Jaarverslag OSG Piter Jelles te Leeuwarden, Dokkum, Kollum, St. Annaparochie
OSG Piter Jelles
1
Jaarverslag 2012
Inhoud A1
Jaarverslag 2012 Raad van Toezicht ............................................................................. 3
A2
Jaarverslag 2012 College van Bestuur .......................................................................... 8
Organisatiestructuur ...................................................................................... 13 Doel ............................................................................................................ 13 Missie .......................................................................................................... 15 Treasury management.................................................................................... 17 A3
Jaarverslag osg Piter Jelles 2012 ................................................................................ 19
Inleiding ...................................................................................................... 19 1
Onderwijs en onderwijsprestaties ................................................................ 19 1.1 1.2 1.3 1.4
Opbrengstenoordelen 2013 ........................................................................................ 20 Examenresultaten schooljaar 2011/2012.................................................................... 21 Leerlingenaantal ........................................................................................................ 21 Plaatsingswijzer........................................................................................................ 22
2
(Onderw ijs)Kwaliteit ................................................................................. 22
3
Effectief onderwijsbeleid ............................................................................ 23
4
Bedr ijfsvoering ........................................................................................ 27 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13
5
CAO VO ..................................................................................................................... 27 Onvoldoende (rijks)bekostiging .................................................................................. 27 Convenant LeerKracht................................................................................................ 28 Taakstellende maatregelen vanuit het Rijk ................................................................. 28 Ziekteverzuim en vervangingskosten ......................................................................... 28 Werkloosheidskosten ................................................................................................. 29 Gratis lesmateriaal..................................................................................................... 29 Regeling aanvullende bekostiging energiezuinigheid/binnenmilieu .............................. 29 Huisvesting................................................................................................................ 30 Specifieke investeringen ............................................................................................ 30 Bestuurlijke kosten / WOPT........................................................................................ 31 Functiebouwwerk....................................................................................................... 32 Incidentele BTW -teruggaaf in 2012 ............................................................................ 32
Resultaat 2012 ........................................................................................ 32 5.1 Analyse van het netto resultaat 2012 ............................................................................. 33 5.2 Resultaat2012 t.o.v. begroting2012 ............................................................................... 35
6
Kengetallen ............................................................................................. 36 6.1 6.2
Resultaten en ratio’s .................................................................................................. 37 Liquiditeit .................................................................................................................. 37
7
Verdere bezuinigingen............................................................................... 38
8
Toelichting op het eigen vermogen .............................................................. 38
Bijlage I: Balans per 31 december 2012 ............................................................................... 39 Bijlage II: Staat van Baten en Lasten over 2012 ................................................................. 40 Bijlage III: Financiën op balansdatum .................................................................................. 41
OSG Piter Jelles
2
Jaarverslag 2012
A1 Jaarverslag 2012 Raad van Toezicht De ontwikkelingen op economisch gebied en de uitslag van de verkiezingen voor de Tweede Kamer hebben direct en indirect invloed op het onderwijs. Piter Jelles voelt de bezuinigingen. Een bezinning op de uitgaven en het stellen van prioriteiten was nodig. Het College van Bestuur (CvB) en het Centraal Management hebben de financiële situatie goed ingeschat en hebben keuzes gemaakt die leidden tot een positief financieel resultaat in 2012. Het goede resultaat over 2012 is bereikt, doordat er in 2012 strak is gestuurd op de kosten. Daarnaast zijn er in 2012 enkele incidentele financiële meevallers geweest, die het resultaat in belangrijke mate hebben beïnvloed. Dat betreft de incidentele teruggaaf van omzetbelasting over de jaren 2007 tot en met 2011 en de nie t volledig bestede gelden uit de aanvullende rijksvergoedingen wegens de Prestatiebox VO en gratis lesmateriaal. Samenwerking en Kwaliteit waren de twee kernthema’s het afgelopen jaar. Piter Jelles analyseert haar rol en positie in de stad en regio en doet dat in overleg met andere onderwijsinstellingen. De Raad van Toezicht (RvT) volgt deze ontwikkeling en adviseert hierover het CvB. In het verslagjaar is de kwaliteit van het onderwijs op de scholen van Piter Jelles verbeterd. Piter Jelles zet deze lijn voort. In 2012 kwam de RvT in vier reguliere vergaderingen bijeen. De bijeenkomsten werden gehouden in verschillende scholen van Piter Jelles. Voorafgaand aan een vergadering werd de Raad van Toezicht door een vertegenwoordiger van de gastschool geïnformeerd over de kenmerken en ambities van de school. Datum 28 maart 2012
16 mei 2012
16 oktober 2012
28 november 2012
OSG Piter Jelles
Onderwerpen - Beleidsregel Financieel Toezicht 2011 - Samenwerking Piter Jelles met andere instellingen - Jaarverslag 2011 Raad van Toezicht - VTOI “De dag van het Toezicht 2012” - Jaarrekening 2011; in aanwezigheid van de externe accountant - Vervolg samenwerking Piter Jelles met andere instellingen - Overeenkomst KPMG - Beleidsplan Inkooporganisatie Pompeblêd - Samenwerking Piter Jelles met andere instellingen - Examenresultaten Piter Jelles 2012 - Vergoeding Leden Raad van Toezicht - Begroting 2013 - Samenwerking Piter Jelles met andere instellingen - Campus Middelsee te St. Annaparochie - Rooster van aftreden leden Raad van Toezicht - Gespreksverslag bestuurder Piter Jelles 3
Jaarverslag 2012
Naast de in het overzicht genoemde thema’s kwamen de volgende algemene onderwerpen aan de orde: mededelingen Raad van Toezicht / College van Bestuur; rapportages Inspectie van het Onderwijs; op 16 oktober 2012 is in aanwezigheid van de heren Rick Steur en Anne Bergsma, Inspecteurs Voortgezet Onderwijs, gesproken over het te wijzigen toezichtkader, nieuw financieel toezicht en de nieuwe ontwikkelingen op t ermijn; Verzuimcijfers; Leerlingenaantal. Vast onderwerp in alle vergaderingen was de kwaliteitszorg op Piter Jelles. Specifieke bijeenkomsten en activiteiten: - 22 april 2012 Congres “De Dag van het Toezicht 2012”, georganiseerd door de VTOI (Vereniging van Toezichthouders in Onderwijsinstellingen). - 15 mei 2012 Enkele leden van de Raad van Toezicht, de bestuurder en de bestuurssecretaris hebben een bezoek gebracht aan een school voor VO in Burgum. - 29 mei 2012 Overleg met de Medezeggenschapsraad van Piter Jelles. - 2 juli 2012 Enkele leden van de Raad van Toezicht, de bestuurder en de bestuurssecretaris hebben een bezoek gebracht aan een school voor VO in Surhuisterveen. - 31 oktober 2012 De leden van de Raad van Toezicht, de bestuurder en de bestuurssecretaris hebben een bezoek gebracht aan De Dyk, het Leeuwarder Lyceum en de ISK. Tenslotte zijn enkele leden van de Raad van Toezicht aanwezig geweest bij de Algemene Ledenvergadering van de Coöperatie Pompeblêd op 12 december 2012. De samenstelling van de Raad van Toezicht in 2012 - de heer drs. H. Sikkema, voorzitter benoemd - de heer ir. C.B. Mulder, vice voorzitter benoemd - de heer drs. M.A. Becherer, RC benoemd - mevrouw drs. R.K. Jacobi benoemd - mevrouw drs. M.C. Kat benoemd
was als volgt: per 25 september 2009 per 25 september 2009 per 25 september 2009 per 26 april 2010 per 26 april 2010
De Raad van Toezicht heeft een auditcommissie ingesteld. De samenstelling van deze commissie was in 2012 als volgt: - de heer drs. M.A. Becherer, RC vanaf 25 september 2009 - mevrouw drs. R.K. Jacobi vanaf 27 september 2011 - mevrouw drs. M.C. Kat vanaf 27 september 2011 De auditcommissie adviseert de Raad van Toezicht over financiële aangelegenheden, zoals is neergelegd in de financiële rapportages. Dat betreft o.a. de jaarrekeningen, begrotingen, tussentijdse financiële rapportages en het accountantsverslag van de externe accountant, KPMG. Het College van Bestuur is verantwoordelijk voor de informatieverstrekking aan de auditcommissie. De commissie is in 2012 op 12 april en op 19 november bijeen geweest voor het verstrekken van advies aan de Raad van Toezicht over de vaststelling van de jaarrekening 2011 en de begroting 2013. OSG Piter Jelles
4
Jaarverslag 2012
De jaarrekening 2011 is na vaststelling, conform de statuten, ter goedkeuring voorgelegd aan de Gemeenteraad van Leeuwarden. De Raad van Leeuwarden heeft de jaarrekening op 29 oktober 2012 goedgekeurd. De Raad van Toezicht heeft een renumeratiecommissie ingesteld. De samenstelling van deze commissie in 2012 was als volgt: - de heer drs. H. Sikkema, voorzitter - de heer ir. C.B. Mulder, vice voorzitter De leden van de Raad van Toezicht ontvangen jaarlijks een vaste vergoeding. Deze vergoeding is afhankelijk van de functie(s) binnen de Raad. De in 2012 betaalde vergoedingen staan vermeld in de jaarrekening, bladzijde 63.
Scholing: - 2 november 2012
Studiedag “Nieuw in de Raad van Toezicht”, georganiseerd door de VTOI (Vereniging van Toezichthouders in Onderwijsinstellingen)
Het College van Bestuur bestond in 2012 uit: de heer drs. W. Wieling, voorzitter
benoemd per 1 augustus 2009
Het College van Bestuur laat zich in de uitvoering van de werkzaamheden ondersteunen door de bestuurssecretaris en de directeur bedrijfsvoering. Conform de statuten benoemt de Gemeenteraad van Leeuwarden op voordracht de leden van de Raad van Toezicht. Mevrouw Kat en de heer Mulder zijn op voordracht van de oudergeleding van de medezeggenschapsraad in de Raad van Toezicht benoemd. Persoonlijke gegevens van de op 31 december 2012 aanwezige toezichthouders: -
de heer drs. H. Sikkema geboortedatum 22 oktober datum benoeming huidige hoofdfunctie nevenfuncties
OSG Piter Jelles
1945 : 25 september 2009 : --: - voorzitter RvC WoonFriesland - voorzitter Landelijk Adviescollege Financiën, Het Nederlandse Rode Kruis - lid RVC nv Fryslân Miljeu - lid/vice voorzitter RvT Zorgorganisatie ZINN - voorzitter district Fryslân Nederlandse Rode Kruis - lid adviesraad Lectoraat LVG Jongeren NHL - lid ledenraad Rabobank Leeuwarden-Noordwest Friesland - adviseur SESAM Academie
5
Jaarverslag 2012
-
de heer ir. C.B. Mulder geboortedatum 7 juni 1949 datum benoeming : 25 september 2009 huidige hoofdfunctie : - directeur CMMC, management Consulting Crisis-interventies en Directieadvisering - Geassocieerd coach bij Valkhorst & Partners te Groningen nevenfuncties : - Gastdocent en intervisor bij executive- en commissarissenopleiding - CMI gecertificeerd loopbaancoach - voorzitter DCCF (De Commerciële Club Friesland) - Commissaris Sportclub Heerenveen - president commissaris ELEQ Group bv Steenwijk - president commissaris Zevenwouden Verzekeringen - lid klankbordgroep NCD - Ambassadeur Foppefonds
-
de heer drs. M.A. Becherer, RC geboortedatum 15 oktober 1958 datum benoeming : 25 september 2009 huidige hoofdfunctie : - directeur Becherer Interim Management en organisatieadvies nevenfuncties : - lid adviesraad HEC/ROI Noord Nederland - lid RvT Hogeschool Helicon (Zeist en Den Haag) - lid RvT Stg. Verzorgd Wonen SHBB Borger-Odoorn - voorzitter Stg. Noord Internationaal Concours Hippique te Assen - voorzitter Stg. Dorpshuis Drouwen, Bronneger - lid ledenrd. Kon. Warmbloed Paardenstambk. Ned.
-
mevrouw drs. M.C. Kat geboortedatum 15 april 1960 datum benoeming : 26 april 2010 huidige hoofdfunctie : - Consultant Onderwijs, Noordelijke Hogeschool Leeuwarden nevenfuncties : -----------
OSG Piter Jelles
6
Jaarverslag 2012
-
mevrouw drs. R.K. Jacobi geboortedatum 1 augustus 1964 datum benoeming : 26 april 2010 huidige hoofdfunctie : - Senior Beleidsmedewerker centrale stafafdeling Onderzoek & Onderwijs van de Hogeschool van Amsterdam. nevenfuncties : -----------
De Raad van Toezicht is het College van Bestuur, het management en de medewerkers van Piter Jelles veel dank verschuldigd voor hun inzet tijdens het verslagjaar 2012.
