JAARVERSLAG 2013 WOONSTICHTING SSW BILTHOVEN

JAARVERSLAG 2013 WOONSTICHTING SSW BILTHOVEN

Inhoud Het jaar in cijfers ...................................................................................................................................... 3 Verslag van het Bestuur .......................................................................................................................... 5 Voorwoord ............................................................................................................................................... 5 Missie en visie ......................................................................................................................................... 7 De lokale woningmarkt ............................................................................................................................ 8 Waar wij werken ................................................................................................................................... 8 Woningbezit SSW ................................................................................................................................ 8 Passend verhuren ................................................................................................................................ 9 Nieuwe huurders ................................................................................................................................ 10 Verkoopbeleid .................................................................................................................................... 11 Nieuwbouw......................................................................................................................................... 11 Duurzaam investeren in kwaliteit ........................................................................................................... 12 Dagelijks onderhoud .......................................................................................................................... 12 Mutatieonderhoud .............................................................................................................................. 12 Duurzaam wonen ............................................................................................................................... 13 Planmatig onderhoud ......................................................................................................................... 14 Portefeuillestrategie en complexbeheerplannen................................................................................ 14 Projecten ............................................................................................................................................ 15 Werken aan normaal wonen.................................................................................................................. 16 Aanspreekpunt in de wijk ................................................................................................................... 16 Achter de voordeur ............................................................................................................................ 16 SSW maakt het verschil ........................................................................................................................ 18 Bewonerscommissies ........................................................................................................................ 18 Bewonersvereniging Woonspraak ..................................................................................................... 18 Gemeente De Bilt ............................................................................................................................... 19 Regionale en landelijke belangenhouders ......................................................................................... 19 Dialoog belanghouders ...................................................................................................................... 20 Lokaal investeren ............................................................................................................................... 20 Project Melkweg / Het Lichtruim ........................................................................................................ 21 Maatschappelijk ondernemen ............................................................................................................... 22 Stijgende vraag wonen met zorg ....................................................................................................... 22 Wet Maatschappelijke Ondersteuning ............................................................................................... 22 MENS ............................................................................................................................................... 23 De organisatie ....................................................................................................................................... 24 Sociaal hart, zakelijk hoofd ................................................................................................................ 24 De medewerkers ................................................................................................................................ 24 Ondernemingsraad ............................................................................................................................ 25 Integriteit ............................................................................................................................................ 25 (On)tevreden huurders ....................................................................................................................... 25 Kwaliteit van dienstverlening.............................................................................................................. 26 Financiële continuïteit ............................................................................................................................ 27 Algemeen ........................................................................................................................................... 27 Financiële sturing ............................................................................................................................... 27 Financieel beheer .............................................................................................................................. 28 Risicomanagement ............................................................................................................................ 28 Fiscaliteit ............................................................................................................................................ 29 Ontwikkeling resultaat ........................................................................................................................ 29 Ontwikkeling vermogen...................................................................................................................... 30 Waarde van het vastgoed .................................................................................................................. 31 Oordeel toezichthouders .................................................................................................................... 31 Verbindingen met andere rechtspersonen......................................................................................... 32 Verantwoording van het bestuur ........................................................................................................... 33 Reglement Raad van Bestuur ............................................................................................................ 34 Verklaring van het bestuur ................................................................................................................. 35 Verslag van de Raad van Commissarissen .......................................................................................... 36 Voorwoord .......................................................................................................................................... 36


1]

Samenstelling Raad van Commissarissen 2013 .............................................................................. 37 Het toezichtskader van de Raad ........................................................................................................ 38 Manier van werken van de Raad ....................................................................................................... 38 Vergaderingen, belangrijke agendapunten en besluiten ................................................................... 41 Persoonlijke gegevens Raad van Commissarissen .......................................................................... 42 Honorering Raad van Commissarissen 2013 ................................................................................... 42 Jaarrekening 2013 ................................................................................................................................. 43 Balans per 31 december 2013 ........................................................................................................... 44 Winst-en-verliesrekening over 2013 .................................................................................................. 45 Toelichting op de balans en winst-en-verliesrekening ....................................................................... 47 Grondslagen voor de waardering van de activa en passiva .............................................................. 48 Grondslagen van de bepaling van het resultaat ................................................................................ 51 Grondslagen voor de opstelling van het kasstroomoverzicht ............................................................ 53 Toelichting op de onderscheiden posten van de balans ................................................................... 54 Toelichting op de onderscheiden posten van de winst- en verliesrekening ...................................... 64 Overige gegevens ................................................................................................................................. 69 Resultaatbestemming 2012 ............................................................................................................... 69 Resultaatbestemming 2013 ............................................................................................................... 69 Gebeurtenissen na balansdatum ....................................................................................................... 69 Accountantsverklaring ........................................................................................................................... 70 Colofon .................................................................................................................................................. 73


2]

Het jaar in cijfers verhuureenheden

2013

2012

2011

2010

2009

* eengezinswoningen

1.987

1.987

1.991

1.991

1.990

* meergezinswoningen

2.980

2.902

2.904

2.904

2.885

* Thomashuis woning beheerder

1

1

1

1

1

* woningen in aanbouw

0

78

12

1

21

12

12

12

12

12

8

8

8

8

8

* zorgcentrum De Reiger (aantal zorgplaatsen)

26

26

26

26

0

* zorgcentrum Rinnebeek (aantal zorgplaatsen)

28

28

28

28

28

5.042

5.042

4.982

4.971

4.945

* Rinnebeek dagopvang, huisartsen en Rode Kruis

3

3

3

3

3

* jongerencentrum Maartensdijk Dorpsweg

1

1

1

1

1

* dagcentrum Reinaerde Maartensdijk Dorpsweg

1

1

1

* zorgcentrum gemeentehuis Maartensdijk

9

9

9

* commerciële ruimte bij 42 app. Industrieweg

3

* zorgcentrum Jachtlaan Bilthoven

2

2

1

1

* cultureel educatief centrum ‘Het Lichtruim’

8

* gezinsverv.huis Massijslaan (aantal plaatsen) * Thomashuis Maartensdijk (aantal zorgplaatsen)

22

22

296

280

280

280

280

13

13

13

13

13

* MBO locatie Van Erpweg 2

1

1

1

1

* eigen kantoor Waterman

1

1

1

1

1

* regentenkamer kosterswoning

1

1

1

1

1

5.403

5.376

5.293

5.272

5.244

kosten niet-planmatig onderhoud per vhe

432

486

598

405

449

kosten planmatig onderhoud per vhe

740

241

782

778

800

2.887

2.772

3.164

3.171

2.995

kosten per reparatieverzoek (€)

245

292

314

280

171

kosten reparatieverzoeken per vhe (€)

130

151

203

181

105

aantal mutaties

377

350

299

341

287

1.788

2.639

4.452

3.006

2.732

125

163

272

209

161

eengezinswoningen (< aftoppingsgrens laag)

34,9%

39,5%

43,6%

43,5%

46,8%

meergezinswoningen (
79,9%

88,3%

91,4%

89,3%

92,7%

2%

1,8%

1,8%

huurachterstand in % van de jaarhuur

1,02

0,83

0,83

0,77

0,59

huurderving in % van de huurontvangsten

1,19

1,89

1,23

1,01

0,85

* grond uitgegeven in erfpacht (Koop GoedKoop) * garages / parkeerplaatsen * bedrijfsruimten

totaal aantal verhuureenheden (vhe) kwaliteit

aantal reparatieverzoeken

mutatieonderhoud per mutatie (€) mutatieonderhoud per vhe (€) verhuren van woningen

woningen met een huur boven sociale huurgrens


3]

financiële continuïteit liquiditeit (current ratio)

0,14

0,46

1,02

0,07

0,26

solvabiliteit (EV/BT)

10,2

10,1

7,0

10,4

12,6

26,0

25.0

31,5

27,0

25,4

10.539

7.577

2.634

8.250

10.029

5.130

4.933

3.170

4.307

5.780

340

414

600

334

0

1.172

727

1.380

1.183

1.249

487

2.163

-1.265

-1.278

362

6.115

5.770

5.669

5.536

5.357

gemiddelde boekwaarde per vhe

46.264

41.980

39.722

40.181

41.009

gemiddelde WOZ-waarde per vhe

187.073

207.130

215.699

223.670

225.960

gemiddelde bedrijfswaarde per vhe

72.564

62.282

50.473

46.717

45.905

solvabiliteit op basis van bedrijfswaarde

1

interne financiering per vhe balans en resultatenrekening per woning in € eigen vermogen voorzieningen onderhoudskosten jaarresultaat voor belasting huuropbrengst

1

Voor 2012 en 2013 gecorrigeerd voor verhuurdersheffing tot einde looptijd


4]

Verslag van het Bestuur Voorwoord Mooie resultaten over 2013 In 2013 heeft SSW voor veel inwoners uit onze gemeente een verschil kunnen maken. Op de lokale woningmarkt zijn we erin geslaagd de nodige doorstroming en dynamiek te bewerkstelligen. In de nieuwbouwprojecten Herenweg, Het Lichtruim (appartementen), Maartensdijk, maar ook in het renovatieproject Burgemeester van Heemstrakwartier heeft SSW veel huurders en woningzoekenden blij kunnen maken met een betaalbare nieuwe- of gerenoveerde woning. De doorstroomdoelstelling is gehaald: doordat veel ouderen verhuisden naar de nieuwbouw kwamen er veel eengezinswoningen vrij die weer konden worden bestemd voor gezinnen met kinderen. SSW heeft ook voor bredere groepen in de Biltse samenleving een rol van betekenis kunnen spelen door de oplevering van Het Lichtruim. Een multifunctionele accommodatie in combinatie met woningen én met een uniek samenwerkingsconcept voor de vele gebruikers. Het Lichtruim wordt nu al de culturele hotspot van De Bilt genoemd. Naast het investeren in stenen heeft SSW ook in figuurlijke zin haar steentje bijgedragen aan de kwaliteit van onze lokale samenleving door deelname aan allerlei netwerken en activiteiten. Investeren in mensen noemen we dit. Allemaal activiteiten die door de Biltse samenleving worden gewaardeerd. Daarom een groot compliment aan onze medewerkers en samenwerkingspartners die op een professionele- en betrokken manier deze prestaties mogelijk hebben gemaakt.

Eigen huis op orde Onze kernopdracht is en blijft om ons maatschappelijk vermogen zo goed mogelijk in te zetten voor goede- en betaalbare woningen in leefbare wijken en buurten voor mensen die niet zelf in hun huisvesting kunnen of willen voorzien. SSW wil ook in de toekomst die kernopdracht waar blijven maken. De komende jaren verdwijnt echter veel geld uit onze kas door de verhuurdersheffing en saneringssteun die SSW moet afdragen aan het Rijk. Natuurlijk hadden wij dat geld liever gebruikt om te investeren in nieuwbouw, renovatie, maatschappelijk vastgoed, leefbaarheid en duurzaamheid. Maar dit is wel de politieke- en economische realiteit van dit moment. In een tijd waarin corporaties voor een grote uitdaging staan heeft SSW er voor gekozen om de bestuursverantwoordelijkheid te delen. Naast maatschappelijk rendement is er meer aandacht gekomen voor financieel rendement. Financiën en bedrijfsvoering zijn versterkt door het aantrekken van een financieel bestuurder. SSW wil graag een organisatie blijven die -binnen de mogelijkheden- in staat is om datgene te doen wat de samenleving van ons vraagt. Om die taak te kunnen uitvoeren is het vanzelfsprekend dat onze eigen organisatie staat als een huis. Dat vraagt bijvoorbeeld om kostenbewust en efficiënt opereren met een goed niveau van dienstverlening aan onze klanten. Vaak wordt gedacht dat de klant hierdoor meer op afstand komt te staan. Verbetering van de bedrijfsvoering is er zeker niet op gericht om huurders van ons af te duwen, maar om die huurder meer naar ons toe te halen. Dat willen we doen door de klant meer eigen regie te geven zodat hij digitaal huurzaken en andere vormen van dienstverlening kan regelen op het moment dat het hem uitkomt. Natuurlijk blijven wij dienstbaar en ondersteunend naar onze klanten die hulp nodig hebben.


5]

Opstellen van een nieuwe toekomstvisie Het zijn turbulente tijden, zeker in onze sector. De heffingen beperken onze ruimte om te investeren. Het is belangrijk om als organisatie financieel gezond te blijven voor zowel de korte- als langere termijn. Verzet tegen de nieuwe realiteit is niet zinvol. We gaan daarom onze energie gebruiken om te bekijken hoe we tegemoet kunnen komen aan de veranderende eisen van deze tijd. Dat betekent twee dingen. Zowel open staan voor veranderingen, nieuwe kansen zien en vasthouden aan onze koers. Wat kunnen we nog wel, hoe kunnen we de kwaliteit en duurzaamheid van onze woningvoorraad op peil houden, en welke dingen van waarde kunnen we toevoegen aan een goed woon- en leefklimaat en de samenleving. Maar ook hoe we kunnen zorgen voor betaalbare huisvesting en een goed perspectief voor onze huurders. Turbulente tijden leveren ook nieuwe kansen op. Veel zaken worden minder, moelijker en anders. Daardoor ontstaat elders ruimte voor vernieuwing, verbinding en verbetering. Soms gewoon door dingen anders te gaan organiseren. Gezonde, lerende organisaties gaan in deze beweging mee. SSW wil goed voorbereid zijn op die veranderingen en dynamiek. De externe omgeving verandert en SSW wil hierop in spelen. Daarom zijn we begonnen met het maken van een toekomstvisie. Wat gebeurt er om ons heen? Hoe raakt dat ons? En, hoe kunnen we daar een goed antwoord op geven binnen de financiële kaders en maatschappelijke opgaven? We kiezen voor een proactieve houding en willen onze organisatie (flexibel) aanpassen aan de nieuwe realiteit. Handen over elkaar en afwachten is voor ons geen optie. Darwin wist het al: “Het zijn niet de grootsten of de sterksten die overleven, maar zij die zich het beste weten aan te passen aan veranderende omstandigheden”. Onze focus is om een gezonde, efficiënte en toekomstbestendige bedrijfsvoering te combineren met onze maatschappelijke betrokkenheid, onze kerntaken en met oog voor de vragen van onze huurders. Wij wensen u veel leesplezier met ons jaarverslag 2013.

Ad van Zijl Algemeen bestuurder


Judith van der Bijl Financieel bestuurder

6]

Missie en visie SSW is een maatschappelijke onderneming met een publieke taak gericht op het wonen in de zes kernen van de gemeente De Bilt. Wonen in de breedste zin van het woord. Een leefbare en duurzame woonomgeving hoort hier bij. SSW wil niet alleen een maatschappelijk ondernemer zijn, maar ook maatschappelijk ondernemend. In onze missie en visie kiezen wij daarbij nadrukkelijk voor een brede maatschappelijke oriëntatie die bestaat uit:  een fysieke component, waarbij het realiseren van sociale woningbouw en maatschappelijk vastgoed centraal staat; investeren in stenen;  een sociaal-maatschappelijke component, waarbij wij mede bijdragen aan een goed en duurzaam woon- en leefklimaat in wijken en buurten; investeren in mensen.


7]

De lokale woningmarkt Ieder mens wil graag goed, betaalbaar en veilig wonen. In een woningmarkt die op slot zit is dat erg moeilijk. SSW streeft naar evenwichtige slaagkansen voor verschillende doelgroepen en het verkorten van de wachttijden. Wij willen meer dynamiek in de woningmarkt brengen door met name ouderen die in een eengezinswoning wonen te stimuleren door te stromen naar meer passende woonruimte.

Waar wij werken De gemeente De Bilt bestaat uit zes kernen: Bilthoven, De Bilt, Groenekan, Hollandsche Rading, Maartensdijk en Westbroek. Er wonen ruim 42.000 mensen in ruim 18.000 woningen.

Woningbezit gemeente De Bilt

27 koopwoningen huur overig 9

woningen SSW 64

Woningbezit SSW De kenmerken van ons bezit zijn:  het huurniveau ligt op 59% van de maximaal redelijke huur. De huurprijzen verhogen we bij mutatie naar 72 % van de maximaal redelijke huur, (mits de huur ‘sociaal’ blijft ≤ € 681,02 in 2013). De betaalbaarheid van ons bezit is een Woningbezit SSW belangrijk aandachtspunt met name voor de woningzoekenden met de laagste inkomens.  veel woningen die op basis van de eengezinswoningen punten in het woningwaarderingsstel33% sel een maximaal redelijke huur heb41% ben boven de liberalisatiegrens. Dit appartementen met blijkt ook uit de gemiddelde woninglift waardering. En daarom ligt de gemiddelde huur, ondanks de lagere appartementen puntprijs, toch wat hoger als bij collezonder lift ga-corporaties (zie tabel) 26% Kwaliteit en huurprijzen woningbezit SSW Gemiddelde woningwaardering

SSW 2012

Referentie

Landelijk

165

148

140

Gemiddelde puntprijs

(€)

2,76

3,04

3,12

Gemiddelde huurprijs

(€)

462

446

445

59

66,9

67,2

Percentage van maximaal redelijke huur Bron: Corporatie Benchmark 2013


8]

Passend verhuren De Bilt is een aantrekkelijke en gewilde gemeente. De vraag naar woonruimte is veel groter dan het aanbod. Met name voor mensen met een laag inkomen - vaak starters en jonge gezinnen - is het moeilijk om een woning te huren (of te kopen). Er staan ruim 7000 woningzoekenden ingeschreven waarvan er 900 actief op zoek zijn naar een woning. Daarnaast zijn er ook nog veel woningzoekenden uit de regio die graag in De Bilt willen wonen. De grootste groep aan wie wij woningen verhuren is tussen 23 en 35 jaar, heeft een inkomen tot € 21.025 en is alleenstaand. Volgens de EU-norm moeten wij 90% van onze sociale huurwoningen toewijzen aan mensen met een 2 inkomen lager dan € 34.229 . 10% van de vrijkomende sociale huurwoningen kunnen wij toewijzen aan woningzoekenden met een hoger inkomen en bij voorkeur tussen de € 34.229 en € 43.000. Omdat de gemeente verantwoordelijk is voor het volkshuisvestingsbeleid hebben wij met de gemeente overleg gevoerd over de inzet van deze 10%. Afgesproken is dat wij deze woningen vooral verhuren aan urgent-woningzoekenden uit deze inkomenscategorie. De overige woningen kunnen we gebruiken om bijvoorbeeld oudere huurders te verleiden hun grote eengezinswoning te verlaten en naar een nieuwbouwappartement te verhuizen. De vrijgekomen woningen verhuren we volgens de regels van de regionale huisvestingsverordening. Toewijzingen 2013 volgens de Europese Beschikking Inkomen < € 34.229 en huur < € 681,01 (sociale huur) > € 34.229 en huur < € 681,01 (sociale huur) Huur > € 681,02 (vrije sector huur) Totaal

Aantal toewijzingen 359 15 22 396

Percentage 96% 4%

In 2013 zijn 320 bestaande en 76 nieuwbouwwoningen verhuurd. Het aantal mutaties van bestaande woningen is behoorlijk toegenomen in vergelijking met voorgaande jaren. Deze toename is voor een groot deel te danken aan de oplevering van enkele nieuwbouwprojecten waarbij doorstromers uit onze woningen voorrang kregen. Enkele verhuurcijfers op een rij: Woningen verhuurd via de Woningkrant Aantal nieuwbouwwoningen verhuurd Aantal statushouders woningen (personen) Aantal woningruil Aantal doorschuiven in eigen blok Aantal maatschappelijke opvang Aantal laatste kans beleid Totaal verhuurde woningen

2013 294 76 5 (11) 12 6 2 1 396



Aantal nieuwe huurders afkomstig uit de gemeente De Bilt



Aantal jongeren (≤23 jaar)

19



Aantal senioren (>= 65 jaar)

57



Aantal alleenstaanden



Aantal 2-persoonshuishoudens

74



Aantal gezinnen

92



Aantal urgent-woningzoekenden

24



Gemiddelde wachttijd voor een woning

196

230

7,6 jaar

Bron: WoningNet

2

Inkomensgrens sociale huurwoningen 2013


9]

Nieuwe huurders Passend verhuren In het Besluit Beheer Sociale Huursector (de regelgeving voor woningcorporaties) staan inkomensgrenzen en huurniveaus voor verschillende huishoudens- en leeftijdscategorieën. In de tabel is de woningtoewijzing volgens de BBSH-normen weergegeven. Aantal toewijzingen in 2013 volgens de BBSH-normen Een persoon Inkomen in € Huur ≤ € 374,44

< 65 > 65 jaar

< 21.025 ≥ 21.025 < 21.100 ≥ 21.100

Subtotaal Twee personen

< 65 > 65 jaar

< 28.550 ≥ 28.550 < 28.725 ≥ 28.725

Subtotaal Drie of meer personen < 65 > 65 jaar Subtotaal Onbekend Totaal

< 28.550 ≥ 28.550 < 28.725 ≥ 28.725

Huur € 374,45 tot en met € 535,91

Huur > € 535,92

3 23 79 0 33 59 1 3 14 0 1 13 4 60 165 Huur ≤ € 374,44 Huur € 374,45 Huur > € 535,92 tot en met € 535,91 1 12 53 0 3 22 0 5 7 0 2 11 1 22 93 Huur ≤ € 374,44 Huur € 374,45 Huur > € 574,36 tot en met € 574,35 0 9 21 0 4 16 0 0 0 0 0 0 0 13 37 1 5 95 296

Totaal

105 92 18 14 229

66 25 12 13 116

30 20 0 0 50 1 396

Kleine kernen Vanwege de lange wachttijden voor een woning en de vitaliteit van dorpen is voor de kleine kernen van de regio Utrecht (minder dan 2.000 inwoners) een speciale toewijzingsregeling ingesteld. Woningzoekenden uit het eigen dorp krijgen voorrang bij de woningtoewijzing (kernbinding). Woningzoekenden die via deze regeling een woning krijgen, moeten daar ongeveer 3,5 jaar op wachten. Door deze regeling kunnen startende huishoudens in hun eigen dorp blijven wonen. In de gemeente De Bilt is deze voorrangsregel van toepassing in Groenekan, Hollandsche Rading en Westbroek.

Groenekan Hollandsche Rading Westbroek

Vrijgekomen woningen 2 3 3

Toegewezen op basis van kernbinding 0 3 3

Bron: WoningNet

Ouderen De Bilt is een sterk vergrijsde gemeente. Ruim 21% van de inwoners is 65 jaar of ouder. Landelijk is dit ongeveer 15%. Dit zien we nog veel sterker terug bij onze huurders. Ruim 1/3 van onze huurders is ouder dan 65 jaar. Zij wonen vaak in een eengezinswoning. Wij willen deze eengezinswoningen graag verhuren aan de doelgroep waarvoor ze bedoeld zijn, namelijk gezinnen met kinderen. We willen daarom oudere huurders verleiden om naar meer passende woonruimte te verhuizen zoals een appartement. Om vast te stellen welke maatregelen daarvoor nodig zijn hebben we een klantenpanel georganiseerd met oudere huurders die staan ingeschreven als woningzoekende. We hebben hen naar hun woonwensen gevraagd en naar de belemmeringen die zij zien om te verhuizen. Met name de antwoorden op de laatste vraag hielpen ons bij het formuleren van verleidingsstrategieën.


