JAARVERSLAG 2014 1.
Bestuur Op 31 december 2014 bestond het bestuur uit de volgende personen: R.H. Boele M.J. Scholten-Coomans A.H. van Dijk T. van Bockel W. de Ruiter
voorzitter penningmeester bestuurslid bestuurslid bestuurslid
Het bestuur vergaderde in 2014 elf maal. Op 23 april werd de Algemene Ledenvergadering gehouden.
2. Algemeen Opvallende feiten in het jaar 2014 waren een aantal grote tentoonstellingen, de renovatie van de tuin en het terras en de forse uitbreiding van ons digitale fotoarchief. Ook dit jaar konden wij weer rekenen op de steun van een flink aantal betrokken leden. Zij waren actief in de diverse werkgroepen en commissies, in ons Historisch Informatie Centrum en bij allerlei andere activiteiten. Het bestuur dankt hen voor hun inzet en betrokkenheid.
3. Externe contacten Vertegenwoordigers van onze vereniging hebben in het verslagjaar diverse (regio)vergaderingen bezocht, onder andere van de gemeenten in ons werkgebied, het Historisch Overleg Alblasserwaard-Vijfheerenlanden (HOAV), de dijkverzwaring Nieuw-Lekkerland, de Monumentencommissies van de gemeenten Alblasserdam en Molenwaard, de Gemeentelijke Commissie Begraafplaats ‘Oude Torenhof’, het Bos Rijkee en de Alblasserdamse Straatnamencommissie. Veel leerlingen uit het voortgezet onderwijs wisten de weg naar onze vereniging te vinden voor informatie voor hun scriptie.
4. Kwartaalblad Er zijn vier kwartaalbladen uitgegeven. Gekozen is voor een breed scala aan onderwerpen, waarbij werd ingespeeld op historische gebeurtenissen, zoals het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Een tiental bezorgers heeft de bladen bij de leden bezorgd. De redactie bestond uit R. Vreeman, T. Vos, A.H. van Dijk en R. Scholten. R.H. Boele schoof wederom aan als adviseur.
5. Internet De heer B.A. de Lange fungeerde wederom als webmaster. Onze internetpagina www.hvwa.nl werd in het verslagjaar 7909 maal bezocht. Dit komt neer op een gemiddelde van 659 keer per maand. De meeste bezoekers van onze verenigingswebsite werden in de maand november (801) geteld. (bron: www.belstat.nl) Behalve uit ons eigen land kwamen veel bezoekers uit Amerika, Duitsland, Engeland en België. Steeds meer 1
fotomateriaal komt beschikbaar op internet. Via de pagina ‘Beeldbank’ kunnen foto’s van onze vereniging op eenvoudige wijze worden opgezocht.
6. Ledenmutaties 31-12-2013
31-12-2014
Leden/donateurs Vrienden Totaal
538 546 28 28 566 574 === === In 2014 overleden tot ons leedwezen de volgende leden: C. Lagendijk, J. Jonker, A. Twigt, G. Verhaar, A. de Waard, P. Boon en J. Poldervaart.