Drs. Henk Sikkema, voorzitter Raad van Toezicht
OSG Piter Jelles
7
Jaarverslag 2012
A2 Jaarverslag 2012 College van Bestuur De stijging van het aantal aanmeldingen heeft zich dit jaar voortgezet. Met name Dalton Dokkum kreeg te maken met een sterke toename. In 2012 zijn de gevolgen van de economische krimp voelbaar; dit heeft geleid tot bijstelling van budgetten. Het is mede te danken aan de collectieve verantwoordelijkheid van het management van Piter Jelles dat de school er in is geslaagd 2012 positief af te sluiten. Het goede resultaat is bereikt, doordat in 2012 strak op de kosten is gestuurd. Daarnaast zijn er in 2012 enkele incidentele meevallers geweest, die het resultaat in belangrijke mate hebben beïnvloed. Dat betreft de aanvullende rijksvergoedingen wegens de Prestatiebox VO en gratis lesmateriaal, die in 2012 niet volledig zijn besteed. Verder was er in 2012 een incidentele financiële meevaller wegens een niet verwachte teruggaaf van omzetbelasting over de jaren 2007 t/m 2011. Zoals in het jaarverslag van 2011 al was aangekondigd heeft het College van Bestuur besloten de vwo afdelingen van Aldlân en Montessori College per 1 augustus 2012 samen te voegen. De verhuizing van !mpulse Leeuwarden is voltooid. !mpulse is nu gehuisvest in het gebouw aan de Douwe Kalmaleane. Het besluit hiervoor was genomen in 2011. In 2012 deed de laatste groep Mplooi-leerlingen examen. Dit project, in samenwerking met het Friesland College, had als doel een versnelde leerweg te ontwikkelen van vmbo naar hbo. Een externe auditcommissie heeft een positieve waardering uitgesproken en het project is daarmee afgesloten. De opbrengsten van het project Mplooi zijn ingebracht in andere opleidingen van Piter Jelles. De scholen van Piter Jelles profileren zich door een van elkaar onderscheidend onderwijsaanbod en schoolcultuur. De profilering komt ook tot uiting in een nieuwe naam voor Aldlân. Deze school heet nu “Leeuwarder Lyceum”. Ook het Montessori College heeft een nieuwe naam en heet vanaf 1 augustus 2013 “Montessori High School”. Naast de profilering van de scholen is aandacht voor gezamenlijkheid. Voor het eerst werd met succes een Piter Jelles Cultuuravond gehouden. Inmiddels is besloten hiervan een jaarlijks terugkerend gebeuren te maken. Goed Onderwijsbestuur (good governance) Goed onderwijsbestuur is een belangrijk thema voor de samenleving en staat binnen het onderwijsveld volop in de aandacht. Het is een stelsel van spelregels en omgangsvormen voor goed bestuur van en goed toezicht op (onderwijs)organisaties. Het betreft een adequate verantwoording aan en beïnvloeding door belanghebbenden, de stakeholders, van de wijze waarop de (onderwijs)organisatie haar doelen realiseert en kwalitatief verantwoord en doelmatig onderwijs levert. Piter Jelles conformeert zich aan de code ‘goed onderwijsbestuur’ in het voortgezet onderwijs. We benutten de toegenomen beleidsruimte op een verantwoorde wijze en geven openheid over onze organisatie en bestuurlijke zaken. Piter Jelles maakt een helder onderscheid tussen toezicht en bestuur. Op de website van Piter Jelles zijn de klachtenprotocollen gepubliceerd. Samen met de andere scholen voor openbaar voortgezet onderwijs in Friesland, verenigd in de Coöperatie Pompeblêd, is een algemene gedrags- en integriteitscode vastgesteld. In het kader van de horizontale verantwoording wordt er jaarlijks door Piter Jelles met de Raad van de Gemeente Leeuwarden een overlegmoment georganiseerd over alle zaken Piter Jelles betreffende. Het College van Bestuur overlegt maandelijks met de Centrale Medezeggenschapsraad. Conform het reglement Medezeggenschap worden er besluiten genomen. De scholen van Piter Jelles hebben elk een eigen Raad waarmee het schooleigen beleid wordt besproken en vastgesteld. OSG Piter Jelles
8
Jaarverslag 2012
Onderwijs en onderwijskwaliteit De inzet tot verbetering van de kwaliteit van het onderwijs heeft zijn resultaten afgeworpen. De scholen en afdelingen van Piter Jelles zitten nu, op een enkele uitzon dering na, in het basisarrangement. Het is de verwachting dat de enkele afdeling waarvoor dat nog niet geldt, in 2013 ook in het basisarrangement komt. De extra sturing op kwaliteit en de inzet en betrokkenheid van de medewerkers hebben hieraan bijgedragen. Vier scholen van Piter Jelles doen mee aan School aan Zet. School aan Zet is een programma dat wordt uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van OCW. School aan Zet activeert scholen en helpt mee om de kwaliteit van het onderwijs (nog verder) te verbeteren. Nieuwe media volgen elkaar in rap tempo op en de wijze waarop Piter Jelles daarop inspeelt is van deze tijd. Piter Jelles heeft in 2012 besloten over te gaan tot een iPadplan voor leerlingen en personeelsleden. De invoering voor leerlingen is gerealiseerd. Die voor het personeel volgt begin 2013. Hiermee is uitvoering gegeven aan het beleid om de digitalisering van het onderwijs te stimuleren. Integraal Personeelsbeleid In het jaarverslag 2011 staat nog dat het ziekteverzuim een zorgpunt is. Piter Jelles heeft gericht ingezet op het terugdringen van het ziekteverzuim. Inmiddels is dat op een aanvaardbaar niveau. De inzet van de medewerkers van PO&O in de scholen en de monitoring en de begeleiding van medewerkers werpt zijn vruchten af. Ontwikkeling naar een nieuw Strategisch Plan Ruim een jaar geleden heeft het Centraal Management Team (CMT) gekozen mee te doen aan het project “Goed Bestuur Zichtbaar Maken in het VO.” Dit project levert bouwstenen aan voor een nieuw strategisch plan. Vanuit de voorbereidende discussie kiest Piter Jelles voor drie thema’s die in 2013 de volledige aandacht krijgen, namelijk: samenwerking kwaliteit innovatie De vaststelling van het Strategisch Plan vindt vóór de zomervakantie van 2013 plaats. Samenwerking We delen graag onze bevindingen en staan open voor de inbreng van anderen. Deze openheid draagt bij aan het positieve imago. Bij brede onderwijsthema’s probeert Piter Jelles op te trekken met onze partners in het (voortgezet) onderwijs in de provincie. Piter Jelles maakt deel uit van de Coöperatie Pompeblêd, het samenwerkingsverband openbaar voortgezet onderwijs Friesland. In het afgelopen jaar is binnen het bestuur van Pompeblêd de afspraak gemaakt te onderzoeken op welke wijze de samenwerking versterkt kan worden. In 2012 is de Inkoopcoöperatie Pompeblêd van start gegaan. De voordelen van een gezamenlijke inkoop zijn nu al merkbaar.
OSG Piter Jelles
9
Jaarverslag 2012
Met Csg. Comenius is gekeken hoe huisvestingsvragen in Leeuwarden gezamenlijk kunnen worden opgelost, waarbij de inbreng van de Gemeente Leeuwarden belangrijk is. In 2012 is een gezamenlijke aanvraag voor investeringen in gebouwen van elk van de scholen opgesteld. De aanvraag is begin 2013 ingediend. In de regio Noordoost zijn gesprekken gestart met andere schoolbesturen en gemeentes over samenwerking om te zorgen dat het aanbod van voortgezet onderwijs in de regio behouden blijft. Ontwikkeling van verticale leerlijnen tussen het vmbo en het mbo zijn verder uitgewerkt. Het vooraf stellen van financiële kaders is daarbij nodig. Een aantal afspraken in het verleden blijkt onvoldoende te zijn vastgelegd. Samen met de partners is dit hersteld. De samenwerkingsovereenkomst met het gemeentebestuur van Ameland is vernieuwd. Piter Jelles biedt onderwijskundige, bestuurlijke en facilitaire ondersteuning aan de Burgemeester Walda Scholengemeenschap. Servicebureau Het Servicebureau levert ondersteunende diensten aan de scholen op het gebied van Personeel en Opleiding, Salaris en Financiën, PR en Communicatie, Kwaliteit, Zorg, Automatisering en Facilitair. De beleidsadviseurs leveren een bijdrage aan ontwikkelingen op de verschillende specialistische gebieden. De kwaliteit van de dienstverlening is voor andere scholen in het voortgezet onderwijs aanleiding geweest incidenteel tegen vergoeding ondersteuning van het Servicebureau te vragen. Beheer en Formatie De financiële situatie staat bij Piter Jelles onder druk, zoals dat geldt voor alle onderwijsinstellingen. Een goede begrotingsdiscipline, zowel personeel als materieel, zorgt ervoor dat de uitgaven in de pas lopen met de inkomsten. Piter Jelles is financieel in control. De rijksvergoedingen zijn overigens niet in overeenstemming met de verplichtingen, zoals deze onder andere zijn overeengekomen via de CAO VO. De noodzakelijke kosten voor beheer van gebouwen en inventaris kunnen niet meer volledig uit de rijksbijdragen hiervoor worden betaald. Formatieplanningsoverleg (FPO) Het overleg, waarin besproken wordt hoe en waar personeelsleden van Piter Jelles elk jaar weer worden ingezet op de scholen van Piter Jelles, verliep in 2012 vanuit de intentie om knelpunten samen op te lossen. Het College van Bestuur spreekt haar waardering uit naar alle medewerkers en ook de Medezeggenschapsraad over de wijze waarop dit gezamenlijk is uitgevoerd. Leerlingenaantal De groei van het aantal aanmeldingen is in 2012 doorgezet. De toch nog lichte da ling van het totaal aantal leerlingen wordt veroorzaakt door de hogere uitstroom in de examenklassen ten opzichte van de instroom in het 1 e leerjaar en overige leerjaren. Bij aanvang van het schooljaar 2012/2013 startte Piter Jelles met 4105 leerlingen. In 2011/2012 waren dat nog 4165 leerlingen.
OSG Piter Jelles
10
Jaarverslag 2012
Profilering In 2011 is het besluit genomen om !mpulse Leeuwarden te huisvesten aan de Douwe Kalmaleane 4 te Leeuwarden. Dit is uitgevoerd in 2012. De bovenbouw vwo van Montessori College is samengevoegd met de vwo-afdeling van Aldlân (Leeuwarder Lyceum). Tevens is de mavo-afdeling verplaatst en samengegaan met De Dyk. Door deze aanscherping en profilering heeft Piter Jelles een aantal herkenbare scholen voor openbaar voortgezet onderwijs: Dalton Dokkum met onderbouw vmbo, havo en vwo en de afsluiting mavo. De Brêge, met afsluiting praktijkonderw ijs. De Dyk, met afsluiting voor mavo (vmbo-t). De Foorakker St. Annaparochie met onderbouw vmbo, havo en vwo en de afsluiting mavo. !mpulse Kollum met afsluiting mavo, havo en vwo. !mpulse Leeuwarden met afsluiting mavo, havo en vwo. ISK, de internationale schakelklas. Leeuwarder Lyceum, met afsluiting havo en vwo. Montessori College, met onderbouw havo en vwo en de afsluiting havo. Stedelijk Gymnasium, met afsluiting vwo. YnSicht, met afsluiting vmbo-b en vmbo-k. Financiële verantwoording De personele kosten zijn in overeenstemming met de personele budgetten. De personele frictie is op een aanvaardbaar niveau. De begroting is in 2012 strikt gevolgd. Er is e en liquiditeitsbegroting opgesteld die een goed beeld geeft van het verloop van de liquiditeiten. Het financiële resultaat is sterk verbeterd in vergelijking met het jaar daarvoor. Dit is zichtbaar in de kengetallen. Deze verbetering is in 2011 al ingezet. Huisvesting In vergelijking met 2010 en 2011 zijn er op het terrein van de huisvesting geen concrete wijzigingen in de plannen en mogelijkheden. Meest concreet is de ontwikkeling in St. Annaparochie waar de onderwijscampus Middelsee gerealiseerd wordt. De start van de nieuwbouw is gepland begin 2014, de oplevering rondom het begin van het schooljaar 2015/2016. Het gebouw Archipelweg 135, locatie voor !mpulse, is afgestoten en conform de richtlijnen om niet teruggegeven aan de gemeente Leeuwarden. Zoals hiervoor al aangegeven is !mpulse nu gehuisvest aan de Douwe Kalmaleane. Zorg De Zorg is per school georganiseerd. De adviseur Zorg ondersteunt vanuit het Service bureau. Piter Jelles is actief binnen het samenwerkingsverband Noordwest Friesland, CenZore. Piter Jelles maakt als verbonden partij deel uit van dit samenwerkingsverband. CenZore is gehuisvest in het gebouw van het Servicebureau aan de Elzenstraat. Piter Jelles heeft een ombudsman en een vertrouwenspersoon die bijdragen aan het voorkomen van mogelijke conflicten en het naar tevredenheid oplossen van conflicten tussen school en ouders/kinderen.
