Jaarverslag 2014
Intensive Care
Martini Ziekenhuis Groningen
Voorwoord Hierbij presenteren wij u het jaarverslag 2014 van de Intensive Care (IC) van het Martini Ziekenhuis Groningen. 2014 is een jaar geweest waarin nieuwe ontwikkelingen op het gebied van kwaliteit en veiligheid in gang zijn gezet. De IC-organisatie is aangepast aan de grootte van het team. Op doordeweekse dagen zijn overdag twee unitcoördinatoren aanwezig en in het weekend altijd één unitcoördinator. Hierdoor is er meer aandacht voor de individuele verpleegkundige en meer rust op de werkvloer. Het unithoofd wordt in haar taken ondersteund door een projectmedewerker. Het resultaat is een IC-team dat zich meer gehoord voelt. Een maandelijkse IC-nieuwsbrief draagt bij aan een grotere saamhorigheid. ‘Langliggers’ is een aandachtspunt op elke IC, dus ook bij ons. Er is een plan van aanpak gemaakt om in de komende twee jaar een duidelijke afname in lig- en beademingsduur te bewerkstelligen. Onderdeel hiervan is het zorgpad voor kwetsbare ouderen, één van de thema’s van het veiligheidsmanagementsysteem (VMS). Dit zorgpad is in 2014 ontwikkeld en begin 2015 is een start gemaakt met een wekelijks multidisciplinair overleg (MDO) Kwetsbare ouderen. De nazorgpolikliniek is gestart in 2014. De nazorgpolikliniek geeft ons veel informatie over de ervaringen en het verblijf van de patiënt op de IC en in het ziekenhuis. Ook wordt op de nazorgpolikliniek de conditie van de patiënt in kaart gebracht. Vaak komen de patiënten na afloop nog even langs op de IC. Dit is prettig voor zowel de patiënt als het IC-team. Medisch-inhoudelijk is in 2014 besloten om te starten met selectieve darmdecontaminatie (SDD). Er is een protocol gemaakt, er zijn klinische lessen gegeven en in maart 2014 zijn we met de werkwijze begonnen. De SDD is nu niet meer weg te denken van onze IC. De multidisciplinaire werkgroep Hemodynamiek, inclusief een circulation practitioner, heeft een plan van aanpak gemaakt voor hemodynamische metingen bij instabiele patiënten; wanneer een centraal veneuze druk (CVD)-lijn, wanneer Swan-Ganz, wanneer een Pulse Contour Cardiac Output (PiCCO). De werkgroep heeft geparticipeerd in het plan van eisen voor een PiCCO. De keuzes zijn gemaakt, de PiCCO is aangeschaft en de start ervan is begin 2015. In 2014 heeft het Martini Ziekenhuis ervoor gekozen om het voorschrijven van medicatie uit te voeren via het ChipSoft Elektronisch Voorschrijf Systeem (CS-EVS). Hiervoor zijn in 2014 op de IC alle voorbereidingen gedaan. Tevens is een plan van aanpak gemaakt voor de start van de procedure Voor Toediening Gereed Maken (VTGM). Beide werkwijzen zijn begin 2015 op de IC in gebruik genomen. De concept-IC-richtlijn is in 2014 gepubliceerd en heeft veel teweeggebracht. Vanwege de vele opmerkingen is de conceptrichtlijn herzien en in 2014 nog niet definitief geworden. Duidelijk is dat er veel aandacht uitgaat naar regionale samenwerking. Drie intensivisten, onder wie één intensivist uit het Martini Ziekenhuis, hebben zich ingezet voor een samenwerkingsovereenkomst tussen alle IC’s in de regio Noord-Oost. Deze overeenkomst wordt in 2015 door alle Raden van Bestuur en de hoofden IC ondertekend. Op ziekenhuisniveau is een samenwerking aangegaan met het Wilhelmina Ziekenhuis Assen. In 2014 hebben meerdere gesprekken plaatsgevonden tussen de intensivisten van het Martini Ziekenhuis en het Wilhelmina Ziekenhuis Assen over verregaande samenwerking. Dit traject wordt in 2015 voortgezet. Wij danken alle collega’s werkzaam op onze IC voor hun grote inzet en betrokkenheid in het realiseren van deze resultaten. Iepie Plagge, Nicole Holman en Annelieke Akkermans
Jaarverslag 2014
1
Inhoudsopgave 1. Organisatie................................................................................................................................................................................................................................................................................. 5
1.1 Samenstelling IC-team ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 5 1.2 Huidige IC-organisatie ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 7
2. Communicatie...................................................................................................................................................................................................................................................................... 8
2.1 2.2 2.3 2.4
Overleg op de IC ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 8 Overleg IC in Martini Ziekenhuis .................................................................................................................................................................................................................................................................... 9 Overleg IC buiten Martini Ziekenhuis .............................................................................................................................................................................................................................................. 10 Website IC ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 11
3. Beleid en Strategie ............................................................................................................................................................................................................................................... 13
3.1 Resultaten beleids- en bedrijfsplan 2014 .................................................................................................................................................................................................................................. 13 3.2 Automatisering .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 14
4. Kwaliteit ..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 16
4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6
Ontwikkelingen 2014 ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Registratie Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE) ........................................................................................................................................................................................ Waardering ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ Obductie ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. Audits ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Werkgroepen .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
16 19 24 24 24 25
5. Veiligheid................................................................................................................................................................................................................................................................................. 34
5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9
Ontwikkelingen 2014 ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Groot onderhoud 2014 ............................................................................................................................................................................................................................................................................................... Controle apparatuuronderhoud ................................................................................................................................................................................................................................................................ Veilig Incident Melden (VIM) ............................................................................................................................................................................................................................................................................ Veiligheidsronde op de IC ...................................................................................................................................................................................................................................................................................... PRI IC .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. VMS-thema Lijnsepis ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Complicatieregistratie ................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Klachten ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
34 34 34 35 35 35 35 36 36
6. Wetenschappelijk onderzoek ........................................................................................................................................................................................................ 38
6.1 6.2 6.3 6.4 6.5
Jaarverslag 2014
Wetenschappelijk onderzoek door de Vakgroep Intensivisten ....................................................................................................................................................... Wetenschappelijk onderzoek door verpleegkundigen .................................................................................................................................................................................. Onderzoeken door leerlingen IC-opleiding ......................................................................................................................................................................................................................... Publicaties/abstracts Vakgroep Intensivisten, arts-assistenten en IC-verpleegkundigen .............................................................. Voordrachten en klinische lessen intensivisten in het Martini Ziekenhuis ................................................................................................................
38 39 40 40 41
3
7. Opleiding en scholing .................................................................................................................................................................................................................................... 43
7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9 7.10
Ontwikkelingen 2014 ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Scholing verpleegkundigen .............................................................................................................................................................................................................................................................................. Congressen/cursussen gevolgd door verpleegkundigen .......................................................................................................................................................................... Opleiding tot IC-verpleegkundige ......................................................................................................................................................................................................................................................... Uitwisseling en stages verpleegkundigen .............................................................................................................................................................................................................................. Verpleegkundigen met een dienstverband gerelateerd aan het werk ............................................................................................................................. Kwaliteitsregister verpleegkundigen ................................................................................................................................................................................................................................................ Respiratoir therapeut ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Opleiding en scholing arts-assistenten IC ............................................................................................................................................................................................................................... Opleiding en scholing intensivisten ...................................................................................................................................................................................................................................................
43 44 45 45 46 46 46 46 48 51
8. Personeelsmanagement ........................................................................................................................................................................................................................... 62
8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 8.8 8.9 8.10
Ontwikkelingen 2014 ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Nieuwe collega’s ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Collega’s uit dienst ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Leeftijdsopbouw medewerkers IC ......................................................................................................................................................................................................................................................... Dienstjaren in aantallen ............................................................................................................................................................................................................................................................................................. Jubilea ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Jaargesprekken .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Ziekteverzuim ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Intensivisten .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Arts-assistenten IC ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
62 62 64 64 65 65 65 66 66 66
9. Middelenmanagement ................................................................................................................................................................................................................................ 67
9.1 Financiële middelen/investeringen ..................................................................................................................................................................................................................................................... 67
10. Intensive Care op het Brandwondencentrum (BWC) ....................................................................................................................... 69
10.1 10.2 10.3 10.4
Algemene gang van zaken ................................................................................................................................................................................................................................................................................... Ontwikkelingen 2014 IC-BWC ........................................................................................................................................................................................................................................................................ Overleg BWC en IC ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Registratie op de IC-BWC .........................................................................................................................................................................................................................................................................................
69 69 69 69
11. Eindresultaten 2014 .......................................................................................................................................................................................................................................... 70
4
11.1 11.2 11.3 11.4
Getallen IC ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Getallen IC-BWC ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Geweigerde patiënten en reden ............................................................................................................................................................................................................................................................... NICE-resultaten ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
70 70 71 71
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
1.
Organisatie De Resultaat Verantwoordelijke Eenheid (RVE) Intensive Care (IC) is een IC niveau 3, bevestigd bij de kwaliteitsvisitatie van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) in april 2011.
1.1
Samenstelling IC-team Het management van de RVE bestaat uit de medisch manager mw. N.D. Holman en de organisatorisch manager mw. A.E.J.M. Akkermans, en rapporteert rechtstreeks aan de Raad van Bestuur. Er is een unithoofd mw. I. Plagge en er zijn vier unitcoördinatoren: dhr. J. Groot Kormelinck, dhr. C. Leemhuis, dhr. H. Nannenberg en mw. A. Kemp. Het verpleegkundig team en het ondersteunende IC-team bestaan samen uit 72 fte (85-90 personen): • IC-verpleegkundigen; • verpleegkundigen Medium Care-IC (MC-IC); • leerling IC- en MC-IC-verpleegkundigen; • respiratoir therapeut; • practitioners: respiratoir, ventilation en circulation; • applicatiemedewerker; • projectmedewerker; • secretaresses; • afdelingsassistenten. Het medisch team bestaat uit: acht intensivisten (drie internist-intensivisten, drie anesthesioloog-intensivisten, twee longarts-intensivisten); tien arts-assistenten IC, deels niet in opleiding, deels in opleiding tot internist, longarts, cardioloog of chirurg. De intensivisten zijn: • mw. N.D. Holman, internist, medisch manager; • dhr. H.C. Mulder, internist; • dhr. dr. B.G. Loef, anesthesioloog; • mw. M.L.J. Scheer, longarts; • dhr. A.C. Reidinga, anesthesioloog; • dhr. R. Sayilir, internist; • dhr. R.G. Pauw, longarts; • dhr. M.J. Boer, anesthesioloog. De intensivisten zijn eindverantwoordelijk voor het medisch beleid en hoofdbehandelaar op de IC. Daarnaast zijn zij verantwoordelijk voor de 24-uurs patiëntenzorg van IC-patiënten, die zijn opgenomen op het Brandwondencentrum (BWC). De IC is gelokaliseerd op afdeling 3B en bestaat uit acht tweepersoonskamers en vier eenpersoonskamers (voor strikte isolatie); in totaal zijn twintig bedden beschikbaar. Hiervan zijn twaalf bedden in gebruik als IC-bed met invasieve beademingsmogelijkheden en vier bedden voor Medium Care-IC (MC-IC) met de mogelijkheid tot non-invasieve beademing. Bij alle bedden is dialyse mogelijk. Het BWC heeft twee IC-bedden. Inclusief het BWC zijn er dus veertien IC-bedden. Zowel voor de IC als de MC-IC zijn er protocollen met opname- en ontslagcriteria.
Jaarverslag 2014
5
6
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
1.2
Huidige IC-organisatie
Ontwikkelingen 2014
De structurele uitbreiding van de IC met twee bedden en de daarbij behorende formatie is voor het management van de IC in 2013 aanleiding geweest om de organisatie van de IC tegen het licht te houden. Op welke wijze is er in het primaire proces aandacht voor de individuele medewerker en tijd voor coaching en aansturing op dit niveau? Op welke wijze is de aansturing van de IC toekomstbestendig, waarbij het huidige kwaliteitsniveau geborgd is? Met name deze twee vragen zijn de fundamenten voor de huidige aansturing die in 2014 haar beslag heeft gekregen op de IC. Op doordeweekse dagen zijn twee unitcoördinatoren aanwezig. Eén unitcoördinator is het ‘gezicht’ van de afdeling en regelt alles rond de patiëntenzorg. In de ochtend wordt op de units gestart met een informatierondje over de liggende patiënten en de bijzonderheden van de dag. De tweede unitcoördinator zorgt achter de schermen voor zaken als dienstroosterproblemen, afwikkelingen van storingen en dergelijke. In het weekend is er één unitcoördinator aanwezig. Het unithoofd wordt ondersteund door een projectmedewerker die met name projecten uitwerkt voor het unithoofd en werkzaamheden verricht als het schrijven van de IC-nieuwsbrief. Het unithoofd en de medisch manager bespreken wekelijks de lopende zaken. De organisatorisch manager en de medisch manager hebben om de week overleg voor het maken van beleid en de voortgang hiervan; om de andere week is het unithoofd hierbij aanwezig. Eén keer per maand sluit de adviseur van Bedrijfseconomische Zaken aan bij dit overleg. De medisch manager heeft meer afstand van het primaire proces genomen. Dankzij de invulling van de coördinatierol door de intensivist van unit 1 kan de medisch manager zich meer met beleidszaken bezighouden. Mits aanwezig verzorgt de intensivist van unit 3 de consulten en acute opnames. Dit om de continuïteit van zorg op unit 1 en 2 te waarborgen. Organisatorisch manager, unithoofd, unitcoördinatoren en intensivisten vergaderen vier keer per jaar samen. Als er gemeenschappelijke onderwerpen zijn op de agenda van het IC-teamoverleg schuiven de intensivisten hierbij aan. Bovenstaande veranderingen geven kort weer hoe we met dezelfde mensen de dingen anders doen. Om dit te bewerkstelligen is er in 2014 veel aandacht geweest voor zowel de organisatorisch manager, de medisch manager, het unithoofd als de unitcoördinatoren om de veranderingen ook werkelijk in ander gedrag te vertalen. Dit is voor allen een intensief maar leerzaam traject geweest.
Jaarverslag 2014
7
2.
Communicatie
2.1
Overleg op de IC Het overleg op de IC is gericht op processen, samenwerking en ontwikkelingen op de IC.
2.1.1
Ontwikkelingen 2014 In 2014 is een start gemaakt met het herzien van de opname- en ontslagprocedures IC. Hierbij zijn multidisciplinaire checklisten ontwikkeld om de overdrachten zo volledig en veilig mogelijk te maken. De protocollen Overplaatsing van IC naar OK en Overplaatsing van OK naar IC zijn herzien en voorzien van checklisten. Voor alle partijen is het wennen geweest, maar bij de overdracht van een operatiepatiënt is de checklist met de multidisciplinaire overdracht niet meer weg te denken. In 2014 is gestart met een maandelijkse IC-nieuwsbrief met alle wetenswaardigheden, zowel inhoudelijk als sociaal. Deze wordt zeer gewaardeerd. Er is tevens gestart met het begin van een samenwerkingssite, waarop we onderling kunnen communiceren en waar alle notulen terug te vinden zijn. In 2015 zal deze website volledig operationeel zijn. De medisch manager IC, de Medische Microbiologie en de apotheker hebben vrijwel wekelijks overleg gehad over de start van de SDD. Zes maanden na de start van de SDD heeft evaluatie plaatsgevonden en de constatering is dat alle partijen tevreden zijn met het resultaat.
8
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
2.1.2 Samenwerking Dagelijks, inclusief het weekend, participeren de medebehandelaars van Interne Geneeskunde, Chirurgie, Longziekten en Cardiologie in de patiëntenvisite en het multidisciplinair overleg. De psychiater, diëtist, fysiotherapeut, apotheker en klinisch chemicus nemen meerdere keren per week deel aan het multidisciplinair overleg. De artsen-microbioloog participeren zeer intensief in de patiëntenzorg en infectiepreventie op de IC. Zeven dagen per week zijn zij aanwezig op het multidisciplinair overleg en zo nodig is er ook nog extra telefonisch overleg. 2.1.3
Samenwerking met artsen-microbioloog In 2014 is het multidisciplinair overleg van de IC op alle dagen van het jaar bijgewoond door tenminste één artsmicrobioloog (maandag tot en met zondag en op feestdagen). De resultaten van het microbiologisch onderzoek van individuele patiënten zijn daarbij besproken en in onderling overleg is het beleid ten aanzien van de behandeling van infecties vastgesteld. De arts-assistent in opleiding tot arts-microbioloog is ook betrokken bij het overleg, ten behoeve van haar stage IC. Het infectiepreventiebeleid op de IC wordt regelmatig besproken en waar nodig herzien in overleg met de arts-microbioloog met aandachtsgebied infectiepreventie. Er is periodiek overleg tussen de medisch manager van de IC en de medisch manager van Certe laboratorium voor infectieziekten. Overleg op de IC
Frequentie
Management RVE IC: organisatorisch manager/medisch manager
1 x per 2 weken
Management RVE IC: organisatorisch manager/medisch manager en unithoofd
1 x per 2 weken, 1 x per maand met Bedrijfseconomische Zaken
Overleg unithoofd/medisch manager
1 x per week
Vakgroep intensivisten
1 x per 2 weken
Arts-assistenten met de intensivisten
4 x per jaar
Unithoofd en unitcoördinatoren
1 x per 2 weken
Groot IC-teamoverleg
7 x per jaar
Kort IC-teamoverleg
1 x per 3 weken
MC-IC-overleg
3 x per jaar
Secretaresses
4 x per jaar
Afdelingsassistenten
4 x per jaar
2.2
Overleg IC in Martini Ziekenhuis
2.2.1
Ontwikkelingen 2014 Voor de derde keer is er in de zomerreductieperiode groot onderhoud van de patiëntenkamers en de apparatuur in de patiëntenkamers geweest. Met medewerking en inzet van ICT, Medische Techniek, Service Gebouw en Techniek, Ziekenhuishygiëne, Schoonmaak en medewerkers van externe bedrijven en medewerkers van de IC is weer enorm veel werk verzet. Naast alle onderhoudswerkzaamheden zijn alle klussen, zoals het plaatsen van de sifons en automatische dispensers, en reparaties op de patiëntenkamers uitgevoerd. In 2014 zijn de foto’s van de acht intensivisten opgehangen bij de ingang van de IC. Hiermee is duidelijk zichtbaar wie de hoofdbehandelaars op de IC zijn. In 2014 is ziekenhuisbreed de richtlijn Verantwoordelijkheden bij patiëntenzorg herzien. Ook voor de IC is hierin een verandering opgetreden. In plaats van de Vakgroep Intensivisten als geheel als hoofdbehandelaar is nu de individuele dienstdoende intensivist de hoofdbehandelaar.
