Jaarverslag Rabobank Zuidwest-Drenthe

Jaarverslag 2008 Rabobank Zuidwest-Drenthe

Coöperatieve Rabobank Zuidwest-Drenthe U.A., gevestigd te Hoogeveen aangesloten bij de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A. Postbus 25, 7900 AA Hoogeveen www.rabobankzuidwestdrenthe.nl Telefoon: (0528) 24 68 00 Fax: (0528) 24 68 99 [email protected]

Kantoren Peperstraat 11, Diever Brink 33, Dwingeloo Dorpsstraat 51, Havelte Het Hoekje 14, Hollandscheveld Ulehakestraat 2, Hoogersmilde Donau 12, Hoogeveen Van Echtenstraat 42, Hoogeveen Zuivelstraat 2, Ruinen Dorpsstraat 5, Vledder Hoofdstraat 74, Zuidwolde

Raad van commissarissen Hans van der Heijden, voorzitter ing. Bert Boer Alice de Boer-Slingerland (tot 22-09-2008) drs. Elma Hafkamp Ajaan Hijmans Henk Huiskes Roeland Hup (vanaf 22-09-2008) Geert Metselaar (tot 22-09-2008) Monique Smidt-Beudeker (vanaf 22-09-2008)

Directie Dirk Getkate RA MBA, directievoorzitter André Eenkhoorn MMO, directeur Particulieren Wim Koelewijn MBA, directeur Bedrijven drs. Kees Veenstra, directeur Bedrijfsmanagement

Ondernemingsraad Erna Disselköter Alie Doorten-Kiers Jo IJzerman Erik Lindenholz Gertijm van der Meulen Jan Schaeffer Willeke van Spil-Scholing Claudia Torn Mindert Veenstra

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Door de kredietcrisis werd in 2008 duidelijk dat klanten er in de eerste plaats op moeten kunnen vertrouwen dat een bank haar maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt. De Rabobank doet dat van oudsher: maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is een van onze prioriteiten. Dit komt tot uiting in de foto’s in het jaarverslag 2008. De foto op de omslag heeft betrekking op onze internationale steun aan een watertankproject in Zuid-India. In dit project wordt de lokale bevolking in India geholpen zelfstandig in hun dagelijkse behoeften te voorzien.

Rabobank Zuidwest-Drenthe 1

Vertrouwen in de toekomst

2008 gaat de geschiedenis in als het jaar van de kredietcrisis. Interbancair vertrouwen was niet meer vanzelfsprekend, spaarders en leners werden zeer voorzichtig, het consumentenvertrouwen nam af en een recessie was geboren. In deze moeilijke tijden blijven wij achter onze klanten staan. Wij hebben onze sterke reputatie in 2008 niet alleen behouden, maar ook versterkt.

‘Wij hebben

De kredietcrisis, die in Amerika begon als

Kantoren

onze sterke

hypotheekcrisis doordat mensen met een laag

Met onze kantoordichtheid kunnen we goed inspelen op lokale situaties.

inkomen hun hypotheeklasten niet langer

Vanaf 1 januari 2008 is de bank eigenaar van het kantoor aan de Donau

reputatie in

konden dragen, sleepte in korte tijd de rest van

12 in Hoogeveen. In het verslagjaar onderging dit pand zowel in- als

de wereld met zich mee, omdat banken en

uitwendig een complete metamorfose. Sinds begin 2009 werken 150

beleggers overal zaken met elkaar doen. Snelle

medewerkers vanuit dit centraal gelegen fraaie pand. De centralisatie

alleen behou-

reddingsacties van overheden en centrale

van afdelingen betekent dat we in enkele kantoren te ruim behuisd

den, maar ook

banken konden niet voorkomen dat de crisis

zijn. We onderzoeken volop de mogelijkheden van een kleinschaligere

oversloeg op de reële economie. Bedrijven

aanwezigheid. Zo werd in oktober 2008 bekend dat we in Diever aan

zien hun export dalen, de binnenlandse vraag

het onderzoeken zijn om een toekomstig kantoor in het dorpshuis

neemt af en we spreken inmiddels van een

‘Dingspilhuus’ te vestigen. Ook in Vledder, Havelte en Dwingeloo zijn wij

recessie. De belangrijkste opgave nu is de

op zoek naar kleinere kantoren om aanwezig te blijven.

2008 niet

versterkt’

stabiliteit en het vertrouwen in het financiële systeem terug te brengen en verder te bouwen

Verrassend beter

aan economisch herstel.

Eind 2006 werd onder de noemer ‘Rendabel Onderweg’ de strategische koers uitgezet voor eind 2009. In het verslagjaar 2008 werd een begin

Tijd gunstig voor coöperatie

gemaakt met de strategie voor de jaren 2009 – 2012. Tijdens een

Natuurlijk heeft ook de Rabobank last gehad

speciale sessie in juni ontvingen de leidinggevenden een aantal klanten.

van de crisis. Maar veel minder dan de

Hierin werd bevestigd wat in het voorjaar al in diverse onderzoeken naar

beursgenoteerde banken. Dat heeft alles te

voren was gekomen: het onderscheid in de markt kunnen we alleen

maken met de coöperatieve structuur van

maken in de details van onze dienstverlening. Essentieel daarbij is net

onze organisatie. Wat we in deze kredietcrisis

iets meer service bieden dan de klant wenst. De klant verrassend beter

vooral geleerd hebben, is dat banken geen

van dienst zijn dus. In de tweede helft van 2008 is aan deze strategie

onderwerp moeten zijn van speculatie, van

verder inhoud gegeven met inbreng van vrijwel alle medewerkers.

beurskoersen. Van oudsher zijn wij degelijke

Daarbij is het belangrijkste dat wij er in geloven dat mensen het verschil

en voorzichtige bankiers. Nu blijkt de waarde

in de markt maken. Dit vraagt om een gedragsverandering van iedereen.

van een dergelijke opstelling. De coöperatie

Directie en medewerkers geloven er in dat als deze verandering

is gebaseerd op duurzame relaties met onze

succesvol is – en daar gaan we voor - de resultaten op alle fronten gaan

klanten, waarbij onze leden ons controleren en

komen. Uiteindelijk willen we de beste bank van de regio zijn.

dus meesturen. Door onze decentrale structuur kunnen we goed inspelen op lokale situaties

Vertrouwen in klanten

en mogelijkheden voor individuele klanten. Dit

Wij gaan dus strijdvaardig de crisis te lijf. Ondanks deze crisis staat onze

is vandaag de dag een heel grote waarde die

bank nog steeds als een huis. In 2008 hebben we zowel in de particuliere

we moeten koesteren.

als in de zakelijke kredietverlening een gezonde groei kunnen noteren, ondanks verslechterde omstandigheden in de laatste maanden. Voor goede ondernemingsplannen zal er bovendien altijd krediet zijn.