OSG Piter Jelles
11
Jaarverslag 2012
Medezeggenschap De Medezeggenschapsraad van Piter Jelles heeft een eigen jaarverslag. In dit jaarverslag staat een volledig overzicht van alle besproken onderwerpen en een overzicht van de genomen besluiten en adviezen. Het overleg met de Medezeggenschapsraad is constructief en oplossingsgericht. Maandelijks is er een vergadering waarin het College van Bestuur zaken ter instemming, ter advisering of ter informatie inbrengt. De Medezeggenschapsraad volgt de ontwikkelingen binnen de school nauwgezet en op een kritische manier. De Centrale Medezeggenschapsraad beoordeelt zaken en beleidsvoornemens op hoofdlijnen en in voorkomende gevallen worden de uitwerkingen met de Raad van een school afgestemd. Tenslotte Piter Jelles is veel dank verschuldigd aan alle medewerkers, die zich in 2012 opnieuw hebben ingezet voor de schoolorganisatie en de kwaliteit van het onderwijs.
Drs. Wiebe Wieling, voorzitter College van Bestuur
OSG Piter Jelles
12
Jaarverslag 2012
Organisatiestructuur Rechtspersoon: Rechtsvorm Statutaire naam Verkorte naam Statutaire zetel Adres Telefoonnummer e-mailadres website
: : : : : : : :
Stichting Stichting openbare scholengemeenschap Piter Jelles stichting osg Piter Jelles gemeente Leeuwarden Dr. J. Botkeweg 3, 8935 AB Leeuwarden 058 8801104
[email protected] www.piterjelles.nl
Doel De Stichting heeft ten doel het geven van openbaar onderwijs overeenkomstig artikel 42 van de Wet op het Voortgezet Onderwijs, alsmede het oprichten, instandhouden en participeren in rechtspersonen die dit doel mede gestalte kunnen (doen) geven. De
scholengemeenschap verzorgt voortgezet onderwijs in de onderwijssoorten: isk praktijkonderwijs vmbo-b, vmbo-k vmbo-t (mavo) havo atheneum (vwo) gymnasium (vwo)
De scholengemeenschap is in de basisregistratie bekend onder administratienummer 13603. Het brinnummer van de scholengemeenschap is 20DL. Raad van Toezicht: Voorzitter
: de heer drs. H. Sikkema
College van Bestuur: Voorzitter
: de heer drs. W. Wieling
Bestuurssecretaris
: de heer H. Kramer
Directeur bedrijfsvoering
: de heer R. de Wit
OSG Piter Jelles
13
Jaarverslag 2012
Scholen (locaties) en directeuren: De Brêge Egelantierstraat 88, 8924 EP Leeuwarden Directeur: dhr. drs. F. Bangma Dalton Dokkum
Parklaan 1, 9103 ST Dokkum Directeur: dhr. H.W. van der Panne
De Dyk
Egelantierstraat 86, 8924 EP Leeuwarden Directeur: dhr. H.W. v.d. Panne
De Foorakker
Hartman Sannesstraat 7, 9074 EB St. Annaparochie Directeur: dhr. H.W. v.d. Panne
!mpulse Kollum
Gerrit Bleekerstraat 3, 9291 BS Kollum Directeur: dhr. drs. F. Bangma
!mpulse Leeuwarden
Douwe Kalmaleane 4, 8915 HA Leeuwarden Directeur: mevr. drs. A. van der Putten Hempenserweg 33, 8935 BC Leeuwarden Directeur : mw. drs. G. Kolker
ISK Leeuwarder Lyceum
Dr. J. Botkeweg 3, 8935 AB Leeuwarden Directeur : mw. drs. G. Kolker
Montessori College
Douwe Kalmaleane 2, 8915 HA Leeuwarden Directeur : mw. drs. G. Kolker
Servicebureau
Elzenstraat 5, 8924 JN Leeuwarden Directeur : dhr. R. de Wit
Stedelijk Gymnasium
Noorderweg 1, 8911 ES Leeuwarden Directeur: mevr. drs. A. v.d. Putten
YnSicht
Prinsessenweg 4, 8931 EG Leeuwarden Directeur: dhr. drs. F. Bangma
OSG Piter Jelles
14
Jaarverslag 2012
Missie Alle leerlingen tussen 12-18 jaar in Leeuwarden en omgeving passend en uitdagend onderwijs bieden, zodat zij geprikkeld worden maximaal rendement te halen uit hun talenten en opgeleid worden tot zelfstandige burgers die in de toekomst hun weg in de maatschappij goed weten te vinden. Om passend onderwijs voor heel verschillende leerlingen te realiseren heeft Piter Jelles verschillende onderwijsconcepten in huis en biedt zij onderwijs aan op verschillende niveaus: van praktijkonderwijs tot gymnasium, en verschillend van elkaar gepositioneerd. Ten slotte staat Piter Jelles open voor leerlingen en medewerkers van alle culturen, gezindten en geaardheden en biedt voor iedereen openbaar onderwijs. Strategie De strategie van Piter Jelles heeft drie pijlers: Samenwerking Kwaliteit Eigentijds (innovatief) Leerlingenaantal teldatum 1 oktober 2012: Het aantal bekostigde leerlingen op 1 oktober 2012 is 4105 Onderverdeling: regulier 3468 lwoo 449 praktijkonderwijs 132 Vavo, teruggekeerde gezakten 56 -----4105
De scholengemeenschap heeft één permanente nevenvestigingen is drie.
school
voor
praktijkonderwijs
en
het
aantal
De leerlingen zijn als volgt over de scholen verdeeld: School/locatie
Adres
Plaats
De Brêge Dalton Dokkum De Dyk De Foorakker !mpulse L’warden !mpulse Kollum ISK Leeuwarder Lyceum Montessori College Sted. Gymnasium YnSicht Mplooi Vavo
Egelantierstraat 88 Parklaan 1 Egelantierstraat 86 H. Sannesstraat 7 D. Kalmaleane 4 G. Bleekerstraat 3 Hempenserweg 33 Dr. J. Botkeweg 3 D. Kalmaleane 2 Noorderweg 1 Prinsessenweg 4
Leeuwarden Dokkum Leeuwarden St. Annapar. Leeuwarden Kollum Leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden
Totaal
Leerlingen Leerlingen 1-10-2011 1-10-2012 125 132 142 205 459 570 162 147 282 258 128 134 84 90 876 988 709 482 581 584 518 515 46 0 53 (63)
4165
4105
(…) = niet geteld
OSG Piter Jelles
15
Jaarverslag 2012
Profilering: Dalton Dokkum De Brêge
vmbo-t praktijkonderwijs
De Dyk
mavo (vmbo-t )
De Foorakker !mpulse Kollum
vmbo-t vmbo-t, havo, vwo
!mpulse L’w
vmbo-t, havo, vwo
ISK L’wrd. Lyceum Montessori College Stedelijk Gymnasium YnSicht
OSG Piter Jelles
havo, vwo havo gymnasium vmbo-b, vmbo-k
positioneren met Daltononderwijs actief werkervaring opdoen verbinding met de wijk uitstroom naar havo en mbo, sport - en theater accent samenwerking met De Dyk en YnSicht positioneren met !mpulse-onderwijs aangepast aan het gebied; veel contact met de basisscholen vernieuwende school voor vmbo-t, havo en vwo internationale schakelklas onderzoeken en ontwerpen internationale oriëntatie tweetalig onderwijs met accent op cultuur begaafden hun talenten laten ontwikkelen ondernemende school met differentiaties in Afstudeermogelijkheden “Ondernemen en Doen”
16
Jaarverslag 2012
Treasury management Algemeen Treasury is het sturen en het beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële stromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. In een door Piter Jelles opgesteld treasurystatuut wordt het treasurybeleid uiteengezet en wordt een beschrijving gegeven van de bevoegdheden en verantwoordelijkheden in het kader van de treasuryfunctie. Het treasurystatuut heeft tot doel sturing te geven aan de treasuryfunctie en risico’s te beperken. Uitgangspunten Het treasurybeleid maakt onderdeel uit van het financiële beleid van OSG Piter Jelles. Het treasurybeleid vindt plaats binnen de kaders van de Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen van 16 december 2009, nr. FEZ/CC-2009/150185, houdende verplichtingen bij het beleggen en belenen van publieke en overige middelen, de “Regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek 2010”. Bij het aantrekken respectievelijk uitzetten van alle benodigde respectievelijk overtollige middelen wordt gehandeld overeenkomstig de in deze regeling gestelde verplichtingen. Doelstellingen De algemene doelstellingen van het treasurybeleid luiden: het zorgdragen voor de tijdige beschikbaarheid van de benodigde geldmiddelen tegen acceptabele condities (beschikbaarheid); het minimaliseren van de kosten van leningen (kostenminimalisatie); het optimaliseren van het rendement van de overtollige liquide middelen binnen de kaders van het treasurystatuut (rentemaximalisatie); het beheersen en bewaken van financiële risico’s die aan de financiële posities en geldstromen van de instelling zijn verbonden (risicominimalisatie); osg Piter Jelles treedt niet als bankier op. Ratingeisen De ratingeisen voor beleggings- en beleningsvormen waarbij de hoofdsom bij opname intact is, zijn als volgt afhankelijk van de looptijd van die vormen: a. beleggings- en beleningsvormen voor een periode tot en met drie maanden mogen worden betrokken van financiële ondernemingen die aantonen dat ze voor henzelf of voor de door hen uitgegeven waardepapieren beschikken over minstens een A-rating, afgegeven door minstens twee ratingbureaus. b. beleggings- en beleningsvormen voor een periode van meer dan drie maanden mogen worden betrokken van financiële ondernemingen die aantonen dat ze voor henzelf of voor de door hen uitgegeven waardepapieren beschikken over minstens een AA-minusrating afgegeven door minstens twee ratingbureaus.
OSG Piter Jelles
17
Jaarverslag 2012
Liquiditeit per 31 december 2012 Ultimo december 2012 bedroeg het saldo aan liquide middelen, inclusief deposito’s en spaarrekeningen, € 2.308.369 (2011: € 57.610). In deposito op 31 december 2012: RABO-bank € 750.000 (31-12-2011: € 750.000) tegen 3% rente looptijd 25 januari 2011 tot 27 november 2013 (2 jaar) Overig:
31-12-2012: 31-12-2011: Kasmiddelen € 7.888 € 7.534 Bankrekeningen € 1.538.782 € 47.621 Spaarrekeningen € 2.497 € 2.456 Kruisposten € 9.202 € 0 De kruisposten hebben betrekking op geldstortingen onderweg vanuit de kas naar de bank en enkele te verrekenen posten. Financiële baten en lasten Het saldo aan financiële baten en lasten over 2012 betreft een bedrag van € 14.190 (2011: € 7.317 negatief). Dit betreft het saldo aan ontvangen renten en betaalde bankkosten gedurende het kalenderjaar inclusief de ontvangen renten uit in deposito geplaatste geldmiddelen.
OSG Piter Jelles
18
Jaarverslag 2012
A3 Jaarverslag osg Piter Jelles 2012 Inleiding Via dit jaarverslag legt Piter Jelles verantwoording af aan de stakeholders, de subsidieverstrekkers, de toezichthouders, medezeggenschapsraad, gemeenten en overige betrokken maatschappelijke organisaties over de wijze waarop Piter Jelles de financiën in het jaar 2012 heeft geregeld. Dit jaarverslag geeft een zo volledig mogelijk beeld van de gang van zaken gedurende het verslagjaar 2012, van de behaalde resultaten en de inzet van middelen. Daar waar nodig kijken we terug naar het voorgaand jaar dan wel kijken we vooruit naar het volgende jaar. De “Algemene Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs” is de basis voor dit jaarverslag en de samenstelling van de jaarrekening 2012. Aan de jaarrekening is een goedkeurende controleverklaring, opgesteld door KPMG Accountants N.V., toegevoegd. In deze verklaring geeft de accountant over de jaarrekening een oordeel over de getrouwheid van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 2012 en over het resultaat over het kalenderjaar 2012.