Jaarverslag 2014
9
2.2.2 Service Level Agreements (SLA’s) in 2014 Het unithoofd en de medisch manager van de IC overleggen op afgesproken tijdstippen met alle ondersteuners. Over en weer bespreken zij hun tevredenheid over de samenwerking en zij kijken naar verbetering van de kwaliteit van zorg. De samenwerking met de (insturende) medebehandelaars verloopt goed. Meerdere keren per jaar heeft een van de intensivisten een gesprek met de medisch manager van een maatschap of vakgroep over medisch-inhoudelijke onderwerpen, samenwerking, onderwijs en opleiding. Alle afspraken, met zowel de ondersteuners als de medebehandelaars, zijn in 2014 vastgelegd in SLA’s en zijn inzichtelijk op het Kwaliteitsportaal. Met name voor nieuwe medewerkers is direct inzichtelijk wat de gemeenschappelijke afspraken zijn. Overleg IC in Martini Ziekenhuis
Frequentie
Overleg organisatorisch manager en unithoofden RVE’s IC, BWC en Spoedeisende Hulp (SEH)
1 x per maand
Medisch manager en unithoofd: overleg met Radiologie, Certe medisch laboratorium Noord, Certe laboratorium voor infectieziekten, Communicatie, Financiële Administratie, Fysiotherapie, Apotheek, Kwaliteit, Apparatuuronderhoud, Infectiepreventie, voedingsteam, Ziekenhuisautomatisering
4 x per jaar
Samenwerking intensivisten met andere maatschappen/vakgroepen N.D. Holman: Chirurgie, Anesthesiologie, Medische Microbiologie, BWC, Radiologie, Apotheek, Infectiepreventie
1-2 x per jaar
H.C. Mulder: Stafdienst ICT, Gynaecologie, Neurologie, unit Kwaliteit/indicatoren
1-2 x per jaar
B.G. Loef: Cardiologie, Neurochirurgie
1-2 x per jaar
M.L.J. Scheer: Fysiotherapie/Revalidatiegeneeskunde, Dermatologie, Logopedie, Geriatrie
1-2 x per jaar
A.C. Reidinga: Stafdienst ICT, Keel-Neus-Oorziekten (KNO)
1-2 x per jaar
R. Sayilir: Interne Geneeskunde/Dialyse, Maag-Darm-Leverziekten (MDL)
1-2 x per jaar
R.G. Pauw: Reumatologie, Longziekten, SEH, Oogheelkunde
1-2 x per jaar
M.J. Boer: Urologie, Psychiatrie
1-2 x per jaar
2.3
Overleg IC buiten Martini Ziekenhuis
2.3.1
Ontwikkelingen 2014 In 2014 is de definitieve tekst van de samenwerkingsovereenkomst ‘IC-behandeling Ziekenhuizen Regio Noord-Oost Nederland’ tot stand gekomen. Het plan is om deze overeenkomst af te stemmen op de nieuwe landelijke IC-richtlijn. Deze is echter in 2014 alleen in concept gepubliceerd en wordt nog gereviseerd. Begin 2015 wordt de overeenkomst getekend door alle elf Raden van Bestuur en de medisch hoofden IC. Als in 2015 de IC-richtlijn definitief wordt, zal de samenwerkingsovereenkomst opnieuw bekeken worden. De IC Martini Ziekenhuis en de IC UMCG hebben in 2012 in een document de onderlinge samenwerking vastgelegd met name ten aanzien van overplaatsingen over en weer; deze overeenkomst is nog steeds up-to-date. In 2014 is op bestuurlijk niveau samenwerking ontstaan tussen het Martini Ziekenhuis en het Wilhelmina Ziekenhuis Assen: de samenwerkingscoöperatie. De intensivisten van beide IC’s hebben in 2014 meerdere gesprekken gevoerd over verregaande samenwerking, onderling maar ook samen met de Raden van Bestuur en de projectleider. Besloten is de definitieve landelijke IC-richtlijn af te wachten (begin 2015) en de afspraken hierop af te stemmen.
2.3.2
Medisch De medisch hoofden van de IC’s van de provincies Drenthe, Friesland en Groningen overleggen één keer per zes weken. Verder is er eens in de drie maanden een refereeravond, afwisselend georganiseerd door één van de ziekenhuizen, waarbij alle intensivisten en fellows IC welkom zijn.
10
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
2.3.3
Verpleegkundig De unithoofden van de zes IC’s van de Santeon ziekenhuizen hebben in 2014 vier keer een bijeenkomst gehad. Onderwerpen die daar besproken zijn, zijn onder andere: ontwikkelingen in het land, aansturing IC, tevredenheidsonderzoek, inzet van personeel.
2.4
Overleg IC buiten Martini Ziekenhuis
Frequentie
Unithoofdenoverleg IC’s regio Groningen en Drenthe
1 x per jaar
Santeon-overleg verpleegkundig hoofden
4 x per jaar
Medisch hoofdenoverleg: regio Friesland, Drenthe, Groningen
1 x per 6 weken
Noord-Nederland refereeravond intensivisten
1 x per 3 maanden
Website IC In 2014 is de gehele IC-website aangepast. De tekst is vernieuwd en er zijn nieuwe patiëntervaringen toegevoegd. De cv’s van de behandelaars zijn aangepast, zodat er een uniform beeld ontstaat. De foto’s zijn vernieuwd. Tevens is gewerkt aan een aparte pagina over kwaliteit en veiligheid. In 2014 heeft de Stichting Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE) gevraagd of wij de resultaten van onze IC openbaar willen maken. Hierop heeft de IC ‘ja’ gezegd. Sinds eind 2014 is de landelijke website van NICE voor iedereen toegankelijk. Alle folders zijn vernieuwd en in te zien op de website. De IC-website is 8.627 maal bekeken in 2014 en is op 15 andere na het best bezochte onderdeel van de website van het Martini Ziekenhuis. In 2014 is een iPad aangeschaft om met name de communicatie met de beademde patiënt te verbeteren.
Jaarverslag 2014
11
12
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
3.
Beleid en strategie
3.1
Resultaten beleids- en bedrijfsplan 2014
3.1.1
Ontwikkelingen 2014 In 2014 is de nazorgpolikliniek gestart. Wekelijks worden twee patiënten gezien door verpleegkundigen, fysiotherapeut en de intensivist. De feedback gebruiken we voor verbetering. De meer dan positieve verhalen geven veel energie. In 2014 zijn we gestart met SDD. Na een intensieve periode van schrijven en klinische lessen is deze werkwijze soepel geïntroduceerd in de dagelijkse praktijk. In 2014 is het project Analyse langliggers gestart met het doel binnen twee jaar de lig- en beademingsduur terug te dringen. De IC-nieuwsbrief wordt maandelijks gepubliceerd. In 2014 is een start gemaakt met de volgende onderwerpen: • zorgpad Kwetsbare ouderen; • plan van aanpak voor implementatie van een nieuwe methode voor hemodynamische metingen; • opstarten van de commissie Spoedzorg voor ontwikkeling van een Spoed Interventie Team (SIT); • plan van aanpak voor de start met CS-EVS; • trainen voor de start van de Crew Resource Management (CRM)-training via het Van Swieten Instituut van het Martini Ziekenhuis voor het gehele IC-team. Al deze nieuwe zaken zijn begin 2015 klaar voor invoering op de werkvloer.
3.1.2
Resultaten actiepunten jaarplan 2014
Personeel • Het project IC-organisatie nieuwe stijl is geïmplementeerd en is succesvol. In 2015 wordt dit afgerond. • De drie practitioners hebben hun opleiding afgerond. • IC-verpleegkundigen van het BWC rouleren op de IC en volgen hetzelfde onderwijs als de IC-verpleegkundigen van de algemene IC. Kwaliteit • Het project Analyse langliggers is gestart en over de afgelopen drie jaar is in kaart gebracht wat mogelijke oorzaken zouden kunnen zijn van een lange lig- en beademingsduur. Actiepunten zijn geformuleerd. • De nazorgpolikliniek loopt met veel succes. • Een Consumer Quality (CQ)-Index Naasten is in onderzoeksverband op de IC geïntroduceerd. De resultaten zijn prima. In 2015 wordt deze CQ-index (CQI) definitief en jaarlijks ingezet op de IC. • Een CQ-index Patiënten is door een verpleegkundige van het Martini Ziekenhuis ontwikkeld samen met de Santeonpartners. In 2015 wordt hiermee gestart. • In 2014 is gestart met een skillslab voor: centrale lijn inbrengen en intuberen. De intensivisten onderwijzen hierbij de arts-assistenten IC. • Er is een trainingstraject opgezet voor de CRM-training in het Martini Ziekenhuis en er is oefenmateriaal aangeschaft. • SDD is per maart 2014 geïmplementeerd op de IC. De wijze van inventarisatiekweken is aangepast. Veiligheid • Bij elke acute onverwachte opname is het traject voorafgaand aan de opname in kaart gebracht met name ten aanzien van de alarmscore. Deze informatie wordt gebruikt voor het opzetten van een SIT. • Een van de intensivisten is lid van de Necrologiecommissie en vele onderwerpen met betrekking tot veiligheid zijn bij maandelijkse ziekenhuisbrede besprekingen aan de orde geweest. • De commissie Behandelbeperkingen heeft behandelbeperkingen geïntroduceerd in het hele ziekenhuis. Dit onderwerp is nu volledig geïntegreerd in de dagelijkse praktijk. Eén van de intensivisten heeft hieraan een grote bijdrage geleverd. • Een volledig terugkerend scholingsprogramma inclusief vaardigheden is ontwikkeld. • Een overzicht ‘Apparatuur op de IC’ met alles met betrekking tot apparatuur staat op het Kwaliteitsportaal. Jaarverslag 2014
13
• Alle intensivisten hebben de landelijke cursus Advanced Life Support (ALS) gevolgd. • Er is een tweede applicatiemedewerker toegevoegd aan het IC-team, met name ten behoeve van kwaliteitsregistraties.
Actiepunten/doelen voor 2015, onder andere: • Uitwerken gevolgen IC-richtlijn; • Samenwerking met IC in Assen; • Commissie Spoedzorg voor SIT, nieuwe invulling reanimatieteam; • Nazorg IC-patiënt op verpleegafdeling optimaliseren; • Overleg over preoperatieve multidisciplinaire polikliniek voor hoogrisicopatiënten; • Overdrachtsprotocollen reviseren en checklisten maken; • CQ-index (CQI) Patiënttevredenheid; • Protocol dubbelcheck parenteralia (Santeon-breed); • Zorgpad Kwetsbare ouderen op IC starten; • Kwaliteit voor externen meer zichtbaar maken op de website (via een pagina ‘kwaliteit en veiligheid’); • Project Analyse langliggers: actiepunten uitwerken;. • Optie MRI bij beademde patiënten bekijken; • Nieuwe non-invasieve apparatuur voor hemodynamiek introduceren en training; • CS-EVS starten; • Prospectieve Risico Inventarisatie (PRI)ontslag. PRI: point of care; • Studenten wetenschapsstage begeleiden; • Export van NICE-gegevens verbeteren; • Start nieuwe digitale werkplek; • Start verbeterborden multidisciplinair; • Nieuwe Patiënt Data Management Systeem (PDMS)-schermen;Uitwerken aandachtspunten werkbelevingsscan medisch specialisten; • Start citraatdialyse.
3.2
Automatisering
3.2.1
Ontwikkelingen 2014 binnen het Patiënt Data Management System (PDMS) • De exportfunctionaliteit van de NICE-dataset is aangepast en heeft onderhoud gehad. • De exportfunctionaliteit van het IC-dossier aan derden en/of een juridische afdeling is ontwikkeld en geïmplementeerd. • Het nazorgtraject, gesprekken op de verpleegafdeling en nazorgpolikliniek IC, is in ontwikkeling binnen het PDMS. • De watertoediening van de voedingspomp Kangaroo is in het PDMS ingericht en zal in de loop van 2015 ook in productie beschikbaar komen. • De Prismaflex heeft een software-update ondergaan waarmee het mogelijk is geworden om de uurlijkse onttrekking aan vocht in het PDMS te tonen. • De spuitenpomp Alaris GH+ heeft andere software dan de GH. Aanpassingen hiervoor zijn reeds in het PDMS gedaan om alles bij de ingebruikname van de GH+ in 2015 ongestoord te laten verlopen. • Een checklist te gebruiken bij overdracht van en naar de OK is ontwikkeld en geïmplementeerd in het PDMS. • Er heeft overleg met de applicatiebeheerder van de Financiële Administratie plaatsgevonden aangaande de Centraal Orgaan Tarieven Gezondheidszorg (COTG)-coderingen van de IC-behandeldagen. Dit heeft geresulteerd in de nodige aanpassingen in het PDMS voor een juiste verwerking van deze registraties. • Er is een bruikbare verpleegkundige anamnese (verkorte IC-anamnese) ontwikkeld en geïmplementeerd, die enkel de IC-relevante onderdelen bevat. Deze is tevens inzichtelijk in de anamnese elders in de kliniek. • Risico-inventarisatie/impact op de workflow en de performance van het PDMS heeft plaatsgevonden, zodat in 2015 volgens planning de nieuwe digitale werkplek in gebruik kan worden genomen. • Voorbereiden en deelname aan het ziekenhuisbreed integraal testen van de HotFixes, die tweewekelijks door ChipSoft worden uitgebracht. • Marktverkenning voor de vervanging van de bedzijdige PDMS-computers in combinatie met de introductie van de nieuwe digitale werkplek (NDW). • De aanbevelingen die voortkwamen uit de NICE-visit zijn uitgewerkt door aanpassingen door te voeren aan de registratiezijde en de aanlevering ervan.
14
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
3.2.2
Scholing over PDMS • Alle IC- en MC-IC-verpleegkundigen worden in de elektronische leeromgeving (ELO) één keer per jaar op kennis en vaardigheden getoetst met betrekking tot het PDMS. • Communicatie van wijzigingen binnen het IC-dossier en PDMS gebeurt middels berichtgeving in de lijn. • Coaching on the floor heeft plaatsgevonden aan het IC-team en andere disciplines die in hun werk in aanraking komen met het PDMS.
3.2.3
Koppeling van nieuwe apparatuur aan het PDMS • Koppeling van de Philips V60, de drie nieuwe non-invasieve beademingsapparaten, is gerealiseerd. • Het ontwikkelen en de implementatie van de datakoppeling (softwarematige inrichting, fysieke inrichting van de infrastructuur rond de IC- en MC-IC-bedden) tussen het PDMS en de PiCCO heeft plaatsgevonden en zal begin 2015 in productie worden genomen. • Het ontwikkelen en de implementatie van de datakoppeling (softwarematige inrichting, fysieke inrichting van de infrastructuur rond de IC- en MC-IC-bedden) met een sleef Alaris Gateway is gerealiseerd.
3.2.4
Update CS/PDMS Maandelijks worden de functionaliteit van het PDMS en het ChipSoft Elektronisch Zorg Informatie Systeem (CS-EZIS), koppelingen met alle apparatuur, IC-dossier, integratie van het PDMS/IC-dossier met het elektronisch patiëntendossier (EPD) getest.
3.2.5
Integratie EVS/PDMS Voorbereidingen voor ingebruikname van het EVS met behulp van CS-Medicatie zijn getroffen. Ook is uitgebreid gekeken naar de koppeling tussen CS-Medicatie en het PDMS, zodat in 2015 deze koppeling gebruikt kan worden. In 2015 wordt hiervoor een nieuw project gestart.
3.2.6
Deelname aan ziekenhuisbrede werkgroepen met betrekking tot ICT De applicatiemedewerker IC en een intensivist nemen deel aan onderstaande vergaderingen/werkgroepen • regulier overleg tussen de applicatiemedewerker IC en Functioneel Applicatiebeheer (FAB) en Technische Infrastructuur (TI); • registratie en uitkomst NICE en kwaliteitsindicatoren op de IC/MC-IC; • Key-useroverleg: elke vakgroep heeft voor de stafdienst ICT een contactpersoon; • Klankbordgroep EPD in het Martini Ziekenhuis; • NICE-discussiebijeenkomst, jaarlijks; • een intensivist is lid van de ziekenhuisbrede stafcommissie ICT. • er zijn enkele bijeenkomsten bijgewoond van het landelijk overleg tussen de IC-afdelingen met ChipSoft PDMS en lid van Stichting NICE met als doel de kwaliteit van de aanleveringen op een hoger niveau te brengen.
3.2.7
Visit Nice • De Stichting NICE heeft een site visit afgelegd waarin bekeken is hoe de kwaliteit is van de aanlevering van gegevens aan de Stichting NICE. • De aanbevelingen uit deze site visit zijn uitgewerkt tot een actieplan en onderwerp van overleg met ChipSoft.
3.2.8
Ondersteuning bij onderzoeken (data-extractie) • Onderzoek Practice what you preach. Dit is een Santeon-breed onderzoek voor dataextractie met betrekking tot zorgsensitieve indicatoren. • Onderzoek naar de dosering van Teicoplanine. • Onderzoek naar het gebruik van Procalcitonine.
Jaarverslag 2014
15
4.
Kwaliteit
4.1
Ontwikkelingen 2014
4.1.1
Nazorg Nazorg voor IC-patiënten krijgt een steeds prominentere plaats binnen de IC-afdeling. In 2014 is een Visiedocument Nazorg IC van de NVIC verschenen waarin de laatste inzichten op dit gebied verwerkt zijn. Hierbij probeert de IC van het Martini Ziekenhuis aan te sluiten. De nazorg van de IC in 2014 bestaat uit de volgende componenten: 1. Patiënten die vijf dagen of langer op de IC en/of MC-IC hebben gelegen, worden daarna op de verpleegafdeling bezocht. Er is een groep IC-/MC-verpleegkundigen die dit uitvoert. 2. Sinds maart 2014 hebben 45 voormalig IC-patiënten en hun naasten de nazorgpolikliniek bezocht. Dit bezoek begint met een afspraak bij de fysiotherapeut van de IC. Deze doet bij de patiënteen aantal testen om de conditie en spierkracht vast te stellen en geeft de patiënt advies. Dan volgt een afspraak met een IC-verpleegkundige en een intensivist. Hierbij wordt de IC-opname besproken, het herstel en de huidige situatie. Ook is er aandacht voor de ervaringen van de naaste(n). Als laatste is er de mogelijkheid de IC te bezoeken. Er gaat een brief naar de huisarts met een samenvatting en adviezen. 3. Daarnaast zijn twee voormalig IC-patiënten bezocht, die revalideren in Maartenshof (Zorggroep Groningen). Het invullen van de vragenlijsten heeft een goede indruk van het ziektebeloop van patiënten na hun IC- opname gegeven. Patiënten blijken drie maanden na opname nog vaak in een matige conditie te zijn. De onderwerpen ‘voeding’ en ‘delier’ komen vaak aan bod. Daarnaast is de aandacht voor de naaste(n) zeer noodzakelijk vanwege de impact die de opname op hen heeft. De kennis die wordt opgedaan op de nazorgpolikliniek is zeer waardevol en geeft aanwijzingen hoe de zorg tijdens het verblijf op de IC verbeterd zou kunnen worden. Hiervoor is een aantal verbeterpunten opgesteld die in 2015 verder worden uitgewerkt. Enkele voorbeelden: veel aandacht voor behoud van de conditie van de patiënt, aandacht voor voedingsproblemen tijdens en na opname, overdracht naar de verpleegafdeling en de door de patiënt ervaren grote overgang van IC/MC-IC naar verpleegafdeling. Tevens zijn contacten gelegd en plannen gemaakt met diverse andere disciplines in het ziekenhuis, zoals Fysiotherapie, Diëtetiek, Geestelijke Verzorging, Maatschappelijk Werk en de regieverpleegkundige van de Gastro-Enterologie (GE)oncologie. In 2014 is een start gemaakt met het digitaliseren van de nazorgpolikliniek. Hiervoor worden aanpassingen gedaan in ChipSoft.
4.1.2
Waardering door patiënten en naasten (CQI) De IC heeft in 2013 meegedaan met de ontwikkeling van de CQI Naasten op de IC. De resultaten zijn in 2014 bekend geworden. De resultaten zijn zeer gunstig (8.0) en komen overeen met ons eigen tevredenheidsonderzoek van 2012. De onderwerpen ‘bejegening’ en ‘informatievoorziening’ scoren hoog voor zowel artsen als verpleegkundigen. Het gemiddelde rapportcijfer voor communicatie van artsen is 8.1, voor verpleegkundigen 8.3.
Verbeterpunten • Verwijzen naar IC-website. • Functie van betrokken hulpverleners duidelijk kenbaar maken. • Bijhouden dagboekje. • Informatie over maatschappelijk werk, geestelijke verzorging of psychologische hulp. • Informatie over maaltijdvoorzieningen. • Toilet realiseren bij familiekamer. Naar aanleiding van de CQI-resultaten is de IC-opnamefolder aangepast met meer informatie (IC-website, het dagboekje, informatie over hulp en maaltijden). Tevens is een toilet gebouwd bij de familiekamer. Alle medebehandelaars en consulenten stellen zich voor met naam en functie. In 2015 wordt de CQI Naasten op de IC opnieuw afgenomen.
16
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
atie
m r o f in n e t n ië t a P
niek Nazorgpolikli e Intensive Car
1 Nazorgpolik lin
Jaarverslag 2014
iek Intensive Ca
re
17
In 2014 is een start gemaakt met de ontwikkeling van een tevredenheidsonderzoek voor IC- patiënten welke in 2015 gehouden zal worden. Dit nieuwe onderzoek zal in Santeon-verband plaatsvinden. Een IC-verpleegkundige van het Martini Ziekenhuis neemt hierin het voortouw. Dit gebeurt met behulp van de input van andere Santeon-IC’s en bestaande CQI-vragenlijsten. De nieuwe lijst wordt geen gevalideerde CQI maar beoogt een goede aanvulling te zijn op de bestaande CQI Naasten op de IC.
