1 Kerngegevens De feiten en cijfers
2
2 Beleidsevaluatie Evaluatie van de vijf beleidsthema’s
4
3 Financiën Evaluatie van de negen programma’s
7
9
4 Tot slot Evaluatie van de overige begrotings onderdelen
19
jaarverslag & jaarrekening ... in één oogopslag
2008
Uitgave mei 2009
2
Jaarverslag & jaarrekening 2008
3
Inhoudsopgave 1 Kerngegevens
De feiten en cijfers
Evaluatie van de vijf beleidsthema’s
Evaluatie van de negen programma’s
4
2 Beleidsevaluatie 7
3 Financiën 9
4 Tot slot
Evaluatie van de overige begrotingsonderdelen
19
4
Jaarverslag & jaarrekening 2008
1 Kerngegevens
Feiten en cijfers
Hieronder vindt u de kerngegevens van onze gemeente in 2008. We hebben een scheiding gemaakt tussen de financiële gegevens en de sociale en fysieke gegevens. In de tabellen ziet u de situatie eind 2007 en de situatie eind 2008. Zo kunt u een goede vergelijking maken. Financiële kerngegevens Werkelijk 31 december 2007
Werkelijk 31 december 2008
Rekeningstotaal lasten
168.381.064
179.044.038
Algemene uitkering
47.725.539
52.095.609
Opbrengst OZB, Afvalstoffenheffing, Rioolrecht en parkeerheffingen incl. kwijtschelding
21.339.530
21.073.039
56.797.725
45.959.987
Totale beleggingsportefeuille o/g (saldo opgenomen gelden > 1 dag)
19.000.000
44.000.000
Totaal reserves
158.543.895
137.381.575
Totaal voorzieningen
28.055.698
18.412.771
Totaal kapitaallasten
9.393.485
10.996.853
533,84
520,84
26.607.782
27.571.296
Aantal raadsleden
33
33
Aantal wethouders
4
4
Totale beleggingsportefeuille u/g (saldo uitgezette gelden > 1 dag)
Totaal formatieplaatsen Loonsom (excl. Bestuurscommissies Onderwijs)
5
Sociale en fysieke kerngegevens Werkelijk 31 december 2007
Werkelijk 31 december 2008
Aantal inwoners
61.088
61.023
Aantal allochtonen
13.407
13.730
Aantal arbeidsplaatsen (full-time)
39.572
40.275
Aantal periodieke bijstandsgerechtigden
970
915
Aantal I.O.A.W./I.O.A.Z.
19
20
Leerlingen
11.150
11.180
Leerlingen openbaar basisonderwijs
1.312
1.286
Leerlingen bijzonder basisonderwijs
4.100
4.127
Leerlingen voortgezet onderwijs
5.310
5.340
Leerlingen speciale scholen basisonderwijs
235
228
Leerlingen speciale scholen voortgezet onderwijs
193
199
Aantal scholen
24
24
Aantal scholen basisonderwijs
19
19
Aantal scholen voortgezet onderwijs
3
3
Aantal scholen speciaal basisonderwijs
1
1
Aantal scholen speciaal voortgezet onderwijs
1
1
Aantal “niet-woningen” conform OZB
3.380
3.404
Aantal woonruimten conform Algemene Uitkering
27.800
27.405
Oppervlakte gemeente in hectare (incl. water)
2.568
2.568
6
Jaarverslag & jaarrekening 2008
2 Beleidsevaluatie
Evaluatie van de vijf beleidsthema’s
Met zo min mogelijk gemeenschapsgeld zo veel mogelijk bereiken voor en met de inwoners. Dat is ons doel. In 2008 zijn we daar goed in geslaagd. We zijn tevreden en trekken de lijn graag door voor het jaar 2009. De resultaten van alle inspanningen bespreken we in dit hoofdstuk aan de hand van vijf thema’s.
De stad op orde
Beter onderhoud
Beter onderhoud Het onderhoud van de buitenruimte is flink verbeterd. In alle wijken is het beeldbestek met succes ingevoerd. Inwoners ervaren dit als een zichtbare verbetering. We zijn gestart met het onderhoud en de vervanging van verkeersborden en straatnaamborden. Meer veiligheid We werkten aan verbetering van de veiligheid onder meer met het project ‘diefstal af en uit auto’s’. Het gevolg? Minder diefstallen. We pakken veel plegers vanaf nu beter aan vanuit het Veiligheidshuis, een convenant met vier andere Lekstroomgemeenten.