7. Activiteiten werkgroepen /stichtingen Bibliotheek (Historisch Informatie Centrum) Bibliothecaris is J. Doornhein. Onze vereniging ontving op de zaterdagmorgen ruim duizend bezoekers. In 2014 hebben we speciale aandacht gegeven aan het ordenen en opruimen van nog niet verwerkte archieven. Omdat de Tentoonstellingscommissie al haar archieven naar de speciale ruimte beneden heeft gebracht is er nu ruimte ontstaan voor het ordenen van het algemene archief. Veel aandacht is besteed aan het verwerken van het knipselarchief van de heer A. Korpel. Er is een start gemaakt met het aanbieden van overtollige boeken via het Kwartaalblad. Beeldarchief De betreffende werkgroep bestaat uit D. Bakker, A.H. van Dijk, Th. Jansen en J. de Vries. Zij hielden zich bezig met het onderhouden van het grote algemene FotoBase beeldarchief. Dit was wederom een belangrijke informatiebron voor bezoekers. Heel veel materiaal uit het archief is gebruikt voor de door onze vereniging ingerichte fototentoonstellingen. De speciale FotoBase bestanden, die de basis vormen voor het HVWA beeldarchief, zijn toegankelijk via de website www.hvwa.nl. Inmiddels zijn er meer dan 13.000 foto’s opgenomen in FotoBase. Vanuit het hele land komen er in toenemende mate vragen binnen over de foto’s die op de website staan. Familieannonces Het archief Familieannonces, beheerd en bewerkt door J. Korporaal en W. van Houwelingen, is in 2014 met enorm veel advertenties van geboorte, huwelijk en overlijden uitgebreid. Er werden veel nieuwe familienamen toegevoegd. Het bestand is naar ruwe schatting 200.000 annonces groot. Bovendien zijn originele kaarten van deze mededelingen ontvangen van diverse personen van zowel binnen als van buiten de vereniging. Deze zijn/worden in een aparte verzameling ordners opgeslagen. Het totaal aantal bedraagt ongeveer 400 stuks. Binnen de vereniging is het plan opgevat om het bestand te digitaliseren. Collectiebeheer Deze werkgroep bestond in 2014 uit R. en H. Boelaarts, C. van Homoet, G. Woudenberg en B. Ouweneel. Zij hebben alle voorwerpen, die ten behoeve van de collectie binnenkwamen, genummerd, gefotografeerd, in de computer gedocumenteerd en in het depot in het souterrain geplaatst. De vitrines in de Oudheidkamer en de Bibliotheek AanZet zijn een aantal malen gevuld met stukken uit het depot. De collectie bestaat uit apparaten, gereedschap, kantoormateriaal, lijsten/prenten, memorabilia, oorlogsmateriaal, sieraden, textiel 2
en nog heel veel meer. Vanwege de beperkte opslagmogelijkheden gaat de voorkeur uit naar kleine antieke of oude voorwerpen uit de eigen regio. Klusploeg In 2014 was de focus vooral gericht op de tuin en het terras. In het voorjaar werd een nieuwe beschoeiing gemaakt en werden de trottoirtegels opnieuw gelegd. Ook werd de invalidenstoep gerealiseerd, die deels gesponsord werd door de gemeente Alblasserdam. Daarna werd de tuin op hoogte gebracht en het pad aangelegd met granulaatpuin. In het najaar werd de schutting achterin de tuin gesloopt, waarna de aannemer kon starten met de aanleg van een nieuwe schutting van betonplaten inclusief hardhouten poort. De Stichting Landschapsbeheer sponsorde dit project. In totaal werden er door de klussers zo’n 300 kruiwagens zand, grond en granulaatpuin ‘verwerkt’. De klusploeg werd uitgebreid de heer P. Janse. Het hele jaar door werden diverse klussen in het pand Cortgene 3 opgepakt. De ploeg stond zijn werkplaatsruimte af aan de Tentoonstellingscommissie en maakte een nieuwe in de ’spelonk’. Helaas overleden onze klussers P. Boon en L. van de Velde. Tentoonstellingscommissie