JAARVERSLAG 2014 OMMEN

JAARVERSLAG 2014 OMMEN Versie 22 april 2015

1

2

Inhoudsopgave Voorwoord .....................................................................................................................................5 Vaststellingsbesluit ........................................................................................................................ 7 Door de raad te autoriseren ........................................................................................................... 9 Programmaverantwoording ......................................................................................................... 11 Overzicht van programma’s en de programmaonderdelen........................................................... 13 1. INTERACTIEF OMMEN (burger en bestuur) .......................................................................... 15 2. DUURZAAM Ommen (natuur en milieu) ............................................................................... 21 3. VEILIG OMMEN (veiligheid) .................................................................................................. 32 4. BEREIKBAAR OMMEN (bereikbaarheid en verkeer) ............................................................. 37 5. JEUGDIG OMMEN (onderwijs en jeugd) ................................................................................ 43 6. LEEFBAAR OMMEN (wonen en werken).............................................................................. 48 7. ZORGZAAM OMMEN (zorg en welzijn) .................................................................................59 8. RECREATIEF OMMEN (cultuur, recreatie & toerisme en sport) ............................................. 73 9. ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN, ONVOORZIEN EN MUTATIE RESERVES ..................... 83 PARAGRAFEN ............................................................................................................................. 86 A. LOKALE HEFFINGEN ........................................................................................................... 87 B. WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOBEHEERSING .......................................................... 91 C. ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN ..................................................................................95 D. FINANCIERING ................................................................................................................... 106 E. GRONDBELEID ................................................................................................................... 109 F. BEDRIJFSVOERING ............................................................................................................ 113 G. VERBONDEN PARTIJEN .................................................................................................... 115

3

4

Voorwoord Hierbij bieden wij u de jaarstukken 2014 aan. Met de jaarstukken leggen wij verantwoording af aan uw raad over de in 2014 bereikte doelstellingen en de wijze waarop de beschikbare middelen daarvoor zijn ingezet. Hierbij is een strikte tweedeling aangehouden tussen enerzijds het jaarverslag (bestaande uit de programmaverantwoording en de paragrafen) en anderzijds de jaarrekening (die bestaat uit de balans, het overzicht van baten en lasten, de toelichtingen daarop en de zogenaamde SISA-bijlage). De programmaverantwoording biedt per programma inzicht in de mate waarin de doelstellingen zijn gerealiseerd en de wijze waarop is getracht de beoogde maatschappelijke effecten te bereiken. Hier wordt met name antwoord gegeven op de eerste twee w-vragen uit de begroting: Wat hebben we bereikt? en: Wat hebben we ervoor gedaan? Het antwoord op de derde w-vraag: Wat heeft het gekost? is vooral te vinden in de jaarrekening, waar in de toelichting op het overzicht van baten en lasten wordt ingegaan op relevante verschillen tussen de jaarrekeningcijfers en die volgens de begroting na wijzigingen. Vertrekpunt voor de begroting 2014 was de kadernota 2014; tevens is daarin rekening gehouden met de uitgangspunten van het door uw raad vastgestelde raadsprogramma. Het jaarverslag en de jaarrekening sluiten zoveel mogelijk aan bij boek 2 titel 9 BW en de Gemeentewet. Met de jaarrekening 2014 wordt voldaan aan de voorschriften van het Besluit Begroting en Verantwoording provincie en gemeenten (BBV). In dit verband merken wij op dat met ingang van de jaarrekening 2014 diverse wijzigingen op grond van het BBV zijn doorgevoerd, waarvan de belangrijkste zijn:  Het begrip ‘resultaat voor bestemming’ is vervallen; dit heet nu ‘saldo van baten en lasten’  Eveneens is vervallen het begrip ‘resultaat na bestemming’, dit is geworden ‘resultaat’  Ook het begrip ‘programmarekening’ kennen we niet meer, daarvoor is in de plaats gekomen ‘overzicht van baten en lasten’. De jaarrekening 2014 sluit met een nadelig resultaat van € 2.204.000. Geraamd was een nadelig resultaat van € 2.576.000, hetgeen betekent dat de realisatie € 372.000 minder nadelig is uitgevallen. Het verschil wordt veroorzaakt door enerzijds een nadeel op de exploitatie van rond € 300.000 (diverse posten) en anderzijds een voordeel van bijna € 700.000 bij de reservemutaties. Van die laatste categorie is een verschil van bijna € 1.100.000 bij de reserve riolering de grootste post (er is wel besloten tot de vrijval van de reserve riolering, maar deze is niet geraamd). In de jaarrekening wordt ingegaan op de belangrijkste posten die tot dit rekeningresultaat hebben geleid. Het resultaat van de jaarrekening van € 2.204.000 komt ten laste van de algemene reserve. Leeswijzer De jaarstukken 2014 zijn opgebouwd vanuit een tweetal onderdelen (jaarverslag en jaarrekening), waarbij in de opzet en de lay-out zoveel mogelijk uniformiteit is betracht.

Burgemeester en wethouders van Ommen, Secretaris,

Burgemeester,

5

6

Vaststellingsbesluit De raad van de gemeente Ommen; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders dd 28 april 2015 Gelet op de aangeboden jaarstukken 2014; Gelet op het verslag van het onderzoek van de Jaarstukken 2014 door de rekeningcommissie en de daarbij behorende beantwoording van de gestelde vragen; Gelet op de geldende artikelen van de gemeentewet; Besluit: 1.

Kennis te nemen van het jaarverslag 2014;

2.

Vast te stellen de jaarrekening 2014;

3.

Het nadelig saldo ad € 2.204.000 te verrekenen met de algemene reserve.

De raad voornoemd,

Griffier, J.A.R. Tenkink

voorzitter, M.J. Ahne

7

8

Door de raad te autoriseren Bedragen x € 1.000 Progr.

Omschrijving

Werkelijk 2014

Lasten 1

Interactief Ommen

3.734

2

Duurzaam Ommen

6.971

3

Veilig Ommen

2.027

4

Bereikbaar Ommen

2.628

5

Jeugdig Ommen

2.665

6

Leefbaar Ommen

14.060

7

Zorgzaam Ommen

14.566

8

Recreatief Ommen

4.266

9

Algemene baten en lasten

2.143

totaal lasten van de programma's

53.060

Baten 1

Interactief Ommen

-309

2

Duurzaam Ommen

-4.154

3

Veilig Ommen

-140

4

Bereikbaar Ommen

-134

5

Jeugdig Ommen

-103

6

Leefbaar Ommen

-5.551

7

Zorgzaam Ommen

-8.187

8

Recreatief Ommen

-1.090

9

Algemene baten en lasten totaal baten van de programma's saldo van de programma's

-415 -20.083 32.977

algemene dekkingsmiddelen Bespaarde rente Algemene uitkering Dividend

-691 -17.143 -378

Lokale heffingen als dekking

-3.853

Saldo financieringsfunctie

-1.151

som algemene dekkingsmiddelen

-23.216

Onvoorzien

0

Saldo van baten en lasten

9.761

Mutatie reserves

-7.557

Resultaat

2.204

Voor de toelichting/specificatie van de algemene dekkingsmiddelen wordt verwezen naar de jaarrekening 2014.

9

10

Programmaverantwoording

11

12

Overzicht van programma’s en de programmaonderdelen programma

Omschrijving programmaonderdeel

1

Interactief Ommen

1.1 1.2 1.3 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 3.1 3.2 3.3 4.1 4.2 5.1 5.2 5.3 6.1 6.2 6.3 6.4 7.1 7.2 7.3 8.1 8.2 8.3

Bestuur Dienstverlening Communicatie en interactie met burgers Milieu en Duurzaamheid Reiniging en afvalinzameling Riool en water Openbaar groen, natuur en landschap Begraafplaatsen Integrale veiligheid Brandweer Rampen en zware ongevallen Beheer wegen & voorzieningen in de openbare ruimte Verkeer en vervoer Jeugd Onderwijs Onderwijshuisvesting Ruimtelijke Ordening Volkshuisvesting / woningbouw Economie Plattelandsvernieuwing. Kleine kernen en agrarische sector Volksgezondheid Wet Maatschappelijke Ondersteuning Werk en Inkomen Kunst, Cultuur en Monumentenzorg Recreatie & Toerisme Sport en Accommodaties

2

Duurzaam Ommen

3

Veilig Ommen

4

Bereikbaar Ommen

5

Jeugdig Ommen

6

Leefbaar Ommen

7

Zorgzaam Ommen

8

Recreatief Ommen

9

Algemene baten en lasten Algemene dekkingsmiddelen, onvoorzien en mutatie reserves

In dit deel van het jaarverslag wordt per programma weergegeven wat de missie is en het totaal van de baten en lasten van het programma. Per programmaonderdeel wordt de relevante context, trends en ontwikkelingen geschetst en wordt ingegaan op de doelstellingen en de diverse voornemens , alsmede de realisatie hiervan. Aan het eind van elk programma wordt waar mogelijk en zinvol een aantal indicatoren vermeld. Uitgangspunt vormen de (opgeschoonde) indicatoren zoals die in de begroting 2015 zijn opgenomen. Verder treft u daar een overzicht van de baten en lasten van het programma aan. Voor de toelichting op deze bedragen verwijzen wij naar de toelichting in de jaarrekening 2014.

13

14

1. INTERACTIEF OMMEN (burger en bestuur) Missie Vertrouwen en ambitie daar staan we met elkaar voor. De gemeenteraad, het college van burgemeester en wethouders en de ambtelijke organisatie samen met de inwoners van een prachtige unieke stad met daaromheen een aantal kleinere kernen en buurtschappen. Een gemeente waar de inwoners trots op zijn en waar het prettig wonen, werken en recreëren is.

Programma onderdeel Bestuur Context, trends en ontwikkelingen De gemeente wil een open en transparante bestuursstijl, waarin burgers en organisaties van onze gemeente invloed hebben op onderwerpen, waar zij zelf bij betrokken zijn. Zo is er in 2008 samen met inwoners, bedrijven en organisaties een nieuwe toekomstvisie voor de gemeente Ommen gemaakt. U heeft deze toekomstvisie (“Het Ommer Motief”) vastgesteld. De missie die u in Het Ommer Motief heeft vastgesteld is dat Ommen zich ontwikkelt op basis van haar kernkwaliteiten tot een groene, gastvrije en geïnspireerde verblijfsgemeente. Op bestuurlijk vlak is de gemeentelijke samenwerking geintensiveerd (ook op regionale schaal) en is de burgerparticaptie versterkt, niet alleen bij uitvoering gemeentelijk beleid maar ook bij beleidsontwikkeling. Onze Rekenkamercommissie heeft onderzoek gedaan naar het thema “Burgerparticipatie” en heeft een rapport met conclusies een aanbevelingen aangeboden. Raadsverkiezing met hoge opkomst Op woensdag 19 maart 2014 kozen de kiesgerechtigde inwoners van Ommen een nieuwe gemeenteraad. Het opkomstpercentage was met ruim 64% iets hoger dan in 2010. Een opvallend resultaat, want in bijna alle gemeenten daalde de opkomst fors. Deze positieve score betekende ook een succes voor de intensieve campagne voor opkomstbevordering. Deze keer was de campagne vooral gericht op de jongeren, vooral zij die voor de eerste keer mochten stemmen. Er werden extra social media ingezet zoals facebook en twitter. Een druk bezocht politiek café en het centraal lijsttrekkersdebat waren de hoogtepunten. De nieuwe gemeenteraad werd op 27 maart geïnstalleerd. Precies twee maanden later, op 27 mei, volgde een nieuw college met 2 wethouders boven de partijen en van buiten de raad. Er is een coalitie gesmeed bestaande uit: CDA, VVD, D66, PvdA. Zij maakten een coalitie programma voor de periode 2014-2018, getiteld “KRACHTIG DE HANDEN INEEN”. Dit vormde de basis voor het College Uitvoeringsprogramma 2015-2018 “DAADKRACHTIG EN DUURZAAM IN DIALOOG”. De nieuwe raad en het nieuwe college hebben een uitgebreid introductieprogramma gevolgd om zowel intern als extern voorgelicht en ingewerkt te worden op de diverse beleidsterreinen Overdrachtsdocument De nieuwe raad heeft kennisgenomen van het overdrachtsdocument dat de vorige raad samenstelde. Adviezen en aandachtspunten zijn ter harte genomen en worden stap voor stap opgepakt. Gedragscode en integriteit De kersverse raad nam in haar (installatie)vergadering meteen een nieuwe gedragscode aan. Deze bevat zowel normen over hoe in een bepaalde situatie te handelen, als regels over procedures die moeten worden gevolgd. Dit past in het fenomeen integriteit van politieke ambtsdragers. Voorbeelden van concrete acties die daarmee te maken hebben zijn: de nevenfuncties van politici en bestuurders en hun declaraties zijn opvraagbaar.

15

P&C-cyclus De Rekeningcommissie legde in 2013 de basis voor verbetering van de planning & control-cyclus (Kadernota, programmabegroting, bestuursrapportages en jaarrekening). De nieuwe raad maakte hier werk van en heeft ingestemd met de door het college vastgestelde begrotingsdoctrine voor de komende periode. Er wordt een strakkere planning aangehouden wat betreft aanleveren van stukken en de behandeling ervan. Een belangrijk instrument voor raad, college en ambtelijke organisatie is de Lange Termijn Agenda. Deze wordt inzichtelijker gemaakt en mogelijk gedigitaliseerd. Nieuwe gemeenteaccountant De nieuwe raad heeft ook een nieuwe gemeenteaccountant aangetrokken, na een Europese aanbestedingsprocedure. Het werd BDO (vestiging Emmen). Deze accountant werkt ook voor de gemeente Hardenberg en voor de Bestuursdienst Ommen-Hardenberg (BOH). Deze aanbesteding gebeurde (voor het eerst) onder regie van de raad. Dat onderstreept de verantwoordelijkheid en de positie van de raad. BDO manifesteerde zich snel met adviezen aan de raad over bepaalde accenten van de programmabegroting 2015. Deze accountant zal zich met name bezighouden met de controle van de jaarrekening. Meer Informatiebijeenkomsten Als ondersteuning bij het besluitvormingsproces zijn er in 2014 veel infosessies voor de raad, bredere informatiebijeenkomsten en werkbezoeken georganiseerd. Maatschappelijke vraagstukken worden steeds complexer en extra achtergrondinformatie is onmisbaar voor raadsleden om goede besluiten te kunnen nemen. In 2014 draaide het vaak om de decentralisaties binnen het sociaal domein (Jeugdwet, Participatiewet, Wet maatschappelijke ondersteuning) waarbij gemeenten meer bevoegdheden krijgen (ingevoerd per 1 januari 2015). De fractiewoordvoerders sociaal domein kwamen periodiek bij elkaar om door de BOH en bestuurders op de hoogte gehouden te worden van de vorderingen op genoemd gebied. Later is dit uitgegroeid tot een zogenoemde klankbordgroep. De raad is hierdoor vanaf het begin nauw betrokken geweest bij de beleidsvorming. Verbetering raadzaal Bij de vaststelling van de begroting 2015 (behandeling november 2014) besloot de raad middelen te reserveren voor verbetering en aanpassing van de raadszaal. Er is ruimte voor een investeringsbedrag van € 107.500. In 2015 wordt de geluidsinstallatie vervangen en het zogenoemde binnen-leefklimaat aangepakt (o.m. betere verwarming en airco). Als het budget dat toelaat komen er ook beeldschermen en een videoverbinding waardoor belangstellenden in de raadszaal en daarbuiten de vergaderingen van raad en commissie goed kunnen horen én zien. Terzake volgt nog een kredietaanvraag bij de raad. Bijdrage raad bezuinigingen De raad heeft bij de begrotingsbehandeling 2015 uit eigen budget een bijdrage geleverd aan de bezuinigingen. Een post (telefoonvergoeding) werd geschrapt en dat leverde € 6.100 op. Dit bedrag is verdisconteerd in de opbrengst uit de toeristen- en forensenbelasting.

16

Doelstelling Grotere betrokkenheid burgers en organisaties en bevorderen saamhorigheid, kwaliteit en welzijn.

Wat wilden we bereiken / doen? Gelet op de taken die de komende tijd op ons af komen geven we verdere invulling aan het vormen van een netwerksamenleving, waarbij we een doorontwikkeling maken op de aspecten Overheidsparticipatie, interactie met burgers en samenwerking met partners.

Verhogen efficiency en effectiviteit, kwaliteit en reductie gemeentelijke lasten

Aan de doorontwikkeling van procedures en kwaliteit van raadsvoorstellen, alsmede de digitalisering van vergaderstukken college, commissie en raad wordt aandacht besteed in het Overdrachtsdocument van de huidige raad, bestemd voor de nieuwe raad die op 19 maart 2014 wordt gekozen.

25% minder gemeentelijke regels.

Met name via het project GOP/GOV is deze doelstelling deels gerealiseerd. Ook de APV is inmiddels gedereguleerd. Gemeentebestuur optreden Voornamelijk op het gebied van als netwerkregisseur. de transitie Sociaal Domein zal de gemeente als regisseur optreden. Zie ook doelstelling 1.

Wat hebben we bereikt/gedaan? In 2014 heeft een Rekenkameronderzoek plaatsgevonden op het thema Burgerparticipatie. De aanbevelingen vanuit dit rapport worden overgenomen en het beleid hierop wordt geactualiseerd. Vanuit het Maatschappelijk Domein is steeds meer gewerkt vanuit de gedachte “eigen kracht” en samenwerking met partners opgepakt. Een concreet voorbeeld hiervan is de start van het Samen Doen Team. Bij het aantreden van de nieuwe raad is het digitaal vergaderen van de raad integraal ingevoerd en is een nieuw Raadsinformatiesysteem ingevoerd. Voor het college en de collegestukken wordt binnenkort een pilot opgezet. De doorontwikkeling van de kwaliteit van raadsvoorstellen blijft een punt van aandacht Het actualiseren van regels en verdere doorontwikkeling van deregulering is een continue proces. Het actualiseren van regels en verdere doorontwikkeling van deregulering is een continue proces. Zie doelstelling 1

Programma onderdeel Dienstverlening Context, trends en ontwikkelingen Begin 2014 is de paspoortwet aangepast. Dit betreft met name een verlenging van de geldigheidsduur van reisdocumenten van vijf naar tien jaar, en het vervallen van het openemen van vingerafdrukken bij ID-kaarten. Hierdoor zal een golfbeweging in aantallen aanvragen op gang komen. De invoering van deze wijziging binnen de gemeente is probleemloos verlopen. De wijzingingen hebben een structureel financieel nadeel op de gemeentebegroting als gevolg, mede als gevolg van het invoeren van een iets lager maximum tarief met gelijkertijd een grotere afdracht aan het Rijk. We zien over de laatste jaren een noemenswaardige verschuiving in aantallen huwelijken in gemeente Ommen. Het totaal aantal afgesloten huwelijken in 2014 in Ommen is verder gedaald, van 103 in 2012, 109 in 2013, naar 91 in 2014. Gelijktijdig zien we dat het aantal kosteloze huwelijken in Ommen sterk is gestegen van 12 in 2012, 27 in 2013, naar nu 34 in 2014. Dat verklaart voor een groot deel de teruggelopen legesinkomsten.

17

Doelstelling Verbetering kwaliteit klantcontacten.

Wat wilden we bereiken / doen? Ieder kwartaal wordt extern gecommuniceerd over de behaalde resultaten ten opzichte van de doelstelling zoals verwoord in het kwaliteitshandvest en te verwachten ontwikkelingen indien van toepassing. Het niveau van dienstverlening wordt continu gemeten bij de klanten. De waardering voor de klantgerichtheid moet minimaal op 7,5 op een schaal van tien zitten. Doorontwikkelen Publieksdienst naar fase 4 van Antwoord.

Wat hebben we bereikt / gedaan? In 2014 is een ontwikkelspoor Dienstverlening vastgesteld. Dit vormt de basis voor een Ontwikkelagenda Dienstverlening 2015-2020. Naast interne metingen is eind 2014 een enquête uitgevoerd “Waar staat je gemeente”. De uitkomsten hiervan worden in april 2015 verwacht

In 2014 moeten twee verkiezingen worden georganiseerd. In maart de gemeenteraadsverkiezingen, in mei de Europese verkiezingen.

Deze beide verkiezingen zijn georganiseerd.

Programma onderdeel Communicatie Context, trends en ontwikkelingen Het afgelopen jaar stond de vraag centraal welke communicatie / participatie past het best bij welke vraag / opdracht in de huidige samenleving. De ervaringen die hiermee zijn opgedaan leveren een flexibel en dynamisch aanbod aan communicatie- en participatiemiddelen aan die passen bij de vraagstukken van de gemeente. Concreet stond het jaar in het teken van de start of juist het einde van een aantal grote projecten. Bij de aanvang van nieuwe participatietrajecten werden betrokkenen geïnformeerd over de plannen en de uitvoering daarvan en ook werden bij diverse projecten belangrijke mijlpalen gehaald en feestelijk omlijst. Doelstelling Transparantie, openheid en een ‘op maat’ dienstverleningsniveau en informatievoorziening.

Wat wilden we bereiken / doen? Doorontwikkelen dienstverlening via de website Een breed en divers aanbod aan communicatie-uitingen opzetten, waarbij zo groot mogelijk bereik wordt behaald bij de diverse doelgroepen.

Wat hebben we bereikt / gedaan? Transities van het Sociaal Domein. Hierbij stond de vraag centraal; wat zijn de gevolgen, wat betekent dat voor onze inwoners, hoe bereiden we hun hierop voor en wat leeft er bij hun. Hierbij was vooral van belang om de marktpartijen en de inwoners waarop het betrekking heeft in het proces te betrekken. Inzet communicatiemiddelen. Per traject wordt afzonderlijk bepaald welke communicatiemiddelen (digitaal, fysiek, bijeenkomsten) het beste/ meeste bijdraagt. De gemeente heeft naast

18

Doelstelling

Wat wilden we bereiken / doen?

Invulling geven aan en positie bepalen binnen de hedendaagse netwerkmaatschappij.

Dynamisch en flexibel aanbod creëren aan participatiemogelijkheden voor inwoners/ ondernemers Verbindingen leggen/ maken tussen en met organisaties, verenigingen, belanggroepen Samenwerking op zoeken met andere partijen met soortgelijke doelstellingen.

Wat hebben we bereikt / gedaan? Twitter en de website nu ook een Facebook-account. Er is dit jaar twee keer een brochure uitgebracht met daarin een update van alle grote projecten. Project Vlierlanden. Het participatietraject met de Klankbordgroep werd afgesloten en er is een start gemaakt met werksessies met potentiele kopers. Promotieactie Ben je al Omm’. Op een ludieke wijze werd de gemeente op de landelijke recreatiekaart gezet tijdens bezoek aan ‘concurrent’ Valkenburg. Afstemming. Samen met de griffie zijn gezamenlijke werkbezoeken van college en raad georganiseerd. Omgevingsanalyse. Bij beleid en projecten is in kaart gebracht welke actoren zich in het speelveld bevinden. Dit werd meegenomen bij de advisering richting college, BOH en bij het opzetten van communicatietrajecten.

Kaderstellend beleid • • • • •

Uitgangspuntennotitie Communicatie Coalitie akkoord 2010 – 2014 In het belang van Ommen! Beleidsnotitie Interactieve beleidsvorming en burgerparticipatie Beleidsnota “Ommen Open”; zo doen we dat in 2015 Herijking Dienstverlening

Indicatoren Omschrijving Dienstverlening Klanttevredenheidscijfer dienstverlening publieksdienst (rapportcijfer 1-10) % bezoekers op afspraak dat minder dan vijf minuten wacht % inkomende telefoontjes, dat binnen 30 seconden is opgenomen

Bron Klanttevredenheids onderzoek van statistische omvang G-Bos Mitel

Nulmeting (jaar)

Begroot 2014

Werkelijk 2014

? (?)

7,5

8,5

? (?) 70 (2013)

90

89

75

72

19

Overzicht van baten en lasten Het totaal van de baten en lasten van dit programma naar de programmaonderdelen leidt tot het volgende overzicht. Bedragen x € 1.000 Programma onderdeel

lasten

1.1

Bestuur

1.2

Dienstverlening

1.3

Communicatie en interactie met burgers Totaal lasten

baten

1.1

Bestuur

1.2

Dienstverlening

1.3

Communicatie en interactie met burgers Totaal baten

saldo

Begroot 2014 na wijziging

Werkelijk 2014

Verschil

2.429

2.692

-263

799

805

-6

244

237

7

3.472

3.734

-262

0

0

0

-285

-309

24

0

0

0

-285

-309

24

1.1

Bestuur

2.429

2.692

-263

1.2

Dienstverlening

514

496

18

1.3

Communicatie en interactie met burgers

244

237

7

3.187

3.425

-238

Totaal saldo

20

2. DUURZAAM Ommen (natuur en milieu) Missie In een duurzaam Ommen zijn bewoners, ondernemers en gebruikers tevreden over de kwaliteit van hun fysieke leefomgeving en richten ontwikkelingen zich op het voorzien in de huidige behoefte zonder de belangen van de toekomstige generaties in gevaar te brengen. De komende jaren speelt duurzaamheid daarom een belangrijke rol en is uitgangspunt bij alles wat we doen. De gemeente inclusief de ambtelijke organisatie heeft hierbij een belangrijke voorbeeldfunctie.

Programma onderdeel Milieu en duurzaamheid Context, trends en ontwikkelingen Een goede leefomgeving is duurzaam. Dit houdt in dat mensen hun leefomgeving ervaren als herkenbaar, prettig, schoon en aantrekkelijk, zodat ze er graag wonen, werken en verblijven. Milieubeleid De milieukwaliteit in Ommen is over het algemeen goed te noemen. Er zijn weinig milieuknelpunten en Ommen heeft een prettige woon- en werkomgeving. Het behouden/verbeteren van de bestaande hoge leefkwaliteit is een uitdaging, wetende dat bedrijvigheid en ontwikkelingen zoals woningbouw van vitaal belang zijn en daarom ook moeten kunnen plaatsvinden. De gemeente kent geen knelpunten op het terrein van geluid, bodem of luchtkwaliteit. De risico’s op het gebied van externe veiligheid (station GasUnie en leidingen en transport) zijn goed in beeld. De wettelijk (milieu)toets op diverse onderdelen binnen de ruimtelijke ontwikkelingen wordt uitgevoerd. In het coalitieprogramma is opgenomen dat er naast de wettelijke kaders ook een duurzaamheidtoets uitgevoerd moet worden om te beoordelen of er extra duurzaamheidsmaatregelen mogelijk zijn bij ruimtelijke ontwikkelingen. De uitwerking hiervan wordt meegenomen in het duurzaamheidsprogramma 2015 – 2018. Energiebeheer De nieuwe aanbesteding voor de inkoop van gas en elektra is afgerond. Bij de aanbesteding is wederom samengewerkt met meerdere gemeenten. De ingangsdatum is 1 januari 2015. In 2014 is het energieverbruik van alle gemeentelijke objecten inzichtelijk gemaakt. Ook is een aanbesteding voor de aanschaf van een energiemonitoringssysteem gestart. Daarnaast zijn in 2014 beheerders van gebouwen actief benaderd en geactiveerd om langjarig duurzaam gedrag te stimuleren. WABO – NetwerkRUD Belangrijk is dat de kwaliteit van vergunningverlening en handhaving structureel is gewaarborgd. Door deel te nemen aan de NetwerkRUD IJsselland kunnen we aan de landelijk gestelde kwaliteitseisen voldoen.

21

Doelstelling


Milieubeleid  • Scheppen van integrale kaders voor het gemeentelijk milieubeleid en duurzame ontwikkeling. • Verlagen van de uitstoot van broeikasgassen. • Behouden van kwaliteit van de bodem. • Een bredere integratie van milieu- en klimaatdoelstellingen en uitgangspunten binnen andere beleidsterreinen. • Een groter draagvlak voor milieubeleid bij burgers en ondernemers.

Integraal milieuadvies uitbrengen bij projecten / plannen in de startfase.

Wat hebben we bereikt/gedaan? 















De wettelijk toets op diverse onderdelen binnen de ruimtelijke ontwikkelingen wordt uitgevoerd. Aan het Energieloket 2.0 is uitvoering gegeven. Het energieplein Ommen heeft zich verder ontwikkeld. Ondernemers nemen steeds meer het voortouw om zelfstandig tot marktbenadering over te gaan. Per 1 december 2014 hebben 285 woningeigenaren een isolatiepremie aangevraagd voor de uitvoering van maatregelen. Gerelateerde naar het aantal woningen behoort Ommen tot de top van Overijssel voor wat betreft het aantal zonnepanelen binnen de gemeente. De wijkaanpak is in samenwerking met het energieplein Ommen gestart en wordt in 2015 verder uitgerold. De Dante en de Strangen zijn door de energiebus en het energieplein Ommen bezocht. Met de stichting SOM zijn bestuurlijke en ambtelijk overleggen geweest om tot een gezamenlijke programmering te komen. In de week van de Duurzaamheid zijn gezamenlijke activiteiten uitgevoerd. In het kader van het project energiebesparing bij sportaccommodaties, is bij alle sportaccommodaties een energiescan uitgevoerd. Uitwerking van de scans volgt begin 20105. Samen met de provincie en vijf gemeenten wordt deelgenomen aan de Proeftuin energieneutraal renoveren. In Ommen werken 5 woningeigenaren onder begeleiding aan het energieneutraal maken van hun woning.

22

Doelstelling


Energiebeheer



Wat hebben we bereikt/gedaan?

Concrete maatregelen treffen  waarmee energieverbruiken in de gemeentelijke gebouwen efficiënter gemonitord en geanalyseerd kunnen worden. In 2014  worden de huidige meters vervangen door zogenaamde  slimme meters. 

WABO - NetwerkRUD  Op basis van duidelijke kaders uitvoering geven aan de WABO op gebied van vergunning, verlening en  toezicht. 





Uitvoeren van de in het  Handhaving Uitvoeringsplan 2014 (HUP 2014) opgenomen programmering.  Door ontwikkelen van beleid voor vergunningverlening en  toezicht & handhaving (VTH). Kwaliteit vergunningverlening en handhaving structureel borgen door deelname aan de NetwerkRUD IJsselland. Vergunningverlenende en handhavende taken voor andere gemeenten in RUD verband uitvoeren en werkzaamheden uitbesteden aan andere gemeenten. Opstellen Vergunning Uitvoerings Programma.

Voor de gemeentelijke gebouwen is een aanbestedingsprocedure in gang gezet voor de monitoring van de energieverbruiken van de gemeentelijke gebouwen. Registratie van verbruiksgegevens van alle gemeentelijke objecten. Aanbesteding Inkoop voor gas en Electra is geweest in de regio Zwolle. Beheerders zijn actief benaderd en geactiveerd voor bewustwording over duurzaamheid en stimuleren van langdurig duurzaam gedrag. Voldaan is aan de kwaliteitscriteria mbt de basistakenpakket, binnen de beschikbare middelen. De ontwikkeling van het VTH-beleid is ondergebracht in het HUP. De geplande bedrijfscontroles zijn uitgevoerd.

23

Programma onderdeel Reiniging en afvalverzameling Context, trends en ontwikkelingen Afvalinzameling Wij richten ons er op, om door een betere scheiding van afval, een bijdrage te kunnen leveren aan de toename van hergebruik waardoor een besparing op grondstoffen gerealiseerd kan worden. Hierbij willen wij de kosten voor de burgers op een aanvaardbaar peil houden. De gemeenteraad heeft besloten de eerste fase van het omgekeerd inzamelen in te voeren. Hierbij ligt de nadruk op de inzameling van waardevolle grondstoffen en een forse reductie van de hoeveelheid restafval. e

Begin 2015 zal de 1 fase van het omgekeerd inzamelen worden geëvalueerd op basis van de behaalde resultaten in de gemeente Ommen en de andere Rova gemeenten die op een eerder tijdstip zijn gestart. Aan de hand van deze evaluatie zal worden onderzocht of de voorgestelde maatregelen voor fase twee aansluiten bij het behalen van de gestelde doelen en vormt daarmee de basis voor definitieve besluitvorming over fase 2. Doelstelling Straatreiniging Opgeruimde openbare ruimte waarvan hygiëne is gewaarborgd. We willen bereiken dat stoepen, straten, grasvelden en speelterreinen hondenpoep vrij worden gehouden en dat hondenbezitters niet te ver moeten lopen om hun hond uit te laten. Daarnaast willen we bereiken dat kinderen veilig en schoon van hondenpoep kunnen spelen in de woonwijken en dat honden los mogen rennen en spelen op de daarvoor aangewezen terreinen binnen de gemeente Ommen.

Wat wilden we bereiken / doen? Het schoonhouden van wegen, trottoirs, pleinen, parkeerplaatsen en paden om gevaarlijke situaties te voorkomen alsmede om een verzorgd onderhoudsbeeld in stand te houden. Uitvoering geven aan een vernieuwd hondenbeleid op basis van de beleidsuitgangspunten opgenomen in IBOR Ommen. Aansluitend op het initiatiefvoorstel van D66 Ommen in de raadsvergadering juni 2013 gaan we onderzoeken of de gevraagde uitraaszones inpasbaar zijn in een gewijzigd maaibeheer.