Jaarverslag 2008

2 Rabobank Zuidwest-Drenthe

Wij zetten ons in voor netwerken en kennisoverdracht. Zo nemen ondernemers deel aan het managementprogramma ‘Mini Masters’.

Jaarverslag 2008


Leden maken het verschil Het lidmaatschap van de Rabobank geeft de klantrelatie een extra dimensie. Klanten krijgen de best mogelijke financiële diensten om hun ambities te realiseren: leden delen daarbovenop kennis en ervaring, ze ontvangen voordelen én kunnen meepraten over belangrijke onderwerpen én invloed uitoefenen. Ons streven is om meer leden te werven en hun betrokkenheid verder te vergroten.

‘Uit de discussies met de ledenraad blijkt vooral hun grote betrokkenheid bij de Rabobank’

De Rabobank had eind 2008 circa 1,7

Ledenraad

miljoen leden, iets meer dan het jaar ervoor.

In het afgelopen jaar hebben wij de eerste ervaringen opgedaan met

Rabobank Zuidwest-Drenthe telt momenteel

de ledenraad. Uit de discussies met de ledenraad blijkt vooral hun grote

ruim 13.000 leden. Leden zijn belangrijk

betrokkenheid bij de Rabobank. Met betrekking tot de openingstijden

voor ons. Ze hebben de Rabobank vaak

en het kantorennet deed de ledenraad van zich spreken.

als huisbankier gekozen. Het zijn trouwe

De ledenraad neemt bijna alle bevoegdheden van de algemene

klanten die een meer dan gemiddeld aantal

vergadering over. De ledenraad stelt bijvoorbeeld de jaarrekening vast,

diensten en producten bij ons afnemen. Ze

verleent decharge voor het gevoerde beleid en het toezicht daarop,

laten hun stem horen en bepalen mee welke

beslist over de besteding van een deel van de winst voor plaatselijke

maatschappelijke projecten we steunen. In

doelen en benoemt de leden van de raad van commissarissen.

ruil voor hun betrokkenheid kunnen leden

Daarnaast is de ledenraad een belangrijk klankbord voor de directie als

tijdens workshops en seminars kennis delen en

het gaat om de kwaliteit van de dienstverlening en de maatschappelijke

netwerken. Ook profiteren ze van voordelen

betrokkenheid van de Rabobank. De vergaderingen van 2008 zijn begin

via ledencertificaten, een extra service op

2009 geëvalueerd.

de zorgverzekering en een hogere rente op de levensloopspaarrekening. Bovendien

Senioren Advies Raad

ontvangen leden vier keer per jaar het

De klantbediening verandert. Steeds meer klanten brengen nauwelijks

magazine Dichterbij met financiële artikelen,

een bezoek aan de bank en doen hun bankzaken via internet, telefoon

lokale informatie en speciale aanbiedingen.

en automaten. Voor de oudere doelgroep van Rabobank ZuidwestDrenthe behartigt de Senioren Advies Raad (SAR) de belangen van onze

Lokale aanbiedingen

oudere klanten en leden. De SAR adviseert de bank over verbetering van

In het magazine Dichterbij staat naast

de kwaliteit van de dienstverlening aan deze groep. Op haar advies heeft

landelijke aanbiedingen ook een aantal

de Rabobank in samenwerking met Stichting Welzijn Westerveld een

lokale aanbiedingen. In 2008 hebben onze

computercursus Telebankieren voor ouderen opgezet in de gemeente

leden kunnen profiteren van kortingen

Westerveld.

op de boeken ‘Werelds Kookboek’ en ‘De markt van Hoogeveen’. Maar ook korting op toegang tot het sterrenfestival Westerveld, de museumknipkaart en op het inschrijfgeld voor de Erik Dekker Classic. Verder konden leden gratis deelnemen aan de workshop digitale fotografie en de mountainbikeclinic bij de mountainbikevereniging Havelte. Bestaande leden weten al langer dat een deel van de meerwaarde van het lidmaatschap van de Rabobank tot stand komt door deelname aan activiteiten.

Jaarverslag 2008


Op het bouwplan Middelveen in Zuidwolde worden door Strijker Bouw B.V. energiezuinige woningen gebouwd. Wij zijn de projectfinancier met de KlimaatHypotheek.

Jaarverslag 2008


Klanten kiezen voor zekerheid en vertrouwen Consumenten kiezen in moeilijke tijden voor zekerheid en vertrouwen, zo is in 2008 gebleken. Bestaande klanten brachten meer bankzaken en verzekeringen bij de Rabobank onder. Ook mochten we veel nieuwe particuliere klanten, private bankingklanten en ondernemers verwelkomen. Het in ons gestelde vertrouwen betalen wij uiteraard graag terug. Op de Rabobankmanier: dichtbij, betrokken en toonaangevend.

‘Het in ons gestelde vertrouwen betalen wij uiteraard graag terug. Op de Rabobankmanier: dichtbij, betrokken en toonaangevend’

Doordat veel klanten in 2008 voor de

Private Banking met beide benen op de grond

Rabobank kozen, stegen onze marktaandelen

‘Een klant heeft bij de Rabobank de zekerheid van een uitmuntende

op veel fronten. Het marktaandeel sparen

private banking.’ ‘Voor het vierde jaar op rij zet Rabobank Private Banking

steeg tot bijna 87% en in de hypotheekmarkt

een superprestatie neer.’ Citaten uit het jaarlijkse onderzoek van het blad

nam het toe tot bijna 26% eind 2008. Ook in de

Incompany naar private banken in Nederland. Rabobank Private Banking

zakelijke markt deed de Rabobank het goed:

werd tweede in 2008. We doen zaken met beide benen op de grond. We

over de hele linie van klein naar groot hebben

zijn altijd dichtbij en bieden persoonlijke oplossingen met innovatieve

we onze marktpositie weten te verbeteren. Het

producten en diensten. Onze klanten waarderen dat. En wij waarderen

marktaandeel in de sector handel, industrie

hen. Zo verwelkomden wij in mei 2008 ruim 300 private bankingklanten

en dienstverlening steeg naar recordhoogte

bij de filmpremière van de laatste film van Indiana Jones.

(39%), terwijl we voor de agrarische sector onveranderd dé bank zijn gebleven. Bedrijven

Handige nieuwe producten voor bedrijven

hebben dus vertrouwen in de Rabobank, en

Om het overstappen voor bedrijven makkelijk te maken, introduceerden

dat is wederzijds: de zakelijke kredietverlening

we in 2008 de Rabo WelkomService®. Daarmee wordt het lastige over-

groeide met liefst 10%.

staptraject overzichtelijk. Een persoonlijke accountmanager coördineert en bewaakt het hele proces en is het aanspreekpunt voor de onderne-

Nieuwe hypotheekproducten slaan aan

mer. Ook handig is de in 2008 geïntroduceerde Meegroeigarantie van

De Rabobank besteedt veel aandacht aan

Eén keer per jaar vragen we een update; tussentijds bent u gegaran-

betrouwbaar advies door hypotheekadviseurs.

deerd verzekerd, zonder rompslomp en gedoe.

