Jaarverslag 2013 SWOA Maart 2014

Jaarverslag 2013 SWOA

Maart 2014

140325 Jaarverslag 2013 ah HK

Inhoudsopgave 1. 2. 3. 3.1. 3.2. 4. 4.1. 4.2. 4.3. 5. 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 6. 7. 7.1. 7.2. 7.3. 7.4. 7.5. 7.6. 7.7. 7.8. 8. 9. 10.

Inleiding Waar staat SWOA voor? Governance Raad van Bestuur Raad van Toezicht Overlegorganen Klantenraad Adviescommissie Vrijwilligersbeleid (ACVB) Ondernemingsraad Kwaliteitsbeleid Algemeen Klanttevredenheidsonderzoeken Medewerkerstevredenheidsonderzoek Klachten en complimenten Sociaal verslag Dienstverlening SWOA Hulpverlening en begeleiding Dagbesteding Informatie en advies Activering en ondersteuning Locatiegebruik Recreatie en educatie PlusBus Maaltijden aan huis Informele zorg Samenwerking en innovatie Locaties SWOA 2013

140325 Jaarverslag 2013 ah HK

1 2 4 4 4 6 6 6 7 8 8 8 8 9 10 12 12 13 16 18 19 20 20 21 22 25 29

1.

Inleiding

2013 is het jaar dat in het teken staat van de grote wijzigingen in het sociaal domein. De gemeenten en organisaties in de regio Arnhem werken hierin samen. In het najaar is er voor de tweede keer een 24-uurs conferentie georganiseerd die is afgesloten met een intentieverklaring. SWOA heeft deze intentieverklaring ook getekend. Als belangrijkste uitgangspunt in deze intentieverklaring is opgenomen dat het burgerperspectief leidend is. Ondersteuning van burgers is ingericht op hun zelfredzaamheid en op hun mogelijkheden om mee te doen. Eigen oplossingen van burgers zijn het vertrekpunt. Ondersteuning is maatwerk, sluit aan op de leefomgeving van de burger en vindt zoveel mogelijk plaats in de buurt. De infrastructuur moet zo ontwikkeld dat die burgers faciliteert in het vinden van eigen oplossingen. Goede ondersteuning(structuur) voor mantelzorgers en vrijwilligers is van belang; het doel daarvan is de draagkracht in de leefomgeving van burgers en in de samenleving te vergroten. In diverse proeftuinen en overleggen hebben medewerkers van SWOA bijgedragen aan de te maken omslag. Dit vraagt van iedereen de flexibiliteit om buiten de gebaande paden te kunnen denken en tegelijkertijd loopt het normale werk waarin met en voor burgers wordt gewerkt door. Ook is er onzekerheid over de toekomst. De rijksoverheid legt grote bezuinigingen neer bij gemeenten tegelijk met vele nieuwe taken die uitgevoerd moeten worden. Dit geldt ook voor AWBZ taken en budget. SWOA merkt in de dagelijkse praktijk de effecten van ouderen die langer thuis blijven wonen. Vaak is er sprake van meerdere problemen op verschillende levensdomeinen. Ook bij informele zorg zien we de effecten van het verminderen van de formele zorg. Met onze dienstverlening, veelal met vrijwillige inzet zijn wij in staat de kwaliteit van leven, het Wel zijn, te verbeteren of te handhaven. Vrijwillige inzet kent grenzen. Deze zijn divers en variëren van kwaliteitseisen die gesteld worden aan de inhoud van het werk, de intensiteit (omvang) tot het niet toestaan door het UWV van het doen van vrijwilligerswerk. In dit verslag leest u hoe wij onze dienstverlening in 2013 hebben uitgevoerd. Alle (vrijwillige) medewerkers hebben zich in 2013 weer met groot enthousiasme en betrokkenheid ingezet! Wij samen zijn en maken immers SWOA.

Anita Huisman

140325 Jaarverslag 2013 ah HK 1

2.

Waar staat SWOA voor?

‘Wel zijn oftewel je lekker in je vel voelen’, daar draait het bij SWOA om. Wat hebben mensen écht nodig om zich lekker te voelen? Door de bril van de vrijwilliger zien ouderen zichzelf weer als iemand met talenten en kwaliteiten. Er is een grotere variëteit in de ondersteuning die SWOA biedt dan in het verleden. Beroepskrachten en vrijwilligers van SWOA zetten zich hier samen voor in. Daar heeft SWOA partners in de wijk voor nodig: samen met de eerstelijnszorg, met de huisartsen, wijkverpleegkundigen en de thuiszorgorganisaties als spil daarin, met zorginstellingen, met de woningcorporaties, met de gemeente en met andere welzijnspartners. Op het terrein van informele zorg bundelen Vriendendienst Op Stap, Buddyzorg Midden Gelderland en Mantelzorgondersteuning de krachten in Maatjes Regio Arnhem. Voor verschillende doelgroepen (leeftijdsloos) zijn onze vrijwilligers een maatje. Ze bieden een hart onder de riem, een steuntje in de rug of een extra paar handen erbij. Wij geloven in de kracht van het contact. SWOA is een professionele organisatie met vrijwillige medewerkers en medewerkers in betaalde dienst. SWOA heeft daarbij als uitgangspunt het zoveel mogelijk gelijk behandelen van betaalde en onbetaalde medewerkers. We zijn activerend naar mensen en in ons netwerk. Dit netwerk van vrijwilligersorganisaties en professionele organisaties weet ons ook te vinden. SWOA wil als koploper flexibel kunnen inspelen op nieuwe ontwikkelingen en heeft deze vertaald naar de kerntaken; maatschappelijke activering, sociale preventie en persoonsgerichte begeleiding en dienstverlening. In de Strategische koers SWOA 20112015 zijn deze kerntaken, ambities en strategische keuzes verder vastgelegd. SWOA heeft de ambitie om kwetsbare inwoners te blijven ondersteunen gericht op zelfregie, wil de ‘nieuwe ouderen’ beter bereiken en wil de informele zorg en ondersteuning aan mantelzorgers verder ontwikkelen. Toelatingen in het kader van AWBZ De toelating in het kader van de AWBZ omvat de functies:  persoonlijke verzorging  verpleging  begeleiding (begeleiding + dagactiviteiten ouderen. Feitelijk biedt SWOA de laatstgenoemde functie. Werkgebied Het werkgebied van SWOA is de regio Arnhem. Informele zorg werkt ook buiten de regio Arnhem.


Organisatiestructuur SWOA is een stichting met een Raad van Toezicht als toezichthoudend orgaan en een directeurbestuurder als bestuursorgaan.

Het Management team bestaat uit twee managers en de directeur-bestuurder. De managers verantwoorden zich aan de directeur-bestuurder. De directeur-bestuurder legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht.

Raad van Toezicht

Directeur-bestuurder

Adviescommissie Vrijwilligersbeleid

Ondernemingsraad

Klantenraad

Manager Bedrijfsvoering

Manager Wijkteams

Maaltijden PlusBus

Afdeling Ondersteuning

Informele Zorg: Wijkteams

Vriendendienst Op Stap Activerend Huisbezoek

Projecten

Buddyzorg Mantelzorgondersteuning


3.

Governance

3.1. Raad van Bestuur De Raad van Bestuur bestaat uit een directeur-bestuurder. In 2013 was dat mevrouw mr. A.W.J. Huisman. Zij heeft geen relevante nevenfuncties. De directeur-bestuurder functioneert op basis van de statuten en het directiereglement. Hierin zijn zaken als verantwoording, verantwoordelijkheid en besluitvorming geregeld. 3.2. Raad van Toezicht In 2013 is de Raad van Toezicht drie maal met de directeur-bestuurder bijeen geweest. De bijeenkomsten zijn voorbereid door de directeur-bestuurder en de voorzitter van de Raad van Toezicht. Alle informatie is conform de afspraken tijdig en in goede orde ontvangen. De jaarlijkse (interne) evaluatie van de Raad van Toezicht vindt begin 2014 plaats. Buiten de vergadering om is er een aantal maal gesproken over actuele zaken en ter voorbereiding van extern overleg. In 2013 besproken en goedgekeurde onderwerpen:  Concept jaarverslag 2012 en jaarrekening 2012, inclusief accountantsverklaring. De Management letter 2012 is overgenomen (besproken in aanwezigheid van de accountant).  Strategie en kaderbrief 2014 ( in overleg met bestuur en management).  Inhoudelijke en financiële half jaar rapportage 2013.  Begroting 2014.  Benoeming van een nieuw lid: de heer G.J. Hengelaar voor een eerste termijn tot mei 2016.  Er is besloten om het aantal leden van de Raad van Toezicht op vijf vast te stellen. Er is tijdelijk met zes leden gewerkt. In 2013 besproken onderwerpen:  Functioneringsgesprek directeur-bestuurder.  Overleg delegatie Raad van Toezicht met Ondernemingsraad, de Klantenraad en de Adviescommissie Vrijwilligersbeleid en terugkoppeling.  Verhouding tussen Raad van Toezicht en directeur-bestuurder.  Risicomanagement en Kwaliteit.  Organisatieontwikkeling, werken met wijkteams.  Actuele onderwerpen/actuele ontwikkelingen.  Aftreden de heer K. Visser in juni 2013.  Aftreden de heer F. Donders in juni 2013. Samenstelling van de Raad van Toezicht: Naam

Achtergrond

Functie in RvT Voorzitter

Laatste benoemingsdatum Juli 2011

Periode

Mevrouw M. van Es

extramurale zorg

Mevrouw P. Jansen op de Haar

bedrijfsleven financiële sector

Lid

Juli 2011

1

Mevrouw J.M. Engels

lokale politiek

Lid

Mei 2012

2

De heer C.F. de Ronde

Onderwijs en lokaal bestuur

Lid

Mei 2012

2

De heer K. Visser

rechterlijke macht

Lid

Tot 15 mei 2013

1

De heer F. R. Donders De heer G.J. Hengelaar

projectontwikkeling Lid

Tot 15 mei 2013

1

Gezondheidszorg/ controlling

Mei 2013

1

Lid

1


Voor de leden van de Raad van Toezicht is een algemene profielschets opgesteld; voor de voorzitter geldt een specifieke profielschets. De profielschetsen worden jaarlijks geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Deze profielschetsen liggen voor belangstellenden ter inzage op het hoofdkantoor van SWOA en zijn tevens - samen met de reglementen voor de Raad van Toezicht en de directeurbestuurder - te vinden op de website van SWOA. De leden zijn onafhankelijk, worden voor drie jaar benoemd, zijn één keer herbenoembaar en ontvangen géén honorarium.


4.