1
Onderwijs en onderwijsprestaties
Opbrengsten: Jaarlijks stelt de Inspectie van het Onderwijs een opbrengstenkaart op van het voorafgaande schooljaar. Deze opbrengstenkaart geeft o.a. een samenvatting van de opbrengstgegevens van de scholen in het voortgezet onderwijs. Het hoofdbestanddeel van de opbrengstenkaart wordt gevormd door gegevens over de in-, door- en uitstroomgegevens en de examengegevens. De beslissing of een school/afdeling het arrangement ‘zwak’ of ‘zeer zwak’ moet krijgen, baseert de inspectie op de beoordeling van de opbrengsten van de betreffende afdeling van de school, aangevuld met de beoordeling van de normindicatoren voor het onderwijsproces. De elf normindicatoren voor het onderwijsproces in het voortgezet onderwijs zijn via berekening geselecteerd op grond van hun voorspellende waarde voor de kwaliteit van de opbrengsten (www.onderwijsinspectie.nl). De opbrengstenkaart geeft daarmee een beeld van enkele kwaliteitsaspecten van de school. Niet voor alle scholen zijn er opbrengstenkaarten beschikbaar. Dat betreft startende scholen en scholen waarvan de opbrengsten over drie aansluitende jaren niet beschikbaar zijn. De opbrengstenkaart geeft voor de direct belanghebbenden, zoals de ouders, de kinderen en de school zelf, veel belangrijke informatie over de kwaliteit van de school.
OSG Piter Jelles
19
Jaarverslag 2012
1.1 Opbrengstenoordelen 2013 Het oordeel over de opbrengsten van een schoolsoort binnen een school wordt gegeven door de Inspectie van het Onderwijs en is gebaseerd op de opbrengsten van de afgelopen drie jaren. De resultaten van 2010, 2011 en 2012 zijn hiervoor de basis. Het oordeel is inhoudelijk gebaseerd op vier opbrengstindicatoren: rendement onderbouw, rendement bovenbouw, gemiddeld cijfer Centraal Examen (CE) en het verschil tussen het gemiddelde schoolexamencijfer(SE) met het gemiddeld CE. De opbrengstenkaarten worden door de Inspectie van het Onderwijs gepubliceerd via de website www.onderwijsinspectie.nl. Voor wat betreft de scholen van Piter Jelles wordt hierover het volgende opgemerkt: Dalton Dokkum is over de volle breedte voldoende. Dat is voornamelijk te danken aan de verbeteringen in de afgelopen twee jaar. Ook op andere terreinen scoort de school goed. Het praktijkonderwijs bij de praktijkschool De Brêge wordt positief beoordeeld. Op deze school spelen examens geen rol, maar is de doorstroom richting niveau 1 MBO belangrijk; De afdeling mavo van De Dyk is jong en is nog zoekende naar een juiste balans wat betreft de te behalen resultaten. Er zijn op dit vlak verbeteringen nodig. De resultaten van een ingezet actieplan, dat veel facetten van de school behelst, moeten uiteindelijk leiden tot betere resultaten; De Foorakker in St. Annaparochie heeft goede resultaten. De examenresultaten liggen boven het landelijk gemiddelde. Het aantal leerlingen dat het diploma haalt door een jaar over te doen ligt iets boven het landelijk gemiddelde. !mpulse Kollum heeft de cijfers bij de t-opleiding redelijk op orde. Hier moet extra aandacht zijn voor de havo, waar nog veel winst is te behalen !mpulse Leeuwarden heeft enkele roerige jaren gekend. De investeringen in havo en vwo hebben vruchten afgeworpen. Helaas blijft de t -opleiding achter. Extra inspanningen zijn daar nodig; De inspectie van het onderwijs beoordeelt het leerstofaanbod, het efficiënt gebruik maken van de onderwijsaanbod en het didactisch handelen en de zorg bij de ISK-afdeling (Internationale Schakelklas) voldoende. ISK is geen eindonderwijs en dus is het niet mogelijk een oordeel te geven over de realisatie van een aantal indicatoren met betrekking tot de resultaten; De opbrengsten bij de havo-afdeling van het Leeuwarder Lyceum worden ondertussen als voldoende beoordeeld. Er is een actieplan om het vwo ook op dat niveau te krijgen; Het Montessori College heeft de afgelopen jaren de opbrengsten verbeterd en bouwt nu aan een nieuwe havo; Het Stedelijk Gymnasium scoort al jaren voldoende. Het rendement onderbouw, een verbeterpunt, gaat omhoog; De afdelingen vmbo-basis (b) en kader (k) van YnSicht hebben de laatste twee jaar grote stappen voorwaarts gezet. Alle indicatoren scoren nu voldoende. Dit geldt voor zowel de basis- als de kaderopleiding. Piter Jelles heeft kwaliteit als strategisch speerpunt. Diverse programma’s gaan er voor zorgen dat er verbeteringen komen waar dat nodig is.
OSG Piter Jelles
20
Jaarverslag 2012
1.2
Examenresultaten schooljaar 2011/2012 (…..) = 2010/2011 (percentage geslaagden)
School Dalton Dokkum De Dyk De Foorakker !mpulse L’den !mpulse Kollum Leeuwarder Lyceum Montessori College Mplooi Stedelijk Gymnasium YnSicht 1.3
Vmbo basis
Vmbo kader
Vmbo theor. 92%(91%) 75%(87%) 90%(88%) 61%(65%) 83%(100%)
96%(82%)
Havo
VWO
97%(79%) 71%(70%) 90%(81%)
85%(86%) --- (---) 81%(92%)
74%(77%)
75%(88%)
91%(82%) 89%(90%) 97% (91%)
99%(89%)
Leerlingenaantal
De leerlingen in het schooljaar 2012/2013 zijn als volgt, per leerjaar (inclusief VAVO), over de scholen verdeeld: School Dalton Dokkum De Brêge De Dyk De Foorakker !mpulse Kollum !mpulse L’den ISK Leeuwarder Lyceum Montessori College Stedelijk Gymnasium YnSicht Totaal
1
2
3
4
5
6
Vavo
92
63
28
22
165 46 40 64 34 137
163 47 36 60 56 123
120 33 20 49
106 21 20 46
17 26
11
1 2
124
206
257
113
28
205 132 570 147 134 258 90 988
70
108
100
94
96
14
482
122
124
91
93
67
84
3
584
96 866
118 898
151 716
150 758
463
208
64**
515 4105
16
Totaal
** = betreft 56 teruggekeerde gezakte leerlingen en 8 overige naar het Vavo geplaatste leerlingen. Noot:
28 leerlingen vwo 4 t/m 6 van !mpulse Leeuwarden volgen het onderwijs bij het Leeuwarder Lyceum 19 leerlingen havo5 van !mpulse Leeuwarden volgen het onderwijs bij het Montessori C ollege
OSG Piter Jelles
21
Jaarverslag 2012
1.4 Plaatsingswijzer Alle koepels voor scholen voor voortgezet onderwijs in Friesland conformeren zich aan de zogenaamde Friese Plaatsingswijzer. Deze plaatsingswijzer is van oorsprong op initiatief van Piter Jelles ontwikkeld voor Leeuwarden en omgeving. De Friese plaatsingswijzer neemt deze in Leeuwarden ontwikkelde uitgangspunten en systematiek over. Er is een website gelanceerd waarop alle informatie hierover is te vinden. (www.frieseplaatsingswijzer.nl)
2
(Onderwijs)Kwaliteit
Piter Jelles is aangesloten bij Vensters voor Verantwoording. Via Vensters voor Verantwoording worden scholen in staat gesteld via 20 indicatoren, verdeeld o ver vier terreinen, hun horizontale verantwoording in te richten. Daarnaast kunnen scholen vaststellen waar ze staan en kunnen ze zich vergelijken met andere scholen. Vensters voor Verantwoording is bereikbaar via de website www.schoolvo.nl. De scholen van Piter Jelles zijn deelnemer aan schoolkompas.nl. Via de website www.schoolkompas.nl kunnen belangstellende kinderen inzoomen op de kaart van Nederland door de naam van een woonplaats of postcode in te tikken. Daarop verschijnen alle scholen in de aangegeven buurt. Door een aantal scholen te selecteren, kunnen ze die scholen op 15 verschillende kenmerken met elkaar vergelijken. Onlangs is de Schoolkompas-app beschikbaar gekomen. Daarmee kunnen leerlingen snel en eenvoudig bepalen welke scholen het beste aansluiten bij hun wensen. Piter Jelles is aangesloten bij Kwaliteitscholen. In Kwaliteitscholen bevindt zich een veelvoud van onderzoeken die voor een groot deel de kwaliteitszorg in beeld brengen. Met de onderzoeken kunnen vele aspecten, die onder andere ook door de Inspectie van het Onderwijs worden gehanteerd, ingevuld worden. Kwaliteitscholen geeft ook de mogelijkheid van benchmarking: het vergelijken van de uitslagen met andere deelnemende scholen. Binnen de scholen van Piter Jelles zijn contactpersonen aangewezen die zorgen voor de het actueel houden van de Vensters en voor het afnemen van de afgesproken onderzoeken onder leerlingen en ouders. De beleidsadviseur Kwaliteit zorgt voor de centrale ondersteuning en voor de jaarlijkse planning. In het schooljaar 2012/2013 zijn in het vervolg op het schooljaar 2011/2012 weer afspraken gemaakt over het afnemen per school van tevredenheidsonderzoeken onder ouders en leerlingen. De resultaten van de onderzoeken worden door de afzonderlijke scholen geanalyseerd en moeten uiteindelijk leiden tot een verbetering van de (onderwijs)kwaliteit bij de scholen van Piter Jelles. Er zijn veel verschillen tussen de scholen van Piter Jelles, waardoor op scholengemeenschapsniveau geen algemeen beeld is te geven van de uitkomsten van de verschillende onderzoeken. Voor het afnemen van onderzoeken onder ouders en leerlingen maken de scholen van Piter Jelles gebruik Kwaliteitscholen.
OSG Piter Jelles
22
Jaarverslag 2012
Piter Jelles is aangesloten bij de managementtool Magnaview. Deze tool is gekoppeld aan het leerlingenadministratieprogramma en geeft managementinformatie over de leerlingenresultaten, zoals becijfering, maar ook over afwezigheid van leerlingen en de verschillende rendementen. De door Piter Jelles gehanteerde planning en control cyclus is een regelmatig onderwerp van gesprek in het centraal managementteam (cmt) en blijkt een werkbaar inst rument te zijn om geplande afspraken na te komen en deze te controleren op uitvoering.
3
Effectief onderwijsbeleid
De scholen van Piter Jelles werken aan de hand van schooljaarplannen. Het schooljaarplan wordt jaarlijks gemaakt door de schooldirecties. In de plannen staat onder andere beschreven: de kernopdracht, het schoolprofiel, de onderwijsontwikkelingen, de doelen die worden gesteld, de evaluatie van het voorgaande (school)jaar en de inrichting van de kwaliteitszorg. Daarnaast is er aandacht voor nieuw beleid, deelschoolplannen en de formatie. De eigen schoolraad bespreekt jaarlijks het schooljaarplan. De schoolplannen hebben een looptijd van vier jaar en hebben verbinding met het strate gisch beleidsplan van Piter Jelles. Zoals in het verslag van het College van Bestuur is verwoord zal Piter Jelles voor de zomervakantie van 2013 een nieuw strategisch plan vaststellen. Dit met de aandachtspunten samenwerking, kwaliteit en innovatie. In het verslag van het College van Bestuur wordt ook aandacht gegev en aan samenwerkingsvormen met andere partners in het voortgezet onderwijs in de provincie. Piter Jelles maakt als verbonden partij onderdeel uit van het Samenwerkingsverband Noordwest Friesland 3.03, CenZore. Dit samenwerkingsverband gaat in de loop van 2013 op in een nieuw, groter, samenwerkingsverband Fryslân Noard in verband met de invoering van het passend onderwijs per 1 augustus 2014. Leerlinggebonden financiering (lgf) / passend onderwijs: Piter Jelles ontvangt jaarlijks een aanvullende rijksvergoeding voor leerlingen die geïndiceerd zijn en in aanmerking komen voor een leerlinggebonden financiering. Het is de bedoeling dat deze regeling per 1 augustus 2014 wordt overgeheveld naar het passend onderwijs en van daaruit wordt ondergebracht bij het nie uwe samenwerkingsverband Fryslân Noard. De leerlinggebonden financiering bij Piter Jelles betreft tot nu toe jaarlijks een bedrag van ongeveer 2,5 ton euro. Ruim voor 1 augustus 2014 zal duidelijk worden welke keuzes er door het nieuwe samenwerkingsverba nd zijn gemaakt inzake de vergoeding van aan leerlingen gebonden specifieke budgetten. Piter Jelles is een participant, een zogenaamde verbonden partij, van het samenwerkingsverband en heeft daardoor ook inspraak in de wijze van verdeling van de geldmiddelen die het samenwerkingsverband vanuit het passend onderwijs gaat beheren.