Samen werken aan de stad
Samen werken aan de stad
Samen werken We werkten samen met inwoners om de stad te verbeteren. Betrokkenheid van en discussie met inwoners over de plannen voor de stad vonden en vinden wij belangrijk. Het kost weliswaar tijd, maar het levert uiteindelijk kwaliteitswinst op. Wijk op maat We schreven samen met inwoners de notitie ‘Wijk op maat’. Ook maakten we wijkanalyses. Op basis hiervan benoemen we later per wijk actiepunten. We organiseerden bovendien bijeenkomsten over belangrijke thema’s. En in veel wijken zijn wijknetwerken verzelfstandigd tot bewonersplatforms.
7
Trots op de stad Samen enthousiast Inwoners doen enthousiast mee met activiteiten. Er kwam veel input voor de historische rubriek in Ons Nieuwegein. Verder is de website vernieuwd: meer informatie die ook nog beter toegankelijk is. Tot slot besloten we om de campagne Het Geheim van Nieuwegein voort te zetten. Zo plaatsten we onder andere quizvragen over Nieuwegein op de site en de gemeentepagina en interviewden we inwoners over hun geheim.
Campagne Het Geheim van Nieuwegein
Meer evenementen Evenementen zijn belangrijk om bewoners aan elkaar en aan de stad te verbinden. We zetten daarom extra in op de facilitering en coördinatie van evenementen. We maakten een start met het Beleidskader Evenementen.
Het sociale gezicht van de stad Minder werkloosheid Veel inspanningen richtten we op het gebied van arbeidsmarktbeleid. We boekten succes met onze onorthodoxe aanpak van re-integratie. We hielpen werkzoekenden die extra begeleiding nodig hebben aan een reguliere baan. En we stimuleerden zelfstandig ondernemerschap.
Re-integratie
Prettig wonen voor iedereen We ontwierpen een aanpak voor woonservicezones. In de bestaande zones werkten we aan thema’s zoals jongerenoverlast en eenzaamheid. Ook onderzochten we of intensieve samenwerking tussen eerstelijnsgezond heidszorg en welzijn gewenst is. Aandacht voor jongeren Met het activiteitenbudget versterkten we de functies van de brede school. Verder deden diverse Nieuwegeinse jongeren mee aan de regionale voor ziening Doorstart, een opvangvoorziening binnen het voortgezet onderwijs. Meer beweging en sport We stelden het beleidskader Nieuwegein Beweegt vast. In 2009 bepalen we concrete doelstellingen voor de toekomst.
Inwoners doen mee aan de samenleving. Zij maken gebruik van het culturele aanbod en sport is toegankelijk voor hen
8
Jaarverslag & jaarrekening 2008
Begeleiding probleemgezinnen Met het programma Wisselgeld richten we ons op de begeleiding van multiprobleemgezinnen met een Roma-achtergrond.
De binnenstad in aanbouw
Sociale veiligheid verbeterd Ontwikkeling projectplan 2008–2010. Het doel is minder overlast en meer zelfredzaamheid van de inwoners. Het convenant Veiligheid in en om scholen werd geëvalueerd en kreeg een nieuwe impuls.
De stad vernieuwt Bouwen aan de stad Voor het project Binnenstad was 2008 een belangrijk jaar. Start voorberei dingen voor de grote bouwwerkzaamheden. De Binnenstad krijgt nu letter lijk vorm. Binnen enkele jaren is het volledig vernieuwde stadshart een feit. Andere onderwerpen zijn: transformatie kantoren, stimulatie nieuwbouw, woningtekort en uitwerking bestemmingsplannen. Verbetering digitale dienstverlening Sinds 2008 kunnen inwoners via de website digitaal een afspraak met de Stadswinkel maken, wijzigen of afzeggen. Ook staan dertien van de zeven tien bestemmingsplannen op de site: vier helemaal digitaal en negen om te downloaden. De overige volgen in 2009.