Interpolis ZekerVanJeZaak®. Deze verzekering groeit met bedrijven mee.

Samen met onze innovatieve producten zorgen onze adviseurs ervoor dat we nummer

Rabobank helpt beter te ondernemen

één op de hypotheekmarkt zijn. In 2008

Ondernemers hebben behoefte aan een bank die hun bedrijf en de

brachten we de Rabo OpbouwHypotheek

markt begrijpt en achter ze blijft staan. De Rabobank helpt ondernemers

en de Rabo ToekomstRekening op de

graag om beter te ondernemen. Wij delen onze kennis en ervaring en

markt. Hiermee bouwen klanten vermogen

brengen ondernemers onderling met elkaar in contact om van elkaar

op door op de bankrekening te sparen

te leren. Via speciale workshops over bedrijfsoverdracht, een zakelijke

en/of te beleggen. Door de lage kosten,

verkenning van China met een groep ondernemers en het Avondje Jort

fiscale voordelen en een duidelijk inzicht

Kelder dat we in De Tamboer organiseerden voor ruim 350 onderne-

in het opgebouwde vermogen is de Rabo

mers. Maar ook via bijvoorbeeld branchestudies en Rabobank Cijfers &

OpbouwHypotheek populair onder klanten.

Trends, onze visie op tachtig branches. Tijdens een speciale bijeenkomst

De Rabo Opbouwhypotheek stond centraal

hierover in november gaf Chief Economist Rabobank Nederland dr. Wim

in de voorjaarscampagne hypotheken. Tijdens

Boonstra zijn visie over de kredietcrsis. Nieuw is de Starterscommunity

de actieperiode kreeg de klant de eerste inleg

op internet. Starters kunnen hier snel advies inwinnen en kennis, erva-

van 1.000 euro in de Rabo OpbouwHypotheek

ringen en contacten uitwisselen. Maar uiteraard blijven onze contacten

cadeau.

met starters niet alleen virtueel. Regelmatig organiseren we workshops en ook in 2008 waren wij dominant aanwezig bij de Startersdag van de Kamer van Koophandel. Jaarverslag 2008


Lokaal steunen wij Best Buddies Hoogeveen, een organisatie die jonge mensen tussen de 16 en 35 jaar met een licht verstandelijke beperking koppelt in een één op één relatie aan studenten.

Jaarverslag 2008


Rabobank bevlogen en nuchter over MVO Door de kredietcrisis werd in 2008 duidelijk dat klanten er in de eerste plaats op moeten kunnen vertrouwen dat een bank haar maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt. De Rabobank doet dat van oudsher: maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is een van onze prioriteiten.

‘Klanten moeten

De Rabobank behoorde ook in 2008 weer

Klimaatneutrale bedrijfsvoering

tot de wereldtop in duurzaamheid. Het

De Rabobank Groep compenseert over 2008 opnieuw de CO2-uitstoot

gerenommeerde Amerikaanse Ethisphere

door credits te kopen die in duurzame-energieprojecten gestopt

Institute riep ons uit tot een van de meest

worden. Daardoor werken we CO2-neutraal. Natuurlijk proberen we in

ethische banken wereldwijd. Samen met drie

de eerste plaats onze CO2-uitstoot te verminderen. We hebben groene

andere banken in de wereld ontvingen we de

stroom, kopen duurzaam in, stimuleren thuiswerken en we reizen waar

World Most Ethical Companies Award 2008 in

mogelijk met het openbaar vervoer. Sinds 1 januari 2009 zijn we ook

de categorie banken. Onze ambitie is om in

de grootste afnemer van biogas in Nederland. Dit biogas maakt de

de wereldtop te blijven. MVO speelt dan ook

helft uit van ons gasverbruik. Ook op andere gebieden handelen we op

schappelijke

door de hele organisatie en is terug te vinden

duurzame wijze: zo gebruiken we papier met het FSC-keurmerk voor

verantwoorde-

in onze producten, in onze maatschappelijke

duurzaam bosbeheer en gebruiken we als eerste Europese bedrijf een

betrokkenheid, ons personeelsbeleid en onze

nieuwe, biologisch afbreekbare omslagfolie voor de verzending van

eigen bedrijfsvoering.

onze relatiemagazines.

MVO in onze producten en diensten

Extra aandacht voor bepaalde groepen mensen

Het klimaatvraagstuk krijgt binnen ons

De Rabobank geeft bepaalde groepen mensen extra aandacht, zodat

productenpakket veel aandacht. Met

ook zij onze dienstverlening als laagdrempelig en dichtbij ervaren. Wij

duurzame producten als de KlimaatHypotheek,

steunen SeniorWeb, dat ouderen leert omgaan met de computer en

de creditcard met klimaatcompensatie en Rabo

het moderne betalingsverkeer, en de Stichting Lezen & Schrijven om

GroenSparen werken we samen met onze

het probleem van laaggeletterdheid aan te pakken. Voor deze groep

klanten aan een beter milieu. Vaak zoeken we

mensen en voor mensen met een visuele beperking hebben wij speciale

hierbij de samenwerking met andere partijen

hulpmiddelen ontwikkeld, zoals een speciale bankpaslezer om te

die betrokken zijn bij het milieuvraagstuk, zoals

internetbankieren. In 2008 is de pratende geldautomaat gelanceerd, die

het Wereld Natuur Fonds. Datzelfde geldt voor

klanten met een beperking helpt zelfstandig te pinnen. Lokaal steunen

de duurzamebeleggingsfondsen van Robeco

wij Best Buddies Hoogeveen. Dit is een non-profit organisatie die jonge

(via de producten van Sustainable Asset

mensen tussen de 16 en 35 jaar met een licht verstandelijke beperking

Management) en Sarasin. We stimuleren onze

koppelt in een één op één relatie aan studenten. Internationaal steunen

bedrijvenklanten ook om zélf maatschappelijk

wij in samenwerking met Rabobank Foundation een watertankproject

verantwoord te ondernemen en de daarvoor

in Zuid-India. In dit project wordt de lokale bevolking in India geholpen

noodzakelijke maatregelen te nemen. We

zelfstandig in hun dagelijkse behoeften te voorzien.

er in de eerste plaats op kunnen vertrouwen dat een bank haar maat-

lijkheid neemt’

kijken verder dan alleen de winstgevendheid; ook de reputatie op milieugebied en sociaal gebied zijn van belang. Daarnaast gaat Robeco actief de dialoog aan met bedrijven waarin we beleggen.

Jaarverslag 2008


Met onze sponsorprojecten kiezen wij duurzame relaties en hechte samenwerking. Lokaal geven wij dit onder andere vorm in een samenwerkingsverband met de Hoogeveense Hockey Club

Jaarverslag 2008


Duurzame sponsorrelaties geven vertrouwen De Rabobank kiest bij de lokale en landelijke sponsoring al jaren voor duurzame relaties en hechte samenwerking. Dat geeft vertrouwen. Want ook in lastige tijden zullen wij onze steun niet zomaar intrekken. Met de sponsorprojecten tonen we onze maatschappelijke betrokkenheid, maar ze leveren ons ook commercieel voordeel op.

