Jaarverslag 2010 Hogeschool der Kunsten Den Haag

Jaarverslag 2010

Hogeschool der Kunsten Den Haag

Jaarverslag 2010

Pagina 1


INHOUDSOPGAVE 1. VOORWOORD COLLEGE VAN BESTUUR ............................................................................................3 2. BESTUURSVERSLAG ........................................................................................................................5 Profiel van de Hogeschool ................................................................................................................... 5 Algemene instellingsgegevens ............................................................................................................. 5 Kernactiviteiten.................................................................................................................................. 7 Omgevingsanalyse ............................................................................................................................. 8 Samenwerkingspartners...................................................................................................................... 9 Medezeggenschap ............................................................................................................................ 10 Financieel verslag............................................................................................................................. 11 Verslag van de Raad van Toezicht ...................................................................................................... 16 3. ONDERWIJS ..................................................................................................................................19 Overzicht van de aangeboden opleidingen ........................................................................................... 19 Visitaties ......................................................................................................................................... 22 Ontwikkelingen in de diverse curricula ................................................................................................ 22 Dansvakopleiding ............................................................................................................................. 28 De Interfaculteit School voor Jong Talent ............................................................................................ 29 Kwaliteitszorg en studeerbaarheid binnen de instelling .......................................................................... 32 4. ONDERZOEK..................................................................................................................................35 Onderzoek in bachelor- en masteronderwijs ........................................................................................ 35 Onderzoek in doctoraatstrajecten: de derde cyclus ............................................................................... 37 Lectoraten....................................................................................................................................... 37 Overig onderzoek ............................................................................................................................. 38 5. STUDENTEN ..................................................................................................................................39 Ontwikkelingen in de studentenpopulatie ............................................................................................ 39 Wervingsbeleid ................................................................................................................................ 41 Toelating en selectie ......................................................................................................................... 42 Het decanaat ................................................................................................................................... 43 College van Beroep voor de Examens ................................................................................................. 44 Buitenlandse Studenten .................................................................................................................... 44 Rendementen .................................................................................................................................. 48 Prijzen en vermeldingen studenten en alumni ...................................................................................... 51 6. FACILITEITEN ...............................................................................................................................53 Huisvesting ..................................................................................................................................... 53 Facility en milieuzorg ........................................................................................................................ 53 Bibliotheken .................................................................................................................................... 54 PR ...............................................................................................................................................54 ICT ...............................................................................................................................................55 7. SOCIAAL JAARVERSLAG ................................................................................................................57 Personeelsbeleid .............................................................................................................................. 57 Personele kengetallen ....................................................................................................................... 58 Professionalisering en ontwikkeling..................................................................................................... 62 Arbeidsomstandigheden .................................................................................................................... 63 Organisatie...................................................................................................................................... 64 8. JAARREKENING ............................................................................................................................65 Geconsolideerde Jaarrekening............................................................................................................ 67 Enkelvoudige Jaarrekening ................................................................................................................ 87 Overige gegevens ............................................................................................................................ 93 Bijlagen bij de jaarrekening ............................................................................................................... 99

ALGEMENE BIJLAGEN .....................................................................................................................107 I Samenstelling Raad van Toezicht ................................................................................................ 108 II Concerten, voorstellingen, exposities en overige projecten ............................................................. 109 III Specificatie kengetallen studenten .............................................................................................. 119 IV Specificatie kengetallen medewerkers ......................................................................................... 120 V Prijzen en vermeldingen (gast)docenten ...................................................................................... 122 VI Bilaterale overeenkomsten ERASMUS Levenlang Leren programma ................................................. 123

Jaarverslag 2010

Pagina 2


Jaarverslag 2010

Pagina 3


1. VOORWOORD COLLEGE VAN BESTUUR „Ambitie, profilering, verbinding en innovatie‟ zijn de kernbegrippen uit het advies Onderscheiden, verbinden, vernieuwen dat de Commissie advisering kunstvakonderwijs onder voorzitterschap van Robbert Dijkgraaf medio 2010 presenteerde over de toekomst van het kunstonderwijs in Nederland. De commissie schreef zijn aanbevelingen in het verlengde van het rapport dat de Commissie-Veerman in 2009 had opgesteld naar aanleiding van de vraag van het Ministerie van OCW hoe het hoger onderwijsstelsel toekomstbestendig te maken is. Dijkgraaf c.s. daagden de kunsthogescholen uit om de uitgangspunten van het advies uit te werken in een sectorplan en hiermee de eerste stap te zetten – als springplank – naar de concrete uitvoering van een meer gedifferentieerd hoger onderwijsstelsel, zoals bepleit door de Commissie-Veerman. Afgelopen najaar is daartoe een vliegende start gemaakt. Alle kunsthogescholen, monosectoraal dan wel multisectoraal georganiseerd, hebben op verzoek van het Regieorgaan sectorplan kunstvakonderwijs onder voorzitterschap van Elco Brinkman een nulmeting aangeleverd bij wijze van zelfevaluatie. De thema‟s ambitie, profilering, verbinden en innoveren fungeerden als rode draad. De inleiding van onze nulmeting bevat een dermate actuele schets van ons profiel en van de context waarin onze Hogeschool in 2010 heeft geopereerd, dat wij deze tekst integraal als voorwoord van dit jaarverslag aan u voorleggen. Nergens anders dan in Den Haag Hoe jong kunnen de oudste instellingen voor kunstvakonderwijs van ons land zijn … : de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten uit 1682 en het Koninklijk Conservatorium uit 1826. Het geheim ligt in het verhaal van hun geschiedenis. Vernieuwing kan alleen maar vanuit traditie, zij rust op de schouders van de historie, en is ervan doordesemd. Innoveren is niet iets wat je zomaar doet, je moet beredeneerde relaties leggen tussen de redenen voor die innovatie, het erfgoed dat je beheert en de goede argumenten die dit kostbare bezit hebben gecreëerd.

Daarvoor hebben we uitmuntende faciliteiten, niet alleen docenten, maar ook gebouwen, ruimten, ateliers, werkplaatsen, studio‟s, concertzalen, theaters, galerieën en apparatuur. Het is dan ook een daad van eenvoudige rechtvaardigheid dat bij recente visitaties/ accreditaties de kwaliteit van de docenten en de bereikte resultaten als „excellent‟ en vele andere aspecten als „goed‟ worden beoordeeld, hetgeen duidelijk uitstijgt boven de „basiskwaliteit‟ die de NVAO geacht wordt te borgen.

Den Haag anders

Excellentie komt niet tot stand door een druk op de knop, en het plakken van een label. Ook zij wortelt in een eeuwenlange traditie die zich iets aantrekt van veranderende contexten. Selectie aan de poort is voor ons van alle tijden, evenals afwezigheid van grenzen. Daarom verwelkomen we 55 nationaliteiten en spreken we 25 talen, wat sommigen in ons land daarvan ook moge denken.

Veel kennis verworven in, met, door, voor en vanwege de kunsten zwijgt, zit in de hoofden van mensen en neemt daar en elders jaar na jaar toe. Dankzij het leerstuk van het artistieke onderzoek zijn we steeds beter in staat de stille kennis uit het verleden te doen spreken en, met eerbied naar hen die het ons schonken, tot leven te brengen als creatieve actie hic et nunc. Daarmee geven we vervolgens vorm aan de huidige tijd, ook als die zich aan ons opdringt: we veroorzaken en dienen de ontwikkeling van de kunsten. Wat nieuw en actueel is in Den Haag (en Leiden) gaat ergens over, want overdacht, getoetst, geëvalueerd, bijgesteld en opnieuw beproefd. Het is anders in Den Haag We slagen er in het systeem van startkwalificaties, studiepunten, curriculumdwang, kwaliteitszorg, benchmarking en valorisatie, dat in zichzelf neigt tot uniformering en het afkappen van bloemknoppen die boven het maaiveld uitsteken, naar onze hand te zetten. Uit bewondering en respect voor elk individueel talent dat elke kunstenaar bezit en dat individueel gekoesterd en ontwikkeld moet worden. Het zijn er bij ons 2200, voldoende kritische massa om alle noodzakelijke groepsactiviteiten tot uitvoer te brengen.

Het gaat verder in Den Haag

Het gebruikelijk gesprek over de relaties tussen het onderwijs en de beroepspraktijk schiet te kort: Kunstenaar is namelijk geen standaardberoep, want een beroep gaat over werktijden en arbeidsvoorwaarden. Kunstenaar zijn is een verslaving en vult 24/24 op 7/7. Het kan niet anders en dat stralen wij uit. Wie dat niet meemaakt zoekt het heil ergens anders, maar niet in kunstonderwijs dat er toe doet. In Den Haag doen we het samen Er is dus geen wij en zij. Wij: het onderwijs en zij: het veld. Het onderwijs (en steeds meer: onderzoek) is scheppen, herscheppen en presenteren. En dat gebeurt in huis en daarbuiten, samen met organisaties, instellingen en vakgenoten als collega‟s, waarmee onze kunstenaars tevens in de samenleving staan. Onze partners opereren in onze gebouwen, onze studenten werken bij hen en met sommigen trekken we zelfs gezamenlijk op.

Jaarverslag 2010

Dat verklaart ook waarom de overgrote meerderheid van onze studenten niet te lang studeert en daarna betaald werk vindt in hun vakgebied, zo leren ons enquêtes onder afgestudeerden. In Den Haag zo jong mogelijk Talent komt niet met de jaren. Hoewel elke levensfase weer een eigen, karakteristieke en waardevolle bloei tevoorschijn tovert is een vroeg begin de beste entree. Wij ontvangen ontluikende talenten vanaf 5 jaar en geven kinderen daarna de gelegenheid de breedte van de kunsten te integreren met primair en voortgezet onderwijs tot en met het gymnasium in een School voor Jong Talent. Zij ontdekken daar en in de aansluitende bachelor-, master- en derdecyclus-opleidingen – eventueel tot en met het doctoraat – het geheim van Leven Lang Leren.

Mei 2011, College van Bestuur

Pagina 4


Nergens anders dan in Den Haag De AWT (Adviesraad voor Wetenschaps- en Technologiebeleid) beschreef het Nederlandse onderzoekslandschap wel eens als een hoogvlakte met pieken. Is er een mooiere verwoording denkbaar van het Koninklijk Conservatorium en de Koninklijke Academie. Wij menen van niet. Wij weten in welke disciplines en subdisciplines Den Haag tot de beste 10, of de beste 3 behoort. Onze foto, waar wij trots op zijn past in het rapport Veerman: maatwerk, selectie, profilering, internationalisering, talentontwikkeling , excellentie en innovatie. Onze ambities zijn hierin verder te gaan, gefaciliteerd door een passend bekostigingssysteem. Hierdoor zullen wij kunnen doorstoten tot resp. de beste 3 of de beste ter wereld. De tijd voor de lof der kunsten is rijp: laus artium.

Jaarverslag 2010

Pagina 5


2. BESTUURSVERSLAG Profiel van de Hogeschool De Hogeschool der Kunsten Den Haag is ontstaan door het samengaan van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten en het Koninklijk Conservatorium. Zij vormt sindsdien een verticale, monosectorale instelling voor hoger onderwijs op het gebied van beeldende kunst en vormgeving, muziek en dans met een sterk internationale inslag. De fusie kwam tot stand in 1990. Beide instellingen hebben een grote reputatie. De geschiedenis van de Koninklijke Academie gaat terug tot 1682 - ze is de oudste kunstacademie van Nederland en één van de oudste van Europa – en die van het Conservatorium tot 1826. Direct bij de start van de Hogeschool werd een gezamenlijke Interfaculteit voor Beeld en Geluid (nu ArtScience) opgericht. Daarmee werd het innovatieve karakter van de Hogeschool meteen onderstreept. De in de jaren ‟70 ingerichte eigen School voor Jong Talent met uitermate talentvolle leerlingen muziek en dans in de leeftijd van 10 tot 18 jaar, is kort na 2000 uitgebreid met beeldende kunst. Sinds 2001 werkt de Hogeschool nauw samen met de Universiteit Leiden. Dankzij de in gezamenlijkheid opgerichte Academie der Kunsten, onderdeel van de Faculteit der Geesteswetenschappen, is de Hogeschool in de voor Nederlandse begrippen unieke positie om promotietrajecten in de beeldende kunsten en de muziek te realiseren. In juli 2010 is de destijds geldende naam Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans gewijzigd in Hogeschool der Kunsten Den Haag / University of the Arts, The Hague.

Algemene instellingsgegevens Hogeschool der Kunsten Den Haag www.hogeschoolderkunsten.nl Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving Prinsessegracht 4 2514 AN Den Haag 070-3154777 (telefoon) 070-3154778 (fax) [email protected] (e-mail) www.kabk.nl

Koninklijk Conservatorium Faculteit Muziek en Dans Juliana van Stolberglaan 1 2595 CA Den Haag (telefoon) 070-3151515 (fax) 070-3151518 (e-mail) [email protected] www.koncon.nl

De Hogeschool der Kunsten Den Haag bestaat uit twee faculteiten en twee interfaculteiten: Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving Faculteit Muziek en Dans Interfaculteit ArtScience Interfaculteit School voor Jong Talent Organigram Hogeschool der Kunsten Den Haag

Academie der Kunsten Universiteit Leiden

Raad van Toezicht

College van Bestuur

P&O

Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

Financiën

Interfaculteit ArtScience

Bestuurssecretariaat

Interfaculteit School voor Jong Talent

Koninklijk Conservatorium Faculteit Muziek en Dans

Jaarverslag 2010

Pagina 6


Raad van Toezicht Mr. S.E. Eisma, voorzitter Drs. W.J. Deetman E. in ‟t Hout Jhr. Ir. C.J.A. Reigersman R. Rietveld Drs. J.C.M. Schönfeld J.L.M. Zoet

College van Bestuur van de Hogeschool der Kunsten Den Haag Tot 1 juli 2010 Frans de Ruiter, voorzitter Jack Verduyn Lunel, vice-voorzitter Henk van der Meulen, lid

Per 1 juli 2010 Jack Verduyn Lunel, voorzitter Henk van der Meulen, vice-voorzitter Frans de Ruiter, lid

Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten

Koninklijk Conservatorium

Jack Verduyn Lunel, directeur Koninklijke Academie

Henk van der Meulen, directeur Koninklijk Conservatorium

Eric Privee, directiesecretaris Johan van Oord, hoofd Beeldende Kunst Corinne Noordenbos, hoofd Fotografie Ada Lopes Cardozo, hoofd Grafisch Ontwerpen Wim Ros, hoofd Interieur Architectuur Erik Verdonck, hoofd Textiel en Mode Ernst Bergmans, hoofd Deeltijdopleidingen Interfaculteit ArtScience

Joost Rekveld, hoofd

Staffunctionarissen: Jan Kleinbussink onderwijsontwikkeling Catharina Boon algemene zaken Karin van der Lee personeel en financiën Wim Broeckx Tom Bosma

directeur dansvakopleiding adjunct-directeur dansvakopl.

Interfaculteit School voor Jong Talent

Jan van Bilsen, directeur Zanne Zwart, coördinator beeldende kunst Wim Broeckx, coördinator dans Anthony Zielhorst, coördinator muziek

Centraal Bureau van de Hogeschool Arthur Gieles, secretaris College van Bestuur Catharina Boon, bestuursassistent Margot Bebseler, hoofd Personeel & Organisatie Gerard Zanoni, hoofd Financiële Zaken Wout Zinkstok, stafmedewerker centraal bureau

dansvak

Jaarverslag 2010

Pagina 7


Kernactiviteiten Missie De Hogeschool der Kunsten Den Haag heeft haar missie verwoord in vier algemene doelstellingen: 1.

2. 3. 4.

het aan studenten bieden van een hogere beroepsopleiding en voorbereidende beroepsopleiding op een zo hoog mogelijk internationaal georiënteerd niveau ter voorbereiding op het scheppend, uitvoerend, docerend, bestuderend en/of registrerend beoefenen der kunsten; het betreft de domeinen beeldende kunsten, vormgeving, muziek en dans; het doen van onderzoek; het bijdragen aan de ontwikkeling van de studenten; het bijdragen aan de ontwikkeling en beoefening der kunsten.

Aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) leiden wij studenten op tot zelfbewuste kunstenaars en ontwerpers, die door hun gedrevenheid, inhoudelijke diepgang en experimentele instelling een betekenisvolle inbreng hebben in hun discipline en de maatschappij. Vijf kernwaarden geven richting aan ons onderwijs. Wij staan voor creativiteit, inhoud, onafhankelijkheid, betrokkenheid en toekomstgerichtheid. Daarmee kiezen we voor een onderzoekende positie in de kunst van morgen vanuit een houding van geëngageerde autonomie. De komende jaren zetten wij ons ervoor in om verder uit te groeien tot een inspirerende gemeenschap waar studenten, beeldend kunstenaars en ontwerpers uit vele landen elkaar ontmoeten om in discussie te gaan en samen te werken. Om daarin te slagen, streven wij in de praktijk van alledag naar vitaliteit in de opleiding en organisatie, naar intensief onderwijs op het hoogste niveau en studierichtingen die tot de meest diepgravende en vooruitstrevende in hun vakgebied behoren. Studeren aan het Koninklijk Conservatorium (KC) te Den Haag betekent studeren aan het oudste conservatorium van Nederland, een muziekinstituut dat al decennia lang garant staat voor topkwaliteit, waaraan internationale topmusici zijn verbonden als docent en waar traditie en ambacht onlosmakelijk zijn verweven met experiment en vernieuwing. Primaire doelstelling van het Koninklijk Conservatorium is de aankomende jonge musicus en docent muziek de hoogste artistieke, ambachtelijke en pedagogische vaardigheid en veelzijdigheid bij te brengen om te kunnen functioneren in de veeleisende en voortdurend veranderende beroepsomgeving van vandaag de dag. Daarbij is het van belang om nieuwsgierigheid en creativiteit van studenten te ontwikkelen en inspirerend en uitdagend te zijn om voortdurend nieuwe wegen en paden te kunnen inslaan in het internationale cultuurlandschap en bovendien, waar gewenst, de aankomend musicus op te leiden tot een bekwaam leraar, pedagoog en/of kunstenaar-onderzoeker. Profiel De Hogeschool geeft haar missie vorm in een breed scala van educatieve en artistieke activiteiten. Ze verzorgt onderwijs, organiseert projecten, uitvoeringen en exposities, is actief in internationale samenwerking en uitwisseling, brengt interdisciplinair onderwijs van de grond en heeft onderzoek tot kernactiviteit gemaakt. Specifieke kenmerken waarmee de Hogeschool zich onderscheidt binnen het hoger onderwijs zijn: het streven naar een hoog technisch en artistiek niveau, gerelateerd aan internationale maatstaven, vernieuwing vanuit traditie en het samengaan van onderwijs, onderzoek en productie. De Hogeschool heeft gemiddeld 1.800 tot 2.000 ingeschreven studenten en heeft een sterk internationaal profiel. Van de Academiestudenten is ongeveer 15% uit het buitenland afkomstig, in het Conservatorium zelfs circa 60%. Zij krijgen onderwijs van internationaal georiënteerde docenten die vooraanstaande posities vervullen in de nationale én internationale beroepspraktijk, onder wie buitenlandse gastdocenten. Hoe internationaal ook, de Hogeschool is als bron van cultuur stevig verankerd in de gemeente Den Haag en, in bredere zin, het Nederlandse culturele achterland. De studenten zijn met projecten, initiatieven en manifestaties in het culturele leven van de regio actief. Na afstuderen dragen ze werkend als zelfstandige of in dienst van muziek- en dansgezelschappen, kunstenaarscollectieven, ontwerpbureaus en studio‟s bij aan het creatief potentieel van Den Haag en omgeving. Docenten, studenten en afgestudeerden zijn vertegenwoordigd in de culturele netwerken in Den Haag en spelen elders in het land in concertzalen, muziektheaters, musea en galerieën, commissies en fondsen een betekenisvolle rol in het culturele leven.

Jaarverslag 2010

Pagina 8


Omgevingsanalyse Vanuit een zorgvuldige en liefdevolle omgang met het verleden zoeken wij onze weg daar waar nieuwe kunst gemaakt wordt. We doen dat te allen tijde met een onderzoekende houding en zelfs door het doen van onderzoek. Dit leidt tot een op de actualiteit gerichte uitvoerings- en presentatiepraktijk. Deze activiteit is de spiegel voor de scheppende kunst die eveneens in onze huizen wordt verwekt. In dit verband kunnen ook de in sommige domeinen vervagende grenzen worden genoemd tussen kunst, cultuur en entertainment. Waar kunst met nieuwe technologie vervaardigd, bewerkt, gereproduceerd en waargenomen wordt, doen zich ongekende mogelijkheden voor waarbij echter beheersing van het ambacht, vakkennis en goede smaak absolute voorwaarden zijn om tot verantwoorde resultaten te komen. Als instelling voor kunst en cultuur beseft de Hogeschool dagelijks dat hij onderdeel is van de immateriële infrastructuur van ons land, die het hele weidse landschap omvat van alle kunstdisciplines, in hun monodisciplinaire verschijningsvormen, maar tevens multi- en interdisciplinair bezien. De wereld van kunst en cultuur is het laatste decennium drastisch veranderd. De vele honderden aanvragen in de recente kunstenplanprocedure tonen de creativiteit en fantasie van de makers. Des te schrijnender is dat zij budgettair ernstig worden beknot. Het kunstonderwijs leidt op voor de beroepsuitoefening in dit stelsel. Dat vraagt om kunstenaars die niet worden geoormerkt door beroepsprofielen en startkwalificaties. Zij zullen zich door disciplines heen moeten bewegen, op basis van een solide beheersing van het ambacht; zij zullen in ondernemende zin en dienende rollen werkzaam zijn; zij zullen hun reguliere bacheloropleiding op enig moment aanvullen met een masteropleiding en eventueel zelfs een PhD-traject, maar ook anderszins opereren in een situatie van lifelong learning. De afgestudeerde kunstenaar zal veel moeten ondernemen teneinde bij gebrek aan gestructureerde banen zijn weg te vinden in competitieve omgevingen. Hij moet dan ook geen ondernemer worden, maar een creatieve entrepreneur, die binnen de eigenheid van kunst en cultuur voortdurend verbanden legt met opdrachtgevers, binnen gesubsidieerde en zelffinancierende systemen. De schoolverlater kan een afgestudeerde zijn, maar ook een student die om een goede reden de Hogeschool zonder getuigschrift verlaat. Dit kan om familiaire, persoonlijke of financiële redenen zijn, maar vaak ook omdat betrokkene zijn weg in de beroepsuitoefening al gevonden heeft. Rendement moet in het kunstonderwijs genuanceerd worden gezien: zij die reeds na enkele jaren het systeem verlaten kunnen hun opleiding veelal goed in elke verdere studie of beroepsuitoefening inzetten. In verband met al het bovenstaande worden de curricula sterk aangepast. De individuele contacttijd zal worden heroverwogen en zal (of is al) geflexibiliseerd, team teaching en peer teaching hebben hun intrede gedaan en de zelfwerkzaamheid van de student op basis van een sterke motivatie van begin af aan geïmplementeerd. Vanzelfsprekend gaat het bij de kunsten om een internationale biotoop. Verschil maken tussen landen van herkomst is oncreatief en onterecht. De selectie van studenten aan de poort kan niet geschieden op basis van EU of niet-EU, op basis van herkomst uit rijke of arme landen of van rijke of arme ouders; zij vindt uitsluitend plaats op basis van kwaliteit. De aanwezigheid van buitenlandse studenten, die vaak al onderwijs- en onderzoekservaring meebrengen, is sterk kwaliteitsbevorderend voor de hele Hogeschoolgemeenschap. Probleem is wel dat in de officiële Erasmus-programma‟s vele buitenlanders in Den Haag willen studeren, terwijl de Hogeschool daar noch bekostiging, noch collegegeld voor ontvangt, en weinigen van onze studenten tijdelijk naar het buitenland wensen te gaan. De student krijgt onderwijs, maar leert ook te onderzoeken, uit te vinden en vorm te geven; ook wordt hij de aanjager van of onderdeel van productieprocessen, zowel binnenschools als ook in de professionele buitenwereld. De Hogeschool kenmerkt zich door een breed aanbod van opleidingen en uitstroomprofielen, met veel aandacht voor diverse voorbereidende trajecten en in een inmiddels unieke positie in het HBO/WO-stelsel, van december 2001 tot september 2008 als negende faculteit, de Faculteit der Kunsten van de Universiteit Leiden, en vanaf september 2008 als Academie der Kunsten, zelfstandig instituut binnen de Faculteit der Geesteswetenschappen.

Jaarverslag 2010

Pagina 9


Samenwerkingspartners a. b. c. d. e.

Prins Claus Conservatorium, „school‟ van de Hanzehogeschool Groningen Academie der Kunsten, Universiteit Leiden Conservatorium van Amsterdam Codarts, Hogeschool voor de Kunsten Rotterdam Overige samenwerkingsrelaties

Prins Claus Conservatorium Sinds vele jaren werkt het Koninklijk Conservatorium nauw samen met het Prins Claus Conservatorium, één van de 19 „schools‟ van de Hanzehogeschool Groningen. Deze samenwerking is geformaliseerd door een gemeenschappelijke regeling op grond van artikel 8.1. WHW en de oprichting van een samenwerkingsinstituut, dat per 1 september 2001 operationeel is. Partijen werken samen op het terrein van het kunstonderwijs in de muziek en in het bijzonder ten aanzien curriculumopbouw, onderwijsaanbod en lectoraat. Academie der Kunsten, Universiteit Leiden Sinds 2001 werkt de Hogeschool nauw samen met de Universiteit Leiden. Dankzij de in gezamenlijkheid opgerichte Academie der Kunsten, onderdeel van de Faculteit der Geesteswetenschappen, is de Hogeschool in de voor Nederlandse begrippen unieke positie om promotietrajecten in de beeldende kunsten en de muziek te realiseren. Dit is het enige voorbeeld in Nederland waar universiteit en hogeschool zo effectief kunst en wetenschap samenbrengen en uitwerken in onderwijs en onderzoek, en samenwerking met de andere Leidse faculteiten tot stand weten te brengen en aldus synergie bereiken en interdisciplinariteit bevorderen. Er is wederzijds onderwijs ontwikkeld en toegankelijk gemaakt, er is (promotie)-onderzoek gestart en er zijn kunstenaars als hoogleraar aangesteld. Jaarlijks volgen circa 250 studenten bij- en keuzevakken over en weer. Er is een stabiel aantal van 15 dubbelstudenten, die tegelijkertijd een volledige opleiding aan de Leidse universiteit én aan onze Hogeschool volgen. Circa 90 studenten volgen het Practicum Artium (beeldende kunsten) en 44 het Practicum Musicae, waarvan het tweede en derde jaar onderdeel zijn van een facultair honourstraject. De samenwerking beweegt zich op het terrein van het bacheloronderwijs, het masteronderwijs én het PhDonderwijs en geldt zowel voor het Koninklijk Conservatorium (KC) als de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK). Het Koninklijk Conservatorium en de Academie der Kunsten werken sinds 2004 onder de naam „docARTES‟ samen met het Gentse Orpheus Instituut en het Conservatorium van Amsterdam, en met de Katholieke Universiteit Leuven, in de doctoraatsopleiding muziek voor promovendi. In december 2009 heeft de eerste promotie plaatsgevonden en in 2010 de tweede en derde. Door onze faculteit de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten is reeds in 2007 samen met de Academie der Kunsten het initiatief genomen om een internationaal, hoogstaand en kwaliteitsvol doctoraatstraject te ontwikkelen in de beeldende kunst en design, de tweede doctoraatsopleiding waar onze Hogeschool in participeert. Dit gebeurt onder de naam „PhDArts‟ in samenwerking met het Instituut voor Onderzoek in de Kunsten (IvOK), onderdeel van de Katholieke Universiteit Leuven. De directeur van de Academie der Kunsten is op voordracht van het College van Bestuur van de Hogeschool met ingang van april 2009 door het Bestuur van de Faculteit der Geesteswetenschappen benoemd en heeft samen met de decanen van de zes faculteiten een raadgevende stem binnen het College voor Promoties van de Universiteit. Conservatorium van Amsterdam Het Koninklijk Conservatorium heeft de samenwerking met het Conservatorium van Amsterdam in het verslagjaar gecontinueerd op het terrein van de tweejarige masteropleiding opera in de Dutch National Opera Academy (DNOA). In samenwerking met het Asko|Schönberg is de Ligety Academy opgericht, waarin masterstudenten muziek van beide conservatoria na een positieve auditie telkens een jaar lang speciale coaching krijgen bij het uitvoeren van nieuwe en 20e-eeuwse muziek. Momenteel worden plannen ontwikkeld voor het opzetten van gezamenlijke directieopleidingen. Codarts, Hogeschool voor de Kunsten, Rotterdam De samenwerking tussen de dansvakopleidingen van het Koninklijk Conservatorium en de Rotterdamse Dansacademie van Codarts, Hogeschool voor de Kunsten in de begeleiding van jonge danstalenten in de leeftijd van 9 tot 18 jaar heeft geleid tot verdere professionalisering van de talentbegeleiding. Ook heeft er uitwisseling van gastdocenten plaats gehad en werden er gezamenlijk voorstellingen georganiseerd. Met deze bijzondere samenwerking zien beide instituten nieuwe mogelijkheden om een groter potentieel aan Nederlandse danstalenten op te leiden voor een carrière in de professionele dans. Ook door beide conservatoriumafdelingen worden in gezamenlijkheid projecten opgezet, zoals de uitvoering van de Gurrelieder van Arnold Schönberg door 156 musici en 200 zangers in het voorjaar van 2011. Om dit mogelijk te maken is samen de Stichting Jong Symfonisch Talent opgericht. Tevens is er regelmatig overleg geweest, op bestuurlijk en uitvoerend niveau, om te onderzoeken of het mogelijk is om tussen de conservatoria van beide hogescholen tot structurele afspraken te komen over afstemming en samenwerking.

Jaarverslag 2010

Pagina 10


Overige samenwerkingsrelaties Internationale lidmaatschappen en contacten. De Hogeschool is lid van de International Association of Universities and Colleges of Art, Design and Media (Cumulus), de Association Européenne des Conservatoires, Académies de Musique et Musikhochschulen (AEC), European Association of International Education (EAIE), European League of Institutes of the Arts (ELIA), PhDArts, docARTES, European Platform for Artistic Research in Music (EPARM/AEC). De jazzafdeling is medeoprichter en actief in het internationale samenwerkingsverband, de International Association of Schools of Jazz, de IASJ. Deelname aan de jaarlijkse bijeenkomst leidt veelal tot een uitwisseling van onderwijsmethodieken door deelnemende docenten en tot het begin van een internationale carrière voor de participerende studenten. Het overzicht van de Europese instellingen voor hoger onderwijs waarmee de Koninklijke Academie en het Koninklijk Conservatorium in het jaar 2010 nauw contact onderhielden in het kader van het Europese ERASMUS programma is als bijlage opgenomen. De KABK werkt op het gebied van docenten- en studentenmobiliteit buiten Europa samen met: Hong Kong Design Institute (China), Zokei University Tokio (Japan), Musashino Art School, Tokio (Japan), Bezalel Academy of Art & Design, Jeruzalem (Israël) en Minneapolis College of Art and Design. Het KC heeft samen met de vooraanstaande conservatoria in Brisbane (Australië), Montreal (Canada), Helsinki en London onder de naam Pentacon een circle of excellence opgericht.

Medezeggenschap De Hogeschool heeft twee deelmedezeggenschapsraden, één voor de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, de DMR-KABK, en één voor het Koninklijk Conservatorium, de DMR-KC. De deelraden bestaan uit vertegenwoordigers van personeel en studenten. Uit beide deelraden wordt de Centrale Medezeggenschapsraad gekozen, aangevuld met van de interfaculteiten ArtScience en School voor Jong Talent elk één vertegenwoordiger. Na uitvoerig overleg met de Centrale Medezeggenschapsraad is in het voorjaar van 2010 een geactualiseerd Medezeggenschapsreglement vastgesteld. Dit vervangt het reglement uit 1997. In de vernieuwde versie zijn de nieuwe elementen uit de WHW 2010 verwerkt. Het reglement fungeert als kader voor de communicatie tussen het College van Bestuur en de Centrale Medezeggenschapsraad resp. die tussen de faculteitsdirecties en de respectievelijke deelraden. In juni hebben verkiezingen plaats gehad. Deze hebben ertoe geleid dat de twee deelraden in grotendeels vernieuwde samenstelling in oktober van start zijn gegaan. Dezelfde maand nog hebben de MR-leden een tweedaagse scholing gevolgd onder leiding van een externe deskundige. Beide faculteitsdirecteuren hebben aan het avondprogramma deelgenomen. De Engelstalige studenten volgen een cursus Nederlands. De nieuwe CMR is per februari 2011 geïnstalleerd. De (deel)medezeggenschapsraden komen regelmatig bij elkaar om de lopende zaken te bespreken, zelfstandig en/of met de faculteitsdirecteur. Een greep uit de onderwerpen die gedurende het verslagjaar aan de orde zijn geweest: · de actualisering van het medezeggenschapsreglement; · de klokkenluidersregeling; · de functiewijziging binnen het College van Bestuur; · de begroting 2011; · het Aktieplan Leerkracht; · de maatregelen overwerk; · de vakantieregeling niet-onderwijzend personeel; · het jaartaakbeleid op het KC; · de renovatiewerkzaamheden huisvesting KC.

Jaarverslag 2010

Pagina 11


Financieel verslag Financiële positie op 31 december 2010 Als gevolg van een positief resultaat in 2010 van € 750.076 is de financiële positie in vergelijking tot 2009 licht verbeterd. De solvabiliteit, exclusief de voorzieningen, is met 36% in 2010 stabiel gebleven ten opzichte van 2009. Dit is conform de verwachting omdat de Hogeschool in 2010 en de jaren erna een aantal grote investeringen pleegt waar eigen vermogen voor wordt opgebouwd. Daarnaast hebben de invoering van de nieuwe bekostiging per 1 januari 2011 en de korting op de Rijksbijdrage voor niet-EER-studenten, negatieve gevolgen voor de inkomsten van de Hogeschool. De aangekondigde bezuiniging in 2012 op de categorie studenten met een studieduur langer dan nominaal +1 in het Nederlandse hoger onderwijs, zal tevens een aanslag doen op zowel de jaarlijkse financiering als het weerstandvermogen van de Hogeschool. Het opgebouwde vermogen is hierdoor zowel een buffer voor de toekomstige investeringen alsmede voor de te verwachten lagere inkomsten. De liquide middelen zijn, zie ook het kasstroomoverzicht verder in de jaarrekening, gestegen. Het resultaat liquide middelen uit operationele en investeringsactiviteiten bedraagt ruim € 0,5 mln. positief. De current ratio, de verhouding waarin de Hogeschool in staat is op basis van het totaal vlottende activa (vorderingen en liquide middelen) de kortlopende schulden te dekken, is gedaald van 0,98 naar 0,87. Resultaat 2010 In 2010 is het resultaat, voor bestemming, bereikt van ruim € 750.000. In de begroting 2010 werd een licht positief resultaat verwacht. Het verschil is als volgt te verklaren. Begroot resultaat 2010 Verschil opbrengst baten

€ €

Te verwachten resultaat Meer personeelslasten Minder afschrijvingen Meer huisvestingslasten Meer overige instellingslasten

0,031 mln. 1,802 mln. €

€ € € €

1,000 0,508 0,090 0,578

+

1,833 mln. mln. mln. mln. mln.

+

+ -

Saldo lasten

€

1,160 mln.

-

Verschil saldo financiële baten en lasten

€

0,077 mln

+

Gerealiseerd resultaat

€

0,750 mln.

