Jaarverslag 2010 Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam

Jaarverslag 2010

Jaarverslag 2010 Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam

INHOUD

1. VOORWOORD............................................................................................................... 3 2. LEESWIJZER ................................................................................................................ 5 3. PROFIEL VAN DE ORGANISATIE...................................................................................... 6 3.1 Missie ........................................................................................................................ 6 3.2 Visie.......................................................................................................................... 6 3.3 Kernwaarden .............................................................................................................. 7 3.4 Zorg en dienstverlening van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam ............................... 7 3.5 Opbouw van de organisatie .......................................................................................... 9 4. BEDRIJFSVOERING ......................................................................................................12 4.1 Doelstellingen............................................................................................................12 4.2 Aansturing ................................................................................................................13 4.3 Toezicht....................................................................................................................14 5. BELEID, INSPANNINGEN, PRESTATIES ...........................................................................16 5.1 Kwaliteit van zorg ......................................................................................................16 5.1.1 Inbewaringstellingen ...............................................................................................25 5.1.2 Wetenschappelijk Onderzoek Crisisdienstonderzoek.....................................................25 5.1.3 Tevredenheid van cliënten en verwijzers ....................................................................27 5.1.4 Werkbezoeken van overheid en gemeente..................................................................32 5.2 Medewerkers .............................................................................................................33 5.2.1 Personeelsplanning..................................................................................................33 5.2.2 Opleiding en bijscholing ...........................................................................................34 5.2.3 Rampen en crises ....................................................................................................37 5.2.4 Medewerkerstevredenheid ........................................................................................38 5.2.5 Veiligheid ...............................................................................................................38 5.3 Ondersteunende processen en middelen .......................................................................40 5.3.1 WebRAAP – elektronisch cliëntensysteem ...................................................................40 5.3.2. Registratie en Diagnose Behandelcombinatie (DBC)....................................................40 5.3.3. Verzekeringsproblematiek .......................................................................................41 5.3.4 Communicatie.........................................................................................................41 5.3.5 Huisvesting ............................................................................................................42 5.3.6 Maatschappij ..........................................................................................................42 6. FINANCIEEL JAARVERSLAG ...........................................................................................44 6.1 Kerncijfers Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam – Volwassenen .....................................45 6.2 Kerncijfers Mobiel Crisisteam Jeugd..............................................................................46

BIJLAGE COLOFON


2

1. VOORWOORD

Dit is het jaarverslag van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam over het jaar 2010. Het jaar waarin de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam zeven jaar bestaat en waarin de 10.000ste cliënt in het kader van de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg is overgebracht naar de Onderzoeksruimte van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Verder stond 2010 vooral in het teken van verdere verbeteringen op het gebied van ontvangst en bejegening van de cliënten. Deze weg was eind 2009 al ingeslagen met de introductie van de Dienstverleningsafspraken waarin het tijds- en zorgverloop staat beschreven tijdens het verblijf van de cliënt in de Onderzoeksruimte van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Dit jaar is vooral aandacht besteed aan de manier waarop we cliënten ontvangen en de faciliteiten die we voor hen beschikbaar hebben. Zo is de Onderzoeksruimte volledig verbouwd. Niet alleen belangrijke bouwkundige aanpassingen zijn gedaan maar de ruimte is ook opnieuw gedecoreerd met als uitgangspunt ‘een warm welkom waarin respect doorklinkt’. Een belangrijke verbetering voor onze cliënten is ook het gering aantal assistentie verleningen door de politie in 2010. Het team van portiers, B-verpleegkundigen en hulpverleners weten door hun ervaring en betrokkenheid escalerende situaties zo goed te beheersen dat slechts in 1% van de gevallen nog politie assistentie wordt ingeroep. In 2008 wat dit 8% en in 2009 6%. Een mooie prestatie dus.

In dit jaarverslag kunt u uitgebreid lezen over al deze ontwikkelingen en over andere inspanningen die het afgelopen jaar zijn gedaan op zorginhoudelijk, organisatorisch, technologisch en financieel vlak, teneinde aan de missie, visie en ambitie van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam te voldoen.

2010 was ook het laatste jaar dat Anne-Marie van Dam en ik leiding gaven aan de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Met ingang van 1 maart 2011 wordt de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam door een nieuw management team aangestuurd. Ed van Leeuwen neemt mijn functie over en start als clustermanager bedrijfsvoering. Jeroen Zoeteman volgt Anne-Marie van Dam op als clustermanager behandelzaken. Anne-Marie van Dam heeft ervoor gekozen haar carrière elders voort te zetten en is inmiddels gestart als PAAZ-psychiater bij het Kennemer Gasthuis te Haarlem. Zelf heb ik besloten, na acht hele mooie jaren leiding te hebben gegeven aan een uniek samenwerkingsverband, mij verder te richten op de ontwikkeling van het ‘Centrum voor Relationele Therapie’. Met enorm veel plezier heb ik de afgelopen jaren de functie van directeur en manager vervuld op basis van twee belangrijke drijfveren. Het plezier van de werknemers heeft voor mij altijd voorop gestaan want als de medewerkers het naar hun zin hebben en hun werk goed kunnen uitvoeren dan werkt dat door in de zorgen dienstverlening naar de cliënt toe.


3

Daarnaast vond ik het heel belangrijk om de systemische behandelvisie volledig te integreren in het contact met de cliënt en hun naastbetrokkenen. Het betrekken van naastbetrokkenen bij de crisis van de cliënt heeft een positieve invloed op het verdere verloop van de behandeling. Door snel contact te leggen met de naastbetrokkenen kan hen bovendien ook sneller steun worden geboden indien zij hier behoefte aan hebben. Bij alle patiëntbesprekingen wordt de hulpverleners gevraagd op welke manier het systeem is betrokken en aan de nieuwe artsen wordt het belang van de systemische werkwijze onderstreept. De systemische benadering is nu integraal onderdeel van de werkwijze in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Ik ben er van overtuigd dat de inzet en betrokkenheid van alle medewerkers van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam zal bijdragen aan het behoud van het plezier in het werk en aan het toepassen van de systemische benadering.

Rest mij om, mede namens Anne-Marie van Dam, alle samenwerkingspartners en vooral alle medewerkers, oprecht hartelijk te bedanken voor de fijne en vruchtbare samenwerking van de afgelopen jaren en hen heel veel plezier en succes voor de toekomst te wensen.

Mede namens Anne-Marie van Dam, psychiater manager behandelzaken Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam,

Clemens Bernardt manager Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam


4

2. LEESWIJZER

Het onderdeel ‘Profiel van de Organisatie’ informeert de lezer over de zorg en dienstverlening die de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam biedt en op welke wijze de organisatie is opgebouwd. De ‘Missie’, ‘Visie’ en ‘Kernwaarden’ geven weer waar de organisatie voor staat en waar zij naar streeft. ‘Bedrijfsvoering’ informeert de lezer over het managementmodel dat de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam hanteert. Ook worden in dit hoofdstuk de gestelde doelen samengevat en wordt uitgelegd op welke wijze deze worden getoetst. Het hoofdstuk ‘Beleid, inspanningen en prestaties’ is in drie onderdelen gesplitst, te weten Kwaliteit van Zorg, Medewerkers en Ondersteunende Processen en Middelen. In ‘Kwaliteit van Zorg’ wordt beschreven op welke wijze de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam kwalitatief hoogwaardige zorg nastreeft en hoe de tevredenheid onder cliënten, verwijzers en ketenpartners is. In ‘Medewerkers’ wordt uiteengezet wat het afgelopen jaar is gedaan aan het motiveren van de medewerkers, hun veiligheid en (bij)scholing. De ‘eerste vijf minuten methode’ komt hierin uitgebreid aan bod. In ‘Ondersteunende Processen en Middelen’ worden de ontwikkelingen op het gebied van registratie, automatisering en communicatie beschreven.

In het ‘Financieel Jaarverslag’ wordt een overzicht gegeven van de gerealiseerde productie in aantallen en geld. Ook worden andere relevante kerncijfers weergegeven. In het ‘Financieel Jaarverslag’ zijn de cijfers van de afgelopen vijf jaar opgenomen.

Tot slot zijn in de bijlage interessante gegevens opgenomen waaruit is af te leiden hoe de organisatie loopt en wat de kenmerken zijn van de cliëntenpopulatie. Ook deze cijfers laten de ontwikkelingen van de afgelopen vijf jaar zien.


5

3. PROFIEL VAN DE ORGANISATIE

De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is onderdeel van Arkin en een samenwerkingsverband van Arkin en GGZ inGeest.

3.1 Missie

De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is een ambitieuze organisatie voor de acute psychiatrische gezondheidszorg in Amsterdam. Wij willen een professionele, cliëntgerichte en effectieve organisatie zijn waar 24 uur per dag, 7 dagen per week kwalitatief hoogwaardige en snelle zorg en dienstverlening wordt geboden. Kenmerken in de bejegening van onze interne en externe cliënten zijn gastvrijheid, deskundigheid, bereidwilligheid en veiligheid. Bij beslissingen en handelswijzen stellen wij de cliënt centraal. Op het gebied van zorg betekent dit dat cliënten snel een consult krijgen en dat na ieder consult, zo mogelijk in overleg met de cliënt, een helder beleid wordt afgesproken. We steunen cliënten in hun kwetsbaarheid en helpen hen bij het versterken van hun eigen mogelijkheden. We doen dit in nauw overleg met familie en andere naastbetrokkenen. We houden daarbij rekening met de sociale en culturele achtergrond van de cliënt. De kwaliteit van zorg en behandeling én openheid en respect in de contacten van mens tot mens staan centraal in het beleid en de activiteiten van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam waarbij we sterk gericht zijn op de mogelijkheden van de cliënt zelf, maar ook op die van de omgeving zoals familie, vrienden en/of andere betrokkenen.

Binnen de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam nemen we een ‘Can Do’ houding aan in het contact en in de samenwerking met in- en externe cliënten. We willen de contacten met belangrijke samenwerkingspartners waaronder de cliëntencommissie, naastbetrokkenenraad, politie, GGD en huisartsen op een constant hoog niveau houden. Verder willen wij een goede buur zijn in het kader van beperking van mogelijke overlast en streven we naar een financieel gezonde organisatie.

3.2 Visie

De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam wil in 2012 een hoog gekwalificeerde grootstedelijke drempelloze Eerste Hulppost voor de psychiatrie hebben gerealiseerd en zijn uitgegroeid tot een breed inzetbare stedelijke hulpdienst voor de acute psychiatrische zorg op het gebied van Openbare en Algemene Geestelijke Gezondheidszorg waar cliënten 24 uur per dag, 7 dagen in de week terecht kunnen.


6

Door samenwerkingsverbanden met gemeentelijke instanties en andere, al dan niet commerciële, (zorg)instellingen en in overleg met cliënten- en naastbetrokkenenorganisaties wil de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam haar expertise inzetten ten behoeve van cliënten die acute psychische en psychiatrische zorg, zo nodig in combinatie met verslavingszorg, behoeven.

3.3 Kernwaarden

De kernwaarden van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam zijn: Niet ‘kletsen’ maar doen, discussie achteraf Iedereen is welkom 24/7 management Veiligheid & gastheerschap Duidelijk product en signatuur

Deze kernwaarden vormen het uitgangspunt in de werkwijze van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam en in de contacten met cliënten, naastbetrokkenen, medewerkers en interne en externe samenwerkingspartners. Deze kernwaarden helpen de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam bij de realisatie van de gestelde doelen.

3.4 Zorg en dienstverlening van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam

De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam biedt zorg aan mensen met acute problemen variërend van ernstige psychosociale problematiek tot zeer ernstige psychopathologie, al dan niet in combinatie met verslavingsproblematiek. De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam biedt snelle crisisinterventie (binnen 24 uur) aan jeugdige en volwassen cliënten. De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam denkt zeer klantgericht en streeft continu naar een hoog niveau van zorg en dienstverlening.

De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is 24 uur per dag, 7 dagen in de week bereikbaar voor Openbare Geestelijke Gezondheidszorg zaken (OGGz). Het gaat hier om gevallen waarbij cliënten de openbare orde verstoren, vermoedelijk als gevolg van een psychiatrische aandoening, en die via de politie en de GGD bij de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam terechtkomen. Buiten kantooruren handelt de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam ook Algemene Geestelijke Gezondheidszorg zaken (AGGz) af. Dit betreft doorverwijzingen vanuit EHBO posten, huisartsen en ander erkende verwijzers. Tijdens kantooruren worden de AGGz zaken met uitzondering van de jeugdhulpverleningszaken gedaan door de Acuut Behandelteams van de twee regionale GGz instellingen GGZ inGeest en Arkin. Het MCT Jeugd, onderdeel van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam, wordt ingeschakeld bij alle meldingen van crises waarbij kinderen en jeugdigen zijn betrokken.


7

Deze meldingen worden eerst gescreend door Vangnet & Advies en in principe doorgeleid naar het MCT Jeugd. Daarnaast handelt het MCT Jeugd buiten kantoortijden jeugdhulpverleningszaken van Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam (BJAA), Raad voor de Kinderbescherming, Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) en de Kindertelefoon af. Ook voor Spirit en Altra, die beide een eigen bereikbaarheidsdienst buiten kantooruren hebben, biedt het MCT Jeugd ondersteuning in geval van crisissituaties binnen de leefgroepen. Daarnaast vervult het MCT Jeugd een achterwachtfunctie voor Spirit en Altra in geval van crisissituaties bij gezinnen die in ambulante zorg zijn bij deze twee organisaties. De jeugdhulpverleningszaken worden tijdens kantooruren door de bovengenoemde instellingen zelf afgehandeld tenzij sprake is van een psychiatrische crisis bij kinderen of jeugdigen, dan beoordeelt en verwijst het MCT Jeugd.

De kerntaak van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is het op (zeer) korte termijn uitvoeren van een consult op basis van specialistische diagnostische kennis met betrekking tot psychiatrische toestandsbeelden en psychosociale crises in gezinnen. Zo nodig wordt direct gestart met de interventie. 45% van het aantal meldingen betreft OGGz consulten die binnenkomen via de politie en de GGD, Vangnet & Advies. 55% van het aantal meldingen komt binnen via erkende verwijzers zoals huisartsen, EHBO posten en/of andere hulpverleningsinstanties en betreft AGGz consulten. Bijna alle OGGz consulten worden in de Onderzoeksruimte van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam gedaan. Slechts een klein percentage vindt plaats op het politiebureau, dit betreft justitiabelen. Afhankelijk van het beleid worden cliënten ofwel opgenomen - eventueel met een maatregel ofwel krijgen zij een afspraak bij een van de Acuut Behandelteams in de verschillende regio’s gedurende kantooruren, ofwel worden zij terugverwezen naar hun vaste behandelaar of de verwijzer die de melding heeft gedaan (zie figuur ‘Crisiszorgketen’ op blz. 9).