‘Om onze aanwezigheid in de verschillende dorpskernen te benadrukken proberen we in elke dorpskern een evenement te sponsoren’

De landelijke sponsorprojecten concentreren

Elim en Dwingeloo de Rabo Dikke Banden Races, een fietswedstrijd

zich rond sport en cultuur. Rabobank

voor jongens en meisjes op een gewone fiets. We nodigen klanten en

Nederland heeft met het NOC*NSF, het fonds

leden ook uit voor wielertoertochten als de Toerversie Amstel Gold

gehandicaptensport en het Van Gogh Museum

Race, de Jan Janssen Classic en de Erik Dekker Classic, die als start- en

langlopende contracten afgesloten. Daarnaast

finishplaats Hoogeveen heeft. Voor degene die minder hard wil fietsen

hebben we langdurige partnerships in het

ondersteunen we ook de fietstochten op de gewone toerfiets.

wielrennen, het hockey en de paardensport.

Een voorbeeld hiervan is de Boederijenfietstocht in Zuidwolde.

In 2008 zijn de contracten verlengd met de hockeybond en de wielerbond. Lokaal geven

Lokale sponsoractiviteiten

we invulling aan deze partnerships door

Naast het ondersteunen van de landelijke speerpunten wielrennen,

samenwerkingsverbanden met bijvoorbeeld

hockey en paardensport sponsoren we uiteraard nog veel meer.

mountainbikevereniging Havelte, het Concours

Van de sjoelvereniging tot aan de voetbalvereniging of het professionele

Hippique De Wolden en de Hoogeveense

volleybal van DOK Dwingeloo; allemaal kunnen ze op een bijdrage

Hockey Club.

van de Rabobank rekenen. Om onze aanwezigheid in de verschillende dorpen te benadrukken proberen we in elke plaats een evenement

De Rabo sportzomer

te sponsoren. Voorbeelden hiervan zijn de Oogstdag in Lhee, het

2008 was een mooi sportjaar met als hoogte-

bloemencorso in Elim, de Rijtuigendag in Zuidwolde en Hoogeveen

punt de Olympische Spelen in Beijing. De

Sport!

Rabosporters deden het goed daar. Op ons eigen tv-kanaal op internet www.rabosport.nl

GoChina!

hebben we uitgebreid verslag gedaan van

Rabobank was in 2008 presenting partner van de manifestatie GoChina!

onze sporters. Rabosport.nl brengt de sporter

Assen-Groningen, dé expositie van 2008 in het olympische jaar.

en zijn weg naar de top dichter bij onze klant

Vijf tentoonstellingen over de veelzijdige oude cultuur en

en de sportconsument. In 2008 zijn 2,3 miljoen

spraakmakende avant-garde en hedendaagse Chinese kunst in het

items bekeken op deze site.

Groninger en Drents Museum waren gedurende acht maanden te

De climax van de sportzomer was de

zien in Assen en Groningen. In totaal bezochten bijna een half miljoen

Rabofandag, de olympische afterparty in het

mensen, voornamelijk Nederlanders, deze manifestatie. Het doel van

Olympisch Stadion. Drieduizend klanten van

de Rabobank en de musea was om zoveel mogelijk Nederlanders te

de Rabobank tussen 8 en 15 jaar zagen daar

laten kennismaken met de Chinese cultuur en om de bestedingen in

van dichtbij hun idolen in actie, vroegen ze het

de noordelijke regio een impuls te geven. Onderdeel van de sponsoring

hemd van het lijf en sportten met ze.

was de Rabo GoChina Cultuurbus, waarmee circa 2500 basisscholieren een speciaal educatief programma hebben doorlopen in beide musea.

Nederland op de fiets

Onze bank heeft drie busreizen onder de scholen in het werkgebied

De Rabobank sponsort niet alleen het

verloot. De groepen 7/8 van CBS De Palm uit Elim, De Roosjenschool

professionele wielrennen, maar wil

uit Diever en De Zwemkorf uit Zuidwolde werden getrakteerd op een

nadrukkelijk ook de jeugd in beweging

leerzaam cultureel schoolreisje.

krijgen. Zo houden we in samenwerking met de Koninklijke Nederlandse Wielren Unie in Jaarverslag 2008


De toneelvereniging Diever heeft een donatie ontvangen uit het Rabobank Stimuleringsfonds Jaarverslag 2008

voor het renoveren van het Shakespearetheater.


Bijdragen aan een betere samenleving Rabobank Zuidwest-Drenthe ondersteunt tal van maatschappelijke, duurzame en culturele projecten. Dit doen we via ons Rabobank Stimuleringsfonds. Ook in 2008 zijn uit ons eigen fonds verschillende bijdragen gegeven onder andere voor de renovatie van speeltuinen en het verbeteren van verschillende accomodaties. Maar ook het Shakespearetheater kan rekenen op onze steun om het theater te renoveren.

‘Dankzij het Rabobank Stimuleringsfonds komen belangrijke maatschappelijke projecten van de grond’

Klanten en leden komen naar de Rabobank om hulp te vragen om lokale projecten te realiseren. Samen met onze leden bepalen we waar het geld naartoe gaat. Mede dankzij het Rabobank Stimuleringsfonds komen belangrijke maatschappelijke projecten van de grond. De steun kan bestaan uit een donatie, maar ook uit het inzetten van medewerkers, netwerken of faciliteiten zoals vergaderruimtes of cursusmateriaal.

- Stichting Hertenkamp Vledder voor het vervangen van het hekwerk rondom het hertenkamp: 4.000 euro. - Nederlands Hervormde Kerk Tiendeveen voor de verlichting van de kerkklok: 1.000 euro. - Speeltuincommissie Stuifzand voor de aanschaf van speeltoestellen voor de inrichting van de speeltuin: 3.000 euro. - Stichting Dorpshuis Ansen voor het realiseren van de toneelzaal: 5.000 euro. - Protestantse Kerk Havelte voor het boek over de geschiedenis van de kerk: 500 euro. - Stichting Vrienden Tonckenshuys uit Zuidwolde voor het aanschaffen