10]

In 2013 hebben we bij nieuwbouwprojecten oudere doorstromers voorrang gegeven en dit is bij zowel Het Lichtruim (20 appartementen) als bij de Herenweg (16 appartementen) een succes gebleken. In totaal hebben in 2013 57 ouderen een huurwoning betrokken waarvan 42 doorstromers uit ons woningbezit. In 2012 verhuurden wij 28 woningen aan senioren.

Verkoopbeleid In 2013 stelden we in het kader van het strategisch voorraadbeleid complexbeheerplannen op. Daarbij zijn ook enkele complexen aangewezen waarvan woningen verkocht kunnen worden. Het gaat om een beperkt aantal woningen, 79 stuks. De criteria voor een verkoopbesluit zijn:  versnipperd bezit (in het verleden zijn er al woningen uit het complex verkocht), het onderhoud van deze woningen is daardoor aanzienlijk duurder dan bij aaneengesloten blokken;  incourant bezit, de woningen hebben geen meerwaarde voor de lokale volkshuisvesting. De woningen worden tegen marktwaarde aan de zittende huurders aangeboden en anders bij mutatie verkocht. Het merendeel van deze woningen (69) is geen sociale huurwoning (WWS-punten zijn meer dan 143). Gemeente De Bilt en Bewonersvereniging Woonspraak stemmen in met dit verkoopbeleid. In 2013 is in dit kader geen woning verkocht.

Nieuwbouw Vanwege het ontbreken van locaties zijn de nieuwbouwmogelijkheden in de gemeente beperkt. Toch kon SSW in 2013 3 nieuwbouwprojecten opleveren: Voormalig gemeentehuis Maartensdijk Hier zijn 42 appartementen gerealiseerd met een sociale huurprijs, (18 voor senioren en 24 voor starters) en 2 vrijesector koopwoningen. Alle appartementen hebben een zonneboiler. De appartementen voor starters zijn merendeels verhuurd aan Maartensdijkse jongeren. De locatie bleek echter minder aantrekkelijk voor Maartensdijkse ouderen. Maar alle appartementen zijn inmiddels verhuurd. Er staat nog 1 vrije sectorwoning te koop. Het Lichtruim Het totale project omvat een Cultureel Educatief Centrum (zie pagina 21) met 20 appartementen voor senioren. 8 appartementen hebben een sociale huurprijs, de overige 12 hebben een huurprijs tussen € 750 en € 1100. Gebleken is dat de appartementen met de hoogste huurprijs lastig te verhuren zijn. Vrijwel alle appartementen zijn betrokken door ouderen die een huurwoning van SSW achterlieten. Herenplein De winkel van Albert Heijn aan de Looydijk en enkele bijbehorende panden zijn gesloopt en hebben plaats gemaakt voor een compleet nieuw gebouw. Winkels op de begane grond en daarboven 3 woonlagen met in totaal 37 appartementen. Het project is uitgevoerd door een projectontwikkelaar en SSW heeft 16 appartementen (14 sociaal en 2 vrije sector) turnkey afgenomen. Bij elk appartement is een parkeerplaats te huur. De appartementen zijn zeer aantrekkelijk voor senioren vanwege de indeling, de ligging midden in een winkelgebied en dichtbij andere voorzieningen. De meeste appartementen zijn dan ook aan senioren (doorstromers) verhuurd.


11]

Duurzaam investeren in kwaliteit SSW draagt zorg voor het huidige woningbezit en het doorgeven daarvan aan volgende generaties. We nemen onze verantwoordelijkheid voor de toekomst. We plannen ons onderhoud met behulp van conditiemetingen, conform nen 2767. In 2011 is de kwaliteit van ons volledige bezit op basis van een steekproef gemeten. Er is toen ook vastgesteld welke bouwdelen wel en welke geen onderhoud krijgen. Zo is bijvoorbeeld besloten dat het vervangen van keukens, badkamers en toiletten niet bij planmatig onderhoud hoort. Dit doen we projectmatig (en dan is het een investering) of als reparatieverzoek. Ook het onderhoud aan de binnenzijde van trappenhuizen en portieken maakt geen deel uit van het planmatig onderhoud. Op basis van ons beleid, metingen en onderhoudscycli van de verschillende bouwdelen is een meerjarenonderhoudsplanning opgesteld en een raming van de kosten gemaakt. De meting wordt iedere 3 jaar herhaald, op basis van de score (per bouwdeel) kunnen we vaststellen wat de staat van onderhoud is en welke achteruitgang heeft plaatsgevonden. Op basis hiervan stellen we de onderhoudsplanning bij.

Dagelijks onderhoud Klanten die bellen over een reparatieverzoek, verbinden wij meestal rechtstreeks door met het bedrijf dat de reparatie gaat doen zodat direct een afspraak kan worden gemaakt. Dit is één van de afspraken die SSW met de onderhoudsbedrijven gemaakt heeft om de gang van zaken rond de reparatieverzoeken KWH-proof te maken. Huurders vinden het goed en snel afhandelen van reparatieverzoeken erg belangrijk. Daarom vragen wij zoveel mogelijk huurders na afhandeling van een reparatieverzoek of zij tevreden zijn over het resultaat. Enerzijds door ze zelf te bellen en anderzijds door KWH het proces te laten meten. Van de huurders krijgen we een 8,1 voor dit onderdeel. Reparatieverzoeken Aantal reparatieverzoeken Kosten reparatieverzoeken in € Kosten per reparatieverzoek in € Kosten per verhuureenheid in €

2013 2.887 707.000 245 130

2012 2.772 810.000 292 151

Serviceabonnement Huurders kunnen voor het huurdersonderhoud een serviceabonnement afsluiten. Onze eigen servicemedewerker voert deze klussen uit. In 2013 is het serviceabonnement geëvalueerd. Conclusie was dat het kostenneutraal is en dat de deelnemers er erg tevreden over zijn. Eind 2013 doen ruim 1100 huurders mee aan het serviceabonnement. Zij betalen € 5 per maand. Naast dit serviceabonnement hebben we ook abonnementen voor het schoonmaken van dakgoten en het ontstoppen van de riolering.

Mutatieonderhoud Bij een huuropzegging doen wij een vooropname en een eindcontrole. Bij de vooropname maken wij afspraken met de huurder over de staat waarin de woning aan ons wordt opgeleverd en wat de huurder daar eventueel voor moet doen. We geven de huurder zo inzicht in de kosten (die wij in rekening brengen) als SSW de werkzaamheden uitvoert. Werkzaamheden en kosten leggen wij ter plekke digitaal en op papier vast. Mutatieonderhoud Aantal mutaties Mutatieonderhoud in € Per mutatie in € Per verhuureenheid in €


2013 377 674.000 1.788 125

2012 332 876.000 2.639 163

12]

Woningverbetering Een bewoner die zijn woning wil veranderen, kan dat zelf (laten) doen maar kan ook bij SSW terecht. Wij hebben een showroom waar huurders een keuze kunnen maken in werkbladen deurtjes, tegels, enz. Wordt de keuken uitgebreid met extra kastjes of inbouwapparatuur dan betaalt de huurder een huurverhoging. In 2013 zijn er op verzoek van de huurder en/of bij mutaties veel keukens en badkamers vervangen. SSW doet bij deze verbeteringen de voorinvestering, die de huurders geleidelijk via een huurverhoging terugbetalen. Het grote aantal verbeteringen was aanzienlijk meer dan andere jaren onder andere doordat er veel meer mutaties zijn geweest. De kosten waren daardoor fors hoger dan begroot. In 2014 zijn we daarom terughoudend met het aanbieden van verbeteringen. Wil een huurder zelf wat veranderen in zijn woning, dan geven wij daarvoor de ruimte. Voor deze zelf aangebrachte veranderingen (ZAV) hebben wij beleid en voorwaarden geformuleerd. Afhankelijk van aard en ouderdom van de verandering geeft SSW een vergoeding als de bewoner verhuist. In 2013 hebben 109 huurders de showroom bezocht waarvan:  71 nieuwe huurders;  38 huurders vanwege een reparatieverzoek. In totaal kozen 94 huurders voor een aanvulling op het keukenblok (extra kastjes, inbouwapparatuur) met een gemiddelde huurverhoging van € 20,50.

Duurzaam wonen Ons duurzaamheidsbeleid is gebaseerd op drie punten:  het beheersen van de woonlasten voor de huurders; 2  het reduceren van CO -uitstoot;  waardeontwikkeling van het vastgoed. Als uitwerking van dit beleid plaatsen wij niet alleen bij renovatie / groot onderhoud isolatieglas. Wanneer een huurder daar om vraagt of bij planmatig onderhoud (als de kozijnen dat toelaten) plaatsen wij ook isolatieglas. De huurder krijgt dan wel een huurverhoging. In 2013 is op verzoek bij 4 huurders in hun slaapkamerramen isolatieglas geplaatst. Bij renovatie streven wij naar een sprong in het energielabel van tenminste twee stappen en bij voorkeur label C of hoger. Daarom:  plaatsen wij bij het vervangen van kozijnen altijd HR++-glas. Tegelijkertijd optimaliseren wij de ventilatie en leggen zo nodig mechanische ventilatie aan;  plaatsen wij standaard een hoogrendementsketel bij het vervangen van c.v.-ketels. Huurders kunnen de ketel tegen een huurverhoging laten uitrusten met een warmwatervoorziening. De boiler (grootverbruiker van stroom) of de geiser vervalt in dat geval;  gebruiken wij bij alle onderhoudswerkzaamheden zoveel mogelijk duurzame producten. Daarom heeft SSW in 2007 het landelijk convenant voor het gebruik van FSC-hout ondertekend. In 2013 zijn we begonnen met het ontwikkelen van beleid voor het plaatsen van zonnepanelen op eengezinswoningen. Dit beleid wordt in 2014 uitgerold. Convenant duurzaam bouwen De gemeente De Bilt, de provincie Utrecht, Bouwend Nederland afdeling Amersfoort, BNA afdeling Centrum, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en SSW hebben in 2010 het convenant Duurzaam Bouwen afgesloten. Hierin geven de partners hun ambities voor duurzaam bouwen helder en concreet weer. In het convenant is vastgelegd dat wij gebruikmaken van het meetinstrument GPRgebouw (= Gemeentelijke Praktijk Richtlijn voor duurzaam bouwen) om de resultaten te bepalen. De thema’s waarop dit instrument meet, zijn energie, milieu, gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde. De scores op deze thema’s worden uitgedrukt in een cijfer van 1 tot 10. De ambities bij nieuwbouw liggen voor alle thema’s van het GPR-gebouw tussen het cijfer 6 en 8. Energie moet minstens een 7 scoren. Bij renovatie of verbouw van woningen is de methodiek dezelfde, maar liggen de waarden anders. Voor deze categorie zijn de ambities een gemiddelde verbetering van twee punten en een CO2-reductie tussen 30 en 50%. Het DuBo-convenant wordt in 2014 geëvalueerd en vernieuwd.


13]

Energielabels Eind 2008 heeft SSW haar woningen op basis van referentiewoningen laten inspecteren voor het energielabel. Onze woningen hebben een gemiddeld energieprestatiecoëfficiënt van 1,72 punten. Dat komt overeen met het D-label. Bij een mutatie meten wij de woning opnieuw in en als het nodig is passen wij het label aan. De opzichters zijn hiervoor gecertificeerd. De renovatie van het Burgemeester van Heemstrakwartier draagt zichtbaar bij aan een toename van het aantal woningen met een A-label.

EPA-labels woningen SSW 2000 1500 31-12-2013

1000

31-12-2012 500 0 A

B

C

D

E

F

G

Bron: SSW

Woningen die na 2002 zijn gebouwd (voor SSW 144 woningen), hebben geen label. Deze woningen moeten standaard (Bouwbesluit) voldoen aan een EPC-norm die vergelijkbaar is met ten minste het A-label. En ook voor monumenten is een EPA-label niet verplicht.

Planmatig onderhoud Na een onderzoek naar de brandveiligheid van onze woningen is in 2013 is begonnen met het uitvoeren van de aanbevelingen uit dit onderzoek. In de wijk Brandenburg-West zijn bij de vervanging van de c.v.-ketels tegelijkertijd de doorvoeren naar de bovengelegen woningen brandveilig gemaakt. In 2014 wordt dit verder uitgerold naar andere complexen met meergezinswoningen. De brandveiligheid bij de eengezinswoningen is in orde. In 2013 is in diverse complexen onderhoud uitgevoerd zoals schilderwerk en houtrotherstel. Daar waar dat nog niet was gedaan is tegelijkertijd inbraakwerend hang- en sluitwerk aangebracht. Ook hebben we dakgoten schoongemaakt in verschillende appartementencomplexen. Aan de Planetenbaan is de collectieve c.v.-ketel vervangen door een veel energiezuiniger systeem. Door de tijdelijke BTW-verlaging (van 21% naar 6%) hebben we besloten het herstel van de verankering van de kopgevels in La Plata eerder uit te voeren. In 2013 hebben we goede aanbestedingsresultaten behaald en we hebben voordeel gehad bij de BTW verlaging. Deze besparingen hebben we gebruikt om het tegelwerk in de badkamers in Centrum II te herstellen. Daar zijn tijdens de renovatie (in 2008/2009) fouten gemaakt. Eigenlijk is dit nog garantiewerk maar de betreffende aannemer is failliet gegaan en er is geen verhaal mogelijk. De uitgaven voor planmatig onderhoud bedragen in 2013 € 3.677.000,-.

Portefeuillestrategie en complexbeheerplannen De portefeuillestrategie is gebaseerd op 4 pijlers. 1. Behoud A1 status; 2. Betaalbaarheid van wonen; 3. Verbeteren slaagkansen van specifieke doelgroepen die moeilijk aan een woning kunnen komen. 4. Gedifferentieerde wijken In de portefeuillestrategie hebben we vastgelegd hoe we de verhuur van ons bezit zo optimaal mogelijk in kunnen zetten voor onze opgave(n). De portefeuillestrategie (vastgesteld 2012) is in 2013 uitgewerkt in complexbeheerplannen. In de complexbeheerplannen leggen we vast hoe het complex bijdraagt aan de realisering van de doelstellingen uit de portefeuillestrategie en welke maatregelen we daarvoor moeten nemen. We maken keu-


14]

zes over doelgroep, huurniveau, verkoop, levensduur, staat van onderhoud en sturing op leefbaarheid. De complexbeheerplannen zijn eind 2013 vastgesteld.

Projecten Renovatie Burgemeester van Heemstrakwartier - Wonen met een eigen karakter De 190 huurwoningen in deze karakteristieke wijk zijn begin jaren tachtig voor het eerst gerenoveerd. De wijk kent een grote differentiatie in woningen en bewoners. En dit is voor zowel bewoners als SSW één van de sterke kanten van de wijk. De bewoners zijn zeer betrokken bij hun buurt en daarom hebben wij bij de planvorming gekozen voor een interactief proces met de bewoners. Uiteindelijk heeft ruim 75 % van de bewoners ingestemd met de plannen. Met het oog op de toekomstige verhuurbaarheid stelden we minimumeisen aan woningplattegrond en uitrusting van de woningen. Het is een ingrijpend renovatieplan geworden waarbij de woningen van binnen volledig worden vernieuwd. We bouwen de woningen uit of ze krijgen een groot balkon. De bewoners hebben veel inspraak gehad bij de indeling van hun woning. In het plan zijn veel energiebesparende maatregelen opgenomen zodat de energiekosten voor de huurder flink zullen dalen. Door deze maatregelen gaan de woningen naar energielabel A. De GPR-score voor het Burgemeester van Heemstrakwartier was 4,4 en gaat naar 7,2. (zie pagina 14). Voor deze verbeteringen betalen de huurders een huurverhoging tussen de € 55 en € 90 per maand. Daarnaast kunnen ze (tegen een extra huurverhoging) ook nog kiezen voor extra verbeteringen zoals luxere kranen en inbouwapparatuur. De huurders verhuizen tijdens de werkzaamheden naar een wisselwoning. Gedurende de werkzaamheden wordt door het Centrum voor Woononderzoek diverse Service Calls met bewoners uitgevoerd. De bewoners zijn over het algemeen erg tevreden. Het gemiddelde klanttevredenheidscijfer van de bewoners is een 8,2 en het eindresultaat wordt gemiddeld met een 9,7 beoordeeld! De werkzaamheden startten na de bouwvak 2012. En vlak voor de kerst 2012 konden de eerste bewoners terug naar hun gerenoveerde woning. Eind 2013 zijn 74 woningen opgeleverd. Dit zijn er minder dan gepland. Ondanks een uitvoerige asbestinventarisatie vooraf zijn allerlei onverwachte asbestvondsten gedaan. Het verwijderen van deze asbest zorgt naast vertraging ook voor een overschrijding van het budget van ruim € 500.000. Toch proberen we in 2014 de uitvoering te versnellen en het project eind 2014 af te ronden (in plaats van half 2015). De reden hiervoor is de tijdelijke BTW-verlaging die gezien de grootte van het project een aanzienlijk voordeel oplevert. In 2014 hebben we met dit project mee gedaan met de duurzame huizenroute door de gemeente De Bilt. Ook veel niet huurders brachten een bezoek aan de modelwoning en zij waren onder de indruk van wat SSW allemaal doet. Sociaal Plan Bewoners krijgen heel wat te verduren bij een ingrijpende onderhoudsbeurt of renovatie. Om een en ander correct te regelen zijn in het Sociaal Plan de rechten en plichten en de positie van de bewoners en SSW vastgelegd. Vanzelfsprekend is de huidige weten regelgeving daarvoor de basis. Het Sociaal Plan biedt een werkbare basis. Daarnaast levert SSW per onderhouds- of renovatietraject maatwerk. Dat leggen wij vast in een plan Sociaal Maatwerk. Na elk project evalueert SSW het Sociaal Plan en stelt dit zo nodig bij. Daarin nemen wij vanzelfsprekend eventueel gewijzigde wet- of regelgeving mee. Het Sociaal Plan is na overleg met de Biltse bewonersvereniging Woonspraak vastgesteld op 20 mei 2011. Woonspraak had instemmingsrecht.


15]

Werken aan normaal wonen In onze missie en visie kiezen wij nadrukkelijk voor een brede maatschappelijke oriëntatie. Deze bestaat onder meer uit een sociaal-maatschappelijke component wat inhoudt dat wij bijdragen aan een goed en duurzaam woon- en leefklimaat in wijken en buurten. We investeren dus ook in mensen. De overgrote meerderheid van onze klanten is ‘gewoon’ zelfredzaam. Sociale problemen komen maar bij een beperkt deel van de bewoners voor. Voor hen is ‘normaal’ wonen vaak moeilijk bereikbaar zonder hulp. In een wijk waar meer mensen wonen met problemen komt de sociale cohesie onder druk te staan. Dit kan leiden tot overlast voor de buurt. SSW probeert ook hierin zoveel mogelijk maatwerk te leveren via de wijkbeheerders en wijkconsulenten en in samenwerking met ons maatschappelijk netwerk/partners.

Aanspreekpunt in de wijk De wijkbeheerders zijn werkzaam op het snijvlak van woning en woonomgeving. Zij zijn het aanspreekpunt voor bewoners als het gaat om veiligheid, vernielingen, graffiti, zwerfvuil, het aanbieden van huisvuil en het gebruik van de algemene ruimtes in de flats. De wijkbeheerders ondersteunen (met raad en daad) bewoners met initiatieven die de leefbaarheid bevorderen. Ze hebben veel contacten met andere organisaties, zoals de gemeente, het jongerenwerk, buurthuizen en de politie. De aspecten schoon, heel en veilig staan centraal in hun werk. De functie van wijkbeheerder is in nauwe samenwerking met de gemeente tot stand gekomen. Belangrijke activiteiten zijn:  schoonmaken: het schoonmaakwerk in de algemene ruimtes van complexen valt onder de verantwoordelijkheid van het wijkbeheer. In 2013 zijn wij gestart met resultaatgericht schoonmaken. Hierbij schrijft SSW voor wat het resultaat moet zijn en bepaalt het schoonmaakbedrijf hoe ze dat resultaat gaat behalen. De werkwijze ligt dan vast en SSW controleert dat regelmatig;  servicegesprekken: nieuwe huurders krijgen bezoek van een wijkbeheerder. Het doel van deze servicegesprekken is tweeledig. Enerzijds het bespreken van de gang van zaken rond het huren van de woning, anderzijds het informeren van de huurder over het complex en de woonomgeving.  zwerfvuilteams: deze teams bestaan uit kinderen die onder begeleiding van volwassenen maandelijks het zwerfvuil in hun eigen wijk opruimen. De kinderen krijgen hiervoor een kleine vergoeding. Een schone wijk draagt bij aan een veilige en prettige woonomgeving voor iedereen;  praktische ondersteuning van bewoners bij renovatie- en bouwprojecten, zoals het Burgemeester van Heemstrakwartier. Dat betekent veel in de wijk aanwezig zijn om te praten met de bewoners, hen gerust te stellen en voor te bereiden op de verbouwing en de eventuele tijdelijke verhuizing. Leefbaarheidsbudget Wij hebben een budget voor activiteiten in complexen en wijken die de leefbaarheid ten goede komen. In 2013 ging het daarbij onder andere om:  de aankoop van een stukje grond voor het plaatsen van kliko’s. En het plaatsen van een haag rond dit stukje grond zodat de kliko’s niet zo in straatbeeld staan;  snoei- en tuinwerkzaamheden;  aanschaf en plaatsing van een camera op plaatsen waar vervuiling en/of vernieling voor komt;  aanschaf van een geluidsmeter om geluidsoverlast vast te stellen;  extra schoonmaakwerk waarbij de vervuiler(s) niet te achterhalen is (zijn) en het ook niet redelijk is de schoonmaakkosten op alle bewoners te verhalen;  het aanbrengen van een extra lichtpunt op de zijgevel van een woning nadat hier was ingebroken. Dit om het gevoel van veiligheid weer terug te brengen bij de bewoonster;  gezellige bijeenkomst voor vrijwilligers (lampenisten, bewonerscommissies, begeleiders zwerfvuilteams);  begeleiding bij de laatste kans plaatsing;  training omgaan met geld door Vitras. SSW betaalt de kosten voor deelnemende huurders (€ 25). In totaal is er € 115.000 aan activiteiten gefinancierd uit het leefbaarheidsbudget.