Wat hebben we bereikt/ gedaan? Er wordt een cleanteam gestart voor het verwijderen van zwerfafval in het openbare gebied. Het schoonhouden van wegen wordt, in het kader van IBOR , vraaggestuurd aangepakt en is vastgelegd in het beheerplan Straatreiniging. In 2014 is in de APV de opruimplicht van hondenbezitters vastgelegd. Tevens is in het kader van IBOR vastgelegd dat de gemeente particuliere initiatieven voor aanwijzing van hondenuitloop- of uitraaszones zal faciliteren. Voor de bestrijding van onkruid op half- en open verharding is op basis van proef in 2014 gebruik gemaakt van het alternatieve milieuvriendelijker middel Ultima, met oog op het aangekondigde verbod op het gebruik van Roundup.

24

Doelstelling Wat wilden we bereiken / doen? Afvalinzameling  Per 1 januari 2014 wordt fase 1 van het zgn. “omgekeerd  Continueren van huidige kwaliteit inzamelen” ingevoerd. De inzameling tegen zo inzamelfrequentie voor het laag mogelijke kosten. restafval wordt verlaagd naar 1 keer per 4 weken en de  Duurzaam gebruik inzameling van de grondstoffen door kunststofverpakkingen zal maximale scheiding van worden uitgevoerd met waardevolle minicontainers. grondstoffen.  Het particuliere grof tuinafval  Reductie van de kan gratis worden ingeleverd hoeveelheid op Het Bovenveld en op een huishoudelijk restafval. locatie in de gemeente Ommen. Doordat de huidige groenafval locatie (Besthmenertol) op den duur niet meer geschikt is, wordt in overleg met lokale ondernemers een geschikte vervangende locatie gezocht in de kern van de gemeente.

Wat hebben we bereikt/ gedaan? 







Fase 1 van het zogenaamde “omgekeerd inzamelen” is per 1 februari 2014 ingevoerd. De effectrapportage fase 1 van ROVA over het eerste halfjaar van 2014 laat een positief beeld zien en de resultaten voldoen (ruimschoots) aan de verwachtingen. Voor het inleveren van het particuliere grof tuinafval is ter vervanging van de locatie Besthmenertol een vervangende locatie gevonden bij de Dunnewind Groep op het industrieterrein. Voor de inzameling van textiel is een aantal extra brenglocaties ingericht en het kringloopbedrijf draagt zorg voor het sorteren / verkopen van het ingezamelde textiel.

Indicatoren Omschrijving Afvalinzameling Bronscheiding van afvalstromen (hergebruik %) Straatreiniging Straatreiniging kwaliteitsniveau centrum Straatreiniging kwaliteitsniveau overige gebieden

Bron

Nulmeting (jaar)

Begroot 2014

Werkelijk 2014

55 (2011)

65 (65)

65 (65)

E

geen

A

A

E

geen

B

B

Monitor

25

Programma onderdeel Riool en Water Context, trends en ontwikkelingen In 2013 is het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP) voor de gemeente Ommen opgesteld, gelijk met het actualiseren van het vGRP van de gemeente Hardenberg. Dit is gebeurd tijdens een gezamenlijk planproces met deze gemeenten en de waterschappen, waarbinnen ruimte is voor specifieke beleidskeuzes per gemeente. Hiermee is de zorgplicht voor het afvalwater en overtollig hemelwater en grondwater gegarandeerd. In 2010 is een intensieve samenwerking tussen waterschap Velt en Vecht en alle betrokken gemeenten in het werkgebied van het waterschap (waaronder gemeente Ommen) gestart. Deze samenwerking moet leiden tot het verminderen van kosten, het verbeteren van de kwaliteit, het verkleinen van de kwetsbaarheid en verhogen van de duurzaamheid. De eerste resultaten zijn inmiddels bereikt. De verwachting is dat dit op termijn zal leiden tot een totale vermindering van uitgaven van € 2 miljoen voor de gezamenlijke partners. De gemeentelijke maatregelen worden bekostigd uit de rioolheffing. Het doel hiervan is om opbrengsten te genereren als dekking voor de kosten van inzameling en verwerking van afvalwater en hemelwater en het beperken van nadelige gevolgen voor de grondwaterstand. In 2013 is aan de hand van een nieuw verbreed GRP de verordening 2014 aangepast Doelstelling


In 2013 is er een nieuw  verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP) opgesteld. Hierin is omschreven welke doelen worden nagestreefd. 1. Zorgen voor doelmatige  inzameling van afvalwater; 2. Zorgen voor doelmatig  transport van afvalwater; 3. Zorgen voor inzameling en/of transport van overtollig regenwater; 4. Zorgen voor de verwerking van ingezameld en overtollig regenwater; 5. Zorgen dat het grondwater een bestemming van een gebied niet structureel belemmert; 6. Doelmatig beheer en een goed gebruik van de riolering.

Werken vanuit opgesteld en vastgesteld vGRP. De werkzaamheden vloeien voort uit het vGRP en dragen bij aan het behalen van de omschreven doelen. Starten met de planvorming voor groot onderhoud van gemalen. Planmatige invullen van regulier onderhoud.

Wat hebben we bereikt / gedaan? Voor de jaarschijf 2014 zijn de meeste doelen behaald. Voldoende capaciteit in het riool en watergangen bij extreme regenval vraagt nog de nodige aandacht. 1. Alle percelen zijn voorzien van een aansluiting op de riolering of een alternatieve voorziening; 2. In totaal is er 22 km gereinigd en geïnspecteerd; 3. Water wordt deels bovengronds afgevoerd richting oppervlaktewater of wordt geïnfiltreerd; 4. De afvoercapaciteit is voldoende om regenwater bij hevige neerslag te kunnen verwerken, uitgezonderd bijzondere omstandigheden. Verder onderzoek is nog nodig; 5. Er zijn op dit moment geen overlast situaties bekend; 6. Indien er geconstateerd wordt dat er lozingen zijn, worden deze alsnog gesaneerd.

26

Programma onderdeel Openbaar groen, natuur en landschap Context, trends en ontwikkelingen Natuur- en landschapsbeleid Het Landschapsontwikkelingsplan is geïntegreerd in het GOP. Van belang is dan ook de uitvoeringsparagraaf van het GOP. Financieringsmogelijkheden van landschapsprojecten via bijvoorbeeld de provinciale regeling Groene diensten zijn beëindigd op 31 december 2013. Ingezet wordt op het combineren van ontwikkelingsruimte voor private initiatieven met versterken van natuur en landschap (kwaliteitsimpuls groene omgeving). Indien de combinatie niet door de initiatiefnemer gerealiseerd kan worden, zal nieuw instrumentarium ontwikkeld worden, zoals het instellen van een gemeentelijk Groenfonds c.q. een fonds voor ruimtelijke kwaliteit. Verkend wordt welke mogelijkheden voor versterking van Natuur en Landschap worden geboden door het nieuwe Europese Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB), welke zich onder andere richt op vergroening. Daarnaast vragen de natuuropgaven rond Natura 2000-gebied Vecht- en Beneden Regge aandacht vanwege mogelijke gevolgen voor de agrarische sector en recreatie. 

Betrekken van doelgroepen zoals de vereniging voor natuur en milieu De Vechtstreek en L.T.O. bij visieen planvorming.  Beëindiging van ILG, en pMJP. Start nieuw Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid.  Er is overleg met Larcom over een andere manier van inzet van de WSW- ers bij het onderhoud van het openbaar groen. Dit moet leiden tot een efficiëntievoordeel. De afgelopen jaren zijn de prestaties op basis van het groenonderhoudsbestek periodiek geschouwd waarmee over een langere periode een goed beeld is verkregen van het verzorgingsniveau van het groen. Deze periodieke schouw levert een goede indicator en wordt daarom voortgezet. Doelstelling Groen draagt bij aan de identiteit en het karakter van Ommen en de kernen/buurtschappen en heeft een belangrijke recreatieve gebruikswaarde (GOP).

Wat wilden we bereiken / doen? 





Uitvoeren van reguliere verzorgingsmaatregelen, zoals onkruidbeheersing, gras maaien en hagen knippen, om het bestaande verzorgingsbeeld (centrum: A=hoog, overig: B=basis) te handhaven. Uitvoeren van technische onderhoudsmaatregelen, zoals snoeien en uitdunnen van bomen en beplantingsvakken om het groen in een goede technische staat te houden. Vervangen en renoveren van groen dat aan het einde van zijn technische levensduur is.






Uitvoeren van reguliere verzorgingsmaatregelen, zoals onkruidbeheersing, gras maaien en hagen knippen, om het bestaande verzorgingsbeeld (centrum: A=hoog, overig: B=basis) te handhaven. Uitvoeren van technische onderhoudsmaatregelen, zoals snoeien en uitdunnen van bomen en beplantingsvakken om het groen in een goede technische staat te houden. Vervangen en renoveren van groen dat aan het einde van zijn technische levensduur is.

27

Doelstelling


In stand houden van een  gezond en veilig bomenbestand en gezonde en veilige bomenstructuren.

Het bieden van een duurzaam, bruikbaar en aantrekkelijk cultuurlandschap.

Periodiek uitvoeren van een ‘Visual Tree Assessment’(VTA, visuele boominspectie) en op basis daarvan het noodzakelijk technisch onderhoud uitvoeren.  Opstellen van een visie en beheerplan voor beheer van de lanen op Het Laar, in samenspraak met de vereniging voor natuur en milieu De Vechtstreek. Ontwikkeling van een nieuw instrumentarium tbv natuur- en landschapsbeleid, waaronder:  Een nieuw in te stellen Groenfonds.  Combineren van ontwikkelingsruimte voor private initiatieven in combinatie met het versterken van natuur en landschap.  Verkenning van de mogelijkheden die vergroening met behulp van het GLB bieden.

Bevorderen van natuurvriendelijk beheer.

Het uitvoeren van een pilot voor natuurvriendelijk maaibeheer op wegbermen om een stevigere wegberm en een veiliger weggebruik in samenwerking met de vereniging voor natuur en milieu De Vechtstreek.

Beschikbaar en up-to-date hebben van kwalitatieve en kwantitatieve informatie ten aanzien van het openbaar groen.

 

Beheren gegevens. Periodiek schouwen van kwaliteitsbeelden groenonderhoud.




Periodiek uitvoeren van een ‘Visual Tree Assessment’(VTA, visuele boominspectie) uitgevoerd i.c.m. onderhoud snoei. Concept visie en beheerplan voor beheer van de lanen op Het Laar is gereed en krijgt in 2015 een vervolg.



Tot dusver is bestaand instrumentarium (afspraken vastleggen bij planologische procedures) afdoende gebleken om tot een versterking van natuur en landschap te komen. Het instellen van een gemeentelijk groenfonds cq een fonds ruimtelijke kwaliteit is daarom nog niet uitgewerkt.  De uitvoering van agrarisch natuurbeheer en de vergroening komt in handen van de agrarisch natuurverenigingen, waaronder De Ommer Marke. Dit leidt tot een gebiedsofferte in 2015. Met deze organisatie is overleg gevoerd hoe dit natuur en landschap in Ommen kan versterken. Pilot verschralingsbeheer op een aantal wegbermen is in 2014 voortgezet.

 

Beheren gegevens. Periodiek schouwen van kwaliteitsbeelden groenonderhoud.

28

Indicatoren Omschrijving Gemiddeld cijfermatige score op kwaliteitsniveau B (hele gemeente) eis : tussen 5.5 en 7,4) Gemiddeld cijfermatige score op kwaliteitsniveau A (centrum) eis : tussen 7.5 en 9,4)

Bron Maandelijkse schouw beeldbestek

Nulmeting (jaar) B 7,1 (2013)

Begroot 2014 B

Werkelijk 2014 B

Maandelijkse schouw beeldbestek

A 7,7 (2013)

A

gemiddelde cijfermatige inspectiewaarde CROW op kwaliteitsniveau gemiddelde cijfermatige inspectiewaarde CROW op kwaliteitsniveau A (centrum)eis:

CROW schouw systematiek

Geen nulmeting aanwezig

B

B

CROW schouw systematiek

Geen eenduidig resultaat i.v.m. recon-structie.

A

A

A

* zie toelichting van de prestatie-indicatoren in de kapitaalgoederenparagraaf Programma onderdeel Begraafplaatsen Context, trends en ontwikkelingen De uitbreiding van de begraafplaatsen Beerzerhaar en Laarmanshoek is gerealiseerd om voldoende begraafcapaciteit voor een periode van minimaal 15 jaar te garanderen. Ook zijn kinderhofjes op de begraafplaatsen Beerzerhaar en Laarmanshoek aangelegd. De begraafplaatsen zijn de afgelopen jaren onderhouden met een kwaliteitsniveau A (=hoog) volgens het handboek beeldkwaliteit van het CROW. De werkelijke prestaties qua onderhoudsbeeld over deze jaren zijn niet gemonitord. Als gevolg van bezuinigingen kan het onderhoudsniveau mogelijk onder druk komen te staan. Door middel van periodiek schouwen wordt de ‘vinger aan de pols’ gehouden. Doelstelling 




De gemeentelijke  begraafplaatsen bieden voldoende gelegenheid tot begraven en  gedenken in een rustige en goed verzorgde omgeving. De gehanteerde tarieven  zijn 100% kostendekkend. 

Uitgeven van graven en uitvoeren van begravingen conform de Beheersverordening. Uitvoeren van reguliere onderhoudsmaatregelen, zoals onkruidbeheersing, gras maaien en hagen knippen. Starten met het periodiek schouwen en vastleggen van het bereikte onderhoudsbeeld. Jaarlijks indexeren van de tarieven.

Wat hebben we bereikt / gedaan? 



 

Uitgeven van graven en uitvoeren van begravingen conform de Beheersverordening. Uitvoeren van reguliere onderhoudsmaatregelen, zoals onkruidbeheersing, gras maaien en hagen knippen. Periodieke schouw van het onderhoud is uitgesteld. Jaarlijks indexeren van de tarieven.

29

Indicatoren Omschrijving

Aantal nog beschikbare graven (inclusief de voorgenomen uitbreidingen) 1 – Laarmanshoek 2 – Beerzerveld

Bron

OG OG

Nulmeting (jaar)

Begroot 2014

Werkelijk 2014

2011

2.390

2.390

n.v.t. n.v.t.

1.720 670

1.720 670

Kaderstellend beleid        

Groenstructuurplannen voor de kernen Ommen (1998 en herzien in 2008), de wijk Alteveer (Ommen), Lemele, Witharen en Beerzerveld (2006) Bomenbeleidsplan (2012) inclusief bijlagen en digitale kaart raadplegen beschermwaardige bomen Bomenstructuurplan (2005) Raadsprogramma 2: Duurzaam Ommen Integraal beheer Openbare Ruimte (IBOR) Kadernota gemeentelijke bossen (2003) FSC- Bosbeheerplan 2009 - 2018 vGRP 2014 - 2018

30

Overzicht van baten en lasten Het totaal van de baten en lasten van dit programma naar de programmaonderdelen leidt tot het volgende overzicht. Bedragen x € 1.000 Programmaonderdeel

lasten

Verschil

Milieu en Duurzaamheid

1.145

1.022

123

2.2

Reiniging en afvalinzameling

1.838

1.898

-60

2.3

Riool en water

2.764

2.601

163

2.4

Openbaar groen, natuur en landschap

1.171

1.178

-7

2.5

Begraafplaatsen

312

272

40

7.230

6.971

259

-145

-75

-70

2.1


2.2


-1.782

-2.013

231

2.3

Riool en water

-1.460

-1.443

-17

2.4


-204

-296

92

2.5

Begraafplaatsen

-292

-327

35

-3.883

-4.154

271

1.000

947

53

-56

-115

171

1.304

1.158

146

967

882

85

Totaal baten saldo

Werkelijk 2014

2.1

Totaal lasten baten


2.1


2.2


2.3

Riool en water

2.4


2.5

Begraafplaatsen Totaal saldo

20

-55

75

3.347

2.817

530

31

3. VEILIG OMMEN (veiligheid) Missie In de gemeente Ommen kunnen inwoners en bezoekers veilig wonen, werken en recreëren. Aantastingen van de veiligheid worden integraal aangepakt. De brandweer- en rampenbestrijdingsorganisatie is continu paraat.

Programma onderdeel Veiligheid Context, trends en ontwikkelingen De gemeente geeft als regisseur de veiligheidsproblemen aan, brengt (veiligheids)partners bij elkaar, stimuleert goede samenwerking en streeft eenduidige prioriteitenstelling na. In hoofdlijnen wordt gestuurd op de aanpak van specifieke delicten (zoals geweldsdelicten) en het vergroten van de zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid van burgers, bedrijven en bezoekers van de gemeente Ommen. De volgende beleidsvelden golden in 2014 als speerpunt binnen het integraal veiligheidsbeleid: 1. Woninginbraken 2. Jeugd en jongeren 3. Woonoverlast (zorgmijders) 4. Verkeersveiligheid 5. Veilig uitgaan 6. Georganiseerde criminaliteit In de gemeente Ommen kunnen we niet spreken van zichtbare georganiseerd criminaliteit. Georganiseerd criminaliteit maakt onze gemeente ook niet per definitie onveilig. De activiteiten worden verlegd van stad naar platteland waarbij de activiteiten zich kunnen richten op vastgoed. De gemeente Ommen is aangesloten bij RIEC-ON waar onder andere de ondersteuning voor bibob plaatsvindt. De bibob-toets wordt nu beperkt uitgevoerd (dank- en horecavergunningen). In 2014 werd de actualisatie van het bibob-beleid voorbereid, deze beleidslijn ligt klaar voor besluitvorming. In het kader van de integrale aanpak van de georganiseerde criminaliteit is het afgelopen jaar op het niveau van de eenheid Oost-Nederland een nieuw hennepconvenant afgesloten tussen gemeenten, het OM, de politie, woningbouwcorporaties en nutsbedrijven. In 2014 is tevens een project van start gegaan om meer zicht te krijgen op wat er gebeurt op recreatieparken en op wie daar verblijven. In dit kader heeft op twee recreatieparken een integrale handhavingsactie plaatsgevonden door operationele inzet van een interventieteam bestaande uit politie, gemeentelijke toezichthouders, marechaussee en de belastingdienst. De handhavingsacties zijn daarnaast gericht op oneigenlijk gebruik en permanente bewoning en het uitstaan van niet betaalde boetes of motorrijtuigenbelasting. Het aspect veiligheid speelt bij de uitvoering van meerdere gemeentelijke taken een belangrijke rol. Te denken valt dan aan huiselijk geweld, woonoverlast, alcoholmatigingsbeleid, toezicht en handhaving, verkeersveiligheid, jeugdzorg, maar ook ruimtelijke ordening en vergunningverlening. Voor veel van de gemeentelijke taken hierbij geldt dat deze uitgevoerd worden en geborgd zijn binnen bestaande procedures en structuren. In 2014 werden echter ook nieuwe structuren geïmplementeerd. Zo werden de sociale gebiedsteams SamenDoen geïntroduceerd. Deze teams vervullen ook een rol in het voorkomen en bestrijden van woon- en buurtoverlast. Bestaande overlegstructuren zijn en worden als gevolg van nieuwe werkwijzen aangepast. Daarbij is en wordt er gestreefd naar meer efficiëntie en integraliteit tussen preventie, zorg en repressie.

32

Er is veel met externe partijen samengewerkt zoals Politie, Openbaar Ministerie, Veiligheidsregio IJsselland en de Toezichthouders Veiligheid Hardenberg (sinds januari 2015 aangeduid als Toezicht en Handhaving Vechtdal (THV)). Daarnaast met het bedrijfsleven (waaronder de Horeca), de woningcorporaties, de middenstand, diverse hulpverleningsinstanties, andere overheden en met de burgers zelf. Voor wat betreft de politie geldt dat in 2014 de gemeente betrokken is geweest bij de vormgeving van het nieuwe politieteam Vechtdal en bij het opzetten van een nieuwe structuur en werkwijze voor het wijkagentschap Naast inzet in verband met onvoorziene en ad-hoc werkzaamheden (zoals inzet voor de mobiele telefonische bereikbaarheid), is er extra tijd en energie besteed aan de beleidspeerpunten. In het kader van woonoverlast zijn nadere afspraken gemaakt met de gebiedsteams en enkele specifieke hulpverleningsinstanties, en is er integraal gewerkt aan het oplossen van gecompliceerde woonoverlast-casuïstiek. Ook is de gemeente in 2014 aangesloten bij de BIJ, de bestuurlijke informatievoorziening justitiabelen, een systeem dat erop gericht is om tijdig maatregelen te kunnen nemen in geval van dreigende maatschappelijk onrust bij terugkeer van gedetineerden die zwaardere delicten hebben gepleegd. Overige punten: • Intensivering samenwerking met overige beheerders (deelname platform openbare verlichting) • Regionale aanpassen schakeltijden waardoor energiebesparing wordt bereikt Drank- en Horecawet De gemeente is verantwoordelijk voor het uitvoeren van het toezicht op de Drank- en Horecawet (DHW). Het toezicht richt zich op locaties waar alcohol tegen betaling wordt verstrekt. Het ambitieniveau en de prioriteiten zijn vastgesteld in het Handhaving Uitvoeringsplan (HUP). In ons programma zijn zowel vergunningplichtige locaties, zoals cafetaria’s, (eet)cafés, discotheken, buurthuizen, sportkantines en slijterijen opgenomen, als niet vergunningplichtige locaties zoals: evenementen. Het DHW-toezicht kan ingedeeld worden in twee soorten controles; de basiscontrole en de leeftijdsgrenzencontrole. • De basiscontrole vindt plaats bij bedrijven die alcohol mogen verkopen met of zonder DHWvergunning. De controle richt zich op de vergunningenbepalingen of het alcoholverkoopverbod. • De leeftijdsgrenzencontrole wordt uitgevoerd bij zogenaamde hotspots; locaties waar veel jongeren komen en alcohol proberen te kopen. Voorbeelden hiervan zijn: discotheken, supermarkten en slijterijen. Deze controle richt zich op de naleving van de geldende leeftijdsgrenzen. Doelstelling


Wat hebben we bereikt / gedaan?









Veiligheid in stand houden installaties duurzaam en effectief beheer openbare verlichting. uitvoeren duurzaamheids ambities ( zie ook programma lijn “Duurzaam Ommen”).





Continuering van beheer en onderhoud. Opnieuw aanbesteden van het onderhoudsbestek voor de openbare verlichting. De beleidskeuzes die in het najaar van 2013 in het IBORplan zijn gemaakt vertalen naar de uitgangspunten voor het beheer per structuurgebied.







Het curatief onderhoud is uitgevoerd en storingen zijn opgelost. Het onderhoud is op basis van een UAV-gc overeenkomst en in samenwerking met Hardenberg voor een periode van 4 jaar opnieuw in de ‘markt’ gezet. Inmiddels is in 2015 een concept beheerplan opgesteld, welke nog niet voor nadere besluitvorming is aangeboden. Onder garantie zijn een groot aantal nieuwe Led-armaturen vervangen door vergelijkbare exemplaren.

33

Doelstelling


Beschikbaarheid planningen Maken van een meerjarig en begrotingen onderhoud beheerplan op basis van de openbare verlichting. beheervisie IBOR Ommen.

Beschikbaarheid kwalitatieve en kwantitatieve informatie openbare verlichting

  

Beheren gegevens Inspectiegegevens Presenteren resultaten

Verhoging van het veiligheidsgevoel, afname van het aantal delicten en minder uitgaansoverlast

 

Actualiseren BIBOB-beleid Projectmatige inzet handhaving recreatieparken

Wat hebben we bereikt / gedaan? Er is een concept vervangingsplan voor de meest verouderde verlichting opgesteld. Dit plan zal in 2015 onderdeel uitmaken van een nieuw op stellen en vast te stellen beleidsplan LIOR.  Beheergegevens worden constant geüpdatet.  In het nieuwe onderhoudscontract zijn voorwaarden opgenomen waardoor lichtmasten worden geïnspecteerd op technische en beeldkwaliteit (CROWbasis). Tevens wordt getoetst op veiligheidsaspecten. Van deze inspecties worden rapporten opgesteld.  Het BIBOB-beleid is voorbereid maar dient nog bestuurlijk vastgesteld te worden.  De inzet van handhaving op recreatieparken is voorbereid, daadwerkelijke acties zullen in 2015 plaatsvinden.

Programma onderdeel Brandweer Context, trends en ontwikkelingen Door de regionale organisatie worden activiteiten nog meer regionaal ingericht. De post Ommen is toegerust om qua kwantiteit (aantal) en kwaliteit (opleiden en oefenen) in regionale samenwerking de veiligheidstaak in de gemeente Ommen te kunnen waarmaken. Verschuivingen hebben zich voorgedaan in de berekening van het dekkingsplan waardoor de hulpverlening aan de burger verder is versneld. Doelstelling



Minder persoonlijke en materiële schade, handhaven paraatheid en minder loze meldingen.

Herziening regionaal dekkingsplan Het regionaal dekkingsplan is volledig brandweer. Bijstelling materiaal herzien. en materieel ivm natuurbranden. In 2014 is materiaal en materieel aangeschaft om beter voorbereid te zijn op natuurbrandbestrijding.

Programma onderdeel Rampen en zware ongevallen Context, trends en ontwikkelingen Het team bevolkingszorg, dat zorg draagt voor de uitvoering van de gemeentelijke processen tijdens een crisis, is verder doorontwikkeld en is afgeslankt. Daarnaast zijn er uitvoeringsafspraken gemaakt met externe partijen. In 2014 hebben er trainingen plaatsgevonden op zowel strategisch niveau (Gemeentelijk Beleidsteam) als operationeel niveau (team Bevolkingszorg Ommen-Hardenberg). In 2014 zijn het nieuwe regionale crisisplan en het regionale risicoprofiel vastgesteld. Ook hierbij wordt meer en meer geanticipeerd op een toename van de zelfredzaamheid van burgers en op de hulp die zij kunnen bieden aan anderen. Op initiatief van de Veiligheidsregio IJsselland is een plan ontwikkeld om in samenwerking met de gemeenten de bewustwording van burgers voor wat betreft de veiligheidsrisico’s en hun eigen zelfredzaamheid te vergroten.

34

Doelstelling



Crisiscentrum binnen 1 uur na alarmering inzetbaar en de planvorming is gebaseerd op actueel risicobeleid.

Met ingang van 1 januari 2014 ligt de uitvoering bij de veiligheidsregio.

Binnen het team bevolkingszorg hebben zich veel verschuivingen voorgedaan in verband met de doorontwikkeling van de BOH. Eind 2014 is de bezetting weer op orde. Het oefenbeleidsplan is volledig gerealiseerd.

Kaderstellend beleid Veiligheid: • GOP (Gemeentelijk Omgevingsplan 2012) • IBOR Ommen • Beleidsplan openbare verlichting 2014 - 2019

Indicatoren Voor de indicatoren verwijzen wij u naar de verantwoording van het politieteam Vechtdal, welke gebaseerd is op de Veiligheidsstrategie van de Eenheid Oost en het Meerjarenplan van de Veiligheidsregio IJsselland.

35


lasten

3.1

Integrale veiligheid

3.2

Brandweer

3.3

Rampen en zware ongevallen Totaal lasten

baten

Werkelijk 2014

Verschil

1.850

1.834

16

142

139

3

58

54

4

2.050

2.027

23

3.1


-24

-48

24

3.2

Brandweer

-90

-92

2

3.3

Rampen en zware ongevallen

0

0

0

-114

-140

26

Totaal baten saldo


3.1


1.826

1.786

40

3.2

Brandweer

52

47

5

3.3

Rampen en zware ongevallen

58

54

4

1.936

1.887

49

Totaal saldo

36

4. BEREIKBAAR OMMEN (bereikbaarheid en verkeer) Missie De gemeente Ommen draagt zorg voor een goede bereikbaarheid van de stad zonder daarbij het belang van de leefbaarheid uit het oog te verliezen.

Programma onderdeel Beheer wegen en voorzieningen in de openbare ruimte Context, trends en ontwikkelingen De gemeente heeft als wegbeheerder vanuit de Wegenwet de zorgplicht voor wegverhardingen. Effectief en efficiënt wegbeheer vraagt om een duidelijk beheerbeleid en beleidsdoelstellingen waarin het kwalitatieve en het financiële niveau van de verhardingen staan aangegeven. Met behulp van het standaard instrument voor het maken van een beheerplan (CROW-methode) wordt het gemeentelijke wegennet van Ommen beheerd en onderhouden. Het bestaande wegbeheer is gebaseerd op de CROW-optimaal-normen. Dat wil zeggen dat de verhouding tussen de technische kwaliteit, de door de burger ervaren kwaliteit en het beschikbare budget optimaal is. Deze methode van wegbeheer zorgt voor een efficiënt onderhoud aan het totale wegennet van de gemeente. Waarborgen van de veiligheid van de weggebruiker en voorkomen dat er vermindering van de duurzaamheid (kapitaalsvernietiging) optreedt zijn de doelstellingen. Tevens wordt aandacht besteed aan de thema’s comfort en aanzien. Hierbij staat het effect van de onderhoudstoestand op het ongemak, hinder en gedrag van de weggebruiker centraal. Ontwikkelingen zijn: • Pilot ‘verschralingsbeheer’ Met ingang van 2013 wordt op een aantal wegbermen een pilot met betrekking tot het afvoeren van maaisel uitgevoerd. Schrale wegbermen vergroten de veiligheid en hebben bovendien een aantrekkelijker beeld (ecologie). In de aanloopfase zijn de kosten hiervan hoger. De pilot moet uitwijzen of dit op termijn ook kostenneutraal of wellicht goedkoper kan dan het huidige maaibeheer. • Door innovatief aan te besteden worden steeds vaker meer taken aan de ‘markt’ overgelaten. • Het verbeteren van de efficiëntie door ‘werk met werk’ te maken en door samenwerking met overige partners te intensiveren Doelstelling Het garanderen van de veiligheid van weggebruik en een duurzaam duurzaam beheer van wegen.


 



Preventief en curatief bestrijden van gladheid en sneeuwruimen. Uitvoeren van visuele inspecties en wegenschouw. Groot onderhoud op basis van het meerjarenprogramma 2014/2016. Intensiveren van de samenwerking met overige wegbeheerders.

Wat hebben we bereikt/gedaan? •

•

•

•

Als gevolg van de zachte winter 2013/2014 is de inzet beperkt gebleven. De wegenschouw wordt enkele keren per jaar in eigen beheer uitgevoerd. De uitvoering van het groot onderhoud voor de jaarschijf 2014 is uitgevoerd. In het kader van efficiënt beheer en onderhoud is er overleg met de provincie en buurgemeente gevoerd.

37

Doelstelling


In stand houden van een  gezond en veilig bomenbestand en gezonde en veilige bomenstructuren. 

Opstellen meerjarig beheerplan op basis van de beheervisie IBOR Ommen. Meerjarig onderhoudsplan (2014 – 2016).




Beschikbaar hebben van kwalitatieve en kwantitatieve informatie over het wegennetwerk.

  

Beheren gegevens. Inspecteren gegevens. Presenteren resultaten.





In 2014 zijn in het kader van de uitwerking van IBOR Ommen in samenspraak met belangenorganisaties verschillende beheerplannen opgesteld. Het betreft dan meerjarig onderhoudsplannen op het gebied van wegen, wegbermen en sloten. De beheersystemen worden gebruikt voor het opstellen van meerjarenplanningen. Een kwaliteitsinspectie van het wegennet vindt elke 2 a 3 jaar plaats.

Programma onderdeel Verkeer en vervoer Dit onderdeel heeft betrekking op het verkeer binnen de gemeente Ommen. Hieronder vallen: advisering en regulering van verkeer (bijvoorbeeld verkeersmaatregelen), grote infrastructurele projecten, het openbaar vervoer, fietsmaatregelen, activiteiten op parkeergebied en beheer en onderhoud van het wegennet.

Context, trends en ontwikkelingen Ommen is bijzonder gunstig gelegen in het hoofdwegennetwerk van de provinciale wegen (N340, N348, N347, N341) en de rijkswegen (N48, N36). Deze goede bereikbaarheid is een essentiële factor voor ontwikkelingsmogelijkheden. Met de aanleg van de omleiding Ommen (N36) en de geplande opwaardering van de N340 naar een regionale stroomweg wordt de bereikbaarheid van Ommen in de toekomst verder verbeterd. De gemeente geeft in haar beleidsplannen aan wat de mogelijkheden zijn om de verkeerssituatie te verbeteren. Speerpunten zijn:  Het autoluw maken van het centrum van Ommen.  De doorstroming van het fietsverkeer.  De verbetering van de verkeersveiligheid (uitvoering GVVP).  Goede parkeervoorzieningen op uitgekiende locaties.  Optimale doorstroming van het autoverkeer op het hoofdnet. In 2008 is het Verkeersstructuurplan Ommen vastgesteld. Hierin is aangegeven dat de gemeentelijke hoofdwegenstructuur tot 2015 voldoende capaciteit heeft. Ontwikkelingen zijn:  Door veranderend fietsgebruik is er sprake van een ontwikkeling in de verkeersveiligheid van fietsers. De verschillen in snelheden tussen fietsers nemen toe doordat wielrennen en de elektrische fiets steeds populairder worden. Bovendien leidt de elektrische fiets tot meer fietskilometers per fietser, wat weer leidt tot meer fietsers op de weg.  De provincie Overijssel herijkt momenteel haar beleid op het gebied van openbaar vervoer (OV). Aanleiding van de herijking is een significant exploitatietekort op het OV. Dit wordt veroorzaakt door onder andere duurdere concessies en lagere bijdragen van de rijksoverheid.