4.1.3
Practitioners In 2014 zijn drie practitioners afgestudeerd: een circulation practitioner, een ventilation practitioner en een renal practitioner. De practitioner levert een bijdrage aan de kwaliteit van zorg op het gebied van zijn/haar specialisatie. De practitioners zitten samen met intensivisten in multidisciplinaire werkgroepen, gericht op de specialisatie. De werkgroep Hemodynamiek heeft het plan van eisen voor de PiCCO gemaakt en klinische lessen verzorgd. De werkgroep Beademing houdt zich bezig met de revisie van het protocol Ontwennen van de beademing. De werkgroep Nierfunctievervangende therapie maakt een plan voor de start van citraatdialyse.
4.1.4
Selectieve Darm Decontaminatie (SDD) De IC van het Martini Ziekenhuis paste de afgelopen jaren geen SDD toe bij de IC-patiënten. In de regio Noord-Oost Nederland was het gebruik van SDD wisselend op de diverse IC’s. Er was geen landelijke richtlijn, behalve de vermelding van SDD in het Ventilation Associated Pneumonia (VAP) protocol van de NVIC. Nadat de Richtlijn Selectieve decontaminatie bij patiënten op de IC van de Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB) in april 2014 bekend werd, heeft de Vakgroep Intensivisten, samen met de artsen-microbioloog en apothekers, ook de keuze voor SDD gemaakt. Eind 2013-begin 2014 is er een Martini Ziekenhuis-SDD-protocol geschreven en zijn er uitgebreid klinische lessen en vaardigheidstrainingen gegeven. Met name werd aandacht besteed aan uitleg aan het verpleegkundig team over het waarom van deze keuze. Daarna is de SDD gestart in maart 2014. Op regelmatige basis komen de intensivist, de arts-microbioloog en apotheker bij elkaar voor bespreking van resultaten en kosten. In het begin waren er meerdere vragen uit het IC-team, maar eind 2014 wordt SDD beschouwd als reguliere routinezorg.
4.1.5
Analyse langliggers op de IC
Inleiding In het Martini Ziekenhuis hebben patiënten over het algemeen een langere ligduur met daarbij ook een langere beademingsduur. Vanuit de IC is daarom besloten om deze categorie patiënten beter te gaan bekijken om zodoende over de komende twee jaar de ligduur en beademingsduur omlaag te brengen. Opgemerkt wordt dat de SMR-cijfers (Standardized Mortality Ratio) van de IC de afgelopen jaren meer dan uitstekend zijn en dat er dus niet bij voorbaat gezegd is dat ‘lang liggen’ niet medisch zinvol is. Echter, dit betreft sterfte op de IC en tijdens dezelfde opname in het ziekenhuis en zegt niets over de overleving op langere termijn. In de nieuwe concept-IC-richtlijn versie 2014 staat vermeld dat de patiënten op de IC de afgelopen jaren een steeds hogere APACHE-score (acute physiology and chronic health evaluation) hebben, dus zieker zijn, ouder zijn, meer comorbiditeit hebben en dat iets langer op de IC liggen hun overleving duidelijk verbetert. Indien een patiënt na een IC-opname teruggeplaatst wordt naar de verpleegafdeling en nadien weer op de IC opgenomen wordt, is de kans om op de IC te overlijden vier keer hoger dan tevoren en de kansen om in het ziekenhuis te overlijden tien keer hoger dan tevoren. Werkwijze Over de jaren 2012 en 2013 wordt gekeken naar het aantal langliggers. Daarbij wordt gekeken naar de diagnose die deze patiënten hadden, welke type patiënten, en wat de overlevingscijfers zijn van de langliggers, op de IC, in het ziekenhuis, na dertig dagen, na één jaar en na twee jaar. Tevens willen we te zijner tijd via de nazorgpolikliniek kijken naar de kwaliteit van leven van de langliggers na ontslag uit het ziekenhuis.
18
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
Conclusies 1. De behandelduur op de MC/IC Martini Ziekenhuis is inderdaad langer dan landelijk. 2. De beademingsduur op de IC Martini Ziekenhuis is inderdaad langer dan landelijk. 3. Onze overlevingscijfers zijn de afgelopen jaren structureel bovengemiddeld geweest. 4. Het heropnamepercentage ligt lager dan het landelijk gemiddelde. 5. De langliggers zijn patiënten met de volgende aandoeningen: septische shock, COPD met pneumonie, slokdarmchirurgie en acute aortachirurgie. Dit betreft 6% van alle patiënten.
Mogelijke oorzaken • Er bestaan afspraken om bepaalde patiëntcategorieën niet in de weekenden over te plaatsen. • Delier en Critical Illness Polyneuropathie (CIPN) zijn de meest gedocumenteerde patiëntfactoren die het verblijf verlengen. • Variatie in ontslagcriteria: afhankelijk van arts, verpleegafdeling en conditie van de patiënt. • Bij de langliggende categorie een iets hogere APACHE-score en oudere leeftijd (vijf jaar). • Weinig electieve chirurgie, veel acute chirurgie en acute medische opnames. De laatste twee categorieën hebben een langere ligduur.
Actiepunten 1. Zorgpad Kwetsbare ouderen op de IC uitzetten. 2. Weanbundel maken. 3. Bundel pijn, sedatie, delier en mobilisatie verder uitwerken. 4. Meer aandacht ter voorkoming van CIPN met protocol over CIPN. 5. Ontslagcriteria herijken met PRI ontslag 6. Via de nazorgpolikliniek de kwaliteit van leven van langliggers inventariseren. 7. Ligduur op MC-IC loskoppelen van ligduur IC. 8. Teampresentatie voorbereiden over project Analyse langliggers. 9. Thema-avond voor intensivisten. 10. Analyse van de oorzaken van langliggen bij patiënten met septische shock in 2014 met het maken van een mogelijk oorzakenlijstje.
4.1.6
Veiligheidsmanagementsysteem (VMS)/ Kwetsbare ouderen De verkorte IC-anamnese, die is aangepast op basis van VMS-criteria Kwetsbare ouderen is geïmplementeerd en geïntegreerd binnen het PDMS. Deze wordt binnen 24 uur ingevuld bij patiënten die via de SEH of vanaf de verpleegafdeling worden opgenomen. Daarnaast is een eerste aanzet gedaan om in multidisciplinair verband een zorgpad te ontwikkelen voor de kwetsbare ouderen op de IC. Het uiteindelijke doel is het opzetten van een multidisciplinair overleg waarbij de kwetsbaarheid van de patiënt leidraad is. Bij de invulling van dit overstijgend overleg wordt de rol van geriater, psychiater, intensivist, verpleegkundig team en andere disciplines (zoals Diëtetiek, Fysiotherapie, Logopedie vanwege slikproblemen en Ergotherapie) nader omschreven. Door samenvoegen van de disciplines kan efficiënter en effectiever worden gewerkt. Het resultaat is dat, door vroegtijdige herkennning, functieverlies bij de kwetsbare patiënt kan worden voorkomen en gerichte preventieve zorg kan worden geboden.
4.2
NICE-registratie
4.2.1
Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE)
4.2.1.1
Ontwikkelingen 2014 Conform de voorgaande jaren participeerde de IC in 2014 in de landelijke registratie van IC-opnames via de Stichting NICE. De Nationale Intensive Care Evaluatie omvat een continue en complete registratie van alle opgenomen patiënten op IC’s in Nederland, voor het monitoren en bevorderen van de kwaliteit van de IC-geneeskunde in Nederland. De Stichting NICE organiseert jaarlijks bijeenkomsten, waarbij deelnemers de uitkomsten van hun IC kunnen evalueren met andere collega’s.
Jaarverslag 2014
19
Voor het derde jaar wordt in 2014 voor de NICE-registraties gebruikgemaakt van het programma EZIS van de firma ChipSoft. De problemen die bij registratie en export in 2012 en 2013 zijn opgetreden, blijken nog steeds een obstakel. Opnieuw blijken intensieve nacontroles, aanvullingen en correctie van data vereist. Een sitevisit van de Stichting NICE in mei 2014 heeft dit bevestigd. Hierover vindt intensief overleg plaatst met de firma ChipSoft. Daarnaast neemt de IC deel aan de landelijke werkgroep NICE in ChipSoft van ziekenhuizen, die NICEregistraties in ChipSoft willen gaan uitvoeren. Het verschil met de andere ziekenhuizen in die werkgroep is dat de IC van het Martini Ziekenhuis al meer dan drie jaar IC-opnames daadwerkelijk in EZIS registreert en exporteert naar de landelijke database van NICE. We verwachten dat in 2015 deze problemen volledig verholpen zijn. In september 2014 is de landelijke NICE-database openbaar geworden, ook de gegevens van de IC van het Martini Ziekenhuis zijn inzichtelijk.
4.2.1.2
Uitkomsten 2014 Het jaarverslag van de Stichting NICE over de IC van het Martini Ziekenhuis over 2014 bevat veel gegevens die ook in hoofdstuk 11 van dit jaarverslag aan de orde komen, zoals aantal opnames, opnameduur, beademing en beademingsduur en aantal malen en de duur van continue veno veneuze hemofiltratie (CVVH). Voor deze gegevens wordt naar hoofdstuk 11 verwezen.
Andere opvallende zaken in 2014 • In het jaar 2014 bedraagt het aantal heropnames 5,3%. In de volumegroep waren 5,8% heropnames. Nationaal zijn er 6,0% heropnames. • Ten opzichte van de volumegroep wordt een iets kleiner percentage patiënten opgenomen vanaf de verpleegafdeling en een iets hoger percentage van de OK. Ten opzichte van alle IC’s is het percentage opnames vanaf de Spoedeisende Hulp en de verpleegafdeling hoger en vanaf de OK lager. • Wat betreft het opnametype zijn er minder medische en meer spoed-chirurgische en electief-chirurgische opnames ten opzichte van de volumegroep. Vergeleken met nationaal zijn er méér medische én spoed-chirurgische opnames en minder electief-chirurgische opnames. Zoals ieder jaar rapporteert de Stichting NICE ook de performance van de IC in de vorm van de Standardized Mortality Ratio (SMR). De SMR is de ratio tussen het werkelijke aantal in het ziekenhuis overledenen (tijdens IC-opname of na IC-opname op de verpleegafdeling) en het aantal overledenen dat op basis van de casemix te verwachten is. Het verwachte aantal overledenen is daarbij gebaseerd op gevalideerde prognostische modellen:APACHE II, SAPS II (Simplified Acute Physiology Score) en APACHE IV . Een SMR van 1.0 geeft aan dat de mortaliteit naar verwachting is. Een SMR boven de 1.0 duidt op een hogere sterfte dan verwacht en een SMR onder 1.0 duidt op een lagere sterfte dan verwacht op basis van de casemix. Voor de prognostische modellen APACHE II en SAPS II geldt dat de SMR net onder het gemiddelde van vergelijkbare IC’s en het landelijk gemiddelde valt. Voor het model APACHE IV is de SMR gelijk aan dat van vergelijkbare IC’s en de nationale SMR. SMR’s 2014
IC Martini Ziekenhuis
IC’s van vergelijkbaar volume
Nationaal
APACHE II
0,43
0,48
0,52
SAPS II
0,57
0,58
0,60
APACHE IV
0,7
0,7
0,7
Ten opzichte van voorgaande jaren zijn de SMR’s op basis van APACHE II en SAPS II vergelijkbaar. De SMR op basis van prognostisch model APACHE IV is iets gestegen.
20
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
SMR’s 2005-2014 van het Martini Ziekenhuis
4.2.2
APACHE II
SAPS II
APACHE IV
2005
0,36
0,78
-
2006
0,56
0,72
-
2007
0,40
0,58
0,52
2008
0,50
0,63
0,62
2009
0,57
0,74
0,74
2010
0,46
0,53
0,62
2011
0,49
0,57
0,61
2012
0,48
0,58
0,65
2013
0,42
0,56
0,64
2014
0,43
0,58
0,70
Kwaliteitsindicatoren NVIC In 2014 zijn weer de kwaliteitsinidcatoren geregistreerd zoals vastgesteld door de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care. Het betreft structuurindicatoren, procesindicatoren en uitkomstindicatoren.
4.2.2.1
Structuurindicatoren Aanwezigheid/beschikbaarheid intensivist en verpleegkundige Deze uikomsten zijn in 2014 vergelijkbaar met de nationale volumegroep. Beleid ter voorkoming van medicatiefouten Deze indicator wordt bepaald op basis van tien items (zie onderstaande tabel). Tien items bij beleid ter voorkoming van medicatiefouten Is er een centrale registratie in de apotheek van medicatiegebruik op patiëntniveau?
Ja
Is er een handboek beschikbaar voor de toediening van parenteralia?
Ja
Is er een handboek beschikbaar voor de toediening van enteralia?
Ja
Is er structureel een apotheker aanwezig bij de multidisciplinaire patiëntenbespreking op de IC?
Ja
Is er over het laatste jaar inzicht in, en registratie van, het aantal medicatiefouten met dodelijke afloop?
Ja
Is er over het laatste jaar inzicht in, en registratie van, het aantal medicatiefouten waarvoor medisch handelen noodzakelijk is?
Ja
Is er over het laatste jaar inzicht in, en registratie van, het aantal medicatiefouten dat niet gevolgd hoefde te worden door medisch handelen?
Ja
Worden de perfusorspuiten centraal bereid?
Nee
Is er een systeem van feedback over interacties betreffende voorgeschreven combinaties van medicatie?
ja
Is er een systeem van barcodering ter preventie van medicatiefouten?
Nee
De IC van het Martini Ziekenhuis heeft in 2014 voor acht items ‘ja’ gerapporteerd, net als in de volumegroep. Nationaal zijn 7.7 items bevestigend gescoord. De andere twee items zijn aandachtspunten voor 2015, namelijk: • Worden de perfusorspuiten centraal bereid? • Is er een systeem van barcodering ter preventie van medicatiefouten?
Patiënt- en familietevredenheid Zie hiervoor hoofdstuk 4, paragraaf 4.1.2 Waardering door patiënten en naasten.
4.2.2.2
Procesindicatoren
IC-behandelduur De gemiddelde IC-behandelduur is 5,3 dagen en de gemiddelde post-IC-behandelduur is 9,2 dagen. In de volgende tabel wordt de gemiddelde IC-behandelduur en de mediane behandelduur weergegeven voor het jaar 2014 en de voorgaande twee jaren.
Jaarverslag 2014
21
Gemiddelde IC-behandelduur 2014
Mediane IC-behandelduur 5,3
Mediane IC- behandelduur volumegroep 2,1
Mediane IC- behandelduur landelijk
2,8
3,1
2013
5,7
2,0
1,2
1,23
2012
7,9
2,9
1,3
1,03
Beademingsduur Van de 775 patiënten die in 2014 zijn opgenomen, zijn 276 (35,6%) patiënten beademd. Het betrof 164 (59,4%) medische opnames, 62 (22,5%) opnames na spoed-chirurgie en 50 (18,1%) opnames na electieve chirurgie. Het gemiddelde aantal beademingsdagen per beademde opname is 6,9. In de volumegroep is dit 4,9 dagen, nationaal 4,25 dagen. De mediane beademingsduur (en range) in dagen per opname is drie (1 - 66). In de volumegroep en nationaal bedraagt dit twee dagen. In de onderstaande tabel is per opnametype het aantal en percentage opnames weergegeven meteen 24-uurs beademingsduur langer dan de nationale P90 (90ste percentiel), gespiegeld met de volumegroep en met nationaal. De nationale P90 is berekend over alle patiënten in de NICE-database met een opnamedatum in 2014 en heeft een waarde van 10.8 24-uurs perioden.
% opnames met een 24-uurs beademingsduur langer dan de nationale P90 IC Martini Ziekenhuis Aantal opnames
% > P90
Volumegroep Aantal opnames
Nationaal
% > P90
Aantal opnames
% > P90
Medisch
25
15,2
343
10,3
1.522
11,3
Spoed-chirurgisch
12
19,4
80
10,2
419
10,5
Electief-chirurgisch Totaal
4
8,0
28
3,8
129
4,0
41
14,9
451
9,3
2.070
10,0
Conclusie: de langere ligduur en beademingsduur worden (deels) verklaard door een gemiddeld hogere APACHE-score. De langere ligduur en beademingsduur zijn onderwerp van een uitgebreide interne analyse geweest in 2014, op zoek naar mogelijke oorzaken en actiepunten om de ligduur, zonder negatieve gevolgen voor de patiënt, te reduceren. Dit actieplan wordt in 2015 verder uitgewerkt.
Dagen met 100% bezetting ‘Dagen met 100% bezetting’ is gedefinieerd als kalenderdagen waarop alle beschikbare (operationele) IC-bedden op enig moment bezet waren. Het totaal aantal dagen dat alle IC-bedden op enig moment bezet zijn, is in deze periode 280 (76,9%). Conclusie: dit percentage is hoog in 2014, echter: het aantal weigeringen daalt jaarlijks.
Glucoseregulatie De gemiddelde glucosewaarde over deze periode voor het Martini Ziekenhuis is 7,6 mmol/l. Voor IC’s met vergelijkbaar volume is dit 8,0 mmol/l en nationaal ligt dit gemiddelde op 8,1 mmol/l. Het percentage glucosemetingen onder de 2,2 mmol/l op de IC is in deze periode 0,0%. Voor IC’s met vergelijkbaar volume is dit 0,1% en voor nationaal is dit 0,1% van de glucosemetingen onder de 2,2 mmol/l. Het percentage glucosemetingen boven de 8,0 mmol/l op de IC is in deze periode 28,7%. Voor IC’s met vergelijkbaar volume is dit 37,9%. Landelijk is 41,0% van de glucosemetingen boven de 8,0 mmol/l. Conclusie: het intensieve insulineprotocol functioneert goed.
Ongeplande detubatie Het totaal aantal ongeplande detubaties op de IC is drie in 2014. Dit aantal is op te splitsen in autodetubaties (n=2) en door andere veroorzaakte detubaties (n=1). Conclusie: autodetubatie is niet geheel te voorkomen. Eén van de unitcoördintatoren heeft een analyse gemaakt van de afgelopen jaren. Op basis hiervan is het protocol Autodetubatie geschreven en er is een checklist toegevoegd om continue verbeterpunten te bekijken. Elke autodetubatie genereert een Veilig Incident Melden (VIM)-melding.
4.2.2.3
Uitkomstindicatoren Mortaliteit: zie hoofdstuk 4, paragraaf 4.2.1 NICE-registratie.
22
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
Decubitus Het totaal aantal patiënten dat in deze periode op de IC heeft gelegen en waarover decubitusgegevens worden aangeleverd, is 775. Het aantal patiënten met nieuw opgetreden decubitus graad 3 of 4 of een verergering in gradering tot graad 3 of 4, is in deze periode zes. In onderstaande tabel staat het percentage opnames weergegeven met nieuw opgetreden decubitus graad 3 of 4 of een verergering in gradering tot graad 3 of 4, per periode gespiegeld met de volumegroep en met nationaal. IC Martini Ziekenhuis
Volumegroep
Nationaal
Percentage decubitus
2014
0,8
0,9
0,9
Percentage decubitus
2013
1,2
1,1
0,9
Percentage decubitus
2012
1,7
1,2
1,0
Conclusie: in 2013 is veel decubitus ten gevolge van O2-brillen geconstateerd. Door het gebruik van een O2-bril met oorbescherming is de decubitus ten gevolge van O2-brillen in 2014 sterk afgenomen.
4.2.3
Kwaliteitsindicatoren en veiligheidsindicatoren inspectie In 2014 zijn de kwaliteits- en veiligheidsindicatoren voor de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) aangeleverd.
4.2.3.1
Kwaliteitsindicatoren IGZ 2014 De indicatoren voor de Intensive Care Wordt de IC-zorg op meerdere locaties geleverd?
Nee
Wat is het niveau van uw IC-afdeling
3
In welk jaar vond de laatste kwaliteitsvisitatie plaats?
2011
Is een kwaliteitsvisitatie gepland?
