Omroep Brabant Science Park Eindhoven 5550 Postbus 108 5600 AC Eindhoven Tel: (040) 294 94 94 Fax: (040) 294 92 90 www.omroepbrabant.nl
Jaarverslag
2007
ontact samenwerking jongeren brabanders radio teletekst begroting interactie vernieuwing kijkcijfers regionale omroep pay-off redactioneel Brabant luisteraar bereik projecten helder imago reclamezendtijd contact tv-redactie jongeren regionale omroep helder markt brabanders tv-redactie jongeren egionale omroep pay-off producent projecten helder imago reclamezendtijd organisatie bevolkingsgroepen advies actueel samenwerken omroep tv Mediadagen redactie jongeren regionale producent projecten helder imago reclame contact jongeren teletekst samenwerking begroting interactie ernieuwing kijkcijfers hoofdredacteur televisie luisteraar bereik markt brabanders tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel producent projecten helder imago zendtijd bevolking samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten elder imago reclamezendtijd contact samenwerking jongeren brabanders radio teletekst begroting interactie vernieuwing kijkcijfers hoofdredacteur televisie bereik markt brabanders tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel producent projecten helder imago reclame zendtijd organisatie evolking groepen samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten helder imago contact samenwerking jongeren brabanders brabanders radio teletekst begroting interactie bereik hoofdredacteur vernieuwing kijkcijfers televisie luisteraar markt rabanders tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel producent helder imago reclamezendtijd organisatie samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten helder imago reclamezendtijd contact samenwerking jongeren rabanders radio teletekst begroting interactie vernieuwing kijkcijfers regionale omroep pay-off redactioneel Brabant luisteraar bereik Brabant Battle projecten helder imago reclamezendtijd contact tv-redactie jongeren regionale omroep helder markt brabanders tv-redactie jongeren regionale omroep ay-off producent projecten helder imago reclamezendtijd organisatie bevolkingsgroepen advies actueel samenwerken omroep tv Mediadagen redactie jongeren regionale producent projecten helder imago reclame contact jongeren teletekst samenwerking begroting interactie vernieuwing kijkcijfers oofdredacteur televisie luisteraar bereik markt brabanders tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel Brabant Battle producent projecten helder imago zendtijd bevolking samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten helder mago reclamezendtijd contact samenwerking jongeren brabanders radio teletekst begroting interactie vernieuwing kijkcijfers hoofdredacteur televisie bereik markt brabanders tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel producent projecten helder imago reclame zendtijd organisatie bevolking roepen samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten helder imago contact samenwerking jongeren brabanders brabanders radio teletekst begroting interactie bereik hoofdredacteur vernieuwing kijkcijfers televisie luisteraar markt brabandrs tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel producent helder imago reclamezendtijd organisatie samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten helder imago reclamezendtijd hoofdredacteur vernieuwing kijkcijfers televisie uisteraar markt brabanders tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel producent helder imago reclamezendtijd organisatie samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale producent organisatie samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren egionale omroep redactioneelorganisatie samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten helder imago reclame contact jongeren Brabant Battle producent projecten helder imago zendtijd bevolking samenwerken advies actueel
INHOUDSOPGAVE Voorwoord directie Mission statement
2
Bestuur en bedrijfsvoering
4
Stichtingsraad en programmabeleid
6
3
Kleurrijk Omroep Brabant
11
Financiën
12
Toelichting op balans en exploitatierekening
16
Accountantsverklaring
17
Reclame
18
Van de Ondernemingsraad
20
Van de Redactieraad
21
Luistercijfers
22
Kijkcijfers Internet
24
Campagne
27
Personele bezetting
28
Arbeidsomstandigheden
30
Het nieuws van 2007
32
Samenstelling bestuur en Stichtingsraad
34
26
Jaarverslag 2007
1
VOORWOORD DIRECTIE Volgens het Waarderingsonderzoek Omroep Brabant (PON, april 2007) heeft Omroep Brabant bij het Brabantse publiek een overwegend positief imago waarin begrippen als professioneel, modern en laagdrempelig de boventoon voeren. Niettemin hebben de niet-luisteraars en nietkijkers een beeld van ons dat vooral neigt naar degelijkheid en stralen wij naar hen toe zeker niet het verrassende en dynamische uit dat wij beogen. Zowel door de programmering als door de promotie daaromheen willen we dit in de komende jaren veranderen. Het “merk” Omroep Brabant hoort in ieders beleving, naast betrouwbaarheid en kwaliteit, gelijk te staan met dynamiek, frisheid en creativiteit. We willen blijven verrassen.
Al eerder en vaker is vastgesteld dat de programmaformats van Omroep Brabant veel jonger, eigentijdser en “hipper” zijn dan de niet-luisteraars en niet-kijkers denken. Ons imago is vele malen grijzer dan wij op basis van onze producten verdienen. Er zal de komende tijd geld, expertise en managementaandacht moeten worden geïnvesteerd in het bestrijden en uiteindelijk wegpoetsen van dit misverstand, dat ons zo hardnekkig achtervolgt, met name onder jongere Brabanders. Het is te simpel om te denken dat een professionele promotieafdeling en een flitsende promotiecampagne voldoende zouden zijn. Imagebuilding, en zeker het veranderen van een bestaand imago, doe je met alles en iedereen in een mediabedrijf. Wij weten wat ons te doen staan!
Drs. G. Bielderman, Directeur
2
Mission statement De periode 2008 – 2012 wordt er wat de omroep betreft één van grote dynamiek. Veranderingen in het medialandschap zullen de komende jaren accelereren. De ooit passieve mediaconsument zal steeds zelfbewuster, actiever en productiever worden. De voortekenen van nu, 2007, spreken in dat opzicht duidelijke taal. Content wordt in toenemende mate “vrij beschikbaar”. Het convergeren van netwerken, dat al langer gaande is, zal op enig moment uitmonden in een groot overkoepelend sociaal web. Virtuele sociale binding, vriendschappen, groepsvorming en publieksvorming via het wereldwijde web, is al geruime tijd een feit en zal een steeds belangrijker maatschappelijk feit worden. Het nieuwe medialandschap van Web 2.0 biedt veel kansen voor Omroep Brabant, gegeven zijn missie als publieke regionale omroep. Voor de komende jaren geldt in toenemende mate: “Content is the key”. Het draait steeds meer om inhoud en programma’s en hoe die content precies wordt verspreid wordt van minder belang. Eigen content van de omroep zal gedurende de planperiode aan waarde winnen. Niet alleen voor het publiek maar ook voor andere partijen die voor hun eigen doeleinden van die content gebruik kunnen en willen maken. Externe content, bijvoorbeeld in de vorm van user generated content, kan de positie van de omroep helpen versterken, op voorwaarde dat de omroep een centrale rol weet te verwerven als stimulator, vergaarder, verspreider en waar nodig bewaker van kwaliteit. Naast inhoud is interactiviteit een tweede sleutelbegrip. Media en netwerken van allerlei aard zullen samenvloeien in een groot maatschappelijk, cultureel en (communicatie-)technisch web. De kwaliteit van een contact binnen dat web wordt belangrijker dan het bereik of de kwantiteit, in elk geval in de persoonlijke beleving van de mediaconsument. De mogelijkheid om als burger, mediaconsument en Brabander te kunnen reageren op de impulsen die vanuit de media worden aangereikt, geeft het contact tussen de regionale omroep en de burger een grote meerwaarde. De omgevingsdynamiek biedt prachtige kansen voor Omroep Brabant om zich als baken van Brabant te
profileren. Voor de burgers die een betrouwbare gids zoeken naar die programma’s, die inhoud en die informatie die voor hen nuttig, leuk of relevant is. Dit temidden van een steeds groter en steeds onoverzichtelijker aanbod van communicatie en content. Vertaling van deze ambitie, die op zich altijd al de leidraad van ons professionele handelen is geweest, leidt tot het volgende, aangepaste mission statement waarmee Omroep Brabant de komende jaren in gaat: “Omroep Brabant wil het baken van Brabant zijn : de gids in het uitgebreide web van communicatiekanalen en tegelijkertijd het middelpunt van het Brabantse netwerk. Concreet betekent dit dat Omroep Brabant bij iedere Brabander “top of mind” is als het gaat om nieuws en wetenswaardigheden in Brabant. Omroep Brabant is DE omroep van Brabant. De omroep brengt Brabanders samen met zijn verschillende media tijdens evenementen en belangrijke Brabantse gebeurtenissen. Dit gebeurt verrassend, eigentijds en multimediaal. Omroep Brabant omarmt hierin ook Brabants trots: succesvolle en talentvolle ondernemers, sporters en artiesten. Als baken van Brabant willen we er zijn voor zoveel mogelijk Brabanders. Met deze ambitie staan we niet dicht bij onze doelgroep. We staan er tussen! Met alle mediakanalen willen we interactief met de doelgroep communiceren over alles wat hen interesseert en voor hen van belang is. Wat bindt deze doelgroep? Dit antwoord is eenvoudig. De bindende factor is ‘Brabant’: Wonend in Brabant en/of een band met Brabant. Dit betekent interesse in nieuws en nieuwtjes uit Brabant. Omroep Brabant speelt hier effectief op in door de inwoners van Brabant zo snel en volledig mogelijk te informeren over alles wat er in hun provincie gebeurt. Daarnaast staat Omroep Brabant natuurlijk ook open voor nieuws, nieuwtjes en wetenswaardigheden van de doelgroep zelf. Kortom: O mroep Brabant; het baken van Brabant. Voor Brabant. Door Brabant.”
