Jaarverslag
2007
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2008 - www.vom.nl
49
Geachte leden,
Bestuur
Het bestuur bestond in 2007 Bijgaand het jaarverslag van het 51e verenigingsjaar.
uit: F.W. van der Weij (voorzitter)
Wederom een jaar dat bol stond van activiteiten. Door de leden
J. Verstappen (vice-voorzitter)
en voor de leden. Ondanks dat zes professionals op het VOM-bu-
M. Koot (penningmeester)
reau hard aan het werk zijn de kastanjes uit het vuur te halen,
H.L. Kluijtmans
kunnen we het zeker niet zonder de inspanning van de vele vrij-
P. Bebseler
willigers: bestuurders, commissieleden en leden met hart voor
J. Heerink
de sector en hun Vereniging.
Ereleden
Zonder hun inspanningen wordt niets gerealiseerd. Vanaf deze
N. Beck †
plaats spreek ik mijn dank uit voor deze inspanning van deze
Ir. P. P. van Beek †
mensen en niet in de laatste plaats naar hun partners of de be-
Ir. C.L. Bijl
drijven die de mensen afstaan voor deze bijzondere activiteiten.
W. B. P. Borghardt A. Groenendijk
Een jaarverslag is leuk om mee op het jaar terug te kijken, en te-
T. van der Klis †
vreden óm te blikken naar de geleverde prestaties. De tijd staat
H.L Kluijtmans
echter niet stil. We moeten vooruit blikken om verder te komen.
L. Lipsius
Hoe meer verleden er is, des te wijder de blik. We kunnen als
Ir. J.J. Lussenburg †
het ware op de schouders staan van al het tot dusver geleverde
Ir. J.L. Poldervaart
werk. En hoe hoger je staat hoe breder de horizon die we kunnen
W.E.J.M. Voncken †
overzien.
Drs. J.H. Vlam
2007 was een prima jaar, dat kunt u nu gaan lezen. Dr. F.W. van der Weij voorzitter
50
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2008 - www.vom.nl
VOM Verenigingsnieuws Alhoewel strikt genomen niet in het verenigingsjaar 2007, moet dit jaarverslag toch beginnen met het trieste bericht dat in januari 2008 Tom van der Klis is overleden. Al jaren de nestor van de kennis op ons vakgebied auteur van het Vademecum en nog steeds actief voor het blad Oppervlaktetechnieken en het cursussecretariaat. Begin 2008 is uitgebreid stilgestaan bij zijn overlijden. Het verenigingsjaar kenmerkte zich door veel dynamiek. Deze dynamiek kenmerkte alles in de omgeving van de vereniging als binnen de vereniging zelf. Wij nemen u bij de hand: Afgeronde Projecten De volgende projecten zijn in 2007 afgerond: Het project “Veilig Werken in de Oppervlaktebehandelende industrie” De producten van dit project zijn terug te vinden op de website van de VOM: - De button gevaarlijke stoffen module; - De branchespecifieke stoffenmanager: hét hulpmiddel om een Risico Inventarisatie & Evaluatie (RIE) te vervolmaken: http://stoffenmanager.vom.nl; - De CD-rom Veilig Werken; - Integratie van Veilig Werken in alle VOMopleidingen. HBO duaal In samenwerking met het Kennisplatform
Oppervlaktetechnieken KP•OT is er een opleidingscurriculum ontwikkeld dat als verbijzondering van HBO procestechnologie studenten opleidt tot Ingenieur in de oppervlaktetechnologie. Het gaat hier om mensen die dagelijks in de praktijk werken. De werkplek is wat de Praktijkopdrachten betreft de studeerplek, dus voor eenderde van de studiebelasting tot aan het afstudeerproject. Ontwikkelingen op het gebied van Wet- en Regelgeving, Energiebesparing, Energie Efficiency In 2007 bleek onder meer als gevolg van de wijziging van de politieke kleur in Den Haag dat de reeds forse inzet op energiebesparing niet voldoende was. Vanaf de zomer 2007 is met de overheid onderhandeld over de mogelijkheden, de haalbaarheid en de wenselijkheid van zwaardere eisen ten aanzien van energieverbruik. Eind 2007 was er overeenstemming over de contouren van de eisen: 30% energiebesparing te realiseren over de periode 20052020. Ondertekenaars van het convenant MJA (Meerjaren plan energie-efficiency) worden ondersteund door middel van gesubsidieerde dienstverlening op het ge-
bied van Quick Scans en het ontwikkelen van strategische roadmaps. REACH Na een flinke touwtrekkerij tussen de “groenen” en de industrie in het Europees Parlement is de definitieve versie van Europese wetgeving op het gebied van chemische stoffen vastgesteld. Werk aan de winkel voor de producenten en leveranciers om hun producten “ge-REACHt” te krijgen. Via de internationale koepel CETS wordt het standpunt van de gebruiker krachtig hoorbaar gemaakt. AMvB De Algemene Maatregel van Bestuur heeft als geplande ingangsdatum op 1 januari 2008. Er was er veel werk aan de winkel om de algemene regels voor bedrijven zodanig vast te leggen dat er én voldaan kon worden aan de milieudoelstellingen én er voor het bedrijfsleven nog te werken viel. In 2007 is nog stevig doorvergaderd om de punten op de i te krijgen rond de toelaatbare emissies naar de lucht en naar het water. IPPC In oktober verviel voor het bevoegde gezag de overgangstermijn voor de invoering van de Richtlijn van de Integrated Pollution Prevention Control IPPC. Voor de VOM leden is IPPC van toepassing op bedrijven met een gezamenlijke badinhoud van meer dan 30 m3. In de definitie waarin wordt vastgesteld welke baden hiertoe ge-
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2008 - www.vom.nl
51
EVIO-bijeenkomst over poedercoaten van MDF.