Verbetering digitale dienstverlening
Lokale lasten Nieuwegein scoort goed bij de hoogte van de woonlasten. Slechts 39 van de 411 Nederlandse gemeenten gaat ons hierin voor. Ondanks de lage lasten, kunnen de Nieuwegeiners genieten van een breed pakket aan voorzieningen. Hiermee bouwden we een mooie traditie op: we zijn voorzichtig met de ver hoging van de lokale lasten en bieden tegelijk meer kwaliteit.
9
3 Financiën
Evaluatie van de negen programma’s
De begroting van 2008 is opgebouwd uit negen programma’s. In dit hoofdstuk krijgt u per programma antwoord op de belangrijkste vragen over doelstellingen en financiën. Waar ging het geld naartoe?
Waar kwam het geld vandaan?
10
Jaarverslag & jaarrekening 2008
Bestuur, Samenleving en Dienstverlening Wat wilden we bereiken? 1 Inwoners zijn betrokken bij wat we doen. 2 Inwoners zijn tevreden over onze dienstverlening. Inwoners zijn tevreden over onze dienstverlening
Wat hebben we bereikt? 1 We informeerden burgers duidelijk en zichtbaar en zorgden voor trans parant bestuur. Verder zetten we middelen in zoals wijkgericht werken en interactieve beleidsvorming. We ondersteunden burgerinitiatieven om de actieve houding van inwoners te stimuleren. 2 De digitale dienstverlening is sterk verbeterd. Verder schrapten of vereenvoudigden we 72 regels. Waaraan werd het geld van dit programma besteed?
Waar kwam het geld van dit programma vandaan?
11
Programma Openbare Orde en Veiligheid Wat wilden we bereiken? 1 Een veilige leefomgeving voor iedereen. Zowel feitelijk als gevoelsmatig. 2 Initiatief van burgers om hun eigen woon- en leefomgeving veiliger te maken. Wat hebben we bereikt? 1 De criminaliteit is gedaald op alle gebieden, behalve woninginbraak. Op dit gebied stimuleerden we inwoners om extra maatregelen te nemen. Waaraan werd het geld van dit programma besteed?
Waar kwam het geld van dit programma vandaan?
12
Jaarverslag & jaarrekening 2008
Programma Onderwijs, Opvoeding en Jeugd Wat wilden we bereiken? 1 Jeugdigen zonder opleiding of diploma kunnen goed deelnemen aan de samenleving. 2 Volwassenen zonder opleiding of diploma kunnen goed deelnemen aan de samenleving. Wat hebben we bereikt? 1 Aandacht voor samenwerking in de jeugd(zorg)keten en oprichting diverse Centra voor Jeugd en gezin (CJG). Andere thema’s waren het Elektronisch Kinddossier, multiprobleemgezinnen Voortijdig Schoolverlaten en Veiligheid in en om scholen. 2 Betere positionering voor laaggeletterde volwassenen. Breed cursus- en activiteitenaanbod vanuit het ROC voor inburgeraars. Focus: sociale, educatieve en professionele redzaamheid. Waaraan werd het geld van dit programma besteed?
Waar kwam het geld van dit programma vandaan?
13
Programma Maatschappelijke Ondersteuning en Participatie Wat wilden we bereiken? 1 Minder inwoners leven in armoede. Meer inwoners hebben toegang tot de Wmo-voorzieningen. 2 Inwoners doen mee aan de samenleving. Zij maken gebruik van het culturele aanbod en sport is toegankelijk voor hen. Wat hebben we bereikt? 1 Integraal plan van aanpak armoedebestrijding. Minima ontvingen een eindejaarsuitkering. Uit het cliënttevredenheidsonderzoek Wmo blijkt dat we goed scoren. 2 Er is meer sociale samenhang dankzij onder meer bewonersplatforms en woonservicezones. Ook is het beoefenen van sport en het culturele aanbod toegankelijker. Waaraan werd het geld van dit programma besteed?
Waar kwam het geld van dit programma vandaan?
14
Jaarverslag & jaarrekening 2008
Programma Economie, Werk en Vrije Tijd Wat wilden we bereiken? Een gezonde economie in onze gemeente. Wat hebben we bereikt? De werkgelegenheid is licht toegenomen. Veel kantoren staan leeg. Het Wwb-bestand is minder afgenomen dan begroot. De relatieve doorstroom naar werk is lager uitgevallen. Het aantal starters groeit licht. En de recrea tiemogelijkheden nemen toe met de komst van recreatieplas Laagraven. Waaraan werd het geld van dit programma besteed?