+

Toelichting meest significante afwijkingen. De rijksbijdrage is, ondanks de door ons berekende en toegepaste opslag van ongeveer 3% op de in 2009 afgegeven voorlopige rijksbijdrage, € 755.000 hoger uitgekomen. In december werd € 120.000 extra rijksbijdrage ontvangen voor de School voor Jong Talent. Voor het resterend deel betreft het positieve verschil rijksbijdrage inflatiecorrecties en toevoegingen uit het macrobudget Hoger Onderwijs. In feite berust de hoogte van het toegevoegde bedrag in hoge mate op toeval omdat het afhankelijk is van de oploop studentenaantallen in andere sectoren dan de kunsten. De college- en cursusgelden zijn ruim € 205.000 hoger uitgekomen vanwege iets meer studenten en cursisten. De overige baten zijn ongeveer € 840.000. hoger uitgekomen. Dit laatste vooral door een aantal meerjarige subsidies zoals Raak en Krachtig Meesterschap en hogere inkomsten PO/VO-scholen. Het verschil in de overige opbrengsten van ongeveer € 300.000 is verder veroorzaakt door de nieuwe inrichting van het financieel systeem. Hierdoor zijn in de jaarrekening de eigen bijdrage van studenten voor excursies en voor het gebruiken van materiaal en leermiddelen voor het eerst als baten opgenomen waar deze in het verleden werden gesaldeerd tegen de kosten. Het bedrag personeelslasten is per saldo ruim € 1,0 mln. hoger uitgekomen dan in de begroting was voorzien. Hiervoor zijn de volgende oorzaken te noemen. Het gerealiseerde bedrag personeel in loondienst ligt bijna € 1,3 mln. lager dan begroot. Het gemiddeld aantal fte was begroot op 277 ten opzichte van gerealiseerd 269. Naast deze 8 fte minder realisatie zijn de loonkosten lager uitgekomen door het terugdringen van het overwerk en is daarnaast in de begroting te ruim rekening gehouden met extra hogere afdrachten premies (werkgeverslasten) zoals pensioenen en sociale premies. De voorziening wachtgelden was niet in de begroting 2010 opgenomen. De toevoeging aan deze voorziening bedraagt bijna € 1,1 mln. Deze voorziening is zo hoog om invulling te geven aan de vereiste curriculumvernieuwing. De kosten personeel niet in loondienst en de overige personele lasten zijn € 1,2 mln. hoger uitgekomen dan begroot. Voor wat betreft het personeel niet in loondienst valt het verschil te verklaren door een te lage begroting en door de reeds eerder genoemde nieuw ingerichte financiële administratie. De inhuur van externen voor de vele uitvoeringen bij het Koninklijk Conservatorium werd tot en met 2009 verantwoord bij de overige instellingslasten en is in 2010 verantwoord bij personeel niet in

Jaarverslag 2010

Pagina 12


loondienst. Daarnaast zijn de overige personeelslasten met ongeveer € 0,2 mln. hoger uitgevallen door het opnemen van de voorzieningen jubilea en langdurig zieken. De afschrijvingen zijn in 2010 circa € 0,5 mln. lager uitgekomen. Dit is veroorzaakt door een zorgvuldige afweging in de te plegen investeringen in combinatie met de opgestelde liquiditeitsplanning. De ontwikkelingen die in 2010 niet gerealiseerd zijn, zijn doorgeschoven en begroot in 2011 en latere jaren. Daarnaast is een geplande investering van € 1,2 mln. voor nieuwe installaties bij het Koninklijk Conservatorium voor ongeveer € 0,4 mln. gerealiseerd. De realisatie van de overige instellingslasten is bijna € 0,6 mln. hoger dan begroot. De oorzaken hiervoor zijn de andere indeling van de financiële administratie als ook de meerkosten van de accreditaties van een aantal opleidingen in 2010 en de meerkosten met betrekking tot de implementatie van het studentvolgsysteem. Investeringsbeleid In 2010 is in totaal € 3,7 mln. geïnvesteerd (zie bijlage totaaloverzicht materiële vaste activa, in deze jaarrekening). Het investeringsbeleid richt zich op het verder optimaliseren van de onderwijsruimten (uitbreiding van het aantal m2 alsmede de kwaliteit en inrichting van de onderwijsruimten) en leermiddelen. Zoals uit de resultaatverdeling blijkt, zijn hierdoor de bestemmingsreserves huisvesting en leermiddelen verder verhoogd om de gewenste investeringen in 2011 en later goed te kunnen ondersteunen. Treasury In 2004 heeft de Hogeschool maatregelen genomen om de financiële situatie te verbeteren. Dit heeft geresulteerd in een opgebouwd eigen vermogen van ruim € 9,3 mln. De liquiditeit is per 31 december 2010 bijna € 5,5 mln. De afgelopen jaren is de Hogeschool, mede vanwege de zwakke financiële uitgangspositie, behoudend op het gebied van treasury. Dit houdt in dat er niet in effecten belegd wordt en liquide middelen uitsluitend in deposito gegeven worden aan het Ministerie van Financiën. In de regel worden deposito‟s voor een periode tussen de 3 en 6 maanden afgesloten. De functie van treasurer wordt sinds augustus 2009 uitgevoerd door de Controller die voor iedere transactie vooraf toestemming krijgt van het College van Bestuur. Ten aanzien van de executie ligt de tekenbevoegdheid bij het College van Bestuur. De Hogeschool heeft twee langlopende schulden bij de ABN-AMRO (voorheen Fortis bank). De omvang van de schuld is op 31 december 2010 ruim € 5,4 mln. De looptijden bedragen respectievelijk 12 jaar en 5 jaar. Beide langlopende schulden zijn geborgd door de Stichting Waarborgfonds HBO. Het treasurystatuut is in 2010 herijkt en opnieuw vastgesteld. Risicobeheersing en werking controlesysteem 2010 Risicoanalyse In 2010 is een risicoanalyse opgesteld en met de Raad van Toezicht besproken. Op basis hiervan zijn in 2010 diverse protocollen uitgewerkt. Systeem planning en control In 2010 is het systeem planning en control verder ontwikkeld. Vertaald naar een eenvoudig model, met daarin de belangrijkste bouwstenen, is deze als volgt te presenteren: Missie en Visie Beleid en Strategie (strategisch beleidsplan) Plan Budget en Begroten Realisatie en Administratie Plan

Do Eens per jaar

Periodiek obv maand/perioderapportages

Rapportage en verslaggeving Check en Act Eens per X jaar

Op basis van bovenstaand model is een jaarkalender ontwikkeld waarin de componenten van de planning en controlcyclus zijn opgenomen. Om te komen tot een verbetering van de integratie tussen beleid en uitvoering/realisatie is een kostenplaatsenstructuur ontwikkeld en geïmplementeerd. Daarnaast zijn alle administratieve systemen op basis van deze kostenplaatsenstructuur ingericht zodat een koppeling van gegevens mogelijk is. Dit verhoogt de betrouwbaarheid van de rapportages zodat er beter en meer gericht gestuurd kan worden. Als laatste is de financiële administratie opgeschoond. Door de implementatie van deze cyclus is een belangrijk instrument in het kader van risicobeheersing ontwikkeld.

Jaarverslag 2010

Pagina 13


Nieuwe bekostiging Hoger Onderwijs Met ingang van 2011 wordt de nieuwe bekostiging voor het Hoger Onderwijs (HO) van kracht. De essentie van de nieuwe bekostiging is dat studenten op jaarbasis bekostigd worden, een bachelor maximaal 4 jaar, en een master maximaal 2 jaar. Behaalde diploma‟s worden vanaf 2011 met een factor 1 bekostigd. Studenten die reeds in Nederland een bachelor- of mastergraad behaald hebben, worden niet bekostigd. Voor het kunstvakonderwijs (KUO) heeft de nieuwe bekostiging verstrekkende gevolgen. Bij de oude systematiek werd bij KUO niet gekeken naar de studiehistorie in het HO. Als een student instroomde begon hij met een schone lei, en werd 4 jaar bekostigd. Alleen indien hij eenzelfde KUO-opleiding had gevolgd, werd gekeken naar zijn studiehistorie. In de nieuwe situatie betekent het dat veel studenten niet meer bekostigd worden. Studenten binnen het kunstvakonderwijs hebben vaak eerst iets anders gestudeerd alvorens voor de kunsten te kiezen. Dit geldt met name ook voor de deeltijdopleiding, waarvan meer dan de helft van de studenten een studiehistorie dan wel een graad heeft. In vergelijking tot het vorige stelsel wordt de onderwijsvraag vanwege studenten die voor bekostiging in aanmerking komt door deze nieuwe regeling hogeschoolbreed verminderd met 222, opgebouwd uit 108 vanwege een eerder behaalde graad in het Nederlandse hoger onderwijs en 114 vanwege hun studiehistorie in het Nederlandse hoger onderwijs. Het negatieve effect wordt slechts beperkt gecompenseerd door de diplomabekostiging: in de oude situatie had deze een factor 0,5 en gold alleen voor de bachelordiploma‟s. In de nieuwe situatie geldt een factor 1,0 en worden ook de masterdiploma‟s bekostigd. Op basis van de voorlopige statustoekenning levert de invoering van de nieuwe bekostiging lagere inkomsten op van circa € 4,5 ton. Voor begrotingsjaar 2011 heeft OCW dit verlies gemaximeerd op 1 % (ongeveer € 250.000). Het deel boven de 1%, wordt in 2011 eenmalig uit het HBO macrobudget gecompenseerd. De daling van de onderwijsvraag in 2011 zal na 2012 naar verwachting structureel oplopen. Dit in verband met de relatief lange studiehistorie in het Nederlandse Hoger Onderwijs. Temporisering invoering langstudeerdersmaatregel Bij de begrotingsvoorbereiding voor 2012 is het Ministerie van OCW tot het volgende voorstel gekomen. In plaats van een bezuiniging van 50 miljoen euro in 2012 en een structurele bezuiniging van 300 miljoen vanaf 2013, start de bezuiniging in 2013 met een bedrag van 100 miljoen euro, oplopend tot 200 miljoen euro in 2014 en structureel 300 miljoen euro vanaf 2015. In het studiejaar 2011-2012 zal derhalve geen sprake zijn van verhoogd collegegeld van € 3.000 voor langstudeerders, noch van strafkorting van 190 miljoen euro op de instellingen voor hoger onderwijs. Veerman-Dijkgraaf en de missiebekostiging Op verzoek van het Ministerie van OCW heeft de Commissie Veerman (in 2009) een advies uitgebracht over het hoger onderwijsstelsel. Vanuit de noodzaak een krachtige impuls te geven aan de kwaliteit en diversiteit van het Nederlandse hoger onderwijsstelsel pleit de Commissie voor een drievoudige differentiatie: in de structuur van het stelsel, in profielen van instellingen en in het onderwijsaanbod. Als een mogelijke uitwerking van de differentiatie stelt Veerman voor om „missiebekostiging‟ als beleidsinstrument in te voeren. Hieronder wordt verstaan: bekostiging op basis van het specifiek gedefinieerde profiel van de instelling, gekoppeld aan prestatieafspraken die passen bij het profiel en die gebaseerd zijn op kwaliteitseisen. In opdracht van de HBOraad heeft een andere commissie, de Commissie advisering kunstvakonderwijs onder voorzitterschap van prof. dr. Robbert Dijkgraaf, een rapport opgesteld. Dit verscheen eind mei 2010 onder de naam „Onderscheiden, verbinden, vernieuwen‟. De aanbevelingen van beide commissies worden betrokken bij de opstelling van een sectorplan voor het kuo. Daartoe heeft het bestuur van de HBO-raad het Regieorgaan sectorplan kunstvakonderwijs benoemd. Dit is onder voorzitterschap van Elco Brinkman begin november 2010 van start gegaan om de totstandkoming van het sectorplan te regisseren. De oplevering van het document wordt uiterlijk 1 juni 2011 verwacht. Mogelijk zullen de adviezen invloed hebben op de verdeling van de rijksbijdrage in de toekomst.

Jaarverslag 2010

Pagina 14


Begroting 2011 De begroting 2011 is als volgt samengesteld: (Bedragen x € 1000)

Begroting 2011

Realisatie 2010

Begroting 2010

Baten Rijksbijdragen College, cursus en examengelden Overige baten

€ € €

25.410 3.820 1.369

€ € €

25.246 3.736 2.284

€ € €

24.491 3.531 1.442

Totaal baten

€

30.599

€

31.266

€

29.464

Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overigen instellingslasten

€ € € €

21.964 1.945 1.736 4.269

€ € € €

22.380 1.560 1.957 4.386

€ € € €

21.380 2.068 1.867 3.808

Totaal lasten

€

29.914

€

30.283

€

29.123

Saldo baten en lasten

€

685

€

983

€

341

Financiële baten Financiële lasten

€ €

15 285

€ €

35 267

€ €

25 335

Saldo financiële baten en lasten

€

270

€

233

€

-310

Resultaat uit gewone bedrijfsvoering

€

415

€

€

31

-

-

750

Uit de begroting 2011 zijn de volgende verschillen ten opzichte van 2010 op te merken. Allereerst is het bedrag overige opbrengsten ruim € 900.000 lager dan in 2010. Dit wordt vooral veroorzaakt door minder begrote externe inkomsten en omdat de begroting 2011 nog gebaseerd is op een begrotingssystematiek van “voor 2010” waardoor de gevolgen van de nieuw ingerichte financiële administratie niet verwerkt zijn. De personele lasten dalen ten opzichte van de realisatie 2010 dit als gevolg van de invoering van het nieuwe jaartaaksysteem dat per september 2010 is ingevoerd. De begrote afschrijvingen stijgen met bijna € 400.000. Dit heeft vooral te maken met de vooruitgeschoven en geplande investeringen bij de Koninklijke Academie.

Notitie Helderheid In de notitie Helderheid en de aanvulling daarop is een aantal zaken expliciet aan de orde gesteld, waar in het jaarverslag aandacht aan besteed dient te worden. Het betreft: -

1. 2. 3. 4. 5 6. 7. 8. 9.

Het uitbesteden van onderwijs Investeren van publieke middelen in private activiteiten Het verlenen van vrijstellingen Bekostiging van buitenlandse studenten Collegegeld niet betaald door de deelnemer zelf Studenten volgen modules van opleidingen De student volgt een andere opleiding dan waarvoor hij is ingeschreven Bekostiging van maatwerktrajecten Bekostiging van het kunstonderwijs.

Ad 1. De Hogeschool besteedt geen onderwijs uit. Ad 2. Van private activiteiten, waarbij een derde partij cq een andere rechtspersoon is betrokken, is slechts in zeer bescheiden mate sprake. Er is een aan de Hogeschool gelieerde stichting Cursussen die een niet-bekostigde oriëntatiecursus beeldende kunsten op zaterdag verzorgt (30 zaterdagen), en een 2-jarige post-HBO-opleiding Industriële Vormgeving. De opbrengsten van de cursusgelden dekken in de regel de hiervoor gemaakte kosten; In 2010 is sprake van een klein verlies van € 7.600. De baten en lasten zijn geconsolideerd in de jaarrekening. Daarnaast worden er binnen de Hogeschool publieke middelen ingezet ten behoeve van voorbereidend onderwijs teneinde de toegankelijkheid van het kunstonderwijs te vergroten en ter verbetering van de kwaliteit van de studenten.

Jaarverslag 2010

Pagina 15


Ad 3. De Hogeschool verleent alleen vrijstellingen op individuele basis vanwege elders verworven competenties. Strategisch handelen (bv. middels versnelde diploma-uitreiking) is daarbij niet aan de orde. Ad 4. Alleen EER-studenten die daadwerkelijk aan de Hogeschool studeren, en de reguliere opleiding volgen, worden betrokken bij de berekening van de bekostiging. Uitwisselingsstudenten worden niet betrokken bij de berekening van de bekostiging. Bij de inschrijving van buitenlandse studenten wordt nauwkeurig toegezien of zij een bewijs van rechtmatig verblijf in Nederland hebben. Indien blijkt dat op 1 december van het teljaar dit bewijs niet aanwezig is in het dossier, wordt de student niet betrokken bij de berekening van de bekostiging. Ad 5. Indien een derde het collegegeld voor een student betaalt, wordt de student gevraagd een verklaring te tekenen dat hij daarmee akkoord is. De Hogeschool kent een noodfonds gevoed uit eigen middelen, waaruit in bijzondere gevallen een tegemoetkoming voor een student betaald wordt. Ad 6. Indien studenten modules volgen, worden zij beschouwd als contractstudenten, en worden zij niet als student ingeschreven. Ad 7. Studenten volgen de opleiding waarvoor zij zijn ingeschreven. Ad 8. De Hogeschool kent geen maatwerktrajecten. Ad 9. Studenten die meer dan een jaar in het buitenland stage lopen, worden niet betrokken bij de berekening van de bekostiging. Indien studenten bij meer dan 1 (kuo-)instelling ingeschreven staan, worden zij - gegeven de CFI-systematiek - slechts bij één instelling bekostigd; de Hogeschool ziet hier nauwgezet op toe en overlegt in deze gevallen met de desbetreffende andere instelling over waar de student voor bekostiging in aanmerking wordt gebracht.

Den Haag, 7 juni 2011 Het College van Bestuur

Origineel getekend door: A.J.A. Verduyn Lunel

H. van der Meulen

voorzitter

vice-voorzitter

Hogeschool der Kunsten Den Haag Postbus 11670 2502 AR Den Haag Telefoon: 070 - 3151515 / 3154777 Administratienummer: 30923-23KJ

Contactpersoon: G.W.A. Zanoni Controller tel. 070 - 3154777 e-mail: [email protected]

Jaarverslag 2010

Pagina 16


Verslag van de Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van de Hogeschool der Kunsten Den Haag bestond in 2010 uit de volgende leden: - Mr. S.E. Eisma, voorzitter - Drs. W.J. Deetman - E. in ‟t Hout - Jhr. Ir. C.J.A. Reigersman - R. Rietveld - Drs. J.C.M. Schönfeld - J.L.M. Zoet In de algemene bijlage I zijn de personalia van de leden opgenomen als ook gegevens over de zittingstermijnen en hoofden nevenfuncties. Algemeen De Raad bestond op 31 december 2010 uit zeven leden. De samenstelling wijzigde in 2010 niet. De bijlage bij dit verslag vermeldt de namen en de overige gegevens als bedoeld in paragraaf lll.1.3 van de Branchecode van de leden van de Raad. De voorzitter en de overige leden zijn allen onafhankelijk in de zin van paragraaf lll.2.2 van de Branchecode. De Raad heeft in 2010 toezicht gehouden op het beleid van het College van Bestuur en de algemene gang van zaken in de Hogeschool en heeft het College met advies ter zijde gestaan. Hij deed dit voornamelijk door in vergaderingen met het College van Bestuur te discussiëren over voorkomende aangelegenheden. De Raad vergaderde daartoe viermaal met het College. Naast de reguliere mededelingen van het College van Bestuur, het governancebeleid en de vaststelling van de jaarstukken, vermeldde de agenda onderwerpen als de gevolgen van het overheidsbeleid voor de bekostiging, de samenwerking met de Universiteit Leiden, de huisvesting in het algemeen en de aankoop van enkele aangrenzende panden van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten en de nieuwbouwplannen van het Conservatorium aan het Spuiplein in het bijzonder, het beleid ten aanzien van curriculumvernieuwing, onderzoek, personeel, public relations, kwaliteitszorg, internationalisering, de investeringsagenda en de planning en control cyclus. Ook besteedde de Raad samen met het College bijzondere aandacht aan de rapporten van de Commissies Veerman en Dijkgraaf. De samenstelling en taakverdeling van het College vergde bijzondere aandacht in verband met het terugtreden van Prof de Ruiter als voorzitter van het College per juli 2010. De Raad besloot om de heer Verduyn Lunel tot voorzitter en de heer van der Meulen tot vice-voorzitter van het College te benoemen, naast de heer de Ruiter die tot zijn pensioendatum in 2011 gewoon lid van het College blijft. De Raad vergaderde ook buiten aanwezigheid van de leden van het College en besprak daarbij zowel het functioneren van het College als zijn eigen functioneren. Buiten de vergaderingen had de voorzitter van de Raad regelmatig contact met de voorzitter van het College en de leden van het College ieder afzonderlijk. Andere leden van de Raad hadden buiten de vergaderingen ook contact met leden van het College en andere personen binnen de organisatie. De voorzitter van de Raad woonde een vergadering van de Centrale Medezeggenschapsraad bij. Remuneratiebeleid De raad heeft een remuneratiebeleid vastgesteld. Uitgangspunten daarbij zijn de wens en noodzaak om deskundige leden van het College te werven en te behouden die bereid en in staat zijn leiding te geven aan de verwezenlijking van de hoge (internationale) ambities van de Hogeschool binnen het geldende wettelijke kader. De voorzitter en vice-voorzitter van het College zijn aangesteld voor een bepaalde tijd van minder dan vier jaar. De leden van het College genieten een salaris volgens toepasselijke schalen, een vakantietoeslag en een vaste toelage. Daarnaast kunnen secundaire arbeidsvoorwaarden gelden zoals een vaste onkostenvergoeding en het ter beschikking stellen van een auto voor interlokaal en internationaal vervoer. De Hogeschool is aangesloten bij de Stichting Pensioenfonds Abp. Over afvloeiingsregelingen in geval van beëindiging van de relatie zijn geen afspraken gemaakt. De hoogte van de bezoldiging wordt in het jaarverslag gespecificeerd. Gelet op de bijzondere positie van de Hogeschool, haar internationale karakter, de zwaarte van de functies en het feit dat de leden van het College naast hun functie als zodanig ook leiding geven aan belangrijke onderdelen van de Hogeschool is de Adviesregeling Totaal Vast Inkomen wel uitgangspunt voor het beloningsbeleid, maar is deze niet in alle opzichten relevant voor de Hogeschool. Jaarrekening en begroting De Raad van Toezicht heeft kennisgenomen van het door het College opgestelde jaarverslag en de jaarrekening over 2009. Beide stukken zijn met het College uitvoerig besproken in een vergadering waarin ook de externe accountant aanwezig was. Na kennis genomen te hebben van de management letter van de externe accountant en haar goedkeurende verklaring bij de jaarrekening heeft de Raad de jaarrekening goedgekeurd. Het voornemen van het College om de begroting voor het jaar 2011 vast te stellen is door de Raad van Toezicht goedgekeurd. De begroting zal worden vastgesteld nadat de Centrale Medezeggenschap deze van een positief advies heeft voorzien. Governance In 2010 heeft de Raad van Toezicht de organisatie getoetst aan hetgeen is opgenomen in de Branchecode Governance. Hieruit bleek dat het overgrote deel van de elementen uit de code reeds onderdeel uitmaken van de governancestructuur van de Hogeschool. Ter optimalisering van het governancebeleid werd in 2010 een accent gelegd op de interne risicobeheersingsen controlesystemen. De Raad constateert met genoegen dat het College de interne risicobeheersingsen controlesystemen steeds verder verbetert. Gelet op de omvang van

Jaarverslag 2010

Pagina 17


de Hogeschool en de beperkte middelen worden de bepalingen van de Branchecode inzake risicobeheersingsen controlesystemen niet volledig gevolgd. Commissies De Raad van Toezicht functioneert als een geheel. Er zijn derhalve geen commissies ingesteld die verantwoordelijk zijn voor deeltaken. Wel zijn er twee aandachtsgebieden verdeeld. Zo is de bezoldiging van de leden van het College van Bestuur deel van de portefeuille van de voorzitter en financiën van het lid Schönfeld. Eenmaal is een ad hoc-commissie van leden uit de Raad met het College bijeengekomen vanwege de nieuwbouwplannen van het Conservatorium als onderdeel van het beoogde Internationaal Dans- en Muziekcentrum aan het Spuiplein. Informatiebronnen De primaire bron van informatie voor de Raad van Toezicht is het College van Bestuur. In de statuten en in de reglementen is een nadere uitwerking gegeven aan de wijze waarop het College de Raad informeert, zowel schriftelijk als mondeling en zowel regulier als incidenteel. De verschafte informatie wordt in de reguliere vergaderingen van de Raad met het College besproken. Daarnaast is de externe accountant een belangrijke bron van informatie voor de Raad. Dit geldt met name voor de management letter die de accountant voorafgaande aan de bespreking van de jaarrekening aan de Raad verschaft en de toelichting die de accountant bij gelegenheid van de bespreking van de jaarrekening verschaft. Ook contacten met de Medezeggenschapsraad vormen een welkome bron van informatie voor de Raad. In een uitzonderlijke situatie is het denkbaar dat de Raad voor een specifiek facet zelfstandig informatie inwint. Profielschets Ieder lid heeft affiniteit met het internationale kunstonderwijs Ieder lid is in staat het beleid van het CvB op hoofdlijnen te beoordelen Ieder lid is gewend om in teamverband te opereren Ieder lid heeft voldoende tijd en gelegenheid om de vergaderingen van de RvT voor te bereiden en bij te wonen en is daarnaast desgewenst beschikbaar voor verder overleg met (leden) van de RvT en/of CvB De leden hebben een zodanige mix van ervaringen, kennis en deskundigheden dat de RvT ook op onderdelen het beleid van het CvB kan beoordelen en het CvB kan adviseren bij financiële, bestuurlijke, maatschappelijke, sociale, juridische en andere veel voorkomende vraagstukken en bij vraagstukken die de omgang met de overheid in haar diverse, voor de Hogeschool relevante hoedanigheden raken. Bij het aanzoeken van kandidaatleden wordt een spreiding nagestreefd over specifieke deskundigheid op de terreinen kunst & cultuur, hoger onderwijs, financiën, het bedrijfsleven en de wereld van het bouwen. De Raad van Toezicht is zodanig samengesteld dat de leden ten opzichte van elkaar, het College van Bestuur en welk deelbelang dan ook, onafhankelijk en kritisch kunnen opereren. Naar het oordeel van de Raad van Toezicht is aan de geformuleerde onafhankelijkheidscriteria voldaan. Bezoldiging De voorzitter en de overige leden van de Raad ontvangen geen bezoldiging. Zij ontvingen geen persoonlijke leningen of garanties. Tenslotte Tot slot spreekt de Raad zijn waardering uit voor de in 2010 getoonde inzet van het College van Bestuur en de medewerkers van de Hogeschool.

7 juni 2011, Raad van Toezicht

Jaarverslag 2010

Pagina 18


Jaarverslag 2010

Pagina 19


3. ONDERWIJS Overzicht van de aangeboden opleidingen KONINKLIJKE ACADEMIE VAN BEELDENDE KUNSTEN Faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

De Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten biedt in het kader van de Bachelor-Masterstructuur onderstaande opleidingen aan (voltijd; * tevens in deeltijd). Domein

Opleidingen en uitstroomprofielen

Studierichting

Beeldende Kunst en Vormgeving

Bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst

Beeldende Kunst*

croho 39110 geaccrediteerd t/m 31-12-14 Bacheloropleiding Vormgeving

ArtScience

Profiel Visuele Communicatie

croho 39111 geaccrediteerd t/m 31-12-14

Fotografie*

Grafisch Ontwerpen*

Interactive Media Design Profiel Productontwerp

Masteropleiding Muziek croho 44739 geaccrediteerd

Profiel Ruimtelijk ontwerp Profiel scheppen, onderzoeken, ontwikkelen

Textiel en Mode

Interieur- en meubelontwerpen* ArtScience / Artistic Research

t/m 02-05-13 Masteropleiding

Type and Media

Type and Media croho 49106 geaccrediteerd t/m 15-07-14 Masteropleiding Interior Architecture croho 49238 geaccrediteerd t/m 07-06-2016

Profiel Ruimtelijk ontwerp

Interior Architecture

Jaarverslag 2010

Pagina 20


De KABK verzorgt verder de  Post Graduate Course Industrial Design KABK studenten kunnen ook instromen in andere vervolgopleidingen waarin de KABK actief participeert, dan wel een samenwerkingspartner is:

 

het Mastertraject ArtScience het Mastertraject Artistic Research / Onderzoek in de Kunsten beide trajecten zijn onderdeel van de Master Muziek van de Hogeschool der Kunsten Den Haag (Koninklijk Conservatorium)

 

master Photographic Studies Universiteit Leiden (Faculteit der Geesteswetenschappen) master Mediatechnology Universiteit Leiden (Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen)

Daarnaast verzorgde de Koninklijke Academie voorbereidend onderwijs (zie ook de paragraaf School voor Jong Talent):  Oriëntatiecursus (dertig zaterdagen)  Voorbereidend jaar (voltijdsprogramma voor alle afstudeerrichtingen)  School voor Jong Talent: combinatieprogramma Vmbo (Tl)- Havo- VWO / KABK  Speciaal Gecombineerde Leerweg  Samenwerkingsprojecten met het voortgezet onderwijs in Den Haag en omstreken: - Johan de Witt College - Segbroek College - Bonaventura College - Haags Montessori Lyceum  Diverse trajecten voor individuele leerlingen uit het voortgezet onderwijs

KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans

De Muziekvakopleiding van de Faculteit Muziek en Dans (Koninklijk Conservatorium) biedt in de bachelorfase uitsluitend voltijdopleidingen aan met een studieduur van vier jaar. Afgestudeerden van de bacheloropleiding Muziek verwerven via een specialisatie-programma tevens de kwalificatie als docent (docerend kunstenaar). De bacheloropleiding Docent Muziek betreft een ongedeelde eerstegraadsopleiding die kwalificeert voor de schoolvakken muziek en CKV2 en CKV3 in het voortgezet onderwijs, muziekdocent binnen overige vormen van regulier onderwijs en een aantal beroepen in de kunsteducatie. In de masterfase worden drie voltijdopleidingen aangeboden met een studieduur van twee jaar. Het betreft de HBO-masteropleidingen Muziek, Sonologie en Opera. Deze opleidingen zijn toegankelijk voor een beperkte groep studenten, omdat scherp wordt geselecteerd op het potentieel van de student zich verder te kunnen verdiepen en/of verbreden. De master Opera wordt verzorgd via de Dutch National Opera Academy (DNOA), het samenwerkingsverband van het Koninklijk Conservatorium en het Conservatorium van Amsterdam. De Dansvakopleiding van de faculteit verzorgt de bacheloropleiding Dans. Deze opleiding kent in het algemeen slechts één afstudeerrichting: Academische Theaterdans. In een enkel geval is het mogelijk om af te studeren in Internationale Folkloredans. Daarnaast verzorgt het Koninklijk Conservatorium voorbereidend onderwijs (zie ook de paragraaf School voor Jong Talent):  Voorbereidend jaar  School voor Jong Talent: combinatieprogramma PO groep 7/8 - Vmbo (Tl)- Havo- VWO/KC  Pi-projecten

Jaarverslag 2010

Pagina 21


Domein

Opleidingen en uitstroomprofielen

Studierichting

Muziek

Bacheloropleiding Muziek

Musicus

Klassieke Muziek Jazz Oude Muziek en Historische Uitvoeringspraktijk Directie -koor -orkest -harmonie/fanfare/brassband Theorie der Muziek Kerkmuziek

Scheppen, onderzoeken, ontwikkelen Klankregie en opnameleiding Docent Muziek

Compositie

Musicus

Klassiek Orkestspel Jazz Oude Muziek en Historische Uitvoeringspraktijk Directie -koor -orkest -harmonie/fanfare/brassband Music Master New Audiences and Innovative Practice Compositie ArtScience / Artistic Research Arrangeren/Componeren/Jazz Muziektheater T.I.M.E. Art of Sound

croho 34739 geaccrediteerd t/m 31-12-16

Bacheloropleiding Docent Muziek croho 39112 geaccrediteerd t/m 31-12-16 Masteropleiding Muziek croho 44739 geaccrediteerd t/m 02-05-13

Scheppen, onderzoeken, ontwikkelen Klankregie en opnameleiding Educatie Masteropleiding Sonologie croho 49104 geaccrediteerd t/m 02-05-13 Masteropleiding Opera

Dans

croho 49105 geaccrediteerd t/m 17-07-14 Bacheloropleiding Dans croho 34798 geaccrediteerd t/m 31-12-13

Sonoloog

Sonologie Art of Sound Docent Muziek

Theorie der Muziek Muziekeducatie Sonologie

Opera (via Dutch National Opera Academy)

Opera

Uitvoerend danser

Academische theaterdans

Jaarverslag 2010

Pagina 22


Visitaties KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

In het kader van een gecoördineerde actie van acht hogescholen, die de bacherloropleiding Interieurarchitectuur verzorgen, heeft de KABK een aanvraag voor een nieuwe masteropleiding Interieurarchitectuur ter beoordeling voorgelegd aan de NVAO. In 2010 is deze aanvraag voor een nieuwe masteropleiding Interior Architecture door de NVAO gehonoreerd. Dankzij de succesvolle accreditatie kent de Hogeschool nu tien in het croho geregistreerde opleidingen. De nieuwe masteropleiding zal in september 2011 van start gaan. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans

Ook zijn in het verslagjaar de bacheloropleidingen Muziek en Docent Muziek gevisiteerd. In februari en tijdens de examenperiode in mei/juni heeft een internationaal samengestelde visitatiecommissie opleidingen bezocht. Vanwege het internationale karakter was het zelfevaluatierapport in het Engels opgesteld. Het “Managementreview Bachelor Programmes” ging vergezeld van een separate “Introduction and Summary”. Beide opleidingen zijn in het voorjaar 2011 door de NVAO geaccrediteerd. De kwaliteit van “Internationalisering‟ en „Gerealiseerd eindniveau‟ van de bacheloropleiding Muziek is zelfs beoordeeld met het bijzondere (kwaliteits) kenmerk Excellent. Als criterium geldt dat het auditteam overtuigend heeft aangetoond dat de kwaliteit van deze facetten ver uitstijgt boven relevante andere opleidingen, ook in internationale context. Ook de kwaliteit van de docenten en de wijze waarop voldaan wordt aan de eisen die aan het hoger onderwijs worden gesteld, zijn met Excellent beoordeeld. HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG

In februari 2010 heeft de landelijke Validatiecommissie Kwaliteitszorg Onderzoek (VKO) de Hogeschool bezocht. De taak van deze commissie is het valideren van de kwaliteitszorgsystemen van de hogescholen, voor zover de kwaliteitszorg betrekking heeft op onderzoek. Op basis van haar bevindingen heeft de VKO onze Hogeschool op dit punt als gevalideerd gekwalificeerd. De commissie was enthousiast over de hoogontwikkelde kwaliteitscultuur en de daarmee samenhangende zelfkritische houding. Een belangrijke aanbeveling was om de veelal impliciete criteria van kwaliteitszorg aan te vullen met meer formele momenten op grond van meer expliciete uitgangspunten. Ter voorbereiding had de Hogeschool een zelfevaluatierapport opgesteld. Ook heeft er onder meer een externe evaluatie plaatsgevonden door een externe commissie bestaande uit deskundigen op het terrein van de kunsten, het onderzoek voor, naar en in de kunsten, het besturen van culturele en onderwijsonderstellingen, en kwaliteitszorg. De Hogeschool der Kunsten is de vierde instelling die door de landelijke commissie is gevalideerd.