38

Fietsroutes naar het centrum zijn zo direct als mogelijk (kortste routes) en daarnaast veilig en comfortabel ingericht. Hierdoor gaat het winkelend publiek steeds meer gebruik maken van de fiets in plaats van de auto. In een onderzoeksrapport ‘Langzaam verkeersplan gemeente Ommen’ zijn in 2009 ontbrekende schakels van de fiets- en looproutes naar het centrum geïnventariseerd. Dit Langzaam verkeersplan wordt met het opstellen van de Verkeersvisie Ommen 2030 meegenomen. Hierbij wordt onder andere ingegaan op het bieden van voldoende fietsstallingen voor centrumbezoekers en bij de opstappunten voor openbaar vervoer. De Verkeersvisie Ommen 2030 wordt in 2016 aan de raad ter vaststelling voorgelegd. Actualisatie van het verkeersmilieumodel De actualisering van het verkeersmilieumodel is gestart. Gezien de ruimtelijk- en de infrastructurele ontwikkelingen van afgelopen en komende jaren wordt het verkeersmodel eveneens hierin meegenomen. Het verkeersmodel is een onderdeel van het verkeersmilieumodel. Doelstelling Het vergroten van de bereikbaarheid van de gemeente Ommen.

Wat wilden we bereiken / doen?  





Het bieden van een goed en  aantrekkelijk openbaar vervoersysteem. 



Nader definiëren van de Verkeersstructuur na 2015. Ombouw van de regionale stroomwegen N340 en N(3)48. Optimaliseren fietsverbindingen tussen kernen, woonwijken en voorzieningen. Aanleg van een rotonde op de kruising van de Schurinkstraat en de Chevalleraustraat. Faciliteren van de OVreizigers door voldoende fietsstallingen bij opstappunten. In stand houden van de buurtbus (Beerzeveld – Mariënberg). Borgen van een snelle treinverbinding op het traject Zwolle-Emmen.




  

 

Nadrukkelijk overleg bij provincie voor goede ontsluiting Ommen op hoofdwegennet, zodat verkeersstructuur in de toekomst verbeterd. Binnen de Provincie is de besluitvorming omtrent de verbeteringen N340 en N(3)48 nog niet afgerond. Fietsverbinding Strangeweg (wijk Strangen naar centrum) is verbeterd Rotonde Chevalleraustraat is opgeleverd. Er zijn extra fietsstallingen gerealiseerd, onder andere bij de Strangeweg De buurtbus is niet gewijzigd De treinverbinding op het traject Emmen-Zwolle is op orde. Wel wordt er gewerkt aan extra capaciteit voor in de ochtendspits (realisatie medio 2016).

39

Doelstelling



Verhogen van de verkeersveiligheid.





Voldoende parkeerruimte op de juiste plaats en voor de juiste, maatschappelijke prijs voor alle doelgroepen in het centrum van Ommen.

Optimaliseren verblijfsgebieden (30- en 60kilometerzones).  Autoluw maken Varsenerdijk.  Centrum inrichten als verblijfsgebied.  Inzetten op gedragsbeïnvloeding en verkeerseducatie.  Verbeteren fietsverkeersveiligheid o.a. op de Zeesserweg.  Aanbrengen fietsvoorzieningen op de Strangeweg.  Aanleg rotonde Schurinkstraat Chevalleraustraat.  Duurzaam veilig inrichten van de provinciale stroomwegen N340 en N(3)48.  Verbeteren verkeersveiligheidsknelpunt N36.  Om de verkeersveiligheid bij kruispunt Beerze verder te verbeteren, wordt door Rijkswaterstaat een verkeersregelinstallatie (VRI) geplaatst. Hierdoor wordt tevens de doorstroming beter geregeld, waardoor verkeer vanaf Beerze en Mariënberg makkelijker de N36 op kan rijden. Oneigenlijk gebruik van parkeerplaatsen voorkomen, door middel van handhaven op parkeren (parkeerschijfcontrole).

 

  

 



In de verblijfsgebieden zijn gerichte handhavingsacties geweest. De Varsenerdijk wordt in 2015 autoluw ingericht Met de herinrichting Markt wordt in 2015 het centrum ingericht als verblijfsgebied. In 2014 zijn diverse projecten uitgevoerd. Voor de Zeesserweg is de planvorming in 2014 nagenoeg afgerond. In 2014 is de Strangeweg voorzien van fietsvoorzieningen in de vorm van fietssuggestiestroken. De rotonde Chevalleraustraat is in 2014 aangelegd. Door bezuinigingen bij de provincie Overijssel vindt er een heroverweging plaats van de ontwerpuitgangspunten voor de N340 en N(3)48. Op dit moment is nog niet duidelijk hoe het nieuwe ontwerp eruit ziet. Naar verwachting wordt in 2015 bij Beerze (N36) door Rijkswaterstaat een VRI aangelegd om de verkeersveiligheid te verbeteren.

Extra aandacht voor parkeerhandhaving heeft mede geleid tot een evenwichtiger gebruik van de parkeerplaatsen.

40

Kaderstellend beleid            

Nota Meerjaren onderhoud wegen (2014 - 2016) Inspectierapport bruggen Raadsprogramma 4: Bereikbaar Ommen Kwaliteitsnorm IBOR november 2013 Beheerplan wegen (incl. kunstwerken) en wegbermen en bermsloten Gladheidbestrijdingsplan 2011 t/m 2015 (2011) Trajectnota/MER N34/N36 (2005) GVVP 2009-2013 (2009) DV Ommen, uitwerking naar 30 en 60 km/uur gebieden (wegencategoriseringsplan) (2001) Verkeerscirculatieplan Ommen-centrum (2005) Parkeren en circuleren in het centrumgebied (2007) Verkeersstructuurplan (2008)

Indicatoren Omschrijving Bron Nulmeting (jaar) Beheer wegen en voorzieningen in de openbare ruimte* % van de asfaltwegen met een OG 83,1 kwaliteit goed / zeer goed op (2008) basis van huidig beleid % van de klinkerwegen met een kwaliteit goed / zeer goed

Verkeer en vervoer* Verkeersintensiteit Varsenerdijk Verkeersintensiteit Julianastraat Aantal knelpunten Aantal letselongevallen autoverkeer (3 jaars gemiddelde) Aantal letselongevallen (brom)fietsers (3 jaars gemiddelde)

Begroot 2014

Werkelijk 2014

80 Er vindt een nieuwe nulmeting in 2015 plaats. 90 Er vindt een nieuwe nulmeting in 2015 plaats.

OG

93,5 (2008)

Model

17.000 (2006) 9.000 (2006) 1 40

3.900

5.500

6.700

7.000

0 36

1 In april 2015 bekend

15 (2005)

12

In april 2015 bekend

Model Telling ADV

ADV

* Bovengenoemde streefwaarden zijn op basis van de huidige kennis/inzichten. Na vaststelling van het IBOR plannen kunnen deze waarden veranderen.

41


lasten

4.1

Beheer wegen & voorz. in de openb.ruimte

4.2

Verkeer en vervoer Totaal lasten

baten

saldo


Werkelijk 2014

Verschil

2.114

2.194

-80

452

434

18

2.566

2.628

-62

-9

-104

95

4.1


4.2

Verkeer en vervoer

-30

-30

0

Totaal baten

-39

-134

95

2.105

2.090

15

422

404

18

2.527

2.494

33

4.1


4.2

Verkeer en vervoer Totaal saldo

42

5. JEUGDIG OMMEN (onderwijs en jeugd) Missie De Ommer jeugd krijgt optimale ontwikkelingskansen om volwaardig deel te kunnen nemen aan de samenleving.

Programma onderdeel Jeugd Context, trends en ontwikkelingen Dit programma omvat het jeugdbeleid van de gemeente en heeft een directe relatie met programma 7 Zorgzaam Ommen (doorontwikkeling Centrum voor Jeugd en Gezin en de transitie Jeugdzorg). Het jeugdbeleid is gericht op het stimuleren van de fysieke en sociale ontwikkeling van alle jongeren. In samenwerking met tal van maatschappelijke organisaties biedt de gemeente een breed scala aan voorzieningen. Dit varieert van peuterspeelzalen en speeltuinen voor de allerkleinsten tot een jongerencentrum voor de oudere jeugd. Het onderwijsbeleid is één van de pijlers van het jeugdbeleid. Hiervoor is een apart programmaonderdeel opgenomen. Basisonderwijs is overal in de gemeente dicht bij huis beschikbaar. Het Vechtdal College biedt VMBO en volledig HAVO en sinds de aanvang van het schooljaar van het schooljaar 2012-2013 is het onderwijsaanbod met een VWO-bovenbouw uitgebreid. Het onderwijsachterstandenbeleid, waaronder de voor- en vroegschoolse educatie, is preventief van karakter en kent daarom als belangrijkste doelgroep jonge kinderen met een (dreigende) achterstand.

43

Doelstelling 

•

• •

•

•

•

•

Mogelijkheden voor algemene ontwikkeling peuters 2,5 – 4 jaar. Voor- en vroegschools educatief programma voor peuters met risico op (taal)ontwikkelingsachterstand (VVE). Doorgaande lijn tussen voor- en vroegschool. Voldoende veilige en goed onderhouden speelplekken verspreid over de gemeente (is ondergebracht bij programma 7 Zorgzaam Ommen prestatieveld 1). Kinderen met en zonder beperking spelen met elkaar. Goede fysieke en sociale ontwikkeling van alle jongeren. De jeugdigen plekken bieden om elkaar te ontmoeten, zich te ontwikkelen, om overlast te voorkomen en de signalering van problemen te vergemakkelijken. Kinderopvangvoorzieningen die veilig zijn en van voldoende kwaliteit.






   





Mede naar aanleiding van de motie over het peuterspeelzaalwerk in goed overleg met besturen peuterspeelzalen bezien of de uitgaven te beperken zijn en/of via de weg van samenwerking of integratie (harmonisatie) met de kinderopvang, de exploitatie verbeterd kan worden. Doorontwikkelen van het aanbod van Voor- en Vroegschoolse educatie mede in relatie tot onderzoek harmonisatie. Verwerken gevolgen van mogelijke gewijzigde verantwoordelijkheidsverdeli ng tussen rijk en gemeente voor wat betreft voorschoolse vorming. Zicht krijgen op resultaten van vroegschoolse educatie. Inzet vrijwillige jeugd- en jongerenwerk. Inzet ambulant jongerenwerker. Het inzetten van vraaggerichte welzijnsactiviteiten voor de risicojongeren. Continueren van het jongerencentrum met een vraaggericht aanbod aan activiteiten en beperkte openingstijden in de weekenden. Uitvoeren wettelijke taak van toezichthouder en handhaver op het gebied van kinderopvang en peuterspeelzaalwerk.

Wat hebben we bereikt/gedaan? Het onderzoek naar mogelijkheden tot harmonisatie is in 2014 uitgevoerd. In de eerste helft van 2015 worden de resultaten na overleg met de instellingen gerapporteerd. Doorgaande lijn van voor- naar vroegschool in de VVE is verder uitgewerkt (ook qua “zorg”). Dit is o.a. gerealiseerd door: - Het vaststellen van een overdrachtsformulier van voor- naar vroegschool - Tussen voorschoolse voorzieningen en scholen concrete afspraken te maken over de inhoud van de doorgaande lijn - Concrete afspraken te maken tussen voorschoolse voorzieningen over de doorgaande zorglijn i.v.m. passend onderwijs. Certificering van 11 VVE leidsters in opbrengsten handelings-gericht werken. Borging van ouderbetrokkenheid in de VVE. Afspraken zijn gemaakt met de scholen over de meting van resultaten van vroegschoolse educatie medio 2017. Er is een nieuwe speelplek aangelegd in Lemele. Samen met de bewoners in Alteveer is een integraal plan gemaakt voor de speelvoorzieningen in deze wijk. Uitvoering vindt plaats in 2015. Alle bestaande locaties voor kinderopvang en een steekproef van 5% van de gastouders zijn geïnspecteerd door de GGD Alle nieuwe voorzieningen in de gemeente zijn geregistreerd in het landelijk register. Eventuele overtreders hebben een aanwijzing ontvangen. De overtredingen zijn binnen de termijn herstel, waardoor verdere stappen in de handhaving niet nodig waren. In mei 2015 leggen we verantwoording af aan de raad en de onderwijsinspectie via het jaarverslag kinderopvang 2014.

44

Programma onderdeel Onderwijs Context, trends en ontwikkelingen Naast de voorwaardenscheppende gemeentelijke activiteiten op onderwijsgebied (zoals bijvoorbeeld huisvesting en vervoer) wordt steeds nadrukkelijker ingezet op de daadwerkelijke realisatie van de doelstelling dat jongeren een startkwalificatie behalen (d.w.z. op havo of mbo-niveau 2) en niet voortijdig uitvallen. Deze taak kenmerkt zich door een persoonlijke benadering van de betreffende jongeren en een nauwe samenwerking met diverse partners, zoals rijksoverheid, onderwijsinstellingen, medewerkers van aanpalende gemeentelijke beleidsterreinen, CJG, UWV, enz. De taken van het RMC zijn zowel preventief (voorkomen schooluitval) als curatief (terugleiden naar een school of opleidingstraject). De schoolbesturen in de regio zijn druk bezig met de voorbereidingen van de invoering van het zogeheten Passend Onderwijs. De invoeringsdatum was 1 augustus 2014. Gezamenlijk dienen zij er voor te zorgen dat er voor elke leerling een passende onderwijsomgeving beschikbaar is. Samenwerking met de gemeente(n) is hierbij van groot belang. Onder meer op het gebied van het Centrum voor Jeugd en Gezin, het leerlingenvervoer en de onderwijshuisvesting zijn er duidelijke raakvlakken. Goede samenwerking is hier essentieel. Doelstelling

Wat wilden we bereiken / doen? Wat hebben we bereikt / gedaan?

Alle leerlingen presteren overeenkomstig hun capaciteiten en alle leerlingen (in principe) een startkwalificatie.

•

•

Aanpak van de doelgroep “harde kern”. Dit zijn voortijdig schoolverlaters die niet werken en geen uitkering ontvangen. Invoering Passend onderwijs per 1 augustus 2014.

In de bestuurlijke overleggen (OOGO’s) is tot overeenstemming gekomen over de visies op de uitvoering van het Passend Onderwijs en de Transitie Jeugdzorg. Voor de nadere uitwerking wordt er in 2015 een Ontwikkelagenda opgesteld waarop de gezamenlijke doelstellingen onderwijsgemeenten zijn geformuleerd. Eén van de agendapunten is de ‘inrichting van de zorgstructuur/samenwerking tussen de Zorg(advies)teams en het Samen Doen team’ om de integrale benadering vorm te geven. Met deze integrale benadering hebben de gemeente en een aantal scholen via pilots geëxperimenteerd. De integrale benadering van de kinderen/jongeren vanuit het onderwijs en de gemeente (Samen Doen team) is middels pilots en samenwerkingsafspraken nader geconcretiseerd.

45

Programma onderdeel Onderwijshuisvesting Context, trends en ontwikkelingen Per 1-1-2015 is de verantwoordelijkheid voor het buitenonderhoud en aanpassing van de scholen voor primair onderwijs overgeheveld van de gemeenten naar de schoolbesturen. Dit gaat gepaard met een verlegging van geldstromen. Het rijk zal de schoolbesturen ten laste van de Algemene Uitkering compenseren voor de extra taken.

Kaderstellend beleid Jeugd • Coalitieakkoord Ommen 2010-2014 In het belang van Ommen! • Wet Kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen Onderwijs • Coalitieakkoord Ommen 2010-2014 In het belang van Ommen! • Beleidsplan Meedoen 2012 – 2015 • Leerplichtwet • Wet Passend Onderwijs Onderwijshuisvesting • Coalitieakkoord Ommen 2010-2014 In het belang van Ommen!

Indicatoren Voor de indicatoren verwijzen wij u naar de verantwoording van het politieteam Vechtdal, welke gebaseerd is op de Veiligheidsstrategie van de Eenheid Oost en het Meerjarenplan van de Veiligheidsregio IJsselland. Omschrijving Jeugd Gemiddeld aantal bezoekers per week van jongeren-centrum PUNT Onderwijshuisvesting Aantal scholen dat niet aan de capaciteitsnorm voldoet

Bron

Nulmeting (jaar)

Begroot 2014

Werkelijk 2014

Landstede

100 (2013)

110

120

Eigen adm.

1* (2014)

1

1

*Betreft Vechtdal College

46


lasten

baten

Werkelijk 2014

Verschil

5.1

Jeugd

133

132

1

5.2

Onderwijs

921

903

18

5.3

Onderwijshuisvesting

1.639

1.630

9

Totaal lasten

2.693

2.665

28

-1

0

-1

5.1

Jeugd

5.2

Onderwijs

-66

-69

3

5.3


-43

-34

-9

-110

-103

-7

Totaal baten Saldo


5.1

Jeugd

132

132

0

5.2

Onderwijs

855

834

21

5.3


1.596

1.596

0

Totaal saldo

2.583

2.562

21

47

6. LEEFBAAR OMMEN (wonen en werken) Missie De gemeente Ommen biedt voldoende ruimte voor wonen, werken, voorzieningen en recreëren, met een goede afstemming tussen functie, gebruik, inrichting en beheer.

Programma onderdeel Ruimtelijke Ordening Context, trends en ontwikkelingen De gemeenteraad heeft in 2013 het Gemeentelijk Omgevingsplan (GOP) Ommen vastgesteld. De doorwerking van dit nieuwe plan wil de gemeente gaan borgen door het uitwerken van een eveneens integrale Gemeentelijke Omgevingsverordening (GOV). Daar is medio 2013 al een start mee gemaakt. In 2014 is het deelproject GOV afgerond. In het kader van het project zijn er circa 30 verordeningen ingetrokken, diverse verordeningen zijn geactualiseerde en gestroomlijnd. Voorts is een aantal verordeningen gebundeld. Het aantal bestemmingsplannen in de gemeente is teruggebracht tot een vijftal gebiedsgerichte bestemmingsplannen. Bestemmingsplan Buitengebied De raad heeft krediet beschikbaar gesteld voor het Veegplan Buitengebied alsmede voor de aanpassingen van het plan Buitengebied naar aanleiding van de uitspraak van de Raad van State. Ook worden nog ambtshalve aanpassingen meegenomen (zoals de Wet plattelandswoning). Het plan is door de raad in 2014 vastgesteld. Permanente bewoning Het tegengaan van permanente bewoning van recreatieverblijven is een wettelijke taak die bij de gemeenten is ondergebracht. De uitvoering van controle op permanente bewoning is zowel administratief als juridische van aard. Administratief wil zeggen dat bewoners na inschrijving een waarschuwingsbrief ontvangen, juridisch wil zeggen dat een handhavingstraject wordt gestart.

48

Doelstelling

Wat wilden we bereiken / Wat hebben we bereikt / gedaan? doen?

Voldoende ruimte voor wonen, werken, voorzieningen, recreëren en mobiliteit met ruimtelijke kwaliteit.







Recreatieverblijven komen (weer) beschikbaar voor recreatief gebruik.



Planologische adviezen worden gegeven via het afwegingskader zoals dat is opgenomen in het door de raad vastgestelde GOP. Uitvoering geven aan het deelproject Gemeentelijke Omgevingsverordening (GOV). Veegplan buitengebied Ommen vaststellen.









Tegengaan van permanente  bewoning van recreatieverblijven  

Bij planologische beslissingen heeft de afweging plaatsgevonden binnen de kaders van het GOP. In het kader van het deelproject GOV is begin 2014 de nieuwe Algemene Plaatselijke Verordening (APV) vastgesteld. Het Veegplan Buitengebied bestaande uit twee bestemmingsplannen, is in oktober 2014 vastgesteld. De geactualiseerde welstandsnota is nagenoeg gereed. Er zijn drie zienswijzen ingediend tegen de ontwerp-welstandsnota. Planning is om in het voorjaar van 2015 het plan te laten vaststellen. Bewoners hebben na inschrijving in de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) een waarschuwingsbrief ontvangen. Maandelijks zijn controles op de parken uitgevoerd. Binnen de beschikbare formatie en middelen zijn een aantal handhavingszaken opgestart en afgedaan.

Kaderstellend beleid • • • • • • • • •

Gemeentelijke Omgevingsplan (GOP) Omgevingsvisie Overijssel 2009 Omgevingsverordening Overijssel 2009 HUP 2014 Plan van aanpak Handhaving op permanente bewoning van recreatieverblijven Welstandsnota (2004) Kadernota kleine kernen Coalitieprogramma 2010-2014 In het belang van Ommen! Bestemmingsplan Buitengebied (2010)

Programma onderdeel Volkshuisvesting/woningbouw Context, trends en ontwikkelingen Het aantal woningbouwtransacties in Ommen is de afgelopen periode gestegen. Dit geldt zowel voor de transacties in de bestaande woningbouw als de nieuwbouw. Met het in de verkoop gaan van de nieuwbouwlocaties Westflank en Havengebied West wordt er in Ommen weer gebouwd en zijn de eerste

49

nieuwbouwwoningen opgeleverd. Voor de komende periode zal De Vlierlanden hierin ook bijdragen. De vraag naar duurdere woningen blijft echter beperkt. Op de korte termijn is vooral vraag naar goedkopere koopwoningen en huurwoningen. De vraag naar woningbouw op de lange termijn is moeilijker te voorspellen en is mede afhankelijk van het economisch herstel. De woningmarkt is vanwege de economische crisis veranderd van een aanbod gerichte markt naar een consumenten gerichte markt. De markt wordt meer divers en vraagt om meer keuzevrijheid, differentiatie, variatie, flexibiliteit, duurzaamheid en zeggenschap in woonmilieus en woningtypen. Samen met haar partners zal de gemeente optimaal moeten inspelen op de vraag van de woonconsumenten in Ommen. In het kwalitatieve woningmarktonderzoek zijn hiervoor stimulerende maatregelen genoemd. De inzet van deze maatregelen is niet alleen een verantwoordelijkheid van de gemeente. In de gesprekken met andere partijen op de woningmarkt zal het onderzoek leidraad zijn. Ook de komende jaren zullen veranderingen op de woningmarkt zich blijven voordoen. De gemeente heeft daarom besloten een nieuwe woonvisie op te stellen. De economische crisis heeft vooral ook duidelijk gemaakt dat onzekerheid over de toekomst de belangrijkste zekerheid is. Een moderne woonvisie kan dan ook niet volstaan met een blauwdruk van de gewenste ideale toekomst, maar moet bovenal houvast blijven bieden als de situatie weer verandert. Dit vraagt een vorm van scenarioplanning. Om starters te helpen op de woningmarkt heeft Ommen de starterslening ingevoerd waardoor starters op de woningmarkt in staat worden gesteld eenvoudiger toe te treden tot de koopmarkt. Hierdoor wordt de doorstroming op de woningmarkt gestimuleerd en kunnen nieuwbouwprojecten eerder in uitvoering worden genomen. In het Meerjaren Perspectief Grondexploitatie (MJP) is voor 2014 de uitgifte van woningbouw naar beneden bijgesteld naar 21 stuks. De woningbouw is vooral geconcentreerd in het Havengebied West. Van de verkochte woningen zijn in 2014 daadwerkelijk 10 woningen gepasseerd en van 9 woningen is de overeenkomst getekend. Deze zullen in 2015 passeren.

50

Doelstelling

Wat wilden we bereiken / doen? Wat hebben we bereikt/gedaan?

Voorzien in woonvraag van eigen inwoners met name voor jonge gezinnen, starters en ouderen.

 





 



De behoefte van de inwoners centraal. Onderzoek naar de kwalitatieve woonvraag en de wijze waarop hierin kan worden voorzien. Maken van prestatieafspraken met woningcorporatie. Start bouw woonwijk De Vlierlanden, waarmee wordt voorzien in de woonvraag voor starters, voor gezinnen en sociale bouw. Uitvoering 1e fase bouwplannen Westflank. Voor het behoud van jongeren in de gemeente Ommen worden de startersleningen gecontinueerd, zodat een koopwoning ook voor hen bereikbaar wordt. Evaluatie starterslening.













Om de behoefte van de inwoners centraal te houden zijn diverse woningmarkt bijeenkomsten gehouden in diverse kernen (Lemele, Witharen, Beerzeveld,). Woonenquête is gehouden om de woonwensen en de kwalitatieve woonvraag te peilen. Alvorens prestatieafspraken kunnen worden gemaakt met de woningcorporatie, moet eerst de woonvisie zijn vastgesteld. Naar verwachting wordt deze in het begin 2015 vastgesteld. Voorbereidingen voor de start bouw van De Vlierlanden zijn uitgevoerd. Het bestemmingsplan is in procedure gegaan en met de inwoners zijn ontwerpsessies gehouden om naar behoefte te bouwen. Het project Westflank bestaat uit de deelprojecten: Marktgebouw, locatie Markt, Vechtoever, voormalige Aldilocatie, Kop Varsenerstraat en 11 april plein. In 2014 is het Marktgebouw gerealiseerd en zijn De Driesprong op de kop Varsenerdijken en het 11 april plein in verkoop genomen. Er zijn 5 appartementen op het 11 april verkocht, en wordt gestart met de bouw zodra invulling van de winkelruimte plaatsvindt. In maart 2014 is de starterslening geëvalueerd. Geconstateerd is dat de starterslening een goed instrument is om de starter te helpen bij de aankoop van een eerste woning. Op basis van de evaluatie is besloten de starterslening te continueren. In totaal zijn in 2014 7 leningen verstrekt.

51

Doelstelling

Wat wilden we bereiken / doen? Wat hebben we bereikt/gedaan?

Duurzaam en levensloopbestendig bouwen.

Bevorderen en faciliteren van duurzame nieuwbouw in de zin van levensloopbestendig en aanpasbaar/flexibel bouwen.

Het plan Havengebied West biedt ruimte voor het bouwen van patiowoningen. Dit zijn woningen die levensloopbestendig worden gebouwd, in de zin dat alle voorzieningen zich op de begane grond bevinden. Van de 5 te koop aangeboden patiowoningen zijn er 3 verkocht, waarvan 2 in 2014 ook zijn opgeleverd.

Mensen in staat stellen zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven wonen.







Realiseren lommerrijke woonmilieus als woonmilieu voor specifieke doelgroep.

Stimuleren van inwoners om hun woning zodanig aan te passen dat men er langer zelfstandig in kan blijven wonen middels de bewustwordingscampagne ‘Lang zult u wonen’. Realisatie van fysieke en sociale voorzieningen in diverse kernen conform de Visie op de woonservicegebieden.

Start bouw Boerenerven en de Vlierlanden

Anticiperen op behoefte aan Stimuleren Collectief particulier nieuwe woonconcepten. opdrachtgeverschap (CPO) projecten

Realisatie gemeentelijk woningbouwprogramma.





Uitvoeren van het marketing- en verkoopprogramma op het terrein van verkoopbegeleiding, productontwikkeling, promotie en financiering. Optimalisatie verkooporganisatie.



Om inwoners bewust te maken hoe zij langer thuis kunnen wonen, is de reizende tentoonstelling ingezet. Deze tentoonstelling showt tal van producten met praktische tips voor zowel kleine als grote woningaanpassingen. Met de opening van het wijksteunpunt in Alteveer begin 2014, is opnieuw een servicegebied gerealiseerd. Ook is gestart met de sloop en herontwikkeling van Oldenhaghen, waarmee het woonservicegebied wordt versterkt.



In 2014 is gestart met de uitgifte van de Boerenerven. Boerenerven is een onderdeel van De Vlierlanden, waarbij elk erf bestaat uit een gezamenlijk erf en 2-4 individuele kavels.  De Vlierlanden is in procedure gebracht. In het plan De Vlierlanden wordt ruimte geboden aan CPO projecten en via het woonteam vindt de begeleiding plaats van particulieren die gezamenlijk een woningbouwproject willen opstarten. In 2014 is het woonteam met de begeleiding van een groep potentiele CPO-gegadigden voor De Vlierlanden gestart. 



In 2014 zijn voorbereidingen getroffen om een marketing- en verkoopprogramma op te zetten. Een woonteam is tot stand gebracht om de koper te ontzorgen.

52

Kaderstellend beleid      

Bedrijvigheidsplan gemeente Ommen (2005) Notitie “aandachtspunten van het college voor de Ommer economie” (2004) Woonvisie (2012) Meerjaren Perspectief Grondexploitatie (MPG) Coalitieprogramma 2010-2014 In het belang van Ommen! Gemeente Omgevings Plan (GOP)

Indicatoren Omschrijving Aantal te realiseren woningen (totaal over 2010 tot en met 2015)

Bron Prestatieafsprak en provincie

Nulmeting (jaar)

Begroot 2014

Werkelijk 2014

70

Gegevens begin februari bekend

Programma onderdeel Economie Context, trends en ontwikkelingen Voldoende werkgelegenheid is van essentieel belang voor het goed functioneren van de gemeente. Er moet daarom voldoende vestigingsruimte voor bestaande en nieuwe bedrijven aanwezig zijn. Om voor de korte en middellange termijn te voorzien in vestigingsruimte, is het bedrijvenpark de Rotbrink ontwikkeld. De economische crisis heeft effect op de werkgelegenheid en daarmee de vraag naar bedrijventerreinen. Binnen de bedrijventerreinen is het moeizaam om de fasering te kunnen realiseren. De fasering zal nauwlettend worden gevolgd en zo nodig worden bijgesteld. Ook vraagt de crisis op lokaal gebied extra aandacht voor onze ondernemers. Het college zet zich in voor een goed ondernemersklimaat en heeft daarvoor overleg met individuele ondernemers, zorgt voor een adequate dienstverlening door het opzetten van een digitale loket voor bedrijven, het inrichten van accountmanagement voor een beperkt aantal bedrijven en middels het GOP / GOV kansen bieden voor noodzakelijke en kansrijke ontwikkelingen. In het landelijk Sociaal Akkoord is overeengekomen dat er tot 2026 125.000 extra banen worden gecreëerd voor mensen met een arbeidshandicap. Ter uitvoering hiervan is in het najaar het Regionaal Werkbedrijf Regio IJssel-Vecht (als netwerkorganisatie) opgericht. Deelnemers zijn gemeenten, UWV, werkgevers, vakbonden en onderwijs. In dit werkbedrijf worden, middels een zogenaamd marktbewerkingsplan, de strategie en afspraken gemaakt over de manier waarop deze doelstelling gehaald kan worden. Het marktbewerkingsplan wordt naar verwachting begin 2015 vastgesteld

53

Doelstellingen en te leveren prestaties / activiteiten Doelstelling


Wat hebben wij bereikt/gedaan?

Een actieve relatie met het bedrijfsleven







Voldoende gedifferentieerde werkgelegenheid







Opzetten van het digitale bedrijvenloket Inrichten van accountmanagement



Tegengaan daling van de  werkgelegenheid door zoveel mogelijk mensen toe te leiden naar een baan via een werkgeversgerichte benadering van het  dienstbedrijf Anticiperen op nieuwe ontwikkelingen die bijdragen  aan een betere afstemming van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt Bevorderen van innovatie bij het bedrijfsleven door samenwerking in de regio Zwolle en ondersteuning Kennispoort



Goed functionerende bedrijfsterreinen





Uitvoeren maatregelen programma Masterplan De Strangen Invulling geven aan uitgifte De Rotbrink





Er is een digitaal bedrijvenloket opgezet Door de accountmanager bedrijven zijn afgelopen jaar 40 bedrijfsbezoeken afgelegd. Deze bezoeken hebben geleid tot meer dan 100 actiepunten. Uit circa 185 contacten met bedrijven uit Hardenberg en Ommen zijn 230 plaatsingen (werkervaringsplekken, tijdelijke- of vaste dienstverbanden) gerealiseerd. In het najaar van 2014 is het Regionaal Werkbedrijf Regio IJssel-Vecht opgericht. Binnen het subregionale overleg met werkgevers, de Vechtdalkamer, is een uitvoeringsagenda opgesteld met verschillende actiepunten die bijdragen aan een betere afstemming tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. In de Vechtdalkamer hebben de werkgevers de leiding. De Vechtdalkamer moet gezien worden als een groeimodel dat zich verder moet door ontwikkelen. De eerste concrete resultaten hiervan worden naar verwachting in 2015 bekend. Een project dat onlangs in gang is gezet, is het buddyproject. De gemeente neemt actief deel aan de regio Zwolle, daarmee aan activiteiten van het Kennispoort. De maatregelen met betrekking tot de e 2 fase van het Masterplan de Strangen zijn afgerond. Hiermee is het gehele project ten einde gekomen. In 2014 zijn geen bedrijfsgronden verkocht.

