JAARVERSLAG. «Leren duurzaam leven»

JAARVERSLAG

2013 « Leren duurzaam leven »

2

JAARVERSLAG 2013

JAARVERSLAG 2013 INHOUDSTAFEL Voorwoord

4

2013 in cijfers Foto cover: ©Yann Arthus Bertrand/ Altitude Barrier reef, Queensland, Australia (16°55’ S, 146°03’ E)

GoodPlanet Belgium Een nieuwe vlag, die onze lading beter dekt Missie en visie Werking methodologisch thematisch geografisch

GoodPlanet Belgium vzw

[email protected] www.goodplanet.be

45-46

7 8-9

Scholen 10-29

Internationale samenwerking

34-35

Communicatie

36-37

Organisatieontwikkeling

38-41

1050 Brussel F +32 (0)2 893 08 01

Het is dankzij hen... 6

Groot publiek 32-33

T +32 (0)2 893 08 08

42-44

5-9

Bedrijven 30-31

Edinburgstraat 26

Financieel

Nawoord 47

3

4

JAARVERSLAG 2013  2013 in cijfers

JAARVERSLAG 2013

2013 in cijfers

Voorwoord Jo Van Cauwenberge GoodPlanet Belgium werd dit jaar 16! Een magische leeftijd waarop jonge mensen zich terug beginnen interesseren voor wat er zich in de maatschappij afspeelt, na een soms moeilijke zoektocht naar zichzelf tijdens de puberjaren. Bij de ene begint dit op 16-jarige leeftijd, bij de andere op 18 jaar. Dit principe kunnen we ook toepassen op onze organisatie. Na een periode van zoeken naar zingeving en bijschaven aan onszelf, is GoodPlanet terug 100% klaar om zoveel mogelijk mensen aan te zetten tot duurzaam samen-leven, solidair met de vele mensen bij ons en elders die het moeilijker hebben en solidair met de toekomstige generaties. Verandering was er volop dit jaar: een nieuw organigram waarin de medewerkers het hart van onze structuur vormen, competentieprofielen voor alle functies, de oprichting van twee nieuwe sectoren om respectievelijk werknemers en een breed publiek te bereiken, de ontwikkeling van een communicatiestrategie,… Veranderingen zijn altijd moeilijk, maar GoodPlanet heeft de adolescentie goed doorstaan en staat klaar met een gedreven, breeddenkend en toekomstgericht team van experts en educatief medewerkers om bedrijven, overheden, organisaties en scholen bij te staan met raad en daad. Dat we in 2013 zoveel konden realiseren, hebben we te danken aan onze vele publieke en private partners. Ik wil hen hiervoor dan ook oprecht danken.

“2013, een jaar vol verandering”

5

Jo Van Cauwenberge Directeur-Bestuurder

30 000 kleuters kregen een prins of prinses uit Viesvuilland op bezoek

8927 scholen ontvingen een gratis posterreeks over duurzame ontwikkeling De leerlingen van

400 scholen aten op Wereldvoedseldag een lokaal geteelde appel

4600 mensen sprongen voor proper water tijdens een recordeditie van Big Jump 25 000 mensen bekeken de filmpjes van Brusselse jongeren over mobiliteit in de urban jungle 47 scholen zamelden 2400 gebruikte gsm-toestellen in De jongeren van het Scheldejongerenparlement reisden deze zomer 3200 kilometer met de trein. 66 000 mensen bezochten de mini-expo WAW2015 in de Sint-Michielskerk in Gent 100 kinderen maakten een kampvuur op een groen plekje in het centrum van Brussel De klimaatexpo Over the top werd op 12 verschillende locaties in Vlaanderen tentoongesteld De stand van ‘Bosquets’ ontving bijna 25 000 bezoekers tijdens het Educatiesalon in Charleroi 60 afgevaardigden drukten hun stempel op het beleid tijdens de 8ste editie van het Waals Jongerenparlement voor het leefmilieu

6

JAARVERSLAG 2013  2013 in cijfers

JAARVERSLAG 2013  2013 in cijfers

GOODPLANET BELGIUM EEN NIEUWE VLAG, DIE ONZE LADING BETER DEKT

MISSIE Leren duurzaam leven GoodPlanet gelooft dat educatie een rol van primordiaal belang speelt in een duurzame ontwikkeling.

Leren duurzaam leven. Dat is wat GREEN deed en wat ook GoodPlanet

We kiezen er dan ook resoluut voor om te blijven werken met en voor kinderen

Belgium nog steeds doet. We doen het alleen onder een andere naam omdat

en jongeren. Op school, maar ook daarbuiten, wil GoodPlanet Belgium een

GoodPlanet zoveel beter verwoordt waarvoor we ons elke dag inzetten.

platform zijn waar jongeren ruimte en kansen krijgen om hun referentiekader

We willen dat iedereen, hier en nu, later en elders, GOED kan leven op onze

te verbreden. Vijftig medewerkers en tientallen vrijwilligers uit alle hoeken

planeet.

van het land zetten hiervoor dagelijks hun knowhow en passie op het vlak

GoodPlanet wil samen met haar doelgroepen nieuwe handelingsperspectieven voor duurzame ontwikkeling ontdekken en

van duurzame ontwikkeling in. Scholen blijven dus een belangrijk doelpubliek,

bestaande bestendigen. We stimuleren onze doelgroep om deze acties in de praktijk te brengen, zonder hun autonomie en

maar GoodPlanet Belgium profileert zich voortaan ook als partner voor

keuzevrijheid uit het oog te verliezen. GoodPlanet werkt in de eerste plaats met kinderen en jongeren, maar we verbreden ons

ondernemingen die op zoek zijn naar ‘shared value’ en stappen willen zetten

actieterrein naar volwassenen om de continuïteit van onze boodschap en acties te verzekeren, in België en daarbuiten.

GoodPlanet Belgium bundelt dan ook de krachten met ‘la Fondation GoodPlanet’, opgericht in Frankrijk door de bekende cineast en fotograaf Yann Arthus-Bertrand. Deze samenwerking leidt tot een nieuwe synergie: een sterke boodschap om steeds meer mensen duurzaam te leren leven, geïllustreerd door indrukwekkend beeld- en filmmateriaal van Yann Arthus-

in de richting van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ook andere doelgroepen, zoals verenigingen of openbare besturen, kunnen bij ons terecht.

Bertrand.ZostaanwemeeaandewiegvanhetinternationalenetwerkGoodPlanet.

Kortom, GoodPlanet Belgium gaat de uitdaging aan om nog meer mensen te

We blijven dezelfde koers varen, maar slaan ook nieuwe wegen in.

bereiken en te inspireren tot duurzaam leven, weliswaar met dezelfde waarden

GoodPlanet Belgium ontwikkelt en begeleidt projecten, vormingen en lespakketten rond alle duurzaamheidsthema’s (water, energie, mobiliteit, consumptie, natuur, groene jobs, ...) Jaarlijks bereiken we bijna 9000 scholen en sensibiliseren onze educatief medewerkers meer dan 200.000 kinderen en jongeren.

VISIE

en doelstellingen als het vroegere GREEN.

GoodPlanet is een warme organisatie met een duidelijke en transparante structuur waar medewerkers zich met passie inzetten en hun talenten ontplooien. Ze zijn betrokken bij de organisatie en de besluitvorming. GoodPlanet is op financieel vlak een gezonde en onafhankelijke organisatie met respect voor zijn ethische code.

7

8

JAARVERSLAG 2013  2013 in cijfers

JAARVERSLAG 2013  2013 in cijfers

Werking

METHODOLOGISCH GoodPlanet werkt op 4 educatieve niveau’s: informatie, sensibilisatie, activatie en participatie.

3 SECTOREN

THEMATISCH

De organisatie richt zich in de eerste plaats naar scholen. GoodPlanet Belgium profileert zich voortaan echter ook als partner voor ondernemingen die stappen willen zetten in de richting van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ook andere doelgroepen, zoals verenigingen of openbare besturen, kunnen bij GoodPlanet Belgium terecht. Tot slot willen we ook het groot publiek aanspreken met onze boodschap.

Heel wat projecten hebben echter meerdere luiken en bevinden zich zo op verschillende niveaus. Bovendien werken scholen thematisch. Een thematische aanpak is ook voor het groot publiek duidelijker. Daarom kozen we ervoor om ons educatief aanbod voor te stellen aan de hand van 7 thema’s:

ONDERNEMINGEN

KERNTAAK GOODPLANET BELGIUM = EDUCATIE, 4 NIVEAUS

EDUCATIEVE DOELSTELLINGEN

INFORMATIE - WETEN (1)

SENSIBILISATIE - BELEVEN (2)

BELEIDSWERK EN NETWERKING (6)

workshops en vormingen tentoonstellingen leermiddelen campagnes

SCHOLEN

ACTIVATIE - DOEN (3)

INTERNATIONALE SAMENWERKING (7)

begeleide trajecten op klasniveau op schoolniveau met andere doelgroep

GEOGRAFISCH

GROOT PUBLIEK

ONDERZOEK (5)

websites nieuwsbrieven Mundo-bibliotheek

Consumptie en afvalbeheer Duurzame ontwikkeling en leefmilieu Energie en klimaat Mobiliteit Natuur en biodiversiteit Voeding Water

GoodPlanet is actief over heel België. Naast projecten in de 3 regio’s (Vlaanderen, Brussel en Wallonië), werken we eveneens op interregionaal, federaal en internationaal niveau.

NEVENTAKEN

MAATSCHAPPELIJKE DOELSTELLING

PARTICIPATIE - MEESPREKEN (4) parlementen participatieraden en fora directe dialoog

EXPERTISE (8)

9

10

JAARVERSLAG 2013  Scholen

JAARVERSLAG 2013  Scholen

Scholen ACTIVITEITEN EN PROJECTEN (VAN INFORMEREN TOT PARTICIPEREN) GoodPlanet Belgium richt zich in de eerste plaats naar kinderen en jongeren. In 2013 werden meer dan 8.000 scholen bereikt en sensibiliseren de educatief medewerkers meer dan 200.000 kinderen en jongeren. Hieronder vind je een overzicht van alle projecten per thema. We vermelden eveneens educatieniveau(s), regio, financiering en budget. EDUCATIENIVEAU

REGIO

INFORMATIE

BELGIË

BRUSSEL

SENSIBILISATIE

VLAANDEREN

VLAANDEREN + BRUSSEL

ACTIVATIE

WALLONIË

WALLONIË + BRUSSEL

PARTICIPATIE

INTERNATIONAAL

11

12

JAARVERSLAG 2013  Scholen

JAARVERSLAG 2013  Scholen

PROJECTEN DIE ROND MEERDERE THEMA’S WERKEN JONGEREN KEREN HET KLIMAAT GOODPLANET ACTIONS Vanaf schooljaar 2013-2014 werd de campagne Jongeren keren het klimaat opgefrist. GoodPlanet Actions daagt alle kinderen en jongeren uit om in actie te schieten voor een goed leven op een goede planeet, voor iedereen. Op 5 actiedagen vragen we iedereen om met een simpele geste mee te werken aan een ‘GoodPlanet’. Klassen en scholen kunnen deelnemen aan één of meerdere acties. In 2013 vonden deze 5 actiedagen plaats:

Aantal groepen

DIKKETRUIENDAG (20/2)

KRANIG WATER (22/3)

MOBIEL MET MINDER CO2 (12/5)

EET LOKAAL (16/10) ZERO AFVAL (19/11)

LEUVEN CONDOR

STRUCTURELE SUBSIDIE VLAANDEREN

GoodPlanet geeft sinds 2002 educatieve workshops, begeleidt trajecten rond diverse milieuthema’s en organiseert de ‘duurzame week’ in het kader van dit project in samenwerking met de Stad Leuven. In 2013 begeleidden we 4 scholen binnen het thema natuur op school. Wat houdt dit in? Vormingen educatief natuurbeheer en initiatie ecologie, activiteiten in de schooltuin en ondersteuning van het schoolteam bij het indienen van subsidiedossiers voor meer biodiversiteit op school. Daarnaast organiseerden we een klimaattraject met daaropvolgend een debat in aanwezigheid van Peter Tom Jones en Schepen van Onderwijs en Leefmilieu Mohammed Ridouani voor het secundair onderwijs. Voor het lager onderwijs begeleidt GoodPlanet de Klimaatkinderraad. Deze debatten kaderen in Leuven Klimaatneutraal 2030.

