervoor een voorziening opgenomen. Eigen vermogen Gestort en opgevraagd kapitaal Het geplaatst en volgestort kapitaal bedraagt € 370.000 verdeeld in 370 aandelen van € 1.000,-, die geheel zijn volgestort.
370.000
370.000
602.142 352.576 954.717
373.382 228.759 602.142
Overige Reserve Het verloop van de overige reserve is als volgt weer te geven: Stand per 1 januari Resultaat lopend boekjaar Stand per 31 december
Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Bij overeenkomst is bepaald dat Recreatie Noord-Holland NV het recht heeft een geldlening aan te gaan tot een bedrag van € 880.000 met de provincie Noord-Holland. Recreatie Noord-Holland NV is een leaseverplichting aangegaan tot 2012. De totale jaarlijkse verplichting uit hoofde van de lease-auto bedraagt ca. € 10.000 per jaar, exclusief BTW. Recreatie Noord-Holland NV is een huurovereenkomst aangegaan met recreatieschap Spaarnwoude betreffende kantoorruimte aan de Genieweg 46, Velsen-Zuid. De huurkosten bedragen inclusief servicekosten € 106.571,- exclusief btw. De overeenkomst is aangegaan voor de periode van 1 jaar en wordt telkens stilzwijgend verlengd voor een aansluitende periode van telkens 1 jaar. Bij beëindiging van de huur overeenkomst moet een opzegtermijn van tenminste 1 jaar in acht worden genomen.
25
Toelichting op de winst- en verliesrekening
2008 Netto-omzet Doorbelasting recreatieschappen Projectbaten Project derden Projectkosten
4.441.225
1.271.081 - 342.837
4.097.657
1.212.870 - 240.017 928.245 5.369.469
Totaal omzet Kosten Personeelskosten Lonen en salarissen Bruto lonen Loonheffing spaarloon Vakantiegeld/dagen Reservering eindejaarsuitkering Reservering jubileumuitkering
2007
3.214.513 7.884 298.822 255.434 3.014
972.853 5.070.510
3.217.861 8.097 251.565 181.845 187 3.779.667
3.659.555
De bruto lonen zijn verminderd met het saldo van de ingehouden (pseudo) WW premie en de uitbetalingen in het kader van de WW. Voor 2008 bedraagt dit saldo € 54.877. Cumulatief (2004 t/m 2008) is in dit kader € 327.994 verminderd op de personeelskosten. Dit bedrag is in feite gespaard ter dekking van toekomstig uit te keren WW premies.
26
De eindejaarsuitkering is conform CAO in 2008 gestegen met 1,5% naar 8,3% en is daarmee een volledige 13e maand. Dit resulteert ook in een stijging van de pensioenlasten ten opzichte van 2007. Sociale lasten en pensioenlasten Premies sociale lasten Uitkeringen UWV Vut-fonds Pensioenlasten Werkgeversdeel ZVW
215.349 89.571 396.949 209.610
231.722 - 298 85.411 368.479 191.728 911.478
Overige personeelslasten Inhuur overig personeel Inleenvergoedingen Bijzondere beloningen Reiskosten woon/werk en verblijfskosten Scholing & opleiding Bereikbaarheidsregeling Diverse personeelskosten
17.500 119.144 18.256 10.641 64.058
Totaal personeelskosten Gemiddeld waren in het verslagjaar 98 personeelsleden in dienst (85 fte).