rekend moeten worden bleek een behoorlijk interpretatieverschil. Uitgesloten zijn de baden waarin “niets” met het oppervlak op chemische of electrochemische wijze gebeurt. Dit zijn onder meer spoelbaden. Gedurende het verenigingsjaar is er een stevige robber gevochten om reinigingsen ontvettingsbaden eveneens buiten de sommatie te houden. Helaas zonder gewenst resultaat. BRZO Oftewel Besluit Regeling Zware Ongevallen. Dankzij een wijziging in de classificatie van Zeswaardig chroom vielen bedrijven met meer dan 5 m3 chroomzuur of meer dan 5 m3 chroomzuur en cyanidische baden onder dit besluit. Dit besluit is afgeleid van de SEVESO-Richtlijn en zorgde ervoor dat hardverchromers over dezelfde kam werden geschoren als vuurwerkfabrieken, olieraffinaderijen enzovoort. Samen met BMD advies Centraal Nederland is een door de overheid gesanctioneerd basisdocument ontwikkeld. AWARE Oftewel Adequate Warning and Air Requirement. Een door Sociale Zaken losgetrokken initiatief om op basis van de gegevens van verfproducten en reinigings- en ontvettingsmiddelen een code te ontwikkelen die met één oogopslag iets zegt over veiligheid en milieuhygiëne. In 2007 is dit project afgerond met een op de Eurofinish Gent gehouden congres waaraan meerdere lidstaten deelnamen.
52
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2008 - www.vom.nl
Voorlichtingsbijeenkomsten In het kader van het project “Veilig Werken in de oppervlaktebehandelende industrie” de komst van de AMvB en de invoering van de IPPC zijn in april een drietal voorlichtingsbijeenkomsten gehouden waarbij totaal 60 bedrijven aanwezig zijn geweest. Het initiatief Nedcoat Voor alle partijen in en rond de staalbouw en staalconservering is het duidelijk: er zijn erg veel brancheorganisaties en ze maken zich allemaal zorgen over het feit dat zowel bij de opdrachtgevers als bij de ingenieursbureaus de kennis verdwijnt. Ook mist de Staalbouwsector een “smoel”. Een aanspreekpunt waar naar wordt geluisterd. Reden voor VOM-lid Nedcoat Group alle koppen hier voor uit te nodigen en deze koppen bij elkaar te steken. Op basis van het besprokene op deze bijeenkomsten is een haalbaarheidsonderzoek gestart. Ook vermeldenswaard in dit verband is het feit dat het Metanet-initiatief verder leven is ingeblazen. Zie hiervoor ook de button op de VOM-website. TNO Industrie en Techniek Dankzij de intensieve samenwerking zijn een viertal technologieprojecten gestart. Hiernaast is er een aantal bijeenkomsten georganiseerd onder meer over PVD-CVD vacuümtechnieken, plasmapolijsten, Self Healing Coatings, corrosion prevention control en préanodiseren. De bijeenkomst rond PVD/CVD is tevens samen met het Normalisatie-instituut georganiseerd.
EVIO In het kader van EVIO, Ecologisch Verantwoord produceren door Innovatieve Oppevlaktebehandeling, zijn de volgende projecten afgerond: - de praktijkrichtlijn voor het aanbrengen van thermisch gespoten lagen (metallisatie) op staal gevolgd door een organische deklaag; - Poedercoaten van MDF; - Coaten met watergedragen lakken; - Coatingonderzoek tegen aanladen van matrijzen; - Het reduceren van poederafval bij electrostatisch poedercoaten; - Hardchroom en HVOF-lagen in corrosiebeschermingsapplicaties; - Ketenoptimalisatie voor het lakken van staaldelen; - Atmosferische plasmatechnologie voor het funcionaliseren van textiel; - Plasmapolijsten; - Recuperatie van chroom- en chromateerbaden; - Optimalisatie van composietnikkelbaden. - EVIO-bijeenkomst over poedercoaten van MDF. Normalisatie De VOM is actief in de volgende normalisatiecommissies: 342 035 12 Verf op staal 342 040 Corrosiebeproeving 342 042 Thermisch verzinken 342 107 Metallieke deklagen
Stand van de VOM op de Materials Engineering 2007 in Endhoven.