GoodPlanet was in 2013 erkend en gesubsidieerd als gewestelijke thematische natuur- en milieuvereniging. Jaarlijks dienen we een uitgebreid dossier in om aan te tonen dat we aan tal van voorwaarden voldoen, zoals voldoende activiteiten organiseren in heel Vlaanderen, gericht zijn op communicatie naar een breed publiek, samenwerkingen opzetten binnen en buiten de sector of over een documentatiecentrum beschikken.

MET DANK AAN Stad Leuven

€ 20000

België

626

582

452

407

426

Franstalige groepen

151

143

91

189

175

DIVERSE VORMINGEN

Nederlandstalige groepen

475

439

361

218

251

In 2013 nodigden 250 klassen en groepen een educatief medewerker van GoodPlanet uit voor een workshop. We hebben dan ook een uitgebreid vormingsaanbod binnen de thema’s consumptie en afvalbeheer, duurzame ontwikkeling en leefmilieu, energie en klimaat, mobiliteit, natuur en biodiversiteit, voeding en water. GoodPlanet wordt ook steeds vaker gevraagd om vorming voor volwassenen te geven, zoals in 2013 de 22 workshops in het kader van de opleiding tot coöperant van de Belgische Technische Coöperatie (BTC).

MET DANK AAN het Waals Gewest, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Leefmilieu Brussel) en AXA

€ 108370

MET DANK AAN iedereen die in 2013 GoodPlanet uitnodigde voor een vorming

MET DANK AAN Vlaamse overheid (departement Leefmilieu, Natuur en Energie)

€ 120000

MUNDO-BIB In dit documentatiecentrum voor duurzame ontwikkeling kan je gratis boeken, leermiddelen en educatieve materialen lenen, tijdschriften lezen, ongestoord werken of dvd’s en video’s uit de mediatheek bekijken. Verschillende organisaties van Mundo-B brachten er reeds hun boeken onder: GoodPlanet Belgium, Wervel, Inter Environnement Bruxelles, Can, Fern, Quinoa, Netwerk Bewust Verbruiken,... De thema’s die je terugvindt zijn onder andere water, natuur, afval, energie, mobiliteit, klimaat, milieu en eerlijke handel. De Mundo-bib beheert in totaal bijna 10 000 boeken. In 2013 waren er 2 tijdelijke mini-expo’s: Yann Arthus-Bertrand en de Zadenbib. De Mundo-bib ontving 184 bezoekers. De retourbekers werden 46 keer uitgeleend. Het vrijwilligersteam dat de Mundo-bib beheert, gaf ook 21 rondleidingen.

MET DANK AAN Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Vlaamse Gemeenschapscommissie

€ 7000 € 44641

13

14

JAARVERSLAG 2013  Scholen

JAARVERSLAG 2013  Scholen

MINDER AFVAL IN MIJN PROPERE SCHOOL!

CONSUMPTIE- EN AFVALBEHEER WAT IS ER AAN DE HAND IN VIESVUILLAND, LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL (LABO) EN DA’S PROPER! • Kleuters: Wat is er aan de hand in Viesvuilland? In 2013 kregen 30.000 kleuters een prins of prinses uit Viesvuilland op bezoek. Samen leren ze sorteren en bedenken ze te gekke oplossingen voor het afvalprobleem. Sinds de lancering in 2011 bezochten we reeds 4500 klassen. • Lager onderwijs: LABO (Leren Afval Beheren op School) LABO is een interactieve workshop over afval, gebaseerd op de Ladder van Lansink. Dit model diende ook als basis voor de Europese kaderrichtlijnen afval. Sinds 2004 bezochten we maar liefst 13.700 klassen in alle uithoeken van het land. In 2013 kregen 1735 klassen van de tweede en derde graad lager onderwijs het bezoek van een educatief medewerker van GoodPlanet. Brusselse scholen namen na de vorming LABO bovendien deel aan een educatief traject rond afval, begeleid door GoodPlanet. • Secundair onderwijs: Da’s proper! Deze workshop geeft jongeren van het vierde en vijfde jaar inzicht in de afvalproblematiek. Zo kunnen ze zelf bewuste keuzes maken. De school kan kiezen tussen drie interactieve werkvormen: quiz, debat en rollenspel. Sinds de lancering in 2007 bezochten we ruim 8.000 klassen. In 2013 kregen 1076 klassen van de tweede en derde graad lager onderwijs het bezoek van een educatief medewerker van GoodPlanet. We zijn ervan overtuigd dat ons samenwerkingsverband een niet te onderschatten stempel drukt op de hoge recyclagecijfers van huishoudelijk afval. Daarenboven komen we rechtstreeks in contact met kinderen en jongeren, van bij het begin van hun schoolcarrière tot aan het moment waarop ze stilaan op eigen benen staan. Via deze gratis workshops moedigen we hen aan om naast efficiënte recyclage in te zetten op hergebruik en preventie (‘reuse’ en ‘reduce’). De aanvragen overstijgen nog steeds het aanbod. Elk jaar moeten we klassen teleurstellen. MET DANK AAN Fost Plus en de drie Gewesten

€ 848967

Gedurende drie voormiddagen ontdekken de leerlingen de verschillende aspecten van afvalbeheer. Deze reeks workshops, aangepast per leeftijdsgroep, gaat ook dieper in op de keuzes die we kunnen maken op het vlak van onze voeding. Het doel? De leerlingen begeleiden bij het opzetten van concrete acties op individueel, klasen/of schoolniveau. Dit project vindt plaats in de basisscholen van de gemeente Frameries. Tijdens een jaarlijks slotevenement wordt het werk van alle deelnemende klassen in de kijker gezet. In 2013 namen 8 klassen deel aan dit avontuur, via 2 voortrekkersklassen. MET DANK AAN de gemeente Frameries

€ 14347

15

16

JAARVERSLAG 2013  Scholen

JAARVERSLAG 2013  Scholen DE BIOLOGISCHE KRINGLOOP

BUURTCOMPOST

Deze gratis compostworkshop voor leerlingen uit het basisonderwijs (vanaf derde kleuterklas) verloopt in samenwerking met de vzw Vlaco en wordt gegeven door een educatief medewerker van de GoodPlanet en de Limburg.net kringloopkrachten. Jerom de compostworm brengt een bezoekje aan de school om de leerlingen alles over compost te leren en eventueel ook zelf een compostsysteem op te starten op school. In 2013 kwamen 64 klassen aan bod.

GoodPlanet startte dit project in 2011 in samenwerking met gemeenschapscentrum Ten Noey in Sint-Joost-ten-Node en in het kader van een Duurzaam Wijkcontract. Doelstellingen: een netwerk van verschillende compostsites met beheergroepen oprichten. In 2013 werden 2 nieuwe buurtcompostsites opgericht. GoodPlanet volgt de werking van de 3 sites actief op. Daarnaast maakten we een theater over compost (7 voorstellingen). Ook het filmpje over compost (gerealiseerd in 2012) werd 20 keer vertoond in 2013. Daarnaast organiseerden we 4 sensibiliseringsdagen voor het groot publiek, met filmpje (www.youtube.com/watch?v=OHeez6fWabU) en theater. Tot slot gaf GoodPlanet 3 vormingen voor compostmeesters.

MET DANK AAN Limburg.net, Vlaco vzw

€ 12943 PROPERE SCHOOL, PROPERE STAD Dankzij de welwillende medewerking en goedkeuring van Fost Plus bieden we in samenwerking met de dienst Stadsbeheer van de Stad Antwerpen een uitbreiding aan op het kleuterprogramma Wat is er aan de hand in Viesvuilland. Aan deze afvalworkshop wordt bijvoorbeeld een demonstratie met een veegmachine of een eventuele poetsactie in de omgeving van de school gekoppeld. Ook de doelgroep wordt uitgebreid met de eerste graad lager onderwijs. MET DANK AAN Fost Plus, Stad Antwerpen

€ 7580

NAAR EEN DUURZAAM CONSUMPTIEPATROON VOOR JE GSM OF SMARTPHONE (GSM-INZAMELING) Momenteel wordt wereldwijd naar schatting slechts 1 tot 2% van alle gsm’s gerecycleerd. Hoog tijd dus om daar iets aan te veranderen. En dat begint eenvoudigweg bij het binnenbrengen van je oude toestellen. Daarom organiseert GoodPlanet in samenwerking met Belgacom sinds schooljaar 2013-2014 een grootschalige inzamelactie in de scholen. De ingezamelde toestellen worden indien mogelijk klaargemaakt voor hergebruik. Is hergebruik geen optie, dan worden ze gerecycleerd zodat de waardevolle grondstoffen gerecupereerd kunnen worden. Deelnemende scholen kunnen rond het thema aan de slag met uitgewerkte lesmodules. GoodPlanet ontwikkelde ook een infobrochure over de levenscyclus van een gsm. Bovendien is deelname volledig gratis voor scholen én krijgen ze een mooie beloning. Op 19 september 2013 organiseerden we een persconferentie in basisschool Park in Aalst om de inzamelactie te lanceren. Minister van Leefmilieu Joke Schauvliege was aanwezig. 82 scholen schreven zich in voor het schooljaar 2013-2014, waarvan de inzamelactie in 47 scholen nog in 2013 plaatsvond. Resultaat: 2400 ingezamelde toestellen.

MET DANK AAN Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Gemeenschapscentrum Ten Noey

€ 5000 DUURZAAM PAPIER In 2012 lanceerden Paper Chain Forum en GoodPlanet een educatieve website rond duurzaam papiergebruik en het debat rond papier en digitale media. Leerkrachten kunnen er uitgewerkte lesactiviteiten downloaden. In 2013 ging ook de Franstalige versie van de website online en werd er een communicatieplan opgesteld en uitgevoerd om de site bekend te maken bij leerkrachten en andere stakeholders. Verder onderzochten we de mogelijkheid om een educatief bos aan te leggen in Wallonië (Dour) en Vlaanderen. Op deze site zou een perceel bos aangelegd worden met een economische, een sociale en een ecologische functie. De gesprekken met mogelijke partners worden in 2014 voortgezet. MET DANK AAN Paper Chain Forum

€ 18752

MET DANK AAN Belgacom

€ 5321

DUURZAME ONTWIKKELING EN LEEFMILIEU POSTERREEKS ‘DUURZAME ONTWIKKELING, WAAROM?’ In 2011 lanceerde GoodPlanet Belgium haar eerste educatieve posterreeks ‘Het bos, een levende gemeenschap’. In 2012 volgde de reeks ‘Water, een vitale levensbron’. Voor het schooljaar 2013-2014 is het thema ‘Duurzame ontwikkeling, waarom?’. Deze posterreeks toont via verschillende invalshoeken van duurzame ontwikkeling de ecologische en sociale uitdagingen van vandaag. Hoe we daarmee omgaan, zal immers bepalend zijn voor de toekomst. De reeks bestaat uit 22 posters met prachtige beelden van de bekende fotograaf en filmdirecteur, alsook erevoorzitter van GoodPlanet Belgium, Yann Arthus-Bertrand. In november 2013 kreeg elke Belgische school deze reeks gratis toegestuurd. Iedereen kan elke reeks bovendien gratis downloaden via onze website. MET DANK AAN Spadel, Belgacom, bpost, Die Keure, JC Decaux, Klasse, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Vlaamse Overheid, Waals Gewest, Fédération Wallonie-Bruxelles

€ 150000

17

18

JAARVERSLAG 2013  Scholen

JAARVERSLAG 2013  Scholen D.O.O.S. – DUURZAME ONTWIKKELING OP SCHOOL

YOUNG REPORTERS FOR THE ENVIRONMENT

ASSEMBLÉE DES JEUNES WALLONS POUR L’ENVIRONNEMENT

NME BRUSSEL

D.O.O.S. is een nascholingsproject van GoodPlanet en de Arteveldehogeschool rond Educatie voor Duurzame Ontwikkeling (EDO). Deze nascholing richt zich tot elke school die een visie en leerlijn wil ontwikkelen voor EDO. Er is in het onderwijslandschap immers vaak een te fragmentarische, vakgebonden benadering van maatschappelijke fenomenen. Gedurende de sessies in de nascholing maken de deelnemers kennis met methodieken en werkvormen eigen aan EDO. Op basis van het praktijkvoorbeeld en de nascholingssessies komt de visie van de school tot uiting en wordt de leerlijn op een inductieve manier geconcretiseerd. Via de uitwisseling tussen de verschillende scholen komt men tot inspiratie, verbreding en verfijning van ideeën en uitwerkingen. Het project liep tijdens 2 schooljaren, van 2011 tot 2013. In 2013 werkte D.O.O.S. met 211 deelnemers aan een sterk schoolbeleid rond het opzetten van duurzame ontwikkeling vanuit ecologie, natuur & milieu, economie en politiek.