Alblasserdam De Werkgroep Tentoonstellingen bestaat uit de heren A. de Jong (voorzitter), D. van Bochove (secretaris), A. ’t Zelfde (penningmeester), D. van Meurs, W. de Ruiter, G. Woudenberg, H. Boelaarts en A. Donk. In 2014 zijn de volgende (foto)tentoonstellingen gehouden: ‘De Schutsluis van Alblasserdam’ (vanaf 28 maart) In 1598 kreeg het Waterschap De Nederwaard toestemming om drie bestaande sluizen in Alblasserdam te vernieuwen. Tijdens het bombardement van de dorpskern van Alblasserdam in 1940 werd de sluis zo zwaar beschadigd dat deze bijna geheel vernieuwd moest worden. De sluis werd volledig hersteld in de bouwstijl van de Delftse school. In november 1998 is de sluis buiten werking gesteld. Ook werd er aandacht geschonken aan de afwatering van de Alblasserwaard en de (beurt)schippers op de Alblas. Adoptie oorlogsmonument Op woensdag 2 april werd een gastles over de Tweede Wereldoorlog gegeven aan groep 8 van basisschool ’t Nokkenwiel’. Dit ter voorbereiding op de adoptie van het oorlogsmonument in de Polderstraat. ‘Alblasserdamse Schoolkampen’ (vanaf 27 juni ) De foto-expositie had betrekking op de schoolkampen in de Drunense duinen in de periode van 1954 – 2005. ‘Open Monumentendag’ (13 september) met als thema ‘Op reis’ Op het Raadhuisplein waren diverse koetsen en oude motorvoertuigen te zien. Er waren tientallen oude koffers uitgestald. De kinderen konden deelnemen aan een prijsvraag en een kleurwedstrijd over de koffers. Zij konden ook een ritje op pony maken. Ouderenmiddag in MFC Maasplein Op woensdag 12 november werd in MFC Maasplein een presentatie gegeven met als thema ‘Reis door de tijd’ (Alblasserdam). D. van Meurs zorgde voor de plaatjes. W. de Ruiter en G. Woudenberg praatten deze aan elkaar, aangevuld met enkele anekdotes. ‘75 jaar Brug over de Noord’ (vanaf 14 november) Naast de foto-expositie, tekeningen en krantenartikelen over de brug was er uiteraard ook aandacht voor de rol van ‘de vergeten brug’ in de meidagen van 1940. Ook was er een film te zien waarin de werking van de basculebrug te zien was. Het Historisch Genootschap Hendrik-Ido-Ambacht had een werkende maquette van de brug beschikbaar gesteld. Op zaterdag 15 november werd een brugloop gehouden voor kinderen in de leeftijd van 6 tot en met 12 jaar. Leerlingen van de groepen 6, 7 en 8 van de plaatselijke basisscholen brachten een bezoek aan de expositie. Zij hebben werkstukken gemaakt, waarmee een prijs kon worden 3
gewonnen. De winnende creaties zijn toegevoegd aan de tentoonstelling, die vanaf donderdag 20 november in Bibliotheek AanZet te zien was. Tentoonstellingscommissie Nieuw-Lekkerland De Werkgroep Tentoonstellingen bestond in 2014 uit de heren Th. Jansen, W. Deelen, A. van der Wulp en T. de Jong. Op Koningsdag werd in de kantine van Sportpark Excelsior een fototentoonstelling over Constructiewerkplaats en Machinefabriek Bailey geopend. Vervolgens was de expositie de gehele maand mei in ’t Waellant aan de Ooievaar te zien. Daarnaast werd de vitrinekast in het woonzorg-complex regelmatig gevuld met nostalgische voorwerpen. Elektrisch schakelmateriaal, huishoudelijke artikelen, kappersattributen en schaatsen deden de bezoekers terugdenken aan de tijd dat geluk nog heel gewoon was. Werkgroep Dorpsbehoud Alblasserdam Werkgroep Dorpsbehoud bestaat uit een enthousiaste groep van negen mensen. Zij zijn in 2014 vijfmaal bijeen geweest voor overleg over en opvolging van verschillende zaken. De leden van de werkgroep hebben meegewerkt aan de Open Middag van de gemeente Alblasserdam, die op 26 juni is gehouden. Enkele