Jaarverslag 2012
STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK
Algemene informatie Stichting De Pietersberg Statutaire naam
Stichting De Pietersberg
Naam van de activiteit
Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg
Statutaire vestigingsplaats
Oosterbeek, gemeente Renkum
Feitelijke vestigingsplaats
Pietersbergseweg 19, 6862 BT Oosterbeek
Kamer van Koophandel
09064638
ANBI
Beschikking 17155 van 7 december 2007
Doelstelling Het doel van de stichting is in artikel 3 van de statuten als volgt omschreven:
aan mensen in geestelijke en psychische nood tijdelijk opvang en begeleiding te bieden om zo tot innerlijke rust en genezing te kunnen komen;
een conferentieoord in stand te houden in het bijzonder ter bevordering van een beter begrip tussen mensen onderling.
Visie, beleid en strategie Het Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg wil als verlengstuk van de plaatselijke kerkelijke gemeente een tijdelijk huis en geestelijke begeleiding bieden aan individuele gemeenteleden die, om wat voor reden dan ook, even afstand willen nemen van hun woon/ werksituatie en zich willen bezinnen op levensvragen. Daarbij kunnen psycho-sociale problemen een rol spelen. De Herberg is evenwel geen therapeutisch centrum.
Doelgroep De doelgroep bestaat uit mensen die afstand willen nemen van de thuissituatie om ingrijpende gebeurtenissen te verwerken. Te denken valt aan mensen die uit hun evenwicht zijn geraakt vanwege overbelasting, problemen bij verwerken van verlies, gevoelens van somberheid, negatief zelfbeeld, relatieproblemen (ook ouder-kind), problemen rond het werk e.d. Vaak spelen ook zingevingsvragen een belangrijk rol bij een keuze voor de Herberg. Binnen de doelgroep wordt onderscheid gemaakt tussen:
Herberggasten, die een dagprogramma binnen een groep volgen en ten minste drie, veelal zes weken aanwezig zijn.
Retraitegasten, die een individueel programma volgen, waarbij het grootste gedeelte van de tijd zelfstandig wordt ingevuld. Retraitegasten zijn een midweek aanwezig.
Het Koetshuis De stichting tracht haar doel te bereiken door het bieden van: een christelijke leefgemeenschap; individuele geestelijke begeleiding door professionele begeleiders; een beperkt dagprogramma, rust en ruimte; advies met betrekking tot nazorg en informatie en advies aan de plaatselijke gemeente.
JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012
Koetshuiszaal In het Koetshuis zijn mogelijkheden voor dagconferenties. Koetshuiskamers De kamers in het Koetshuis worden voor een deel gebruikt door vrijwilligers die werkzaam zijn in de Herberg. Vier kamers zijn beschikbaar voor retraitegasten of Herberggasten.
Juridische structuur Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg wordt geëxploiteerd door een stichting: Stichting De Pietersberg. Bestuur Het bestuur telt minimaal 7 leden. Bestuursleden worden benoemd door het bestuur van Stichting De Pietersberg. Voor twee van deze bestuursleden is een bindende voordracht voorgeschreven, respectievelijk van de landelijke Protestantse Kerk in Nederland en van de IZB, vereniging voor zending in Nederland. Bestuursleden worden benoemd voor een periode van 3 jaar en zijn 3 maal terstond herkiesbaar. De bestuursleden werden benoemd op grond van specifieke deskundigheden en achtergrond, waaronder pastoraat, financiën, zorg en/of welzijn.
Directie In 2012 is de directie gevoerd door de heer P.J. Oudshoorn. Relevante nevenfuncties van de heer P.J. Oudshoorn zijn: directeur van Oudshoorn Consultants en Corporate Finance Support, bestuurslid van de GZB en van de Gemeenschap van Zendingsdiaconessen. Taak en werkwijze van bestuur en directie Stichting De Pietersberg wordt bestuurd door het bestuur. Het bestuur heeft het besturen gemandateerd aan de directeur, die de dagelijkse leiding over de stichting heeft binnen de kaders van de bestuursbesluiten. Het bestuur houdt toezicht vooraf en achteraf op de directie en de werkorganisatie. Het bestuur vergaderde vier maal in 2012. De directeur was bij deze vergaderingen aanwezig.
Per 31 december 2012 is het bestuur als volgt samengesteld: NAAM
FUNCTIE
ZITTINGSDUUR
RELEVANTE NEVENFUNCTIES
mw. mr. D.E. de Bruijn
lid
2007 - 2019
-
mw. K.F.C. Bulten - van Dijk
lid
2009 - 2021
P&O adviseur
ds. H.G. de Graaff
lid
2009 - 2020
gemeentepredikant
dhr. J. de Kluijver
secretaris
2009 - 2019
diaconaal consulent
dhr. D.G. Schutte
penningmeester 2010 - 2021
bestuurder
ds. D. van de Streek
voorzitter
2005 - 2017
gemeentepredikant
mw. J.E. van Velzen - Vermaas
lid
2007 - 2019
preventiewerker GGZ
drs. J. van der Wolf
lid
2009 - 2020
pastor/jeugdhulpverlening
De Herberg – een huis voor onderweg
Wellicht roept de titel van dit stukje herkenning op. Bij de start van de Herberg werd door ds. A.F. Troost een lied gemaakt, waarin de Herberg als een huis voor onderweg wordt bezongen. Niet zonder reden. Dat was toen en is nog steeds de kern van het werk: mensen, die dwalen in het leven rust en ruimte geven. Waar mogelijk met olie en wijn de wonden verbinden. Een prachtige symboliek van wat het huis nog steeds is.