Jaarverslag 2007
3
BESTUUR EN BEDRIJFSVOERING
Prof. ir. W. Dik, Voorzitter bestuur Stichting Regionale Omroep Brabant
Omroep Brabant kan met tevredenheid terugblikken op het jaar 2007. Weliswaar vielen de kijkcijfers van televisie, na ons topjaar 2006, terug maar dat staat los van de kwaliteit van en de waardering voor de programma’s van de publieke regionale omroep. Die waardering bij een breed publiek is onder meer vastgesteld in een diepgaand marktonderzoek, in opdracht van de Provincie verricht door het PON. De kijkcijferdip die alle regionale omroepen in 2007 heeft getroffen heeft te maken met twee factoren. Op de eerste plaats het spectaculair groeiende aanbod van tv-kanalen waaruit de kijker kan kiezen, en daarmee de concurrentie voor onze zender. Ten tweede de “(on)vindbaarheid” van Omroep Brabant TV en de andere regionale zenders in de digitale pakketten die sterk in opmars zijn. Aan dat laatste moet, in overleg met de kabelbedrijven en zonodig met inschakeling van de politiek, op de kortst mogelijke termijn iets worden gedaan. De regionale publieke omroepen kunnen net als de landelijke publieke omroep recht doen gelden op een snel en eenvoudig te vinden plek in het digitale pakket.
4
Radio heeft zich in 2007 naar omstandigheden goed gehandhaafd maar het publiek wordt nog niet veel jonger. In 2008 staat een aanpassing van de Mediawet op de politieke agenda. Het valt te hopen dat daarbij het achterhaalde, strakke regime van de ICE-norm voor de publieke regionale radio wordt losgelaten, zoals dat voor de landelijke publieke omroep al is gebeurd. Zolang het voorschrift “Vijftig procent gesproken woord” onverkort blijft gelden voor het ene radiokanaal waarover de publieke regionale omroep kan beschikken, zal de zowel door de omroep zelf als door de Provincie gewenste verjonging van het radiopubliek een moeilijke opgave blijven. Het internetbezoek is ook in 2007 gestaag blijven groeien. De reclameafdeling heeft een prima jaar gedraaid en het financiële bedrijfsresultaat is positief. In technisch opzicht is de omroep in 2007 bedrijfsklaar gemaakt voor de toekomst. Het bestuur van Omroep Brabant is in het verslagjaar in zes reguliere vergaderingen bijeen geweest en heeft daarbuiten meer-
malen contact gehad met de Stichtingsraad, de Provincie en de diverse geledingen van het omroepbedrijf. Eind 2007 heeft het bestuur een strategisch plan vastgesteld voor de periode 20082012. De ontwikkelingen in het medialandschap voltrekken zich in hoog tempo en dat tempo zal de komende vijf jaar alleen maar hoger worden. De publieke regionale omroep wil qua externe focus en interne organisatie zo goed mogelijk op die ontwikkelingen anticiperen. Marktgerichtheid en verjonging, flexibiliteit, multimedialiteit, actualiteit en betrokkenheid zijn sleutelbegrippen in de strategie. Met de benoeming van een nieuwe hoofdredacteur is volgens planning een einde gekomen aan de dubbelfunctie van de directeur/ hoofdredacteur. Naast de hoofdredacteur,
die programma-inhoudelijk een cruciale rol zal spelen, is bij de realisering van de strategische doelstellingen van Omroep Brabant in de komende jaren een voorname rol weggelegd voor de afdeling Marketing & PR. De afdeling is na de benoeming van een nieuw hoofd medio 2007 snel op de vereiste kwantitatieve en kwalitatieve sterkte gebracht. Ook in dit opzicht is Omroep Brabant klaar voor de toekomst. Helaas is het ook in 2007 niet gelukt om een opvolger in het bestuur te vinden voor Jan Weierink. Er wordt hard aan gewerkt om dat vóór 1 september 2008 voor elkaar te krijgen. Prof. ir. W. Dik, Voorzitter bestuur Stichting Regionale Omroep Brabant
Jaarverslag 2007
5
STICHTINGRAAD EN PROGRAMMABELEID
Mw. M.G.S. Lelyveld-Voets, voorzitter Stichtingsraad
De Stichtingsraad is in het verslagjaar vier maal bijeen geweest. De jaarlijkse themabijeenkomst was dit keer gewijd aan het fenomeen “camjo”, de tv-verslaggever die zelf de camera hanteert. In zijn drie reguliere sessies heeft de raad het door de hoofdredactie geformuleerde redactioneel beleidsplan besproken en vastgesteld en de uitvoering van het voorgaande beleidsplan geëvalueerd. In de tv-carrousel is conform het redactioneel beleidsplan in de loop van 2007 een tweedeling aangebracht in een eerste nieuws-halfuur gevolgd door een infotainment-halfuur. Daartoe is het aantal journaalminuten uitgebreid en er is een apart, gepresenteerd weerbericht gekomen. De in ROOS-verband geproduceerde rubriek RegioNed dient als afstopper van het nieuws-halfuur. Aan de infotainment kant zijn vaste programmatische waarden zoals Baanbrekend, Weekend retour, Brabant Party, Bureau Brabant, Olifantendoders en de Culinaire Beterweter gebleven. Het is van belang voor de herkenbaarheid en de vindbaarheid van programma’s in het
6
steeds gedifferentieerdere medialandschap, dat zoveel mogelijk sprake is van continuïteit. Aan de vooravond van het tijdperk van “tv on demand” zijn programmatitels die als het ware eigen “merken” vormen van grote waarde. Omroep Brabant investeert relatief weinig middelen in het promoten van zijn uitzendingen via ander dan de eigen kanalen. Des te belangrijker worden de merkbeleving en de continuïteit van programmatitels. Er zal de komende tijd erg veel expertise en managementaandacht moeten worden geïnvesteerd in het wegnemen van het ‘imagomisverstand’, dat Omroep Brabant al lang en hardnekkig achtervolgt, met name onder jongere Brabanders. Daarbij zullen een professionele promotieafdeling en een professionele promotiecampagne alleen niet voldoende zijn. Imagebuilding en zeker het veranderen van een bestaand imago gebeurt met alles en iedereen in het mediabedrijf. Daarbij staat of valt alles natuurlijk met de feitelijke inhoud van de geboden programmering.
Inhoudelijk wil Omroep Brabant 24-uur per etmaal het actuele Brabantse nieuws brengen op het moment dat het zich voordoet. De actuele nieuws- & informatieservice loopt via het hele mediapakket. Radio en internet/teletekst zijn per definitie de snelste media, televisie zal voorlopig nog altijd wat trager zijn. De updates van het tv-nieuws die in de loop van 2008 hun intrede zullen doen – ochtendnieuws en vroeg in de middag nog een “verversing” als daartoe aanleiding is -, zullen de regionale tv overdag een stuk actueler maken. De inzet van de SNG-voorziening, waarover Omroep Brabant TV sinds 2007 beschikt, draagt daar eveneens toe bij. Live-registraties op tv en locatie-uitzendingen van de radiocrew verhogen het actualiteitsgevoel en de “de omroep is erbij”-beleving onder luisteraars en kijkers. Inzet in de planperiode om zowel voor radio als tv het aantal locatie-uitzendingen te verhogen. De benoeming in 2007 van een speciale evenementenredacteur met de opdracht om jaarlijks minimaal tien grote events in Brabant zoveel mogelijk live en multimediaal over het voetlicht te brengen past in deze beleidslijn. In het redactioneel beleidsplan 2007 is de live-registratie van grote evenementen in Brabant nadrukkelijk tot speerpunt van het redactiebeleid benoemd. Een speciale evenementenredacteur is binnen de redactie vrij gemaakt voor de coördinatie van dergelijke live-projecten. Registraties van onder andere de carnavalsoptocht in Roosendaal, het Bloemencorso van Zundert, de inhuldiging van landskampioen PSV en de Marathon van Eindhoven zijn een doorslaand succes geworden. Waar mogelijk (Zundert, Roosendaal) is samengewerkt met de lokale publieke omroepen ter plaatse. De banden met deze lokale omroepen zijn in 2007 opnieuw sterker aangehaald, onder meer via de organisatie