De normalisatieactiviteiten van de VOM dragen in hoge mate bij aan de ondersteuning van de VOM-leden bij hun activiteiten. De VOM heeft in alle commissies met uitzondering van Metallieke Deklagen één zetel. Via de button Normalisatie is er een rechtstreekse link gemaakt tussen de VOM website en de Normalisatieportal van het NEN.
nieuw zelfstandig gremium: de Bestuursraad. In deze Bestuursraad hebben mensen zitting genomen die onder meer uit het oude bestuur afkomstig zijn maar zijn ook nieuwe gezichten uitgenodigd van leden en belanghebbenden bij de sector oppervlaktetechnologie. Het doel van de Bestuursraad is om meer verdieping te geven aan issues die de leden aangaan.
Beurzen De VOM gaf in 2007 acte de présence op de Materials Engineering en de Belgische Eurofinish.
Dit leverde de volgende invitatielijst op: - SenterNovem EG-Liaison: de heer M. Soede - Ionbond Netherlands BV.: de heer G. v.d. Kolk - Hegin B.V.: de heer C. Hoogink - Chromolux BV: de heer J.C.F. Dekkers - Galvano Hengelo BV: de heer R. Smit - Anox BV: de heer H. Schreuder - Ferro Holland BV: de heer drs. R. Ehrencron - NFB Coatings BV: de heer G. Neggers - Macdermid Benelux BV: de heer H. Vrijhof - Wagner Spraytech Benelux BV: de heer H.L. Kluijtmans - Emotech BV: de heer J. Heerink - LBtec Indufinish BV: de heer W.G. Brandsema - Verzinkerij Meerveldhoven: de heer H. Swegers - Mefiag BV: de heer J.D.H. Huizinga - Corus Staal BV: de heer B. van Veldhuizen - Nedcoat Alblasserdam BV: de heer Ph. Dupont - Euramax Coated Products BV: de heer H. Meuwissen
Internationaal In CETS-verband werd vooral veel aandacht besteed aan de gevolgen van de naderende REACH-wetgeving (Registration, Evaluation and Authoriation of Chemicals. Ook de Nickel Risk Assessment nam veel informatietijd in beslag. Gelukkig niet zonder resultaat: in de emissies naar het oppervlaktewater is in de risk assessment ruimte ontstaan om de lokale parameters zoals hardheid en pH-waarde mee te mogen nemen in de lozingseis. Voor Nederland levert dit een gunstiger resultaat op. De vergaderingen vonden plaats in Dublin en Brussel. Bestuursraad Eind 2006 hield de oude constellatie van een algemeen bestuur en een dagelijks bestuur op te bestaan. Het dagelijks bestuur is in 2007 het bestuur gaan heten en het algemeen bestuur is overgegaan naar een
- DAF Trucks NV: de heer J. Zijp - DAF Trucks NV: de heer Ch. Martens - Te Strake Surface Technology: de heer J.W.A. Nelissen - Alcoa Europe Harderwijk BV: de heer R. Prenger - TNO Science & Industry: de heer dr. C.P.G. Schrauwen - TU Delft: de heer dr. A. Mol - HBO Coating Kennis Transfer: de heer E. Uittenbroek - ROC: de heer G. Rutjes - TU Eindhoven: de heer prof ir. Fr. Soetens - ECCa: de heer D. Burggraaf - SenterNovem: de heer dr. ir. P. van Veenendaal - DFO Service GMD: de heer E.H Timmermann - Eurogrit BV: de heer J.D. van Weelden - KPOT: de heer W. in den Haak - BMS: de heer R. van Thiel - NEN: mw. J. Hofman-Zúter - Philips DAP: de heer R. Schaake - Weert Groep: de heer Jo Verstappen - ENS Consultancy: de heer E. Nagel Soepenberg In een kleinere bezetting is de bestuursraad in 2007 éénmaal bijeen geweest en heeft zichzelf in vier groepen ingedeeld: 1) Beurzen; 2) De dag van Oppervlaktetechnieken als verlengde van de KP•OT TPA dag; 3) Nieuwe technieken; 4) Kennisopbouw en – overdracht (in de keten).
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2008 - www.vom.nl
53
De TPA-dag 2007 in Maarssen.