Achter de voordeur Overlast De wijkconsulenten houden zich onder andere bezig met de leefbaarheid achter de voordeur. Het gaat daarbij om bemiddeling in burenconflicten, bewoners die (dreigen te) vervuilen of bewoners met psy-


16]

chische klachten die voor overlast zorgen. Wij hebben een inspanningsverplichting als het gaat om het verlenen van rustig woongenot en daarom bieden wij huurders hulp aan bij overlastsituaties. In 2013 is het overlastprotocol herschreven. Hierin is vastgelegd hoe wij handelen bij overlast en welke instrumenten wij daarvoor gebruiken. Ook ligt vast wanneer we stoppen met bemiddelen en andere instrumenten zoals buurbemiddeling of een gerechtelijke procedure inzetten. In 2013 zijn er geen juridische procedures gestart en heeft er ook geen ontruiming als gevolg van overlast plaatsgevonden. Eén gezin heeft een andere woning aangeboden gekregen onder het regime van het laatste kans-beleid. Dat betekent dat zij hulp en ondersteuning moeten aanvaarden zodat zij uiteindelijk geen overlast meer veroorzaken. Als er sprake is van overlast door bewoners met psychosociale problemen werken we vaak samen met ons uitgebreide netwerk van hulpverleningsinstanties zoals:  Netwerk 12+, dit is een onderdeel van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Het bieden van vroegtijdige ondersteuning/hulpverlening, bevorderen van ketenzorg rondom kinderen met problemen;  Actieteam Jongeren van de gemeente De Bilt. Het signaleren van groepen probleemjongeren, bespreken en actiepunten uitzetten;  Stichting MENS 18+ overleg. Aanpak en werkwijze ten behoeve van cliënten met een meervoudige zorgen/of welzijnsbehoefte met elkaar afstemmen; Met deze netwerken vindt meestal eens in het kwartaal overleg plaats. Actief incasseren SSW voert een actief incassobeleid en probeert huurachterstand zoveel mogelijk te voorkomen en te beperken. Het incassobeleid in gebaseerd op 2 uitgangspunten: streng en rechtvaardig. Aan de ene kant sturen wij huurders, die niet op tijd hun huur betalen, sneller naar de deurwaarder. Aan de andere kant bieden wij huurders met financiële problemen sneller hulp aan. Voor huurders, die hun financiële problemen niet kunnen oplossen, zoekt SSW met haar netwerk op het gebied van hulpverlening en schuldsanering, naar een oplossing. Dit incassobeleid is ingezet in 2012. In 2013 heeft een evaluatie plaatsgevonden. De strenge incassoprocedure heeft geen vermindering van de achterstand opgeleverd. Maar dat is in tijden van economische crisis ook erg moeilijk. De crisis blijkt bijvoorbeeld uit het aantal huurders dat de huur later betaalt vanwege een uitkering, dit aantal is verdubbeld. Het verwijzen naar begeleidende instanties, om mensen te leren de regie weer terug te vinden over hun financiën, verloopt succesvol. Dat zien we ook terug in de cijfers: het aantal huurders bij de deurwaarder is afgenomen en het aantal huurders in de (schuld)hulpverlening is fors toegenomen. Het aantal ontruimingen is vergelijkbaar met vorige jaren. In vergelijking met de landelijke trend waar meer ontruimingen plaatsvinden, een positief resultaat. Huurachterstanden per 31-12-2013 Huurachterstand in procenten van de te incasseren jaarhuur Totaal bedrag aan achterstand Aantal huurders met achterstand (bij SSW) Aantal deurwaarderszaken Schuldhulpverlening / WSNP Meervoudige problematiek / hulpverlening Huurders met een uitkering die later betalen Overig Totaal aantal huurders met achterstand 4 Aantal ontruimingen wegens huurachterstand

2013 1,02 (€)

3

312.000

106 81 23 26 51 28 315 5

2012 0,83 237.000 82 104 5 23 22 21 257 4

3

Dit is een gecorrigeerd getal. Officieel bedroeg de huurachterstand op 31 december 2013 € 617.000. Dit wordt veroorzaakt doordat de huur voor Lichtruim aan de zakelijke gebruikers met terugwerkende kracht in rekening is gebracht. Eind december waren daardoor nog niet alle bedragen betaald. 4

Van de 5 ontruimingen waren er 2 met uitsluitend huurachterstand. In de overige 3 zaken betrof het, naast de achterstand, nog een wietplantage of was de huurder met de noorderzon vertrokken.


17]

SSW maakt het verschil SSW wil een verbindende rol spelen in de samenleving en haar positie in het netwerk gericht versterken ten behoeve van maatschappelijk rendement en sociale cohesie. Een van onze kernwaardes is niet voor niets “perspectief bieden”. De belanghouders van SSW zijn instellingen en groepen mensen die – maatschappelijk of als groep – direct of indirect belang hebben bij de doelen die SSW nastreeft. De reden is dat zij SSW nodig hebben om al dan niet samen met SSW de eigen doelen te realiseren. SSW onderscheidt verschillende groepen belanghouders die in meer of mindere mate invloed kunnen uitoefenen op het beleid van SSW:  huurders;  Gemeente De Bilt;  lokale platforms;  welzijnsinstanties;  zorginstellingen.

Bewonerscommissies Bewonerscommissies behartigen de belangen van bewoners uit een of meerdere wooncomplexen. Zij zijn voor SSW het aanspreekpunt in de wijk. Vier bewonerscommissies/-verenigingen waren in 2013 (in meer of mindere mate) actief:  Burgemeester Van Heemstrakwartier  Wijkraad De Leijen  Bewonersvereniging Planetenbaan  Vereniging voor groepswonen van ouderen Lugtensteyn Minimaal eenmaal per jaar vindt overleg plaats tussen de afzonderlijke bewonerscommissies en SSW. SSW ondersteunt bewonerscommissies met een financiële bijdrage gebaseerd op het aantal woningen dat de commissie vertegenwoordigt. Daarnaast kunnen bewonerscommissies of andere bewonersgroepen een beroep doen op het leefbaarheidsbudget van SSW voor speciale activiteiten. In 2013 is in totaal € 3.085 uitgekeerd aan de bewonerscommissies. Alternatieve participatievormen De belangenbehartiging via bewonerscommissies slaat niet meer zo aan bij bewoners. Daarom organiseerden we in 2013 twee keer een klantenpanel over: 1. de woonwensen van senioren en de belemmeringen die zij zien om daadwerkelijk te gaan verhuizen. Hiervoor zijn oudere huurders uitgenodigd die ingeschreven staan als woningzoekende. (voor de resultaten zie pagina 10) 2. de kwaliteit van onze dienstverlening en met name de wijze van klachten afhandelen. Voor dit klantenpanel zijn huurders uitgenodigd die in de maanden daarvoor hadden aangegeven ontevreden te zijn over SSW. Belangrijkste aandachtspunt dat wij meekregen uit het tweede klantenpanel was de communicatie met onze huurders. Dit was voor ons reden om het klachtenproces nog eens onder de loep te nemen. Het proces is mede daardoor aangepast en er is een klachtencoördinator aangesteld.

Bewonersvereniging Woonspraak Bewonersvereniging Woonspraak is de belangenbehartiger van alle huurders van SSW en daarmee één van onze belangrijkste gesprekspartners. Woonspraak heeft ruim 800 leden. SSW vergaderde in 2013 vijf keer met Woonspraak. Onderwerpen van gesprek waren:  de begroting en het jaarverslag van SSW;  prestatieafspraken met de gemeente De Bilt, Woonspraak is voor het maken van de prestatieafspraken gevraagd om aan te geven welke onderwerpen zij daarin graag opgenomen zagen. En ook achteraf is hen om advies gevraagd;  KWH-resultaten;  werving en selectie nieuwe voorzitter voor de Raad van Commissarissen. Een vertegenwoordiger van Woonspraak nam deel aan de selectiegesprekken;  jaarverslag Klachtencommissie.


18]

Woonspraak heeft op een aantal onderwerpen instemmingsrecht of gekwalificeerd adviesrecht. In 2013 is advies aan Woonspraak gevraagd over:  prestatiegericht schoonmaken;  de huurverhoging 2013. Woonspraak heeft hierop gekwalificeerd adviesrecht. Woonspraak had veel moeite met vooral de extra huurverhoging, 1,5% boven inflatie, voor de primaire doelgroep. Bewonersvereniging Woonspraak ontving in 2013 een bijdrage van € 19.700 van SSW (bijdrage voor 2012 en 2013)

Gemeente De Bilt Prestatieafspraken SSW en de gemeente zijn samen verantwoordelijk voor de sociale volkshuisvesting in de gemeente. De gemeente De Bilt heeft in 2013 een nieuwe Woonvisie vastgesteld. Hierna zijn SSW en gemeente samen begonnen aan het maken van nieuwe prestatieafspraken. Jaarlijks maken gemeente en SSW op basis van de prestatieafspraken een activiteitenoverzicht. De uitwerking monitoren we gedurende het jaar. Belangrijke thema’s in de prestatieafspraken zijn:  vasthouden kwalitatief hoogwaardig woonmilieu;  leefbare en vitale kernen;  levensloopbestendige wijken;  bouwen voor doelgroepen;  passende woonruimte voor iedereen;  wonen, welzijn en zorg;  beschikbare woningvoorraad;  betaalbaarheid. Bestuurlijk overleg Het bestuur en de wethouder(s) spreken elkaar regelmatig, in 2013 onder meer over: e  werkbezoek SSW en wethouder aan de 2 kamer fractie / bespreking lokale en regionale vraagstukken;  (nieuw)bouwprojecten van SSW, zoals het Gemeentehuis Maartensdijk, Cultureel Educatief Centrum Melkweg, renovatie Burgemeester van Heemstrakwartier, het woonzorgcentrum De Leyen, Herenplein en de herbestemming van het voormalige SSW-kantoor aan de Burgemeester de Withstraat;  effecten van het regeringsbeleid;  nieuwe Woonvisie en de prestatieafspraken;  betaalbaarheid van het wonen en de toepassing van de huurverhoging;  onderzoek naar bevordering van de doorstroming (vrijmaken eengezinswoningen).

Regionale en landelijke belangenhouders RWU De gemeenten in de regio Utrecht werken samen in U10 (het voormalige Bestuur Regio Utrecht en de gemeente Woerden). U10 heeft een belangrijke portefeuille op het terrein van volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en woonruimteverdeling. Als afgeleide hiervan werken de regionale woningcorporaties samen in het RWU (Regionale Woningcorporaties Utrecht). RWU heeft een algemeen bestuur en een dagelijks bestuur. In verband met de continuïteit is een directeur aangetrokken die ambtelijk wordt ondersteund. Momenteel is deze vacature vacant. Op basis van een profielschets wordt gezocht naar een senior adviseur om de functie in te vullen. De bestuurder van SSW maakt deel uit van het algemeen bestuur en het dagelijks bestuur. Met de corporaties en regiogemeenten is onder meer gesproken over:  organiseren van een Beursvloer met de vraag of collega’s een deel van de regionale nieuwbouwproductie kunnen overnemen;  betaalbaarheid, beschikbaarheid sociale huurwoningen;  aanpassingen regionale huisvestingsverordening;  doorvoering inkomensafhankelijke huurverhoging;  onderzoek naar de financiële positie en investeringsmogelijkheden van RWU corporaties; de resultaten zijn besproken met regionale wethouders BRU gemeenten en gedeputeerde Wonen van de Provincie;


19]

  

Woonakkoord tussen Aedes en de Minister; effecten van het regeringsbeleid, de novelle van minister Blok en een gezamenlijke RWU reactie; vaststellen jaarrekening en begroting en het werkplan 2014;

De woningbouwproductie blijft fors achter bij de planning. Door de economische recessie en het regeringsbeleid zijn corporaties veel voorzichtiger met hun nieuwbouwplannen. Daarnaast belemmeren knelpunten, zoals onvoldoende locaties, bestemmingsplannen en procedures, de productie. Stichting Woonruimteverdeling Utrecht De samenwerking tussen 26 corporaties in de regio Utrecht (waaronder SSW) en WoningNet is geformaliseerd in de Stichting Woonruimteverdeling Regio Utrecht. Deze stichting is namens de aangesloten corporaties opdrachtgever voor WoningNet. Hiervoor is een dienstverleningscontract opgesteld tussen de corporaties uit de regio Utrecht en WoningNet. De Stichting houdt toezicht op de uitvoering van de woonruimteverdeling door WoningNet. In 2013 is gesproken over verdere digitalisering van het woningaanbod via de klantvriendelijke en efficiënte match en het woningvolgsysteem. Aedes Hoewel wij ons focussen op onze lokale opgaven sluiten wij ons niet af voor wat er landelijk gebeurt. SSW levert een actieve bijdrage aan de discussies, vooral via brancheorganisatie Aedes. Het bestuur is actief in de Nederlandse Vereniging Bestuurders Woningcorporaties, een platform van Aedes voor corporatiedirecteuren. Tijdens het extra ledencongres op 3 oktober 2013 heeft ook SSW ingestemd met het Woonakkoord dat was afgesloten tussen Aedes en minister Blok. De motie om onderzoek te verrichten naar de betaalbaarheid van het wonen in de sociale huursector is ook door SSW ondersteund.

Dialoog belanghouders SSW wil beïnvloedbaar en transparant zijn voor haar omgeving. De kerndoelstelling voor de dialoog met belanghouders is als volgt geformuleerd: het versterken van de positie van SSW in de Biltse samenleving en het optimaliseren onze maatschappelijke prestaties. In 2013 hebben we geen belangenhoudersbijeenkomst georganiseerd. In gesprek met SSW Jaarlijks in oktober geeft SSW een relatiemagazine uit, onder de titel ‘In gesprek’. Via dit magazine willen we in gesprek komen met onze belangenhouders over belangrijke, maatschappelijke ontwikkelingen. Het thema van het relatiemagazine van 2013 was “Scheiden wonen en zorg”. Hierover kwamen verschillende lokale partners aan het woord. En dit is ook het thema van de belangenhoudersbijeenkomst die wij in 2014 organiseren.

Lokaal investeren Maatschappelijk betrokken ondernemen (MBO) is het investeren van expertise, menskracht, faciliteiten en netwerken in de (lokale) samenleving. Sinds 2007 doet SSW mee aan diverse lokale initiatieven op dit gebied. SSW heeft MBO structureel ingebed in de organisatie. Volgens opgave van Samen voor De Bilt bedraagt de maatschappelijke waarde van onze MBO-activiteiten in 2013 € 14.810. Samen voor De Bilt Samen voor De Bilt wil een brug slaan tussen bedrijven en de samenleving en zo de lokale samenleving versterken. Zij organiseert hiervoor onder andere jaarlijks de maatschappelijke beursvloer. Bedrijven en organisaties ontmoeten elkaar daar. Samen voor De Bilt stimuleert werknemers van bedrijven hun kennis en kunde, menskracht en middelen in te zetten voor maatschappelijke organisaties. SSW heeft in 2013 drie matches gemaakt op de maatschappelijke beursvloer:  folder voor sportstichting Samen Verder (voor mensen met een verstandelijke beperking);  eenmaal in de 2 weken wandelen 2 medewerkers van SSW met bewoners van het Leendert Meeshuis, verpleeghuis voor somatische en psychogeriatrische cliënten.  beschikbaar stellen van trainingsruimte voor de Stichting Mentorschap Midden Nederland.


20]

SSW is één van de founders van Samen voor De Bilt. De founders ondersteunen Samen voor De Bilt met een jaarlijkse bijdrage financieel of 'in natura' (bijvoorbeeld een werkplek, drukwerk, communicatiemateriaal en advies, kantoormaterialen etc.). Andere maatschappelijke activiteiten waar medewerkers van SSW aan meedoen zijn:  NL Doet - de jaarlijkse, landelijke vrijwilligersdag;  Roefeldag - tijdens de Roefeldag ‘snuffelen’ kinderen in de wereld van de grote mensen. e  Gastlessen over omgaan met geld aan 3 -jaars VMBO-scholieren van het Groenhorstcollege in Maartensdijk.  Platform Respectvol Samenleven, het Platform stelt zich ten doel een maatschappelijk klimaat te scheppen, waarin bevolkingsgroepen en mensen onderling dichter bij elkaar komen te staan.  Wijkrestaurant Bij de Tijd, Bij de Tijd biedt leerlingen van het Horeca & Travel College van ROC Midden Nederland een leer- en werkplek. SSW neemt deel aan de deelnemersraad.  Sociaal warenhuis, hierin zijn diverse maatschappelijke organisaties gehuisvest, zoals Tafeltje Dekje, Wereldwinkel en Voedselbank. Sponsoring Naast het inzetten van medewerkers en deelname aan activiteiten is SSW bereid om, binnen vooraf gestelde kaders, een financiële bijdrage te leveren aan activiteiten van lokale organisaties. We vragen wel altijd een passende tegenprestatie, meestal in natura (beeldmateriaal, naamsvermelding of toegangskaartjes). SSW heeft in 2013 14 sponsorverzoeken gehonoreerd voor een bedrag van € 3.900.

Project Melkweg / Het Lichtruim In het najaar van 2013 is Het Lichtruim opgeleverd. In het gebouw hebben een basisschool, een kinderdagverblijf, een peuterspeelzaal, de buitenschoolse opvang, de bibliotheek, het Kunstenhuis en het Centrum voor Jeugd en Gezin onderdak gekregen. Op de bovenste verdieping van het gebouw zijn 20 seniorenappartementen gerealiseerd waarvan 8 in de sociale huur (zie ook pagina 11). Het gebouw is in december feestelijk geopend en wordt inmiddels al de culturele hotspot van De Bilt genoemd. Duurzaamheid Bij Het Lichtruim speelt duurzaamheid een belangrijke rol. Het kreeg daarom een Warmte- en Koudeopslag (WKO). Deze techniek zorgt voor het verwarmen en/of koelen van het gebouw. Naast de WKO monteren wij gasketels voor het opvangen van piekbelastingen. Mede door de hoge isolatiewaarde 2 van de gevel van het gebouw leidt de WKO tot een reductie van de CO -uitstoot van 24 % ten opzichte van een traditionele ketel.


21]

Maatschappelijk ondernemen SSW wil een bijdrage leveren aan vitale wijken door woningen en wijken zoveel mogelijk levensloopbestendig in te richten. Waar mogelijk zal SSW maatschappelijk vastgoed realiseren om de vitaliteit van wijken en buurten te bevorderen. Ook neemt SSW haar verantwoordelijkheid in de intensivering van de samenwerking in de netwerkketen Wonen-Zorg-Welzijn.

Stijgende vraag wonen met zorg In de gemeente De Bilt wonen veel ouderen. En dit percentage stijgt nog de komende jaren. Met het ouder worden van de bevolking, stijgt de vraag naar verzorging en verpleging. Door de wijzigingen in de zorg zullen steeds meer ouderen zelfstandig (moeten) blijven wonen. Dat geldt dus ook voor de huurders van SSW. Met de gemeente hebben we afgesproken dat wij gaan onderzoeken wat dit betekent voor de benodigde voorzieningen in onze wijken. En ook hoe we onze wijken levensloopbestendig kunnen maken. Huurders kunnen dan verhuizen naar een passende woning maar blijven wel in hun vertrouwde omgeving wonen. Dit onderzoek voeren we uit in 2014.

Inwoners gemeente De Bilt (naar leeftijd) 20.000 15.000 2012 10.000

2020 2030

5.000 0 < 15 jr

15-29 jr

30-64 jr

> 64 jr

bron: Monitor BRU 2013

Wet Maatschappelijke Ondersteuning Soms zijn aanpassingen, zoals een traplift, beugels in het toilet of een douchezitje, aan een woning nodig waardoor de bewoner zelfstandig kan blijven wonen. De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) vergoedt veel van deze aanpassingen. Met de gemeente, als uitvoerder van de WMO, zijn afspraken gemaakt over standaardprijzen voor veelvoorkomende woningaanpassingen. Bewoners moeten de aanpassingen zelf aanvragen. Vaak is een medische indicatie nodig. Het plaatsen van een verhoogd toilet of beugels in douche of toilet gebeurt direct. De gemeente geeft steeds vaker zelf opdracht voor het uitvoeren van kleine aanpassingen. Voor de aanpassingen waarbij een grote bouwkundige ingreep nodig is, blijft SSW de opdrachtgever. Bij SSW aangevraagde voorzieningen in het kader van de WMO 2013 2012 Scootmobielvoorziening

2

2

Trapaanpassing

2

0

Douche / toilet

9

11

Keuken

3

0

Verwijderen drempels in woning

10

9

Aanpassing aan deuren/ramen

4

2

Overig

2

Totaal

32


24

22]

Gespecialiseerde woonvormen Er zijn mensen die niet (meer) zelfstandig kunnen wonen. Voor hen is/wordt specifieke woonruimte gerealiseerd. SSW werkt hierin samen met maatschappelijke partners. SSW heeft verschillende woonvormen in beheer waar zorg wordt geleverd:  Wooncentrum Zideris Bilthoven: woonruimte (verschillende woningen) voor 26 volwassenen met een verstandelijke beperking. Zideris Bilthoven begeleidt ook een aantal verstandelijk gehandicapten die zelfstandig wonen;  Woon-zorgcentrum Dijckstate: 61 zelfstandige seniorenappartementen, met de mogelijkheid van 24-uurs zorgverlening, gemeenschappelijke ruimten en een restaurant;  Toutenburg: 33 seniorenappartementen met zorgverlening vanuit Dijckstate en een gemeenschappelijke recreatieruimte met activiteiten verzorgd door Stichting MENS;  Planetenbaan Zonnepleinflat: 79 levensloopbestendige appartementen (gerenoveerd);  multifunctioneel zorgcentrum Rinnebeek: huisartsenpraktijk, oefenruimte Rode Kruis, dagopvang voor cliënten met dementie en 28 wooneenheden voor psychogeriatrische cliënten (kleinschalige verpleeghuiszorg) in samenwerking met De Biltse Hof nu De Bilthuysen;  Thomashuis Maartensdijk: kleinschalige woonvoorziening voor 8 bewoners met een verstandelijke (en lichamelijke) beperking;  De Reiger: 26 zorgappartementen voor mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking, cliënten van Reinaerde. Project woonzorgcentrum De Leyen Zuid Antroz is een Antroposofische Woonzorggroep, actief in Midden-Nederland. Antroz heeft SSW enige jaren geleden gevraagd om gezamenlijk een woonzorgcomplex te ontwikkelen op De Maïsakker, in De Leyen Zuid in Bilthoven. SSW heeft daarin de rol als opdrachtgever en Antroz zou op termijn het gebouw huren. SSW en Antroz hebben voor de realisatie een samenwerkingsovereenkomst afgesloten. Door de grote veranderingen in de zorg zag Antroz geen kans meer om de gemaakte afspraken na te komen. SSW is inmiddels op zoek naar een alternatieve invulling voor de locatie, eventueel in samenwerking met meerdere zorgpartijen.