van een aantal workshops. Uitbouw van de samenwerking kan tot nieuwe kansen leiden voor zowel de regionale als de lokale publieke omroep. Het programma-aanbod moet in de door de Stichtingsraad onderschreven filosofie van de programmamakers over de hele linie verrassend, dynamisch en maatschappelijk relevant (overigens niet noodzakelijkerwijs altijd alle drie tegelijk !) zijn c.q. worden. Met name het verrassende uit de promotionele pay-off die de omroep hanteert wordt inhoudelijk nog niet waar gemaakt. Daarin ligt wel een toekomstige succesfactor. Karin & Thom, de gemiddelde Brabanders op wie de programmering zich op hoofdlijnen richt, moeten van hetgeen Omroep Brabant aanbiedt, kunnen zeggen: “Dit is origineel, dit is nieuw(s) voor ons”. Niet zozeer origineel – want andere publieke regionale omroepen zijn al voorgegaan -, maar wel nieuw voor Omroep Brabant zijn de plannen om in 2008 te beginnen met een regionale dramaserie, waarin het eigentijdse Brabant op een voor deze omroep nieuwe manier voor het voetlicht zal worden gebracht. Het is een relatief kostbare zaak, maar wel – zo hebben ervaringen elders uitgewezen -, een van de meeste doeltreffende methoden om met informatie over de eigen provinciale een jonger en dus ook hoger opgeleid publiek te bereiken dan de regionale omroepen doorgaans doen. De bewuste investering in inhoudelijke samenwerking met derden in de provincie heeft in de afgelopen drie jaar vruchten afgeworpen in de vorm van concrete programma’s en de uitwisseling van expertise. Omroep Brabant heeft intussen contacten en contracten opgebouwd met een groot aantal maatschappelijke partners, van het Brabants Bureau voor Toerisme en de
Jaarverslag 2007
7
Efteling via PSV en Brabants Landschap tot aan het Erfgoedhuis en de ROC’s. Met name sinds 2006 wordt expliciet geïnvesteerd in contacten met de publieke lokale omroep. Tot de derden met wie een samenwerkingsrelatie bestaat behoort de Provincie. Het programma Brabant Battle bijvoorbeeld, in 2006/2007 uitgezonden in de aanloop naar de provinciale verkiezingen, is ontstaan uit die samenwerking. Het is een goed voorbeeld van een geslaagde coproductie. Hopelijk kan Brabant Battle een vervolg krijgen in het seizoen 2008/2009. Er is een protocol coproducties dat terzake wordt gehanteerd en dat in voorkomend geval zowel goed overleg, een transparante financieringsafspraak - inclusief de bijdragen van betrokken partijen -, als de redactionele eindverantwoordelijkheid (i.c. van de omroep) regelt. Het provinciale protocol is een afgeleide van een vergelijkbaar landelijk protocol. Omroep Brabant kan wat zijn aandeel in de financiering van coproducties betreft mede een beroep doen op een door de omroep aangelegde programmatische afstemmingsreserve. Er is op landelijk niveau sinds enige tijd een discussie gaande over de (on) wenselijkheid van programmasponsoring door de rijksoverheid. Het valt te hopen dat deze discussie zich niet gaat uitbreiden naar het provinciaal niveau, waar andere verhoudingen heersen en andere overwegingen een rol spelen dan in de relatie Den Haag-Hilversum. Voor het draagvlak en de maatschappelijke betrokkenheid van de publieke regionale omroep is structurele samenwerking met derden, inclusief de Provincie, een belangrijk goed. Zolang daarbij ieders verantwoordelijkheden en met name de redactionele onafhankelijkheid van de omroep goed zijn afgeregeld, is programmasponsoring een welkome verrijking van het
8
programma-aanbod van de publieke omroep. Eigen content van de omroep wint aan waarde, niet alleen voor het publiek maar ook voor ander partijen die voor hun eigen doeleinden van die content gebruik kunnen en willen maken. Externe content – bijvoorbeeld in de vorm van “user generated content” -, kan de positie van de omroep helpen versterken, op voorwaarde dat de omroep een centrale rol weet te verwerven als stimulator, vergaarder, verspreider en waar nodig bewaker van externe content. Het toenemende aanbod van user generated content is een ontwikkeling waarop de publieke regionale omroep sowieso moet reageren. Het gaat daarbij om filmpjes - al of niet met nieuwswaarde-, die door burgers worden gemaakt en aangeleverd voor publicatie, met name op internet. Zeven regionale omroepen, waaronder Omroep Brabant, zijn in samenwerking producent Endemol en met financiële steun van de landelijke verkooporganisatie ORN in september 2007 gestart met een experiment op het gebied van user generated content, onder de naam IkopTV. Er is een netwerk opgebouwd van vrijwillige videocorrespondenten die dagelijks – onder aansturing van een centrale redactie in Aalsmeer -, met behulp van camera of mobiele telefoon gemaakte filmpjes opsturen. De bijdragen verschijnen op een speciale internetsite IkopTV en een selectie wordt uitgezonden op televisie. In het kader van hetzelfde project is gedurende een aantal maanden een dagelijks quizprogramma door de zeven omroepen uitgezonden. Het project is bedoeld om ervaring op te doen met user generated content en met quizzen; Omroep Brabant heeft op dat laat-
ste punt trouwens al eerder enige ervaring opgedaan via het samen met de provincie Brabant geproduceerde succesvolle scholierenprogramma Brabant Battle. Een tweede reden voor het project is het stroomlijnen en onderling afstemmen van de programmering van de publieke regionale omroepen ter versterking van hun gezamenlijke uitstraling en marktpositie. De evaluatie eind 2007 heeft ertoe geleid dat, ondanks redelijke kijkcijfers, bij meerderheidsbesluit van de betrokken regionale omroepen de quiz Placematch van de buis is gehaald. IkopTV gaat in 2008 door als internetsite, maar voorshands niet langer als tv-programma. In het kader van een ander experiment heeft Omroep Brabant zelf een aantal werkloze jongeren tot videojournalist opgeleid. Zij fungeren als correspondenten in de grote steden van Brabant. De programmatische revenuen van dit experiment moeten in 2008 kunnen worden geïncasseerd.
Het radioformat is vanaf september licht bijgesteld in afwachting van een mogelijk ingrijpender wijziging in de loop van 2008. Deze aanpassing zal mede worden gebaseerd op de uitkomsten van een aantal onderzoeken, i.c. het PON-onderzoek van april 2007, een onderzoek van het muziekformat door het gespecialiseerde bureau De Vos & Jansen en een expert-onderzoek door de radio-adviseurs Van Putten en Van Amstel. Beide laatste onderzoeken zijn in het najaar van 2007 gepresenteerd. Inzet van een aanpassing van de radioprogrammering en/of –presentatie per september 2008 is een verjonging of in elk geval het tot staan brengen van de permanente vergrijzing van het luisteraarsbestand. Eind 2008 is de internetsite van Omroep Brabant zowel aan de voorkant (homepage) als aan de achterkant (techniek) vernieuwd. M.G.S. Lelyveld-Voets, Voorzitter Stichtingsraad
De zendtijd van educatieve televisie – ETV, in samenwerking met de Brabantse ROC’s -, is uitgebreid van één naar twee dagen in de dagcarrousel (maandag en zaterdag). Televisie zendt sinds september 2007 uit op het 16 x 9 beeldformaat (de nieuwe standaard), vanuit een aangepast decor in een vernieuwde vormgeving.
9
HELMUT BOEIJEN NL-AWARD Programmamaker Helmut Boeijen heeft in 2007 een NL-Award gewonnen voor zijn documentaire over het cabaretduo Hans Teeuwen en Roland Smeenk. “Teeuwen en Smeenk: het tragische verhaal van een veelbelovend cabaretduo” is uitgezonden door Omroep Brabant TV. De onderscheiding werd hem uitgereikt tijdens de jaarlijkse ROOS-dagen. De NL Awards zijn de jaarlijkse onderscheidingen voor de beste producties van de regionale omroepen in ons land. In 2007 waren 24 programma’s (radio en tv) genomineerd. Het programma van Helmut Boeijen was genomineerd in de categorie TV Varia. De jury, die de NL Awards uitreikte,
was vol lof over de bijdrage van Helmut Boeijen. Uit het juryrapport: “Prachtig gemaakte documentaire over de in 1992 overleden Roland Smeenk, de cabaretpartner van Hans Teeuwen. Met Hans Teeuwen en de moeder van Roland Smeenk als enige gasten wordt een indrukwekkend portret geschilderd van een talentvolle, te vroeg overleden kunstenaar. De maker is niet in beeld, noch hoorbaar. Daardoor is alle aandacht voor de geïnterviewden. De camera registreert in rustige bijna afstandelijke beelden, waardoor de kijker dicht op het onderwerp wordt gezet. Emotioneel maar nooit sentimenteel. Het weinige archiefmateriaal dat van het duo bestaat, wordt fantastisch gebruikt en onderstreept het verhaal. Klasse”.