Lokale bijdragen aan maatschappij Elk jaar storten wij een deel van onze winst in het Rabobank Stimuleringsfonds. In totaal werd in 2008 aan diverse projecten een bedrag van ruim 47.000 euro toegezegd. Hieronder een compleet overzicht. - Hervormde Gemeente Elim voor de restauratie van de kerk: 1.500 euro. - Speeltuin Schokker/Snikke uit Hoogeveen voor het verfraaien van de speeltuin: 842,10 euro. - Culturele commissie Salawaku uit Hoogeveen voor het aanschaffen van traditionele muziekinstrumenten en klederdracht: 1.500 euro. - Peuterspeelzaal ‘De Porkies’ uit Uffelte voor de aanschaf van een speelhuisje: 500 euro. - Fysiocentrum Zuidwolde voor de aanschaf van een Automatische Externe Defibrillator: 1.450 euro. - Skatebaan in Pesse voor het realiseren van de skatebaan: 1.000 euro. - Stichting Gehandicaptentuin Frederiksoord voor het aanleggen van een slechtweerruimte in de gehandicaptentuin: 3.000 euro.

van televisies voor de gemeenschappelijke ruimte: 1.000 euro. - Stichting De Baander in Elim voor de aanschaf van een fietsenschuur: 1.000 euro. - Hervormde Evangelische Vereniging Bethel in Nieuwlande voor de renovatie van de kerkvloer: 1.000 euro. - Stichting Hertenkamp Vledderveen voor het vernieuwen van het rieten dak van het dierenverblijf en het vervangen van het hekwerk: 3.000 euro. - Toneelvereniging Diever voor het renoveren van het openluchttheater Shakespearetheater Diever: 10.000 euro. - Buurt- en speeltuinvereniging Middelveen uit Zuidwolde voor de renovatie van de speeltuin aan Suuddal en de aanschaf van een vogelnestschommel: 1.000 euro. - Initiatiefgroep Voetbalkooi uit Stuifzand voor de vloer in de voetbalkooi: 1.500 euro. - Historische Kring Hoogeveen voor het jubileumboek over het vijfentwintigjarig bestaan van de Historische Kring Hoogeveen: 1.000 euro. - Bewoners uit Stuifzand voor het cursusmateriaal ten behoeve van het gebruik van een Automatische Externe Defibrillator: 500 euro. - Jeugdsoos ’t Keldertje in Pesse voor het opknappen van de jeugdsoos: 750 euro. - Biljartvereniging De Koetsier in Hoogeveen voor de aanschaf van scoreborden: 1.000 euro. - Christelijke Muziekvereniging Wilhelmina Hoogeveen voor het realiseren van een muziekproject voor de basisscholen in Hoogeveen: 1.000 euro.

- Plaatselijk Belang Geesbrug voor het realiseren van het monument voor het Joods werkkamp in Geesbrug: 1.000 euro. Jaarverslag 2008


De Rabobank steunt medewerkersvrijwilligerswerk. Daarom hebben medewerkers van Rabobank Zuidwest-Drenthe zich in 2009 ingezet op de Make A Difference Day.

Jaarverslag 2008


Medewerkers trots op hun bedrijf De ontwikkeling van talenten en de blijvende inzetbaarheid van medewerkers waren op personeelsgebied speerpunten in 2008. Dat blijft ook in de toekomst zo. Want efficiëntere processen en een snellere en nog betere klantbediening hebben ook consequenties voor onze medewerkers. Zowel in kwantitatieve als in kwalitatieve zin.

‘Rabobankmedewerkers zijn trots op hun bedrijf, zeer gemotiveerd en uitermate tevreden’

Door de kredietcrisis was 2008 een bijzonder

Ontwikkeling management

jaar voor onze medewerkers. Ze moesten alle

We blijven ook flink investeren in de ontwikkeling van onze leidingge-

zeilen bijzetten om de toestroom van nieuwe

venden. Speciaal voor hen is door onze bank het Management Develop-

klanten in goede banen te leiden. De tevreden-

ment-programma ‘De trektocht van je leven’ ontwikkeld. Dit programma

heid over hun werkgever bleef onverminderd

ondersteunt de leidinggevenden van onze bank bij het realiseren van

hoog. In het Incompany 200-onderzoek van

de ‘de bank van je leven’. Het programma krijgt vorm in een reis die de

2008 naar de medewerkertevredenheid bij 200

groep met elkaar maakt langs vijf ‘werelddelen’: ‘IK’, ‘WIJ’, ‘ORGANISATIE’,

Nederlandse bedrijven eindigde de Rabobank

‘KLANT’ en ‘MAATSCHAPPIJ’.

op de tweede plaats, één plaats hoger dan het jaar ervoor. Rabobankmedewerkers zijn trots

Studies met vakbonden

op hun bedrijf, zeer gemotiveerd en uitermate

Blijvende ontwikkeling en inzetbaarheid zijn ook thema’s waarover we

tevreden. Ook in het onderzoek van Interme-

voortdurend overleg voeren met vakorganisaties en medezeggen-

diair onder hoger opgeleiden werden we

schapsorganen. Samen hebben we in 2008 drie studies uitgevoerd op

tweede, in hun Imago-onderzoek eindigden

dit terrein. Er is onderzocht of het nodig en wenselijk is om de verschil-

we op de derde plaats. In beide onderzoeken

len in beloning groter te maken, of de arbeidstijden nog voldoende

was de Rabobank de aantrekkelijkste werkge-

aansluiten bij de wensen van klanten en medewerkers en of ons Sociaal

ver in de financiële sector.

Statuut - het kader voor de aanpak bij boventalligheid - toekomstvast is. De resultaten van de landelijke onderzoeken zijn meegenomen in de

Talentontwikkeling blijft speerpunt

nieuwe CAO 2009.

De Rabobank streeft naar een blijvende en vitale inzetbaarheid van medewerkers. Het

Personele gevolgen in de toekomst

Persoonlijk OntwikkelingsPlan helpt daarbij,

In het programma Rabobank 2010 werkt de Rabobank aan een betere

net als het ruime aanbod aan opleidingen. In

en snellere bediening van klanten. Dit programma past uitstekend

2008 hebben circa tien medewerkers gebruik-

bij onze strategie om de klant verrassend beter te bedienen. In 2006

gemaakt van de EVC-procedure. EVC staat

en 2007 wezen vijf pilotbanken ons de weg, in 2008 volgden twintig

voor Eerder Verworven Competenties. Het

banken het programma, in 2009 komen er zo’n dertig banken bij. Onze

gaat om een traject voor medewerkers die op

bank is zich hierop aan het oriënteren. Uit ervaringen bij de eerste

mbo-niveau werken, maar geen mbo-diploma

banken blijkt dat Rabobank 2010 consequenties heeft voor managers

hebben. Zij kunnen op basis van hun praktijk-

en medewerkers. Sommige functies verminderen in aantal of verdwij-

ervaringen en deelopleidingen vrijstellingen

nen, andere functies veranderen. Dit betekent niet alleen een andere

krijgen om versneld een mbo-opleiding te

houding van onze medewerkers, maar ook andere vaardigheden. In dat

volgen. Verder is in 2008 een landelijk oplei-

kader zetten we allerlei leersituaties in, zoals ‘coaching on the job’, trainin-

dingsprogramma gestart dat speciaal gericht is

gen en opleidingen. Hiermee bereiden we medewerkers en managers

op blijvende inzetbaarheid van onze medewer-

voor op de veranderende rol in het contact met onze klanten. En wordt

kers vanaf 45 jaar.

een medewerker boventallig, dan zoekt de bank samen met hem of haar naar een passende individuele oplossing. De centrale en lokale medezeggenschapsorganen zijn uiteraard nauw betrokken bij het project.