Dit is een internationaal gerenommeerd programma van de Foundation for Environmental Education (FEE) waaraan meer dan 26 landen deelnemen. In 2013 werd de wedstrijd voor het eerst gelanceerd in Vlaanderen, op initiatief van GoodPlanet Belgium, in samenwerking met BBL, MOS en ARGUS en met de steun van Applied Materials. De oproep: scrhrijf een artikel over een milieuprobleem waarmee je geconfronteerd wordt. De prijsuitreiking vindt plaats in 2014.

GoodPlanet kreeg van Leefmilieu Brussel de opdracht om de werking en activiteiten rond NME in de Brusselse Nederlandstalige scholen en de NME-sector te coördineren. In het kader van deze steunpuntwerking bezochten we 50 scholen voor een verkennend gesprek. We verstuurden ook 10 nieuwsbrieven naar alle scholen basisonderwijs en 10 naar alle secundaire scholen. Voor de Brusselse NME-sector organiseerden we de NME-dag, een netwerkbijeenkomst in samenwerking met Réseau IDée. Ook vormingen voor scholen en lerarenopleidingen behoren tot de steunpuntwerking.

MET DANK AAN Vlaamse overheid, departement Onderwijs

BRUSSELS JONGERENPARLEMENT VOOR HET LEEFMILIEU

Dit proces geeft jongeren de mogelijkheid om concreet te proeven van democratie en burgerzin. Sinds schooljaar 2005-2006 vindt het parlement om de twee jaar plaats. De tussentijdse jaren worden gebruikt om de ideeën te concretiseren. In 2013 coördineerde GoodPlanet de achtste bijeenkomst van het parlement rond het thema Wallonië, duurzame regio. De focus lag op mobiliteit, huisvesting en voeding. Gedurende 3 ontmoetingsmomenten en 1 terreinbezoek bereidden de 17 deelnemende groepen zich voor op de plenaire zitting in het parlement op 8 mei. Voor die zitting werden 60 afgevaardigden gekozen. Ze stelden hun aanbevelingen voor in aanwezigheid van onder andere de Waalse minister van Leefmilieu, vertegenwoordigers van alle politieke partijen en een vertegenwoordiger van de jeugdraad van de Federatie Wallonië-Brussel. ‘Les rencontres eco-citoyennes’ is een verlengstuk van dit jongerenparlement. Tijdens deze ontmoetingen gaan jongeren en lokale politici met elkaar in dialoog, met als resultaat een concrete actie binnen het thema van de ontmoeting. Via het deelproject ‘Une école bien dans son assiette’ begeleidde GoodPlanet 9 klassen die wilden werken rond duurzame voeding. In 2013 lanceerden we een receptenboekje met 20 duurzame, gezonde en smakelijke gerechten. Getest en goedgekeurd door jongeren.

€ 26852 URBAN JUNGLE – SCREEN DE STAD, KLIK JE TOEKOMST In 2013 ontwikkelde GoodPlanet ‘Urban jungle’: een workshop op basis van een digitale toepassing voor tabletcomputers. Deze applicatie loodst jongeren van de derde graad secundair onderwijs op een interactieve wijze (via vragen en opdrachten) doorheen de expo in het Ecohuis Antwerpen. Dit gebeurde in samenwerking met Cartamundi Digital (voorheen Playlane). Bij deze workshop hoort ook een educatief pakket. Daarnaast werkten we ‘Screen de stad, klik je toekomst’ uit. Dit is een parcours rond het EcoHuis Antwerpen voor de tweede graad secundair onderwijs. MET DANK AAN Ecohuis Antwerpen

€ 10519

MET DANK AAN FEE, Applied Materials

€ 3768

Het Brussels Jongerenparlement voor het Leefmilieu is voor scholen en hun leerlingen een unieke kans om burgerzin en leefmilieu in de praktijk te beleven. Voor leerkrachten is het tevens een dankbaar project om in een buitenschoolse context aan de vakoverschrijdende eindtermen te werken. Tijdens het schooljaar 2012-2013 namen 76 jongeren en 16 leerkrachten uit 14 verschillende scholen deel. Het traject bestond uit 3 trefdagen ter voorbereiding en 1 dag waarop de jongeren hun aanbevelingen voor ‘Brussel, duurzame stad’ voorstellen in het Brussels Parlement. MET DANK AAN Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Leefmilieu Brussel), Brussels Hoofdstedelijk Parlement

€ 99846

MET DANK AAN Waals Gewest

€ 149627

MET DANK AAN Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Leefmilieu Brussel)

€ 28350

19

20

JAARVERSLAG 2013  Scholen

JAARVERSLAG 2013  Scholen ENERGIE EN KLIMAAT

OVER THE TOP

EUROPEAN YOUTH 4 ECOLOGY Aan dit 7-daags uitwisselingsprogramma namen 16 Vlaamse en 17 Spaanse jongeren deel. Het thema: het belang van ecologie en de noodzaak van een duurzame levensstijl om de toekomst van alle Europese burgers te beschermen. Op het programma stonden onder andere een workshop over CO2-uitstoot, een bezoek aan de tentoonstelling Over the top, debatten en informatieve spelen over Europese thema’s, een bezoek aan het Europees Parlement en de documentaire ‘De aarde vanuit de hemel’. MET DANK AAN Youth in Action, Jint

€ 16321 ISOLidaire Het project ISOLidaire biedt jongeren van 16 tot 21 jaar een opleiding op het vlak van isolatietechnieken voor gebouwen. Een realistische praktijkervaring staat voorop. Zo krijgen ze de kans om ervaring op te doen op bestaande werven van gebouwen uit hun nabije omgeving, bij voorkeur collectieve of sociale gebouwen. Dat geeft hen de kans om de uitdagingen van duurzame ontwikkeling een plaats te geven in hun professionele opleiding en in hun persoonlijke groei. Wie kon zich inschrijven? Zowel scholen die een cursus in de bouwsector aanbieden, als een groep leerlingen verbonden aan een IFAPME (Institut wallon de Formation en Alternance et des indépendants et PME) of CEFA (Centre d’Education et de Formation en Alternance) dat een aan de bouwsector gerelateerde opleiding aanbiedt. Tijdens schooljaar 2012-2013 namen vier scholen en twee opleidingscentra deel, in totaal goed voor 14 leerlingengroepen. MET DANK AAN

Waals Gewest

Over the top focust op de link tussen energie en klimaat en zet dit thema in de kijker via de methodiek ‘storytelling’. Het project kadert in de oproep van het Vlaams Agentschap voor Internationale Samenwerking (VAIS) om mensen in het Noorden te sensibiliseren rond de gevolgen van de klimaatverandering in het Zuiden en de consequenties daarvan voor ons. In 2013 lanceerden we het educatief pakket dat gebruikt kan worden als voorbereiding op en/of naverwerking van de expo (gelanceerd in 2012). Deze expo was gedurende het hele jaar op tournee in Vlaanderen, op 12 locaties. Voor het grootste deel stond ze in scholen, maar ze was ook toegankelijk voor het grote publiek in Leuven (25/02 – 01/03) en Beringen (04/11 – 29/11). We bieden sinds 2013 ook twee Over the top workshops aan. In ‘Klimaatverandering, what’s in a name?’ gaan de leerlingen dieper in op het thema klimaatverandering. In de workshop ‘Klimaat voor een nieuwe wereld’ zoeken we samen naar oplossingen. Tot slot werkten we samen met CO2-logic verder aan het op punt stellen van een CO2-calculator voor het secundair onderwijs. MET DANK AAN Vlaamse en Federale overheid

€ 25000

KLIMAATRADEN

DUURZAAM BOUWEN BRUSSEL

Kinderen en jongeren uit verschillende scholen van een stad of gemeente doorlopen een heel traject waarbij ze de realiteit van de klimaatverandering onder ogen zien, maar ook dromen over een betere toekomst voor hun stad. Vervolgens zetten we deze dromen samen om in beleidsaanbevelingen. Tot slot is er een klimaatraad waarop de kinderen hun aanbevelingen voor een klimaatvriendelijke stad voorstellen aan de aanwezige beleidsmakers.

In 2013 startte GoodPlanet in samenwerking met Tracé Brussel een traject met 4 Brusselse scholen, waarvan een of meerdere klassen deelnamen: CDO Brussel, CDO Schaarbeek-Evere , BuSO Zaveldal en Victor Hortaschool. De leerlingen houtbewerking van CDO Brussel ontwierpen een educatieve maquette van de muurdoorsnede van de nabijgelegen basisschool Vier Winden, die haar school ombouwde tot lage energieschool. Er werd ook samengewerkt met buurthuis Bonnevie en de architect van PLAN a. Op 22 januari was er een werfbezoek aan de school Vier winden en op 4 juni stelden we het project voor aan de pers. Met de leerlingen onderhoudsmedewerker gebouwen van CDO Schaarbeek-Evere voerden we een energie-audit van de schoolgebouwen uit. Met BuSO Zaveldal en de Victor Hortaschool troffen we voorbereidende vergaderingen, maar er werd uiteindelijk beslist om het project pas tijdens het schooljaar 2013-2014 te laten doorgaan. Op het programma voor het tweede deel van schooljaar 2013-2014: maquettes maken als aanzet om met de buurtbewoners in dialoog te gaan over renovatiewerken, een projectweek duurzaam bouwen en mogelijks ook een project rond energiezuinige installaties in samenwerking met Van Marcke.

Momenteel begeleidt GoodPlanet klimaatraden in Gent, Leuven en Beringen. • Klimaatkinderraad Leuven GoodPlanet begeleidde 11 deelnemers uit 6 scholen. Ze kwamen samen op 4 momenten om de slotzitting voor te bereiden. • Klimaatkinderraad Gent In 2013 volgden 125 leerlingen 3 voorbereidende workshops. Vervolgens kwamen 2 afgevaardigde leerlingen van elke klas samen om de klimaatkinderraad voor te bereiden. Tijdens de klimaatkinderraad zelf op 7 mei gingen de leerlingen in dialoog met de schepen van Milieu, Klimaat, Energie en Noord-Zuid. Dit project kadert in Gent klimaatneutraal 2050. • Mobiliteit en klimaat in Beringen Op woensdag 9 oktober 2013, tijdens de Milieu-14-Daagse van de stad Beringen, vond de derde klimaatjongerenraad plaats. Leerlingen van verschillende klassen uit 3 scholen, stelden hun actieplan voor om hun school en gemeente te ‘verduurzamen’ in de strijd tegen de klimaatverandering. De schepen van Duurzaamheid en de schepen van Educatie beloofden alvast om de actiepunten van de jongeren ter sprake te brengen op de gemeenteraad. MET DANK AAN Stad Leuven, Stad Gent, Alcoa

€ 9016 € 35162

MET DANK AAN Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering

€ 48583

21

22

JAARVERSLAG 2013  Scholen

JAARVERSLAG 2013  Scholen KLAS ZERO EMISSIE

MOBILITEIT

VOETGANGERSBREVET

URBAN CLASH

Dit is een ruimte voor wetenschapseducatie te Brussel. De International Polar Foundation organiseert er gratis interactieve workshops over klimaatverandering en energie. In 2013 begeleidde GoodPlanet 42 workshops voor bijna 1000 leerlingen uit het Nederlandstalig en Franstalig lager en secundair onderwijs.