2016
Is het opgegeven IC-niveau bij kwaliteitsvisitatie bevestigd?
Ja
Aantal fte geregistreerde intensivisten beschikbaar voor de IC?
7.6
Bereikt u met deze formatie een 7 x 24 uurs bezetting?
Ja
Exclusieve beschikbaarheid voor de IC
Ja
NICE
4.2.3.2
Levert uw IC-afdeling data aan voor de database die door de Stichting NICE wordt beheerd?
Ja
Zo ja, betreft dit data voor de Minimale Data Set (MDS)?
Ja
Betreft dit data voor de NVIC-kwaliteitsindicatoren?
Ja
Veiligheidsindicatoren IGZ 2014 Registratie gebruik sepsisbundel bij ernstige sepsis en lijnsepsis Registreert u de naleving van de resuscitatiebundel ernstige sepsis?
Ja
Registreert u de naleving van de managementbundel ernstige sepsis?
Ja
Registreert u de naleving van de lijnsepsisbundel?
Ja
Registratie van reanimaties Registreert u reanimaties die plaatsvinden op alle afdelingen in uw ziekenhuis
Jaarverslag 2014
Ja, via de Reanimatiecommissie
23
4.3
Waardering
4.3.1
Waardering door patiënten en naasten Zie paragraaf 4.1.2 van dit hoofdstuk.
4.3.2
Waardering door medewerkers In 2014 is wederom een medewerkerstevredenheidsonderzoek afgenomen bij iedereen werkzaam op de IC. Positieve verandering ten opzichte van het medewerkerstevredenheidsonderzoek in 2011 is het actief leren. Medewerkers proberen nieuwe dingen te leren in het werk, denken na over hoe het werk beter gedaan kan worden in de toekomst en leren van elkaar. De opleidings- en ontwikkelingsmogelijkheden worden positief gewaardeerd. Ten opzichte van andere specialistische afdelingen binnen de Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ) valt op dat wij iets lager scoren waar het gaat om de organisatie van het werk, zelfstandigheid in het werk, inspraak en geven van feedback. Als aandachtspunt vanuit het team is naar voren gekomen dat de vragenlijst te lang en te weinig specifiek is. Daar de vragenlijst is opgesteld voor heel werkend Nederland betekent dit dat emotionele belasting en agressie negatief worden beoordeeld. Dit heeft te maken met de vraagstelling. Een beoordeling, die niet alleen door onze IC wordt gegeven, maar binnen alle STZ-IC’s geldt. Om een idee te krijgen van de achtergrond van deze lagere score is het onderwerp in een teamoverleg besproken. Verbetervoorstellen richten zich op de volgende vier items: • Verstoringen in het werk; • Vrijheid binnen protocollair werken; • Wat kun je als verpleegkundige zelf plannen; • Waar kun je over meebeslissen of inspraak hebben. Een multidisciplinaire werkgroep Medewerkeronderzoek is eind 2014 gestart met de uitwerking van deze punten.
4.4
Obductie Ieder kwartaal vindt een obductiebespreking op de IC plaats van een op de IC overleden patiënt. Bij de obductiebespreking zijn de intensivist, de arts-assistenten IC en de patholoog-anatoom aanwezig. Tijdens de bespreking vertelt de arts-assistent de ziektegeschiedenis van de overleden patiënt en de patholoog-anatoom laat de obductiegegevens zien. In 2014 zijn er vanuit de IC zeven obducties met bespreking geweest.
4.5
Audits In 2014 heeft het Martini Ziekenhuis de NIAZ-accreditatie behaald. Er zijn 14 verbeterpunten geformuleerd, waarvan een aantal voor de IC van toepassing. • Met iedereen werkzaam op de IC is een jaargesprek gevoerd. In dit gesprek zijn, naast de competenties, in ieder geval de volgende onderwerpen besproken: voorbehouden handelingen, scholingen en apparatuur. • Meerjarenscholingsplan IC is specifieker gemaakt en registratie van scholingen en trainingen wordt centraal gedaan, naast de registratie die elke verpleegkundige zelf in het Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) bijhoudt. • Er is aandacht geweest voor de beveiliging van patiëntengegevens door de PDMS-schermen op zwart te zetten tijdens de visite en de afwezigheid van verpleegkundigen. • De dubbelcheck van parenteralia is op de IC niet eenvoudig. Protocollen voorzien zoveel mogelijk in een borging van de dubbelcheck waar mogelijk. In Santeon-IC-verband is een bijeenkomst geweest om zoveel mogelijk van elkaar te leren. • Alle IC-patiënten dragen sinds 2014 een polsbandje met alle relevante gegevens. Hierbij sluit de IC aan bij het ziekenhuisbeleid met betrekking tot patiëntidentificatie. • Het borgen van het hoofdbehandelaarschap is op de IC goed geregeld. Gedurende heel 2014 hebben verschillende audits plaatsgevonden, zoals een HACCP-audit, audits op gebied van infectiepreventie, veiligheidsrondes, risicoinventarisatie gevaarlijke stoffen et cetera. Uit deze audits zijn geen grote punten gekomen. Alle audits zijn opgenomen in I-prova en daar waar van toepassing zijn verbetermaatregelen ingezet.
24
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
4.6
Werkgroepen
4.6.1.
Ontwikkelingen IC-werkgroepen multidisciplinair 2014
4.6.1.1
Samenstelling IC-werkgroepen (multidisciplinair)
IC-werkgroepen (multidisciplinair)
BIR R. Verver
VIM H. Nannenberg L. Heijs I. Plagge N. Holman
Delier/sedatie/pijn J. Groot Kormelinck A. Zwart B. Loef
Protocollen A. Bergsma A. Siemensma I. Plagge
N. Sjoerdsma Y. Natzijl
G. Komrij A. Zuidersma N. Holman
NIAZ A. Kemp I. Plagge
R. Sibma
S. v.d. Keuken N. Holman
Wel en Wee 3B T. Bos J. Stiekema R. Verver L. Luchies
N. Garstman
Apparatuur H. Nannenberg J. Qualm I. Plagge P. van Twisk, medische techniek
Dienstlijst (Harmony) J. Schuitema M. Versteeg C. Leemhuis J. Groot Kormelinck I. Plagge A. Zuidersma (arts-assistenten)
Cijfers IC (NICE en kwaliteitsindicatoren) H. Mulder J. Smid I. Plagge N. Holman
Sollicitatiecommissie A. Bergsma H. Nanninga G. Dijkstra P. Eilers I. Plagge UC’ers
Onderzoek A. Bergsma J. Cramer N. Holman
Nazorgpolikliniek H. Douma J. Stiekema J. Hofman I. Plagge
M. Karssies J. Qualm B. Loef
E. de Vreede A. Wagena
Mobilisatie Orgaan en Weefseldonatie Commissie L. Groot J. Heijs Kormelinck, J. Qualm, C. Pepers, A. Velting, B. v.d. Boogaard, I. Plagge, M. Scheer, I. Meijeringh/R. Friezo, fysioth.
Insulineregulatie J. Groot Kormelinck H. Mulder
Nierfunctievervangende therapie M. Karssies L. Luchies B. Loef R. Sayilir
Beademing J. Qualm R. Pauw
Jaarverslag 2014
E. de Vreede M. Scheer
A. Hofmann
A. Wagena M. Scheer
25
IC-werkgroepen (multidisciplinair)
Moreel beraad J. Drenth A. Zwart R. Koorneef A. Reidinga
Hemodynamiek J. Cramer W. Zijnge R. Pauw H. Mulder
Medewerker onderzoek J. Hoekstra S. v.d. Keuken L. Luchies A. Kemp W. Klippe A. Siemensma I. Plagge
Logopedie op de IC K. Helffrich M. Scheer
Scholing L. Heijs N. Helmantel J. van Ingen Schenau
Specialistisch Blok D. Alberts T. Bos
A. Kemp C. Noordhof
Werkbegeleiding C. Leemhuis/B. v.d. Boogaard/K. Brouwer/ A. Buikema/J. Drenth/N. Garstman/J. Groot Kormelinck/L. Heijs/J. Hofmann/G. Huisman/ J. van Ingen Schenau/M. Karssies/A. Klaassen/ W. v.d. Klippe/Y. Natzijl/A. Oost/C. Peters/ R. Sibma/J. Stiekema/T. Thunissen/R. Verver/ G. Visser/N. de Vries/A. Zwart/I. Plagge
Infectiepreventie M. Kootstra G. Kobes I. Plagge N. Holman A. Schreuder, infectiepreventie
Donatie L. Heijs B. Loef R. Sibma (donatiecoördinator)
Voeding N. Helmantel M. Koerts N. Holman
Ergocoaches T. Hekman E. in ‘t Velt
Decubitus A. Buikema A. Velting C. Leemhuis M. Versteeg
A. Vogel
Apotheek Orgaan en Weefseldonatie Commissie L. Groot J. Heijs Kormelinck I. Plagge N. Holman VTGM J.Groot Kormelinck L.Heijs A. Klaassen I. Plagge N. Holman
26
A. Koorn
EVS H. Douma I. Plagge
J. Smid A. Reidinga
Stomazorg J. Kobes
M. Velstra
J. Schuitema
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
4.6.1.2
Verpleegkundige protocollen Alle protocollen zijn terug te vinden op het Kwaliteitsportaal. Het Kwaliteitsportaal is op elke computer op de IC te raadplegen. Het beheer van de verpleegkundige protocollen van de IC valt onder de verantwoordelijkheid van de IC-werkgroep Protocollen. Zij zijn samen met het secretariaat van de IC de documentbeheerders. De documentbeheerders hebben één keer per twee maanden overleg met het unithoofd en de medisch manager om medische en verpleegkundige protocollen op elkaar af te stemmen. De bestaande verpleegkundige protocollen zijn gereviseerd, indien nodig, en aangepast aan huidige richtlijnen. Hierbij is zoveel mogelijk rekening gehouden met beschikbare best practices. Daarnaast zijn er drie nieuwsbrieven gemaakt en verzonden naar het hele IC-team met vermelding van de wijzigingen in de bestaande protocollen en met de aankondiging van nieuwe protocollen, zowel verpleegkundige als medische. In 2014 zijn op het Kwaliteitsportaal 16 nieuwe verpleegkundige protocollen geplaatst. • Verpleegkundige overdracht binnen de diensten op de IC en MC-IC. • Overdracht OK naar IC/MC-IC en IC/MC-IC naar OK met checklist. • SDD, het toedienen van. • Apparatuur IC, het reinigen van (index). • Arteria Pulmonalis catheter, het assisteren bij het inbrengen van een. • Drukmeetsysteem, het gereed maken en verwisselen van een. • Non-invasieve beademing positieve, tijdens transport buiten de IC. • Het recirculeren van een CVVH set. • Het gebruiksklaar maken en testen van de oxylog. • Het in gebruik nemen van een Prismaflex CVVH huurmachine. • Identificatie patiënt op de IC/MC-IC. • Inventarisatiekweken, het afnemen van. • Indexpagina invasieve katheters. • Vervoer naar de CT-scan bij een IC- en MC-IC-patiënt • Vervoer naar de PET-scan bij een beademde patiënt. • Spuitenpomp, het aansluiten en verwisselen van een spuit in een.
4.6.1.3
Medische protocollen De intensivisten hebben één keer per zes weken een protocollenbespreking, waarbij zij nieuwe protocollen en zo nodig revisie van bestaande protocollen bespreken. Het beheer van de protocollen valt onder de verantwoordelijkheid van een intensivist. In 2014 zijn medische protocollen gereviseerd, indien nodig, en zijn er tevens enkele nieuwe protocollen ontwikkeld, onder andere de volgende. • Inhalatieletsel; • Samenvoeging alle intubatieprotocollen. • Richtlijn procedurele sedatie op de IC. • Selectieve Darm Decontaminatie op de IC. • Verwijderen arterieel geplaatste centrale lijn. • Ontslagprocedure IC-patiënt en MC-IC-patiënt. • Enteraal en parenteraal voedingsbeleid op de IC en MC-IC. • Intraklinisch transport met de V60 (NIV). • Gebruik van Clonidine op de IC. • MDO, inbreng verpleegkundigen. • IC-OK, overdracht met checklist. • OK-IC, overdracht met checklist. • Rechtstreeks ontslag van de IC naar huis voor palliatieve zorg. • Checklist intubatieprocedure op de IC, BWC en SEH. • Checklist inbrengen centrale veneuze katheter. • Revisie therapeutische hypothermie. • Werkdocument hemodynamische monitoring op de IC. • Gebruik PiCCO met samenvattingskaart.
Jaarverslag 2014
27
4.6.1.4
Donatiecommissie Een IC-verpleegkundige en een intensivist, samen met de donatiecoördinator, allen vertegenwoordigd in de ziekenhuisbrede Commissie Orgaan en Weefsel Donatie, houden de nieuwe ontwikkelingen, protocollen, literatuur en scholing op het gebied van orgaan- en weefseldonatie bij. In 2014 zijn er op de IC geen potentiële orgaandonoren geweest en er is geen orgaandonatieprocedure opgestart. Vanaf de IC zijn zes aanmeldingen voor weefseldonatie gedaan. Er hebben drie weefseldonatieprocedures plaatsgevonden waarbij beide cornea zijn gedoneerd. In drie gevallen is de aangemelde weefseldonor alsnog medisch ongeschikt bevonden en geregistreerd als statistisch donor.
4.6.1.5
Reanimaties IC-verpleegkundigen nemen deel aan het reanimatieteam van het Martini Ziekenhuis. Per dienst is één ICverpleegkundige verantwoordelijk voor de reanimatie-oproepen. Een intensivist, een IC-verpleegkundige en het unithoofd IC zijn lid van de Reanimatiecommissie. In 2014 zijn 34 reanimatieformulieren ingevuld. In 21 gevallen betreft het een reanimatie, in 11 gevallen geen reanimatie, in 2 gevallen is het een loos alarm geweest. Van de 21 reanimaties zijn er zeven afgesloten met ‘patiënt overleden’. Verder hebben 14 patiënten de reanimatie overleefd; zij zijn overgebracht naar verschillende locaties: • zeven patiënten zijn naar de IC gegegaan; drie zijn dezelfde dag overleden; • vier patiënten zijn naar de CCU gegaan; • één patiënt is naar de verpleegafdeling gegaan; • twee patiënten zijn naar het UMCG gegaan.
4.6.1.6
Moreel Beraad Vier maal heeft in 2014 een Moreel Beraad plaatsgevonden op de IC. Twee maal op verzoek naar aanleiding van recente casuïstiek, twee maal op een geplande avond. Op deze avond is uitvoerig stil gestaan bij de transfer van een patiënt naar een revalidatiecentrum en de gevolgen daarvan. De andere keer zijn verschillende methodieken geïntroduceerd en geoefend om aanwezige medisch specialisten en verpleegkundigen adequate morele vaardigheden aan te reiken. Met deze bijeenkomsten willen we bijdragen aan de behandeling van de patiënt; bij een recente casus gaat het om de evaluatie van gemaakte keuzes. Daarnaast komen ook andere onderwerpen waarin een morele vraag speelt ter sprake. Iedere medewerker van de afdeling kan een casus inbrengen. De voorbereiding is in handen van twee IC-verpleegkundigen, een intensivist en een geestelijk verzorger. In 2015 zal het Moreel Beraad afwisselend in de middag en in de avond plaatsvinden.
4.6.1.7
Infectiepreventie op de IC
Ontwikkelingen 2014 • De werkgroep heeft in 2014 zeven keer vergaderd en onderstaande kwaliteitsverbeteringen zijn in 2014 uitgevoerd. Op de patiëntenkamers en bij de ingang van de afdeling zijn automatische steriliumdispensers gekomen, zodat de compliance van handdesinfectie toeneemt. • Reinigen van de kasten op de patiëntenkamers wordt structureel door de afdeling Schoonmaak uitgevoerd. • Hygiëneregels voor arts-assistenten op de IC zijn geactualiseerd. • Auditeren van de werkwijze volgens het werkeiland-principe: naar aanleiding van de audits zijn verschillende adviezen gegeven voor verbetering van hygiënische werkwijze. • Ziekenhuisbreed thema Persoonlijke hygiëne’: ook hierop is geauditeerd, er is een advies gegeven met betrekking tot het dragen van vesten. • In de voorbereiding en tijdens het groot onderhoud heeft de deskundige Infectiepreventie adviezen gegeven ter voorkoming van verspreiding van stof en micro-organismen.
28
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
• De deskundige Infectiepreventie heeft haar punten opgegeven voor het programma van eisen voor aanschaf van PDMS-breedbeeldschermen en de PiCCO. Vervolgactie na de verspreiding van Enterobacteriacea met ESBL via de wastafels in 2013 • Vervangen van sifons door Moveosifons op alle patiëntenkamers is tijdens het groot onderhoud uitgevoerd. • Voor het reinigen en desinfecteren is de IC overgegaan op Wecoline: vochtige disposable doekjes. Op iedere patiëntenkamer en in de spoelkeuken staan twee emmers, één met reinigingsdoekjes en één met desinfectiedoekjes.
Verspreiding van micro-organismen In 2014 is geen epidemische verheffing geweest op de IC. Eind van het jaar is een stijging gezien van het aantal positieve bloedkweken met huidflora. Naar aanleiding hiervan is de procedure van bloedkweekafname geauditeerd en is het protocol gewijzigd. Bloedkweken worden nu vaker perifeer veneus afgenomen. De deskundige Infectiepreventie heeft over deze wijzigingen informatie gegeven in een teamoverleg. Dit punt zal worden vervolgd in 2015.
In 2014 is er geen stijging van het aantal patiënten met een ESBL. Alle IC- en MC-IC-patiënten liggen in contactisolatie. Er hebben acht patiënten in druppelisolatie en vier patiënten in strikte isolatie gelegen in 2014.
4.6.1.8
Voeding Om negatieve gevolgen van ondervoeding en overvoeding te voorkomen, wordt er gestreefd naar optimale voeding voor iedere individuele IC- en MC-IC-patiënt. Daartoe is op basis van beschikbare literatuur het protocol Enteraal en parenteraal voedingsbeleid op de Intensive Care (IC)/Medium Care IC (MC-IC) herschreven. Met daarin onder andere onderwerpen als: maagontlediging, maagretenties en defecatiepatroon. Om de wijzigingen in het protocol onder de aandacht te brengen zijn er klinische lessen verzorgd door de diëtist aan de IC-verpleegkundigen. Daarnaast is om de voedingstherapie te optimaliseren het assortiment sondevoeding aangepast met Nutrison Advanced Protison en Fresubin. De diëtist sluit één keer per week aan bij het dagelijks multidisciplinair overleg, alwaar het voedingsbeleid wordt geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Op de overige dagen loopt de diëtist visite langs de bedden en overlegt zo nodig met intensivist. Jaarlijks verzorgt de diëtist onderwijs aan arts-assistenten op de IC over optimaal voedingsbeleid.
Jaarverslag 2014
29
4.6.1.9
Scholing Het scholings- en bijscholingsplan IC en MC-IC is in 2014 verder geïmplementeerd. In het voorjaar 2014 heeft een scholingsdag over het onderwerp ‘circulatie’ plaatsgevonden voor het gehele IC-team (verdeeld over drie dagen). Ook voor de MC-IC is een scholingsavond over circulatie georganiseerd, waar alle MC-ICverpleegkundigen aan hebben deelgenomen. Tijdens deze scholingsdag en -avond zijn de voorbehouden handelingen bij circulatie door middel van intercollegiale toetsing geschoold en getoetst. In het najaar zijn twee scholingsavonden over de PiCCO georganiseerd en in januari 2015 een derde avond. Hierbij is het gehele IC-team aanwezig geweest. Voor deze scholingen zijn accreditatiepunten aangevraagd voor registratie in het Kwaliteitsregister V&VN. Er is in 2014 een groot aantal klinische lessen en instructies gegeven over uiteenlopende onderwerpen en nieuwe ontwikkelingen, door artsen en verpleegkundigen van de IC en daarbuiten. Hiervoor zijn ook accreditatiepunten aangevraagd. In 2014 is een begin gemaakt met de scholing en toetsing van medische technologie (apparatuur), middels intercollegiale toetsing. Hier is een plan voor ontwikkeld. Dit zal in 2015 verder uitgerold worden. Ook is in 2014 weer een groot aantal congressen en symposia door verpleegkundigen bezocht. In het scholingsoverzicht (zie hoofdstuk 7) zijn alle scholingen terug te vinden, wie de scholing gegeven heeft en wie hierbij aanwezig zijn geweest.