Winnaar van de NL Award 2007 in de caterogie: TV Varia documentaire over Teeuwen en Smeenk: het tragische verhaal van een veelbelovend cararetduo
10
KLEURRIJK OMROEP BRABANT Kleurrijk Omroep Brabant stond in 2007 vooral in het teken van het maken van programma’s met een divers en betrokken karakter. Dit jaar begon Omroep Brabant met Boschveld 55, een uniek programma vanuit de multiculturele wijk Boschveld in Den Bosch. Vier studenten van de Fontys Hogeschool voor Journalistiek woonden drie maanden in deze volksbuurt en deden hiervan verslag op radio, tv en internet. Het programma was een groot succes. Veel mensen zagen dat leven in een multiculturele wijk als Boschveld niet alleen kommer en kwel is. Het programma krijgt in 2008 een vervolg. Ook educatieve televisie in Brabant, ETV.nl/brabant werd een feit. In samenwerking met alle ROC’s in Brabant en de Brabantse bibliotheken begon begin januari de uitzending van educatieve programma’s op Omroep Brabant. Eerst iedere maandag een half uur, daarna kwam er ook nog de
zaterdag bij. Een uur educatieve programma’s die mensen moet stimuleren om zichzelf te blijven ontwikkelen. De programma’s werden steeds beter bekeken. Ook het speciale programma voor analfabeten was een succes. In Brabant bestelden 1600 mensen het speciale lesboek dat bij het programma ‘Lees en Schrijf’ hoort. Het succesvolle eerste jaar van ETV.nl/ brabant heeft ervoor gezorgd dat de partners hebben aangegeven nog vier jaar met elkaar verder te gaan. In 2007 zijn ook de eerste stappen gezet voor een programma over een Turkse familie die terug gaat naar Turkije. Hoogstwaarschijnlijk wordt dit begin 2008 uitgezonden. Agnes van der Straaten, Projectleider Kleurrijk Omroep Brabant
Jaarverslag 2007
11
Stichting Regionale Omroep Brabant Geconsolideerde balans per 31 december 2007 (na verwerking resultaatbestemming) Activa
2007 €
2006 €
VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en -terreinen 1.150.338 1.261.881 Inventaris en inrichting 149.650 210.136 Andere vaste bedrijfsmiddelen 4.378.757 2.944.504 Activa in uitvoering 341.727 248.603 6.020.472 4.665.124 Financiële vaste activa Deelnemingen 15.000 15.000 15.000 15.000 VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen Debiteuren 1.363.716 1.235.745 Te vorderen belastingen en premies sociale verzekeringen 412.598 429.247 Te vorderen pensioenen - 73.771 Vordering groepsmaatschappijen 8.667 24.434 Overige vorderingen en overlopende activa 829.964 629.196 2.614.945 2.392.393 Liquide middelen 8.359.277 5.571.603 Totaal activa
12
17.009.694
12.644.120
Passiva 2007 2006 € € Eigen vermogen Risicoreserve 7.700.852 Herwaarderingsreserve 68.698 Bestemmingsreserve 56.321
7.168.089 72.837 97.064
7.825.871 7.337.990 Voorzieningen Voorziening reorganisatie 280.731 160.843 Voorziening pensioenverplichting 437.630 485.150 Voorziening jubileumuitkering 118.409 94.250
836.770
740.243
Kortlopende schulden Crediteuren 1.873.586 2.143.337 Te betalen pensioenen 38.435 Te betalen belastingen en premies sociale verzekeringen 1.011.738 1.118.729 Overige schulden en overlopende passiva 5.423.294 1.303.821 8.347.053 4.565.887 Totaal passiva 17.009.694 12.644.120
Jaarverslag 2007
13
Stichting Regionale Omroep Brabant Geconsolideerde exploitatierekening over 2007 Realisatie Begroting 2007 2007 € € BATEN Vrije opbrengsten Bijdrage provincie basis (algemeen) 14.426.191 14.426.191 Netto omzet reclame en producties 4.335.931 3.150.500 Neveninkomsten 196.696 128.610
Realisatie 2006 € 13.835.802 4.296.561 240.872
Totaal vrije opbrengsten 18.958.818 17.705.301 18.373.235 (Programma)gebonden opbrengsten Bijdragen provincie (programma)gebonden 223.847 - 966.571 Opbrengst sponsoring 94.720 89.625 147.034 Opbrengst bartering 688.476 650.000 618.730 Totaal (programma)gebonden opbrengsten 1.007.043 739.625 1.732.335 Totaal baten 19.965.861 18.444.926 20.105.570 LASTEN Personele kosten Lonen en salarissen 6.688.868 6.914.760 6.416.998 Sociale lasten 1.585.691 1.721.966 1.483.194 Freelance kosten 2.546.976 2.169.221 2.000.559 Voorziening pensioenverplichting 50.601 - 204.000 Kosten reorganisatietraject 159.159 - 153.238 Overige personeelskosten 325.611 360.610 412.241 Doorbelasting overhead 9.159 11.429 12.489 Doorbelasting arbeidskosten (intern) 22.141 30.882 16.090 Subtotaal personele kosten
14
11.343.924 11.208.867 10.666.629
Realisatie Begroting Realisatie 2007 2007 2006 € € € Overige bedrijfslasten Programmagebonden variabele kosten 1.588.209 451.171 774.907 Inkoopwaarde omzet reclame en producties 111.411 299.800 304.144 (relatie)Marketing en Public Relations 1.261.156 1.013.970 1.069.566 Autokosten 335.594 354.359 294.672 Huisvestingskosten 1.553.068 1.044.645 1.202.302 Vaste mediakosten 294.635 361.641 348.047 Technische/facilitaire kosten 894.431 797.163 742.020 Zenderkosten 808.364 896.591 773.941 Algemene kosten 346.531 554.050 360.259 Kosten internet 248.220 141.920 252.740 Afschrijvingen 867.583 1.330.000 833.691 Subtotaal overige bedrijfslasten 8.309.202 7.245.310 6.956.289 Som der bedrijfslasten 19.653.126 18.454.177 17.622.918 Financiele baten en lasten 215.884 15.033 143.520 Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening 528.619 5.783 Buitengewone baten en lasten Groepsresultaat na belastingen
Jaarverslag 2007
-
-
528.619
5.783
2.626.172 2.626.172
15
TOELICHTING OP BALANS EN EXPLOITATIEREKENING Het boekjaar 2007 is afgesloten met een positief resultaat van € 529.000,Beleidsmatig is gekoerst op een minimaal positief resultaat. Daarom zijn de hoger dan verwachte reclameopbrengsten in de loop van het jaar gebruikt ter financiering van extra programma’s en andere incidentele projecten, waaronder een promotiecampagne. Dat het resultaat 2007 onder de streep uiteindelijk nog betrekkelijk stevig is uitgevallen heeft drie hoofdoorzaken. Vanwege het verstrijken van de vijfjaarstermijn voor eventuele navordering is per 31 december 2007 een voorziening omzetbelasting 2002 vrijgevallen (€ 270.000,-). Een geplande verbouwing van het Mediacafé in Son - gekoppeld aan een uitbreiding van het centrale redactielokaal en de oplossing van het langdurige probleem met de klimaatregeling in het studiopand, is om praktische redenen uitgesteld naar 2008 (€ 190.000,-). En tenslotte is een begrote uitgavenpost ten behoeve van een aantal internetprojecten niet benut, primair vanwege capaciteitsproblemen bij het facilitair bedrijf (€ 60.000,-).
16
Van de aanwezige risicoreserve ultimo 2007 van € 7,8 miljoen zijn tot een bedrag van € 3,3 miljoen bestemmingsreserves gevormd, zodat na bestemming de risicoreserve van Omroep Brabant nog € 4,5 miljoen bedraagt. Hiermee blijft de reserve onder het met de Provincie overeengekomen plafond van € 5 miljoen. In de komende jaren kan de exploitatie onder druk komen te staan vanwege minder reclame-inkomsten als gevolg van toenemende concurrentie. Veranderingen in het medialandschap zullen bovendien aanpassingen in de programmering en de organisatie van Omroep Brabant vergen, die kosten en in sommige gevallen ook financiële risico’s met zich mee zullen brengen. Tegen die achtergrond is het noodzakelijk dat de reserves volledig beschikbaar blijven voor de omroep, teneinde de kosten van het verwachte veranderingsproces geheel of gedeeltelijk te kunnen afdekken. Drs. F.G.H. Deckers, Penningmeester Stichting Regionale Omroep Brabant
ACCOUNTANTSVERKLARING Opdracht
Wij hebben gecontroleerd of de in dit verslag opgenomen geconsolideerde balans en exploitatierekening van Stichting Regionale Omroep Brabant te Eindhoven over 2007 op de juiste wijze is ontleend aan de door ons gecontroleerde geconsolideerde jaarrekening 2007 van Stichting Regionale Omroep Brabant. Bij die jaarrekening hebben wij op 26 maart 2008 een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt. Het Bestuur van de Stichting is verantwoordelijk voor het opstellen van de geconsolideerde balans en exploitatierekening 2007 in overeenstemming met de grondslagen zoals gehanteerd in de geconsolideerde jaarrekening 2007 van Stichting Regionale Omroep Brabant. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de geconsolideerde balans en exploitatierekening 2007 te verstrekken.
Werkzaamheden
Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig dienen wij onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de geconsolideerde balans en exploitatierekening op de juiste wijze is ontleend aan de geconsolideerde jaarrekening.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
Oordeel
Naar ons oordeel is de geconsolideerde balans en exploitatierekening in alle van materieel belang zijnde aspecten op de juiste wijze ontleend aan de geconsolideerde jaarrekening.
Toelichting
Wij vestigen er de aandacht op dat voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent de financiële positie en de resultaten van de Stichting en voor een toereikend inzicht in de reikwijdte van onze controle de geconsolideerde balans en exploitatierekening dient te worden gelezen in samenhang met de volledige geconsolideerde jaarrekening, waaraan deze is ontleend, alsmede met de door ons daarbij op 26 maart 2008 verstrekte goedkeurende accountantsverklaring. Deze toelichting doet geen afbreuk aan ons oordeel. ‘s-Hertogenbosch, 7 april 2008 Ernst & Young Accountants
Jaarverslag 2007
17
RECLAME
Omroep Brabant doet live verslag van de Marathon in Eindhoven.
Reclame
Opnieuw heeft Omroep Brabant Reclame een prima jaar gehad. Opnieuw lag de omzet boven de begroting, ondanks allerlei waarschuwingen vooraf en ondanks dalende kijk- en luistercijfers. In totaal heeft Omroep Brabant Reclame in 2007 een omzet gerealiseerd van € 4.335.931,- , dat is 38 % boven de begroting. Regionaal werd voor radio, tv, teletekst en internet een omzet behaald van € 2.646.707,- Aan landelijke reclame verkocht ORN voor Brabant € 1.382.752, -. Daarnaast was er nog een omzet van € 204.874,-, die behaald werd door andere regionale omroepen. Door alle medewerkers van Omroep Brabant Reclame is hard gewerkt voor dit resultaat. In 2007 werd gestart met het werken in teams van binnen- en buitendienst. Bij twee accountmanagers is één binnendienstmedewerker toegevoegd, die de regio bewerkt waardoor de accountmanagers meer tijd hebben voor hun (potentiële) klanten. De basis voor de nieuwe werkwijze staat nu en zal in de loop van 2008 verder uitgewerkt worden.