877.042 24.500 106.934 9.613 36.114
229.598 4.920.743
177.160 4.713.757
Afschrijvingskosten Afschrijvingen inventaris
2008
2007
1.696
1.696
Totaal afschrijvingskosten
1.696
1.696
Overige bedrijfskosten Huisvestingskosten Huur Klein onderhoud
15.986 -
15.684 15.986
Kantoorkosten Kopieer- en drukwerk Porto- en vrachtkosten Telefoon- en dataverkeer Kantoormaterialen Abonnementen Automatiseringskosten Vergaderkosten Representatiekosten Accountantskosten Overige kantoorkosten
4.686 3.399 2.626 1.933 3.157 28.218 2.253 2.576 12.965 3.326
15.684 4,315 3.478 6.561 4.771 2.587 9.182 212 1.630 18.100 3.882
65.138
54.718
In 2008 is gestart met de oriëntatie op een nieuw automatiseringssysteem bij Recreatie Noord-Holland. De onderzoekskosten hiervan hebben geleid tot een stijging van de automatiseringskosten ten opzichte van 2007. Vervoerskosten Overige vervoerskosten
13.206
9.450 13.206
PR & Marketing Promotiemateriaal Reclame en advertentiekosten Website
12.830 8.558 1.307
9.450 12.175 2.087 -
22.695
14.262
27
Algemene kosten Advieskosten RVC Overige bestuurskosten Overige bedrijfskosten
2008
2007
3.128 20.043 5.648
15.175 20.033 49 5.624 28.818
40.881
Onder de post RVC wordt de bezoldiging voor de leden van de RVC verantwoord. Rentelasten Rente geldleningen Rente en bankkosten Rente ABP Heffingsrente
-
113 7.416 -
Rentebaten Bankrente
51.266
7.529
39.140 51.266
39.140
Bijzondere baten en lasten Bijzondere baten en lasten Bijzondere baten Bijzondere lasten
121 -
22.914 121
28
- 22.914
De post bijzondere lasten is het saldo van kosten en baten die betrekking hebben op vorig boekjaar.
Overige gegevens Statutaire bepalingen omtrent de bestemming van het resultaat De winstbestemming vindt plaats overeenkomstig artikel 20 van de statuten. Daarin is bepaald dat de winst ter beschikking staat van de algemene vergadering van aandeelhouders.
Resultaatbestemming Aan de algemene vergadering van aandeelhouders wordt voorgesteld om het onverdeelde resultaat over 2008 toe te voegen aan de algemene reserve.
Bijlage 1 Kerngegevens Recreatie Noord-Holland
2008
Medewerkers Aantal medewerkers in fte Aantal medewerkers Aantal medewerkers terreinbeheer/locaties in fte Verzuimpercentage Bedrijfsresultaat per fte Resultaat per fte Dienstverlening Omzet per fte Liquiditeitsratio's Current ratio = vlottende activa/vlottende passiva
85 98 52,95 5,1%
2007
87 100 54,02 4,4%
2006
88,9 102 52,94 4,8%
4.147 4.148
2.893 2.629
2.513 1.968
63.170
58.282
56.069
2,35
2,11
1,67
Solvabiliteit Eigen vermogen/balanstotaal
56%
51%
38%
Rentabiliteit Rentabiliteit eigen vermogen = bedrijfsresultaat/gemiddeld eigen vermogen x 100% Rentabiliteit totaal vermogen = bedrijfsresultaat/gemiddeld totaal vermogen x 100%
30,69% 16,55%
29,34% 13,08%
33,13% 11,57%
Rentabiliteit eigen vermogen = resultaat/gemiddeld eigen vermogen x 100% Rentabiliteit totaal vermogen = resultaat/gemiddeld totaal vermogen x 100%
30,70% 16,55%
26,67% 11,89%
25,95% 9,06%
Reguliere dienstverlening Aantal recreatieschappen volledige dienstverlening Voor recreatieschappen beheerde oppervlakte in hectaren)* waarvan groot water in hectaren Aantal overheden, deelnemers recreatieschappen Totaal kosten recreatieschappen (in € x 1.000) Exploitatie opbrengsten recreatieschappen (in € x 1.000) Financiële baten recreatieschappen (in € x 1.000) Inkomsten uit projecten derden
* inclusief tijdelijk- en overgangsbeheer
29 6 5.690 1.152 28 16.483 4.678 1.334
6 5.618 1.122 28 15.115 4.966 1.328
6 5.637 1.086 28 13.496 4.298 1.098
928.245
972.853
874.403
Bijlage 2 Accountantsverklaring
Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2008 van Recreatie Noord-Holland NV te Haarlem bestaande uit de balans per 31 december 2008 en de winst- en verliesrekening over 2008 met de toelichting gecontroleerd.
Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde
30
een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de vennootschap. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die de directie van de vennootschap heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Recreatie Noord-Holland NV per 31 december 2008 en van het resultaat over 2008 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
Amsterdam, 27 mei 2009
Dubois & Co. Registeraccountants
Origineel getekend door A.F.M. van Klaren en A.P. Buteijn
Bijlage 3 Organogram Recreatie Noord-Holland
RAAD VAN COMMISSARISSEN
DIRECTIE J.L. Hylkema
Financiën, I&A
Secretariaat
K. Schotvanger
J.W. Nieuwenhuis
P&O M.A. Wiersema
31 ADVIES
PROJECTEN / VOORBEREIDING
BEHEER
J.W. Nieuwenhuis
A.T. Rohof
G.G. de Vries
Alkmaarder- en Uitgeestermeer Geestmerambacht Het Twiske Landschap Waterland
R.E. Wolterbeek
Groengebied Amstelland Hemmeland
M. Erfmann
Spaarnwoude
M. Omvlee
GEBIEDSBEHEER
Ondersteuning Beheer
De recreatieschappen nader bekeken
Landschap
Waterland
Landschap Waterland is het gebied tussen Amsterdam, Zaandam en Hoorn en is een agrarisch veenweidelandschap met daarin droogmakerijen en natuurreservaten. Het landschap wordt gekenmerkt door weilanden, dijken, vaarten, rietkragen, stolpboerderijen en eeuwenoude Zuiderzeestadjes. Kerngegevens
Totale baten Landschap Waterland, inclusief
Recreatief karakter: routegebonden
Hemmeland (totaal € 1.949.983,-)
33
recreatie zoals wandelen, fietsen en kanoën. Verder cultuurhistorie, natuurbeleving en watersport. Specifieke voorzieningen: recreatiegebied Hemmeland, jachthaven Hemmeland, wandelen fietspaden, vogelkijkpunten, recreatieve routes en informatiepanelen. Oppervlakte: 45.000 ha. werkingsgebied, waarvan 42 ha. beheersgebied. Opvallend in 2008 ■ realisatie Seedyckroute en wandelknooppunt
paneel Edam; ■ realisatie en opening Knooppunt Oosthuizen; ■ realisatie gedichtentraject Bram Vermeulen op
■ Exploitatieopbrengsten (62,3%) ■ Financiële baten (3,3%) ■ Provincie Noord-Holland (17,6%) ■ Gemeente Amsterdam (8,0%) ■ Gemeente Beemster (0,7%) ■ Gemeente Graft-de Rijp (0,2%) ■ Gemeente Edam-Volendam (1,3%)
■ Gemeente Landsmeer (0,5%) ■ Gemeente Purmerend (3,7%) ■ Gemeente Oostzaan (0,1%) ■ Gemeente Wormerland (0,7%) ■ Gemeente Zaanstad (0,1%) ■ Gemeente Waterland (1,2%) ■ Gemeente Zeevang (0,3%)
de dijk bij Oudendijk; ■ realisatie verbindingsroute Overleek (boerenlandpad)
in samenwerking met Laag Holland en de Vereniging
Totale lasten Landschap Waterland (inclusief Hemmeland) (totaal € 1.585.247,-)
Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Water, Land & Dijken; ■ realisatie kanoroutes in de Zeevang in samenwerking
met de Vereniging Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Water, Land & Dijken; ■ evaluatie investeringsschema 2003-2008; ■ deelname Groene Maand: fietsroute waterpeil-
meters in Waterland en Het Twiske; ■ aanleg eerste fase ruiterpaden Purmerbos. ■ Beheer (71,5%) ■ Toezicht terreinen (0,2%)
■ Projecten (2,0%) ■ Beleid (26,3%)
Hemmeland Het dagrecreatiegebied Hemmeland, een schiereiland in de Gouwzee bij Monnickendam, maakt onderdeel uit van Landschap Waterland. Het gebied omvat een jachthaven en een recreatieterrein.