En wat we -getuige de reacties- nog steeds voor mensen zijn. Uit diverse achtergronden en uit vele plaatsen in Nederland komen mensen een periode naar de Herberg omdat ze er even tussen uit moeten. Vaak getipt of verwezen door predikanten of hulpverleners de Herberg wil daarmee een verlengstuk van de plaatselijke christelijke gemeente zijn. Soms is het goed als iemand even elders op adem kan komen, maar dat is niet de blijvende oplossing. Het is onze wens dat mensen weer nieuwe krachten vinden en dat de eigen situatie en de christelijke gemeente samen daarna weer een plek is waar het leven hervonden wordt. Het jaarverslag geeft u een overzicht van het afgelopen jaar. Directie en medewerkers zijn dagelijks betrokken bij het uit- voerend werk. Ze trekken op met de gasten, die even bijkomen in de ‘oase van rust’. Daar beleeft men mooie momenten, bij de dagopening, bij de Bijbelstudie, de creatieve activiteiten of begeleidingsgesprekken. Wel is de bezetting het afgelopen jaar iets minder geJAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012
weest dan in voorgaande jaren. Dat is jammer. Enerzijds voor de doelstelling: we willen er voluit zijn voor mensen uit de christelijke gemeente, die even op adem willen komen. Daar ligt voor ons een aandachtspunt. Als de gemeente en verwijzers van de Herberg kennen, dan biedt dat kansen voor mensen. Anderzijds voor ons omdat het minder inkomsten betekent.
Als bestuur hebben we op afstand zicht op de uitvoerende zaken. Het bestuur faciliteert het geheel. Dat heeft onze aandacht en het afgelopen jaar op financieel terrein onze hoge aandacht. Nu we een zelfstandige stichting zijn, is een gezond financieel beleid hard nodig. Het is ons beleid een betaalbare (en daarom niet -kostendekkende) eigen bijdrage aan de gasten te berekenen. Daarvoor is steun uit de diaconieën van onze gemeenten meer dan nodig. Uit de financiële verantwoording kunt u opmaken dat we juist door de geregelde steun van diaconieën kunnen bestaan. En u mag van het bestuur wel weten: voor een meerjarige gezonde begroting is meer geld nodig dan tot nu toe uit de achterban ontvangen wordt. We vertrouwen erop dat de gemeenten geloven in het nut van de Herberg, maar hopen ook dat zij waar mogelijk willen helpen de doelstelling van de Herberg te realiseren. In de bestuursvergaderingen komen veel dingen aan de orde. Een paar punten: In 2012 heeft Peter Oudshoorn zijn eerste hele jaar als directeur gefunctioneerd. We weten ons gezegend met een zeer gemotiveerd team van medewerkers, die dagelijks de taken in de Herberg oppakken. Het bestuur is onder de indruk van het vele vrijwilligerswerk, waar de Herberg op steunt. Een geweldige inzet van velen geeft zoveel persoonlijks en hartelijkheid aan het werk. De vrijwilligers werken pro Deo, wat voor ons resulteert in een enorme besparing van de kosten.
Er waren goede gesprekken met de Christelijke Gereformeerde Kerken. Dat heeft geresulteerd in het feit dat ds. M. Visser uit Nunspeet in het comité van aanbeveling is gekomen. Om het netwerk rondom de Herberg te verbreden kijken we als bestuur met de directeur ook naar andere partners om het draagvlak te versterken. Als bestuur zijn we blij met het werk van de Herberg. Er zíjn voor de gasten - gedragen door van harte gemotiveerde vrijwilligers en medewerkers - dat is onze kerntaak. Daarnaast zal het bestuur zich blijven inzetten voor een financieel gezonde organisatie. Maar daarvoor hebben we echt meer steun van uit de achterban / de gemeenten nodig. En dat beroep doen we dan ook op de achterban. Een huis-voor-onderweg bestaat alleen als het door anderen mede mogelijk gemaakt wordt.
We hopen u met dit jaarverslag een goed beeld van het werk te geven. Als u vragen hebt, dan horen we dat graag van u. Mocht u met een presentatie in uw gemeente meer bekendheid aan het werk willen geven, dan stellen we dat zeer op prijs. We hopen van harte dat ook 2013 een gezegend jaar zal worden, denkend aan een regel uit het ‘herberg-lied’: dit huis, waarin men smarten deelt, weet hoe Gods liefde harten heelt. Oosterbeek, 5 februari 2013, Jan de Kluijver, secretaris van het bestuur Peter Oudshoorn, directeur
Verantwoordingsverklaring 2012 Principes van goed bestuur Het bestuur van Stichting De Pietersberg streeft er naar de voor fondsenwervende instellingen geldende principes voor goed bestuur in acht te nemen. Het betreft de volgende principes: Onderscheid functies toezicht houden, besturen en uitvoeren Optimaliseer de effectiviteit en efficiency van de bestedingen Optimaliseer de omgang met belanghebbenden
worden. Het beleid is daarom gericht op effectiviteit en efficiency van de bestedingen.
Onderscheid functies toezicht houden, besturen en uitvoeren De instelling wordt bestuurd door het bestuur, bestaande uit tenminste zeven natuurlijke personen. De dagelijkse leiding van de activiteiten berust bij een directeur. De directeur opereert met inachtneming van de statuten, bestuursbesluiten en de voor hem opgestelde taakomschrijving. In het Handboek Organisatie van de instelling zijn de onderscheiden verantwoordelijkheden van bestuur en directeur vastgelegd. De directeur opereert binnen de door het bestuur vastgestelde begroting.