MENS Stichting MENS is de Biltse organisatie voor maatschappelijke ondersteuning. De stichting is een fusie van diverse maatschappelijke en welzijnsorganisaties in de gemeente De Bilt. MENS wil de onderlinge samenhang tussen professionals, inwoners en vrijwilligers op het gebied van welzijn, zorg en wonen vergroten, met Wijkservicecentra als belangrijk middelpunt. De Stichting MENS is officieel van start gegaan op 7 maart 2013 en is een vervolg op het project MENS. Mens is bezig met het ontwikkelen van een webportal waardoor deelnemers via een eenvoudige druk op de knop in contact komen met hulp- of zorgverleners. SSW is betrokken bij de voorbereidingen.


23]

De organisatie Perspectief bieden, transparantie, verbinden en ondernemen. Dat zijn onze kernwaarden en daarmee uitgangspunt voor onze kwaliteit van dienstverlening en het maatschappelijk ondernemerschap. SSW wil hiermee hét verschil maken.

Sociaal hart, zakelijk hoofd Sociaal hart, zakelijk hoofd is de titel van het ondernemingsplan van SSW. In dit ondernemingsplan zet SSW de route uit voor de jaren 2012 tot 2016. Vanuit een grote maatschappelijke betrokkenheid en verantwoordelijkheid voor mensen in een sociaal zwakke positie zetten wij ons in voor een sterke, betaalbare en gedifferentieerde huursector. Dit zijn ook de inzet en houding waaraan wij door onze belangenhouders willen worden gekend en herkend. De bestemming is als vanouds: investeren in mensen en in stenen. Maar in de huidige, snel veranderende werkelijkheid onderzoeken we wel hoe we die koers ook in de toekomst kunnen blijven volgen. We kijken naar onze opgave op de lange termijn. Kunnen we deze opgave realiseren en wat hebben we daar voor nodig, zowel financieel als qua organisatie. Kan het anders, efficiënter, maar met behoud van klanttevredenheid. De route die wij kiezen vraagt om afbakening. Onze klanten, medewerkers en belangenhouders verdienen duidelijkheid over waar SSW zich in de komende jaren met name op richt. De visie op de toekomst die wij hiervoor ontwikkelen is in 2014 klaar.

De medewerkers Om de ambities waar te maken moet de organisatie voldoende toegerust zijn. Dit betekent dat management, medewerkers, structuren en systemen alle bijdragen aan het realiseren van die ambities. Dit vraagt een volgende stap naar een professionele organisatie. Een cultuurverandering is daarbij nodig. De cultuurgroep (met medewerkers van alle geledingen) heeft als rol die verandering te stimuleren en te borgen. De ontwikkelingen rond woningcorporaties (verhuurdersheffing, scheiding DAEB en niet-DAEB, belastingen, beperkingen in taken en opgaven) leggen een focus op de financiële kant van de volkshuisvesting. Voor ons was het de reden om een tweede bestuurder aan te trekken met een financieel profiel.


24]

Personeelscijfers Totaal aantal fte Totaal aantal medewerkers

2013 39,2 43

2012 37,4 41



mannen

25

24



vrouwen

18

17



fulltime

30

27

13

14

7,1

5

5

3

parttime  Verloopcijfer in procenten 

aantal nieuwe medewerkers

aantal vertrokken medewerkers  Gemiddelde leeftijd Ziekteverzuim in procenten Opleidingskosten totaal in € Personeelskosten per VHE Aantal VHE per fte

3

2

48 3,17 112.000 520 138

47 2,72 106.788 501 144

Ondernemingsraad De Ondernemingsraad van SSW telt 3 leden. In 2013 heeft de OR een volledig nieuwe samenstelling gekregen. De OR en het bestuur zaten in het verslagjaar 4 keer met elkaar om de tafel. Bij 1 vergadering was ook de voorzitter van de Raad van Commissarissen aanwezig. De OR heeft de gebruikelijke adviezen uitgebracht voor de benoeming van de nieuwe voorzitter van de Raad van Commissarissen e en de 2 bestuurder. Belangrijke overlegpunten in 2013 waren:  adviesaanvraag nieuwe voorzitter Raad van Commissarissen; e  procedure benoeming 2 bestuurder;  agressieprotocol;  bedrijfskleding;  lunchprijzen;  werkkostenregeling.

Integriteit De P&O-medewerker vervult de rol van vertrouwenspersoon. Onze klokkenluidersregeling staat op intranet en op onze website onder de button SSW/Goed bestuur. In 2013 heeft de vertrouwenspersoon geen meldingen ontvangen.

(On)tevreden huurders Onafhankelijke Klachtencommissie We zien natuurlijk het liefst dat onze huurders tevreden klanten zijn. Maar dat lukt niet altijd. Voor die gevallen heeft SSW een onafhankelijke Klachtencommissie. Deze commissie adviseert het bestuur bij geschillen tussen SSW en haar huurders. De commissie bestaat uit vier leden die bij toerbeurt functioneren als voorzitter. Drie leden behandelen de klachten. De Klachtencommissie opereert dus steeds in een wisselende samenstelling. Leden Klachtencommissie 2013 Naam de heer mr. S.M. van Luijk mevrouw mr. W. Tideman de heer prof. dr. T. Willemse mevrouw mr. B.M. Vos

Functie

Benoemd per

Aftredend per

voorzitter lid lid lid

01-01-2008 15-06-2001 15-06-2001 01-08-2011

01-01-2016 01-01-2017 01-01-2014 01-08-2015

In 2013 zijn 10 klachten bij de Klachtencommissie binnengekomen. Met het volgende resultaat:  5 klachten zijn ingetrokken nadat SSW alsnog de klacht had opgelost;  4 klachten zijn behandeld op een hoorzitting waarna er advies is uitgebracht; dit advies is door de


25]



bestuurder overgenomen; bij 1 klacht had SSW de klacht opgelost maar wilde de klager toch graag haar verhaal vertellen aan de Klachtencommissie.

De Klachtencommissie maakt jaarlijks een verslag van haar werkzaamheden en plaatst dat op haar website: www.klachtencommissieSSW.nl Huurcommissie De inkomensafhankelijk huurverhoging heeft veel bezwaarschriften opgeleverd. In totaal zijn er 162 bezwaarschriften binnengekomen. Argument Inkomen 2011 lager Inkomen 2012 lager Inkomen 2013 lager Chronisch ziek Huurprijs is hoger dan maximaal e 2 verhoging in 12 maanden Mee oneens

Aantal 23 81 27 26 8 1 11

Een aantal huurders heeft meerdere argumenten aangedragen (en chronisch ziek en inkomensdaling). De bezwaarschriften zijn bij SSW beoordeelt voor zover mogelijk. In een aantal gevallen is de huurders gevraagd extra informatie aan te leveren. Resultaat beoordeling Na controle is eerste inkomen terecht Huurder draagt geen valide argument aan Inkomensdaling klopt Inkomen 2013 kan pas in 2014 bevestigd worden

Aantal

Extra informatie aanleveren (IB-60 of inkomen huisgenoten)

8 25 85 34 10

resultaat Huurverhoging niet aangepast Huurverhoging niet aangepast Huurverhoging aangepast Huurverhoging niet aangepast. (kan met terugwerkende kracht) Niet meer gereageerd, huurverhoging niet aangepast.

4 huurders hebben een bezwaarschrift ingediend bij de Huurcommissie over de inkomensafhankelijke huurverhoging. SSW is in alle 4 de zaken in het gelijk gesteld. Daarnaast heeft een huurder van een geliberaliseerde woning gevraagd om toetsing van de aanvangshuur door de Huurcommissie. Deze zaak is in 2014 door de Huurcommissie behandelt.

Kwaliteit van dienstverlening SSW hecht veel waarde aan de kwaliteit van haar dienstverlening en is daarom in 2004 lid geworden van KWH (Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector). Doel van het KWH-lidmaatschap is het continu verbeteren van de dienstverlening. Na een herkansing op klachtenafhandeling (score was 5,8) kregen we in september bericht dat wij tot 2015 het KWH-label mogen blijven voeren.

8,5 8 7,5 7 6,5 6 5,5 5

KWH-resultaten 2013


Landelijk gemiddelde Woonstichting SSW

26]

Financiële continuïteit SSW wil door middel van een meer efficiënte en vindingrijke bedrijfsvoering (binnen de spelregels van good governance) blijven zorgen voor fatsoenlijke huisvesting in leefbare wijken en buurten. Daarbij maken wij heldere keuzes en heroverwegen wij de manier waarop wij omgaan met keuzevrijheid voor onze klanten en de bekostiging daarvan.

Algemeen Het financieel beleid van SSW heeft als doel de continuïteit van de organisatie te waarborgen en optimale randvoorwaarden te creëren voor het realiseren van onze maatschappelijke opgaven. Daarbij is de beschikbaarheid van financiële middelen van groot belang. Ons beleid is gericht op voldoende weerstandsvermogen en op de beperking van financiële risico’s. SSW wil voldoen aan de eisen van het WSW zodat leningen voor investeringen kunnen worden geborgd door het WSW. Geld bepaalt het tempo waarin SSW haar doelstellingen kan realiseren. Daarom zijn we continu op zoek naar mogelijkheden om meer inkomsten te genereren en anderzijds minder kosten te maken. SSW heeft altijd een gedegen, risicomijdend financieel beleid gevoerd en zal dit in de toekomst ook blijven doen. SSW zet haar middelen uitsluitend in voor de volkshuisvesting en onderneemt geen activiteiten die niet tot haar kerntaak horen.

Financiële sturing Het toetsingskader van WSW en CFV bestaat uit een aantal kengetallen Eind 2013 heeft het WSW haar werkwijze als ‘Hoeder van de borg’ flink aangepast. Daarbij heeft zij een aantal financiële ratio’s vastgesteld. In 2013 heeft SSW een financieel statuut opgesteld waarin ook deze externe kengetallen zijn opgenomen. SSW stuurt op strakkere normen dan vereist door de toezichthouders. Dit zorgt voor een extra buffer voor het opvangen van calamiteiten en maakt het mogelijk om tijdig bij te sturen wanneer de kritische grens wordt benaderd. Het financieel statuut is vastgesteld in januari 2014. De belangrijkste kengetallen voor SSW zijn: 2013

Norm SSW

Norm WSW

ICR

2,3%

1,6%

1,4%

Solvabiliteit

26%

30%

20%

Loan to Value (LTV)

75%

70%

75%

Berekening; ICR; Solvabiliteit; LTV;

kasstroom operationele activiteiten voor rente / rente-uitgaven eigen vermogen op basis van bedrijfswaarde / balanstotaal obv bedrijfswaarde leningen / materiele vaste activa op basis van bedrijfswaarde.

ICR 2,5 2 1,5 1 0,5 2013

2014

2015

2016

Norm WSW


2017

Norm SSW

2018

2019

SSW

27]

Loan to Value 76% 74% 72% 70% 68% 66% 64% 62% 60% 58% 56% 2013

2014

2015

Norm WSW

2016

2017

Norm SSW

2018

2019

SSW

Solvabiliteit en Loan to Value zijn eind 2013 lager dan de SSW-norm. In bovenstaande grafieken wordt zichtbaar dat de meerjarenprognose een herstel laat zien:

Financieel beheer Een belangrijk aspect van het financieel beheer betreft de planning- en control cyclus. Deze bestaat uit de volgende onderdelen;  jaarprognose en jaarbegroting;  meerjarenprognose;  liquiditeitsprognose;  maandrapportage;  kwartaalrapportage;  jaarrekening. Bij het vaststellen van de begroting 2014 is veel aandacht besteed aan de beperking van de kosten van het algemeen beheer. Bij medewerkers leeft het kostenbewustzijn. In de rapportages wordt de ontwikkeling van de budgetten scherp gevolgd. In 2013 is de inhoud van de kwartaalrapportage ingrijpend aangepast. Deze geeft nu meer inzicht in de resultaten.

Risicomanagement De risico’s waaraan SSW vooral haar aandacht besteedt zijn de projectrisico’s en de financieringsrisico’s. Daarnaast is in 2013 de procuratieregeling opnieuw geanalyseerd, vastgelegd en vastgesteld. In 2014 wordt het risicomanagement verder ontwikkeld en uitgewerkt. Projectrisico’s Samen met Deloitte Accountants BV is een stappenplan opgesteld dat bij projecten moet worden doorlopen. Het stappenplan voorziet in verschillende fases die met een formeel besluit worden afgerond. Ook is daar de basis gelegd voor de projectcalculaties. Hiermee worden de projectrisico’s voldoende beheersbaar. Financieringsrisico’s Het treasurybeleid is er op gericht voldoende financieringsmiddelen aan te trekken tegen een zo laag mogelijke prijs. Bij het aantrekken van financiering wordt rekening gehouden met het renterisico van de gehele portefeuille. Dit houdt in dat de jaarlijkse aflossing en renteherziening in een jaar niet hoger mag zijn dan 15% van de leningenportefeuille (WSW norm). SSW maakt voor al haar leningen gebruik van WSW borging. SSW maakt geen gebruik van derivaten en loopt derhalve hierover geen risico’s SSW moet voldoende liquiditeiten hebben om aan haar lopende betalingsverplichtingen te kunnen voldoen. SSW heeft bij de Rabobank een rekening-courantfaciliteit van € 4 miljoen. In 2013 is hiervan


28]

beperkt gebruik gemaakt. Voor deze faciliteit zijn geen zekerheden verstrekt. Zolang de borgstellingfaciliteit van het WSW het toelaat kan SSW deze faciliteit gebruiken. De ontwikkeling van de liquiditeiten wordt maandelijks met de treasury commissie doorgenomen.

Fiscaliteit Vanaf 2008 bestaat er een integrale belastingplicht voor de vennootschapsbelasting. Voor de opstelling van de fiscale positie 2013 heeft SSW advies ingewonnen bij een fiscaal adviseur. SSW stelt zich voorzichtig op in haar fiscale strategie. Korte termijn aftrekmogelijkheden worden gewogen tegen de risico’s op heffing in de toekomst. Voor de omzetbelasting is in 2013 fiscaal advies ingewonnen voor de afrekening van het project ‘Het Lichtruim’.

Ontwikkeling resultaat Analyse resultaat (in € x 1.000)

Werkelijk 2013

Werkelijk 2012

30.379

28.217

1.454

1.256

-144

133

258

337

Bedrijfsopbrengsten

31.947

29.943

Afschrijving

10.172

7.949

Waardeveranderingen

-3.361

-7.776

58

78

Salarissen en sociale lasten

2.812

2.691

Onderhoudslasten

5.822

3.555

Huuropbrengsten Opbrengsten servicecontracten Netto verkoopresultaat nieuwbouw Overige bedrijfsopbrengsten (inclusief geactiveerde productie eigen bedrijf)

Erfpacht

115

172

Lasten servicecontracten

1.454

1.256

Heffingen

1.242

111

Overige bedrijfslasten

3.220

3.142

Bedrijfslasten

21.534

11.178

Bedrijfsresultaat

10.413

18.765

Rentebaten

69

69

Opbrengsten financiële vaste activa en effecten

59

59

Rentelasten

8.121

8.316

Resultaat voor belasting

2.420

10.577

Vennootschapsbelasting

-1.049

-1.978

1.371

8.599

Leefbaarheid

Resultaat na belasting

Het bedrijfsresultaat kent in 2013 een daling die vooral wordt veroorzaakt door de hogere afschrijvingen en heffingen en lagere waardeveranderingen. Het boekjaar 2013 is afgesloten met een positief resultaat na belastingen van € 1,4 miljoen.


29]

Afschrijvingen De hogere afschrijvingen zijn het gevolg van het hanteren van gedifferentieerde afschrijvingen binnen complexen met verschillende exploitatieduur. Voorheen werd hier een gemiddelde genomen van het gehele complex. Waardeveranderingen De waardeveranderingen van het vastgoed zijn gedaald van een winst van € 7,8 miljoen in 2012 naar een winst van € 3,4 miljoen in 2013. Doordat de bedrijfswaarde van ons bezit per saldo is gestegen konden we een aantal in het verleden genomen verliezen op de vastgoedportefeuille terug nemen. Heffingen Dit betreft de verhuurdersheffing en de saneringsheffing. In 2013 bedroeg de verhuurdersheffing € 134.000. De saneringsheffing bedroeg € 1,1 miljoen.

Ontwikkeling vermogen Hierna volgt de cijfermatige berekening van het weerstandsvermogen. In € x 1.000 Vermogen op basis van bedrijfswaarde

2013

2012

553.202 -108.265 -18.304 -82.158 344.476 15.948

476.740 -103.593

360.424

304.497

156.118 76.133 79.985

123.374 51.242 72.132

26% 20%

25% 20%

Huren Stijging door hoger ingerekende huurverhogingen ( zie toelichting materiele vaste activa) en nieuw opgeleverde projecten.

Algemeen beheer Heffingen 2014 – 2017 Onderhoud Ongecorrigeerde bedrijfswaarde (kasstroom) Grondwaarde/restwaarde

Eigen vermogen op basis van bedrijfswaarde Verhuurderheffing 2018 – einde exploitatie Weerstandsvermogen Solvabiliteit Daling door een hogere balanstotaal vanwege nieuw opgeleverde projecten.

Solvabiliteit ondergrens

-79.348 293.798 10.699

De bedrijfswaarde van de onroerende en roerende zaken in exploitatie is € 361miljoen. Daarbij is geen onderscheid gemaakt tussen DAEB en niet-DAEB activiteiten. Op basis van bestemming van het gebouw en/of hoogte van de huur behoren 101 woningen en 13 bedrijfsruimtes tot de niet-DAEB activiteiten. De bedrijfswaarde stijgt per saldo van € 304 miljoen naar € 361 miljoen eind 2013. De bedrijfswaarde neemt toe door het in exploitatie nemen van nieuwbouwprojecten (waaronder Het Lichtruim).en gewijzigde huurparameters. Deze stijging wordt afgevlakt door het inrekenen van de verhuurdersheffing voor de jaren 2014-2017. In de bedrijfswaarde 2012 was alleen de verhuurdersheffing 2013 ingerekend. Bij het berekenen van het weerstandsvermogen wordt uitgegaan van het eigen vermogen op basis van de bedrijfswaarde. Hierop wordt een belangrijke correctie doorgevoerd. De verhuurdersheffing vanaf 2018 tot einde exploitatie van onze complexen wordt ook ingerekend. Het weerstandsvermogen daalt hierdoor van € 86 miljoen naar € 80 miljoen. De solvabiliteit stijgt van 25% in 2012 naar 26% in 2013.


30]

Waarde van het vastgoed Waarde onroerende zaakbelasting (WOZ) De laatste waardering is als volgt vastgesteld. Deze was in €: WOZ-waarde 01-01-2013 (OZB 2014) 4876 Woningen (2012; 4881) 21 bedrijfspanden 278 garage (excl. 2 inpandige garages)

WOZ-waarde 01-01-2012 (OZB 2013)

907.987.000

988.673.000

15.479.000

17.624.000

5.725.000

6.362.000

5

929.191.000 5175 1.012.659.000 Per woning is de WOZ-waarde gemiddeld € 187.000 (ultimo 2012: € 207.000). Voor de in 2013 opgeleverde nieuwbouwwoningen en Het Lichtruim is nog geen WOZ-waarde bepaald. Dit vastgoed is nog niet opgenomen in de bovenstaande tabel. Marktwaarde De WOZ-waarde 01-01-2013 is een goede benadering van de marktwaarde op dat moment. Steekproefsgewijs is een aantal panden gecontroleerd met de meest waarschijnlijke marktwaarde. Verzekerde waarde De panden (inclusief garages en bedrijfsgebouwen) zijn verzekerd met een herbouwwaarde van € 504 miljoen.

Oordeel toezichthouders Toezichtbrief 2013 Op basis van de ingediende prognosegegevens 2013-2017 (dPi 2012) en de verantwoordingsinformatie (dVi 2012) heeft het Centraal Fonds risicogericht onderzoek gedaan op een zestal toezichtterreinen. Die terreinen zijn: kwaliteit financiële informatie, behoud maatschappelijk vermogen, financieel risicobeheer, liquiditeit, solvabiliteit en draagkracht vermogen. Het bij SSW uitgevoerde bureauonderzoek geeft CFV geen aanleiding tot een nader onderzoek. Ten aanzien van de kwaliteit heeft CFV wel een opmerking gemaakt op de prognosegegevens. Een belangrijk onderdeel van de opmerking had betrekking op het tijdig opnemen van projecten in de prognosegegevens (dPi 2012). Door SSW is hard gewerkt om de kwaliteit van de prognosegegevens te verbeteren. Uitslagbrief WSW Ieder jaar krijgt SSW van het WSW een ‘uitslagbrief’; waarin staat hoe WSW de kredietwaardigheid van SSW beoordeelt, en welk bedrag met WSW-borging kan worden geleend. SSW voldoet aan de eisen van het WSW, en kan gebruikmaken van de borgingsfaciliteiten. Oordeelsbrief verslagjaar 2012 Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de Eenheid Toezicht Corporaties, heeft op 25 november 2013 SSW bericht, dat zij op het gebied van de toewijzingen van woongelegenheden juist heeft gehandeld. Voor het overige zijn er geen specifieke opmerkingen over SSW gemaakt. Verstrekken lastgeving-volmacht aan het WSW Op verzoek van het WSW is SSW over gegaan tot het verstrekken van een volmacht aan het WSW. Dit stelt het WSW in staat om zonder medewerking van SSW over te gaan tot hypotheekvestiging op het SSW-onderpand. Het WSW zal alleen gebruik maken van dit recht wanneer de financiële positie van SSW daar aanleiding toe geeft. Hiermee is de positie van het WSW geformaliseerd; inhoudelijk is de positie van SSW en WSW ten opzichte van elkaar niet gewijzigd.

5

Van nog niet alle woningen is de aanslag ontvangen.