Kerngegevens
Kerngegevens
Jachthaven
Recreatieterrein
Recreatief karakter: ongeveer 690 natte ligplaatsen;
Recreatief karakter: dagrecreatiegebied met
110 plaatsen op het jollen talud; 350 plaatsen voor
natuurgedeelten.
winterberging; 30 natuurkampeerplaatsen; 4 camper-
Specifieke voorzieningen: wandelpaden, fietspaden,
plaatsen.
zandstranden, zwemwater, bosplantsoen, speel- en
Specifieke voorzieningen: havenkantoor, werfwerk-
ligweide, parkeerplaatsen en een toiletgebouw.
terrein, 40 ton botenlift, camerasysteem, onderhouds-
Oppervlakte: circa 3 ha land, circa 5,3 ha water.
loods, toiletgebouw, parkeerplaatsen, natuurcamping,
Aantal bezoeken: 323.000.
34
camperplaatsen. Opvallend in 2008 Opvallend in 2008
■ evenement: NK surfen;
■ vernieuwing elektravoorziening.
■ kofferbakmarkt.
Recreatieschap
Spaarnwoude
Het recreatiegebied Spaarnwoude ligt midden in het drukke verstedelijkte deel van Noord-Holland en vormt de buffer tussen Haarlem, Amsterdam en Velsen. Spaarnwoude heeft weidse polders, bos, speelweiden en water.
Kerngegevens
Totale baten recreatieschap Spaarnwoude
Recreatief karakter: fietsen, wandelen, zwemmen,
(totaal € 4.809.148,-)
35
paardrijden, skeeleren, vissen. Specifieke voorzieningen: informatieboerderij, golfbaan, skibaan, zwemvoorzieningen, maneges, klimwand, modelspoorbaan, modelvliegterrein, modelbootvijver, horeca, surfsteiger, kanoverhuur, evenemententerreinen. Oppervlakte: 3060 ha. werkingsgebied,1894 ha. beheersgebied; waarvan 163 ha. groot water. Aantal bezoeken: 5.646.000 Opvallend in 2008 ■ plaatsing kunstwerk van Jan van IJzendoorn in
Buitenhuizen;
■ Exploitatieopbrengsten (44,6%) ■ Financiële baten (19,2%) ■ Provincie Noord-Holland (18,9%) ■ Gemeente Amsterdam (6,7%)
■ Gemeente Haarlem (4,9%) ■ Gemeente Haarlemmerliede (0,2%) ■ Gemeente Haarlemmermeer (3,5%) ■ Gemeente Velsen (1,9%)
■ opname Haarlemmermeer-Noord in de Gemeen-
schappelijke regeling; ■ realisatie nieuwe horeca Westbroekplas en Veerplas
Totale lasten recreatieschap Spaarnwoude (totaal € 7.446.332,-)
(Westend & Saplaza); ■ uitvoering V-OLR-projecten: Pontje over zijkanaal C,
Recreatieve verbinding Ruigoord – horeca Houtrak; ■ in beheer genomen fietsroutenetwerk Laag-Holland; ■ realisatie veiligheidspan; ■ horeca gerealiseerd in de Groene Golf in de
Haarlemmermeer.
■ Beheer (74,4%) ■ Toezicht terreinen (5,3%)
■ Projecten (7,8%) ■ Beleid (12,6%)
Recreatieschap
Alkmaarder- en Uitgeestermeer
Het recreatiegebied Alkmaarder- en Uitgeestermeer ligt tussen Alkmaar en Haarlem en omvat een groot meer met rondom een waterrijk polderlandschap met enkele natuurreservaten.