8

Figuur Crisiszorgketen Signaleren & Screenen

Interveniëren

Behandelen

ABT* (Arkin) Centrum/Oud-West, Noord en Oost/ZuidOost (incl. Diemen)

In 45% van de gevallen betreft het OGGz zaken. De politie signaleert en de GGD screent, 24 uur per dag, 7 dagen per week. De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam biedt snelle crisisinterventie voor jeugdige en volwassen cliënten.

ABT* (GGZ inGeest) Zuid/Nieuw-West Verwijzers

Reguliere behandelaars Klinieken In 55% van de gevallen betreft het AGGz zaken, buiten kantooruren. Binnen kantooruren worden deze consulten door de regionale GGz instellingen verzorgd.

Verlenen van basisbehoefte Verrichten van onderzoek op basis van specialistische diagnostische kennis m.b.t. psychiatrische toestandsbeelden Vertalen van hulpvraag naar korte termijn behandelplan Verzorgen van opname met maatregel Voorkomen van opname Verzorgen vrijwillige opname Doorverwijzen voor behandeling ABT* Terugverwijzen naar regulier behandelaar Terugverwijzen naar verwijzer

Jeugd hulpverlenings instanties

TOA** (onvrijwillige opname)

Beddenhuis (GGZ inGeest) (vrijwillige opname)

* Acuut Behandelteam ** Tijdelijke Overbruggingsafdeling

3.5 Opbouw van de organisatie De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is onderdeel van Arkin en een samenwerkingsverband van GGZ inGeest en Arkin. Tot 2010 vallen de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam en de Acuut Behandelteams Centrum/Oud-West, Oost/Zuid-Oost (inclusief Diemen) en Noord direct onder de Raad van Bestuur van Arkin. Na een reorganisatie eind 2009 heeft de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam binnen een van de drie Business Units van Arkin een plek gekregen.

De hulpverleners van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam zijn afkomstig uit de twee Amsterdamse GGz instellingen. Zoals reeds vermeld worden tijdens kantooruren de AGGz consulten door de regionale ABT’s verzorgd. De OGGz consulten (via de politie) worden tijdens kantooruren afgehandeld door het Acuut Behandelteam Centrum/Oud-West. In geval van extreme drukte overdag kan het ABT Centrum/Oud-West om inzet van hulpverleners van GGz inGeest vragen. Buiten kantooruren werken medewerkers uit beide GGz instellingen in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam.

Het Mobiel Crisisteam Jeugd maakt deel uit van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam en biedt hulp aan gezinnen met kinderen en aan jeugdigen/kinderen in crisissituaties (zie figuur ‘Schematische weergave opbouw Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam’ op blz. 10).


9

De Acuut Behandelteams en overige afdelingen van de Amsterdamse GGz instellingen kunnen een beroep doen op de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam om cliënten buiten kantooruren te zien en intensieve zorg te leveren en zo bijvoorbeeld een opname te voorkomen. Andersom kan de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam altijd de volgende werkdag een afspraak plannen bij de regionale Acuut Behandelteams van de twee Amsterdamse GGz instellingen om de spoedbehandelingen buiten kantooruren een vervolg te geven tijdens kantooruren. Het uitgangspunt is dat het aantal crisisconsulten buiten kantooruren, van bekende cliënten van de verschillende GGz instellingen in de regio’s, verlaagd wordt. Dit is in het belang van de cliënt. In de bijlage worden de resultaten omtrent deze doelstelling, cijfermatig weergegeven.

Figuur ‘Schematische weergave opbouw Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam’

ABT Centrum Oud-West

ABT Noord

MCT Jeugd

MCT Jeugd

ABT Zuid Nieuw-West

ABT Oost Zuid-Oost

Omdat binnen de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam een nauw samenwerkingsverband bestaat, moeten het management en de medewerkers van alle regio’s zich op elkaar richten. Bovendien is de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam gericht op stedelijke organisaties zoals politie, GGD, huisartsen dienstenposten en de Eerste Hulpposten van de verschillende ziekenhuizen. Het werkgebied strekt zich uit over Amsterdam, een stad met een eigen dynamiek en een grote verscheidenheid aan culturen.

Iedere maand voert het management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam overleg met de cliëntencommissie die bestaat uit drie leden afkomstig uit GGz inGeest en Arkin. Tijdens deze besprekingen informeren het management en de leden van de commissie elkaar aangaande cliëntgerelateerde ontwikkelingen. Bovendien wordt de mogelijke implementatie van initiatieven die de ervaring van de cliënten positief beïnvloeden, besproken.


10

Twaalf jaar lang heb ik met heel veel plezier bij de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam gewerkt. De cliënten, de collega’s, de humor waren toch wel heel bijzonder. Het was spannend werk dat we deden met een team van heel competente en betrokken collega’s. Als het goed ging, dan waren we daar samen trots op en als er eens iets minder goed lukte, dan baalden we daar samen van. Ik ben weggegaan bij de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam omdat ik graag opnieuw in een andere omgeving wilde beginnen, zonder voorgeschiedenis, en met nieuwe collega´s, samenwerkende partijen en Raad van Bestuur.

In mijn tijd als leidinggevende heb ik, samen met Clemens Bernardt, geprobeerd om de dienstverlening naar patiënten en verwijzers toe te vergroten. Werden OGGz patiënten bij de start van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam altijd in een beveiligde kamer geplaatst, na verloop van tijd bleek dat de situatie vaak ook een flexibeler aanpak toeliet waarbij patiënten in een spreekkamer konden verblijven. Ook hebben we een omslag weten te realiseren in de dienstverlening naar de huisartsen toe. In het geval we hen zelf niet konden helpen, dan bespraken we op welke wijze we hen wel konden ondersteunen. We hebben deze veranderingen alleen kunnen realiseren omdat het hele team deze verbetering in dienstverlening ondersteunde en inzag dat cliënten in crisis en hun naastbetrokkenen hulp nodig hebben die niet noodzakelijkerwijs in het indicatieplaatje past. Dan moet je dus creatief en inventief te werk gaan en dat betekent dienstverlening die aansluit bij de specifieke situatie.

De zorg voor de patiënt optimaliseren en daarnaast ook het opleiden van jonge collega’s en hen tonen hoe belangrijk het werk in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is, heeft me altijd erg gemotiveerd. Wat complex is aan het werken in crisissituaties is dat je snel moet schakelen en beslissingen moet durven nemen. Je kunt het je niet veroorloven om lang te wachten met een beslissing. Dat geldt voor de zorg maar ook voor de organisatie en daarom is het lastig als je te diep bent ingebed in een organisatie. Tegelijkertijd is inbedding wel van belang vanwege de doorstroom en relatie met verwijzers en behandelaren. In een ideale situatie heb je als organisatie een bepaalde mate van zelfstandigheid waarbij je kunt terugvallen op relaties met verwijzers en behandelaren in grotere organisaties. Dat is een spanningsveld.

Ik hoop dat de nieuwe kliniek aan de Vlaardingenlaan de langverwachte verlichting zal geven ten aanzien van het beddentekort. In Amsterdam zijn onvoldoende bedden om mensen gedwongen op te laten, nemen laat staan vrijwillig. In het kader van de continuïteit van zorg zou het bovendien goed zijn als de ambulante behandelaar de tijd en mogelijkheid heeft om de patiënt tijdens de opname door te behandelen.

Anne-Marie van Dam, voormalig manager/psychiater Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam


11

4. BEDRIJFSVOERING

4.1 Doelstellingen

De doelstellingen die door de gemeente Amsterdam bij de start van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam in het kader van de OGGz zijn gesteld, zijn ook in 2010 onveranderd van kracht: 1. Geen cliënten in politiecellen: mensen worden gezien in de Onderzoeksruimte. Uitsluitend mensen die een strafbaar feit hebben gepleegd, worden gezien op het politiebureau. 2. Regie crisisdiensten in één hand: de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is een samenwerkingsverband van de twee Amsterdamse GGz instellingen. Arkin heeft de regie. 3. Maximaal aantal consulten op hetzelfde tijdstip: De bezetting van de hulpverleners is zodanig georganiseerd dat gedurende de dag meerdere consulten tegelijkertijd plaats kunnen hebben. Tijdstip

Aantal consulten tegelijkertijd

08:30 – 14:00 uur 14:00 – 22:00 uur 22:00 – 08:30 uur

2 4 3

Naast de doelstellingen die de gemeente Amsterdam heeft gesteld, heeft de Amsterdamse GGz zichzelf bij de start in 2003 ook een aantal doelen gesteld: 1. Goede (adequate) zorg voor cliënten: de cliënt wordt voorzien van basiszorg zoals eten, drinken, rust en zo snel mogelijk een consult met een hulpverlener. 2. Ondersteuning van de naastbetrokkenen: bij iedere cliënt wordt in ieder geval getracht in contact te komen met familie, vrienden of andere naastbetrokkenen. 3. Beoordeling en behandeling direct op elkaar laten aansluiten: na het consult wordt beleid bepaald en direct actie ondernomen om de behandeling in gang te zetten, bijvoorbeeld een afspraak bij een van de Acuut Behandelteams. Het beleid en de ondernomen actie wordt gedurende het ochtendrapport geëvalueerd en eventueel bijgesteld. 4. Snelle beschikbaarheid behouden voor met name huisartsen en de EHBO posten: het protocol, opgesteld in samenwerking met de Stichting Huisartsen Dienstenposten Amsterdam, waarin criteria voor consultaanvragen door huisartsen, wordt gehanteerd. In dit protocol is ook de wijze van uitvoeren vastgelegd. 5. Beperking van belasting van de eigen hulpverleners wat betreft veiligheid: bij ieder consult is een portier aanwezig en bij huisbezoeken gaan de hulpverleners altijd in teams van twee. Bij vermoeden op gevaar wordt de politie ingeschakeld. 6. Doelmatig en doeltreffend omgaan met de beschikbare middelen: het registratie- en administratieproces is in samenwerking met de hulpverleners opgesteld en wordt altijd gevolgd.


12

4.2 Aansturing

De aansturing van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is georganiseerd volgens het duaal leiderschapsmodel, waarbij de manager en de manager behandelzaken integraal verantwoordelijk zijn en de manager behandelzaken medisch eindverantwoordelijk is. De manager behandelzaken is meewerkend lid van het psychiaterteam. Het hoofd van de Acuut Behandelteams Centrum/Oud-West, Noord en Oost/Zuid-Oost en de afdelingsmanager van Acuut Behandelteam GGZ inGeest zijn de belangrijkste aanspreekpunten voor de medewerkers van de Acuut Behandelteams van respectievelijk Arkin en GGZ inGeest die diensten draaien in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam en werken zeer nauw samen.

Binnen de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam wordt gebruik gemaakt van het zogenaamde procesmanagementmodel. Dit houdt in dat van de ketenpartners van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam (politie, GGD en GGz) 24 uur per dag, 7 dagen in de week een beslissingsbevoegde op managementniveau bereikbaar is voor de medewerkers van de eigen organisatie in geval van onvoorziene, complexe situaties of om problemen of grote meningsverschillen op te lossen. Ook de Stichting Huisartsen Dienstenposten Amsterdam (SHDA) neemt deel aan dit model. Dit model zorgt ervoor dat problemen of meningsverschillen niet op de werkvloer hoeven worden opgelost. In plaats daarvan dragen de medewerkers de kwestie aan de betreffende procesmanagers over die vervolgens een beslissing nemen waarbij het uitgangspunt is: snelle en adequate zorg voor de cliënt, evaluatie vindt achteraf plaats. Op deze manier komt de samenwerking tussen de samenwerkende partijen op de werkvloer niet onder druk te staan en kunnen de hulpverleners zich richten op hun kerntaak.

Een voorwaarde om adequate zorg in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam te kunnen bieden is voldoende beschikbare bedden. Hiervoor is bij de oprichting van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam de Tijdelijke Overbruggings Afdeling (TOA) ingericht. Uitgangspunt is dat de TOA altijd twee bedden beschikbaar heeft voor acute opnames vanuit de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Bij een dreigend tekort aan bedden heeft het procesmanagement van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam een mandaat om bedden vrij te maken binnen de IC’s van Amsterdam. Daarbij geldt het ‘Worst In Best Out’ (WIBO) principe. De betreffende kliniek plaatst haar ‘beste’ cliënt op een alternatieve plek of zoekt een andere oplossing zodat voor de acute situatie een bed beschikbaar komt.

Het MCT Jeugd heeft de beschikking over een aantal noodbedden bij Spirit en Altra. De coördinator MCT Jeugd zorgt ervoor dat het team van hulpverleners 24 uur per dag, 7 dagen in de week kunnen rekenen op ondersteuning en begeleiding.


13

4.3 Toezicht

Op frequente basis wordt met belanghebbende partijen de realisatie van de doelstellingen getoetst: -

Wekelijks vindt ‘procesmanagement overleg’ plaats tussen de procesmanagers van de crisiszorgketen (dit zijn de beslissingbevoegde sleutelfiguren van de GGD, politie, de verslavingszorg en de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam). Ook GGZ inGeest neemt deel aan dit overleg.

-

Iedere maand wordt de realisatie van de doelstellingen besproken tijdens het overleg tussen de twee GGz instellingen met het management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam en de hoofden van de Acuut Behandelteams.

-

Ieder kwartaal wordt de ontwikkeling en voortgang op gebied van financiën, organisatie en beleid besproken tijdens het formeel kwartaaloverleg met de Controller en de directie van de BU Hoogintensief.

-

Het management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam heeft in ieder geval één keer per jaar overleg met de Raden van Bestuur van de samenwerkende GGz instellingen. Tijdens dit overleg wordt onder andere het jaarverslag vastgesteld.

Ten behoeve van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam worden verschillende rapportages aangeleverd. Het doel van de rapportages is een duidelijk inzicht in de resultaten op dat moment, zodat kan worden bepaald of de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam de geplande hoge kwaliteit van zorg levert en de begrote productie realiseert. Op basis van deze rapportages kan worden bepaald of plannen moeten worden bijgesteld teneinde de doelstellingen te behalen.

Maandelijkse politierapportage De politie levert maandelijks een overzicht met het aantal overgebrachte personen en de regio’s van waaruit deze personen zijn overgebracht.

Maandbericht In het maandbericht zijn de productiecijfers in aantallen en geld opgenomen alsmede een overzicht van de kosten ten behoeve van actueel inzicht in de financiële situatie van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Dit maandbericht wordt door het management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam met de directie van de BU Hoogintensief besproken.

Kwartaalbericht Ieder kwartaal wordt een overzicht gepubliceerd waarin het verloop van de voor dat kwartaal geplande initiatieven wordt beschreven en de productie in aantallen en in geld worden gecommuniceerd. Deze kwartaalrapportages bespreekt het management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam met de directie van de BU Hoogintensief.


14

Jaarverslag In het Jaarverslag Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam wordt uitgebreid verslag gedaan van de ontwikkelingen op het gebied van zorgen dienstverlening, organisatie en financiële restultaten. Alvorens dit verslag wordt gepubliceerd, wordt deze officieel vastgesteld door de Raden van Bestuur van GGZ inGeest en Arkin.