Ontwikkelingen in de diverse curricula HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG

Door de vertaling van de uitgangspunten van de interne beleidsplannen, de vaststelling van de landelijke opleidingsprofielen, de gevolgen van de zelfevaluaties in het kader van de sectorale kwaliteitszorg, de visitatierapporten, de invloed van de lectoraten, de bachelor/master structuur en de samenwerking met de Universiteit Leiden is de ontwikkeling van curricula hogeschoolbreed een permanent punt van aandacht. KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

Theorie en onderzoek De KABK heeft de afgelopen jaren gericht geïnvesteerd in versterking van de theoretische component in het onderwijs. Dat heeft plaatsgevonden in alle studierichtingen, zowel vaktheoretisch, kunstbeschouwend als algemeen reflectief (filosofie, sociologie), maar ook met academiebrede (propedeuse) hoorcolleges Algemene Kunsttheorie en sinds kort ook (propedeuse) hoor- en werkcolleges Academische Vorming, in samenwerking met de Universiteit Leiden ontwikkeld. Studenten van de KABK en de Universiteit Leiden werken ook samen in honours classes, zoals „Seeing and Naming‟, waarin het beschouwen van het kunstwerk en het benoemen van die ervaring centraal staan. Aanbod van de Universiteit Leiden is ook beschikbaar als keuzevak in het kader van het Individueel Studietraject (IST). Een versterkt belang van het theorieonderwijs met een veelheid aan schriftelijke werkstukken en mondelinge presentaties gedurende alle fasen van het onderwijs wordt gecombineerd met een versterkt belang van de eindscripties van de afstuderende. Die stevige positie van theorie is binnen het beeldende kunstonderwijs in Nederland zonder meer onderscheidend en te noemen voor onze academie. Daarnaast wordt van de student in de scheppende kunsten ook in de vele voortrajecten stelselmatig onderzoek en een onderzoekende houding gevraagd. Onderzoek is immers een essentieel kenmerk van de opdracht die de Hogeschool zichzelf heeft gegeven.

Jaarverslag 2010

Pagina 23


Kunst ontstaat in een voortdurende wisselwerking tussen maken of handelen; tussen het in- en uitzoomen op het voorhanden materiaal, of dat nu fysiek of conceptueel is, en tussen het bekende en het onbekende. Sinds kort verleggen kunstenaars, musici en ontwerpers hun focus naar het discursieve perspectief van de kunstpraktijk en naar de cognitieve functie van het kunstwerk. Produceren kunstenaars kennis? Zo ja, wat voor kennis? Hoe verhoudt deze zich tot andere soorten kennis? Dit zijn maar enkele van de vele vragen die de erkenning van “artistiek onderzoek” als specifieke activiteit ondersteunen, en die uitnodigen om de relatie van kunst tot andere disciplines en tot het bestaan te heroverwegen. In de Masterafstudeervariant Artistic Research is ruimte gecreëerd voor een diversiteit in onderzoeksmethoden, zoals aan de hand van dialoog, het lezen van relevante literatuur, het verzamelen van beeld en materiaal, het ontwikkelen van visuele-, tekstuele- of geluidsarchieven, het kijken en maken van films, aan de hand van interviews, het bezoeken van tentoonstellingen of het ondernemen van experimenten in samenwerking met studenten uit diverse disciplines. Het onderwijs in de nieuwe master Interior Architecture is volledig vanuit research en researchteams opgezet in samenwerking met een aantal gerenommeerde architectenbureaus, maar ook vanuit een eigen lectoraat Interieurarchitectuur „Inside Flows‟ in samenwerking met Vrije Universiteit Amsterdam (Design Cultures). Door middel van onderzoek, theorievorming en ruimtelijk ontwerp worden duurzame, humane oplossingen ontwikkeld voor problemen van bewoners of gebruikers van interieurarchitectuur die verband houden met een maatschappelijke thematiek of problematiek. Autonome Beeldende Kunst Curriculumontwikkeling is een doorgaand proces dat niet wordt geagendeerd door begin of eind van een nieuw cursusjaar. Ontwikkelingen in het werkveld en de maatschappij in het algemeen geven stof tot herbezinning. In toenemende mate ook zijn het de ervaringen van studenten en alumni die impulsen geven voor nieuwe studieonderdelen, desnoods tijdens het lopende studiejaar. Een voorbeeld hiervan is dat carrières van jonge kunstenaars in hoge mate verlopen langs een internationaal parcours van werkperiodes en tentoonstellingen in gastateliers. Sinds heeft dit gegeven een plek gekregen in een uitgebalanceerd programma van beroepsvoorbereiding. Om de propedeuse studenten een realistisch en compleet beeld van het werkveld te geven, zijn stages ingevoerd na de 1ste semesterbeoordeling. Gedurende een week werken zij individueel of in kleine groepen in tal van situaties waarin de producerende en publieke aspecten van het kunstenaarschap centraal staan. Hoewel de propedeuse een aparte fase is in de opleiding, is het van belang dat de gehele studie één „gebouw‟ is, waarin de student op een organische manier van de ene naar de andere verdieping kan. Naast de reeds bestaande verbindingen tussen propedeuse en hoofdfase is deze structuur versterkt door een grotere inzet van hoofdfasedocenten in de propedeuse. De gezamenlijke presentatie van de afdeling Beeldende Kunst en Fotografie tijdens de eindexamens kan een succes worden genoemd. Desalniettemin zijn studenten van de diverse afdelingen nog maar beperkt geneigd om elkaar op te zoeken. Om dit inspirerende veld open te leggen, is besloten een aantal keer per jaar een groep studenten te vormen, die alle afdelingen vertegenwoordigen om gezamenlijk in korte tijd het concept voor een tentoonstelling uit te werken en te realiseren in de zalen van de Koninklijke Galerie. Fotografie In 2010 werd de eerste Netwerkweek in Engeland, voortkomend uit de samenwerking met de Academie van Newport, met succes bezocht door onze studenten. Daarmee weet de afdeling haar Netwerk sterker internationaal voor studenten in te zetten. De beroepsvoorbereiding krijgt extra aandacht. Eerder uitgezet beleid wordt versterkt door het maken van een lesprogramma in het gehele curriculum. Dit resulteerde in extra activiteiten van m.n. de hogere jaars studenten die met succes een veiling houden op de Open Dag en een actie voor het kunstonderwijs gehonoreerd zien bij een subsidiënt. Ook slaagt zij erin een speciale stichting op te richten, zodat de 3 e en 4e jaars studenten over een rechtspersoon beschikken ter stimulering van hun activiteiten buiten de academie. Verscheidene internationale gasten bezochten de academie zoals Danayitha Singh (i.s.m. het Museum „Huis Marseille‟, Wassink Lundgren en Anton Corbijn. Zij gaven lezingen en masterclasses. Verschillende afgestudeerden lanceerden met succes hun in eigen beheer uitgegeven fotoboeken en bereikten daarmee in één klap internationale faam. Grafisch Ontwerpen De afdeling Grafisch Ontwerpen (GO) heeft in 2010 gewerkt aan een nieuwe opzet van het programma met meer flexibiliteit om te kunnen inspelen op nieuwe ontwikkelingen in het vakgebied. Een en ander is vastgelegd in het document “GO play go”. Ook is aandacht besteed aan een drietal specifieke KABK-brede speerpunten. Zo zijn studenten in het kader van internationalisering actief gestimuleerd om op uitwisseling en/of stage in het buitenland te gaan. Er waren buitenlandse excursies en twee intensieve, specifieke projecten voor de afdeling: in maart het project “Tales of a city” in Istanbul in het kader van het Europese Erasmus Intensive Program i.s.m. de Universiteit Marmara uit Istanbul en de Academie St. Lucas uit Antwerpen, geïnitieerd door de KABK; in november waren er twee masterclasses van Chaz Maviyane-Davies (uit Boston/Zimbabwe) voor studenten en alumni, eindigend in een tentoonstelling in de galerie van KABK, met als thema tolerantie. Het speerpunt dat elke student in zijn KABK-tijd minimaal één praktijkproject volgt, wordt inmiddels gehaald. Voorbeelden uit 2010: er zijn ontwerpen gemaakt voor het logo vanwege het 345-jarig bestaan van de Universiteit Leiden, voor affiches voor de Dag in de Branding en de beeldtaal voor The Hague Festivals. Daarnaast zijn er samenwerkingen met Haagse culturele instellingen die inmiddels een jaarlijks terugkerend fenomeen zijn:

Jaarverslag 2010

Pagina 24


“Uitgelicht” in het Filmhuis, een avond met films van studenten van de afdelingen BK en GO, en “de tramtunnel expositie” samen met onze afdeling Fotografie en de afdeling Grafisch van de Willem de Kooning Academie. Textiel en Mode Een kernteam, bestaande uit Marina Yee, Gerdi Esch, Gerrit Uittenbogaard en Erik Verdonck, zijn in het academiejaar 2009-2010 bij elkaar gekomen om het curriculum van textielontwerpen te actualiseren en beter te omkaderen. Tevens heeft het team in maandelijkse werkbesprekingen alle eindejaarsstudenten begeleid en geëvalueerd. Een van de nieuwe aspecten van het jaarprogramma is tevens dat er ruimte wordt gecreëerd voor diverse workshops. Zo zijn onder meer de volgende kunstenaar-docenten uitgenodigd: Catherine Willems (België) voor een workshop schoenontwerpen, Niels Clavers (Nederland) voor modeontwerpen en Diane Steverlynck (België) voor textielontwerpen. Onderwijsvoorzieningen en werkplaatsen In 2010 heeft de KABK stevig geïnvesteerd in de kwalitatieve verbetering en vernieuwing van de onderwijsvoorzieningen, de werkplaatsen en werkruimten voor studenten. Bestaande werkplaatsen zijn verbouwd en nieuw ingericht met het doel om de vele mogelijkheden, technieken en media van de 21e eeuw voor de creatieve en artistieke ontwikkeling van de studenten beschikbaar te stellen. Oudere technieken en media zijn op een hoogwaardig peil gebracht en er zijn nieuwe technieken en media geïntroduceerd. De omvangrijke uitbreiding en upgrading van de werkplaatsen richt zich onder andere op: computergestuurde materiaalbewerking, 3D-printing, digitale visualisatietechnieken, multimedia en audiovisuele voorzieningen. Na de volledige verbouwing van de houtwerkplaats is een CNC portaalfrees geplaatst (CNC: Computer numerical control). Deze frees maakt het mogelijk om, volledig computergestuurd, in 3D-onderdelen in hardschuim, kunststoffen, hout, MDF, aluminium, messing en andere metalen uit te boren en te frezen. De metaalwerkplaats is gedeeltelijk aangepast. Uiteindelijk wordt een groot gedeelte van de apparatuur vervangen. Om met extra grote objecten te kunnen werken, is een overkapping bij het beeldhouwlokaal gecreëerd. Hier kan nu ook geslepen, gelast en met de plasmasnijder gewerkt worden. Sinds kort beschikt de Academie over een 3D-lab. In dit lab staat een 3D-printer, een 3D-handscanner, een computergestuurde vierassige bovenfrees en een CNC-gestuurde halfautomatische draaibank. Hiermee beschikt de Academie over hightech apparatuur waarmee studenten gebruik kunnen maken van de allerlaatste technieken. Voor het 3D lab is de grafiekwerkplaats verbouwd en opnieuw ingericht. Hierdoor is een nieuwe ruimte ontstaan, centraal in het gebouw gelegen.  Onder de houtwerkplaats in de kelder is een nieuwe ruimte om te werken met droge kunststoffen. Bij beeldhouwen is een aparte ruimte ingericht voor natte kunststoffen. Hier kunnen studenten gebruik maken van een droogoven voor het drogen en verharden van kunststoffen, een mengkast, werktafels en menggereedschappen voor tweecomponenten- kunststoffen als epoxy en het maken van mallen in modelbouwgips en rubbers, zoals siliconen en pur. Er is een volwaardige keramiekwerkplaats ingericht in de bestaande ovenruimte. Er is een nieuwe afdeling multimedia gebouwd en ingericht, zodat studenten met moderne audio-visuele technieken aan hun projecten kunnen werken. Op de tweede verdieping Bleijenburg is een aparte filmzaal/bioscoop gebouwd voor maar liefst 27 personen. Deze heeft echte theaterstoelen, full HD beeld en 7.1 surround geluid. Hierdoor is bewegend beeld in een real-life setting te bekijken. Op dezelfde etage is een opnieuw ingerichte elektronica-werkplaats gebouwd. De textielwinkel is naar de kelder verhuisd. De vrijgekomen ruimte is benut voor het plaatsen van een lasersnijder, een transferprinter en een kalander. Hiermee zijn ook op textielgebied nieuwe technieken beschikbaar voor bewerking van stoffen. De ruimte van het 'lokaal van de Toekomst' is volledig omgebouwd tot een digitale doka. Met vijfentwintig werkplekken kunnen studenten beeldmateriaal op professionele wijze bewerken op snelle Mac's met gekalibreerde beeldschermen en het materiaal in de daarvoor speciaal ingerichte ruimtes professioneel printen en (laten) beoordelen. Ook de traditionele fototechnieken zijn niet vergeten: analoge films kunnen nog steeds ontwikkeld en afgedrukt worden. Daarvoor zijn vijf vernieuwde, volledig ingerichte natte doka-werkplekken gecreëerd. In de kelder van de Prinsessegracht is een professionele spuitcabine geplaatst. Gespecialiseerde werkplaatsbeheerders beheren de nieuwe machines. In 2011 worden er workshops voor docenten georganiseerd en worden de studenten waar nodig specifiek geinstrueerd over het gebruik van de nieuwe apparatuur.

Jaarverslag 2010

Pagina 25



Stimuleringregeling Krachtig Meesterschap Het KC heeft in juni 2010 voor een samenwerkingsverband met vier basisscholen in Den Haag en Delft van het Ministerie van OCW in het kader van de regeling Krachtig Meesterschap subsidie toegekend gekregen om in de periode 2010 t/m 2012 het project „Muziek als vak - De excellente muziekleraar in het basisonderwijs’ uit te voeren. Kwaliteit en vanzelfsprekendheid van muziekonderwijs in de basisschool staan onder druk. En juist het muziekonderwijs aan jonge kinderen vraagt om leerkrachten met specialistische kennis en vaardigheden wat betreft de belangrijke, vroegste ontwikkeling van muzikaliteit. De mogelijkheid tot het ontwikkelen van de in ieder kind aanwezige muzikaliteit zou niet afhankelijk moeten zijn van of een kind op jonge leeftijd de gelegenheid krijgt in een privé-situatie of op de muziekschool muzieklessen te volgen, of het nu gaat om de toekomstige professionele musicus, de enthousiaste amateur of de betrokken luisteraar die de taal van de muziek verstaat. Het samenwerkingsverband van het Koninklijk Conservatorium en vier basisscholen in Den Haag en Delft geeft met dit project het opleiden van gespecialiseerde muziekleraren voor het basisonderwijs een nieuwe impuls door de ambachtelijke kant van het muziekonderwijs en de muzikale ontwikkeling op langere termijn centraal te stellen. En wel zo, dat het muziekonderwijs in het reguliere onderwijs dé plaats kan zijn waar alle jonge mensen, toekomstige musici, amateurmuzikanten én hun toekomstige publiek, een goede muzikale ontwikkeling kunnen doormaken. Sinds september 2010 zijn (vak)leerkrachten en stagiaires op de vier basisscholen begonnen om aan de groepen 1 en 2 op een andere, meer gestructureerde manier muziekles te geven. Deze kleutergroepen krijgen 2 keer per week muzieklessen, die net als de andere lessen gewoon in het wekelijkse rooster zijn opgenomen. Met heel eenvoudige middelen van stem en beweging wordt een basis van muzikale vaardigheden gelegd, waarmee volgend jaar in groep 3 en vervolgens tot en met groep 8 verder kan worden gewerkt. De lessen zijn geïnspireerd door de aanpak in de Kodály-methodiek, vertaald naar de tegenwoordige tijd. Net als in de gewone taallessen maken de kinderen, als zij ongeveer zes jaar zijn, de eerste stappen naar het lezen en schrijven van muziek. Om dit proces goed te kunnen leiden, moeten de leerkrachten en stagiaires zelf nieuwe expertise opdoen. Daarom volgen zij wekelijks een bijscholingsprogramma in het Koninklijk Conservatorium dat bestaat uit lessen in stemvorming, zingen met kinderen, methodiek, theorie en solfège. Studenten uit verschillende richtingen van de muziekvakopleiding van het KC (Master Muziekpedagogiek, Docent Muziek, Bachelor Muziek met Minor Educatie, Music Master) nemen na selectie als stagiaire deel aan het project. Om de resultaten van de scholing van de leerkrachten en stagiaires en de veranderingen in het muziekonderwijs in de basisscholen te monitoren, wordt het project door een onderzoeksgroep begeleid. Hieraan werken masterstudenten mee van de opleidingen Muziek, Muziekpedagogiek en de Music Master for New Audiences and Innovative Practice. Zij worden op hun beurt begeleid door docenten van het KC, die zelf ook een deel van het onderzoek uitvoeren. Het project wordt geleid door een projectgroep bestaand uit Aad de Been (coördinator Educatieve Opleidingen), Suzanne Konings (coördinator Theorieafdeling en projectleider) en Adri de Vugt (docent onderwijs- en muziekpedagogiek). Het KC heeft de ambitie om met dit project een nieuw begin te maken met goed muziekonderwijs voor alle kinderen op alle scholen, zoals we dit bij rekenen en taal zo gewoon vinden. Theorie der Muziek In de afdeling muziektheorie is in 2010 opnieuw geïnvesteerd in scholing van de docenten. Een aantal docenten heeft gedurende een half jaar zanglessen gevolgd bij een collega van de zangafdeling. Vooral in het solfègeonderwijs zijn deze vaardigheden van groot belang. Daarnaast heeft een groot deel van de docenten een taak gekregen om Musicweb een goede doorstart te geven. De technologie werd gemoderniseerd en de onderwijsinhoudelijk invulling werd vernieuwd. Enkele theoriedocenten namen actief deel aan de improvisatiemiddagen in het conservatorium en aan de workshops die werden georganiseerd door het lectoraat van Bart van Rosmalen. In het curriculum waren geen grote wijzigingen, behalve voor de studenten van Art of Sound. Zij volgen nu een speciaal voor hen ontwikkeld programma, waarin verschillende muziekstijlen en genres vanaf het begin aan bod komen. Op deze manier wordt een betere aansluiting bij de zeer diverse achtergronden van deze studenten bereikt. Om het onderwijs in de theorieafdeling grondig te evalueren werd in samenwerking met het bureau kwaliteitszorg een enquete opgesteld, die in 2011 door het ICLON zal worden uitgevoerd. Klassieke afdeling De Klassieke afdeling werd in mei/juni 2010 geconfronteerd met een zeer groot aantal aanmeldingen voor het toelatingsexamen voor het eerste jaar. Omdat een groot deel van de kandidaten van een kwalitatief hoog niveau was, is besloten om bijna het dubbele aantal eerstejaars aan te nemen in vergelijking tot voorgaande jaren. In 2010 ging een nieuwe specialisatie binnen de Masteropleiding van start: de Orkest Master. Deze specialisatie behelst een gerichte training voor het beroep van orkestmusicus. Alle facetten komen aan de orde, van auditietraining tot het opdoen van repertoire. Het Residentie Orkest stelt beurzen beschikbaar voor een bepaald aantal Masterstudenten. Deze studenten spelen ook een aantal producties van het orkest mee. De toelating voor deze specialisatie wordt afgenomen door het Residentie Orkest zelf. In verband met de Orkest Master startte de klassieke afdeling van het KC in 2010 een orkestklas: wekelijkse orkestrepetities met een concert ter afsluiting van een projectperiode. Enthousiaste bezoekers van deze serie concerten werden extra beloond met

Jaarverslag 2010

Pagina 26


gratis toegang tot een concert van het Residentie Orkest in de Perspectief Serie. In deze serie treedt ook het Master Orkest van het KC jaarlijks eenmaal op. In het verslagjaar ontwikkelde de afdeling het keuzevak 'productie', waarbij studenten workshops krijgen over programmeren en fondsenwerving. Ook lopen ze mee met de productie van diverse projecten in de eigen afdeling. De vaardigheden die zo worden opgedaan maken deze studenten al direct tot meer verantwoordelijke en actieve musici. Regelmatig participeert de klassieke afdeling in de Dag in de Branding. Het gaat dan altijd over speciale en nieuwe programma‟s. In 2010 bijvoorbeeld voerden studenten in de Kloosterkerk een nieuw gecomponeerde Evensong uit – een gezongen Vespers - van compositiestudent Stojanov. Drie zangers en zes altviolisten speelden de eerste uitvoering in ruimtelijke opstelling. De afdeling Art of Sound maakte een videoregistratie. Jazz Het aantal aanmeldingen bereikte een recordhoogte: meer dan 140 kandidaten. Hieruit werd een aantal van rond de 30 studenten geselecteerd. Het gevolg was een stijging van het niveau van de studenten. Niet alleen de instrumentaal-technische kwaliteiten van de studenten nemen jaar na jaar toe, ook hun interesse in de muziek verbreedt zich voordurend. De samenwerking met de andere afdelingen in het KC werden ook dit jaar weer meer uitgediept en versterkt. Het Bass Book, een serie studiedagen waaraan studenten en docenten van alle afdelingen samenwerken, was daar een heel duidelijk voorbeeld van. Ook in orkestprojecten en masterclasses van de klassieke en oude muziekafdeling participeerden de studenten van de jazzafdeling. Dit had ook zijn weerslag op de eindexamens waarin in toenemende mate studenten van meerdere afdelingen deelnemen. De hoofdvakdocenten, allen uitvoerende musici, stimuleerden de studenten om op zoek te gaan naar werkbare cross-overs. Het werkveld vraagt hier in toenemende mate om. Alumni van de jazzafdeling blijken in hoge mate in staat te zijn hier vorm aan te geven. Het streven van de jazzafdeling is en blijft het laten afstuderen van jazzmusici van een excellent ambachtelijk niveau gecombineerd met een groot artistiek vermogen om nieuwe paden in te slaan. Compositie De studentenpopulatie is nagenoeg gelijk gebleven. Ondanks het feit dat in de hele wereld de kunst onder druk staat - en dat dit ook binnen het KC te merken valt aan afname van interesse voor sommige instrumentale hoofdvakken - wordt er thans meer gecomponeerd dan ooit. Door de ontsluiting van componeren met behulp van de computer kan bijna iedereen leren componeren (althans zo wordt gedacht). Het is dus ook dit jaar weer dringen aan onze poort. In studiejaar 2009-10 verwelkomden wij onze eerste West-Afrikaanse student. Dit als resultaat van een samenwerkingsproject met de Legon Universiteit van Accra in Ghana. Het onderwijs op de compositieafdeling beweegt zich thans ook sterk in de richting van de community en op het gebied van de educatie. Met projecten als die op begraafplaats Rhijnhof is een totaal nieuw werkveld opengelegd dat grote kansen biedt tot onderzoek dat sterk gerelateerd is aan de samenleving. Evenzo zien wij grote kansen voor onze huidige studenten om later werk te vinden in het onderwijs. Juist omdat er tegenwoordig op de lagere en middelbare scholen zo veel wordt gecomponeerd. De componist van de toekomst zal zijn ivoren toren verlaten en weer één zijn met de anderen, zoals Schönberg al bezong in zijn ongeplubiceerde essay „Neue Musik, Meine Musik‟. De invoering van de nieuwe minor ‟educatiecomponist‟ zal hier zeker toe bijdragen. Twee andere belangrijke bewegingen zijn de sterke toenaderingen van de makersafdelingen (compositie, Sonologie, ArtScience en later natuurlijk ook T.I.M.E / Muziektheater) tot een wellicht meer overlappend curriculum met sterke aantrekkingskracht op de jongste generatie, die dan binnen een totaalpakket volledig de diepte in kan. Het wereldomspannende probleem van de afname van interesse in theoretische vorming bij jonge mensen heeft binnen de compositieafdeling geleid tot een constante discussie over dat deel van het curriculum. Vakken als „experimental theory‟, waarin gezocht wordt naar nieuwe aansprekende theoriemodellen, zijn hiervan een voorbeeld. Ook afgelopen jaar is de trend doorgezet om de studentenpopulatie meer ruimte te geven om samen met de docenten het curriculum sterk actueel te houden. Sonologie Het Instituut voor Sonologie houdt zich traditiegetrouw bezig met compositie van elektronische muziek, algorithmische compositie, onderzoek naar klankeigenschappen en muzikale structuren, klanksynthese, uitvoeringspraktijk van live elektronische muziek en de ontwikkeling van soft- en hardware voor interfaces. De studenten wordt een esthetische, praktische en historische context geboden waarin zij naast een gemeenschappelijk lestraject worden aangezet tot zelfstandige werkzaamheden die zich toespitsen op een of meerdere van de genoemde onderwerpen. Naast de bachelor- en masteropleiding wordt nog steeds de éénjarige cursus Sonologie gegeven die sinds 1966 bestaat. Deze cursus trekt voornamelijk post-graduate studenten uit het buitenland en is een belangrijke voedingsbodem voor de masteropleiding. Bovendien worden vakken uit het cursusaanbod regelmatig als keuzevak gevolgd door studenten van andere afdelingen van het conservatorium. Met de Compositieafdeling en de Interfaculteit ArtScience zijn gesprekken gestart om tot een gezamenlijk keuzevakaanbod te komen. Voor het tweede jaar zijn de zgn. CASS-avonden georganiseerd, waarop werk te horen en te zien is van studenten van de drie scheppende afdelingen. Tijdens het Springfestival zijn de resultaten gepresenteerd van het CASSproject: een jaarlijks samenwerkingsproject met studenten van genoemde afdelingen, dat dit keer onder leiding stond van Justin Bennett en Roelf Toxopeus (BMB con).

Jaarverslag 2010

Pagina 27


De langlopende samenwerking met STEIM in Amsterdam op het gebied van instrumenten voor live elektronische muziek vormde aanleiding tot het opzetten van de nieuwe master “Instruments&Interfaces”, die in september 2011 van start gaat en waarvan het lesaanbod gezamenlijk met STEIM wordt verzorgd. Onder leiding van Richard Barrett is een ensemble voor geïmproviseerde muziek met traditionele instrumenten en elektronica opgezet dat met regelmaat optreedt. Deze activiteiten sluiten deels aan bij de improvisatiemiddagen die het KC in het schooljaar 2010-2011 heeft georganiseerd, en waarbij respectievelijk de saxofonist Evan Parker en de pianiste Sarah Nicolls samen met Richard Barrett workshops hebben verzorgd. In oktober 2010 vond het symposium “Panels – an inquiry into the spatial, the sonic and the public” plaats in Maastricht bij NAiM / Bureau Europa, waar Sonologiedocenten Justin Bennett, Raviv Ganchrow en Kees Tazelaar lezingen gaven en werk presenteerden. Docent Muziek De afdeling Docent Muziek zij-instroom kent een forse groei. Het maximum aantal studenten van 19 was dit studiejaar ingeschreven. Dit jaar is de module CKV afgesloten in St. Petersburg. Tijdens een vierdaags bezoek hebben de studenten verschillende opdrachten ontworpen en op bruikbaarheid getest. Met deze opdrachten worden leerlingen uit het voortgezet onderwijs gestimuleerd om actief met Kunst bezig te zijn. Voor de opleiding Docent Muziek betekende de start van 201 -2011 de start van een nieuw curriculum. Nieuwe vakken als Musiceerlab en uitgebreide praktijkoriëntaties, evenals peerlessen gitaar & drums. Hierachter schuilt de visie dat voor de bredere beroepspraktijk (niet alleen het reguliere onderwijs) een breder oriëntatietraject nodig is en meer focus op het muzikaal/artistieke element van het onderwijsprogramma. De eerste analyses (december 2010) zijn positief. Het nieuwe programma van de minor educatie kende haar eerste afstudeergroep. 15 studenten ontvingen het bijbehorende certificaat. De staf van de onderwijsopleidingen overlegde tijdens een bezoek aan de Universiteit van Wenen over meer samenhang tussen de opleidingen, samenwerking met het werkveld en een onderwijspakket voor alle studenten van het conservatorium. Music Master for New Audiences and Innovative Practice (voorheen Joint Music Master) In het kalenderjaar 2010 namen in totaal tien studenten deel aan de Music Master for New Audiences and Innovative Practice. De aanduiding Joint is komen te vervallen omdat deze door de Engelse partner in het programma niet gebezigd mag worden. Van die tien studeerden er vier af in september. Zij zijn de eersten die zich Master of Music mogen noemen na het voltooien van dit programma. Hun afstudeerprojecten waren zeer uiteenlopend. Nikola Tosic en Marjolein Stots werkten samen aan een community opera project met leerlingen van een muziekschool in Soweto (ZA). Een project dat gerealiseerd werd in samenwerking met Yo! Opera en het Theater Instituut Nederland. Marcello Windolph onderzocht samen met choreografe Maaike van de Westeringh in hoeverre verworvenheden van improvisatietechnieken in de moderne dans en de jazz in Nederland, toepasbaar zijn bij een moderne dansgezelschap in Ghana. Janneke Daalderop realiseerde een tournee van 7 voorstellingen waarin zij onderzocht in hoeverre conventies van het klassieke liedrecital kunnen worden losgelaten. Van de twee studenten in het eerste studiejaar, verruilde er een de MM NAIP voor het Leadership programma van de Guildhall School of Music and Drama nadat ze in het 'exchange' gedeelte van haar studieprogramma kennis had gemaakt met deze Master van het partnerinstituut in Londen. In september 2011 begon een vijftal nieuwe studenten aan de Music Master NAIP. Hun studie ging van start met een tiendaagse introductiecursus op IJsland, tezamen met studenten van de andere drie conservatoria in Europa die deze Master aanbieden. HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG

Artistic Research De Master Artistic Research biedt een tweejarige opleiding voor studenten uit beide faculteiten. Het studieprogramma bestaat uit een praktisch deel (praktijk en onderzoek) van 60% en een theoretisch deel (verkenning en onderzoek) dat 40% van de opleiding beslaat. In de realiteit worden deze activiteiten als één geïntegreerde praktijk gezien. De status van wat als onderzoek of als kunstwerk wordt beschouwd is flexibel en altijd in beweging. De focus ligt op het ontwikkelen van een geschikte vorm voor het onklare werk, en is gebaseerd op de ideeën en de eisen van de inhoud van het materiaal zelf. Zoals we al eerder aangaven is er een ontwikkeling te signaleren waarin kunstenaars, musici en ontwerpers hun focus meer verleggen naar het discursieve perspectief van de kunstpraktijk en naar de cognitieve functie van het kunstwerk. De Master Artistic Research creëert ruimte voor een diversiteit in onderzoeksmethoden, zoals aan de hand van dialoog, relevante literatuur, het verzamelen van beeld en materiaal, het ontwikkelen van visuele-, tekstuele- of geluidsarchieven, het kijken en maken van films, aan de hand van interviews, het bezoeken van tentoonstellingen of het ondernemen van experimenten in samenwerking met studenten uit andere disciplines. De onderzoeksvraag van elke individuele student vormt het uitgangspunt. Gedurende de studie wordt geleerd te reflecteren op eigen werk, analyseren en verder ontwikkelen van ideeën en vindingen, en hoe deze schriftelijk en verbaal te communiceren. Het resultaat van het onderzoek is in de eerste plaats een artistiek product in de breedste zin van het woord. De Hogeschool der Kunsten is één van de drie instituten in Nederland die een traject Artistic Research aanbieden, naast de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Maastricht. Het Haagse mastertraject onderscheidt zich van de UvA en de UM door de geïntegreerde benadering van theorie en praktijk.

Jaarverslag 2010

Pagina 28


Dansvakopleiding Omdat de Dansvakopleiding zich richt op de academische dans waar sprake is van fysiek hoge, specifieke eisen, is er ook sprake van strenge selectie. Om uitval te beperken en efficiëntie te verhogen, maar ook om de jonge danstalenten een veelzijdige omgeving te kunnen bieden, wordt in 2011 onderzocht of de dansvakopleiding in samenwerking met Codarts een tweede opleidingsprofiel kan inrichten, waarbij de klassieke ballettechniek wordt aangevuld met andere technieken en performance skills. Ook met Het Nationaal Ballet en het Nederlands Dans Theater wordt nauw samengewerkt. Deze samenwerking zal, mede geïnspireerd door gezamenlijke nieuwbouwplannen, de komende jaren verder toenemen. Op termijn leidt dit onder andere tot het gezamenlijk ontwikkelen en inrichten van een NDT-Master, waarbij een aantal dansstudenten parallel aan de opleiding meedraait in het gezelschap. Er bestaan diverse uitwisselingsprogramma‟s voor studenten en docenten met opleidingen in het buitenland. Onze dansvakopleiding is een van de opleidingen waar winnaars van de gerenommeerde Prix de Lausanne een jaar gratis mogen studeren. Uitwisselingen Zoals ook vorig jaar, bezochten de leerlingen van balletgroep V de “Staatliche Ballettschule Berlin” waar ze deelnamen aan de dagelijkse ballet, moderne- en caractèrelessen. Erasmus In het kader van het Erasmus-uitwisselingsprogramma gaven docenten van de dansvakopleiding Tessa Cooke en Tom Bosma van 28 maart – 2 april 2010 workshops aan de leerlingen van de dansvakopleiding van het Staatsconservatorium, onderdeel van de Haccettepe Universiteit te Ankara. Gastdocenten In 2010 kregen onze HBO-dansstudenten les van Hanneke Berlage, Monique Sand, Stefan Zeromski, Yannick Boquin, Patrick Armand, Marc Boermans, Nathalie Caris, Shirley Esseboom, Hedda Twiehaus, Marian Sarstädt, Francis Sinceretti, Ted Willemsen, Roger van der Poel, Maria Simonetti, Valentina Scaglia, Reuven Voremberg en Katarina Wester. Beoordelingen Als gast voor de jaarlijkse HBO-beoordelingen werd Patrick Armand uitgenodigd. Externe examencommissieleden dit jaar waren Ted Brandsen, Artistiek directeur Het Nationale Ballet, Cora Bos Kroese, balletmeester Nederlands Dans Theater, en Roel Voorintholt, artistiek directeur Introdans. Beurzen/ stages / contracten/ wedstrijden In Januari werden HBO-studenten Daan van den Akker, Richel Wieles en Sem Sjouke tijdens de jaarlijkse auditieles van de stichting Dansersfonds ‟79 geselecteerd. De prijs bestond uit een geldbedrag waarmee een dans-zomercursus kan worden gevolgd. M.i.v. 9 augustus zijn Anne Ofman en Amber Stolk voor een seizoen werkzaam als stagiaire bij het Internationaal Danstheater. Afgestudeerden In 2010 studeerden zes studenten af aan de dansvakopleiding van het KC. Allen vonden zij direct werk in de danssector waarvoor zij zijn opgeleid. De betreffende gezelschappen die hen een contract aanboden staan hieronder vermeld. Larissa Apelbaum Kibbutz Dance Company Teegan Kollamn Bayerisches Staatsballett München Tess Stürmann Het Nationale Ballet Rohan Dunham Züricher Ballett Vincent Hoffman Het Nationale Ballet Frank van Tongeren Norwegian National Ballet Voorstellingen In de jaarlijkse eindvoorstellingen werd een keur aan dansstijlen getoond: “Concerto Barocco” (George Balanchine), Step Lightly (Lightfoot/León) en “Scènes de Ballet” (Monique Sand/Tom Bosma). HBO-studenten vervulden de hoofdrollen in het ballet “ABDALLAH” dat in het Lucent Danstheater tijdens de kerstdagen werd uitgevoerd en geproduceerd door de De Dutch Don‟t Dance Division. De jongere leerlingen, balletgroep II en IIa, participeerden in de productie van The Sleeping Beauty van Het Nationale Ballet in de kerstperiode. Een selectie van de overige uitvoeringen door de dansafdeling is opgenomen in de algemene Bijlage II.