SCHOOLVERVOERPLANNEN

Sinds september 2013 begeleidt GoodPlanet 7 Brusselse scholen (4 Franstalige en 3 Nederlandstalige) bij de invoering van het Voetgangersbrevet. Dit pilootproject werd gecreëerd door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, in samenwerking met het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV). Het doel ervan is om kinderen te leren hoe ze zich te voet op straat moeten verplaatsen. Net zoals bij het zwembrevet of het fietsbrevet volgen de kinderen een theoretische en praktische opleiding gedurende het schooljaar. Vervolgens worden ze in reële omstandigheden door examinatoren geëvalueerd.

GoodPlanet schakelde 6 Brusselse jongeren in om 5 werknemers van Brusselse bedrijven persoonlijk te coachen op het vlak van duurzame mobiliteit. De jongeren zijn expert inzake duurzame mobiliteit en worden voorbereid op hun rol als coach door GoodPlanet. Ze verbinden zich ertoe ‘hun’ werknemer te begeleiden. De werknemer engageert zich langs zijn kant om regelmatig de auto aan de kant te laten en zich met het openbaar vervoer te verplaatsen. Ze ontmoetten elkaar 5 keer over een periode van 3 maanden. Zo draagt deze actie bij tot een duurzame mobiliteit, maar vooral ook tot solidariteit. De jongeren krijgen immers de kans om positief bij te dragen aan Brussel vanuit hun eigen kracht. De werknemers getuigen dat ze Brussel en de jongeren op een heel andere manier leren kennen. De finale van deze succesvolle eerste editie werd uitgezonden op Tvbrussel.

MET DANK AAN International Polar Foundation

€ 12810 CLIMATE EDUCATION PROGRAM Een educatief medewerker van GoodPlanet begeleidt de klas doorheen een traject over de thema’s energie, mobiliteit of voeding. Dit traject, gebaseerd op de methodiek verhalend ontwerpen, mondt uit in maatregelen voor een klimaatvriendelijke school. De leerlingen van de voortrekkersklas stellen dit tot slot voor aan de directie. In 2013 begeleidde GoodPlanet een energietraject in 3 scholen. Ook in 2014 zijn reeds trajecten gepland in 5 scholen. MET DANK AAN Umicore

€ 18000

GoodPlanet analyseert de mobiliteitssituatie, geeft advies en zet acties op poten. Dit doen we uiteraard in samenwerking met de school. Zo sensibiliseren we leerlingen, ouders en leerkrachten voor een multimodale, duurzame en veilige mobiliteit. Het resultaat? Een veiligere weg naar school en een meer leefbare schoolomgeving. In 2013 begeleidden we 18 Brusselse basisscholen (9 Franstalige en 9 Nederlandstalige) bij het opstellen van een schoolvervoerplan. In 6 andere scholen (4 Franstalige en 2 Nederlandstalige) gaven we de werking rond het schoolvervoerplan opnieuw een ‘boost’. Tot slot begeleidde GoodPlanet 2 participatieve trajecten in het secundair onderwijs .

MET DANK AAN Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Mobiel Brussel )

€ 15612

MET DANK AAN Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Mobiel Brussel )

€ 114840 WE BEWEGEN IN ONZE WIJK GoodPlanet ontwikkelde een mobiliteitstraject voor lagere scholen. Op het menu staan 3 sessies: een originele wandeling in de wijk, de ontdekking van het woord mobiliteit in al zijn facetten en een sessie relaxatie om het traject te verdromen en te tekenen. Kortom een hele reeks leuke doe-dingen die leiden tot een gezamenlijke actie voor een duurzame mobiliteit, gekozen door de klas zelf. MET DANK AAN Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Mobiel Brussel )

€ 5486

Urban Clash werd bovendien geselecteerd als modelproject door de Europese commissie in het kader van de campagne Do The Right Mix. GoodPlanet gebruikte de bijhorende steun om het project bekend te maken bij nieuwe partners. 5 maatschappelijk kwetsbare jongeren van Foyer maakten, in samenwerking met GoodPlanet en productiehuis Locomotif, enkele korte filmpjes over hun dagelijkse realiteit: hun weg zoeken in de Brusselse urban jungle. Deze filmpjes werden meer dan 25.000 keer bekeken. MET DANK AAN Vlaamse Gemeenschapscommissie, Europese Commissie

€ 7900

23

24

JAARVERSLAG 2013  Scholen

JAARVERSLAG 2013  Scholen NATUUR EN BIODIVERSITEIT

VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE

JEUNES NATUURLIJK!

CULTUUR – NATUUR- EN MILIEUEDUCATIE

DE BOOM IN/BOSQUETS/NATURE DISCOVERY

Via NME Brussel (steunpunt) adviseert GoodPlanet de VGC Cultuur, Jeugd en Onderwijs met betrekking tot NME en duurzame ontwikkeling. Naast netwerkactiviteiten, realiseerden we in 2013 ook enkele concrete projecten. Zo werd in september 2013 de Zadenbib gelanceerd met een mini-expo in de Mundo-Bib. Zaden delen is een aangename manier om bij te dragen tot een leefbare stad met wilde planten, geurige kruiden en lekkere groenten. Zaden zijn ook van iedereen. Gezinnen, organisaties en scholen behoren tot het doelpubliek die zaden kunnen uitlenen en later geoogst zaad binnenbrengen. In 2014 zal GoodPlanet een eerste zadenforum organiseren, met als doel de uitbouw van een netwerk van zadenbibs. Ook de natuurgidsenwerking bleef in 2013 goed draaien. De 8 actieve vrijwilligers gaven 41 gidsbeurten voor diverse aanvragers, zoals gemeenschapscentra, buurthuizen of scholen. Tot slot is GoodPlanet lid van de vaste werkgroep subsidiëring VGC Jeugd.

Kinderen gaan steeds minder het bos in om zich te verstoppen, te ravotten of kampen te bouwen. Ze geraken er stilaan van vervreemd. Toch blijken kinderen die vaak in het bos en de natuur spelen in het algemeen gezonder. Ze ontwikkelen een betere motoriek en een beter uithoudingsvermogen. Bovendien blijkt dat kinderen die natuur- en milieueducatie krijgen op school ook op latere leeftijd een positievere houding hebben ten opzichte van natuur en milieu. Daarom willen we kinderen terug in contact brengen met bos en natuur in hun omgeving. We trekken met de kinderen het bos in, maar brengen ook het bos naar de klas.

DE BOOM IN – VLAANDEREN • 15 workshops • promotie van de website en de uitgewerkte activiteiten • perslancering ‘de checklist’ op 22 november

MET DANK AAN Vlaamse Gemeenschapscommissie

BOSQUETS – WALLONIË • 12 immersieklassen: De school engageert zich om minstens een halve dag per maand het bos in te trekken. GoodPlanet begeleidt 5 activiteiten. De leerkracht begeleidt de overige activiteiten zelf via de uitgewerkte fiches op de website van ‘Bosquets’ . • 22 workshops: GoodPlanet neemt de klas een halve dag mee het bos in. Doel: zin geven om het bos meer te betrekken in de schoolse context en om het ter beschikking gestelde lesmateriaal te gebruiken. MET DANK AAN Tetrapak, BOS+, LEAF, Thon Hotels

€ 70000

SPEELGROEN: TOVER JOUW TERREIN OM TOT EEN GROEN AVONTUUR GoodPlanet coachte in het kader van een aanbesteding van LNE 5 speelgroenprojecten van Vlaamse jeugdbewegingen. We werkten hiervoor samen met een gespecialiseerde hogeschool (opleiding Landschapsarchitectuur) en stonden in voor de begeleiding van de groepen. MET DANK AAN Vlaamse overheid departement Leefmilieu, Natuur en Energie

€ 5480

Dit tweetalig platform ondersteunt en versterkt de dialoog tussen jongeren en beheerders van de gewestelijke groene ruimten in Brussel. Samen zoeken we naar een evenwicht tussen de bescherming van het natuurlijk erfgoed en de beschikbaarheid van de groene ruimte voor recreatieve en educatieve activiteiten. In haar werking wordt het platform bijgestaan door meerdere jongerenverenigingen, jeugdbewegingen en verenigingen voor natuur- en milieueducatie. In 2013 organiseerde Jeunes Natuurlijk! bijvoorbeeld een studie- en inspiratiedag in Rotterdam, een stad die zich promoot als stad voor natuurlijk en avontuurlijk spelen. Daarnaast was het platform aanwezig op verschillende evenementen, zoals de startdagen van jeugdbewegingen. Er werd expertise gedeeld via deelname aan een colloqium en masterclass rond respectievelijk tijdelijk gebruik van openbare ruimte en participatieve tools. Jeunes Natuurlijk! greep ook actuele gebeurtenissen aan om de stem van jongeren te laten horen: Anspachpark en het Oefenplein van de ULBcampus in Elsene. MET DANK AAN Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Leefmilieu Brussel)

€ 48523

€ 59969 BIODIVERSITEIT OP SCHOOL GoodPlanet coacht 8 Brusselse scholen op het vlak van vergroening en meer natuur op school. Per schooljaar zijn er 4 bijeenkomsten voorzien per school. Het coachingtraject kan zich spreiden over 2 schooljaren. De school kan ook beroep doen op een beperkt budget van Leefmilieu Brussel om vergroeningsactiviteiten op te zetten. MET DANK AAN Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Leefmilieu Brussel)

€ 5640

25

26

JAARVERSLAG 2013  Scholen

JAARVERSLAG 2013  Scholen NATUUR SPELENDERWIJS

CANAL NATURE

Sinds kort werken GoodPlanet en JNM (Jeugdbond voor Natuur en Milieu) samen om van natuurbeleving in Brussel een vaste waarde te maken. Dit project promoot de speel- en belevingswaarde van het Brusselse groen en maakt lokale natuur toegankelijk. Door verschillende natuurbelevingsactiviteiten en vormingsdagen te organiseren, motiveren we jeugdwerkers en vrijwilligers om samen met de Brusselse kinderen de natuur te herontdekken. In 2013 begeleidde GoodPlanet een natuurbelevingsactiviteit bij 5 groepen. Vervolgens stelden de kinderen hun Buitenspeel Top 20 samen. Hieruit kozen we één activiteit om samen met de begeleiders in de wijk te realiseren. Het werd al snel duidelijk dat elke groep droomde van een kampvuur. In december 2013 lanceerde GoodPlanet de Brusselse Buitenspeel Top 20. In 2014 organiseren we samen met JNM vormingsdagen voor volwassenen en nemen we deel aan de Buitenspeeldag op 2 april.

Dit project wil de natuur dichtbij jou meer plaats geven. De deelnemers hebben verschillende achtergronden: leerlingen, maar ook leden van twee vzw’s, een huiswerkschool, een natuurclub, een gemeentelijke jeugdraad en een buitenschoolse groep.