Jaarverslag 2008


Wij stimuleren onze bedrijvenklanten om ook zelf verantwoord te ondernemen. Zorgboerderij De Vierhoeve biedt plaats aan verstandelijk beperkte jong volwassenen met moeilijk gedrag, voor wonen, werken Jaarverslag 2008 en vrije tijd.


Jaarrekening 2008 Coöperatieve Rabobank Zuidwest-Drenthe U.A. gevestigd te Hoogeveen

Raad van commissarissen J.M. van der Heijden, voorzitter ing. B. Boer A. de Boer-Slingerland (tot 22-09-2008) drs. G.A.M. Hafkamp A.J. Hijmans H.J. Huiskes R.J. Hup (vanaf 22-09-2008) G. Metselaar (tot 22-09-2008) M.J.M. Smidt-Beudeker (vanaf 22-09-2008)

Directie D. Getkate RA MBA, voorzitter H.J. Eenkhoorn MMO W. Koelewijn MBA drs. K. Veenstra

Aan de ledenraad, Ter voldoening aan de statuten leggen wij u de jaarrekening 2008, voorzien van de accountantsverklaring en het advies van de raad van commissarissen, ter vaststelling voor. De jaarrekening, het jaarverslag en de overige gegevens van de Rabobank Groep, waarin de cijfers van onze bank mede zijn begrepen, zullen ter inzage worden gelegd ten kantore van de bank.

De directie

Jaarverslag 2008


Balans per 31 december 2008 (na winstbestemming)

(bedragen in duizenden euro’s)

2008

2007

6.245

7.451

167.659

151.462

1.263.047

1.186.517

Deelnemingen

11.000

4.941

Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen

15.728

12.176

Overige activa

4.526

3.921

Totaal activa

1.468.205

1.366.468

Groepsmaatschappijen en maatschappijen waarin wordt deelgenomen

331.047

351.411

Spaargelden

700.786

629.832

Andere schulden aan cliënten

312.079

268.789

20.483

22.243

103.810

94.193

1.468.205

1.366.468

26.152

23.227

Activa Kasmiddelen Groepsmaatschappijen Vorderingen op cliënten

Passiva

Overige passiva Algemene reserve Totaal passiva

Niet in de balans opgenomen verplichtingen

Jaarverslag 2008


Winst-en-verliesrekening over 2008


2008

2007

Rentebaten

74.265

65.661

Rentelasten

-43.892

-37.277

Rente

30.373

28.384

Opbrengsten uit deelnemingen

2.891

11

Provisie

5.785

5.982

Overige baten

9

15

Totaal baten

39.058

34.392

15.250

14.217

8.341

8.971

Afschrijvingen

633

802

Totaal lasten

-24.224

-23.990

14.834

10.402

-2.857

-2.092

11.977

8.310

Belastingen bedrijfsresultaat

-2.260

-2.101

Nettowinst

9.717

6.209

Baten

Lasten Personeelskosten Andere beheerskosten

Bedrijfsresultaat vóór waardeveranderingen van vorderingen Waardeveranderingen van vorderingen

Bedrijfsresultaat vóór belastingen

Jaarverslag 2008


Toelichting

Inleiding Het aandeel in de resultaten van de deelnemingen gewaardeerd Alle bedragen luiden in duizenden euro’s,

tegen netto vermogenswaarde, het dividend van de overige

tenzij anders vermeld.

deelnemingen en de resultaten uit de verkoop van deelnemingen

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Algemeen

worden in de winst-en-verliesrekening opgenomen onder opbrengsten uit deelnemingen. Dividenden worden verantwoord na vaststelling door de aandeelhouders. Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen

De bank maakt gebruik van vrijstellingen voor de inrichting van de jaarrekening en het jaarverslag in overeenstemming met artikel 425

Onroerende zaken in eigen gebruik

van Titel 9, Boek 2, Burgerlijk Wetboek.

De waarderingsgrondslag van onroerende zaken in eigen gebruik is verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Hiernaast vindt activering en

De activa en passiva zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, tenzij

afschrijving plaats volgens de componentenbenadering.

een andere waarderingsgrondslag is vermeld. Bedragen in vreemde valuta zijn omgerekend tegen de laatst bekende koersen van het

Op onroerende zaken in eigen gebruik wordt lineair afgeschreven

boekjaar.

op basis van de geschatte levensduur. Per component wordt de volgende afschrijvingstermijn toegepast:

Vorderingen op cliënten

Grond:

afschrijving nihil;

Op de balanspost vorderingen op cliënten heeft naast

Casco (gebouw):

afschrijvingstermijn 40 jaar (2,5% per jaar);

de noodzakelijke afwaarderingen een extra afwaardering

Installaties:

afschrijvingstermijn 20 jaar (5% per jaar);

plaatsgevonden die het karakter van een stille reserve heeft. De

Inrichtingskosten: afschrijvingstermijn 10 jaar (10% per jaar).

toevoegingen en onttrekkingen aan deze extra afwaardering geschieden stelselmatig onder waardeveranderingen van

Overige onroerende zaken (niet eigen gebruik)

vorderingen in de winst-en-verliesrekening. Hierbij wordt gestreefd

De overige onroerende zaken zijn gewaardeerd tegen

naar een minimumomvang van deze extra afwaardering, die in

verkrijgingsprijs (danwel de boekwaarde op het moment van

redelijke verhouding staat tot de risico’s die hiermee moeten worden

herclassificatie van eigen gebruik naar niet eigen gebruik) of lagere

opgevangen. De met de toevoeging of onttrekking aan deze extra

marktwaarde. De marktwaarde betreft de waarde waartegen bestens

afwaardering samenhangende vennootschapsbelasting wordt over

kan worden verkocht onder aftrek van te maken kosten.

deze extra afwaardering geleid. Bij de waardering van de actieve belastinglatentie wordt rekening gehouden met afspraken zoals die

Overige grondslagen

binnen de fiscale eenheid met Rabobank Nederland zijn gemaakt.

Onroerende zaken, waarvan het voornemen bestaat tot verkoop en waarvan verkoop mogelijk is, zijn gewaardeerd tegen marktwaarde,

Rabobank Nederland heeft de mogelijkheid vorderingen van de

voor zover deze lager is dan de actuele boekwaarde.

lokale bank te securitiseren. Deze transacties worden zodanig gestructureerd dat de economische positie van de lokale bank niet

Bedrijfsmiddelen

wijzigt. Ook de bediening van cliënten blijft ongewijzigd.

De bedrijfsmiddelen zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder toepassing van jaarlijkse lineaire

Deelnemingen

afschrijvingen op basis van de geschatte levensduur op moment

Deelnemingen in het aandelenkapitaal van Rabobank Nederland en

van aanschaf.