30
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
4.6.2
Ziekenhuisbrede werkgroepen
4.6.2.1
Ziekenhuisbrede werkgroepen met deelname van IC-verpleegkundigen
Ziekenhuisbrede werkgroepen IC-verpleegkundigen
Reanimatiecommissie P. Eilers I. Plagge
Calamiteitencommissie I. Plagge
BIG I. Plagge
Decubituscommissie C. Leemhuis
Expertisecentrum Verpleegkunde A. Bergsma, bestuurslid
OR-lid A. Zwart
Aandachtsvelder bloedtransfusie M. ter Beek
NIAZ-auditor A. Bergsma
Medisch ethische commissie J. Drenth A. Zwart
Highrisk medicatie (VMS) J. Groot Kormelinck
Klachtencommissie personeel J. Groot Kormelinck
CRM I. Plagge
Aandachtsvelder Orgaan en Weefseldonatie palliatieveCommissie sedatie L. Wilken S. Heijs
Vrijheidsbeperkende maatregelen/ kwetsbare ouderen H. Douma
Orgaan en Weefseldonatie Commissie L. Heijs
Jaarverslag 2014
31
4.6.2.2
Ziekenhuisbrede commissies met deelname van intensivisten
Ziekenhuisbrede commisies intensivisten
32
Strategisch thema kwaliteit, medisch leider N. Holman
Infectiepreventiecommissie N. Holman
Antibioticacommissie, onderdeel Geneesmiddelenformulariumcommissie N. Holman
Projectgroep (lijn)sepsis en vitaal bedreigde patIënt N. Holman
Voedingsteamcommissie N. Holman
Gebruikersgroep Lab Noord-Infectielab N. Holman
Projectgroep behandelingsbeperkingen N. Holman
Healthy ageing werkgroep N. Holman
Vereniging dienstverbanders N. Holman, vice-voorzitter
Centrale VIM commissie M. Boer
Teaching Hospital commissie M. Boer
Orgaan en Weefseldonatie Commissie B. Loef, voorzitter
Calamiteitenonderzoeker B. Loef
ICT commissie H. Mulder
Toelatingscommissie H. Mulder
SEH-commissie R. Pauw
Traumatologiecommissie R. Pauw
ILD werkgroep R. Pauw
Medisch Etische commissie A. Reidinga
Reanimatiecommissie A. Reidinga
Antistollingsmiddelen MZH onderdeel geneesmiddelformularium-commissie R. Sayilir
Necrologiecommissie R. Sayilir
AB-team R. Sayilir
IFMS-auditor M. Scheer
Patiëntveiligheidcommissie M. Scheer
Commissie spoedzorg N. Holman, M. Boer
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
s e p i c n i r p M R 15 C e er alle mogelijk
6. Mobilise hulp
kplek 1. Ken de wer 2. Anticipeer
t en plan voorui
lp in een 3. Vraag om hu vroeg stadium schap en 4. Toon leider id he am za volg elasting
werkb 5. Verdeel de
7.
effectief Communiceer e alle beschikbar
8. Gebruik gegevens
hanteer 9. Voorkom en nnelvisie tu e ijk el mog elcheck
dubb 10. Check en
gnitieve 11. Gebruik co len de id hulpm continu 12. Evalueer uik 13. Maak gebr teamwork
van goed
er je aandacht 14. Concentre ndige op een versta r ie man eiten 15. Stel priorit h isc dynam
15-12-14 09:16
2014-12 CRM.indd
1
Jaarverslag 2014
33
5.
Veiligheid
5.1
Ontwikkelingen 2014 In 2013 is sprake geweest van een stijging van kolonisatie met ESBL-bacteriën bij patiënten. Na analyse door de afdeling Infectiepreventie is gebleken dat dit berustte op het aanwezig zijn van ESBL in de afvoer van de wastafels op de ICkamers. Bij navraag blijkt dit ook bij andere IC’s een veel voorkomend probleem te zijn. Na gedegen onderzoek blijkt de Moveosifon, die op basis van hitte en beweging kolonisatie in de afvoer voorkomt, de beste keuze te zijn om dit probleem te verhelpen. In overleg met de ziekenhuisorganisatie is besloten in 2014 alle sifons op de IC te vervangen door de Moveosifon. Dit traject is probleemloos verlopen. Sindsdien is er geen kolonisatie meer in de wastafels en de besmetting van patiënten met ESBL-bacteriën is ook afgenomen.
5.2
Groot onderhoud 2014 In 2014 heeft het groot onderhoud van alle patiëntenkamergebonden apparatuur en de patiëntenkamers plaatsgevonden in een periode van ongeveer zes weken tijdens de zomersluiting, in plaats van verspreid over het hele jaar. Dit onderhoud is zonder problemen verlopen. Tijdens dit onderhoud zijn op alle kamers Moveosifons bij de wastafels geplaatst.
5.3
Controle apparatuuronderhoud De rest van de apparatuur wordt één keer per jaar gecontroleerd, afhankelijk van de onderhoudsdatum. Dit wordt bijgehouden in Ultimo en maandelijks in de werkgroep Apparatuur besproken. In het kader van het landelijke en ziekenhuisbrede Convenant Medische Technologie zijn de scholingen met betrekking tot apparatuur en registratie hiervan op de IC geborgd. De lijst van apparatuur op de IC is onderwerp van het jaargesprek. Voor de aanschaf van nieuwe apparatuur wordt een multidisciplinaire PRI gedaan, gevolgd door een plan van eisen. Vóór ingebruikname van nieuwe apparatuur wordt deze getest, zijn de medewerkers geschoold en de protocollen (indicatie gebruik, schoonmaak, scholing) klaar. Alle apparatuur op de IC is terug te vinden in één overzicht. In dit overzicht kan worden doorgelinkt naar de protocollen Instructies voor gebruik, Reiniging, Scholing en een handleiding per apparaat, zie voorbeeld hieronder.
34
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
5.4
Veilig Incident Melden (VIM) Alle IC-medewerkers hebben de mogelijkheid tot Veilig Incident Melden In eerste instantie nemen een unitcoördinator en een aantal IC-verpleegkundigen (de werkgroep VIM) de binnenkomende meldingen in behandeling. Elke vier à zes weken is er een bespreking met het VIM-team, waarin ook het unithoofd en periodiek de medisch manager zitten. Terugkoppeling naar het IC-team vindt plaats via een VIM-nieuwsbrief, waarin de recente meldingen zijn benoemd met de daaraan verbonden conclusie of aanbevelingen. In 2014 is tweemaal een nieuwsbrief verschenen. Afhankelijk van de aard van de melding is er een terugkoppeling van de melding in het teamoverleg. In totaal zijn er 130 VIM-meldingen verzonden in 2014 en er zijn 133 VIM-meldingen afgehandeld op de IC. De VIM-meldingen die gedaan zijn, betreffen met name medicatie en apparatuur/materialen.
5.5
Veiligheidsronde op de IC In 2014 is op de IC twee keer een veiligheidsronde gelopen samen met collega’s van de polikliniek Chirurgie/ vaatonderzoek. Hierbij zijn de volgende aspecten bekeken: medicatie, keuken en voeding, coördinatie van zorg en overdracht, (medische) apparatuur, hygiëne medewerkers, medewerkerveiligheid, VIM, facilitair, informatiebeveiliging, kennis en scholing, patiëntenruimtes en dossiervoering. De drie aandachtspunten, die daaruit naar voren zijn gekomen, hebben alle een laag risico. Hierop is actie ondernomen en de aandachtspunten zijn uitgewerkt in een verbetermaatregel. De hierna volgende drie aandachtspunten waren niet op orde. • De PDMS-computer aan het bed wordt bij het verlaten van de kamer door de medewerkers niet altijd afgesloten. Dit punt is met de truc ‘windows+L’ onder de aandacht gebracht bij de medewerkers op de IC. • De twister, het apparaat om mensen uit bed in de stoel te helpen, had geen onderhoudssticker. De twister is opgenomen in het onderhoud van de IC en is voorzien van een onderhoudssticker. • Er is geen echte ontruimingsoefening gedaan. Alleen een simulatiespel. Er wordt nagedacht over een echte oefening in 2015, maar hier zitten nogal wat haken en ogen aan. Samen met de deskundigen in het Martini Ziekenhuis zoeken we naar de beste oplossing voor 2015. De verbeterpunten zijn gecommuniceerd met de medewerkers op de afdeling.
5.6
PRI IC Het is steeds gebruikelijker om bij ingrijpende veranderingen op de IC een prospectieve risico-inventarisatie (PRI) te doen. Een PRI is een mooie methode om samen met bij het onderwerp betrokken collega’s de belangrijkste risico’s op te sporen en de maatregelen die we kunnen treffen om deze risico’s te voorkomen. PRI’s zijn onder andere uitgevoerd voor de nazorgpolikliniek IC, de MRI-beademde patiënt, het elektronisch voorschrijven van medicatie en het voor toediening gereed maken van medicatie.
5.7
VMS-thema Lijnsepsis In 2014 zijn alle centrale lijnen op de IC geregistreerd, ook volgens de systematiek van PREventie van ZIEkenhuisinfecties door Surveillance (PREZIES). De norm is <3 gevallen van lijnsepsis per 1000 katheterdagen (excellent). Deze norm wordt ruimschoots gehaald op onze IC. Totaal aantal Centraal Veneuze Katheters
356
Totaal aantal katheterdagen
2.379
Totaal aantal lijnsepsis
3 1 x bewezen lijnsepsis 1 x mogelijke lijnsepsis categorie 2 1 x mogelijke lijnsepsis categorie 3
CVC-registratie 2014- Intensive Care
Officiële rapportage van PREZIES volgt in de loop van 2015.
Jaarverslag 2014
35
5.8
Complicatieregistratie Dagelijks registreren we bij elke patiënt complicaties van de patiëntenzorg in het complicatieregistratiesysteem van de NVIC. Complicaties in 2014 zijn: pneumothorax (acht keer), verlies luchtweg (drie keer), CIPN (vijf keer), vasculair access (één keer). Wanneer een complicatie zich voordoet, wordt per keer een analyse gemaakt en verbeterpunten besproken. Vier keer per jaar vindt een reguliere bespreking plaats tussen de intensivisten en de arts-assistenten over veel voorkomende complicaties. In 2014 zijn de volgende onderwerpen besproken: cardiovasculaire complicaties, luchtwegcomplicaties, lijncomplicaties en CIPN.
5.9
Klachten Er heeft in 2014 geen IC-gerelateerde calamiteit plaatsgevonden. Er is in 2014 geen IC-gerelateerde claim bij MediRisk ingediend. Er is in 2014 één klacht geweest over de aard van de medische informatievoorziening door de chirurg en door de intensivist aan een IC-patiënt na een grote gecompliceerde operatie. De informatie van beide specialisten kwam niet overeen, hetgeen onrust heeft veroorzaakt. Als verbeterpunt is de communicatie richting patiënt vanuit de medebehandelaar en hoofdbehandelaar opnieuw besproken en vastgelegd in een communicatieprotocol. Hiermee is de klacht naar tevredenheid afgerond. In 2014 hebben elf patiënten een kopie van het medisch dossier opgevraagd, waaronder ook het IC-dossier. Tot heden heeft dit niet geleid tot een vervolg.
36
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
Jaarverslag 2014
37
6.
Wetenschappelijk onderzoek
6.1
Wetenschappelijk onderzoek door de Vakgroep Intensivisten
6.1.1
Eigen onderzoek
Het meten van de intracraniële bloodflowsnelheid in patiënten met sepsis tijdens vloeistofresuscitatie Observationele studie in mechanisch geventileerde patiënten met sepsis, waarbij de invloed van vloeistoftoediening op de intracraniële bloodflow bestudeerd wordt met behulp van transcraniële Doppler-techniek. Door gebruik te maken van invasieve hemodynamische monitoring met behulp van de Swan-Ganz-katheter is tevens bestudeerd of de transcraniële Doppler-techniek gebruikt kan worden ter evaluatie van de fluid response. Dit onderzoek is in nauwe samenwerking uitgevoerd met de afdeling Klinische Neurofysiologie Martini Ziekenhuis door een studente Technische Geneeskunde, Technische Universiteit Twente. Inmiddels zijn alle benodigde patiënten geïncludeerd en de studie is afgerond in december 2014. De resultaten worden momenteel bewerkt voor publicatie.
Studie over de oplaaddosis Teicoplanin De vraagstelling is een vergelijking tussen IC-patiënten en orthopedische patiënten met betrekking tot de oplaaddosis voor Teicoplanin op basis van de gemeten spiegels. Is er een verschil? Er worden 40 patiënten geïncludeerd in deze studie. Het resultaat van het onderzoek : de oplaaddosis voor IC-patiënten is onvoldoende om goede spiegels te bereiken. Er moet meer gegeven worden tot 12 mg/kg.
Studie over Tobramycine-spiegels bij SDD De vraagstelling is of er Tobramycine, indien oraal gegeven, wordt aangetroffen in het bloed en hoe hierbij te handelen. De resultaten van het onderzoek: Tobramycine oraal toegediend zou niet in het bloed terug te vinden moeten zijn. Dit blijkt echter wel het geval. Soms worden er te hoge spiegels in het bloed gevonden, wat complicaties kan geven met name nierinsufficiëntie. Er worden aanbevelingen gedaan met betrekking tot de situaties waarin het meten van de Tobramycine-spiegel aan te raden is en hoe te handelen als deze te hoog is.
6.1.2
Multicenter onderzoek
Stop Antibiotica on Procalcitonin Guidance Study De SAPS studie (Stop Antibiotica on Procalcitonin Guidance Study) bestudeert de bijdrage van procalcitoninemetingen bij patiënten met sepsis aan een meer optimaal gebruik van antibiotica en een reductie in antibioticaduur en -consumptie. Deze studie is in mei 2013 afgerond. Er zijn op de IC van het Martini Ziekenhuis zeventig patiënten geïncludeerd op een totaal van 2.200 patiënten. De onderzoekgegevens zijn geanalyseerd en binnenkort volgt de eerste publicatie.
Age of Blood Evaluation (ABLE) studie De ABLE-studie is een dubbelblinde gerandomiseerde internationale multicenter studie bij IC-patiënten waarbij de effecten van vers bloed (< 7 dagen) versus ouder bloed (>7 dagen) bestudeerd zullen worden. De primaire uitkomstmaat is de 90-dagen mortaliteit. Secundaire uitkomstmaten zijn: de incidentie van multiple organ failure, het optreden van infecties en de verblijfsduur van patiënten op de IC in het ziekenhuis. Deze studie is in juli 2014 afgerond. De resultaten van deze studie worden maart 2015 gepubliceerd in the New England Journal of Medicine.
Heparine verneveling in patiënten met brandwonden en inhalatieletsel De HEPBURN-studie is een dubbelblinde gerandomiseerde studie van Nederlandse en Belgische brandwondencentra en onderzoekt het effect van het vernevelen van heparine in de longen bij brandwondenpatiënten met inhalatieletsel. Een primaire uitkomstmaat is de beademingsduur. Deze studie wordt uitgevoerd met het Brandwondencentrum van het Martini Ziekenhuis. Tot op heden zijn in het Martini Ziekenhuis acht patiënten gescreend op inhalatieletsel en er is één patiënt geïncludeerd.
Consensus over de principes van End-of-Life care voor IC-patiënten (Welpicus-studie) De vraagstelling is: hoe gaan IC’s wereldwijd om met End-of-Life care? Is hier veel verschil in? De resultaten van het onderzoek: wereldwijd onderzoek naar End-of-Life care voor IC-patiënten door middel van een vragenlijst met vijftien statements. Op elf gebieden is wereldwijdconsensus, dus een meerderheid. Op de vier gebieden waar geen consensus is, volgt meer onderzoek.
38
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
6.2
Wetenschappelijk onderzoek door de IC-verpleegkundigen
6.2.1
Ontwikkelingen 2014 Twee IC-verpleegkundigen hebben in maart 2014 de leergang Ondersteuning Wetenschappelijk Onderzoek (researchverpleegkundige) aan de Isala Academie in Zwolle afgerond. Onderdeel van deze leergang was ook het behalen van het Good Clinical Practice-certificaat. Door deze deskundigheidsbevordering is er nu voldoende basis om medischwetenschappelijk onderzoek door de intensivisten te ondersteunen. Vier keer per jaar vindt een gezamenlijk overleg plaats met de intensivisten en researchverpleegkundigen over wetenschappelijk onderzoek op de IC. In 2014 hebben ook twee intensivisten het GCP-examen afgelegd.
6.2.2
Eigen onderzoek
Meten van de CO met glucose 5% of NaCl 0.9% Er is in 2014 een evidence based practice (literatuur)onderzoek gedaan, namelijk: Cardiac outputmeting bij Swan-Ganzmeting met Gluc 5% of met NaCl 0.9%? Dit onderzoek heeft geleid tot een aanpassing in het protocol. Cardiac outputmeting vindt nu plaats met NaCl 0.9%.
Kwaliteitsproject overdracht van IC/MC-IC naar verpleegafdelingen Er is een kwaliteitsproject gestart om de overdracht van IC/MC-IC naar verpleegafdelingen te verbeteren. Hiervoor is onder andere literatuuronderzoek gedaan, contact gelegd met zorgcoördinatoren van ontvangende verpleegafdelingen en met een expert op dit gebied van de Hanze Hogeschool. Er is gewerkt aan een nieuwe procedurebeschrijving en aan een checklist van de ontslagprocedure. Daarnaast is de procedure van de opname van de patiënt op de IC onder de loep genomen. Hiervoor is een nieuwe procedurebeschrijving in ontwikkeling.
Van A(BCDE) naar Beter Dit is een onderzoek naar de huidige werkwijze ten aanzien van het weanproces bij invasief beademde patiënten. De vraagstelling is: is er wetenschappelijk bewijs dat de ABCDE-weanbundel leidt tot verkorting van de huidige werkwijze in het weanproces bij IC-patiënten van het Martini Ziekenhuis? Er zijn vijftienpatiënten betrokken en zestig enquêtes afgegeven (waarvan dertig aan intensivisten en dertig aan IC-verleegkundigen). Het is een literatuur- en observationeel onderzoek. De uitkomsten: uit het literatuuronderzoek blijkt dat er wetenschappelijk bewijs is, dat gebruik van een weanbundel de beademingsduur verkort. Uit observationeel onderzoek blijkt dat invoering van een weanbundel op de IC van het Martini Ziekenhuis kan leiden tot verkorting van de beademingsduur.
Let it Flow! De vraagstelling is: wat is de beste manier om een spuit met noradrenaline te vervangen bij een hemodynamisch instabiele IC-patiënt, zodat de bloeddruk stabiel blijft? Het gaat om 38 patiënten/retrospectief statusonderzoek gecombineerd met literatuuronderzoek. De uitkomsten van het onderzoek: de conclusie uit het literatuuronderzoek is dat het dubbellopen van medicatie minder bloeddrukdalingen geeft dan snel verwisselen. De beste manier om een spuit met noradrenaline te verwisselen bij een hemodynamisch instabiele patiënt, volgens dit onderzoek, is het dubbel laten lopen van de pomp. Het dubbel laten lopen van de pomp tijdens een spuitwissel geeft procentueel minder systolische bloeddrukdalingen dan bij het niet volgens dit protocol werken. Acties: het protocol geeft nu aan om bij noradrenaline >0,1 mcg/kg/min (bij een patiënt met een gewicht van 70 kg is dit >4 ml/uur) of bij eerdere bloeddrukdaling bij wisselen, te wisselen met een dubbele pomp.