Overlegorganen

4.1. Klantenraad De Klantenraad is zes keer bijeen geweest voor een overleg. Daarnaast zijn er vier bijeenkomsten geweest waarin het overleg met de directeur-bestuurder betrof. In één van de vergaderingen heeft overleg met een delegatie van de Raad van Toezicht plaatsgevonden. De besproken onderwerpen zijn:  jaarverslag en jaarrekening 2012  halfjaar cijfers 2013  begroting 2014  Strategie- en Kaderbrief 2014  verbeterplannen naar aanleiding van Klanttevredenheidsonderzoeken ( Maaltijden aan huis, Individuele begeleiding en Dagbesteding)  ontwikkeling in de organisatie, zoals rond locatie ’t Altevelt en de actie voor de nieuwe Plusbus  bezuinigingen  vorming gebiedsteams  vervoersproblematiek AWBZ vervoer  HKZ certificering  aanpassen document Gedragscode  afscheid en werven nieuwe leden Klantenraad. Aantal leden Klantenraad Op 31 december 2013 was het ledenaantal van de raad zes. In- en uitstroom leden Klantenraad en wervingsinspanningen In 2013 is een lid gestopt. Met zes personen is gesproken over het toetreden tot de Klantenraad. Drie van hen zijn daadwerkelijk actief lid van de Klantenraad geworden. 4.2. Adviescommissie Vrijwilligersbeleid (ACVB): Het gehele jaar bestond de ACVB uit vijf leden. Het is dit jaar -ondanks twee sollicitatieproceduresniet gelukt om nieuwe leden te werven. De ACVB heeft zes keer vergaderd op diverse SWOA-locaties. Daarnaast is er vijf keer een overleg geweest met de directeur/ bestuurder. Dit gebeurde voor het eerst twee keer gezamenlijk met de Ondernemingsraad. In één vergadering heeft overleg met een delegatie van de Raad van Toezicht plaatsgevonden. De ACVB heeft zich in 2013 vooral bezig gehouden met:  jaarverslag en jaarrekening 2012  halfjaarcijfers 2013  interne audit vrijwilligers  Strategie en Kaderbrief 2014  begroting 2014  koersbepaling en positiebepaling ACVB  actieve benadering van de wijkteams  ontwikkelingen rondom de vrijwilligerskrant  maatwerk vrijwilligersbeleid  advisering vrijwilligersvergoedingen en gedragscode  Welzijn Nieuwe Stijl  stand van zaken rondom locatie ‘t Altevelt  informatievoorziening vrijwilligers  verhuizing Hoofdkantoor. Verdere activiteiten In de eerste helft van het jaar is een aantal wijkteamvergaderingen bijgewoond. Leden van de ACVB namen deel aan het congres van het Nationaal Ouderenfonds in Den Bosch en hielpen mee bij het feestelijke diner van het Ouderenfonds in Papendal. 140325 Jaarverslag 2013 ah HK 6

4.3. Ondernemingsraad Samenstelling: Joost Mostert Imelda Eijkelkamp Margot Molewijk Sanne Rutten

voorzitter lid secretaris lid

Nieuwe leden: Sanne Rutten is in juni begonnen als nieuw lid. In oktober is Margot gestopt in verband met het verlaten van SWOA. Frequentie overleg: In 2013 heeft de OR zeven keer een eigen vergadering gehad en is er ook zeven keer met de directeur/ bestuurder een overleg geweest. Twee vergaderingen met de directeur/ bestuurder hebben OR en ACVB gezamenlijk gevoerd. Er is eenmalig een informeel overleg met de directeur/ bestuurder geweest. Op 10 december heeft de OR een overleg gehad met de Raad van Toezicht. Hierin hebben we gesproken over de gebeurtenissen rondom de AWBZ transities, ontwikkelingen die er momenteel bij de gemeente plaatsvinden en hoe SWOA zich daar op voorbereidt. Op 14 mei 2013 heeft de jaarvergadering plaatsgevonden. In deze vergadering was het jaarverslag van de OR geagendeerd en is de bijeenkomst met een informele borrel afgesloten. De OR heeft in 2013 een instemmingsaanvraag gehad omtrent het actualiseren van de gedragscode van SWOA. Daarnaast heeft de OR haar instemming verleend om de “regeling vergoeding dienstreizen” aan te passen en heeft de OR ingestemd met het RIE actieplan en haar instemming en advies verleend ten opzichte van het te vormen BHV-beleid. Om het Vitaliteitsbudget aan te vullen met opties vanuit de achterban is de achterban geraadpleegd en het fietsplan is in 2013 toegevoegd als mogelijkheid. De OR is in 2013 nauw betrokken geweest bij de totstandkoming van de nieuwe functiematrix en de daarbij behorende competentieprofielen. In 2013 heeft de OR samengewerkt met het MT om een Medewerkerstevredenheidsonderzoek uit te zetten. Campagne tot werven van nieuwe OR-leden: Met Valentijn hebben alle medewerkers een “houd jij net zo veel van je werk als het werk van jou” mail ontvangen, Fortune Cookies gebakken met wervende teksten om uit te delen in de jaarvergadering, Yammer gebruikt om te communiceren over noodzaak van nieuwe leden bij de OR maar ook wat het een medewerker kan opleveren.


5. 5.1.

Kwaliteitsbeleid Algemeen

Kwaliteit staat niet op zich zelf. Kwaliteit is ondersteunend aan de organisatie en geeft tegelijkertijd ook sturing aan het handelen van medewerkers. Het kwaliteitssysteem richt zich op voortdurende verbetering van de organisatie en de dienstverlening. De primaire processen, de ondersteunende diensten en de managementprocessen zijn samengebracht in een combinatie van de PKKK-cyclus (Productie, Kosten, Kwaliteit van dienstverlening, Kwaliteit van arbeid) en het cyclisch proces van kwaliteit (Plan, -Do, -Check, -Act). In de bedrijfsvoering wordt gestuurd op basis van de PKKK jaarplancyclus. Kwaliteit is daarom ook geïntegreerd in deze PKKK cyclus. De normen van het HKZ systeem worden hierbij in ieder geval gevolgd, zodat behoud van het HKZ certificaat het resultaat is. Daarnaast worden kennis, vakmanschap, energie en creativiteit van de medewerkers gericht op het optimaliseren van alle aspecten die als waardevol worden ervaren door de klant. Zaken die geen toegevoegde waarde hebben worden zo geëlimineerd. In 2013 zijn alle kwaliteitsafspraken/acties, opgenomen in de PKKK-cyclus. In het managementteam worden deze afspraken/acties per kwartaal besproken en getoetst op realisatie. De uitvoering van het kwaliteitsbeleid is via interne en externe audits getoetst. De resultaten van deze audits benutten we om de kwaliteit van onze werkprocessen en bedrijfsvoering verder te ontwikkelen. De groep auditoren, bestaande uit zeven medewerkers en vier vrijwilligers heeft de geplande audits (twaalf) uitgevoerd. De verbeteracties, opgesteld op basis van de audits in 2012 zijn allemaal goed opgepakt. De procesbeschrijvingen worden iedere twee jaar geëvalueerd. Ook hier worden vrijwilligers bij betrokken. In 2013 zijn de processen, Informatie en Advies, Recreatie en educatie, BoodschappenPlusBus en Maaltijden aan huis geëvalueerd en geactualiseerd. Tijdens de externe audit is aangegeven dat de overige procesbeschrijvingen nog erg omslachtig zijn. Verdere vereenvoudiging en vergroting van de gebruikersvriendelijkheid wordt daarom doorgezet. De externe audit is uitgevoerd door twee medewerkers van het Keurmerkinstituut. Deze leverde naast alles wat SWOA goed in orde heeft twee kritische verbeterpunten op. De verbetering van de ordening van de documenten Kwaliteit en het uitbreiden van de risico inventarisatie van een algemene inventarisatie naar een risico- inventarisatie per dienstverlening zijn opgepakt. Nieuwe aandachtspunten en acties voortkomend uit de evaluatie van de processen, de interne audits 2013 en de externe audit 2013 zijn opgenomen in de PKKK jaarplannen en de voortgang wordt gevolgd via de kwartaalrapportages en vanaf december 2013 in de verbetermonitor. Het Keurmerkinstituut heeft deze aanpak goedgekeurd, zodat het HKZ certificaat is verlengd. 5.2. Klanttevredenheidsonderzoeken De verbeterplannen van de voor 2013 gehouden klanttevredenheidsonderzoeken bij maaltijd klanten en klanten van Dagbesteding en Individuele begeleiding zijn in de klantenraad en in het managementteam in 2013 gevolgd en getoetst op realisatie. Allen zijn afgehandeld. In 2013 is een tevredenheidsonderzoek uitgevoerd onder Turkse klanten van Flexibele Begeleiding en Begeleiding. In november en december is een steekproef gehouden onder de Turkse klanten. 50 enquêteformulieren zijn uitgezet en retour ontvangen. In 2014 wordt samen met de betrokken medewerkers de rapportage besproken en volgen mogelijk verbeteracties. De Turkse klanten beoordeelden de dienstverlening Flexibele Begeleiding gemiddeld met het cijfer 8,5 en de dienstverlening Begeleiding ontving een 8,6 Dit onderzoek is te lezen op www.swoa.nl. 5.3. Medewerkerstevredenheidsonderzoek Vrijwilligers De informatieverstrekking aan de vrijwilligers is in 2013 verbeterd doordat iedere vrijwilliger via de website van SWOA intranet voor vrijwilligers kan raadplegen. SWOA wil het digitaal aanbieden van informatie nog verder verbeteren en het gebruik ervan stimuleren. Dit plan is tot stand gekomen in samenwerking met de ACVB en enkele vrijwilligers. Hierbij wordt ingespeeld op de grote differentiatie 140325 Jaarverslag 2013 ah HK 8

onder vrijwilligers en van het vrijwilligerswerk. Waarbij de juiste informatie beschikbaar komt op een bij de vrijwilliger passende wijze. Differentiatie, maatwerk en opleiding zijn continue aandachtspunt. Het is een vast onderwerp op de agenda van het team Informele Zorg en van de Wijkteams. Voor vrijwilligers bij Maaltijden, Plusbus, en ondersteunende dienst wordt hiervoor een plan van aanpak gemaakt. Medewerkers in dienst In 2013 is een extern Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) uitgevoerd. De resultaten daarvan zijn in december beschikbaar gekomen en worden in 2014 intern gecommuniceerd en uitgewerkt in een actieplan. 5.4. Klachten en complimenten Klachten, Calamiteiten en Incidenten Er zijn 21 meldingen gedaan. Ingebracht door klanten en (vrijwillige) medewerkers. Er is geen trend waar te nemen en de meldingen zijn divers van aard. Alle meldingen zijn behandeld en naar tevredenheid afgehandeld. Alle personen hebben een inhoudelijk antwoord ontvangen. Er waren vijftien klachten, twee (bijna) fouten, twee calamiteiten en twee incidenten. Complimenten SWOA wil ook leren van complimenten. In 2013 is het aantal opgenomen complimenten in de complimentengroep op Yammer meer dan verdubbeld ten opzichte van het jaar daarvoor. Op dit interne communicatie netwerk werden 36 complimenten geregistreerd. Elkaar informeren over complimenten gebeurt dus steeds vaker. Er gaat een positieve en stimulerende werking van uit. Opnemen in de complimentengroep is ook mogelijk gemaakt voor vrijwilligers. Dit is nog geen routine en blijft daarom een aandachtspunt. Bijzondere complimenten ontvingen vrijwilligers en medewerkers van de Gaanderij naar aanleiding van hun daadkrachtig handelen na de gasexplosie in de Driemondpleinflat. Christel van der Burgprijs SWOA kent sinds 2001, het jaar van de vrijwilliger, de Christel van der Burg prijs. Met deze prijs erkent SWOA dat in de ontwikkeling van de vele producten en diensten een creatieve inbreng van vrijwilligers noodzakelijk is om de missie van SWOA vorm te geven. Er gelden strenge criteria bij deze prijs. Zo moet de vrijwilliger aanwijsbaar en op unieke wijze hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van een product of dienst van SWOA, moet die bijdrage ertoe hebben geleid dat direct of indirect een substantiële bijdrage is geleverd aan het zelfstandig blijven functioneren van grote groepen ouderen in Arnhem en moet de vrijwilliger stimulerend zijn geweest en een goede samenwerking tot stand hebben gebracht met andere betrokkenen. In 2013 is aan twee vrijwilligers van De Gaanderij, de heren H. van Mierlo en F. van der Schilden, deze prijs uitgereikt. Zij hebben in de crisissituatie na de explosie van de flat aan het Driemondplein meteen gehandeld. Locatie De Gaanderij meteen geopend voor de eerste opvang van de getroffen flatbewoners. Praktische dingen geregeld als koffie zetten, maar ook afgestemd met de hulpdiensten en verhuurder Volkshuisvesting en gesproken met de bewoners. Met een bijna niet te stoppen energie en inzet is dit de eerste weken doorgezet en daarna weer afgebouwd. Dit actieve handelen past naadloos in de maatschappelijke ontwikkelingen waarbij van burgers meer eigen inzet en verantwoordelijkheid nemen gevraagd wordt. SWOA vindt hen daarmee een voorbeeld voor anderen en is trots op deze vrijwilligers!