54

Doelstelling


Wat hebben wij bereikt/gedaan?

Verkleinen omvang gemeentelijke eigendommen

Verkoop gemeentelijke eigendommen



In 2014 zijn diverse opbrengsten gerealiseerd. Met ingang van 2015 wordt de (huidige) taakstelling in de begroting van € 100.000 per jaar met € 25.000 per jaar afgebouwd tot nihil in 2018. Alhoewel het bedrag als taak uit de begroting verdwijnt, blijft het streven gericht op het genereren van inkomsten / realiseren van besparingen op dit gebied.

Kaderstellend beleid • • •

Gemeente Omgevings Plan (GOP) Masterplan De Strangen (2007) Coalitieprogramma 2010-2014 In het belang van Ommen!

Indicatoren Omschrijving Aantal bedrijfsbezoeken

Bron RO

Aantal hectares te verkopen bedrijventerrein

RO

Nulmeting (jaar) 20 (2009) 5 (2009)

Begroot 2014 30

Werkelijk 2014 40

2,5

0

55

Programma onderdeel Plattelandsvernieuwing, kleine kernen en agrarische sector Context, trends en ontwikkelingen Op Europees niveau is in het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid een nieuw Plattelands Ontwikkelings Programma (POP3) vastgesteld. Het belangrijkste uitgangspunt is dat in POP3 de agrariër en de plattelandseconomie centraal komt te staan. POP3 zal een flinke bijdrage leveren aan het verder ontwikkelen van innovatie van de agrarische sector om duurzamer en concurrerender te ondernemen. Dit om een antwoord te geven aan uitdagingen in de agrarische sector zoals mest, water, dierenwelzijn, en klimaat. Daarnaast zal POP3 een verdere invulling geven aan het belonen van agrariërs voor maatschappelijke prestaties die zij leveren. Een voorbeeld van dit laatste is het agrarisch natuurbeheer. POP3 kent ook de verplichting om een LEADER-aanpak te ontwikkelen, om burgerinitiatieven vanuit het landelijk gebied te faciliteren. In 2015 wordt met de overige gemeente van Noordoost en Noordwest Overijssel een Lokale Ontwikkelingsstrategie opgesteld, die aangeeft hoe het gebied gaat inspelen op de mogelijkheden van POP 3 . Eind 2011 hebben Provinciale Staten ingestemd met het investeringsbesluit Ruimte voor de Vecht. Daarmee kan de Regionale Voorkeursvariant ook uitgevoerd worden. De programmaperiode loopt door tot 2015. Vanuit het programma Ruimte voor de Vecht wordt een eventueel vervolg van het programma voorbereidt. Daarbij richt een vervolg zich op drie pijlers. 1. Afmaken, 2. Beter benutten en 3. Nieuwe opgaven. Doelstellingen en te leveren prestaties / activiteiten Doelstelling

Wat wilden we bereiken / Wat hebben we bereikt/gedaan? doen?

Een leefbaar en vitaal buitengebied inclusief de kleine kernen en voor alle functies

 



Uitvoeren projecten Ruimte  voor de Vecht Inspelen op het nieuwe POP3 voor stimuleren agrarische sector in combinatie met recreatie, landschap en leefbaarheid  Uitvoeren dorpsplannen



In 2014 is de noordoever van het project Vechtoevers uitgevoerd, opgeleverd en feestelijk geopend. De voorbereidingen voor de zuidoever zijn intensief vervolgd en hebben geleid tot een mondeling akkoord met betrokken partijen. Met de overige gemeenten uit Noordoost en Noordwest Overijssel wordt gewerkt aan Lokale Ontwikkelings Strategie voor LEADER / POP 3. In verband hiermee zijn diverse bijeenkomsten georganiseerd om input te krijgen vanuit betrokken organisaties. De uitvoering van de dorpsplannen vindt in 2015 plaats. In 2014 hebben er oriënterende gesprekken plaatsgevonden over de aanpak van het project.

56

Kaderstellend beleid      

Gemeentelijk Omgevingsplan (GOP) In ontwikkeling zijnde Europees Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP3) Landschapsontwikkelingsplan (2011) Coalitieprogramma 2010-2014 In het belang van Ommen! Bestemmingsplan Buitengebied (2010) Dorpsplannen

57


lasten

6.1

Ruimtelijke Ordening

6.2

Volkshuisvesting / woningbouw

6.21 6.3 6.4

Plattelandsvern. kl.kernen en agr.sector

Verschil

735

6

1.046

1.171

-125

Bouwgrondexploitatie

8.153

9.981

-1.828

Economie

2.085

2.039

46

231

134

97

12.256

14.060

-1.804

-67

-34

-33

-549

-738

189

-3.978

-4.528

550

-229

-262

33

0

11

-11

-4.823

-5.551

728

6.1


6.2


6.21


6.3

Economie

6.4

Plattelandsvern. kl.kernen en agr.sector Totaal baten

saldo

Werkelijk 2014

741

Totaal lasten baten


6.1


674

701

-27

6.2


497

433

64

6.21


4.175

5.453

-1.278

6.3

Economie

1.856

1.777

79

6.4

Plattelandsvern. kl.kernen en agr.sector Totaal saldo

231

145

86

7.433

8.509

-1.076

58

7. ZORGZAAM OMMEN (zorg en welzijn) Missie Iedereen kan meedoen aan de samenleving, zowel in materieel als immaterieel opzicht. Vertrekpunten hierbij zijn: zelfredzaam, zelfstandig functioneren, de eigen verantwoordelijkheid staat voorop, en de gemeente fungeert als vangnet.

Programma onderdeel Volksgezondheid Context, trends en ontwikkelingen Het kabinet heeft per 1 januari 2015 alle taken in het kader van Jeugdzorg ondergebracht bij de gemeente. Hiertoe is de jeugdwet gemaakt. De decentralisatie gaat gepaard met een bezuiniging. Ook de ontwikkeling van Passend onderwijs is van invloed op de decentralisatie Jeugdzorg. In deze decentralisatie wordt nauw samengewerkt met de regiogemeenten. Transformatie Jeugdzorg Vanaf 2012 tot 2015 stelde het Rijk decentralisatiemiddelen ter beschikking voor de voorbereiding op de transformatie. De provincie Overijssel verleende in dezelfde periode op basis van het Provinciaal Transitieplan subsidie voor het houden van experimenten om gemeenten concrete ervaring op te laten doen. Uitvoering door de GGD van basistakenpakket conform de Wet Publieke Gezondheid Het Rijk verleent middelen, als onderdeel van het Gemeentefonds, voor de uitvoering van het wettelijk verplichte Basistakenpakket. Doelstelling



Alle taken op het gebied van jeugdzorg (de jeugd-ggz, provinciale jeugdzorg, gesloten jeugdzorg, jeugdreclassering, jeugdbescherming en licht verstandelijk gehandicapte jeugd) zijn geïntegreerd in het CJG. De informatie over en hulp bij het opvoeden en opgroeien is laagdrempelig aanwezig voor de kinderen / jongeren, hun ouders en professionals.



In regionaal verband zijn de contracten gesloten en de subsidiesbeschikkingen verleend voor de inkoop van deze Jeugdhulp. De benodigde jeugdhulp is beschikbaar en kan op lokaal niveau in het Samen Doen team worden ingezet. Het implementatieplan is in de vorm van een beleidsplan, een verordening en separate voorstellen gerealiseerd. Het Centrum voor Jeugd en Gezin is geïntegreerd in het Samen Doen team. De kennis en ervaring met de nieuwe manier van werken brengen de CJG medewerkers in de Samen Doen teams. Verder is er scholing aangeboden aan de medewerkers van deze teams. Het huidige lichte ondersteuningsaanbod van het CJG is gecontinueerd onder het ‘Samen Doen’.



Zowel lokaal als in regionaal verband voor te bereiden op deze nieuwe taak. Opstellen Implementatieplan (begin 2014).

Het doorontwikkelen van het Centrum voor Jeugd en Gezin met als uitgangspunt de visie Transformatie Jeugdzorg (inzet eigen kracht, de hulp in de directe leefomgeving van het gezin en een integrale benadering).

59

Doelstelling

Wat wilden we bereiken / doen? De signalering van zorgen/ Hierin nauwe samenwerking problemen is zodanig zoeken met de voorschoolse georganiseerd, dat in een voorzieningen / het onderwijs vroeg stadium hulp kan enerzijds en onder andere worden gegeven. Hierbij huisartsen anderzijds om de uitgaande van de eigen integrale benadering te kracht, de inzet van de hulp in verbeteren. de directe leefomgeving van het gezin en een integrale benadering.

Integrale Jeugdgezondheidszorg 0-19 jarigen.





Uitvoering door de GGD van basistakenpakket conform de Wet Publieke Gezondheid.


De samenwerking met de voorschoolse voorzieningen en het onderwijs is gecontinueerd. Deze samenwerking hebben wij vorm gegeven in de pilot met het Primair Onderwijs in Ommen en Dalfsen en in het Praktijkonderwijs in Ommen en Hardenberg én via structurele overleggen met het onderwijs. De samenwerkingsafspraken hebben wij vastgelegd in rapportages en stroomdiagrammen. De eerste gesprekken met de huisartsen zijn gevoerd en afspraak is gemaakt, dat zijn hun verwijzingen melden bij, en zo nodig een samenwerking aangaan met het betreffende Samen Doen Team om te komen tot een integrale aanpak. Dit wordt in 2015 verder geconcretiseerd en vastgelegd. De overdracht van de jeugdgezondheidszorg Vanaf 1 april 2013 wordt van Carinova naar de GGD is gerealiseerd. deze taak door 1 De GGD heeft zich in 2014 voorbereid (en organisatie uitgevoerd ook nog in 2015) op de nieuwe manier van (GGD). Invoeren van een nieuwe werken (meer risicogericht) en de manier van werken (meer concentratie van de consultatiebureaus. In Ommen is het consultatiebureau in risicogericht) en het Beerzerveld opgeheven. Het concentreren van het aantal consultatiebureaus. consultatiebureau in het Gezondheidscentrum in Ommen wordt gecontinueerd. Betreft een wettelijke taak en is gecontinueerd.

60

Doelstelling



Uitvoering van vierjarig Lokaal Gezondheids Beleidsplan.



Het project beweegkuur uitbouwen tot een integrale aanpak van overgewicht.

De beweegkuur was een project met externe financiering. Dit project is in deze hoedanigheid gestopt. We zien bij huisartsen wel meer aandacht voor bewegen voor ouderen, dit is ook één van de speerpunten in het kader van Vitaal Vechtdal.



Alcoholmatigingsbeleid uitvoeren zoals opgenomen in lokaal gezondheidsbeleidsplan.

Alcoholmatigingsbeleid: In 2014 is het Preventie- en handhavingsplan vastgesteld. Hierin staat beschreven we op welke manier we verbinding leggen tussen de beleidsterreinen Volksgezondheid (voorlichting en bewustwording) en Openbare Orde en Veiligheid (beleid en handhaving) als het gaat om alcoholpreventie en hoe we hier uitvoering aan geven. Dit plan bevat naast de hoofdzaken uit het beleid met betrekking tot preventie van alcoholgebruik onder voornamelijk jongeren, ook de wijze waarop er invulling wordt gegeven aan de handhavingstaken die op grond van de DHW zijn verkregen. Activiteiten alcoholmatigingsbeleid 2014:  Tactus Verslavingszorg brengt jongeren in beeld die zorgwekkend alcoholgebruik vertonen en biedt vervolgens een interventie op maat aan.  Tactus Verslavingszorg sluit (waar nodig) aan bij de Zorg Advies Teams op scholen en/of andere netwerken (CJG/gebiedsteam). Zij kijken vanuit hun verslavingsexpertise mee en geven advies m.b.t. casuïstiek.  Uitvoering project ‘Smart Connexion’. SmartConnection is een project voor en door jongeren in de leeftijd van 16 t/m 24 jaar. SmartConnection beloont jongeren als zij op verantwoorde manier met alcohol om gaan en laat zien dat er een alternatief is. • Tactus heeft diverse ouderavonden op V(S)O scholen verzorgd.

61

Doelstelling Vitaal Vechtdal.

Wat wilden we bereiken / doen? Onder de noemer ‘Vitaal Vechtdal’ worden vier programma’s nader uitgewerkt en geïmplementeerd. Het gaat om de programma’s : 1. “Vroeg er bij”; gericht op het bevorderen van een optimale start voor ouder en kind. 2. “De vitale werknemer”; gericht op duurzame en stimulerende arbeidsparticipatie. 3. “Langer Vitaal”; gericht op vroegsignalering bij ouderen. 4. “Vitale gemeente”’; gericht op verbetering vitaliteit van bewoners in de gemeente Ommen Om de ontwikkelingen te kunnen volgen wordt er een vitaliteits-monitor uitgevoerd.

Wat hebben we bereikt / gedaan? De 4 programmalijnen van Vitaal Vechtdal hebben een nieuwe impuls gekregen. Ommen is aangesloten bij het programma ‘jongeren op gezond gewicht’. Dit programma is verbonden aan “Vitaal Vechtdal”. Om kinderen kennis te laten maken met sport en gezonde voeding zijn activiteiten georganiseerd. In totaal hebben zo’n 300 kinderen hieraan deelgenomen. Daarnaast is de Vitaal Vechtdal Polis geïntroduceerd, een uniek concept in Nederland. De monitor zal in 2015 worden uitgevoerd. In de programmalijn Langer Vitaal heeft de samenhang tussen Samen Doen team en huisartsen nadrukkelijker aandacht gekregen.

62

Programma onderdeel Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Context, trends en ontwikkelingen Het bevorderen van zelfredzaamheid en afhankelijkheid verminderen is de beste manier om kwetsbare groepen te helpen. Indien mensen niet voor zichzelf kunnen zorgen, moet de gemeente (tijdelijk) een vangnetfunctie vervullen en ondersteuning bieden bij het weer zelfredzaam worden. De gemeente Ommen wil de kwaliteiten van de burgers en samenleving benutten en versterken. We gaan uit van een betrokken samenleving en zijn daarin een betrokken overheid. Mensen zorgen in eerste instantie voor zichzelf en elkaar, pas als dat niet mogelijk is, worden maatregelen getroffen. De gemeente Ommen heeft een aantal uitgangspunten opgesteld die gelden voor het totale sociale domein: meer burger, minder overheid, meer buurt/wijk, minder centraal, meer preventief, minder curatief, meer integraal, minder versnipperd en meer collectief, minder individueel. De Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) is een belangrijk wettelijk kader voor het gemeentelijk beleid. Transities Sociaal Domein 2014 was het jaar van de voorbereidingen op de transities in het sociaal domein die per 1 januari 2015 zijn geeffectueerd. Met de kadernota ‘De kracht van een vitale en solidaire samenleving’, het beleidsplan Samen Doen! en de diverse verordeningen is het beleid geformuleerd. Hiertoe heeft veelvuldig overleg en afstemming met de betrokkenen (politiek, burgers, belangenverenigingen, instellingen etc.) plaatsgevonden. Organisatorisch In 2014 is het gebiedsteam ingericht, waarbij ketenpartners als De Stuw, De Kern, MEE, RIBW, Carinova en voormalig Bureau Jeugdzorg het merendeel van de generalisten leveren. Ook zijn voor deze teams de gebiedsmanagers aangesteld. Voor de jeugdzorg is samen met 10 andere gemeenten een gemeenschappelijke regeling opgericht, van waaruit gezamenlijk zorg is ingekocht en die ook voor de 11 aangesloten gemeenten de betalingen en factuurcontrole voor haar rekening zal nemen. Ook is een start gemaakt met het herinrichten van de ICT, administratie enzovoort. Zorg Met ketenpartners zijn afspraken gemaakt over continuering van bestaande zorg (overgangsrecht) alsmede de wijze waarop aan het nieuwe beleid invulling wordt gegeven. Verder zijn met ketenpartners afspraken gemaakt over de wijze waarop de door hen geleverde generalisten en gebiedsmanagers worden gefinancierd. Met aanbieders van AWBZ-zorg zijn contracten afgesloten en er is een start gemaakt met herbeoordeling van lopende zorgaanvragen in het kader van AWBZ, Hulp bij huishouden en voorzieningen gehandicapten. Financieel (2015 en verder) e In de begroting 2015 (primaire begroting, 1 wijziging en wijziging taakuitbreiding invoering WMO/Jeugdzorg/participatiewet samen) zijn de transities, conform het door de raad geformuleerde uitgangspunt, budgettair neutraal verwerkt. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat dit is gebaseerd op de toen bekende gegevens, dus exclusief budgetkortingen die vanaf 2016 nog volgen en exclusief financiële gevolgen van door het Rijk ingestelde objectieve verdeelmodellen voor AWBZ en jeugd. Voor het overige zijn de budgetafspraken die voor AWBZ en jeugdzorg zijn gemaakt in belangrijke mate gebaseerd op extern aangeleverde cijfers. Met name voor wat betreft de jeugdzorg zijn deze nog onvoldoende inzichtelijk/adequaat. In de loop van 2015 zal, op basis van informatie over de werkelijke zorgafname, moeten blijken in hoeverre de gemaakte budgetafspraken passend zijn geweest.

63

Doelstelling



Iedereen moet naar eigen mogelijkheden mee kunnen doen (aan de samenleving).

Prestatieveld 1: SOCIALE SAMENHANG EN LEEFBAARHEID  Creëren van zes woonservicegebieden in de gemeente Ommen (4 in stad Ommen, 1 in Beerzerveld en 1 in Lemele).

Uit analyse is gebleken dat in Ommen drie woonservicegebieden realiseerbaar zijn. Het gaat om de woonservicegebieden ‘t Vlierhuis, Oldenhagen en Nijenhaghen. Voor Lemele en Beerzerveld hebben potentiële zorgaanbieders te kennen gegeven niet te kunnen investeren en is een woonservicegebied niet te realiseren. Samen met de partners in de woonservice gebieden en de WMO Raad zijn de ontwikkelingen en activiteiten gemonitord. Uit praktijkvoorbeelden blijkt dat het verbinden van de wijk aan de woonservicecentra in toenemende mate gemeengoed is geworden. Nijenhaghen is hiervan een goed voorbeeld.

Prestatieveld 2: PREVENTIEVE ONDERSTEUNING BIJ OPGROEIEN EN OPVOEDEN  Onderzoek instellen (enquêtes) naar de bekendheid van het centrum onder de jeugdigen, ouders/verzorgers en de professionals.  Schriftelijke samenwerkingsafspraken tussen het Centrum voor Jeugd en Gezin en de volgende partners: scholen (bo en vo), peuterspeelzalen en kinderdag-opvang, jongerenwerk, huisartsen, politie, MEE.  Participeren in de regionale werkgroepen Transitie Jeugdzorg.  Borgen instrument Eigen Kracht Conferenties in het Centrum voor Jeugd en Gezin.  Borgen instrument Project Positief Opvoeden IJsselland (POPIJ).  Het ontwikkelen in regionaal verband van een initiatiefdocument, projectplan, uitvoeringsplan en convenant.

Het onderzoek naar de bekendheid van de CJG onder jeugdigen, ouders en professionals is door de instelling van het Samen Doen team niet meer aan de orde. In 2014 is geïnvesteerd in de naamsbekendheid en laagdrempeligheid van het Samen Doen team. De samenwerking met de voorschoolse voorzieningen en het onderwijs is gecontinueerd. Deze samenwerking hebben wij vorm gegeven in de pilots en via structurele overleggen met het onderwijs. De samenwerkingsafspraken hebben wij vastgelegd in rapportages en stroomdiagrammen. Met de gesprekken met de huisartsen is een start gemaakt en wordt in 2015 voortgezet. Het instrument Eigen kracht en het principe van het project POPIJ zijn onderdeel van de transformatie die alle zorginstellingen moeten doorvoeren en ook in het Samen Doen Team wordt geïmplementeerd. De transitie Jeugdzorg is geïmplementeerd via in een beleidsplan, een verordening, nadere regels en separate voorstellen.

64

Doelstelling



Prestatieveld 3: INFORMATIE, ADVIES EN CLIENTONDERSTEUNING  De dienstverlening verloopt naar tevredenheid en wordt op hetzelfde niveau gecontinueerd.

De introductie van het Samen Doen Team heeft een nieuwe impuls gegeven aan informatie, advies en cliëntondersteuning. Via diverse kanalen zijn inwoners en intermediaren geïnformeerd over de veranderingen in de zorg. Zo is er bijvoorbeeld een huis aan huis krant verspreid.

Prestatieveld 4: MANTELZORGERS EN VRIJWILLIGERS Vrijwilligers:  Promoten en waarderen vrijwilligerswerk en bemiddelen tussen vraag en aanbod en de uitvoering hiervan leggen (via vaststelling van het werkplan) bij het vrijwilligerssteunpunt (20122015).  Opstellen tweejaarlijks werkplan vrijwilligerssteunpunt, waarbij invulling wordt gegeven aan de 5 basisfuncties (2012 en 2014).  Monitoren van de behoefte aan ondersteuning van vrijwilligers- en hun organisaties door deelname (eens in de twee jaar) aan de Digimon monitor (2012 en 2014).  Ontwikkelen van een aanbod van deskundigheid-bevordering.  Vervullen van een actieve rol bij het bemiddelen van mensen die een inburgerings- en of reintegratietraject volgen naar vrijwilligerswerk.  Het steunpunt adviseert organisaties bij het vinden en binden van vrijwilligers.  Het steunpunt coördineert vrijwillige collectieve diensten, zoals de klussendienst.

Toename van het aantal bemiddelingen in 2014, waaronder ouderen (39) en steeds meer jongeren (25) die vrijwilligerswerk doen. Alle leerlingen van groep 2 van praktijkschool de Maat nemen deel aan NL DOET, Ommen doet mee! In het werkplan wordt invulling gegeven aan de 5 basisfuncties voor ondersteuning van het lokale vrijwilligerswerk, namelijk: 1. Vertalen van maatschappelijke ontwikkelingen. 2. Verbinden en makelen. 3. Versterken 4. Verbreiden 5. Verankeren Stijging van het aantal meldingen (22) voor de Vrijwilligerspluim en een verrassend aantal bezoekers (ongeveer 125) bij de uitreiking van de Vrijwilligerspluim.

Eind 2014 is de nieuwe website in gebruik genomen. De website is opgefrist en interactief. Vrijwilligers kunnen nu direct reageren op een vacature. Behoefte aan ondersteuning van vrijwilligers en hun organisaties kan nu ook digitaal gepeild worden. In 2014 zijn 2 Vrijwilligerscafe’s gehouden: Ontwikkelingen in het vrijwilligerswerk en Lancering/uitleg van de nieuwe website. Een goede samenwerking met team Werk zorgt regelmatig voor acht aanmeldingen van langdurig werklozen.

65

Doelstelling


Wat hebben we bereikt / gedaan? Vrijwilligers Steunpunt Ommen (VSO) ondersteunt organisaties bij het actief zoeken naar een specifieke vrijwilliger d.m.v. advertentie, vacature van de week en informatie op de website. Dit zorgde in 2014 voor een toename van het aantal reacties op de Vrijwilligers Vacature Bank (VVB). Bij de klussendienst komen meer aanvragen voor vaste klussen binnen. In 2015 gaan we kijken of we een instrument kunnen ontwikkelen voor digitale zelfredzaamheid. De nieuwe website biedt deze mogelijkheid. Bij de klussendienst komen meer aanvragen voor vaste klussen binnen. In 2015 gaan wij kijken of wij een instrument kunnen ontwikkelen voor digitale zelfredzaamheid. De nieuwe website biedt deze mogelijkheid.

Mantelzorg:  In overleg met de Mantelzorg Advies Raad (MAR) om een instrument te ontwikkelen om mantelzorgondersteuning kwalitatief en kwantitatief te meten.  Gezamenlijk met de MAR continueren van de jaarlijkse dag van de mantelzorg waarbij waardering voor mantelzorgers en werving van mantelzorgers centraal staan.  Voor de ondersteuning van mantelzorgers is bij de Kadernota 2014 besloten vanaf 2014 structureel € 25.000 structureel beschikbaar te stellen (stelpost in programma 9).

Een instrument in de vorm van een checklist is i.o.m. het Platform Mantelzorg Overijssel tot stand gebracht. Samen met de MAR is deze in 2014 gebruikt om de kwaliteit en kwantiteit van de mantelzorgondersteuning in de praktijk te kunnen toetsen. Een belangrijke conclusie is dat de mantelzorgers nog onvoldoende worden bereikt. I.o.m. de MAR wordt daarom in 2015 een mantelzorg- campagne opgestart. Daarnaast heeft de MAR het initiatief genomen om onderzoek te doen naar de mogelijkheden van een Mantelzorg-centrum (café). De gemeente ondersteunt dit initiatief. Op 7 november 2014 heeft de Mantelzorg Avond plaatsgevonden. Deze avond werd ingevuld met een voorstelling van de cabaretgroep Jeetje Mina. De avond werd goed bezocht door ongeveer 100 mantelzorgers. Het verouderde CVTM budget (2008) is hiermee in 2014 in overeenstemming gebracht met het werkelijk gebruik van de mantelzorgondersteuning, zoals uitgevoerd door Carinova en Vrijwillige Thuiszorg. Dit in samenspraak met de Mantelzorg Advies Raad.

66

Doelstelling

Wat wilden we bereiken / doen? Prestatieveld 5: BEVORDEREN VAN PARTICIPATIE EN ZELFREDZAAMHEID  Samen met betrokken organisaties is een plan ontwikkeld om laaggeletterdheid in kaart te brengen en tegen te gaan. In de werkgroep laaggeletterdheid wordt hier vorm en inhoud aan gegeven. Tevens wordt op regionale schaal samengewerkt met de stichting Lezen en Schrijven. Prestatieveld 6: VOORZIENINGEN VOOR MENSEN MET BEPERKINGEN  De gemeenteraad heeft in september 2013 de “gekantelde” Wmo verordening vastgesteld. Op basis van deze verordening wordt vraaggericht in plaats van aanbodgericht gekeken naar de problemen. Daarbij gaan algemene voorzieningen voor individuele voorzieningen .  Tevens wordt een eigen bijdrage ingevoerd voor alle individuele voorzieningen (met uitzondering van rolstoelen).  Met ingang van 1 januari 2014 lopen de contracten met de zorgaanbieders voor hulp bij het huishouden af, terwijl het contract met de leverancier voor hulpmiddelen per 1 april 2014 afloopt. Nieuwe aanbestedingstrajecten zijn momenteel in voorbereiding.


Met landelijke subsidies is in Ommen in 2014 in de bibliotheek een taalpunt gestart. Hier worden met een professionele coördinator en vrijwilligers (taalcoaches) laaggeletterden geschoold. De stichting Lezen en Schrijven is aanjager van taalpunten.

In 2014 is de kanteling doorgezet. De introductie van het Samen Doen team in relatie tot de transities in het sociaal domein heeft daaraan nog eens een nieuwe impuls gegeven. De invoering van de eigen bijdrage is zonder problemen gepaard gegaan. Dit beleid wordt in het kader van de transities gecontinueerd. Sinds 1 april is Harting-Bank de nieuwe leverancier van hulpmiddelen.

67

Programma onderdeel Werk en Inkomen Context, trends en ontwikkelingen Twee typen trends en ontwikkelingen zijn relevant te vermelden omtrent het onderdeel werk en inkomen. Zo worden de effecten van de langdurige economische crisis op lokaal niveau steeds pregnanter voelbaar. De afgelopen twee jaren is de werkloosheid flink opgelopen, onder andere doordat veel banen zijn verdwenen. Dit leidt ertoe dat steeds meer inwoners een beroep moeten doen op gemeentelijke voorzieningen, zoals een uitkering voor levensonderhoud, bijzondere bijstand en/of schuldhulpverlening. Daarnaast zijn de financiële en wettelijke kaders die het Rijk stelt in beweging. Op 1 januari 2015 is de Participatiewet ingevoerd, waarmee de Wsw wordt afgeschaft en de instroom in de Wajong sterk wordt beperkt. Inwoners die voorheen een beroep deden op deze regelingen, worden vanaf 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid van gemeenten. Echter het Rijk voert tegelijkertijd zogenaamde efficiencykortingen door op de budgetten voor re-integratie en ondersteuning van werkzoekenden en arbeidsgehandicapte personen. Door deze twee ontwikkelingen wordt de druk op het domein werk en inkomen opgevoerd. Het College probeert de druk te beperken door tijdig en proactief beleid te ontwikkelen en de uitvoering van de Participatiewet toekomstbestendig vorm te geven. Doelstelling



Werk: Alle inwoners (18 jaar en ouder) kunnen, door reguliere arbeid (of eigen bedrijf) in hun levensonderhoud voorzien Maatschappelijke participatie van alle inwoners is gewaarborgd.



Het verbinden van de vraag van werkgevers aan de competenties van de werkzoekenden blijft dé opgave voor het Dienstenbedrijf. Vooral de motivatie van de werkzoekende is essentieel voor het matchen van werkgever en werkzoekende, met daarbij maatwerk in regelingen en/of voorzieningen. Op deze elementen speelt het Dienstenbedrijf in.





Inkomen:  Die inwoners die geen recht kunnen doen gelden op een andere uitkering en / of  inkomen, een WWB- of Bbzuitkering verstrekken voor de tijd dat dit noodzakelijk is.

Ondersteuning van werkzoekenden met kansen op de arbeidsmarkt. Begeleiding van werkzoekenden met geringe kansen op de arbeidsmarkt. Stimuleren van maatschappelijk participatie door educatie en sociale activering.

Zorg dragen voor tijdig en correct verstrekken van uitkeringen. Inzet op handhaving en fraudebestrijding, zodat oneigenlijk gebruik van inkomensvoorzieningen wordt bestreden.

Medio 2014 is besloten tot het integreren van de werkgeversdienstverlening van Larcom en het Dienstenbedrijf. Zo wordt gewerkt aan één integrale werkgeversdienstverlening van al de doelgroepen uit de participatiewet. Eind 2014 verstrekte de gemeente Ommen 177 uitkeringen, inclusief BBZ. Daarnaast werden nog eens 19 uitkeringen in het kader van de IOAW/Z verstrekt. In totaal werden per december 2014 196 uitkeringen verstrekt.

68

Doelstelling



Minimabeleid: Maatschappelijke participatie van mensen die leven van een minimuminkomen.



In januari 2014 heeft de gemeenteraad het Beleidsplan Armoede 2014-2017 ‘Meer dan symptoombestrijding’ vastgesteld. We hebben aansluiting gezocht bij het Jeugd Cultuurfonds. 2 personen hebben daarvan gebruik gemaakt. Van Jeugd Sportfonds maakten 34 personen gebruik.

Vermindering van het niet  gebruik van de voorzieningen door minima.

Conform de uitgangspunten van het armoedebeleid (raadsbesluit januari 2014).

Conform de uitgangspunten van het armoedebeleid inzetten op het voorkomen en bestrijden van problematische schulden.

Project ‘Armoede, geloof in eigen kracht’ Doel van het project was dat mensen met een laag inkomen, ‘ervaringsdeskundigen’ a. in beeld moesten brengen hoe armoede eruit ziet en b. suggesties deden voor verbetering van de situatie. De Ommer projectgroep ‘RondkOmmen’ heeft de uitkomsten op 20 oktober 2014 gepresenteerd. De ‘aanbevelingen’ worden in 2015 verder uitgewerkt. Inmiddels hebben voormalige projectgroepleden de stichting ‘Ommen Samen Sterk’ opgericht. Dit project is uitgevoerd in de gemeenten Zwolle, Dalfsen, Hardenberg en Ommen. De werkgroepen zijn begeleid door de organisatie RADAR. De provincie Overijssel was medefinancier. We hebben onder meer een contract afgesloten met Raad en Recht. Vrijwilligers ondersteunen de inwoners op verschillende terreinen van het Sociaal Domein. Om het niet gebruik van bijzondere bijstand voor medische kosten te verminderen hebben we voor 2015 drie collectieve ziektekostenverzekeringspakketten ontwikkeld voor de doelgroep tot 13o% van de bijstandsnorm.

69

Doelstelling


Inburgering: Nieuwkomers integreren in de Nederlandse en lokale samenleving.





Lopende inburgeringstrajecten conform wettelijke en contractuele verplichtingen afwikkelen. Vanwege de veranderende weten regelgeving geen nieuwe trajecten starten.

Wat hebben we bereikt / gedaan? Conform verplichtingen zijn de lopende trajecten inburgering afgewikkeld. Nog lopende trajecten zullen in 2015 worden gecontinueerd. De gemeente is hiertoe nog verplicht. Nieuwe trajecten moeten door inburgeraars zelf worden georganiseerd. Zij worden hierbij ondersteund door Vluchtelingenwerk.