De instelling heeft geen afzonderlijk toezichthoudend orgaan. De functie toezicht houden wordt vervuld door het bestuur. Het bestuur heeft deze functie voor wat betreft het toezicht op de bestedingen en de effectiviteit daarvan gedelegeerd aan de Commissie Financiën, Personeel en Organisatie, die bestaat uit twee bestuursleden en drie externe leden. De directeur woont de vergaderingen bij, maar is geen lid van deze commissie. De rol van de commissie is vergelijkbaar met die van een financiële auditcommissie in een organisatie met een eenhoofdige directie en een toezichthoudend orgaan. Optimaliseer de effectiviteit en efficiency van de bestedingen De organisatie is zich ervan bewust, dat de noodzakelijke middelen door collecten en giften bijeengebracht JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012
Belangrijke kostencategorieën zijn de personeelskosten en de kosten van onderhoud van de locatie, het landgoed De Pietersberg. De onderhoudskosten van de beide monumentale gebouwen zijn hoog. De optimale besteding van de ter beschikking gestelde middelen op deze deelgebieden wordt als volgt bereikt:
Er is sprake van een relatief beperkte professionele staf, welke is aangevuld met ruim 150 vrijwilligers, die door twee coördinatoren (eveneens vrijwilligers) worden aangestuurd. De kosten van de locatie worden beheerst door de onderhoudscommissie, bestaande uit deskundigen op het gebied van bouw en technische installatie, de directeur en de coördinator van het onderhoud (vrijwilliger). Deze commissie is belast met het opstellen en uitvoeren van een meerjarenonderhoudsplan en op het uitvoeren van het dagelijks onderhoud. Ook bij de uitvoering daarvan worden waar mogelijk vrijwilligers ingezet.
Zowel de bestuursleden als de leden van bestuurscommissies en commissies die de werkorganisatie ondersteunen ontvangen geen bezoldiging, uitsluitend een reiskostenvergoeding. Optimaliseer de omgang met belanghebbenden Zowel met betrekking tot de inkomsten als de toestroom van gasten is de omgang met belanghebbenden van belang. De inhoud van de verstrekte informatie wordt afgestemd op de desbetreffende groep belanghebbenden. Gasten worden geïnformeerd over het aangeboden programma. Personeelsleden en vrijwilligers worden geïnformeerd over het beleid. Kerkelijke gemeenten worden geïnformeerd over de inhoud van het werk
van Stichting De Pietersberg. De externe communicatie is voornamelijk gericht op de plaatselijke kerkelijke gemeenten binnen de Protestantse Kerk in Nederland en hun leden. Daarnaast vindt communicatie plaats met andere kerkgenootschappen, particulieren en overige donoren. Belangrijke externe communicatie-uitingen zijn: het blad “Uit de Herberg”, dat 3 maal per jaar verschijnt en verspreid wordt onder verwijzers (ambtsdragers, pastorale teams), diaconieën en individuele belangstellenden en begunstigers; mailings aan diaconieën, die de stichting structureel steunen; de website www.pdcdeherberg.nl; foldermateriaal en brochures via kerkelijke gemeenten en op aanvraag; persberichten in (kerk)bladen; bezoeken aan gemeenten (voorlichtingsbijeenkomsten). De verantwoordelijkheid hiervoor berust bij de directie, die daarvoor wordt bijgestaan door de commissie
Herbergdag Zaterdag 10 maart 2012 was er de jaarlijkse Herbergdag voor predikanten, ambtsdragers, pastoraal werkenden en geïnteresseerde gemeenteleden. Ds. L. Smelt uit Bodegraven hield een referaat over Pastoraat rond relaties. Na een bespreking met de belangstellenden werd de morgen met een lunch afgesloten. De zaal was met bijna honderd deelnemers uit heel het land geheel gevuld.
externe contacten, de commissie publiciteit en fondsenwerving. Voorts wordt het werk van de stichting onder de aandacht gebracht door:
concerten voor belangstellenden in het Koetshuis;
één maal per 5 jaar een open dag/ jubileumdag.
Belangrijke interne communicatie-uitingen zijn:
Huisnieuws team;
Huisnieuws vrijwilligers;
Vrijwilligersdagen;
Stafvervangersdagen.
Oosterbeek, 28 november 2012 D. van de Streek, voorzitter, J. de Kluijver, secretaris, P.J. Oudshoorn, directeur.
Retraite in de Herberg
Naast het bestaande groepsprogramma bieden we sinds een paar jaar ook de mogelijkheid om individueel naar de Herberg te komen.
We richten ons met deze mogelijkheid op mensen in wie een verlangen leeft naar een ander leven of: hetzelfde leven, maar dan anders. Dat verlangen is vaak niet zo concreet en het is lastig om er woorden aan te geven. Kennen we ons diepste verlangen wel? En welke plaats heeft het Evangelie daarin? En waar stellen we ons vertrouwen op?
Terugtrekken uit het gewone leven staat in zo’n retraite centraal. Je volgt daarbij in een midweek, in veel stilte, je eigen programma, gericht op bezinning en verdieping en verblijft in het Koetshuis, dat ook wat meer garantie biedt voor stilte.
Ik denk dat het God is die vaak voor onrust in ons leven zorgt, die ons in beweging brengt, op zoek doet gaan, verlangen in ons wakker maakt. Het kan goed zijn om daar bewust aandacht aan te geven.
JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012
Het gaat dus om een doorbreking van en bezinning op de levensweg. Alles wat daarmee te maken heeft kan aan de orde komen: werk, relaties, vrije tijd, crises, dromen, teleurstellingen. Tijdens een retraite bieden we deze gasten ook enkele begeleidingsgesprekken aan.
In 2012 hebben we op deze manier 29 retraitegasten ontvangen. Die komen op allerlei manieren bij ons terecht. De meerderheid van hen via de kanalen die het werk van de Herberg al kennen.
Opvallend is ook dat bij een behoorlijk aantal van hen het werk (einde, ‘knak’ of nieuwe baan) een rol speelde in de achtergrond van hun verblijf en in de gesprekken. Soms willen deze gasten ook graag meedoen met onderdelen van het programma van de Herberggasten. We experimenteren daar nu wat mee. Het doet een beroep op onze flexibiliteit.