36
Kerngegevens
Totale baten recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer
Recreatief karakter: waterrecreatie, jachthavens,
(totaal € 1.375.215,-)
wandelen, fietsen, dagkamperen, lig- en speelweiden. Specifieke voorzieningen: informatiecentrum, havens, snelvaargebied, zelfbedieningspontjes. Oppervlakte: 1660 ha. werkingsgebied, 767 ha. beheersgebied; waarvan 435 ha water. Aantal bezoeken: 525.000 Opvallend in 2008 ■ vaststelling definitieve versie Ontwikkelingsvisie
recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer; ■ verkennen oever- en natuurontwikkeling
Saskerleidam; ■ onderzoek naar de haalbaarheid van het
■ Exploitatieopbrengsten (23,8%) ■ Financiële baten (2,7%) ■ Provincie Noord-Holland (36,2%) ■ Gemeente Alkmaar (5,2%) ■ Gemeente Beverwijk (3,2%)
■ Gemeente Castricum (3,8%) ■ Gemeente Heemskerk (2,1%) ■ Gemeente Heiloo (1,8%) ■ Gemeente Uitgeest (3,8%) ■ Gemeente Zaanstad (17,4%)
recreatieknooppunt; ■ asfalteren en herstellen van fietspad Westdijk
(Zwaansmeerpad) en parkeerplaatsen De Woudhaven;
Totale lasten recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer (totaal € 1.220.686,-)
■ renoveren van 3 ha ligweide en 1300 m2 zandstrand
in de oeverparken.
■ Beheer (51,6%) ■ Toezicht terreinen (10,4%)
■ Projecten (3,7%) ■ Beleid (34,2%)
Recreatieschap
Geestmerambacht
Het recreatiegebied Geestmerambacht ligt in het gebied Heerhugowaard, Alkmaar, Langedijk en omvat een grote plas met diverse hafjes, rondom opgaand groen en open plekken. Op dit moment wordt het recreatiegebied flink uitgebreid, met als doel de recreatieve behoefte van zowel huidige als toekomstige bewoners dichtbij de stad op te vangen. Kerngegevens
Totale baten recreatieschap Geestmerambacht
Recreatief karakter: waterrecreatie, wandelen
(totaal € 787.821,-)
37
en fietsen. Specifieke voorzieningen: camping, horeca, stranden, speel- en ligweiden, surfsteiger, maneges, uitzichtheuvel. Oppervlakte: werkingsgebied 220 ha. , 208 ha. beheersgebied; waarvan 85 ha. water. Park van Luna: 154 ha. waarvan 80 ha. groot water. Aantal bezoeken: 736.000. Opvallend in 2008 ■ voorbereiding voor de vestiging van een
recreatiebedrijf in de uitbreiding Geestmerambacht; ■ bouwen van hutten van wilgentenen met
■ Exploitatieopbrengsten (23,6%) ■ Financiële baten (1,9%) ■ Provincie Noord-Holland (26,3%) ■ Gemeente Alkmaar (26,8%)
■ Gemeente Bergen (0,8%) ■ Gemeente Heerhugowaard (13,4%) ■ Gemeente Langedijk (7,1%)
schoolkinderen in het speelbos; ■ publieksdag Gamba! met de activiteit vlotten bouwen; ■ evenementen: Indian Summer, Hollandia festival en
theatervoorstelling Na Ons;
Totale lasten recreatieschap Geestmerambacht (totaal € 756.199,-)
■ realisatie aanleg van hardloopvoorziening Timepoint; ■ plaatsen van een lichtkrant met informatie over
het gebied; ■ groot onderhoud van fietspaden; ■ archeologische veldinventarisatie uitbreiding
Geestmerambacht; ■ vaststelling bestemmingsplan Uitbreiding
Geestmerambacht. ■ Beheer (55,6%) ■ Toezicht terreinen (11,1%)
■ Projecten (0,6%) ■ Beleid (32,8%)
Groengebied
Amstelland
Groengebied Amstelland is het landelijk gebied tussen Amstelveen, de provinciegrens en het Amsterdam-Rijnkanaal. Recreatiegebieden worden afgewisseld met door agrariërs beheerde weilanden. Als gevolg van vervening zijn op verschillende plaatsen hoogteverschillen ontstaan in het landschap, ook wel boven- en benedenland genoemd.