18
Van belang komende jaren wordt ook de verkoop van adverteren op internet. Alle medewerkers hebben in 2007 een verkooptraining gevolgd, die vooral gericht was op de verkoop via internet. De technische mogelijkheden zijn nu nog te beperkt maar zullen in de toekomst echt verbeterd moeten worden om van internet een commercieel succes te maken. Vanaf medio 2007 kunnen in ieder geval veel geëigende formaten banners aangeboden worden.
Concurrentie
De verwachtingen voor de directe toekomst zijn nog steeds positief. Maar de concurrentie neemt toe. Het samengaan van RTV10 en TV&Co in de nieuwe commerciële zender Brabant 10 zal ongetwijfeld tot een nog hevigere concurrentiestrijd in de provincie leiden. Een strijd, die we overigens met vertrouwen tegemoet zien. Omroep Brabant heeft een gedegen reputatie opgebouwd en in toenemende mate worden grotere evenementen live gevolgd via Omroep Brabant TV. Het live volgen van de carnavalsoptocht in Roosendaal, de huldiging van PSV, het Bloemencorso in Zundert, de
Marathon in Eindhoven en de veldrit in St. Michielsgestel trokken veel extra kijkers. En dat grote aantal bepaalt de aantrekkelijkheid van tv-reclame voor adverteerders. Het succes van die live reportages heeft ook tot gevolg gehad dat Omroep Brabant een steeds aantrekkelijkere partner wordt voor organisatoren van evenementen. In 2007 werd een barteromzet van maar liefst € 688.476,- behaald. Nog nooit was dat bedrag zo hoog. Dankzij die barters kan Omroep Brabant veel promotie behalen die anders budgettair niet mogelijk zou zijn. En bovendien op plaatsen waar ook een potentieel nieuw publiek aanwezig is voor Omroep Brabant.
Derden
De afdeling Producties Derdenmarkt kan ook terugzien op een goed jaar. Mede dankzij producties als Djumbo, Assepoester en De Vrije Markt werd een omzet behaald van € 537.910,-. De afdeling ‘Producties Derdenmarkt’ werkt nog altijd onder de naam TV8 Mediaproducties, omdat deze afdeling ook producties maakt voor ander zenders en omroepen. Monique de Ridder Commercieel manager
Jaarverslag 2007
19
VAN DE ONDERNEMINGSRAAD Omroep Brabant staat er financieel goed voor. Gunstige reclame-inkomsten en andere meevallers zorgen voor extra lucht, maar dat geld kan maar een keer worden uitgegeven. In 2007 hebben we een blik vooruit geworpen naar de komende jaren. In het Strategisch Plan wordt tot 2012 geschetst hoe wij kunnen inspelen op het dynamische medialandschap. De vervulling van een langgekoesterde wens, meer tv-nieuwsuitzendingen per dag, lijkt dichterbij te komen. De rol van internet zal in de nabije toekomst voor Omroep Brabant veel groter worden en er is ruimte en budget om dit nieuwe medium zijn rechtmatige plek in het medialandschap te geven. Met nieuwe, gezellige programma’s is de radioafdeling bezig een slag te maken om de jongere doelgroep te bereiken maar moet in de plannen opnieuw geld en formatieplaatsen inleveren om onze ambities met televisie en internet mogelijk te maken. Daarin schuilt het gevaar dat de radio wordt uitgekleed, terwijl dit medium volgens deskundigen nog altijd voldoende groeimogelijkheden heeft. Radio is nog steeds ons snelste medium en de journalistieke ruggengraat van Omroep Brabant. Het multimediaal inzetten van medewerkers begint nu serieus gestalte te
20
krijgen. Verslaggevers op locatie bedienen nu steeds vaker zowel radio, tv als internet. Door meer gebruik te maken van de beschikbare mobiele technische mogelijkheden kan dat volgens de OR nog meer efficiency opleveren. Er is flink geïnvesteerd in een nieuwe uitzendstudio voor de televisie en het redactiesysteem Dalet+. Dit zijn technisch zwaar ingrijpende veranderingen en de facilitaire afdeling moet diep gaan om alles op tijd goed functionerend te krijgen. Einddoel is meer dynamiek in onze televisie-uitzendingen en een nieuwe manier van werken van redacties, die beter kunnen inspelen op het nieuwe multimediale medialandschap. Zoals gezegd: Omroep Brabant staat er goed voor en heeft gezonde ambities. Daarbij moeten we niet vergeten dat plannen voor een andere manier van werken ook kunnen leiden tot onzekerheidsgevoelens bij medewerkers. De ondernemingsraad blijft er op aandringen dat de leiding actief de werkvloer betrekt bij het uitwerken van toekomstplannen. Want hoe technisch deze omroep ook in elkaar zit; wat op onze zender of op internet komt blijft mensenwerk. Raoul Cartens Voorzitter ondernemingsraad
VAN DE REDACTIERAAD Het schip en de kapitein, de kerk en de pastoor, het leger en de generaal, de stad en de burgemeester. Overal heb je mensen nodig die ‘de troepen aanvoeren’. De afgelopen jaren had Omroep Brabant die aanvoerder wel in de naam van directeur/hoofdredacteur Gert Bielderman maar de roep om een aparte hoofdredacteur werd in 2007 steeds groter. Er moest weer iemand komen die alleen verantwoordelijk zou zijn voor de journalistieke organisatie. Die roep van het redactionele personeel werd steeds groter en dan rest de Redactieraad niets anders dan het bestuur van Omroep Brabant te verzoeken om de zoektocht naar een nieuwe hoofdredacteur te starten. Sinds het vertrek van de vorige hoofdredacteur Jan Kriek in de zomer van 2005 combineerde Gert Bielderman de functie van directeur samen met hoofdredacteur. De Redactieraad heeft altijd aangegeven dat dit slechts van tijdelijke aard zou zijn. Uiteindelijk heeft het een kleine twee jaar geduurd voor de zoektocht naar een nieuwe hoofdredacteur werd gestart. Omroep Brabant was na wat kleine reorganisaties en andere veranderingen weer in een wat rustiger vaarwater terecht gekomen. Tijd voor een nieuwe man of vrouw met nieuwe visies om de omroep klaar te stomen voor de toekomst. Want redactioneel gezien staat er veel te gebeuren. Er komen meerdere tv-uitzendingen per dag, de radio krijgt een opfrisbeurt en internet wordt in de toekomst natuurlijk steeds belangrijker. Omroep Brabant moet op een goede manier mee in de vaart der volkeren met aan het roer die multimediale duizendpoot. De toekomst moet het nog uitwijzen maar die duizendpoot denken we gevonden te hebben. Eind 2007 werd bekend dat Henk Lemckert, oud adjuncthoofdredacteur van RTV Noord-Holland, onze nieuwe hoofdredacteur zou worden. Het is al eerder genoemd: Omroep Brabant
moet mee in de vaart der volkeren ofwel het steeds sneller veranderende mediawereldje. We kunnen niet meer volstaan met één tv-uitzending per dag. Er komen updates en als er nieuws is, gaan we dat meteen brengen. Zowel op tv als op radio en internet. Dat vergt veel van het personeel, zowel journalistiek als technisch. De Redactieraad heeft continue een vinger aan de pols gehouden wat betreft dit megaproces. Ook 2008 zal voor een groot deel deze punten op de agenda van de Redactieraad hebben. De redactie is ook steeds multimedialer gaan werken. Radio voor tv en omgekeerd. De invoering van het nieuwe redactiesysteem Dalet+ heeft daaraan meegeholpen. Er zijn altijd wel wat problemen als je zo’n nieuw systeem invoert, maar over het algemeen mogen we niet klagen. De personele bezetting van de Redactieraad is in 2007 zo goed als vernieuwd. Maarten Nuyts en Femke de Jong vertrokken als eerste en werden opgevolgd door Alice van der Plas en Bart Oosterveld. Later in het jaar nam Bart Jan Cune zitting in de Ondernemingsraad. Hierdoor moest hij zijn plaats in de Redactieraad inleveren die vervolgens werd ingevuld door Meike de Jong. 2008, het jaar van een nieuwe radio, een nieuwe tv en een continue vernieuwend wereld wijde web. De Redactieraad ziet alles met vertrouwen tegemoet en hoopt dat Omroep Brabant alle Brabanders redactioneel blijft verrassen. Maarten Kortlever Secretaris redactieraad
Jaarverslag 2007
21
LUISTER CIJFERS Over geheel 2007 is Omroep Brabant Radio marktleider in de weekenden. In het bijzonder in de ochtenden heeft men een grote voorsprong op de concurrentie. Omroep Brabant Radio heeft in het jaar 2007 een gemiddeld marktaandeel behaald van 11,2%. Sinds de meetperiode juli/augustus 2006 was het marktaandeel vrij stabiel. Omroep Brabant Radio scoorde in de meetperiode mei/juni 2007 het hoogste marktaandeel (12,0%) van het jaar. Radio 538 heeft over het jaar 2007 het hoogste marktaandeel behaald, gemiddeld kwam het station uit op 14,7%. Radio 2 neemt de tweede marktpositie in met 0,4% voorsprong op Omroep Brabant Radio, welke op haar beurt wordt gevolgd door Radio 3FM met 0,3%. Deze vier zenders vergaarden samen bijna de helft van alle luisteraars. De overige stations volgden op ruime afstand, met Q-Music als beste van de rest (marktaandeel 8,4%). Op doordeweekse dagen bedroeg het marktaandeel van Omroep Brabant Radio gemiddeld 10,5%. Dit is relatief ruim 6% lager dan het marktaandeel in het jaar 2006. Radio 538 heeft haar marktleiderschap gedurende het jaar 2007 gehandhaafd en versterkt. Een gemiddeld marktaandeel van 15,4% van maandag tot en met vrijdag bevestigde de koploperspositie. In 2006 bedroeg het jaargemiddelde marktaandeel van radio 538 nog 13,8%. Radio 3 FM heeft het jaar 2007 afgesloten met een jaargemiddelde van 11,9% en Radio 2 met 11,5%.