OSG Piter Jelles
23
Jaarverslag 2012
Leerplusarrangement: Het Leerplusarrangement VO biedt scholen met veel leerlingen uit door het Rijk aangewezen achterstandswijken de mogelijkheid extra geld te genereren om deze leerlingen te begeleiden. De toewijzing vindt plaats aan de hand van de postcodelijst van zogenaamde armoedeprobleemcumulatiegebieden (apc). Toewijzing vindt plaats aan de hand van een aantal gehanteerde drempels. De drempels worden op vestigingsniveau toegepast. Dat wil zeggen per vestiging wordt bezien of voor de verschillende categorieën de drempel wordt gehaald. De scholen van Piter Jelles komen, gelet op de opgeworpen drempels, voor deze regeling niet in aanmerking. Buiten de hiervoor genoemde gelden ontvangen we vanuit het Leerplusarrangement nog extra gelden wegens Nieuwkomers VO en Eerste Opvang van Vreemdelingen. De nieuwkomers worden geteld aan het begin van het schooljaar, op teldatum 1 oktober. Dit zijn nieuwkomers die korter dan één jaar dan wel 1 tot 2 jaren in Nederland zijn. Op 1 oktober 2012 waren dat 43 (2011: 39) respectievelijk 34 (2011: 34) leerlingen. De aanvullende rijksvergoeding voor deze leerlingen is ongeveer € 315.000. De aanvullende rijksvergoeding voor de eerste opvang van vreemdelingen in het VO moet afzonderlijk bij het Ministerie van OCenW worden aangevraagd. Daarvoor zijn twee teldata, 1 oktober en 1 april. Dit betrof op 1 oktober 2012 40 leerlingen. De aanvullende vergoeding voor deze leerlingen op jaarbasis is ongeveer € 170.000. Opleidingsschool School of Education: Vanaf 2001 werken Piter Jelles, rsg De Borgen te Leek, het Dr. Nassaucollege te Assen en rsg Stad en Esch te Meppel samen met de lerarenopleidingen van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en de Rijksuniversiteit Groningen in de School of Education. In de School of Education wordt, onder gezamenlijke verantwoordelijkheid, onderwijspersoneel (leraren in opleiding, beginnende docenten, ervaren- en zittende docenten, zij-instromers en onderwijsassistenten), in een doorgaande ontwikkelingslijn opgeleid volgens het concept van competentieontwikkeling. Deze lijn past binnen het integraal personeelsbeleid van de deelnemers. Op accreditatie van de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie heeft Piter Jelles in de rol van penvoerder, ingaande het schooljaar 2009/2010 van het Ministerie van OCenW goedkeuring ontvangen om als officiële opleidingsschool studenten van de lerarenopleidingen te begeleiden. Een opleidingsschool is een partnerschap van één of meer opleidingen van leraren primair-, respectievelijk voortgezet onderwijs, met één of meer scholen voor po, vo en/of beroepsonderwijs. De accreditatietermijn heeft een looptijd tot maximaal 6 jaar. De tegemoetkoming in de kosten van organisatie van de opleidingsscholen omvat voor het schooljaar 2012/2013 een bedrag € 340.000. Op grond van een met de deelnemers afgesproken verdeling van gelden ontvangt Piter Jelles, inclusief de overhead voor coördinatie en penvoerderschap, ongeveer een bedrag van € 185.000.
OSG Piter Jelles
24
Jaarverslag 2012
Maatschappelijke Stage: Het idee achter de maatschappelijk stage is: “samenleven kun je leren”. Een maatschappelijke stage is vrijwilligerswerk en is bedoeld om jongeren te leren zich vrijwillig in te zetten voor de samenleving. Hierdoor leren ze de maatschappij op een andere manier kennen waardoor het een sterk vormende waarde voor de leerling zelf heeft (verantwoord burgerschap). Het kabinet heeft besloten de maatschappelijk stage in het voortgezet onderwijs te beëindigen vanaf het schooljaar 2015/2016. De wijze waarop dit zal plaatsvinden is nog niet duidelijk. Er wordt gesproken over een jaarlijkse afbouw. De bekostiging voor Piter Jelles is op schooljaarbasis ongeveer € 200.000. De maatschappelijke stage is nu nog verplicht voor alle leerlingen die vanaf het schooljaar 2011/2012 instromen in het VO en heeft een omvang van 30 uur voor alle schooltypen. Bij Piter Jelles bewaakt een projectleider de uitvoering van de omschreven doelstellingen en de organisatie van de maatschappelijke stage. Het Meetingpoint van De Brêge fungeert daarbij steeds meer als het stagebureau van Piter Jelles. Tegengaan voortijdig schoolverlaten (vsv): De Minister van OCW heeft het tegengaan van voortijdig schooluitval (VSV) als speerpunt van beleid. Het aantal voortijdig schoolverlaters mag in 2016 maximaal 25.000 zijn. De Minister gaat uit van zoveel mogelijk jongeren met een startkwalificatie. Een aantal groepen leerlingen stond tot voor kort onterecht in de vsv -registratie. Dat betrof bijvoorbeeld de isk-leerlingen; de anderstaligen, asielzoekers of vreemdelingen. Deze groep telt nu niet meer mee voor de registratie voortijdig schoolverlaten. Piter Jelles komt in aanmerking voor prestatiesubsidie vsv. In het schooljaar 2005/2006 zijn bij Piter Jelles 86 voortijdige schoolverlaters geteld. Vanaf dat schooljaar is het aantal voortijdige schoolverlaters gestaag gedaald. In 2006/2007 60, in 2007/2008 55, in 2008/2009 83, in 2009/2010 72 voortijdige schoolverlaters. In het schooljaar 2010/2011 is dit aantal gedaald naar 61 leerlingen. Het streven is dit aantal terug te brengen naar ongeveer 50 leerlingen. Vanuit het convenant voortijdig schoolverlaten heeft Piter Jelles in 2011 € 50.000 ontvangen. Voor 2012 is dat een voorschotbedrag van € 68.000. De beleidsadviseur Zorg bewaakt bij Piter Jelles de uitvoering van het convenant. Zorgplannen: Iedere school van Piter Jelles beschikt over een zorgplan. Dit zorgplan wordt in de scholen besproken en wordt jaarlijks omstreeks de zomervakantie digitaal gezonden naar de Inspectie van het Onderwijs.
OSG Piter Jelles
25
Jaarverslag 2012
Prestatiebox VO: In 2012 is de prestatiebox ingevoerd voor het primair (po) en voortgezet onderwijs (vo) en het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Scholen ontvangen van 2012 tot en met 2015 jaarlijks een bedrag via de prestatiebox, in 2012 in het voortgezet onderwijs voor elke leerling € 110,26. Voor de bevordering van excellentie komt daar nog € 66 bij per leerling in de bovenbouw van het vwo. De bestedingsvraag is bij de scholen van Piter Jelles gekoppeld aan door de scholen opgestelde plannen van aanpak. Deze plannen zijn besproken met de eigen Raden. De besteding van de gelden uit de prestatiebox is niet geoormerkt. Er zijn over de besteding van de gelden met het Ministerie van OCW doelstellingen afgesproken. De scholen leggen over de besteding verantwoordelijkheid af aan de eigen Raden. Vanuit het rijk is er een lichte beoordeling afgesproken. In 2012 is vanuit de prestatiebox een bedrag ontvangen van € 500.170. Deze vergoeding wordt vanuit de verslaggevingsrichtlijnen gezien als een aanvulling op de lumpsumvergoeding en wordt daarom opgenomen in de jaarlijkse exploitatiereke ning. In 2012 hebben de verschillende scholen van Piter Jelles een bedrag van € 76.000 besteed. Het saldo is via de exploitatierekening opgenomen als een bestemmingsreserve. De bestemmings reserves zijn een onderdeel van de algemene reserve. In de loop va n de tijd zullen de ontvangen bedragen worden besteed aan de hiervoor beschreven doelstellingen. Deze laten zich het beste als volgt samenvatten: 1. Leerlingen behalen goede prestaties op de kernvakken én worden breed gevormd; 2. Scholen werken systematisch aan het maximaliseren van prestaties van leerlingen, dat wil zeggen dat ze opbrengstgericht werken; 3. Leraren signaleren verschillen tussen leerlingen – niet alleen de gemiddelde leerlingen, maar ook cognitief zwakkere en sterkere leerlingen – en gaan hier op een adequate wijze mee om; 4. Op scholen is sprake van een ambitieuze leercultuur waar excellentie wordt gestimuleerd en hoogbegaafdheid wordt ondersteund; 5. Op scholen is sprake van een lerende cultuur waarin het niet alleen draait om het leren van leerlingen, maar ook om het leren van leraren en schoolleiders. Goed HRM-beleid is daarvoor een voorwaarde. Mplooi en het project “De praktijkgestuurde route naar het hbo”: In een samenwerking met het Friesland College werkte Piter Jelles via het project Mplooi mee aan een initiatief gericht op het realiseren van praktijkgestuurde doorlopende leertrajecten vanaf jaar 3 van vmbo-t tot aan het hbo. Het doel van Mplooi was om de vmbo-t leerlingen de “klik” te laten maken met hun beroepsperspectief, zodat ze zich met dit concrete doel voor ogen gemotiveerder, beter en sneller voorbereidden op een studie in het hbo. In de eindevaluatie werd duidelijk dat de doelstellingen van het project niet konden worden gehaald. Daarnaast gaven ook de financiën niet de ruimte om het project voort te zetten. In samenspraak met het Friesland College is daarom besloten het project per 1 augustus 2012 te beëindigen. De verworvenheden van Mplooi zijn zoveel als mogelijk ingebouwd bij De Dyk. Een auditcommissie heeft het project positief beoordeeld.
OSG Piter Jelles
26
Jaarverslag 2012
4
Bedrijfsvoering
4.1 CAO VO De huidige CAO had een looptijd van 1 augustus 2011 tot 1 augustus 2012 en is na de vervaldatum verlengd tot het moment waarop er een nieuw akkoord wordt gesloten. De gesprekken over een nieuwe CAO zijn in 2012 tijdens de verkiezingsperiode opgeschort tot het moment dat er meer duidelijkheid was over de visie op het onderwijs door het nieuwe kabinet. De onderhandelingen tussen de werkgevers- en de werknemersorganisaties zijn ondertussen weer gestart. Het streven is om uiterlijk april 2013 tot een onderhandelingsakkoord te komen. Duidelijk is wel dat het handhaven van de Bapo regeling en het Trekkingsrecht onderwerpen van gesprek zijn. Binnen de beschikbare kaders wordt er gesproken over de mogelijke invoering van een persoonlijk budget, waarbij individuele keuzevrijheid van de werknemer over de aanwending ervan, centraal staat. De inzetten van de werkgevers en die van de werknemers zijn onderling uitgewisseld en voorzien van een wederzijdse toelichting. De inzetten zijn te zien op www.voraad.nl en www.aob.nl Pensioenen en pensioenrechten: Ondertussen heeft het ABP besloten de pensioenen en de pensioenrechten op 1 april 2013 te verlagen met 0,5%. De pensioenpremie is per 1 januari 2013 al verhoogd van 24,1% naar 25,4%. Daarvan komt 2/3 deel voor rekening van de werkgever. Een volledige compensatie hiervan door het Rijk wordt niet voorzien. De hoogte van een mogelijke compensatie wordt namelijk bepaald door de gemiddelde stijging van de pensioenpremie in de markt. Naar verwachting zal de pensioenpremie in de markt niet of nauwelijks stijgen. De stijging van de pensioenpremie betekent per saldo een stijging van de loonkosten over 2013 met circa € 215.000. Met deze stijging houden we rekening bij de verdeling van de personele budgetten over de scholen van Piter Jelles. 4.2 Onvoldoende (rijks)bekostiging De economische crisis en de bezuinigingsmaatregelen hiertegen vanuit het Rijk hebben onder andere tot gevolg dat er voor de lopende CAO vanuit het Rijk aanzienlijk minder geld beschikbaar is dan bij het aangaan van de CAO 2008-2010 en daarna was voorzien. Concreet betekent dit dat er vanaf 2009 een verschil is ontstaan tussen de personele kosten en de personele bekostiging in het voortgezet onderwijs. Daarnaast baren de aangezegde bezuinigingsplannen van het Kabinet zorgen. Scholen moeten de tekorten op de bekostiging uit eigen middelen financieren. Het tekort op de bekostiging wordt ondertussen geraamd op ca. 3,5%. Scholen moeten bij de inzet van de personele gelden hiermee rekening houden.