Kaderstellend beleid Volksgezondheid • Beleidsplan Wmo, Sport en Cultuur gemeente Ommen 2012-2015 • Nota Lokaal Volksgezondheidbeleid gemeente Ommen 2012-2015 • Visie Centrum voor Jeugd en Gezin en transformatie Jeugdzorg Wet Maatschappelijke Ondersteuning • Beleidsplan Wmo, Sport en Cultuur gemeente Ommen 2012-2015 • Visie Centrum voor Jeugd en Gezin • Coalitieakkoord 2010 – 2014 In het belang van Ommen! Werk en Inkomen • Visienota Participatiewet 2014 e.v. • Beleidsnota Armoedebestrijding 2014-2017 ‘Meer dan Symptoombestrijding’ • Re-integratiebeleid Wet Werk en Bijstand • Gemeentelijke beleidsregels Bijzondere Bijstand • Coalitieakkoord 2010 – 2014 In het belang van Ommen!

70

Indicatoren Omschrijving Bron Volksgezondheid % 12-15 jarigen dat alcohol GGD drinkt % 16-23 jarigen dat vaak en GGD veel drinkt Wet Maatschappelijke Ondersteuning % cliënten dat positief is over SGBO de mate waarin ondersteuning helpt bij het meedoen aan de maatschappij Werk en Inkomen % uitstroom naar arbeid Adm. (vanuit totale klanten bestand) Aantal mensen dat een beroep Adm. doet op het minimabeleid a) bijzondere bijstand / langdurigheidstoeslag/ participatiefonds b) Collectieve ziektekostenverzekering c) Jeugdsportfonds d) Jeugdcultuurfonds e) Koopkrachttegemoetkoming

Nulmeting (jaar)

Begroot 2014

Werkelijk 2014

21 (2012) 28 (2012)

18

*

25

*

73 (2013)

70

72

45 (2013)

20

21

a. 249 (2013)

a. 205

a. 195

b.112

b. 150

b. 160

c. 10 d. 0 e.0

c. 34 d. 2 e. 267

c.

11

`* er zijn geen gegevens over 2014, in 2015 wordt een nieuw onderzoek uitgevoerd door de GGD.

71


lasten

saldo

Werkelijk 2014

Verschil

7.1

Volksgezondheid

1.217

1.320

-103

7.2

Wet Maatschappelijke Ondersteuning

3.880

3.720

160

7.3

Werk en Inkomen

9.791

9.526

265

14.888

14.566

322

Totaal lasten baten


7.1

Volksgezondheid

7.2


-74

-224

150

-575

-630

55

7.3

Werk en Inkomen

-7.399

-7.333

-66

Totaal baten

-8.048

-8.187

139

7.1

Volksgezondheid

1.143

1.096

47

7.2


3.305

3.090

215

7.3

Werk en Inkomen

2.392

2.193

199

Totaal saldo

6.840

6.379

461

72

8. RECREATIEF OMMEN (cultuur, recreatie & toerisme en sport)

Missie De gemeente Ommen wil een gastvrije gemeente zijn met een gevarieerd cultureel, toeristisch, recreatief en sportief aanbod.

Programma onderdeel Kunst, cultuur en monumentenzorg Context, trends en ontwikkelingen Kunst • Voor de periode 2013-2016 is er een cultuurarrangement aangegaan met de provincie. Het arrangement is erop gericht om de samenwerking met en tussen gemeenten te stimuleren, de infrastructuur te versterken en deelname van burgers aan cultuur in de vrije tijd te bevorderen. De provincie stelt hiervoor € 30.000 per jaar beschikbaar. De gevraagde cofinanciering is € 15.000 per jaar. Dekking in 2013 en 2014 kwam vanuit reguliere middelen. Bij de vaststelling begroting 2015 is incidenteel extra geld voor cofinanciering in 2015/2016 beschikbaar gesteld. • Het saldo van het Fonds Beeldende Kunst is nihil en het Fonds wordt niet meer gevoed. In de komende periode zijn derhalve geen middelen beschikbaar voor de aanschaf van kunst in de openbare ruimte. Monumentenzorg Programma Eerde 2020 (cultureel erfgoed) Natuurmonumenten heeft als eigenaar een programma Eerde 2020 ontwikkeld. Het betreft een programma gericht op met name herstel van het kasteel en parklandschap. Eerde 2020 kent vier inhoudelijke, thematische programmalijnen: 1. Het cultuurhistorisch hart klopt weer 2. Soortenrijkdom en legendarisch landschap 3. Lang leve de landbouw 4. Buitengewoon beleven Naast de Postcodeloterij, waterschap Vechtstromen en de provincie is ook de gemeente vanuit het IMG als subsidiepartner betrokken. Jaarlijks wordt een jaarplan vastgesteld en vanuit het IMG gerapporteerd aan de provincie. Voor volgend jaar staat naast verder herstel van het parkbos met name het herstel van het interieur van het kasteel en het herstel van de Regge nabij de steile oever en Eerder hooilanden op de agenda. Ommerschans In 2012 heeft de gemeente Ommen samen met 15 andere partijen in België een charter getekend, waarin is afgesproken de Nederlandse en Belgische Koloniën van Weldadigheid gezamenlijk in een transnationaal dossier voor te dragen voor de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Voor Ommen en Hardenberg gaat het om de Ommerschans. Er wordt nu gewerkt aan opname op de werelderfgoedlijst in 2018, het jaar waarin de Maatschappij van Weldadigheid 200 jaar bestaat. Het is een gezamenlijk proces. In 2014 is met name aandacht besteed aan het opstellen van een managementplan als onderdeel van het nominatiedossier. Voorts is een integrale visie voor het gebied van de Ommerschans opgesteld.

73

Doelstelling



Onder aandacht brengen van cultuuractiviteiten en de deelname hieraan laagdrempelig houden.













Stimuleren kunstbeoefening voor eigen inwoners en toeristen verspreid over het jaar (door bijvoorbeeld opzetten van een culturele broedplaats). Inventariseren vraag en aanbod van de buitenschoolse cultuureducatieve activiteiten en onderzoeken op welke wijze een doorgaande leerlijn van binnen- naar buitenschoolse cultuureducatie kan worden bewerkstelligd. De uitkomsten van de inventarisatie worden gebruikt bij de inzet van de provinciale regeling “cultuur aan de basis”. Op basis van de nieuwe provinciale regeling “Cultuur aan de basis” een programma binnenschoolse cultuureducatie ontwikkelen, waarbij met name wordt ingezet op in stand houden van het aanbod kunstzinnige vorming, deskundigheidsbevordering van het onderwijs en culturele instellingen en implementeren doorgaande leerlijn-methoden. Ondersteuning bieden bij het realiseren van een permanente expositieruimte voor kunstenaars. Uitvoeren cultuur-arrangement met o.a. aandacht voor de Week van de Amateurkunst, ontsluiting van cultureel erfgoed voor de toeristische sector, cultureel ondernemerschap musea, ontwikkelen cultureel aanbod in wijksteunpunt(en) en ontwikkelen Vechtdal activiteiten in samenwerking met Dalfsen en Hardenberg.









Via deelname aan de landelijke WAK (Week van de Amateurkunst) wordt amateurkunstenaars en -verenigingen een podium geboden en komen inwoners en toeristen in aanraking met amateurkunst. In 2014 hebben in Ommen circa 30 activiteiten plaats gevonden (toename t.o.v. 2013). Verder worden via diverse subsidieregelingen culturele activiteiten/evenementen ondersteund, die verspreid over het jaar plaats vinden. Via www.Ommenkids.nl is een eerste stap gezet om inzicht te krijgen in vraag en aanbod van buitenschoolse cultuureducatieve activiteiten. De Stichting Kunstzinnige Vorming Ommen is gevraagd de betreffende site verder te vullen. De Stichting Kunstzinnige Vorming Ommen heeft in haar culturele aanbod 2014-2015 voor het primair en speciaal onderwijs een aantal nieuwe activiteiten opgenomen: cursussen gericht op deskundigheidbevordering van de leerkrachten en projecten gericht op het ontwikkelen van doorgaande leerlijnen. Er is een programma van eisen opgesteld voor een permanente expositieruimte voor kunstenaars. V.w.b. de locatie zijn er op dit moment twee opties in beeld. Deze worden aan de kunstenaars voorgelegd. In het kader van het cultuurarrangement zijn in 2014 de volgende projecten/activiteiten gerealiseerd: grimeercursus voor toneelverenigingen, Vechtdal-WAK, gezamenlijke netwerkbijeenkomst met Hardenberg en Dalfsen, ondersteuning van de Vechtdal Cultuurparels, kunsttegelroute, inventarisatie lokaal immaterieel erfgoed. Verschillende andere projecten lopen nog.

74

Doelstelling


Behoud cultureel Programma Eerde 2020 (cultureel historische waardevolle en erfgoed) monumentale objecten. Herstel van:  Parkbos (verder herstel)  Interieur van het kasteel  Eerder hooilanden  de Regge nabij de steile oever

Wat hebben we bereikt / gedaan? 

 

Ommerschans  Opstellen van een managementplan als onderdeel van het nominatiedossier.  Integrale visie voor het gebied van de Ommerschans opstellen. 





Evenals voorgaande jaren is door Natuurmonumenten mbt Parkbos, interieur en Eerde hooilanden een werkplan 2014 opgesteld en is op grond van de IMG regeling is een voorlopige subsidie 2014 afgegeven. Activiteiten zijn conform plan uitgevoerd. Het herstel van De Regge is door het Waterschap uitgevoerd en voltooid. Begin 2014 zijn de Outstanding Universal Values (unieke kernwaarden van de koloniën) door de stuurgroep vastgesteld en is hoofdstuk 2 (description) van het nominatiedossier in concept aangeleverd. Eind oktober 2014 is de tussentijdse rapportage volgordebepaling werelderfgoednominatie bij de Rijksdienst Cultureel Erfgoed ingediend. Het rapport Koers op Kolonielandschap is door een extern bureau opgeleverd. Dit rapport kan dienen als leidraad bij toekomstige (planologische)ontwikkelingen. In het najaar zijn informatieavonden gehouden voor de gemeenteraad van Ommen en de inwoners van het koloniegebied Ommerschans. In 2014 is en in 2015 wordt extra aandacht besteed aan het betrekken van inwoners en andere belanghebbenden bij het proces.

75

Programmaonderdeel Recreatie & Toerisme (vrijetijdseconomie) Context, trends en ontwikkelingen Recreatie & toerisme is een belangrijke economische pijler in de gemeente Ommen. De (verblijfs)recreatieve sector is van groot belang voor de lokale economie. Ten opzichte van de totale werkgelegenheid is het aandeel van de vrijetijdssector in Ommen 11% (bron: LISA). Dit ligt ruim boven het Overijsselse gemiddelde van 6%. Absoluut gezien telt Ommen circa 1.000 banen in de vrijetijdssector. In 2013 brachten Nederlandse vakantiegangers gezamenlijk 2,2 miljoen nachten door in het Vechtdal. Hierin zijn niet de overnachtingen van vaste staanplaatshouders meegenomen. In totaal gaven deze Nederlandse vakantiegangers €59,1 miljoen uit tijdens hun vakanties in het Vechtdal. De gemiddelde besteding in het Vechtdal ligt op €27 per persoon per nacht. Bovenstaande cijfers is exclusief vaste standplaatsvakanties. Het toeristisch-recreatief beleid van de gemeente Ommen is vastgelegd in het Gemeentelijk Omgevings Plan (GOP). We zoeken aansluiting bij de provinciaal geformuleerde ambitie en beschikbaar budget voor vrijetijdseconomie zoals vastgelegd in het uitvoeringskader Regionale Economie 2012-2015.

Doelstellingen en te leveren prestaties / activiteiten Doelstelling



Versterken recreatieve (verblijfs) functie:  Versterken Economische drager dat wil zeggen meer bezoekers, verlenging bezoekduur, meer bestedingen.  Betere (seizoens)spreiding.  Gevarieerd aanbod.  Kwaliteitsverbetering.  Meer samenhang/ onderlinge samenwerking.





 





Uitvoeren Vrijetijdsagenda Vechtdal in samenwerking met de toeristisch gebiedsregisseur. Uitvoeringsprogramma toeristisch recreatief beleid. Duurzaam toerisme stimuleren, onder andere middels Toeristische Energieagenda provincie. Stimuleren van nieuwe product-markt-partner combinaties (PMPC’s) die in aanmerking komen voor het subsidieprogramma van de provincie. Versterken route knooppunten.



 

 

Vaststellen Vrijetijdsagenda Reggedal door de 6 Reggegemeenten en het waterschap. Door de regiegroep (bestaande uit 9 ondernemers uit het Reggedal) wordt met ondersteuning van de gemeenten de uitvoering van de agenda aangejaagd en gecoördineerd. Vaststellen Vechtdal Kompas (visie vrijetijdseconomie Vechtdal) door de stuurgroep Recreatie & Toerisme Vechtdal en opstellen concept bestuurlijke agenda met de pijlers Voeding, Zorg, Verblijf, Water en Organisatie. Opstellen uitvoeringsprogramma Gastvrij Ommen. Tot en met 2014 zijn 25 projecten in het Vechtdal gedefinieerd en in uitvoering genomen of wel ondersteund in samenwerking met de toeristische gebiedsregisseur. Ommen is bij een tiental open aanzet van PMPC’s in het Vechtdal betrokken. Diverse bedrijfsbezoeken/ faciliteren initiatieven ondernemers. Overleg/secretariaat platform recreatieondernemers.

76

Doelstelling



Versterken imago toeristische gastvrijheid:  Profilering aanbod.  Versterking merk.



Ondersteuning Marketingimpuls Toerisme Overijssel (MITO) t/m 2015. Vermarkten Ommen binnen Vechtdal-campagnes Buiten Zijn/Buiten spelen.

 

Promotour Ben jij al Omm’? Prestatieafspraken Vechtdal Marketing (vastgelegd in een beschikking) in combinatie met behalen doelen MITO.

Bevordering recreatieve mogelijkheden:  Verbeteren recreatieve bereikbaarheid.  Versterken Recreatief routenetwerk.  Verbeteren Recreatief medegebruik.



Verbeteren kwaliteit, beleving en gebruik van de routestructuren (onder andere veiligheid, digitale toepassing, arrangementen). Verbeteren recreatieve mogelijkheden op en langs de Regge/Vecht Binnen het Reggeuitvoeringsprogramma en het programma Ruimte voor de Vecht.



Realisatie nieuwe havenkom (4 kwartaal). Ondersteuning Marketing Oost bij het opstellen van het programma Kwaliteitsimpuls Routestructuren voor provinciale subsidieaanvraag. Realisatie fietspad Oosterdijk. Voorbereiding fietspad Dunnewind.







 

e

77

Programma onderdeel Sport en accommodaties Context, trends en ontwikkelingen Met het breedtesportbeleid worden duidelijke accenten in het gemeentelijke sportbeleid gelegd. In het beleidsplan 2012-2015 worden zowel het WMO-beleid, het sportbeleid als het cultuurbeleid beschreven en waar mogelijk verbindingen tussen deze deelterreinen gelegd. Doelstelling Wat wilden we bereiken / Wat hebben we bereikt / gedaan? doen? In 2014 is 3,6 fte combinatiefuncties/buurt Versterking  Deelname aan de sportcoaches ingezet voor diverse sportinfrastruc“brede impuls tuur en vergroting combinatie-functies”/ sportstimuleringsprojecten zowel op school- als buurten verenigingsniveau. van blijvende aanstellen van sportdeelname buurtsportcoaches. Binnen Landstede Welzijn is van genoemde 3,6 fte 0,78 door kinderen  Contractafspraken /jongeren, 55met Landstede Welzijn fte buurtsport-coaching ingezet obv 50/50 financiering gemeente en Landstede. plussers en m.b.t. stimulering gehandicapten. sportdeelname JOGG (Jongeren Op Gezond Gewicht)/Gewoon Gezond jongeren en ouderen  Het bevorderen is gestart. Ook is een start gemaakt met gezonden van een gezonde d.m.v. het aanstellen wijken/dorpen met behulp van WMO-subsidie “Wij(k) en actieve leefstijl van een Lekker fit. De eerste stap is gezet in de kern Ommen. voor buurtsportcoach. 4 – 19 jarigen.  Project “Ik Lekker Fit”, Een werkgroep opgezet. In oktober is er een starbijeenkomst geweest met intermediairen en inclusief naschools  Vergroten van de hebben 180 kinderen deelgenomen aan activiteiten sociale sport- en gericht op kennismaking met sport en gezonde samenhang in en beweegaanbod met voeding. De activiteiten zijn georganiseerd door de leefbaarheid van bijdrage van de combinatiefunctionarissen. dorpen, wijken en sportverenigingen. 

buurten. Erkenning van de maatschappelijke waarde van sport.







Ondersteuningsaanbo d voor sportverenigingen realiseren. Continuering van deelname aan het Jeugdsportfonds Overijssel. Afstemming zorg, preventie en sport

Deelname aan het WMO-project “Actief Betrokken Club”. We hebben voorbereidingen getroffen voor enkele maatschappelijke pilots waarin sportverenigingen een rol hebben. Focus ligt vooralsnog op sportpark Westbroek. Deelname aan het WMO-project “Beweegimpuls voor kwetsbare ouderen” in samenwerking met woon/zorginstelling ’t Vlierhuis. Met het project Ommenkids hebben we sportverenigingen in de gelegenheid gesteld langs digitale weg een kennismakingsaanbod te plaatsen. Veel kinderen hebben hierdoor op een laagdrempelige manier kennis kunnen maken met sport. Het Jeugdsportfonds is een voorziening geworden die structureel ingebed is in het gemeentelijk beleid. Via combinatiefunctionarissen is dit fonds onder de aandacht gebracht bij intermediairen en onderwijs.

78

Doelstelling



Kwantitatief en kwalitatief voldoende sportaccommodaties.



In 2014 kon nog niet met de werkzaamheden worden gestart omdat nog niet alle benodigde gronden hiervoor beschikbaar waren. De betreffende bestemmingsplanwijziging bevindt zich in de fase van afronding. In het verlengde daarvan hebben we voorbereidingen getroffen om het plan in 2015 te realiseren.

Aanpak sportpark Lemele; renovatie / aanleg van een natuurgras en een kunstgras voetbalveld, zodanig dat ze aan de KNVB-normen voldoen.  Besluitvorming over de Nieuwbouw van een sportaccommodatie. Dit is noodzakelijk vanwege de groei van het Vechtdal College. Het openhouden van Het openluchtbad “Olde het zwembad “Olde Vechte” kan alleen in stand Vechte” tegen lagere worden gehouden, kosten, tenminste wanneer de verantwoorgelijk aan het delijkheden voor de bezuinigingsbedrag. exploitatie van het zwembad gedeeld worden. We gaan hierover in gesprek met externe partijen en de samenleving. De bezuinigingen op Met ingang van 2014 zijn sport te realiseren de tarieven voor binnendoor het verhogen van sportaccommodaties en de tarieven of verlagen zwemmen verhoogd. Voor van kosten op de buitensport worden accommodaties en tarieven in 2015 verhoogd. zwemmen. We gaan in gesprek met gebruikers over deze tariefsverhogingen. We gaan na of het haalbaar is om door zelfwerkzaamheid de kosten te verlagen.

We hebben een bestuur van lokale vrijwilligers kunnen formeren voor een op te richten rechtspersoon die het bad gaat exploiteren. Inzet is het realiseren van een substantiële bezuiniging op de exploitatiekosten met instandhouding van de voorziening. Met het bestuur i.o. zijn voorbereidingen getroffen om een passend vrijwilligersmodel te realiseren en zijn afspraken gemaakt over de wijze van samenwerking met de gemeente. Mits voldoende vrijwilligers aangetrokken kunnen worden, wordt 2015 benut als overgangsjaar. Voor de binnensport en het zwemmen worden de tarieven gefaseerd verhoogd. De eerste fase van de verhoging hebben we in 2014 doorgevoerd. De tweede en laatste fase vindt in 2015 plaats. Met opheffing van de reserve sport (waardoor ook de jaarlijkse toevoeging aan de reserve is stopgezet) is de bezuinigingstaakstelling 2014 voor de buitensport gerealiseerd.

79

Kaderstellend beleid Kunst, cultuur en monumentenzorg • Beleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning, Sport en Cultuur 2012-2015 “Meedoen in Ommen” • Notitie molenbehoud • Monumentenverordening Gemeente Ommen • Erfgoednota “Toekomst voor erfgoed Ommen” • Evenementenbeleid • Het Kampeerbeleid in de gemeente Ommen na afschaffing van de WOR • Beleidsregels subsidieverlening gemeente Ommen • Notitie kamperen op kleinschalige kampeerterreinen • Coalitieakkoord 2010 – 2014 In het belang van Ommen! Recreatie en toerisme • Gemeentelijk Omgevingsplan (GOP) Sport en accommodaties • Beleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning, Sport en Cultuur 2012-2015 “Meedoen in Ommen” • Coalitieakkoord 2010 – 2014 In het belang van Ommen! • Notitie kunstgrasvelden op sportparken in kleine kernen • Notitie verbetering exploitatie binnen- en buitensportaccommodaties

Indicatoren Omschrijving Bron Kunst, cultuur en monumentenzorg Aantal leden bibliotheek Bibliotheek 1 vestiging Ommen Recreatie en toerisme Aantal bezoekers website Vechtdal Vechtdal Overijssel (x 1.000) Marketing Aantal toeristische Regio monitor overnachtingen door NL Vechtdal Overijssel (excl vaste standplaats) (x 1.000) Aantal km onderhoud Gem recreatieve fietspaden Sport en accommodaties % Jongeren Vechtdal College Gem / SRO dat minimaal 2x per week sport Aantal leszwemmers overdekt Gem zwembad Aantal recreatieve bezoekers Gem overdekt zwembad

Nulmeting (jaar)

Begroot 2014

Werkelijk 2014

3.950 (2013)

4.150

3.552*

57 (2009) 2.210 (2013)

104

Voorjaar 2015 bekend Voorjaar 2015 bekend

3.546

17,4

24,1

26,3

70 (2013)

75

75

16.000 (2013) 35.000 (2013)

16.000

18.484

35.000

35.963

1

In de jaarrekening 2013 is aantal leden bibliotheek aangegeven op 4.550. Dit is inclusief speciale abonnementen, zoals abonnementen van scholen en instellingen. Zonder deze speciale abonnementen is het aantal in 2013 3.950 (individuele leden, volwassen en jeugd). Voor 2015 wordt uitgegaan van 4.000 leden en vervolgens is het streven gericht op een stabilisering van dat aantal. De landelijke tendens is overigens een daling van het aantal leden en aantal uitleningen.

80

Ad. * Toelichting: de volwassenen geven in Ommen een lichte stijging te zien: gevolg van herinrichting. Bij de jeugd is sprake van een opvallende daling. De verklaring ligt hierin dat in 2014 het jeugdlenerbestand is opgeschoond en alle leners die 2 jaar of meer niet geleend hebben, eruit zijn gehaald. Helaas is dit niet iets wat jaarlijks gebeurt om diverse redenen van technische aard. Daardoor ontstaat om de zoveel jaar een fikse daling van de jeugdleners. Daarnaast zijn ook de bibliotheeklidmaatschappen die zijn uitgedeeld bij het opheffen van de bibliobussen in de buurtschappen afgelopen jaar beëindigd. Ook dit waren voornamelijk jeugdleden.

81


lasten

baten

Werkelijk 2014

Verschil

8.1

Kunst, Cultuur en Monumentenzorg

8.2

Recreatie & Toerisme

8.3

Sport en Accommodaties

3.097

2.987

110

Totaal lasten

4.520

4.266

254

-74

-90

16

-1

-1

0

-984

-999

15

-1.059

-1.090

31

8.1


8.2


8.3

Sport en Accommodaties Totaal baten

saldo

Begroot 2014 na wijziging 1.035

932

103

388

347

41

8.1


961

842

119

8.2


387

346

41

8.3

Sport en Accommodaties

2.113

1.988

125

Totaal saldo

3.461

3.176

285

82

9. ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN, ONVOORZIEN EN MUTATIE RESERVES Missie Zorgen voor gezonde gemeentelijke financiën, waarbij de van onze inwoners gevraagde financiële bijdragen in een goede verhouding staan tot het geleverde voorzieningenniveau.

Context, trends en ontwikkelingen Bij de Kadernota 2014 hebben wij het financieel meerjarenperspectief geschetst. Verder is het bezuinigingsprogramma Mee(r ) met Ommen samengesteld, dat richtinggevend is geweest voor de besluitvorming, die bij de begroting 2014 heeft plaatsgevonden. Dit bezuinigingsprogramma draagt bij aan een sluitende (meerjaren)begroting en het biedt ruimte voor nieuwe investeringen. Dit onderdeel van de begroting (en jaarrekening) is nodig om die financiële posten, die niet onder de 8 programma’s vallen, een plek te geven. Een belangrijk deel van deze financiële posten heeft een relatie met de paragrafen. Daar worden beleidsmatige toelichtingen op die onderdelen gegeven. Daardoor is dit onderdeel veel minder beleidsmatig dan de andere 8 programma’s. Het opnemen van effecten prestatie indicatoren is daarom niet relevant en is achterwege gebleven.

Kaderstellend beleid • • • •

Financiële beheersverordening gemeente Ommen Kadernota 2014 Nota Reserves en Voorzieningen Coalitieakkoord 2010-2014 In het belang van Ommen!

Programma onderdeel Zoals hierboven is aangegeven, zijn diverse programmaonderdelen al toegelicht in de paragrafen in dit jaarverslag.

83

Overzicht van algemene baten en lasten Het totaal van de baten en lasten van dit programma naar de programmaonderdelen leidt tot het volgende overzicht. Bedragen x € 1.000 Programmaonderdeel

lasten

saldo

Werkelijk 2014

Verschil

9.15

Uitvoering Wet WOZ

166

166

0

9.16

Lasten / heffing gem. belastingen

150

149

1

9.25

Lasten algemene uitkering gemeentefonds

5

5

0

9.35

Rente leningen

446

441

5

9.45

Overige algemene baten en lasten

436

1.373

-937

9.46

Saldi kostenplaatsen

717

9

708

1.920

2.143

-223

Totaal lasten baten


9.15

Uitvoering Wet WOZ

0

0

0

9.16


0

-1

1

9.25


0

0

0

9.35

Rente leningen

-229

-218

-11

9.45


-36

-196

160

9.46

Saldi kostenplaatsen

-199

0

-199

Totaal baten

-464

-415

-49

9.15

Uitvoering Wet WOZ

166

166

0

9.16


150

148

2

9.25


5

5

0

9.35

Rente leningen

217

223

-6

9.45


400

1.177

-777

9.46

Saldi kostenplaatsen Totaal saldo

518

9

509

1.456

1.728

-272

Overzicht van algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Bedragen x € 1.000 Programmaonderdeel

Bespaarde rente


Werkelijk 2014

Verschil

-697

-691

-6

-17.205

-17.143

-62

-377

-378

1

Lokale heffingen als dekking

-3.882

-3.853

-29

Saldo financieringsfunctie

-1.152

-1.151

-1

0

0

0

-23.313

-23.216

-97

Algemene uitkering Dividend

Onvoorzien

84

85

PARAGRAFEN A. B. C. D. E. F. G.

Lokale heffingen Weerstandsvermogen en risicobeheersing Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Grondbeleid Bedrijfsvoering Verbonden partijen

86

A. LOKALE HEFFINGEN Korte omschrijving Gemeenten hebben een gesloten belastingstelsel. Dat betekent dat de landelijke overheid heeft bepaald welke belastingen gemeenten mogen heffen. Dit noemen we de lokale heffingen. In deze paragraaf leest u er meer over. De gemeente haalt 18 % van haar inkomsten uit lokale heffingen. Om die reden is het een belangrijk onderdeel van het gemeentelijk beleid. Lokale heffingen raken de burger direct en daarom is het van belang om een goede afweging te maken. Met andere woorden: welke belasting heffen we en hoe hoog wordt het bedrag? In deze paragraaf komen de verschillende belastingen aan de orde en leest u over het kwijtscheldingsbeleid.

Context, trends en ontwikkelingen In de gemeente Ommen worden de volgende belastingen geheven. Soort heffing (bedragen x € 1)

Onroerende-zaakbelastingen (eigenaar) Onroerende-zaakbelastingen (gebruiker) niet-woningen Afvalstoffenheffing / reinigingsheffing Hondenbelasting Rioolheffing Forensenbelasting Toeristenbelasting Marktgelden Precariobelasting Leges Totaal Als percentage van de totale gemeentelijke inkomsten

Begrote baten Rekening 2014 € 2.247.000 € 452.000 € 1.722.000 € 82.000 € 1.460.414 € 518.000 € 568.000 € 31.879 € 14.847 € 607.795 € 7.703.935

Kwijtschelding

€ 2.231.979 Ja, (conform VNG) € 436.564 Ja, (conform VNG) € 1.694.096 € 80.880 € 1.438.655 € 527.467 € 567.804 € 20.982 8.450 € 1.059.216 € 8.066.093

Ja, (conform VNG) Ja, (conform VNG) Ja, (conform VNG) Nee Nee Nee Nee Nee

18 %

De betekenis van de lokale heffingen is vastgelegd in belastingverordeningen, die zijn vastgesteld door de gemeenteraad.

Huidig beleid lokale lasten De lokale heffingen zijn onderverdeeld in belastingen en retributies. Belastingen worden eenzijdig door de overheid opgelegd ook al wordt door een particulier geen gebruik gemaakt van de desbetreffende overheidsdienst. Bij een retributie is dat anders. Een retributie is een vergoeding voor een door de overheid verrichte dienst aan een particulier. De opbrengsten komen ten gunste van de algemene dekkingsmiddelen. De hoogte van de tarieven voor deze belastingen wordt bepaald door de gemeenteraad. Daarbij is een relatie te onderkennen met de financiële middelen die nodig zijn om invulling te geven aan het voor de burgers beoogde voorzieningenniveau. Dit alles binnen een sluitende begroting. De retributies die in onze gemeente worden geheven zijn de afvalstoffenheffing/reinigingsrecht, de rioolheffing, de grafonderhoudsrechten en de leges. Het gemeentelijk beleid is dat de tarieven van de

87

retributies in principe kostendekkend moeten zijn. Met andere woorden: de opbrengsten van de retributies dekken de gemaakte kosten. Hier geldt: de gebruiker betaalt. Tarieven in euro’s Onroerende-zaakbelasting (eigenaar woningen) Onroerende-zaakbelasting (eigenaar niet-woningen) Onroerende-zaakbelasting (gebruiker niet-woningen) Afvalstoffenheffing / reinigingsheffing (standaardpakket) Korting tarief Tarief e Hondenbelasting (tarief 1 hond) Rioolheffing Grafonderhoudsrecht Forensenbelasting (meest voorkomend tarief) Toeristenbelasting

2011 0,0770%

2012 0,0799%

2013 0,0839%

2014

0,1183%

0,1221%

0,1242%

0,1273%

0,0953%

0,0916%

0,0815%

0,0929%

286

268

262

262

20 266 42

32 236 43

10 252 44

3 259 59

177 64,50 309

181 61,35 315

185 62,70 321

185 70 327

0,81

0,83

0,85

0,87

0,0917%

Ontwikkelingen In de Bestuursafspraken 2011-2015 tussen Rijk en gemeenten zijn nieuwe afspraken gemaakt over het gemeentelijke belastinggebied. Het Rijk en de medeoverheden streven naar een gematigde en zo veel mogelijk transparante ontwikkeling van de lokale lasten. Het Rijk zal verder geen initiatief nemen om verdere veranderingen aan te brengen in het belastinggebied van provincies en gemeenten. Daarbij geldt een voorbehoud ten aanzien van het kabinetsstandpunt dat, na overleg met de VNG en de UvW, zal worden ingenomen over de Kamermotie die oproept tot afschaffen van de precariobelasting.

Woonlasten en belastingdruk Onder de woonlasten verstaan we het gemiddelde bedrag dat een huishouden in de gemeente betaalt aan OZB, riool- en reinigingsheffing. Over het belastingjaar 2014 is dat in de gemeente Ommen een bedrag van € 666. Hiermee staat onze gemeente op plaats 112 van de gemeenten met de laagste woonlasten in Nederland (totaal 408 gemeenten). Het landelijke gemiddelde is een bedrag van € 704. In de Provincie Overijssel is het gemiddeld € 710. Deze cijfers komen uit de Atlas van de lokale lasten 2014 van het Centrum voor Onderzoek van de Economie van Lagere Overheden (COELO) van de Rijksuniversiteit Groningen en zijn gebaseerd op meerpersoonshuishoudens. Deze instantie voert jaarlijks een uitgebreid onderzoek uit naar de gemeentelijke belastingdruk.