De bestuursraad wordt voorgezeten door Evert Nagel Soepenberg. KP•OT In 2007 is het secretariaat van het KennisPlatform OppervlakteTechnologie definitief geland bij de VOM. Wim in den Haak is in dienst getreden om het verankeringsplan voor het IOP OppervlakteTechnologie (Innovatiegericht Onderzoeks Programma), uit te gaan voeren. Gedurende 2007 is een aantal projecten geëntameerd waaronder Flexicoat en Préanodiseren en is hard gewerkt om de taak van het verankeringplan vaste grond te geven. Zo is onder meer de TPA-dag (Total Performance Approach) gehouden, zijn de banden met de universiteiten en HBO aangehaald en is het idee geboren een kennissennetwerk van afgestudeerden en gepromoveerden in relevante afstudeerrichtingen op te richten zoals materiaalkunde, chemische technologie en de IOP-projecten. Een dergelijk alumninetwerk kan in hoge mate bijdrage in de beoogde kennis- en kennissenketen dat voor het aanzetten van nieuwe ontwikkelingen onontbeerlijk is. Ledenaantallen In 2007 hebben 16 bedrijven om uiteenlopende redenen het lidmaatschap niet voortgezet naar 2008. Twintig bedrijven zijn lid geworden. VOM Bureau Op het VOM bureau hebben na jaren van veel inzet en enthousiasme Angie Degener
54
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2008 - www.vom.nl
en Jos van de Werken aangegeven de VOM te verlaten. Jos is in 2008 opgevolgd door Wim in den Haak, Angie Degener per 1 januari door Anita Eekhof. Irene Tiernagan heeft na 6 maanden als office manager te hebben gewerkt de VOM verlaten. Zij is opgevolgd door Quina Drost. Technisch Advies De VOM biedt eerstelijns technisch advies aan haar leden. Dit houdt in: - Beantwoording van technische vragen van bedrijven, overheden, particulieren en studenten, die per telefoon, fax, email en de VOM-website bij het secretariaat binnenkomen. - Door parate kennis, literatuuronderzoek (VOM bibliotheek, documentatiecentrum en vaktechnische tijdschriften), kennisnetwerk enzovoort worden oplossingen gegeven. - Indien er zeer specifieke kennis wordt vereist, of een probleemoplossing vergt meer studie en/of onderzoek, is het voor leden mogelijk om gebruik te maken van het netwerk van specialisten waarover de VOM beschikt. Afhankelijk van de bron kan daar een vergoeding voor worden gevraagd. - Middels het Convenant CoatingTechnologie (dat in juli 2006 met de VOM is afgesloten) zijn 35 vragen grotendeels naar tevredenheid beantwoord. Een aantal daarvan heeft geleid tot een zogenaamde verdieping, hetgeen betekent, dat er door TNO nader onderzoek is verricht om tot een oplossing te komen.
De binnenkomende vragen worden in een database bijgehouden. De vragen worden gerubriceerd en zijn met behulp van het zoeksysteem eenvoudig terug te vinden. Dit heeft als voordeel, dat met elkaar overeenkomende vragen sneller beantwoord kunnen worden. Het rubriceren wordt gedaan om inzicht te verkrijgen in de kennisbehoefte. In het jaar 2007 werden bijvoorbeeld relatief veel vragen gesteld in de rubrieken ‘Galvanotechniek’ en ‘Kwaliteit-ARBO-Milieu’. In totaal werden circa 400 vragen verwerkt. Op het gebied van Arbo en Milieu kan tevens gebruik gemaakt worden van een helpdesk. De VOM heeft hiertoe een overeenkomst gesloten met de specialist op dit gebied van BMD-advies. In 2007 is door de technisch adviesdienst meegewerkt aan het ontwikkelen van de “Stoffenmanager” en de “Gevaarlijke Stoffen Module”. Vragen van niet-leden leiden veelal tot doorverwijzing naar VOM-leden (in 2007 meer dan 130 keer), hetgeen kan resulteren in opdrachten. Dit wordt in de database genoteerd als ‘commerciële doorverwijzing’. Aan de beantwoording van overige vragen en adviezen aan niet-leden kunnen kosten verbonden zijn. Hiervoor wordt dan eerst een offerte gemaakt. In 2007 is hier door enkele bedrijven gebruik van gemaakt. Naast commerciële doorverwijzingen wordt voor het uitvoeren van inspecties, testen, het opstellen van bestekken, onderhoudsstrategieën en dergelijke geregeld
Certificeringssessie van de VOM-docenten onder het keurend oog van een onderwijskundige van de Metaalunie.
verwezen naar de betreffende adviesbureaus en testcentra (in de database bijgehouden als ‘technische doorverwijzing’). Door de technisch adviesfunctie heeft de VOM in 2007 ook een nieuw lid mogen begroeten. In de loop van 2007 dreigde met name voor de thermisch verzinkerijen dat ze onder de aanvullende RIE, kortweg ARIE, zouden vallen. De berekening of een bedrijf hieronder valt is niet alleen behoorlijk complex maar ook multi-interpretabel. Mede hierom is samen met SDV en NGOSBG contact gezocht met de Arbeidsinspectie. Deze actie, gekoppeld aan een feitelijke onderbouwing, leidde begin 2008 tot de uitspraak dat thermisch verzinkerijen definitief niet onder de ARIE-verplichtingen vallen. Voor galvanobedrijven kunnen er - bij bijvoorbeeld het gebruik van cyanidische verbindingen - nog wel processen zijn waarbij de ARIE verplicht is. Omdat de VOM-website vaak bezocht wordt, is het van belang dat de informatie over onze leden (n.a.w.-gegevens, eventuele doorlink naar de website van de leden, de activiteiten en mogelijke bewerkingen enzovoort) er correct op vermeld staat. Het secretariaat van VOM kan zelf de nodige wijzigingen doorvoeren. Het is eveneens mogelijk om een nieuwe activiteit toe te voegen, hetgeen het vinden van uitvoerende bedrijven vergemakkelijkt. Het blijft belangrijk, dat leden eventuele mutaties snel doorgeven, zodat de website altijd up to date is.