OSG Piter Jelles
27
Jaarverslag 2012
4.3 Convenant LeerKracht De afspraken over de verbetering van de positie van de docent zijn vastgelegd in het convenant Leerkracht en zijn verankerd in de CAO VO. In het convenant Leerkracht zijn afspraken gemaakt over de toename van het aantal LC- en LD-leraarsfuncties door invoering van de zogenaamde functiemix. Piter Jelles heeft, door in 2011 uitvoering te geven aan de geplande 1 e fase van de functiemix, voldaan aan de door het Ministerie van OCW gestelde voorwaarden. De afgesproken groeipercentages in 2011 zijn gerealiseerd, namelijk 2% toename van de LC-functies en 1% toename van LD-functies. Bij Piter Jelles betrof dat de realisatie van ruim 15 fte nieuwe LC-functies en ruim 8 fte nieuwe LD-functies. Dit inclusief het natuurlijk verloop. De realisatie van de volgende, 2e fase, is gepland in 2014. In het voorjaar 2013 maken wij hiervoor een actieplan, dat dan uiteraard wordt gedeeld met de inspraakorganen. De invoeringsdatum van de realisatie van de 2 e fase is 1 augustus 2014. In 2014 moeten de scholen een groeipercentage hebben gerealiseerd van 10% toename van LC en 11% toename van LD ten opzichte van de uitgevoerde nulmeting per 1 oktober 2008 (zie voor meer informatie www.functiemix.minocw.nl). Vanuit het convenant Leerkracht wordt tot 2014 eveneens een verkorting uitgevoerd van de salarisschalen van leraren LB, LC en LD. Tot 2014 worden de schalen jaarlijks met één periodiek ingekort, waardoor de schalen vanaf 2014 nog maar 12 treden kennen. De scholen ontvangen ter bekostiging van het convenant Leerkracht van het Ministerie OCW vanaf 2013 extra geldmiddelen om de uitvoering ervan te kunnen betalen. Omdat het onderwijs de 1e fase van de uitvoering van de functiemix heeft gerealiseerd stelt het Rijk ook de gelden voor uitvoering van de 2e fase beschikbaar. Deze gelden maken geen onderdeel uit van de bezuinigingsplannen van het kabinet. 4.4 Taakstellende maatregelen vanuit het Rijk Het door het Ministerie van OCW opgelegde taakstellend budget in 2010 en 2011 is in 2012 uitgebreid. Vanaf 2012 is sprake van een taakstelling om verder te bezuinigen. Dit vooruitlopend op de voorgenomen vereenvoudiging van de bekostiging. Eén en ander is opgenomen in de begroting van OCW en heeft invloed op de bekostiging in 2013. Daarnaast is er de taakstelling om de eenmalige compensatie over 2010, de zogenaamde kasschuif, te verrekenen in 2013. Het Rijk vond het onvermijdelijk deze kasschuif, ondanks eerdere toezeggingen, te verrekenen in 2013. Dit ondanks het feit dat er door de nullijn geen loonruimte beschikbaar is gekomen. In 2013 wordt in de personele budgetten met de verrekening van deze kasschuif rekening gehouden. 4.5 Ziekteverzuim en vervangingskosten Piter Jelles is eigen risicodrager wat betreft de kosten wegens vervanging van z iek personeel. Het vervangingsbudget wordt bij Piter Jelles centraal beheerd. Met ondersteuning van de beleidsadviseurs P&O wordt bij ziekte en de begeleiding daarvan door de leidinggevenden een stringent beleid uitgevoerd. Het ziekteverzuim bij Piter Jelles is in 2012 verder gedaald. Eind 2012 was het ziekteverzuimpercentage 4,6%, in 2011 was dat nog ruim boven 6%. Het ziekteverzuimpercentage bij Piter Jelles was eind 2012 lager dan het landelijke gemiddelde, dat rondom de 5,5% schommelt. In de begroting 2012 werd rekening gehouden met een bedrag aan vervangingskosten van € 675.000. De vervangingskosten over 2012 bedroegen uiteindelijk € 535.225. In de begroting 2013 is het vervangingsbudget naar beneden bijgesteld tot een bedrag van € 475.000.
OSG Piter Jelles
28
Jaarverslag 2012
4.6 Werkloosheidskosten De verantwoordelijkheid voor de werkloosheidskosten ligt deels bij de scholen en deels bij het collectief aan scholen in Nederland. Daarbij wordt rekening gehouden met de balans tussen enerzijds een aanvaardbaar financieel risico voor de scholen en anderzijds een voldoende financiële prikkel voor het voeren van een eigen beleid. 75% van de werkloosheidsuitkeringen wordt collectief gedragen en verevend. De overige 25% wordt door het Ministerie van OCenW ten laste van de scholen gebracht. In de begroting 2012 is ter dekking van de werkloosheidskosten, waaronder het aandeel in het collectieve vereveningsfonds, een bedrag opgenomen van € 375.000. Het collectieve aandeel in 2012 betrof een bedrag van omstreeks € 240.000. Het Ministerie loopt achter in de verrekening van de eigen bijdragen van de scholen, het eerder genoemde percentage van 25%. In 2012 is het jaar 2011 door het Ministerie met de scholen verrekend, voor Piter Jelles een bedrag van bijna € 220.000. De totale werkloosheidskosten in 2012 waren € 458.463. De meerkosten zijn ontstaan door hogere eigen werkloosheidskosten en door een hogere bijdrage aan het landelijke vereveningsfonds. De meerkosten, € 83.463, worden gedekt uit de meevallende vervangingskosten over 2012. 4.7 Gratis lesmateriaal Vanaf het schooljaar 2009/2010 is al het lesmateriaal voor de leerlingen, zoals de schoolboeken, in het voortgezet onderwijs gratis. De materiële lumpsumfinanciering van de scholen is per ingeschreven leerling in 2012 verhoogd met € 339,41. Het bedrag voor 2012 is tussentijds, wegens een verrekening van prijscompensatie, door het Ministerie aangepast van € 321,50 naar € 339,41 per op de teldatum ingeschreven leerlingen. Betrof in 2012 totaal een aanvullende rijksvergoeding van € 1.413.000. De besteding van deze aanvullende rijksvergoeding is een eigen beleid van de scholen. Piter Jelles werkt met een extern boekenfonds, dat via een Europese aanbesteding in 2010 is gegund aan Van Dijk Educatie te Kampen. Het contract heeft een looptijd tot einde van het schooljaar 2013/2014. Het Kabinet heeft vanuit de aangekondigde bezuinigingen besloten het gratis beschikbaar stellen van lesmateriaal aan leerlingen in het voortgezet onderwijs met ingang van 2014 te beëindigen. Dat betekent dat de ouders deze kosten weer zelf moeten betalen en dat de scholen de systemen moeten aanpassen aan de aangekondigde wijziging . Piter Jelles streeft ernaar om op provinciaal niveau afspraken te maken, zodat alle scholen in het voortgezet onderwijs in Fryslân dan dezelfde regeling gaan toepassen en er op dat gebied in ieder geval geen onderlinge concurrentie ontstaat. 4.8 Regeling aanvullende bekostiging energiezuinigheid/binne nmilie u Piter Jelles heeft in 2009 voor twee van haar scholen, het Stedelijk Gymnasium en De Foorakker, een aanvraag ingediend om in aanmerking te komen voor een aanvullende bekostiging wegens aanpassingen/verbeteringen aan deze gebouwen op grond van energiezuinigheid en het binnenmilieu. Deze aanvragen zijn deels door het Ministerie gehonoreerd. Piter Jelles heeft echter afgezien van de uitvoering van deze aanpassingen. Voor De Foorakker wegens de ophanden zijnde nieuwbouw. De eigen bijdrage bij de investeringen in het gebouw van het Stedelijk Gymnasium was dermate hoog, dat de uitvoering hiervan financieel niet verantwoord werd geacht. De inmiddels ontvangen gelden, totaal € 132.635, worden op een gegeven moment verrekend met het Ministerie van OCW.
OSG Piter Jelles
29
Jaarverslag 2012
4.9 Huisvesting Onderhoudsvoorziening: Vanuit de voorziening onderhoud zijn in 2012 conform de meerjaren onderhoudsplannen diverse werkzaamheden uitgevoerd, zoals buitenschilderwerk en aanpassingen aan installaties. In 2012 een totaalbedrag van € 364.371 (2011: € 120.9452). Hierin zijn ook opgenomen de kosten van het begeleidende en adviserende ingenieursbureau. De dotatie in de onderhoudsvoorziening in 2012 betrof een bedrag van € 364.896 (2011: € 121.651). Deze dotatie is weer teruggebracht naar het normale niveau. De stand van de voorziening onderhoud op 31 december 2012 is € 996.038 (2011: € 995.513). Het lang cyclisch onderhoud wordt uitgevoerd aan de hand van de meerjaren onderhoudsplannen. Er wordt gewerkt op grond van een prioriteitstelling van risico’s voor de verschillende soorten van onderhoudsprojecten. De schoolgebouwen zijn daarbij in 2 groepen van prioriteitstelling verdeeld. Afstoten gebouw !mpulse Leeuwarden: Per 1 augustus 2012 is !mpulse Leeuwarden gehuisvest in het gebouw aan de D. Kalmaleane 4 te Leeuwarden. Dit betreft een deel van het gebouw waar ook het Montessori College is gehuisvest. De vroegtijdige afschrijving op de bouwkundige investeringen in het gebouw aan de Archipelweg 135, het schoolgebouw waar !mpulse tot 1 augustus 2012 was gehuisvest, is afgerond in 2012. In 2012 zijn er nog wel enige verhuiskosten gemaakt wegens de verplaatsing van !mpulse. Verhuis- en verplaatsingskosten: Per 1 augustus 2012 is de vwo-afdeling van het Montessori College samengevoegd met de vwo-afdeling van het Leeuwarder Lyceum (voorheen Aldlân). !mpulse Leeuwarden is vanaf die datum gehuisvest aan de D. Kalmaleane 4 te Leeuwarden, het gebouw waar ook het Montessori College is gehuisvest. De mav oafdeling van het Montessori College is per 1 augustus 2012 definitief verplaatst en samengegaan met De Dyk. Deze verplaatsingen hebben geleid tot enige gebouw aanpassingen. De hiermee gemoeide kosten, totaal € 48.054, zijn geactiveerd en worden afgeschreven gedurende een periode van 15 jaar.
4.10
Specifieke investeringen
4.10.1 Digitale (reken)toetslokalen In 2013/2014 wordt de centrale rekentoets zoals gepland ingevoerd als verplicht onderdeel van het eindexamen. Het gaat echter pas in het schooljaar 2015/2016 deel uitmaken van de slaag- en zakregeling. De scholen krijgen dus meer tijd om de leerlingen voor te bereiden op de nieuwe exameneisen voor taal en rekenen. Piter Jelles heeft hierop geanticipeerd door in 2013 in enkele schoolgebouwen digitale to etslokalen in te richten. Leerlingen in de voor-examenklassen krijgen in het voorjaar van 2013 namelijk de gelegenheid om te wennen aan het afnemen van dergelijke digitale toetsen. De verspreiding van deze lokalen is zodanig dat vanaf 2014 alle leerlinge n in de examenklassen hiervan gebruik kunnen maken. Het vervoer vanuit de scholen buiten Leeuwarden wordt georganiseerd en leidt niet tot onoverkomelijke problemen.