88

Omliggende gemeenten Zwolle Kampen Dalfsen De Wolden Raalte Hoogeveen Ommen Twenterand Steenwijkerland Hardenberg Staphorst Zwartewaterland Hellendoorn Coevorden Olst-Wijhe

Woonlasten per huishouden

Landelijke rangorde (aantal gemeenten 408) 617 618 620 652 658 663 666 687 696 710 740 740 758 776 803

43 46 50 88 100 107 112 143 164 196 255 256 287 316 349

Afvalstoffenheffing Wij richten ons er op, om door een betere scheiding van afval, een bijdrage te kunnen leveren aan de toename van hergebruik waardoor een besparing op grondstoffen gerealiseerd kan worden. Hierbij willen we de kosten voor de burger op een aanvaardbaar peil houden. De eerste fase van het omgekeerd inzamelen is in 2014 ingevoerd. Hierbij ligt de nadruk op de inzameling van waardevolle grondstoffen en een forse reductie van de hoeveelheid restafval. Aan de hand van een evaluatie zal worden onderzocht of de voorgestelde maatregelen voor fase 2 aansluiten bij het behalen van de gestelde doelen en de basis vormen voor definitieve besluitvorming over fase 2.

Huidig kwijtscheldingsbeleid Voor burgers, die niet in staat zijn bepaalde gemeentelijke belastingen te betalen, is kwijtschelding mogelijk. Dit is mogelijk voor de afvalstoffenheffing, de rioolheffing, de hondenbelasting en de onroerende zaakbelasting. Of kwijtschelding wordt verleend hangt af van de betalingscapaciteit van belastingplichtigen. Bij de bepaling daarvan houden we rekening met 100% van de kosten van levensonderhoud zoals opgenomen in de landelijke richtlijnen voor het kwijtscheldingsbeleid. De gemeente heeft geen aanvullende beleidsregels. Van de mogelijkheid om lagere normen (90% of 95%) te hanteren, maken wij bewust geen gebruik. Dit om ruimhartige kwijtschelding te kunnen verlenen. Het tot nu toe gevoerde kwijtscheldingsbeleid is ook in 2014 voortgezet. Dit betekent dat de kwetsbare groepen in Ommen een beroep hebben kunnen doen op de mogelijkheden tot kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen.

Bezuinigingen In de afgelopen jaren is er met name m.b.t. de toeristische belastingen veel te doen geweest over de te realiseren meeropbrengst a.g.v. de bezuinigingstaakstellingen. Hiervoor zijn er diverse voorstellen aan de gemeenteraad voorgelegd. Afgesproken is om in 2015 een belastingplan te maken. Het doel van het belastingplan is inzicht te geven in de mogelijkheden die er voor Ommen zijn op het gebied van belastingheffing en inzicht te geven in de woonlasten van Ommen ten opzichte van andere gemeenten.

Kaderstellend beleid Kaderstellend beleid is vastgelegd in de door de gemeenteraad vastgestelde gemeentelijke belastingverordeningen en de daarbij behorende vastgestelde beleidsregels.

89

Wat willen we bereiken/waarborgen? Met de opbrengst van de gemeentelijke belastingen willen we invulling geven aan het voor de burgers beoogde voorzieningenniveau. Dit alles binnen een sluitende begroting. Met de opbrengst van de retributies worden de lasten van de verleende diensten gedekt.

Kostendekking Bepaalde gemeentelijke activiteiten mogen 100% kostendekkend zijn. In het kader van de invoering van het BTW-compensatiefonds (BCF) is bepaald dat de gemeente bij de bepaling van de kostendekkendheid geen rekening hoeft te houden met de compensabele BTW. Daarmee rekening houdend zijn de afvalstoffenheffing en de rioolrechten 100% kostendekkend.

Wat gaan we er voor doen? In de paragraaf Weerstandsvermogen is weergegeven dat het uitgangspunt voor heffingen en retributies is dat ze kostendekkend moeten zijn. Er is slechts bij een beperkt aantal belastingen en heffingen ‘onbenutte’ ruimte. De interne controle is grotendeels gericht op het onderzoeken van de belastingplicht. Wie is belastingplichtig. Hiermee wordt nagestreefd dat de belastingcapaciteit zo volledig mogelijk wordt benut met als gevolg dat de belastingtarieven minder stijgen om op een kostendekkend niveau te komen. Actie / prioriteit Interne controle

Te bereiken Zo volledig mogelijk benutten van de belastingcapaciteit met als gevolg dat de belastingtarieven minder stijgen om op een kostendekkend niveau te komen.

90

B. WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOBEHEERSING Korte omschrijving Het weerstandsvermogen is het vermogen van een gemeente om financiële tegenvallers op te vangen. Hiervoor is het van belang te weten wat de weerstandscapaciteit en risico’s zijn. De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen om niet begrote en onvoorziene kosten te dekken. Risico’s zijn mogelijke gebeurtenissen waar financieel geen rekening mee gehouden is.

Context, trends en ontwikkelingen Met ingang van de begroting 2015 is de opzet van deze paragraaf iets gewijzigd. Op basis van de begrotingsdoctrine is de nieuwe werkwijze: enerzijds een beknopte beschrijving van de belangrijkste risico’s en anderzijds het fixeren van het benodigde weerstandsvermogen op een vast bedrag van vooralsnog € 6,1 miljoen. Die nieuwe lijn wordt ook al in het jaarverslag 2014 gevolgd.

Beschrijving van de belangrijkste risico’s Wet Werk en Bijstand (WWB) De WWB is het vangnet voor burgers die niet uit andere inkomensbronnen kunnen voorzien in hun levensonderhoud. De afgelopen jaren is – onder druk van de economische crisis – het aantal burgers dat in de gemeente Ommen een beroep moet doen op de WWB toegenomen. Het Rijk houdt hier ten dele rekening mee bij het vaststellen van het budget BUIG (budget voor financiering van de uitkeringen), waardoor het financieel risico’s beperkt is. Desondanks loopt de gemeente Ommen nog altijd een eigen risico van 10% op het budget BUIG Over het jaar 2014 bestaat rekenkundig recht op een geringe IAU (€ 17.000). Het is onzeker of dit bedrag wordt toegekend. Om die reden is met deze bijdrage in het jaar 2014 nog geen rekening gehouden. Het verzoek om een IAU moet voor 1 juli 2015 worden ingediend. In geval van een positief besluit, zal dit leiden tot een incidenteel voordeel in 2015.

Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) De financiële consequenties van de uitvoering van de WMO zijn nog steeds moeilijk in te schatten. Het jaarbudget bedraagt rond € 2,4 miljoen (€ 2,7 mln 2013) Middels een aanpassing van de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) worden gemeentelijke taken uitgebreid met begeleiding voor personen zonder verblijfsindicatie en kortdurend verblijf ten behoeve van personen die zijn aangewezen op permanent toezicht. Gemeenten zijn op grond van de WMO ten opzichte van de individuele burger verantwoordelijk voor de met begeleiding en kortdurend verblijf te bereiken resultaten. Begeleiding richt zich op het kunnen uitvoeren van dagelijkse levensverrichtingen en structureren van het persoonlijk leven en daarover regie voeren. Kortdurend verblijf richt zich op de noodzakelijke ontlasting van de mantelzorger die met permanent toezicht is belast. De aanspraak op begeleiding en kortdurend verblijf ingevolge de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) wordt beëindigd. Het Rijk heeft de middelen voor begeleiding, verminderd met forse korting, overgeheveld naar gemeenten.

91

Sociale Werkvoorziening De gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van de WSW en heeft hiervoor een overeenkomst gesloten met Larcom. In deze overeenkomst is bepaald dat Larcom verantwoordelijk is voor het organiseren van het werk voor de WSW-medewerkers. De gemeente is formeel werkgever en draagt zorg voor de loonkosten van de WSW-medewerkers. De gemeente ontvangt voor de uitvoering van de WSW een budget van het Rijk. Bij het vaststellen van het budget houdt het Rijk geen rekening met de feitelijke kosten van de uitvoering van de WSW, zoals loonkosten. Hierdoor wordt de gemeente Ommen reeds jaren geconfronteerd met een tekort op de uitvoering van de WSW. De gemeente onderhoudt intensief contact met de directie van Larcom, zodat het beperken van de kosten continu onder de aandacht wordt gebracht. Het tekort op de uitvoering van de WSW is in 2014 teruggebracht naar € 320.000 (2013 € 571.000). Als gevolg van rijksbezuinigingen neemt het WSW-budget (i.c. de rijksbijdrage) met ingang van 2015 fors af. De bezuiniging op de WSW is namelijk een onderdeel van de invoering van de Participatiewet (zie hierna).

Decentralisaties / Transities Sociaal Domein Inmiddels zijn door de Eerste Kamer de voor de decentralisaties benodigde wetten vastgesteld. Hierdoor is de gemeente per 1 januari 2015 verantwoordelijk voor: • Jeugdzorg: Alle jeugd- en opvoedhulp, de jeugdbescherming en jeugdreclassering, en de aanpak van kindermishandeling. Ook de jeugd GGZ en de zorg voor kinderen met een lichte verstandelijke beperking worden gemeentelijke verantwoordelijkheden. • WMO 2015: Begeleiding van mensen met een beperking, de dagbesteding, ‘kort verblijf’ buitenshuis en het begeleid wonen (via centrumgemeente Zwolle). De gemeente was al verantwoordelijk voor het bevorderen van participatie en zelfredzaamheid van bewoners, de “oude” WMO. • Participatiewet: een aantal sociale verzekeringswetten (Participatie, WSW en deel Wajong) worden samengevoegd en ondergebracht bij de gemeente. Samen met de decentralisatie van deze taken, voert het Rijk op de bijbehorende budgetten aanzienlijke kortingen door. Deze decentralisaties brengen, zonder volledig te willen zijn, een aantal risico’s met zich mee: • Het gaat hier veelal om zogenaamde ‘open-einde-regelingen’. De gemeente houdt de plicht burgers te ondersteunen op genoemde terreinen, een overschrijding van het budget is geen reden om deze ondersteuning niet te bieden. • De gemeente wordt zowel bij de nieuw overgekomen taken (AWBZ/Jeugdzorg) als de in de decentralisaties opgenomen bestaande taken (WMO) geconfronteerd met overgangsrechten op bestaande indicaties. De omvang van dit overgangsrecht bij de nieuwe taken is op dit moment nog niet duidelijk. De gemeente zal deze groepen aan de hand van het nieuwe beleid moeten herindiceren. In welke mate daarmee (een deel van) de opgelegde kortingen kan worden opgevangen is dus nog niet duidelijk. • Na invoering van nieuwe/aangepaste weten regelgeving, is gebleken dat ook de jurisprudentie die gaat ontstaan van invloed is op de daadwerkelijke uitvoering en financiën • In het kader van Jeugdzorg krijgt de gemeente de taak om kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering uit te voeren. Dit zijn over het algemeen dure maatregelen. Echter, veelal zal niet de gemeente, maar bijvoorbeeld een rechter bepalen wie onder deze maatregelen zal vallen. Het wordt daarmee voor de gemeente lastig om te sturen op de instroom in dergelijke maatregelen.

92

•

•

In het kader van de Participatiewet vindt geen nieuwe instroom in de WSW meer plaats. Wel behouden degenen met een op 31 december 2014 lopend WSW dienstverband hun oude rechten. Het Rijk rekent de komende jaren met een afbouw van deze populaties van circa 7% per jaar. Het is op dit moment onvoldoende duidelijk of wij een afbouw met een dergelijk volume binnen onze gemeente daadwerkelijk kunnen realiseren. Met ketenpartners worden afspraken gemaakt over continuering van bestaande zorg (overgangsrecht) alsmede de wijze waarop aan het nieuwe beleid invulling wordt gegeven. In welke mate daarbij de door het Rijk opgelegde kortingen kunnen worden opgevangen zal pas na verloop van tijd duidelijk zijn.

Uitgangspunt bij de invoering van deze nieuwe taken is dat dit budgetneutraal gebeurt. In totaliteit gaat het bij de decentralisaties om een volume van circa € 15 mln. Vanwege alle onzekerheden en het feit dat het nieuwe activiteiten betreft, c.q. bestaande activiteiten in een nieuwe vorm, is de benodigde weerstandscapaciteit nog niet goed te kwantificeren maar deze is al wel bij de vaststelling van de begroting 2015 verhoogd. Daarnaast introduceert het Rijk met ingang van 2016 een objectief verdeel model voor de WMO en de Jeugdwet. De impact van dit model lijkt voor Ommen negatief uit te pakken, echter dit is op dit moment nog niet met zekerheid te stellen, omdat het Rijk en de VNG hieromtrent nog afspraken maken.

Grondexploitaties De gemeente heeft in het afgelopen decennium diverse (grond-)posities actief aangekocht. Een groot deel van deze posities heeft de gemeente inmiddels een functiewijziging laten ondergaan (o.a. Havengebied West, deelgebieden in De Westflank en Boerenerven) dan wel zal dit binnenkort worden voorgesteld (Ommen Oost). Dit betekent dat de gemeente op korte termijn veel van haar grondposities actief ontwikkelt en in de markt zet. De gemeente heeft de risico’s die samenhangen met de ontwikkeling van gronden geactualiseerd in het Meerjarenperspectief Grondexploitaties 2015 (MJP Grondexploitaties 2015). Het totaal aan risico’s in de grondexploitatie is berekend op € 4.480.000. In verband met de beoogde nieuwe realisatieovereenkomst voor de Westflank, is voor dat plan in 2014 de bestaande voorziening met € 1.100.000 verhoogd. Als gevolg hiervan kan het weerstandsvermogen met eenzelfde bedrag worden verlaagd tot € 3.380.000. Eventuele manifestatie van deze risico’s worden opgevangen in de Algemene Reserve. Voor meer detailinformatie wordt verwezen naar de paragraaf Grondbeleid en het MJP Grondexploitaties 2015.

De Rotbrink De gemeente bezit alle aandelen van de Rotbrink en is in die zin volledig risicodrager. Een eventueel positief bedrijfsresultaat wordt 50/50 verdeeld tussen de BNG en de gemeente. Het aandeel in de CV is gewaardeerd op € 412.000 en daarmee gelijk aan de waarde van het eigen vermogen van de CV. Verder wordt hier opgemerkt dat de gemeente een lening heeft verstrekt aan de Rotbrink van € 5,3 miljoen en een garantie heeft verstrekt van € 6,3 miljoen. Op het moment van het opstellen van dit document, waren de jaarcijfers van de Rotbrink nog niet bekend. Evenwel ondervindt de Rotbrink dezelfde gevolgen van de economische crisis, als andere grondexploitaties. In verband met de onzekerheden ten aanzien van de fasering (verwachte uitgiftetempo van de gronden) en de risico’s bij verkoop van bedrijventerreinen in het algemeen is in 2014 een voorziening van € 1,2 miljoen getroffen.

93

Benodigd weerstandsvermogen Het belangrijkste onderdeel van het weerstandsvermogen is de Algemene Reserve van de gemeente. Het minimum is tot 2014 bepaald op € 0,8 miljoen. In verband met de toename van de risico’s door de drie decentralisaties heeft de raad in november 2014 besloten dit bedrag te verhogen naar € 1,6 miljoen. Dit is circa 10% van het jaarlijkse budget dat extra wordt ontvangen van het Rijk voor de decentralisaties. Een en ander is exclusief de risico’s met betrekking tot de Grondexploitatie. Voor de dekking daarvan was in 2014 aanvankelijk een bedrag benodigd van € 4,5 miljoen. Dit op basis van de risico’s zoals die zijn geïnventariseerd in het ‘Meerjaren Perspectief Grondexploitaties 2015’, dat eveneens in november 2014 door de raad is behandeld. Door de hierboven genoemde (beoogde) nieuwe realisatieovereenkomst overleg met de accountant is besloten om in 2014 een voorziening van € 1,3 miljoen te treffen voor de Westflank en het ophogen van de bestaande voorziening met € 1,1 miljoen, kan het weerstandsvermogen ten behoeve van de grondexploitaties met € 1,1 miljoen verlaagd worden tot € 3,4 miljoen. In totaal komt het benodigde weerstandsvermogen per eind 2014 dan op € 6,1 minus € 1,1 miljoen is € 5,0 miljoen (€ 1,6 miljoen voor algemene risico’s en € 3,4 miljoen voor grondexploitaties).

Beschikbaar weerstandsvermogen Op basis van de begrotingsdoctrine bestaat het weerstandsvermogen uit de Algemene Reserve. De Algemene Reserve kent vervolgens twee componenten: de Algemene Reserve ‘oud’ en de Algemene Reserve Grondexploitatie. Beide reserves zijn samengevoegd conform het raadsbesluit van november 2014. De stand van Algemene Reserve is als volgt: Jaar

Omschrijving

Bedrag

2014

Algemene reserve ‘oud’, werkelijk per 1-1

2.928.000

Algemene reserve grex, werkelijk per 1-1

4.708.000

Af: resultaat 2013 2014

Werkelijke stand algemene reserve per 31-12 *)

-394.000 7.242.000

*) exclusief resultaat jaarrekening 2014 van € 2.204.000 negatief. Hieruit blijkt dat het beschikbare weerstandsvermogen op 31-12-2014 nog voldoende is om de risico’s af te dekken, zoals die zijn genoemd onder het kopje ‘benodigd weerstandsvermogen’.

94

C. ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN Korte omschrijving In deze paragraaf leest u over de voortgang van het geplande onderhoud en het curatieve onderhoud aan openbare verlichting, openbaar groen, wegen, kunstwerken, riolering en gebouwen.

1. Openbare Verlichting Context, trends en ontwikkelingen Openbare verlichting zorgt ervoor dat als het donker is het openbare leven goed kan functioneren. De verlichting draagt bij aan een sociaal veilige, verkeersveilige en een leefbare situatie. Openbare verlichting hangt samen met andere beleidsterreinen zoals het milieu, energie en openbaar groen. Het is voor de openbare verlichting van belang om een goede kwaliteit te hebben met minimaal energieverbruik en tegen aanvaardbare kosten. De gemeente maakt, voor haar energievoorziening van de openbare verlichting, riolering en gebouwen, gebruik van groene stroom. Het oorspronkelijk gemeentelijke beleid voor openbare verlichting stond in het Beleidsplan Openbare Verlichting 2005-2009 . Binnen de beleidskader IBOR is een basis kwaliteit vastgelegd. Landelijke normen opgenomen in de ROVL 2011 bepalen bij nieuwe projecten en grootschalige vervanging het verlichtingsniveau. Ook in 2014 is weer preventief onderhoud (vervanging van onderdelen en lichtmasten op basis van technische en economische levensduur) uitgevoerd. Het onderhoud en de instandhouding van installaties is in 2014 voor een periode van 4 jaar opnieuw aanbesteed, waarbij een groot deel van de uitvoeringsverantwoordelijkheid bij de markpartij is neergelegd. Duurzaamheid ambities zijn in het innovatieve contract vertaald. e In 2014 is een 1 aanzet gegeven om te komen tot een nieuw beleidsplan. Het thema om voortaan meer bewust te verlichten en het planmatig vervangen van verouderde en energieverslindende verlichting door LED zal onderdeel uitmaken van het nieuw te vormen beleid. Hierin wordt samengewerkt met andere gemeenten in de provincie. Voor het beheer wordt gebruik gemaakt van een geautomatiseerd beheerprogramma. Met dit systeem worden de onderhoudsmaatregelen, de planningen en begrotingen gemaakt.

Kaderstellend beleid     

Beleidsplan Openbare Verlichting 2005 – 2009 (2005) ROVL 2011 (voorheen Nederlandse Praktijk Richtlijn) Raadsprogramma 3: Veilig Ommen Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR) Ommen 2013 Beheerplan OVL (concept 2014)

Wat wilden we bereiken/waarborgen 1. 2. 3. 4.

Op niveau brengen en houden van de verlichting volgens de ROVL 2011 98% van de verlichting functioneert. Reduceren van het energieverbruik van de openbare verlichting. In 2014 zijn we verder gegaan met de vervanging van oud naar energiezuinige Led verlichting Alle nieuwe openbare verlichting voldoet aan de ROVL 2011. (voorheen Nederlandse Praktijk Richtlijn).

Financiën De gemeente bezit circa 4340 lichtmasten (peildatum 1 januari 2015) met een totale vervangingswaarde van € 3,1 miljoen. De exploitatielasten bestaan uit rente en afschrijving, energiekosten, dienstverlening door derden, schades en personeelskosten. De hoogte van de exploitatielasten voor 2014 was € 240.000.

95

Actie/prioriteit Nieuwe openbare verlichting plaatsen conform de norm NPR 13201.

Te bereiken Alle nieuwe openbare verlichting voldoet volledig aan de Nederlandse praktijk Richtlijn.

Wat hebben we bereikt/gewaarborgd 1. Uitgevoerde vervangingen voldoen aan de ROVL 2011 2. Storingen en schades tijdig opgeheven waardoor 98% van de meldingen binnen 5 werkdagen zijn opgelost. (Dit is exclusief de kabel storingen waarvoor Enexis verantwoordelijk is) 3. Het curatief en preventief onderhoud aan OVL- installaties is samen met de gemeente Hardenberg in een innovatief contract opnieuw aanbesteed voor een periode van 4 jaar. In het contract zijn duurzaamheid- en energiebesparingsambities vertaald. Het schouwen van openbare verlichting geschiedt voortaan uitsluitend op de wegen met een belangrijke verkeersfunctie. Voor een belangrijk deel is de uitvoeringsverantwoordelijkheid en het omgevingsmanagement bij de ‘markt’ neergelegd. 4. In 2014 is op initiatief van de regio en de provincie het thema ‘Bewust Verlichten’ gestart. Beoogd wordt voortaan meer bewust te verlichten om lichthinder en overdaad voorkomen. Het uitvoeringsprogramma zal in 2015 verder vorm krijgen. 5. In het kader van IBOR Ommen is besloten nieuwe kaders voor verlichting van de openbare ruimte te ontwikkelen. Eind 2015 zal een nieuw beleidsplan (plusvariant) aan de raad ter vaststelling worden aangeboden. 6. Reduceren van energieverbruik door binnen projecten Led-verlichting toe te passen. Binnen nieuwe projecten, herinrichting en ombouwprojecten worden Led armaturen als voorkeursvariant geïmplementeerd. 7. Remplace vervangen van armaturen en lampen in de lichtmasten (vervangen geschiedt voortaan door LED). 8. In 2014 zijn er problemen ontstaan met in 2011, 2012 en 2013 geplaatste LED armaturen in met name de woonwijk De Dante. Op basis van garantieafspraken zijn defecte armaturen volledig vervangen door nieuwe exemplaren. De correcte werking ervan wordt wederom gemonitord.

Huidige stand t.a.v. de doelstelling Omschrijving

E/P

Realisatie 2014 > 90*

2014 98

Streefwaarden 2015 2016 98 98

2017

% verlichting dat naar behoren P functioneert % nieuw dat voldoet aan ROVL P 100 100 100 100 *Er is een probleem geweest met armaturen. Deze zijn in december onder garantie vervangen.

98 100

2. Wegen, bermen en sloten en kunstwerken Context, trends en ontwikkelingen De gemeente heeft als wegbeheerder (op basis van de Wegenwet) de zorgplicht voor wegverhardingen. Vanuit het beheerbeleid en de beleidsdoelstellingen wordt jaarlijks met behulp van het standaard instrument voor het maken van een beheerplan (CROW-methode) het gemeentelijke wegennet van Ommen beheerd en onderhouden. De civieltechnische kunstwerken maken onderdeel uit van het wegennet.

96

Het beheergebied van de gemeente Ommen bestaat uit: Onderdeel / segment van het areaal Aantal Weglengte verharde wegen in km totaal 424 beheergebied Weglengte verharde wegen in km binnen de 134 bebouwde kom Weglengte verharde wegen in km buiten de 290 bebouwde kom Oppervlakte verharde wegen in m2 (x miljoen) 1,845 Totaal aantal bomen in de bermen buiten de Ca.16.400 bouwde kom in stuks Plantsingels buitengebied in m2 52.000 Lengte schouwsloten in meters Ca.36.500 Lengte bermsloten in meters 175.000 Lengte windsingels en onderbeplanting in meters Ca. 11.300 Totaal aantal bruggen in stuks 34 Totaal aantal duikers in stuks 30 Totaal aantal tunnels in stuks 3 De onderhoudsstrategie van de wegen is inmiddels gebaseerd op het vastgesteld IBOR beleid. Naast constructieve kwaliteit heeft beeldkwaliteit daarmee zijn intrede gedaan. De kwalitatieve staat van de wegen wordt tweejaarlijks gemeten door visuele inspecties. De laatste kwaliteitsinspectie is in 2013 uitgevoerd op basis waarvan een meerjarig onderhoudsplan is opgesteld en op basis waarvan groot onderhoud wordt uitgevoerd. Op basis van het beleidsplan “Integraal Beheer Openbare Ruimte” gemeente Ommen zijn in 2014 verschillende beheerplannen ter besluitvorming aangeboden. In 2105 zal de besluitvorming worden afgerond en zullen uitwerkingsopdrachten worden geeffectueerd. Het ambitieniveau, uitgedrukt in (beeld)kwaliteit staat vast. Onderhoud wordt waar mogelijk en verantwoord op onderdelen uitgevoerd door bewoners en instellingen door ze te laten participeren in het uitvoeren van onderhoudstaken.

Kaderstellend beleid       

Nota Meerjaren onderhoud wegen (2014 - 2016) Inspectierapport bruggen Raadsprogramma 4: Bereikbaar Ommen Bomenstructuurplan Buitengebied (2005) Landschapsbeleidsplan (1989) Kwaliteitsnorm IBOR november 2013 Beheerplan wegen (incl.kunstwerken) en wegbermen en bermsloten

Wat wilden we bereiken/waarborgen 1. 2.

3.

Het beheer en onderhoud uitvoeren waarborgen op basis van de IBOR besluitvorming. Het zo efficiënt mogelijk uitvoeren van het onderhoudsprogramma door zoveel mogelijk werk met werk te maken. Binnen het grootonderhoud aan wegverhardingen extra aandacht voor de verbeteren van wegbermen. Het onderhoud wordt samen met de gemeente Hardenberg in een bestek aanbesteed. Het op verantwoorde wijze beheren van de bomen in het buitengebied.

Financiën De exploitatielasten bestaan uit rente en afschrijvingen, energiekosten, dienstverlening door derden, schades en personeelskosten. De totale exploitatielasten bedragen circa € 1,7 miljoen per jaar.

97

Wat hebben we bereikt/gewaarborgd Het beheer en onderhoud van wegen voldoet aan het kwaliteitsniveau B (functioneel, norm CROW). Op basis van een kwaliteitsinspectie (twee jaarlijks) van het wegennet, welke voor het laatst medio 2013 over het gehele wegennet is uitgevoerd, wordt het onderhoudsprogramma geactualiseerd. De uitgevoerde onderhoudsmaatregelen en het uitvoeren van civiele projecten zijn overeenkomstig de planning afgerond. Inspecties en de uitvoering van onderhoud geschiedt in samenwerking met de gemeente Hardenberg op basis van een gezamenlijke aanbesteding.

3. Bossen Context, trends en ontwikkelingen Bossen hebben verschillende maatschappelijke functies:  landschappelijk  recreatief  natuurwaarde  cultuurhistorisch Ook de houtproductie is een onderdeel van het bosbeheer. Ommen is één van de groenste gemeenten van Nederland. Ongeveer 33% van het oppervlak bestaat uit bos en heide. Naast het eigen bezit zijn nog een aantal andere eigenaren zoals Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Het Landschap Overijssel en Het Landgoed Vilsteren. Gezamenlijk hebben de boscomplexen een oppervlakte van 502 hectare. Alle bossen liggen in de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Ongeveer 30% van de gebieden wordt aangemerkt als terrein met natuurwaarden. De meeste nadruk ligt op de recreatieve functie van de bossen. Zo zijn alle boscomplexen opengesteld voor publiek en is het niveau van de recreatieve voorzieningen zoals banken, picknickplaatsen en parkeerplaatsen hoog. Overzicht van de in de gemeente gelegen gemeentelijke boscomplexen Stegerveld 90 ha. Varsenerveld 106 ha. Arriërveld 84 ha. Het Laar 95 ha. Ommerbos 97 ha. Arriën 15 ha. Witharen 6 ha. Besthmen 7 ha. Wolfskuil 2 ha. Het multifunctioneel beheer is gericht op om alle maatschappelijke functies naar voren te laten komen en elkaar te versterken.

Kaderstellend beleid   

Kadernota gemeentelijke bossen (2003) Raadsprogramma 2: Duurzaam Ommen FSC- Bosbeheerplan 2009 - 2018

98

Wat wilden we bereiken/waarborgen 1. 2.

De maatschappelijke functies waarborgen, door duurzaam en vakkundig de bossen te onderhouden en voor bescherming van de boscomplexen te zorgen. Budgettair neutraal bosbeheer.

Financiën De boscomplexen worden budgettair neutraal beheerd. De exploitatielasten bestaan uit rente en afschrijvingen, energiekosten, dienstverlening door derden, schades en personeelskosten. De totale exploitatielasten bedragen circa € 76.000 per jaar. De exploitatiebaten bestaan uit bespaarde rente, huren, pachten en recognities, subsidies en opbrengsten uit de verkoop van hout en bedragen € 86.000. Eventuele overschotten of tekorten worden verrekend met de Algemene Middelen.

Wat gingen we er voor doen Actie / prioriteit Conform werkblokplanning houtoogst Verpachten cultuurgronden welke gelegen zijn binnen de boscomplexen Onderhoudswerkzaamheden aan paden, recreatieve voorzieningen en (laan)beplantingen

Omschrijving

E/P

Jaarlijkse aanwas van houtopstand in P m3 hout.

Te bereiken Opbrengsten genereren om de bossen minimaal budgetneutraal te beheren. inkomsten genereren om onderhoudswerkzaamheden te kunnen bekostigen Waarborgen recreatief voor recreatief gebruik en ontwikkelen natuur- en landschapswaarden

Realisatie 2014 1.500 2.200 m3 (externe rapportage)

2014 2.000

Streefwaarden 2015 2016 2017 2.000 2.000 2.000

Wat hebben we bereikt/gewaarborgd In boscomplex Varsenerveld heeft houtoogst volgens de principes van het FSC- beheerplan 2008 – 2018 plaatsgevonden, de bosexploitatie sluit met ruim € 60.000. Van de categorie: Overige opbrengsten is globaal € 38.000 eenmalig veroorzaakt door de verkoop van een houtopstand Oude Woestendijk te Varsen tot stand gekomen. De uiteindelijke exploitatie is met een positieve overschot van ruim € 20.000 afgesloten. In concept is het Beheerplan Besthmen gereed, de laatste aanpassingen vinden in nauw overleg met de omwonenden plaats. Zo mogelijk, wordt de houtoogst in boscomplex Arrien in 2015 uitgevoerd. Voor boscomplex Arrien is de aanzet tot een concept- beheerplan opgestart, echter door het ontbreken van voldoende vrijwilligers (draagvlak) zijn de werkzaamheden gestaakt. Voor alle boscomplexen is een rapportage naar de staande houtvoorraad uitgevoerd. Het vormt een nulmeting en na verloop van 10 jaren (jaar 2024) kan bekeken worden hoe de ontwikkeling van alle bossen heeft plaatsgevonden. Uit de rapportage is duidelijk geworden dat bij ongewijzigde omstandigheden de jaarlijkse exploitatie geen probleem vormt. Voor de grote boscomplexen zijn Bosplanboeken opgesteld zodat de exploitatie en de toekomst van de bossen nog beter geborgd zijn.

99

4. Openbaar Groen Context, trends en ontwikkelingen Een groene leefomgeving draagt bij aan het welzijn van de bevolking. Het beleid met betrekking tot het openbaar groen is in een aantal beleidsplannen vastgelegd. Hierin wordt onderscheid gemaakt in beeld- en structuurbepalend groen, gebruiksgroen en natuurlijk groen. Het bomenbeleidsplan omvat beleid voor beschermwaardige bomen bestaande uit de categorieën Nationale monumentale bomen, gemeentelijke groenmonumenten, beeldbepalende bomen en bomenstructuren en het kapvergunningenstelsel (zie programma 2 Duurzaam Ommen) De onderhoudsstrategie van het dagelijks beheer en onderhoud is gebaseerd op de kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte van de CROW. Deze kwaliteitscatalogus geeft landelijke standaardnormen voor het onderhoud van objecten in de openbare ruimte. Dit gebeurt op vijf kwaliteitsniveaus: A+, A, B, C en D. Het openbaar groen van Ommen wordt onderhouden op kwaliteitsniveau B (basis). Het dagelijks beheer en onderhoud wordt uitgevoerd volgens vastgestelde uitgangspunten, zoals:  Het zonder toepassing van onkruidbestrijdingsmiddelen beheren van het openbaar groen.  Het verkopen van snippergroen en voorkomen van het ontstaan van nieuw snippergroen.  Het blijven omzetten van arbeidsintensief naar arbeidsextensief onderhoud van het openbaar groen door het uitvoeren van renovaties.