Rabohypotheekbank NV zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. De overige deelnemingen, waarin geen invloed van betekenis wordt uitgeoefend op het zakelijke en financiële beleid, zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde.

Jaarverslag 2008


Overige passiva Voorziening voor latente belastingverplichtingen Deze voorziening heeft betrekking op de latente belastingverplichtingen ten gevolge van tijdelijke verschillen tussen de fiscale en commerciële vermogens- en resultaatbepalingsmethoden. De voorziening wordt gewaardeerd tegen nominale waarde. Pensioenverplichtingen De lokale bank heeft haar pensioenen ondergebracht bij Stichting Rabobank Pensioenfonds. Rabobank Nederland heeft zich aansprakelijk gesteld voor potentiële tekorten/overschotten welke uit deze toegezegde pensioenregeling voortkomen. Als gevolg hiervan heeft de lokale bank de pensioenlasten verwerkt als zijnde een toegezegde bijdrageregeling.

Jaarverslag 2008


Toelichting op de balans - Activa

Activa (bedragen in duizenden euro’s)

2008

2007

Kasmiddelen

6.245

7.451

Hieronder zijn opgenomen de wettige betaalmiddelen.

Groepsmaatschappijen Rekening-courant Rabobank Nederland Niet direct opvraagbare tegoeden groepsmaatschappijen Stand 31 december

132.962

6.338

34.697

145.124

167.659

151.462

In het kader van de nieuwe interne financiële verhoudingen binnen de Rabobank Groep is het liquiditeitsdepot ultimo 2008 komen te vervallen. Dit heeft een verschuiving tot gevolg van de Niet direct opvraagbare tegoeden groepsmaatschappijen naar de Rekening-courant Rabobank Nederland.

Vorderingen op cliënten Vorderingen met overheidsgarantie

122.050

116.252

Hypothecaire vorderingen inzake woonhuizen

685.094

654.909

Overige hypothecaire vorderingen

416.166

380.470

39.737

34.886

1.263.047

1.186.517

Overige kredietverlening Stand 31 december

Deelnemingen Rabobank Nederland

11.000

4.787

Rabohypotheekbank NV, 25% gestort

-

140

Overige deelnemingen

-

14

11.000

4.941

Stand 31 december

In het kader van de nieuwe interne financiële verhoudingen binnen de Rabobank Groep heeft in 2008 de eerste uitbreiding in het aandelenkapitaal van Rabobank Nederland plaatsgevonden. Er is tevens overeengekomen dat het belang in 2009 zal worden uitgebreid naar € 22.000 en in 2010 naar € 33.000.

De deelneming in het aandelenkapitaal van Rabohypotheekbank NV is in 2008 volledig overgedragen aan Rabobank Nederland. Jaarverslag 2008


Toelichting op de balans - Activa

Activa (bedragen in duizenden euro’s)

2008

2007

Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Onroerende zaken in eigen gebruik Overige onroerende zaken Bedrijfsmiddelen Stand 31 december

13.991

10.129

1.315

1.315

422

732

15.728

12.176

12.176

7.993

4.238

5.262

-39

-216

-647

-863

15.728

12.176

4.526

3.921

Het verloop van deze post is als volgt:

Boekwaarde 1 januari Investeringen in het boekjaar Desinvesteringen in het boekjaar Afschrijvingen en waardeverminderingen

Boekwaarde 31 december

Overige activa

Deze post bestaat uit nog te verrekenen rente, provisie en kosten en overige vooruitbetaalde en te ontvangen bedragen.

Jaarverslag 2008


Toelichting op de balans - Passiva

Passiva (bedragen in duizenden euro’s)

2008

2007

Groepsmaatschappijen en maatschappijen waarin wordt deelgenomen Opgenomen leningen Rabobank Nederland Opgenomen leningen Interpolis NV Stand 31 december

303.681

327.056

27.366

24.355

331.047

351.411

De opgenomen leningen Interpolis NV betreffen leningen van een maatschappij waarin indirect door Rabobank Nederland wordt deelgenomen.

Spaargelden Spaarrekeningen

488.707

529.975

Deposito’s particuliere cliënten

212.079

99.857

700.786

629.832

Stand 31 december

Andere schulden aan cliënten Rekening-courant en betaalrekeningen

212.239

211.205

Deposito’s zakelijke cliënten

83.471

38.540

Overige niet onmiddellijk opeisbare schulden

16.369

19.044

312.079

268.789

20.483

22.243

Stand 31 december

Overige passiva

Dit betreft de nog te betalen rente, direct verschuldigde belastingen, overige vooruitontvangen en te betalen bedragen, alsmede voorzieningen. Tevens is hieronder opgenomen de verplichting uit hoofde van het fonds winstuitkeringen.

Jaarverslag 2008


Toelichting op de balans - Passiva

Passiva (bedragen in duizenden euro’s)

2008

2007

Algemene reserve Stand 1 januari Toevoeging uit de winstbestemming Stand 31 december

94.193

88.044

9.617

6.149

103.810

94.193

Niet in de balans opgenomen verplichtingen Garanties Overige onherroepelijke toezeggingen Stand 31 december

7.151

7.064

19.001

16.163

26.152

23.227

Regeling omtrent bijdrage in tekorten Interne aansprakelijkstelling (Kruiselingse Garantieregeling). Tussen verscheidene rechtspersonen die tot de Rabobank Groep behoren, bestaat een verhouding van aansprakelijkstelling als bedoeld in artikel 3:111 van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Dit vormt een zodanige juridische regeling dat de nakoming van verplichtingen van iedere deelnemende instelling in geval van een tekort aan middelen wordt gewaarborgd door de overige deelnemers. Het resultaat van deze regeling is dat het gezamenlijke vermogen van de deelnemers als waarborg geldt jegens de crediteuren van iedere deelnemer.

Jaarverslag 2008


Toelichting op de winst- en verliesrekening

Rente Onder de rentebaten zijn opgenomen de renteopbrengsten uit hoofde van leningen en kredietverlening in rekening-courant, de van Rabobank Nederland ontvangen rente, alsmede de provisies uit hoofde van kredietverlening. De rentelasten bestaan uit de rente over de toevertrouwde middelen en de aan Rabobank Nederland en Interpolis NV betaalde rente.

Opbrengsten uit deelnemingen Hieronder is het resultaat van de overdracht van de aandelen Rabohypotheekbank NV aan Rabobank Nederland per 1 januari 2008 ad € 2.888 begrepen.