Terugblikkend op 2012 als retraitejaar vallen een aantal dingen op: De aanleiding voor de meeste retraitegasten is toch ook een vertrekpunt vanuit een behoorlijk problematische achtergrond; al lijkt die minder hevig en/of hebben de mensen zelf nog meer (veer)kracht. Jan Venderbos
Medewerkers per 31-12-2012
de heer
de heer
de heer
mevrouw
de heer
G.J. Budding
A.A. Grobbe
A. Hansman
M.J. Korevaar
P.J Oudshoorn
(Gertjan)
(Arjen)
(Bert)
(Marja)
(Peter)
coördinator
gastenbegeleiding
coördinator
creativiteit en
directeur
vrijwilligers
publiciteit
vrijwilligers
mevrouw
de heer
mevrouw
mevrouw
mevrouw
A.A. Snitselaar
J.A. Venderbos
H.N.J. van Voorthuijsen
N. Westeneng -
I.I. Westerhof -
(Alide)
(Jan)
(Jansje)
Gijsbertsen
van Pelt
gastenbegeleiding
hoofd
gastenbegeleiding
(Nelise)
(Idelette)
keuken,
hoofd facilitaire
Coördinator Koetshuis
zaken
gastenbegeleiding
JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012
Mijn 1e jaar in de Herberg: hollen of stilstaan, met tussendoor een wandeling
In december 2011 ben ik in de Herberg gaan werken als gastenbegeleider. Inmiddels heb ik er al weer ruim een jaar op zitten. Ook hier geldt: wat gaat de tijd toch snel! Gasten zijn gekomen en gasten zijn gegaan en zo heb ik veel en onderling heel verschillende mensen mogen ontmoeten. Je trekt een tijdje met mensen op en daarna gaat hun levensweg weer verder. Vaak is dat terug naar huis, al dan niet met een grote omweg. Terug naar het ‘gewone’ leven - dat soms helemaal niet gewoon is. Soms gaat die weg een heel andere kant op en blijkt de Herberg op een kruispunt in iemands leven te hebben gestaan.
Zoals ook elders in dit verslag te lezen valt, is de Herberg niet vol geweest in het afgelopen jaar. Gelukkig was de groep gasten wel regelmatig nog vrij groot. Alles bij elkaar genomen - individuele gesprekken; rapportage; voorbereiden en geven van Bijbelbesprekingen; overleg met collega’s - is het dan hard werken. Zeker wanneer er dan in een week ook nog een retraitegast is, waar je twee keer in die (mid)week een gesprek mee hebt. En retraitegasten zijn er het afgelopen jaar regelmatig geweest.
Maar er waren ook rustige periodes, waarin het aantal gasten laag was. Dan heb je als gastenbegeleider tijd voor dingen die tijdens de gewone gang van zaken al snel blijven liggen, zoals een stukje studie of bezinning op de Bijbelbesprekingen. Of je maakt het contact met de aanwezige gasten wat intensiever, door hen een keer extra te spreken. Regelmatig krijg ik het verzoek om een extra gesprek. Bovendien vinden er heel wat spontane gesprekken plaats in de ‘wandelgangen’!
De Herberg staat aan de rand van het bos. Omgeving die uitnodigt om te wandelen. Veel gasten (en ikzelf ook) vinden het prettig om al wandelend te praten. Dat maakt het soms gemakkelijker om over dingen te praten. Of we wandelen een tijdje in stilte, terwijl de emoties de vrije loop krijgen. Al wandelend kan er soms heel wat los komen, geestelijk en lichamelijk.
Werken in de Herberg is heel bijzonder. Door de verscheidenheid aan mensen die je ontmoet. Door de verhalen die je hoort. Door de nieuwe hoop die er soms gaat gloren in de duisternis van mensenlevens. Maar vooral doordat de Here God er aanwezig is en door alles heen Zijn eigen ongekende weg gaat met mensen. Wat is het mooi als Hij daarbij ook van mij gebruik wil maken!
Arjen Grobbe, gastenbegeleider
Vrijwilligerswerk
Ook in het jaar 2012 is er weer ontzettend veel en hard gewerkt door onze vrijwilligers. Dat gold dit jaar zeker voor al onze onderhoudsvrijwilligers, zowel wat betreft de commissie als alle uitvoerenden! Er is veel werk door hen verzet op allerlei terrein zoals: vernieuwen van kamers, brandveiligheid, vervanging cv-ketel en straatwerk. Maar ook vrouwengroepen willen we noemen, die door alle bouw- en breekwerk heel veel stof hebben opgeruimd…..
• stafvervanging
We zijn dankbaar voor het constante aantal vrijwil-
middel van de nieuwsbrief en lidmaatschap van de
ligers die ook dit jaar in ons midden waren. Met alle veranderingen die er waren in de Herberg is er wat betreft de organisatie van de vrijwilligers niet iets we-
• vrouwengroepen voor grote schoonmaakbeurten • fulltime diaconaal medewerker • stagiair (inclusief maatschappelijke stage) • vakantievrijwilliger Het verloop in 2012 vertoonde een rustig beeld. Mooi om te zien dat vrijwel alle mensen die afscheid hebben genomen in contact blijven met de Herberg door zogeheten “oud-vrijwilligerskring”. De ontstane vacatures werden in veel gevallen spon-
zenlijks gewijzigd.
taan opgevuld door nieuwe vrijwilligers. Dat blijft tel-
De vrijwilligers zijn verdeeld in groepen. De groepen
eraan om te zeggen dat we dit als Gods liefdevolle lei-
zijn verdeeld over twee coördinatoren: Bert Hansman en Gertjan Budding, die zelf ook vrijwilligers zijn. We hebben de volgende groepen vrijwilligers: • administratie • algemeen / huishouding • begeleiding creatief werk • gastvrouwen • keuken • “Koetshuis”-activiteiten • (tuin-)onderhoud • receptie
JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012
kens bijzonder om weer mee te maken en we hechten ding ervaren. Ook hierin is Hij Hoorder van gebeden. We hebben met elkaar meegeleefd in goede en minder goede dagen en telkens weer blijkt dit van grote waarde te zijn voor de betrokkenen. Ook kwamen de vrijwilligers bijeen op de vrijwilligers- en stafvervangersdagen om elkaar te ontmoeten en bijgepraat te worden op nieuwe ontwikkelingen binnen de Herberg, waarbij de BHV en brandveiligheid extra aandacht kregen. Gertjan Budding, coördinator.