MET DANK AAN Vlaamse Gemeenschap (Vlaamse minister bevoegd voor Brussel)

€ 23204

In 2013 baseerde de werking van Canal Nature zich op drie pijlers: 1) Opvolging van de deelnemende groepen en hun projecten. Van januari tot december bezochten de GoodPlanet medewerkers elke groep minstens twee keer, bijvoorbeeld voor een workshop op het terrein of een brainstorm over de communicatie rond het project. 2) Het werk van de groepen valoriseren in een praktische gids. Sinds 2007 worden alle projecten gebundeld. Zo dienen ze niet alleen als inspiratie en motivatie voor andere groepen, maar ook om werkmiddelen en ervaringen te verspreiden. De deelnemers ontvingen gedurende het project ook een tweemaandelijkse nieuwsbrief. 3) Vormingen en uitwisselingsmomenten organiseren betrokkenheid van de deelnemers te optimaliseren.

om

de

In 2013 werden 10 groepen geselecteerd door een jury. In totaal droegen meer dan 140 personen bij tot het succes van dit project. MET DANK AAN: het Waals Gewest

€ 66750

27

28

JAARVERSLAG 2013  Scholen

JAARVERSLAG 2013  Scholen VOEDING

GEMEENSCHAPPELIJKE WIJKTUIN

SCHELDE JONGERENPARLEMENT

KINDERRAAD ANDERLECHT

GoodPlanet begeleidt dit project met als doelstelling de sociale ongelijkheid verkleinen via de aanleg van een gemeenschappelijke wijktuin in de stad Nijvel. Als je lokaal en seizoensgebonden fruit en groenten wil eten, is niets makkelijker dan ze gewoon zelf te kweken in je eigen tuin. Voor de 50 betrokken inwoners werd deze droom werkelijkheid.

Het SJP brengt jongeren vanaf 16 jaar samen die wonen of studeren in het Internationaal Stroomgebiedsdistrict van de Schelde. Ze gaan aan de slag rond het thema water en waterbeheer. In dit kader van internationale samenwerking, educatie en burgerschap krijgen de jongeren de kans om hun visie op waterbeleid voor te stellen en acties te ondersteunen die jongeren in hun regio sensibiliseren. Voor het schooljaar 2013-2014 werd het programma grondig hervormd. We besloten om jongeren opnieuw via scholen te bereiken. Daarnaast kozen we een nieuw thema: blauw-groene netwerken. Van 30 juli tot 4 augustus trokken 12 Scheldejongeren op Scheldt’outing naar het stroomgebied van de Drava-rivier in Hongarije. Tijdens deze actieve verkenning van een ander Europees rivierbekken verdiepen de jongeren zich in de plaatselijke watercultuur en zoeken ze de gelijkenissen en verschillen met het waterbeleid in het Scheldedistrict. Op het Europees Jongerenparlement voor Water in Armenië van 12 tot 19 mei was het SJP ook vertegenwoordigd met 4 jongeren uit Frankrijk, Wallonië, Brussel en Vlaanderen. Een lid van de Belgische delegatie werd zelfs door de aanwezige jongeren verkozen tot vicepresident van het Europees Jongerenparlement voor Water. Een medewerker van GoodPlanet begeleidde bovendien de Franse delegatie ter plaatse. Aan beide uitstappen gingen ook enkele voorbereidingsdagen met meerdere deelnemers vooraf. Daarnaast was het SJP aanwezig op verschillende evenementen en conferenties (bv. de plenaire zitting van de Internationale Schelde Commissie en het interregionaal project Dorade) en legden de medewerkers contacten met verschillende organisaties (bv. Coördinatie Zenne, Jeugdbond voor Natuur en Milieu, Jeunes et Nature, Escaut sans Frontières, Levende Schelde, enzovoort) om mensen samen te brengen rond de Schelde.

De gemeente Anderlecht richtte een Nederlandstalige kinderraad op met als doel naar de stem van kinderen en jongeren te luisteren, hieraan belang te hechten én ermee rekening te houden. De kinderraad is samengesteld uit telkens één vertegenwoordiger van elke klas van het vijfde leerjaar van elke deelnemende Nederlandstalige school. Door te werken met opdrachten in de klassen willen we zoveel mogelijk kinderen betrekken bij de besprekingen. In 2013 organiseerde GoodPlanet 5 voorbereidende momenten om tot concrete aanbevelingen te komen rond het thema voeding. 13 leerlingen uit 11 Anderlechtse scholen namen deel aan dit traject. Het einde van het jaar wordt afgesloten met de Kinderdag waarop alle voorstellen van de kinderraad worden bezorgd aan de schepen van Jeugd. MET DANK AAN Gemeente Anderlecht

€ 2500 DIENST VOOR GEBOORTE EN KIND Deze vormingen geven iedereen die beroepshalve met of voor peuters en kleuters werkt informatieve tools in handen over milieugerelateerde thema’s. Gedurende één of twee dagen ontdekken de deelnemers op speelse wijze de voedingscyclus. Zo worden ze zich bewust van hun keuze als consument. Daarna verdiepen ze zich samen in de theorie rond het thema ‘duurzame voeding aansnijden met jonge kinderen’ en werken ze aangepaste activiteiten uit. In 2013 namen 4 groepen deel met in totaal 52 medewerkers uit de buitenschoolse opvang. MET DANK AAN ONE (Office de la Naissance et de l’Enfance)

€ 9308

MET DANK AAN de stad Nijvel en de Federatie Brussel-Wallonië

WATER WAW2015

€ 3912

Het project WAW2015 staat voor Water Awareness 2015 Solutions. Zoals de naam al zegt, gaan we op zoek naar 2015 oplossingen voor de waterproblematiek wereldwijd. Deze ideeën verwerken we in een tentoonstelling die vanaf Wereldwaterdag 2015 de wereld zal rondreizen. 2015 is ook de deadline voor het bereiken van de millenniumdoelstellingen, gericht op het wereldwijd uitbannen van extreme armoede. Toegang tot drinkwater en sanitatie zijn hierbij levensnoodzakelijk. In 2013 ontwikkelde GoodPlanet 2 lesfiches en een infodossier bij de posterreeks ‘Water, een vitale levensbron’. We lanceerden de campagnewebsite www.waw2015.org en ontwierpen een drietalige folder. Van juni tot augustus sensibiliseerden we 66.000 bezoekers van de Gentse Sint-Michielskerk via een mini-expo met prachtige beelden van fotograaf Dieter Telemans. Deze maakte deel uit van de tentoonstelling ‘Creation Assistance’ van kunstenaar Frank Liefooghe. Daarna reisde de mini-expo naar het gebouw van BNP Paribas in het centrum van Brugge en de ontmoetingsruimte van Kamilou in Mundo-B in Brussel. Tot slot speelde GoodPlanet een actieve rol in de voorbereidingen voor Wereldwaterdag 2014 in Lier. MET DANK AAN Vlaamse Overheid, Vlaams Agentschap Internationale Samenwerking, Fonds Pascal Decroos

€ 35446

MET DANK AAN Agence de l’Eau Artois-Picardie, Internationale Scheldecommissie, Wallonie-Bruxelles International

€ 31042

WERELDJONGERENPARLEMENT VOOR WATER Het Wereldjongerenparlement voor Water is een netwerk van jongeren voor water. Hun missie: ijveren voor jongerenparticipatie in de watersector en concrete waterprojecten implementeren. Ze zijn actief in 71 landen. Hun voorzitter, Bart Devos, is eveneens bestuurder van GoodPlanet Belgium. MET DANK AAN Agence de l’eau Artois-Picardie, SIE-IWS

29

30

JAARVERSLAG 2013  Bedrijven

JAARVERSLAG 2013  Bedrijven EAUDYSSÉE DE SPA GoodPlanet bezocht in november 2013 het bezoekerscentrum ‘Eaudyssée de Spa’ in het kader van een mogelijke samenwerking rond deze tentoonstelling. Hierna deed GoodPlanet voorstellen met betrekking tot een educatief dossier voor de voorbereiding op en naverwerking van de tentoonstelling en een digitale tool op een tabletcomputer die de bezoekers doorheen de expo loodst. In 2014 worden deze gesprekken voortgezet. MET DANK AAN Spadel

Bedrijven

GoodPlanet Belgium werkt voortaan ook samen met ondernemingen die stappen willen zetten in de richting van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ook andere doelgroepen, zoals verenigingen of openbare besturen, kunnen bij GoodPlanet Belgium terecht. Zo worden jaarlijks ook ruim 20.000 volwassenen bereikt.

GOODPLANET ACTIONS

WATERLESSEN In 2013 begeleidde GoodPlanet 142 waterlessen uit het scholenaanbod van IOK. De draaiboeken voor deze workshops werden opgesteld in samenwerking met Hidrodoe. Deze thema’s worden behandeld: waterverbruik, drinkwaterproductie, watervervuiling en de waterproblematiek wereldwijd. MET DANK AAN Intercommunale Ontwikkelingsmaatschappij voor de Kempen (IOK)

€ 10110

In 2013 werden de eerste stappen gezet om de campagne GoodPlanet Actions te vertalen naar een B2B-context. We organiseerden ook een pilootproject met AXA. Op de eerste actiedag ‘eet lokaal’ kregen alle AXA-werknemers bijvoorbeeld een lokale appel. Ze werden bovendien gesensibiliseerd rond het thema duurzame voeding. Vanaf september 2014 zal AXA met 5733 personeelsleden deelnemen aan de campagne. Met Spadel en Start People troffen we voorbereidingen om de campagne binnen het bedrijf te lanceren.

€ 2500

CAMPAGNE CSR – DUURZAME ONTWIKKELING IN JOUW ONDERNEMING

THON HOTELS – AFVALWORKSHOPS VOOR PERSONEEL

Belgacom organiseerde samen met GoodPlanet de Belgacom Roadshows. Op strategische plaatsen in 6 Belgacom vestigingen (2 locaties in Brussel, Antwerpen, Haasrode, Luik en Namen) werd deze inspirerende postertentoonstelling getoond aan de personeelsleden. Belgacom ontwikkelde zelf posters die hun inspanningen per thema, zoals energie of mobiliteit, in de kijker zet. Deze actie inspireerde meer dan 7000 werknemers om ook op de Belgacom werkvloer duurzame ontwikkeling in de praktijk om te zetten. Ook tal van andere bedrijven stelden de posters tentoon om hun werknemers te sensibiliseren, vaak in het kader van een CSR-week.

BPOST FAMILY DAY EN GREEN DAY

€ 5000

GoodPlanet Belgium werkte samen met bpost om een sensibiliserende actie voor de werknemers op te zetten tijdens de bpost family day in Walibi Waver. Na een intensieve voorbereidingsperiode samen met het departement CSR, kozen we voor een ludieke wedstrijd rond het berekenen van CO2-uitstoot. Alle werknemers van bpost kregen bij de ingang een folder aan de GoodPlanet-stand. 52 gemotiveerde deelnemers vulden de folder in en ontdekten op die manier hun CO2uitstoot om die dag naar Walibi te komen en hun CO2-uitstoot van hun dagelijkse verplaatsing. De dame die deze wedstrijd won, doet nu haar woon-werkverplaatsingen met de elektrische fiets. Tot slot stuurden we elk ingevuld formulier terug naar de deelnemer. Zo werd hij/zij herinnerd aan zijn/haar engagement voor een duurzame toekomst. Deze actie werd eveneens voorgesteld aan het middenkader van de onderneming tijdens de bpost green day, een week na de family day. Tijdens deze green day kreeg het middenkader niet enkel een introductie over duurzame mobiliteit in Brussel, ze werden ook geconfronteerd met concrete manieren om hun mobiliteit te verduurzamen. Zo werden Villo!, Blue-bike en Urban Clash uitgebreid toegelicht en getest.

€ 4000

Via de workhop ‘Wat is er aan de hand in Viesvuilland’ ontdekten de medewerkers van onze partner Thon Hotels hoe GoodPlanet tewerk gaat in de scholen. De ludieke workshop had echter ook tot doel de werknemers te sensibiliseren over afvalbeheer en –preventie, thuis en op de werkvloer.

€ 1000

FOST PLUS – OPLEIDINGEN VOOR AFVALOPHALERS GoodPlanet geeft opleidingen voor afvalophalers, containerparkwachters en milieuambtenaren met betrekking tot hun rol in het systeem van Fost Plus. Einddoel: een verbetering van de kwaliteit van het ingezamelde materiaal. Op die manier valoriseren we eveneens deze functies en zorgen we voor een terechte waardering van hun rol binnen dit succesvol systeem. In 2013 gaven we 19 opleidingen.