22
Programma’s
Van de doordeweekse uren van Omroep Brabant Radio hebben 08.00 - 09.00 (14,6%) en 09.00 - 10.00 uur (15,1%) gemiddeld de hoogste marktaandelen behaald in 2007. De Koning Te Rijk was met een gemiddeld marktaandeel 13% het meest succesvolle programma op werkdagen. Het marktaandeel op zaterdagen (07.00 - 19.00 uur) over 2007 bedroeg 13,5%. Het uur van 07.00 - 08.00 heeft gemiddeld het hoogste marktaandeel (21,7%) in 2007 behaald. In de vroege uren is de regionale omroep met grote voorsprong marktleider in Brabant. Brabant wordt wakker tussen 06.00 - 09.00 uur behaalde in mei/augustus 2007 een gemiddeld marktaandeel van 24,6%. Radio 538 en Radio 2 volgen met 14,4% en 12,2%. Op zondagen in 2007 is Omroep Brabant Radio marktleider gebleven met een gemiddeld marktaandeel van 13,7%. Alleen Radio 2 (12,7%) en Radio 538 (10,2%) bleven in de buurt. De ochtendprogrammering van Omroep Brabant was favoriet en heeft gezorgd voor de marktleiderspositie. 1 op 5 radio’s stond op zondagochtend op Omroep Brabant afgestemd.
Luisterdichtheid
Over geheel 2007 bekeken was de luisterdichtheid van Omroep Brabant 2,7%. De gemiddelde luisterdichtheid van Radio 538 in 2007 bedroeg 3,6%, Radio 2 behaalde 2,8% en Radio 3FM 2,7%. De luisterdichtheid van Omroep Brabant in het weekend was het hoogste van alle radiostations in Noord-Brabant.
Bereik
In het jaar 2007 heeft Omroep Brabant Radio per week 400.000 luisteraars bereikt van 10 jaar en ouder. De periode september/oktober 2007 was het meest succesvol met 414.000 luisteraars per week. In 2006 bedroeg het gemiddelde weekbereik nog 19,1%, goed voor ongeveer 402.000 luisteraars. Radio 538 is met afstand de zender
met het grootste weekbereik. Over 2007 bereikte ze gemiddeld 493.000 luisteraars (23,5%). Metingen voor het Continue Luister Onderzoek (CLO) door Intomart GFK worden uitgevoerd bij personen van 10 jaar en ouder.
Marktaandeel Omroep Brabant Radio 2007
Marktaandeel radiozenders in Noord-Brabant 2006
16 14 12 10 8 6 4 2 0 Radio 538 Radio 2
Omroep Brabant
Radio 3 FM
Q-Music Sky Radio Radio 1 101 FM
Jaarverslag 2007
Radio Radio 10 Gold Veronica
Radio 8 FM
23
KIJK CIJFERS In 2007 werd er voornamelijk in de eerste maanden massaal op Omroep Brabant TV afgestemd met Brabant nieuws als het meest favoriete en best bekeken programma. In 2007 bedroeg het gemiddelde cumulatief dagbereik van Omroep Brabant TV 21,71% (446.140 kijkers). In de eerste twee maanden van het jaar werd er massaal afgestemd op Omroep Brabant. Gekeken naar het dagbereik in 2007 steekt de carnavalsmaand februari met kop en schouders boven de rest uit. In februari 2007 bedraagt het gemiddelde dagbereik 26,97%, wat omgerekend naar absolute aantallen bijna 555.000 kijkers van 13 jaar en ouder zijn.
Kijkdichtheid
De gemiddelde kijkdichtheid (het percentage personen dat gemiddeld per seconde naar een programma, tijdvak of commercial keek) over de avonden van 2007 bedroeg gemiddeld 0,53%. De hoogste kijkdichtheid is behaald in de maand februari met 0,81% (wat inhoudt dat er op ieder moment van de dag ca. 17.000 mensen zaten te kijken).
Succesvol carnaval
Tijdens de carnaval werden dagelijks gemiddeld 700.000 mensen (13 jaar en ouder) bereikt met onze TV-uitzendingen. Van vrijdagnacht tot maandagnacht lieten de kijkcijfers zien dat zelfs 750.000 mensen Omroep Brabant TV gekeken hadden. Tijdens de carnavalsavonden lag de gemiddelde kijkdichtheid op 1,35%. Dit houdt in dat op ieder moment van de avond ruim 27.500 mensen naar onze zender keken.
PSV kampioen
Op 1 mei 2007 vierde voetbalclub PSV haar
24
landskampioenschap, Omroep Brabant deed hier uitgebreid verslag van. Tijdens de live uitzending van de huldiging hebben tussen 20.00 uur en 22.00 uur 390.000 Brabanders (minimaal één minuut) gekeken naar Omroep Brabant. De gemiddelde kijkdichtheid bedroeg tijdens deze uitzending 6,2%, waar normaal ongeveer 0,7% wordt behaald. Alleen Nederland 1 scoorde in deze twee uren een hogere kijkdichtheid.
Wanneer wordt er gekeken?
18.30, 20.30, 23.30, 00.15 en 00.30 uur waren de best bekeken tijdstippen van Omroep Brabant TV in 2007. Al jaren worden de afleveringen van Brabant Nieuws ná het NOS Journaal het beste bekeken met een gemiddelde kijkdichtheid van 1%. In de late avonduren scoort Omroep Brabant TV bovengemiddeld met 0,87 % en 0,84% kijkdichtheid op respectievelijk 00.15 uur en 00.30 uur.
Programma’s
Ook in 2007 was Brabant Nieuws een constante publiekstrekker met dagelijks ruim 290.000 kijkers en om 18.30 uur een gemiddelde kijkdichtheid van 1%. Hiermee is Brabant Nieuws het best bekeken programma op Omroep Brabant TV. Van de variaprogramma’s waren Hit-Mix, Toegang voor Onbevoegden en Zinderend Zuiden de best bekeken programma’s met een kijkdichtheid van 0,58%, 0,56% en 0,56%. Gemiddeld betekent dit dat er 12.000 kijkers per seconde, gedurende deze programma’s hebben gekeken. Op 31 december hebben maar liefst 789.000 Brabanders naar de cabaretvoorstelling van Karin Bruers gekeken.
Thema programma’s
dert en de Marathon Eindhoven zijn de best bekeken live uitzendingen met een kijkdichtheid van ruim 2%. Dit betekend dat op iedere moment minimaal 40.500 kijkers op Omroep Brabant afgestemd zijn.
Naast de reguliere programma’s besteed Omroep Brabant in 2007 ook veel aandacht aan activiteiten en evenementen in Brabant. De huldiging van PSV, Carnaval (optocht Roosendaal en 3 Uurkes Vurraf), Bloemencorso Zun-
Cumulatief dagbereik Omroep Brabant TV 2001 - 2007 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15
26,31
25,95
26,11
25,02 23,10 21,71
21,01
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Gemiddelde kijkdichtheid Omroep Brabant TV 2001 - 2007 0,8
0,76
0,7 0,6
0,64 0,59
0,59
0,69 0,63 0,53
0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0
2001
2002
2003
2004
Jaarverslag 2007
2005
2006
2007
25
Internet Groei conform prognose
De website van Omroep Brabant wordt in 2007 vaker aangeklikt dan in 2006. Het aantal bezoeken stijgt met ongeveer twintig procent tot 7,3 miljoen. Dat is een gemiddelde van ruim 600.000 sessies per maand. Opvallend is ook het grote aantal audioen video-items dat via de website wordt opgevraagd. In heel 2007 gaat het om 2,6 miljoen streams. De drukste dag van het jaar is donderdag 18 januari als een zware storm het verkeer ontwricht. Veel mensen volgen de ontwikkelingen via internet, wat tot 38.000 bezoeken leidt.
Groot onderhoud
Om een eind te maken aan de storingen uit 2006 wordt in de eerste maanden van 2007 een compleet nieuw technisch platform gebouwd. Begin september kwam daar een nieuwe voorkant bij. De zogeheten look & feel sluit beter aan op de huisstijl van Omroep Brabant en de vormgeving van Omroep Brabant Televisie. De reacties in vakkringen zijn buitengewoon positief, maar de gemiddelde surfer moet er duidelijk aan wennen.
26
Nieuwe strategie
De internetredactie kiest in 2007 een nieuwe koers. Om zoveel mogelijk mensen te bereiken, worden voor het eerst ook distributieplatforms buiten de eigen website ingericht. YouTube en Twitter zijn de bekendste. Op regionaal niveau wordt samenwerking gezocht met de Brabantse bibliotheken. De eerste resultaten van die satellieten zijn zo bevredigend dat deze lijn in de komende jaren zal worden doorgetrokken.