38
Kerngegevens
Totale baten Groengebied Amstelland
Recreatief karakter: fietsen, wandelen, waterrecreatie,
(totaal € 3.248.384,-)
golfen en natuurbeleven. Specifieke voorzieningen: pontjes over de Amstel, sluisjescomplex, waterspeelplaats Gaasperplas, Ouderkerkerplas en speelsloot Hoge Dijk, golfbaan, kinderboerderij, indoorspeelvoorziening. Oppervlakte: 4000 ha. werkingsgebied 713 ha. beheersgebied waarvan 189 ha. water. Aantal bezoeken: 3.022.000. Opvallend in 2008 ■ conferentie met externe partners in januari 2009,
gevolgd door verschillende thematafels met
■ Exploitatieopbrengsten (7,4%) ■ Financiële baten (4,8%) ■ Provincie Noord-Holland (24,5%) ■ Gemeente Amsterdam (43,1%)
■ Gemeente Amstelveen (13,7%) ■ Gemeente Diemen (4,2%) ■ Gemeente Ouder-Amstel (2,3%)
stakeholders gedurende het hele jaar; ■ ANWB kampeerdagen Ouderkerkerplas;
Totale lasten recreatieschap Groengebied Amstelland
■ conferentie samen met de Beschermers Amstelland
(totaal € 2.902.290,-)
over fiets- en wandelpaden de Amstelscheg; ■ realisatie beeldentuin Buitenplaats Wester-Amstel; ■ uitreiking Quote 500 op Buitenplaats Wester-Amstel; ■ aanwijzing Amstelland als voorbeeldgebied door het
ministerie van LNV, waarbij partijen die profijt hebben van een mooi landschap in contact worden gebracht met partijen die de kosten dragen.
■ Beheer (59,9%) ■ Toezicht terreinen (11,1%)
■ Projecten (8,5%) ■ Beleid (20,4%)
Recreatieschap
Het Twiske
Het recreatiegebied Het Twiske ligt tussen Amsterdam, Zaandam en Purmerend. Het gebied bestaat voor eenderde deel uit water met daarom heen, stranden, speel- en ligweiden, dagkampeerterreinen, bos, natuurgebieden en weilanden.
Kerngegevens
Totale baten recreatieschap Het Twiske
Recreatief karakter: waterrecreatie, wandelen,
(totaal € 2.183.803,-)
39
fietsen, paardrijden, natuurbeleven. Specifieke voorzieningen: bezoekerscentrum, jachthaven, beheerboerderij, waterspeelplaats, speelsloot, avonturenspeelplaats, horeca, speel- en ligweiden, stranden. Oppervlakte: 660 ha. werkingsgebied, 650 ha. beheersgebied waarvan 120 ha. groot water. Aantal bezoeken: 1.097.000. Opvallend in 2008 ■ vaststelling plan van aanpak uitwerking visie; ■ deelname projectgroep en werkgroep Natura 2000;
■ Exploitatieopbrengsten (26,0%) ■ Financiële baten (6,4%) ■ Provincie Noord-Holland (39,1%) ■ Gemeente Amsterdam (15,9%)
■ Gemeente Landsmeer (1,2%) ■ Gemeente Oostzaan (0,5%) ■ Gemeente Purmerend (3,1%) ■ Gemeente Zaanstad (7,9%)
■ organisatie van vier vergaderingen klankbordgroep; ■ overleg over uitgifte boerderij de Marsen met de
Wooncompagnie en de Rafaëlstichting;
Totale lasten recreatieschap Het Twiske (totaal € 2.572.340,-)
■ uitvoering Quickscan Natura 2000: de Hogelkamp
is geschikt als evenementenlocatie.