OSG Piter Jelles
30
Jaarverslag 2012
4.10.2 iPads voor leerlingen en medewerkers / draadloos netwerk Op sommige scholen van Pit er Jelles maken leerlingen gebruik van een iPad2. Piter Jelles heeft voor deze leerlingen een eigen iPadplan ontwikkeld. Daarbij wordt het continue gebruik van de iPad gegarandeerd. Daarvoor is door Piter Jelles een eigen iServicepakket ontwikkeld. Leerlingen nemen via een aangegane overeenkomst daaraan deel. De ouders hebben daarbij de mogelijkheid van betaling ineens dan wel in termijnen. Ingeval van termijnbetaling is sprake van huurkoop. Voor de medewerkers wordt begin 2013 een eigen iPadplan voor medewerkers ontwikkeld. Een uitspraak van de rechter over het gebruik van een iPad door medewerkers in het najaar van 2012 heeft geleid tot enige vertraging in de uitwerking van dit plan voor de eigen medewerkers. Het zakelijk gebruik van een iPad wo rdt door de rechter gelijkgesteld met het gebruik van een computer, in dat geval 90% of meer zakelijk gebruik. Daarnaast moet het zakelijk gebruik door de werkgever worden getoetst. Het nu ontwikkelde iPadplan voor medewerkers is identiek aan het bekende fietsplan en heeft dezelfde fiscale voordelen. Voor het zakelijk gebruik van een iPad door medewerkers, 90% of meer zakelijk gebruik, is een gebruikersovereenkomst met reglement opgesteld, welke nauwgezet moet worden nageleefd. Er zijn voor de medewerkers 3 mogelijkheden voor het verkrijgen van een iPad: 1. Een iPad voor zakelijk gebruik door ondertekening van de “gebruikersovereenkomst zakelijk gebruik” en het bijbehorende tabletreglement; 2. Gebruikmaking van het tabletplan (gelijk aan het fiets- en fitnessplan); 3. Een onkostenvergoeding ingeval de iPad in privé is aangeschaft voor 1 maart 2013. In 2013 wordt een begin gemaakt met de aanpassing aan de nieuwste eisen van de draadloze netwerken in de scholen. De digitale wereld is veranderd. Tablets en smartphones zijn gewoongoed geworden. Een grotere bandbreedte is daarom nodig. Hieraan geeft Piter Jelles in 2013 aandacht. In 2012 heeft Piter Jelles een “code elektronische informatie- en communicatiemiddelen” ontwikkeld en verspreid. 4.11 Bestuurlijke kosten / WOPT Het College van Bestuur bestaat vanaf 1 augustus 2009 uit één voorzitter. De voorzitter laat zich ondersteunen door de bestuurssecretaris en de directeur bedrijfsvoering. De in 2012 betaalde loonkosten (op werkgeversniveau) van de voorzitter van het College van Bestuur zijn € 149.347 (2011: € 146.510). In de jaarrekening 2012 wordt een overzicht gegeven van de melding inzake de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT). In 2012 doet zich dit bij Piter Jelles niet voor.
OSG Piter Jelles
31
Jaarverslag 2012
4.12 Functiebouwwerk Op 31 december 2012 waren 493 (2011: 491) medewerkers in een werktijdfactor van circa 378 fte (2011: 392 fte) in loondienst van Piter Jelles. Dit betreft de regulier in dienst zijnde medewerkers samen met de medewerkers in loondienst op projectbasis en vervanging wegens ziekte. Van de medewerkers die op 31 december 2012 in loondienst waren, zijn er 229 (2011: 238) man en 266 (2011: 253) vrouw. De verdeling over de salarisschalen op peildatum 31 december 2012 is als volgt: medewerkers:
fte:
management en oop: schaal 01 t/m 14
149
107,9
leraren: LB LC LD
235 53 55
175,9 45,8 47,5
1
1,0
CvB, nominaal ingeschaald
4.13 Incidentele BTW-teruggaaf in 2012 In 2012 ontstond er door een tijdelijke gewijzigde jurisprudentie de mogelijkheid om via de zogenaamde pro rata regeling met terugwerkende kracht tot 2007 nog extra omzetbelasting terug te vragen. De inschakeling van een hierin gespec ialiseerd bureau heeft uiteindelijk geleid tot een incidentele teruggave van omzetbelasting van € 514.925, die betrekking heeft op de jaren 2007 tot en met 2011. Door de aanpassing van de regelgeving per 1 januari 2012 zijn de mogelijkheden over 2012 beperkt en zal de teruggaaf over dat jaar (weer) marginaal zijn.
5
Resultaat 2012
Het exploitatieresultaat over 2012 bedraagt € 1.555.871 positief. Het positieve resultaat is in belangrijke mate beïnvloed door enkele incidentele, additionele, inkomsten. In 2011 was het exploitatieresultaat nog een negatief bedrag van € 144.357. De begroting 2012 is gebaseerd op een positief exploitatieresultaat van € 134.000. Door voornamelijk de opgenomen incidentele inkomsten wijkt het werkelijke resultaat over 2012 in belangrijke mate af van het begrote resultaat over 2012. De balansgegevens per 31 december 2012 en de staat van baten en lasten over 2012 worden in de jaarrekening 2012 nader toegelicht.
OSG Piter Jelles
32
Jaarverslag 2012
Managementverklaring resultaat 2012
5.1 Analyse van het netto resultaat 2012 EUR x 1.000
2012
begroting
2011
€
€
€
Netto resultaat
1.55 6
134
144-
Prestatiebox VO
424-
-
-
Gratis Lesmateriaal
130-
-
-
-
-
-
-
107
-
146
-
-
112-
720
134
110-
Afrekening ESF-subsidie
126
BTW-teruggaaf
515-
Project Mplooi corr. contributie Samenwerk.verband gecorrigeerd resultaat voor vergelijkingsdoeleinden
In de tabel, zoals hierboven weergegeven, is een uitwerking van de analyse op het resultaat 2012 en 2011 te zien. Incidentele baten en lasten (die in het resultaat zijn opgenomen) zijn specifiek toegelicht om de vergelijkbaarheid tussen de jaren te vergroten en meer inzicht te geven in de kwaliteit van het resultaat. Prestatiebox VO: In 2012 is de prestatiebox ingevoerd voor het primair, voortgezet en middelbaar beroeps onderwijs. Scholen ontvangen van 2012 tot en met 2015 jaarlijks een bedrag via de prestatiebox. In 2012 is dit in het voortgezet onderwijs voor elke leerling € 110,26. Voor de bevordering van excellentie komt daar nog € 66 bij per leerling in de bovenbouw vwo. In 2012 betreft dat voor Piter Jelles een bedrag van € 500.170. Dit bedrag wordt beschouwd als een additionele aanvulling op de lumpsumfinanciering en dient daardo or te worden opgenomen in de exploitatierekening. Door de scholen van Piter Jelles is vanuit de prestatiebox in 2012 een bedrag van € 75.832 besteed. Het saldo van € 424.338 is als een incidentele baat opgenomen in het resultaat van 2012. In het overzicht eigen vermogen is dit saldo afgezonderd als een bestemmingsreserve, de bestemmingsreserve prestatiebox.
OSG Piter Jelles
33
Jaarverslag 2012
Gratis lesmateriaal: Vanaf het schooljaar 2009/2010 is het lesmateriaal voor de leerlingen gratis. Scholen ontvangen hiervoor een aanvullende rijksvergoeding. Dit wordt gezien als een additionele aanvulling op de lumpsumfinanciering. Het betreft voor 2012 een bedrag van € 339,41 per leerling, totaal in 2012 € 1.413.303. Per saldo is in 2012 vanuit deze aanvullende rijksvergoeding € 1.283.400 besteed . Het saldo van € 129.903 is via de exploitatierekening toegevoegd aan de hiervoor in 2011 gecreëerde bestemmingsreserve lesmateriaal. De verstrekking van gratis lesmateriaal wordt overigens met ingang van 2014 beëindigd. Afrekening ESF-subsidie: In 2012 is van de subsidiegever, het agentschap SZW, bericht ontvangen over de afrekening van een ESF-subsidietraject 2008/2009 op naam van De Brêge. Daarbij bleek dat niet alle doelstellingen, waarop de subsidie was gebaseerd, waren gehaald. Per saldo ontstond er daardoor een negatief resultaat op deze subsidie, een bedrag van € 148.661. Er zijn met De Brêge afspraken gemaakt over de interne verrekening van dit tekort. In 2012 is al een bedrag verrekend van € 22.500. Het nog te verrekenen saldo van € 126.161 is als een extra last opgenomen in de exploitatierekening 2012. BTW-teruggaaf 2012: Betreft de eerder onder 4.13 genoemde incidentele teruggave van omzetbelasting over de jaren 2007 tot en met 2011, een bedrag van € 514.925.
OSG Piter Jelles
34
Jaarverslag 2012
Project Mplooi: Het project Mplooi is beëindigd per 1 augustus 2012. Over de verrekening van de kosten zijn afspraken gemaakt met het Friesland College. Dat heeft in 2012 nog geleid tot een extra kostenpost van € 106.896.
5.2 Resultaat2012 t.o.v. begroting2012 EUR x 1.000
2012 €
Begroting 2012
134
Normatieve rijksbijdragen
498
Aanvullende rijksbijdragen
218
Overige baten
342
Personele lasten
-130
Afschrijvingen
-16
Huisvestingslasten
-65
Overige lasten
-240
Financiële baten en lasten
-21
Genormaliseerd resultaat 2012
720
In de tabel, zoals hierboven weergegeven, is een uitwerking te zien van het verschil tussen het begrote resultaat 2012 en het genormaliseerde resultaat 2012. De verschillen zijn als volgt ontstaan: Normatieve rijksbijdragen: De hogere baten in de normatieve rijksbijdragen over 2012 betreffen een bedrag van € 498.000. Het betreft een hogere rijksbijdrage personeel, € 322.486, en een hogere rijksbijdrage materieel, € 175.121. Dat heeft betrekking op een (prijs)compensatie wegens gestegen personele- en materiële kosten. Aanvullende Rijksbijdragen: Betreft hogere aanvullende rijksbijdragen in 2012 dan begroot en heeft betrekking op o.a. hogere leerling gebonden financieringen (lgf), nieuwkomersgelden en extra vergoedingen wegens studieverlof en stagevergoedingen van educatieve minoren. Totaal in 2012 € 218.000.
OSG Piter Jelles
35
Jaarverslag 2012
Overige baten: De hogere overige baten zijn vooral ontstaan door het, in tegenstelling tot de b egroting, opnemen van baten inzake schoolreizen, € 288.986, de hogere baten uit detachering, € 31.565 en de opgenomen opbrengsten uit in eigen beheer geëxploiteerde kantines, € 36.360. Totaal hogere baten € 342.000. Personele lasten: Bij de personeelslasten is de voornaamste afwijking de hogere werkelijke lonen en salarissen. Deze zijn vooral ontstaan door tussentijds verhoogde premies, met name de pensioenpremie. De lonen en salarissen zijn € 201.000 hoger dan begroot. De overige personele lasten zijn per saldo € 71.000 lager dan begroot. Per saldo een bedrag van € 130.000 hogere personele lasten. Afschrijvingen: De afschrijvingslasten zijn enigszins hoger dan begroot, € 16.000. Huisvestingslasten: De huisvestingslasten zijn € 65.000 hoger dan begroot. Dat wordt vooral veroorzaakt door hogere energielasten, € 28.837 en hogere kosten wegens huur van sportvelden en sportzalen, € 25.092. Daarnaast waren de betaalde voorbereidingskosten voor de nieuwbouw van de Campus Middelsee (Het Bildt), € 12.000, niet be groot. Overige (materiële) lasten: In de overige lasten zijn de kosten wegens schoolreizen opgenomen, € 286.872. Deze waren niet begroot. De kosten van PR zijn beperkt gebleven tot een bedrag van € 79.524. Hiervoor was een bedrag van € 100.000 begroot. Een besparing van € 20.476. Op de overige lasten is een bedrag bespaard van € 240.000. Financiële baten en lasten: De rentebaten zijn in 2012 lager dan begroot. Een bedrag van € 25.926 ten opzichte van een begroot bedrag van € 40.000. Het saldo van de financiële baten en lasten over 2012 is daardoor € 20.810 lager dan begroot, afgerond € 21.000.