V.l.n.r.: Elselijn Hoogendam, Dianne de Vries, Suzanne van Bart en Eline Annot
Eind augustus 2012 zijn wij, de nieuwe dia’s, ge-
Elselijn Hoogendam (18 jaar, uit Veenendaal), meldde
start in De Herberg.
zich op de valreep ook nog aan. Ook zij wist echt niet wat ze moest gaan studeren en wilde een zinvol tussen-
Wie zijn wij?
jaar doen. Een hele stap voor een leergierig persoon.
De eerste die zich aanmeldde voor een diaconaal jaar,
Elselijn is heel sociaal, heeft vaak last van melige
was Eline Annot (inmiddels 19 jaar, uit Ede). Zij had al
buien, lachsalvo’s dwarrelen om haar heen, maar ze
meerdere jaren vakantiewerk gedaan in De Herberg en
kan ook heel serieus zijn en goed luisteren.
wist niet wat ze moest gaan studeren. Erg leuk natuurlijk om dan eerst een jaartje in De Herberg te gaan
Ergens tussendoor heb ook ik me aangemeld als dia,
bivakkeren! Eline is een lieve, ijverige meid, verzot op
Suzanne van Bart (18 jaar, uit Wierden). In tegenstel-
lezen, klassieke muziek en chocola.
ling tot de anderen weet ik al wel een poosje dat ik theologie wil gaan studeren. Maar ook ik koos voor een
Ook Dianne de Vries (20 jaar, uit Stolwijk) kwam in De
zinvolle break, alvorens aan een pittige studie te begin-
Herberg terecht. Dianne had de opleiding MWD ge-
nen. Als ik niet aan het werk ben, zit ik graag met mijn
daan, maar had nog geen werk gevonden dat helemaal
neus in de boeken of maak/luister ik muziek.
bij haar pastte. Ook zij sloot zich aan bij de dia’s 20122013. Het leuke aan Dianne is, dat ze soms opeens heel
Vier heel verschillende meiden, met hetzelfde doel: een
droog uit de hoek kan komen en je verschrikkelijk laat
jaar geven voor de Herberg. Dat gezamenlijke doel
lachen. En niet te vergeten: waar Dianne is, is kaas en
maakte dat we vanaf het eerste begin goed met elkaar
panfluitmuziek!
konden opschieten en we zien het helemaal zitten tot het eind van het jaar! Suzanne van Bart, diaconaal medewerker
Gastvrouw, zo gewoon en toch bijzonder
Het dagelijks leven gaat zijn gang. Voor half acht rijd ik het terrein van de Herberg op. Even later klinkt de bel: opstaan. Enkele gasten lopen al buiten, ze kunnen niet of niet meer slapen. Anderen komen na 3 kwartier half wakker aan tafel. Een nieuwe dag is aangebroken. Na het ontbijt loop ik met alle gasten en anderen naar de kapel. Er volgt een moment met God: de dag met wat komen gaat, wordt in Zijn handen gelegd. Er is corvee, dat ik begeleid en al het andere werk gaat door. Er zijn gesprekken tussen gasten en hun begeleiders, of het is een dag met een Bijbelstudie of een themabespreking. Ik vang diegenen op, die het nadien even niet aankunnen en die het thema op een of andere manier raakt.
Overdag is er koffie, thee en een warme maaltijd en ik observeer of alle gasten er zijn, of ik zorg dat ik weet wat er speelt als iemand afwezig is. Ik heb mijn ogen en oren open om signalen op te vangen en in te schatten waar de behoeften liggen. Soms is een bemoediging nodig, een arm over de schouder, maar ook vindt er weleens een correctie plaats. De deur van de gastvrouwenkamer staat open; als er behoefte is om dingen te bespreken, kan hij of zij binnenkomen. De deur gaat dicht en er wordt ruimte gemaakt voor een gesprek en soms een gebed. Rond 16.00 uur rijd ik van het terrein, in stilte overdenk ik wat gepasseerd is en leg het in Gods handen.
Meestal ben ik er op dinsdag, die dag staat in het teken van afscheid. Er vertrekken gasten, die 3 tot 8 weken hun verblijf hebben gevonden in de Herberg. Het is mooi te zien wat de rust van het huis, de natuurlijke omgeving, de structuur van de dag, de regelmaat van de maaltijden, de begeleidende gesprekken en het onderlinge contact met hen doet. Het gewone is zo bijzonder dat gasten veranderen en zij meestal het leven thuis weer kunnen oppakken.
JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012
Ria Leurdijk
Koetshuisconcerten 2012
De prachtige muziek van Marjolein de Wit op fluit en Martin Zonnenberg aan de vleugel, vult op 17 maart het Koetshuis. Een echt lenteconcert, schrijft een verslaggever enkele dagen later in een plaatselijke krant; met huppelende dansachtige melodieën en muzikale romantiek. Het publiek geniet met volle teugen. Het concert biedt echte ontspanning na een bezoek aan de Airborne begraafplaats eerder die dag; een plaats die door zijn geschiedenis en zijn lange rijen met graven veel indruk maakt op de deelnemers.
Zaterdag 10 november
Heveadorp. Het concert ‘s middags is het hoogtepunt. Dit keer verzorgd door de ons inmiddels vertrouwde André van Vliet aan de vleugel, samen met de jonge veelbelovende pianist Matteo Mijderwijk en de ontroerend mooi zingende jonge sopraan Mirjam Feijer. Het verrassende programma is de muzikanten als op het lijf geschreven en het kost het enthousiaste publiek na afloop dan ook moeite om afscheid te nemen. Tenslotte dient met dank vermeld dat de professionele
In de herfst bestaat het najaarsarrangement ook uit twee delen.
de vergezichten en bezienswaardigheden in en rond
beginnen de
liefhebbers met een stevige wandeling met schitteren-
musici aan zowel voor- als najaarsconcert belangeloos hun medewerking hebben verleend.