€ 7600

31

32

JAARVERSLAG 2013  Groot publiek

JAARVERSLAG 2013  Groot publiek

Groot publiek



BIG JUMP Big Jump wil de Europese kaderrichtlijn water meer bekendheid geven. Die kaderrichtlijn wil tegen 2015 alle Europese waterlopen ecologisch in een ‘goede toestand’. Een ambitieuze doelstelling die moeilijk te bereiken is zonder steun van het brede publiek. Daarom brengt de Big Jump elk jaar zoveel mogelijk mensen opnieuw in contact met waterlopen. Op zondag 14 juli om stipt 15u sprongen 4600 enthousiastelingen op 30 verschillende locaties (22 in Vlaanderen en 8 in Wallonië) in het water van rivieren, waterlopen en meren. Een recordeditite. Deze Europese actie werd in Vlaanderen georganiseerd door Natuurpunt, Bond Beter Leefmilieu en GoodPlanet. In Wallonië sloegen GoodPlanet en Inter-Environnement Wallonie de handen in elkaar.

GOODPLANET POSTERS

DUURZAME MOBILITEIT IS…

DE BOKAAL VAN MUNTPUNT

In het najaar van 2012 verstuurde GoodPlanet haar tweede posterreeks ‘Water, een vitale levensbron’. In 2013 organiseerde GoodPlanet samen met partner Rotary een waterdebat in Antwerpen, omkaderd door deze posterreeks. GoodPlanet werd uitgenodigd om haar waterprojecten voor te stellen. Daarnaast werden de posters tentoongesteld op andere openbare locaties, zoals in het gemeentehuis van Etterbeek in het kader van de lancering van hun waterplan.

Met die vraag trokken we naar de maatschappelijk kwetsbare jongeren van Foyer vzw. We kregen meteen het deksel op de neus. Duurzame mobiliteit is Chinees voor de jongeren, maar hun weg zoeken in de Brusselse urban jungle is hun dagelijkse realiteit. Een realiteit die ze tonen in vines, korte filmpjes van maximaal 10 seconden. Samen voerden we campagne voor het project ‘Urban Clash’. En het werd een overdonderend succes. Het verhaal werd opgepikt door De Morgen en Het Laatste Nieuws. De filmpjes van de jongeren werden meer dan 25.000 keer bekeken. Zij zetten hun engagement verder via de coaching van werknemers van Brusselse bedrijven op het vlak van duurzame mobiliteit.

Gedurende de maand november bewoonde GoodPlanet samen met JNM Brussel (Jeugdbond voor Natuur en Milieu) ‘de bokaal’ van Muntpunt. Dit is een zeer zichtbare ruimte in het midden van de bibliotheek voor kinderen. We bouwden er een natuurrijke speelomgeving die meteen goesting geeft om erop uit te trekken in de Brusselse natuur. Freddy, een konijn, vond een tijdje onderdak in de ruimte. Tot groot plezier van de vele kinderen, mama’s en papa’s die langskwamen voor onze workshops ‘creatief met natuurmaterialen’. Op die manier sensibiliseerden we heel wat kinderen en ouders voor het belang van natuurbeleving en buitenspel, ook in Brussel.

MET DANK AAN Spadel, Belgacom, bpost, Die Keure, JC Decaux, Klasse, Rotary, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Vlaamse Overheid, Waals Gewest, Fédération Wallonie-Bruxelles

€ 150000

MET DANK AAN Vlaamse Gemeenschapscommissie, Europese Commissie

€ 7000

MET DANK AAN Aquafin, Froggy, Lampiris

DUURZAME MOBILITEIT? HOPLA!

€ 8000* *Budget: € 8000 eigen inbreng + € 45 000 sponsoring via Natuurpunt + eigen inbreng andere partners

Ook samen met Start People werkten we aan duurzame mobiliteit. We maakten een ludiek filmpje om mensen aan te zetten tot reflectie met betrekking tot duurzame mobiliteit. Hieraan koppelden we een affichagecampagne ‘Duurzame mobiliteit? Hopla!’ in het Brussels straatbeeld en de kantoren van Start People. Via het filmpje lanceerden we ook een wedstrijd op Facebook: we riepen mensen op om een foto van zichzelf voor de affiche op onze Facebookpagina te posten. MET DANK AAN JC Decaux, Spadel, Belgacom, bpost

€ 15000

THON HOTELS – GREEN VOUCHER

€ 1500

Ook de gasten van Thon Hotels kunnen hun steentje bijdragen aan een duurzamere wereld. Elke gast die meerdere nachten in één van de vijf Brusselse Thon Hotels verblijft, kan vragen om zijn kamer tijdens het verblijf niet schoon te maken. De gasten worden dan beloond met een Green Voucher (waarde van € 5,00) die ze kunnen gebruiken in de bar en het restaurant of kunnen schenken aan GoodPlanet. Thon Hotels en GoodPlanet werkten samen een programma uit om deze giften te besteden: GoodPlanet Nature Disovery, powered by Thon Hotels. Dit programma is geïnspireerd op een bestaand project van GoodPlanet: De Boom In/Bosquets. Doelstelling: kinderen (opnieuw) in contact brengen met de natuur en bossen in hun omgeving. In 2013 gaven we 28 workshops. We troffen ook reeds de voorbereidingen voor het maken van een korte video over dit project, onder andere om te projecteren in de Green Corner van de Thon Hotels. Een twinning tussen een Belgische en een Noorse school is een mogelijke uitbreiding voor deze samenwerking in 2014.

Budget: zie budget De Boom In/Bosquets/Nature Discovery

33

34

JAARVERSLAG 2013  Internationale samenwerking.

JAARVERSLAG 2013  Internationale samenwerking

Internationale samenwerking MAROKKO DRINKWATERVOORZIENINGSPROJECTEN IN MAROKKO Sinds 2004 begeleidde en ondersteunde GoodPlanet 4 drinkwatervoorzieningsprojecten op het Marokkaanse platteland in Zaouit, Karia, Talha en Tighfert.

VAN WATERPROJECT NAAR TWINNING Het waterproject in Tighfert bijvoorbeeld, verliep zeer goed. Op datzelfde moment contacteerde het Koninklijk Atheneum Zottegem GoodPlanet omdat ze een twinning wouden opzetten, gekoppeld aan een waterproject in Marokko. Alle gezinnen in Tighfert kregen een drinkwateraansluiting. Dat zorgde ervoor dat de vrouwen in het dorp geen kilometers meer hoefden te stappen om water te halen. Zij hadden nu tijd voor een economische activiteit. Uit deze samenwerking ontstond dan ook een dadelcoöperatieve van vrouwen in Tighfert. KA Zottegem zamelde onder andere geld in om een machine om dadelpasta te maken te financieren. Dadelpasta wordt gebruikt in traditionele Marokkaanse gebakjes. De vrouwen verkopen hun pasta aan bakkers uit de buurt en in de stad. Op die manier hebben ze een bron van inkomsten. De afgelopen jaren schonk KA Zottegem al 10.000 euro aan Tighfert. In 2013 zamelde de school opnieuw 4000 euro in voor de basisschool in Tighfert. Daar zijn nog heel wat noden inzake infrastructuur, zoals sanitair en voldoende klaslokalen. Een deel van het geld zal ook besteed worden aan educatie. Prospectie voor een mogelijk drinkwatervoorzieningsproject in 2014: GoodPlanet wil haar jarenlange ervaring met drinkwatervoorzieningsprojecten en L’Office Nationale de l’Eau Potable (ONEP) in Marokko ook inzetten in een nieuw project in de Ouled Jerar regio. Een ander project in de Afsou regio (Nador) heeft als doel de toegang tot drinkbaar water verbeteren via het gebruik van een lokale bron.

TWINNINGS In 2013 (her)startte GoodPlanet in totaal 6 twinnings met scholen in Zottegem (2) , Brakel, Etterbeek, Sint-Niklaas en Herzele. De twinnings in Sint-Niklaas en Herzele zijn nieuwe projecten. Deze scholen namen zelf contact op met GoodPlanet omwille van onze expertise op dit gebied. Doorheen deze twinning-projecten smeden beide scholen een samenwerkingsband. De leerlingen leren elkaar kennen en maken kennis met andere manieren van onderwijs en andere culturen. Ze verblijven bij elkaar thuis en delen maaltijden. Bovendien werken de leerlingen samen rond een duurzaam project. Twinning Brakel – Fez Thema: waterzuivering In 2012 ging een team leerkrachten van KTA Brakel op prospectie in de twinningschool in Fez, Marokko. In 2013 trokken ook hun leerlingen naar Fez. Op het programma: waterworkshops, uitwisseling rond het thema water, een kookatelier, een uitstap naar Fez,… GoodPlanet was erbij en begeleidde de deelnemers op inhoudelijk vlak.

Twinning Etterbeek - Ainch Kheff Thema: de rol van een coöperatieve vennootschap voor duurzame rurale ontwikkeling Ook de leerlingen van het zesde jaar van KA Etterbeek bezochten in 2013 hun twinning-school. Dit bezoek hebben ze grondig voorbereid in het vijfde jaar, onder andere via sessies van GoodPlanet over onze waterprojecten in Marokko. Op het uitwisselingsprogramma stond onder andere een tuinatelier en een brainstormsessie rond de rol van coöperatieven, met als resultaat een creatieve promotie-affiche. Begin 2014 is een delegatie van Ainch Kheff te gast in Brussel. Later op het jaar gaan de leerlingen van het zesde jaar (dit zijn nu andere leerlingen) naar Ainch Kheff. Het thema van deze ontmoetingsdagen werd al vastgelegd tijdens uitwisselingsmomenten in 2013: de genderproblematiek.

TUNESIË

MET DANK AAN Vlaamse overheid (departement onderwijs)

MET DANK AAN Vlaanderen internationaal

€ 7000 per school INDIË Veerle Claeys, dochter van bestuurder Hervé Claeys, gebruikte het educatief materiaal van GoodPlanet in haar school in Tamil Nadu, in het zuiden van Indië. In het najaar van 2013 volgden haar leerlingen 3 thematische modules: afval en recyclage, composteren en biodiversiteit. Zo gingen ze bijvoorbeeld aan de slag met onze posterreeksen. Leren duurzaam leven , dus. Ook in Indië. Budget: vrijwilligerswerk

In 2013 ging GoodPlanet op verkennende missie naar Tunesië in het kader van educatie voor duurzame ontwikkeling en water. We onderzochten het potentieel om in Tozeur een antenne van GoodPlanet Belgium op te richten. Op het programma: kennismaking, bespreking en onderhandeling met lokale en institutionele partners.

€ 3500 ROEMENIË

In 2013 werkten we aan de afronding en eindevaluatie van het project Educatie voor duurzame ontwikkeling.

Budget: nvt

HET INTERNATIONALE GOODPLANET-COMITÉ



FRANKRIJK EN ZWITSERLAND - FONDATION GOODPLANET EN FONDATION GOODPLANET SUISSE Op 10 januari 2013 was GoodPlanet aanwezig op de vergadering van het internationaal comité. De belangrijkste verwezenlijking van deze bijeenkomst was het afwerken van een contractuele overeenkomst en samenwerkingscharter tussen de 3 landen. Uitwisseling rond internationale projecten stond ook op het programma. Tot slot was GoodPlanet op 12 november 2013 aanwezig op de raad van bestuur en ‘la soirée partenaire’ van de Fondation GoodPlanet, een netwerkingsmoment voor sponsors en partners in cinema Mac-Mahon in Parijs.