Scholing en Opleiding De VOM-opleidingen hebben vooral tot doel om het niveau van werknemers zowel in de diepte als de breedte op een hoger plan te brengen. Dat is direct in het belang van de bedrijven, omdat daarmee zowel de kwaliteit van de processen en de flexibele inzetbaarheid van mensen is gegarandeerd. Het draagt eraan bij dat bedrijven op het gebied van oppervlaktebehandelingen zich positief kunnen onderscheiden in de markt. Ook aan de kant van de individuele werknemer is er een direct belang: de werknemer wordt dankzij de vakgerichte opleidingen in staat gesteld de eigen loopbaan daadwerkelijk vorm geven. In 2007 heeft er een duidelijke inhaalslag plaatsgevonden waarbij het ISO-9001 certificaat werd behaald, de certificering van de cursusleiders en een goede omzet. Doelgericht opleiden en verhoogde slagingskansen De verschuiving van de klassikale cursussen (die vanuit Utrecht gegeven worden) naar de bedrijfsinterne cursussen is ook duidelijk merkbaar geweest in 2007. In 2008/2009 zal het aantal locaties voor de klassikale cursussen worden uitgebreid op verzoek van de leden. Er wordt bij voldoende aanmeldingen op twee locaties getraind: Utrecht en Eindhoven Inspelen op actuele opleidingsbehoeften Naast de ontwikkelingen op het gebied van techniek en normen vormt de scho-
lingsbehoefte van de achterban een tweede dynamische factor. Dit resulteert in een toename in de behoefte naar LBO-Praktijkopleidingen. De opleidingen op HBO-niveau zijn achtergebleven. De certificering van examenbureau VOM door RWTÜV-QS is inmiddels gerealiseerd. De samenwerking met Ven Beheer is beeindigd. Samenwerking en Scholingsfondsen Op een handige wijze werd ook in 2007 gebruik gemaakt van externe organisaties en commerciële aanbieders van opleidingen. In dit verenigingsjaar zijn de contacten met de diverse Scholingsfondsen verder geïntensiveerd, deze inspanningen werpen hun vruchten af. Dankzij het OOM zijn veel fondsen beschikbaar gekomen voor de sector. Bedrijven hebben hier optimaal van kunnen profiteren. Subsidiemogelijkheden voor dag- en avondopleiding Er is in Nederland een aantal stichtingen die zich bezighouden met bijscholingen voor werknemers in de oppervlaktebehandelende industrie zoals: - Stichting Opleidings-en Ontwikkelingsfonds voor de Metaalverwerkingsbedrijven (OOM); - Stichting Arbeidsmarkt en opleiding in de Metalectro (A+O); - Scholingsfonds voor de schildersbranche (SWEF/of via de FOSAG voor de Metaalconserveringsbranche).
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2008 - www.vom.nl
55
OOM en VOM-opleidingen In de OOM- en VOM-cursuscatalogus 2008/2009 worden opleidingen opgenomen die voldoen aan de voorwaarden voor een bijdrage. De cursuskosten (zowel bedrijfsintern als klassikaal) zal daardoor ook in 2008 tegen zeer aantrekkelijke financiele voorwaarden kunnen worden aangeboden.De subsidieregeling is weliswaar gewijzigd maar nog steeds zeer aantrekkelijk.Deze regeling zal tot en met 2012 van kracht blijven. Docenten Naast de kwaliteit van de leerstof zijn ook nadrukkelijk de docenten een succesfactor van de VOM-opleidingen. Gedurende 2007 is de vaste ploeg vakdocenten uitgebreid en gecertificeerd door een onderwijskundige van de Koninklijke Metaalunie. In de cursusbrochure worden deze docenten dan ook met veel trots voorgesteld. Commissie Scholing en Opleiding De commissie Scholing en Opleiding is meerdere malen bijeen geweest en heeft invulling gegeven aan het ingezette beleid en een aantal nieuwe impulsen gegeven. In 2007 is er ook een voorzitter gekozen: dhr. Ries Degoedt zal de komende jaren als voorzitter optreden.Tevens zullen de bestaande leden een zittingstijd hebben van 3 jaar. De huidige commissieleden zijn: - Dhr. Ries Degoedt, Nedcoat Group, voorzitter;
56
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2008 - www.vom.nl
- Dhr. Paul van Ommen, Corus; - Dhr. Tonny ter Maten, Kamp Coating; - Dhr. Wim van Iersel, Teodur; - Dr. Sc. Marc Mertens, Enthone Cookson; - Ing. Rard Metz, dir. VOM; - Mevr. Anita Eekhof, secretariaat VOM; - Dhr. Henk van Uden, cursuscoördinator VOM. Opleiden een gezamenlijk belang? Naar verwachting zal in de aankomende jaren vérgaande uitstroom van oudere werknemers plaatsvinden. Jonge werknemers kunnen deze uitstroom slechts ten dele vervangen. Deze ontwikkeling vormt een bedreiging voor het voortbestaan van onze branche. Er is in huidige jaarwerkplan een samenwerking met ROC’s opgenomen waarbij mogelijk de VOM haar cursussen aan gaat bieden aan ROC’s. De VOM ziet daarbij tevens als speerpunt het bijscholen van oudere werknemers. In onze branches volgen ook technologische ontwikkelingen elkaar in hoog tempo op, dit vergt een flexibele inzetbaarheid van medewerkers. Opleiden is hierbij dan onontbeerlijk. Aangesloten Verenigingen Stichting Anodiseren (STANOD) Binnen de Stichting Anodiseren zijn eenentwintig bedrijven verenigd die anodiseerwerk voor derden uitvoeren. Naast technische onderwerpen en zaken als de bevordering van kwaliteitszorg verzorgt de Stichting ook promotie.