15

5. BELEID, INSPANNINGEN, PRESTATIES

5.1 Kwaliteit van zorg

In de doelstellingen die bij de start van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam werden gesteld door de gemeente Amsterdam en de Amsterdamse GGz wordt de kwaliteit van zorg gewaarborgd. Onder kwaliteit van zorg wordt de inhoudelijke zorg en de bereikbaarheid verstaan. Het is belangrijk dat cliënten, naastbetrokkenen en verwijzers snel te woord worden gestaan zodat de mate van ernst van de aanmelding snel wordt bepaald en een consult snel kan worden uitgevoerd. De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam wil de cliënten en verwijzers zoveel mogelijk behulpzaam zijn, ook in situaties waarin de aanmelding geen (dreigende) crisis betreft en de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam niet direct een consult verzorgt of op andere wijze hulp kan bieden. De hulpverleners zijn getraind om mee te denken met de cliënt of verwijzer en proactief te handelen om samen te komen tot een werkbare oplossing of suggestie teneinde de cliënt of verwijzer van dienst te zijn of verder op weg te helpen. Dit sluit aan bij de ‘Can Do’ houding welke onderdeel uitmaakt van de kernwaarden van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam.

Uitgangspunt is dat de cliënt in (dreigende) crisis direct een beoordeling krijgt zodat de cliënt zelf, de verwijzer en de eventueel naastbetrokkenen snel weten welke zorg kan worden georganiseerd. In geval van grote drukte hebben de consulten bij cliënten thuis op verzoek van huisartsen prioriteit boven de consulten die in de Onderzoeksruimte plaatshebben. Dit heeft te maken met de veiligheid en het gastheerschap die de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam in de Onderzoeksruimte kan waarborgen maar niet op locatie. Cliënten die door de politie naar de Onderzoeksruimte worden overgebracht, worden opgevangen door een professioneel team van portiers en B-verpleegkundigen. Door de ervaring van dit vaste team weten cliënten zich direct bij aankomst omringd door adequate zorg in een omgeving waar zij goed geïnformeerd worden, iets te eten en te drinken krijgen aangeboden en tot rust kunnen komen alvorens zij een consult krijgen, terwijl de veiligheid door de portier gewaarborgd blijft. Zoals beschreven in de Dienstverleningsafspraken wordt de cliënt voor zover de situatie dat toelaat in de spreekkamer geplaatst. Wanneer toch wordt besloten de cliënt in een beveiligde kamer te plaatsen, dan wordt dit besluit onderbouwd met argumenten. Dit beargumenteerde besluit wordt in het dossier vastgelegd.

Over het algemeen hebben de meeste consultaanvragen tussen 14.00 uur en 22.00 uur plaats. Gedurende deze uren zijn negen hulpverleners (1 B-verpleegkundige, 3 spv’en, 3 artsassistenten, 1 psychiater en 1 hulpverlener van het MCT Jeugd) en een portier aanwezig om zorg te verlenen.


16

Bij de beoordeling spelen twee aspecten die de kwaliteit van zorg waarborgen een belangrijke rol. Het consult wordt volgens een vastomlijnd kader uitgevoerd. Binnen dit kader worden bepaalde onderwerpen consistent uitgevraagd en onderzocht. Daarnaast geven de expertise, ervaring en de betrokkenheid van de hulpverleners de uiteindelijke dimensie aan de zorg.

Het team van hulpverleners dat is verbonden aan de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam beschikt over een grote verscheidenheid aan expertise, kennis en vaardigheden. Door de nauwe samenwerking tussen de verschillende disciplines maar ook doordat de teams voortdurend wisselen, kunnen de hulpverleners putten uit elkaars ervaring. Door de intensieve begeleiding van de psychiater-achterwacht wordt de kwaliteit van zorg gewaarborgd en het niveau van kennis en vaardigheden voortdurend ontwikkeld en verbeterd. De psychiater-achterwacht is veelal ook persoonlijk aanwezig bij de consulten. Een crisissituatie biedt een uitgelezen kans om een verandering in functioneren tot stand te brengen. De behandeling start dan ook vanaf het eerste moment. Het betrekken van naastbetrokkenen bij de behandeling vormt integraal onderdeel van de behandeling, ook wel systeembenadering genaamd. Binnen de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam zijn drie supervisoren systeemtherapie werkzaam die de behandelaren voortdurend ondersteunen en trainen in het toepassen van deze systeembenadering.

Ochtendrapport Tijdens het dagelijkse ochtendrapport, waar alle disciplines zijn vertegenwoordigd, komt de casuïstiek en het beleid van alle consulten van de afgelopen 24 uur nogmaals aan bod. Bovendien is maandelijks voor de arts-assistenten van beide GGz instellingen een vast tijdstip met het management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam ingericht om vragen, opmerkingen of suggesties te bespreken ter verbetering van de organisatie en de geleverde zorg.

Vervolgzorg Het aanbod van ambulante cliënten met ernstige problematiek in Amsterdam is groot. Over het algemeen lukt het goed om vervolgzorg voor de cliënten te organiseren. Cliënten worden gemakkelijk overgenomen door de Acuut Behandelteams in de verschillende regio’s voor een korte behandeling van ongeveer drie maanden zodat de acute zorg tijdens kantooruren kan worden gecontinueerd. Wanneer cliënten worden geïndiceerd voor vervolgzorg bij de poliklinieken zorgen de Acuut Behandelteams voor overbrugging totdat de cliënten bij het juiste zorgprogramma terecht kunnen.

In geval van een acute opname zorgt de Tijdelijke Overbruggingsafdeling (TOA) voor voldoende capaciteit. Deze afdeling is nu essentieel onderdeel van de crisisketen omdat voor cliënten die acuut opgenomen moeten worden, altijd direct een bed beschikbaar moet zijn. In de TOA is intensieve en gespecialiseerde zorg beschikbaar voor een heftig ontregelde cliëntenpopulatie die acuut opgenomen moeten worden. Deze zorg is een apart specialisme en het aantal medewerkers per cliënt is hoger dan gemiddeld.


17

Over het algemeen verblijven cliënten tijdelijk in de TOA en wordt vanuit de TOA een opnameplek georganiseerd waar cliënten gedurende hun verdere behandeling verblijven. In het geval de bedden op de TOA vol dreigen te raken, zorgen het WIBO concept (zie ook 4.2 ‘Aansturing’) en afspraken met collega ziekenhuizen ten aanzien van opnameplekken er steeds weer voor dat de cliënten in ieder geval geplaatst kunnen worden en ook veelal in de eigen regio. Ten behoeve van plaatsing van cliënten van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam waarbij verslavingsproblematiek voorop staat, is de afspraak gemaakt dat op de Intensive Care afdeling van Jellinek iedere dag een bed wordt vrijgehouden. Met de directie Ouderenzorg van GGZ inGeest en Arkin is overlegd over opname van ouderen met IBS. Dit heeft geresulteerd in een inspanningsverplichting vanuit de verpleeg- en verzorgingshuizen sector om cliënten van 65 jaar of ouder met psychogeriatrische beelden snel over te nemen na afgifte van een IBS. Effectief betekent dit dat deze cliënten binnen 24 uur op de juiste plek komen hetgeen een aanmerkelijke verbetering is.

Bed-indicatie Binnen Arkin is de intentie uitgesproken om in drie jaar tijd het aantal separaties tot 0 te reduceren en ook bij GGZ inGeest bestaat de ambitie om het aantal separaties terug te dringen. Omdat een separatie vaak begint bij de indicatiestelling in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam, wordt op alle niveaus meegedacht over manieren om het aantal separaties terug te dringen. Dit heeft geleid tot concrete afspraken die bijdragen aan deze doelstelling. Uitgangspunt is dat cliënten opgenomen worden op een gewoon bed of beveiligde kamer. In het geval toch wordt besloten tot een separeer-indicatie betekent dit dat wordt afgeweken van de standaard en deze beslissing dient derhalve gemotiveerd te worden. Verder wordt de discussie omtrent separeren aangemoedigd door andere afdelingen uit te nodigen mee te denken over de bed-indicatie.

Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector (HKZ) Binnen de Geestelijke Gezondheidzorg geldt het kwaliteitskeurmerk HKZ. Dit keurmerk voldoet aan de internationale ISO-9001 standaard. De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam beschikt over dit keurmerk. Dit keurmerk toont onder andere aan dat de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam haar zaken goed op orde heeft, de cliënt altijd centraal staat en de organisatie voortdurend werkt aan verbetering van de zorg. De geldigheid van het HKZ certificaat is eindig. Om opnieuw gecertificeerd te worden, dient getoetst te worden of de instelling nog steeds voldoet aan de geldende normen. Teneinde goed voorbereid te zijn op deze externe toetsing worden interne audits uitgevoerd. In 2010 vond een dergelijke audit bij de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam plaats. De belangrijkste conclusies waren dat de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam een goed draaiende en sterk klantgerichte eenheid is die goed samenwerkt met de politie, GGD en huisartsen. De medewerkers werken onderling goed samen, er is een open sfeer, een sterke betrokkenheid, een innovatieve instelling en de productie en het budget zijn op orde. Ook werd een aantal risico’s geïdentificeerd zoals de nieuwe bekostigingssystematiek die mogelijk een risico voor de financiering van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam betekent.


18

Verder werd de reorganisatie waarbij de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam geen directe lijn meer heeft met de Raad van Bestuur van Arkin, in dit kader genoemd. Op basis van de conclusies wordt zo nodig actie ondernomen zodat de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam gereed is voor de externe toetsing in het kader van het behoud van het certificaat.

Eerste Hulppost voor de psychiatrie Acute zorg moet voor iedereen toegankelijk zijn. Een Eerste Hulppost waar cliënten en hun naastbetrokkenen naar toe kunnen komen voor acute psychische of psychiatrische hulp draagt aan die toegankelijkheid bij. Voor een drempelloze Eerste Hulppost voor de psychiatrie moeten aanpassingen worden doorgevoerd op het gebied van zorglogistiek, technologie, organisatie en financiering. Ook is een triagekamer nodig en deze is in 2010 gerealiseerd. In 2011 wordt verder gewerkt aan de voorbereidingen die nodig zijn om in 2012 met een drempelloze Eerste Hulppost te starten. Wel al opereert de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam als een Eerste Hulppost op verwijzing. Dit betekent dat cliënten die door huisartsen buiten kantooruren worden aangemeld, uitgenodigd kunnen worden om naar de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam te komen voor een consult. In plaats van een huisbezoek is het nu ook mogelijk dat de cliënt zelf naar de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam komt. Om deze extra service te kunnen bieden is 24 uur per dag, 7 dagen in de week een portier aanwezig. Deze mogelijkheid is een uitbreiding van de bestaande consultlocaties. Voor de cliënten betekent dit dat zij sneller gezien kunnen worden omdat voor een huisbezoek twee hulpverleners op pad gaan terwijl voor een consult bij de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam één hulpverlener kan worden ingezet. De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam maakt voor deze extra service gebruik van de wachtkamer en spreekkamers van het Acuut Behandelteam Centrum/Oud-West welke grenst aan de meldkamer en Onderzoeksruimte van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. In de bijlage wordt cijfermatig weergegeven in welke mate in 2010 gebruik is gemaakt van deze uitbreiding van consultlocaties. Ook kunnen (ex-) cliënten en hun naastbetrokkenen direct met de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam bellen. Zij hoeven niet naar hun huisarts of behandelaar verwezen te worden. Op basis van het gesprek en de gegevens uit het dossier kan het meldkamerpersoneel actie ondernemen en eventueel een consult inplannen. In september 2009 is actief gestart met deze werkwijze. In 2010 hadden gemiddeld 92 telefonische contacten met bekende cliënten of hun naastbetrokkenen buiten kantooruren per maand plaats. De periode september tot en met december 2010 toont een stijging van het aantal telefonische contacten ten opzichte van dezelfde periode in 2009 van 32%. Met ingang van 2011 kan deze mutatie op jaarbasis worden weergegeven.


19

Dienstverleningsafspraken Bij het verbeteren van de kwaliteit van zorg is de dienstverlening essentieel. Begin 2010 zijn de afspraken over taken en verantwoordelijkheden onder de dienstdoenden opnieuw vastgelegd om de consistentie in de geleverde zorg te maximaliseren en de verblijfstijd van de cliënt in de Onderzoeksruimte te minimaliseren. De medewerkers, cliëntencommissie en naastbetrokkenenraad zijn nauw betrokken bij de totstandkoming van de afspraken. Het stroomschema ‘Dienstverleningsafspraken’ geeft het proces weer van het moment dat een cliënt bij de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam wordt binnengebracht tot het moment dat deze de Onderzoeksruimte weer verlaat. Bij iedere stap in het proces wordt beschreven hoe de zorg zo goed en efficiënt mogelijk kan worden uitgevoerd. Zo dient direct bij binnenkomst bepaald te worden of de cliënt daadwerkelijk in een beveiligde kamer moet worden geplaatst of direct in een spreekkamer kan verblijven hetgeen cliënten over het algemeen als prettiger ervaren. Doel van de Dienstverleningsafspraken is dat de dienstdoenden in een oogopslag zien in welke fase van het proces de cliënt zich bevindt, of het proces voorspoedig verloopt en wie eventueel kan worden aangesproken om de voortgang van het proces te bewaken zodat de cliënt niet langer dan nodig in de Onderzoeksruimte verblijft. Om de toepasbaarheid van deze afspraken in de praktijk te toetsen, is door de portiers op casusniveau een evaluatieformulier ingevuld dat de basis vormde voor de evaluatie in september 2010. De voornaamste conclusie van deze evaluatie was dat de psychiater bij de ontvangst van de cliënt een belangrijke rol heeft in het realiseren van de gewenste cultuuromslag om cliënten bij voorkeur in een spreekkamer te laten verblijven. Het contact tussen de meldkamer en de psychiater dient daartoe te worden geïntensiveerd. In 2011 wordt een volgende evaluatie, onder andere op basis van evaluatieformulieren die in 2010 zijn ingevuld.


20

Herinrichting Onderzoeksruimte Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam In 2010 is de Onderzoeksruimte volledig verbouwd. Het uitgangspunt hierbij was ‘een warm welkom dat respect uitstraalt’ te realiseren. De akoestiek en de ventilatie zijn verbeterd en de temperatuur en het licht zijn per beveiligde kamer instelbaar. De beveiligde kamers zijn geschilderd in nieuwe kleuren en in de gang en de hal is bijpassend behang aangebracht. De laatste stap in de realisatie van een warm welkom voor de cliënten was de aanschaf van nieuwe comfortabele meubels. Aan deze meubels worden hoge eisen gesteld op het gebied van comfort, veiligheid en hygiëne.