6. Sociaal verslag Vrijwillige medewerkers Op 31 december 2013 had SWOA 623 vrijwillige medewerkers, onder hen 51 allochtonen. Daarmee is er ruim tien % groei bereikt ten opzichte van 2012, toen er 562 vrijwillige medewerkers waren. Mede door uitvoering van het plan van aanpak verbetering allochtone dienstverlening, dat tot stand is gekomen na overleg met andere organisaties, is het gelukt om meer allochtone vrijwilligers te vinden en binden. Het aantal allochtone vrijwilligers is gestegen met zeventien (50 %). De groei van vrijwilligers is vooral te zien bij informele zorg en levensboeken. Er waren ook in 2013 weer achttien vrijwillige medewerkers die gebruik maakten van de Eurojob regeling. Er kwamen 163 nieuwe vrijwilligers bij. De ontwikkeling dat er meer mensen instromen die extra begeleiding vragen door hun achtergrond of het vrijwilligerswerk als re-integratie mogelijkheid zien neemt toe. In het kader van social return on investment heeft SWOA deze ontwikkeling met de gemeente besproken. SWOA heeft aangegeven hierin meer inhoudelijk actief te willen en kunnen zijn. Tot een verdere uitwerking met de gemeente heeft dit niet geleid. SWOA heeft daarop besloten er zelf actief op in te zetten en zoveel mogelijk op maat begeleiding te bieden. SWOA houdt hiervan geen aparte registratie bij.

Medewerkers in dienst Leeftijdsopbouw en verdeling man/vrouw 31-12-2013 Leeftijd Vrouwen < 20 0 21 – 25 0 26 – 30 7 31 – 35 3 36 – 40 1 41 – 45 3 46 – 50 7 51 – 55 11 55+ 15 Subtotaal 47 Totaal

Mannen 0 0 0 1 0 0 1 2 1 5 52

In FTE vertaald kende SWOA een bezetting van 37,2 FTE per ultimo 2013.

Dienstjaren in 2013 Jaren <-1 1–4 5–9 10 – 14 15 – 19 20 – 24 > - 25 Totaal medewerkers

Aantal 7 12 9 6 9 4 5 52

In 2013 werkten elf allochtone beroepskrachten bij SWOA. Dit is ongeveer 21 % van het totale aantal beroepskrachten. Instroom/uitstroom Op 31-12-2013 waren er geen vacatures. 140325 Jaarverslag 2013 ah HK 10

Er zijn acht vacatures vervuld in 2013. Elf personen stroomden uit.

Ziekteverzuim 2013

2012

7,96%

9,9%

Het ziekteverzuim is afgenomen t.o.v. 2012, maar is nog steeds hoog. Dit is vooral veroorzaakt door langdurige ziekte. Ondanks ons actieve ziekteverzuimbeleid en goede afstemming met de bedrijfsarts is dit vrijwel niet te beïnvloeden verzuim. Onze branche werkt met een verzuimpercentage waarin alleen de in 2013 afgesloten verzuimgevallen worden meegerekend. Dat percentage is voor SWOA 3,5% tegenover 5,8% voor de branche in 2012 (2013 nog niet bekend). Vertrouwenspersoon In 2013 is eenmaal beroep gedaan op de vertrouwenspersoon. Stage In 2013 vonden 23 mensen een stageplek bij SWOA. Dit waren tien MBO stagiaires en dertien HBO stagiaires. Daarnaast worden op diverse locaties ook stageplaatsen aangeboden voor maatschappelijke en taal stages. Hiervoor wordt met diverse scholen in Arnhem samengewerkt. Zo is in Presikhaaf een mooie verbinding tussen jong en oud ontstaan door voortgang van de samenwerking met Diagonaal; stagiaires van de opleiding sport doen wekelijks een bewegingsspelactiviteit voor de dagbesteding. Diagonaal levert SWOA ook hand-spandiensten bij grotere activiteiten. We bieden hier ook stageplekken voor leerlingen (met rugzakje) die elders moeilijk een stageplek kunnen vinden. Door een stageplek voor het Groenhorstcollege wordt het onderhoud van de ‘voortuin” van De Weldam bijgehouden. Artez stagiaires (beeldend, dans, theater) hebben een project liefde uitgevoerd bij de dagbesteding op de Geitenkamp.


7.

Dienstverlening SWOA

Hieronder volgt de verantwoording van de geleverde prestaties op alle onderdelen van de dienstverlening. De indeling volgt het dienstverleningsboek van SWOA. SWOA hanteert in de dienstverlening geen doelgroepenbeleid. De vraag van de klant staat centraal en maatwerk kan leiden tot individuele of groepsgewijze specifieke ondersteuning. 7.1. Hulpverlening en begeleiding De klanten zijn (zeer) kwetsbare inwoners van Arnhem. De begeleiding strekt zich uit over zeer uiteenlopende terreinen. Er is begeleiding geboden bij vragen over bijvoorbeeld wonen, ouderdomsklachten, dementie, armoede, acceptatie of verwerking van ingrijpende gebeurtenissen, eenzaamheid, afname van de zelfredzaamheid en problemen bij inburgering op oudere leeftijd. Deze begeleiding wordt zowel bij de klant thuis als op de diverse locaties geboden. De ernst en complexiteit van de problematiek van de klant is leidend voor de duur van de begeleiding. Het verbeterplan dat is opgesteld op basis van de uitkomsten van het klanttevredenheidsonderzoek uit 2012 is uitgevoerd. Enkele belangrijke punten hieruit zijn:  Verbinding gemaakt met informele zorg/activerend huisbezoek.  Aansluiten bij collectieve voorzieningen en reguliere activiteiten op wijkteam niveau.  Begeleidingsplan aangepast op eigen kracht van de klant. Begeleiding Procesmatige hulpverlening en ondersteuning, vastgelegd in een begeleidingsplan. De begeleiding is gericht op het zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen en participeren in de samenleving. Realiseren en ondersteunen van een vangnet in de leefomgeving is hierbij van belang. Het beoogd resultaat is dat de klant zich zelfstandig, maatschappelijk en sociaal verder kan ontwikkelen of handhaven. Er wordt samengewerkt met andere zorgen dienstverlenende organisaties. Deze begeleiding wordt gefinancierd door het zorgkantoor vanuit de AWBZ (indicatie) en door de gemeente. Sinds 2012 is Diensten bij wonen met zorg (DWMZ) opgenomen in begeleiding. Het aantal AWBZ klanten is in 2013 verder teruggelopen. Oorzaak daarvan is de strengere indicatiestelling. Het aantal klanten bij de niet AWBZ gefinancierde hulpverlening en begeleiding laat tegelijkertijd ook een daling zien van zo’n 25 %. Daarmee zijn we terug op het productieniveau van 2011. Wij zien een relatie tussen de afname van de langdurige begeleiding en de toename van de flexibele begeleiding. Onze verwachting voor de toekomst is dat de vraag weer zal toenemen. Dit vanwege het langer thuis blijven wonen. AWBZ-begeleiding Aantal klanten Uren

2013 33 1.190

2012 38 1.654

Hulpverlening en Begeleiding Aantal klanten Uren

2013 240 2.884

2012 319 3.751

Hulpverlening en Begeleiding per wijkteam Alteveer/Hoogkamp/Burgemeesterswijk Elderveld/Schuytgraaf/Bongeren Geitenkamp/Klarendal Kronenburg/Vredenburg/Rijkerswoerd Malburgen/Immerloo Presikhaaf/Het Broek Totaal

2013 360 705 533 968 612 896 4.074

2012 483 1073 507 1207 920 1215 5.405

NB: de werkelijk gerealiseerde productie AWBZ begeleiding algemeen was 1.279 uren, maar dit is boven het afgesproken productieplafond met het zorgkantoor van 1.190 uur.


Flexibele begeleiding Kortdurende, procesmatige ondersteuning. Er is geen sprake van een begeleidingsplan. Het aantal contacten ter beantwoording van de vraag is maximaal 4 (voor allochtone klanten wordt met 6 contacten als maximum gewerkt). Het beoogd resultaat is dat de klant zich zelfstandig, maatschappelijk en sociaal verder kan ontwikkelen of handhaven. Flexibele Begeleiding Aantal klanten Uren

2013 501 2.592

2012 384 2.516

Flexibele Begeleiding per wijkteam Alteveer/Hoogkamp/Burgemeesterswijk Elderveld/Schuytgraaf/Bongeren Geitenkamp/Klarendal Kronenburg/Vredenburg/Rijkerswoerd Malburgen/Immerloo Presikhaaf/Het Broek Totaal

2013 261 787 264 429 184 667 2.592

2012 329 804 417 348 276 342 2.516

Het aantal klanten bij flexibele begeleiding is in 2013 toegenomen met zo’n 30%. De toename betreft met name nieuwe klanten door de spreekuren in de moskeeën. De toename van het aantal klanten bij een ongeveer gelijkblijvende productie is mogelijk door het terugbrengen van het gemiddelde aantal contacten per hulpvraag van 6,5 tot iets meer dan 5. 7.2. Dagbesteding Dagbesteding biedt opvang aan zelfstandig wonende ouderen die willen deelnemen aan activiteiten op één of meer dagen per week. Met de dagbesteding wil SWOA de zelfredzaamheid van ouderen vergroten, een zinvolle dagbesteding bieden en sociale contacten bevorderen. Een belangrijk neveneffect is dat mantelzorgers ontlast worden. De ondersteuning is vastgelegd in een begeleidingsplan. Dagbesteding wordt gefinancierd vanuit de AWBZ, de WMO, als onderaannemer en binnen de Dames- en Herensociëteit ook door deelnemers zelf. Vooruitlopend op de komende transitie van AWBZ naar WMO heeft SWOA in 2013 al verder gewerkt aan maatwerk, uitwisseling en zo mogelijk integratie met andere groepsactiviteiten en samenwerking met andere organisaties. Dit is te lezen in de volgende hoofdstukken. Het verbeterplan dat is opgesteld op basis van de uitkomsten van het klanttevredenheidsonderzoek uit 2012 is uitgevoerd. Enkele belangrijke punten hieruit zijn:  Vervoersarrangementen uitgewerkt en ingezet met de WMO principes als uitgangpunt.  Deelnemers hebben een actieve rol bij het invullen van het activiteiten programma geïntegreerd met reguliere activiteiten.  Samen eten is onderdeel van het programma. Deelnemers hebben hierbij een actieve rol. Dit is maatwerk.  Ondersteuning van mantelzorg door inzetten van informatie en themabijeenkomsten. Bulusma Merkezi In het projectplan uit 2011 was het uitgangspunt één wijkvoorziening voor dagopvang voor allochtone ouderen. In 2012 is gestart met een flexibeler invulling verspreid over meerdere wijken. Daar waar de behoefte ontstond is daarop ingespeeld. In de wijken zijn er vooral vrouwengroepen opgezet die allerlei activiteiten ondernemen en die diverse onderwerpen bespreken variërend van gezondheid, regelgeving, voorzieningen en ontwikkelmogelijkheden. Deze onderwerpen worden door de deelnemers zelf bepaald. In 2013 is doorgewerkt en ook geanticipeerd op de continuïteit na afloop van de projectperiode. Zo zijn er door het project Bulusma Merkezi ook andere initiateven ontwikkeld. Als voorbeeld is het samen met Swon en Interlokaal uit Nijmegen een training voor allochtone mantelzorgers realiseren om hen weerbaarder te maken en in staat te stellen bijeenkomsten met groepen allochtone mantelzorgers te verzorgen. Het Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en steunpunt mantelzorg Arnhem is hierbij en ook bij andere vormen van mantelzorgondersteuning ook een vaste partner voor SWOA. SWOA heeft actief 140325 Jaarverslag 2013 ah HK 13