Het afgelopen jaar is er vooral gekeken naar de nadere invulling van de website en dan vooral het pr-gedeelte hierin, tevens zijn alle werkgroepen in gang gezet en is er een nieuw contributiestelsel ingevoerd. Voor het overige zijn er drie ledenvergaderingen geweest en is er een bezoek gebracht aan een aluminiumgieterij in Duitsland. Stichting Email In de Stichting Email zijn loonemailleurs, leveranciers van grondstoffen en halffabricaten en bedrijven die geëmailleerde onderdelen leveren of monteren verzameld. De Stichting ontwikkelt en beheert een set kwaliteitseisen voor geemailleerde producten. Het bedrijf dat dit wenst en voldoet aan de strenge normen van de Stichting kan gerechtigd worden een ‘Email-keur’ te voeren op haar goedgekeurde producten. Tevens verzorgt de Stichting promotion en public relations voor email. Normeringen vormen het actieve gedeelte van de stichting waarbij vooral de internationale belangen zwaar meewegen. Vereniging Industriële Spuiten Moffelbedrijven (VISEM) De VISEM is een belangenvereniging van circa vijftig voornamelijk looncoaters die vooral poedercoatings aanbrengen. Zij behartigt de technische- en bedrijfseconomische belangen van deze bedrijven door ondersteuning, overleg met de overheid over wet- en regelgeving, het ontwikkelen
van technische voorschriften en kwaliteitseisen, leverings- en betalingsvoorwaarden en het verzorgen van promotie en public relations. De VISEM werkt nauw samen in Europees verband. De vereniging is onder andere Nederlands licentiehouder voor het Europese kwaliteitskeur Qualicoat voor gelakt aluminium voor toepassingen in de buitenlucht. Binnen de VISEM speelt het opzetten van een expertisesysteem, “Powder Navigator” genoemd. Energie efficiency neemt ook een steeds belangrijke plaats in omdat hier na loonkosten een groot aandeel van de kostprijs inzit. De VISEM is tevens betrokken bij ontwikkelingen op nieuwe substraten en het ontwikkelen van self healing coatings. Vereniging van Leveranciers voor de Galvanotechniek (VLG) Binnen de VLG zijn leveranciers van chemicaliën voor de galvanische industrie verzameld. Binnen de vereniging wordt informatie uitgewisseld en wordt promotie voor het vak galvanotechniek geïnitieerd. Tevens is men voortdurend bezig om het wettelijke kader te bekijken en het stoffenbeleid wordt nauwlettend gevolgd. Daarbij verliest men het belang van de applicateurs zeker niet uit het oog, wat mede wordt gestimuleerd door de nauwe samenwerking met NGO-SBG. Vereniging voor Leveranciers van Verfspuitapparatuur (VLV) De VLV is de branchevereniging waarin de leveranciers van verfspuitapparatuur el-
kaar ontmoeten en spreken over gemeenschappelijke problematieken. Veel aandacht wordt besteed aan de problematiek rond KWS 2000, de reductie van overspray, en de certificering van spuitpistolen. Binnen deze vereniging vindt er veel overleg met VROM plaats, dit heeft er mede toe geleid dat de verplichting van certificering van spuitpistolen niet meer nodig is. In het kader van overbodige regelgeving is deze AMVB dan ook verdwenen. Stichting Doelmatig Verzinken (SDV) De SDV is een brancheorganisatie waarin bedrijven kunnen deelnemen die in Nederland thermisch verzinken of zink produceren. De doelstelling van de Stichting is het gebruik van zink ter bescherming van staal en gietijzer tegen corrosie te bevorderen door onafhankelijke technische voorlichting in de ruimste zin van het woord. De activiteiten zijn: deelname aan vakbeurzen, verzorgen van gastcolleges, lezingen, presentaties en cursussen, het uitgeven van het tijdschrift Thermisch Verzinken, het uitgeven van brochures en publicaties en het verzorgen van persberichten. Met de Belgische brancheorganisatie wordt elke twee jaar de Beneluxtrofee voor Thermisch Verzinken uitgereikt voor een project, dat architecturaal of constructief op innovatieve wijze thermisch verzinken toepast. De Stichting voert bij aflevering of bij schade inspecties en keuringen uit en verzorgt aanvullend onderzoek. De Stich-
ting is een onafhankelijk kenniscentrum aangaande thermisch verzinken, toepassingen van zink en van duplex-systemen. Via de European General Galvanizers Association(EGGA) speelt de Stichting een actieve rol in het Europa. NGO-SBG De NGO-SBG is een branchevereniging waarbij 46 Nederlandse galvaniseerbedrijven zijn aangesloten. Zij participeert in diverse overlegstructuren en commissies, onder andere bij het NEN en in de Europese CETS. Met name bij wetgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden en milieu houdt de NGO-SBG een vinger aan de pols en neemt zij initiatieven, zoals bijvoorbeeld het opstellen van een branche-RI&E. Daarnaast doet de vereniging er veel aan om het imago van de branche te verbeteren en houdt zij zich bezig met de overdracht van veelal technische informatie naar de leden. Op regelmatige basis worden buitenlandse studiereizen en gezamenlijke beursdeelnames georganiseerd. Tenslotte heeft de NGO-SBG een zetel in de FWM, de koepelorganisatie die namens de werkgevers de CAO Metaal en Techniek afsluit. Het secretariaat is ondergebracht bij FME-CWM in Zoetermeer. Meer informatie omtrent de NGO-SBG is te vinden op www.ngo-sbg.nl. Tijdschrift Oppervlaktetechnieken Eén van de doelstellingen van de vereniging VOM is van oudsher het uitbrengen van een vaktechnisch tijdschrift. In artikel