Waar kwam het geld van dit programma vandaan?
15
Programma Ruimtelijke Ontwikkeling Wat wilden we bereiken? Burgers zijn goed op de hoogte over ruimtelijke ontwikkelingen. Iedereen woont en leeft prettig en verkeer en vervoer zijn goed geregeld. Gebouwen moeten veilig, gezond en om te vormen zijn. En we willen hoge beeldkwaliteit van openbare ruimte en gebouwen. Wat hebben we bereikt? We hebben bijna alle bestemmingsplannen afgerond. Er is een woningtekort. Met name voor starters. Pas in april 2010 hebben we zicht op de cijfers voor verkeers- en vervoersveiligheid over 2008. In 2008 is er een nieuwe UVL-school bijgekomen en twee scholen kregen een verlenging van het label. De prioriteit lag bij gebouwen waar kwetsbare groepen gebruik van maken. Het afgelopen jaar deden we niets aan de beeldkwaliteit. De reden was capaciteitsgebrek. Waaraan werd het geld van dit programma besteed?
Waar kwam het geld van dit programma vandaan?
16
Jaarverslag & jaarrekening 2008
Programma Duurzame Ontwikkeling Wat wilden we bereiken? Inwoners voelen zich thuis in een schone, gezonde en veilige leefomgeving. Inwoners en ondernemers zijn zich bewust van de milieueffecten van hun handelen. Wij hebben een voorbeeldfunctie op milieugebied. Wat hebben we bereikt? Belangrijke thema’s waren goede bodemkwaliteit, duurzaam waterbeheer, energiebesparing, goede luchtkwaliteit, geluidhinder. Ook richtten we ons op afvalpreventie en afvalinzameling. We bevorderden het maatschappelijk verantwoord ondernemen. We introduceerden een milieuzorgsysteem om het milieu in onze bedrijfs voering te verankeren. Ons doel is om in 2010 voor 50 procent duurzaam in te kopen. Waaraan werd het geld van dit programma besteed?
Waar kwam het geld van dit programma vandaan?
17
Programma Beheer Openbare Ruimte Wat wilden we bereiken? De basis van het beheer van de openbare ruimte is op orde. We gaan slimmer om met beheer en met onderhoudsbudgetten De stad blijft beheerbaar. Wat hebben we bereikt? Dankzij beeldbestekken zijn er bijna geen slecht onderhouden plekken meer. We bereikten meer kwaliteit voor dezelfde prijs dankzij de aanpak met beeldbestekken. De raad stelde het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan vast. Waaraan werd het geld van dit programma besteed?
Waar kwam het geld van dit programma vandaan?
Dankzij beeldbestekken zijn er bijna geen slecht onderhouden plekken meer
18
Jaarverslag & jaarrekening 2008
Programma Grote Gebiedsontwikkelingen Wat wilden we bereiken? We willen bestaande grote gebiedsontwikkelingen uitvoeren in de stad. Het gaat om projecten zoals Blokhoeve, het Klooster, Nieuw Vreeswijk, Binnenstad, Vreeswijk-Zuid, Lekboulevard Hoogzandveld en de hoog spanningsleidingen Nieuwegein-Noord.
Hoogspanningsleidingen Nieuwegein-Noord: de raad koos voor het voorkeurstracé langs de A2
Wat hebben we bereikt? Blokhoeve: het archeologisch onderzoek is afgerond. Bouwrijp maken is gestart. Start ontwerptraject The Egde. Start verkoop appartementen complex en woningen. Het Klooster: bouwrijp maken is gestart voor deelgebied 2 en 3. Deelgebied 1 is opgehoogd. De Raad van State behandelt bestemmings plan voor deelgebied 2 en 3. Nieuw Vreeswijk: laatste woningen zijn opgeleverd. Start aanleg woon omgeving met onder andere aanmeervoorzieningen voor de historische schepen in de Vaartse Rijn. Binnenstad: we zijn gestart met de bouw van de nieuwe binnenstad. Deze krijgt nu in snel tempo vorm en karakter. De gerenoveerde parkeergarages onder Cityplaza zijn open. De werkzaamheden aan de Wijkerslootweg zijn gereed. En de Zuidstedeweg heeft een nieuwe op- en afrit gekregen. Het informatiecentrum werd feestelijk geopend. Ook de bouw van het Stadshuis is gestart. Het terrein is grotendeels bouwrijp gemaakt zodat er in 2009 gebouwd kan worden. Vreeswijk-Zuid: de Platteburg is opgeleverd en de evaluatie is afgerond. In 2009 volgen nog enkele uitvoeringsmaatregelen. Lekboulevard Hoogzandveld: kerkgebouw De Rank is geopend. De partijen hebben overeenstemming bereikt over deelgebied 4. Ook voor de deelgebied 1, 2 en 3 boekten ze vooruitgang. Hoogspanningsleidingen Nieuwegein-Noord: de raad koos voor het voorkeurstracé langs de A2. De uitvoering van het project is vertraagd door onduidelijkheid over de beheertaken.