31]

Verbindingen met andere rechtspersonen Groepsverbindingen SSW Zes Ker- SSW Ontwikkeling nen Holding BV BV Voornaamste werkzaamheden

WoningNet NV

Uithof III CV

Het voeren van bestuur over vennootschappen Geplaatst aandelenka- € 18.000 pitaal/vermogen

Ontwikkelen en rea- Registratie woningliseren van bouwpro- zoekenden en woonjecten ruimteverdeling

Exploiteren studentenhuisvestings-complex Uithof III

€ 18.000

€ 29 miljoen/ € 30 miljoen

Jaaromzet Verwachte resultaten

Nihil Nihil

Per 31-12-2008 een groepsvermogen van € 6.794.000 2008: € 15,7 miljoen 2009: € 835.000 (5 % omzetrendement) Geen bijzonderheden Toezicht op activiteiten. Het risico is beperkt tot de kapitaalinbreng SSW is vennoot

Toezicht op activiteiten. Het risico is beperkt tot de kapitaalinbreng

Nihil Nihil

Financiële situatie

Geen bijzonderheden Beperking risico’s door Direct bestuur

Bestuurlijke betrokkenheid Bijzonderheden

Geen bijzonderheden Direct bestuur

SSW is 100 % SSW Zes Kernen aandeelhouder Holding BV voert zelfstandig directie Nog geen acti- Nog geen activiteiten viteiten ontwik- ontwikkeld keld

2013: € 1.826.000 2013: € - 4.794.000

Geen bijzonderheden

SSW is commanditaire vennoot Beheer door SSH Utrecht

SSW maakt deel uit van een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting met Zes Kernen Holding BV en SSW Ontwikkeling BV In beide BV’s zijn tot heden geen activiteiten ontwikkeld.


32]

Verantwoording van het bestuur Het bestuur is verantwoordelijk voor de continuïteit van SSW, de realisatie van de doelstellingen, de strategie, het beleid en de resultaten. Het bestuur zorgt ervoor dat het beleid tot stand komt. Zoveel mogelijk in dialoog met onze belanghouders waarbij de belangen van betrokkenen worden afgewogen. Het bestuur is ook verantwoordelijk voor de financiering van de onderneming, de naleving van weten regelgeving en het beheersen van risico’s. Het bestuur verschaft de Raad van Commissarissen juiste, tijdige en volledige informatie zodat deze zijn rol als toezichthouder adequaat kan uitoefenen. In de verantwoording wordt gebruik gemaakt van verschillende vormen van managementinformatie (o.a. kwartaalrapportages). Persoonlijke gegevens algemeen bestuurder per 31 december 2013 Naam: de heer A.C.A.M. van Zijl; Functie: algemeen bestuurder; Leeftijd: 60 jaar; Werkzaam bij SSW sinds 1983, in huidige functie sinds 2001. Persoonlijke gegevens financieel bestuurder per 31 december 2013 Naam: mevrouw J. G. van der Bijl; Functie: financieel bestuurder; Leeftijd: 43 jaar; Werkzaam bij SSW sinds 1 september 2013. Treasurycommissie Binnen SSW is een treasurycommissie ingesteld bestaande uit de algemeen bestuurder, financieel bestuurder en de manager middelen. Maandelijks komt deze commissie bijeen en worden treasuryen aanverwante zaken besproken. Van deze bijeenkomsten wordt een verslag gemaakt. Heldere organisatie Het bestuur wil duidelijk zijn over zijn doelstellingen over ‘goed bestuur’ en plaatst daarom zoveel mogelijk documenten over dit thema op de website van SSW. Het gaat om de volgende documenten:  toelichtende tekst met betrekking tot goed bestuur;  statuten Woonstichting SSW;  reglement Raad van Bestuur;  samenstelling Raad van Commissarissen;  profielschets Raad van Commissarissen;  jaarverslagen (volkshuisvestelijk en financieel);  jaarverslagen van de Klachtencommissie;  integriteitsbeleid evenals de klokkenluidersregeling;  rapport van de Visitatiecommissie, rapport van KWH over de maatschappelijke audit en de bestuurlijke reactie op beide rapporten;  financieel statuut;  procuratieregeling;  het ondernemingsplan 2012 – 2016. Integriteit Het bestuur van SSW vindt integriteit van groot belang. Cultuur en gedrag binnen de organisatie zijn net zo belangrijk als het voldoen aan de formele regels. Het ‘morele kompas’ is vastgelegd in een integriteitsbeleid dat bestaat uit twee documenten:  gedragscode integriteit onder de titel “Bij twijfel niet inhalen”;  Klokkenluidersregeling. Ter voorkoming van mogelijke belangenverstrengeling zijn in het kader van de nieuwe procuratieregeling de nevenactiviteiten van de medewerkers in kaart gebracht. Aan het onderwerp integriteit wordt blijvende aandacht besteed.


33]

Risicomanagement Het bestuur is verantwoordelijk voor het beheersen van de risico’s die zijn verbonden aan de activiteiten van SSW. Het bestuur dient de interne risicobeheersing- en controlesystemen te rapporteren aan en te bespreken met de voltallige Raad. Bij het opstellen van investeringsbeslissingen wordt structureel gebruik gemaakt van het toetsingskader investeringsbeslissingen. Daarbij doorloopt iedere business case vier stadia / faseovergangen (1 haalbaarheidsonderzoek; 2 ontwikkelbesluit; 3 uitvoeringsbesluit; 4 evaluatie). In iedere fase is een aparte risicoparagraaf opgenomen (geld, organisatie, tijd, informatie en communicatie, kwaliteit). Eind 2013 is voortvarend gestart met het opstellen van een overkoepelend systeem van integraal risicomanagement. De eerste stap is het in kaart brengen en wegen van alle strategische risico’s, de tweede stap is het afwegen van alle (reeds genomen) maatregelen en de derde stap is het mitigeren van de risico’s. Tegenstrijdige belangen Sommige nevenfuncties van een bestuur kunnen strijdig zijn met de functie van het bestuur. Dit kan de integriteit van SSW aantasten. Het aanvaarden van nevenfuncties is onderworpen aan goedkeuring van de Raad. In voorkomende gevallen wordt daarbij expliciet gekeken naar risico’s van (schijn) van belangentegenstellingen. In 2013 was hiervan geen sprake. Beloning van het bestuur De Raad van Commissarissen stelt de beloning van het bestuur vast. Jaarlijks vindt een functionerings- en beoordelingsgesprek plaats met de leden van de Remuneratiecommissie. Hiervan wordt een verslag gemaakt. In de beoordeling komen de volgende hoofdgroepen aan de orde:  relatie Raad van Commissarissen en bestuur;  resultaten intern;  resultaten extern;  management. Daarbij wordt een verbinding gelegd tussen de statutaire opdracht van Woonstichting SSW en de prestaties/performances op dit vlak. Centraal staat het begrip maatschappelijk ondernemerschap. Het functionerings- en beoordelingsgesprek over 2013 heeft plaatsgevonden op 7 januari 2014. Honorering bestuur (bruto in €) 2013 Algemeen bestuurder

Financieel bestuurder (vanaf 1 september 2013)

Vast inkomen Pensioenpremies (werkgeversdeel) Auto (leasekosten/eigen bijdrage)

129.516

28.626

28.756

6.256

4.236

1.041

162.508

35.923

Met ingang van 1 januari 2013 is de Wet Normering Topinkomens van toepassing die verder is uitgewerkt in een nieuwe klassenindeling (staffelregeling). In het kader van het overgangsrecht worden de bezoldigingsafspraken die zijn gemaakt vóór inwerkingtreding van de WNT nog vier jaar gerespecteerd. Daarna moet de beloning van de algemeen bestuurder in drie jaar worden afgebouwd naar de nieuwe norm. Honorering en inschaling van de financieel bestuurder hebben plaatsgevonden op basis van de Wet Normering Topinkomens. Reglement Raad van Bestuur De Raad van Bestuur is gezamenlijk statutair eindverantwoordelijk voor de organisatie volgens de uitgangspunten van collegiaal bestuur, integrale aansluiting en integrale bedrijfsvoering. Er bestaat een gezamenlijke- en ongedeelde eindverantwoordelijkheid. Het reglement regelt de verhoudingen tussen de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen, de verhouding tussen de Raad van Bestuur en de leden van het Managementteam, alsmede de verhouding tussen de Raad van Bestuur, de Raad en de Ondernemingsraad en de Huurdersorganisatie.


34]

Verklaring van het bestuur Het bestuur van Woonstichting SSW is van mening dat in 2013 op een juiste wijze inhoud is gegeven aan de verantwoordingsbevoegdheden uit het Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH). Zij verklaart in het verslagjaar uitsluitend werkzaam te zijn geweest op het terrein van de volkshuisvesting en voldoet conform de vereisten aan artikel 11 van het BBSH en verklaart dat de middelen conform artikel 22 van het BBSH uitsluitend bestemd zijn voor de volkshuisvesting. Bilthoven, 27 mei 2014

drs. A.C.A.M. van Zijl Algemeen bestuurder


drs. J.G. van der Bijl Financieel bestuurder

35]

Verslag van de Raad van Commissarissen Voorwoord Het afgelopen jaar is een vruchtbaar jaar geweest voor SSW. Diverse nieuwbouw- en renovatieprojecten konden worden afgerond dan wel in voorbereiding worden genomen. Naast het investeren in stenen zijn we ook het investeren in mensen het afgelopen jaar niet vergeten. In tal van maatschappelijke netwerken heeft SSW haar steentje bijgedragen aan de kwaliteit van de lokale samenleving. We zijn goed lokaal verankerd en onze huurders en netwerken herkennen en erkennen SSW als een actieve organisatie. De verhuurdersheffing en de saneringssteun hakken er echter flink in. Hierdoor verdwijnt er de komende jaren veel geld uit de kas. Daarmee komt onze kracht om te investeren in nieuwbouw, renovatie, maatschappelijk vastgoed, leefbaarheid en duurzaamheid onder druk te staan. De woelige periode waarin we verkeren biedt echter ook kansen en uitdagingen. Om de noodzakelijke investeringen te kunnen blijven doen onderzoekt SSW momenteel hoe wij ook in de nieuwe economische realiteit een toekomstbestendig bedrijf kunnen blijven. Als er meer gedaan moet worden met minder middelen dan richten wij onze bedrijfsvoering nog efficienter en effectiever in. Het geld wat we hiermee besparen kan weer worden ingezet voor bijvoorbeeld het onderhoud van onze woningen. Toekomstbestendig wil dan zeggen: financieel robuust, focus op de opdracht, en een wendbare organisatie waarbij kwaliteit van dienstverlening en betrokkenheid met onze belangenhouders prioriteit heeft. Naast maatschappelijk rendement is er meer aandacht gekomen voor het financieel rendement. Een gezonde en toekomstbestendige bedrijfsvoering staat daarbij voorop. Door het aantrekken van mevrouw Judith van der Bijl als tweede bestuurder (financieel-economische portefeuille / interne bedrijfsvoering) wil SSW voorsorteren op de nieuwe economische realiteit en het complexer wordende speelveld. De Raad heeft een statutaire- een wettelijke toezichtstaak. De rol- en taakverdeling tussen het bestuur en de toezichthouders is daarbij vastgelegd in een directiereglement. De toezichtstaak van de Raad gebeurt in de vorm van toezicht op het bestuur en de organisatie, de goedkeuring van plannen, de werkgeversrol en de klankbordfunctie voor het bestuur. Ook andere thema’s, zoals risicomanagement, integriteit en kostenbeheersing hebben onze volle aandacht, evenals de (vastgoed)projecten. De Raad heeft zich het afgelopen jaar intensief bezig gehouden met een wisseling in de eigen bezetting. Er zijn nieuwe leden voor de Raad geworven en de voorzittersrol is opnieuw ingevuld. Voor de Raad betekent dit een behoorlijke dynamiek want met ingang van 1 januari 2013 zijn er vier nieuwe leden in de Raad actief. Alle nieuwe commissarissen hebben in hun vakgebied voldoende ervaring en zijn als professional te kwalificeren. Het inwerken van het nieuwe team kon hierdoor snel verlopen. In dat verband heeft er een nuttige en praktische werkvergadering plaats gevonden tussen Raad en bestuur. Op de volgende pagina’s treft u een overzicht aan van de zaken waar de Raad zich in het verslagjaar mee heeft beziggehouden. Binnen de huidige context is het een grote uitdaging om de opgaven goed te kunnen invullen, en om de verwachtingen vanuit de samenleving te kunnen waarmaken door resultaten te behalen. De Raad spreekt daarom zijn bijzonder grote waardering uit voor alles wat bestuur en medewerkers maar ook al die mensen en instanties die met SSW samenwerken- in 2013 hebben gepresteerd. R.B. de Haas Voorzitter Raad van Commissarissen.


36]

Samenstelling Raad van Commissarissen 2013 De Raad van Commissarissen is samengesteld op basis van kwaliteitsprofielen. Samen voldoen de leden aan de profielschets van de Raad als geheel. De Raad bestaat statutair uit vijf personen. In 2013 zijn er tijdelijk zes leden. Functie en profiel Voorzitter Financieeleconomisch (tot 1 juni 2013)

Kerncommissie Remuneratie Audit- en Riskmanagement

R.B. de Haas

Voorzitter (per 1 juli 2013) Maatschappij en wonen / volkshuisvesting

Remuneratie

E.A. Dijkstra MRE MRICS

Lid Vastgoed en projectontwikkeling

Audit- en Riskmanagement

Th. W. Eysink RA

Lid Financieel economisch Lid en vicevoorzitter Maatschappij en wonen

Audit- en Riskmanagement Remuneratie Audit- en Riskmanagement

Drs. H.L. Kirchner RA

Mr. Drs. K. Kuiken

Drs. G.J.J. Prins

Lid Algemeen bestuurlijk en zorg Huurderszetel

Drs. M.J.A. Visser

Lid Maatschappij en wonen / volkshuisvesting Huurderszetel

Beroep (voormalig) Consultant en interim manager

Nevenfuncties

 Lid visitatiecommissie diverse ondernemings-pensioenfondsen.  Bestuurder DSB leven NV.  Bestuurder DSB Schade NV.  Bestuurder Hollands Welvaren Leven NV. Zelfstandig  Vicevoorzitter Raad van adviseur De Haas Commissarissen Groen West Management en  Lid Raad van CommissarisAdvies BV sen Woonbron Rotterdam  Visitator bij Raeflex  Directeur Gemeenschappelijk Glasvezel Amsterdam BV Zelfstandig advi Lid Raad van Commissarisseur en consultant sen Groen West vastgoed  Lid Investment Committee bij Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden Directeur Corpora-  Lid Raad van Commissariste Control KPN sen RDC Group BV NV Manager HR en  Bestuurslid Arianne de Ranitz Services BAM  Bestuurder Familie Administratiekantoor.  Lid Raad van Kerken De Bilt en omstreken  Lid ledenraad Rabobank Voorzitter Raad  Lid Raad van Toezicht BNN/ van Bestuur De Vara Rijnhoven  Voorzitter Vereniging Nederland Davos  Lid Raad van Toezicht Kinderopvang Humanitas  Vicevoorzitter Raad van Toezicht Koraalgroep  Lid Raad van Commissarissen Woningbouwcorporatie Rentree Zelfstandig advi Lid Raad van Commissarisseur; sen Habion Voormalig direc Lid Raad van Commissaristeur-bestuurder sen OFW van De Sleutels  Lid Gemeenteraad AmsterLeiden dam voor D66

Afscheid Op 11 juni 2013 werd op feestelijk wijze afscheid genomen van de voorzitter, de heer H.L. Kirchner. Vanwege zijn grote verdiensten voor de Biltse volkshuisvesting kreeg hij uit handen van de burgemeester de medaille van verdienste van de gemeente De Bilt in zilver uitgereikt. De Raad is de heer Kirchner zeer erkentelijk voor de wijze waarop hij zijn rol als toezichthouder en voorzitter gedurende een lange periode heeft ingevuld.


37]

Benoeming Na een externe procedure en met inachtneming van het advies van de OR en Bewonersvereniging Woonspraak zijn toegetreden tot de Raad:  mevrouw G.J.J. Prins, mevrouw M.J.A. Visser en de heer E.A. Dijkstra per 1 januari 2013.  de heer R.B. de Haas per 1 juli 2013. Hij werd tevens unaniem gekozen tot voorzitter. Verantwoordelijkheden en taken Politiek en maatschappij volgen het functioneren van woningcorporaties kritisch. Ook de wijze waarop het toezicht wordt uitgeoefend ligt onder het vergrootglas. De Raad is zich terdege bewust van zijn grote verantwoordelijkheid tegenover maatschappij en belangenhouders. Formeel heeft de Raad drie hoofdtaken: toezichthouden op het bestuur, gevraagd en ongevraagd advies geven en werkgever zijn van het bestuur. De Raad houdt onder meer toezicht op:  de manier waarop SSW haar doelstellingen realiseert, waarbij de volkshuisvestelijke opgave en maatschappelijke doelstelling centraal staan;  financieel beleid: kan SSW ook op langere termijn haar taken blijven uitoefenen;  strategievorming: zijn de geformuleerde doelstellingen nog in overeenstemming met de realiteit;  opzet en werking van de interne risicobeheersing- en controlesystemen;  kwaliteitsbeleid: levert SSW de kwaliteit die verwacht mag worden;  uitvoering van bepalingen uit de Governance Code en voorschriften uit statuten en reglementen;  naleving weten regelgeving.

Het toezichtskader van de Raad De Raad gebruikt bij het toezicht de volgende kaders: Intern toetsingskader  statuten van SSW;  Ondernemingsplan 2012 -2016;  jaarplan en begroting;  treasury statuut;  financieel statuut (eigen normen financiële ratio’s);  kwartaalrapportages;  reglement Raad van Bestuur;  portefeuillestrategie;  toetsingskader investeringsbeslissingen;  accountantsverklaring en managementletter van accountant. Extern toetsingskader  Besluit Beheer Sociale Huurwoningen (zes wettelijke taakvelden voor corporaties);  Aedescode, inclusief Governance Code;  benchmarkanalyses Centraal Fonds Volkshuisvesting;  prestatieoordeel van de Minister;  externe normen rond vermogenspositie en overige financiële ratio’s (WSW en Centraal Fonds);  financieel prestatieoordeel Centraal Fonds Volkshuisvesting;  opvattingen over toezicht die vanuit de branche worden ontwikkeld.

Manier van werken van de Raad De Raad houdt toezicht op het bedrijf, met zijn verbindingen, het bestuur, de strategische doelstellingen, de financiële continuïteit, de maatschappelijke prestaties en de bedrijfsvoering van SSW en vergaderd hierover zeven keer in 2013 met het bestuur. De Raad is niet fulltime bij de organisatie betrokken, maar moet wel toezicht houden op het reilen en zeilen ervan. De Raad moet erop kunnen vertrouwen dat hij goed wordt geïnformeerd zónder zelf het werk van bestuur over te doen. Goede communicatie, wederzijds vertrouwen en een goede scheiding tussen besturen en toezicht houden zijn de basis voor een soepele samenwerking tussen bestuur en Raad. Bij overwegingen rondom lastige kwesties en beslissingen moet er gelegenheid zijn om dilemma’s met elkaar te delen.


38]

De Raad van Commissarissen moet weten wat er in Nederland, in de regio en lokaal leeft, volgt daarover de media berichten, en is in staat een vertaalslag te maken naar het functioneren en werkgebied van de corporatie. De leden van de Raad houden hun deskundigheid op peil onder meer door zelfstudie en het volgen van bijeenkomsten en cursussen van de Vereniging van Toezichthouders (VTW). Verder overlegt de Raad een of meerdere malen per jaar met de Ondernemingsraad, Bewonersvereniging Woonspraak en de accountant over de algemene gang van zaken en evalueert ieder jaar het eigen en het bestuurlijk functioneren. De voorzitter van de Raad stelt in samenspraak met de vicevoorzitter en in overleg met het bestuur de agenda vast van de vergadering van de Raad met het bestuur. De voorzitter is tevens direct klankbord voor het bestuur. Tijdens de behandeling van het jaarverslag / jaarrekening geeft de accountant een presentatie over de belangrijkste bedrijfsindicatoren van SSW (waaronder solvabiliteit, liquiditeit, bedrijfsresultaten, operationele kasstromen en investeringen). Deze cijfers zijn vergeleken met die van andere corporaties uit de regio of met corporaties van een vergelijkbare grootte (benchmarking). De Raad legt tenslotte verantwoording af over de manier waarop deze taken zijn uitgevoerd. Dit verslag is daar een middel voor. Kerncommissies De Remuneratiecommissie De heren H.L. Kirchner (tot 1 juni 2013) en K. Kuiken vormen de Remuneratiecommissie. Deze commissie houdt zich bezig met het bewaken van de kwaliteit van het bestuur nu en in de toekomst en met de evaluatie en honorering van het bestuur. Na het aftreden van de heer Kirchner heeft de heer R. de Haas deze rol overgenomen. In 2013 is de Remuneratiecommissie vijf keer bijeen geweest. Daarbij kwamen de volgende onderwerpen aan de orde:  voorbereiding van het jaarlijkse functionerings- en beoordelingsgesprek met het bestuur;  remuneratie en scholing van de Raad;  de voorbereiding van de werving- en selectie van een nieuwe voorzitter van de Raad;  een nauw overleg tussen de commissie en de bestuurder over versterking van de financiële kant van SSW, hetgeen leidde tot het aantrekken van een tweede bestuurder. De Audit- en Riskmanagementcommissie De Audit- en Riskmanagementcommissie is een orgaan van de Raad bedoeld voor nadere verdieping op financiële- en governance onderwerpen, grote projecten / investeringen, managementletter alsmede treasury. De werkzaamheden van de commissie zijn beschreven in een reglement. De commissie vergadert tenminste twee keer per jaar en staat onder voorzitterschap van de heer Th.W. Eysink. De commissie bestaat verder uit de heren H.L. Kirchner (tot 1 juni 2013) en de heren K. Kuiken en E.A. Dijkstra. De notulen van deze bijeenkomsten worden geagendeerd voor de vergaderingen van de voltallige Raad. In 2013 hebben er 4 bijeenkomsten plaatsgevonden. Daarbij kwamen onder meer de volgende onderwerpen aan de orde:  effecten regeerakkoord Kabinet Rutte 2 en de aangepaste begroting 2013 – 2022;  benchmark Centraal Fonds Volkshuisvesting en individuele positionering SSW;  impact doorvoeren inkomensafhankelijke huurverhoging;  rapportage Ortec Finance: Gevolgen Woonakkoord voor de regionale corporaties;  beleidskeuzen RJ 645 / Waardering van onroerende zaken in exploitatie;  monitoring uitvoeringsmatrix ondernemingsplan;  concept jaarverslag 2012;  Managementletter 2012;  jaarrekening De Zes Kernen Holding BV 2012 en SSW Ontwikkeling BV 2012;  gesprek met het Waarborgfonds Sociale Woningbouw naar aanleiding van de integrale beoordeling kredietwaardigheid en faciliteringsvolume 2013. Dit gesprek heeft geleid tot het opstellen van een concreet actieprogramma;


39]

      

volmacht borgstelling Waarborgfonds Sociale Woningbouw; accountantsverklaring inzake woningtoewijzing (90 / 10 regeling); opzet van een nieuwe kwartaalrapportage; uitkomsten interim controle 2013 door de accountant; impact Woonakkoord Aedes en Minister Blok; liquiditeitsprognose en leningenportefeuille; begroting 2014 en meerjarenprognose.