Jaarverslag 2010

Pagina 29


De Interfaculteit School voor Jong Talent De sinds 1956 functionerende en voor Nederland unieke Interfaculteit School voor Jong Talent (SvJT) integreert regulier onderwijs vanaf groep 7 van de basisschool met een opleiding dans en de vooropleiding muziek en beeldende kunst. Het voortgezet onderwijs biedt alle profielen aan, van VMBO tot en met Gymnasium. De SvJT heeft aan de ene kant een regionale functie als (voor)opleiding, maar heeft daarnaast de functie om nationaal toptalent aan te trekken en door een met het HBO geïntegreerde omgeving de juiste training en begeleiding te bieden. De leerlingenpopulatie van de interfaculteit is inmiddels afkomstig uit heel Nederland. De opleiding dans en de vooropleiding muziek en beeldende kunst zijn toegankelijk voor interne en externe leerlingen. Interne leerlingen volgen het reguliere PO- of VO-onderwijs binnen de muren van de Hogeschool. Externen daarentegen doen dit in hun eigen woonomgeving en volgen dus alleen het specifieke pakket aan kunstvakken. Hierbij dient te worden vermeld dat de Interfaculteit het aantal externe leerlingen sterk afbouwt. De interfaculteit is ervan overtuigd dat de interne variant een veel betere basis vormt om jonge talenten voor te bereiden op een succesvolle doorstroom naar het hoger kunstonderwijs.

School voor Jong Talent 2010

Primair Onderwijs

Voortgezet Onderwijs

totaal

Interne leerlingen

35

139

174

Externe leerlingen

15

20

35

Totaal

50

159

209

De SvJT functioneert goed: van de eindexamenklassen van het VO stroomt vrijwel 100% door in het kunstvakonderwijs. Vrijwel alle afgestudeerde Bachelors van de Dansvakopleiding staat een contract of stage te wachten, een uitzonderlijk hoge score in vergelijking met andere dansvakopleidingen. Naast het eerder beschreven onderwijs biedt de SvJT in bepaalde instrumenten Projecten Initieel onderwijs aan voor de doelgroep 5- tot 7-jarigen, de zogeheten Pi-cursussen. Dit gebeurt op woensdagmiddagen en zaterdagen en bestaat momenteel, naast een stevig algemeen muzikaal fundament, uit de instrumentale varianten piano, viool, cello, blokfluit en slagwerk. In 2010 waren er 99 Pi-cursisten. Het aan het KC ontwikkelde curriculum, met bijbehorende specialistische docenten van eigen kweek, wordt momenteel in samenwerking met het Utrechts Centrum voor de Kunsten ook in Utrecht verzorgd. Het is heel wel mogelijk de hier opgedane expertise te delen met initiatieven in andere steden, of zelfs te komen tot een nationaal Picurriculum. Daarnaast is er een aantal externe opleidingstrajecten voor leerlingen beeldende kunst (zoals de “kidsclub” met gemiddeld 15 cursisten per bijeenkomst) en voor jonge dansleerlingen (de zgn. “oriëntatiecursus” met 13 cursisten).

School voor Jong Talent 2010

Interne leerlingen PO/VO

Externe leerlingen PO/VO

totaal

Beeldende kunst

21

-

21

Dans

87

-

87

Muziek

66

35

101

Totaal

174

35

209

HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG

Voor hen die zich willen voorbereiden op het toelatingsexamen van de KABK of het KC, maar dat niet via de School voor Jong Talent doen, bestaat de mogelijkheid zich in te schrijven op het specifieke Voorbereidend Jaar van de betreffende faculteit. In 2010 ging het om 43 cursisten op de KABK en 12 op het KC.

Jaarverslag 2010

Pagina 30


BEELDENDE KUNST Interfaculteit School voor Jong Talent

In maart hebben alle leerlingen meegedaan met de expositie "vreemde wereld" die te zien was in de drie galeries van de KABK. Tijdens deze expositie was er een groep Italiaanse uitwisselingsleerlingen van het Instituto Statale d'Arte naar onze school gekomen om een week samen door te brengen. Het tegenbezoek naar Vittorio Veneto heeft plaatsgevonden in oktober. De leerlingen uit de onderbouw hebben deelgenomen aan "dekselday" waar zij van duizenden deksels van babyvoedingpotjes kunstwerken hebben gebouwd. Onder leiding van Nutricia is er op de eindveiling een groot bedrag opgehaald voor SOS-kinderdorpen. In mei zijn alle vijf examenleerlingen toegelaten tot een kunstacademie, een optimale doorstroom. In juni is de onderbouw weer naar Terschelling geweest om een week lang ondergedompeld te worden in kunst en cultuur tijdens het Oerolfestival. De zomervakantie was nog niet voorbij of er was een tentoonstelling in Delft, "verborgen kunst", eind augustus waar vele leerlingen aan hebben deelgenomen. In september heeft de hele bovenbouw zich ingezet voor het TodaysArt festival waar ze in de Grote Marktstraat hebben laten zien wat zij te vertellen hadden. Naast de excursie naar Italië was er ook een "reis" naar Kijkduin. Alle leerlingen hebben een poster gemaakt met eigen tekst en werk volgens het thema "de betekenis van kunst". Gepresenteerd op grote fotokasten met licht hebben deze posters de boulevard van Kijkduin gesierd en duizenden bezoekers getrokken. MUZIEK Interfaculteit School voor Jong Talent

In 2010 zijn er binnen het curriculum verbeteringen aangebracht, onder meer met het doel kamermuziek een betere inbedding te geven in het programma. De verdeling van de studielast tussen het pakket van het reguliere onderwijs en de muziekopleiding is beter in balans gebracht. Leerlingen van de School voor Jong Talent hebben van zich laten horen via allerlei bijzondere presentaties: - tweemaal in het televisieprogramma Vrije Geluiden met kamermuziek van Nederlandse componisten; - met een muziektheaterproductie met Herman van Veen; - in een kamermuziekconcert in Diligentia voor de Raad van State; - via een tournee naar Dresden met ons Atheneum kamerorkest met cellist D. Ferschtmann als solist; - door de serie kerstconcerten in de Nieuwe Kerk samen met het Choir of Wells Cathedral. Vermeldenswaardig is dat Siemens Nederland N.V. via een sponsorcontract voor drie jaar een bedrag van € 80.000,- beschikbaar heeft gesteld voor het Atheneum Kamerorkest van de SvJT. De Raad van Bestuur van Siemens erkent het belang om juist bij dit orkest, waarin jonge getalenteerde mensen worden opgeleid tot professioneel musicus, de meerjarige steun te continueren. Het past binnen het beleid van Siemens om ook in de stad Den Haag, de vestigingsplaats van het hoofdkantoor, een bijdrage te leveren aan het culturele leven. Ghil Bae, pianoleerling uit de Jong KC-klas van Marlies van Gent, heeft een kleine tien jaar deel uitgemaakt van de SvJT. In de loop van 2010 besloot zij om haar studie bij meesterpianist Francesco Scala aan de Accademia Pianistica "Incontri con Maestri" (Ontmoetingen met Meesters) in Imola (Italië) voort te zetten. Nadat Ghil in september heeft geauditeerd is zij toegelaten tot de Accademia Pianistica. Een bijzonder prestatie van deze pianotalent en tevens een bewijs dat het niveau van de SvJT aansluit op een toplopleiding in het buitenland. DANS Interfaculteit School voor Jong Talent

De informatie over de dansafdeling van de School voor Jong Talent is geïntegreerd in de voorgaande paragraaf „Dansvakopleiding‟.

Over het reguliere onderwijs van de School voor Jong Talent Algemene informatie Via een convenant zijn de Stichting Rijnlands Lyceum en de Haagsche Schoolvereeniging samenwerkingspartners. Ook is de School voor Jong Talent lid van het Pre University College van de Universiteit Leiden. Hierdoor kunnen de leerlingen desgewenst deelnemen aan het onderwijsprogramma aldaar. Met het Segbroek College (Den Haag) is er samenwerking op het gebied van het vak Kunstvak Muziek, waarbij leerlingen van genoemde scholen verrijkingsmodules volgen op het Koninklijk Conservatorium. Een niieuw samenwerkingscontact met het Stanislascollege zal in 2011 zijn beslag krijgen. Dat geldt ook voor de samenwerking met de VCPS (Vereniging Cultuur Profielscholen). Daarnaast onderhoudt de School voor Jong Talent contacten met partnerscholen in Veneto Vittorio, Praag, Dresden, Wells, Barcelona, Berlijn en London. Het jaar 2010 was een stabiel schooljaar. In dit verslag worden slechts de belangrijkste ontwikkelingen in 2010 vermeld. Een deel ervan komt rechtstreeks voort uit de doelstellingen zoals vermeld in het Schoolplan 20092012.

Jaarverslag 2010





  

Pagina 31


In 2010 werd de SvJT door de Inspectie van het Onderwijs bezocht. De school werd onderworpen aan de equivalent van de HBO-accreditatie: het zogenaamde PKO (Periodiek KwaliteitsOnderzoek). De SvJT komt in dit rapport positief naar voren: de Inspectie ziet geen reden de school te onderwerpen aan een ander toezichtarrangement dan gebruikelijk. Zeer belangrijk tijdens dit inspectiebezoek was de constructieve samenwerking met inspecteur Renders om de juiste kwaliteitszorginstrumenten vast te stellen die de kwaliteit van de SvJT kunnen bepalen. Door de specifieke constructie van de school en de kleine leerlingenaantallen zijn de landelijk gehanteerde instrumenten niet altijd even betrouwbaar. In 2010 vernamen wij van het Rijnlands Lyceum Wassenaar dat deze over enkele jaren het vmbo zal afstoten. Binnen de SvJT is er breed draagvlak, gesteund door het College van Bestuur, om jonge talenten met een vmbo-advies toch te blijven bedienen. In 2010 is een eerste stap gezet in de ontwikkeling van een specifiek traject voor deze (zeer kleine) groep leerlingen, zodat zij ook in de toekomst bij de SvJT welkom blijven. De leerlingenaantallen ontwikkelen zich licht positief. Meldenswaardig is verder het samenwerkingsproject met Herman van Veen, hetgeen resulteerde in een aantal voorstellingen. In 2010 heeft de SvJT samen met het Gerrit van Veen college (Amsterdam) en de Havo voor Muziek & Dans (Rotterdam) de stichting “DAMU” opgericht om in samenwerking met het Ministerie van OCW te komen tot een nieuwe herziene raamregeling De „DaMuregeling‟ is de opvolger van de „raamregeling‟ waardoor de leerlingen vanuit het Ministerie gefaciliteerd worden om dans of muziek op te nemen in hun programma. De regeling zorgt ervoor dat de SvJT officiële dispensatie krijgt voor bepaalde vakken, waardoor er meer ruimte ontstaat om aan dans/muziek te besteden. Leerlingen die voor dans of muziek kiezen, mogen daarmee bepaalde vakken zoals lichamelijke opvoeding en techniek compenseren met de kunstvakken. Naar verwachting zal deze nieuwe regeling in mei 2011 in de Staatscourant worden gepubliceerd.

Resultaten van het reguliere voortgezet onderwijs De examenresultaten in 2010 waren uitstekend: slechts één leerling behaalde het eindexamen (vmbo) niet. Alle andere leerlingen slaagden. Schooltype

Aantal kandidaten

Geslaagd 2010

Vmbo (tl)

5

4

80%

Havo

14

14

100%

Atheneum

8

8

100%

Schooltype

aantal kandidaten

vervolgstudie:

Vmbo (tl)

5

3 leerlingen doorgestroomd naar havo SvJT 1 leerling doubleert 1 leerling naar Italië (studeren bij Scala te Molina)

14

3 leerlingen zijn doorgestroomd naar HBO beeldende kunst (KABK) 2 leerlingen zijn doorgestroomd naar HBO beeldende kunst (elders: ArtEZ en Willem de Kooning) 2 leerlingen zijn doorgestroomd naar HBO Dans (KC) 1 leerling is doorgestroomd naar HBO Muziek (KC) 1 leerling is doorgestroomd naar HBO Muziek (elders: Conservatorium van Amsterdam) 1 leerling krijgt stagecontract bij Internationaal Dans Theater 1 leerling neemt tussenjaar (gaat een jaar werken) 1 leerling gaat “evenementenorganisatie” studeren (HBO) 1 leerling gaat werken bij Herman van Veen

8

4 1 1 1 1

Havo

Atheneum

leerlingen zijn doorgestroomd naar HBO muziek KC leerling is doorgestroomd naar HBO ballet KC leerling dans is doorgestroomd naar Rambert school (London) leerling dans is doorgestroomd naar Ballet Junior (Génève) leerling krijgt stagecontract bij Internationaal Danstheater

Jaarverslag 2010

Pagina 32


Kwaliteitszorg en studeerbaarheid binnen de instelling Kwaliteitsbewaking van kunstvakopleidingen Binnen het totale aanbod van opleidingsprogramma‟s en onderwijsinstellingen van het hoger en wetenschappelijk onderwijs nemen de kunstvakopleidingen ten aanzien van de kwaliteitsbewaking een eigen positie in als gevolg van de wijze waarop de beoordeling van de competentieontwikkeling, en in het bijzonder de beoordeling van het ambacht en de artistieke vermogens, plaatsvindt. Op grond van onze traditie van beoordelen zijn wij goed in staat om kandidaat-studenten te selecteren. In de wereld van de kunsten vinden beoordelingen immers voortdurend plaats: tijdens elke les, bij iedere werkbespreking, naar aanleiding van elke presentatie of voorspeelavond, binnen het curriculum en later in de praktijk. De door de hogeschool gevoerde kwaliteitsbewaking zet in op beoordeling, selectie, het onderwijsprogramma en de kwaliteit van de onderwijsgevenden. De eerste stap in de keten van kwaliteitsbewaking is het wegen van het artistieke vermogen en de artistieke potentie tijdens de aanmelding voor de kunstopleiding en in voorkomende gevallen zelfs al eerder tijdens de vooropleidingen. Binnen de HdK betekent dit dat slechts een beperkt deel van alle aanmeldingen wordt gehonoreerd. Zo wordt bijvoorbeeld van de vele jonge dansers die zich aanmelden slechts een klein percentage van 15 tot 20% toegelaten tot de dansvakopleiding. HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG

Het College van Bestuur heeft ervoor gekozen de faculteiten op het gebied van de onderwijskundige aanpak en de onderwijskundige processen zo zelfstandig mogelijk te laten functioneren. Voor een aantal andere beleidsterreinen, waaronder financiën en personeelszaken en ook kwaliteitszorg, kiest het CvB voor een hogeschoolbreed beleid of hogeschoolbrede oplossingen, waarbij de faculteiten zelf de verantwoordelijkheid dragen voor de operationele uitvoering van het beleid. Binnen de KABK is de facultaire kwaliteitszorg sinds 2001 in handen gelegd van een speciale functionaris. In de afgelopen jaren is er een aanzienlijk aantal enquêtes uitgezet onder de direct en indirect betrokkenen bij de Academie. De uitkomsten worden gebruikt om het beleid via verbetervoorstellen bij te stellen. Binnen het KC is de kwaliteitszorg tot het najaar 2007 bij verschillende functionarissen belegd. Sindsdien is een volledig kwaliteitszorgsysteem geïmplementeerd waarvoor twee functionarissen (in totaal 1fte) zijn aangesteld. De Hogeschool rekent het tot zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid om in een open dialoog inhoud te geven aan onderwijs en onderzoek. Deze dialoog stelt de hogeschool in staat zowel te anticiperen op de steeds veranderende vragen die kunst, cultuur en de samenleving stellen, alsook die vraagstelling te beïnvloeden en zelfs te sturen. Uiteraard geldt het beroepsveld daarbij als een voorname partner. Daarnaast gelden ook de beroepsverenigingen, het onderwijs (vanwege de instroom in de voortrajecten en de doorstroommogelijkheden), de overheden, de brancheorganisaties en de internationale samenwerkingpartners als „betrokken partijen‟. Ten aanzien van de contacten met het beroepsveld behoeft het geen nadere toelichting dat de Hogeschool een omvangrijk netwerk aan contacten heeft. Niet alleen op bestuurlijk niveau maar ook inhoudelijk, doordat bijna het complete docententeam van Academie en Conservatorium actief is in de beroepsuitoefening. Dit biedt een ongekende rijkdom aan contacten in binnen- en buitenland. Verder participeren de directies in diverse besturen van lokale, regionale, landelijke en internationale culturele organisaties. Dat de Hogeschool zich bewust is van het feit dat formeel en frequent overleg met het werkveld van toegevoegde waarde is, blijkt uit het feit dat deze contacten inmiddels als vast onderdeel zijn ingebed in het onderwijsproces via de breed georiënteerde werkveldcommissies. Ook de lectoraten hebben de afgelopen jaren een belangrijke initiërende rol gespeeld waar het gaat om het organiseren van meer formele momenten waarop kunstvakonderwijs en kunstpraktijk elkaar ontmoeten. Op diverse momenten hebben levendige dialogen plaatsgevonden tussen vertegenwoordigers uit het werkveld en medewerkers van de Hogeschool. Deze bijeenkomsten zijn vastgelegd in verslagen en in publicaties. In november 2009 is binnen beide faculteiten een interne enquête uitgezet naar de waardering van en ervaring met het onderzoek dat door de Lectoren en in het kader van het Raak-Project wordt verricht. De resultaten van dit onderzoek worden actief ingezet bij verbetering van het onderwijs en meegenomen in diverse gremia zoals breed georganiseerde bijeenkomsten op het terrein van curriculumvernieuwing binnen het KC. In 2011 zal dit onderwerp expliciet aan de orde worden gesteld tijdens een serie bijeenkomsten met docenten en andere sleutelfiguren die binnen de Hogeschool met onderzoek bezig zijn. In het kader van dit jaarverslag wordt de kwaliteitszorg verder per faculteit beschreven. KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

Bij de interne kwaliteitszorg van de KABK zijn medewerkers, studenten, alumni en het werkveld van de studierichtingen actief betrokken. Zowel academiebreed als binnen de studierichtingen wordt groot belang gehecht aan het kwaliteitsbeleid. De Academie peilt de mening over het onderwijs en de resultaten. Dit gebeurt intern bij studenten en medewerkers en extern bij oud-studenten, gecommitteerden, belangrijke personen in de wereld van kunst en ontwerp, stagebedrijven en kunstinstellingen in het werkveld.

Jaarverslag 2010

Pagina 33


In 2009 zijn de volgende interne onderzoeken uitgevoerd. - Studieonderdeel evaluatie. Dit onderzoek loopt al sinds 2004-2005. Ook dit jaar is weer aan alle studenten gevraagd om alle studieonderdelen te beoordelen. Dit heeft een totaalrespons van 5.322 formulieren opgeleverd; ruim 2.000 formulieren meer dan in 2009. Alle formulieren zijn verwerkt naar vak, naar docent en naar studierichting tot een totaaloverzicht van de Academie als geheel. - Terugblik op de studie. Sinds 2003 wordt aan alumni die in juni zijn afgestudeerd elk najaar een digitale vragenlijst voorgelegd, waarin gedetailleerd op de afgeronde studie wordt teruggekeken. In totaal hebben 67 van de 177 alumni deze enquête ingevuld. De enquete is dit jaar alleen uitgezet onder alumni van de bacheloropleidingen. Ten behoeve van alumni van de masteropleidingen zal de vragenlijst worden aangepast. - Studentenpanels. De gesprekken met de directeur en de „klassenvertegenwoordigers‟ hebben ook in 2010 weer plaatsgevonden. De directeur spreekt dan met de door studenten naar voren gebrachte zaken die een bepaalde opleiding betreffen. Met studenten uit alle studierichtingen, voltijd en deeltijd, zijn gesprekken gevoerd. - Externe deskundigen. Aan deskundigen uit het werkveld die aanwezig zijn bij de eindexamens wordt na afloop een formulier toegestuurd waarin gevraagd wordt naar hun ervaring met de procedure en naar hun beoordeling van het niveau van de kandidaten. De externe deskundigen zeggen in het algemeen zeer tevreden te zijn over de zorgvuldigheid van de procedures. - Studiestakers. Aan studenten die de studie ongediplomeerd verlaten, wordt een exit-vragenlijst voorgelegd. Deze wordt door het ICLON verwerkt. 26 respondenten hebben deze vragenlijst ingevuld. - Werkveld/Stagebedrijven. Aan de stagebedrijven waar studenten geplaatst zijn, wordt na afloop van de stage een oordeel gevraagd over de student, over de opleiding en over het contact met de stagebegeleider. Examencommissie De KABK heeft conform de nieuwe wet “versterking besturing” verder vorm gegeven aan de richtlijnen ten aanzien van de nieuwe rol en bezetting van de Examencommissie-nieuwe-stijl. Deze krijgt in het vervolg een meer onafhankelijke én meer inhoudelijke rol toebedeeld: naast toezicht op de samenstelling van de commissies van examinatoren dient voortaan ook gewaakt te worden over de wijze van toetsing w.o. over de actualiteit van de gehanteerde eindtermen. Een en ander heeft inmiddels ook geleid tot aanpassing van het nieuwe acccreditatiestelsel dat per 2011 van kracht is geworden. Naast de reguliere activiteiten van de Examencommissie stond 2010 tevens in het teken van een op maat gesneden beoordelingssysteem dat de Academie verder moet helpen het specifieke mechanisme van individuele en collectieve beoordelingen digitaal vast te leggen en voor de studenten te ontsluiten. Verder heeft de commissie zich gebogen over de studievolgdossiers van drie individuele studenten. Opleidingscommissie KABK In totaal hebben er drie bijeenkomsten plaatsgevonden. De vertegenwoordiging is over vrijwel de hele linie compleet. De notulen gaan naar de directeur en de hoofden, en soms ook naar een speciale gast, zoals de medewerker Internationalisering. De directeur neemt gewoontegetrouw het laatste half uur aan de vergadering deel, waardoor de lijnen tussen commissieleden en de directie kort zijn. Kwaliteitszorgplan KABK Aan de hand van het bestaande kwaliteitszorgplan is een stand van zaken-notitie geschreven, die in de verdere beleidsvorming voor 2010/2011 is meegenomen. In samenwerking met het KC is een zelfevaluatierapport geschreven ten behoeve van de Validatie van de Kwaliteitszorg van het Onderzoek (VKO) aan de Hogeschool. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans Het is de verantwoordelijkheid van het Koninklijk Conservatorium om de relatie opleiding/studierichting enerzijds en de diverse aspecten van de beroepsuitoefening van morgen waarin de studenten van vandaag terecht zullen komen anderzijds, nauwlettend in de gaten te houden. Het KC beschouwt het continue monitoren van de mate waarin de verschillende curricula en de faciliteiten nog voldoen aan de eisen die het KC zichzelf stelt en/of die voortkomen uit de eisen van de beroepsuitoefening als een prioriteit. Het versterken van onze positie als kwaliteitsinstituut in een internationale context is de uitdaging voor de komende jaren. In het verlengde van de curriculumvernieuwing willen we op systematische en structurele wijze aandacht besteden aan de diverse aspecten van kwaliteit waar we voor staan. Daarbij worden naar vermogen de hogeschoolgemeenschap en zoveel mogelijk partners van buiten het instituut betrokken. Op basis van deze doelstellingen, ervaringen met eerdere accreditaties en de rapportages die hieruit voortkwamen, is een kwaliteitsplan gedefinieerd dat periodiek wordt geactualiseerd en daarmee een kader biedt voor alle activiteiten op dit terrein. In 2010 heeft dit geleid tot diverse onderzoeken onder alumni, studenten, studiestakers en docenten. In veel gevallen een periodieke herhaling volgens gestandaardiseerde onderzoeksmethoden. In enkele gevallen echter zijn in dit jaar geheel nieuwe methodieken ontwikkeld en ingezet binnen het instituut. Zoals de uitvoering van een medewerkerstevredenheidsonderzoek Maar ook de ontwikkeling van een online enquête-instrument met behulp waarvan beknopte enquêtes in eigen beheer uitgevoerd kunnen worden, is vermeldenswaardig. Een belangrijke stap is dit jaar gezet bij het bevragen van het werkveld. Voor alle afdelingen binnen het KC is een werkveldoverleg georganiseerd. Hierbij zijn door de betreffende coördinator vertegenwoordigers van het werkveld geselecteerd en uitgenodigd om een middag en een avond beelden en ervaringen uit te wisselen over het onderwijsprogramma vanuit het oogpunt van een optimale voorbereiding op de beroepsuitoefening. Ook

Jaarverslag 2010

Pagina 34


was bij deze overleggen altijd een vertegenwoordiger van de directie aanwezig. De resultaten hiervan zijn besproken in afdelingsoverleg en meegenomen bij verdere beleidsontwikkelingen binnen de afdelingen. Kwaliteitszorgplan en verbeterprogramma KC Het periodiek geactualiseerde kwaliteitszorg plan lag ook in 2010 weer aan de basis voor alle onderzoeken die in deze periode zijn uitgevoerd. Op basis van deze en andere onderzoeksresultaten is eind 2010 het KC verbeterprogramma geactualiseerd en - op basis van concrete doelstellingen en in nauwe samenspraak met directie, coördinatoren, opleidingscommissie en DMR - vastgesteld voor 2011. Accreditatie Bacheloropleidingen Muziek en Docent Muziek In 2010 zijn de Bacheloropleidingen Muziek en Docent Muziek bezocht door een commissie van gerenommeerde en internationale auditors, op basis waarvan een positief accreditatiebesluit kon worden gemeld aan de NVAO. Daarnaast zijn de kwaliteit van „Gerealiseerd eindniveau‟ en van „Internationalisering‟ gehonoreerd met het bijzondere (kwaliteits)kenmerk Excellent. Examencommissie KC De Examencommissie heeft in het voorjaar de bijeenkomst van de Commissie der Examinatoren voorbereid. In dat kader heeft de Examencommissie begin april met alle benoemde voorzitters het document Richtlijnen voor Examenvoorzitters besproken. Tevens zijn alle documenten en formulieren behandeld die gebruikt worden voor de verslaglegging van de beoordeling en de vaststelling van de uitslag van tentamens en examens. Behalve de voorzitters waren ook vertegenwoordigers van de studentenadministratie aanwezig om genoemde verslaglegging te stroomlijnen en te uniformeren met het oog op een zo efficiënt mogelijke evaluatie van de studieresultaten van de studenten. In het wetsvoorstel “Versterking Besturing”, dat in 2010 behandeld is, krijgt de Examencommissie een meer onafhankelijke én meer inhoudelijke rol toebedeeld: naast toezicht op de samenstelling van de commissies van examinatoren dient in het vervolg ook gewaakt te worden over de wijze van toetsing w.o. over de actualiteit van de gehanteerde eindtermen. Ter versterking van zowel het onafhankelijke karakter van de commissie als de Europese mobiliteit, wordt in het wetsvoorstel aanbevolen om in de commissie gezaghebbende, deskundige externe leden op te nemen, bij voorkeur deels uit het buitenland. Tegen de achtergrond van dit wetsvoorstel, de aangekondigde aanpassing in het accreditatiestelsel en de internationale ontwikkelingen, is intern intensief gesproken over de nieuwe rol van de Examencommissie. Opleidingscommissie KC In de opleidingscommissie hebben studenten en docenten zitting. In principe is elke afdeling van het KC in de opleidingscommissie vertegenwoordigd. De coördinatoren dragen zorg voor een goede afvaardiging vanuit hun afdeling. Het doel van de commissie is om het onderwijs op ons instituut in de breedste zin van het woord op zijn kwaliteit te beoordelen. De commissie doet dat door gemiddeld eens per maand te vergaderen over onderwerpen die met het onderwijs te maken hebben. Vervolgens brengt zij gevraagd en ongevraagd advies uit aan de directie. Agendapunten kunnen worden ingebracht niet alleen door de leden van de opleidingscommissie maar, en dat is zeker zo belangrijk, door alle studenten en docenten van de conservatoriumgemeenschap. Agendapunten of opmerkingen die tot een agendapunt kunnen leiden, kan men deponeren in ons postvak in de hal of via onze intranetpagina insturen. In pro-actieve zin nodigt de commissie regelmatig medewerkers uit om op de vergaderingen tekst en uitleg te geven over bestaande of toekomstige beleidsmaatregelen. Ook met de Koninklijke Academie vindt regelmatig overleg plaats. De vergaderingen zijn openbaar. De vergaderstukken en notulen worden integraal vermeld op intranet. Het afgelopen jaar heeft de commissie zich uitvoerig bezig gehouden met de nieuwe OER: de facultaire Onderwijs- en Examenregeling. Daarnaast zijn er gesprekken geweest met de nieuwe adjunct-directeur over de komende curriculumvernieuwingen en met de stafmedewerker kwaliteitszorg over de uitkomsten van diverse kwaliteitsonderzoeken. In het voorjaar van 2011 zal de commissie zich buigen over het te actualiseren hogeschoolbrede studentenstatuut.


Informatie over afhandeling van klachten Met instemming van de Centrale Medezeggenschapsraad heeft het College van Bestuur in 2010 een nieuwe Integriteitscode vastgesteld. De Integriteitscode (ook wel Gedragscode Omgangsvormen) beschrijft de kaders waarbinnen medewerkers en studenten van de Hogeschool verantwoordelijk met elkaar en de omgeving omgaan: wat als wenselijk gedrag wordt beschouwd. De code biedt ook ruimte om elkaar aan te spreken op eventueel voorkomend laakbaar gedrag. Naast de Integriteitscode maken ook de Klachtenregeling Ongewenst Gedrag en het Protocol vertrouwenspersoon onderdeel uit van het beleid om een veilig studie- en werkklimaat binnen de Hogeschool te waarborgen. Daarnaast fungeert in beide faculteiten een digitale service desk als centraal meldpunt voor het aanvragen van diensten of het indienen van klachten over facilitaire zaken. Studenten die zich in hun belang getroffen voelen door besluiten van de examencommissie kunnen zich wenden tot het College van Beroep voor de Examens. In het verslagjaar 2010 is één bezwaar aan het College voorgelegd; dit is niet-ontvankelijk verklaard.

Jaarverslag 2010

Pagina 35


4. ONDERZOEK Los van het feit dat wij van iedere docent en student een onderzoekende houding verwachten, is het fenomeen onderzoek in het afgelopen decennium een speerpunt van de Hogeschool geworden, niet in de laatste plaats door de Gemeenschappelijke Regeling tussen de Universiteit Leiden en de Hogeschool. Maar ook door de toenemende rol van onderzoek in het werk van de lectoren (zie aldaar in dit hoofdstuk). Dat bracht de visitatiecommissie in het kader van de Validatie Kwaliteitszorg Onderzoek (VKO) in februari 2010 tot de volgende uitspraak: De door de hogeschool gezette en geplande stappen, de gunstige randvoorwaarden in termen van betrokkenheid, bereidheid en kwaliteitsbesef en de positieve indruk van de kwaliteit, geven tezamen voldoende vertrouwen in de verdere ontwikkelingen. Dat vertrouwen betreft zowel de kwaliteitszorg als de kwaliteit. In haar VKO-rapport citeert de visitatiecommissie uit de conclusie van een externe, onafhankelijke evaluatiecommissie als volgt: Het aantal presentaties en publicaties van de lectoren en vanuit RAAK, van de onderzoekers, promovendi en van studenten noemt zij talrijk. Van buitenaf blijkt, aldus de commissie, waardering en erkenning voor wat het instituut op het terrein van onderzoek, kennisontwikkeling en kennisdeling te bieden heeft. Ook is de commissie ervan overtuigd geraakt dat er een relatie wordt gelegd met de onderwijscurricula waarbij onderzoek theorievormend is en veelal leidt tot nieuwe programma's. Ze heeft goede voorbeelden aangetroffen van onderzoek dat aantoonbaar die wisselwerking tussen beroepenveld en onderwijs stimuleert. De Hogeschool streeft naar een optimale wisselwerking tussen kunstenaaronderzoekers op de drie onderwijsniveaus. Het doel is het onderzoek in de kunst overal tot bloei te laten komen en een levendige kruisbestuiving te doen ontstaan tussen de onderzoeksactiviteiten binnen de verschillende opleidingen. Er is sprake van een groeiende belangstelling van universitaire en kunststudenten voor de “andere” instelling en er worden op de verschillende niveaus nieuwe interdisciplinaire onderwijsvormen ontwikkeld.

Onderzoek in bachelor- en masteronderwijs In de bacheloropleidingen is tijd beschikbaar voor onderzoeksgerelateerde activiteiten. De student leert een onderzoekende, kritische houding te ontwikkelen, die zich manifesteert in het eigen werk en in papers en een eindscriptie. Het gaat om reflectie, kritisch beschouwen en het analyseren van eigen en andermans werk in historisch en eigentijds perspectief. Studenten zijn fulltime professioneel recensent over eigen en andermans werk en geven hierover bij elke beoordeling rekenschap. Om dat recenseren naar behoren te kunnen uitvoeren, wordt onderzoek gedaan naar het hoe en waarom van eerder en elders ontwikkeld werk. Bij het conservatorium zien we dit in de muziektheoretische scholing die een noodzakelijke achtergrond en voedingsbodem vormen voor het ontwikkelen van het muzikaal talent. Bij de academie zien we het terug in vakken als mode- of fotografiebeschouwing en conceptontwikkeling, maar ook in de onderzoeksgerichte opzet van de hogere leerjaren, waarbij sommige afdelingen zelfs met onderzoeksgroepen werken, en bij andere de student het eigen onderzoek opzet. In het nieuwe programma van Interieurarchitectuur werken de studenten bijvoorbeeld in projecten bestaande uit onderzoek, ontwerp en presentatie. De door de Hogeschool verzorgde masters hebben als doel een verdieping te geven op de gevolgde bacheloropleiding. Hierin heeft het doen van onderzoek een grotere rol dan in de bachelortrajecten. Zo vormt „Research in and through Musical Practice‟ een kerndeel van het mastercurriculum muziek en vanuit de master wordt research meer en meer in de bachelor geïmplementeerd door onder andere hoofdvakgerichte onderzoeksopdrachten op het gebied van uitvoeringspraktijk en beginnende researchopdrachten vanuit de theorie. Bij de studierichting compositie wonen ook de bachelorstudenten de tweewekelijkse mastercircles bij en zijn aldus vanaf het begin van hun opleiding bij het researchproces betrokken. Dit geldt eveneens voor de Master Sonologie, waar research overigens ook een belangrijk bestanddeel van het bachelorcurriculum vormt. Studenten van de master Opera worden gestimuleerd veel zelfstandig onderzoek te doen naar opera‟s en de uitvoering daarvan. Hun opgedane inzichten naar aanleiding van research, experimenten, literatuuronderzoek e.d. worden in een logboek beschreven. De docenten vervullen daarin een meer coachende rol, passend bij een opleiding van een masterstudent. Ook de masterstudenten Type and Media worden systematisch tot onderzoek gestimuleerd met het doel om nieuwe inzichten te verwerven op basis van relevant bronnenonderzoek. In het traject Music Master for New Audiences and Innovative Practice (voorheen Joint Music Master) i.s.m. de Guildhall School (Londen), Royal Swedish Academy of Music, Academy of the Arts (Reykjavik) en het Prins Claus Conservatorium (Groningen) is een belangrijke plaats ingeruimd voor de zg. action research.