Provisie Hieronder zijn begrepen de provisies uit hoofde van het betalingsverkeer en de bemiddeling in assurantiën. Overige baten Hieronder zijn begrepen de ontvangen huurbaten ter grootte van € 9 (€ 15). (bedragen in duizenden euro’s)

2008

2007

Personeelskosten Lonen en salarissen

11.911

11.077

Sociale lasten

1.670

1.463

Pensioenlasten

1.669

1.677

15.250

14.217

Totaal personeelskosten

Onder de lonen en salarissen zijn tevens de kosten begrepen welke verband houden met de aanvullende arbeidsvoorwaarden. Het gemiddeld aantal personeelsleden, omgerekend in mensjaren, bedraagt 193 (203). Andere beheerskosten Onder dit hoofd zijn mede begrepen de kosten voor administratie, huisvesting en publiciteit.

2008

2007

Afschrijving onroerende zaken

341

396

Afschrijving bedrijfsmiddelen

306

467

Overige mutaties

-14

-61

633

802

Afschrijvingen

Totaal afschrijvingen Onder de overige mutaties is begrepen het boekresultaat op afgestoten bedrijfsmiddelen.

Belastingen bedrijfsresultaat Coöperatieve Rabobank Zuidwest-Drenthe U.A. maakt deel uit van de fiscale eenheid binnen de Rabobank Groep. In 2008 is het nationaal winstbelastingtarief van 25,5% van toepassing. Jaarverslag 2008


Overige gegevens

A Statutaire bepalingen inzake winstbestemming Overeenkomstig de bepalingen van de statuten wordt het voordelig saldo van de winst-en-verliesrekening, na aftrek van het bedrag dat eventueel wordt besteed voor doeleinden van plaatselijk of algemeen belang, toegevoegd aan de algemene reserve. De reserves mogen in geen geval onder de leden worden verdeeld.

B Bestemming nettowinst Voorgesteld wordt de volgende bestemming te geven aan de nettowinst 2008:


2008

2007

Toevoeging aan algemene reserve

9.617

6.149

100

60

9.717

6.209

Toevoeging aan fonds winstuitkeringen Totaal nettowinst

De voorgestelde winstbestemming is reeds in de cijfers verwerkt.

Jaarverslag 2008


Accountantsverklaring

Aan: de raad van commissarissen en de directie van Coöperatieve Rabobank Zuidwest-Drenthe U.A. Wij hebben de jaarrekening 2008 van Coöperatieve Rabobank Zuidwest-Drenthe U.A. te Hoogeveen bestaande uit de balans per 31 december 2008 en de winst-en-verliesrekening over 2008 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het bestuur De leiding van de coöperatie is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW, gebruik makende van de vrijstellingen zoals genoemd in artikel 425 van Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de coöperatie. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die de leiding van de coöperatie heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Coöperatieve Rabobank Zuidwest-Drenthe U.A. per 31 december 2008 en van het resultaat over 2008 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW, waarbij de bank gebruik maakt van vrijstellingen voor de inrichting van de jaarrekening zoals genoemd in artikel 425 van Titel 9, Boek 2 BW. Utrecht, 14 april 2009 Ernst & Young Accountants LLP w.g. drs. P.J.A.J. Nijssen RA

Jaarverslag 2008


Advies raad van commissarissen

Aan de ledenraad, Ter voldoening aan het bepaalde in de statuten delen wij u mede dat wij de jaarrekening over het boekjaar 2008 hebben onderzocht. Mede op grond van de bij de jaarrekening 2008 afgegeven accountantsverklaring van Ernst & Young Accountants LLP, stellen wij u voor de jaarrekening vast te stellen en de bestuurders te dechargeren. Raad van commissarissen

Jaarverslag 2008


!pet drukkers en vormgevers uit Hoogeveen verzorgt voor ons onder andere het ledenblad Dichterbij en dit jaarverslag. Daarbij maakt het bedrijf uiteraard gebruik van verantwoord FSC papier.

Jaarverslag 2008

43 RABOBANK SERVICE

CONTACT metuwbank Telefoon: 0528-246800 E-mail: [email protected] Internet: www.rabobankzuidwestdrenthe.nl Bezoekadressen: Diever, Peperstraat 11 Dwingeloo, Brink 33 Havelte, Dorpsstraat 51 Hollandscheveld, Het Hoekje 14 Hoogersmilde, Mr. Ulehakestraat 2 Hoogeveen, Van Echtenstraat 42 Ruinen, Zuivelstraat 2 Vledder, Dorpsstraat 5 Zuidwolde, Hoofdstraat 74

3290

Voordelenvan hetlidmaatschap: 1> Speciale ledenproducten waaronder ledencertificaten. 2> Exclusieve aanbiedingen met kortingen op producten en diensten. 3> Betrokkenheid bij maatschappelijke activiteiten. Op verzoek van leden speelt de Rabobank een actieve rol in de samenleving door projecten en activiteiten mede mogelijk te maken. 4> Kennis en netwerken: uitnodigingen voor themabijeenkomsten, seminars, studies en publicaties en toegang tot diverse netwerken (o.a. van ondernemers). 5> Invloed en zeggenschap. De Rabobank nodigt leden actief uit in gesprek te gaan met de bank: in ledenpanels, klankbordgroepen en de jaarlijkse ledenvergadering krijgen we ongevraagde en gevraagde adviezen voor de beste financiële dienstverlening.

colofon Redactieadres Rabobank Zuidwest-Drenthe Marketing & Communicatie Postbus 25, 7900 AA Hoogeveen Redactie Marijke Dam, Arianne van Dorth (Rabobank Nederland), Erik Giethoorn, Daniëlla Postma, Anja Visser en Henriëtte Waaijenberg

Colofon

Concept ‘Jaarverslag 2008’ is een uitgave van de Coöperatieve Rabobank vdBJ/Communicatie Groep, Bloemendaal Zuidwest-Drenthe U.A., gevestigd te Hoogeveen.

Vormgeving Studio Room, Naarden Oplage 750 exemplaren

Druk & handling !pet drukkers en vormgevers, Hoogeveen

Coördinatie Anja Visser

Niets in deze uitgave mag worden overgenomen Teksten of gekopieerd zonder schriftelijke toestemming ErikRabobank. Giethoorn en Anja van Rabobank en Visser vdBJ/Communicatie Groep besteden uiterste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde Fotografie data. Onjuistheden kunnen echter voorkomen. Gerrit Boer en Anja Visser (omslag) Rabobank en vdBJ/Communicatie Groep, alsmede de aan hen gelieerde ondernemingen Vormgeving &niet realisatie en toeleveranciers, zijn aansprakelijk voor !pet drukkers en vormgevers onjuistheden of enig handelen op grond van de in dit blad gegeven adviezen of gedane mededelingen en aanbiedingen.

Druk & handling

!pet drukkers vormgevers De Rabobank gaatenzorgvuldig om met persoonsgegevens. Meer weten? Zie Privacy Statement Rabobank op www.rabobank.nl of vraag ernaarRabobank bij uw Rabobank. Dichterbij is © 2009 Zuidwest-Drenthe gemaakt van en verpakt in milieuvriendelijk materiaal.

www.rabobankzuidwestdrenthe.nl

Jaarverslag Rabobank Zuidwest-Drenthe

Recommend Documents