Contacten met kerkelijke gemeenten Ook dit jaar zijn we vele keren het land ingetrokken om (groepen uit) gemeenten te informeren over het werk van de Herberg of een themabespreking te leiden over een pastoraal onderwerp. We waren aanwezig op gemeenteavonden, bij kerkenraden en bij vrouwengroepen. In totaal waren er 39 bijeenkomsten. De groepsgrootte varieerde van 10 tot 250 deelnemers, in totaal hebben we op deze wijze bijna 2000 mensen bereikt. Naast informatie over de Herberg, zijn er bijeenkomsten rond pastorale thema’s als vergeven, rouwen en troosten, eenzaamheid en huisbezoek geweest. Ook waren we als Herberg present op o.a. een vrouwendag, rommelmarkt, Opwekking en GZB zendingsdag. Een aantal kerkenraden en vrouwengroepen kwamen naar het Koetshuis van de Herberg en ontvingen hier informatie over de Herberg. Soms aangevuld met een pastoraal onderwerp.
Steun vanuit het land voor de Herberg In 2012 zijn er op diverse plaatsen acties gevoerd voor de Herberg. Een greep uit de vele activiteiten: Lentemarkt Een enthousiast lid van de vrouwengroep uit Kamerik mobiliseerde de kerkelijke gemeente. Met een aantal gemeenteleden werd een lentemarkt georganiseerd. Zij haalden € 3.795 op voor de Herberg.
Richt je blik op… De heer Klaas Maat (77) richtte dit voorjaar zijn blik op PDC de Herberg. De heer Maat verzamelt blik, ijzer en andere metalen in. We mochten € 500 ontvangen. Steppen Jaarlijks kiezen jongeren van Pro Christo uit Veenendaal een diaconaal doel om voor te sparen. Na enkele jaren voor projecten wereldwijd te hebben gespaard, zochten zij het dit keer dichterbij. Op 5 mei was het zover; 21 enthousiaste leden kwamen op de step van Veenendaal naar Oosterbeek. De deelnemers werden enthousiast onthaald door gasten en medewerkers op de Herberg. De totale lengte van de step-tocht was zo’n 50 kilometer. Er is € 3.000 bij elkaar gestept. Bijbelkring Zomaar een vrijdag middag. Twee dames uit Den Ham komen koken. En dat niet alleen. Zij brengen de opbrengst van de collecte van de Bijbelkring van het seizoen mee. JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012
Kringloop Kringloop de Cirkel uit Hardinxveld is een warenhuis vol kleding en goederen die toe zijn aan een volgend leven. Door de aankoop van deze goederen wordt bijgedragen aan een beter milieu en aan goede doelen. De Herberg mocht € 4.500 ontvangen voor de aanpassing van de brandmeldinstallatie. Een andere kringloopwinkel, De Snuffelshop in Veenendaal, schonk ons € 3.700 voor de aankoop van een nieuwe vrieskist. Rommelmarkt Op de eerste zaterdag van september was de jaarlijkse rommelmarkt van de PKN gemeente in Boven Hardinxveld. Een kwart van de dagopbrengst werd bestemd voor PDC de Herberg. We werden stil van het fantastische bedrag ter grootte van € 5.050 dat we mochten ontvangen. Verkoopdag vrouwengroep Bid en Werk Papendrecht Zaterdag 3 november was de jaarlijkse verkoopdag van de vrouwengroep Bidt en Werkt in Papendrecht. Een aantal van de leden is tevens vrijwilliger in de Herberg (geweest). Twintig procent van de opbrengst (€ 800) was voor de Herberg bestemd.
Statistieken Bezetting gasten in dagen
Resultaten intake gasten
JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012
Verwijzers naar de Herberg
60%
50%
40% Kerkelijke gemeente Hulpverlener
30%
20%
10%
0%
2008
2009
2010
2011
2012
Verdeling gasten naar hulpvraag (per gast wordt meer dan één hulpvraag aangegeven) 100% 90% 80%
tot rust komen
70%
structuur
60%
identiteit
50%
geloofsvragen verwerking
40%
relatie
30%
afstand nemen
20%
overige 10%
0% 2008
2009
2010
2011
2012
Verdeling gasten naar kerkelijke achtergrond
Verdeling gasten naar geslacht
70% 60% PKN
50%
HHK
40%
Ger.Gem.
30%
CGK, GKV, NGK
20%
Evangelisch
10%
Overig
0% 2008
2009
2010
2011
2012
Verdeling gasten naar leeftijd
60%
50% 40% leeftijd 20-40 leeftijd 40-60 leeftijd > 60
30% 20% 10% 0% 2008
2009
2010
2011
2012
Gemiddelde verblijfsduur in dagen
JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012
Jaarcijfers 2012
Jaarrekening 2012
Vermogen per 31 december 2012
De op de volgende bladzijden opgenomen balans, staat van baten en lasten en kostenverdeelstaat zijn ontleend aan de jaarrekening 2012, waarbij door de accountant een goedkeurende controleverklaring is verstrekt. Voor een volledig beeld van de cijfers verwijzen wij naar de jaarrekening 2012, die te raadplegen is op onze website www.pdcdeherberg.nl en die op verzoek verkrijgbaar is.
De exploitatierekening van de Herberg wordt al jaren lang met een fors tekort afgesloten. Bij de verzelfstandiging per 1 januari 2009 is een aanzienlijk eigen vermogen ingebracht door IZB, vereniging voor zending in Nederland. Er wordt langzaam maar zeker ingeteerd op dit vermogen (continuïteitsreserve).
Exploitatietekort 2012
31 december 2012 bedraagt € 597.000, dat is 80% van deze kosten (per 31 december 2011: circa 86%).
Het jaar 2012 is afgesloten met een tekort van € 22.500. Er was een tekort begroot van € 78.000. De belangrijkste afwijkingen van de begroting zijn:
Door een lagere bezetting dan begroot, is de van de gasten ontvangen dagvergoeding, ongeveer € 38.500 lager dan begroot.
Op de kosten is bespaard ten opzichte van de begroting.
Het resultaat is in positieve zin beïnvloed door bestemmingsgiften voor investeringen, die ruim € 20.000 hoger waren dan de aan 2012 toegerekende afschrijvingen van die investeringen.