Heparine of Citraat als slot bij dialysekatheters? De vraagstelling is: welk middel is volgens de literatuur als lock op de dialyselijn het meest effectief: citraat of heparine? In dit onderzoek is gekozen voor een systematisch literatuuronderzoek. Op de volgende zoekmachines is gezocht naar artikelen: Pubmed, Cochrane en Google Scholar. De uitkomsten: na bestudering van de resultaten kunnen de hierna volgende conclusies getrokken worden. 1. Citraat is een regionale ontstoller; er zijn geen systemische gevolgen met betrekking tot de stolling. 2. Vorming biofilm wordt tegengegaan door citraat. 3. Citraat reduceert het ontstaan van kolonisatie. 4. Laagconcentratie citraat laat niet de complicaties zoals bij hoogconcentratie citraat zien. 5. Kosten zijn lager dan bij heparinegebruik. Actie: een patiëntenonderzoek starten om te zien of de IC-patiënt dezelfde voordelen heeft bij een citraat 4% slot als de dialysepatiënt. Jaarverslag 2014
39
6.3
Onderzoeken door leerlingen IC-opleiding
6.3.1
Ontwikkelingen 2014 Er is een start gemaakt met het begeleiden van IC-leerlingen bij module 5: Kwaliteitszorg en deskundigheidsbevordering. Het eindproduct van een pas gediplomeerde IC-verpleegkundige werd onder de loep genomen. Deze verpleegkundige werd geholpen met het opzetten van een klinische les. Daarnaast werd een andere leerling begeleid bij de opzet van zijn onderzoek voor module 5. Het begeleiden van IC-leerlingen is een steeds duidelijkere activiteit voor de researchverpleegkundigen.
6.3.2
Eigen onderzoek
Het meten van de cuffdruk bij de beademde patiënt De vraagstelling is: wat is de beste techniek om de cuffdruk te meten bij een beademde patiënt? De uitkomsten: uit literatuuronderzoek blijkt dat de MOV-techniek (minimaal occlusievolume) de beste methode is om de cuffdruk te meten bij de beademde patiënt. In het protocol van de IC wordt deze methodiek beschreven. In de praktijk wordt deze niet consequent uitgevoerd. Naar aanleiding van deze bevindingen is er een presentatie gegeven met als doel de IC-verpleegkundigen te informeren over het nut van cuffdrukmeting volgens de MOV-techniek. Actiepunt vanuit het onderzoek: het onderwerp ‘cuffdrukmeting’ zal in het scholingsprogramma meegenomen worden.
Het uitvoeren van de heveltest bij een centraal veneuze katheter De vraagstelling is: er bestaat onduidelijkheid bij IC-verpleegkundigen met betrekking tot de heveltest voor controle van de ligging van de centraal veneuze katheter (CVC). De uitkomsten: in de literatuur en richtlijnen over het gebruik van de CVC wordt het uitvoeren van de heveltest ter controle van de ligging van de CVC niet genoemd. Om te controleren of de katheter nog intravasaal ligt, wordt op de IC en MC-IC dagelijks een X-thorax gemaakt. In de literatuur wordt alleen gesproken over het gebruik van CVC op ICafdelingen. Voor het uitvoeren van de heveltest bij CVC op de verpleegafdeling zal nader onderzoek moeten worden gedaan. Actiepunten vanuit de onderzoek: het advies om het uitvoeren van de heveltest voor controle van de ligging van de CVC te verwijderen uit het IC-protocol, is overgenomen. Daarbij is expliciet genoemd dat dit alleen geldt voor de IC-afdeling.
6.4
Publicaties/abstracts Vakgroep Intensivisten, arts-assistenten en IC-verpleegkundigen
6.4.1
Artikelen
A patient with acute liver failure and extreme hypoglycaemia with lactic acidosis who was not in a coma: causes and consequences of lactate-protected hypoglycaemia. Oldenbeuving G, McDonald J, Goodwin M, Sayilir R, Reijngoud D, Gladden L, Nijsten M. Anaesth Intensive Care. 2014 Jul;42(4):507-511. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine Volume 190 Number 8 | October 15 2014 HEPBURN - investigating the efficacy and safety of nebulized heparin versus placebo in burn patients with inhalation trauma: study protocol for a multi-center randomized controlled trial. Glas GJ, Muller J, Binnekade JM, Cleffken B, Colpaert K, Dixon B, Juffermans NP, Knape P, Levi MM, Loef BG, Mackie DP, Malbrain M, Schultz MJ, van der Sluijs KF. Trials. 2014 Mar 25;15:91.
Seeking Worldwide Professional Consensus on the Principles of End-of-Life Care for the Critically Ill The Consensus for Worldwide End-of-Life Practice for Patients in Intensive Care Units (WELPICUS) Study Martinihospital, Groningen (B.G. Loef); Medical Centre Leeuwarden (Rik Gerritsen); Isala clinics, Zwolle (Koos van de Wetering); Diakonessenhuis Utrecht-Zeist-Doorn, Utrecht (Jan Willem Fijen); University Medical Center Utrecht (Jozef Kesecioglu). American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine Volume 190 Number 8 | October 15 2014 Netherlands
40
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
6.4.2
Posterpresentaties
Evaluation of an accelerated loading dose scheme of teicoplanin Rick IJpelaar1, Hans Proost2, Nicole Holman3, Lieke Möller4, Marinus van Hulst5 1Department of Pharmacy, University of Groningen; 2Unit of Pharmacokinetics and Drug Delivery, Department of Pharmacy, University of Groningen; 3Intensive Care Unit, Martini Hospital Groningen; 4Unit of Medical Microbiology, Martini Hospital Groningen; 5Department of Clinical Pharmacy and Toxicology, Martini Hospital Groningen Wetenschapsdag Santeon ziekenhuizen 12 september 2014
Ictal asystole: a rare complication of epilepsia M. Boer Intensivistendagen 6 en 7 februari 2014
Mirrizi syndrome mimicking malignancy: the right sequence in diagnostic interventions. P.A. Tel, P. Ott, R. Sayilir, M. Scheer Intensivistendagen 6 en 7 februari 2014
Shock after colonoscopy J. Boddé, M. Scheer Intensivistendagen 6 en 7 februari 2014
Disastrous consequences: influenza A and pneumococcal co-infection A.M. Ruiter, M. Scheer Intensivistendagen 6 en 7 februari 2014
6.5
Voordrachten en klinische lessen intensivisten in het Martini Ziekenhuis
Januari • Klinische les BWC-verpleegkundigen: nieuwe protocollen Sepsis, Bijnierinsufficiëntie en Intensieve insuline therapie; 23 januari 2014; H.C. Mulder Februari • Klinische les IC- en MC-IC-verpleegkundigen: SDD; 5, 10, 13 en 27 februari 2014; N.D. Holman Avond specialistisch blok; Behandelbeperkingen; 17 februari 2014; N.D. Holman April • Milieu interne cursus intensieve zorg Martini Ziekenhuis voor verpleegkundigen via het Van Swieten Instituut; 3 april 2014; H.C. Mulder Mei • Presentatie ziektekostenverzekeraars over doelmatigheid van zorg in het Martini Ziekenhuis; 7 mei 2014; N.D. Holman September • Klinische les IC- en MC-IC-verpleegkundigen: postoperatieve zorg na carotis OK, AAA OK en Bricker OK; 4 september 2014; H.C. Mulder • Klinische les IC- en MC-IC-verpleegkundigen: postoperatieve zorg na VATS en thoracotomie; 25 september 2014; M.L.J. Scheer Oktober • Avond specialistisch blok: praktische toepassing CRM; 8 oktober 2014; M.J. Boer • Klinische les IC- en MC-IC-verpleegkundigen: postoperatieve zorg na carotis OK, AAA OK en Bricker OK; 21 oktober 2014; H.C. Mulder • Teamavond IC: klachten en calamiteiten op de IC, ervaringen ombudsfunctionaris; 23 oktober 2014; N.D. Holman
Jaarverslag 2014
41
November • Klinische les IC- en MC-IC-verpleegkundigen: postoperatieve zorg naVATS en thoracotomie; 3 november 2014; M.L.J. Scheer • Ziekenhuisberaad: volumeresuscitatie; 12 november 2014; H.C. Mulder • Klinische les Noradrenaline MC-IC-verpleegkundigen; 18 november 2014; M.J. Boer • Milieu interne cursus intensieve zorg voor verpleegkundigen Martini Ziekenhuis via het Van Swieten Instituut; 27 november 2014; H.C. Mulder • Klinische les BWC-verpleegkundigen: thoraxdrainage; 27 november 2014; M.L.J. Scheer December • Klinische les BWC-verpleegkundigen: thoraxdrainage; 11 december 2014; M.L.J. Scheer
42
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
7.
Opleiding en scholing
7.1
Ontwikkelingen 2014
7.1.1
Scholing verpleegkundig team Om een universele structuur te geven aan de scholing, bijscholing en vaardigheidstrainingen voor de IC- en MC-ICverpleegkundigen is in in het voorjaar van 2013 een notitie voor een volledig scholingsprogramma geschreven. In deze notitie staat de scholings- en bijscholingsstructuur beschreven voor de IC en MC-IC. Er is duidelijk aangegeven wie welke verantwoordelijkheid hierin heeft en wat er van de verpleegkundigen verwacht wordt. Het scholings- en bijscholingsplan bestaat uit de volgende onderdelen: • Scholing IC; • Congressen en symposia; • Klinische lessen; • Vaardigheidstraining en instructie; • Voorbehouden handelingen; • Scholing en training via ELO (Elektronische Leer Omgeving); • Individuele scholing en bijscholing; • Algemene aanvullingen met daarin beschreven de verantwoordelijkheden van de verpleegkundigen, de werkgroep Scholing en de leidinggevende. In 2014 is de scholing en bijscholing ingevuld zoals in de notitie beschreven is. In het voorjaar 2014 zijn drie scholingsdagen over circulatie gegeven voor de IC-verpleegkundigen. Op deze manier is het gehele IC-team geschoold. Tijdens deze scholingsdag zijn de volgende onderwerpen besproken: • Anatomie/fysiologie van hart en bloedvaten, begrippen preload, afterload, CO et cetera en hemodynamische berekeningen; • Diverse vormen van shock; • Swan-Ganz: indicaties, drukken en metingen, profielen. Ook gerelateerd aan diverse vormen van shock; • Vulling in relatie tot de verschillende vormen van shock, drukken en metingen. Verschillende soorten vulling; • Lactaat, troponinebepalingen; • Medicatie: werking en uitwerking op de verschillende drukken en profiel; • Nieuwe ontwikkelingen met betrekking tot de circulatie (onder andere PiCCO); • Casuïstiek over bovengenoemde. Voor het MC-IC-team is in het voorjaar 2014 een scholingsavond omtrent circulatie georganiseerd. Tijdens deze scholingsavond zijn de volgende onderwerpen besproken: • Anatomie/fysiologie van hart en bloedvaten, begrippen preload, afterload, CO; • Diverse vormen van shock; • Vulling in relatie tot de verschillende vormen van shock. Wat doet het op preload, afterload en CO. Verschillende soorten vulling; • Lactaat, troponinebepalingen; • Medicatie: werking en uitwerking op preload, afterload en CO; • Casuïstiek over bovengenoemde.
7.1.2 CRM-trainingen Samen met het Van Swieten Instituut hebben het unithoofd IC en SEH, de intensivisten en de SEH-artsen de basis gelegd voor CRM-trainingen in het Martini Ziekenhuis. De CRM-trainers zijn EuSim opgeleid, materialen en scenario’s zijn aanwezig, zodat in 2015 een start gemaakt kan worden met CRM-training van al het IC-personeel en SEH-personeel. Het Van Swieten Instituut heeft nieuw leermateriaal aangeschaft.
7.1.3 Practitioners Er zijn drie IC-verpleegkundigen in 2013 gestart met de opleiding tot renal practitioner, ventilation practitioner en circulation practitioner. Deze practitioners zullen vanuit de verschillende opleidingen bijdragen aan onderwijs op het eigen aandachtsgebied. Zie ook hoofdstuk 4 paragraaf 4.1.3.
Jaarverslag 2014
43
7.2
Scholing verpleegkundigen
7.2.1
Klinische lessen voor verpleegkundigen Klinische lessen voor verpleegkundigen worden regelmatig gegeven om de verpleegkundigen te scholen in met name IC-specifieke onderwerpen. Zie voor klinische lessen verzorgd door de intensivisten ook hoofdstuk 6 paragraaf 6.5.
7.2.2
Datum
Onderwerp klinische lessen
Gegeven door
Januari
Epiduraal katheter
A. Reidinga
Februari
TCD-studie
A. de Goede
Maart
Uitleg Kwaliteitsportaal
M. ter Horst
April
Optiflow
E. Klein
Juni
Tracheostoma/-canule
J. Qualm
Juli
Non-invasieve beademing + gebruik van de helm
J. Qualm
Augustus
Gebruik van hulpmiddelen en tilliften op de IC/MC
A. Velting
Augustus
Tracheostoma/-canule
J. Qualm
September
Pancreatitis
W. Thijs/H. Wolters
Oktober
Stomazorg
T. Hummel/M. Scholte
Oktober
Dialysekatheters
M. Karssies
November
Heparine- of citraatslot op dialyselijn?
M. Karssies
November
Non-invasieve beademing met V60/Optiflow
J. Qualm
December
Cuffdrukmeting
J. Kobes
Vaardigheidstrainingen voor verpleegkundigen Vaardigheidstrainingen worden gegeven om IC-verpleegkundigen bekwaam en bevoegd te houden voor een aantal wettelijk bepaalde voorbehouden handelingen die IC- en/of MC-IC-verpleegkundigen moeten kunnen uitvoeren. Alle vaardigheidstrainingen worden meerdere keren per jaar gegeven om eenieder in staat te stellen om deel te nemen.
7.2.3 Instructielessen
7.2.4
Datum
Onderwerp instructielessen
Gegeven door
Januari
Sara 3000 sta-op-lift
B. Kant
Februari
SDD
J. Groot Kormelinck/N. Holman
Mei
CVVH Instructieles
M. Karssies
Juli
Nieuwe mondverzorgingssetjes
B. Graveth
Augustus
Instructie Hillrom
A. Eisink
November
PiCCO
R. Pauw/J. Cramer
December
PiCCO
R. Pauw/J. Cramer
Specialistisch blok Er zijn in 2014 vier avonden ‘specialistisch blok’ geweest, georganiseerd door respectievelijk de SEH, het BWC, de IC en de CCU. Tijdens deze avonden worden diverse onderwerpen gepresenteerd, die van belang zijn voor alle deelnemers.
44
Datum
Onderwerp specialistisch blok
Gegeven door
Februari
Behandelbeperking in het Martini Ziekenhuis
N.D. Holman/R. Koorneef
April
Orgaandonatie in het Martini Ziekenhuis
B.G. Loef/R. Sayilir/M.M.E. Gosman/T. Bezema/A. Veen
Oktober
CRM & EPD, social media en privacygevoelige informatie
M.J. Boer/K.P. Koopmans/G. Wierenga
November
Boezemfibrilleren anno 2014
L.J. Gerhards/I. Baas-Arends
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
7.3
7.4
Congressen/cursussen gevolgd door verpleegkundigen Maand
Congres/cursussen
Naam
Januari
Ontruimingsoefening IC
Gehele IC-team
Januari
Casuïstiekbespreking
IC-en MC-IC-verpleegkundigen
Maart
Scholingsdag circulatie
IC- en MC-IC-verpleegkundigen
Maart
LHIC: kosten, kwaliteit, onze zorg?
I. Plagge
Maart
Systematische incidentreconstructie en evaluatie
I. Plagge
Maart
BIR congres
R. Verver
April
Scholingsdag circulatie
IC- en MC-IC-verpleegkundigen
April
Mythen, Missers en Maatwerk en Meesterwerk respiratoire insufficiëntie
A. Wagena
Mei
Scholingsdag circulatie
IC- en MC-IC-verpleegkundigen
Mei
Venticare
A. Klaassen, M. Karssies, J. Hofman, R. Sibma
Juni
Visies op Intensive Care
T. Hekman, P. Eilers
Juli
CIP Summerschool Infectie Preventie, Stichting Trainingen Infectie Preventie
M. Kootstra, G. Kobes
September
NIVAZ bijscholing beademing
A.Oost, J. Hoekstra
Oktober
NIVAZ bijscholing nierfunctie
L. Luchies, G. Kobes
Oktober
NIVAZ bijscholing familie op de IC
W. Zijnge, J. Stiekema
Oktober
MC-symposium
H. Kornhorn, H. Douma
Oktober
Myten, Missers, Maatwerk Circulatie
J. Cramer
Oktober
Symposium Ergocoach: Gezond en Zeker kennisdagen
A. Vogel, E. in ‘t Veld, T. Hekman
Oktober
Teamavond Klachten en calamiteiten op de IC + ervaringen van de ombudsfunctionaris
IC- en MC-IC-verpleegkundigen
Oktober
Bedfiets, tilliften en andere hulpmiddelen op de IC
IC- en MC-IC-verpleegkundigen
Oktober
Noorderlinkdag: tenminste houdbaar tot
I. Plagge
November
NIVAZ bijscholing onrust
A. Zwart, A. Vogel
November
Verpleegkundig congres: Santeon, samen beter
A. Bergsma, N. Sjoerdsma
December
Topics
Y. Natzijl, A. Siemensma
Opleiding tot IC-verpleegkundige Start opleiding
Naam
FTE
Geslaagd
Oktober 2012
J. Kobes
88,89%
Mei 2014
Oktober 2012
H. Olthof
88,89%
Mei 2014 Juni 2014
Maart 2013
F. v.d. Molen (defensie)
88,89%
November 2013
J. Apol
88,89%
November 2013
E. Mulder
88,89%
Maart 2014
T. de Jong
88,89%
Maart 2014
L. Cornello
88,89%
Gestopt met opleiding
Maart 2014
J. Baauw
88,89%
Gestopt met opleiding
Maart 2014
H. Kramer (BWC)
88,89%
Jaarverslag 2014
45
7.5
Uitwisseling en stages verpleegkundigen Er vindt uitwisseling van verpleegkundig IC-personeel plaats tussen de IC en de SEH en de IC en het BWC. Dit is binnen het huidige dienstverband. Doel van het rouleren is een bijdrage te leveren aan de samenwerking tussen de afdelingen, het bieden van carrièreperspectief voor de medewerker en kennisoverdracht. De verpleegkundigen uit de groep verpleegkundigen die meedraaien in het roulatieschema zijn op beide afdelingen als oudste verpleegkundige inzetbaar. In 2014 hebben alle IC-verpleegkundigen van het BWC stage gelopen op de IC voor een vastgestelde periode. Na deze stage zijn de IC-BWC-verpleegkundigen ook inzetbaar op de IC. In het kader van de opleiding lopen leerling-anesthesiemedewerkers stage op de IC gedurende een aantal weken.
7.6
Verpleegkundigen met een dienstverband buiten de IC Een aantal verpleegkundigen heeft buiten de IC een dienstverband gerelateerd aan het werk.
7.7
ALS/BLS-instructeur
P. Eilers, A. Koorn, R. Sibma, J. van Ingen Schenau, M. Versteeg
CRM-trainers
P. Eilers, A. Koorn, R. Sibma, J. van Ingen Schenau
MICU-verpleegkundige
M. Versteeg
Docent Wenckebach
Y. Natzijl
Donatiefunctionaris
R. Sibma
IC-BWC-verpleegkundigen
J. van Ingen Schenau, A. Zwart, B. v.d. Boogaard, J. de Jong, N. Hoving, M. Wormmeester, G. Bijker
IC-SEH-verpleegkundigen
T. Bos, A. Buikema, A. Oost, M. ter Beek, H. Busscher, C. Dijk
Kwaliteitsregister verpleegkundigen Alle IC-verpleegkundigen zijn ingeschreven in het Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN). Voor elke scholing/training is het aantal punten vastgelegd. Deelname aan het Kwaliteitsregister en de behaalde punten zijn vast onderdeel van het jaargesprek.
7.8
Respiratoir therapeut
Functieomschrijving Adviseren en uitvoeren van de respiratoire zorg (in- en bijstellen van de beademing, moeizame beademingen, luchtwegzorg, NIV, ontwennen), begeleiden van transport van beademde patiënten, geven van scholing en training op het gebied van respiratie voor onder andere arts-assistenten en verpleegkundigen, ontwikkelen van protocollen, uitvoeren van onderhoud aan beademingsmachines.