19
4 Tot slot
Evaluatie van de overige begrotingsonderdelen De begroting kent ook een aantal financieel-technische onderwerpen. Per onderwerp vindt u in een tabel de baten en de lasten. ‘Baten’ betekent dat er geld beschikbaar was. ‘Lasten’ betekent dat er geld uit de begroting is gebruikt. We lichten de tabellen hier niet toe. De conclusies per onderwerp vindt u in de complete jaarrekening.
Algemene dekkingsmiddelen Lasten 2008
@ 1.762.000
Baten 2008
@ 72.519.000
Waar kwamen de algemene dekkingsmiddelen vandaan?
Stelposten en calculatieresultaten Lasten 2008
@ 4.463.000
Baten 2008
@0
Reservemutaties Lasten 2008
@ 14.325.000
Baten 2008
@ 28.737.000
20
Jaarverslag & jaarrekening 2008
Totaaloverzicht baten en lasten 2008
Jaarrekening 2008
Lasten
Baten
Saldo
Bestuur, samenleving en dienstverlening
10.347.181
1.542.195
- 8.804.986
Openbare orde en veiligheid
4.392.936
452.134
- 3.940.802
Onderwijs, opvoeding en jeugd
30.529.993
21.006.527
- 9.523.466
Maatschappelijke ondersteuning en participatie
38.885.217
16.321.143
- 22.564.074
Economie, werk en vrije tijd
9.532.313
7.696.461
- 1.835.852
Ruimtelijke ontwikkeling
27.991.231
20.505.966
- 7.485.265
Duurzame ontwikkeling
8.808.519
7.167.121
- 1.641.398
Beheer openbare ruimte
28.042.818
5.336.240
- 22.706.578
158.530.208
80.027.787
- 78.502.421
Stelposten en calculatieresultaten
4.462.864
0
- 4.462.864
Algemene dekkingsmiddelen
1.725.528
72.518.758
- 70.793.230
164.718.600
152.546.545
- 12.172.055
14.325.438
28.737.447
14.412.009
179.044.038
181.283.992
2.239.954
Reservemutaties
21
Balans per 31 december 2008 in euro x 1.000
Activa
Passiva
Vaste activa
Eigen vermogen
Immateriële vaste activa
1.171
Materiële vaste activa
91.950
Financiële vaste activa
59.785
Totaal vaste activa
152.906
Reserves Saldo van de rekening van baten en lasten
Totaal eigen vermogen
137.381 2.240
139.621
Vreemd vermogen Vlottende activa Voorraden Vorderingen Liquide middelen
57.815 18.325 5.224
Voorzieningen
18.413
Vaste schulden > 1 jaar
27.772
Waarborgsommen
17
Totaal vreemd vermogen 46.202
Overlopende activa Totaal vlottende activa
Totaal Activa
288 81.652
234.558
Totaal vaste passiva
185.823
Vlottende passiva
-
Overige schulden
36.004
Overlopende passiva
12.731
Totaal vlottende passiva
48.735
Totaal Passiva
234.558
22
Jaarverslag & jaarrekening 2008
23
Colofon Mei 2009 Dit is een uitgave van de gemeente Nieuwegein Martinbaan 2 3439 NN Postbus 1 3430 AA 030 6071911 www.nieuwegein.nl
Samenstelling: Gemeente Nieuwegein Foto´s: Fototeam KenM, Nieuwegein Vormgeving: De Weijer Design, Baarn
Jaarverslag & jaarrekening 2008