Hogere inkomsten uit eigen fondsenwerving (groei van € 58.500, dat is een stijging van 18%). De bijdragen uit gemeenten behorende tot de Protestantse Kerk in Nederland groeiden licht, terwijl de overige categorieën inkomsten (bijdragen van overige kerkgenootschappen, giften van particulieren, bedrijven, vermogensfondsen en overige) aanzienlijk toe genomen zijn.
Het resultaat is in positieve zin beïnvloed door een bijdrage ten behoeve van een diaconaal fonds, die hoger was dan de onttrekkingen aan het fonds in 2012. Voor het verschil is een bestemmingsfonds gevormd ten bedrage van € 6.700.
De continuïteitsreserve heeft een gewenste bandbreedte van 50% - 100% van de begrote exploitatiekosten van het volgende jaar (vóór eigen bijdragen). De continuïteits- reserve per
Hierbij dient bedacht te worden dat de continuïteitsreserve voor een belangrijk deel, te weten € 368.500, belegd is in de onroerende zaken, waarin de activiteiten worden uitgeoefend. Dit deel van de reserve is niet beschikbaar voor de financiering van de activiteiten.
Het restant van de reserve bedraagt € 228.500 en is in contanten aanwezig. Deze contanten zullen in de komende jaren, waarin toegewerkt wordt naar een sluitende exploitatie, nodig zijn om de tekorten te dekken.
Balans per 31 december 2012 (bedragen in €) 31-12-2012
31-12-2011
ACTIVA Vaste activa Materiële vaste activa Onroerende zaken Inventaris Software
368.576 16.837 3.362
342.164 17.010 4.641 388.775
363.815
2.800
2.800
Vlottende activa Voorraden Vorderingen Debiteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen en overlopende activa
12.329 3.587 26.100
Liquide middelen Totaal
20.787 7.019 41.415 42.016
69.221
334.871
385.605
768.462
821.441
PASSIVA Eigen vermogen Reserves en fondsen Continuïteitsreserve Bestemmingsfondsen
597.050 6.697
626.172 0 603.747
626.172
106.715
125.723
Voorzieningen Voorziening groot onderhoud Kortlopende schulden Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden en overlopende passiva
Totaal
4.425 20.651 32.924
12.267 18.827 38.452 58.000
69.546
768.462
821.441
JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012
Staat van baten en lasten over het jaar 2012 (bedragen in €) Realisatie 2012
Begroting 2012
Realisatie 2011
385.798
337.100
327.168
225
200
5.525
9.695
9.100
11.259
395.718
346.400
343.952
309.952
311.200
323.278
Cursussen en bewustmaking
14.652
16.000
10.401
Totaal besteed aan doelstellingen
324.604
327.200
333.679
53.101
54.100
47.405
Kosten beleggingen
0
0
0
Totaal werving baten
53.101
54.100
47.405
Totaal beheer en administratie
40.438
43.000
58.173
Som der lasten
418.143
424.300
439.257
Resultaat
-22.425
-77.900
-95.305
Continuïteitsreserve
-29.122
-77.900
-95.305
Bestemmingsfonds
6.697
0
0
-22.425
-77.900
-95.305
Baten Baten uit eigen fondsenwerving Subsidies van overheden Baten uit beleggingen Som der baten Lasten Besteed aan doelstellingen PDC de Herberg
Werving baten Kosten eigen fondsenwerving
Kosten beheer en administratie
Toevoeging / onttrekking aan:
Specificatie en verdeling kosten naar bestemming
Doelstelling
Werving
Beheer &
Realisatie
baten
administratie
2012
PDC De
Cursussen
Eigen
Herberg
& bewust-
fondsen-
making
werving
€
€
€
€
€
Aankopen en verwervingen
51.574
0
0
0
51.574
Uitbesteed werk
2.448
0
17.061
68
19.577
Publiciteit en communicatie
12.169
1.625
16.883
0
30.677
336.164
12.209
16.891
30.386
395.650
Kosten vrijwilligers
57.452
0
0
0
57.452
Huisvestingskosten
66.787
0
475
542
67.804
Kantoor- en algemene kosten
26.221
323
510
7.399
34.453
Afschrijving en rente
33.989
495
1.281
2.043
37.808
Totaal lasten
586.804
14.652
53.101
40.438
694.995
Af: Eigen bijdrage doelgroep
276.852
0
0
0
276.852
Saldo bestedingen
309.952
14.652
53.101
40.438
418.143
Begroting 2012
612.800
16.600
54.100
43.000
726.500
301.600
600
0
0
302.200
311.200
16.000
54.100
43.000
424.300
590.711
10.401
47.405
58.173
706.690
267.433
0
0
0
267.433
323.278
10.401
47.405
58.173
439.257
Personeelskosten
Realisatie 2011
JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012
Kengetallen Norm instelling
Realisatie 2012
Begroot 2012
Realisatie 2011
Bestedingen doelstelling Totaal van de bestedingen in het kader van de doelstelling in % van het totaal van de baten
82,0%
94,5%
97,0%
Totaal van de bestedingen in het kader van de doelstelling in % van het totaal van de lasten
77,6%
77,1%
76,0%
Kosten eigen fondswerving Kosten van eigen fondswerving in % van de baten uit eigen fondswerving
15,0%
13,8%
16,0%
14,5%
Kosten beheer en administratie Kosten beheer en administratie in % van het totaal van de lasten
13,5%
9,7%
10,1%
13,2%
6,1
6,2
5,9
4.850 117
5.879 166
5.279 80
Medewerkers Medewerkers in loondienst (in fte) Bezetting Bezetting Herberggasten (in dagen) Bezetting retraitegasten (in dagen)
Toelichting op de jaarcijfers 2012 Richtlijn fondsenwervende instellingen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de richtlijn voor fondsenwervende instellingen, zoals die door de Raad voor de Jaarverslaggeving is gepubliceerd (richtlijn 650). Grondslagen voor de waardering van activa en passiva De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. De onroerende zaken en de inventaris worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs. De afschrijvingen zijn berekend volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. De materiële vaste activa betreffen voor € 373.976 activa in het kader van de doelstelling en voor € 14.799 activa in het kader van de bedrijfsvoering. De voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs. Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. De voorziening groot onderhoud wordt gevormd ter egalisatie van kosten van het periodiek groot onderhoud aan de onroerende zaken.