35

36

JAARVERSLAG 2013  Communicatie

JAARVERSLAG 2013  Communicatie

Communicatie

Domeinnaam

Bezoeken

Unieke bezoekers

bigjump.be

11.848

7.392

WEBSITE - WWW.GOODPLANET.BE

deboomin.eu

9.149

6.221

GoodPlanet.be/overthetop

1.806

1.422

indevuilbak/educatief

3.526

2.499

jeunesnatuurlijk.be

1.008

828

jongerenkerenklimaat. be–vanaf 09/2013 GoodPlanetactions.be

17.592

12.558

klimaatspiegel.be

2.538

1.829

natuurgidsenbrussel.be

1.066

755

assembleedesjeunes.be

353

249

bosquets.be

947

618

biendanssonassiette.be

1202

967

canalnature.be

1241

884

isolidaire.be

140

94

In mei 2013 werd de nieuwe website gelanceerd, naar aanleiding van onze naamsverandering. Het thematische vormingsaanbod werd volledig geactualiseerd en kreeg een nieuwe, meer toegankelijke structuur. Ook de look & feel werd helemaal opgefrist, bijvoorbeeld met beelden van onze erevoorzitter Yann Arthus-Bertrand en huisfotograaf Dieter Telemans. De website is een belangrijk werkinstrument voor de vereniging. Daarom biedt de site ook voor ieder van de meer dan 50.000 jaarlijkse bezoekers wat wils. Leerkrachten ontdekken er ons uitgebreid educatief aanbod voor scholen, met workshops, projecten en leermiddelen. Voor ondernemingen staan er enkele uitgewerkte pilootprojecten online, maar de mogelijkheid bestaat om het team te contacteren voor samenwerkingen op maat. Tot slot kan het grote publiek er terecht voor informatie rond campagnes van GoodPlanet of om één van de thematische posterreeksen gratis te downloaden. De site is tweetalig, Nederlands en Frans, en wordt wekelijks geactualiseerd. Naast onze corporate website, ontwikkelde GoodPlanet nog verschillende andere projectwebsites. Een overzicht van de bezoekersaantallen van enkele projectwebsites in 2013:

FACEBOOK De Facebookpagina van het fonds GoodPlanet.be werd in 2013 de Facebookpagina van GoodPlanet Belgium. De Facebookpagina werd een kanaal om inspirerende, positieve acties van individuen, organisaties, lokale en nationale overheden, verenigingen, ondernemingen,... te delen. Waarom? Omdat we mensen goesting willen geven om duurzamer te leven. Via onze workshops, educatief materiaal en projecten kunnen we de inhoudelijke boodschap over het belang en het waarom van duurzame ontwikkeling kwijt. We focussen dan ook op positieve en enthousiaste boodschappen uit de actualiteit. Uiteraard willen we via dit kanaal ook de activiteiten van GoodPlanet in de kijker zetten. Na een Facebookwedstrijd gekoppeld aan een affichecampagne rond duurzame mobiliteit wisten we het aantal ‘likes’ van onze pagina op één week tijd met meer dan 10% te verhogen. Op bepaalde dagen bereikten we meer dan 10500 personen met onze communicatie. Ook

het succes van de filmpjes gemaakt door de jongeren die deelnemen aan het project ‘Urban Clash’ bracht heel wat extra bezoekers naar onze Facebookpagina. Eind 2013 werd de kaap van 2000 volgers bijna bereikt.

Ook de frequentie van verzending zal geëvalueerd en eventueel aangepast worden.

YOUTUBE

GoodPlanet haalde ook dit jaar regelmatig de geschreven pers met haar projecten. In 2013 verschenen er tientallen artikels in onder andere Het Nieuwsblad, De Morgen, Het Laatste Nieuws, De Standaard, Gazet van Antwerpen, De Tijd, Brussel Deze Week, De Streekkrant, Klasse en Knack. Ook via de digitale media kende GoodPlanet heel wat weerklank. We werden bijvoorbeeld regelmatig opgenomen in nieuwsbrieven en op websites van externe contacten en partners, zoals Foyer vzw, de Vlaamse Stichting voor Verkeersveiligheid, deredactie. be, Studio Brussel, Leefmilieu Brussel, KlasCement en uiteraard ook GoodPlanet.org. Tot slot komen onze projecten ook vaak in de kijker via regionale en nationale radio en tv. Een beknopt overzicht: VTM Nieuws, VRT/deredactie.be nieuws, Tvbrussel, Ketnet, AVS, TV Oost.

In 2013 publiceerde GoodPlanet 8 filmpjes op haar YouTube-kanaal, samen goed voor meer dan 1000 views. Een overzicht: - Yann Arthus-Bertrand bedankt de deelnemers van de ARGUSfotowedstrijd. - Canal Nature - Assemblée des Jeunes Wallons pour l’Environnement - Action Bouger CO2 léger - Het Brussels Jongerenparlement - Duurzame mobiliteit? Hopla! - Challenge OV Experience - Moins de déchêts dans mon école propre! www.youtube.com/user/GoodPlanetBelgium

NIEUWSBRIEF In 2013 verstuurde GoodPlanet 6 nieuwsbrieven naar 10 000 abonnees. - Maart: oproep actie ‘Kranig water’ van de campagne ‘Jongeren keren het klimaat’ - April: aankondiging naamsverandering ‘GoodPlanet Belgium. Een nieuwe vlag, die onze lading beter dekt.’ - Juni: algemene nieuwsbrief over de activiteiten en projecten - Oktober: algemene nieuwsbrief over de activiteiten en projecten - November: newsflash ‘jongeren in beeld – jongeren aan het woord’ (campagne ‘Urban Clash’ en oproep wedstrijd ‘Young Reporters for the Environment’) - December: newsflash ‘Music for… GoodPlanet’ (GoodPlanet gekozen als goed doel van de campagne ‘Music for life’ van Studio Brussel) Je vindt deze nieuwsbrieven ook terug in het archief op onze website: http://www.GoodPlanet.be/nl/nieuwsbrief.php In 2014 staat een opfrissing van de nieuwsbrief op het programma.

MEDIA EN PERS

MUSIC FOR LIFE GoodPlanet werd door de Belgische elecktrorockband GOOSE uitgekozen als goed doel in het kader van de Studio Brussel campagne Music for Life. Op die manier werd GoodPlanet regelmatig vermeld op de radio. GOOSE gaf een exclusief benefietconcert voor 500 mensen op het provinciaal domein De Schorre in Boom, ten voordele van GoodPlanet. Dat bracht 10.000 euro op.

FLYERS, FOLDERS EN BROCHURES In 2013 ontwikkelde GoodPlanet een nieuwe flyer die leerkrachten aanspoort om naar www.GoodPlanet.be te surfen en het educatief aanbod te ontdekken. De flyer wordt elke dag verspreid in tientallen scholen over heel België. Ook voor de campagne GoodPlanet Actions ontwierpen we een nieuwe folder. Beide communicatietools werden in november ook via de verzending van de posterreeks ‘Duurzame ontwikkeling, waarom?’ naar alle Belgische scholen verstuurd. Voor het project WAW2015 ontwikkelden we een folder met geïntegreerde briefkaart. Deze folder werd onder andere verspreid via tentoonstellingen op meerdere locaties. Tijdens de tentoonstellingen konden duizenden bezoekers een oplossing voor water op de briefkaart noteren en in een brievenbus droppen.

37

38

JAARVERSLAG 2013  Organisatieontwikkeling

JAARVERSLAG 2013  Organisatieontwikkeling

Organisatieontwikkeling MEDEWERKERS Aantal personeelsleden op 31/12 2011

44

2012

51

2013

45

VTE op 31/12 2011

31,90

2012

37,50

2013

36,20

* VTE = voltijds equivalent

VRIJWILLIGERS Ook in 2013 kon GoodPlanet rekenen op tientallen vrijwilligers. Hun hulp is meer dan welkom en wordt dan ook ten zeerste geapprecieerd. Hartelijk dank voor jullie trouwe inzet.

STAGIAIRS GoodPlanet gelooft in jongeren. Daarom geven we elk jaar aan stagiairs uit verschillende studierichtingen de kans op bij ons een eerste werkervaring te beleven. In 2013 begeleidde ons team onder andere studenten sociaal-cultureel werk, communicatie en de specifieke opleiding ‘éco-conseiller’. Bedankt aan alle stagiairs voor jullie hulp, inzet en leergierigheid.

DIRECTIECOMITÉ

ALGEMENE VERGADERING

Omwille van de interne reorganisatie wijzigde ook het directiecomité eind 2013. De raad van bestuur wenst de leden van het oude directiecomité proficiat met het zeer degelijke werk dat in de afgelopen drie jaren geleverd is en bedankt hen daarvoor van harte.

In 2013 telde de algemene vergadering van GoodPlanet 39 leden.

Monique

Sys

Jo

Van Cauwenberge

Danny

Van der Veken

Ludo

Vandewal

VOORNAAM

NAAM

Tinne

Vanhoof

Leden directiecomité in 2013: Jo Van Cauwenberge – directeur en voorzitter van het directiecomité Luc Michiels – directeur (tot 1 oktober 2013) Peter Hulpiau – programmacoördinator Leen Van Gijsel – programmacoördinator Julie Godart – programmacoördinator

Murray

Biedler

Jean

Venturin

Steven

Bloemen

Johan

Verstraete

Alexis

Carles

Timothy

Wyffels

Chris

Ceustermans

Alexandra

Nagy

Hervé

Claeys

Nader

Rekik

Leden directiecomité vanaf 1 januari 2014: Jo Van Cauwenberge – directeur en voorzitter van het directiecomité Peter Hulpiau – coördinator Nederlandstalige scholen Céline Henriet – coördinator Franstalige scholen Nadia Zoukani – coördinator ondersteunende diensten

Claude

Croizer

Médéric

Jacottin

Louis

De Backer

Radu

Cojocaru

Gilbert

Declercq

Emeline

Hassenforder

Philippe

Desmeth

Benjamin

Noury

RAAD VAN BESTUUR

Bart

Devos

Jan

Dursin

De 11 stemgerechtigde leden zijn: Adrian Oude Hendrikman (voorzitter tot 24-04-2013) Hervé Claeys (ondervoorzitter tot 24-04-2013) Steven Bloemen (secretaris) Danny Van der Veeken (penningmeester tot 24-04-2013, voorzitter vanaf 24-04-2013) Anne Six Jo Van Cauwenberge Luc Michiels Arnould Lefébure fondation GoodPlanet Bart Devos (vanaf 26-03-2013) Brigitte Malou (vanaf 26-03-2013, penningmeester vanaf 24-042013)

Roberto

Epple

Clémence

Goyens

Marc

Grosjean

Geoffrey

Hantson

Arnould

Lefebure

Rebecca

Lefevere

Christian

Legros

Alexandra

Leenaert

Gerard

Lippert

Luc

Michiels

Adrian

Oude Hendrikman

Anne

Six

Willem

Stevens

Carolien

Swiers

GoodPlanet verwelkomt Bart Devos en Brigitte Malou als nieuwe leden van de Raad van bestuur. De organisatie wenst ook de vorige voorzitter Adrian oude Hendrikman hartelijk te bedanken voor zijn engagement.

39

40

JAARVERSLAG 2013  Organisatieontwikkeling

JAARVERSLAG 2013  Organisatieontwikkeling VERBETERINGSTRAJECT: REORGANISATIE EN ORGANISATIEONTWIKKELING In 2012 startte GoodPlanet (toen nog GREEN vzw) een intern verbeteringstraject, gespreid over 6 werven: 1. Reorganisatie van de administratie, de boekhouding en het financieel beheer. 2. Interne organisatiestructuur 3. ICT & logistiek 4. Strategische positionering en communicatie 5. Fondsenwerving 6. Draagvlakverbreding Om te waken over het einddoel van dit verbeteringstraject werd een stuurgroep opgericht met 2 bestuurders, 2 directieleden, 2 personeelsleden en 1 externe raadgever (Danny Jacobs, Algemeen directeur van de Bond Beter Leefmilieu). De overkoepelende uitgangspunten zijn steeds: • Een vlakke organisatie: het aantal managementlagen beperken. • Subsidiariteit: de besluitvorming zo laag mogelijk leggen waar mogelijk. Ook in 2013 werd dit traject voortgezet. Enkele concrete resultaten: • Strategisch A3-plan • Nieuw organigram - met structuur volgens drie sectoren scholen, vrije tijd (breed publiek) en jobs (bedrijven) - met nieuw directiecomité als gevolg • Implementatie naamsverandering en nieuw logo

MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN

Werkplek

Huisvesting

GoodPlanet Belgium profileert zich sinds 2013 als partner voor ondernemingen die stappen willen zetten in de richting van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dan is het niet meer dan logisch dat we hieraan ook zelf aandacht besteden. De meeste aspecten van maatschappelijk verantwoord ondernemen zitten volledig vervat in alles wat GoodPlanet doet.