Jaarverslag 2010

Pagina 36


KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

Masters KABK De KABK heeft in de kwaliteitsslag van de afgelopen tien jaar ook op het gebied van postgraduate onderwijs bijzonder veel tot ontwikkeling gebracht. Had de instelling in de periode daarvoor geen enkele bekostigde tweede fase opleiding, inmiddels is sprake van een stevig aanbod aan hoogwaardige masters, zowel zelfstandig ontwikkelde als in samenwerking met het Koninklijk Conservatorium. Daarnaast heeft de KABK toegang tot enkele, in samenwerking met de Universiteit Leiden ontwikkelde universitaire masters. Zelf biedt de Academie de master „Type and Media‟ en „Interior Architecture‟. Type and Media is een, qua niveau van de afgestudeerden en de docenten als excellent erkende master. Studenten vanuit de hele wereld specialiseren zich in een éénjarige master op het gebied van letterontwerpen, niet alleen voor de gedrukte media maar ook voor film, televisie, video en de interactieve media. Een en ander vindt plaats onder intensieve begeleiding van een team topdocenten (we spreken niet voor niets al sinds jaar en dag over “Haagse letters”). Ook internationaal wordt deze master tot de absolute top gerekend. Die ambitie heeft de KABK ook met de tweejarige Master Interior Architecture, die in september 2011 van start gaat. Bij het ontwikkelen van de masteropleiding Interieurarchitectuur is de KABK uitgegaan van het landelijk beroeps- en opleidingsprofiel dat door het werkveld en de onderwijsinstellingen gezamenlijk beschreven is in het rapport Ruimte voor Verdieping. Maar het is meer: een fonkelende, inspirerende opleiding die de ambities van het landelijke kader overstijgt door er inhoudelijk een specifieke invulling aan te geven, een opleiding die toekomstgericht is en zich internationaal met de beste opleidingen op dit gebied kan meten. Er is gekozen voor een herkenbare onderzoeksgerichte, maatschappelijk geëngageerde benadering van het onderwijs.Deze internationaal georiënteerde opleiding is een ontmoetingsplaats waar studenten, ontwerpers, theoretici en architecten werken aan een inhoudelijke verbreding van de discipline, waarbij een bijdrage wordt geleverd aan de oplossing van maatschappelijke vraagstukken die er toe doen. De opleiding richt zich op de echte wereld, een wereld die voortdurend in verandering is. Er worden duurzame oplossingen ontwikkeld voor problemen van bewoners of gebruikers van interieurarchitectuur die verband houden met een maatschappelijke thematiek of problematiek. Dit gebeurt met een team van internationaal georiënteerde architecten, ontwerpers en theoretici, zoals 2012Architecten, Anne Holtrop, Jan Konings, OMA (Office for Metropolitan Architecture), Timo de Rijk en ZUS (Zones Urbaines Sensibles), en vele nationale en internationale gastdocenten. Daarnaast ontwikkelt de KABK een lectoraat Interieurarchitectuur: Inside Flows, waarbij intensief wordt samengewerkt met de Vrije Universiteit Amsterdam (Design Cultures). De mastertrajecten van ArtScience (ArtScience en Artistic Research) zijn in samenwerking van KC en KABK als hogeschoolmasters ontwikkeld. Zij kleuren in belangrijke mate het karakter van de ontwikkeling en de wisselwerkingen binnen het beeldende kunstonderwijs van de KABK. Ook een tweetal universitaire masters, te weten de Master Film and Photographic Studies (MA) en de Master Mediatechnology (MSc), die door de Universiteit Leiden worden aangeboden, in intensieve samenwerking met de KABK zijn ontwikkeld en ook deels in ons gebouw plaatsvinden, versterken ons accent op research, de wisselwerking tussen kunst en wetenschap en de intensieve samenwerking met de Universiteit Leiden. Deze masters zijn onderdeel van respectievelijk de Faculteit der Geesteswetenschappen en de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. Zoals we ook eerder aangaven heeft de versterkte relatie van ons onderwijs met het wetenschappelijke zowel met Arts als met Science te maken, zoals ook blijkt in de samenwerking met de TUDelft. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans

Masters KC Zoals in de visie al uiteengezet is, moet voor een goed functionerende Masteropleiding sprake zijn van voldoende massa: voldoende om het onderzoek en het daaraan verbonden onderwijs body te geven. Voldoende hooggekwalificeerde docenten. Voldoende studenten voor bijvoorbeeld orkestspel en kamermuziek. Voldoende studenten om zich gezamenlijk te kunnen ontwikkelen, zich met elkaar te kunnen meten, elkaar te kunnen stimuleren. Talent en kwaliteit gedijen nu eenmaal het best in een omgeving waar meer talent en kwaliteit aanwezig is. De Master is er om te verdiepen en te verbreden, maar ook om de link met de beroepspraktijk te intensiveren. Met ruim 200 masterstudenten heeft het Koninklijk Conservatorium die benodigde massa. Binnen de brede Master Muziek bevinden zich tal van specialisaties en co-producties:  Orkestspel in samenwerking met het Residentie Orkest  Orkestdirectie, met ingang van 2011 samen met het Conservatorium van Amsterdam  New Audiences and Innovative Practices  ArtScience  Artistic Research  Muziektheater (T.I.M.E.) in samenwerking met theatergezelschap de Veenfabriek en vijf over het land verspreide theaters  Ligeti Academy, samen met het Conservatorium van Amsterdam  Educatie

Jaarverslag 2010

Pagina 37


De Opera-Master DNOA en de Master Sonologie hebben elk een apart Croho nummer. Binnen de Master Sonologie zijn twee specialisaties in voorbereiding: STEIM en een Joint Programme met Berlijn en Parijs. De onderzoekscomponent in de Master is nog volop in ontwikkeling. De samenwerking met de Universiteit Leiden en de promotietrajecten, gekoppeld aan het curriculum binnen het docARTES verband, stellen ons in staat een bevruchtende wisselwerking te creëren tussen het 3ecyclus-traject en de Master.

Onderzoek in doctoraatstrajecten: de derde cyclus Met het initiëren en implementeren van de doctoraatstrajecten docARTES en PhDArts heeft de Hogeschool rechtstreeks toegang tot het doctoraat. Geen enkele andere kunstopleiding heeft een vergelijkbaar arrangement met een (naburige) universiteit. Onze zusterinstelling, het Conservatorium van Amsterdam, doet mee aan docARTES en heeft via één bijzondere hoogleraar een entree bij de Universiteit van Amsterdam. Het Leidse hooglerarenkorps wordt thans gesierd door een imposant gezelschap kunstenaars/hoogleraren: Koopman (oude muziek), De Leeuw (20e/21e eeuw), Andriessen (compositie), Unger (typografie), Meiselas (fotografie), Bor (extra-european performing arts) en De Ruiter (relatie wo/kuo), binnenkort aan te vullen met leerstoelen beeldende kunst en vormgeving, artistiek onderzoek en opvolgers van (a.s.) emeriti. De derde cyclus is echter meer dan doctoraatstrajecten. In enkele ons omringende landen zijn inmiddels structuren ontstaan voor onderzoek en onderwijs op dit terrein door en voor research-fellows en doctorandi, al dan niet in projectvorm (Groot Brittannië, Noorwegen, Zweden, Oostenrijk). PhDArts en docARTES onderscheiden zich van de meeste buitenlandse kunst-PhD-trajecten doordat de nadruk sterk ligt op de verdere ontwikkeling van de artistieke praktijk en op een hoog niveau van kunstenaarschap. Daaruit komen de onderzoeksvragen voort die de praktijk beïnvloeden, net zoals de zich ontwikkelende praktijk op haar beurt weer het onderzoek stuurt. Sinds het begin van het eerste (muziek)traject in 2004 is er inmiddels sprake van 3 gepromoveerden. De Hogeschool der Kunsten en de Universiteit Leiden ambiëren het penvoerderschap van een internationaal toonaangevende landelijke voorziening voor artistiek onderzoek. Het “visiedocument „Voorziening‟ onderzoek in de kunsten” is namens een aantal initiatiefnemers vanuit de Academie der Kunsten van de Universiteit Leiden en onze Hogeschool der Kunsten begin december aangeboden aan het Ministerie van OCW, na vooroverleg met KNAW, NWO en OCW. Dit voorstel overstijgt het HBO-KUO en dus ook de sector, omdat er o.a. vanwege het promotierecht, maar ook de inmiddels gegroeide praktijk, eveneens een wo-component mee verbonden is. In 2010 deden in totaal 50 promovendi onderzoek in de kunsten: 28 promovendi volgden het docARTES programma, binnen het PhDArts programma waren inmiddels 9 promovendi actief en in het domein typografie werkten 4 kandidaten aan een promotie. Daarnaast waren nog 5 andere kunstenaars en 4 docenten van de Hogeschool vanwege de Academie der Kunsten geregistreerd in doctoraatstrajecten. Van de promovendi zijn er 17 alumnus van de Hogeschool. 11 docenten van de Hogeschool bereiden een promotie voor; hiervoor wordt de rijksbijdrage promotievouchers aangewend. 19 docenten van de HdK treden als promotiebegeleider op. Het gaat te allen tijde om eminente kunstenaars wier praktijk vragen oproept die door onderzoek gearticuleerd en geanalyseerd kunnen worden. Zulk onderzoek ontsluit nieuwe gebieden voor kunstenaars en wetenschappers en draagt daarmee bij tot ontwikkeling van de kunsten en haar interactie met andere disciplines. De doctoraatstrajecten worden begeleid door een staf bestaande uit drie medewerkers met enige ondersteuning.

Lectoraten Aan het begin van 2010 faciliteerde de Hogeschool drie lectoraten. In de loop van het jaar zijn er twee nieuwe van start gegaan, in januari 2011 gevolgd door een zesde lectoraat. Rineke Smilde Bart van Rosmalen Janneke Wesseling Henk Borgdorff Jan Jongert Yolande Kolstee

-

Lifelong Learning in Music & the Arts (i.s.m. Hanzehogeschool, sinds 01-01-2004) Docent van de 21ste eeuw (sinds 15-03-2007, af te ronden per 15-03-2011) Kunstenaarstheorieën en de artistieke praktijk (sinds 01-02-2007) Onderzoek in de Kunsten (sinds 01-09-2010) Inside flows (m.i.v. 01-11-2010) Innovatieve visualisatietechnieken in het kunstonderwijs (m.i.v. 01-01-2011)

De lectoraten zijn een schakel tussen bachelor-, master- en PhD-niveau en vervullen daarom bij het onderzoek op al deze niveaus, ieder op zijn discipline-eigen wijze, in meerdere of mindere mate, structureel of incidenteel een initiërende, faciliterende en stimulerende rol. Docenten doen onderzoek, en realiseren zo een onderzoekende houding in de kern van hun onderwijspraktijk, waardoor bij studenten ook ruimte ontstaat voor de vraag „wie ben ik als onderzoeker‟. Docenten leren onderzoek te begeleiden en in sommige gevallen beginnen zij aan een PhD-traject. De kenniskringen van de lectoraten zijn een vrijplaats waarbinnen onderzoek in relatie tot de kunsten vanuit meerdere perspectieven bevraagd en omschreven kan worden. Het bespreken van de onderzoeksprojecten van de leden binnen de kenniskring geeft een intellectuele stimulans en voeding, aan de onderzoeker, de

Jaarverslag 2010

Pagina 38


kenniskring, en de academie en het conservatorium. De gesprekken kunnen als een vorm van intervisie werken op het individuele onderzoek. Binnen de kenniskring is een sfeer van vertrouwen die het mogelijk maakt kritische en diepgaande discussies te voeren. Ook is het een taak van lectoren om nieuwe onderwijsvormen te ontwikkelen en aan te sturen, en de wisselwerking tussen theorie en praktijk in het onderwijs te bevorderen. De inhoud en resultaten van het onderzoek leiden tot de vorm. In dat kader zullen enkele lectoren in de loop van 2011 een serie bijeenkomsten organiseren en inhoudelijk voorbereiden als bijdrage aan de professionalisering van docenten. Hiervoor zullen focusgroepen worden samengesteld bestaande uit docenten en andere sleutelfiguren die binnen de Hogeschool met onderzoek bezig zijn. De bijeenkomsten hebben tot doel een beeld te krijgen van de huidige invulling van onderzoek binnen de onderwijsprogramma‟s van de Hogeschool (nulmeting) en het gesprek hierover hogeschoolbreed op gang te brengen. Hierbij zal recht worden gedaan aan de verscheidenheid aan typen, niveaus en domeinen van onderzoek. Verder is het de bedoeling om de verwachtingen te formuleren van het niveau en de effecten van te verrichten onderzoek en om bouwstenen te verzamelen, waaronder thema‟s en indicatoren van kwaliteit, voor een op te stellen meerjarig hogeschoolbreed onderzoeksplan.

Overig onderzoek In het voorjaar van 2010 zijn door de Stichting Innovatie Alliantie (SIA) onze aanvragen gehonoreerd voor twee nieuwe projecten in het kader van de OCW-subsidieregeling “Regionale Aandacht en Actie voor Kenniscirculatie” (RAAK): - AR-VIP: Augmented Reality, Visualisatie, Interactie Perceptie in het kader van RAAK-Pro, met lector Yolande Kolstee als projectleider; dit vierjarige project – met RAAK-Pro subsidie expliciet voor onderzoek - is medio 2010 voortvarend van start gegaan vanuit het nieuwe AR Lab en bouwt voort op het eerdere AR+RFID Lab. Het AR Lab is gesitueerd in de Koninklijke Academie en belichaamt een structurele samenwerking tussen de Hogeschool, TU-Delft en Media Technology van Universiteit Leiden en wil zich ontwikkelen tot een virtueel en fysiek expertise centrum voor nieuwe visualisatietechnieken in het kunst onderwijs. Hierop preludeert de nieuwe website www. ARLab.nl - Het Artistic Research Catalogue project (ARC), geleid door lector Henk Borgdorff en Michael Schwab, is onderdeel van de SIA-regeling RAAK-Internationaal en ontving in maart 2010 een tweejarige subsidie. Het doel van RAAK-internationaal is het creëren van ruimte voor praktische innovaties, door samenwerking en kennisuitwisseling tussen professionals uit de publieke sector, kennisinstellingen in de regio en partners in het buitenland. Aan het ARC-project nemen 19 nationale en internationale partners deel (waaronder het Van Abbemuseum, de Gerrit Rietveld Academie, Bern University of the Arts en het Royal College of Art in Londen), en zal in februari 2012 worden afgerond. Op dat moment zal de ARC voortgaan als een zelfstandig functionerend en digitaal platform voor de documentatie, expositie en distributie van onderzoek in de kunsten wereldwijd.

Jaarverslag 2010

Pagina 39


5. STUDENTEN Ontwikkelingen in de studentenpopulatie


Ingeschreven studenten HBO-afdeling

Studiejaar 05 06 06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

1811

1827

1815

1755

1819

1783

Instroom: Aantal instromende studenten HBO

561

622

593

679

728

621

Uitstroom: Aantal geslaagden einddiploma Aantal studiestakers

416 219

410 212

403 253

385 201

412 245

Juli 2011 Juli 2011

Specificaties per faculteit zijn opgenomen in bijlage III

Tabel leeftijdsopbouw studenten naar geslacht KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving


Leeftijdsopbouw naar geslacht en naar studievorm voltijd / deeltijd (aanwezige studenten 31-12-10) Leeftijdklasse 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 Totaal

Man 21 156 118 37 12 11 3 2

Vrouw 83 337 111 40 28 19 11 4 3

VT 103 479 186 28 2 2

360

636

800

DT 1 14 43 49 38 28 14 6 3

Totaal 104 493 229 77 40 30 14 6 3

196

996

Leeftijdklasse 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 Totaal

Man 35 167 148 49 13 2 1

Vrouw 42 166 121 33 9 1

Totaal 77 333 269 82 22 2 2

415

372

787

Jaarverslag 2010

Pagina 40


Aantal studenten per studierichting ultimo 2010 KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

Bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (croho 39110) Beeldende Kunst 232 ArtScience 42 subtotaal 274 Bacheloropleiding Vormgeving (croho 39111) Fotografie 204 Grafisch Ontwerpen 238 Interactive Media Design 53 Textiel en Mode 73 Interieur- en meubelontwerpen 142 subtotaal 710 Studierichting

Type and Media

-

Interior Architecture

984

subtotaal totaal

-

Masteropleiding Type and Media (croho 49106) 12 Masteropleiding Interior Architecture (croho 49238) start per 2011-2012 12 996


Studierichting Klassieke Muziek Jazz Oude Muziek en Historische Uitvoeringspraktijk Directie Theorie der Muziek Kerkmuziek en orgel Compositie Art of Sound Sonologie Zang Orkestspel Muziektheater T.I.M.E. ArtScience Onderzoek in de Kunsten Muziekpedagogiek Music Master New Audiences and Innovative Practice subtotaal 500

Sonologie

Bacheloropleiding Muziek (croho 34739)

Masteropleiding Muziek (croho 44739)

155 83 82

48 19 39

15 3 6 27 32 34 63 -

3 1 5 16 (zie onder croho 49104)

17 10 13 21 15 6 6

(zie onder croho 39110)

219

Masteropleiding Sonologie (croho 49104) 13 Masteropleiding Opera (croho 49105) 5

-

Opera

Bacheloropleiding Docent Muziek (croho 39112) 34 Bacheloropleiding Dans (croho 34798) 16

Docent Muziek

Uitvoerend danser subtotaal totaal

-

-

550

237 787

Jaarverslag 2010

Pagina 41


Tabel leeftijdsopbouw studenten naar herkomst KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

Leeftijdklasse

Totaal

VT

DT

Ned

EU

niet-EER

Totaal

15-19

104

103

1

99

3

2

104

20-24

493

479

14

433

34

26

493

25-29

229

186

43

181

30

18

229

30-34

77

28

49

51

17

9

77

35-39

40

2

38

35

4

1

40

40-44

30

2

28

27

3

30

45-49

14

14

12

2

14

50-54

6

6

5

1

6

55-59

3

3

3

196

846

3

60-64 Totaal

996

800

94

56

996


Bachelor (Muziek/Docent Muziek/ Dans)

Master (Muziek/Sonologie/Opera)

Leeftijdsklasse

Ned

EU

15-19

62

8

7

77

20-24

151

95

32

25-29

35

70

30-34

5

22 3

35-39

niet-EER Totaal

Ned

EU

niet-EER

Totaal

Totaal

278

27

20

8

55

333

45

150

33

55

31

119

269

13

40

1

22

19

42

82

1

4

4

5

9

18

22

1

1

2

2

1

1

2

237

787

40-44 45-49

1

1

99

550

77

50-54 55-59 60-64 Totaal

253

198

66

104

67

Wervingsbeleid HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG

De faculteiten van de Hogeschool hebben een rijke en lange traditie. Hierdoor is de (internationale) signatuur en statuur van de Koninklijke Academie en het Koninklijk Conservatorium bij aankomende studenten bekend. Men weet goed waar beide faculteiten voor staan. De hogeschool kiest voor een gerichte studentenwerving; er worden b.v. vele externe openbare activiteiten ontplooid om uiting te geven aan wat de faculteiten op het gebied van de kunsten en het kunstonderwijs te bieden hebben. Wie beschikt over de juiste artistieke en technische kwalificaties en voldoende groeipotentieel is van harte welkom, mits de inkomsten (vanwege overheidsbekostiging in relatie tot het relevante collegegeld) toereikend zijn.

Jaarverslag 2010

Pagina 42



Naast een brede benadering via de jaarlijkse grootschalige open dag, de openbare modeshows, de eindexamenexpositie in het eigen gebouw en de vele tentoonstellingen in galeries, steekt de KABK veel tijd en energie in de individuele benadering en begeleiding van potentiële studenten die zich gedurende het gehele studiejaar aandienen via de spreekuren van de hoofddocenten. Tegelijkertijd is de Academie actief om jonge scholieren beter voor te bereiden op het kunstonderwijs door een voortraject binnen het middelbaar onderwijs te ontwikkelen samen met het Johan de Wittcollege, het Segbroek College, Bonaventura College en het Haags Montessori Lyceum. Pers en relaties worden veelvuldig geïnformeerd over de vele interessante projecten en exposities. Ook het stagebeleid draagt bij aan een effectieve mond-tot-mond reclame. Daarnaast onderhoudt de KABK systematisch contact met oud-studenten. Dezen worden geïnformeerd over de activiteiten van de KABK en kunnen hun website linken aan de website van de Academie, die een steeds belangrijker onderdeel uitmaakt van het wervingsbeleid. Door het internetadres www.KABK.nl op alle uitingen te vermelden en de informatie van de website continu te vernieuwen, is dit een belangrijke communicatie- en informatiebron geworden. Door middel van KABK-tv op de website is het voor buitenstaanders mogelijk een kijkje te nemen in het gebouw zelf. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans

De uitstraling van het conservatorium reikt verder dan Den Haag en regio. Uit een interne peiling is gebleken dat de meeste buitenlandse studenten die aan het Koninklijk Conservatorium (KC) studeren, zich aangetrokken voelen tot de goede (internationale) reputatie van het instituut en de docenten die eraan verbonden zijn. Ook de privé-netwerken van de veelal internationaal georiënteerde en de talrijke buitenlandse docenten, dragen bij aan de goede naam van het KC. Middels de jaarlijkse Open Dag krijgen geïnteresseerden de mogelijkheid lessen te volgen, contacten te leggen met studenten en docenten in de natuurlijke setting van een „gewone‟ onderwijsdag. De jaarlijkse seizoensbrochure, die naar een breed netwerk wordt verstuurd, geeft inzicht in de diverse activiteiten, concerten en voorstellingen die door het KC, in samenwerking met vele culturele instellingen in Den Haag, georganiseerd worden. Het ontwikkelen van podiumervaring staat hierin centraal zodat studenten goed voorbereid worden op de beroepspraktijk en tegelijkertijd al tijdens de studie een eigen netwerk kunnen opbouwen. Van oudsher heeft het conservatorium veel profijt van de “eigen” doorstroom via de School voor Jong Talent en andere voortrajecten. Per afdeling wordt specifieke aandacht besteed aan doelgroepgerelateerde activiteiten waarin intensief wordt samengewerkt met partners in en buiten de stad. Zoals het NEW Examenfestival waarin studenten tien dagen lang hun examens als concerten ten gehore brengen op het podium van Theater de Regentes, of de koffieconcerten in de Dr. Anton Philipszaal die door de afdelingen Jong KC, Jazz, Oude Muziek en Klassiek worden gegeven en live te beluisteren zijn op Radio West. De Dansvakopleiding is dit jaar samen met de Rotterdamse Dansacademie een gezamenlijke campagne gestart om jonge dansers enthousiast te maken voor het vak Dans. Binnen de campagnes wordt gebruikt gemaakt van een communicatiemix waarin vakbladen een doelmatig middel zijn om te adverteren. De relaties van het conservatorium en de lokale en landelijke media worden regelmatig op de hoogte gehouden van de vele concerten en de producties van de dansvakopleiding en de opera-afdeling die door het KC op diverse lokaties in en rondom Den Haag worden georganiseerd.

Toelating en selectie HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG

Voor beide faculteiten van de hogeschool geldt dat ieder jaar het aantal aanmelders vele malen groter is dan het aantal studenten dat uiteindelijk zijn studie aan de Koninklijke Academie of het Koninklijk Conservatorium begint. De toelatings- en selectieprocedure aan beide faculteiten is een grondig proces. KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

Aspirant-studenten van de Academie kunnen zich aanmelden voor het spreekuur van de hoofddocent van de betreffende afdeling. De aspirant-student dient recent werk en documenten betreffende de vooropleiding mee te nemen. Aan de hand daarvan volgt een eerste gesprek. Als het niveau van het werk hoog genoeg is, en de aspirant-student blijk geeft van voldoende aanleg en motivatie wordt de aspirant-student uitgenodigd voor het toelatingsonderzoek. Op de dag van het toelatingsonderzoek worden de aspirant-studenten beoordeeld door een toelatingscommissie, bestaande uit de directeur of diens waarnemer, veelal de hoofddocent van de afdeling en enkele docenten. Aan het eind van deze dag krijgt de student te horen of hij/zij toelaatbaar is qua artistiek niveau.

Jaarverslag 2010

Pagina 43



Bij aanmelding voor het Conservatorium wordt de aanmelder direct gevraagd zijn/haar motivatie te verwoorden en een opname op te sturen. Naar aanleiding van de motivatie en de opname vindt een eerste selectie plaats. Degenen die overblijven worden uitgenodigd voor het toelatingsexamen, dat inhoudt dat de aspirant-studenten zichzelf ten overstaan van een toelatingscommissie met domeindeskundigen gedurende 20 minuten presenteren. Na afloop van het toelatingsexamen wordt bepaald wie artistiek toelaatbaar is en wie een afwijzing ontvangt. De beschreven selectieprocessen van beide faculteiten zorgen voor een efficiënte en effectieve toelatingsprocedure. HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG

Het beleid van de Hogeschool is erop gericht de aansluiting op het hoger beroepsonderwijs voor instromers afkomstig uit het voortgezet onderwijs en het beroepsonderwijs (als bedoeld in de Wet Educatie en Beroepsonderwijs) permanent te optimaliseren. Er blijken geen knelpunten in de doorstroomrechten met betrekking tot de profielen. De mogelijkheid om in het kader van een voortraject voor de opleidingen Beeldende Kunst, Vormgeving, Muziek of Docent Muziek reeds tijdens de periode van secundair onderwijs deel te nemen aan activiteiten van de Hogeschool draagt daaraan bij uitstek bij. In goed overleg met de schoolleiding van VOscholen blijkt het mogelijk om gebruik te maken van de onderwijskundige inrichting van de tweede fase Havo/VWO (via het profiel Cultuur en Maatschappij en/of de vrije ruimte) om potentiële kunststudenten reeds vroegtijdig te laten kennismaken met of zich adequaat voor te bereiden op een opleiding in het hoger kunstonderwijs. Voor de opleiding Dans blijkt, mede gezien het profiel van de opleiding als topopleiding voor het klassieke ballet, de eigen infrastructuur van Dansvakopleiding plus School voor Jong Talent voor leerlingen vanaf 10 jaar de enige serieuze mogelijkheid. In de laatste 2 jaren van de HBO-fase is slechts een beperkte instroom gelet op het hoge instapniveau. In de School voor Jong Talent (onderwijssoorten: primair onderwijs groep 7 en 8, Vmbo-theoretische leerweg, Havo, Atheneum en Gymnasium) kunnen getalenteerde leerlingen na een op de discipline afgestemde toelatingsprocedure terecht voor de Dansvakopleiding of de vooropleidingen Beeldende Kunsten en Vormgeving of Muziek. De gecombineerde vooropleiding integreert optimaal het algemeen voorbereidend onderwijs met het voorbereidend kunstvakonderwijs.

Voortrajectmogelijkheden Hogeschool der Kunsten Den Haag Wat

Hoe

Voor wie

Oriëntatiecursus KABK

30 zaterdagen

belangstellenden

JWC-klas

CKV-vakken tijdens het schooljaar

leerlingen VO-scholen

Geïntegreerde vooropleiding muziek, dans,

Dagonderwijs via de

getalenteerde leerlingen na

beeldende kunst en vormgeving

School voor Jong Talent (PO en VO)

toelatingsonderzoek

Speciale voorbereidende klas muziek / docent

Programma op

leerlingen die elders PO, VO of

muziek / beeldende kunst en vormgeving

individuele basis

MBO volgen

Voorbereidend jaar muziek, docent muziek,

Cursusjaar

potentiële studenten na

dans, beeldende kunst en vormgeving

afsluiting van VO of MBO

Het decanaat HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG

De Hogeschool heeft diverse vormen van begeleiding voor studenten gecreëerd. Individuele en soms persoonlijke begeleiding van studenten vindt plaats via het tutoraat, het decanaat en de International Students Adviser verbonden aan het conservatorium of de Stafmedewerker internationalisering van de academie. Voor studiegerelateerde problemen gaat de student naar zijn tutor. De begeleiding van studenten door hun tutor is in de propedeutische fase intensief (één uur per week) en neemt gedurende de jaren af. Voor studentgerelateerde problemen kunnen studenten op eigen initiatief contact opnemen met de studentendecaan. Sinds

Jaarverslag 2010

Pagina 44


september 2008 wordt het decanaat voor beide faculteiten uitgevoerd door Paul Deneer. De decaan onderhoudt nauw contact met de tutor, de coördinator/hoofddocent en de hoofdvakdocent. Ingeval van buitenschoolse hulp of eventuele opname overlegt hij ook met het staflid of met de functionaris verantwoordelijk voor onderwijszaken. Studenten die dreigen te ontsporen worden aangesproken door één van genoemde functionarissen. Deze bieden in eerste instantie zelf hulp en indien nodig worden zij gewezen op de mogelijkheid om binnen de school te worden geholpen door de decaan. In uitzonderlijke gevallen biedt de decaan hulp bij het ingaan van buitenschoolse trajecten, waarbij de student geestelijk of fysiek wordt begeleid. De International Students Adviser resp. de Stafmedewerker internationalisering bieden ondersteuning op het gebied van internationale problematiek, zoals het aanvragen van verblijfsvergunningen, het vinden van huisvesting of taalonderwijs. Daarnaast worden aanvullende vormen van begeleiding geboden in de professionele ontwikkeling van studenten zoals studievoortgangsoverleg (SVO), het individueel studieplan (ISP), het portfolio en het Career Development Centre (CDO).

College van Beroep voor de Examens HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG

In het verslagjaar 2010 is één situatie geweest die heeft geleid tot het inschakelen van het College van Beroep voor de Examens. Het beroep is niet-ontvankelijk verklaard.

Buitenlandse Studenten KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

Het sterke internationale karakter van de KABK blijkt onder andere uit het feit dat jaarlijks, los van de vele uitwisselingsstudenten, studenten met zo‟n vijftig verschillende nationaliteiten zich inschrijven. Uiteraard is ook het discours van al het beeldende kunstonderwijs op de KABK internationaal van karakter. De belangrijkste internationale culturele manifestaties in Europa maken onderdeel uit van onze curricula, soms, zoals bij La Biennale di Venezia of de Documenta Kassel met bijna alle studenten. Elke studierichting maakt jaarlijks intensieve internationale studiereizen, samenhangend met het verdere curriculum van die afdeling, zoals Beeldende Kunst naar Berlijn en/of Londen, Interieurarchitectuur en Meubelontwerp naar Milaan, Mode en Textiel naar Parijs, ArtScience naar Linz. Ook de KABK zelf presenteert zich inmiddels jaarlijks zelfstandig op de Salone Internationale del Mobile te Milaan - ook met werk van daar te „lanceren‟ studenten - en de laatste jaren bijvoorbeeld ook in China met in 2009 een tentoonstelling in het Hong Kong Design Centre en in 2010 in Sjanghai. De masteropleidingen, zoals Type and Media en Interior Architecture, zijn volledig Engelstalig. Dat geldt ook voor sommige bacheloropleidingen zoals ArtScience en Interactive/Media/Design. De andere bachelorrichtingen (vooral Fotografie, Grafisch Ontwerpen en Beeldende Kunst) zijn tweetalig, dat wil zeggen dat onderwijs in het Nederlands is gemengd met onderwijs in het Engels. Vooral bij autonome Beeldende Kunst is die menging absoluut te noemen, ook omdat daar in toenemende mate niet-Nederlandse docenten functioneren. Naast deze bewust gestimuleerde aanwezigheid van veel uit de hele wereld afkomstig internationaal talent zijn er jaarlijks vele tientallen uitwisselingstudenten uit vooral de EU-landen aanwezig. In toenemende mate gaat het ook om intensievere vormen op basis van curriculumvergelijking, zoals bij Fotografie met het Engelse Newport, terwijl de afdeling Mode en Textiel voor wat het mode-ontwerpen betreft al weer een zestal jaren geleden volledig herontwikkeld is in samenwerking met een van „s werelds beste modeopleidingen, van de Koninklijke Academie te Antwerpen, en mede daardoor een steeds sterkere eigen plaats binnen het Nederlandse kunstonderwijs heeft ingenomen. Het internationale karakter van het onderwijs blijkt ook uit het feit dat studenten ook steeds vaker hun stage bij internationale topbureaus realiseren, ook in het buitenland. De KABK is een internationale, open academie, zonder muren, die internationaal, nationaal en regionaal in de samenleving staat. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans

Bij het internationale karakter van een onderwijsinstelling gaat het niet zozeer om de samenstelling van de studentenpopulatie - hoewel de kennelijke aantrekkingskracht van het Koninklijk Conservatorium op 60% van zijn studenten, afkomstig uit 54 landen, in combinatie met de steeds strenger wordende toelatingseisen, wel enige betekenis heeft - maar eerst en vooral om de ambitie en de mogelijkheid om op internationaal excellent niveau te functioneren. Er kunnen in Nederland slechts enkele conservatoria in stand worden gehouden, waar internationale excellentie de norm is. Waar dientengevolge toelating en bekostiging uitsluitend plaatsvindt op basis van internationale kwaliteitsnormen. Waar het werkveld per definitie mondiaal is. Het Koninklijk Conservatorium biedt, getuige de accreditatierapporten waarin zowel het gerealiseerde eindniveau, de kwaliteit van de docenten als het Internationale karakter van het instituut als excellent zijn gekwalificeerd, de juiste omstandigheden om zo‟n positie in te nemen en verder te ontwikkelen. Ook de goede scores op het gebied van rendement, het laagste percentage langstudeerders binnen het Kunstonderwijs en een in ons eigen alumnionderzoek vastgestelde werkgelegenheidsscore van 77%, beduidend hoger dan het KUO gemiddelde, zijn hiervoor overtuigende indicatoren.