den in mindering gebracht op de kosten van de desbetreffende doelstelling. De grondslagen van deze toerekening worden nader uiteengezet in de jaarrekening 2012. Beloning bestuur en bezoldiging directie Bestuursleden ontvangen geen beloning voor hun werkzaamheden. Reiskosten en andere kosten worden vergoed. Deze kosten bedroegen in het verslagjaar in totaal € 1.705. Het bestuur stelt de beloning van de directie vast. De laatste evaluatie van de uitgangspunten was in 2011 bij indiensttreding van een nieuwe directeur. De beloning van de directeur is in overeenstemming met de Adviesregeling Directiefuncties van de MO Groep van 17 juli 2003. Volgens deze adviesregeling worden directeuren van een instelling van minder dan 50 fte ingeschaald in schaal 11 van de CAO Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening. In 2012 bedroeg de bezoldiging, inclusief werkgeverslasten € 66.463 (0,78 fte). Nadere informatie is opgenomen in jaarrekening 2012.
Bestemmingsfonds In 2012 is een bestemmingsgift ontvangen om het verblijf mogelijk te maken voor gasten die het verblijf niet zelf kunnen betalen. Voor het niet in 2012 bestede bedrag is een bestemmingsfonds gevormd. Grondslagen voor resultaatbepaling De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben, met uitzondering van giften die worden verantwoord in het jaar waarin ze worden ontvangen. Een belangrijk gedeelte van de werkzaamheden ten behoeve van het realiseren van de doelstellingen wordt verricht door vrijwilligers. Deze ontvangen uitsluitend een reis- en onkostenvergoeding. De door de vrijwilligers verrichte werkzaamheden worden niet op geld gewaardeerd en zijn niet in de staat van baten en lasten verantwoord. Toerekening van de lasten In de staat van baten en lasten worden de lasten toegerekend aan de doelstellingen van de organisatie, de werving van baten en aan het beheer van de organisatie. De eigen bijdragen van personen die tot de doelgroep behoren worJAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012
Begroting en jaarplan 2013 / Meerjarenbeleidsplan en meerjarenraming 2014-2016 Realisatie 2012 €
Begroting 2013 €
Raming 2014 €
Raming 2015 €
Raming 2016 €
266.253
292.900
314.900
330.600
337.200
Giften overige kerkgenootschapGiften particulieren Giften vermogensfondsen Giften bedrijven
30.122 24.820 36.540 2.900
32.500 28.400 19.000 3.000
34.900 30.500 19.000 3.200
36.600 32.000 19.000 3.400
37.300 32.600 19.000 3.500
Giften bijeenkomsten en presenGiften overige donateurs Nalatenschappen Overige baten fondsenwerving Baten uit eigen fondsenwerving Subsidies overheid Baten uit beleggingen Som der baten
3.030 14.161 6.396 1.576 385.798 225 9.695 395.718
3.500 7.000 0 1.600 387.900 200 5.800 393.900
3.800 7.500 0 1.600 415.400 10.200 6.500 432.100
4.000 7.900 0 1.600 435.100 200 5.900 441.200
4.100 8.100 0 1.600 443.400 200 6.800 450.400
309.952 14.652 324.604
332.600 14.200 346.800
325.900 14.500 340.400
323.800 14.800 338.600
319.300 15.100 334.400
53.101 40.438 418.143 -22.425
58.200 44.100 449.100 -55.200
59.400 45.000 444.800 -12.700
63.100 45.900 447.600 -6.400
61.900 46.800 443.100 7.300
10,0% 10,0% 10,0%
7,5% 7,5% 7,5%
5,0% 5,0% 5,0%
2,0% 2,0% 2,0%
5.278 160
5.460 180
5.642 200
5.824 220
Baten Giften PKN-gemeenten
Lasten Besteed aan doelstellingen PDC de Herberg Cursussen en bewustmaking Totaal besteed aan doelstellingen Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten beheer en administratie Som der lasten Resultaat Doelstelling stijging giften Gemeenten PKN Overige kerkgenootschappen Particulieren en overige Doelstelling bezetting (in dagen) Herberggasten Retraitegasten
4.850 117
De begroting 2013 en de ramingen 2014-2016 zijn gebaseerd op het meerjarenbeleidsplan 2013-2016 "De Herberg: pleisterplaats voor kostbare mensen". Belangrijkste doelstellingen zijn het vergroten van de bezetting en het verhogen van de inkomsten tot een zodanig niveau dat aan het eind van de beleidsperiode een sluitend exploitatiesaldo bereikt is. Daartoe zal gewerkt worden aan verbreding van de achterban (diaconieën en particulieren). Het meerjarenbeleidsplan 2013-2016 en het daarop gebaseerde gedetailleerde jaarplan 2013 zijn te raadplegen op onze website www.pdcdeherberg.nl. Op verzoek worden deze documenten toegestuurd.
Comité van aanbeveling Mw. M.E. Brak Prof. dr. G. van den Brink Ds. G. de Fijter Drs. A.B.F. Hoek - van Kooten Dr. H.C. van der Meulen Dr. A.H. van Veluw Ds. M. Visser Dr. P.J. Visser Ds. L. Wüllschleger
Colofon Redactie: Peter Oudshoorn/ Marja Korevaar Foto’s: Marja Korevaar e.a. Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg Stichting De Pietersberg Pietersbergseweg 19, 6862 BT, Oosterbeek. T 026-3342225
[email protected] www.pdcdeherberg.nl Bankrekening: 3022.63.330 Kamer van Koophandel: 09064638 JAARVERSLAG STICHTING DE PIETERSBERG TE OOSTERBEEK 2012