Weblogs
Nieuw is ook de inzet van weblogs. In de aanloop naar de Statenverkiezingen van maart krijgen alle Brabantse lijsttrekkers er eentje tot hun beschikking. Het is voor iedereen even wennen, maar de weblogs worden een interessant onderdeel van de speciale verkiezingswebsite van Omroep Brabant. Na de zomer biedt de internetredactie Brabantse webloggers een podium op het adres www.brabantblogt.nl. Het levert de omroep in internetkringen een hoop publiciteit op. Tim Zunneberg Chef nieuwe media & ondersteunende redactiediensten
CAMPAGNE
Jaarverslag 2007
27
PERSONELE BEZETTING (PER 31 DECEMBER 2007) Medewerkers voltijd/deeltijd
voltijd 2007
deeltijd 2007
84
13
21
voltijd 2006
80
36
totaal 105
deeltijd 2006
11
21
35
totaal 101
totaal 46
totaal 49
Formatieplaatsen per functiegroep (exclusief vacatures) functiegroep A-D functiegroep E-F functiegroep G-H functiegroep J-K functiegroep L-M
1,22
36,27
3,79
45,47
20,44
totaal 5,01
10,78
16,76
totaal 56,71
4
totaal 62,23
1
94,74 44,99
0
totaal 14,78
totaal 1
139,73
Leeftijdsopbouw (leden)
Leeftijdsopbouw (leden)
totaal mannen 97
totaal vrouwen 57
2
27
33
26
9
t/m 24 jaar
25-34 jaar
35-44 jaar
45-54 jaar
totaal
55-65 jaar
1
19
21
13
3
t/m 24 jaar
25-34 jaar
35-44 jaar
45-54 jaar
55-65 jaar
Soort arbeidsovereenkomst
28
Soort contract bepaald onbepaald
mannen (%) 13,4 86,6
vrouwen (%) 8,8 91,2
totaal 2005 (%) 11,7 88,3
totaal 2006 (%) 6,1 93,9
Totaal
100
100
100
100
Opleiding/stagiaires Totaal aantal deelnemers opleiding 200 Redactie 85 Commercieel 26 Facilitair 28 Overig (o.a. bedrijfshulpverleners) 61 Gemiddelde kosten per deelnemer (excl. BTW) € 605,51 Totaal aantal stagiairs 21
2006
Mobiliteit: instroom, doorstroom, uitstroom
2007
2
2
2
8
2
instroom
4
doorstroom
9
uitstroom
3
5
2
1
6
Ziekteverzuim 2007 mannen 2,7 vrouwen 4,7 Totaal
3,4
2006 3,5 3,3
2005 4,1 5,6
2004 3,5 4,9
2003 2,6 4,6
2002 5,0 8,0
2001 3,9 7,5
2000 3,9 4,8
3,4
4,6
4,0
3,3
6,0
4,9
4,2
Het verzuimpercentage van Omroep Brabant is in 2007 licht gedaald ten opzichte van 2006 van 3,43% naar 3,35%. De gemiddelde verzuimduur per ziekmelding is 4,23 werkdagen. In 2006 was dit 3,67 werkdagen. Het gemiddelde aantal ziekmeldingen per medewerker is 2,07. Dit is een daling ten opzichte van 2006 (2,26). Het aantal 0 verzuimers is 36 medewerkers. Dit is 23% van de totale personeelspopulatie. In 2006 was dit 25%.
Jaarverslag 2007
29
ARBEIDS OMSTANDIGHEDEN (Arbobeleid) De Arbocommissie komt meerdere malen per jaar bijeen. De commissie is samengesteld uit medewerkers van Omroep Brabant van diverse afdelingen en twee leden van de Ondernemingsraad. De commissie overlegt over allerlei aspecten betreffende de arbeidsomstandigheden bij Omroep Brabant. Het werkterrein van de commissie omvat beleidsontwikkeling en voortgangbewaking inzake Veiligheid, Welzijn en Gezondheid. De afdeling P&O heeft hierin een coördinerende rol. Omroep Brabant wordt voor de ontwikkeling en de realisatie van het Arbobeleid bijgestaan door een aantal deskundigen van de Arbo Unie. Het team van de Arbo Unie bestaat uit: - Bedrijfsarts Rob Peters - A&O-deskundige/psychologe Benedikte Welten - Arbo-deskundige/verzuimconsulent Jos Verhoeven - Vertrouwenspersoon Marijke Vink
Activiteiten 2007
Hier volgt een overzicht van de belangrijkste activiteiten die er op het gebied van arbeidsomstandigheden in 2007 zijn gerealiseerd. De activiteiten ten behoeve van het Arbobeleid worden per jaar vastgelegd in het zogeheten Arbo-jaarplan. Het Arbo-jaarplan is een uitvloeisel van de risico-inventarisatie betreffende Veiligheid, Welzijn en Gezondheid die door de ArboUnie is uitgevoerd.
Ziekteverzuim bij Omroep Brabant
Het verzuimpercentage van Omroep Brabant is in 2007 licht gedaald ten opzichte van 2006 van 3,43% naar 3,35%. Dit cijfer
30
is exclusief zwangerschapsverlof. Tevens is een lichte daling van de verzuimfrequentie van 2,26 in 2006 naar 2,07 in 2007 waar te nemen. Het verzuim bij de omroep wordt voornamelijk veroorzaakt door kortdurend frequent verzuim. In 2007 zijn medewerkers die frequent verzuimen, na de 4e ziekmelding gebeld en werden de medewerkers zo spoedig mogelijk opgeroepen voor het spreekuur van de bedrijfsarts. Om een daling van het kortdurend frequent verzuim te realiseren, is er in 2007 actief aandacht besteed aan een intensieve en persoonlijke verzuimbegeleiding. Alle leidinggevenden hebben in 2007 een training ‘Omgaan met verzuim’ gevolgd. Zij hebben namelijk een sleutelrol in terugdringen van frequent verzuim, waardoor hun betrokkenheid bij de medewerker en het verzuimproces van cruciaal belang is. De stijl van leidinggeven en vaardigheden in het omgaan met ziekteverzuim kunnen doorslaggevend zijn voor het succesvol aanpakken van vermijdbaar verzuim.
RSI
RSI blijft gezien het zeer intensieve gebruik van computers een punt van voortdurende alertheid. In 2007 is er door middel van een Arbospreekuur, dat om de twee maanden plaatsvindt aandacht besteed aan RSI. De onderwerpen die aan bod kwamen tijdens het Arbospreekuur zijn: verkeerde instelling van kantoormeubilair, het aannemen van een verkeerde werkhouding waardoor gezondheidsklachten ontstaan en het aanmeten van een beeldschermbril. Door het Arbospreekuur worden medewerkers zich meer bewust van hun werkhouding en inrichting van hun werkplek. Op indicatie zijn er ergonomische hulpmiddelen aangeschaft, zoals een laptophouder, voetensteun, joystickmuis en documenthouder.
Binnen de Arbocommissie en het SMT (Sociaal Medisch Team) wordt constant gekeken naar verbeteringen op het gebied van RSI.
Richtlijn traumaverwerking leidinggevenden
De Arbowet verplicht de werkgever en leidinggevenden aandacht te besteden aan een medewerker, die een indrukwekkende of traumatische ervaring heeft gehad en op een systematische wijze nazorg te verlenen. Als leidinggevende moet je bijvoorbeeld een inschatting proberen te maken van de mate waarin de betreffende medewerker last ondervindt van de situatie en van de eventuele hulp die de medewerker vraagt. Daarvoor is er een richtlijn traumaverwerking leidinggevende opgesteld, die handvatten geeft aan leidinggevenden om medewerkers zo goed mogelijk te begeleiden en te ondersteunen bij traumatische ervaringen en het bieden van nazorg. Deze is in 2007 geïmplementeerd.
PRIE
In 2007 is er naar aanleiding van een onderzoek binnen Omroep Brabant door de Arbeidsinspectie aandacht besteed aan Productie Risico Inventarisatie en Evaluatie (PRIE). PRIE heeft tot doel om de gevaren en risico’s vooraf te inventariseren en daarmee aanpassingen te realiseren en maatregelen te nemen om deze risico’s zo veel mogelijk te verminderen. In samenwerking met de regionale omroepen en een landelijke specialist van de ArboUnie is er een PRIE Buitenlocaties en studiolo caties opgesteld. Er zijn checklists opgesteld aan de hand van de producties. In 2007 is begonnen met het toepassen van de PRIE.
Bedrijfshulpverlening (BHV)
In 2007 heeft Omroep Brabant veel aandacht besteed aan de bedrijfshulpverlening. Allereerst is het bedrijfshulpverleningsplan en het scholingsplan geactualiseerd. De BHV leden volgen twee keer per jaar een bijscholingstraining en er is geoefend met het ontruimingsplan.
Aanschaf mobiele AED
(Engels: Automated External Defibrillator) Een AED is een draagbaar toestel dat wordt gebruikt bij een persoon met een circulatiestilstand. Met de AED kan een elektrische schok worden toegediend met als doel het hart weer in een normaal ritme te brengen. Er is inmiddels één mobiele AED in Son en één in Breda aanwezig. In principe kan iedereen deze gebruiken, omdat er een stapsgewijze instructie gegeven wordt op het moment dat deze aangezet wordt. De BHV-ers hebben inmiddels allen extra instructie en training met deze apparatuur gehad.