Jaarverslag 2010

Pagina 45


Het Koninklijk Conservatorium is actief binnen tal van Internationale netwerken en verbanden, met name de AEC (Association of European Conservatoires): als mede-organisator van het Early Music Platform, lid van de commissie voor het vertalen van de Dublin Descriptors naar op het Muziekvakonderwijs toegesneden competentiebeschrijvingen, door bijdragen van de lectoren, Rineke Smilde, (Lifelong Learning), Bart van Rosmalen (Docent van de 21ste eeuw) en Henk Borgdorff (Onderzoek in de Kunsten) aan tal van AEC congressen en seminars, door deelname aan internationale accreditaties, als nieuwe penvoerder van het Erasmus Polifonia programma The Innovative Conservatoire etc. In 2010 is het samenwerkingsverband PENTACON opgericht. Hierin zijn vijf leading Conservatoria verenigd:  Sibelius Academy, Helsinki, Finland  Schullig School of Music/McGill University, Montreal, Canada  Queensland Conservatory/Griffith University Brisbane, Australia  Guildhall School of Music and Drama London, United Kingdom  Koninklijk Conservatorium Den Haag in combinatie met het Orpheus Instituut Gent, België Doel is samenwerking en uitwisseling op gebieden als curriculum, onderzoek, productie, joint programmes etc. docARTES en Documa zijn internationale samenwerkingsverbanden op het gebied van onderzoek en doctoraatsprogramma‟s waarvan het Koninklijk Conservatorium mede-initiator is. Daarnaast is het KC onder andere vertegenwoordigd in de IMC (International Music Council), het IMZ (Music in the Media) en the International Academy of Television Art and Sciences (the International Emmy‟s). Stafmedewerker internationalisering (HdK/KABK) / International Students Adviser (KC) De Hogeschool der Kunsten Den Haag heeft een centrale stafmedewerker internationalisering, belast met een aantal hogeschoolbrede taken op het gebied van internationalisering, onder andere van het beheer van de internationale Intensive Programmes en van diverse stimuleringsprogramma‟s voor de inkomende en uitgaande studenten- en docentenmobiliteit, zoals het Europese Lifelong Learning Programma (LLP)-Erasmus, Huygens Scholarship Programme (HSP), het VSBfonds Beurzenprogramma en deelname aan het nationale netwerk Hogescholenoverleg Internationale Betrekkingen (HIB). De stafmedewerker internationalisering stelt beleidsadviezen op en verzorgt tevens de begeleiding van de internationale studenten op de Koninklijke Academie; binnen het Koninklijk Conservatorium is hiervoor de International Students Adviser aangesteld. Zij staan de internationale studenten met raad en daad terzijde en worden daarbij tevens ondersteund door de studentenadministratie. Verder vindt op hogeschoolniveau afstemming plaats over faculteitsoverstijgende faciliteiten, zoals huisvesting van tijdelijke internationale studenten, voorlichting aan internationale studenten over een studie en verblijf aan de Hogeschool, en de procedure rond het verkrijgen van een verblijfsvergunning. Via de websites van beide faculteiten wordt actuele en specifieke informatie verstrekt voor internationale studenten met betrekking tot het studeren aan de hogeschool en het verblijf in Nederland. De internationaliseringmedewerkers onderhouden op verschillende gebieden contacten met het internationale veld door deelname aan conferenties en studiedagen. Verblijfsvergunning De Hogeschool dient voor studenten uit landen van buiten de EU/EER altijd een verblijfsvergunning (VVR) voor studie aan te vragen. Vanuit veel landen van buiten de EU/EER moet eerst een Machtiging tot Voorlopig Verblijf (MVV) worden aangevraagd, voordat de student naar Nederland kan afreizen. De Hogeschool kon in alle gevallen de MVV (via een verkorte procedure) en daaropvolgende VVR aanvragen voor de student – mede dankzij daartoe gesloten convenanten met de IND - waarbij de instelling echter altijd financieel garant moet staan voor de kosten die voor de Nederlandse Staat en andere openbare lichamen zouden kunnen voortvloeien uit het verblijf in Nederland van de betreffende student. In 2010 werd de Hogeschool bij de aanvraag van MVV‟s en verblijfsvergunningen (VVR) wederom geconfronteerd met de strikte criteria van de IND, met name ten aanzien van de door de studenten overgelegde financiële documentatie. Als gevolg van hierdoor ontstane vertraging was het voor een klein aantal studenten niet mogelijk hun studie aan het Koninklijk Conservatorium tijdig aan te vangen. Anderzijds heeft de Hogeschool in 2010 wederom gebruik kunnen maken van een collectieve, vereenvoudigde verlenging van verblijfsvergunningen van haar studenten (niet-EU/EER), zoals aangeboden door de IND. Andere beperkende factoren voor internationale studenten waren restricties ten aanzien van bijverdiensten, vertraging bij het openen van een bankrekening in Nederland vanwege het uitblijven van een burgerservicenummer (BSN) en de verplichting voor studenten met een bijbaantje en buitenlandse studenten van 30 jaar en ouder, die voor langere tijd in Nederland wensten te blijven, een basisverzekering af te sluiten vanwege de ziektekosten. Niet-EER-maatregel Met ingang van het bekostigingsjaar 2009 heeft de Nederlandse overheid de directe bekostiging van studenten van buiten de EU/EER beëindigd. Ter compensatie wordt aan de onderwijsopslag een bedrag toegevoegd op basis van de bekostiging van niet-EER studenten op peildatum 1 oktober 2006. Voor onze hogeschool betekent dit dat de rijksbijdrage is verhoogd met het bedrag, gebaseerd op een onderwijsvraag van 245. Welke consequenties deze zogeheten niet-EER-maatregel heeft voor de instroom van studenten van buiten de EU/EER voor de lange termijn, is nog niet te zeggen. Het College van Bestuur heeft besloten om met ingang van het studiejaar 2008-2009 op niet-EER studenten een (hoger) instellingscollegegeld van toepassing te verklaren. Studenten behorend tot deze groep konden in uitzonderlijke gevallen in aanmerking komen voor een financiële tegemoetkoming van de Hogeschool in de studiekosten. Hierbij golden specifieke criteria waaronder het draagkrachtbeginsel.

Jaarverslag 2010

Pagina 46


Mobiliteits- en stage-programma

Studenten- en docentenmobiliteit i.h.k.v. het Europese LLP-Erasmus programma, 2010 t.o.v. 2009 Koninklijke Academie

Koninklijk Conservatorium

2009

2010

2009

2010

uitgaande studenten

8 + 3 stage

12 + 4 stage

5

5

inkomende studenten

21

13

18

18

uitgaande docenten

4

0

3

5

inkomende docenten

0

0

2

4

N.B. De weergegeven aantallen betreffen in- en uitstroom, zoals gestart in het jaar 2010.

De Hogeschool heeft in totaal 3 aanvragen ontvangen voor de VSBfonds beurs. Een interne selectiecommissie heeft uiteindelijk uit de aanvragen 2 kandidaten voorgedragen: Lauran Jurrius (Art of Sound) en Jochanan Samama (Jazz zang). Het VSBfonds heeft aan beide kandidaten een beurs toegekend. Negen buitenlandse studenten ontvingen een HSP Huygensbeurs voor hun studie aan onze Hogeschool: G. Paluk (Ma Sonologie - Argentinië), H.S chvartzman (Ma Muziek - Argentinië), E. Simpson (Ma Muziek - USA), M. Haft (Ma Muziek - USA), J. Oesi (Ma Muziek - UK), G. Sztojanov (Ma Muziek - Hongarije), O. Smilansky (Ba Autonome Beeldende Kunst - Israël), E. Thompson (Ba Muziek - Australië) en J. Ferreira de Miranda Santos (Ma Muziek - Brazilië).

Tabel studentenaantallen versus nationaliteiten Toelichting: De aantallen betreffen de aanwezigheid op 31 december. Tot 2007 betrof de omvang van de EU 28 landen, daarna 30 landen. KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

Beeldende Kunst en Vormgeving, Type and Media

05 06

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

Totaal

1031

1025

1033

1001

1047

996

NL

867

878

876

876

890

846

Buitenland

164

147

157

125

157

150

* EU/EER

83

77

83

73

93

94

* Niet-EU/EER

81

70

74

52

64

56

05 06

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

Totaal

1031

1025

1033

1001

1047

996

NL in %

84%

86%

85%

88%

85%

85%

Buitenland in %

16%

14%

15%

12%

15%

15%

* EU/EER in %

8%

7%

8%

7%

9%

9%

* Niet-EU/EER in %

8%

7%

7%

5%

6%

6%

In percentages: Beeldende Kunst en Vormgeving, Type and Media

Jaarverslag 2010

Pagina 47



Muziek + Dans

05 06

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

Totaal aantal

780

802

782

754

772

787 319

NL

295

314

280

271

285

485

488

502

483

487

468

* EU/EER

302

302

306

314

317

302

* niet-EU/EER

183

186

196

169

170

166

05 06

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

Buitenland

In percentages Muziek + Dans Totaal aantal N =

780

802

782

754

772

787

NL in %

38%

39%

36%

36%

37%

41%

Buitenland in %

62%

61%

64%

64%

63%

59% 38% 21%

* EU/EER in %

39%

38%

39%

42%

41%

* niet-EU/EER in %

23%

23%

25%

22%

22%

Internationale lidmaatschappen en contacten De hogeschool is lid van:  International Association of Universities and Colleges of Art, Design and Media (Cumulus)  Association Européenne des Conservatoires, Académies de Musique et Musikhochschulen (AEC)  European Association of International Education (EAIE)  European League of Institutes of the Arts (ELIA)  European Platform for Artistic Research in Music (EPARM) onder auspiciën van de AEC  International Society for Music Education (ISME)  Internationales Musik Zentrum (IMZ) en werkt nauw samen met:  International Music Council van de Unesco (IMC)  European Music Council (EMC)  International Association of Schools of Jazz (IASJ)  European Festivals Association (EFA)  Association of Conservatoires with Early Music Education (ACEME). Het overzicht van de Europese instellingen voor hoger onderwijs waarmee de Koninklijke Academie en het Koninklijk Conservatorium in het jaar 2010 nauw contact onderhielden in het kader van het Europese ERASMUS Lifelong Learning programma is als bijlage VI opgenomen.

Jaarverslag 2010

Pagina 48


Rendementen Een belangrijk uitgangspunt van het onderwijsconcept van de Hogeschool is de studentgerichtheid. Door de student als uitgangspunt te nemen, wordt recht gedaan aan de kenmerken van de individuele student. Dit uit zich onder meer in een effectieve studiebegeleiding en in het creëren van een leerklimaat waarin studievertraging tot een minimum beperkt wordt. Om onnodige uitval te voorkomen besteden de opleidingen in het bijzonder in de propedeutische fase veel aandacht aan de controle van de studievoortgang. Aan het einde van het eerste semester wordt een eerste balans opgemaakt en worden de studenten geïnformeerd over de behaalde resultaten en artistieke vorderingen. Aan het eind van het propedeusejaar (bij de voltijdopleidingen aan het einde van het eerste studiejaar, bij de deeltijdopleidingen KABK aan het einde van het derde semester) wordt beslist over het wel of niet voortzetten van de opleiding. In een beperkt aantal gevallen blijkt dat het passeren van het zorgvuldige toelatingsonderzoek niet per definitie de garantie biedt voor een succesvolle studie. Wij ervaren een zekere spanning tussen enerzijds de opvatting uit de politiek en de kunstwereld als zouden er in Nederland te veel beeldend kunstenaars en ontwerpers zijn, en anderzijds de permanente druk vanuit de onderwijswereld en eveneens de politiek op de (diploma)rendementen. Aan de ene kant wordt er terecht van ons verwacht dat wij op het scherpst van de snede op kwaliteit selecteren, van de andere kant dat wij zoveel mogelijk toegelaten studenten naar een einddiploma begeleiden. Dat komt tegenstrijdig over. Ons gaat het om een verbetering van de kwaliteit van de instroom door versterkte voortrajecten en een strenge selectie bij de poort, om vervolgens opnieuw streng te selecteren in het propedeusejaar. In de studie in de hoofdfase gaat het onder andere om actuele en kwalitatief goede programma‟s en adequate studiebegeleiding. Het is binnen deze context dat wij rendementsverbetering nastreven.

Rendementen, uitgedrukt in behaalde diploma’s In onderstaande overzichten zijn de percentages opgenomen van het aantal behaalde diploma‟s door studenten die in een specifiek jaar hun studie aan de Hogeschoool der Kunsten zijn begonnen, een zogeheten cohort. Het betreft de diploma-rendementen 5 jaar na aanvang van de studie van de drie achtereenvolgende cohorten 2002, 2003 en 2004. Wij onderscheiden de volgende 3 typen rendementen. 

maatschappelijk rendement: het percentage van het aantal studenten dat in een bepaald jaar bij de Hogeschool der Kunsten is ingestroomd, dat na 5 jaar een bachelor- of masterdiploma heeft gehaald bij de HdK of elders;



kuo-rendement: het percentage van het aantal studenten dat in een bepaald jaar bij de Hogeschool der Kunsten is ingestroomd, dat na 5 jaar een bachelor- of masterdiploma heeft gehaald bij de HdK of een andere instelling voor kunstvakonderwijs (kuo-instelling);



instellingsrendement: het percentage van het aantal studenten dat in een bepaald jaar bij de Hogeschool der Kunsten is ingestroomd, dat na 5 jaar een bachelor- of masterdiploma heeft gehaald bij de HdK.

Allereerst worden de rendementcijfers van onze afzonderlijke opleidingen gepresenteerd, gerubriceerd naar faculteit. Daarna volgt onder het kopje “Hogeschool der Kunsten Den Haag” een overzicht van de gemiddelde rendementcijfers van hogeschoolbreed behaalde bachelor- resp. masterdiploma‟s. Tenslotte worden deze afgezet ten opzichte van de landelijke cijfers ten aanzien van het maatschappelijk rendement.

Jaarverslag 2010

Pagina 49



na 5 jaar BACHELOROPLEIDINGEN B Autonome beeldende kunst

B Vormgeving

2002

2003

2004

maatschappelijk rendement

61,6%

69,8%

63,4%

kuo-rendement

55,6%

64,6%

52,7%

instellingsrendement

53,5%

56,3%

46,2%


57,1%

56,9%

57,7%

kuo-rendement

54,4%

49,1%

51,2%


45,2%

45,4%

47,0%


88,9%

90,0%

100,0%

kuo-rendement

88,9%

90,0%

100,0%


88,9%

90,0%

100,0%

2002

2003

2004

MASTEROPLEIDING M Type & Media


na 5 jaar BACHELOROPLEIDINGEN B Dans

B Docent muziek

B Muziek


100,0%

45,5%

58,3%

kuo-rendement

100,0%

45,5%

50,0%


100,0%

36,4%

41,7%


63,6%

100,0%

80,0%

kuo-rendement

63,6%

85,7%

80,0%


63,6%

85,7%

80,0%


76,1%

66,3%

77,1%

kuo-rendement

74,6%

63,9%

75,8%


62,9%

59,9%

73,9%


82,7%

88,0%

84,2%

kuo-rendement

82,7%

88,0%

84,2%


82,7%

88,0%

84,2%


66,7%

100,0%

100,0%

kuo-rendement

66,7%

100,0%

100,0%


66,7%

100,0%

100,0%


25,0%

100,0%

100,0%

kuo-rendement

25,0%

100,0%

100,0%


25,0%

100,0%

100,0%

MASTEROPLEIDINGEN M Muziek

M Opera

M Sonologie

Jaarverslag 2010

Pagina 50



Een overzicht van de gemiddelde rendementcijfers van behaalde bachelor- resp. masterdiploma‟s aan de Hogeschool der Kunsten. na 5 jaar

BACHELOROPLEIDINGEN

MASTEROPLEIDINGEN

2002

2003

2004


65,7%

63,2%

65,5%

kuo-rendement

62,9%

57,9%

60,0%


54,2%

53,2%

56,1%


80,4%

90,0%

87,8%

kuo-rendement

80,4%

90,0%

87,8%


80,4%

89,2%

87,8%

HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG / KUO / HBO

Tenslotte worden de rendementcijfers van de HdK afgezet ten opzichte van de landelijke hbo-cijfers. Omdat in de publicatie van de HBO-raad “Kerndata feiten en cijfers” (maart 2010) alleen maatschappelijke rendementen worden gepresenteerd, zijn de gegevens in onderstaande tabel hiertoe beperkt.

Vergelijkende cijfers maatschappelijk rendement van bachelordiploma's na 5 jaar


2002

2003

hbo

kuo

HdK

58,1%

61,5%

65,7%

hbo

kuo

58,1% 62,0%

2004 HdK

hbo

kuo

63,2% 56,7% 62,2%

HdK 65,5%

Vergelijkende cijfers maatschappelijk rendement van masterdiploma's na 5 jaar


2002 hbo

kuo

62,8%

68,8%

2003 HdK

hbo

kuo

80,4% 65,2% 69,7%

2004 HdK

hbo

kuo

90,0% 64,5% 64,2%

HdK 87,8%

Jaarverslag 2010

Pagina 51


Prijzen en vermeldingen studenten en alumni Onderstaand overzicht betreft een niet-uitputtende lijst.

dt=deeltijd

PRIJZEN Lokaal / regionaal David Pedraza Almazan (dt) Andrea Freckmann (dt), Andrea Freckman, Iona Hoogenberk, Kirsten Schuil

Winnaar afdelingsprijs Beeldende Kunst 2010 STROOM Aanmoedigingsprijs 2010

beeldende kunst

Andrzej Kwiecinsky Gijs van der Heiden

1e prijs Young Masters XXI Kamermuziekfestival Den Haag publieksprijs Young Masters XXI Kamermuziekfestival Den Haag

compositie

Florian Schick Sophie Rust Eva Jansen (dt) Walewijn den Boer

Paul Schuitemaprijs Aanmoedigingsprijs van Windsor and Newton 2e prijs afficheproject Views on the West van theater Zeebelt Afdelingsprijs van KABK

grafisch ontwerpen

Marije de Haan Sara Vrugt

Beurs voor toptalent creatieve industrie van Den Haag Benoemd tot modeambassadeur van Den Haag

textiel en mode

Jan Peter de Graaff Seung Ah Oh (alumnus) Michel van der Aa (alumnus)

Het Bronzen Oor 2010 (Nederlands Blazers ensemble) Toonzetters 2010 Toonzetters 2010 (nominatie)

compositie

Steffie Grätz Florian van Roekel Pip Erken Simone Engelen Phillipe Schuette Roos Trommelen Maurice van Es Adrian Woods, Brenda van der Haak, Arjen Born, Iris Box, Amber Isabel, Floren van Olden, Hillie de Rooij, Mirjana Vbraski Arjen Born Iris Box

aanmoedigingsprijs Dutch Doc genomineerd Steenbergen Stipendium 2010 genomineerd Nikonprijs Fotoboek winnaar GKf One minute film publieksprijs GKf One minute film genomineerd GKf One minute film GKf One minute film genomineerd voor de Fotoprijs idem idem idem idem winnaar GUP winnaar Photoq

fotografie

Liz Klaver Rozemarijn Hooij Tim Badoux en Gilles de Brock Maja Brouwer (dt)

1e prijs omslagontwerp voor „De grote zaal‟, het boek van Jacoba van Velde o.a.v. de Stichting Nederland leest P.A. Tielescriptieprijs (nominatie) 1e prijs van de affichewedstrijd van het Analog Fest winnaar illustratiewedstrijd „Amsterdam DNA‟

grafisch ontwerpen

Lennart Heyndels Floriaan Wempe Ruben Samama (alumnus) Colin Benders aka Kyteman (al)

2 x 1e prijs Prinses Christina Jazz Concours Leidse Jazz Award, publieksprijs Deloitte Jazz Award Popprijs van Nederland

jazz

Joann Whang Daniel van der Hoeven Martin van Hees Maxime Gulikers (SvJT) Marie-Claire Boel (SvJT) Ghil Bae (SvJT) Jurre van Egteren (SvJT) Noor Al-Azeere (SvJT) Nicola Braam (SvJT) Florian Verweij (SvJT) Pieter van Loenen (SvJT) Ghil Bae (SvJT) Thomas Triesschijn (SvJT)

1e prijs Cello Biennale 1e prijs Nationaal Pianoconcours Young Pianist Foundation 1e prijs Nationale selectie Euroconcours Gitaar 1e prijs Categorie 1 (13 t/m 15 jaar) Britten Viool Concours Zwolle 1e prijs Categorie 2 (16 t/m 18 jaar) Britten Viool Concours Zwolle 1e prijs Steinway Concours Concertgebouw Amsterdam 2e prijs Steinway Concours Concertgebouw Amsterdam 2e prijs idem categorie 1 (tot 10 jaar) 1e prijs idem categorie 2 (10-12 jaar) 2e prijs idem categorie 3 (oudere leerlingen) 1e prijs Prinses Christina Concours Categorie B (15-19 jaar) 2e prijs Prinses Christina Concours Categorie B (15-19 jaar) finalist Avond van de Jonge Musicus (NPS-televisie)

klassieke muziek

Marije de Haan Evelien van Pruissen Jolien van Schagen

Lichting 2010 A‟dam Fashion Week / G-star Raw Talent Award De AVRO Selfmade Fashion Wedstrijd Ontwerpwedstrijd Kraakhelder van het Textielmuseum in Tilburg

textiel en mode

PRIJZEN Nationaal

Jaarverslag 2010

Pagina 52


PRIJZEN Internationaal Tomo Hashimoto Justin Christenssen (alumnus)

Golden Earwax - Cinesonika (Canada) Jules Leger prize (Canada Arts council)

compositie

Florian van Roekel

“Beste Fotoboek 2010” door Martin Parr, ICP New York (nominatie)

fotografie

Michel van Soest, Walewijn den Boer Kirsten Schuil Leonie van der Valk

winnaar index books Barcelona idem idem prijswinnaar bij de internationale manifestatie Paris Dessin

grafisch ontwerpen

Johannes Möller (alumnus)

1e prijs International Concert Artist Competition van de Guitar Foundation of America De Link prijs 2010 voor hedendaagse kamermuziek (Be/NL) 1e prijs en publieksprijs Festival Musica Antiqua Brugge 3e prijs "Recontres Internationales des Jeunes Pianistes" in Waterloo georganiseerd door de EPTA Wallonië

klassieke muziek

-

„Give and take‟ at via Farini in Milan (Italy) Solo-tentoonstelling Galerie Lutz, Delft 2010 Brave New Worlds, Haarlem 2010 Rudiments of Territoriy, Upstream Galery A‟dam 2010 Hearttwente, gepresenteerd door MK Galerie Rotterdam Push RC de Ruimte, Amsterdam 2010 Statics and the movement in between, Berlijn 2010 Urban Expressionism, Nest Den Haag 2010 Play Station, Galerie Fons Welters Amsterdam 2010 Kunstvlaai Amsterdam 2010 Strange Coincidences, CBK Den Bosch 2010 MK Galerie, Rotterdam 2010 Glow with the Flow, Galerie Walls Amsterdam 2010 Eervolle groepstentoonstelling NOW OR NEVER GEM Den Haag Tentoonstelling Wetering Galerie Amsterdam 2010 Galerie Project 2.0 , Den Haag 2010 'Vreemd/Fremd', Atelier Frankfurt, curated by Corinna Bimboese & Heike Sütter (Duitsland) - 'Kleur 01/02', Dek 22, curator Anique Weve, Rotterdam - 'Impermanence', Hendershot Gallery, New York, USA - Art Rotterdam 2010, represented by C-SpaceBeijing, Rotterdam - Radical Adults, Berlijn - Groepstentoonstelling Centraal Museum Utrecht; - Groepstentoonstelling Van der Grinten Galerie, Keulen - Georg Kargl Fine Arts Fine Line, Vienna (AU) - Gallery Bob van Orsouw A Cutlet Vaudeville Show, Zurich (CH) (solo) - Clint Roenisch Gallery The Lone Lake Murders, Toronto (Canada) (solo) - Nederlands Fotomuseum De Cornelia Maersk, R‟dam (solo) - Kunstforum Baloise The Sollmann Collection, Basel (solo) - The Archeologist KRC Collection, Voorschoten - Thrice Upon a Time, Magasin3, Stockholm (S) - Fahnemann Projects, Berlin (DE) - Perennial Art - A Drawback, Edinburgh Art Festival (UK) - The BUNKER #05,Harold de Bree & Marcel van Eeden, Westbroekpark, (Galerie West) The Hague (NL) - Walking the Line II, Kudlek-Van der Grinten Galerie, Köln - Op papier gezet, Centraal Museum Utrecht

beeldende kunst

toegelaten tot Postacademische werkplaats DNA Den Haag toegelaten tot Dutch Art Institute, masteropleiding ArtEZ

beeldende kunst

toegelaten bij meesterpianist Francesco Scala aan de Accademia Pianistica "Incontri con Maestri" in Imola (Italië)

klassieke muziek

Hannah Collins Petra Somlai (alumnus) Jurre van Egteren (SvJT)

VERMELDINGEN (Solo)tentoonstellingen Eric Martijn Fatima Barznge Izaak Zwartjes Jochem Rotteveel Ellen ter Beek Theun Govers Roos Hofman Stephan Sjouke Birgit Spiegeler Stephan van den Burg Esther Nienhuis Carine Weve

Marcel van Eeden

Vervolgopleidingen Nicole Donkers Nancy Tjong Ghil Bae (SvJT)

Jaarverslag 2010

Pagina 53


6. FACILITEITEN Huisvesting KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

In 2010 heeft de Koninklijke Academie ten behoeve van de gewenste uitbreiding van onderwijsruimte twee panden aan het Bleijenburg gekocht. De intentie is deze panden op termijn te integreren met de reeds bestaande unilocatie. in verband met de renovatie van de gevel aan het monumentale gedeelte van de Koninklijke Academie, aan Bleijenburg 38, heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in 2010 een subsidie verleend van € 0,5 mln., te besteden in de periode 2011 t/m 2016. Voor het resterende te financieren deel loopt een aanvraag bij een extern fonds. Verder heeft de KABK geïnvesteerd in de kwalitatieve verbetering en vernieuwing van de onderwijsvoorzieningen en werkruimten voor studenten. Er zijn nieuwe werkplaatsen gecreëerd, bestaande zijn verbouwd en opnieuw ingericht met de modernste technische apparatuur. Uitgebreide informatie hierover is opgenomen in hoofdstuk 3 „Onderwijs‟. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans

De gesprekken met de Gemeente Den Haag over mogelijke huisvesting van het Koninklijk Conservatorium aan het Spui gecombineerd met andere culturele instellingen hebben zich in 2010 toegespitst op de uitwerking van een programma van eisen voor het “Internationaal Dans- en Muziekcentrum Spuiplein”. Uitgangspunt is hierbij dat de meerwaarde van gezamenlijke huisvesting onder meer tot uiting komt in een versterking van de inhoudelijke en organisatorische samenwerking, een verbinding met een bredere culturele infrastructuur, een verbetering van het voorzieningenniveau en de samenhang met de openbare ruimte. Uiteraard binnen de financiële mogelijkheden. Met het oog op de architectenkeuze is in 2010 een prijsvraag uitgeschreven. Neutelings Riedijk Architects heeft de aanbesteding gewonnen. In januari 2011 heeft het College van B&W van Den Haag besloten om het definitieve besluit over de komst van het nieuwe Dans- en Muziekcentrum uit te stellen tot 2012. Als gevolg van de bezuinigingen van het Rijk en de gemeente zelf is tijd nodig om te zien of de financiering voor de bouwplannen geregeld kan worden. De instellingen en de gemeente onderzoeken in deze periode ook de mogelijkheden voor andere vormen van financiering vanuit de private sector. Aspecten betreffende het groot onderhoud van de gebouwen worden belicht in onderstaande paragraaf Facility en milieuzorg.

Facility en milieuzorg KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

- Formatie. De facilitaire dienst heeft een vaste bezetting van 7,5 fte. Daarnaast maakt de dienst gebruik van twee ingeleende krachten van de Stichting Werkbij voor 0,9 fte ten behoeve van het schilderwerk en voor 0,8 fte voor een medewerker techniek. Via een uitzendbureau werden telefonisten ingehuurd voor 0,3 fte per week. Ook bij ziekte of grote drukte wordt er incidenteel van het uitzendbureau gebruik gemaakt. - Personeel. De facilitaire dienst heeft een vast wekelijks rooster. De bezetting van de receptie heeft altijd voorrang op andere diensten. De overige uren worden besteed aan het op orde houden van het gebouw en het klaarzetten van inventaris voor de diverse activiteiten en de overige omschreven diensten. Verzoeken van facilitaire aard en meldingen van storingen e.d. worden door de medewerkers kenbaar gemaakt via een in eigen huis ontworpen webpagina. - Bedrijfshulpverlening BHV. In 2010 is er een start gemaakt met het actualiseren van het ontruimingsplan. - Onderhoud. De facilitaire dienst heeft veel werk verzet aan interne verhuizingen vanwege de grootschalige vernieuwing en verbouwing van de werkplaatsen. In hoofdstuk 3 „Onderwijs‟ is hierover uitgebreide informatie opgenomen. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans

- Formatie. In 2010 bestond de vaste bezetting uit ruim 13 fte, voor het merendeel de vaste kern medewerkers die al gedurende vele jaren bij het KC werkzaam is. Daarnaast wordt voor de werkzaamheden ook regelmatig gebruik gemaakt van een achttal ingewerkte oproep-krachten. - Personeel. Er is een nieuw basisrooster ingevoerd, dat een meer efficiënte dienstuitvoering mogelijk maakt. Het opleidingsplan 2010-2011 is goedgekeurd en wordt gefaseerd uitgevoerd. Tevens is gestart met de

Jaarverslag 2010

Pagina 54


functioneringsgesprekken. - Bedrijfshulpverlening BHV. Er zijn inmiddels 33 BHV-ers opgeleid, waarvan 4 ploegleiders, en elke BHV-er is voorzien van een BHV-standaarduitrusting. Bovendien zijn er 12 nieuwe portofoons aangeschaft voor een goede taakuitvoering van de BHV. - Onderhoud. In de zomer 2010 veel tijd en geld geïnvesteerd in het groot onderhoud van de luchtbehandelinginstallatie. - Inkoop&contractbeheer. Er is een toetsingstraject gestart waarin alle lopende contracten op prijs/kwaliteit worden gecontroleerd. Dit heeft tot op heden geresulteerd in aanzienlijke structurele besparingen. - Veiligheid. Er heeft een inbraak met geweldpleging plaatsgehad; gelukkig zonder letselschade. Het incident heeft geleid tot het aanscherpen van het beveiligingsplan.

Bibliotheken HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG

In 2010 is er na fiat van het College van Bestuur in beide faculteitsbibliotheken gestart met de voorbereidingen voor de overgang van het bibliotheekautomatiseringssysteem Vubis4windows naar de nieuwste versie V-smart. Na het installeren en testen van de software, diverse trainingsdagen voor het bibliotheekpersoneel en de vervanging van de hardware heeft in december de daadwerkelijke conversie plaatsgevonden. KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

De bibliotheek ontving uit de nalatenschap van Frans Evers, oud-hoofddocent ArtScience, een grote schenking boeken. Met deze schenking is het bestaande hiaat in de bibliotheekcollectie, aangaande kunst en nieuwe media, voor een groot gedeelte opgevuld. Door de plaatsing van extra verlichting onder de omloop en aan het plafond is er een einde gekomen aan het slechte zicht vooral in de avonduren, in bepaalde delen van de bibliotheek. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans

De bibliotheek ontving in 2010 twee belangrijke schenkingen. Uit de nalatenschap van Piet Veenstra, geen onbekende uit de (Haagse) muziekwereld, een grote schenking van voornamelijk boeken. En van Kathinka Pasveer, de levensgezellin van de overleden componist Karlheinz Stockhausen, een schenking bladmuziek, boeken en CD‟s. De retrospectieve invoer van de collectie boeken werd in 2010 voltooid.

PR HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG

Vanuit de PR-afdelingen van beide faculteiten worden de dagelijkse activiteiten van de Hogeschool wereldkundig gemaakt in de vorm van persberichten, posters, flyers, samenwerkingsverbanden en de websites van beide instellingen: www.kabk.nl en www.koncon.nl. Jaarlijks krijgen beide instituten de mogelijkheid bijzondere projecten onder de aandacht te brengen bij een nieuw en bestaand publiek ten behoeve van de naamsbekendheid en aantrekkelijkheid van de instituten. Zoals de deelname aan de befaamde internationale meubel- en designbeurs Il Salone del Mobile (Milaan), de Studiebeurs, de Modeweek en de Eindexamenexpositie van de KABK-studenten. De studenten van het KC zijn tegenwoordig niet meer weg te denken uit het culturele klimaat van de stad Den Haag en werken regelmatig samen met gerenommeerde Haagse instellingen. Hoogtepunten in 2010 waren onder andere: de samenwerking met het beroemde New Yorkse Bang on a Can ensemble dat werken van compositiestudenten speelden in het Korzo Theater tijdens het jaarlijkse Spring Festival. Na de zomer startten twee nieuwe Masterspecialisaties, T.I.M.E Master Muziektheater in samenwerking met de Veenfabriek en de nieuwe Orkest Master in samenwerking met het Residentie Orkest. Twee van de vijf concerten die gebundeld waren in een miniserie werden dit jaar uitgevoerd. Daarnaast werden de wekelijkse improvisatiesessies op de dinsdagmiddag ingevoerd. Alle afdelingen sloegen de handen ineen en hebben de middagen gevuld met concerten, discussies en lezingen waarin improvisatie centraal stond. ArtScience was wederom onderdeel van het Todays Artfestival en onder leiding van Charles Toet werden in een uitverkochte Lutherse Kerk de Maria Vespers ten gehore gebracht. Onze studenten speelden gedurende het jaar in diverse festivals en series zoals Dag in de Branding, Haagse Muziek Driedaagse, Kamermuziekserie, Jong KC Festival, het examenfestival NEW etc. Eén keer per jaar worden door beide instellingen de deuren geopend voor iedereen die een kijkje wil komen nemen tijdens de Open Dagen. Verder heeft de KABK STOOR, de winkel aan de Herengracht, waar authentiek werk van talentvolle studenten en jonge professionals van de KABK te koop is. De winkel wordt bemand door studenten van de KABK. Naast de externe communicatie verzorgen beide PRafdelingen tevens de interne communicatie, onder meer via interne nieuwsbrieven en het intranet dat hierin een steeds prominentere rol gaat innemen. Met “De nieuwe K” heeft de Hogeschool, samen met de Academie der Kunsten van de Universiteit Leiden, zijn eigen periodiek. Het blad informeert de lezer over de nieuwe ontwikkelingen op onderwijs- en onderzoeksgebied en bevat een speciale agenda van concerten, exposities, evenementen en andere nieuwswaardige zaken. Ook studenten kunnen hiervoor kopij aanleveren. De ontwerpers van de Studio KABK verzorgen het ontwerp. “De nieuwe K” verschijnt viermaal per jaar.

Jaarverslag 2010

Pagina 55


ICT HOGESCHOOL DER KUNSTEN DEN HAAG

Beide faculteiten beschikken over eigen ICT-medewerkers. Eén van de leden van het College van Bestuur fungeert als portefeuillehouder ICT en bereidt in die hoedanigheid beleidsbeslissingen voor. Sinds het besluit van het College van Bestuur in 2008 om over te gaan tot aanschaf van het studenteninformatiesysteem Osiris en deze in eerste instantie in te voeren binnen het conservatorium, is de inschrijfmodule met hieraan verbonden de inschrijfgegevens van de studenten (NAW, vooropleiding) en de NAW-gegevens van de docenten per 1 november 2009 op beide faculteiten geïmplementeerd. De modules „studievolg‟ en „examenregistratie‟ zijn per 1 september 2010 operationeel geworden. In 2010 is de conversie van de curricula van het KC voltooid, zodat het nu mogelijk is om de bestaande toetsings- en examenresultaten in te voeren, teruggaand tot het curriculum 2006/07. Van de studenten die per 1 september 2006 of daarna begonnen zijn, is nu het volledige studieverleden gedocumenteerd. De aansluiting op Studielink, het nationaal gecentraliseerde systeem van inschrijving, zal niet eerder ter hand worden genomen dan nadat Osiris op beide faculteiten succesvol is geïmplementeerd. KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

Met als doel de betrouwbaarheid en snelheid van het netwerk naar een nieuw niveau te brengen, is in 2010 de herstructurering in gang gezet van het netwerk van de academie, dat deels gekoppeld is aan het KC. Ook is er een plan gemaakt, na inventarisatie van alle op de academie aanwezige servers voor het opnieuw inrichten van de serverruimte en het herpositioneren van de servers. In 2011 zal de risicobeveiliging binnen het interne netwerk verder worden uitgewerkt. KONINKLIJK CONSERVATORIUM faculteit Muziek en Dans

Op het KC is in 2010 een volledige nieuwe werkwijze geïmplementeerd omtrent het backup-en van data. Hiervoor heeft de afdeling systeembeheer van het KC een intensieve training gevolgd. De nieuwe backupmethode heeft als voordeel dat op veel kleinere schaal data, zoals documenten en individuele emailberichten, via een tapecaroussel kunnen worden teruggehaald van backup. Het KC heeft daarnaast de infrastructuur van het netwerk drastisch veranderd. De snelheid van het netwerk is hiermee sterk verhoogd - op veel plaatsen zijn 1000 Mbit switches geplaatst - en het onderhoud en de controle op het netwerk is verbeterd. Tot slot is in 2010 gestart met het opstellen van een plan voor de inzet van een Thin Client structuur. Dit plan wordt in 2011 geïmplementeerd.