gezocht naar allochtone vrijwilligers en vooral ook verder ingezet op het activeren van deelnemers en zelf vormgeven van verdere activiteiten. In diverse door andere allochtone personen genomen initiatieven voor ontwikkeling van dagbesteding/ ontmoetingsgroepen participeert SWOA om haar expertise te delen en samen te werken met anderen. Dit speelt vooral in de wijken Malburgen en Presikhaaf. Samen met Mimoza hebben we de al enkele jaren bestaande samenwerking versterkt door vanaf het najaar de personen die nog wel een AWBZ indicatie dagopvang hebben te stimuleren deze indicatie ook te benutten. Zo zijn we in 2013 voor een beperkt deel weer terug bij het oorspronkelijke idee van een wijkgerichte opvang voor allochtone ouderen! Nu niet meer als enige doelstelling, maar als een van de in te zetten middelen. De eindverantwoording van dit project is eind 2013 bij de provincie, die dit project financiert, ingediend.

Dagopvang AWBZ Aantal klanten Aantal dagdelen

2013 68 10.260

2012 71 10.086

NB: de werkelijk gerealiseerde productie Dagopvang was 10.356 dagdelen, maar dit is boven het afgesproken productieplafond met het zorgkantoor van 10.260 dagdelen. Dagopvang in onderaanneming Aantal klanten Aantal dagdelen

2013 9 930

2012 8 1.049

Dames- en Herensociëteit De ontwikkeling van de Dames- en Herensociëteit naar een dames en heren ontmoetingscentrum heeft in 2013 geleid tot het anders vorm geven van de ontmoeting en activiteiten voor de oorspronkelijke doelgroep van de sociëteit. Er zijn in 2013 steeds meer dementerenden met een brede interesse doorverwezen naar ‘t Altevelt. De naam Dames-en Herensociëteit werkte drempel verlagend voor deze specifieke groep en mensen vonden geen aansluiting bij andere dagbestedingen. Nieuwe deelnemers zonder cognitieve stoornissen konden geen aansluiting vinden bij de ontstane groep, maar hadden wel behoefte aan contact met gelijkgestemden met een brede interesse. Met deze geïnteresseerden voor de sociëteit is gekeken naar andere mogelijkheden. Mensen willen zelf veel inbreng hebben. Op basis van de vraag is er een nieuwe groep ontwikkeld. Sociëteit Altevelt op 2 middagen in de maand. Deze groep wordt begeleid door een vrijwilliger en deelnemers bepalen zelf het programma. Daardoor zijn de kosten flink verlaagd. Er is al samenwerking met levensboeken en activerend huisbezoek gerealiseerd. Bij voldoende belangstelling kunnen er in 2014 nieuwe groepen starten. In Renkum is in samenwerking met welzijnsorganisatie Solidez gestart met een dames- en herensociëteit. Begin 2014 wordt deze samenwerking geëvalueerd.

Dagopvang Dames- en heren Sociëteit Aantal klanten Aantal dagdelen

2013* 5 165

2012 15 483

* Dames en herensociëteit is als dagopvang gestopt in de loop van 2013 Ontmoetingscentrum voor dementerenden en hun mantelzorgers Het ontmoetingscentrum biedt kleinschalige dagopvang voor mensen met beginnende dementie en ondersteuning aan de betrokken mantelzorgers via gespreksgroepen en spreekuren. Dit in samenwerking van SWOA met Attent WWZ (locatie Regina Pacis), Stichting Thuiszorg MiddenGelderland, Alzheimer-Nederland (afdeling Arnhem), Pro Persona en Meldpunt Vrijwillige Thuishulp Arnhem. SWOA voert dit uit als onderaannemer voor Attent WWZ. Het zorgkantoor financiert uit de AWBZ. Uitgangspunt van het ontmoetingscentrum is dat klanten deze vorm van dagbesteding blijven bezoeken totdat zij in een verpleeghuis worden opgenomen. Net als in 2012 is de vraag naar deze 140325 Jaarverslag 2013 ah HK 14

dagbesteding weer toegenomen en daarom is in Arnhem Noord uitgebreid in dagdelen. Er zijn twee locaties met een ontmoetingscentrum, te weten De Petersborg in Arnhem Zuid en in Arnhem Noord ‘t Altevelt. Dagopvang Ontmoetingscentrum Aantal klanten Aantal dagdelen

2013 61 5.506

2012 56 5.153

Het aantal mensen met een persoonsgebonden budget (PGB) is in 2013 net als in 2012 toegenomen. Van 147 dagen in 2012 naar 261 dagen in 2013. Er is een bijeenkomst geweest voor mantelzorgers op de locaties waarin gesproken is met hen over hun behoeftes/wensen liggen. Op ‘t Altevelt hebben de mantelzorgers meer behoefte aan ondersteuning. Op de Petersborg is er vaker contact met de mantelzorgers geweest op incidentele basis dan vorige jaren. De deelnemers zijn aanzienlijk jonger dan voorheen (dit geldt vooral voor De Petersborg) daardoor ligt de vraag ook vaak op een ander vlak. Er is een nieuwe gespreksgroep voor mantelzorgers van mensen met dementie gestart. Hier attenderen wij onze mantelzorgers op en zij maken daar veel gebruik van. In 2012 was er vrijwel geen animo voor een gespreksgroep. Het is dus belangrijk de behoeftes/wensen goed te inventariseren. Het ontmoetingscentrum had in mei 2013 haar eerste lustrum! Dat werd natuurlijk gevierd. De deelnemers van de ontmoetingscentra en wijkbewoners zijn in de gelegenheid gesteld om naar het feest op De Petersborg te komen en om te kijken naar een presentatie over Willy Alberti gehouden door zijn zoon. Er werden oude liedjes gezongen en een film over zijn leven bekeken. Er waren 50 deelnemers aanwezig. WMO dagbesteding Het aantal klanten is ten opzichte van 2012 verdubbeld. De praktijk laat zien dat integratie van AWBZ en WMO dagbesteding met reguliere activiteiten de interne en externe doorverwijzingen bevordert en burgers beweegt tot mee doen en het (her)ontdekken van talenten. We zien een toename van zwaardere en meervoudige problematiek, deze groep vindt geen aansluiting bij reguliere voorzieningen en heeft een zwak eigen netwerk. Doorstroom naar AWBZ zien we vooral bij psychogeriatrische problematiek. Naast de gangbare “dagbesteding” is ook innovatief naar alternatieven gewerkt. Zo is in Vredenburg/Kronenburg door het wijkteam gesignaleerd dat er een groeiend aantal kwetsbare (oudere) wijkbewoners in de wijk aanwezig is die niet graag mee doet op een dagopvang of een vergelijkbare voorziening. Om deze ouderen, die veelal eenzaam zijn en niet de mogelijkheid hebben of de sociale vaardigheden hebben om hun netwerk uit te breiden en/of volledig te benutten, in hun behoefte te voorzien is er de “soos+” op De Petersborg in het leven geroepen. Dit is een laagdrempelige koffietafel onder begeleiding van een vrijwilliger waarbij er bij deze kwetsbare doelgroep een onderling sociaal contact ontstaat. Dit vindt wekelijks plaats en heeft meerdere kwetsbare wijkbewoners als bezoeker gehad. In 2014 zien wij dit aantal alweer toenemen. In Schuytgraaf is de Indische huiskamer gestart in locatie Bongeren. Een dagbestedingsvorm voor eerste generatie Indische en Molukse mensen. Dit heeft gezorgd voor variatie en nieuwe doelgroepen. Dagopvang WMO Aantal klanten

2013 14

2012 7

Vervoer dagbesteding De door het zorgkantoor opgelegde korting op het vervoer van mensen naar de dagbesteding heeft geleid tot een aantal concrete acties om het vervoer voor alle klanten van de dagbesteding anders te regelen. Met organisaties als Rode Kruis en Attent wwz zijn afspraken gemaakt over samenwerking waardoor vervoer tegen lagere kosten mogelijk is. Met de bestaande vervoerder zijn andere prijsafspraken gemaakt. SWOA heeft geparticipeerd in de gemeentelijke pilot rondom vervoer. In de wijkteams is onderzocht of met inzet van vrijwilligers uit de wijk het vervoer mogelijk is. Aan het einde van 2013 is het resultaat van volledig kostendekkend vervoer nog niet behaald. Dit moet wel gerealiseerd zijn in het eerste kwartaal 2014. 140325 Jaarverslag 2013 ah HK 15

7.3. Informatie en advies Frontoffice contacten Het verstrekken van informatie, verhelderen van een vraagstelling of concrete dienstverlening. De dienstverlening richt zich op klanten, mantelzorgers, familie en alle organisaties die behoefte hebben aan informatie en advies. SWOA biedt toegang tot alle maatschappelijke ondersteuning in Arnhem door:  Het bieden van adequate antwoorden en oplossingen op vragen.  De klant te begeleiden naar de juiste ondersteunende organisatie(s).  Vereenvoudigen en verbeteren van de interactie tussen de diverse aanbieders. SWOA is iedere werkdag van 9.00 -12.00 uur telefonisch bereikbaar voor klanten met allerlei vragen op het Centraal Informatie en Adviespunt (CIA). Medewerkers beantwoorden de vraag van de klant of wijzen de klant de weg naar de juiste voorziening of organisatie. Ook kan direct een afspraak worden gepland voor persoonlijk contact. Ook mantelzorgers, familieleden en samenwerkingspartners maken gebruik van het CIA. Naast de informatie en advies vanuit het CIA zijn er ook frontofficecontacten op de diverse locaties. Regelmatig bellen klanten, of lopen zij binnen om hun vraag aan medewerkers voor te leggen. Voor allochtone klanten is er één ochtend telefonische bereikbaarheid, zoals met het Turks Platform Arnhem (TPA) is afgesproken. In 2013 is er slechts tien keer gebeld naar dit speciale spreekuur. Deze voorziening heeft kennelijk een hoge drempel en/of sluit niet goed aan op de behoefte van de mensen. In 2014 wordt dit geëvalueerd met TPA. Conform afspraken met TPA en de verschillende moskeeën zijn spreekuren voor allochtonen gehouden op diverse locaties, waaronder moskeeën verzorgd. Met alle moskeeën worden deze spreekuren per kwartaal geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Zo heeft de Marokkaanse moskee verzocht weer te stoppen met het spreekuur in de moskee, omdat er inmiddels voldoende vertrouwen naar SWOA was opgebouwd zodat de moskee mensen gaat doorsturen naar een locatie in hun woonwijk. Spreekuren zijn gehouden op Waalstaete, de Gaanderij, Bongeren, EVA, Bruishuis en Mimoza. Met de doelgroep zelf zijn panelgesprekken gevoerd en is onderzoek naar de behoefte gedaan om deze nog duidelijker te krijgen. Op de genoemde SWOA locaties is er ook open inloop geweest. De continuïteit en verdere ontwikkeling zijn opgenomen in de jaarplannen voor 2014. De vragen gaan inhoudelijk over de volgende gebieden: Eenzaamheid Financiën Huisvesting Identiteit Informatie Knoppenhulp Lichamelijke gezondheid Psychosociale problematiek Verwerking Verwerving van (vrijwilligers)werk Werk en maatschappelijke participatie Vraag over aanbod SWOA Totaal aantal vragen