21

Na uitgebreid testen is in nauw overleg met de hulpverleners, portiers en de cliëntencommissie tot de aanschaf van gecoate schuimmeubelen besloten voor de spreekkamers en de gang bij de beveiligde kamers. In de spreekkamers zijn een comfortabele bank en fauteuil geplaatst en in de gang bij de beveiligde kamers zijn gekleurde poefs beschikbaar die de hulpverleners makkelijk mee kunnen nemen om bij de cliënt te gaan zitten tijdens de consulten. Voor meubels die gebruikt kunnen worden in de beveiligde kamers zijn verdere testen nodig die in 2011 worden uitgevoerd. Met de aanpassingen in de Onderzoeksruimte hoopt de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam naast een warm welkom dat respect uitstraalt ook een de-escalerende omgeving te creëren dat een positief effect heeft op de ervaring van de cliënt en het verdere verloop van de behandeling in de Geestelijke Gezondheidszorg.


22

Eerste vijf minuten methode De bejegening van cliënten, de manier waarop hulpverleners onderling met elkaar omgaan en de relatie met verwijzers heeft zijn weerslag op de kwaliteit van zorg zoals de cliënt deze ervaart. Daarbij zijn de eerste vijf minuten van elk contact bepalend voor het verdere verloop. De ‘Eerste vijf minuten methode’ is van oorsprong bedoeld als kader waarin beschreven staat hoe mogelijkerwijs separaties voorkomen of beperkt kunnen worden, met name tijdens de eerste vijf minuten van opname. Deze methode wordt toegepast binnen GGZ inGeest en Arkin. In samenwerking met de afdeling Training & Ontwikkeling van Arkin werd deze methode bewerkt voor toepassing in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Deze methode moet ondersteuning bieden in de gewenste cultuuromslag om cliënten in een spreekkamer te plaatsen in plaats van in de beveiligde kamers. Het is een hulpmiddel bij de bewustwording van het moment waarop misverstanden, mogelijke irritatie en vervolgens eventuele agressie begint en hoe deze momenten gekeerd kunnen worden. Tijdens de werkconferentie Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam 2010 werd het team geïnformeerd over deze methode. Om de leerpunten vast te stellen werden vervolgens twee observatie middagen gepland waarin de huidige interactie met de cliënten en van de medewerkers onderling werd geïnventariseerd. Op basis van deze observaties zijn een aantal momenten benoemd die kunnen leiden tot escalatie van agressie. Tijdens een bijeenkomst voor meldkamermedewerkers van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam, waarbij een mix van Bverpleegkundigen, portiers, SPV-en en psychiaters aanwezig waren, werd de handelswijze rondom deze ‘Eerste vijf minuten’ momenten besproken. De groep ging onder leiding van een collega van Training & Ontwikkeling van Arkin en opleidingsinstituut Triffier in op hoe en waarom bepaalde situaties worden afgehandeld en het effect hiervan op de cliënten en de medewerkers. Vervolgens werd besproken of en hoe deze situaties op alternatieve wijze kunnen worden benaderd om de ervaring voor cliënt en medewerkers te verbeteren. In 2011 krijgt dit een vervolg.

Aanwezigheidsdienst van de psychiater in het weekend De aanwezigheidsdienst van de achterwachten is in 2010 tijdelijk uitgebreid naar het weekend. Doel van deze pilot was om te bepalen in welke mate deze uitbreiding de kwaliteit van zorg verhoogt en of dit financieel en logistiek haalbaar is. Op basis van een evaluatie onder de medewerkers die een achterwachtdienst in het kader van deze pilot meemaakten, is besloten de aanwezigheidsdienst in het weekend niet te implementeren omdat de logistieke en financiële investering niet opweegt tegen de geringe meerwaarde die de aanwezigheid van de psychiaters in het weekend heeft boven de normale bereikbaarheidsdienst. De alternatieve suggesties die de medewerkers via de evaluatieformulieren hebben gedaan ter verbetering van de kwaliteit van zorg worden in 2011 besproken door het nieuwe management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam.


23

MCT Jeugd Binnen de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam kan het Mobiel Crisisteam Jeugd 24 uur per dag, 7 dagen in de week worden ingeroepen om acute zorg en aandacht te bieden aan kinderen in beklemmende situaties. Afhankelijk of het kind zelf in (psychische) problemen is geraakt of dat het gaat om een crisis binnen de gezinssituatie, worden de hulpverlenersformaties, consultlocaties en verantwoordelijkheden vastgesteld. In 2010 heeft het MCT Jeugd met name de bestaande samenwerkingsverbanden verder geïntensivereerd. Deze organisaties kunnen een beroep doen op de expertise van het MCT Jeugd. Op deze manier wordt voor de kinderen en jeugdigen van 0 tot 23 jaar adequate zorg beter en sneller bereikbaar. Ook heeft het MCT Jeugd het afgelopen jaar met een aantal Amsterdamse scholen voor speciaal onderwijs een convenant gesloten zodat de leiding van de betrefffende school in geval van crisissituaties direct het MCT Jeugd kan inroepen. De complexe en gevarieerde problematiek waarmee het team van medewerkers veelal te maken krijgt, vraagt een grote flexibiliteit en sterke teamgeest. De coördinator MCT Jeugd en de achterwacht zorgen 24 uur per dag, 7 dagen in de week voor ondersteuning op organisatorisch en inhoudelijk vlak. Het MCT Jeugd is door haar werkwijze, expertise en toegankelijkheid centraal aanspreekpunt in de regio voor jeugdzorg buiten kantooruren. Wekelijks overlegt de coördinator MCT Jeugd met de manager Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam om lopende zaken, knelpunten en andere ontwikkelingen te bespreken. De dienstdoende hulpverleners van het MCT Jeugd hebben dagelijks overleg ten behoeve van een soepele overdracht en waarin mogelijk terugkomende crisissituaties worden besproken. Ondanks pogingen om 24 uur per dag, 7 dagen in de week een beroep te kunnen doen op een kinderen jeugdpsychiater, is deze wens nog niet gerealiseerd.


24

5.1.1 Inbewaringstellingen

In 2010 werden 813 IBS’en in Amsterdam aangevraagd, 8% minder dan het jaar daarvoor. 80% hiervan werd vanuit de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam gedaan. In het aantal IBS aanvragen door het Acuut Behandelteam Centrum/Oud-West is een stijging te zien (zie bijlage). Met name rondom overdrachtsmomenten worden IBS’en ofwel bij de regionale ABT’s geregistreerd ofwel in de Onderzoeksruimte. Hierdoor kan een verschuiving in aantallen bij het ABT of in de Onderzoeksruimte optreden welke niet noodzakelijkerwijs een weergave van de werkelijkheid is. Het aantal IBS aanvragen door de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam laat in 2010 een daling zien in absolute getallen en in percentage van het totaal aantal aangevraagde IBS’en. Vooral de IBS aanvragen bij cliënten in de Onderzoeksruimte is gedaald. De vraag is of dit een significante daling is. In elk geval lijkt het er op dat er geen verdere stijging van IBS’en meer is sinds 2006. Het is uiterst moeilijk om de oorzaak hiervan wetenschappelijk te onderzoeken maar het is aannemelijk dat de oorzaak hiervan gelegen is in de verbeterde psychiatrische zorg in Amsterdam. Er zijn door de Amsterdamse GGz instellingen de afgelopen jaren grote inspanningen geleverd om psychiatrische cliënten in zorg te krijgen via bijvoorbeeld bemoeizorg (Assertive Community Treatment). De GGD speelt hierin ook een belangrijke regierol door vanuit de overlegstructuren cliënten aan te melden. Met deze initiatieven heeft een inhaalslag plaatsgehad ten opzichte van voorgaande decennia. Doordat deze mensen nu in zorg zijn, is een dwangopname relatief minder vaak nodig.

Het besluit tot het aanvragen van een IBS is vaak complex en ingrijpend voor de cliënt. Nieuwe artsen worden dan ook uitgebreid geïnformeerd over de aanleiding, consequenties en procedures van een IBS aanvraag, zeker ook in het licht van de ambitie om de dwang in de Geestelijke Gezondheidszorg terug te dringen.

5.1.2 Wetenschappelijk Onderzoek Crisisdienstonderzoek

Aanleiding voor de start van dit Crisisdienstonderzoek in 2004 was de sterke stijging van het aantal gedwongen opnames in Amsterdam. Voor dit onderzoek werden 6000 crisisconsulten onderzocht waarbij gekeken werd naar variabelen die de kans op een IBS bepalen. Met andere woorden: waar ligt het aan dat cliënten bij een crisisconsult een IBS krijgen? Daarnaast werd bij 252 cliënten het verloop van de behandeling in de twee jaar na het crisisconsult en de ervaringen van de cliënt met de zorg onderzocht. Het doel van dit onderzoek is om met de opgedane kennis de kwaliteit van zorg zó te verbeteren dat de kans op een succesvolle vrijwillige behandeling toeneemt en cliënten in de toekomst minder vaak onder dwang opgenomen hoeven worden.

In 2010 is een artikel geschreven met de gegevens uit de eerste fase van het IBS-onderzoek (gebaseerd op ca. 6000 crisisconsulten die plaatsvonden tussen september 2004 en september 2006). Deze wordt in 2011 gepubliceerd. In afgelopen jaren waren al vier artikelen over deze


25

eerste fase verschenen in internationale en Nederlandse tijdschriften. Alle eerder gepubliceerde artikelen zijn terug te vinden op www.spoedeisendepsychiatrieamsterdam.nl . In 2010 zijn de gegevens van het kwalitatieve gedeelte van het onderzoek verder bewerkt. De interviews uit deze fase van het onderzoek steunen onder andere op de Verona vragenlijst en op sociale steun vragenlijsten. De Verona is een internationaal veel gebruikte vragenlijst, die cliënten vraagt naar hun ervaringen met psychiatrische zorg in het afgelopen jaar. De sociale steun vragenlijsten brengen in kaart hoeveel familie, vrienden en kennissen de cliënt heeft en hoeveel steun deze bieden.

Hieronder volgen een aantal bevindingen die uit de interviews naar voren kwamen. Hoewel het algemeen bekend is dat sociale steun belangrijk is voor cliënten, is het toch goed om wetenschappelijk vast te stellen hoe belangrijk sociale steun is voor het voorkómen van dwangopnames. Zo werd duidelijk dat alleenwonende cliënten, die een kring van mensen om zich heen hebben die niet groter is dan vijf mensen, veel meer kans hebben om gedurende de twee jaar na het eerste interview met een IBS opgenomen te worden. Dit is in vergelijking met mensen die samenwonen of cliënten die alleen wonen met een netwerk van méér dan vijf mensen. Alleen wonen met weinig mensen om je heen is niet goed voor mensen met een psychiatrische ziekte. De kans dat ze afglijden en ernstig in crisis raken is te groot. Dit betekent dat er méér gedaan moet worden om te voorkomen dat mensen alleen thuis blijven zitten met hun psychiatrische problemen en weinig contact met anderen hebben, zeker als ze al eens een IBS gehad hebben. Ook is gekeken naar de gevolgen van een negatieve mening over eerder ontvangen psychiatrische hulp? Op de eerste plaats is komen vast te staan dat cliënten die een dwangopname achter de rug hadden ontevredener waren over het geheel aan psychiatrische hulp die ze gekregen hadden in vergelijking met cliënten die niet met dwang waren opgenomen. Hierbij is het belangrijk om te weten dat de Verona vragenlijst de cliënt naar zijn mening vraagt over maar liefst 47 aspecten van de psychiatrisch hulp. Een aantal van de cliënten bleek niet alleen niet tevreden over de dwangopname die ze ervaren hadden maar ook niet tevreden met het geheel van ontvangen hulp. Onder cliënten die een dwangopname ondergingen zijn dus meer mensen die ontevreden zijn over het geheel van de hulp dan onder cliënten die alleen vrijwillige hulp kregen. Hebben die ontevreden cliënten dan vervolgens méér kans op een (nieuwe) dwangopname dan de meer tevreden cliënten? Dit bleek het geval. Het ging dan niet zozeer om de tevredenheid met de psychiatrische hulp in zijn geheel (de antwoorden op die 47 vragen opgeteld en gemiddeld) maar vooral over de tevredenheid over het gedrag en de kundigheid van de persoon van de hulpverlener. Cliënten die tevreden waren over het gedrag en de deskundigheid van de hulpverleners, meer tevreden dus over de relatie met de hulpverleners, hadden maar half zo veel kans om tijdens de twee jaar na hun interview een IBS te krijgen dan de cliënten die daar minder tevreden over waren. De conclusie kan zijn dat het erg belangrijk is om er als behandelaars beter voor te zorgen dat de cliënten zich méér gesteund, geholpen en begrepen voelen, vooral als ze met dwang opgenomen zijn. Hoe positiever gestemd ze uit die dwangopname komen, des te minder kans op herhaling van deze in wezen toch nare ervaring.


26

5.1.3 Tevredenheid van cliënten en verwijzers

Cliënten en Naastbetrokkenen Ook in 2010 is het overgrote deel van de cliënten eenmalig in contact gekomen met de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Voor velen is dit contact de eerste keer dat men in aanraking komt met de Geestelijke Gezondheidszorg. Dit eerste contact met de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam leidt vaak tot een behandeltraject in de Geestelijke Gezondheidszorg en dus is deze eerste indruk van de cliënt van groot belang. De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam werkt nauw samen met de cliëntencommissie en de naastbetrokkenenraad om deze eerste indruk steeds verder te verbeteren. Naast de vaste overleggen worden lopende zaken en voorgenomen plannen ook periodiek besproken. Zodoende is de cliëntencommissie en naastbetrokkenenraad steeds tijdig op de hoogte en kunnen zij hun opmerkingen en ideeën steeds vanaf het eerste begin duidelijk maken. De cliëntencommissie vervult bovendien een belangrijke en actieve rol binnen de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam door de cliënten direct te vragen om terugkoppeling van hun ervaring in de Onderzoeksruimte. Korte tijd nadat de cliënt in de Onderzoeksruimte van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is geweest, ontvangt de cliënt een brief van de cliëntencommissie waarin deze wordt uitgenodigd de ervaring met de cliëntencommissie te delen. Deze feedback en mogelijke verbeterpunten worden besproken met het management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. De terugkoppeling aan naastbetrokkenen ten aanzien van de bejegening van cliënten vindt over het algemeen plaats naar aanleiding van behandelcontacten. De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam biedt ook zorg aan naastbetrokkenen opdat zij het ziektebeeld van de cliënt beter begrijpen en om beter om te kunnen gaan met de situatie. In het geval cliënten of naastbetrokkenen ontevreden zijn over de geleverde zorg, kan altijd een gesprek met de manager/psychiater worden georganiseerd waarin de kwestie wordt besproken en beide kanten van het verhaal worden toegelicht ter verbetering van wederzijds begrip en kwaliteit van zorg. Deze procedure is vastgelegd in de klachtenprocedure. Conform HKZ normen wordt een centrale klachtenregistratie bijgehouden.