6
Kengetallen
Kengetallen
2012
2011
solvabiliteit (excl. voorzieningen)
42,70%
32,50%
kapitalisatiefactor
24,85%
20,30%
weerstandsvermogen
13,91%
9,50%
4,65%
-0,44%
€ 1.555.871
€ 144.357-
Rentabiliteit netto resultaat
Voor de nadere toelichting op de kengetallen 2012 wordt verwezen naar bijlage I. OSG Piter Jelles
36
Jaarverslag 2012
6.1
Resultaten en ratio’s
Solvabiliteit De solvabiliteit is ten opzichte van 2011, wegens het hoger eigen vermogen ultimo december 2012, gestegen. Aan het eigen vermogen is het resultaat ov er 2012 toegevoegd. De solvabiliteit heeft nu een acceptabele omvang. Inspectie van het Onderwijs De door de Inspectie van het Onderwijs gehanteerde signaleringsgrens is op 1 januari 2013 verhoogd van 20% naar 30%. Daarnaast onderzoekt de Inspectie besturen die meer dan 70% van hun totale vermogen gefinancierd hebben met vreemd vermogen. De Inspectie zal de komende drie jaar alle schoolbesturen doorlichten op de financiële continuïteit. De cijfers van 2012 geven alle reden het onderzoek door de Inspectie in alle rust en met vertrouwen tegemoet te zien. Vermogenspositie De vermogenspositie van Piter Jelles is ten opzichte van 2011 sterk verbeterd en is nu op een acceptabel niveau. Piter Jelles streeft naar een weerstandsvermogen van tussen de 15% en 20%. Het hoopt daarmee toekomstige tegenvallers op te vangen. 6.2
Liquiditeit
Liquiditeit
2012
2011
0,78
0,34
Door OCenW wordt een instelling met een liquiditeit van 1,0 (current ratio) of hoger beoordeeld als “financieel gezond”. De current ratio van Piter Jelles bedraagt ultimo december 2012 0,78 (2011: 0,34). Dit betekent dat de liquiditeit bij Piter Jelles sterk is verbeterd ten opzichte van de voorgaande jaren. Het met eigen geldmiddelen aangekochte pand aan de Elzenstraat te Leeuwarden in 2004 voor een bedrag van 2,25 miljoen euro heeft geleid tot een aanzienlijke daling van de liquiditeitspositie van Piter Jelles. Ingeval deze gelden nog deel zouden uitmaken van de liquiditeit van Piter Jelles dan zou de ratio liquiditeit 1,23 zijn. Het kengetal current ratio was de afgelopen jaren daarvan een afspiegeling. Door het ingezette stringente strakke financiële beleid slaagt Piter Jelles erin de current ratio weer te brengen naar een acceptabel niveau.
OSG Piter Jelles
37
Jaarverslag 2012
7
Verdere bezuinigingen
Door de overheid zijn verdere bezuinigingen in het onderwijs aangekondigd. Het onderwijs moet efficiënter volgens het kabinet. Er zal worden gekort op leermiddelen vanaf 2014, op de maatschappelijke stages vanaf 2015 en er staat een bezuiniging op de rol om te besparen op personeelskosten. Dat laatste vindt dan plaats door de invoering in 2015 van een vereenvoudiging van het bekostigingsmodel. Daarnaast is het nog maar de vraag of de stijging van de pensioenpremies worden gecompenseerd. Ook moeten de uitkomsten van de CAO onderhandelingen worden afgewacht. Het is niet duidelijk of de uitvoering van het Convenant Leerkracht van Nederland, de inkorting van de carrière lijnen en de uitvoering van de functiemix, wel volledig wordt vergoed. Piter Jelles heeft vanuit het perspectief van bezuinigen aandacht voor het hanteren van een voldoende flexibele schil en gaat vanuit dit perspectief kritisch om met aanstellingen voor onbepaalde tijd. Piter Jelles heeft voortdurend aandacht voor een juiste samenstelling van de personele formatie en monitort dit voortdurend.
8
Toelichting op het eigen vermogen
eigen vermogen per 1 januari 2012 resultaat 2012
€ 3.102.245 € 1.555.871 -------------------€ 4.658.115
eigen vermogen per 31 december 2012 Bestemmingsreserve – publiek reserve lesmateriaal reserve Prestatiebox VO
€ 234.259 € 424.338 ----------Totaal bestemmingsreserve – publiek 31 december 2012
€
658.597
€ 86.778 € 28.082 € 16.217 € 50.597 € 8.440 -/-----------Totaal bestemmingsreserve – privaat 31 december 2012 €
169.425
Bestemmingsreserve – privaat 1. Schoolfondsen 2. Excursiefondsen 3. Internationaliseringsfondsen 4. Noodfonds 5. Kantinefonds Egelantierstraat
Bestemmingsfonds – publiek
€
00
Bestemmingsfonds – privaat
€
00
OSG Piter Jelles
38
Jaarverslag 2012
Bijlage I: Balans per 31 december 2012
ACTIVA
2012 € 1.000
2011 € 1.000
€ 1.000
€ 1.000
Vaste activa 1.2
Materiële vaste activa
7.114
7.745 7.114
7.745
Financiële vaste activa 1.3
Deposito's
-
750 -
750
Vlottende activa 1.4
Voorraden
2
1
1.5
Vorderingen
1.479
857
1.7
Liquide middelen
2.308
58
PASSIVA
916
10.903
9.411
2012 €1.000
2.1
3.789
Eigen vermogen
2011 €1.000
4.658
€1.000 3.102
4.658 2.3
Voorzieningen
1.374
3.102 1.397
1.374
2.5
Kortlopende schulden
OSG Piter Jelles
4.871
39
€1.000
1.397
4.912 4.871
4.912
10.903
9.411
Jaarverslag 2012
Bijlage II: Staat van Baten en Lasten over 2012 BATEN
3.1
Rijksbijdragen
3.2
Overige overheidsbijdragen
3.5
Overige baten
Rekening
Begroting
Rekening
2012
2012
2011
€ 1.000
€ 1.000
€ 1.000
31.804
29.172
31.156
63
60
60
1.597
746
1.328
Totaal van de baten
33.464
29.978
32.544
4.1
personele lasten
25.691
25.252
26.769
4.2
Afschrijvingen
993
977
1.148
4.3
Huisvestingslasten
2.317
2.252
1.977
4.4
Overige lasten
2.921
1.398
2.787
31.922
29.879
32.681
Saldo van baten en lasten
1.542
99
-137
Financiële baten en lasten
14
35
-7
1.556
134
-144
-
LASTEN
Totaal van de lasten
5
RESULTAAT
OSG Piter Jelles
40
Jaarverslag 2012
Bijlage III: Financiën op balansdatum Kengetallen zijn verhoudingscijfers die bedrijfseconomische grootheden in hun onderlinge relatie en ontwikkelingen hiervan op eenvoudige wijze zichtbaar maken. Deze kengetallen worden onderscheiden in enerzijds kengetallen voor het meten van de financiële positie en anderzijds de beleidsmatige kengetallen. Kengetallen: Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste kengetallen voor het meten van de financiële positie van de scholengemeenschap. Deze kengetallen dienen als graadmeter voor de bepaling van de financiële positie op balansdatum. Zij geven een indicatie over het financiële weerstandsvermogen en de continuïteit op korte (liquiditeit) en langere termijn (solvabiliteit). Financiële positie Piter Jelles: De financiële positie van Piter Jelles is ten opzichte van 2011 door het verkregen exploitatieresultaat over 2012 sterk verbeterd. Het exploitatieresultaat 2012 is toegevoegd aan de algemene reserve. Piter Jelles kan mede daardoor ruimschoots voldoen aan haar langlopende verplichtingen (solvabiliteit) en is ruimschoots in staat te voldoen aan haar verplichtingen op korte termijn (liquiditeit). De financiële positie van Piter Jelles is goed te noemen. Kengetallen voor het meten van de financiële positie Solvabiliteit I (eigen vermogen / totaal vermogen) Dit betreft de verhouding tussen het eigen vermogen en het totaal vermogen. De solvabiliteit geeft aan in hoeverre de scholengemeenschap kan voldoen aan haar langlopende verplichtingen. 2012 2011 signaleringsgrens 43%
33%
=< 30%
De solvabiliteit voldoet aan de grenzen. Piter Jelles is voldoende solvabel. Solvabiliteit II (eigen vermogen + voorzieningen / totaal vermogen) Dit betreft de verhouding tussen het eigen vermogen plus voorzieningen en het totaal vermogen. De solvabiliteit geeft aan in hoeverre de scholengemeenschap kan voldoen aan haar langlopende verplichtingen. 2012 2011 55,3%
47,8%
De solvabiliteit voldoet aan de grenzen. Piter Jelles is voldoende solvabel.
OSG Piter Jelles
41
Jaarverslag 2012
Liquiditeit (current ratio) Betreft de verhouding tussen de vlottende activa (inclusief deposito’s) en de kortlopende schulden. De liquiditeitsratio geeft aan in hoeverre de scholengemeenschap aan haar verplichtingen op korte termijn (circa 1 jaar) kan voldoen. 2012
2011
signaleringsgrens
0,78%
0,34%
=< 1,0
In de kortlopende schulden zijn ook de bedragen opgenomen met een langere looptijd dan één jaar. Dat betreft dan bijvoorbeeld de investeringssubsidies, € 661.463, het saldo van vooruitontvangen aanvullende rijksvergoedingen, op 31 december 2012 een bedrag van € 616.142 en het saldo wegens verbonden partijen, op 31 december 2012 € 430.113. De liquiditeit is indicatief en is met inbegrip van de 2,25 miljoen euro, die Piter Jelles in 2004 uit het eigen vermogen heeft geïnvesteerd in de aankoop van het eigen gebouw voor huisvesting van het servicebureau en het College van Bestuur aan de Elzenstraat 5 te Leeuwarden. De liquiditeit geeft een indicatie dat de organisatie kan voldoen aan de ve rplichtingen op korte termijn. Kapitalisatiefactor De kapitalisatiefactor wordt berekend door het balanstotaal te verminderen met het bedrag aan gebouwen en terreinen en dit bedrag vervolgens te delen door de totale baten. 2012
2011
signaleringsgrens
24,9%
20,3%
35%
De Commissie Don heeft de signaleringsgrens vastgesteld op 35%. Deze signalerings grens is door het Kabinet overgenomen en wordt vanaf 2010 gehanteerd als de standaard. Besturen waarvan de kapitalisatiefactor boven de signaleringsgrens uitkomt beschikken mogelijk over middelen die nog kunnen worden ingezet voor het onderwijs. Dat is bij Piter Jelles niet aan de orde. De kapitalisatiefactor is géén kengetal waarmee de relatieve rijkdom van een bestuur wordt gemeten. De kapitalisatiefactor geeft de doelmatigheid aan van de besteding van het aanwezige kapitaal. Aan de kapitalisatiefactor is geen ondergrens gekoppeld. De doelmatigheid bij Piter Jelles is juist.
OSG Piter Jelles
42
Jaarverslag 2012
Weerstandsvermogen Onder weerstandsvermogen wordt verstaan het eigen vermogen uitgedrukt in een percentage van alle baten inclusief de financiële baten en exclusief de buitengewone baten. 2012
2011
signaleringsgrens
13,91%
9,53%
10%
Als vuistregel geldt, dat wanneer het weerstandsvermogen kleiner is dan 10%, er mogelijk te weinig reserves zijn, wat kan duiden op een risicovolle situatie. Wanneer het weerstandsvermogen zich bevindt tussen de 10% en de 40% is er sprake van voldoende reserves. Er is dan geen risico. Wanneer het weerstandsvermogen boven de 40% is, is de kans groot dat de financiële reserves te hoog zijn. De financiële reserves van Piter Jelles bevinden zich, enigszins, boven de signalerings grens. Piter Jelles streeft naar een weerstandsvermogen van tussen de 15% en 20%. Daarmee is Piter Jelles in staat mogelijke toekomstige tegenvallers op te vangen. Beleidsmatige kengetallen 2012
rentabiliteit personele lasten / totale lasten
4,65% 80,5%
2011
signaleringsgrens/ sector
- 0,4% 81,9%
0,0%(grens) 75% - 78% (sector)
Het verschil tussen Piter Jelles en de signaleringsgrens bij de verhouding personele lasten en totale lasten wordt veroorzaakt door de wijze waarop Piter Jelles is georganiseerd. Rentabiliteit Betreft het resultaat uit gewone bedrijfsvoering / de totale baten uit gewone bedrijfsvoering * 100%. Dit kengetal geeft het verschil tussen de baten en lasten weer ten opzichte van de totale baten. Als indicator is dit een waardevol trendgegeven. Een grote positieve rentabiliteit roept vragen op over het bestedingspatroon. Een negatieve rentabiliteit duidt op een mogelijk te ruim financieel management, met mogelijke consequenties in de komende jaren. Als signaleringsgrens wordt een rentabiliteit van 0% als ondergrens beschouwd en 5% als bovengrens.
OSG Piter Jelles
43
Jaarverslag 2012