Jaarverslag 2010

Pagina 56


Jaarverslag 2010

Pagina 57


7. SOCIAAL JAARVERSLAG

Personeelsbeleid Uitgangspunt in het personeelsbeleid van de hogeschool is dat alle vakdocenten hun werk aan de hogeschool combineren met een actieve eigen beroepspraktijk. Bij de werving van nieuwe docenten, maar ook in de functioneringsgesprekken met de zittende docenten, is de positie in de beroepspraktijk en de balans tussen de vakmatige activiteiten binnen en buiten de school een belangrijk aandachtspunt. Vanwege de combinatie lesgeven en beroepspraktijk hebben docenten in de regel een deeltijdaanstelling. De gemiddelde aanstellingsomvang van het onderwijzend personeel is in 2010 gedaald naar 0,33 fte. Deze was in voorgaande jaren 0,38 fte. Voor het totale personeelsbestand is de gemiddelde aanstellingsomvang 0,44 fte. Van wezenlijke invloed op de aanstelling van docenten zijn de studentenaantallen. Omdat het aantal studenten van jaar tot jaar kan fluctueren, is het noodzakelijk om flexibel om te kunnen gaan met de aanstellingen van docenten. Indiensttreding geschiedt altijd op basis van een tijdelijke aanstelling. Verlenging van een tijdelijke aanstelling geschiedt eveneens op tijdelijke basis voor de maximale duur volgens de cao-hbo. Alleen door (een deel van) de docentaanstellingen flexibel te houden kan worden ingespeeld op de veelvuldig optredende schommelingen in de onderwijsvraag die inherent zijn aan ons type onderwijs en kan het ontstaan van zgn. garantie-uren (uren binnen een vaste aanstelling waarover salaris wordt betaald zonder tegenprestatie) worden voorkomen. Eind 2010 had de Hogeschool 609 medewerkers in dienst met een gezamenlijke betrekkingsomvang van 268,84 fte. Hiervan werd 27,4% (73,65 fte) flexibel ingevuld. Naast de medewerkers in loondienst waren ongeveer 350 gastdocenten en freelancers voor de hogeschool werkzaam. Het aandeel niet-onderwijzend personeel is in de afgelopen jaren gegroeid van 37% (2008) naar 42% (2010). In verschillende onderdelen van de organisatie bleek de ondersteuning van het onderwijs in toenemende mate ontoereikend. Dit werd bevestigd in een benchmarkonderzoek – uitgevoerd door Berenschot in 2007 en in de jaren daarna herhaald door de HBO-raad – waarin de omvang van de ondersteuning in de Hogeschool op vrijwel alle onderdelen onder het HBO-gemiddelde scoorde. De investering in de onderwijsondersteuning heeft vooral te maken met de behoefte aan een (verdere) professionalisering – met name op het gebied van kwaliteitszorg en internationalisering en aan versterking van de bedrijfsvoering en –processen, maar ook met de toenemende externe eisen vanuit instanties als OCW, DUO en de HBO-raad. Een relatief groot deel van onze medewerkers zit in de leeftijdscategorie 50 – 59 jaar. Ultimo 2010 was het aandeel 50+‟ers in de personele bezetting 57%. De stijging van het aandeel 50+‟ers wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de krimp in het onderwijzend personeel (deze raakt vooral de docenten met een tijdelijke aanstelling die doorgaans jonger zijn) en doordat oudere medewerkers vrijwel geen gebruik meer maken van ouderenregelingen als SOP en FPU. Vanaf 2011 zal ook de hogeschool de uitstroom van de babyboomgeneratie gaan merken. Opvolgingsproblemen worden daarbij vooralsnog niet voorzien, enerzijds omdat veel 65+‟ers genegen zijn nog enige tijd aan de hogeschool verbonden te blijven om „hun eigen‟ studenten naar het eindexamen te begeleiden, anderzijds omdat een docentschap aan de hogeschool naast de eigen beroepspraktijk voor veel kunstenaars en musici een aantrekkelijke combinatie is. Wel zal extra aandacht worden besteed aan het behoud van expertise en de overdracht van kennis en ervaring van oudere naar jongere medewerkers.

Jaarverslag 2010

Pagina 58


Personele kengetallen Personele bezetting Hogeschool per 31-12-2010

Aantal

Fte

OP

NOP

totaal

OP

NOP

Totaal

2008

446

123

569

2008

169,55

98,24

267,79

2009

450

134

584

2009

170,50

104,93

275,43

2010

467

142

609

2010

155,13

113,71

268,84

Personele bezetting faculteiten per 31-12-2010

Aantal Centraal Bureau Interfaculteit ArtScience Koninklijk Conservatorium Koninklijke Academie School voor jong talent Totaal Hogeschool

Fte Centraal Bureau Interfaculteit ArtScience Koninklijk Conservatorium Koninklijke Academie School voor jong talent * Totaal Hogeschool

OP m

v 0 12 157 99 25 293

totaal 0 3 67 68 36 174

0 15 224 167 61 467

NOP m

v 9 1 27 35 2 74

6 1 34 27 0 68

OP+NOP totaal m v totaal 15 9 6 15 2 13 4 17 61 184 101 285 62 134 95 229 2 27 36 63 142 367 242 609

OP NOP OP+NOP m v totaal m v totaal m v totaal 0,00 0,00 0,00 6,20 4,20 10,40 6,00 4,20 10,20 5,39 0,73 6,11 0,05 0,50 0,55 5,44 1,23 6,66 51,98 17,19 69,17 30,14 22,16 52,30 82,12 39,35 121,47 29,70 16,19 45,89 25,18 17,04 42,22 55,08 33,23 88,31 14,57 19,38 33,95 1,64 6,60 8,24 16,21 25,98 42,19 101,64 53,49 155,13 63,21 50,50 113,71 164,85 103,99 268,84

*In de fte-verdeling is verwerkt dat het NOP van het Koninklijk Conservatorium deels ook voor de School voor Jong Talent werkzaam is.

Jaarverslag 2010

Pagina 59


Flexibele formatie Van de totale personele bezetting van 268,84 fte werd 27,4% (73,65 fte) flexibel ingevuld. In 2009 was dit 28%. Naast de medewerkers in loondienst zijn in 2010 ongeveer 350 gastdocenten en freelancers voor de hogeschool werkzaam geweest.

Personeelsverloop

Instroom Aantal OP NOP totaal 2008 48 18 66 2009 56 25 81 2010 62 37 99

Fte OP 2008 2009 2010

9.28 13.73 11.79

NOP totaal 13.49 22.77 17.08 30.81 21.43 33.22

Uitstroom Aantal OP NOP totaal 2008 52 14 66 2009 46 15 61 2010 53 30 83

Fte OP NOP totaal 2008 11.51 11.89 23.4 2009 13.43 10.57 24 2010 12.51 18.05 30.56

Zowel de instroom als de uitstroom, bij zowel het OP als het NOP, zijn toegenomen in 2010. Dit heeft geen duidelijk aanwijsbare achtergrond.

Keuzemenu arbeidsvoorwaarden Van het keuzemenu arbeidsvoorwaarden werd gebruik gemaakt door in totaal 76 medewerkers. Nadat de fietsregeling opnieuw onder de aandacht was gebracht, bleek deze verrassend populair. Gekozen werd voor de volgende opties:

Fietsregeling ABP Extra Pensioen Levensloopregeling Levensloopverlof Ouderschapsverlof Totaal deelgenomen aan keuzemenu

2008 17 31 12 1 1 62

2009 9 25 11 0 1 46

2010 39 23 11 1 2 76

Bijzondere regelingen en toelagen

Deelname aan SOP-regeling Arbeidsmarkttoelage * Buitengewone toelage

2009 11 31

2010 8 13 23

Jaarverslag 2010

Pagina 60

Toelage onregelmatige dienst Toelage EHBO Toelage BHV Spaarloonregeling Salderingsregeling Internetvergoeding

16 14 30 167


30 13 47 163 263 188

* in 2009 zijn de arbeidsmarkttoelage en buitengewone toelage samen genomen, in totaal 31

De salderingsregeling en de internetvergoeding zijn in 2010 voor het eerst aangeboden. De stijging van het aantal toelagen onregelmatige dienst heeft te maken met de introductie van werkroosters bij de Facilitaire Dienst. Daarnaast is geïnvesteerd in de bezetting en opleiding van de Bedrijfshulpverlening (BHV).

Leeftijdsopbouw medewerkers per 31-12-2010

OP

NOP

man

vrouw

totaal

OP+NOP

man

vrouw

totaal

man

vrouw

totaal

<19

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

20 t/m 29

0,54

0,13

0,67

5,10

6,61

11,71

5,65

6,74

12,38

30 t/m 39

9,18

7,81

16,99

4,88

13,95

18,83

14,06

21,76

35,82

40 t/m 49

26,83

14,60

41,44

16,92

9,82

26,74

43,75

24,43

68,17

50 t/m 59

33,38

23,13

56,51

24,38

18,65

43,03

57,75

41.77

99,53

>60

31,71

7,82

39,53

11,94

1,47

13,41

43,64

9,29

52,94

101,64

53,49

155,13

63,21

50,50

113,71

164,85

103,99

268,84

totaal

Jaarverslag 2010

Pagina 61


Betrekkingsomvang medewerkers per 31-12-2010

OP

NOP

man

vrouw

totaal

OP+NOP

man

vrouw

totaal

man

vrouw

totaal

0 t/m 0,25

22,21

13,55

35,76

1,32

2,54

3,86

23,53

16,09

39,62

0,26 t/m 0,50

33,69

18,03

51,73

6,27

5,81

12,07

39,96

23,84

63,80

0,51 t/m 0,75

14,84

8,86

23,70

6,16

7,53

13,69

21,00

16,39

37,38

0,76 t/m 1

29,80

13,06

42,85

48,42

34,62

83,04

78,22

47,68

125,90

1,10

0,00

1,10

1,05

0,00

1,05

2,15

0,00

2,15

101,64

53,49

155,13

63,21

50,50

113,71

164,85

103,99

268,84

>1 totaal

Salarisstructuur per 31-12-2010

Schaal

Aantal m

v

Fte

totaal

m

v

totaal

1

0

0

0

0,00

0,00

0,00

2

0

0

0

0,00

0,00

0,00

3

0

0

0

0,00

0,00

0,00

4

12

5

17

11,33

4,46

15,79

5

5

4

9

4,61

2,92

7,53

6

7

8

15

5,51

3,69

9,21

7

5

9

14

4,05

6,80

10,84

8

22

17

39

16,49

9,51

26,00

9

15

21

36

10,21

9,42

19,63

10

14

16

30

4,94

9,69

14,63

11

74

64

138

18,93

16,24

35,17

12

185

86

271

67,19

31,43

98,62

13

18

11

29

12,79

9,03

21,82

14

5

0

5

5,00

0,00

5,00

15

2

1

3

0,80

0,80

1,60

16

0

0

0

0,00

0,00

0,00

17

1

0

1

1,00

0,00

1,00

18

2

0

2

2,00

0,00

2,00

367

242

609

164,85

103,99

268,84

Jaarverslag 2010

Pagina 62


Nationaliteit medewerkers per 31-12-2010

NL

Niet NL totaal

Centraal Bureau

15

0

15

Interfaculteit ArtScience Koninklijk Conservatorium + Interfaculteit School voor Jong Talent

15

2

17

306

42

348

Koninklijke Academie

208

21

229

Totaal Hogeschool

544

65

609

12% van de medewerkers in dienst van de hogeschool heeft een niet-Nederlandse nationaliteit. Daarnaast zijn veel freelancers en gastdocenten afkomstig uit het buitenland.

Professionalisering en ontwikkeling Actieplan Leerkracht Functiemix In het Instellingsconvenant Actieplan Leerkracht zijn de afspraken van het onderwijzend personeel per ultimo 2012. Daartoe zal het met name worden ingezet voor opleiding, training en ontwikkeling hun doorstroommogelijkheden. Voor de HdKDH was in het kader 2010 een totaal bedrag van € 256.311,- beschikbaar.

vastgelegd over de te realiseren salarismix convenantsgeld in de periode 2009 – 2011 van docenten, gericht op de vergroting van van het convenant Actieplan Leerkracht in

Het voornemen uit het instellingsconvenant om de functie van docenten met een zware coördinerende taak, gekoppeld aan inhoudelijke verantwoordelijkheid voor onderwijsprogramma‟s te waarderen schaal 13, is eind 2010 geïmplementeerd. Dit heeft geresulteerd in een verschuiving in de functiemix van schaal 12 naar schaal 13 van 5,4 fte. Het aandeel functies in schaal 13 is daardoor – zowel absoluut als procentueel – gestegen. Het aandeel functies in schaal 12 is het afgelopen jaar niet gegroeid. Dit komt vooral door de krimp in de totale bezetting onderwijzend personeel en doordat vertrekkende docenten in garantieschaal 12 veelal worden opgevolgd door docenten in schaal 11. Per saldo is hierdoor het aantal functies in schaal 11 nagenoeg gelijk gebleven en het aantal functies in schaal 12 afgenomen. Het aandeel docenten in schaal 12 was per 1 november 2010 62%. De hogeschool houdt er rekening mee dat deze doelstelling uit het instellingsconvenant (73% docenten in schaal 12 in 2012) niet wordt gehaald. Scholing Na de opstartfase in 2009 zijn in het afgelopen jaar veel scholingstrajecten verder ontwikkeld en uitgevoerd. Er is in 2010 dan ook een aanzienlijk bedrag besteed aan scholing ter verbetering van de kwaliteit van de docenten en hun loopbaanmogelijkheden. Het totaal aan bestedingen in het kader van Actieplan Leerkracht in 2010 – directe kosten en loonkosten – bedroeg € 237.600,De scholingstrajecten lopen voor een belangrijk deel door in 2011. Het merendeel van de docenten heeft inmiddels aan een vorm van scholing deelgenomen. Voor KC-docenten was de opleiding met name gericht op de thema‟s: Eén op één lesgeven, Practising, health and well-being, Scholing PBV en Improviseren. Voor de KABK-docenten is een cursusprogramma didactiek van start gegaan. Dit programma zal voor meerdere groepen docenten worden herhaald. In samenwerking met het Academisch Talencentrum van de Universiteit Leiden is een Engelse taaltraining opgezet. Deze training wordt op verschillende niveaus aangeboden, afgestemd op het niveau van de deelnemende docenten. Ook individuele opleidingswensen, al dan niet in het kader van het persoonlijk ontwikkelingsplan (POP), worden in het kader van het Actieplan Leerkracht gehonoreerd. Lerarenbeurs Drie docenten van de hogeschool hebben een Lerarenbeurs voor scholing aangevraagd bij OCW-DUO. Functioneringsgesprekken Volgens de hogeschoolregeling functioneringsgesprekken wordt met alle medewerkers met een aanstelling >0,5 fte jaarlijks een funtioneringsgesprek gevoerd; met medewerkers die een aanstelling <0,5 fte hebben, vindt het functioneringsgesprek tweejaarlijks plaats. Het onderscheid dat in de regeling wordt gemaakt tussen grote en kleine aanstellingen, wordt in de praktijk niet overal aangehouden, omdat veel medewerkers met een kleine aanstelling ook prijs stellen op een jaarlijks functioneringsgesprek.

Jaarverslag 2010

Pagina 63


Wervingsbeleid Het beleid ten aanzien van de werving en selectie van nieuwe medewerkers heeft in 2010 geen wijziging ondergaan. De sollicitatiecode en de interne leidraad waren onveranderd van toepassing en zijn als zodanig gehanteerd. Voor ondersteunende functies is in 2010 meer gebruik gemaakt van internet als wervingsmedium. Met wisselend succes. Grote vacaturesites blijken weliswaar veel, maar ook minder gerichte sollicitaties op te leveren. Met uitzondering van de functies op ICT-gebied kent de hogeschool geen moeilijk vervulbare vacatures. Internetvergoeding In overleg met de vakbonden is besloten om alle hogeschoolmedewerkers een vergoeding te geven voor het gebruik van de privé-internetverbinding voor de uitoefening van de functie bij de Hogeschool. Als voorwaarde voor het toekennen van de internetvergoeding geldt dat men voor de hogeschoolcontacten gebruik maakt van en bereikbaar is op het hogeschool-emailadres. Voor de interne communicatie en informatievoorziening naar de medewerkers zal de hogeschool steeds meer (uitsluitend) gebruik maken van email en intranet. Museumjaarkaart Alle medewerkers in dienst van de hogeschool hebben in oktober 2010 wederom een museumjaarkaart van de hogeschool gekregen. De kaart is een jaar geldig en kan jaarlijks worden verlengd.

Arbeidsomstandigheden Ziekteverzuim Het ziekteverzuimpercentage is in de afgelopen jaren nagenoeg gelijk gebleven. In 2010 bedroeg het ziekteverzuim 2,6%. Het gemiddelde ziekteverzuim van alle Nederlandse werknemers was medio 2010 4,3%, waarbij het hoogste verzuim van 5,2% werd vastgesteld in de sector Onderwijs. De omvang van het ziekteverzuim in de hogeschool vertoont geen relatie met de leeftijd. Het grootste deel van het arbeidsgebonden verzuim hangt samen met mentale en psychosociale factoren, al gaat dit in absolute zin slechts om een klein aantal gevallen. Er is wel een significant verschil tussen het ziekteverzuimpercentage bij het onderwijzend en niet-onderwijzend personeel. Dat bedraagt respectievelijk 1,8% en 3,6%. De ziekmeldingsfrequentie is in 2010 onveranderd ten opzichte van 2009 en bedroeg 0,6 keer per medewerker.

Kort verzuim (< 1 week) Middellang (1-6 weken) Lang (> 6 weken) Totaal

2008 0,6% 0,7% 1,4% 2,7%

2009 0,4% 0,4% 1,1% 2,5%

2010 0,4% 0,5% 1,0% 2,6%

Arbobeleid De Hogeschool voert een actief, preventief gezondheidsbeleid teneinde uitval door ziekte zoveel mogelijk te voorkomen. 4 à 5 keer per jaar hebben de faculteitsdirecteuren sociaal-medisch overleg met de bedrijfsarts. Naast de langdurig en frequent zieken worden ook potentiële gezondheidsrisico‟s, arbeidsomstandigheden, mentale en psychosociale factoren tegen het licht gehouden. Individuele trajecten op gebied van reïntegratie, psychologische zorg, fysiotherapie, etc. worden zoveel mogelijk ondersteund. Integriteitscode en klachtenregeling Met instemming van de CMR heeft het College van Bestuur in januari 2010 een nieuwe gedragscode omgangsvormen vastgesteld, ook wel integriteitscode genoemd. De Integriteitscode of Gedragscode beschrijft de kaders waarbinnen medewerkers en studenten van de Hogeschool met elkaar en de omgeving omgaan: wat als wenselijk gedrag wordt beschouwd. Naast de Integriteitscode maken ook de Klachtenregeling Ongewenst Gedrag en het Protocol vertrouwenspersoon onderdeel uit van het beleid om een veilig studie- en werkklimaat binnen de Hogeschool te waarborgen. In het kader van de integriteitscode zijn de vertrouwenspersonen van de hogeschool (her)benoemd en is een nieuwe interne klachtencommissie ingesteld. De vertrouwenspersonen van de Hogeschool zijn: Paul Deneer, studentendecaan KC en KABK Pauline Schep, coördinator Grafisch Ontwerpen KABK Gerda van Zelm, coördinator en docent Zang KC. De leden van de klachtencommissie ongewenst gedrag zijn: Suzanne Konings, coördinator en docent Theorie KC Elleke Bijsterveld, docent School voor Jong Talent Eric Hirdes, docent Grafisch Ontwerpen, Beeldende Kunst, Textiel & Mode KABK De plaatsvervangend leden zijn: Julia Stegeman, docent Educatie KC Johan van Oord, hoofd opleiding Beeldende Kunst KABK Peter de Graaf, docent School voor Jong Talent

Jaarverslag 2010

Pagina 64


Organisatie Medewerkerstevredenheidsonderzoek In februari 2010 is bij het Koninklijk Conservatorium en de School voor Jong Talent een medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) gehouden. Het onderzoek, dat online kon worden ingevuld, had een respons van 47%. Dat is een redelijk goede respons voor een nulmeting. De totale medewerkertevredenheid bedraagt 6.9 op een 10-puntsschaal. Medewerkers zijn met name tevreden over het eigen functioneren en het functioneren van de collega‟s binnen de afdeling/sectie. Over het bestuur/directie en over de medezeggenschap zijn ze het minst tevreden. Aan de kwaliteit van het personeel en het opleidingsprogramma wordt het meeste belang gehecht. 56% van de medewerkers zijn trots om voor het KC te werken; de medewerkers van de School voor Jong Talent zijn met 79% het meest trots. De verbeterpunten die uit het onderzoek naar voren kwamen hebben met name betrekking op de kwaliteit en het niveau van de opleidingen, de communicatie en samenwerking binnen de afdelingen en de relatie met het bestuur/de directie. Besparingen Koninklijk Conservatorium Voorjaar 2010 heeft een werkgroep zich gebogen over de financiële situatie bij het KC. Aan de hand van jaarcijfers en begrotingen 2010 en 2011 werd vastgesteld dat bezuinigingen onafwendbaar zijn en er op alle fronten efficiëntiemaatregelen getroffen moeten worden. Voor het realiseren van de besparingen bij het onderwijzend personeel is gekeken naar een aanpassing van het jaartaaksysteem waarbij de kwaliteit van het onderwijs zo min mogelijk wordt aangetast, de besparing zoveel mogelijk gelijk wordt verdeeld en de relatie tussen werkzaamheden en betaling zo direct mogelijk is. Na intensief overleg en rekenwerk is gekozen voor twee aanpassingen in het jaartaakbelastingsysteem, te weten: 1) het terugbrengen van de forfaits tot één toeslag per gegeven les van 25% voor individuele lessen en 40% voor groepslessen, 2) het terugbrengen van het aantal onderwijsweken voor individuele lessen van 36 naar 34 en voor groepslessen van 38 naar 36 per jaar. Het nieuwe jaartaaksysteem is per 1 september 2010 ingevoerd. Bij het niet-onderwijzend personeel is een aanzienlijke besparing bereikt door een efficiëntere planning en roostering. Hierdoor kan overwerk en de inzet van uitzendkrachten flink worden beperkt. Enkele regelingen met betrekking tot de inzet en werkuren van personeel – die alleen binnen onze hogeschool van toepassing waren en uitgingen boven de honorering en faciliteiten volgens de cao-hbo – zijn afgeschaft. Inzet decentrale arbeidsvoorwaardenmiddelen Conform de cao-hbo hoofdstuk K besteedt de hogeschool 1,15% van de brutoloonsom aan decentraal overleg over arbeidsvoorwaarden. In 2010 was het budget € 241.141,-. Dit is ingezet voor de volgende onderwerpen: Aanvullend ouderbeleid gericht op het optimaliseren van de belastbaarheid van de oudere medewerker en het behoud van zijn/haar kennis, ervaring en netwerken voor de hogeschool. Daarnaast bestaat nog tot eind 2011 de mogelijkheid om gebruik te maken van de regeling Vitaal Werken (deeltijd pré-FPU). In dit kader is € 57.500,- besteed. De totale kosten van de hogeschool-reiskostenregeling woon-werkverkeer bedroegen € 158.000,-. Daarvan is overeenkomstig de bij de invoering van de regeling in 2003 gemaakte afspraak met de bonden € 111.000,- ten laste van de decentrale arbeidsvoorwaardenmiddelen gebracht. De wettelijk verplichte werkgeversbijdrage voor de kosten van kinderopvang bedroeg 0,34% van het premieloon, zijnde voor de hogeschool een bedrag van € 43.800,-. De regeling internetvergoeding kostte € 8.700,-. Circa € 7.000,- is besteed aan de verruiming van de cao-regeling zorgverlof. Individuele trajecten in het kader van preventief gezondheidsbeleid kostten ongeveer 8.000,-. Activiteiten gericht op het bevorderen van gezondheid en welzijn van (individuele) medewerkers worden daarnaast ook gefinancierd vanuit het bedrijfsgebondengezondheidsbudget. Dat was in 2010 ruim € 9.000,-.

Jaarverslag 2010

Pagina 65


8. JAARREKENING

Inhoudsopgave

Geconsolideerde Jaarrekening ………………………………………………………………………………………..    

pag. 67

Geconsolideerde balans per 31 december 2010 Geconsolideerde Staat van baten en lasten over 2010 Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2010 Toelichting op de geconsolideerde balans en staat van baten en lasten

Enkelvoudige Jaarrekening ……………………………………………………………………………………………… pag. 87   

Balans per 31 december 2010 Staat van baten en lasten over 2010 Toelichting op de balans en staat van baten en lasten

Overige gegevens ……………………………………………………………………………………………………………… pag. 93    Bijlagen -

Voorstel resultaatbestemming Gebeurtenissen na balansdatum Controle verklaring bij de jaarrekening ……………………………………………………………………………………………… pag. 99 Bijlage 1: gegevens over de rechtspersoon Bijlage 2: overzicht verbonden partijen Bijlage 3: specificatie posten OCW Bijlage 4: totaaloverzicht materiële vaste activa Bijlage 5: overzicht rijksbijdragen Bijlage 6: bezoldiging bestuurders en toezichthouders / WOPT

Jaarverslag 2010

Pagina 66


Jaarverslag 2010

Pagina 67


Geconsolideerde Jaarrekening



Geconsolideerde balans per 31 december 2010



Geconsolideerde Staat van baten en lasten over 2010



Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2010



Toelichting op de geconsolideerde balans en staat van baten en lasten

Jaarverslag 2010

Pagina 68


Geconsolideerde balans, na resultaatbestemming, 31 december 2010 Activa

2010

2009

1

Vaste activa

Materiële vaste activa Terreinen

1)

2.409.165

2.409.165

Gebouwen

1)

11.612.153

10.995.169

Verbouwingen/installaties

2)

3.016.035

2.150.477

Inventaris en apparatuur

3)

1.737.857

1.059.048

18.775.209

16.613.860

31.530

31.316

985.585

1.076.919

Totaal vaste activa

Vlottende activa

Voorraden

4)

Vorderingen

5)

Debiteuren collegegelden Te vorderen omzetbelasting

41.282

55.924

481.648

882.605

1.508.515

2.015.448

Kas

31.689

14.005

ABN/AMRO

26.402

25.051

150.921

429.605

Ministerie van Financiën - rijksbankieren

5.258.146

4.497.701

Totaal liquide middelen

5.467.158

4.966.362

Totaal vlottende activa

7.007.204

7.013.126

25.782.413

23.626.986

Overige vorderingen en overlopende activa Totaal vorderingen

Liquide Middelen

ING

TOTAAL ACTIVA

1

6)

Voor de verklaring van de cijfers gevolgd door een ) in deze kolom wordt verwezen naar de rubrieken in de toelichting op de

geconsolideerde balans.

Jaarverslag 2010

Pagina 69


Vervolg geconsolideerde balans, na resultaatbestemming, 31 december 2010 Passiva 2010 Eigen Vermogen

2009

7)

Algemene reserve Algemene reserve (privaat) Bestemmingsreserve huisvesting

2.857.928

2.603.221

140.039

147.671

3.801.504

3.401.504

Bestemmingsreserve informatisering

130.135

130.135

Bestemmingsreserve leermiddelen

425.000

375.000

1.153.753

1.153.753

Bestemmingsreserve afdelingen

331.003

308.003

Bestemmingsreserve vooropleidingen

120.000

120.000

Bestemmingsreserve Randstad-regio

195.102

195.102

Bestemmingsfonds Waarborgfonds

117.334

117.334

Bestemmingsreserve onderzoek en innovatie

Bestemmingsfonds profileringsfonds

30.000

Totaal Eigen Vermogen

9.301.798

8.551.723

1.505.147

Voorzieningen Voorziening wachtgelden

8)

2.237.799

Voorziening jubilea

9)

101.121

Voorziening langdurig zieken

10)

88.105

Voorziening Groot Onderhoud

11)

550.000

400.000

2.977.025

1.905.147

Totaal Voorzieningen Langlopende Schulden

12)

Lening o/g OKF 20 jaar (Fortis)

4.800.000

5.200.000

Lening o/g unilocatie (Fortis)

647.014

798.277

Totaal Langlopende Schulden

5.447.014

5.998.277

1.049.690

933.625

551.263

551.263

2.313.240

2.353.905

Kortlopende Schulden Crediteuren Aflossingen leningen komend jaar Vooruitontvangen collegegelden Vooruitontvangen investeringssubsidies

13)

160.549

165.795

1.114.868

1.181.670

Vakantiegeld

798.000

793.000

Nog te betalen vakantiedagen

109.053

148.856

Overige te betalen lasten en overlopende passiva

1.959.912

1.043.725

Totaal Kortlopende Schulden

8.056.576

7.171.839

25.782.413

23.626.986

Belastingen, premieheffingen en pensioenpremie

TOTAAL PASSIVA

Jaarverslag 2010

Pagina 70


Geconsolideerde staat van Baten en Lasten over 2010

Baten

Werkelijk

Begroting

Werkelijk

2010

2010

2009

14)

Rijksbijdragen

25.246.301

24.490.895

24.241.617

College-, cursus- en examengelden

3.735.585

3.530.673

3.284.717

Overige baten

2.284.142

1.442.000

1.619.292

31.266.028

29.463.568

29.145.626

Totaal Baten

Lasten Personele Lasten

15)

22.380.281

21.379.850

20.844.183

Afschrijvingen

16)

1.560.114

2.068.110

1.378.296

Huisvestingslasten

17)

1.956.788

1.866.500

2.247.289

Overige Instellingslasten

18)

4.386.170

3.808.500

3.555.226

30.283.353

29.122.960

28.024.994

982.675

340.608

1.120.632

Totaal Lasten Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten

Rentebaten

19)

34.712

25.000

63.401

Rentelasten

19)

267.311

335.000

354.071


232.599

-310.000

-290.670

Resultaat gewone bedrijfsvoering

750.076

30.608

829.962

Buitengewone baten

0

0

0

Buitengewone lasten

0

0

0

Resultaat buitengewone bedrijfsvoering

0

0

0

750.076

30.608

829.962

Buitengewone bedrijfsvoering

Exploitatiesaldo

Jaarverslag 2010

Pagina 71


Bestemming exploitatiesaldo

Algemene reserve Algemene reserve (privaat) Bestemmingsreserve huisvesting

Werkelijk

Begroting

Werkelijk

2010

2010

2009

254.707

30.608

163.331

-7.631

2.941

400.000

400.000

50.000

200.000

Bestemmingsreserve informatisering Bestemmingsreserve leermiddelen Bestemmingsreserve Onderzoek en Innovatie

22.690


23.000


30.000

41.000

Bestemmingsreserve vooropleidingen Totaal bestemming exploitatiesaldo

750.076

30.608

829.962

Jaarverslag 2010

Pagina 72


Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2010

(Bedragen x € 1000)

2010

2009

Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat

983

1.118

Aanpassingen voor: Afschrijvingen

1.560

1.378

Mutaties voorzieningen

1.072

564 2.632

1.942

Verandering in vlottende middelen: Voorraden

0

3

Vorderingen

507

-422

Schulden

884

631 1.391

212

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest

34

63

-267

-351

Kasstroom uit operationele

-233

-288

4.773

2.984

activiteiten

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiele vaste activa Mutaties leningen

-3.721

-1.261

0

-2.000

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

-3.721

-3.261

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Aflossing langlopende schulden Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Mutatie liquide middelen

Stand per 1 januari Mutatie Boekjaar

Stand per 31 december 2010

-551

-551 -551

-551

501

-828

4.966

5.794

501

-828

5.467

4.966

Jaarverslag 2010

Pagina 73


Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Algemeen De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven is door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Deze bepalingen zijn van toepassing op grond van de Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs. De jaarrekening is opgesteld in euro‟s. De geconsolideerde jaarrekening bevat de financiële gegevens van de Stichting Hogeschool der Kunsten Den Haag inclusief de Stichting Cursussen. Stelselwijzigingen In 2008 is de nieuwe richtlijn de RJ 660 ingevoerd. In 2010 zijn geen stelselwijzigingen doorgevoerd. Grondslagen Vergelijking met vorig jaar De gehanteerde grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd gebleven ten opzichte van vorig jaar. Consolideren van cijfers In deze jaarrekening zijn de cijfers opgenomen van de Stichting Hogeschool der Kunsten Den Haag en de Stichting Cursussen Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten te Den Haag. Toegepaste waarderingsgrondslagen Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. In de balans, de staat van baten en lasten en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen. Met deze referenties wordt verwezen naar de toelichting. Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en -terreinen worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs plus bijkomende kosten of vervaardigingsprijs onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de geschatte economische levensduur. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Er wordt rekening gehouden met de bijzondere waardeverminderingen die op balansdatum worden verwacht. Overige vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs inclusief direct toerekenbare kosten, onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de verwachte toekomstige gebruiksduur, of lagere bedrijfswaarde. De vervaardigingsprijs bestaat uit de aanschaffingskosten van gronden hulpstoffen en kosten die rechtstreeks toerekenbaar zijn aan de vervaardiging inclusief installatiekosten. Indien voor te vervaardigen materiële vaste activa noodzakelijkerwijs een aanmerkelijke hoeveelheid tijd nodig is om deze gebruiksklaar te maken, worden de rentekosten opgenomen in de vervaardigingsprijs. Subsidies op investeringen worden in mindering gebracht op de verkrijgings- of vervaardigingsprijs van de activa waarop de subsidies betrekking hebben. In bijlage 4 is een totaaloverzicht opgenomen van de materiële vaste activa. Bijzondere waardeverminderingen Door de Hogeschool wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. In 2010 is er geen sprake geweest van een bijzondere waardevermindering. Voorraden De voorraden worden gewaardeerd op verkrijgingprijzen onder toepassing van de FIFO methode. Vorderingen Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie. Voorzieningen wegens oninbaarheid zijn in mindering gebracht op de boekwaarde van de vordering.

Jaarverslag 2010

Pagina 74


Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en direct opeisbare deposito‟s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit algemene reserves en bestemmingsreserves en/of -fondsen. Hierin is tevens een segmentatie opgenomen naar publieke en private middelen. De bestemmingsreserves zijn reserves met een beperktere bestedingsmogelijkheid, welke door het bestuur is aangebracht. Hieronder is voor iedere bestemmingsreserve de beperking beschreven. Bestemmingsreserve huisvesting, De beperking op deze reserve is dat deze alleen bestemd kan worden voor onderzoek, aankoop, investering, aanbouw, verbouw en nieuwbouw van zowel bestaande als te creëren huisvesting voor hetzij de Koninklijke Academie hetzij het Koninklijk Conservatorium of 1 van beide interfaculteiten. Bestemmingsreserve informatisering De beperking op deze reserve is dat deze alleen bestemd kan worden voor onderzoek en investering op het gebied van informatisering voor hetzij de Koninklijke Academie hetzij het Koninklijk Conservatorium of 1 van beide interfaculteiten. Bestemmingsreserve Onderzoek en Innovatie De beperking op deze reserve is dat deze alleen bestemd kan worden voor investeringen van onderwijsverbetering en -vernieuwing, onderzoek en promoties, lectoraten en kwaliteitszorg. Bestemmingsreserve Randstad-regio KC De beperking op deze reserve is dat deze alleen bestemd kan worden voor investeringen van onderwijsvernieuwing, onderzoek en lectoraten in combinatie met de werkrelatie tussen het Koninklijk Conservatorium en de Hanzehogeschool of vertegenwoordigers daarvan. Bestemmingsreserve Afdelingen KA De beperking op deze reserve is dat deze alleen bestemd kan worden voor investeringen van onderwijsverbetering en –vernieuwing en leermiddelen. Bestemmingsreserve vooropleiding KC De beperking op deze reserve is dat deze alleen bestemd kan worden voor investeringen in leermiddelen, onderwijsprojecten en onderwijsverbetering van de vooropleiding aan het Koninklijk Conservatorium. Bestemmingsreserve leermiddelen De beperking op deze reserve is dat deze alleen bestemd kan worden voor investeringen in leermiddelen waaronder ook groot onderhoud van leermiddelen. Bestemmingsfonds Profileringsfonds Vanaf september 2010 is in de WHW de mogelijkheid gecreëerd een profileringsfonds te vormen. Hierdoor is het mogelijk, op basis van maatwerk, studenten te ondersteunen door het toekennen van een tegemoetkoming. De medezeggenschap heeft instemmingsrecht op de instellingsregeling op het profileringsfonds. Door het College van Bestuur is besloten voor het profileringsfonds een bedrag van Є 30.000 te reserveren. De beperking op deze reserve is dat deze alleen bestemd kan worden aan door het College van Bestuur, na instemming van de medezeggenschapsraad, toe te kennen ondersteuning aan studenten van de Hogeschool.