27

Het afgelopen jaar hebben we als een stabiel jaar ervaren als we kijken naar de organisatie van de commissie. De informatiestroom en communicatielijn verlopen goed. Verder krijgen we nog steeds waardevolle informatie van de cliënten die we per brief uitnodigen om contact met ons op te nemen naar aanleiding van hun verblijf in de Onderzoeksruimte van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Het aantal telefoontjes neemt jaar op jaar af en ook de heftigheid van de klachten wordt minder. Cliënten bellen vaak om hun verhaal te doen en bedanken ons vaak ook na afloop voor de gelegenheid daarvoor. We blijven nieuwsgierig hoe wordt omgegaan met deze kwetsbare groep uit de bevolking en we zijn van mening dat onze ervaringsdeskundigheid bijdraagt aan verbeteringen in de zorg voor de cliënten die hier komen. Wij begrijpen hoe het voelt om hier terecht te komen en hoe belangrijk het is om je ervaring met iemand te kunnen delen die hetzelfde heeft meegemaakt. Want ondanks de verbeteringen die de afgelopen jaren zijn gedaan blijft het een hele ingrijpende gebeurtenis.

We hebben de indruk dat de bejegening in de Onderzoeksruimte steeds beter wordt. Dat komt ook doordat de portiers steeds beter begrijpen hoe om te gaan met de cliënten. Ze stralen meer zekerheid uit dan in het begin en ze willen de cliënten graag helpen. Dat is voor ons heel prettig om te zien. We vinden het heel belangrijk om ook het contact met de medewerkers in de meldkamer goed te houden. We gaan regelmatig even langs in de meldkamer voor een praatje over hoe een en ander verloopt. Wij ervaren de sfeer daar als veilig en coöperatief. De nieuwe ruimtes met de frisse kleuren en het mooie behang vinden we hartverwarmend. Het straalt een prettige sfeer uit en we ondersteunen dit beleid ten volle.

We volgen de toepassing van de dienstverleningsafspraken die sinds dit jaar van kracht zijn in de Onderzoeksruimte. Het is goed dat is vastgelegd dat binnen een bepaalde tijd eten en drinken moet worden aangeboden en een arts bij de cliënt moet zijn geweest maar of dit in de praktijk ook lukt, dat moet blijken. We krijgen hierover wel eens bericht van cliënten, dat ze bijvoorbeeld lang moesten wachten voor het consult kon plaatshebben. We praten hier dan over met het management. Het kan natuurlijk zijn dat dit de beleving van de cliënt is en dat het in de praktijk anders is verlopen maar dat houden we wel goed in de gaten.

Voor 2011 zouden we graag willen dat de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam meer gebruik van onze ervaringsdeskundigheid maakt. Dat moet ook van ons uit komen. Ik denk dat het waardevol kan zijn om met de portiers informatie uit te wisselen naar aanleiding van casuïstiek. Ook willen we opnieuw kijken naar de brief die we uitsturen en de informatievoorziening in de beveiligde kamers.

Interview met Maarten Bonger en Fred van Ede Cliëntencommissie Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam


28

Ketenpartners In het dagelijkse contact en in de wekelijkse overleggen met de politie en GGD komen lopende zaken, casuïstiek en managementbeslissingen aan de orde. Uit deze contacten blijkt onverminderd onderling respect. Door het intensieve contact wordt het begrip van elkaars taken en verantwoordelijkheden bevorderd hetgeen voor een solide basis zorgt. Zoals ieder jaar heeft het management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam ook in 2010 een bezoek gebracht aan verschillende politiebureaus in de stad. Tijdens deze bezoeken worden de samenwerking en eventuele knelpunten besproken. In 2010 is de 10.000ste OGGz cliënt door de politie overgebracht naar de Onderzoeksruimte van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Dit is een gedenkwaardig moment in het kader van de samenwerking met de GGD en de politie. De politie heeft de waardering voor de samenwerking ook naar aanleiding van dit moment geuit.

“De spoedeisende psychiatrie volgens het Amsterdams-model heeft zijn bestaansrecht optimaal bewezen, desondanks zijn we nog dagelijks bezig de kwaliteit van zorg en de patiëntvriendelijkheid te verbeteren. In de samenwerking blijft dit drijfveer no. 1. Dit dragen wij ook over op nieuwe jonge medewerkers. De geschiedenis kennen is van groot belang!”

Michael Willemsen Teamleider/SPV GGD Amsterdam MGGZ Vangnet & Advies

“De politie en de zorg ..................... goed op weg, samen steeds beter, maar soms nog ‘zij en wij’. Als wij in staat zijn om ‘zij en wij’ te laten vallen, gaan we echt groeien en zal dit de cliënt ten goede komen!”

Christa Mooij Specialist Problematische Personen Politie Amsterdam-Amstelland


29

Huisartsen De contacten met de huisartsen worden onderhouden via de Stichting Huisartsen Dienstenposten Amsterdam (SHDA). Ook in 2010 zijn alle Amsterdamse Huisartsen Dienstenposten afzonderlijk door het management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam bezocht. Tijdens deze bezoeken wordt intensief gesproken over de samenwerking, de werkwijze bij beide partijen en verbeterpunten. De terugkoppeling van de huisartsenposten is over het algemeen positief, met name de manier waarop ze te woord worden gestaan, dat ze direct bekende cliënten kunnen doorverwijzen en de wijze waarop wordt meegedacht met de huisartsen. In 2010 hebben de huisartsen goed gebruik kunnen maken van de Eerste Hulppost op verwijzing. Cliënten die buiten kantooruren via de huisarts worden aangemeld, kunnen worden uitgenodigd in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. De mate waarin van deze extra service gebruikt is gemaakt, wordt in de bijlage weergegeven. Ook verzorgt de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam, op verzoek van huisartsen, bijscholing. Zo heeft de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam in 2010 cursussen verzorgd op het gebied van suïcidaliteit en borderline persoonlijkheidsstoornissen.

“Het vertrouwen tussen de Huisartsenposten Amsterdam en de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam in onze stad is nog verder uit gebouwd. De communicatieafspraken bleken bedrijfszeker. De jaarlijkse ronde van de leiding van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam langs alle zes huisartsenposten wordt door de huisartsen bijzonder op prijs gesteld. Wij voelen ons zeer serieus genomen.”

Rien van Hoeve Directeur Huisartsenposten Amsterdam

Nieuwe verwijzers Aan de lijst van erkende verwijzers van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is een drietal nieuwe instellingen toegevoegd. Deze instellingen kunnen direct bellen met de meldkamer van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam voor consultatie en het aanvragen van consulten. De ANWB alarmcentrale is aan deze lijst toegevoegd. Ook is ‘i-psy interculturele psychiatrie’ toegevoegd aan de lijst van erkende verwijzers. i-psy biedt hulp aan mensen met psychiatrische en/of psychische problemen die vaak samenhangen met migratie en de veranderingen in cultuur, sociale verbanden en leefomgeving. Tot slot is de klinisch-psychiatrische gezinsbehandeling van de Bascule als erkende verwijzer toegevoegd. Bij deze vorm van behandeling krijgt een gezin ambulant begeleiding, dagbehandeling of een gezinsopname in een psychiatrische kliniek omdat de ontwikkeling van een of meer kinderen in dat gezin bedreigd is. Zij kunnen buiten kantoortijden bellen bij crises met ouders.


30

Verwijzers MCT Jeugd Het MCT Jeugd kenmerkt en onderscheidt zich door haar laagdrempeligheid, uitstekende bereikbaarheid, uitgebreide expertise op het gebied van (complexe) jeugdproblematiek en flexibiliteit. Steeds meer organisaties die zich bezighouden met jeugdzaken doen een beroep op het team om de zorg voor de jeugd buiten kantooruren over te nemen. Het MCT Jeugd is voor haar cliënten altijd direct bereikbaar. Dit betekent dat wanneer kinderen/jeugdigen behoefte hebben om direct met een, voor hen inmiddels bekende, hulpverlener te bellen dit ook 24 uur per dag 7 dagen in de week mogelijk is.

De terugkoppeling van verwijzers over de samenwerking met het MCT Jeugd vindt over het algemeen plaats naar aanleiding van de behandelcontacten. De feedback wordt binnen het MCT Jeugd besproken waarna eventuele verbeterpunten worden vastgesteld. Bovendien wordt veelvuldig overlegd met de verwijzers met betrekking tot inhoud en logistiek. De coördinator van het MCT Jeugd voert ieder kwartaal overleg met de leidinggevende van het crisisteam van Bureau Jeugdzorg. Het MCT Jeugd en BJAA hebben een convenant opgesteld waardoor het MCT Jeugd toegang krijgt tot gegevens van cliënten van BJAA hetgeen de samenwerking en de zorg voor de cliënten verder verbetert. Ten aanzien van beddencapaciteit onderhoudt het MCT Jeugd relaties met Spirit en de Bascule. Met de eindverantwoordelijke van Spirit vindt kwartaaloverleg plaats ten aanzien van de noodbeddenovereenkomst. De bestaande samenwerkingen zijn ook in 2010 naar tevredenheid verlopen. De convenanten die het MCT Jeugd met een aantal Amsterdamse scholen voor speciaal onderwijs heeft gesloten, biedt de leiding van de betreffende school in geval van crisissituaties direct toegang tot het MCT Jeugd. Uitgangspunt is dat deze instellingen kunnen vertrouwen op de snelle bereikbaarheid en het snelle, directe en concrete hulpaanbod voor hun cliënten en dit bleek in 2010 een goed initiatief. Sinds 2010 is de samenwerking met Vangnet & Advies geïntensiveerd. Ook deze verwijzer heeft het MCT Jeugd laten weten tevreden te zijn over de samenwerking.


31

5.1.4 Werkbezoeken van overheid en gemeente

Nog steeds bestaat vanuit rijksoverheid, gemeente en GGz Nederland grote interesse voor het unieke samenwerkingsverband van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. In 2010 was er zelfs van over de grens aandacht voor de organisatie van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Zo bracht GGZ Brussel een bezoek aan de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Doel van het bezoek was inventariseren of de wijze waarop de hulpverlening in Amsterdam is georganiseerd ook mogelijk is in Brussel. Mede vanwege een ingewikkelde staatsstructuur is het in België lastig om de geestelijke gezondheidszorg efficiënt te organiseren. De opleider sociale psychiatrie van Altrecht bracht in 2010 ook een werkbezoek aan de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam in het kader van informatie uitwisseling. Dit jaar werd verder vanuit de rechtbank Amsterdam, door de BOPZ-officier van justitie, een collega officier en een jurist een werkbezoek aan de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam gebracht. Tijdens dit bezoek werden met name de procedures en werkwijze omtrent IBS'en en RM-en besproken. Tot slot bracht de nieuwe Amsterdamse wethouder Zorg Erik van der Burg een bezoek aan de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam hecht altijd veel waarde aan de aandacht die bestaat voor de organisatie vanuit deze instanties omdat op deze wijze heel concreet getoond en besproken kan worden hoe de zorg is georganiseerd en wat de knelpunten zijn waar de betreffende instanties mogelijk invloed op kunnen uitoefenen teneinde de zorg voor cliënten te verbeteren.


32

5.2 Medewerkers

5.2.1 Personeelsplanning

Eind 2010 kondigden de manager en de manager/psychiater van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam aan te stoppen met hun leidinggevende functie. De vacatures voor clustermanager bedrijfsvoering en clustermanager behandelzaken zijn vervolgens als interne vacatures gepubliceerd bij zowel bij GGZ inGeest als bij Arkin. De sollicitatieprocedure besloeg verschillende rondes waarbij het personeel, de BU directie en de Raden van Bestuur betrokken waren. Per 1 maart 2011 wordt de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam aangestuurd door een nieuw management team. Ed van Leeuwen, de nieuwe clustermanager bedrijfsvoering, is sinds 1995 werkzaam bij rechtsvoorgangers van Arkin in verschillende leidinggevende functies en sinds april 2008 werkzaam als hoofd Acute Psychiatrie. Jeroen Zoeteman, de nieuwe clustermanager behandelzaken, is sinds 2005 verbonden aan de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam als achterwacht. Ook is hij werkzaam geweest binnen Arkin als leidinggevende en bij de GGD, afdeling Vangnet & Advies.

Het team dat de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam draaiende houdt, bestaat uit vaste medewerkers als B-verpleegkundigen, portiers, hulpverleners van MCT Jeugd, medewerkers van de ondersteunende afdelingen en uit hulpverleners van de twee Amsterdamse GGz instellingen. De samenwerking binnen het team is interdisciplinair, intensief en omdat de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam opereert in een acute omgeving moet vaak onder grote druk worden gepresteerd.

Op 31 december 2010 waren in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam in totaal 126 medewerkers werkzaam waarmee het dienstenrooster werd ingevuld. De samenstelling van het team is als volgt.

8

B-verpleegkundigen

7

portiers

21 psychiaters 81 hulpverleners waaronder 29 spv’en, 40 arts-assistenten, 7 (GZ)psychologen, 4 (ortho)pedagogen en 1 maatschappelijk werker 8

secretariële en administratieve medewerkers

1

WebRAAP applicatiebeheerder

Binnen het team van B-verpleegkundigen en het MCT Jeugd zijn in 2010 vacatures ontstaan. De vacature voor B-verpleegkundigen is opgevuld door een uitbreiding van uren. Binnen het MCT Jeugd werden vacatures opgevuld met hulpverleners die in het verleden eerder bij het MCT Jeugd werkzaam waren, waardoor het team weer snel op sterkte was.


33

5.2.2 Opleiding en bijscholing

Opleiding De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam vormt onderdeel van de opleiding tot psychiater welke wordt verzorgd door de samenwerkende GGz instellingen GGZ inGeest en Arkin. Eind 2009 zijn GGZ inGeest en Arkin gestart met een gezamenlijke cursus Sociale Psychiatrie. De stage Sociale Psychiatrie is landelijk niet langer een verplicht onderdeel van de opleiding tot psychiater. De Amsterdamse instellingen waarderen de kennis en ervaring op het gebied van de sociale en acute psychiatrie echter zeer hoog en daarom is besloten om de stage voor de artsassistenten in opleiding binnen Amsterdam verplicht te stellen. Arts-assistenten in opleiding tot psychiater bij instellingen van buiten Amsterdam kunnen ook deelnemen aan deze stage, evenals huisartsen in opleiding. Naast de cursus Sociale Psychiatrie voor de arts-assistenten in opleiding wordt ook een cursus gegeven voor arts-assistenten niet in opleiding maar die wel diensten draaien in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam.

De cursus voor arts-assistenten in opleiding is een brede cursus die zich vooral richt op de sociale psychiatrie en de systemische en systematische methodiek in de acute psychiatrie. De artsen in opleiding die zijn verbonden aan deze GGz instellingen in Amsterdam (GGZ inGeest heeft ook afdelingen in Haarlem en Amstelveen) en die de stage Sociale Psychiatrie volgen, worden voor een praktijkstage van minimaal een half jaar gedetacheerd naar de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam om ervaring op te doen in acute situaties.