leden hebben deel uitgemaakt van de renovatiewerkgroepen Herstel Bos Rijkee en Begraafplaats ‘Oude Torenhof’. Er vond regelmatig contact/overleg plaats met de Gemeentelijke Monumentencommissie. Mede dankzij de inspanningen van de werkgroep werd het schoolgebouw van ‘Het Kompas’ op 28 oktober uitgeroepen tot Gemeentelijk Monument. Tevens heeft de werkgroep zitting genomen in de Stichting Herstel molen Souburgh. De leden fungeren als aanspreekpunt voor inwoners die vragen hebben met betrekking tot monumentale panden, beschermd dorpsgezicht en de Centrumvisie. Werkgroep Dorpsbehoud Nieuw-Lekkerland In het verslagjaar zijn geen activiteiten ontplooid die het vermelden waard zijn. Stichting Publicaties West-Alblasserwaard In 2014 werd het boek Alblasserdamse schoolkampen in de Drunense Duinen uitgegeven. Het is geschreven door de dochter van de initiatiefnemer van de kampen, ons lid, mevrouw B. van Veenendaal. Er is inmiddels een groot aantal exemplaren van het boek verkocht. Daarnaast werden twee andere uitgaven van de Stichting gepromoot: Ambachtsherenhuis Rijkee en zijn bewoners, geschreven door B. Ouweneel en de bekende boeken over de Alblasserdamse winkels en bedrijven in vroeger jaren. Het bestuur van de stichting mocht in januari 2015 twee nieuwe bestuursleden begroeten. Er wordt nagedacht over nieuwe uitgaven in de komende jaren. Stichting Oudheidkamer te Alblasserdam De Stichting Oudheidkamer heeft zich in 2014 vooral met het project tuin bezig gehouden. Naast het opnieuw bestraten van het terras werd de schutting achterin de tuin gesloopt en vervangen door een nieuwe. Via de achterpoort is de tuin nu ook toegankelijk voor mensen met een rolstoel. De achterzijde van het pand ziet er weer geweldig uit. Dankzij een aantal sponsoren is de stichting financieel gezond. Regelmatig vindt overleg plaats met de huurders, de Historische Vereniging West-Alblasserwaard en De Wereldwinkel.
4
8. CHRONOLOGISCH JAAROVERZICHT 2014 4 januari
Nieuwjaarsreceptie
3 februari
Start tuinrenovatie
13 maart
Start Gemeentelijke Commissie Begraafplaats ‘Oude Torenhof’
20 maart
Werkbezoek burgemeester D. van der Borg van Molenwaard aan onze vereniging
23 april
Algemene Ledenvergadering
25 april
Koninklijke Onderscheidingen uitgereikt aan D. van Meurs en C. van der Esch
26 april
Koningsdag in Nieuw-Lekkerland: Fototentoonstelling over Constructiewerkplaats en Machinefabriek Bailey, die vervolgens naar woonzorg-complex ’t Waellant is verhuisd
9 mei
Opening Korenmolen De Regt
30 mei
Presentatie boek Alblasserdamse Schoolkampen in de Drunense Duinen
3 juni
Medewerking verleend aan Open Schip mijnenveger Van Versendaal
17 juni
Medewerking verleend aan een bijeenkomst van de VNG door het verzorgen van een presentatie tijdens een vaartocht naar het Kinderdijkse molencomplex.
8 augustus
A. de Jong werd benoemd tot ereburger van Alblasserdam, mede voor zijn inzet ten behoeve van onze vereniging
13 september
Open Monumentendag met als thema ‘Op Reis’. Het was een groot spektakel!!
17 september
Afscheid van burgemeester A.B. Blase van Alblasserdam
20 september
Verkoopstand voor ons pand tijdens het Havenfestival. Er was veel belangstelling voor het boek over de Alblasserdamse schoolkampen in de Drunense duinen
18 september
Plaatsing van de uit betonplaten bestaande schutting achterin de tuin. Sponsor was de Stichting Landschapsbeheer
22 oktober
Lezing over zilverindustrie en zilveren voorwerpen door Gemke Jager, directeur van het Zilvermuseum in Schoonhoven en de heer J.W. Nederlof
14 november
Opening tentoonstelling ‘75 jaar Brug over de Noord’
5