2,5% 8,4% 2,9% 0,3% 44,9% 3,7% 3,6% 3,0% 0,5% 3,4% 4,7% 22,1% 4.115

Hier zijn geen relevante wijzigingen ten opzichte van 2012. Informatie Informatie, advies en voorlichting vindt plaats over tal van onderwerpen aan groepen burgers c.q. instellingen/organisaties. Via voorlichtingsbijeenkomsten, schriftelijk materiaal in gedrukte of digitale vorm en/of audiovisuele vorm. De inhoud van deze bijeenkomsten wordt bepaald door de vragen die medewerkers van SWOA op zich af zien komen. Door gerichte informatieverstrekking of voorlichting te realiseren leveren we een actieve bijdrage aan het versterken van de competenties van onze klanten, waardoor zij minder vaak een beroep hoeven te doen op ondersteuning. Daarmee hebben voorlichtingsbijeenkomsten ook een preventief karakter. De 140325 Jaarverslag 2013 ah HK 16

onderwerpen liggen veelal op terrein van gezondheid, maar ook op terrein van financiën, mobiliteit en welzijn. Informatie wordt op diverse manieren verzorgd, zoals door (ervarings)deskundigen, informatiemateriaal, kennis en expertise van andere organisaties, de sociale kaart, arnheminkaart.nl, nieuwsbrieven en de SWOA website. Op de website van SWOA is in het Turks en Marokkaans te lezen waarvoor mensen bij SWOA terecht kunnen en er zijn folders in deze talen beschikbaar. Wijkteam Facebook In 2013 zijn twee wijkteams actief op facebook. Wijkteam SWOA Vredenburg-Kronenburg-Rijkerswoerd

En wijkteam Elderveld-Schuytgraaf

Op deze wijze kunnen de wijkteams de wijk informeren over zowel SWOA-brede activiteiten, als ook over actualiteiten zoals waarschuwingen van de politie over inbrekers, gemeentelijke acties, verslagen van activiteiten in de wijk en in de locatie etc. Via het wijkteam-profiel gaat het wijkteam ook met mensen in gesprek en vindt het team partners, bewoners, burgers, medewerkers, diverse activiteiten en evenementen. Voor allochtone groepen zijn voorlichting/informatiebijeenkomsten georganiseerd over uiteenlopende onderwerpen als gezondheid, zowel fysieke als psychische aandoeningen, autisme, seksueel misbruik, financiële regelingen en informatie over de verschillende dienstverlening (bijv. spreekuur en hulpverlening) van SWOA en collega organisaties. Hierbij werken we samen met collega organisaties als Rijnstad en Indigo. Zo waren er in Malburgen 12 bijeenkomsten waar per bijeenkomst 60 vrouwen werden bereikt. Dienstverlening

2013

2012

Informatie in uren

3.438

3.908

De daling van het aantal uren is veroorzaakt door de lagere inkoop van informatie door de gemeente Arnhem. Er is relatie met de groei in uren activering en ondersteuning (zie 7.4).


7.4 Activering en ondersteuning Activering en ondersteuning richt zich op individuele of groepsgerichte activiteiten met als doel het verhogen van maatschappelijke participatie en het voorkomen of doorbreken van sociaal isolement. SWOA ondersteunt individuen en groepen hierbij en begeleidt hen waar nodig om hun eigen activiteiten vorm en inhoud te geven. Deze activiteiten zijn gericht op binding, netwerkvorming, meedoen, belangenbehartiging, emancipatie en empowerment. Activering binnen SWOA vindt plaats op verschillende manieren:  SWOA ondersteunt en verbindt wijkbewoners door met hen specifieke activiteiten te organiseren.  SWOA ondersteunt groepen om zelf activiteiten op te zetten en deze zelfstandig uit te voeren.  Met nieuwe groepen overlegt SWOA over hun wensen en ideeën en ondersteunt hen deze te realiseren. Waar mogelijk brengen we wijkbewoners met soortgelijke ideeën bij elkaar en stimuleren hen hieraan samen vorm te geven. Hieronder staat een aantal voorbeelden verspreid over Arnhemse wijken. In Monnikenhuizen heeft SWOA met steun van het Oranje Fonds meegewerkt aan het project ‘Daadkracht in Monnikenhuizen’, een initiatief van en voor de wijkbewoners. Wijkbewoners hebben het initiatief genomen en de uitvoering gedaan. Wijkvrijwilligers hebben in 2013 een vijftigtal ouderen in Monnikenhuizen thuis geïnterviewd over hun behoeften in de wijk. Vrijwilligers en wijkbewoners vonden het positief om elkaar te leren kennen en vervolgens te ontmoeten in de wijk. Na een drukbezochte, interactieve presentatie over de uitkomsten van de interviews in een ontmoetingsruimte in de wijk bleek vooral de vraag naar ontmoeting in de wijk en communicatie / informatie de behoefte te zijn. Er is daarop een wekelijkse ontmoetingsochtend gestart, georganiseerd door vrijwilligers, waar gemiddeld vijftien wijkbewoners komen. Deze bijeenkomsten voldoen duidelijk aan een behoefte en worden graag bezocht. Er zijn ook enkele thema-activiteiten georganiseerd. De rol van SWOA is hierin stimulerend en faciliterend. De verwachting is dat de wijkbewoners volledig zelfstandig verder gaan. In Alteveer/Cranevelt zijn er de nodige ontwikkelingen geweest rond het gebruik van locatie ‘t Altevelt. De aanleiding was het uitbreiden van de openingstijden van het ontmoetingscentrum en het daardoor verplaatsen van een aantal lopende activiteiten. Na veel onrust onder de bewoners van het aan de locatie gekoppelde wooncomplex is er een goede samenwerking met de Bewonerscommissie ontstaan en is er weer een wekelijks koffie uurtje en in het weekend een soosmiddag. Gezamenlijk eten kan nu wekelijks ‘s avonds in het Altevelt diner. De bewoners voeren deze activiteiten nu onder eigen regie uit en SWOA ondersteunt zo nodig en faciliteert de ruimte en voorzieningen. In Elderveld heeft een tragische explosie in de Driemondplein flat geleid tot een grote inzet van de vrijwilligers van SWOA. Tijdens en na de eerste hulpverlening heeft SWOA nauwere contacten gelegd met netwerkpartners (corporatie Volkshuisvesting, gemeente Arnhem en de bewonerscommissie van de Driemondpleinflat). De grotere bekendheid van SWOA bij wijkbewoners heeft geleid tot instroom van nieuwe vrijwilligers bij SWOA. Met Senioren web is afgesproken dat zij in locatie De Gaanderij volwaardige computer trainingen, cursussen en workshops geven. Dit zorgt voor een diversiteit in nieuwe doelgroepen, meer toestroom van klanten en deelnemers van de locatie. In Malburgen zijn Rouwbijeenkomsten in samenwerking met de Emmauskapel en Salvatorparochie. De bestaande groep is zelfstandig verder gegaan. Er is een nieuwe groep gekomen waarbij het aanbod bestaat uit het aanbieden van thema’s. Deze groepen komen maandelijks bij elkaar. Er zijn al veel mogelijkheden tot “samen eten” bij SWOA die grotendeels draaien op vrijwillige inzet van wijkbewoners. Deze mogelijkheden zijn in samenwerking met verschillende organisaties in meerdere wijken verder uitgebreid. Zo is in Immerloo een Couscousmiddag in samenwerking met stichting Prisma georganiseerd met 90 deelnemers. In Vredenburg/Kronenburg is het Wijkrestaurant Petersborg ontstaan als resultaat van eerdere inzet van de Kook en Bakfiets, een initiatief van de RIBW, Rijnstad en SWOA. Elkaar ontmoeten, samen eten en een gezellig gesprek aan tafel, dat zijn de “ingrediënten” waar onze deelnemers behoefte aan hebben en van genieten. Locatie De Petersborg is gekozen, omdat daar goede voorzieningen aanwezig zijn, zoals een gezellige ruimte en een goede keuken om de maaltijden te bereiden. Het koken en andere taken als: tafels dekken, gastvrouw en gastheer zijn, de afwas doen, opruimen doen wijkbewoners. Het wijkrestaurant is twee 140325 Jaarverslag 2013 ah HK 18

keer per maand geopend en een succes. Deelnemers melden zichzelf tijdig aan om van een plekje zeker te zijn. Het restaurant heeft een capaciteit voor 20 bezoekers en doorgaans zijn alle plekken bezet. In Presikhaaf is de samenwerking met Resto van Harte vervolgd met als resultaat dat tijdens de schoolvakanties tweemaal per week gekookt is in De Weldam. In 2014 breiden we deze samenwerking verder uit. In de Geitenkamp is er een nieuw initiatief door burgers genomen waarbij bewoners samen eten en SWOA en Rijnstad dit faciliteren. Ook in 2013 vormen de activiteiten met en voor allochtonen een belangrijk onderdeel. De in 2012 gestarte activiteiten en groepen kennen een doorloop in 2013. Daarnaast zijn er nieuwe activiteiten gestart. De inhoud is divers en naar behoefte. Een paar voorbeelden zijn: In Presikhaaf is er samen met thuiszorgorganisatie Evital een gezamenlijke activiteit georganiseerd. Met As-Salaam (stichting gericht op begrip tussen Nederlandse en allochtone kinderen) is er eind van het jaar een creatieve middag georganiseerd waardoor ook jong en oud samen met elkaar actief zijn. Beide initiatieven krijgen een vervolg in 2014. Op deze groepen heeft SWOA meer professionele capaciteit ingezet dan op de overige groepen. Het op eigen kracht draaien is een ontwikkeling voor de langere termijn. In 2013 heeft SWOA door de verbeterde netwerkcontacten en het grotere bereik van allochtonen wel meer vrijwilligers uit deze groep. 2013 9.679 4.575 2.975

Activering en ondersteuning in uren Aantal deelnemers Aantal allochtone deelnemers

2012 5.712 2.845 1.849

De toename van het aantal uren is veroorzaakt door de hogere inkoop van activering en ondersteuning door de gemeente Arnhem. Er is relatie met de daling in uren van informatie (zie 7.3). Daarnaast is er een overproductie die wordt gecompenseerd door lagere productie op enkele andere diensten. Deze compensatie is mogelijk binnen de inkoopafspraken met de gemeente. Het aantal allochtone deelnemers is weer gegroeid ten opzichte van het vorige jaar. Deelnemers zijn niet allemaal verschillende personen, deelnemers doen vaak mee aan verschillende onderdelen. 7.5. Locatiegebruik Op de zelfstandige locaties van SWOA wordt in wisselende mate gebruik gemaakt van de beschikbare ruimte door andere organisaties: Locatie