Gevolgde scholing 2014 door respiratoir therapeut
46
Datum
Onderwerp
14 april
Specialistisch blok orgaandonatie
15 april
Moreel Beraad
23 april
Klinische les optiflow
25 november
PiCCO-training
3 december
Klinische les cuffdrukmeting
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
Jaarverslag 2014
47
Gegeven scholing 2014 door respiratoir therapeut Doelgroep
Onderwerp
Intern voor Martini Ziekenhuis IC-verpleegkundigen
Vaardigheidstraining: intercollegiale toetsing arterielijn
IC- en BWC-verpleegkundigen
Bijscholing: Casuïstiekbespreking Introductieles nieuwe leerlingen Tracheostoma en tracheacanules
MC-IC-verpleegkundigen
Tracheostoma en tracheacanules
Verpleegkundigen SEH
Luchtwegzorg Assisteren (moeilijke) intubatie Vaardigheidsonderwijs oxylog Gebruik glidescoop
Arts-assistenten IC
Instellen beademing invasief en non-invasief
Van Swieten Instituut
Slaapapneu syndroom Intensieve zorg op de verpleegafdeling Thoraxdrainage Tracheostoma en tracheacanules voor interne en externe groep (onder andere Thuiszorg) Wisselen tracheacanules voor verpleeghuisartsen
Verpleegafdeling
ABG op recovery 3C: zuurstoftherapie en materialen 3C: thoraxdrainage
Slaapcentrum
CPAP/BiPAP/zuurbase evenwicht/casuïstiek
Voor externen HBO-V
Tracheostomazorg (in skillslab)
Nevenactiviteiten Participatie in werkgroepen
• • • •
Wisselligging en mobiliseren Apparatuurcommissie Onderhoud IC Veiligheid betreffende medische gassen
Overig
• • • •
Schrijven boekje tracheostoma Introductielessen voor nieuwe IC-leerlingen Veiligheid en inhalatiemedicatie in samenspraak met de apotheek Instructielessen (nieuwe) apparatuur
7.9
Opleiding en scholing arts-assistenten IC
7.9.1
Ontwikkelingen 2014 In 2014 zijn twee skillslabs ontwikkeld, één voor het inbrengen van een centrale veneuze lijn en één voor luchtwegmanagement. Eén keer in de twee weken trainen de arts-assistenten IC en de intensivisten samen. Er is een uitgebreide schriftelijke beschrijving en een instructievideo gemaakt. • Naar aanleiding van de opleidingsvisitatie Interne Geneeskunde 2012 is een aantal aanpassingen gedaan in de stage voor de arts-assistenten in opleiding. Deze aanpassingen zijn als volgt. Voorafgaand aan de IC-stage schrijft de arts-assistent zijn/haar verwachtingen en doelen in een eigen digitale portfolio. • De verwachtingen en doelen worden besproken met de opleider. • De opleider geeft een schriftelijke overdracht aan de mentor intensivist, waarbij twee goede zaken en twee aandachtspunten worden beschreven. • De arts-assistent mailt zijn/haar individuele opleidingsplan naar de mentor intensivist. • Na afloop van de IC-stage wordt een afspraak gepland tussen de opleider en de mentor intensivist en wordt de stage besproken, zo nodig in aanwezigheid van de arts-assistent.
48
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
• Bij begin van de stage wordt besproken welke vaardigheden zelfstandig uitgevoerd worden tijdens de IC-stage. • Na de vierde week is de arts-assistent zelfstandig verantwoordelijk voor de patiënt. De intensivist krijgt aan het eind van de visite een korte samenvatting. De arts-assistent voert zelfstandig gesprekken met patiënt en familie. • Minimaal vier Korte Praktische Beoordelingen (KPB) moeten afgerond zijn. • In de derde en vierde maand verricht de arts-assistent zelfstandig acute opnames op de IC en consulten buiten de IC onder supervisie van de intensivist.
7.9.2
Begeleiding Alle arts-assistenten hebben een mentor met wie ze voortgangsgesprekken voeren. Er is een uitgebreid stageprogramma dat met de mentor tijdens de gesprekken wordt doorgenomen. Hierbij komen ook de doelen van de stage ter sprake en een eventuele vervolgopleiding. Viermaal per jaar hebben de arts-assistenten IC en de intensivisten gezamenlijk een overleg over de samenwerking. De arts-assistenten vullen nadien een feedbackformulier in, dat vervolgens in het intensivistenoverleg nabesproken wordt.
7.9.3
Inwerkprogramma Het inwerkprogramma bestaat uit: ALS-BLS-cursus, luchtwegstage, skillslab centrale lijn inbrengen en luchtwegmanagement, IC-reglement arts-assistenten lezen, verplichte IC-protocollen lezen, PDMS: scholing/document lezen, meelopen met IC-verpleegkundigen, meelopen op BWC, gesprek met mentor met bespreking stageprogramma en doelen, gesprek met mentor over start diensten.
7.9.4
Onderwijs De korte klinische beoordelingen op de IC betreffen de volgende onderwerpen: brieven maken, familiegesprek, Multi Disciplinair Overleg (MDO), overdracht, radiologie en vaardigheden. De arts-assistenten volgen verder de volgende cursussen en onderwijs: • FCCS: de Fundamental Critical Care Support-cursus is een landelijke intensieve, tweedaagse medische cursus om basiskennis en vaardigheden van de IC te leren. • SBMS: de Systematische Benadering Medische Spoedsituaties is een tweedaagse medische cursus ter herkenning en behandeling van acuut zieke patiënten. • ALS/BLS en luchtwegstage: voordat de arts-assistenten kunnen starten in de avond- en nachtdienst moeten ze een ALS/BLS en luchtwegstage hebben gevolgd. • Onderwijs-, obductie-, complicatiebespreking: maandelijks is er op donderdagmiddag een onderwijsmiddag met aansluitend een PA-/obductiebespreking of complicatiebespreking.
Jaarverslag 2014
49
Overige bijscholing
50
Datum
Onderwerp
Spreker
30-01-2014
Beademing
M. Scheer/J. Qualm
20-02-2014
Infectie/voeding
G. Andriesse/H. Westerhuis
20-03-2014
Hemodynamiek/sepsis
H. Mulder/R. Pauw
24-04-2014
Nierfalen
B. Loef
22-05-2014
Brandwonden/gastro-intestinale aandoeningen
S. Scholten/R. Sayilir
19-06-2014
(Epidurale) pijnbestrijding/sedatie/delier
M. Boer
21-08-2014
Beademing
M. Scheer/J. Qualm
18-09-2014
Infectie/hygiëne
G. Andriesse/A. Schreuder
23-10-2014
Hemodynamiek/sepsis
H. Mulder/R. Pauw
20-11-2014
Infectie/gastro-intestinale aandoeningen
G. Andriesse/R. Sayilir
18-12-2014
Nierfalen
B. Loef
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
7.10
Opleiding en scholing intensivisten
7.10.2
Lidmaatschappen, commissies, bestuursfuncties, aandachtsgebieden en congresbezoeken van de intensivisten
N.D. Holman, internist-intensivist
Lidmaatschap Federatie Medisch Specialisten Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband (LAD) Nederlandse Internistenvereniging (NIV) Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) Nederlandse Vereniging voor Infectieziekten (NVIZ) Nederlandse Vereniging voor Brandwondenzorg ( NVBZ) European Society of Intensive Care Medicine (ESICM) European Congress of Clinical Microbiology and Infectious Diseases (ECCMID) Society for Critical Care Medicine (SSCM) Commissies Medisch leider: strategisch thema ‘kwaliteit’ Lid Voedingsteamcommissie Lid Infectiepreventiecommissie Lid Antibioticacommissie, onderdeel Geneesmiddelformulariumcommissie Lid projectgroep Behandelingsbeperkingen Lid Healthy ageing werkgroep Lid gebruikersgroep Certe Laboratorium voor Infectieziekten Lid projectgroep (lijn)sepsis en vitaal bedreigde patiënt Lid commissie Spoedzorg Bestuursfuncties Medisch manager RVE Intensive Care Vertegenwoordiger kernstaf voor Vakgroep Intensivisten Vice-voorzitter Vereniging Dienstverbanders Lid Kwaliteitscommissie NIV, commissie Richtlijnen (landelijk)
Aandachtsgebieden medisch-inhoudelijk op de IC Infecties/antibiotica Voeding
Aandachtsgebieden op de IC, niet-patiëntgebonden Medisch manager Protocollenbeleid IC Infectiepreventie op de IC Samenwerking met Brandwondencentrum (BWC)
Jaarverslag 2014
51
Congresbezoek 2014 Datum
Naam congres/organisatie
Accreditatie in punten
15 januari
MD-programma Medisch Managers Martini Ziekenhuis
4
28 januari
Noord-Nederlandse IC-refereeravond
2
MD-programma Medisch Managers Martini Ziekenhuis
4
International Symposium on Intensive Care and Emergency Medicine (ISICEM) 2014
24
MD programma Medisch Managers Martini Ziekenhuis
4
10 t/m 13 mei
European Congress on Clinical Microbiology and Infectious Diseases (ECCMID) 2014
24
21 mei
MD programma Medisch Managers Martini Ziekenhuis
4
10 juni
Noord-Nederlandse IC-refereeravond
2
18 juni
MD-programma Medisch Managers Martini Ziekenhuis
4
1st Sepsis Symposium
6
Januari
Februari 12 februari Maart 18 t/m 21 maart April 16 april Mei
Juni
September 12 september Oktober 3 oktober
Advanced Life Support 2014
12
29 oktober
Masterclass Value Based Health Care
6
NVIC-cursus Luchtwegmanagement op de IC 2014
9
MD-programma Medisch Managers Martini Ziekenhuis
4
November 18 november December 17 december
Totaal
109
52
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
H.C. Mulder, internist-intensivist
Lidmaatschap Federatie Medisch Specialisten Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband (LAD) Nederlandse Internistenvereniging (NIV) Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) European Society of Intensive Care Medicine (ESICM) Commissies Lid stafcommissie ICT Lid Toelatingscommissie
Aandachtsgebieden medisch-inhoudelijk op de IC Sepsis en septische shock Hypothermie Electrolytstoornissen
Aandachtsgebieden op de IC, niet-patiëntgebonden Kwaliteitsbeleid Automatisering Lid werkgroep Hemodynamiek Congresbezoek 2014
Datum
Naam congres/organisatie
Accreditatie in punten
Intensivistendagen NVIC
10
Internistendagen NIV
11
10 juni
Noord-Nederlandse IC-refereeravond
2
18 t/m 20 juni
Compagnonscursus Martini Ziekenhuis
15
Workshop Geavanceerde Hemodynamische Bewaking en GDT
5
Landelijke Discussiebijeenkomst Stichting NICE
4
Februari 6 t/m 7 februari April 24 t/m 25 april Juni
Oktober 24 oktober December 4 december
Totaal
Jaarverslag 2014
47
53
Dr. B.G. Loef, anesthesioloog-intensivist
Lidmaatschap Landelijke Artsen in Dienstverband (LAD) Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) European Society of Intensive Care Medicine (ESICM) Commissies Voorzitter Commissie Orgaan en Weefseldonatie MZH Calamiteitenonderzoeker Martini Ziekenhuis Bestuursfuncties Vervanger kernstafvertegenwoordiger
Aandachtsgebieden medisch inhoudelijk op de IC Sedatie/pijn/delier Nefrologie/nierfunctievervangende therapie Cardiologie/cardiogene shock Donatie
Aandachtsgebieden op de IC, niet-patiëntgebonden Wetenschap Nierfunctievervangende therapie Lid werkgroep Nierfunctievervangende therapie Begeleider renal practitioner Zorgpad Kwetsbare ouderen op de IC Skillslabbegeleiding
Congresbezoek 2014 Datum
Naam congres/organisatie
Accreditatie in punten
Winter workshop Intensive Care
23
7 maart
Good Clinical Practice
10
18 t/m 21 maart
International Symposium on Intensive Care and Emergency Medicine (ISICEM) 2014
24
Noord-Nederlandse IC-refereeravond
2
19 november
IC-sectie NVA
1
26 november
5e Noordelijk Schimmel Symposium
2
27 november
Expert meeting Orgaandonatie
Januari 20 t/m 24 januari Maart
Juni 10 juni November
5 Totaal
54
67
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
M.L.J. Scheer, longarts-intensivist
Lidmaatschap Landelijke Artsen in Dienstverband (LAD) Koninklijke Nederlandsche Maatschappij ter Bevordering van de Geneeskunde (KNMG) Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT) Commissies Lid commissie Patiëntveiligheid Auditor IFMS Martini Ziekenhuis Bestuursfuncties NVALT/NVIC: COPD-werkgroep
Aandachtsgebieden medisch-inhoudelijk op de IC Beademing Mobilisatie en wisselligging Slikstoornissen
Aandachtsgebieden op de IC, niet-patiëntgebonden Nazorg IC-patiënt Onderwijs arts-assistenten Vergaderingen arts-assistenten en vakgroep organiseren Lid werkgroep Beademing Begeleiden ventilation practioner
Congresbezoek 2014 Datum
Naam congres/organisatie
Accreditatie in punten
6 t/m 7 januari
Intensivistendagen NVIC
12
15 januari
7 jaarsymposium Pulmonologie: 12 maanden longziekten in vogelvlucht
5
EMSB
6
Annual congres European Society of Intensive Care Medicine (ESICM)
30
9 oktober
MD-programma Medisch Managers Martini Ziekenhuis
4
27 t/m 28 oktober
ALS
12
EMSB
6
Januari e
Mei 21 mei September 27 september t/m 1 oktober Oktober
December 12 december
Totaal
Jaarverslag 2014
75
55
A.C. Reidinga, anesthesioloog-intensivist
Lidmaatschap Landelijke Artsen in Dienstverband (LAD) Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie met sectie IC (NVA) Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) European Society of Intensive Care Medicine (ESICM) Commissies Lid Medisch Ethische Commissie (MEC) Lid Reanimatiecommissie Bestuursfuncties Bestuurslid Stichting Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE)
Aandachtsgebieden medisch inhoudelijk op de IC Medische ethiek Epiduraalkatheter Beademing
Aandachtsgebieden op de IC, niet-patiëntgebonden Elektronisch Voorschrijf Systeem (EVS) Ethiek
Congresbezoek 2014 Datum
Naam congres/organisatie
Accreditatie in punten
Noord-Nederlandse IC-refereeravond
2
Algemene Scholing cluster 1, 2 en 3 Time- en stressmanagement
6
Algemene Scholing cluster 1, 2 en 3 Time- en stressmanagement
3
Januari 28 januari Februari 11 februari Maart 4 maart 7 maart
Algemene Scholing cluster 1, 2 en 3 Time- en stressmanagement
10
25 maart
Algemene Scholing cluster 1, 2 en 3 Snel en effectief lezen
6
28 maart
Algemene Scholing cluster 1, 2 en 3 Professioneel presenteren
6
Training MDS en KIIC volgens NICE/NVIC/NVICV
12
NVA Anesthesiologendagen
12
April 16 t/m 17 april Mei 22 t/m 23 mei Juni 10 juni
Noord-Nederlandse IC-refereeravond
2
20 juni
Compagnonscursus MZH
15
Annual congres European Society of Intensive Care Medicine (ESICM)
30
Challenges of 21st Century Critical Care The Amsterdam -London Intensive Care Connection
5
Advanced Life Support (ALS)
12
Landelijke discussiebijeenkomst Stichting NICE
4
September 27 september t/m 1 oktober Oktober 24 oktober November 21 november December 4 december
Totaal
56
125
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
R. Sayilir, internist-intensivist
Lidmaatschap Landelijke Artsen in Dienstverband (LAD) Nederlandse Internisten Vereniging (NIV) Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) European Society of Intensive Care Medicine (ESICM) Commissies Lid Antibioticateam Lid Stollingscommissie Lid Necrologiecommissie
Aandachtsgebieden medisch-inhoudelijk op de IC Hypertensie (Anti)stolling Infectieziekten/sepsis Maag-Darm-Leverziekten Nefrologie/nierfunctievervangende therapie
Aandachtsgebieden op de IC, niet-patiëntgebonden Roosters maken voor de vakgroep Lid werkgroep Nierfunctievervangende therapie
Congresbezoek 2014 Datum
Naam congres/organisatie
Accreditatie in punten
Teach the Teacher 2
14
International Symposium on Intensive Care and Emergency Medicine (ISICEM) 2014
24
FCCS-cursus instructeur
-
EDIC II examen
-
Februari 6 t/m 7 februari Maart 18 t/m 21 maart Oktober 7 t/m 8 oktober November 5 november
Totaal
Jaarverslag 2014
38
57
R.G. Pauw, longarts-intensivist
Lidmaatschap Federatie Medisch Specialisten Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband (LAD) Nederlandse Internisten Vereniging (NIV) Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) European Society of Intensive Care Medicine (ESICM) Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT) European Respiratory Society (ERS) American Thoracic Society (ATS) Commissies Lid SEH-commissie Lid Traumatologie-commissie Lid ILD-werkgroep Bestuursfuncties Beademingscommissie NVIC
Aandachtsgebieden medisch inhoudelijk op de IC Beademing Traumatologie Auto-immuunziekten
Aandachtsgebieden op de IC, niet-patiëntgebonden Samenwerking SEH/opvang vitaal bedreigde patiënt Lid werkgroep Hemodynamiek Lid werkgroep Beademing Skillslabbegeleiding Begeleider circulation practitioner
58
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
Congresbezoek 2014 Datum
Naam congres/organisatie
Accreditatie in punten
14 januari
MD-programma Medisch Managers Martini Ziekenhuis
4
15 januari
7e jaarsymposium Pulmonologie: 12 maanden longziekten in vogelvlucht
5
28 januari
Noord-Nederlandse IC-refereeravond
2
Refereeravond Anesthesiologie
2
16 april
Hands-on Workshop HRCT voor longartsen
6
17 april
Mythen, Missers en Maatwerk Respiratoire insufficiëntie en beademing
5
13 mei
Advanced Life Support (ALS)
12
21 mei
ATS San Diego
20
Noord-Nederlandse IC-Refereeravond
2
MD-programma Medisch Managers Martini Ziekenhuis
4
2 oktober
3e symposium New Insights Into Pulmonary Infectious Diseases
5
22 oktober
MD-programma Medisch Managers Martini Ziekenhuis
4
4 november
Nascholing voor verpleeghuisartsen gegeven
2
12 november
MD-programma Medisch Managers Martini Ziekenhuis
4
13 november
TEAM training trauma-opvang
4
17 november
Referen long ILD
2
9 december
Basiscursus Spoedechografie
6
12 december
Symposium Therapeutisch maatwerk voor eindstadium COPD: Het Groningse Palet
6
Januari
Maart 18 maart April
Mei
Juni 10 juni September 17 september Oktober
November
December
Totaal
Jaarverslag 2014
95
59
M.J. Boer, anesthesioloog-intensivist
Lidmaatschap Landelijke Artsen in Dienstverband (LAD) Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) European Society of Intensive Care Medicine (ESICM) Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) Commissies Lid commissie Centrale VIM Lid commissie Teaching Hospital Lid commissie CRM Lid commissie Spoedzorg
Aandachtsgebieden medisch-inhoudelijk op de IC Cardiologie/cardiogene shock Epiduraalkatheter Beademing Zorgpad Vitaal bedreigde patiënt
Aandachtsgebieden op de IC, niet-patiëntgebonden Veiligheidsbeleid Complicaties CRM-training Skillslabbegeleiding
Congresbezoek 2014 Datum
Naam congres/organisatie
Accreditatie in punten
Noord-Nederlandse IC-refereeravond
2
NVIC intensivistendagen
10
Refereeravond Anesthesiologie
2
Compagnonscursus Martini Ziekenhuis
15
31 mei t/m 3 juni
ESA congres
24
10 juni
Noord-Nederlandse IC-refereeravond
Januari 28 januari Februari 6 t/m 7 februari Maart 18 maart Mei 14 t/m 16 mei Juni 2 Totaal
60
55
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
Jaarverslag 2014
61
8.