Bij de bespreking van het jaarverslag en de begroting was de externe accountant aanwezig. Het externe toezicht Het interne toezicht gebeurt door de Raad waarbij gebruik wordt gemaakt van het beschreven toetsingskader. Daarnaast is er extern toezicht bestaande uit:  Accountant;  Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (financiële positie en sanering);  het Volkshuisvestelijk toezicht ligt bij het Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijkrelaties (Inspectie leefomgeving en transport);  Waarborgfonds Sociale Woningbouw. Verder volgen diverse instanties en organisaties kritisch het reilen en zeilen van de organisatie vanuit een belang of een door de wetgever opgelegde taak. Deze organisaties zijn:  Gemeente (jaarlijks activiteitenoverzicht, woonvisie en prestatieafspraken);  Bewonersvereniging Woonspraak, bewonerscommissies dan wel de huurders;  Onafhankelijke Klachtencommissie;  Ondernemingsraad SSW;  maatschappelijke belanghouders van SSW. Corporate governance / goed bestuur In de Aedescode, die SSW onderschrijft, is vastgelegd dat corporaties bij het inrichten van de bestuurlijke organisatie de Governancecode Woningcorporaties hanteren. Deze Governancecode bevat een opsomming van taken en verantwoordelijkheden van bestuurders en toezichthouders van corporaties. In vijf hoofdstukken komen de taken en werkwijze van bestuur en raad van Commissarissen aan de orde. Een apart hoofdstuk gaat over de maatschappelijke verantwoording en beleid inzake beïnvloeding door belangenhouders. Drie bepalingen uit de Governancecode zijn dwingend:  het toepassen van de Sectorbrede Beloningscode voor bestuurders;  de honoreringsregeling voor commissarissen;  de zittingstermijnen van commissarissen. SSW houdt zich aan deze bepalingen. In 2013 is de Governance Code nogmaals kritisch door gelicht om te bezien of SSW voldoet aan alle voorwaarden. Dit heeft geleid tot een aantal aanpassingen zoals een betere opzet voor het risicomanagement en het opstellen van een directiereglement. Tegenstrijdige belangen Leden van de Raad moeten onafhankelijk en kritisch kunnen werken. Tegenstrijdige belangen tussen de corporatie en de Raad moeten dan ook worden vermeden. Mochten deze zich toch voordoen dan worden de aanbevelingen uit de Governance Code opgevolgd. In 2013 was geen sprake van tegenstrijdige belangen. De nevenfuncties van de Raad van Commissarissen zijn opgenomen onder het kopje Samenstelling Raad van Commissarissen. Strategiebijeenkomst De jaarlijkse strategiebijeenkomst tussen Raad, bestuur en managementteam heeft plaatsgevonden op 28 februari 2013. De strategiebijeenkomst is bedoeld als reflectie op een aantal bijzondere onderwerpen die spelen binnen de organisatie of de samenleving. Tijdens deze bijeenkomst kwamen de volgende onderwerpen aan de orde:  Investeren in mensen. Daarbij werd een presentatie gegeven door de wijkbeheerders van SSW over het thema leefbaarheid en werd een overzicht gegeven van de dilemma’s in hun dagelijkse beroepspraktijk.


40]

  

Integriteit. Aan de hand van de notitie “Goed bestuur op het aambeeld van greed is good en moral hazard” vond een uitgebreide discussie plaats. Portefeuillestrategie. Hierop werd toelichting gegeven middels een presentatie. Uitwerking volgt in wijkvisies en complexbeheerplannen. Voortgang uitvoeringsmatrix ondernemingsplan.

Jaarlijkse zelfevaluatie In 2013 is de jaarlijkse (zelf)evaluatie gecombineerd met een werkvergadering. Primair was hiervan het doel om een goede rolverdeling te maken tussen de relatief nieuwe Raad en het tweehoofdige bestuur. Gezien het grote aantal mutaties in de Raad is de zelfevaluatie beperkt gehouden.

Vergaderingen, belangrijke agendapunten en besluiten In totaal heeft de Raad in 2013 zeven maal vergaderd waarvan eenmaal via een conference call. Hieronder een geclusterd overzicht van de belangrijkste vergaderonderwerpen en besluiten: Benoeming, samenstelling en raadszaken  installatie van de heer E.A. Dijkstra als nieuw lid van de Raad;  installatie van de heer R.B. de Haas als voorzitter van de Raad;  benoeming van een roulerend vicevoorzitter. De heer K. Kuiken is voor de eerste periode benoemd;  vergoeding Raad 2013. Managementinformatie / verantwoording  behandeling Balanced Score Card vierde kwartaal 2012;  jaarverslagen Klachtencommissie en Ondernemingsraad;  jaarrekening SSW Zes Kernen Holding BV en Ontwikkel BV 2012 en decharge bestuur;  jaarverslag SSW 2012 en decharge bestuur;  Managementletter 2012;  Assurance rapporten accountant;  opstellen financieel sturingskader;  kwartaalrapportages;  toezichtsbrief Centraal Fonds Volkshuisvesting; Portefeuille / Projecten  presentatie projecten Melkweg en verpleeghuis Antroz (en afsluiten koop ontwikkelovereenkomst);  aanvullend budget voor 2013 bestemd voor 120 woningen La Plata terrein;  verkoop woningen Verzilverd Wonen;  start haalbaarheidsonderzoek invulling Antoniuspension door De Herbergier;  verkoop van het Antoniuspension en verkoop 78 huurwoningen; Extern toezicht  Oordeelbrief Minister over 2011;  brief WSW inzake integrale beoordeling kredietwaardigheid en faciliteringsvolume. Financiën  goedkeuring aangepaste begroting 2013 – 2022 met daarin verwerkt de effecten van Rutte 2 (verhuurdersheffing en saneringssteun);  aanpassing DPi 2012;  analyse begroting 2012 versus werkelijke cijfers jaarrekening 2012;  financiële gegevens en forecast;  begroting 2014 en meerjarenprognose. Beleid  huurbeleid per 1 juli 2013: inkomensafhankelijk  aantrekken van een tweede bestuurder  gevolgen Woonakkoord tussen Aedes en Minister  verlenen van volmacht aan WSW om op eerste verzoek hypotheek te verstrekken op het onderpand


41]

  

bestuursagenda en overzicht activiteiten en prioriteiten intrekken besluit oprichting Energie BV t.b.v. Het Lichtruim reglement Raad van Bestuur

Werkvergadering Raad en bestuur In verband met de relatief nieuwe samenstelling van de Raad alsmede het feit dat SSW vanaf 1 september een tweehoofdig bestuur heeft was er wederzijds behoefte aan een werkvergadering. Naast een rondje persoonlijke drijfveren passeerden een groot aantal (praktische) onderwerpen de revue en werden afspraken gemaakt over de rollen van bestuur en toezichthouder, de informatievoorziening, de adviesrol en werkgeversrol van de Raad, functie- en taakverdeling, de invulling van de diverse commissies (Remuneratiecommissie en Audit- en Riskmanagementcommissie), het rooster van aftreden en de omgang met belanghebbende organisaties.

Persoonlijke gegevens Raad van Commissarissen Geboortejaar Drs. H.L. Kirchner RA 1954 R.B. de Haas 1958 E.A. Dijkstra MRE MRICS 1962 Th. W. Eysink RA 1966 Mr. Drs. K. Kuiken 1954 Drs. G.J.J. Prins 1954 Drs. M.J.A. Visser 1952

Geslacht Man Man Man Man Man Vrouw Vrouw

Benoemd per 01-06-2003 01-07-2013 01-01-2013 01-09-2012 01-10-2006 01-01-2013 01-01-2013

Aftredend per 01-06-2013 01-07-2017 01-01-2016 01-09-2016 01-10-2014 01-01-2017 01-01-2017

Herbenoembaar Nee Ja Ja Ja Nee Ja Ja

Honorering Raad van Commissarissen 2013 Eind 2013 heeft de rechtbank Den Haag een streep gezet door de ministeriële regeling voor inkomens van topfunctionarissen van woningcorporaties. De rechter bepaalde dat de maximale vergoeding niet alleen bepaald kan worden op basis van het woningbezit, maar dat ook de zwaarte van de functie meegewogen moet worden. De rechter heeft besloten dat de Staat zich opnieuw moet buigen over de regeling voor topinkomens. De inwerkingtreding van een nieuwe regeling is voorzien voor 2014. De RvC heeft besloten dat zij haar vergoeding per lid voor 2013 gelijk stelt aan 2012. Door wijziging van de fiscale regelgeving zijn met ingang van de 2013 de vergoedingen belast met 21% BTW. Naam Drs. H.L. Kirchner RA R.B. de Haas E.A. Dijkstra MRE MRICS Th. W. Eysink RA Mr. Drs. K. Kuiken Drs. G.J.J. Prins Drs. M.J.A. Visser

Vaste honorering (exclusief BTW) 6.574 6.574 8.765 8.765 8.765 8.765 8.765

Vaste honorering (inclusief BTW) 7.955 7.955 10.606 10.606 10.606 10.606 10.606

Tot besluit In dit jaarverslag treft u het volkshuisvestingsverslag en de jaarrekening 2013 aan zoals vastgesteld door het bestuur en gecontroleerd door Deloitte Accountants B.V. In de bijeenkomst van de Raad van Commissarissen van 27 mei 2014 heeft de Raad kennisgenomen van de bevindingen van de accountant en de jaarstukken goedgekeurd. Deze goedkeuring strekt tot decharge van het bestuur voor het gevoerde beleid. Het verslagjaar wordt afgesloten met een positief resultaat van € 1,4 miljoen. Het totaalresultaat wordt ten gunste gebracht van het eigen vermogen van SSW. Bilthoven, 27 mei 2014

R.B. de Haas Voorzitter Raad van Commissarissen


42]

Jaarrekening 2013


43]

Balans per 31 december 2013 (na resultaatbestemming) (x € 1.000,-) ACTIVA 2013 VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie Sociaal vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

Vastgoedbeleggingen Commercieel vastgoed in exploitatie Commercieel vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie

Financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen Overige deelnemingen Latente belastingvorderingen Te vorderen BWS subsidies

PASSIVA Eigen vermogen Overige reserves

214.893 189.619 9.029

2.761 2.896 ---------- ---------226.683 205.376 ====== ====== 14.899

2013

2012

25.486 ======

24.115 ======

1.690 ======

2.024 ======

0 188.935 546 244 ---------189.725 ======

0 184.797 409 276 ---------185.482 ======

22.862 0 3.661 3.591 3.853 ---------33.967 ======

18.718 46 3.026 1.122 0 3.810 ---------26.722 ======

---------250.868 ======

---------238.343 ======

12.861

Voorzieningen

15.619

500 1.539 ---------- ---------15.399 17.158 ====== ====== Langlopende schulden 18 1.995 320 606 ---------2.939 ====== ---------245.021 ======

18 1.995 823 813 ---------3.649 ====== ---------226.183 ======

993

0

517 16 208 2 858 424 381 ---------2.406 2.448 ---------5.847 ====== ---------Totaal 250.868 ======

237 8 1.108 2 226 353 381 ---------2.315 9.845 ---------12.160 ====== ---------238.343 ======

VLOTTENDE ACTIVA Voorraden vastgoed bestemd voor verkoop Vorderingen Huurdebiteuren Gemeente Belastingen en premies. soc.verz. Vordering op groepsmaatschappijen Overige vorderingen Overlopende activa Vooruitbetaalde rente

Liquide middelen

2012


Leningen overheid Leningen kredietinstellingen Waarborgsommen Overige schulden

Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan gemeente Schulden aan leveranciers Belastingen overige schulden Overlopende passiva

Totaal

44]

Winst-en-verliesrekening over 2013 Categoraal model (x € 1.000,-)

EXPLOITATIEBATEN EN LASTEN Bedrijfsopbrengsten Huuropbrengsten Opbrengsten servicecontracten Overheidsbijdragen Netto verkoopresultaat vastgoedportefeuille Geactiveerde productie eigen bedrijf Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten

2013

2012

30.379 1.454 -144 149 109 ---------31.947 ======

28.217 1.256 0 133 112 225 ---------29.943 ======

10.172

7.949

-3.361 58 2.101 287 424 5.822 115 1.454 4.462 ---------21.534 ======

-7.776 78 2.039 270 382 3.555 172 1.256 3.253 ---------11.178 ======

---------10.413 ======

---------18.765 ======

69 59 -8.121 ---------7.993 ====== ---------2.420

69 59 -8.316 ---------8.188 ====== ---------10.577

-1.049 ---------1.371 ======

-1.978 ---------8.599 ======

Bedrijfslasten Afschrijvingen materiële vaste activa en vastgoedbeleggingen Overige waardeveranderingen materiële vaste activa / vastgoedbeleggingen Erfpacht Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Onderhoudslasten Leefbaarheid Lasten servicecontracten Overige bedrijfslasten Som der bedrijfslasten

Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Rentebaten Opbrengsten financiële vaste activa en effecten Rentelasten Saldo financiële baten en lasten

Resultaat voor belasting Vennootschapsbelasting Resultaat na belasting


45]

KASSTROOMOVERZICHT VOLGENS DE INDIRECTE METHODE (X € 1.000,-) Kasstroom uit operationele activiteiten bedrijfsresultaat aanpassen voor: .resultaat verkoop nieuwbouw .afschrijvingen .waardeveranderingen vaste activa .veranderingen in werkkapitaal -voorraden -mutatie vorderingen -mutatie kortlopende schulden

Samenstelling geldmiddelen liquide middelen per 1 januari balansmutatie geldmiddelen liquide middelen per 31 december


0 10.172 -3.361

0 7.949 -7.776 330 -406 1.600 ---------1.524 29 ---------20.491 86 -8.201 0 0 ----------

-7.762 ---------10.607

-25.539 -1.092 0 0 0 0 ----------

kasstroom uit investeringsactiviteiten

Saldo ontvangsten/aflossingen langlopende schulden

18.765

36 -8.353 555 0 ----------

kasstroom uit operationele activiteiten

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten langlopende schulden Aflossingen langlopende schulden Ontvangsten FVA Overige mutaties langlopende schulden

10.413

1.160 -15 ---------18.369

(exclusief mutatie voorziening onr invest)

Kasstroom uit investeringsactiviteiten investeringen in materiele vaste activa investeringen in vastgoedbeleggingen desinvesteringen in materiele vaste activa verkoop nieuwbouw (resultaat) afname/toename financiële vaste activa verwerving in groepsmaatschappij

2012

-721 -1.140 3.021 ----------

.mutatie voorzieningen

Kasstroom uit bedrijfsoperaties ontvangen rente betaalde rente betaalde winstbelasting opbrengsten financiële vaste activa en effecten

2013

-8.115 ---------12.376

-23.051 -1.068 708 0 0 1.050 ----------26.631

27.000 -18.718 241 104 ----------

-22.361

15.000 -7.341 241 -29 ---------8.627 ----------7.397 ======

7.871 ----------2.114 ======

9.845 -7.397 ---------2.448 ======

11.959 -2.114 ---------9.845 ======

46]

Toelichting op de balans en winst-en-verliesrekening Algemeen Deze jaarrekening heeft betrekking op de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013. Alle bedragen luiden in euro’s, tenzij anders vermeld. Activiteiten De activiteiten van Woonstichting SSW, statutair gevestigd te De Bilt, bestaan voornamelijk uit het verhuren en beheren van woningen in de sociale huursector. Groepsverhoudingen SSW te De Bilt staat aan het hoofd van een groep rechtspersonen. Er heeft geen consolidatie plaatsgevonden omdat deze, gezien de omvang van de deelnemingen, geen invloed hebben op het beeld van de jaarrekening. Bovendien zijn er nog geen activiteiten ontwikkeld in de deelnemingen. Het gaat om de volgende deelnemingen: Naam Statutaire zetel Zes Kernen Holding B.V. De Bilt SSW Ontwikkeling B.V. De Bilt

Aandeel in het geplaatste kapitaal 100 % 100 %

Algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening De jaarrekening van Woonstichting SSW is opgesteld volgens de bepalingen van het Besluit beheer sociale-huursector (BBSH). In dit besluit wordt voorgeschreven Titel 9 Boek 2 BW toe te passen, behoudens enkele uitzonderingen van specifieke aard. Tevens is deze jaarrekening opgesteld volgens de door de Raad voor de Jaarverslaggeving uitgegeven Richtlijn 645 Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting. Zo heeft Woonstichting SSW haar vastgoed in exploitatie geclassificeerd naar de categorieën sociaal vastgoed en commercieel vastgoed, waarbij het sociaal vastgoed als bedrijfsmiddel wordt aangemerkt. Als waarderingsgrondslag kiest Woonstichting SSW voor de historische kostprijs. Concreet betekent dit dat het sociaal vastgoed en het commercieel vastgoed worden gewaardeerd tegen de historische kostprijs dan wel lagere bedrijfswaarde respectievelijk marktwaarde in verhuurde staat. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende grondslag voor de specifieke balanspost anders wordt vermeld, worden de activa en passiva gewaardeerd tegen nominale waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Continuïteit van de activiteiten De kengetallen en de operationele kasstroom laten zien dat de continuïteit bij Woonstichting SSW niet in gevaar komt. Daarbij wordt gewerkt aan een toekomstvisie waarbij diverse scenario’s worden doorgerekend. Financiële instrumenten Woonstichting SSW maakt geen gebruik van zogenoemde secundaire financiële instrumenten zoals derivaten. In de toelichting op de verscheiden posten van de balans wordt de reële waarde toegelicht als deze afwijkt van de boekwaarde. Schattingen Bij toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening vormt het bestuur van SSW zich verschillende oordelen en maakt schattingen die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien dit voor het geven van het in artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen in de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten.


47]

Grondslagen voor de waardering van de activa en passiva Materiële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie Grondslag sociaal vastgoed in exploitatie geclassificeerd als bedrijfsmiddel: Sociaal vastgoed omvat woningen in exploitatie met een huurprijs onder de huurtoeslaggrens, het maatschappelijk vastgoed en het overige sociale vastgoed. De huurtoeslaggrens is een algemeen huurprijsniveau dat jaarlijks per 1 juli door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt vastgesteld. Ultimo 2013 bedraagt deze grens €. 681,02 (2012: € 664,66). Maatschappelijk vastgoed is bedrijfs-onroerend goed dat is verhuurd aan maatschappelijke organisaties, waaronder zorg-, welzijns-, onderwijs- en culturele instellingen en dienstverleners en tevens is vermeld op de bijlage zoals deze is opgenomen in de Beschikking van de Europese Commissie d.d. 15 december 2009 aangaande de staatssteun voor toegelaten instellingen. SSW kwalificeert het sociaal vastgoed als bedrijfsmiddel, aangezien SSW een beleid heeft dat gericht is op het realiseren van de volkshuisvestelijke taken. Het volkshuisvestelijk beleid staat hierbij centraal. Grondslag classificatie als bedrijfsmiddel en waardering tegen historische kostprijs: Sociaal vastgoed in exploitatie wordt gewaardeerd op verkrijgingsprijs/vervaardigingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. Of sprake is van een bijzondere waardevermindering wordt jaarlijks getoetst op basis van boekwaarde versus bedrijfswaarde. De bedrijfswaarde wordt gevormd door de contante waarde van de geprognosticeerde kasstromen. Een bijzonder waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde de bedrijfswaarde duurzaam overschrijdt en wordt direct in de winst-en-verliesrekening verwerkt onder de post overige waardeverminderingen van materiële vaste activa. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele residuwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Op grond wordt niet afgeschreven. Onderhoud Kosten voor onderhoud en herstel worden ten laste gebracht van het resultaat op het moment dat deze zich voordoen. Periodiek groot onderhoud, voor zover sprake is van een waarde verhoging van het actief, wordt geactiveerd. Sociaal vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Sociaal vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie betreft complexen in aanbouw ten behoeve van toekomstige verhuurexploitatie. De complexen in aanbouw worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs/vervaardigingsprijs en toegerekende kosten van het werkapparaat uit hoofde van voorbereiding, toezicht en directievoering onder aftrek van een bijzondere waardevermindering. Er wordt geen rente tijdens de bouw toegerekend. Indien de bijzondere waardevermindering hoger is dan de waarde van de onroerende zaken in ontwikkeling, wordt de onroerende zaak op nihil gewaardeerd en wordt een voorziening aan de creditzijde van de balans opgenomen. Afschrijving vindt plaats vanaf ingebruikneming van de complexen. Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie De onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie worden gewaardeerd op basis van de verkrijgingsof vervaardigingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Vastgoedbeleggingen Een vastgoedbelegging is een onroerend goed (of een deel daarvan) dat wordt aangehouden om huuropbrengsten of een waardestijging, of beide, te realiseren.


48]

Commercieel vastgoed in exploitatie Het commercieel vastgoed omvat woningen in exploitatie met een huurprijs boven de huurtoeslaggrens, het bedrijfsmatig vastgoed (niet zijnde maatschappelijk vastgoed) en het overige commercieel vastgoed. Commercieel vastgoed in exploitatie wordt gewaardeerd op verkrijgingsprijs/vervaardigingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. Of sprake is van een bijzondere waardevermindering wordt getoetst op basis van boekwaarde versus marktwaarde. Een bijzonder waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde de marktwaarde duurzaam overschrijdt en wordt direct in de winst-en-verliesrekening verwerkt onder de post overige waardeverminderingen van vastgoedbeleggingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele residuwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Op grond wordt niet afgeschreven. Onderhoud Kosten voor onderhoud en herstel worden ten laste gebracht van het resultaat op het moment dat deze zich voordoen. Periodiek groot onderhoud, voor zover sprake is van een waarde verhoging van het actief, wordt geactiveerd. Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie als vastgoedbelegging betreft complexen in aanbouw ten behoeve van toekomstige verhuurexploitatie als commercieel vastgoed. De complexen in aanbouw worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs en indien van toepassing verminderd met bijzondere waardeverminderingen. De verkrijgingsprijs bestaat uit materiaalkosten, toegerekende kosten van het werkapparaat uit hoofde van voorbereiding, toezicht en directievoering onder aftrek van een bijzondere waardevermindering uit hoofde van niet gedekte stichtingskosten. De bijzondere waardevermindering wordt bepaald door het verschil tussen de realiseerbare waarde (de contante waarde van de exploitatiekasstromen, rekening houdend met een restgrondwaarde) en de stichtingskosten. Indien de bijzondere waardevermindering hoger is dan de waarde van de onroerende zaken in ontwikkeling, wordt de onroerende zaak op nihil gewaardeerd en wordt een voorziening aan de creditzijde van de balans opgenomen.

Financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen De niet-geconsolideerde deelnemingen waarin invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd op de nettovermogenswaarde, maar niet lager dan nihil. Deze nettovermogenswaarde berekenen we op basis van de grondslagen van SSW. Deelnemingen met een negatieve nettovermogenswaarde worden op nihil gewaardeerd. Wanneer de stichting geheel of gedeeltelijk instaat voor schulden van de desbetreffende deelneming, wordt een voorziening gevormd, primair ten laste van de vorderingen op deze deelneming en voor het overige onder de voorzieningen ter grootte van het aandeel in de door de deelneming geleden verliezen dan wel voor de verwachte betalingen door de stichting ten behoeve van deze deelnemingen. Deelnemingen waarin geen invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend, waarderen we op verkrijgingsprijs en indien van toepassing onder aftrek van bijzondere waardeverminderingen. Latente belastingvorderingen Onder de financiële vaste activa zijn actieve belastinglatenties opgenomen, indien en voor zover het waarschijnlijk is dat realisatie van de belastingclaim te zijner tijd zal kunnen plaatsvinden. Deze actieve latenties zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. De actieve belastinglatentie heeft betrekking op tijdelijke verschillen tussen waardering in de jaarrekening en de fiscale waardering en op de aanwezige compensabele verliezen. De opgenomen latentie heeft betrekking op complexen bestemd voor de verkoop, beleggingen en langlopende schulden. Ultimo 2013 zijn er geen verhuureenheden bestemd voor sloop en herontwikkeling. Voor het overige bezit is niet aan te duiden wat de bestemming zal zijn en is vanuit het oogpunt van voorzichtigheid de latentie op nihil gewaardeerd.


49]

Te vorderen BWS-subsidies Jaarlijks verminderen de te vorderen subsidies als gevolg van het Besluit Woning gebonden Subsidies (BWS) met de ontvangen termijnen en worden verhoogd met rente over het resterend saldo. Vlottende activa Voorraden Vastgoed bestemd voor de verkoop Vastgoed bestemd voor verkoop betreft de voorraad woningen (opgeleverd en niet verkocht). Deze wordt gewaardeerd tegen vervaardigingsprijs of lagere netto-opbrengstwaarde. Vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, onder aftrek van de noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid. Deze voorzieningen bepalen we op basis van individuele beoordeling van de vorderingen. Liquide middelen De liquide middelen zijn vrij ter beschikking en zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Indien beperkingen bestaan in de vrije beschikbaarheid worden die in de toelichting opgenomen.

Passiva Voorzieningen Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw Verwachte verliezen als gevolg van onrendabele investeringen nieuwbouw brengen we als bijzondere waardeverandering in mindering op de boekwaarde van het complex waartoe de investeringen gaan behoren. Indien en voor zover de verwachte verliezen de boekwaarde van het betreffende complex overtreffen, vormen we voor dit meerdere een voorziening. Onder verwachte verliezen verstaan we in dit verband de netto contante waarde van alle investeringsuitgaven minus de aan deze investering toe te rekenen bedrijfswaarde. Voorzieningen voor pensioenen SSW heeft een pensioenregeling bij het pensioenuitvoerder SPW (bedrijfstakpensioenfonds). De regeling wordt gefinancierd door afdrachten aan pensioenuitvoerders, te weten het bedrijfstakpensioenfonds. De pensioenverplichtingen worden gewaardeerd volgens de ‘verplichting aan de pensioenuitvoerder benadering’. In deze benadering wordt de aan de pensioenuitvoerder te betalen premie als last in de winst-en-verliesrekening verantwoord. Aan de hand van de uitvoeringsovereenkomst wordt beoordeeld of en zo ja welke verplichtingen naast de betaling van de jaarlijkse aan de pensioenuitvoerder verschuldigde premie op balansdatum bestaan. Deze additionele verplichtingen, waaronder eventuele verplichtingen uit herstelplannen van de pensioenuitvoerder, leiden tot lasten voor SSW en worden in de balans opgenomen in een voorziening. De waardering van de verplichting is de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om deze per balansdatum af te wikkelen. Indien het effect van de tijdswaarde van geld materieel is, wordt de verplichting gewaardeerd tegen de contante waarde. Discontering vindt plaats op basis van rentetarieven van hoogwaardige ondernemingsobligaties. Toevoegingen aan en vrijval van de verplichtingen komen ten laste respectievelijk ten gunste van de winst-en-verliesrekening. Een pensioenvordering wordt in de balans opgenomen wanneer SSW beschikkingsmacht heeft over de pensioenvordering, wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen die de pensioenvordering in zich bergt, zullen toekomen aan SSW, en wanneer de pensioenvordering betrouwbaar kan worden vastgesteld. Ultimo 2013 (en 2012) waren er geen pensioenvorderingen en geen verplichtingen naast de betaling van de jaarlijkse aan de pensioenuitvoerder verschuldigde premie. Voorziening loopbaanontwikkeling Voor de op balansdatum bestaande verplichtingen, in verband met individuele loopbaanontwikkelingsbudgetten van werknemers (CAO Woondiensten) is een voorziening gevormd ter grootte van het naar verwachting in de toekomst verschuldigde bedrag.


50]

Voorziening jubilea uitkeringen Hiervoor is eveneens een voorziening gevormd van het naar verwachting in de toekomst verschuldigde bedrag. Daarbij is rekening gehouden met verwachte blijfkans en salarisontwikkelingen. Voorziening latente belastingverplichtingen Voor in de toekomst te betalen belastingbedragen uit hoofde van verschillen tussen commerciële en fiscale balanswaarderingen wordt een voorziening getroffen ter grootte van de som van deze verschillen vermenigvuldigd met het geldende belastingtarief. Op deze voorziening worden in mindering gebracht de in de toekomst te verrekenen belastingbedragen uit hoofde van beschikbare voorwaartse verliescompensatie, voor zover het waarschijnlijk is dat de toekomstige fiscale winsten beschikbaar zullen zijn voor verrekening. De belastinglatentie heeft betrekking op tijdelijke verschillen tussen waardering in de jaarrekening en de fiscale waardering. De latentie is gewaardeerd tegen nominale waarde. De opgenomen latentie heeft betrekking op complexen bestemd voor de verkoop, beleggingen en langlopende schulden. Ultimo 2013 zijn er geen verhuureenheden bestemd voor sloop en herontwikkeling. Voor het overige bezit is niet aan te duiden wat de bestemming zal zijn en is vanuit het oogpunt van voorzichtigheid de latentie op nihil gewaardeerd. Langlopende schulden Opgenomen rentedragende leningen en schulden zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Onder de overige schulden zijn opgenomen de vooruit ontvangen huurbedragen bij de aankoop van drie particuliere woningen. Deze woningen zijn aangekocht onder het label Verzilverd Wonen. Over de resterende verwachte huurperiode zijn gelijkblijvende bedragen opgenomen. De opgenomen waarborgsommen zijn opgenomen tegen de nominale waarde. Kortlopende schulden De kortlopende schulden zijn opgenomen tegen nominale waarde.

Grondslagen van de bepaling van het resultaat Huuropbrengsten De jaarlijkse huurverhoging is van overheidswege gebonden aan een voorwaarden. Voor het verslagjaar 2013 bedroeg het ‘basispercentage’ 4% (inflatie plus 1,5%). Daarnaast heeft SSW gebruik gemaakt van de mogelijkheid de huur inkomensafhankelijk te verhogen. De gemiddelde huurverhoging kwam daardoor in 2013 op 4,3%. De opbrengsten uit hoofde van huur worden aangemerkt als zijnde gerealiseerd in het jaar van opeisbaarheid. Bij woningen aangekocht onder de constructie Verzilverd Wonen brengen we jaarlijks een deel van de afgekochte huur ten gunste van het resultaat (zakelijk recht van gebruik en bewoning). Opbrengsten servicecontracten Opbrengsten servicecontracten betreffen overeengekomen bijdragen van huurders en worden aangemerkt als zijnde gerealiseerd in het jaar van levering van de goederen en diensten. De bijdragen zijn voor de dekking van de te maken en gemaakte servicekosten. Verrekening op basis van daadwerkelijke bestedingen vindt jaarlijks plaats. Gemaakte servicekosten worden verantwoord onder de lasten servicecontracten. Overheidsbijdragen Overheidsbijdragen betreffen de vrijval uit de egalisatierekening rijksbijdragen en overige overheidsbijdragen. Netto-verkoopresultaat vastgoedportefeuille De post netto-verkoopresultaat vastgoedportefeuille betreft het saldo van de behaalde verkoopopbrengst minus de vervaardigingsprijs (projecten voor derden). Opbrengsten worden verantwoord op het moment van levering (passeren transportakte). Mogelijke verliezen op nieuwbouw koopprojecten worden verantwoord zodra deze voorzienbaar zijn. Projectopbrengsten uit hoofde van de onderhanden projecten worden als opbrengsten verwerkt in de winst-en-verliesrekening naar rato van de verrichte prestaties op balansdatum.


51]

Geactiveerde productie eigen bedrijf De toe te rekenen interne directe kosten worden hieronder verantwoord. Rente in het kader van voorfinanciering ten behoeve van onroerende zaken in ontwikkeling worden niet geactiveerd maar komen ten laste van het jaarresultaat. Overige bedrijfsopbrengsten Hieronder worden onder andere de vergoeding van administratiekosten bij het tekenen van het huurcontract, de doorbelaste kosten van wijkbeheer en incidentele opbrengsten verantwoord. Afschrijvingen materiële vaste activa en vastgoedbeleggingen De afschrijvingen materiële vaste activa en vastgoedportefeuille worden gebaseerd op de verkrijgingsof vervaardigingsprijs. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Afschrijving van het actief vindt plaats tot de restwaarde is bereikt. Overige waardeveranderingen van materiële vaste activa en vastgoedbeleggingen De overige waardeveranderingen worden gevormd door de waardevermindering en terugname van eerdere waardeverminderingen die zijn ontstaan door gedurende het verslagjaar nieuw aangegane juridische en feitelijke verplichtingen met betrekking tot investeringen in nieuwbouw en herstructurering, alsmede die het gevolg zijn van opgetreden verschillen door nieuwe berekende bedrijfswaarden. Erfpacht Erfpacht wordt jaarlijks door het Rode Kruis (Rinnebeek) en de gemeente (Dorpsweg 51/53) in rekening gebracht voor het gebruik van de grond onder de gebouwen. Lonen, salarissen en sociale lasten Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst-en-verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn ten behoeve van eigen werknemers. Van toerekenbaarheid is sprake als de daadwerkelijke werkzaamheden in het verslagjaar hebben plaatsgevonden door de werknemers. Pensioenlasten Voor de grondslagen wordt verwezen naar de paragraaf voorziening voor pensioenen. Onderhoudslasten Onder onderhoudslasten worden alle direct aan het verslagjaar toe te rekenen kosten van onderhoud verantwoord. Van toerekenbaarheid is sprake als de daadwerkelijke werkzaamheden in het verslagjaar hebben plaatsgevonden. Het klachten- en mutatieonderhoud wordt uitsluitend uitgevoerd door derden. Leefbaarheid Leefbaarheid omvat gemaakte kosten voor fysieke ingrepen die de leefbaarheid in buurten en wijken bevorderen. Van toerekenbaarheid is sprake als de daadwerkelijke werkzaamheden in het verslagjaar hebben plaatsgevonden. Lasten servicecontracten De gemaakte servicekosten voor huurders worden verantwoord onder de lasten servicecontracten in het verslagjaar waarop de servicekosten betrekking hebben. Overige bedrijfslasten De overige bedrijfslasten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen. Belastingen De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat voor belastingen in de winst-enverliesrekening, rekening houdend met beschikbare fiscaal compensabele verliezen uit voorgaande boekjaren (voor zover niet opgenomen in de latente belastingvorderingen) en vrijgestelde winstbestanddelen en na bijtelling van niet-aftrekbare kosten. Tevens wordt rekening gehouden met wijzigin-


52]

gen die optreden in de latente belastingvorderingen en latente belastingschulden uit hoofde van wijzigingen in het te hanteren belastingtarief. Sinds 1 januari 2008 vallen de woningcorporaties integraal onder de vigerende belastingwetgeving. Eind 2008 is er overeenstemming bereikt tussen Aedes en de belastingdienst betreffende de Vaststellingsovereenkomst 2 (VSO 2). De VSO 1 is eenzijdig in 2008 door de belastingdienst opgezegd. SSW heeft de VSO 1 en VSO 2 getekend. SSW heeft op basis van de uitgangspunten van VSO 1 en VSO 2 de fiscale positie ultimo 2012 en het fiscale resultaat 2012 bepaald. Doordat jurisprudentie inzake de uitwerking van VSO 1 en VSO 2 voor woningcorporaties nog ontbreekt, kan de werkelijk te betalen of te verrekenen belasting significant afwijken van de in de jaarrekening opgenomen schatting. Resultaat deelnemingen Als resultaat van deelnemingen waarin invloed van betekenis wordt uitgeoefend op het zakelijke en financiële beleid, wordt opgenomen het aan de woningcorporatie toekomende aandeel in het resultaat van deze deelnemingen. Bij deelnemingen waarin geen invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend, wordt het dividend als resultaat aangemerkt. Verwerking hiervan vindt plaats onder de financiële baten en lasten.

Grondslagen voor de opstelling van het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen en vlottende effecten. Winstbelastingen, ontvangen interest en ontvangen dividenden evenals betaalde interest en betaalde dividenden nemen we op onder de kasstroom uit operationele activiteiten.


53]

Toelichting op de onderscheiden posten van de balans Materiele vaste activa Een overzicht van de materiele vaste activa is hierna opgenomen: Sociaal vastgoed in exploitatie

Sociaal vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie -------------------

Stand per 1 januari 2013 - aanschafwaarde af: - onrendabel afgeboekte investering - cumulatieve afschrijving boekwaarde per 1 januari 2013 Mutaties in het boekjaar: waardeverandering - terugname eerder genomen afboekingen Investeringen - in gebruik genomen - woningverbetering en cv - investeringen in ontwikkelingen 2013 - inventaris Herclassificatie - naar vastgoed bestemd voor verkoop - van sociaal naar commercieel vastgoed Afschrijvingen Totale mutaties in 2013 Eindstand per 31 december 2013 - aanschafwaarde af: cumulatieve afschrijving (inclusief onrendabele afboekingen) Boekwaarde per 31 december 2013

274.204

20.767

21.177 63.408 ---------189.619 ======

7.906

Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

---------12.861 ======

---------5.207

2.311 ---------2.896 ======

3.361 27.092 1.923

-27.092 23.532 84 -272

2.476 -9.578 ---------25.274 ======

----------3.832 ======

-219 ----------135 ======

305.695

9.029

5.291

90.802 ---------214.893 ======

0 ---------9.029 ======

2.530 ---------2.761 ======

Waardeverandering De bedrijfswaarde is per saldo toegenomen per 31 december 2013 door de oplevering van nieuwbouwcomplexen, het inrekenen van hogere toekomstige huurverhogingen en het inrekenen van de verhuurdersheffing tot en met 2017. Hierdoor kon een deel van afboekingen uit voorgaande jaren worden teruggenomen. Bij het complex gemeentehuis Maartensdijk is de bedrijfswaardewaarde verlaagd door een tegenvallende exploitatie door een lagere starthuur en het inrekenen van de verhuurderheffing. Herclassificatie Daeb-investering Reigerlaan 5 Het zorgcomplex Reigerlaan 5 is in 2012 opgenomen als een niet-daeb investering. Gezien het karakter van de verhuur is deze investering in 2013 overgeboekt naar het sociaal vastgoed. Niet-daeb investering project gemeentehuis Maartensdijk Dit project is in 2012 aangemerkt als daeb-investering. Een deel van dit project is als niet-daeb investering aan te merken. Het gaat om de ruimtes op de kop van het appartementencomplex. Daarbij zijn 4 units in het gemeentehuis aan te merken als commerciële ruimte. Dit deel van de investering is in 2013 overgeboekt naar commercieel vastgoed.


54]

Sociaal vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie

aanschaf

onrendabel

1-1-2013 t/m 2012 Grootonderhoud Heemstrakwartier Westbroek Melkweg CEC Na-investeringen Vredesteijn etc Na-investeringen groot onderhoud Oudkwartier Antroz(in 2014 zijn nog kosten gemaakt)

Withstraat 92 Herenweg 14 app Gemeentehuis appartementen

herclas investe- ingebruik- siefiringen name catie 2013

4.097

4.170-

8.329

5.791

1.670-

10.772

86

2013

stand 31-122013

2013

8.256 -14.893 -86

93 448 266 10.079 20.767

2013

voor zie- onrenning dabel

2.0667.906-

325 6 2.993 1.014 23.532

-93 773 -272 -2.993 -9.027 27.092

-272

-

-

9.029

Afschrijvingsmethoden en –termijnen De materiële vaste activa zijn complexgewijs onderverdeeld in grondkosten, bouwkosten en eventuele kosten grootonderhoud. De relatief geringe investeringen in aanleg van centrale verwarmingen, tuinaanleg, doucheaanpassingen, warmte-isolatie enzovoort, zijn opgenomen in de bouwkosten en schrijven we af gedurende de resterende afschrijvingstermijn van het gehele complex. De bouwkosten van de woningen schrijven we lineair (tot en met 2011 annuïtair) af in een termijn van 50 jaar. Bij grootonderhoud is de levensduurverlenging minimaal 25 jaar en maximaal 50 jaar na de investering. Op de boekwaarde van de grond schrijven we niet af, aangezien hierbij geen sprake is van technische of economische slijtage. Het kantoorgebouw (onroerende goederen ten dienste van de exploitatie) wordt in 30 jaar lineair afgeschreven. De inventaris schrijven we in 3 (computers met toebehoren) en 5 jaar (overige) af. Vier woningen zijn aangekocht onder het label Verzilverd Wonen. Bij 3 van deze woningen is de huur bij aankoop ‘afgekocht’ en in mindering gebracht op de aankoopprijs. De volledige aanschafprijs is geactiveerd en de afgekochte huur is opgenomen onder de balanspost langlopende schulden. Eén ‘verzilverde’ woning verhuren we normaal. Grond in erfpacht uitgegeven In totaal zijn 22 woningen verkocht op basis van het concept Koop Goedkoop, hierbij verkopen we de opstallen en geven we de grond in erfpacht uit. De erfpacht is de eerste tien jaar gelimiteerd. Zekerheden Voor de als zekerheid voor leningen verbonden materiële vaste activa verwijzen we naar de toelichting op de langlopende schulden. Verzekerde waarde De onroerende en roerende zaken in exploitatie zijn tegen herbouwwaarde verzekerd tegen het risico van brand- en stormschade. Het gehele bezit is per 1 januari 2014 verzekerd bij Allianz. De verzekerde waarde van de woningen (exclusief ondergrond, garages en bedrijfsgebouwen) is € 504 miljoen. Onderverzekering is uitgesloten. Waardering onroerende zaken De waarde volgens de WOZ-beschikkingen van het bezit was per 1 januari 2013 € 0,9 miljard. Bedrijfswaarde De bedrijfswaarde van de onroerende en roerende zaken in exploitatie is €361 miljoen. Daarbij is geen onderscheid gemaakt tussen DAEB en niet-DAEB activiteiten. Bij de berekening van de bedrijfswaarde zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:


55]

Jaarlijkse huurverhogingen - 2013 - 2014 - 2015 - 2016 - 2017 - 2018 en verder Jaarlijkse stijging variabele lasten Jaarlijkse stijging onderhoudslasten Rekenrente Gemiddelde restant levensduur van de woningen

2013

2012

2011

2010

4,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 3,00% 3,00% 5,25% 22,5 jaar

2,30%

1,30%

4,00% 3,50% 3,00% 2,50% 2,00% 3,00% 3,00% 5,25% 22,7 jaar

2,00% 3,00% 3,00% 5,25% 21,5 jaar

2,00% 3,00% 3,00% 5,25% 22,2 jaar

Voor de berekening van de bedrijfswaarde in het kader van de jaarrekening 2013 zijn we gehouden aan de (nieuwe) RJ645, dit betekent:  De bijdragen saneringsheffing worden niet gekwalificeerd als vastgoed gerelateerde kosten en worden dus niet ingerekend in de bedrijfswaarde.  De verhuurderheffing heeft voor de jaren 2014 tot en met 2017 een wettelijk kader en moet worden ingerekend in de bedrijfswaarde. De verhuurderheffing voor de jaren 2018 e.v. kent tot op heden nog geen geformaliseerd wettelijk kader en wordt dus nog niet ingerekend;  Voor wat betreft de grondwaarde / restwaarde is gerekend met € 5.000 per woning aan het eind van de exploitatieperiode.  De door te rekenen huurverhogingen dienen te worden gebaseerd op het huurbeleid van de corporatie onder maximering van het woonakkoord. De toename van de levensduur is het gevolg van de ingebruikname van drie grote projecten te weten Melkweg, Herenweg en Gemeentehuis Maartensdijk. Door de renovatie van het Heemstrakwartier is de levensduur bij dit complex verlengd. Vastgoedbeleggingen Een overzicht van de vastgoedbelegging is hierna opgenomen: Commercieel Commercieel vastgoed vastgoed in in ontwikkeling bestemd exploitatie voor eigen exploitatie Stand per 1 januari 2013 - aanschafwaarde 19.466 - nieuwbouw cultureel educatief centrum ‘Het Lichtruim’ 1.539 Af - cumulatieve afschrijving 3.847 0 ------------------boekwaarde per 1 januari 2013 15.619 1.539 ====== ====== Mutaties in het boekjaar: waardeverandering Investeringen - investeringen in ontwikkeling 1.092 - in gebruik genomen 2.131 -2.131 Herclassificatie Sociaal en commercieel vastgoed -.2.476 .Afschrijvingen -375 ------------------Totale mutaties in 2013 -720 -1.039 ====== ======


56]

Eindstand per 31 december 2013 aanschafwaarde af: - cumulatieve afschrijving

19.121

500

4.222 ---------14.899 ======

---------500 ======

Het commercieel vastgoed in exploitatie omvat 94 woningen met een maandhuur van meer dan € 681,- per woning en 32 bedrijfsmatige percelen (inclusief 16 parkeerplaatsen). Afschrijvingsmethoden en -termijnen De bouwkosten van de woningen schrijven we lineair af in een termijn van 50 jaar. Bedrijfsmatige percelen worden eveneens lineair afgeschreven maar in een termijn van 40 jaar. De actuele waarde van het commercieel vastgoed in exploitatie bedraagt per 31 december 2013 € 18,4 miljoen. investe In gebruik aanschaf onrendabel ringen name 1-1-2013 Burg van Heemstrakwartier; groot onderhoud 5 niet-daeb woningen Melkweg (12 app) Herenweg 2 app Herenweg parkeerpl

t/m 2012

2013

2013

desinvest- vooreringen ziening

onrendabel stand 31-122013 2013

2013

500 1.539

1.539

-

400 192 1.092

-1.539 - 400 - 192 -2.131

Financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen Overige deelnemingen Latente belastingvorderingen Te vorderen BWS-subsidies Stand per 31 december

Deelneming in groepsmaatschappij 100% van alle aandelen in SSW Zes Kernen Holding BV, te De Bilt en diens 100% dochtermaatschappij SSW Ontwikkeling B.V. te De Bilt

-

-

-

2013 18 1.995 320 606 ---------2.939 ======

2012 18 1.995 823 813 ---------3.649 ======

2013

2012

18 ======

18 ======

2013 2012 Overige deelnemingen deelneming WoningNet NV 45 45 Medio 2001 heeft SSW 5.000 aandelen verkregen in WoningNet NV Deze zijn voor 75 % volgestort. Het deelnemingspercentage is minder dan 5 %. deelneming CV Uithof III De Commanditaire vennootschap Uithof III is opgericht in 2005 en heeft als doel het realiseren van studentenhuisvesting in Utrecht. Stand per 1 januari 1.950 3.000 Afname deelname door inzet overtollige middelen en terugkoop 0 1.050 ------------------Stand per 31 december (commanditair kapitaal) 1.950 1.950 ------------------Totaal overige deelnemingen 1.995 1.995 ====== ======


57]

500 500

Latente belastingvorderingen Stand per 1 januari Toename / afname van de latentie

2013 823 -503 --------320 ======

2012 918 -95 -------823 ======

Balanspost latente belastingvoorziening wordt als volgt gespecificeerd: Fiscaal compensabel verlies Latente belastingvordering leningen

2013 0 320 ---------320 ======

2012 522 301 ---------823 ======

Te vorderen BWS-subsidies Stand per 1 januari Bij: rente Af: ontvangsten

2013 813 34 241 ---------606 ======

2012 1.012 42 241 ---------813 ======

Stand per 31 december


Vlottende activa Vastgoed bestemd voor de verkoop .Drakensteyn 39 Maartensdijk .Dorpsweg 1 Maartensdijk Burg. de Withstraat 92

2013 2012 225 496 272 --------------totaal 993 0 ===== ===== Alleen de woningen / gebouwen die leegstaan om verkocht te worden, staan zijn opgenomen onder de post vastgoed bestemd voor verkoop. Ultimo 2013 zijn in totaal 79 woningen uit de vastgoedportefeuille aangewezen voor verkoop. Woningen worden op dit moment nog regulier verhuurd.