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2008 - www.vom.nl
57
3 van de VOM-statuten (ad 2d) staat dat de VOM haar doel van technische en bedrijfseconomische belangenbehartiging onder meer tracht te bereiken door “het uitgeven of laten uitgeven van een vaktijdschrift”. Sinds de editie mei 2001 wordt het maandelijks verschijnende verenigingsblad in eigen beheer uitgegeven. Sinds 2003 verschijnt Oppervlaktetechnieken elf maal per jaar. Omvang Ook in 2007 is er weer volop gewerkt aan verdere versterking van dit VOM-medium. Een knelpunt was nog wederom het gebrek aan plaatsingsruimte, gezien de breedte van het werkveld en de enorme hoeveelheid actualiteit die te melden is op zowel technologisch, marktstrategischals op technisch en bedrijfsvoeringsvlak. In het jubileumjaar 2006 kon iets ruimer uitgepakt worden, maar in het verslagjaar 2007 was alleen het jaarverslagnummer (mei) dikker dan de “vaste” omvang van 48. In oktober is de advertentiekaft om de voorpaginakaft toegevoegd, hetgeen twee pagina’s binnenruimte wint. Het totale aantal uitgebrachte pagina’s is daarmee echter voor het eerst in jaren niet verder gestegen, maar gedaald: van 576 in 2006 naar 542. Dat is tussen de paginaomvang van 2004 (512) en 2005 van (548). Het bijvoegen van het Jaarverslag in mei maakt deze editie ook zeer geschikt voor het kennismakingspakket dat de VOM toestuurt naar belangstellenden.
58
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2008 - www.vom.nl
Rubrieken De rubrieksindeling is in het verslagjaar gehandhaafd: - Nieuws uit de Markt: economische ontwikkelingen, introducties van boeken en cursussen, de congresagenda en een apart deel onderaan de pagina’s waarin de ingezonden persberichten met productnieuws geplaatst worden. - Techniek: het belangrijkste deel van het VOM-blad blijft uiteraard de beschrijvingen van de uitvoering en de mogelijkheden van de techniek. Ook is deze rubriek er voor bedrijfsartikelen over met name VOM-leden, de artikelen Normen van Waarde (nieuwe ISO-normen), praktijkgericht onderzoeksnieuws en congresnabeschouwingen. - Technologie: in deze rubriek wordt een kijkje geboden in de onderzoekswereld en via congresnabeschouwingen ook in de toekomst. Ook technologische samenwerkingsmogelijkheden worden geëtaleerd. Meestal bestond de rubriek slechts uit de vermeldingen van het International Relay Centre, eenmaal is hij niet verschenen bij gebrek aan plaatsingsruimte. - Verenigingen/Instellingen: Verenigingswerk bestaat voor een belangrijk deel uit het onderhouden van contacten. In deze rubriek komt naar voren hoe waardevol andere verenigingen en instellingen zijn voor ons vakgebied, en het is de plaats voor hun persberichten. - VOM-Nieuws: zoals het betaamt, sluit de vereniging zelf de rij. De verspreiding is ruim vijf maal zo groot als het VOM-
ledental, omdat het blad er natuurlijk ook is om niet-leden op de hoogte te brengen van de verrichtingen van de vereniging VOM. Internet Met ingang van januari 2007 staan de meeste artikelen en rubrieksnieuwtjes ook op www.VOM.nl onder de button Vakblad Oppervlaktetechnieken. De koppeling met de database www.TechnischeVoorlichting.TV voor de paragrafen uit “Wij lazen voor U” en “Wij luisterden voor u” (in 2008 omgedoopt tot ‘Gehoord en Gelezen’ -red.) is tijdens de verslagperiode als databank onderdeel geworden van de duale HBO-differentiatie Oppervlaktetechnologie. Via deze opleiding aan de Hogeschool Utrecht behoudt het vakblad Oppervlaktetechnieken een goede wisselwerking met dit deel van de opleidingsinfrastructuur. Beoogd wordt deze service onderdeel te maken van het VOM-lidmaatschap. Wisselwerking met beroepsvereniging EGL In 2004 en 2005 is gepoogd om een sterkere wisselwerking te bereiken met de Nederlandse Vereniging Van Verftechnici NVVT, waarvan enkele redactieraadsleden ook lid zijn. Helaas heeft dit geen resultaat opgeleverd. Sinds januari 2006 heeft de van oorsprong Duitse lakapplicateursvereniging EGL een vaste pagina in het blad, die regelmatig ingevuld wordt vanuit het bestuur of de vereniging.