Kaderstellend beleid     

Groenstructuurplannen voor de kernen Ommen (1998 en herzien in 2008), de wijk Alteveer (Ommen), Lemele, Witharen en Beerzerveld (2006) Bomenbeleidsplan (2012) inclusief bijlagen en digitale kaart raadplegen beschermwaardige bomen Bomenstructuurplan (2005) Raadsprogramma 2: Duurzaam Ommen Integraal beheer Openbare Ruimte (IBOR)

Wat wilden we bereiken/waarborgen 1. 2. 3.

Het beheer en onderhoud waarborgen op een kwaliteitsniveau B volgens de kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte van de CROW; Het zo efficiënt mogelijk uitvoeren van het onderhoud (arbeidsextensivering); Planmatig onderhoud van de groenvoorzieningen.

Financiën Van het totale beheergebied van ongeveer 83 hectare wordt 95% arbeidsextensief onderhouden. De exploitatielasten bestaan uit o.a. dienstverlening door derden, aanschaf van plantmateriaal en personeelskosten. De totale exploitatielasten bedragen circa € 1.000.000,- per jaar.

Wat gingen we er voor doen Het beheer en onderhoud waarborgen op een kwaliteitsniveau B, het centrum van Ommen op niveau A volgens de kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte van het CROW. Door middel van maandelijkse schouw (steekproeven) wordt het onderhoudsbeeld bewaakt.

Wat hebben we bereikt/gewaarborgd Het openbaar groen wordt op het afgesproken kwaliteitsniveau onderhouden. In het centrum is dat voor een deel op A niveau (hoog) en voor het overige is dat op een kwaliteitsniveau B (basis, is schoon en netjes)

100

Huidige stand t.a.v. de doelstelling Omschrijving

E/ P

Bron

Realisatie 2014

Streefwaarden 2015 2016 B B

2014 2017 Maandelij B B B kse Gemiddeld: schouw 7,1 beeldbest ek gemiddelde cijfermatige score op P Maandelij A A A A A kwaliteitsniveau A (centrum)eis: kse Gemiddeld: tussen 7,5 en 9,4 schouw 7,5 beeldbest ek De resultaten van de maandelijkse schouw worden van een rapportcijfer naar het behaalde kwaliteitsniveau vertaald. In de eerste kolom van de tabel is vermeld in wat de bandbreedte is van het bijbehorende kwaliteitsniveau. Vooralsnog werken we met de ondergrens van deze bandbreedte als streefwaarde voor de komende jaren. In de kolom ‘Resultaat in 2014’ is het gemiddelde vermeld van de werkelijke scores op het kwaliteitsbeeld. gemiddelde cijfermatige score op kwaliteitsniveau B (hele gemeente) eis: tussen 5,5 en 7,4

P

5. Riolering Context, trends en ontwikkelingen Het beheer en onderhoud van de riolering is een kerntaak van de gemeente. Vanuit het beheerbeleid, verwoord in het vernieuwde verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2014 – 2018 (vGRP) vastgesteld oktober 2013, en de beheerdoelstellingen wordt jaarlijks met behulp van een standaard instrument voor het maken van een beheerplan het gemeentelijk rioleringssysteem beheerd en onderhouden. Het beheergebied van de gemeente Ommen bestaat uit: Beschrijving (Verbeterd) gemengd rioolstelsel Gescheiden stelsel vrijverval Verbeterd gescheiden stelsel vrijverval Infiltratieriool Aantal overstorten gemengde stelsel Randvoorzieningen Drukriolering Perceelaansluitingen (op riolering) Kolkaansluitingen Gemalen Pompen en gemalen (buitengebied) Aantal IBA’s en alternatieve voorzieningen

Aantal/ lengte 60 km 37 km 2 km 4,5 km 30 2 75 km 7.978 ±6.000 47 327 1144

Er is sprake van preventief onderhoud van de riolering. Dit is gebaseerd op de technische levensduur en jaarlijkse kwaliteitsinspecties, het curatief onderhoud (herstellen van schades en storingen) en van projectmatige werkzaamheden (vervanging, renovatie en reconstructie). De projectmatige werkzaamheden worden integraal benaderd met de kapitaalgoederen wegen en openbare verlichting. Voor het beheer wordt gebruik gemaakt van een geautomatiseerd beheerprogramma. Met dit systeem worden de kwantitatieve en kwalitatieve gegevens bewaard en worden onderhoudswerkzaamheden, planningen en begrotingen gemaakt.

101

De volgende beheers uitgangspunten zijn van toepassing:  Reinigen van de riolering om het functioneren te garanderen. Gezamenlijk bestek met gemeente Hardenberg voor komende 4 jaar.  Uitvoeren van onderhoudsmaatregelen conform vGRP 2014 - 2018  Beheren van gegevens en het verwerken van beheermutaties. Gegevens van gemeente Ommen en Hardenberg worden verwerkt in het beheerpakket Groenenstein.  Door telemetrie inzicht en controle in beheer van het systeem.

Kaderstellend beleid  

vGRP 2014 - 2018 Raadsprogramma 2: Duurzaam Ommen

Wat wilden we bereiken/waarborgen In 2013 is er een nieuw verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP) opgesteld. Onderstaande doelen worden nagestreefd. 1. Zorgen voor doelmatige inzameling van afvalwater 2. Zorgen voor doelmatig transport van afvalwater. 3. Zorgen voor inzameling en/of transport van overtollig regenwater. 4. Zorgen voor de verwerking van ingezameld en overtollig regenwater; 5. Zorgen dat het grondwater een bestemming van een gebied niet structureel belemmert. 6. Doelmatig beheer en een goed gebruik van de riolering

Financiën De exploitatielasten bestaan uit rente en afschrijving, telefoonkosten (gemalen), dienstverlening door derden en personeelskosten. De totale exploitatielasten inclusief de reserveringen voor toekomstig groot onderhoud en vervangingsinvesteringen waaronder riolering Schurinkstraat en Strangeweg bedroegen ongeveer € 1.400.000. Hiertegenover staat de opbrengst van het rioolrecht. Het product riolering is budgetneutraal.

Wat gingen we er voor doen Vanaf 2014 is er planmatig onderhoud uitgevoerd aan de vrijvervalriolering. De werkzaamheden worden door de bestuursdienst Ommen - Hardenberg, samen met de werkzaamheden voor de gemeente Hardenberg op de markt gezet, voor een optimale marktwerking.

Wat hebben we bereikt/gewaarborgd Er is in 2014 ruim 2x zoveel riool gereinigd en geïnspecteerd, dan was gepland in het vGRP (10 km per jaar). Kern Ommen Noord is gedeeltelijk geïnspecteerd waaronder de Westflank. Ook is er onderhoud en inspectie aan gemalen uitgevoerd.

102

Huidige stand t.a.v. de doelstelling Doel

Toelichting

1.

Zorgen voor doelmatige inzameling van afvalwater.

Behaald, alle percelen zijn voorzien van een aansluiting op de riolering of een alternatieve voorziening.

2.

Zorgen voor doelmatig transport van afvalwater.

Ruim behaald. In totaal is er 22 km gereinigd en geïnspecteerd i.p.v. 14 km (opgenomen in vGRP). Kern Ommen Noord is gedeeltelijk geïnspecteerd waaronder de Westflank als wens vanuit MT. Ook is er onderhoud en inspectie aan gemalen uitgevoerd.

3.

Zorgen voor inzameling en/of transport van overtollig regenwater.

Behaald, water wordt deels bovengronds afgevoerd richting oppervlaktewater of wordt geïnfiltreerd, wadi’s worden regelmatig gemaaid. Doordat kolken worden gereinigd kan water via kolken het rioolstelsel instromen.

4.

Zorgen voor de verwerking van ingezameld en overtollig regenwater

Gedeeltelijk behaald, de afvoercapaciteit is voldoende om regenwater bij hevige neerslag te kunnen verwerken, uitgezonderd bijzondere omstandigheden. Een biu 08 wordt goed verwerkt. Bij extreme bui heeft er water op straat en in woningen gestaan in de Schuringstraat, hierna zijn kolken gereinigd en is riolering geïnspecteerd. Verder onderzoek/berekening zijn nodig en worden in 2015 uitgevoerd.

5.

Zorgen dat het grondwater een bestemming van een gebied (binnen de bebouwde kom) niet structureel belemmerd.

Behaald, geen overlast situaties bekend.

6.

Doelmatig beheer en een goed gebruik van de riolering.

Behaald, na constatering worden lozingen aangepakt.

103

6. Gebouwen Context, trends en ontwikkelingen De gemeente is eigenaar van diverse gebouwen en bouwwerken en is verantwoordelijk voor het onderhoud en het beheer. Het huidige gebouwenbestand bestaat uit 72 gebouwen, te weten: Object-Internnr Aantal van Object-Objectnr

Totaal Objectsoort

9

Bedrijfsgebouw

3

22 Maatschappelijk gebouw Monument

28

Overig object 10 Woning

Bedrijfsgebouwen: - Gemeentehuis - Gemeentewerf - Begraafplaats - Ov. bedrijfsruimte Maatschappelijk gebouw - Dorpshuis/MFA - Kinderboerderij - Peuterspeelzaal - Sporthal/gymzaal - Zwembad Monument - Gebouw/Molen - Gedenksteen/-beeld - Overig Overig - Gemaal - Overige objecten

De beheerskosten bestaan uit: 1. De kosten voor groot onderhoud. 2. Het dagelijkse onderhoud.

Kaderstellend beleid   

Nieuw op te stellen meerjarige onderhoudsplanning gemeentelijke gebouwen 2014-2023 en de bestaande meerjarige onderhoudsplanning gemeentelijke gebouwen 2004-2013 Nota Vastgoedmanagement 2014-2018 Programma 9

Wat wilden we bereiken/waarborgen 

  

Planmatig beheer en onderhouden met als doel het voorkomen van gebreken, storingen en achterstallig onderhoud. Hierbij is gestuurd op een efficiënte inzet van het team Gebouwen van de Buitendienst en efficiënt en lokaal aanbesteden. De arbeidsomstandigheden voor het uitvoeren van onderhoud verbeteren. Veilige leefomgeving en goede arbeidsomstandigheden voor gebruikers en bezoekers. In 2014 is een nieuw onderhoudsplan opgesteld, conform de NEN 2767, een genormaliseerde wijze waarmee de conditie van een gebouw vastgelegd worden. In de Nota Vastgoedmanagement die begin 2015 aan het College is aangeboden wordt inzichtelijk gemaakt welke strategische afwegingen op het gebied van beheer en onderhoud van vastgoed gemaakt kunnen worden.

104

Financiën De kosten van groot onderhoud komen rechtstreeks ten laste van de voorziening onderhoud gemeentelijke gebouwen. De voorziening wordt gevoed door een jaarlijkse bijdrage uit de exploitatie. De kosten van dagelijks onderhoud komen eveneens ten laste van de exploitatie. De gemiddelde onderhoudskosten bedragen € 380.000 per jaar. De kosten voor uitvoering van de NEN 3140 en risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) inspecties zijn hierin opgenomen.

Wat gingen we er voor doen Actie / prioriteit Uitvoeren van visuele inspecties Samenstellen van meerjarige onderhoudsplanningen aan de hand van inspecties voor een periode van 10 jaar Actualiseren van meerjarige onderhoudsplanning Uitvoeren van onderhoudsmaatregelen NEN 3140 inspectie risico inventarisatie en evaluaties

Te bereiken 1x per jaar 1x per 10 jaar

Realisatie Gerealiseerd In 2013 voor de periode 2014-2023 gerealiseerd

1x per 5 jaar

In 2013 voor de periode 2014-2023 gerealiseerd Gerealiseerd Gerealiseerd

1x per jaar Verbetering van de arbeidsomstandigheden, klimaatbeleid en veiligheid

Wat hebben we bereikt/gewaarborgd In 2014 zijn de onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd conform de meerjarige onderhoudsplanning. In 2014 is de Nota Vastgoedmanagement 2014-2018 opgesteld. Deze is begin 2015 vastgesteld. Na vaststelling van de Nota zal het onderhoudsniveau (en de daarmee samenhangende onderhoudsplannen) voor 2014-2024 worden vastgesteld.

Huidige stand t.a.v. de doelstelling Omschrijving Veiligheid op daken (percentage voorzien) Asbest in gebouwen (percentage gesaneerd) Vermindering netto energielast (vraag -/- aanbod)

E/ P

Bron

E

Arbo

E

Arbo

P

Realisatie 2014 52%

2014 48%

Streefwaarden 2015 2016 52% 52%

2017 57%

74%

80%

82,5%

85%

87,5%

-/- 2,5%

-/- 2,5%

N.v.t. (nulmeting in 2014)

0%

-/- 5%

105

D. FINANCIERING Korte omschrijving In het Treasurystatuut staan de uitgangspunten en doelstellingen voor het treasurybeleid vermeld. De uitvoering van het treasurybeleid komt in de financieringsparagraaf in de begroting en jaarrekening aan de orde. In het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is vastgelegd, welke informatie in de financieringsparagraaf in ieder geval moet worden opgenomen. Het gaat daarbij om de beleidsvoornemens die relevant zijn voor het risicobeheer van de financieringsportefeuille. Als algemeen uitgangspunt voor het risicobeheer geldt dat wij een prudent beleid voeren. Context en achtergrond Treasurybeheer/Liquiditeitsrisicobeheer De gemeente beperkt haar liquiditeitsrisico’s door haar treasuryactiviteiten te baseren op een middellange termijn planning. Dit gebeurt met behulp van een zogenaamde liquiditeitsbegroting. Renterisicobeheer Het beleid ten aanzien van financieringen is erop gericht een spreiding van toekomstige renterisico's op korte en lange termijn te bevorderen. Hierdoor voorkomen wij zoveel mogelijk risico's, die ontstaan als gevolg van renteschommelingen. Om het renterisico inzichtelijk te maken is een tweetal normen ontwikkeld, te weten de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. Kasgeldlimiet In dit schema wordt de werkelijke omvang van de kasgeldlimiet getoetst aan de wettelijke norm. Als basis van de wettelijk toegestane omvang van de kasgeldlimiet wordt de omvang van de jaarbegroting per 1 januari aangehouden. De toegestane omvang van de kasgeldlimiet wordt vastgelegd op het percentage zoals bij ministeriële regeling vastgesteld (8,5%). Het berekende bedrag wordt getoetst aan de werkelijke omvang van de kasgeldlimiet. De kasgeldlimiet voor 2014 is berekend op € 3.483.000 (8,5% x € 40.979.000). Voor de berekening van de kasgeldlimiet wordt verwezen naar Bijlage A. Hieruit komt naar voren dat de e e kasgeldlimiet in het 2 en 4 kwartaal is overschreden. Dit heeft geen consequenties. Wanneer de gemiddelde liquiditeitspositie van 3 achtereenvolgende kwartalen de kasgeldlimiet overschrijdt, dient de gemeente de 3 e kwartaalrapportages toe te zenden aan de toezichthouder, zo enigszins mogelijk ruim voorafgaand aan de 3 overschrijding, met daarbij een plan om weer te voldoen aan de kasgeldlimiet. Renterisiconorm Met deze norm wordt tot uitdrukking gebracht tot welk bedrag de gemeente renterisico’s mag lopen. Renterisico’s kunnen voortvloeien uit de noodzaak om bijvoorbeeld leningen af te lossen. De renterisiconorm is 20% van het begrotingstotaal: € 8.196.000 (20% x € 40.979.000) Voor de berekening van de renterisiconorm wordt verwezen naar Bijlage B. Hieruit komt naar voren dat de renterisiconorm niet is overschreden in 2014.

106

Leningenportefeuille Mutaties in leningenportefeuille (bedragen x € 1.000) Bedrag 46.255 5.000 2.948

Beginstand per 1 januari 2013 Nieuwe leningen Reguliere aflossingen Vervroegde aflossingen Eindstand per 31 december 2013 48.307 In december 2014 is een lening aantrokken voor € 5.000.000 met een looptijd van 10 jaar en een rente van 0,76%. Ontwikkelingen

Verplicht schatkistbankieren De Eerste Kamer heeft tevens ingestemd met de wet verplicht schatkistbankieren voor decentrale overheden. Deze wet bepaalt dat decentrale overheden hun overtollige liquide middelen aanhouden bij het ministerie van Financiën. De wet vermindert het financieel risico van decentrale overheden. De Nederlandse staat hoeft bovendien voor zijn financieringsbehoefte minder te lenen op de kapitaalmarkt, wat zich vertaalt in een verlaging van de staatsschuld, met naar verwachting 5,6 miljard euro. De drempel voor gemeenten met een begroting van < € 500 miljoen is vastgesteld op 0,75% van het begrotingstotaal (binnen een bandbreedte van € 0,25 miljoen – € 2,5 miljoen). Over een kwartaal gezien mag deze norm niet overschreden worden. Tot op heden gelden er nog geen sancties bij een overschrijding. Voor de gemeente Ommen bedraagt de drempel € 307.000 (0,75% x € 40.979.000). Conform BBV wordt de verantwoording omtrent het schatkistbankieren opgenomen in de toelichting op de balans. Kaderstellend beleid  Treasurystatuut (2011)  Financiële Beheersverordening Gemeente Ommen (2004) Overige relevante weten regelgeving:  Wet Financiering decentrale overheden (Wet Fido) Wat wilden we bereiken?  Zo goed mogelijk afstemmen van de beschikbare en benodigde gelden tegen zo laag mogelijke kosten en/of risico’s.  Beperken van de invloed van rentewijzigingen op de financiële resultaten van de gemeente.  Voldoen aan de kasgeldlimiet.  Voldoen aan de renterisiconorm.

107

Wat gingen we er voor doen? Actie Maandelijkse toetsing van actuele financieringspositie Actief leningenbeleid voeren Uitvoeren regeling schatkistbankieren Minimaal één maal per jaar overleg met relaties

108

E. GRONDBELEID 1.

Grondbeleid

Het gemeentelijk grondbeleid staat ten dienste van de uitvoering van de ruimtelijke beleidsopgaven en ambities. In 2012 heeft de gemeente Ommen de Nota Grondbeleid vastgesteld. In deze nota is vastgelegd, dat de gemeente Ommen in principe kiest voor een faciliterend grondbeleid, tenzij: - een sterke gemeentelijke regie belangrijk is voor het bereiken van de publieke doelen; - er sprake is van ontwikkellocaties die van bijzondere strategische betekenis zijn voor de beleidsagenda; - er sprake is van ontwikkellocaties die een grote winstpotentie bezit. In die gevallen waar de gemeente kiest voor een actief grondbeleid moeten de risico’s op voorhand zijn in te schatten en te beheersen. Gezien het verleden van actief grondbeleid heeft de gemeente op dit moment nog diverse grondexploitaties in voorbereiding en uitvoering (o.a. Boerenerven, De Vlierlanden, Westflank en Haven West), waarbij het accent in 2015 sterker op de uitvoering komt te liggen en steeds minder op de voorbereiding.

2.

Het Meerjarenperspectief Grondexploitatie 2015

Op 13 november 2014 is het Meerjarenperspectief Grondexploitatie 2015 (MJP 2015) door de raad vastgesteld. Daarin is een compleet overzicht geboden van de financiële stand van zaken van de Ommense grondexploitaties. Ook is het eigen vermogen van de algemene reserve grondexploitatie en het verloop van het geïnvesteerd vermogen (boekwaarde) weergegeven. In het MJP zijn de resultaten van alle geactualiseerde grondexploitaties per 1-1-2014 vermeld en van een toelichting voorzien. Ook voor 2015 zal een MJP grondexploitatie worden opgemaakt. Hierbij geldt dat de cijfers uit deze jaarrekening mede de input vormen voor de te plegen actualisatieslag, naast (project-) inhoudelijke voortgang en wijzigingen.

3.

Verwachte versus gerealiseerde resultaten van de grondexploitatie

Om de verwachte resultaten 2014 uit het MJP af te zetten tegen de gerealiseerde resultaten in 2014 zijn de grondexploitaties voor de jaarrekening 2014 geactualiseerd die: a. een negatief exploitatiesaldo kennen, om te bezien of de daarvoor getroffen voorziening aanpassing behoeft; b. in 2014 voortgang/wijzigingen in de planvorming hebben ondergaan; Van de geraamde en de werkelijke verkopen in 2014 is het volgende overzicht te geven: Prognose 2014 Bedrijventerrein in Ha Woningbouwkavels

Werkelijk 2014 0 21

0 12

109

De geprognosticeerde woningbouw en het werkelijk gerealiseerde aantal zijn in onderstaand overzicht verdeeld naar de verschillende grondexploitaties. Uitgesplitst naar complex Westflank Boerenerven Vlierlanden Haven West Haven Oost Totaal

Prognose 2014

Werkelijk 2014

16 5 21

7 5 12

Het verloop van de totale boekwaarde van de grondexploitaties in 2014 laat een neerwaartse beweging zien. De bruto boekwaarde in 2014 is ten opzichte van 2013 met € 1,8 mln. verminderd. Dit hangt rechtstreeks samen met de gepleegde afwaarderingen van gronden in Ommen Oost. De netto boekwaarde is zelfs met € 2,4 mln. afgenomen, doordat voorzieningen zijn aangepast op veranderende uitgangspunten (o.a. programma, fasering en grondwaarden). Door het afwaarderen en het ophogen van de voorzieningen naar actuele inzichten betekent dat het risicoprofiel in de grondexploitaties daalt. Immers de grondexploitaties zijn geactualiseerd op de realiteit van 2014/2015. Als basis dient de boekwaarde per 1 januari 2014. Hierbij komen de rentekosten (5%) over boekwaarde, kosten voor bouw en woonrijp maken, plankosten en de winstneming van Alteveer 5&6. Dit wordt verminderd met afwaarderingen van onder meer gronden in Ommen Oost. Tenslotte worden de opbrengsten uit grondverkoop in mindering gebracht. Resteert een bruto boekwaarde per 31 december 2014 van € 23,1 mln. Om de netto boekwaarde te bepalen moet de bruto boekwaarde worden verminderd met de voorzieningen. Wat leidt tot een netto boekwaarde van € 19,7 mln. Verloop Boekwaarde Boekwaarde per 1 januari Bij: Rente Bij: Overige kosten (Bwrm, plankosten etc) Bij: Winstnemingen Af: Afwaarderingen Af: Opbrengsten Boekwaarde per 31 december Af: Voorzieningen Netto boekwaarde

werkelijk 2013 € 22.822.000 € 1.212.000 € 1.972.000 € 460.000 -€ 1.605.000 € 24.861.000 -€ 2.829.000 € 22.032.000

werkelijk 2014 € 24.861.000 € 1.243.000 € 2.324.000 € 21.000 -€ 4.751.000 -€ 626.000 € 23.072.000 -€ 3.343.000 € 19.729.000

Het verloop van de boekwaarde van de in exploitatie genomen grondexploitaties inclusief het verwachte resultaat van deze grondexploitaties laat voor 2014 een heel ander beeld zien dan in 2013. Ten opzichte van 2013 is de boekwaarde van de in exploitatie genomen gronden in 2014 gestegen met € 14,5 mln. Dit houdt vooral verband met het in exploitatie nemen van de grondexploitaties Boerenerven en De Vlierlanden.

110

werkelijk 2013 -€ 3.405.000 -€ 7.519.000 -€ 381.000 € 11.090.000 -€ 215.000 € 107.000

Bruto Boekwaarde Nog te maken kosten Nog te ontvangen bijdragen Nog te realiseren grondopbrengsten Resultaat op eindwaarde NCW resultaat 31 december

werkelijk 2014 -€ 17.881.000 -€ 19.817.000 € 597.000 € 35.201.000 -€ 1.900.000 -€ 1.825.000

Uit het bovenstaande overzicht blijkt dat inmiddels 80% van het geïnvesteerde vermogen in de gemeentelijke gronden in exploitatie is genomen. Een duidelijk signaal dat de Ommense grondexploitaties verschuiven van voorbereiding naar uitvoering. Voor deze gronden zijn grondexploitaties opgesteld en eventuele tekorten zijn voorzien. Verder zijn deze grondexploitaties afzonderlijk beoordeeld op risico’s. Het betekent verder dat voor 80% van de boekwaarde de risico’s in beeld zijn en dat de overige risico’s beperkt zijn tot een klein deel van de boekwaarde. Verder blijkt dat het totaal gemeentelijk resultaat is verminderd met bijna € 2,0 mln. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de grondexploitatie van de Westflank. Het restant van de boekwaarde van circa € 5,0 mln. bestaat uit de nog niet in exploitatie genomen gronden Ommen Oost (wel afgewaardeerd), Haven Oost, Beerzerveld II en Bulemansteeg. Voor de laatstgenoemde is een tentatieve grondexploitatie opgesteld. Het verwachte tekort van de Bulemansteeg is in het MJP 2015 voorzien.

4.

Voorzieningen en weerstandsvermogen

In onderstaand overzicht wordt de stand van de voorzieningen weergegeven. Deze stand is gebaseerd op de geactualiseerde grondexploitaties bij de jaarrekening 2014. Verloop voorzieningen 2014 Voorziening Haven Oost Voorziening Haven West Voorziening Westflank Voorziening Ommen Oost Voorziening Bulemansteeg Totaal verlooop 2014

Stand 1-1-2014 € 506.000 € 330.000 € 83.000 € 1.910.000 €0 € 2.829.000

Mutaties MJP 2015 Jaarrekening -€ 45.000 € 62.000 € 6.000 € 976.000 € 1.100.000 -€ 1.863.000 -€ 47.000 € 325.000 -€ 500.000

€ 1.014.000

Stand 31-12-2014 € 461.000 € 398.000 € 2.159.000 €0 € 325.000 € 3.343.000

De stand per 1 januari 2014 bedraagt € 2.829.000. Dit is inclusief de toegerekende rente van 2014 Naast de rente is in 2014 per saldo een bedrag van € 514.000 toegevoegd. Dit bedrag bestaat uit mutaties op voorzieningen en vorming of opheffing van voorzieningen. Deze bestaan met name uit de opheffing van de voorziening Ommen Oost en de verhoging van de voorziening Westflank met ca. € 2,1 mln. op basis van onder meer herijkte samenwerkingsafspraken. De eindstand van de voorzieningen bij de jaarrekening bedraagt € 3.343.000.

111

In het MJP 2015 is het risicoprofiel van de grondexploitaties bepaald. De benodigde risicoreserve is berekend op een bedrag van € 4.5 mln. Deze risicoreserve ligt bij de jaarrekening 2014 lager, omdat voor de Westflank nieuwe ontwikkelafspraken zijn gemaakt en de uitvoering van een aantal projecten is geborgd. Deze nieuwe afspraken betekenen een aanzienlijk bijstelling van het risicoprofiel in het project (zie ook onderstaande tabel). Hierbij geldt wel dat de voorziening voor de Westflank bij deze jaarrekening wordt verhoogd met een bedrag van € 1,1 mln. Benodigde risicoreserve per grondexploitatie Westflank Havengebied West Boerenerven Ommen Oost de Vlierlanden Overige projecten Totaal

MJP 2014 -€ 1.393.000 -€ 500.000 -€ 300.000 -€ 2.286.000 pm -€ 4.479.000

Jaarrekening 2014 -€ 291.000 -€ 500.000 -€ 300.000 -€ 2.286.000 pm -€ 3.377.000

Bij het MJP 2016 worden de risico’s binnen de grondexploitatie opnieuw gekwantificeerd. Door het samenvoegen van de Algemene Reserve Grondbedrijf (ARG) en Algemene Reserve (AR) wordt het weerstandsvermogen van de grondexploitatie niet meer separaat behandeld. Het risicoperspectief in Ommen wordt in zijn totaliteit beschouwd en gekwantificeerd. Het is hierbij gewenst de risico’s uit de grondexploitatie afzonderlijke inzichtelijk te houden en te onderkennen. Tevens moet in de Algemene Reserve op een adequate wijze deze risico’s worden afgedekt. Voor een verdere toelichting op het gemeentelijk weerstandsvermogen wordt verwezen naar de paragraaf weerstandsvermogen in de jaarrekening.

5.

De verwachting voor 2015: doorzetten van herstel?

In 2014 zijn er tekenen geweest van herstel in de economie en daarmee in de vastgoedmarkt. Hoe krachtig dit herstel zich doorzet in 2015 en of het zich doorzet is moeilijk te voorspellen. Voor de grondexploitaties van Ommen geldt dat een herstel van de economie bijdraagt aan het verlagen van de risico’s binnen deze grondexploitaties. Het huidige Meerjarenperspectief Grondexploitaties 2015 en de daarin opgenomen voorstellen is weer een forse stap voorwaarts in het financieel gezond maken en houden van de grondexploitaties. Een meer gematigder fasering van het programma (en daarmee de gronduitgifte) ten opzichte van 2013, actuele marktconforme grondprijzen en een verdere afwaardering van de grondportefeuille zijn hierin belangrijke stappen. De komende jaren staan in het teken van de uitvoering van de diverse grondexploitaties en meer concreet de uitgifte van gronden. Alles is erop gericht om de gehanteerde uitgangspunten (o.a. fasering programma en de grondprijzen) te realiseren en daarmee de resultaatsverwachtingen van de grondexploitaties waar te maken. Dit betekent dat de organisatie van grondverkoop van cruciaal belang is. Via de afzonderlijke projecten zijn al diverse verkoopinitiatieven gestart. Echter gezien het belang van verkoop van gronden in de komende jaren wordt ook een promotie en marketingcampagne voorbereid rondom het thema wonen in Ommen. Deze overstijgt het individuele project en moet Ommen als aantrekkelijke woonkern verder op de kaart zetten.

112

F. BEDRIJFSVOERING Inleiding De gemeentelijke taken van de gemeente Ommen worden uitgevoerd door de bestuursdienst OmmenHardenberg (BOH). De kosten, die betrekking hebben op de ambtelijke organisatie en die door gezamenlijk gebruik van de beide gemeenten niet rechtstreeks aan één van de individuele gemeenten toegerekend kunnen worden, worden in de BOH gemaakt. In deze paragraaf worden de meest essentiële ontwikkelingen van de BOH in 2014 toegelicht. Voor een uitgebreid verslag wordt verwezen naar het jaarverslag 2014 van de BOH.

BIJDRAGE AAN DE BOH De ontwikkeling van de bijdrage aan de BOH is als volgt: Bijdrage aan BOH Primitieve begroting 2014 Ommen

11.415.548

STR

Structurele toename bijdrage

1.217.154

STR

Structurele afname bijdrage

-877.497

STR

Structurele bijdrage aan BOH na Begrotingswijzigingen

11.755.205

STR

Primitieve begroting 2014

330.000

INC

Incidentele toename bijdrage

823.475

INC

Incidentele afname bijdrage

-152.250

INC

Incidentele bijdragen aan BOH na Begrotingswijzigingen

1.001.225

INC

Totale bijdrage Ommen aan BOH

12.756.430

STR/INC

De structurele toename van de bijdrage bestaat grotendeels uit budgetten, die al in 2013 zijn overgezet naar de BOH, maar nog niet in de bijdrage van de primitieve begroting 2014 waren verwerkt . De structurele afname van de bijdrage zit met name in de overgang van de brandweer naar de veiligheidsregio en de toegepaste inkoopkorting op de BOH. De incidentele toename van de bijdrage betreft met name beschikbaar gestelde frictiegelden, het kwaliteitsbudget, gelden voor de mobiliteit coördinator, transitiegelden en gelden voor de combinatiefunctionarissen. De incidentele bijdrage is met name afgenomen in verband met het jaarrekeningresultaat 2013, dat terug is gevloeid naar Ommen.

STAND VAN ZAKEN BEZUINIGINGEN Medio 2013 heeft de gemeente Ommen een aanzienlijk bezuinigingspakket vastgesteld (Mee(r) doen in Ommen). Een onderdeel daarvan is een bezuiniging op de bedrijfsvoeringkosten van de BOH. Het overgrote deel van deze bezuinigingsplannen wordt uitgewerkt in 2015, 2016 en 2017. In 2014 zijn de budgetten van de BOH gekort in verband met de taakstelling op inkoop en aanbesteding.

113

Transitie sociaal domein Het Sociaal Domein is in beweging. Vanuit het Rijk worden steeds meer taken bij gemeenten neergelegd. De redenen hiervoor zijn divers. Op dit moment zijn rondom jeugd, zorg, inkomen en werk veel verschillende partijen betrokken, zijn er verschillende financieringsstromen en is er een woud aan regels, indicatiestellingen verplichtingen en rechten. Per 2015 zijn drie grote transities doorgevoerd waarbij extra taken naar gemeenten toekomen. Het gaat dan om uitvoering van:  De Participatiewet: gemeenten krijgen naast de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de Wwb en Wsw, ook de verantwoordelijkheid voor een deel van de Wajong.  De Wmo 2015: vanuit de Awbz worden de extramurale begeleiding, waaronder individuele begeleiding, groepsbegeleiding (dagbesteding, inclusief vervoer), kort verblijf en een klein deel van de persoonlijke verzorging ondergebracht bij de Wmo. Daarnaast worden de zorgzwaartepakketten 1 t/m 4 geëxtramuraliseerd. Tevens wordt op de Hulp bij het Huishouden een forse korting doorgevoerd.  De Jeugdwet: alle onderdelen binnen de jeugdzorg gaan onder de gemeentelijke verantwoordelijkheid vallen. De nieuwe werkzaamheden betekenen een extra taak voor de BOH en in eerste instantie een grote druk op de beschikbare beleidscapaciteit van de BOH. Binnen de afdeling Maatschappelijk Domein zijn de ‘samen doen teams’ gevormd, het expertise- en kenniscentrum is opgezet en het beleidsteam is getransformeerd naar het innovatieteam. Ook binnen de afdeling Dienstverlening is geïnvesteerd in de transities, met name in het klantcontactcentrum, maar ook in de ondersteunende taken, zoals ICT, bedrijfsvoering, etc. Ter voorbereiding op de transities is vanuit de transitiemiddelen incidenteel extra capaciteit ingezet in 2014. Tevens is aan het einde van 2014 in de gemeenteraad een voorstel behandeld betreffende de taakuitbreiding als gevolg van de transities. De gemeenteraad heeft middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering in 2015 en verder.