De verwachtingen van de samenwerking van de opleidingscentra van GGZ inGeest en Arkin, binnen de cursus Sociale Psychiatrie, zijn helemaal uitgekomen. De verschillende bedrijfsculturen, expertise en ervaring van de Amsterdamse instellingen leiden tot interessante discussies en dit wordt versterkt door de deelname van opleidelingen van buiten Amsterdam. Deze cursisten brengen ook hun bedrijfscultuur en zienswijze op bepaalde vraagstukken mee, hetgeen een verrijkende werking heeft. Hierdoor ontstaat een kruisbestuiving tussen de werkwijzen op de verschillende werkplekken in het land en de opleiding. De afweging van praktijkgerichte zorg toegespitst op de acute omgeving en het werken met protocollen en richtlijnen komen daarbij vaak ter sprake. Discussies worden soms pittiger door een veelheid aan suggesties en meningen over de beste aanpak van de problematiek. Dat houdt de opleiders scherp, het levert de studenten een waardevolle en actuele stage op en het maakt uiteindelijk de zorg voor de cliënten beter. Doordat de arts-assistenten op eenduidige wijze en volgens dezelfde systemische methodiek getraind worden en elkaar reeds vanuit de stage kennen, levert dit voordelen op in de samenwerking tijdens het dagelijkse werk in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam.

De stage Sociale Psychiatrie geniet een hoge waardering. Dat uit zich onder andere in het enthousiasme van de arts-assistenten over deze cursus en door het grote aantal aanmeldingen van buiten Amsterdam.


34

Het uiteindelijke doel is om de zorg voor de cliënt zo goed mogelijk te organiseren. Hoe meer mensen over de expertise beschikken hoe beter. Door de samenwerking van GGZ inGeest en Arkin op het gebied van de cursus Acute Sociale Psychiatrie en de intensieve begeleiding vanuit de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam blijft de kwaliteit van zorg gewaarborgd.

Voor de arts-assistenten niet in opleiding die diensten draaien in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is een speciale driemaandelijkse cursus ontwikkeld waarin de basiskennis en -vaardigheden van de psychiatrie worden getraind. De nadruk ligt op de acute psychiatrie. Alle artsen niet in opleiding die werkzaam zijn bij één van de Acuut Behandelteams van GGZ inGeest in Amsterdam en Arkin worden ook voor een praktijkstage van minimaal een half jaar gedetacheerd naar de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam.

Vanuit de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam wordt contact onderhouden met de verantwoordelijken van de betreffende GGz instellingen om informatie over de geleverde kwaliteit, belastbaarheid en leermomenten van de artsen te bespreken zodat verbeterpunten kunnen worden vastgesteld en zo nodig actie kan worden ondernomen.

De samenstelling van de hulpverlenerskoppels, namelijk spv’en met zeer veel ervaring op het gebied van crises en minder ervaren artsen in combinatie met de ondersteuning van de B-verpleegkundigen en portiers, zorgt voor een omgeving waarin artsen in complexe en zeer leerzame situaties terechtkomen waar ze onder intensieve begeleiding bijdragen aan het leveren van adequate en snelle zorg.

De psychiater achterwacht die voortdurend bereikbaar is en tot 22.00 uur fysiek aanwezig is, zorgt ervoor dat in het kader van (bij)scholing een hoogwaardige en directe kennisoverdracht plaatsheeft. Het ochtendrapport en het achterwachtenoverleg zijn deels opleidingsgericht. Tijdens het ochtendrapport worden alle casus van de afgelopen 24 uur besproken.

Naast de rol van officiële opleidingsplek biedt de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam ook volop de mogelijkheid aan zorggerelateerde (onderwijs)instellingen om een kijkje in de keuken van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam te nemen. Enerzijds helpt dit de betreffende organisaties een goed beeld te krijgen van de grootstedelijke problematiek. Anderzijds kan de kwaliteit van zorg worden verbeterd omdat betreffende instellingen betere kennis van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam en de verwijsmogelijkheden krijgen en de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam sneller weten in te schakelen in situaties die om desbetreffende expertise vragen.


35

Bijscholing Voor de medewerkers van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam worden regelmatig bijscholingssessies georganiseerd. Een vast onderdeel van de bijscholing is de cursus De-escalatie Interventie Methodiek. Deze cursus is verplicht voor alle vaste medewerkers van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Het doel van deze cursus is de veiligheid van cliënten en medewerkers te waarborgen. De samenwerkende GGz instellingen bepalen ieder op eigen wijze hoe deze training aan de medewerkers wordt aangeboden. Voor de medewerkers van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam werdt dit jaar een miniseminar gegeven over de laatste stand van zaken met betrekking tot het crisisdienstonderzoek (zie ook 5.1.2. Wetenschappelijk Onderzoek Crisisdientsonderzoek).

Werkconferentie De werkconferentie is een belangrijk jaarlijks terugkerend evenement waarbij alle hulpverleners uit de verschillende GGz instellingen die werkzaam zijn in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam samenkomen ter bespreking van actuele thema’s die de zorg voor cliënten moet verbeteren. Dit jaar werden twee thema’s behandeld: de ‘Eerste vijf minuten’ methode en de ‘Juridische kant van de spoedeisende psychiatrie’. De ‘Eerste vijf minuten’ methode helpt bij de bewustwording van het moment waarop misverstanden, mogelijke irritatie en vervolgens eventuele agressie begint en hoe deze momenten gekeerd kunnen worden. De medewerkers kregen uitleg over de wijze waarop deze methode wordt toegespitst op de situatie in de Onderzoeksruimte. Ter verduidelijking van de aanpak werd een ontvangstsituatie in de Onderzoeksruimte nagespeeld en besproken. Het tweede deel van de conferentie was gewijd aan de ‘Juridische kant van de spoedeisende psychiatrie’. De juristen van GGZ ingeest en Arkin leverden ook een bijdrage aan deze sessie waarin werd uitgelegd wat een hulpverlener kan, mag en moet als het gaat om juridische vraagstukken. Daarbij werd uiteengezet welke wetgeving van toepassing is, wat het beroepsgeheim inhoudt, of en wanneer hiervan kan worden afgeweken en hoe dit zich verhoudt tot goed hulpverlenerschap. Vanwege de toenemende importantie werd extra aandacht aan Jeugdzorg besteed.

Arts-assistenten Maandelijks komen het management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam en de artsassistenten uit de samenwerkende GGz instellingen bijeen. Tijdens dit overleg wordt informatie en toelichting gegeven ten aanzien van de werkprocessen binnen de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam en kunnen vragen gesteld worden over allerlei zaken die verband houden met de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam.

Psychiaters Het halfjaarlijkse achterwacht overleg biedt de psychiaters onder andere de mogelijkheid om hun rol binnen de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam voortdurend te ontwikkelen.


36

MCT Jeugd In het wekelijkse teamoverleg van het MCT Jeugd wordt veel aandacht besteed aan casuïstiek teneinde de kwaliteit van zorg steeds weer te verbeteren. Bovendien neemt het MCT Jeugd deel aan de verschillende bijscholingsinitiatieven die voor en door de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam worden georganiseerd.

Congressen, Symposia, Cursussen & Publicaties Verschillende psychiaters en andere hulpverleners van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam hebben ook gedurende 2010 in binnen- en buitenland een bijdrage geleverd aan het verspreiden van kennis en ervaring op het gebied van de acute psychiatrie door het geven van workshops, trainingen en het organiseren van symposia. Zo is gedurende 2010, op verzoek van huisartsen, een aantal cursussen verzorgd op het gebied van suïcidaliteit en borderline persoonlijkheidsstoornissen. Ook heeft de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam een workshop gegeven op een congres voor SEH verpleegkundigen en ambulance personeel. Verder zijn cursussen op het gebied van Systemische Crisisinterventie gegeven bij verschillende crisisdiensten in Nederland en binnen Arkin. Bij Jellinek is een bijscholingssessie gedaan over persoonlijkheidsstroornissen en bij de Stichting Huisarsten Dienstenposten Amsterdam is vanuit de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam nascholing gegeven over borderline persoonlijkheidsstoornissen en suïcidaliteit. Tot slot heeft een psychiater die verbonden is aan de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam het jaarlijks symposium Spoedeisende Psychiatrie medegeorganiseerd en is vanuit de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam een lezing gehouden bij het XVIII World Congress International Family Therapy Association in Beunos Aires en tijdens het Voorjaarscongres van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie.

5.2.3 Rampen en crises

De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam heeft haar medewerkers getraind zodat zij direct inzetbaar zijn in het geval de gemeente Amsterdam in het kader van GHOR een beroep doet op de hulpverlening. Gemiddeld doet de gemeente Amsterdam één tot twee maal per jaar een dergelijk beroep op de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. In 2010 werden de hulpverleners onder andere ingezet bij de Amsterdamse zedenzaak.


37

5.2.4 Medewerkerstevredenheid

Het management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam besteedt veel aandacht aan het teamgevoel zodat de medewerkers gemotiveerd zijn en blijven om te werken voor de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Uitgangspunt is dat gemotiveerde medewerkers met plezier hun zorgtaken uitvoeren. In een hectische en soms emotioneel zware omgeving als de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is het belangrijk dat de medewerkers zich te allen tijde gesteund voelen door het management en de middelen tot hun beschikking hebben om de cliënt van de beste zorg te voorzien. Daarbij is het belangrijk dat het management en hulpverleners van elkaar weten wat er speelt en dat duidelijkheid bestaat ten aanzien van de werkzaamheden, geboden faciliteiten, ondersteuning en bedrijfsvoering. Deze onderwerpen worden volgens een vaste communicatiestructuur besproken. Per discipline heeft iedere twee maanden overleg plaats met de manager. De exitgesprekken die met name plaatshebben met arts-assistenten dienen onder andere om de tevredenheid te meten en verbeterpunten vast te stellen.

5.2.5 Veiligheid

Wanneer hulpverleners op huisbezoek gaan, geldt een protocol waarin onder andere staat nooit alleen op huisbezoek te gaan en zo nodig politie assistentie te vragen. Hulpverleners die een consult doen in de Onderzoeksruimte; beveiligde kamers of spreekkamers, kunnen gebruikmaken van het ‘Pager’ veiligheidsysteem. Deze pager is beschikbaar via de portier en staat in verbinding met het dienstdoende calamiteitenteam van de kliniek 1e Constantijn Huygensstraat die bij alarm direct in actie komt. Via de pager weet het calamiteitenteam meteen waar de hulpverlener in nood zich bevindt. In het geval ondersteuning van andere afdelingen nodig is om een cliënt in de Onderzoeksruimte van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam medicatie toe te dienen of een uit de hand gelopen situatie weer onder controle te krijgen, kan de hulp van andere afdelingen binnen de Kliniek 1e Constantijn Huygensstraat worden ingeroepen. Uiteraard is het ook mogelijk voor de Kliniek 1e Constantijn Huygensstraat om de hulp van de portier van de Meldkamer Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam in te roepen. Met de kliniek zijn afspraken gemaakt over de wijze waarop de hulp wordt ingeroepen. Ondersteuning door middel van interne bijstand verdient de voorkeur boven politieassistentie omdat dit voor de cliënt een minder stressvolle situatie is. Uit de cijfers blijkt een forse daling in benodigde politie-assistentie in de Onderzoeksruimte van meer dan 100 per jaar in 2008 tot 87 in 2009 en slechts 17 keer in 2010. Dit betekent enorme een winst in de bejegening van de cliënten in de Onderzoeksruimte.


38

Ik

kende

de

Spoedeisende

Psychiatrie

Amsterdam

vooral

vanuit

de

tijd

dat

ik

leidinggevende was bij de polikliniek in Noord. Ik wist dat hier een heel pragmatisch en autonoom team zat dat snel en probleemoplossend te werk ging en waar zaken gedaan konden worden die elders in de organisatie niet van de grond kwamen. Deze werkwijze sprak mij aan en was een van mijn drijfveren om hier in 2008 als leidinggevende aan de slag te gaan. Bovendien keek ik uit naar de samenwerking met Clemens Bernardt, die ik inmiddels als eigenzinnige en daadkrachtige collega met een flinke dosis humor had leren kennen. In het begin kostte het even tijd om de organisatiestructuur volledig te begrijpen, maar al snel werd mij de onlosmakelijke verbondenheid met de Acuut Behandelteams, de verhoudingen met politie en GGD en de stedelijke context duidelijk. Het bleek een zeer gestructureerde eenheid waarbinnen iedereen in de dagelijkse hektiek weet wat zijn taken en verantwoordelijkheden zijn.

De no-nonsense cultuur van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam past bij me. De sfeer is erg prettig en respectvol. Het besef dat iedereen, van portier tot manager, nodig is voor een goed eindresultaat en dat iedereen de mogelijkheid moet krijgen om te leren, maakt de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam tot een veilige omgeving. Het team weet van aanpakken en voelt zich verantwoordelijk voor de zorg voor de cliënten. Tegelijkertijd zijn de medewerkers zich bewust van het belang van de productiecijfers.

Ik vind het belangrijk dat de eigenheid van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam behouden blijft. De samenwerkende organisaties worden steeds groter en de overheid stelt steeds meer eisen. Dat leidt ertoe dat ondersteunende processen worden ingericht ten behoeve van vastgestelde rapportages en metingen. Echter mijn visie is dat de organisatie de medewerkers moet ondersteunen en faciliteren en niet andersom. Ik zie het dan ook als een van mijn taken om ervoor te zorgen dat de medewerkers hun werk kunnen doen en de registratie en rapportage zodanig te integreren in het dagelijkse werk dat dit niet afleidt van de kerntaak namelijk de cliënten in crisis snel helpen en de verwijzers van dienst zijn. Ik ben trots dat ik, samen met Jeroen Zoeteman, de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam, een uniek samenwerkingsverband, mag leiden en het team dat bestaat uit gedreven mensen die barsten van de energie om de zorg voor onze cliënten optimaal uit te voeren en steeds weer te ontwikkelen. Natuurlijk zit het wel eens even tegen maar het gevoel van frustratie wordt altijd weer snel omgezet naar de ‘can do’ mentaliteit.

Ik zie de toekomst van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam positief. De komende twee jaar gaan we ons richten op het verder ontwikkelen van de relatie met verwijzers en samenwerkingspartners, de realisatie van de drempelloze Eerste Hulppost voor de psychiatrie en de mogelijkheden om somatiek en psychiatrie beter als één pakket aan te kunnen bieden. Ik kijk er naar uit!