Onze leverancier van kantoormateriaal Pandava besteedt aandacht aan milieuzorg op kantoor, bijvoorbeeld door de klant automatisch in te lichten indien er een milieuvriendelijker alternatief mogelijk is voor een bepaalde aankoop. Ze ontwikkelden bovendien een eigen systeem om hun producten te rangschikken op milieuvriendelijkheid. Voor drukwerk werken we steeds samen met drukkerijen die vegetale inkten gebruiken en de mogelijkheid bieden om te drukken op gerecycleerd papier of papier met een duurzaamheidslabel. We kiezen voor biologische koffie en thee uit de eerlijke handel en vervangen materiaal enkel wanneer het echt nodig is, niet wanneer het boekhoudkundig afgeschreven is.

GoodPlanet koos er bewust voor om deel uit te maken van Mundo-B, het Huis voor Duurzame Ontwikkeling in Brussel. GoodPlanet is bovendien mede-eigenaar van Mundo-B via aandeelhouderschap van de coöperatieve vereniging die het gebouw beheert.

Diversiteit GoodPlanet ziet diversiteit op het vlak van taal, leeftijd, cultuur, behoeften, verwachtingen,... binnen het team als een absolute meerwaarde. Hoe meer diversiteit, hoe meer verschillende kennis, ideeën en ervaringen. De diversiteit van ons team laat ons ook toe om ons aanbod optimaal af te stemmen op de wensen en noden van onze eveneens diverse doelgroepen. GoodPlanet sluit dan ook geen potentiële medewerkers uit op basis van kenmerken die los staan van competenties.

Participatie en betrokken medewerkers We vinden het eveneens belangrijk om het volledige team zo veel als mogelijk te betrekken bij de organisatie. In 2013 werden er meerdere momenten georganiseerd waarop het team input en feedback kon geven in verband met het verbeteringstraject voor de interne werking. Zo nam elke medewerker bijvoorbeeld deel aan een spel rond competenties. Op basis van de resultaten werden competentieprofielen opgesteld voor elke functie. Daarnaast gaan we jaarlijks op teamweekend. Op het programma staan teambuildingsactiviteiten, uitwisseling over projecten en reflectie over toekomstige projecten. In 2013 logeerden we op het domein van de Grotten van Han. We gingen er op verkenning in het kader van een toekomstige samenwerking rond natuur en biodiversiteit. Daarnaast organiseerden we op verschillende momenten creatieve ateliers om een project rond bossen uit te werken in samenwerking met partner Thon Hotels.

Transport Goodplanet moedigt duurzame mobiliteit aan. Voor woonwerkverkeer wordt gebruik van het openbaar vervoer volledig terugbetaald. Privévervoer wordt daarentegen niet vergoed. Heel wat educatief medewerkers hebben geen eigen wagen en verplaatsen zich toch dagelijks naar scholen. Dat doen ze bijvoorbeeld dapper met de fiets, waarvoor GoodPlanet een fietsvergoeding biedt.

41

42

JAARVERSLAG 2013  Financieel

JAARVERSLAG 2013  Financieel

Financieel

Uitzonderlijke inkomsten

€ 43.600

€ 19.804

€ 7.880

Totaal

€ 2.077.620

€ 2.616.824

€ 2.398.424

UITGAVEN BESTEMD FONDS SOCIAAL PASSIEF

Personeelskosten (op 31/12)* 2011

€ 1.515.614

2012

€ 1.740.347

2013

€ 1.908.031



Reserves

* Opmerking: Deze bedragen zijn verminderd met specifieke loonsubsidies (Maribel, Activa, VOP,…) en met de werknemersbijdrage van de maaltijdscheques.

2011

€ 84.143,48

2012

€ 207.317,88

2013

€ 135.632,21

BALANS Activa

2011

2012

2013

€0

€0

€0

Materiële vaste activa

€ 4.188

€ 20.776

€ 18.935

Financiële vaste activa*

€ 75.723

€ 83.769

€ 91.278

€0

€0

€0

€ 1.679.326

€ 1.667.282

€ 1.281.295

Geldbeleggingen

€0

€0

€0

Liquide middelen

€ 49.472

€ 445.437

€ 413.243

Overlopende rekeningen

€ 96.764

€ 100.386

€ 106.396

€ 1.905.473

€ 2.317.650

€ 1.911.147

2011

2012

2013

Diensten en diverse goederen

€ 467.733

€ 714.764

€ 525.192

Immateriële vaste activa

Loonkosten

€ 1.514.290

€ 1.753.326

€ 1.922.563

Afschrijvingen

€ 6.883

€ 7.777

€ 8.914

Andere bedrijfskosten € 29

€ 58

€9

Financiële kosten

€ 15.778

€ 3.992

€ 2.387

Niet voorziene kosten

€ 2.126

€ 13.733

€ 11.046

Totaal

€ 2.006.838

€ 2.493.650

€ 2.470.110

Vorderingen op meer dan één jaar Vorderingen op ten hoogste één jaar

INKOMSTEN / OMZETCIJFER Evolutie van de inkomsten (op 31/12) 2011

2012

2013

Giften , lidgeld en subsidies

€ 1.929.836

€ 2.529.992

€ 2.302.161

Andere inkomsten

€ 103.990

€ 66.813

€ 88.346

Financiële inkomsten

€ 195

€ 215

€ 38

Totaal van de activa

* Het betreft de aandelen in het Huis voor Duurzame Ontwikkeling.

43

44

JAARVERSLAG 2013 Het is dankzij hen

JAARVERSLAG 2013 Financieel

Het is dankzij hen... Passiva

2011

2012

2013

€ 5.647

€ 5.647

€ 5.647

€ 84.143

€ 207.318

€ 135.632

€0

€ 4.359

€0

€ 494.881

€ 648.828

€ 561.306

Overlopende rekeningen € 1.320.802

€ 1.451.498

€ 1.208.563

Totaal van de passiva

€ 2.317.650

€ 1.911.147

Herwaarderingsmeerwaarden Bestemde fondsen Voorzieningen Schulden op ten hoogste één jaar

€ 1.905.473

De jaarrekeningen van GoodPlanet Belgium werden nagekeken door Penningmeester Brigitte Malou en Accountant Norbert Van den Eede. Ze worden aangevuld met een analytische boekhouding per project, die de inkomsten en uitgaven herneemt, inclusief personeelskosten. Op die manier is het mogelijk om de rentabiliteit van elk project te bepalen. De bedrijfsopbrengsten voor 2013 bedragen 2 390 507 euro in vergelijking met 2 596 805 euro en in 2012. De directe projectgebonden kosten (analytische boekhouding) bedragen 296 924 euro in vergelijking met 508 275 euro vorig jaar. Conclusie: de brutomarge op de projecten bedraagt 2 093 583 euro in vergelijking met 2 088 530 euro vorig jaar en blijft dus stabiel. De personeelskosten, 1 922 563 euro, bevatten 120 000 euro uitzonderlijke reorganisatiekosten. Na aftrek van deze uitzonderlijke kosten zijn de personeelskosten met 2,81% gestegen ten opzichte van vorig jaar, ofwel iets meer dan de inflatie.

In 2013 zette GoodPlanet de interne reorganisatie en organisatieontwikkeling verder met de hulp van consultants Wivo en CFIP. De hieraan gebonden uitzonderlijke externe kosten bedragen 33 657 euro in 2013, in vergelijking met 24 222 euro in 2012. De terugkerende algemene kosten, exclusief de kosten voor organisatieontwikkeling, bedragen 194 619 euro en stijgen licht ten opzichte van vorig jaar (182 325 euro). Samengevat kunnen we dus zeggen dat het terugkerende resultaat van 2013 in de lijn van 2012 ligt: de brutomarge verkregen via de projecten is stabiel, de terugkerende functioneringskosten (personeelskosten en terugkerende algemene kosten) stijgen licht met 3,22%. Toch wordt het jaarresultaat belast door de kosten voor organisatieontwikkeling en de reorganisatiekosten. Dit verklaart waarom we dit jaar tot een negatief resultaat komen van -71 686 euro, in vergelijking met +123 174 euro vorig jaar.

Lokale besturen

Partners Committee

Wallonië Waalse Overheid Publieke partners Vlaanderen Vlaamse Overheid Lokale besturen

Er werd voorgesteld aan de algemene vergadering om het bedrag van het verlies af te trekken van het bestemd fonds voor sociaal passief, dat voor aftrek 207 318 euro bevat. De voor 2014 voorziene inkomsten (zeker of waarschijnlijk), verminderd met de projectgebonden kosten, blijven stabiel: brutomarge van 2 107 000 euro in vergelijking met 2 096 000 euro in 2013. De voorziene loonkosten stijgen met 5,6%, de andere algemene kosten blijven stabiel. Het is voorzien om nog 10 000 euro aan te wenden voor de afwerking van het traject rond de organisatieontwikkeling. Op dit moment is het jaarsaldo van 2014 gebudgetteerd op -20 000 euro. Meerdere projecten zijn echter nog in bespreking en werden dus nog niet opgenomen in het budget. Deze projecten zullen dus waarschijnlijk toelaten om de oefening evenwichtig af te sluiten.

Federatie Brussel-Wallonië

Lokale besturen Federaal Brussels Hoofdstedelijk Gewest Internationaal

45

46

JAARVERSLAG 2013 Het is dankzij hen

JAARVERSLAG 2013 Het is dankzij hen Projectpartners

Organisaties FONDATION GOODPLANET

Ondersteunende partners

Nawoord Yann Arthus-Bertrand

In 2005 stichtte ik la Fondation GoodPlanet om mensen van alle leeftijden en met verschillende achtergronden niet alleen te sensibiliseren en te informeren, maar ook aan te moedigen om tot actie over te gaan en hen zin te geven om zich te engageren in projecten die bijdragen aan meer respect voor de Planeet en de Mens. La Fondation GoodPlanet is ervan overtuigd dat ecologie en samenleven zaken zijn die je van jongs af aan leert. Daarom ontwikkelt de stichting leermiddelen voor leerkrachten en begeleiders in het jeugdwerk om met hun kinderen en jongeren aan de slag te gaan rond de uitdagingen van duurzame ontwikkeling. Want het zijn jongeren die de wereld van morgen vorm geven. Het is dus belangrijk om hen vandaag al te sensibiliseren. Dankzij GoodPlanet Belgium kan La Fondation GoodPlanet haar educatieve missie ook internationaal nog beter uitdragen. GoodPlanet Belgium heeft immers een pedagogische ervaring die sterk erkend wordt door de Belgische scholen en overheden. Daarnaast heeft La Fondation GoodPlanet ervaring met het opzetten van partnerschappen met economische spelers (bijvoorbeeld het project ‘Action carbone’) en het coachen van bedrijven op het vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Na de reorganisatie van GoodPlanet in 2013 werd dan ook al snel duidelijk dat de expertise en ervaring van beide organisaties voor een sterke synergie zorgt. Ik heb het al vaak gezegd: de inzet voor de komende jaren is niet enkel een of ander probleem aanpakken. De werkelijke uitdaging van duurzame ontwikkeling is « samen leven ». Ik ben ervan overtuigd dat GoodPlanet een nieuwe manier gevonden heeft om mensen aan te spreken en hen bewust te maken van de grote uitdagingen van vandaag en morgen.

Ambassadeurs Nader Rekik Katia della Faille Dieter Telemans

We proberen iedereen op een menselijke en hartelijke manier te betrekken. Want wie je ook bent of waar je ook vandaan komt: doen maakt gelukkig! Yann Arthus-Bertrand la Fondation GoodPlanet

47