EVALUATIE VAN HET FINANCIEEL VERDEELMODEL De kosten van de bestuursdienst worden gedragen door de gemeenten Hardenberg en Ommen. Daarvoor wordt de verdeelsleutel 75/25 gehanteerd. 75% voor Hardenberg en 25% voor Ommen. Zoals afgesproken tijdens de tussenevaluatie die in januari 2014 in de raad is besproken, zou na afronding van de eerste volledige jaarcyclus van de BOH een evaluatie van dit verdeelmodel plaatsvinden. Deze evaluatie heeft in 2014 door Deloitte plaatsgevonden. De conclusie in het rapport is, dat de financiële afspraken rondom het verdeelmodel zijn nagekomen. Het model is in zijn eenvoud succesvol en heeft niet tot financiële verrassingen geleid. Wel is duidelijk dat de eenvoud een keerzijde heeft. Het advies van Deloitte luidt, dat er een update moet plaatsvinden van het verdeelmodel, waarbij op onderdelen een variabele dienstverlening zal worden ingevoerd.

Begrotingsdoctrine In 2014 is de ‘begrotingsdoctrine’ opgesteld, waarin vooraf de financiële spelregels en kaders met betrekking tot de begrotingen zijn vastgelegd. Daarnaast hebben we voorstellen gedaan om de P&C-cycli van de BOH en de gemeenten beter op elkaar af te stemmen. Dit geheel geeft duidelijkheid en rust in het begrotingsproces.

114

G. VERBONDEN PARTIJEN Korte omschrijving Verbindingen met derde partijen is een manier om een bepaalde publieke taak uit te voeren. Verbonden partijen zijn die partijen waarmee de gemeente een bestuurlijke relatie heeft én waarin zij een financieel belang heeft. Bij bestuurlijk belang heeft de gemeente zeggenschap in een derde partij door een zetel in het bestuur of het hebben van stemrecht. Van een financieel belang is sprake wanneer de gemeente middelen ter beschikking stelt en deze bij faillissement van de verbonden partij kwijt is en/of financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Relaties, waarbij alleen sprake is van een financieel of een bestuurlijk belang, vallen hierbuiten. Context en achtergrond Het aangaan van banden met (verbonden) derde partijen komt voort uit het publiek belang. Door de deelname wordt een beter kwalitatief en kwantitatief resultaat verwacht tegen zo laag mogelijke kosten. De huidige verbonden partijen hebben allemaal een historische bestaansgrond. Volgens het college dragen de verbonden partijen bij tot de uitvoering van de doelstellingen die opgenomen zijn in deze begroting. De verbonden partijen voor onze gemeente ingedeeld in drie categorieën:

Gemeenschappelijke Regelingen GGD Regio IJsselland Veiligheidsregio IJsselland Unit Sociale Recherche Bestuursdienst OmmenHardenberg Deelnemingen in Verenigingen en Stichtingen Stichting administratiekantoor Dataland Euregio Vereniging van Nederlandse Gemeenten

Deelnemingen in Vennootschappen CV de Rotbrink Vordering op Enexis B.V. Rotbrink Beheer B.V. Verkoop Vennootsch B.V. N.V. Bank Nederlandse CBL Vennootschap B.V. Gemeenten Enexis Holding N.V. Attero Holding N.V. Publiek Belang Elektriciteitsproduktie B.V. Vitens N.V. N.V. Rova Holding N.V. Wadinko

115

Gemeenschappelijke regelingen GGD IJsselland

Zwolle

Rechtsvorm Betrokkenen partijen

Gemeenschappelijke regeling De gemeenten Dalfsen, Deventer, Hardenberg, Kampen, Ommen, OlstWijhe, Raalte, Staphorst, Steenwijkerland, Zwartewaterland, Zwolle. Deelname in Algemeen Bestuur Zorgzaam Ommen De Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) bewaakt, beschermt, bevordert de gezondheid van 430.000 inwoners in twaalf gemeenten in de regio IJsselland, te weten: Dalfsen, Hardenberg, Hattem, Heerde, Kampen, Ommen, Olst-Wijhe, Raalte, Staphorst, Steenwijkerland, Zwartewaterland en Zwolle. GGD IJsselland is het centrale punt waar bewoners, gemeenten en samenwerkingspartners terecht kunnen met al hun vragen en vraagstukken op het gebied van de openbare gezondheidszorg.

Bestuurlijk belang Programma Bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen

Financiële ratio’s GGD IJsselland

Rekening 2013 Resultaat (x € 1000) Eigen Vermogen (x € 1000) Vreemd Vermogen (x € 1.000)

Rekening 2012

Ontwikkeling

164 1.356

-304 1.377

10.751

9.975

Jaarlijkse bijdrage gemeente

Risico’s, kansen en ontwikkelingen

Rekening 2014 275.795 Rekening 2013 271.538 Rekening 2012 283.540 Er wordt een bijdrage per inwoner gegeven voor de af te nemen taken. De gemeenten kunnen – naar rato van het inwonertal - worden aangesproken op een eventueel exploitatietekort. Op basis van de meerjarenraming van GGD IJsselland is het risico voor de gemeente Ommen klein.

Veiligheidsregio IJsselland

Zwolle

Rechtsvorm Betrokkenen

Gemeenschappelijke regeling De gemeenten Dalfsen, Deventer, Hardenberg, Kampen, Ommen, OlstWijhe, Raalte, Staphorst, Steenwijkerland, Zwartewaterland, Zwolle. Deelname in algemeen bestuur Veilig Ommen In oktober 2010 is de Wet veiligheidsregio’s in werking getreden. Op basis hiervan zijn in Nederland 25 veiligheidsregio’s ingesteld waaronder Veiligheidsregio IJsselland. Binnen onze regio werken politie, brandweer, geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (GHOR), gemeenten (die verantwoordelijk zijn voor bevolkingszorg) en crisispartners samen om de rampenbestrijding & crisisbeheersing te organiseren. Daarnaast zijn we sinds januari 2014 ook verantwoordelijk voor de lokale brandweerzorg, verdeeld over 35 brandweerkazernes en posten in de elf gemeenten van onze regio. We werken samen op grond van een gemeenschappelijke regeling en zijn daarmee lokaal verlengd bestuur. Onze regio kent ruim 500.000 inwoners. Rekening 2013 Rekening 2012 Ontwikkeling


Financiële ratio’s Veiligheidsregio IJsselland

116



Resultaat (x € 54 1.003 1.000) Eigen Vermogen (x 1.681 3.136 € 1.000) Vreemd Vermogen 1.687 1.504 (x € 1.000) Rekening 2014 1.340.368 Rekening 2013 141.385 Rekening 2012 141.518 De gemeenten kunnen – op basis van historische kosten - worden aangesproken op een eventueel exploitatietekort. Door de Veiligheidsregio zijn de volgende vijf risico’s geprioriteerd: Ziektegolf (inclusief dierziekten); Hoog water of overstroming; Brand in dichte binnenstad; Uitval van elektriciteitsvoorziening; Paniek in menigten (zonder directe koppeling aan terrorisme). Het grootste risico is wanneer de Veiligheidsregio wordt getroffen door een ramp of crisis waarbij hoge niet verhaalbare kosten moeten worden gemaakt. Het ambitieniveau van het Beleidsplan voor de periode 2015-2018 is om uiterlijk in 2018 de rol als betrouwbare partner te versterken en in de regio leidend te zijn in de samenwerking bij branden, incidenten en crises tussen hulpverleningsdiensten, gemeenten en andere partners. De medewerkers zetten hun professionaliteit in om samen met inwoners, bedrijven en instellingen te werken aan een realistisch niveau van risicobeperking en zelfredzaam handelen voor, tijdens en na een calamiteit.

Bestuursdienst Ommen – Hardenberg Rechtsvorm Betrokkenen Bestuurlijk belang Programma Bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen

Financiële ratio’s Bestuursdienst Ommen – Hardenberg



Gemeenschappelijke regeling Gemeenten Ommen en Hardenberg. Deelname in algemeen bestuur Algemene dekkingsmiddelen, onvoorzien en mutatie reserves De bestuursdienst is 1 juli 2012 gestart. De BOH is ontstaan door samenvoeging van de ambtelijke organisaties van de gemeenten Ommen Hardenberg. De BOH heeft als taak de uitvoering van de taken als opgenomen in de begrotingen van de beide gemeenten. Rekening 2013

Rekening 2012

Ontwikkeling

Resultaat (x €1.000) 2.180 209 Eigen Vermogen (x 3.902 2.101 € 1.000) Vreemd Vermogen 12.523 7.245 (x € 1.000) Rekening 2014 12.756.430 Rekening 2013 12.291.834 Rekening 2012 4.858.893 (half jaar) Ommen is voor 25% risicodrager voor het exploitatieresultaat. Voor 2015 en verder is een bezuinigingstaakstelling van kracht in de bestuursdienst van € 3,5 mln, waarvan € 900.000 ten behoeve van de gemeente Ommen.

117

Unit Sociale Recherche

Zwolle


Gemeenschappelijke regeling De gemeenten Dalfsen, Dronten, Hardenberg, Hattem, Kampen, Ommen, Olst-Wijhe, Zwartewaterland, Zwolle. Deelname in algemeen bestuur Zorgzaam Ommen Doel van de regeling is het inrichten van een samenwerkingsverband met betrekking tot het voorkomen en de opsporing van fraude met de door de gemeente uit te voeren sociale zekerheidsregelingen.


Financiële ratio’s Unit Sociale Recherche



Rekening 2013 Resultaat Eigen Vermogen Vreemd Vermogen Rekening 2014 Rekening 2013 Rekening 2012 Geen bijzonderheden

n.v.t. n.v.t n.v.t 27.222 23.247 20.840

Rekening 2012 n.v.t n.v.t n.v.t

118

Deelname in Verenigingen en stichtingen

Vereniging van Nederlandse Gemeenten Rechtsvorm Betrokkenen Bestuurlijk belang Programma Bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen

Den Haag Vereniging Alle gemeenten Vertegenwoordiging in ledenvergadering en zitting in VNG commissie gemeentefinanciën. Interactief Ommen Belangenbehartiging van alle gemeenten bij andere overheden. Tweede Kamer, Kabinet en maatschappelijke organisaties zijn belangrijke gesprekspartners. Advisering aan alle leden over actuele ontwikkelingen (pro actief) en advisering aan individuele leden (op verzoek). De platformfunctie wordt uitgeoefend via de VNG-commissie, Provinciale Afdelingen, congressen, studiedagen en ledenraadplegingen. De gemeente Ommen is ook lid van de VNG afdeling Overijssel.

Financiële ratio’s Vereniging van Nederlandse Gemeenten



Rekening 2013

Resultaat (x 1 mil.) Eigen vermogen (x 1 mil.) Vreemd Verm. (x 1 mil.) Rekening 2014 Rekening 2013 Rekening 2012 Geen bijzonderheden

Rekening 2012

Ontwikkeling

3,32

1,73

59,74

58,8

52,64

51,93

23.133 23.223 23.710

Euregio

Gronau/ Enschede

Rechtsvorm Betrokkenen Bestuurlijk belang Programma Bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen

Vereniging 131 Duitse en Nederlandse gemeenten en Duitse 'Kreise'. Vertegenwoordiging in Euregioraad Interactief Ommen De Euregio wil een bijdrage leveren aan de welvaart en het welzijn in het grensgebied en het bevorderen van wederzijds begrip tussen de mensen. De Euregio houdt daarbij rekening met mogelijke culturele verschillen tussen de Nederlandse en Duitse samenleving. Rekening 2013 Rekening 2012 Ontwikkeling

Financiële ratio’s Euregio



Resultaat (x € 1.000) Eigen Vermogen (x € 1.000) Vreemd vermogen (x € 1.000) Rekening 2014 Rekening 2013 Rekening 2012 Geen bijzonderheden

-126

-121

1.203

1.244

2.495

1.708

6.060 6.083 6.065

119

Stichting adm.kantoor Dataland Rechtsvorm Betrokkenen Bestuurlijk belang Programma Bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen

Gouda Stichting 155 certificaathoudende Nederlandse gemeenten en de BNG. De gemeente Ommen heeft 9.627 certificaten (a € 0,10) Gemeente is als participant vertegenwoordigd in de certificaathoudersvergadering. Externe oriëntatie Dataland verzorgt de toegankelijkheid van gemeentelijke vastgoed, geoen WOZ-informatie voor publieke en private afnemers in Nederland. Daarmee ontzorgt DataLand de gemeente. Dataland ondersteunt de gemeentelijke informatiehuishouding op het gebied van de gemeentelijke Geo-, WOZ- en vastgoedinformatie door actieve kwaliteitsbewaking, vertegenwoordiging van het gemeentelijk belang, organisatie en coördinatie van het Gemeentelijk Geoberaad (i.s.m. VNG); een landelijk ambtelijk en bestuurlijk podium voor gemeentelijke standpunten op het terrein van de ruimtelijke informatie. Verder is deelname niet anders te zien dan een vorm van samenwerking tussen gemeenten ter behartiging van het openbaar belang en met als resultaat efficiëntie en kennisvoordelen op het gebied van toegankelijkheid van overheidsinformatie, overheidsloket, e-government, dienstverlening, een transparante en betrouwbare overheid evenals de stroomlijning van basisgegevens.

Financiële ratio’s Stichting administratiekantoor Dataland



Dankzij de samenwerking met deelnemende gemeenten, vele afnemers en andere betrokkenen bij de overheidsinformatievoorziening is DataLand uitgegroeid tot het landelijke kennis- en dataknooppunt voor vastgoed, geoen WOZ gerelateerde gemeentelijke gegevens. Rekening 2013 Rekening 2012 Ontwikkeling

Resultaat 410.285 128.265 Eigen Vermogen 495.250 273.158 Vreemd vermogen 569.477 582.233 Rekening 2014 n.v.t. Rekening 2013 n.v.t. Rekening 2012 n.v.t. Het financieel risico is laag en beperkt zich tot het in certificaten geïnvesteerde bedrag. Het betreft een eenmalige storting. Er zijn geen jaarlijkse kosten aan deelname verbonden. Verstrekking van gegevens aan afnemers vindt plaats tegen verstrekkingskosten. Deze inkomsten worden door DataLand gebruikt om de drieledige taken van de organisatie – een stichting zonder winstoogmerk – uit te voeren. Jaarlijks wordt een vergoeding aan deelnemende gemeenten uitgekeerd voor het leveren van de gemeentelijke gegevens. Het eventuele overschot aan inkomsten wordt daarnaast aan certificaat houdende gemeenten uitgekeerd. De ontwikkeling van het eigen vermogen is neutraal of positief, het vreemd vermogen (lening bij de BNG) van de verbonden partij neemt af en het jaarlijkse financiële resultaat vertoont een positieve trend.

120

Aandeelhouderschap in vennootschappen CV de Rotbrink

Ommen


Commanditaire Vennootschap (CV) Tot de commanditaire vennootschap behoren: - Gemeente Ommen - Rotbrink Beheer BV In 2012 is BNG Gebiedsontwikkeling BV uitgetreden uit de commanditaire vennootschap. De Rotbrink is de rechtsopvolger van de Ontwikkelingsmaatschappij De Drieslag. De statuten zijn bij notariële akte van 5 juni 2012 gewijzigd. Dit als uitwerking van de besluitvorming door de gemeenteraad op 22 maart 2012. De bedrijfsvoering is in handen van een door de gemeente aangestelde directeur. Twee commissarissen houden toezicht op het bedrijf (een namens de gemeente en een namens de BNG).

Bestuurlijk belang

Programma Bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen

Financiële ratio’s CV de Rotbrink

Ontvangen dividenduitkering

Risico’s, kansen en ontwikkelingen Nevenstaande gegevens zijn ontleend aan de conceptjaarrekening 2013 van de CV.

Leefbaar Ommen De doelstelling van Rotbrink CV is in artikel 3 van de akte van oprichting van de CV als volgt omschreven: - Voor gezamenlijke rekening en risico voeren van de grondexploitatie verband houdende met de nadere planvorming en realisatie van bedrijvenpark de Rotbrink. De beherend vennoot is Rotbrink Beheer BV ConceptRekening 2012 Ontwikkeling Rekening 2013 Resultaat -4 -514 (x € 1 000 ) Eigen Vermogen 412 416 (x € 1000.) Vreemd Vermogen 12.512 12.606 (x € 1000.) Rekening 2014 n.v.t. Rekening 2013 n.v.t. Rekening 2012 n.v.t. Per ultimo 2013 bedroeg het totaal van de activa € 12,9 miljoen, waarvan € 12,3 miljoen voorraden. De activa is nagenoeg geheel gefinancierd met “vreemd vermogen”, dat wil zeggen: - Een geldlening van € 6,3 miljoen (max), die door de Rotbrink bij de BNG is afgesloten. De gemeente staat hiervoor garant (raadsbesluit van 22 maart 2012) - Een door de gemeente verstrekte geldlening van € 5,3 miljoen - Overige kortlopende schulden € 1,1 miljoen. In de concept-jaarrekening 2013 van de CV is rekening gehouden met een waardevermindering van de gronden met € 909.000. Het eigen vermogen is met name hierdoor afgenomen tot € 16.000. Een (eventueel) positief bedrijfsresultaat wordt 50/50 verdeeld tussen BNG en gemeente.

Andere bijzonderheden

In 2014 is een voorziening getroffen van € 1,2 miljoen in verband met onzekerheden ten aanzien van de fasering en risico’s bij verkoop van bedrijventerreinen in het algemeen.

121

Rotbrink Beheer BV

Ommen

Rechtsvorm Betrokkenen Bestuurlijk belang

Besloten Vennootschap De gemeente Ommen is 100% aandeelhouder De doelstelling van de BV is in de statuten als volgt omschreven:  het als dan niet te samen met anderen en als dan niet als beherend vennoot deelnemen in en het besturen van andere ondernemingen;  het verkrijgen, verwerven in genot, vervreemden, huren, verhuren, vervaardigen, administreren, financieren, beheren, exploiteren en bezwaren van goederen;  het voorzien in de behoefte aan financieringsmiddelen van groepsmaatschappijen en anderen;  het sluiten van overeenkomsten waarbij de vennootschap zich als of hoofdelijk medeschuldenaar verbindt, zich voor een derde sterk maakt of zich tot zekerheidstelling voor een schuld van een ander verbindt;  het verrichten van alle handelingen, welke in de ruimste zin verband kunnen houden met of bevorderlijk kunnen zijn voor een van bovengenoemde omschreven doeleinden.

Programma Bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen Resultaten

Leefbaar Ommen Zie hiervoor CV de Rotbrink



Rekening 2013 Rekening 2012 Resultaat 6 -3 (x € 1 000 ) Eigen Vermogen 3 -3 (x € 1.000) Vreemd vermogen 634 1.784 (x € 1.000) Rekening 2014 n.v.t. Rekening 2013 n.v.t. Rekening 2012 n.v.t. Het balanstotaal bedroeg per ultimo 2013 € 637.000.

Ontwikkeling

Dit bedrag is gefinancierd met kortlopend vreemd vermogen. Nevenstaande gegevens zijn ontleend aan de conceptjaarrekening 2013 van de CV.

N.V. Bank Nederlandse Gemeenten Rechtsvorm Betrokkenen Bestuurlijk belang Programma Bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen

Den Haag Naamloze vennootschap (niet beursgenoteerd) Nederlandse overheden (50% rijk/ 50% gemeenten, provincies en waterschappen) 79.638 aandelen is 0,14% van het totaal aantal aandelen Algemene dekkingsmiddelen, onvoorzien en mutatie reserves De Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. Met gespecialiseerde dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Door de BNG als huisbankier voor de gemeente te gebruiken, maken we zoveel mogelijk gebruik van de geboden faciliteiten. Het gestorte aandelenkapitaal is aan te merken als (een beperkt) financieel belang.

122

Financiële ratio’s N.V. Bank Nederlandse Gemeenten



Rekening 2013

Rekening 2012

Ontwikkeling

Resultaat 283 332 (x € 1 mil.) Eigen Vermogen 3.430 2.752 (x € 1 mil.) Vreemd Verm. 127.753 139.476 (x 1 mil.) Rekening 2014 101.140 Rekening 2013 118.660 Rekening 2012 107.745 De BNG heeft een hoge kredietrating, AA+, zodat tegen een lage rente in de kapitaalbehoefte voorzien kan worden. Het risico van verlies op het aandelenkapitaal is erg klein. Gezien de ontwikkelingen in de bankensector, met name invoering van de zogenaamde Baselse regelgeving die banken er onder meer toe nopen meer vermogen aan te houden, komt de dividenduitkering de komende jaren naar verwachting onder druk te staan. De gemeenten ontvangen jaarlijks dividend.

Vitens N.V.

Utrecht


Naamloze vennootschap (niet beursgenoteerd) Provincies en gemeenten in Friesland, Overijssel, Flevoland, Drenthe, Utrecht, Noord-Holland en Gelderland Ommen is in het bezit van 23.164 aandelen. Dit is 0,4% van het totale aandelenkapitaal Duurzaam Ommen Vitens bestaat uit meer dan 1.700 mensen die zich verbonden voelen door een passie voor water. Zij werken voortdurend aan het winnen, zuiveren en leveren van drinkwater van topkwaliteit.


Financiële ratio’s Vitens N.V.


Overige Risico’s, kansen en ontwikkelingen

Rekening 2013

Rekening 2012

Ontwikkeling

Resultaat 39,3 29,6 (x 1 mil.) Eigen Vermogen 438,3 386,1 (x 1 mil.) Vreemd Verm. 1273,5 1296,5 (x 1 mil.) Rekening 2014 63.005 Rekening 2013 59.531 Rekening 2012 52.767 Achtergestelde lening Vitens €710.404 per ultimo 2014 Risico’s: beperkt, tot deelname aandelenkapitaal Beleidsvoornemens en ontwikkelingen: De komende jaren zullen de processen verder geoptimaliseerd worden en klantgericht en efficiënt worden ingericht. De uitwerking van alle veranderingen heeft zich vertaald in een financieel meerjarenplan.

123

Publiek Belang Elektriciteitsproductie B.V. Rechtsvorm Betrokkenen Bestuurlijk belang

’s-Hertogenbosch


Duurzaam Ommen Middels Energy Resources Holding B.V., opgenomen in deze deelneming, zijn de oud-aandeelhouders van Essent voor 50% eigenaar van de aandelen van N.V. Elektriciteitsproductiemaatschappij Zuid-Nederland EPZ

Besloten vennootschap Zes Nederlandse provincies en 130 gemeenten. 432 aandelen is 0,0216% stemmen in de Ava

Financiële ratio’s Publiek Belang Elektriciteitsproductie B.V.



Rekening 2013

Rekening 2012

Ontwikkeling

Resultaat 0 -0,1 (x € 1 mil.) Eigen Vermogen 1,6 1,6 (x € 1 mil.) Vreemd 111 155 Vermogen (x € 1.000) Rekening 2014 n.v.t. Rekening 2013 n.v.t. Rekening 2012 n.v.t. De aandeelhouders mogen van de Hoge Raad hun 50% aandelenbelang niet overdragen aan RWE. De kerncentrale in Borssele moet in handen van publieke organen blijven. Er loopt nog een bodemprocedure. Vanaf 2012 is geen dividend meer opgenomen. Publiek Belang Elektriciteitsproductie B.V. blijft voorlopig nog wel bestaan voor de afwikkeling van een aantal verplichtingen.

Verkoop Vennootschap B.V. (ASA risicofonds) Rechtsvorm Betrokkenen Bestuurlijk belang

Den Bosch


Duurzaam Ommen In het kader van de transactie met RWE hebben de verkopende aandeelhouders een aantal garanties afgegeven aan RWE. Ter verzekering van de betaling van eventuele schadeclaims heeft RWE bedongen dat een deel van de verkoopopbrengst door de verkopende aandeelhouders gedurende een bepaalde tijd op een aparte bankrekening zal worden aangehouden. De looptijd van deze BV is afhankelijk van de periode dat deze claims kunnen worden ingediend en afgewikkeld.

Besloten vennootschap (niet beursgenoteerd) Zes Nederlandse provincies en 130 gemeenten. 432 aandelen is 0,0216% stemmen in de Ava

Financiële ratio’s Verkoop Vennootschap B.V. (ASA risicofonds)

Rekening 2013

Resultaat (x € 1 mil.) Eigen Vermogen (x € 1 mil.) Vreemd Vermogen (x € 1 mil.)

Rekening 2012

-62,1

5,8

347,3

415,9

0,8

0,4

Ontwikkeling

124


Risico’s, kansen en ontwikkelingen Vordering op Enexis B.V. (ASA risicofonds) Rechtsvorm Betrokkenen Bestuurlijk belang Programma Bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen

Financiële ratio’s Vordering op Enexis B.V. (ASA risicofonds)



Rekening 2014 Rekening 2013 1.296 Rekening 2012 n.v.t. Risico’s: beperkt, tot deelname aandelenkapitaal. Geen bijzonderheden. Den Bosch Besloten vennootschap (niet beursgenoteerd) Zes Nederlandse provincies en 130 gemeenten. 432 aandelen is 0,0216% stemmen in de Ava Duurzaam Ommen In het kader van de transactie met RWE hebben de verkopende aandeelhouders een aantal garanties afgegeven aan RWE. Ter verzekering van de betaling van eventuele schadeclaims heeft RWE bedongen dat een deel van de verkoopopbrengst door de verkopende aandeelhouders gedurende een bepaalde tijd op een aparte bankrekening zal worden aangehouden. De looptijd van deze BV is afhankelijk van de periode dat deze claims kunnen worden ingediend en afgewikkeld. Rekening 2013

Rekening 2012

Ontwikkeling

Resultaat -11.918 -3.707 Eigen Vermogen 0,1 0,1 (x € 1 mil.) Vreemd 862 1367,3 Vermogen (x € 1 mil.) Rekening 2014 n.v.t. Rekening 2013 n.v.t. Rekening 2012 n.v.t. Risico’s: beperkt, tot deelname aandelenkapitaal. Geen bijzonderheden.

125

CBL Vennootschap B.V. (ASA risicofonds) Rechtsvorm Betrokkenen Bestuurlijk belang Programma Bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen

Den Bosch Besloten vennootschap (niet beursgenoteerd) Zes Nederlandse provincies en 130 gemeenten. 432 aandelen is 0,0216% stemmen in de Ava Duurzaam Ommen In het kader van de transactie met RWE hebben de verkopende aandeelhouders een aantal garanties afgegeven aan RWE. Ter verzekering van de betaling van eventuele schadeclaims heeft RWE bedongen dat een deel van de verkoopopbrengst door de verkopende aandeelhouders gedurende een bepaalde tijd op een aparte bankrekening zal worden aangehouden. De looptijd van deze BV is afhankelijk van de periode dat deze claims kunnen worden ingediend en afgewikkeld.

Financiële ratio’s CBL Vennootschap B.V. (ASA risicofonds)

Rekening 2013

Rekening 2012

Ontwikkeling


Resultaat 9,88 (x € 1 mil.) Eigen Vermogen 9,88 (x € 1 mil.) Vreemd 0,1 Vermogen (x € 1 mil.) Rekening 2014 n.v.t. Rekening 2013 n.v.t. Rekening 2012 n.v.t. Risico’s: beperkt, tot deelname aandelenkapitaal. Geen bijzonderheden.

N.V. Rova Holding

Zwolle


Naamloze vennootschap (niet beursgenoteerd) Gemeente Dalfsen, Hardenberg, Hattem, Heerde, Kampen, Olst-Wijhe, Ommen, Raalte, Staphorst, Twenterand, Zwartewaterland, Zwolle, Meppel, Steenwijkerland, Urk, Amersfoort, Aalten, Oost Gelre, Winterswijk en Apeldoorn

Bestuurlijk belang

Ommen is in het bezit van 273 aandelen. Dit is 3,88% van het totale aandelenkapitaal. Leefbaar Ommen De Rova is de afvaladvies-, regie-, en verwijderingsorganisatie van 10 gemeenten in Midden en Oost-Nederland. Samen met de aandeelhouders wil Rova een bijdrage leveren aan een schone en duurzame samenleving. Rova streeft naar optimalisatie in 3 thema’s, te weten:  Duurzaamheid  Financiën  Maatschappij



-0,1 0 9,9

Ommen is in het bezit van 273 aandelen en heeft in 2012 een bedrag van aan dividend ontvangen.

126

Financiële ratio’s N.V. Rova Holding

Rekening 2013

Rekening 2012

Ontwikkeling


Resultaat (x 1 mil.) 6,1 5,2 Eigen Vermogen (x 22,1 22,3 1 mil.) Vreemd Vermogen 54.465 51.580 (x 1 mil) Rekening 2014 128.460 Rekening 2013 193.160 Rekening 2012 173.232 Risico’s: beperkt, tot deelname aandelenkapitaal en er is sprake van een achtergestelde lening aan Rova van € 477.065

Enexis Holding N.V.

’s-Hertogenbosch

Rechtsvorm Betrokkenen Bestuurlijk belang Programma Bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen

Naamloze vennootschap (niet beursgenoteerd) Zes Nederlandse provincies en 130 gemeenten. 32.331 aandelen is 0,0216% stemmen in de Ava Duurzaam Ommen Wij stellen alles in het werk om het vertrouwen van onze klanten, medewerkers, aandeelhouders en maatschappij te verdienen om daarmee een leidende rol te spelen in het faciliteren van (een duurzame) energievoorziening.


Financiële ratio’s Attero Holding N.V.


Rekening 2013 Resultaat (in mil.) Eigen Vermogen (in mil.) Vreemd Verm. (x 1 mil.) Rekening 2014 Rekening 2013 Rekening 2012

Rekening 2012

239 3.370

229 3.244

2.895

3.779

Ontwikkeling

25.811 24.731 24.775

Overige deelnemingen als gevolg van verkoop Essent

Door een deelneming in Vordering op Enexis B.V. is aan Enexis ultimo 2009 een achtergestelde leningen verstrekt van € 388.795. Ultimo 2014 is de vordering € 183.600.


Risico’s: beperkt, tot deelname aandelenkapitaal. Geen bijzonderheden

127

N.V. Wadinko

Zwolle


Naamloze vennootschap (niet beursgenoteerd) De gemeenten Hellendoorn, Hof van Twente, Borne, Dalfsen, Deventer, Dinkelland, Hardenberg, Meppel, Olst-Wijhe, Ommen, Steenwijkerland, Tubbergen, Westerveld, Zwartewaterland, Zwolle, Kampen, Losser, Noordoostpolder, Raalte, Rijssen-Holten, Staphorst, Twenterand, Urk, Wierden en Provincie Overijssel.

Bestuurlijk belang

Ommen is in het bezit van 50 aandelen. Dit is 2,09% van het totale aandelenkapitaal. Leefbaar Ommen Wadinko N.V. heeft ten doel:  Het deelnemen in en het directie voeren over andere ondernemingen die bij voorkeur werkzaam zijn in de provincie Overijssel, waaronder bedrijven die werkzaam zijn op het gebied van kunststoffen en milieutechnieken.  Het bevorderen van werkgelegenheid in die provincie, één en ander in de ruimste zin, waarbij de vennootschap bij het nastreven van bovengenoemde doelstellingen zal handelen overeenkomstig hetgeen in de markt waarin zij opereert gebruikelijk is.


Financiële ratio’s N.V. Wadinko



Rekening 2013

Rekening 2012

Resultaat (x 1 mil.) 1,6 Eigen Vermogen (x 54,3 1 mil.) Vreemd Vermogen 1,3 (x 1 mil.) Rekening 2014 25.000 Rekening 2013 25.000 Rekening 2012 0 Risico’s: beperkt, tot deelname aandelenkapitaal. Geen bijzonderheden

Ontwikkeling

6,3 55,0 0,1

Kaderstellende beleidsnota’s • Veiligheidsregio IJsselland (instellen gemeenschappelijke regeling 2009). • GGD IJsselland (instellen gemeenschappelijke regeling 2009) • Bestuursdienst Ommen-Hardenberg (instellen gemeenschappelijke regeling 2012)

128

JAARVERSLAG 2014 OMMEN

Recommend Documents