Openstelling

Verhuur/ gezamenlijk gebruik

%

2.945 1.076 3.019 2.576 3.105 12.721

1.697 102 2.014 473 963 5.249

57,6% 9,5% 66,7% 18,3% 31,0% 41,3%

‘t Altevelt Bongeren De Gaanderij De Petersborg De Weldam Subtotaal

Een overzicht van gezamenlijk accommodatiegebruik: Openstelling De Wetering

1.947

Gezamenlijk gebruik 1.947

%

Heijendaal Bruishuis Waalstaete Diverse externe ruimtes

2.080 1.984 1.043

2.080 1.984 1.043

100% 100% 100%

1.324

1.324

100%

100%

Verhuurder Gemeente Arnhem DrieGasthuizen Groep Volkshuisvesting Pleyade Diverse verhuurders


Subtotaal

Totaal

8.378

8.378

100%

21.099

14.841

70,3%

7.6. Recreatie en educatie Op de diverse locaties wordt een breed aanbod aan activiteiten gerealiseerd, met een zeer gevarieerde achtergrond. Deze activiteiten zijn gericht op ontmoeting, bewegen, leren, zingeving en meedoen. Wijkbewoners geven ook zelf vorm aan hun eigen activiteiten. Door het meedoen en/of zelf organiseren blijven mensen actief en doen mee in de maatschappij. Zij vergroten hun netwerk en kunnen daardoor langer in hun eigen omgeving blijven wonen. Alle activiteiten zijn vooral door inzet van vrijwillige medewerkers mogelijk. Zij zorgen voor de ontvangst van deelnemers, het versterken van de inwendige mens, het beantwoorden van vragen en het verrichten van eerste opvang. Daarnaast organiseren zij met ondersteuning van de beroepskrachten de activiteiten, al dan niet in clubverband. Om dit te kunnen realiseren is in de wijkteams op maat gewerkt aan het meenemen van de vrijwilligers in het nieuwe werken en de vele wijzigingen die er door de maatschappelijke opvattingen al zijn en nog verwacht worden. Ook hier wordt steeds meer samengewerkt. Een aantal goede voorbeelden zijn: In Presikhaaf is de inhuldiging van koning Willem Alexander samen met bezoekers uit de wijk èn deelnemers van de dagopvang gevierd. Dit was een succes, zodat in 2014 Koningsdag nog breder wordt gevierd met wijkbewoners/organisaties. Samenwerking met Veilig Verkeer Nederland heeft als resultaat dat SWOA de cursus scootmobiel, en opfriscursus verkeersregels in 2014 faciliteert. Samenwerking met Aikido Stichting Arnhem JSK (valpreventie, vallen met beleid) heeft als resultaat het faciliteren van een cursus valpreventie in 2014. Met het Kunstbedrijf is samengewerkt rond de oprichting van het koor Golden Oldies, de dag van de ouderen en zijn met bezoekers van de dagopvang in de Geitenkamp lampen gemaakt voor een wijkevenement. Met de feestdagen als Kerstmis en Pasen zijn in diverse wijken allerlei activiteiten georganiseerd met als doel om gezellig bij elkaar te zijn. Variërend van live- muziek, zang, bingo en een buffet. Vaak vrijwel volledig georganiseerd door (wijk)vrijwilligers en samen met andere wijkorganisaties (waaronder ook kerken). Dag van de ouderen: In alle wijken waar SWOA actief is was een activiteit. Variërend in samenwerking met een wijkvereniging, de Zonnebloem, stichting Prisma, Rijn & IJssel college, Kunstbedrijf en Olga Commandeur. Qua activiteit uiteenlopend van: allerlei heerlijkheden voor de inwendige mens tot uiterlijke verzorging, dansen, zang, live muziek en work-out.

Inzet vrijwilligers in aantal keer Ureninzet vrijwilligers Aantal bezoeken

2013 13.955 33.630 56.360

2012 11.640 26.190 45.000

Aantal bezoekers 3.325 3.100* * SWOA houdt geen registratie op naam bij per activiteit en kan daardoor alleen een schatting geven. 7.7. PlusBus In oktober 2013 is een spiksplinternieuwe bus in gebruik genomen. De financiering van de nieuwe bus is mede mogelijk gemaakt door het Nationaal Ouderenfonds en door de opbrengst van de sponsoractie die SWOA (met voorop de medewerkers van de PlusBus) heeft georganiseerd. Tegelijkertijd met de nieuwe bus is gekozen voor een nieuwe naam: Plusbus in plaats van BoodschappenPlusBus. Naast de hulp bij het doen van boodschappen of winkelen, richten de activiteiten van de PlusBus zich steeds meer op andere activiteiten zoals dagjes uit. Wat blijft is dat de PlusBus er is voor alle Arnhemmers die door fysieke beperkingen of mobiliteitsproblemen moeilijk zelf op pad kunnen of daardoor in een sociaal isolement dreigen te komen. Gebruik maken van de bus bevordert de mogelijkheid van de klant zelfstandig te (kunnen) blijven wonen, te participeren in de samenleving en sociale contacten op te doen. De GelrePas verlaagt de drempel om van de bus gebruik te maken. 140325 Jaarverslag 2013 ah HK 20

Op 31-12-2013 stonden er 524 klanten ingeschreven. De gemiddelde bezetting van de bus is 5,1 personen per rit. Gemiddelde frequentie per klant is 2 ritten. Activiteiten in 2013: Activiteit Boodschappenrit Evenement

Aantal ritten

Vrijwillige inzet in uren

87 107 2.897

Het kiezen van meer bestemmingen in de regio en Arnhem zelf is een succes, mede doordat deze ritten iets korter en vaak goedkoper zijn. Arrangementen in combinatie met restaurantgebruik in een AWBZ-organisatie zijn niet succesvol gebleken. Klanten geven aan deze locaties niet aantrekkelijk te vinden om samen te eten. Mede dankzij de hoge opbrengst van de sponsoractie is het in 2014 mogelijk om avondritten te organiseren naar een gewoon restaurant voor een aantrekkelijke prijs. De eerste resultaten daarvan zijn wel positief. 7.8. Maaltijden aan huis De dalende trend in de verkoop van maaltijden is ook in 2013 zichtbaar. Het effect van het versoberen van de subsidie aan klanten met de GelrePas tot € 2,50 per 1 juli 2012 is pas nu zichtbaar voor het hele jaar. Vooral de omzet van voor- en nagerechten is sterk gedaald. Klanten kunnen kiezen uit meerdere alternatieven, die vaak goedkoper, maar helaas niet altijd gezonder zijn. De subsidie die de gemeente geeft voor klanten met een GelrePas is in 2013 op het -verlaagde- niveau van € 2,50 gebleven. In 2013 zijn voor een tweetal restaurants in AWBZ organisaties afspraken gemaakt over de verbreding van de toegankelijkheid van hun restaurants door het aanbieden van de mogelijkheid om gebruik te maken van de GelrePas korting. Het gebruik kent een voorzichtige start. In 2014 worden nieuwe afspraken verwacht. De samenwerking met Stichting Mikado in Duiven en Westervoort bestaat voornamelijk uit gezamenlijke inkoop, gebruik van middelen voor opslag en transport.

Aantal leveringen SWOA Aantal geleverde voorgerechten Aantal geleverde hoofdgerechten Aantal geleverde nagerechten

2013 18.202 101.111

2012 30.478 115.990

23.235

32.461

Onderverdeling in de aantallen leveringen met en zonder subsidie in de gemeente Arnhem laat het volgende zien: Met subsidie Zonder subsidie Geleverde voorgerechten * 17.022 Geleverde hoofdgerechten 37.312 46.699 Geleverde nagerechten * 21.327 * Subsidie Arnhem is sinds juli 2012 beperkt tot het hoofdgerecht In Arnhem waren per 31 december 2013 208 klanten zonder en 149 klanten met een GelrePas. Er werden 142 intakes gedaan bij nieuwe klanten, een daling van ruim 6% ten opzichte van 2012 (152).


8.

Informele zorg

Buddyzorg Midden Gelderland, Vriendendienst Op Stap, Mantelzorgondersteuning en Activerend Huisbezoek vormen de Maatjes dienstverlening. Zelfstandige labels onder informele zorg bij SWOA. Met deze bundeling kunnen wij de professionele ondersteuning aan klanten en vrijwilligers waarborgen en verder ontwikkelen. Expertise die is opgebouwd wordt gedeeld. SWOA doet waar zij goed in is: vrijwilligersbeleid en hulpverlening; koppeling van formele en informele zorg, koppeling van vrijwilligers en klanten. SWOA onderscheidt zich door ervaring en deskundigheid van andere aanbieders. Vooral bij Buddyzorg en Vriendendienst is sprake van intensieve vrijwillige hulp. Deze klanten hebben veelal een zwaardere en/of meervoudige problematiek. Vrijwilligers worden hierop geworven, bemiddeld, begeleid en geschoold. Maatjesprojecten hebben waarde. Het is een voorliggende voorziening die kwetsbare mensen helpt zonder gebruik te maken van dure professionele zorg. Het is hiermee een goedkope preventieve voorziening. Het helpt om mensen te laten integreren in de maatschappij, het past naadloos bij de speerpunten van de WMO en bij de visie en missie van SWOA: het leveren van diensten en ontplooien van activiteiten die erop gericht zijn mensen regie over hun eigen leven te laten behouden of (weer) in eigen handen te laten krijgen. Voor verschillende doelgroepen (leeftijdsloos) zijn onze vrijwilligers een maatje. Ze geven in een op een contact aandacht, ruimte en tijd aan mensen in een kwetsbare positie. Het kan gaan om hulp bij praktische zaken, hulp bij het doorbreken van sociaal isolement, het omgaan met een chronische levensbedreigende ziekte of het vinden van een weg in onze complexe samenleving. SWOA gelooft in de kracht van het contact. De maatjesonderdelen hebben in 2013 vaker vragen ontvangen naar een ander maatje dan SWOA nu biedt, bijvoorbeeld de behoefte aan zeer langdurig contact (for life) en verslaafden die vragen om een maatje. In 2014 is de verbinding van informele zorg en wijkgerichte inzet speerpunt. Dit ook gekoppeld aan de doorontwikkeling van Activerend Huisbezoek op basis van de resultaten van het project Welzijn op Recept. De komende transities AWBZ naar WMO en de inperking van de zorg leiden naar verwachting tot een groter beroep op vrijwillige inzet. Het belang van maatjescontacten neemt hierdoor verder toe. Buddyzorg en Vriendendienst werken ook buiten de regio Arnhem. Buddyzorg Midden Gelderland Buddyzorg biedt sociale, emotionele en praktische steun aan mensen met een chronische en/of levensbedreigende ziekte. Buddyzorg is vooral bedoeld als aanvulling op professionele zorg en mantelzorg. Voor de gemeente Arnhem zijn 44 koppelingen verzorgd in 2013. Dat zijn minder koppelingen dan beoogd. De belangrijkste redenen hiervan zijn: langdurige ziekte van een van de coördinatoren en geen match kunnen maken tussen de vrager en vrijwilliger. Op basis van de inkoopafspraken met Siza zijn in 2013 in Arnhem zes koppelingen extra gerealiseerd voor cliënten van Siza. In de regiogemeentes zijn 27 koppelingen verzorgd. Vrijwel geheel volgens de inkoop door de gemeentes. Gedetailleerde verantwoording gebeurt per gemeente. Naast de ziekte is bij bijna alle klanten sprake van sociaal isolement. Bij klanten is ook sprake van psychiatrische problematiek, liggen er vragen rondom meedenken over euthanasie, vragen rondom ondersteuning in herstel van contacten binnen de familie of vriendenkring, geheugenverlies, verslavingsproblematiek, kleine criminaliteit en een aantal klanten maakt gebruik van de schuldsanering. De hulp die de buddy’s bieden kenmerkt zich door maatje zijn, samen dingen ondernemen. Activering is hiermee een belangrijk onderdeel van het contact. Waar mogelijk worden activiteiten uitgebreid, met als nevendoel het verkleinen van het (risico tot) isolement. Er wordt 140325 Jaarverslag 2013 ah HK 22