Ed van Leeuwen, clustermanager bedrijfsvoering Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam


39

5.3 Ondersteunende processen en middelen

5.3.1 WebRAAP – elektronisch cliëntensysteem Gedurende 2010 is intensief gewerkt aan de integratie van WebRAAP in Psygis. Bij de ingebruikname van WebRAAP in 2007 werd afgesproken dat WebRAAP geïntegreerd zou worden in Psygisdossier. Voordeel van een dergelijke integratie is dat de gegevens die in WebRAAP worden ingevoerd direct doorlopen in Psygis waardoor aparte registratie overbodig wordt. De integratie van WebRAAP in Psygisdossier is een complex en intensief vraagstuk gebleken. De uiteindelijke testomgeving die in nauwe samenwerking met Myosotis en Getronics Pink Roccade is ontwikkeld, bleek niet te voldoen aan de gestelde eisen. Zo bleek dat een geïntegreerd systeem aanmerkelijk trager was en de gebruiksvriendelijkheid niet gehandhaafd kon worden. Veel WebRAAP functies kwamen te vervallen omdat deze niet in Psygis te programmeren waren. Ook konden de gegevens niet automatisch worden gegenereerd naar Psygis waardoor de registratie ook niet automatisch kon worden uitgevoerd. Eind 2010 is na een uitgebreid onderzoek vastgesteld dat de integratie van WebRAAP in Psygisdossier niet kan worden gerealiseerd. Op basis van dit onderzoek is besloten dat de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam het speciaal voor de acute psychiatrie ontwikkelde elektronisch cliëntendossier WebRAAP blijft gebruiken. Met dit besluit is het nu mogelijk om WebRAAP verder te ontwikkelen en te verfijnen ten behoeve van een nog efficiëntere registratie en rapportage.

5.3.2. Registratie en Diagnose Behandelcombinatie (DBC)

De invoer van de bekostiging van zorg volgens de DBC productstructuur is wederom door de overheid uitgesteld en gaat niet van start met ingang van 2011. Om uiteindelijk goed voorbereid te zijn op deze wijziging, registreert de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam al reeds lange tijd volgens deze structuur. De prijs voor een crisis DBC die van toepassing is op de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is al afgesproken. In deze gemiddelde prijs is de bekostiging van de beschikbaarheidscomponent van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam niet opgenomen. Hiervoor dient een oplossing te worden gezocht en daartoe heeft overleg plaats tussen de management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam, GGZ Nederland en de Nederlandse Zorgautoriteit. Ook brengt het management deze problematiek onder de aandacht wanneer vanuit de rijksoverheid, gemeente en branche organisaties werkbezoeken aan de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam plaatshebben.


40

5.3.3. Verzekeringsproblematiek

De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam wordt ieder jaar weer geconfronteerd met een groep onverzekerden. Het belang van een accurate registratie van verzekeringsgegevens, burgerservicenummer en persoonlijke gegevens als land van herkomst is terdege bekend onder de medewerkers van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. Maximale inspanningen worden dan ook gedaan om zoveel mogelijk gegevens te achterhalen hetgeen in een hectische omgeving en bij een vaak verwarde cliëntenpopulatie een grote uitdaging is. Begin 2006 was 20% van de productie niet te declareren omdat het hier ging om zorg aan onverzekerden. In 2010 is dit 10%. De zorg voor illegalen wordt vergoed door het College voor Zorgverzekeringen. Voor de groepen onverzekerden niet illegaal en overzekerden BOPZ wordt jaarlijks een vergoeding op basis van gemaakte kosten gevraagd bij overheids- en zorginstanties. Ook voor 2010 zijn deze verzoeken ingediend. Teneinde een structurele vergoeding te realiseren worden vanuit de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam en op BU directie niveau gesprekken gevoerd met gemeentelijke, rijksoverheids- en zorginstanties.

5.3.4 Communicatie

Volgens HKZ normen wordt de consumenteninformatie, zoals folders en de website van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam, periodiek geactualiseerd. Dit geldt ook voor de protocollen die gehanteerd worden in de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. De meeste folders zijn beschikbaar in het Nederlands, Engels, Turks en standaard Arabisch.

De communicatie met de medewerkers van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam geschiedt met name via het maandelijkse ‘Informatiebulletin Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam’.

In 2010 werden 7.321 bezoeken aan de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam website gebracht. De top 4 van best bezochte pagina’s zijn 1. ‘contact’ 2. ‘organisatie’ 3. ‘cliënt en naastbetrokkenen 4. ‘verwijzers’ De bezoekers komen voor 62% binnen via Google en 97% van de bezoekers komt uit Nederland.

Voorlichtingsfilm BOPZ online Wanneer nieuwe wethouders aantreden, dienen zij te worden geïnformeerd over de BOPZ procedure. In opdracht van BOPZ online is in 2010 een voorlichtingsfilm gemaakt die gebruikt kan worden om de nieuwe wethouders te informeren. De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam heeft meegewerkt aan deze voorlichtingsfilm. De manager behandelzaken is hiertoe geïnterviewd en er is gefilmd in de Onderzoeksruimte.


41

Reportage Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam in politievakblad ‘Blauw’ In de december editie van ‘Blauw’ is een reportage over de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam gepubliceerd. ‘Blauw’ is een landelijke uitgave van de politie academie met een oplage van 30.000 exemplaren dat onder alle politiemedewerkers wordt gedistribueerd. Dit blad wordt bijvoorbeeld ook gelezen door juristen en rechters. In de reportage wordt de organisatie en de werkwijze van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam belicht en dan met name op het gebied van de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg.

5.3.5 Huisvesting

Sinds begin 2009 is de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam gevestigd aan de 1e Constantijn Huygensstraat. De verbeterpunten op het gebied van verblijfs- en werkomstandigheden die tijdens een evaluatie in 2009 werden gesignaleerd, zijn in 2010 doorgevoerd. De veranderingen die zijn doorgevoerd op het gebied van cliëntfaciliteiten staan beschreven onder 5.1. Herinrichting Onderzoeksruimte Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam. De meldkamer van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is verbouwd alsmede de daarboven gelegen arts-assistenten kamer. Door de verbouwing is een ruimere en rustigere werkplek gecreëerd.

5.3.6 Maatschappij

De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam vindt het belangrijk dat de maatschappij en de omwonenden positief tegenover de organisatie staan en dat eventuele overlast voor de directe omgeving tot een minimum wordt beperkt. Doel is om te zorgen dat er geen geluidsoverlast, vervuiling of gevaar is. Wanneer omwonenden toch hinder ondervinden, kunnen zij via het telefoonnummer van het Acuut Behandelteam Centrum/Oud-West het management van de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam bereiken voor overleg betreffende overlast of algemene zaken. In geval van klachten worden betrokkenen altijd uitgenodigd om hier met het management over te spreken. Waar mogelijk wordt onmiddellijk actie ondernomen om de overlast te beperken of weg te nemen. De vragen en opmerkingen die aan de orde komen, worden besproken tijdens het wekelijkse overleg tussen procesmanagers van de politie, Vangnet & Advies en GGz. De klachten worden in een centrale klachtenregistratie bijgehouden.


42

In de afgelopen jaren ben ik als psychiater geboeid geraakt door de raakvlakken tussen de zorg voor psychiatrische patiënten, hun naastbetrokkenen en de maatschappij. De Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam is de ultieme plek waar psychiatrie en samenleving bij elkaar komen en de acute setting geeft hier nog een extra dimensie aan. Hier is veel denkwerk, creativiteit en improvisatie nodig om cliënten de juiste zorg te bieden en een goede aansluiting met de gespecialiseerde verdere behandeling te vinden waarbij we proberen behandelingen een andere kant op te leiden dan bijvoorbeeld in de richting van dwang. Wat me zo aanspreekt in de functie van clustermanager is dat ik me naast de directe patiëntenzorg ook kan richten op zaken met een meer strategisch karakter. Een sociaal psychiater moet in mijn ogen ook altijd een beetje een beleidspsychiater zijn. Je doet het niet alleen; patiënten hebben naast hun psychiatrische probleem ook vaak een probleem met naasten, met werk of bijvoorbeeld met justitie. Ik wil nog meer nadruk leggen op het betrekken van het systeem bij de interventies en deze interventies eenduidiger maken zonder dat dit ten koste gaat van de persoonlijke benadering van de hulpverleners.

Met de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam (SPA) hebben we een goede samenwerking met verschillende partners en een goede naam weten op te bouwen. Het blijft belangrijk om de zorg eenduidig en eenvoudig te organiseren om te voorkomen dat problemen als overlast terugkeren of stagnatie van behandeling optreedt. Het samenwerkingsverband van de SPA maakt de organisatie ook kwetsbaar. Het is dus belangrijk om afspraken vast te leggen en na te leven en hierin transparant te zijn naar stakeholders en samenwerkende partijen zodat ze weten wat ze van ons kunnen verwachten. Ik denk dat we vanuit onze strategische positie, midden in de stad, meer aan onderzoek moeten doen. De signalen van problemen in de samenleving die hier binnenkomen (trends in

de

epidemiologie

van

bepaalde

ziekten,

beschikbaarheid

van

voorzieningen

en

behandelingen) bieden belangrijke informatie voor verschillende instanties of overheden. Het is bovendien goed om te zien wat de gevolgen en resultaten van onze interventies zijn.

Het behandelteam van de SPA bestaat uit veel getalenteerde mensen met verschillende achtergronden. Enerzijds is er een groep collega’s met jarenlange ervaring en die zelfs boeken hebben geschreven. Anderzijds komt een aantal keer per jaar een nieuwe groep arts-assistenten die steeds weer voor een frisse, enthousiaste wind zorgt. Ik wil graag een open en inspirerende werksfeer waarin iedereen zijn eigen talenten verder kan ontwikkelen. Het voelt als een voorrecht om in de voetsporen te mogen treden van mensen die mij geïnspireerd hebben in mijn opleiding: Clemens Bernardt en Anne-Marie van Dam, maar daarvoor ook Louk van der Post en Wijnand Mulder. Ik ga in elk geval mijn ‘stinkende’ best doen om hun werk zo goed mogelijk voort te zetten.

Jeroen Zoeteman, clustermanager behandelzaken, Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam


43

6. FINANCIEEL JAARVERSLAG

In dit hoofdstuk is informatie over de belangrijkste financiële resultaten opgenomen. Naast de productiecijfers zijn veel activiteiten binnen de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam in cijfers uitgedrukt. Deze zijn opgenomen in de bijlage.

De totale productie in aantallen in 2010 voor de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam, inclusief het MCT Jeugd, bedroeg 8.646 contacten (2009: 8.274). Dit is 4% meer dan in 2009. Deze aantallen vertaalden zich naar een productie in geld voor de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam, inclusief het MCT Jeugd, van € 4.853.000 (2009: € 4.941.000) hetgeen een daling van 2% ten opzichte van 2009 is. Het resultaat voor de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam inclusief het MCT Jeugd bedroeg in 2010 € 252.000 (2009: € 296.000).

Op de volgende pagina’s zijn de kerncijfers en toelichtingen opgenomen, gesplitst in Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam (volwassenen) en MCT Jeugd.


44

6.1 Kerncijfers Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam – Volwassenen

Productie in aantallen

Werkelijk

Werkelijk

Werkelijk

Werkelijk

Werkelijk

Mutatie

Mutatie

Mutatie

Mutatie

2010

2009

2008

2007

2006

W’10/

W’09/

W’08/

W’07/

W’09*

W’08

W’07

W’06

7.842

7.485

6.696

6.130

6.590

5%

12%

9%

-7%

Bedragen x € 1.000

Productie in geld*

4.427

4.533

4.302

4.041

3.787

(2%)

5%

6%

7%

Overhead

1.107

1.133

1.076

1.010

947

(2%)

5%

6%

7%

Kosten

3.167

3.189

3.025

3.017

2.855

(1%)

5%

3%

6%

153

211

201

14

-15

(27%)

5%

1435%

-

Resultaat

* De gemiddelde groei per jaar (productie in aantallen) over de afgelopen 5 jaar bedraagt 3,5%.

Aantal consulten per jaar - Volwassenen 550 500 450

2006 2007 2008

400

2009 2010

350 300 250 jan

feb mar apr mei jun

jul aug sep okt nov dec

Toelichting: De productie in aantallen in 2010 laat een stijging zien van 5% ten opzichte van 2009. De productie in geld laat een afname van 2% zien. In 2010 is overproductie gemaakt. Deze overproductie is in bovenstaand overzicht opgenomen in de productie in aantallen en in mindering gebracht op de productie in geld. Als deze overproductie niet in mindering was gebracht voor de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam dan had dit tot een hoger resultaat geleid in 2010.


45

6.2 Kerncijfers Mobiel Crisisteam Jeugd


Werkelijk

Werkelijk

Werkelijk

Werkelijk

Werkelijk

Mutatie

Mutatie

Mutatie

Mutatie

2010

2009

2008

2007

2006

W’10/

W’09/

W’08/

W’07/

W’09 *

W’08

W’07

W’06

804

789

662

650

611

2%

19%

426

408

75

94

307

Overige opbrengsten Resultaat

2%

6%

414

415

87

116

313

4%

77

(20%)

(1%)

-

33%

8%

(25)%

289

307

270

265

51%

6%

(6%)

14%

55

60

55

53

2%

55

8%

9%

4%

-4%

99

85

75

82

26

16%

13%

(9%)

315%

Bedragen x € 1.000

Productie in geld* Overhead Kosten

*De gemiddelde groei per jaar (productie in aantallen) over de afgelopen 5 jaar bedraagt 5,6%.

Aantal contacten per jaar - Jeugd 100 90 80 2006

70

2007

60

2008 2009

50

2010

40 30 20 jan

feb mar apr mei jun

jul aug sep okt

nov dec

Toelichting: De productie in aantallen in 2010 laat een stijging zien van 2% ten opzichte van 2009. De productie in geld is met 4% toegenomen. De bedragen onder ‘overhead’ en ‘kosten’ tonen een verschuiving die te maken heeft met een lagere afdracht ten behoeve van centrale kosten (overhead) en hogere kosten op decentraal niveau. Het MCT Jeugd ontvangt jaarlijks een eenmalige bijdrage van Bureau Jeugdzorg. Deze is opgenomen onder ‘overige opbrengsten’ Het resultaat voor 2010 bedraagt € 99.000, een stijging van 16% ten opzichte van vorig jaar.


46

7. WIE IS WIE

Dhr. C.M.L. Bernardt, GZ psycholoog Manager Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam

Mevr. J.M.C. van Dam, psychiater Manager/psychiater Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam

Dhr. E. van Leeuwen Hoofd Acuut Behandelteams Centrum/Oud-West, Noord, Oost/Zuid-Oost (M.i.v. 1 februari 2011 Clustermanager Bedrijfsvoering)

Dhr. M.M.F. Baars Afdelingsmanager Acuut Behandelteam Zuid/Nieuw-West

Mevr. M.M. Lommerse, (ortho)pedagoog/systeemtherapeut Coördinator MCT Jeugd

Mevr. S.P.M. Bakker Beleidsadviseur Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam [email protected]

Drs. E.M.F. van Not Secretariaat Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam [email protected]


47


48

BIJLAGE In deze bijlage zijn uitgebreide overzichten opgenomen met betrekking tot de groei en ontwikkeling die de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam op het gebied van zorgontwikkeling en beleid heeft doorgemaakt. In 2010 bestond de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam zeven jaar. In onderstaande overzichten zijn de cijfers van de afgelopen vijf jaar opgenomen.

Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam – volwassenen

Contacten 2010

2009

2008

2007

2006

Mutatie

Mutatie

Mutatie

Mutatie

‘10/’09

‘09/’08

‘08/’07

‘07/’06

Aantal contacten

7.842

7.485

6.696

6.130

6.590

5%

12%

9%

(7%)

Aantal consulten*

5.610

5.406

4.771

4.780

5.139

4%

13%

0%

(7%)

Totaal aantal unieke cliënten

2.741

2.476

2.276

2.260

2.256

11%

9%

1%

0%

* Totaal aantal consulten waarbij een tweede consult bij eenzelfde cliënt mogelijk voorvloeit uit een eerder consult maar ook een nieuwe interventie kan betekenen.

Reeds bekende cliënten in de Amsterdamse GGz 2010

% van

2009

% van

totaal Cliënten met een eerste contact in GGZ Amsterdam Cliënten reeds bekend bij GGZ inGeest Cliënten reeds bekend bij Arkin Cliënten reeds bekend bij GGZ inGeest en Arkin Totaal


2008

% van

totaal

totaal

1.259

46%

1.212

49%

1.123

49%

356

13%

305

12%

299

13%

1.006

37%

873

35%

764

34%

120

4%

86

4%

90

4%

2.741

100%

2.476

100%

2.276

100%

Consultlocatie 2010 Onderzoeksruimte Politiebureau Huisbezoek

2009

2008

2007

2006

43%

47%

46%

45%

2%

2%

2%

3%

49% 3%

13%

15%

17%

19%

18%

11%

Spreekkamer SPA*

5%

1%

Bij GGz instellingen

21%

18%

17%

15%

EHBO

5%

4%

5%

4%

6%

Elders

11%

13%

13%

14%

13%

100%

100%

100%

100%

100%

Totaal

* Met ingang van september 2009 is het mogelijk cliënten die buiten kantooruren worden aangemeld via de huisarts uit te nodigen bij de Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam.

Tijdstip contacten 2010

2009

2008

2007

2006

Binnen kantooruren

13%

14%

14%

14%

12%

Buiten kantooruren

87%

86%

86%

86%

88%

Op weekdagen

67%

68%

68%

67%

66%

In het weekend

33%

32%

32%

33%

34%


2

Openbare Geestelijke Gezondheidszorg 2010

Aantal overgebrachte personen Aantal assistentie verleningen door politie % assistentie verleningen door politie

2009

2008

2007

2006

Mutatie

Mutatie

Mutatie

Mutatie

‘10/’09

‘09/’08

‘08/’07

‘07/’06

1.500

1.570

1.482

1.499

1.472

(5%)

6%

0%

2%

17

87

116

143

120

(80%)

(25%)

(12%)

19%

1%

6%

8%

10%

8%

Aantal cliënten overgebracht naar de Onderzoeksruimte 180 160 140

2006 2007 2008 2009 2010

120 100 80 60 Jan

Feb

Mar

Apr

Mei

Jun


Jul

Aug

Sep

Okt

Nov

Dec

3

Herkomst cliënten 2010

2009

2008

2007

2006

Regio Zuid/Nieuw-West

25%

24%

25%

24%

26%

Regio Oost/Zuid-Oost

21%

21%

19%

20%

19%

Regio Centrum/Oud-West, Noord

36%

34%

39%

41%

41%

Buiten Amsterdam

8%

8%

7%

6%

7%

Buitenland

3%

3%

2%

2%

5%

Onbekend

7%

10%

8%

7%

3%

100%

100%

100%

100%

100%

Totaal

Meest voorkomende etnische achtergrond cliënten 2010

A’damse

2009

A’damse

2008

A’damse

2007

A’damse

2006

A’damse

Bevol-

Bevol-

Bevol-

Bevol-

Bevol-

king ‘10

king ‘09

king ‘08

king ‘07

king ‘06

Nederlands

46%

50%

44%

51%

39%

51%

41%

51%

49%

52%

Surinaams

11%

9%

10%

9%

10%

9%

9%

9%

11%

10%

Marokkaans

6%

9%

7%

9%

9%

9%

8%

9%

6%

8%

Turks

5%

5%

3%

5%

3%

5%

6%

5%

4%

5%

32%

27%

36%

26%

39%

26%

36%

26%

30%

25%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

Overig niet-Nederlands Totaal

Overzicht van de vijf meest gestelde hoofddiagnoses gesplitst naar OGGz en AGGz 2010 Diagnose OGGz

2010

Diagnose AGGz

2010

Psychotische stoornis

40%


25%

Stoornis in middelengebruik

10%


10%

Bipolaire stoornis

9%

Depressieve stoornis

9%

Persoonlijkheidsstoornis

6%

Aanpassingsstoornis

9%

Aanpassingsstoornis

6%

Bipolaire stoornis

7%

Overig

29%

Overig

40%

Totaal

100%

Totaal

100%


4


2009

Diagnose AGGz

2009


45%


25%


11%


11%

Bipolaire stoornis

9%


8%


5%


8%

Aanpassingsstoornis

4%

Bipolaire stoornis

6%

Overig

26%

Overig

42%

Totaal

100%

Totaal

100%


2008

Diagnose AGGz

2008


48%


26%

Bipolaire stoornis

11%


11%


10%


10%


6%

Bipolaire stoornis

Aanpassingsstoornis

4%


8% 7%

Overig

21%

Overig

38%

Totaal

100%

Totaal

100%


2007

Diagnose AGGz

2007


49%


31%


14%


14%

Bipolaire stoornis

10%

Aanpassingsstoornis

10%

Aanpassingsstoornis

6%


10%


4%

Bipolaire stoornis

8%

Overig

17%

Overig

27%

Totaal

100%

Totaal

100%


5

Overzicht van de vijf meest gestelde tweede behandeldiagnose op as I, bij een hoofddiagnose op as I Tweede behandeldiagnose op as I Stoornis in middelengebruik

2010

N=

58%

1.400


7%

178


4%

100

Aanpassingsstoornis

3%

65

PTSS

2%

49

Overig

26%

608

Totaal

100%

2.400

NB:

Bij 2.400 contacten is een tweede behandeldiagnose op as I ingevuld waarbij de hoofddiagnose ook op as I ligt.

Overzicht van de vijf meest gestelde tweede behandeldiagnose op as I, bij een hoofddiagnose op as I Tweede behandeldiagnose op as I Stoornis in middelengebruik

2009

N=

62%

1.298


7%

156


4%

74

Aanpassingsstoornis

3%

54

Cognitieve/organische stoornis

2%

51

Overig

22%

455

Totaal

100%

2.088

NB:


Overzicht van de vijf meest gestelde tweede behandeldiagnose op as I, bij een hoofddiagnose op as I Tweede behandeldiagnose op as I

2008

N=


52%

1013


13%

245


7%

137

Aanpassingsstoornissen

3%

49

Cognitieve/organische stoornis

3%

62

Overig

22%

436

Totaal

100%

1.942

NB:



6

Specificatie van 516 contacten waarbij de hoofddiagnose op as II is gesteld Hoofddiagnose op as II

2010

Borderline persoonlijkheidsstoornis

44%

Persoonlijkheidsstoornis NAO

32%

Persoonlijkheidsstoornis gedef. overig

11%

Diagnose of aandoening op as II uitgesteld

6%

Zwakzinnigheid/zwakbegaafdheid

6%

Geen diagnose of aandoening op as II Totaal NB:

1% 100%

De informatie aangemerkt als onbekend is buiten dit overzicht gehouden.


2009


39%


28%


12%

Zwakzinnigheid/zwakbegaafdheid

12%

Persoonlijkheidsstoornis gedefinieerd overig Totaal NB:

9% 100%



2008


48%


29%


9%

Persoonlijkheidsstoornis gedefinieerd overig

8%

Zwakzinnigheid/zwakbegaafdheid Totaal NB:

6% 100%



7

Specificatie van 908 contacten waarbij stoornis in middelengebruik als eerste behandeldiagnose op as I is gesteld Diagnose

2010

Stoornis in alcoholgebruik

52%

Stoornis in cannabisgebruik

15%

Stoornis door amfetamine

12%

Stoornis in cocaïnegebruik

7%


5%

Overig

9%

Totaal

100%


2009


47%


14%


14%

Stoornis door alcohol Stoornis in cocaïnegebruik

8% 5%

Overig

12%

Totaal

100%


2008


44%


20%


15%

Stoornis door alcohol

8%


8%

Overig

5%

Totaal

100%


8

Stoornis in middelengebruik als tweede behandeldiagnose op as I in relatie tot eerste behandeldiagnose op as I 2010

Stoornis

Eerste diagnose op as I

in middelengebruik als tweede diagnose op as I

N=

Stoornis in middelengebruik N=908

341

38%

Psychotische stoornis N=2.634

627

24%

Bipolaire stoornis N=660

179

27%

Deppressieve stoornis N=658

52

8%

Aanpassingsstoornis N=616

65

11%

136

10%

Overig N=1.340

1.400 NB:



Stoornis



N=


351

40%


644

24%

Bipolaire stoornis N= 662

142

21%

Depressieve stoornis N=502

74

15%


64

13%

Overig N=1.049

78

7%

1.353 NB:



Stoornis



N=


230

29%


495

20%

Bipolaire stoornis N= 607

109

18%


70

16%

Depressieve stoornis N=477

65

14%

Overig N=838

44

5%

1.013 NB:

De informatie aangemerkt als onbekend is buiten dit overzicht gehouden. In 28% van de gevallen staat een stoornis in middelengebruik op as I.


9

Draaideur cliënten Omschrijving Aantal unieke cliënten

2010

2009

2008

2007

2006

2.741

2.476

2.276

2.260

347

349

283

283

306

13%

14%

12%

13%

14%

Cliënten die ≥ 5 keer werden gezien

151

173

128

123

159

% cliënten ≥ 5 keer gezien t.o.v. totaal unieke cliënten

6%

7%

6%

5%

7%

Cliënten die ≥ 3 keer werden gezien % cliënten ≥ 3 keer gezien t.o.v. totaal unieke cliënten

NB:

2.256

Cliënten waarbij een volgend consult binnen twee weken plaatsheeft, worden niet in de tellingen van draaideur cliënten meegenomen.

Doorverwijzingen Omschrijving

2010

2009

2008

2007

Gedwongen opname Gedwongen opname met IBS Gedwongen opname onder lopende RM

22% 15%

17%

17,5%

21%

2%

2%

2%

2%

Vrijwillige opname – beddenhuis

11%

Vrijwillige opname – anders dan beddenhuis Vrijwillige opname

8% 14%

16%

17,5%

19%

Ambulant, eigen behandelaar

27%

23%

23%

21%

Ambulant, nieuwe aanmelding

23%

22%

18%

10%

Overig

19%

20%

22%

27%

Totaal

100%

100%

100%

100%

Overig waaronder ambulant

NB:

2006

59%

100%

Van de cliënten die in 2006 werden opgenomen, werd 54% gedwongen en 46% vrijwillig opgenomen. Met de introductie van WebRAAP worden doorverwijzingen met ingang van 2007 op andere wijze geregistreerd. Van de cliënten die in 2007 opgenomen werden, werd 55% gedwongen en 45% vrijwillig opgenomen, in 2008 werd 53% gedwongen en 47% vrijwillig opgenomen. Van de cliënten die in 2009 opgenomen werden, werd 54% gedwongen en 46% vrijwillig opgenomen. Van de cliënten die in 2010 opgenomen werden, werd 56% gedwongen en 44% vrijwillig opgenomen.


10

Inbewaringstellingen Locatie waar aanvraag plaatsheeft

2010

% van

2009

totaal

% van

2008

totaal

% van

2007

% van

2006

% van

totaal

aan-

totaal

aan-

totaal

tallen Onderzoeksruimte

tallen

478

59%

574

65%

485

59%

507

57%

467

Huisbezoek

43

5%

21

2%

24

3%

43

5%

51

6%

Klinieken incl. TOA

90

11%

89

10%

77

9%

91

10%

85

10%

Overig Subtotaal Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam

56%

37

4%

45

5%

45

5%

39

4%

58

7%

648

80%

729

82%

631

76%

680

76%

661

79%

32

4%

35

4%

ABT regio Zuid/Nieuw-West

41

5%

37

4%

35

4%

ABT Oost/Zuid-Oost

61

7%

71

8%

71

8%

ABT Centrum/Oud-West, Noord

79

10%

59

7%

48

6%

140

17%

130

15%

119

14%

ABT Centrum/Oud-West, Noord, Oost/Zuid-Oost*

119

Sint Lucas Andreas Ziekenhuis en OLVG Totaal aangevraagde IBS’en in Amsterdam

15%

106

12%

14

2%

16

2%

13

2%

48

5%

25

3%

813

100%

886

100%

825

100%

895

100%

840

100%

* Met ingang van 2009 maken het ABT AMC De Meren en de ABT’s JellinekMentrum onderdeel uit van Arkin.

Plaatsingen binnen de regio 2010 Plaatsingen binnen de regio i.g.v. gedwongen opname


94%

2009 94%

2008 96%

2007 93%

2006 89%

11

Mobiel Crisisteam Jeugd

Contacten 2010

2009

2008

2007

2006

Mutatie

Mutatie

Mutatie

Mutatie

‘10/’09

‘09/’08

‘08/’07

‘07/’06


804

789

662

650

612

2%

19%

2%

6%

Aantal unieke cliënten

571

556

460

474

398

3%

21%

(3%)

19%

Splitsing naar leeftijd van cliënten 2010

2009

2008

2007

2006

0 tot 6 jaar

12%

12%

11%

13%

8%

6 tot 12 jaar

15%

21%

16%

15%

14%

12 tot 16 jaar

41%

36%

43%

42%

43%

16 tot 23 jaar

31%

29%

27%

26%

31%

1%

2%

3%

4%

4%

100%

100%

100%

100%

100%

23 jaar en ouder Totaal

Tijdstip contacten 2010

2009

2008

2007

2006

Binnen kantooruren

11%

11%

8%

9%

14%

Buiten kantooruren

89%

89%

92%

91%

86%


12

Herkomst cliënten 2010

2009

2008

2007

2006

Regio Zuid/Nieuw-West

22%

22%

18%

25%

24%

Regio Oost/Zuid-Oost

28%

24%

17%

19%

23%

Regio Centrum/Oud-West, Noord

29%

27%

35%

32%

31%

Buiten Amsterdam (ROA) / buitenland

21%

27%

30%

24%

22%

100%

100%

100%

100%

100%

Totaal


13

COLOFON Tekst Saskia Bakker

Cijfers Arkin: Pieter van den Hoek, Nico Hoeve, Jaap Peen, Louk van der Post, Peter Veldkamp Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam: Karin de Wilde Politie: Jelle van Veen

Tekstbijdragen Alexander Achilles Martin Baars Clemens Bernardt Jurgen Cornelis Anne-Marie van Dam Ed van Leeuwen Marion Lommerse Elmy van Not Louk van der Post Jeroen Zoeteman

Redactie Saskia Bakker

Creatief ontwerp Besides Purple

Fotografie Susanne Reuling

Drukwerk Drukkerij Hoogcarspel Grafische Communicatie Cendris


Jaarverslag 2010 Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam

Recommend Documents