Beveiliging Ekkersrijt
Er is in 2007 gezorgd voor camerabewaking op Ekkersrijt. Inmiddels is de eerste schil actief. Dit betekent dat op alle toegangswegen camerabewaking is. De tweede schil betreft Ekkersrijt. De derde fase is dat er bewakingscamera’s voor de deur komen. In verband met de privacy wordt is dit in de Arbocommissie besproken. Alleen wat betreft de derde fase heeft Omroep Brabant inspraak. Alle beelden worden in een centrale controlekamer bekeken. Via de politie kan Omroep Brabant beelden opvragen mocht dat nodig zijn. Rob Uljee Hoofd Personeel & Organisatie
Jaarverslag 2007
31
HET NIEUWS VAN 2007 Januari
•V ondeling Engel van het Meer bij Engelermeer Den Bosch gevonden • Reizigers stranden op stations door storm •L ars Boom wereldkampioen veldrijden bij beloften • Marianne Vos wereldkampioen veldrijden • Hans Stacey wint Dakar Rally
Februari
•B ijna ramp met ontspoorde goederentrein op station Tilburg •W erkonderbreking chauffeurs Arriva ivm slechte staat bussen •O prichters voedselbank Helmond opgepakt op verdenking van diefstal en verduistering • Ireen Wüst wereldkampioen schaatsen
Maart
•S tatenverkiezingen; SP grote winnaar, maar blijft buiten coalitie •K lachten over geluidsoverlast klokken Maria Margaritakerk Tilburg •M andy Pijnenburg op Dominicaanse Republiek veroordeeld tot 10 jaar cel voor drugssmokkel • Rechtszaak moord Melanie Sijbers uit Geldrop
•C ommotie over aanbestedingen in openbaar vervoer • Frans Bauer kondigt zijn huwelijk met Mariska aan
April
•V rouw Aarle-Rixtel komt om bij verkeersongeval op Sonseweg Best door stenengooier • Koningin viert haar verjaardag in Woudrichem en Den Bosch • Raadslid Hans Smolders lekt vertrouwelijke informatie uit raadscommissie Tilburg • Gifwolk ontsnapt bij brand Helmond; inwoners reageren niet op sirenes • PSV landskampioen op zenuwslopende laatste speeldag competitie
Mei
•D e Postcodeloterij maakt zich niet schuldig aan emotionele chantage; rechtszaak vrouw uit Heusden • Rellen bij voetbalwedstrijd Jong Oranje – Jong Marokko in Tilburg
Juni
• Nieuwe Haven Breda feestelijk geopend • Doorgedraaide drugsgebruiker rijdt door tarweveld in Dussen
Koningin Beatrix viert haar verjaardag in Woudrichem en Den Bosch
32
Juli
Oktober
•A utobranden in Zevenbergen; pyromaan wordt opgepakt
Augustus
•R echtszaak moord Jesse Dingemans uit Hoogerheide • Internet-lobby om ‘Brabant’ van Guus Meeuwis tot het Brabants volkslied te verheffen • Bijna-ongeluk met Python in De Efteling • Weerman Johan Verschuuren getroffen door een tia
September
•H akbijlmoord: Thijs Geers uit Bergen op Zoom vermoord op station Roosendaal • Grote brand bij Hemi Halsteren •G eklungel bij rechtbank Den Bosch door niet officieel benoemde rechter • Vliegende Hollander Efteling stilgelegd
• Afscheid bisschop Muskens Breda • Liberiaans gezin weggepest door jongeren in Waspik • Echtpaar Gilze-Rijen komt om door kool-monoxidevergiftiging in appartement; andere appartementen ontruimd • Basejumper springt van Pagode in De Efteling • Ronald Koeman vertrekt bij PSV
November
•K lokken Maria Margaritakerk Tilburg mogen van rechter blijven luiden • Bewoners wijk Fatima in Tilburg protesteren tegen komst opvanghuis voor verslaafde prostituees • Land van Ooit Drunen failliet
December
•A pache van vliegbasis Gilze-Rijen vliegt tegen hoogspanningsmast in Bommelerwaard • Massale scholierenstaking tegen jaarurennorm lopen flink uit de hand
Land van Ooit Drunen failliet
Jaarverslag 2007
33
Samen stelling Bestuur en Stichtingsraad Per 31 december 2007
De Mediawet schrijft voor dat het algemeen bestuur representatief dient te zijn voor de maatschappelijke, culturele, godsdienstige en geestelijke stromingen in de provincie. Bij elke vacature wordt dan ook rekening gehouden met de mogelijkheid de representativiteit van de Stichtingsraad te verfijnen. Daarom is een overzicht van de vertegenwoordiging van de stromingen in de Stichtingsraad van belang. Bestuursleden Voorzitter Vice-voorzitter, tevens P&O Secretaris Penningmeester Mediazaken
Prof. ir. W. Dik Mw. G. Boldewijn Mw. mr. M.J.A.M. Corten-van der Sande Drs. F.G.H. Deckers J. Weierink
Stichtingsraadsleden per stroming Cultuur Mw. M.G.S. Lelyveld-Voets Mw. mr. K. Minzinga Zijlstra Jongeren Mw. D.G.A. van Gerwen Kerken -vacatureLagere Overheden G.H. Kocken Ing. S.C.O. Pladet Land- en Tuinbouw Mw. E. de Kort-Beljaars Midden- en Kleinbedrijf Drs. H.J. van der Pol J.H.J. van der Waart Minderheden -vacatureOnderwijs Mw. M.G.S. Lelyveld-Voets Ouderen Mw. Zwanikken-Leenders Recreatie en Toerisme Ir. G.J. de Vink Sociaal-Cultureel werk Drs. J.J.M. Uitterhoeve Sport Mw. drs. M.J.A.C. Moonen Volksgezondheid Ing. S.C.O. Pladet Werkgevers Drs. H.J. van der Pol Th. van Willigenburg Werknemers Mw. J. Hubert G.H. Kocken
34
Stichtingsraad ingedeeld per regio West Drs. H.J. van der Pol Mw. Mr. K. Minzinga Zijlstra Midden Mw. E. de Kort-Beljaars Ir. G.J. de Vink G.H. Kocken Mw. Drs. M.J.A.C. Moonen Th. van Willigenburg Drs. J.J.M. Uitterhoeve Noordoost
S.C.O. Pladet Mw. J.G.M. Zwanikken-Leenders Mw. M.G.S. Lelyveld-Voets
Zuidoost Mw. J. Hubert J.H.J. van der Waart Mw. D.G.A. van Gerwen Voorzitter Mw. M.G.S. Lelyveld-Voets Secretaris G.H. Kocken
Jaarverslag 2007
35
Dit jaarverslag is een uitgave van de Stichting Regionale Omroep Brabant
36
Productie en redactie:
Afdeling MPR
Druk:
Drukkerij Vos, Gemert
Fotografie:
Woods Fotografie Archief Omroep Brabant
Omroep Brabant Science Park Eindhoven 5550 Postbus 108 5600 AC Eindhoven Tel: (040) 294 94 94 Fax: (040) 294 92 90 www.omroepbrabant.nl
Jaarverslag
2007
ontact samenwerking jongeren brabanders radio teletekst begroting interactie vernieuwing kijkcijfers regionale omroep pay-off redactioneel Brabant luisteraar bereik projecten helder imago reclamezendtijd contact tv-redactie jongeren regionale omroep helder markt brabanders tv-redactie jongeren egionale omroep pay-off producent projecten helder imago reclamezendtijd organisatie bevolkingsgroepen advies actueel samenwerken omroep tv Mediadagen redactie jongeren regionale producent projecten helder imago reclame contact jongeren teletekst samenwerking begroting interactie ernieuwing kijkcijfers hoofdredacteur televisie luisteraar bereik markt brabanders tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel producent projecten helder imago zendtijd bevolking samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten elder imago reclamezendtijd contact samenwerking jongeren brabanders radio teletekst begroting interactie vernieuwing kijkcijfers hoofdredacteur televisie bereik markt brabanders tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel producent projecten helder imago reclame zendtijd organisatie evolking groepen samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten helder imago contact samenwerking jongeren brabanders brabanders radio teletekst begroting interactie bereik hoofdredacteur vernieuwing kijkcijfers televisie luisteraar markt rabanders tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel producent helder imago reclamezendtijd organisatie samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten helder imago reclamezendtijd contact samenwerking jongeren rabanders radio teletekst begroting interactie vernieuwing kijkcijfers regionale omroep pay-off redactioneel Brabant luisteraar bereik Brabant Battle projecten helder imago reclamezendtijd contact tv-redactie jongeren regionale omroep helder markt brabanders tv-redactie jongeren regionale omroep ay-off producent projecten helder imago reclamezendtijd organisatie bevolkingsgroepen advies actueel samenwerken omroep tv Mediadagen redactie jongeren regionale producent projecten helder imago reclame contact jongeren teletekst samenwerking begroting interactie vernieuwing kijkcijfers oofdredacteur televisie luisteraar bereik markt brabanders tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel Brabant Battle producent projecten helder imago zendtijd bevolking samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten helder mago reclamezendtijd contact samenwerking jongeren brabanders radio teletekst begroting interactie vernieuwing kijkcijfers hoofdredacteur televisie bereik markt brabanders tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel producent projecten helder imago reclame zendtijd organisatie bevolking roepen samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten helder imago contact samenwerking jongeren brabanders brabanders radio teletekst begroting interactie bereik hoofdredacteur vernieuwing kijkcijfers televisie luisteraar markt brabandrs tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel producent helder imago reclamezendtijd organisatie samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten helder imago reclamezendtijd hoofdredacteur vernieuwing kijkcijfers televisie uisteraar markt brabanders tv-redactie jongeren regionale omroep pay-off redactioneel producent helder imago reclamezendtijd organisatie samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale producent organisatie samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren egionale omroep redactioneelorganisatie samenwerken advies actueel Mediadagen tv-redactie jongeren regionale omroep redactioneel producent projecten helder imago reclame contact jongeren Brabant Battle producent projecten helder imago zendtijd bevolking samenwerken advies actueel