praktische hulp geboden, bijvoorbeeld hulp met en bij formulieren en aanvragen. Klanten worden daarnaast ondersteund om weer zelf de regie over het eigen leven te krijgen. In feite richt buddycontact zich op allerlei (nieuwe) manieren om weer in beweging te komen. Uit de volgende citaten blijkt welke effecten de klanten zelf van het contact met hun buddy ervaren:  “de kwaliteit van mijn leven verbetert door het contact met mijn buddy”  “de gelijkwaardigheid is veel groter, omdat mijn buddy geen hulpverlener is”  “ik me door haar juist geen patiënt voel, maar gewoon een medemens”  “tijdens het wekelijks contact met mijn buddy hebben we waardevolle gesprekken en maken we een wandelingetje als ik me goed voel. Daardoor kan ik me wat opladen en dat heeft ook een positieve invloed op mijn relatie”.  “de buddy komt om samen met mij te gaan zwemmen. Dat is voor mij van levensbelang.”  “de buddy stelt mij in de gelegenheid er even uit te gaan voor een boodschap, een bezoekje aan de bibliotheek of wat ik maar leuk vind”  “mijn buddy geeft mij de gelegenheid even helemaal tijd voor mezelf vrij te maken en leuke dingen te doen. Dat lukt mij zelf niet want mijn chronische ziekte en drie kleine kinderen slokken me helemaal op.” Meer informatie is te vinden op www.maatjesregioarnhem.nl/buddyzorg Vriendendienst Op Stap Vriendendienst Op Stap richt zich op maatjescontacten tussen mensen met psychiatrische problemen en vrijwilligers die samen met hen activiteiten gaan ondernemen. Met inzet van deze vrijwilligers wordt voorkomen dat de klanten in een sociaal isolement terecht komen. Vriendendienst heeft de specifieke kennis van en oog voor mensen met psychiatrische problemen. Binnen Vriendendienst zijn, naast een grote groep vrijwilligers, meerdere stagiaires (HBO niveau) actief. De geboden ondersteuning levert een aantal belangrijke resultaten op:  verminderen van gevoelens van eenzaamheid  ervaring van gelijkwaardig contact  meer zelfvertrouwen  weer de deur uit, (gezamenlijk) activiteiten ondernemen  emotionele steun op moeilijke momenten  ondersteuning bij het uitbreiden van het sociale netwerk  vermindering van stigmatisering doordat vrijwilligers mensen uit de doelgroep goed leren kennen en hun ervaringen delen in hun omgeving. Voor de gemeente Arnhem zijn 59 koppelingen gemaakt. In de regio zijn 38 koppelingen gemaakt. In de regio wordt de verantwoording per gemeente gedaan. Meer informatie is te vinden op www.maatjesregioarnhem.nl/vriendendienst Mantelzorgondersteuning In Mantelzorgondersteuning wordt de mantelzorger ontlast. Geschoolde vrijwilligers bieden steun aan iedereen die dagelijks zorgt voor een partner, familielid, vriend of buur, die vergeetachtig, verward, of langdurig ziek is. De vrijwilliger houdt de klant gezelschap, waardoor de mantelzorger de handen even vrij heeft. In nogal wat gevallen is er sprake van (dreigende) overbelasting van de mantelzorger(s). Het totale aantal klanten van mantelzorgondersteuning is 29. Voor het tweede jaar op rij heeft SWOA hiermee een productie boven het door de gemeente ingekochte volume. Door uitbreiding van de capaciteit van vrijwillige coördinatie en inzet is dit mogelijk geweest. Door problemen van een beoogd nieuwe coördinator met het UWV over het doen van vrijwilligerswerk is de vrijwillige coördinatie begin 2014 helaas weer verlaagd. Meer informatie is te vinden op www.maatjesregioarnhem.nl/mantelzorgondersteuning

Activerend Huisbezoek Bij Activerend Huisbezoek ondersteunen vrijwilligers de klant in het weer op eigen kracht verder kunnen gaan. “Zet je eigen kracht en mogelijkheden weer in om je leven weer meer in eigen hand te 140325 Jaarverslag 2013 ah HK 23

nemen”. De klant onderzoekt samen met de vrijwilliger wat zijn wensen en mogelijkheden zijn en de vrijwilliger ondersteunt de klant in het realiseren hiervan. De vrijwilligers van Activerend Huisbezoek bieden emotionele steun en praktische adviezen. De activiteiten met de klanten variëren van boodschappen doen, bezoek aan arts tot kleine uitjes. Activerend huisbezoek is in de loop van 2012 gekoppeld aan het project Welzijn op Recept. De vrijwilligers zijn aanvullend geschoold en nieuwe vrijwilligers hebben de groep versterkt. STERN De bezoekdienst STERN bestaat uit vrijwilligers die hun partner of ander dierbaar persoon hebben verloren. De vrijwilligers bezoeken de mensen thuis en bieden een luisterend oor (lotgenotencontact) en steun bij de rouwverwerking. Vanwege terugloop van klanten is in 2012 overleg met Humanitas gestart. Begin 2013 heeft SWOA besloten deze dienstverlening over te dragen aan Humanitas. De vrijwilligers hebben gekozen om met ander vrijwilligerswerk door te gaan bij SWOA of te stoppen. Er is geen vrijwilliger overgestapt naar Humanitas.


9.

Samenwerking en innovatie

Op diverse inhoudelijke thema’s en producten werkt SWOA samen met een grote diversiteit aan organisaties. Zoveel mogelijk is dit al verwerkt bij de afzonderlijke dienstverlening. Hieronder volgt nog een aantal interessante items/projecten. Wijkgericht Overleg De medewerkers van de wijkteams participeren in diverse wijk overlegvormen, variërend van kwartiertafel tot wijkgezondheidsteam. In deze overleggen wordt samen met anderen informatie, variërend van activiteiten tot een betere klantondersteuning, gedeeld en afgestemd. Ook in kleiner verband gebeurt dit. Zo is er in Presikhaaf meer interactie ontstaan tussen wijk en winkelcentrum tijdens koopzondagen. Door presentatie van De Weldam, mèt kook-en bakfiets in winkelcentrum Presikhaaf, èn een kraam op de Kerstmarkt, zijn de bekendheid en netwerk vergroot en enkele vrijwillige medewerkers geworven. Ook worden er activiteiten samen georganiseerd. Doelen van deze samenwerking zijn de hulpverlening zo goed mogelijk laten verlopen, participatie in de wijken vergroten, mogelijke overlap in aanbod van organisaties stoppen en kwetsbare wijkbewoners eerder opsporen. Facebook project In 2013 zijn SWOA en Rijnstad gestart met het project Facebook pagina “Nu en vroeger in Arnhem Vredenburg”. Stagiairs van zowel Rijnstad en SWOA zijn de straat op gegaan met Ipads om de wijk in kaart te brengen op Facebook, om wijkbewoners om input te vragen zoals verhalen en foto’s van de wijk zowel vroeger als nu. In het kader van dit project is er een voorlichtingsbijeenkomst geweest op de locatie over Facebook waar 20 wijkbewoners op af zijn gekomen. Het doel van de pagina “vroeger en nu” is om de nieuwe social media te introduceren bij ouderen, om wijkbewoners met elkaar in contact te laten komen, jong en oud te verbinden én om wijkbewoners elkaar op straat te laten herkennen. Doordat zij elkaar zowel op straat als op de Facebook pagina tegen komen. Bijkomend effect is vergroting bekendheid SWOA en al een nieuwe vrijwilliger voor De Petersborg! Oud(a)live In de Geitenkamp heeft SWOA samen met Introdans het project Oud(a)live uitgevoerd. In het voorjaar is met een groep van 30 personen een dansvoorstelling voorbereid en tweemaal opgevoerd voor een uitverkochte zaal. Dit onder leiding van twee dansers/docenten van Introdans en twee medewerkers van het wijkteam SWOA. De groep deelnemers was een mix van kwetsbare en vitale ouderen, aangevuld met (vrijwillige) medewerkers van SWOA. Het MFC De Wetering was de centrale plek waar alles gebeurde. De deelnemers kwamen er, de bezoekers van de voorstelling kwamen er en de andere bezoekers van het centrum kwamen tijdens de periode ook wel kijken wat er allemaal gebeurde. Dansen met Introdans was een totaal nieuwe ervaring voor vrijwel alle deelnemers en had een stimulerende werking en uitstraling. Dit project is vastgelegd in een documentaire over de totstandkoming van de voorstelling en een registratie van de voorstelling. Deze geven een goed beeld van het project. Enkele citaten uit de evaluatie illustreren de effecten van dit project goed: “ Ontzettend genoten”, “Niet moe, kreeg er energie van”, “Gezellig, veel gelachen”, “Energie door de mengeling van jong en oud”, “Ik deed weer mee”, “Vond het in het begin wel deprimerend om in de rolstoel te zitten”, “Had geen last van rolstoel; hoorde er helemaal bij”, “Verwonderde zich hoe ze in dansproces betrokken zijn”, Miste het nadien, had muziek nog in het hoofd. Ieder kwam tot z’n recht”, “ Als je aan alles meedoet merk je het wel: beter de trappen op. Meedoen, nu meer drive”. In de Geitenkamp heeft oud(a)live ook tot vervolg(dans) activiteiten geleid die in 2014 doorlopen. Dit project is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van de Fondsen RCOAK, Sluyterman-van Loon en Cultuur Arnhem. Het project heeft een wijk overstijgend vervolg gekregen. In december hebben Introdans en SWOA tijdens de Nederlandse Dansdagen in Maastricht met een groep bewoners van een verpleeghuis in Maastricht een tweede voorstelling oud(a)live gemaakt. In 2014 volgt in ieder geval weer een dansvoorstelling in een volgende wijk in Arnhem. Ketensamenwerking Psycho-geriatrische zorgketen In de regio Arnhem werken vele zorgpartijen al jaren met elkaar samen rond de ondersteuning en zorg voor mensen met dementie. Deze ondersteuning is vooral AWBZ gefinancierd. In 2013 is onderzocht 140325 Jaarverslag 2013 ah HK 25