2013 312 305

Vorderingen: - huurdebiteuren Het Lichtruim oninbare debiteuren (op basis van ouderdom en geschatte inbaarheid)

-

vordering op gemeente De Bilt belastingen en premies sociale verzekeringen vordering op groepsmaatschappijen overige vorderingen overlopende activa en vooruitbetaalde rente totaal


-100 ------517 16 208 2 858 805 ---------2.406 ======

2012 237

------237 8 1.108 2 226 734 ---------2.315 ======

58]

Huurdebiteuren: 2013 aantal

2013 bedrag x

2012 aantal

2012 bedrag x

€ 1.000

- 1 maand - 2 maanden - 3 maanden en ouder - huurders verhuisd - bij deurwaarder - WSNP - betaalafspraken - overig

63 25 15 45 209 * *

21 13 7 37 234

€1.000

46 5 5 23 92 5 58

18 5 10 11 137 9 32 15 312 237 De vorderingen op huurders vallend onder de WSNP, de lopende betaalafspraken en de overige vorderingen op huurders zijn per ultimo 2013 niet meer apart gespecificeerd.. 2013 305 ======

Het Lichtruim

2012 0 ======

Oninbare debiteuren Beginbalans Reservering in 2013

2013 2012 0 -100 -------Eindbalans -100 0 ====== ====== De openstaande vorderingen op debiteuren zijn per 31 december 2013 integraal beoordeeld. Per debiteur is een inschatting gemaakt van het risico op oninbaarheid. Dit heeft geleid tot het vormen van een voorziening van € 100.000. In 2012 was er geen aanleiding deze voorziening te treffen. Specificatie vordering gemeente: - bijdrage kosten wijkbeheer / woningaanpassing

2013 16 ======

2012 8 ======

Specificatie belastingen en premies sociale verzekering - vennootschapsbelasting - BTW

2013 0 208 ---------208 ======

2012 1.108 0 ---------1.108 ======

2013 99 2 0 466 121 141 29 ---------858 ======

2012 45 6 33 0 0 0 142 ---------226 ======

2013 381 361

2012 381 0

totaal

Specificatie overige vorderingen - servicekosten af te rekenen met bewoners - vergoeding plaats zendmast - termijnen koopwoningen in depot - Meerwerk ‘Het Lichtruim’ te voldoen door gebruikers - Waarborgsommen ‘Het Lichtruim’ nog te ontvangen - VROM; huurtoeslag - overig totaal

Overlopende activa en vooruitbetaalde rente - NWB vooruitbetaalde rente lening (vervaldatum 03-01-2014) - Waarborgsom project Herenweg


59]

- Uithof III te ontvangen rente - overlopende activa overig

59 0 4 353 ------------------totaal 805 734 ====== ====== De waarborgsom Herenweg maakte onderdeel uit van de koopovereenkomst voor het project. Het project is in 2013 opgeleverd. De finale financiële afrekening vindt plaats in 2014. De waarborgsom wordt dan verrekend. Liquide middelen Kassaldo Rekening courant banken totaal

Passiva Eigen vermogen Overige reserves Stand per 1 januari Resultaat na belasting

2013 18 2.430 ---------2.448 ======

2012 5 9.840 ---------9.845 ======

2013

2012

24.115 1.371 ---------25.486 ======

15.516 8.599 ---------24.115 ======

Voorzieningen Jubilea-uitkeringen Loopbaanontwikkeling Latente belastingverplichtingen

2013 24 102 1.564 -------1.690 ======

2012 25 116 1.883 -------2.024 ======

Jubilea-uitkeringen Stand per 1 januari Mutaties

2013 25 -1 ---------24 ======

2012 22 3 ---------25 ======

2013 116 -14 ---------102 ======

2012 90 26 ---------116 ======



Loopbaanontwikkeling Stand per 1 januari Mutaties Stand per 31 december

Latente belastingverplichting (onderhoudsvoorziening) Stand per 1 januari Mutaties

2013 2012 1.883 0 -319 1.883 ------------------Stand per 31 december 1.564 1.883 ====== ====== De latente belastingverplichting ontstaat door verschillen tussen de fiscale waarde voor de fiscale resultaatbepaling en de commerciële waarde van de onderhoudsvoorziening.


60]

Latente belastingverplichting (onderhoudsvoorziening) Stand per 1 januari Correctie voorgaande jaren Mutatie 2013 Stand per 31 december

stand 7.534 -2.744 1.467 ---------6.257 ======

Latentie 25% 1.883 -686 367 ---------1.564 ======

In de fiscale balans is een onderhoudsvoorziening opgenomen. Mutaties in deze fiscale voorziening leiden tot een mutatie in de latente belastingverplichting. Langlopende schulden

Kredietinstellingen Waarborgsommen Overige schulden (rechten van gebruik en bewoning)

2013 looptijd > 5 jaar 114.610 529

244 ---------115.383 ====== Aflossingsverplichting volgend jaar

Gemiddeld rentetotaal percentage 211.797 3,81 546

244 ---------212.587

2012 looptijd > 5 jaar 124.277 397

276 ---------124.950 ======

22.862 ---------189.725 ======

Gemiddeld rentetotaal percentage 203.515 4,04 409

276 ---------204.200 18.718 ---------185.482 ======

Toelichting verloop (exclusief aflossingsverplichting) Balans per 1 januari - nieuwe leningen aangetrokken - mutatie waarborgsommen - mutatie verkregen zakelijke rechten

2013 2012 204.200 196.570 27.000 15.000 137 3 -32 -32 ---------------231.305 211.541 aflossingen in het boekjaar 18.718 7.341 ---------------Balans per 31 december 212.587 204.200 ====== ====== Er is één kleine lening met een variabele hoofdsom (€ 700.000 – € 3.500.000) en variabele rente (op basis van driemaands euribor). Per 31 december was het leningsbedrag € 3.500.000,- en was de rente 0,344%. Zekerheden Al onze leningen zijn aangetrokken onder borgstelling van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. SSW heeft een volmacht aan het WSW verstrekt die het WSW in staat stelt om wanneer de financiële situatie van SSW hier aanleiding toe geeft over te gaan tot hypotheekvestiging zonder dat er op dat moment medewerking is van SSW benodigd is (privatieve last). Overige schulden Zakelijke rechten van gebruik en bewoning (Verzilverd Wonen) Stand per 1 januari Bij: verkregen rechten Af: vervallen rechten door verkoop Af: toerekening aan het boekjaar Stand per 31 december


2013

2012

276

308

0 -32 -------244 ====

0 -32 -------276 ====

61]

Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen (aflossingsverplichting volgend jaar) Schulden aan gemeenten Schulden aan leveranciers Belastingen Overige schulden en overlopende passiva totaal

2013 22.862 0 3.661 3.591 3.853 ---------33.967 ======

2012 18.718 46 3.026 1.122 3.810 ---------26.722 ======

2013 2012 3.172 1.020 107 102 312 0 ------------------3.591 1.122 ====== ====== In de post te betalen BTW is eind 2013 de te betalen integratieheffing op het nieuwbouwcomplex ‘Het Lichtruim’ opgenomen. Specificatie belastingen: BTW Loonbelasting Vennootschapsbelasting

2013 2012 3.218 3.450 335 288 300 72 ------------------totaal 3.853 3.810 ====== ====== In de post overig is een bedrag opgenomen van € 195.000 aan nog te ontvangen facturen voor in 2013 uitgevoerd onderhoud. Specificatie overige schulden en overlopende passiva: Niet vervallen rente leningen Vooruit ontvangen huren Overig

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen investeringsverplichting projecten in ontwikkeling Renovatie Burgemeester van Heemstrakwartier Prognose van de renovatiekosten Uitgaven tot en met 2013 Renovatie Burgemeester van Heemstrakwartier (resterend bedrag)

23.789 12.999 --------10.790 ======

Contractuele verplichtingen grondafnames SSW heeft in februari 2013 met de gemeente De Bilt een koop- ontwikkelovereenkomst gesloten waarin de afname van grond in De Leyen-Zuid is vastgelegd. De verplichting per 31 december 2013 bedraagt € 2,9 miljoen exclusief BTW. In 2007 heeft SSW met de gemeente De Bilt een samenwerkingsovereenkomst gesloten over de ontwikkeling van het gebied ‘De Melkweg’. Inmiddels is ‘Het Lichtruim’ gerealiseerd en in gebruik genomen. De mogelijkeverplichting per 31 december bedraagt € 7,9 miljoen. In de samenwerkingsovereenkomst is opgenomen dat bij extreme marktomstandigheden partijen in overleg treden om de uitgangspunten te heroverwegen. Op dit moment lopen gesprekken om tot een alternatieve invulling te komen. Dit betekent dat de verplichting in 2014 wordt aangepast op basis van de uitkomsten van dit overleg.


62]

Obligo Waarborgfonds Sociale Woningbouw Het obligo WSW betreft de verplichting om de liquiditeitspositie van het WSW te versterken, zodra het vermogen van dit waarborgfonds daalt onder het niveau dat met de rijksoverheid en gemeenten is afgesproken. Per 31 december 2013 heeft Woonstichting SSW een obligoverplichting jegens WSW ten bedrage van € 8.154.200 uit hoofde van door WSW verstrekte borgstelling. Deelneming WoningNet NV Medio 2001 heeft SSW 5.000 aandelen verkregen in WoningNet NV. Deze zijn tegen verkrijgingsprijs opgenomen in de jaarrekening. De aandelen zijn voor 75 % volgestort. De niet opgevraagde kapitaalstorting is € 15 duizend. Erfpachtcontracten Met het Nederlands Rode Kruis is een erfpachtovereenkomst afgesloten. Het gaat hier om eeuwigdurende erfpacht. Pensioenverplichtingen SSW is aangesloten bij Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties (SPW). De dekkingsgraad van het pensioenfonds is eind maart 2014 117 %. Deze dekkingsgraad was per ultimo 2012 105 %. Fiscale eenheid SSW maakt deel uit van een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting met Zes Kernen Holding BV en SSW Ontwikkeling BV en is uit dien hoofde hoofdelijk aansprakelijk voor de belastingschuld van de fiscale eenheid als geheel. De fiscale eenheid bestaat eveneens voor de omzetbelasting. Aangetrokken leningen Woonstichting SSW heeft een nieuwe lening aangetrokken ten bedrage van € 11 miljoen. De stortingsdatum van deze lening is 1 mei 2014.


63]

Toelichting op de onderscheiden posten van de winst- en verliesrekening BEDRIJFSOPBRENGSTEN Huuropbrengsten Huuropbrengsten van het sociaal vastgoed in exploitatie en het commercieel vastgoed in exploitatie derving door leegstand derving door oninbaarheid

Zakelijk recht van gebruik en bewoning (Verzilverd wonen) Erfpachtcanon ingevolge Koop Goedkoop totaal

Opbrengsten servicecontracten Overige goederen, leveringen en diensten

Netto verkoopresultaat vastgoedportefeuille Verkoopopbrengsten nieuwbouw woning Dorpsweg Maartensdijk - opbrengst bij verkoop - vervaardigingskosten

2013

2012

30.691 -255 -113 --------30.323 32 24 ---------30.379 ======

28.697 -516 -11 ---------28.170 32 15 ---------28.217 ======

2013 1.454 ======

2012 1.256 ======

2013

2012

352 707 496 574 ------------------Resultaat verkoop woningen -144 133 ====== ====== Aan de Dorpsweg zijn twee koopwoningen gebouwd in het duurdere segment. In 2013 is hiervan één woning verkocht. Vanwege de marktomstandigheden is de verkoopprijs bijgesteld. De woningen vormen onderdeel van een project met nog 42 huurappartementen en 9 units in het oude verbouwde gemeentehuis. Door de toerekening van een deel van de plankosten is een verkoopverlies gerealiseerd. Geactiveerde productie eigen bedrijf Begeleiding nieuwbouw / groot onderhoud bestaand

2013 2012 149 112 ====== ====== De begeleiding van de projecten nieuwbouw en groot onderhoud betreft het intern doorbelasten van kosten van toezicht en projectleiders.

Overige bedrijfsopbrengsten Ontvangen vergoeding administratiekosten bij: - huurcontracten - leveringen en diensten Vergoeding plaats (site) zendinstallatie Subsidie gemeente De Bilt; wijkbeheerder Bijdrage woningzoekendenregistratie Doorbelasting kosten wijkbeheerder Overig totaal

2013

2012

33 27 3 23 1 0 22 ---------109 ======

24 24 7 23 1 101 45 ---------225 ======

Doorbelasting wijkbeheer Tot en met 2012 werd het wijkbeheer doorbelast naar de kostenpost ‘leefbaarheid’. Vanaf 2013 wordt dit achterwege gelaten. De reden hiervoor is dat wijkbeheer wordt gezien als een normale activiteit van SSW.


64]

BEDRIJFSLASTEN Afschrijving op materiële vaste activa en vastgoedbeleggingen Sociaal vastgoed in exploitatie Vastgoedbeleggingen Kantoorgebouw/inventaris

2013 2012 9.578 7.272 375 460 219 217 ------------------totaal 10.172 7.949 ====== ====== De afschrijvingen materiële vaste activa en vastgoedbeleggingen worden gebaseerd op de verkrijgingsof vervaardigingsprijs. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Afschrijving van het actief vindt plaats tot de restwaarde is bereikt. De stijging ten opzichte van 2012 wordt vooral veroorzaakt door het hanteren van gedifferentieerde afschrijvingen binnen complexen met verschillende exploitatieduur. Voorheen namen we een gemiddelde van het gehele complex. Overige waardeveranderingen materiële vaste activa en vastgoedbeleggingen vanwege herrekening van de bedrijfswaarde

2013 -3.361 ----------3.361 ======

2012 -7.776 ----------7.776 ======

Specificatie Complex 305; Brandenburg Complex 311; Lichtruim Complex 501; Alfred Nobellaan Complex 502; Weltevreden Complex 812; Maartensdijk Steylingweg e.o. Complex 813; Maartensdijk Spechtlaan e.o. Complex 842; Maartensdijk Gemeentehuis Complex 912; Groenekan Veldlaan Complex 921; Westbroek Holsblokkenweg

-1.521 -1.670 -189 -1.378 -540 -351 2.817 -277 -252 -------3.361 ===== De bedrijfswaarde is in 2013 per saldo gestegen. De in het verleden genomen verliezen voor de afwaarderingen van boekwaarde op basis van historische kosten naar lagere bedrijfswaarde konden deels worden terug genomen. Het complex 842 Gemeentehuis Maartensdijk is in 2013 nogmaals afgewaardeerd. In de bedrijfswaarde zijn de tegenvallende exploitatieopbrengsten en de hoge verhuurderheffing doorgerekend. Erfpacht Erfpacht Rinnebeek / Sojos

Lonen en salarissen Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies

Aantal fte’s - directie - directiesecretaresse en P&O - beleid en communicatie - middelen


2013 58 ======

2012 78 ======

2013 2.101 287 424 ------2.812 =====

2012 2.039 270 382 ------2.691 =====

2,0 2,0 3,8 8,0

1,0 1,9 3,8 8,3

65]

-

klant en maatschappij vastgoed

15,4 8,0 -----39,2 ====

14,4 8,0 -----37,4 ====

Vergoedingen raad van commissarissen en directie uitgesplitst naar categorieën van de WnT Beloning

Drs. A.C.A.M. van Zijl Drs. J.G. van der Bijl Drs. H.L. Kirchner RA R.A. de Haas E.A. Dijkstra MRE MRICS Th W. Eysink RA Mr. Drs. K. Kuiken Drs. G.J.J. Prins Drs. M.J.A. Visser

Functie Algemeen bestuurder Financieel. bestuurder voorzitter RvC voorzitter RvC

Onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar (excl.BTW) Belast op termijn Vast Variabel

In dienst

133.752

28.756

1-5-1983

29.667

6.256

1-9-2013

6.574 6.574

1-6-2003 1-7-2013

lid RvC

8.765

1-1-2013

lid RvC lid RvC lid RvC lid RvC

8.765 8.765 8.765 8.765

1-9-2012 1-10-2006 1-1-2013 1-1-2013

Onderhoudslasten Niet planmatig onderhoud: - reparatieverzoeken - mutatieonderhoud - contractonderhoud Planmatig onderhoud totaal

Uit dienst

Extra uitkering einde dienstverband

1-6-2013

2013

2012

707 674 764 3.677 ---------5.822 ======

810 876 692 1.177 ---------3.555 ======

Toelichting planmatig onderhoud Voor het plannen van het planmatig onderhoud werkt SSW met conditiescores. Op basis van de conditiescore wordt een planning opgesteld voor 10 jaar. Het benodigde bedrag voor onderhoud kan per jaar verschillen. In 2013 is het geplande onderhoud onder budget uitgevoerd. Leefbaarheid Uitgaven ten behoeve van de leefbaarheid

2013 115 ======

2012 172 ======

Lasten servicecontracten Overige goederen, leveringen en diensten

2013 1.454 ======

2012 1.256 ======

Overige bedrijfslasten Bestuurskosten (inclusief Raad van Commissarissen) Uitzendkrachten Overige personeelslasten Huisvestingskosten Algemene kosten Belastingen Verzekeringen Contributie branchevereniging Saneringsheffing Verhuurderheffing Verhuisvergoeding

2013 88 62 302 112 1.265 1.235 111 45 1.108 134 0 ---------4.462 ======

2012 88 24 271 136 1.216 1.249 95 49 111 0 14 ---------3.253 ======

totaal


66]

Toelichting accountantshonoraria (opgenomen onder algemene kosten) - onderzoek van de jaarrekening - andere controleopdrachten - advieskosten op fiscaal terrein - andere niet-controlediensten

2013 2012 45 40 0 3 48 48 17 6 ----------------110 97 ======= =======

FINANCIËLE BATEN EN LASTEN Rentebaten Financiële vaste activa: - rente met betrekking tot te vorderen BWS-subsidies Liquide middelen: - rente op uitgezette middelen totaal

Opbrengsten financiële vaste activa en effecten Rente deelneming CV Uithof III

Rentelasten Langlopende schulden: - rente leningen kredietinstellingen/overheid. - rente waarborgsommen - kosten borg WSW Kortlopende schulden: - rente schulden aan kredietinstellingen totaal

2013

2012

33

42

36 ---------69 ======

27 ---------69 ======

2013 59 ======

2012 59 ======

2013

2012

7.966 22 119

8.200 16 100

14 ---------8.121 ======

---------8.316 ======

De gemiddelde rente op leningen is 3,81% Vennootschapsbelasting Fiscale resultaatbepaling Commercieel resultaat voor belasting Fiscale correctie op dit resultaat Fiscaal resultaat

Aanslag Vennootschapsbelasting 2012 Aanslag Vennootschapsbelasting 2013 Vennootschapsbelasting

Mutatie latentie fiscaal compensabel verlies Mutatie latentie belastingvordering leningen Mutatie latentie belastingvordering onderhoudsvoorziening Vennootschapsbelasting


2013 2.420 26 ---------2.446 ======

2012 10.577 -10.577 ---------0 ======

263 602 --------865 ======

---------0 ======

522 -19 -319 ------184 ======

4 91 1.883 ------1.978 ======

67]

Overige gegevens Resultaatbestemming 2012 Het positieve resultaat over het boekjaar 2012 ten bedrage van € 8,6 miljoen is, conform het voorstel van de directie, ten gunste gebracht van de overige reserves. Er zijn geen statutaire bepalingen inzake de resultaatbestemming.

Resultaatbestemming 2013 De directie stelt aan de Raad van Commissarissen voor het positieve resultaat over het boekjaar 2013 ten bedrage van € 1,4 miljoen geheel ten gunste te brengen van de overige reserves. Dit voorstel is in de jaarrekening verwerkt.

Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen relevante gebeurtenissen na balansdatum.


69]

Colofon Datum en nummer van het Koninklijk Besluit waarbij de instelling is toegelaten: 27 maart 1918 nr. 124 Goedkeuring statutenwijziging: 7 juli 2011 Inschrijving Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Utrecht en Omstreken onder nummer: 30.039328 BTW nummer: 8035.84.490 B01 VROM-nummer: L0602 Aangesloten bij RWU Regioplatform Woningcorporaties Utrecht Toegelaten in de regio Utrecht Aangesloten bij Aedes Vereniging van Woningcorporaties Ondertekening Aedescode: 2007 Ondertekening Governance Code Woningcorporaties: 2007 KWH-gecertificeerd: sinds 2006 Goedgekeurd visitatierapport 2010 door Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland en Commissie Kwaliteitsverklaringen van KWH


73]

JAARVERSLAG 2013 WOONSTICHTING SSW BILTHOVEN

Recommend Documents