Personeelsmanagement
8.1
Ontwikkelingen 2014 In 2014 heeft de nieuwe vorm van aansturing van de IC zijn beslag gekregen, zoals beschreven in hoofdstuk 1 paragraaf 1.2 Huidige IC-organisatie. Zoals in hoofdstuk 4 te lezen valt, hebben de drie practitioners een taakomschrijving en zij zijn als practitioner ingebed in de IC-organisatie. Voor de presentatie van het bedrijfsplan 2015 hebben verschillende werkgroepen posterpresentaties gehouden, onder het genot van een hapje en een drankje, om alle collega’s mee te nemen in de ontwikkelingen van onze IC. De opzet van een goede structuur voor de CRM-trainingen, wat te lezen valt in hoofdstuk 5, draagt bij aan de veiligheid, ook door de nadruk te leggen op multidisciplinaire samenwerking op de Intensive Care. Het starten van de multidisciplinaire werkgroep, naar aanleiding van het medewerkersonderzoek (hoofdstuk 4, paragraaf 4.3.2), zal in 2015 zeker vruchten afwerpen daar waar het gaat om samenwerking en cultuur. Het unithoofd heeft in 2014 het Martini Ziekenhuis Management Development (MD)-traject gevolgd. Voor de unitcoördinatoren is in 2014 ook een MD-traject gestart. De werkgroep Wel en Wee 3B heeft in 2014 een kindermiddag georganiseerd en er is voor de jubilarissen, 25 jaar in dienst, een feest georganiseerd in de stijl van de jarenzeventig. Het IC-team heeft deelgenomen aan het hardloopevenement De 4 mijl van Groningen.
8.2
Nieuwe collega’s
IC-verpleegkundigen In dienst
Maand
Naam
Fte
Januari
T. de Jong
88.89%
Januari
L. Cornello
88.89%
Januari
J. Baauw
88.89%
Maand
Naam
Functie
Fte
Januari
S. v.d. Keuken
Projectmedewerker
66.67%
December
B. v.d. Gaauw
Applicatiemedewerker
50%
Overige functies In dienst
62
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
Arts-assistenten niet in opleiding tot specialist (ANIOS) In dienst Maand
Naam
Fte
Januari
M. van Amsterdam
100%
Januari
L. Borns
100%
Februari
T. Grijzenhout
100%
Mei
M. Stegmann
100%
Mei
M. Boersma
100%
Juli
F. Sandkuijl
100%
September
D.T. Vy
100%
September
S. Muller
100%
November
N. Sollie
100%
December
M. Vos
100%
Arts-assistenten in opleiding tot specialist (AIOS):Chirurgie, Interne Geneeskunde, Longziekten In dienst Maand
Naam
Fte
Januari
D. Buurman
100%
Januari
H. Tent
100%
Februari
Y. de Reus
100%
Maart
J. Falke
100%
April
H. Bouma
80%
Juni
A. van Hoesel
100%
Juli
M. Fokkema
100%
September
M. Kampinga
80%
September
D. van Dijk
100%
September
S. Horvat
100%
December
S. de Valk
100%
December
J. Poerink
100%
Semi-artsen M3 In dienst Maand
Naam
Februari
A. Knopperts
Maart
R. Kroes
Mei
J. Korenstra
Juni
E. Buitenwerf
Juni
S. Dijkhuis
Augustus
E. van Til
September
S. Leeuwerke
September
R. Duitman
December
J. Bontemps
Jaarverslag 2014
63
8.3
Collega’s uit dienst
IC-verpleegkundigen Uit dienst
Maand
Naam
Fte
Vertrokken naar
December
B. Smilda
88,89%
SEH
December
M. ter Beek
66,67%
SEH
Maand
Naam
Fte
Vertrokken naar
April
A. Hofman
66,67%
Bureau Tijdelijk Personeel
Overige functies Uit dienst
8.4
Leeftijdsopbouw medewerkers IC Leeftijdsgroep
Man
Vrouw
%
20 tot 25 jaar
1
2
3
3,57%
25 tot 30 jaar
2
4
6
7,14%
30 tot 35 jaar
2
11
13
15,48%
14
14
16,67%
35 tot 40 jaar 40 tot 45 jaar
1
11
12
14,29%
45 tot 50 jaar
3
10
13
15,48%
50 tot 55 jaar
5
11
16
19,05%
55 tot 60 jaar
5
2
7
8,33%
19
65
84
100,00%
Totaal
64
Totaal
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
8.5
Dienstjaren in aantallen Groep dienstjaar
Man
Vrouw
Totaal
%
0 tot 5 jaar
4
14
18
21%
5 tot 10 jaar
5
10
15
18%
10 tot 15 jaar
1
16
17
20%
15 tot 20 jaar
2
7
9
11%
20 tot 25 jaar
3
11
14
17%
25 tot 30 jaar
3
6
9
11%
1
1
1%
1
1%
84
100%
30 tot 35 jaar 35 tot 40 jaar
1 Totaal
8.6
8.7
19
65
Jubilea Naam
Aantal jaren in dienst
J.A. Stiekema
12,5 jaar
M. Kootstra-Ribberink
12,5 jaar
H. Korhorn-Riemersma
12,5 jaar
A.M. Velting
12,5 jaar
M.A.J. Koerts
12,5 jaar
E.J. in ‘t Velt
12,5 jaar
Jaargesprekken In 2014 hebben alle medewerkers een jaargesprek gehad, dit jaar niet alleen met het unithoofd, maar ook met een unitcoördinator. In de jaargesprekken staan mederwerker en unithoofd stil bij de competenties die horen bij de functie van de medewerker, worden voorbehouden handelingen besproken en vastgelegd, worden ontwikkelafspraken en afspraken over de bijdrage van de medewerker aan de uitvoering van het bedrijfsplan vastgelegd. In 2014 is apparatuur een nieuw item en wordt stilgestaan bij de bekwaamheid van de medewerker om met de aanwezige apparatuur te werken.
Jaarverslag 2014
65
8.8
Ziekteverzuim De onderwerpen ‘verzuim’ en ‘hoe het verzuim aan te pakken’ komen regelmatig aan de orde tijdens besprekingen, bijvoorbeeld in het Sociaal Medisch Overleg (SMO). In dit overleg bespreken het unithoofd, de organisatorisch manager, de personeelsadviseur en de Arbo-arts het verzuim op de IC. Verzuim komt standaard aan de orde in de jaargesprekken. De verzuimafspraak in het Martini Ziekenhuis voor 2014 is < 4,0% en deze is ruimschoots behaald. Verzuim
Meldingsfrequentie
Gemiddelde Verzuimduur
Zwanger
2014
3,07%
1,35
10,00
2,07%
2013
2,54%
1,34
12,88
4,0%
8.9 Intensivisten 8.9.1
Medisch manager RVE IC: ontwikkelingen 2014 • De medisch manager heeft in 2014 het Management Development-programma voor medisch managers afgerond Deze cursus omvat tien middagen, en wordt gevolgd samen met andere medisch managers van het Martini Ziekenhuis. • Daarnaast zijn er ziekenhuisbreed veel ontwikkelingen geweest met behulp van de integrale bekostiging en de ontwikkeling van een nieuwe besturingsstructuur in de ziekenhuisorganisatie. Vanwege de hoeveelheid ontwikkelingen en het belang daarvan is de Vereniging Medisch Specialisten in Dienstverband (VMSD) opgericht en heeft de medisch manager IC de functie van vicevoorzitter aanvaard. • Daarnaast zijn er ziekenhuisbreed, naar aanleiding van het strategisch beleidsplan 2013-2016 van het Martini Ziekenhuis, meerdere thema’s opgesteld met een meerjarenbeleidsplan. Het strategisch thema ‘kwaliteit’ is er één van. De medisch manager IC is hier de medisch leider. • Daarnaast heeft de medisch manager in 2014 de jaargesprekken gevoerd met de individuele intensivisten met daarbij ook aandacht voor de resultaatafspraken.
8.9.2
Vakgroep Intensivisten: ontwikkelingen 2014 • In juni 2014 heeft de groeps-IFMS van de Vakgroep Intensivisten plaatsgevonden. Hieruit is een aantal algemene en ook individuele vervolgpunten gekomen. De afspraak is dat midden 2015 de resultaten hiervan bekeken worden. • In enkele jaren is de vakgroep fors gegroeid tot nu 7.6 fte (acht personen, één werkt 80%, twee werken 90%). Zoals afgesproken in het bedrijfsplan 2014 hebben er twee middagen in mei en juni 2014 plaatsgevonden onder leiding van een interne coach. De onderwerpen zijn: terugblik, welke ontwikkeling heeft de IC doorgemaakt, de foto van het heden, ontwikkelingen buiten de IC, ambities en behoeften van individuele vakgroepsleden, contouren meerjarenplan. Na afloop hiervan is het meerjarenplan Intensivisten 2015-2018 gepresenteerd met de afgesproken doelen voor 2018. • De vakgroep is qua personen niet veranderd in 2014 en er is geen langdurig ziekteverzuim geweest. • De leeftijdsopbouw is: drie vijftigers, twee veertigers, drie dertigers. • Het in 2013 gemaakte protocol Roosterafspraken intensivisten is ook in 2014 van toepassing geweest. Aandacht gaat vooral uit naar niet te lang achter elkaar werken en voldoende compensatie. In 2015 zal de AMS-vernieuwing (Arbeidsvoorwaardenregeling Medisch Specialisten in dienstverband) zeker aanleiding geven tot revisie van gemaakte afspraken. Verwacht wordt dat ook de nieuwe IC-richtlijn gevolgen zal hebben voor de Vakgroep Intensivisten (bijvoorbeeld 24-uurs aanwezigheid, regionale samenwerking, SIT). • In 2014 hebben twee intensivisten een start gemaakt met het Martini Ziekenhuis Management Developmentprogramma.
8.10
Arts-assistenten IC Voor het personeelsmanagement van de arts-assistenten IC wordt verwezen naar hoofdstuk 7, paragraaf 7.9.
66
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
9.
Middelenmanagement
9.1
Financiële middelen/investeringen
9.1.1
Resultaat Het resultaat van de IC over 2014 is conform begroting.
9.1.2
Investeringen apparatuur In 2014 is geïnvesteerd in de aanschaf van de volgende apparatuur: • Twee bedden, specifiek voor IC-patiënten. • Een derde non-invasieve beademingsmachine (de V60 van Philips). • Twee monitoren voor het minder invasief cardiac output meten; PiCCO van Pulsion. • Moveosifons op de afvoeren van de wastafels op de patiëntenkamer te voorkoming van groei van een biofilm. • Medicatiekoelkast voor de opslag van Ready To Administer medicatiespuiten (RTA). • Alle kantoorbeeldschermen zijn vervangen door breedbeeldschermen. • Een iPad voor communicatie met beademde patiënt. • Transportkarren voor de afvoer van dialysezakken. • Enkele zuurstof flowmeters. • Twee waterkoelers, één voor de familiekamer en voor de koffiekamer voor de medewerkers.
9.3.1
Verbouw • Bij de familiekamer is een toiletruimte gekomen. • Op de vierde etage is een kantoor voor werkgroepn in gebruik genomen. • Buiten de IC is er extra bergruimte gemaakt. • Tussen de IC en het BWC is de afvoerruimte voor was- en vuilcontainers aangepast.
Jaarverslag 2014
67
68
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
10.
Intensive Care op het Brandwondencentrum (BWC)
10.1
Algemene gang van zaken De Vakgroep Intensivisten Martini Ziekenhuis is verantwoordelijk voor de 24-uurszorg van de IC-patiënten op het Brandwondencentrum Er zijn twee IC-bedden beschikbaar, in een uiterst noodgeval drie. Bij twee IC-bedden op het BWC kan tegelijkertijd invasief beademd worden. Overdag is de continuïteit van de IC-zorg in het BWC gewaarborgd door de nauwe samenwerking tussen de twee vaste brandwondenartsen en de IC-verpleegkundigen van het BWC. Driemaal daags lopen de intensivisten visite bij de IC-patiënten van het BWC en indien noodzakelijk vaker. De brandwondenarts overlegt met de intensivist over de patiëntenzorg. ‘s Ochtends is er multidisciplinair overleg over de opgenomen IC-patiënten. Tijdens avond- en nachtdiensten is een arts-assistent, getraind in de Fundamental Critical Care Support (FCCS) en de Systematische Benadering Medische Spoedsituatie (SBMS), direct oproepbaar voor de patiëntenzorg op het BWC. Deze arts kan binnen enkele minuten in het BWC zijn. Deze arts-assistenten behoren tot de pool van arts-assistenten IC. De arts-assistent IC staat onder supervisie van de dienstdoende intensivist. Tijdens de weekenddiensten lopen twee intensivisten overdag visite op de IC, zij bezoeken daarbij ook de IC-patiënten in het BWC. De samenwerking tussen IC en BWC is vastgelegd in het document ’Samenwerking Brandwondencentrum en Intensive Care’, dat op het Kwaliteitsportaal staat.
10.2
Ontwikkelingen 2014 IC-BWC • Alle BWC-IC-verpleegkundigen rouleren op de IC en participeren in de algemene scholing voor IC-verpleegkundigen. • De Europese richtlijn Brandwondenzorg is verschenen. Deze wordt vertaald in een Martini Ziekenhuis-protocol. Het BWC heeft de IC gevraagd het gedeelte voor de IC-patiënten te beschrijven. Dit zal in 2015 afgerond zijn. • Naar aanleiding van het plan van eisen voor non-invasieve hemodynamische monitoring heeft het BWC besloten ook een PiCCO aan te schaffen. Het BWC-IC personeel heeft de klinische lessen gevolgd samen met het IC-personeel. • In maart 2014 is SDD gestart op de IC. Op de BWC-IC wordt al jaren SDD gegeven. Na overleg is besloten een uniform protocol te volgen. • De nieuwe BWC-IC-arts heeft twee keer een periode van zes weken op de IC meegewerkt als ANIOS. • In mei is het Nationaal Brandwonden-protocol gepubliceerd, waar meerdere medewerkers van het BWC Martini Ziekenhuis aan meegewerkt hebben.
10.3
Overleg BWC en IC In 2014 heeft drie keer overleg plaatsgevonden. Onderwerpen: samenwerking, uitwisseling personeel, materiaal (Ionolyte, PiCCO, reanimatiekar), protocollen (SDD, PiCCO), onderzoek (Hepburn), EBA-richtlijn, nazorg IC-patiënten.
10.4
Registratie op de IC-BWC • In 2013 en 2014 heeft de BWC-IC ook geparticipeerd in de landelijke NICE-registratie. In 2014 hebben gesprekken plaatsgevonden tussen het NICE-bestuur en de drie landelijke brandwondencentra, hoe met de uitkomsten om te gaan. Deze registratie is niet geschikt om duidelijke uitspraken te doen over uitkomsten, omdat onvoldoende rekening gehouden wordt met de soort patiënt. • In 2015 wordt verder overlegd of de NICE-registratie aangepast kan worden met bijvoorbeeld percentage brandwonden, diepte, inhalatieprotocol en comorbiditeit. Hierdoor zou benchmarking onderling mogelijk worden.
Jaarverslag 2014
69
11.
Eindresultaten 2014
11.1
Getallen IC
Opnames Gemiddelde opnameduur Totaal aantal behandeldagen Bedbezetting
2014
850
829
775
7,5 4681 89,33%
5,93 4974 82,13%
5,3 4879 79,95%
Beademingsdagen
2618
2585
2562
2827
2840
2683
Dialyse intermitterend
83
50
60
CVVH aantal
32
39
51
CVVH dagen
238 89
318 115 (4 buiten IC)
332 105 (3 buiten IC)
Swan-Ganz
29
51
60
Centrale lijn
171
257
232
Dialyselijn Consult intensivist Intern transport beademd
27
43
61
352
361
350
84
93
94
Intern transport onbeademd
159
56
137
Intern transport totaal
243
149
231
14
15
15
MICU <2 uur MICU >2 uur Begeleid extern transport <2 uur Begeleid extern transport > 2uur Extern transport totaal Overleden Geslacht Leeftijd
2
2
17
14
12
1
4
1
34
35
28
66
58
M: 58,15%
65
M: 60%
M: 56,1%
V: 41,85%
V: 40%
V: 43,9%
67,7
69,15
67,4
2012
2013
2014
Getallen IC BWC
Opnames
70
2013
Inclusief BWC-beademingsdagen
Intubaties
11.2
2012
26
26
19
Totaal aantal behandeldagen
480
383
378
Beademingsdagen
209
255
121
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
11.3
Geweigerde patiënten en reden Maand
2012
Januari
2013
2014
9 (2)
6 (1)
3 (0)
20 (10)
9 (2)
-
Maart
3 (1)
6 (2)
-
April
8 (2)
1 (0)
2 (0)
Februari
Mei
4
Juni
-
Juli Augustus September
0
2 (2)
5 (0)
4 (1)
-
8 (1)
13 (5)
7 (2)
14 (7)
-
-
-
-
6
-
3(0)
November
5 (2)
-
-
December
1
-
8(1)
49 (electief OK 13)
35 (electief OK 9)
Oktober
Totaal
62 (electief OK 19)
De reden voor de weigeringen is de beddencapaciteit op de IC.
11.4
NICE-resultaten
Standarized Mortality Ratio (SMR) De SMR is de ratio tussen het werkelijke aantal in het ziekenhuis overledenen en het aantal overledenen dat op basis van de case-mix verwacht mag worden. SMR = 1.0 SMR >1.0 SMR <1.0
geeft aan dat de mortaliteit naar verwachting is; duidt op een hogere sterfte dan verwacht; duidt op een lagere sterfte dan zou zijn verwacht op basis van de casemix.
De SMR kan worden gebruikt om voor een bepaalde periode de performance van een individuele IC te vergelijken met bijvoorbeeld het nationale gemiddelde of met een andere IC. De SMR op basis van het APACHE II-model en op basis van het SAPS II-model zijn niet noodzakelijkerwijs gelijk. Dit komt doordat de beide modellen elk andere patiëntkenmerken benadrukken bij het bepalen van de verwachte sterftekans.
APACHE II Voor 720 opnames werd de APACHE II-score berekend. Vanwege de APACHE II -exclusiecriteria (korter dan acht uur op IC, heropname, jonger dan 16 jaar, CABG, brandwonden) is voor de overige geen APACHE II-score en sterftekans berekend. De gemiddelde APACHE II-score is 16,4 (standaarddeviatie 6,7), met een bereik van 0 tot 41. De gemiddelde verwachte sterfte is 25,9%, met een bereik van 0,2% tot 95,1%. De werkelijke sterfte in 2014 op basis van APACHE II
79
SMR Martini Ziekenhuis 2014
0,43
SMR landelijk 2014
0,52
SAPS II Voor 727 opnames is de SAPS II-score berekend. Vanwege de SAPS II-exclusiecriteria (heropname, jonger dan 18 jaar, CABG, brandwonden) is voor de overige geen SAPS II-score en sterftekans berekend. De gemiddelde SAPS II-score is 33,5 (standaarddeviatie 15,9), met een bereik van 0 tot 101. De gemiddelde verwachte sterfte is 21,3%, met een bereik van 0,0% tot 98,7%. De werkelijke sterfte in 2014 op basis van SAPS II
87
SMR Martini Ziekenhuis 2014
0,58
SMR landelijk 2014
0,60
Jaarverslag 2014
71
APACHE IV Voor 708 opnames is de APACHE IV-score berekend. Vanwege de APACHE IV-exclusiecriteria (korter dan vier uur op IC, heropname, jonger dan 16 jaar, transplantaties met uitzondering van lever en nier, brandwonden) is voor de overige geen APACHE IV-score en sterftekans berekend. De gemiddelde APACHE IV-score is 58,4 (standaarddeviatie 24,3), met een bereik van 9 tot 171. De gemiddelde verwachte sterfte is 16,4%, met een bereik van 0,3% tot 93,8%. De werkelijke sterfte in 2014 op basis van APACHE IV
81
SMR Martini Ziekenhuis 2014
0,70
SMR landelijk 2014
0,70
Eindconclusie NICE-resultaten Over de afgelopen jaren heeft de IC van het Martini Ziekenhuis voor de APACHE II en SAPS II stabiele en goede SMR-resultaten. Voor de APACHE IV-SMR lijkt de trend op te lopen naar de nationale SMR. Actie 2015 Openbaarheid op de NICE-site SMR en overige NICE-gegevens.
72
Intensive Care Martini Ziekenhuis Groningen
Martini Ziekenhuis Postadres Postbus 30033 9700 RM Groningen Bezoekadres Van Swietenplein 1 Groningen Algemeen telefoonnummer (050) 524 52 45
20150020
www.martiniziekenhuis.nl