hoe de aansluiting tussen welzijn en zorg kan worden verbeterd. Met inzet van de regionale projectcoördinator van de PG-keten en SWOA is daartoe een enquête onder alle casemanagers dementie gehouden. De resultaten daarvan zijn verwerkt in een aantal aanbevelingen. De voorbereiding van de komende transitie AWBZ - WMO zal ook voor mensen met dementie grote gevolgen hebben. In de stuurgroep is de bespreking hierover gekoppeld aan de uitkomsten en aanbevelingen van de gehouden enquête. Het overleg hierover loopt door in 2014. Met Attent wonen, welzijn, zorg zijn afspraken gemaakt om samen projectmatig aan actuele onderwerpen te werken. Deze zijn gericht op het ontschotten tussen welzijn en zorg. Inhoudelijk betreft het Telezorg en welzijn, Zorgpadenbeschrijving en inzet welzijnsdimensie en mantelzorgondersteuning. In 2014 starten de projecten. Het project “Samen Koken, Samen Eten” is gestart. Zorgbelang leidt dit project. SWOA, Resto van Harte en enkele AWBZ organisaties werken samen. Kwetsbare en vitale ouderen, een kok en vrijwilligers maken samen een maaltijd en eten daarna ook gezellig met elkaar. In Malburgen is op locatie Eilandstaete van Pleyade gestart en is er nu een eetclub van circa tien personen. Op Insula Dei en bij stichting Voor Elkaar aan de Vrij Nederlandstraat wordt begin 2014 gestart. Dit project loopt tot medio 2014. Samenwerking eerstelijns gezondheidzorg In Presikhaaf is via het Wijkgezondheidsteam samengewerkt met drie huisartsen in het gezondheidscentrum de Bethaan, de zichtbare schakel van STMG, de wijkregisseur onder leiding van Caranscoop. Opzet is om ouderen te bezoeken en hen te ondersteunen met vragen op het gebied van zorg en welzijn. Doordat zij eerder in beeld zijn doen zij mogelijk minder snel een beroep op de zorg en dit werkt kostenbesparend. De pilot loopt nog drie jaar en de afspraak is dat voor maart 2015, 50 ouderen zijn bezocht en de resultaten in kaart zijn gebracht. In 2014 lopen deze bezoeken door en worden de eerste resultaten inzichtelijk. Het project Welzijn op Recept is uitgevoerd in 2013. Door de huisartsen van Medisch Centrum Malburgen (MCM) is aan een aantal personen een recept voor welzijn uitgeschreven. 30 personen hebben dit recept ontvangen en SWOA is met deze personen in gesprek gegaan om hun wensen en behoeften te bespreken en samen met de persoon te kijken hoe deze te realiseren zijn. Met inzet van welzijn wordt verhoging van de participatie, vergroten van het eigen netwerk en een verbetering van het welbevinden (psychische gezondheid) beoogd. We onderzoeken of er dan ook een minder beroep op de gezondheidszorg wordt gedaan. Het project wordt gefinancierd door Menzis en de gemeente. De eindverantwoording wordt in 2014 separaat opgesteld en besproken. Alvast een aantal opvallende punten: Er hebben migrante ouderen deelgenomen van westerse en niet-westerse culturen. De gemiddelde leeftijd van de deelnemers is 79 jaar. Hoofdthema’s van hulpvragen: Eenzaamheid, ontlasting mantelzorger bij dementie. In 20% van de trajecten is er een maatje of vrijwilliger ingezet. Andere trajecten hebben geleid tot deelname aan wijkactiviteiten, of hebben de deelnemers in contact gebracht met andere laagdrempelige ondersteuning zoals pastoraal werker of leefstijlcoach. Uit het onderzoek is gebleken dat Welzijn op Recept welbevinden verbeterd. Lange termijn effecten zijn niet onderzocht. Welzijn op Recept heeft geleid tot een betere samenwerking met de huisartsen, er zijn kortere lijnen en ook ‘reguliere hulpvragen’ worden nu doorverwezen naar ons. Innovatie Levensvraagbaak Levensvragen zijn een steeds actueler en groter thema. Deze vragen komen veelal van mensen in de laatste fase van hun leven, zoals ouderen of patiënten in de palliatieve zorg. Deze vragen blijken echter steeds minder levensfase gebonden of minder religieus getint te zijn. Levensvragen zijn van iedereen, ongeacht leeftijd, maatschappelijke status, gezondheidstoestand etc. Dit project is gefinancierd door het Innovatiefonds van de gemeente Arnhem. De resultaten van het project zijn veel meer omvattend dan van tevoren was bedacht en daarmee is dit een zeer succesvol project geworden. Er is een vrijwilligersnetwerk Levensvragen gevormd. Dit netwerk ontplooit initiatieven, gericht op ondersteuning aan mensen met levensvragen. Vrijwilligers hebben bijgedragen aan de naam en het logo. Het netwerk heeft gekozen voor de naam: Levensvraagbaak Arnhem. Aan het einde van het jaar waren 15 organisatie aangehaakt. Met behulp van vrijwilligers is er een website opgezet, www.levensvraagbaakarnhem.nl. Het netwerk is in staat professionele en vrijwillige medewerkers die in (in) formele zorg – hulpverlening werkzaam zijn, te ondersteunen wanneer het gaat om het 140325 Jaarverslag 2013 ah HK 26

(h)erkennen van levensvragen, en het omgaan hiermee. Door het landelijk expertisecentrum zijn er, dankzij financiering door het Skanfonds trainingen georganiseerd voor vrijwilligers en professionals. Het netwerk is in staat aandacht te vragen voor het thema levensvragen, in de overtuiging dat deze aandacht preventief kan werken wanneer het gaat om het tegengaan van sociaal isolement of geestelijke problematiek. In december heeft het netwerk een congres georganiseerd rondom het thema levensvragen met 130 deelnemers. De voortgang van het netwerk is geborgd door een daadkrachtige kerngroep bestaande uit een afvaardiging van SWOA, Stadspastoraat Arnhem, Insula Dei, MVT, VPTZ. Zij gaan de komende twee jaar verder vorm geven aan het netwerk in samenspraak met de achterban. Zij hebben zich tot doe gesteld het netwerk verder uit te breiden en kwalitatief te borgen. Project levensboek Steeds meer ouderen weten de weg te vinden naar het levensboek. Waren het eerst ouderen die zich via publicaties in o.a. kranten zich aanmelden, nu melden zich ook ouderen aan via de reguliere hulpverlening. Er wordt duidelijk dat zingeving steeds belangrijker wordt voor ouderen die langer thuis wonen, en het levensboek is hierop een mooi antwoord. Vanuit de verhalen die verteld worden, komen mensen ook weer op ideeën. “Wat vond ik vroeger leuk, en hoe kan ik dat in deze fase van mijn leven op de een of andere manier weer enigszins terugkrijgen”? De groep vrijwilligers is een enthousiaste groep die ongeveer drie keer per jaar bij elkaar komt voor intervisie en om elkaar op de hoogte te houden van nieuwe ontwikkelingen. Workshops en trainingen worden regelmatig aangeboden, zo werden bijvoorbeeld de trainingen van de levensvraagbaak over erkennen en herkennen van levensvragen, druk bezocht door de vrijwilligers van het levensboek. In 2013 is gestart met versterken van het netwerk om ook allochtone mensen mee te kunnen laten doen met het levensboek. Dit loopt door in 2014. Thuisadministratie Het eerder samen met Rijnstad gestarte project Thuisadministratie is in 2013 gesplitst. Rijnstad wil in de Thuisadministratie werken met zelfstandig werkende vrijwilligers en SWOA ziet het inzetten van vrijwilligers breder en wil ook vrijwilligers inzetten die meer begeleiding vragen. Het opgestelde scheidingsplan is uitgevoerd. De bestaande groep vrijwilligers heeft gekozen om bij SWOA te willen blijven. Dit project is mede gefinancierd door Delta Loyd en medewerkers van OHRA zijn ingezet als vrijwilligers. Het scheidingsplan wordt in 2014 beoordeeld door de financier. Daarna zal ook duidelijk worden of er nog nieuwe projectfinanciering mogelijk is. Er is actief gezocht naar allochtone vrijwilligers, ook via informatie bijeenkomst in de moskee. Er zijn nu twee allochtone vrijwilligers. De matches tussen allochtone klanten met autochtone vrijwilligers zijn succesvol. Vanaf 2014 koopt corporatie Volkshuisvesting ook trajecten in bij SWOA. In Wageningen is er een kleine groei waar te nemen in het klantbereik. In 2014 volgt verder overleg met de (vrijwilligers)partijen uit Wageningen. Roze ouderen Seksuele diversiteit/ homoseksualiteit bij ouderen is een actueel thema. Roze ouderen blijken door hun geaardheid vaker in een sociaal isolement te verkeren. Ze zijn vaker kwetsbaar en vervreemd van hun omgeving. De vrienden wonen vaker door het hele land en met een afnemende mobiliteit wordt het sociaal netwerk dus kleiner. Tevens gaan ouderen vaak weer in de kast indien ze bijvoorbeeld na overlijden van hun partner in een andere omgeving gaan wonen. Zeker waar het gaat om de 70 plussers. Met het COC is verder kennisgemaakt en zijn de mogelijkheden tot samenwerking onderzocht. In 2014 is empowerment van deze groep een belangrijk punt. Radicalisering SWOA is door een uitnodiging van de burgemeester betrokken bij het thema radicalisering. Doel is: de radicalisering tegen te gaan, werken aan bewustwording bij de ouders van kinderen. De ouders van de kinderen zijn de eerste generatie ouderen en kunnen bij SWOA als klanten in beeld zijn. Dan is een vertrouwensband al opgebouwd. Via informatieverstrekking en verdere training voor sociaal werkers vraagt dit activiteiten van SWOA met een doorloop in 2014. Ouderenmishandeling Door SWOA is meegewerkt aan het vergroten van kennis over ouderenmishandeling en de invoering en werkwijze van de Meldcode Huiselijk Geweld. In 2014 zal ook binnen SWOA hier aandacht voor zijn, met ook scholing voor (vrijwillig) medewerkers.


Digitaal platform Op initiatief van Vrijwillige Inzet Arnhem werkt SWOA mee aan het onderzoeken naar de mogelijkheden van een digitaal platform waarin vraag en aanbod van hulp kan worden gefaciliteerd, waarbij zo mogelijk ook wijkgerichte communicatie (groepen) kunnen worden ingericht. VIA, MVT Arnhem en SWOA werken hierin samen en er is ook verbinding gelegd met een wijkinitiatief. Dit onderzoek loopt door in 2014.


10. Locaties SWOA 2013 MFC De Wetering Bonte Wetering 89 6823 JC ARNHEM tel: 026-3772027

De Petersborg Slochterenweg 40 6835 DX Arnhem tel: 026-3230850

Bongeren Het Lemoen 85 6846 KD Arnhem tel: 026-3830363

‘t Altevelt Lisztstraat 11 6815 CN Arnhem tel: 026-4456339

Het Bruishuis Akkerwindestraat 1-019 6832 CR Arnhem tel: 06-39495151

Waalstaete Waalstraat 34 6832 BR Arnhem tel: 026-7517322

De Gaanderij Driemondplein 1 6843 AN Arnhem tel: 026-3810265

De Weldam Middachtensingel 39 6825 HG Arnhem tel: 026-3611741

Heijendaal (*) St. Elisabethshof 201 6812 AX Arnhem 026-3549700

Hoofdkantoor/bezoekadres (*) Velperweg 168 6824 MD Arnhem tel: 026-3272266 e-mail: [email protected]

Postadres Postbus 2210 6802 CE Arnhem

* Medio 2014 zullen het hoofdkantoor en locatie Heijendaal verhuizen naar: Kazerneplein 2, 6822 ET Arnhem


Jaarverslag 2013 SWOA Maart 2014

Recommend Documents