■ Beheer (63,2%) ■ Toezicht terreinen (10,0%)
■ Projecten (2,7%) ■ Beleid (24,1%)
Bestuursleden op 31 december 2008
Provincie Noord-Holland
Gemeente Heemskerk
Dhr. J.H.M. Bond
Dhr. O.R. Wagner
Gemeente Alkmaar
Gemeente Heiloo
Mw. A. van Dam
Dhr. H. Veger
Gemeente Beverwijk
Gemeente Uitgeest
Dhr. M. Dijkshoorn
Dhr. J. Chr. van der Hoek
Gemeente Castricum
Gemeente Zaanstad
Mw. C. Portegies
Dhr. R.C.Th. Ootjers
Provincie Noord-Holland
Watergraafsmeer
Dhr. J.H.M. Bond
Dhr. T. Stok
Gemeente Amstelveen
Gemeente Amsterdam
Mw. J. Tabak
Stadsdeel Zuidoost
Gemeente Amsterdam
Dhr. E. Jaensch
Mw. M.B. Vos
Gemeente Diemen
Gemeente Amsterdam
Dhr. R.P. Grondel
Stadsdeel Oost-
Gemeente Ouder-Amstel Dhr. W.J. Pieterman
40
Provincie Noord-Holland
Gemeente
Dhr. J.H.M. Bond
Heerhugowaard
Gemeente Alkmaar
Dhr. R.J. Piet
Mw. A. van Dam
Mw. A.M. Valent-Groot
Dhr. J.C. Meijer
Gemeente Langedijk
Gemeente Bergen
Dhr. J.C. Koolaard
(adviserend)
Dhr. K.W. Balder
Dhr. J. Mesu Dhr. A.H. van der Leij
Provincie Noord-Holland
Gemeente
Dhr. J.H.M. Bond
Haarlemmermeer
Gemeente Amsterdam
Dhr. M.J. Bezuijen
Mw. M.B. Vos
Gemeente Velsen
Gemeente Haarlem
Mw. A.V. Baerveldt
Dhr. M. Divendal Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude Dhr. H.B. Bruijn
Provincie Noord-Holland
Gemeente Oostzaan
Dhr. J.H.M. Bond
Dhr. R.J. Monen
Gemeente Amsterdam
Mw. M.H.J. Van der Pol – Gasé
Mw. M.B. Vos
Gemeente Purmerend
Mw. J.E. Bos
Mw. M.C.G. Keijzer
Gemeente Landsmeer
Mw. K. Crom
Dhr. B.J. Mewe
Gemeente Zaanstad
Dhr. A.S.A. La Fontaine
Dhr. R.C.Th. Ootjers Dhr. R. Linnekamp
Provincie Noord-Holland
Gemeente Purmerend
Dhr. J.H.M. Bond
Mw. M.C.G. Keijzer
Gemeente Amsterdam-Noord
Gemeente Waterland
Dhr. H.J. van Schaik
Dhr. F.E. Bouwman
Mw. A. Wiers
Gemeente Wormerland
Gemeente Beemster
Dhr. H.A. Stuurman
Dhr. J.C. Klaver
Gemeente Zaanstad
Gemeente Edam/Volendam
Dhr. R.J. Linnekamp
Dhr. E.A.M. Karregat
Gemeente Zeevang
Gemeente Graft-De Rijp
Mw. H.W. Voermans
Mw. H.R. Oosterop-van Leussen
I.S.W. (Intergemeentelijk
Gemeente Landsmeer
Samenwerkingsverband
Dhr. B.J. Mewe
Waterland)
Gemeente Oostzaan
Dhr. E.F. Jongmans
Dhr. R.J. Monen
41
Colofon Uitgave Recreatie Noord-Holland Postbus 2571 2002 RB Haarlem Telefoon : 023 – 520 28 20 Fax
: 023 – 520 28 38
E-mail
:
[email protected]
Internet : www.recreatienoordholland.nl Teksten Recreatie Noord-Holland, Velsen-Zuid Vormgeving en druk Brain Communication, Krommenie Fotografie Recreatie Noord-Holland, Velsen-Zuid Oplage 500 exemplaren, juni 2009 Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.
43