De EGL is een beroepsvereniging waarvan men op persoonlijke titel lid is. Zwaartepunt van de EGL is beroepsopleidingen en netwerkvorming. Men is op persoonlijke titel lid maar langs die weg raakt het bedrijf wel bekend met onderzoeksplatform DFO in Duitsland (Deutsche Forschungsverein für Oberflächentechnik) en de VOM in Nederland. Lezersonderzoek, doelgroepen Het jaar voorafgaand aan het verslagjaar is een lezersonderzoek uitgevoerd, hetgeen als belangrijkste resultaten opleverde dat het blad zeer goed gelezen wordt, men leest zelfs ook over “elkaars” vakgebieden. Er mag minder berichtgeving in de rubriek Verenigingen/Instelling komen. Technologie en Techniek worden goed gewaardeerd, de Nieuws uit de Markt mag verder uitgebreid worden en in het algemeen moeten de artikelen, ongeacht het onderwerp, niet lang zijn. De redactionele keuze om de ‘Wij Lazen Voor U’ (thans genaamd ‘Gelezen’) vaak te bekorten of geheel weg te bezuinigen vanwege plaatsgebrek, werd geloochendstraft door het lezersonderzoek: men wil juist dat overzicht van korte berichtgeving met bronverwijzing hebben. Aangezien in 2007 een beperking in de totale paginaomvang en een toename in het aantal advertentiepagina’s voorzien waren, en bovendien de wisselwerking met internet versterkt is, kan aan de wensen vrij eenvoudig gehoor gegeven worden. Dat veel kennis die op congressen mee-
gegeven wordt, nog meer dan voorheen misgelopen wordt door de lezers, is deels te ondervangen via de database en opleidingsinitiatieven. Overigens blijft het lastig, aan een subrubriek zoals de ‘Wij Lazen Voor U’ / ‘Gelezen’ vooruit te werken, als er nog altijd een vrij grote kans is dat het ten gunste van verenigings- of themakopij herhaaldelijk doorgeschoven wordt en alsnog vervalt. Ook is het niet altijd gelukt een bedrijfspresentatie van een VOM-lid in te plannen. In 2007 is nieuw beleid uitgezet op basis van het lezersonderzoek en de vergaderingen van de redactieadviesraad sinds 2003. Dit leverde een lijst van 20 accenten op waaraan meer aandacht gegeven kan worden, afhankelijk van de mate waarin het blad in 2008 een ruimere opzet zou krijgen. De financiën laten dit toe, maar of er na de advertentiekaft acht danwel zestien pagina’s bij zouden komen, was aan het eind van het verslagjaar nog niet beslist. Bij een toename met acht zouden de bestaande doelgroepen beter bediend kunnen worden, bij een toename met zestien zouden nieuwe doelgroepen bediend kunnen worden waar in het verleden weinig toenadering toe gezocht is, met name in de corrosiewereld, industrieel ontwerp en industrieel onderhoud. De verftechnologie blijft een potentiële doelgroep, waar in de toekomst wellicht weer meer aandacht voor kan komen. Dankzij deze bredere doelgroepbereiking kan ook de oplage vergroot worden. De enorme toeloop op VOM-cursussen biedt
wat dit betreft al een groeimogelijkheid, omdat cursisten een jaar lang het blad ontvangen. Een verheugende trend die de redactie eerder al waarnam is overigens dat er steeds meer congressen van een vaktechnisch hoog gehalte in eigen land georganiseerd worden. Te denken is aan de praktijkgerichte Corrosion and Coatings te Spijkenisse maar ook de technologische Coating Science International te Noordwijk. Dit verslagjaar verschenen de volgende themanummers - januari: thema Bedrijfsinrichting, Index 2006; - februari: thema Technische Duurzaamheid; - maart: thema Toeleveren & Uitbesteden / Hannover Messe; - april: thema Materials Engineering; - mei: thema Nieuwe Technologieën; - juni: thema Beroepsopleidingen; - juli/augustus: thema Industriële Laktechniek; - september: thema Metaalconservering; - oktober: thema Galvanotechniek / Anodiseren; - november: Eurofinish Gent; - december: Thema Visie 2008.
Oppervlaktetechnieken nr.5 - 2008 - www.vom.nl
59