Voorzieningen algemeen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen, tenzij anders vermeld. Wanneer de verwachting is dat een derde de verplichtingen vergoedt, en wanneer het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting, dan wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen.

Jaarverslag 2010

Pagina 75


Wachtgeldvoorziening In verband met de op balansdatum bestaande verplichtingen tot het in de toekomst uitbetalen van wachtgelden is een voorziening gevormd ter hoogte van 75 % van het totaal van de verplichtingen. Er is gekozen voor 75 % in verband met de mogelijkheid dat in een aantal gevallen de verplichtingen voortijdig komen te vervallen wegens het vinden van werk, arbeidsongeschikt worden of overlijden van desbetreffende ex-werknemers. Voorziening groot onderhoud Deze voorziening van € 0,550 mln. is expliciet opgenomen in verband met een renovatie van de gevel aan het monumentale gedeelte van de Koninklijke Academie, begroot op een bedrag van € 1,2 mln. De voorziening betreft alleen het door de HdK te financieren gedeelte. In 2010 heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed een subsidie verleend van € 0,5 mln. , te besteden in de periode 2011 t/m 2016. Voor het resterende te financieren deel loopt een aanvraag bij een extern fonds. Alle overige investeringen in groot onderhoud worden voor bedragen > € 10.000 geactiveerd en voor bedragen < € 10.000 worden deze direct verwerkt in de kosten (exploitatie) van dat jaar. Pensioenvoorziening De instelling heeft een zogenaamde toegezegd-pensioenregeling. Onder een toegezegd-pensioenregeling wordt verstaan een regeling waarbij aan de werknemers een pensioen wordt toegezegd, waarvan de hoogte afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De instelling heeft de toegezegd-pensioenregeling bij het bedrijfstakpensioenfonds verwerkt als zou sprake zijn van een toegezegde-bijdrageregeling. In geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds heeft de instelling geen verplichting tot het doen van aanvullende bijdragen in het geval van een tekort, anders dan hogere toekomstige premies. Voorziening arbeidsongeschiktheidskosten Indien op balansdatum verplichtingen bestaan tot het in de toekomst doorbetalen van beloningen aan personeelsleden die op balansdatum naar verwachting blijvend geheel of gedeeltelijk niet in staat zijn om werkzaamheden te verrichten door ziekte of arbeidsongeschiktheid, kan een voorziening worden opgenomen. Gezien de relatief geringe omvang is dit niet gebeurd. Voorziening jubilea De voorziening voor jubilea heeft betrekking op per balansdatum opgebouwde rechten , rekening houdend met de kans op voortijdige beëindiging van het dienstverband met het personeelslid. Ultimo 2010 is de omvang van deze voorziening € 101.121 Voorziening langdurig zieken De voorziening langdurig zieken heeft betrekking op de verplichtingen tot het in de toekomst doorbetalen van beloningen aan personeelsleden die op balansdatum naar verwachting blijvend geheel of gedeeltelijk niet in staat zijn om werkzaamheden te verrichten door ziekte of arbeidsongeschiktheid. Ultimo 2010 is de omvang van deze voorziening € 88.105. Langlopende schulden Langlopende schulden worden bij de eerste waardering gewaardeerd tegen reële waarde. Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij eerste verwerking opgenomen. Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. Het verschil tussen de bepaalde boekwaarde en de uiteindelijke aflossingswaarde wordt samen met de verschuldigde rentevergoeding zodanig bepaald dat de effectieve rente gedurende de looptijd van de schulden in de staat van baten en lasten wordt verwerkt.

Jaarverslag 2010

Pagina 76


Bepaling resultaat De baten en lasten worden toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn verwezenlijkt. Verliezen en risico‟s die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen, indien zij voor het vaststellen van de jaarrekening bekend zijn geworden.  Verlenen van diensten Opbrengsten uit het verlenen van diensten geschieden naar rato van de geleverde prestaties, gebaseerd op de verrichte diensten tot aan de balansdatum in verhouding tot de in totaal te verrichten diensten.  Rijksbijdragen Rijksbijdragen worden als baten verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarop de toekenning betrekking heeft.  Overige overheidsbijdragen en -subsidies Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een gesubsidieerd exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen en de instelling de condities voor ontvangst kan aantonen. Subsidies met betrekking tot investeringen in materiële vaste activa worden in mindering gebracht op het desbetreffende actief en als onderdeel van de afschrijvingen verwerkt in de staat van baten en lasten.  Overige baten Overige bedrijfsopbrengsten bestaan uit baten uit verhuur, detachering, ouderbijdragen en overige baten.  Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Immateriële vaste activa inclusief goodwill en materiële vaste activa worden vanaf het moment van ingebruikneming afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. Over terreinen wordt niet afgeschreven. Indien een schattingswijziging plaatsvindt van de toekomstige gebruiksduur, dan worden de toekomstige afschrijvingen aangepast. Negatieve goodwill valt vrij in de staat van baten en lasten voor zover lasten en verliezen zich voordoen, indien hier bij de verwerking van de overname rekening mee is gehouden en deze lasten en verliezen betrouwbaar zijn te meten. Indien geen rekening is gehouden met verwachte lasten of verliezen, dan valt de negatieve goodwill vrij in overeenstemming met het gewogen gemiddelde van de resterende levensduur van de verworven afschrijfbare activa. Voor zover de negatieve goodwill uitkomt boven de reële waarde van de geïdentificeerde niet-monetaire activa wordt het meerdere direct in de staat van baten en lasten verwerkt. Boekwinsten en -verliezen bij verkoop van materiële vaste activa zijn begrepen onder de afschrijvingen. 

Personeelsbeloningen Periodiek betaalbare beloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de staat van baten en lasten voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. Pensioenen De instelling heeft alle pensioenregelingen verwerkt volgens de verplichtingenbenadering. De over het verslagjaar verschuldigde premie wordt als last verantwoord. Mutaties in de pensioenvoorziening worden ook in de staat van baten en lasten verwerkt. Het bedrag dat als pensioenvoorziening is opgenomen, is de beste schatting van de nog niet afgefinancierde bedragen die noodzakelijk zijn om de desbetreffende verplichtingen per balansdatum af te wikkelen.  Bijzondere posten Bijzondere posten zijn baten of lasten die voortvloeien uit gebeurtenissen of transacties die behoren tot het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening, maar die omwille van de vergelijkbaarheid apart toegelicht worden op grond van de aard, omvang of het incidentele karakter van de post. 

Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen die als onderdeel van de berekening van de effectieve rente worden meegenomen.

Jaarverslag 2010

Pagina 77


Toelichting op de geconsolideerde balans ACTIVA Materiële vaste activa In bijlage 4 is een totaaloverzicht van de materiële vaste activa opgenomen. In 2010 zijn, conform de door ons gehanteerde grondslagen, de materiële vaste activa gewaardeerd.

Terreinen Gebouwen Verbouwingen/ Installaties Inventaris en apparatuur

Verkrijgingsprijs t/m 2009 2.409.165 20.225.398

Afschrijving t/m 2009

Boekwaarde 31-12-2009

Investering 2010

0 9.230.228

2.409.165 10.995.169

3.496.150

1.345.663

8.815.717 34.946.430

Totaal activa

1)

Afschrijving 2010

Boekwaarde 2010

Afschrijf percentage

0 1.362.047

Desinvestering 2010 0 0

0 745.064

2.409.165 11.612.151

0 2,5 of 3,33

2.150.477

1.303.824

0

438.266

3.016.045

10

7.756.670

1.059.048

1.055.594

0

376.783

1.737.859

10/20/33,3

18.332.561

16.613.859

3.721.465

0

1.560.114

18.775.210

Terreinen en gebouwen

Voor de terreinen en gebouwen zijn als verkrijgingsprijs de bruto-deelnamesommen overeenkomstig de "OKFregeling" gehanteerd. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Het betreft: De Hogeschool is eigenaar van de grond van Prinsessegracht 4/Bleijenburg 38 (unilokatie Koninklijke Academie). Ten aanzien van het terrein van het Koninklijk Conservatorium bezit de Hogeschool het zakelijk recht van opstal; de Gemeente Den Haag is eigenaar. In het kader van de OKF is dit recht gewaardeerd op € 1,4 mln. De verzekerde waarde van de opstallen per 1-1-2011 en de WOZ-waarde (peildatum 1-1-2010) zijn als volgt: verzekerde

WOZ-

waarde

waarde

Prinsessegracht 4/Bleijenburg (unilokatie)

€ 43.237.000

€ 11.200.000

Juliana van Stolberglaan 1

€ 43.343.000

€ 7.775.000

------------------

-----------------

€ 86.580.000

€ 18.975.000

===========

==========

Ingevolge de gesloten standaardovereenkomst van borgtocht artikel 7, heeft de Hogeschool zich verbonden niet zonder schriftelijke toestemming van de Stichting Waarborgfonds HBO, de aan de Hogeschool toebehorende registergoederen te vervreemden of met enig recht te bezwaren. Voorts dient de Hogeschool indien zij haar verplichtingen uit de geborgde overeenkomsten niet kan nakomen, een recht van hypotheek aan de Stichting Waarborgfonds HBO te verstrekken tot zekerheid van het regresrecht van de Stichting Waarborgfonds HBO. In 2010 heeft de Hogeschool ten behoeve van de gewenste uitbreiding van onderwijsruimte 2 panden aan het Bleijenburg gekocht. De intentie is deze panden op termijn te integreren met de reeds bestaande en zogenoemde unilocatie. De gebouwen zijn hypothecair, bedrag leningen per 31 december 2010 is € 5.447.014, bezwaard. 2)

Verbouwingen en installaties

Als grens voor activering wordt € 10.000 aangehouden. Het jaar van aanschaf is het eerste jaar van afschrijving. In 2010 is ruim € 1,3 mln. geïnvesteerd in verbouwingen en installaties. De investeringen bij de Koninklijke Academie zijn volledig uitgegeven voor de kwalitatieve verbetering en vernieuwing van de onderwijsvoorzieningen en werkruimten voor studenten. In 2010 is een bedrag van € 0,8 mln. uitgegeven aan de

Jaarverslag 2010

Pagina 78


verbouwing en inrichting van de bestaande werkplaatsen als ook het creëren van nieuwe werkplaatsen. Bij het Koninklijk Conservatorium is een bedrag van € 0,4 mln. geïnvesteerd ten behoeve van een nieuwe lucht/ klimaatinstallatie. 3)


Op inventaris wordt lineair afgeschreven: de afschrijvingspercentages zijn 10 %, 20 % en 33,3 %. Als grens voor activering wordt €500 aangehouden, tenzij de gebruiksduur van het activum minder dan 1 jaar bedraagt. In het jaar van aanschaf wordt naar tijdgelang afgeschreven. In 2010 is ruim € 1 mln. geïnvesteerd aan inventaris en apparatuur. Dit is vrijwel in zijn geheel uitgegeven aan nieuwe leermiddelen ten behoeve van de studenten. De verzekerde waarde van de inventaris per 1-1-2011 is als volgt: Koninklijk Conservatorium

€ 20.522.000

Koninklijke Academie

€

9.387.000

----------------€ 29.909.000 ========== Voorraden 4)

Voorraden 2010

2009

-----------------

-----------------

€ 31.530

€ 31.316

==========

==========

De post voorraden betreft de voorraad van de fotoshop en het magazijn van de Koninklijke Academie. Er is geen sprake van een voorziening incourantheid. Vorderingen 5)

Vorderingen

De vorderingen zijn met ongeveer € 500.000 gedaald. De vorderingen collegegelden zijn licht gedaald, mede door de extra voorziening dubieuze debiteuren voor een bedrag van ongeveer € 120.000. De overige vorderingen zijn gedaald door een verbetering van de financiële afspraken met VO-scholen waardoor aan het eind van het jaar een kleinere vordering openstaat. Daarnaast is een nog te ontvangen baten voor inkomsten van promoties in de kunsten aan de Universiteit Leiden voor ruim € 260.000 opgenomen. Daarnaast hebben wij voorziening voor hetzelfde bedrag opgenomen ter mogelijke compensatie voor tegenvallende inkomsten van promoties in de kunsten aan de Universiteit Leiden waardoor er per saldo € 0 is opgenomen bij de overige vorderingen en overlopende activa. De vorderingen, behoudens een bedrag van € 146.772, hebben een looptijd korter dan één jaar. Vorderingen Debiteuren collegegelden Te vorderen omzetbelasting Overige vorderingen en overlopende activa Totaal vorderingen

2010

2009

985.585

1.076.919

41.282

55.924

481.648

882.605

1.508.515

2.015.448

De vordering debiteuren collegegelden per 31 december 2010 betreft de nog te ontvangen collegegelden voor het studiejaar 2009/2010, alsmede achterstallige collegegelden uit voorgaande jaren. Hiervoor is een voorziening getroffen van € 146.772, die in het saldo is opgenomen.

Jaarverslag 2010

Pagina 79


Voorziening oninbaarheid debiteuren Stand per 1 januari 2010

25.295

Onttrekkingen

0

Dotaties

121.477

Stand per 31 december 2010

146.772

6)

Liquide middelen

De liquide middelen zijn, zie ook het kasstroomoverzicht eerder in deze jaarrekening, met ruim € 0,5 mln. gestegen. Het resultaat liquide middelen uit operationele en investeringsactiviteiten bedraagt ruim € 1,0 mln. positief. Door de reguliere aflossing van ruim € 0,5 mln. zijn de liquide middelen, na financieringsactiviteiten, in totaal met ongeveer € 0,5 mln. gestegen. De liquide middelen zijn vrij besteedbaar

Liquide Middelen Kas ABN/AMRO

2010

2009

31.689

14.005

26.402

25.051

150.921

429.605


5.258.146

4.497.701


5.467.158

4.966.362

ING

PASSIVA Eigen vermogen 7)

Eigen vermogen

Het eigen vermogen is met ruim € 0,750 mln. gestegen. In de paragraaf resultaatbestemming bij deze jaarrekening is het besluit van het College van Bestuur opgenomen over de verdeling van het resultaat naar het eigen vermogen. Hieronder volgt een korte toelichting op het genomen besluit. Aan de bestemmingsreserve huisvesting is voor de KA een bedrag van 0,4 mln. toegevoegd. Dit bedrag is toegevoegd ter dekking van een uitbreiding van het aantal m2 van de unilocatie van de KA zelf. Aan de bestemmingsreserve Leermiddelen is een bedrag van € 50.000 toegevoegd. Dit is bestemd voor de investeringen in leermiddelen bij het Koninklijk Conservatorium. De bestemmingsreserve afdelingen is gevormd in verband met opbrengsten van werkplaatsen en overschotten op externe projecten en dergelijke van afdelingen. De gelden zijn gereserveerd voor de desbetreffende werkplaatsen en afdelingen en zullen op enig moment gebruikt worden ter dekking van toekomstige kosten of investeringen. In 2010 is een bedrag van € 23.000 aan deze reserve toegevoegd. Aan het bestemmingsfonds profileringsfonds is een bedrag van € 30.000 toegevoegd. De algemene reserve (privaat) is met € 7.600 gedaald vanwege een negatief resultaat bereikt door de Stichting Cursussen. De rest van het resultaat, een bedrag van € 254.707, is toegevoegd aan de algemene reserve. Deze reserve bepaalt voor het overgrote deel het weerstandsvermogen van de Hogeschool. Naar onze verwachting zullen we de komende jaren iets moeten interen op ons weerstandsvermogen om aan onze kwalitatief hoogwaardig onderwijs te kunnen blijven voldoen. Eigen Vermogen Algemene reserve Algemene reserve (privaat) Bestemmingsreserve huisvesting

2010

Mutatie 2010

2009

2.857.928

254.707

2.603.221

140.040

-7.631

147.671

3.801.504

400.000

3.401.504


130.135


425.000

130.135 50.000

375.000

Jaarverslag 2010

Pagina 80



1.153.753


331.003


120.000


195.102


1.153.753 23.000

120.000 195.102

30.000


308.003

30.000

117.334

Totaal Eigen Vermogen

9.301.798

117.334 750.076

8.551.723

Voorzieningen 8)

Voorziening wachtgelden

De voorziening wachtgelden is ten opzichte van 2009 ruim € 700.000 hoger. Dit bedrag is opgenomen om aan de noodzakelijke curriculumvernieuwing vorm te kunnen geven. Stand per 31

Betalingen

Voorlopige

Totaalbedrag

Mutatie

Stand per 31 december

december 2009

2010

stand 31

aanspraken

voorziening

2010 (75% van het

december 2010

WW/BWW per 31

31 december

totaalbedrag

totaalbedrag

december 2010

2010

aanspraken)

aanspraken)

(100%) 1.098.238

2.237.799

(75% van het

1.505.147

365.586

1.139.561

2.983.732

De voorziening wachtgelden heeft een looptijd van 1 tot 12 jaar. 9) Voorziening jubilea De voorziening voor jubilea heeft betrekking op per balansdatum opgebouwde rechten , rekening houdend met de kans op voortijdige beëindiging van het dienstverband met het personeelslid. Ultimo 2010 is de omvang van deze voorziening € 101.121 10) Voorziening langdurig zieken De voorziening langdurig zieken heeft betrekking op de verplichtingen tot het in de toekomst doorbetalen van beloningen aan personeelsleden die op balansdatum naar verwachting blijvend geheel of gedeeltelijk niet in staat zijn om werkzaamheden te verrichten door ziekte of arbeidsongeschiktheid. Ultimo 2010 is de omvang van deze voorziening € 88.105. 11) Voorziening groot onderhoud Deze voorziening van € 0,550 mln. is expliciet opgenomen in verband met een renovatie van de gevel aan het monumentale gedeelte van de Koninklijke Academie, begroot op een bedrag van € 1,2 mln. De voorziening betreft alleen het door de HdK te financieren gedeelte. In 2010 heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed een subsidie verleend van € 0,5 mln. , te besteden in de periode 2011 t/m 2016. Voor het resterende te financieren deel loopt een aanvraag bij een extern fonds. Alle overige investeringen in groot onderhoud worden voor bedragen > € 10.000 geactiveerd en voor bedragen < € 10.000 worden deze direct verwerkt in de kosten (exploitatie) van dat jaar. Langlopende schulden 12) Langlopende schulden

ABN/AMRO

Bedrag

Nieuwe

Aflossingen

Boekwaarde

lening

Leningen

2010

31-12-2010

31-12-2009

2010

Rentepercentage

Resterende looptijd

€ 5.200.000

0

€ 400.000

€ 4.800.000

4,47%

12

€ 798.277

0

€ 151.263

€ 647.014

2,39%

5

(OKF) ABN/AMRO unilocatie

Jaarverslag 2010

Pagina 81


Lening o/g OKF (ABN/AMRO) 20 jaar Ultimo 2003 zijn de oude OKF-leningen, die voor 10 jaar aangegaan waren per ultimo 1993 in het kader van de OKF-operatie, afgelost en vervangen door een nieuwe lineaire lening van 8.000.000, voor 20 jaar vast tegen een rente van 4,47 %. De aflossing 2011 ad € 400.000 is opgenomen onder de kortlopende schulden onder de post aflossingen leningen komend jaar. De lening is geborgd door de Stichting Waarborgfonds HBO. Lening o/g Unilokatie (ABN/AMRO) Medio 1999 is een lening van 4.537.802 (ƒ 10 miljoen) opgenomen bij de ABN/AMRO in verband met de renovatie/nieuwbouw Koninklijke Academie. Het betreft een lineaire lening tegen een rente van 4,89 %; 10 jaar vast met een theoretische looptijd van maximaal 30 jaar. Eind 2010 is, in verband met het vervallen van de rentetermijn, de rente vastgezet op 2,39% voor de periode van 1 jaar. De aflossing 2011 ad. € 151.263 is opgenomen onder de kortlopende schulden. De lening is geborgd door de Stichting Waarborgfonds HBO. Kortlopende schulden 13) kortlopende schulden De kortlopende schulden zijn met bijna € 0,9 mln. gestegen. Deze stijging zit in hoofdzaak bij de overige te betalen lasten en overlopende passiva. Bij de overlopende passiva is een bedrag van ruim € 800.000 opgenomen als vooruitontvangen baten terwijl in 2009 slechts ruim € 20.000 als vooruitontvangen baten was opgenomen. Daarnaast is een bedrag van € 84.926 te betalen lasten opgenomen voor het niet bestede deel van de Rijksbijdrage 2010 ten behoeve van het Actieplan Leerkracht. In 2010 is een bedrag van € 15.040 opgenomen om de mogelijke teruggave van het door ons toegepast instellingscollegegeld af te dekken.

Crediteuren Aflossingen leningen komend jaar Vooruitontvangen collegegelden Vooruitontvangen investeringssubsidies

2010

2009

1.049.690

933.625

551.263

551.263

2.313.240

2.353.905

160.549

165.795

1.114.868

1.181.670

Vakantiegeld

798.000

793.000


109.053

148.856


1.959.912

1.043.725


8.056.576

7.171.839


Alle schulden hebben een looptijd korter dan één jaar behoudens een bedrag van € 345.766 schoolfonds die een looptijd heeft van 1 tot 3 jaar.

Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Gelieerde rechtspersonen De Hogeschool heeft een duurzame samenwerking met de Stichting Cursussen Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, gevestigd te Den Haag. Via deze stichting worden de zogenaamde oriëntatiecursussen aangeboden aan mensen, die zich eventueel als student willen laten inschrijven bij de Koninklijke Academie. Deze cursussen worden op zaterdag gegeven in het gebouw van de Koninklijke Academie. Daarnaast wordt er een post-HBO cursus gegeven, de cursus Industriële Vormgeving. De omvang van balans en exploitatierekening is relatief gering, respectievelijk circa € 140.000 en € 44.000. De financiële gegevens van de stichting Cursussen zijn geconsolideerd in de jaarrekening. Het resultaat 2010 bedraagt -7.631.

Jaarverslag 2010

Pagina 82


Waarborgfonds De HBO-instellingen houden een Waarborgfonds in stand, waarbij zij allen krachtens artikel 2.15 van de WHW zijn aangesloten. Borging door het Fonds voor leningen (O.K.F.) wordt gekoppeld aan een volledig regresrecht op de desbetreffende HBO-instelling. In verband hiermee is per ultimo 1993 een voorziening Waarborgfonds opgebouwd ad 117.334 ( 258.570). Voor dit bedrag is een bankgarantie afgegeven. Het Waarborgfonds is gerechtigd, indien noodzakelijk, meer op de Hogeschool te verhalen, als zijn tekorten daartoe aanleiding geven. Daarnaast is in 1996 een bankgarantie afgegeven ten gunste van de Stichting Waarborgfonds HBO ad 145.210 ( 320.000) in verband met de borgstelling van 7.260.483 ( 16 miljoen) per juli 1996 ten behoeve van de unilokatie van de Koninklijke Academie. Per 1 januari 2008 is de voorziening Waarborgfonds ondergebracht bij de bestemmingsfondsen. Vordering op en schuld aan het Ministerie van OCW In verband met de overgang naar budgetfinanciering per 1-1-1987 was in de balans een vordering op het Ministerie van OCW inzake het vakantiegeld 1986 (augustus t/m december), de tegemoetkoming IZK 1986 (oktober t/m december) en de sociale lasten van december 1986 opgenomen. De opbouw van de vordering is als volgt: -

vakantiegeld

-

sociale lasten december

-

IZK

230.065 55.154 90.019 ----------------375.238 ==========

In 1988 werd door het Ministerie aan de scholen opgedragen de studenten de mogelijkheid te bieden om het collegegeld in termijnen te voldoen. Het collegegeld werd indertijd in oktober/november geheel door het Ministerie op de rijkssubsidie ingehouden. Deze liquiditeitsbijdrage diende om een eventueel liquiditeitstekort (of de kosten hiervan) te overbruggen. Het betreft een bedrag van 315.420. Omdat beide bedragen pas invorderbaar c.q. opeisbaar zijn bij discontinuïteit van de Hogeschool, is de vordering en schuld met ingang van het jaar 2001 op 0 in de balans gezet. Pensioenverplichtingen De instelling heeft gebruikgemaakt van de mogelijkheid een toegezegd-pensioenregeling te verwerken als een toegezegde-bijdrageregeling. Vordering op het Nationaal Restauratiefonds. In 1998/1999 is het pand aan de Casuariestraat gerenoveerd, waarvoor door de Dienst Stedelijke Ontwikkeling / Ruimtelijke Ordening van de Gemeente Den Haag een subsidie is toegekend ad 52.527 (subsidiebeschikking MZ98235 d.d. 24-05-2000). Van deze subsidie is in 2000 15.758 uitgekeerd; het resterende bedrag ad 36.769 zal per 1 juli 2015 worden uitgekeerd, op voorwaarde dat de Hogeschool het pand goed onderhoudt. Vordering op PROVINCIE In 2010 heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed een subsidie verleend van € 0,5 mln. , te besteden in de periode 2011 t/m 2016. Deze subsidie is bedoeld als significante bijdrage aan de renovatie van de gevel zoals vermeld bij de toelichting voorziening groot onderhoud eerder in deze jaarrekening. Beleggingsbeleid De Hogeschool is, mede vanwege de zwakke financiële uitgangspositie, behoudend op het gebied van beleggingen. Dit houdt in dat er niet in effecten belegd wordt en liquide middelen uitsluitend in deposito gegeven worden aan het Ministerie van Financiën. In de regel worden deposito‟s voor een periode tussen de 3 en 6 maanden afgesloten.

Jaarverslag 2010

Pagina 83


Bedrijfsenergieplan Om te voldoen aan de richtlijn voor energieonderzoeken van het Ministerie van Economische Zaken, zal in de loop van 2011 voor beide faculteiten een bedrijfsenergieplan worden opgesteld. Hierin zullen energiebesparingsmaatregelen worden opgenomen met een terugverdientijd van 5 jaar of minder. De omvang van de verplichtingen voor mogelijke investeringen is op dit moment nog niet te bepalen. Aangegane verplichtingen inzake investeringen/onderhoud Bij het Koninklijk Conservatorium is een verplichting aangegaan voor een bedrag van € 290.293 ten behoeve van de vervanging van een aantal installaties. Leasecontracten. De Hogeschool heeft de volgende leasecontracten: < 1 jaar

1 < 5 jaar

-

kopieermachines (Nashuatec)

-

kopieermachine (KBC)

3.636

-

kopieermachines Ricoh

26.410

-

betaalsysteem (Xafax)

-

kopie registratie systeem (Xafax)

-

poetsdoeken (Berendsen)

> 5 jaar

21.556

14.750 476 1.061

De opgegeven kosten zijn op jaarbasis per ultimo 2010. Operational leasecontracten < 1 jaar -

auto (Citroën)

-

auto (Saab)

1 < 5 jaar

> 5 jaar

19.043 19.151

De verplichtingen worden op lineaire basis in de staat van baten en lasten over de looptijd van het contract verwerkt. Huur De Hogeschool heeft de volgende huurovereenkomsten: < 1 jaar -

container (Omega)

-

container (van Vliet)

-

Korte Voorhout 20 Den Haag (Anna Vastgoed)

-

Herengracht 14a

1 < 5 jaar

> 5 jaar

2.274 7.069 17.190 20.407

De opgegeven kosten zijn op jaarbasis per ultimo 2010.

Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten Baten 14) Baten

Rijksbijdragen

Werkelijk

Begroting

Werkelijk

2010

2010

2009

25.246.301

24.490.895

24.241.617

College-, cursus- en examengelden

3.735.585

3.530.673

3.284.717

Overige baten

2.284.142

1.442.000

1.619.292

31.266.028

29.463.568

29.145.626

Totaal Baten

Jaarverslag 2010

Pagina 84


De rijksbijdrage is, ondanks de door ons berekende en toegepaste opslag van ongeveer 3% op de in 2009 afgegeven voorlopige rijksbijdrage, € 755.000 hoger uitgekomen. In december werd € 120.000 extra rijksbijdrage ontvangen voor de School voor Jong Talent. Voor het resterend deel betreft het positieve verschil rijksbijdrage inflatiecorrecties en toevoegingen uit het macrobudget Hoger Onderwijs. In feite berust de hoogte van het toegevoegde bedrag in hoge mate op toeval omdat het afhankelijk is van de oploop studentenaantallen in andere sectoren dan de kunsten. De college- en cursusgelden zijn ruim € 205.000 hoger uitgekomen vanwege iets meer studenten en cursisten. De overige baten zijn ongeveer € 840.000. hoger uitgekomen. Dit laatste vooral door een aantal meerjarige subsidies zoals Raak en Krachtig Meesterschap en hogere inkomsten PO/VO-scholen. Het verschil in de overige opbrengsten van ongeveer € 300.000 is verder veroorzaakt door de nieuwe inrichting van het financieel systeem. Hierdoor zijn in de jaarrekening de eigen bijdrage van studenten voor excursies en voor het gebruiken van materiaal en leermiddelen voor het eerst als baten opgenomen waar deze in het verleden werden gesaldeerd tegen de kosten.

Lasten 15) Personele lasten Overzicht personele lasten naar kostensoorten (Bedragen x 1.000)

Beloning voor arbeid bruto salarissen vakantietoeslagen sociale lasten pensioenpremies overige lasten Totaal loonkosten

Werkelijk 2010

Begroting 2010

14.257 1.013 1.721 1.974 276

Werkelijk 2009 14.194 1.126 1.554 2.051 284

19.241

20.538

19.209

-41 -66 694 1.098 1.453

-33 -300 386 0 788

- 61 - 535 310 601 1.320

Totaal personele lasten

22.380

21.380

20.844

Onderwijzend personeel Onderwijs ondersteunend personeel Algemeen ondersteunend personeel Loonkosten Specifiek

12.387 1.476 4.369 1.009

Caso loonkosten

19.241

20.538

19.209

-41 -66 1.453 1.792

-33 -300 788 386

- 61 - 535 1.320 911

3.139

841

1.635

22.380

21.380

20.844

Ontvangen uitkeringen Doorberekende loonkosten Overige personele lasten Dotatie voorziening wachtgelden Uitzendkrachten en overig incidenteel personeel

Ontvangen uitkeringen Doorberekende loonkosten Incidenteel personeel Overige personele lasten

Totaal personele lasten

12.506 1.391 4.266 1.046

Het bedrag personeelslasten is per saldo ruim € 1,0 mln. hoger uitgekomen dan in de begroting was voorzien. Hiervoor zijn de volgende oorzaken te noemen. Het gerealiseerde bedrag personeel in loondienst ligt bijna € 1,3 mln. lager dan begroot. Het gemiddeld aantal fte was begroot op 277 ten opzichte van gerealiseerd 269. Naast deze 8 fte minder realisatie zijn de loonkosten lager uitgekomen door het terugdringen van het overwerk en is daarnaast in de begroting te ruim rekening gehouden met extra hogere afdrachten premies (werkgeverslasten) zoals pensioenen en sociale premies. De voorziening wachtgelden was niet in de begroting 2010 opgenomen.

Jaarverslag 2010

Pagina 85


De toevoeging aan deze voorziening bedraagt bijna € 1,1 mln. Deze voorziening is zo hoog om invulling te geven aan de vereiste curriculumvernieuwing. De kosten personeel niet in loondienst en de overige personele lasten zijn € 1,2 mln. hoger uitgekomen dan begroot. Voor wat betreft het personeel niet in loondienst valt het verschil te verklaren door een te lage begroting en door de reeds eerder genoemde nieuw ingerichte financiële administratie. De inhuur van externen voor de vele uitvoeringen bij het Koninklijk Conservatorium werd tot en met 2009 verantwoord bij de overige instellingslasten en is in 2010 verantwoord bij personeel niet in loondienst. Daarnaast zijn de overige personeelslasten met ongeveer € 0,2 mln. hoger uitgevallen door het opnemen van de voorzieningen jubilea en langdurig zieken.

Gemiddelde omvang personeel in fte Personeel in loondienst

2010

2009

2

267,4

269,0

Overzicht materiële lasten naar kostensoorten Werkelijk 2010

Begroting 2010

Werkelijk 2009

745 438 377

828 518 722

699 314 365

1.560

2.068

1.378

94 246 738 89 548 243

64 302 730 135 526 110

60 232 837 100 524 494

Totaal huisvestingslasten

1.957

1.867

2.247

Overige -

497 0 2.080 488 178 1.043 100

143 0 1.064 316 427 1.748 110

127 2 1.342 326 360 1.362 36

Totaal overige instellingslasten

4.386

3.809

3.555

Totaal materiële lasten

7.903

7.744

7.180

Afschrijvingen gebouwen verbouwingen/installaties inventaris Totaal afschrijvingen Huisvestingslasten huur kosten onderhoud energie en water heffingen schoonmaakkosten overige huisvestingslasten

instellingslasten Inventaris en apparatuur Dotatie afstudeerfonds Administratie en beheer Reis en verblijfkosten Leermiddelen Overige beheerslasten Overige materiële lasten

16) Afschrijvingen De afschrijvingen zijn in 2010 circa € 0,5 mln. lager uitgekomen. Dit is veroorzaakt door een zorgvuldige afweging in de te plegen investeringen in combinatie met de opgestelde liquiditeitsplanning. De ontwikkelingen die in 2010 niet gerealiseerd zijn, zijn doorgeschoven en begroot in 2011 en latere jaren. Zoals uit de resultaatverdeling blijkt, zijn hierdoor de bestemmingsreserves huisvesting en leermiddelen verder verhoogd om de gewenste investeringen goed te kunnen ondersteunen. Daarnaast is een geplande investering van € 1,2 mln. voor nieuwe installaties bij het Koninklijk Conservatorium voor ongeveer € 0,4 mln. gerealiseerd.

2

Begroot in 2010 277 fte.

Jaarverslag 2010

Pagina 86


17) Huisvestingslasten en overige instellingslasten De huisvestingslasten zijn € 90.000 hoger uitgekomen ten opzichte van de begroting van 2010. Het voornaamste verschil zit in het opnemen van een extra voorziening groot onderhoud van € 150.000. 18) Overige instellingslasten De realisatie van de overige instellingslasten is bijna € 0,6 mln. hoger dan begroot. De oorzaken hiervoor zijn de andere indeling van de financiële administratie als ook de meerkosten van de accreditaties van een aantal opleidingen in 2010 en de meerkosten met betrekking tot de implementatie van het studentvolgsysteem. Financiële baten en lasten 19) Financiële baten en lasten Werkelijk 2010

begroting 2010

werkelijk 2009

Rentebaten

34.712

25.000

63.401

Rentelasten

267.311

335.000

354.071

-232.599

- 310.000

-290.669

Saldo baten en lasten

De rentebaten wijken af omdat de vergoeding van de bij het Ministerie van Financiën in beheer gegeven deposito‟s qua percentage vele malen lager ligt dan die in 2009. De rentelasten zijn lager uitgekomen doordat medio 2009 een grote aflossing op een langlopende schuld heeft plaatsgevonden.

Accountantshonoraria Jaarrekening en overige controles

2010

2009

86.769

91.558

Specificatie accountantshonoraria 2010 Kosten controle jaarrekening 2009 Kosten controle bekostiging Kosten controle subsidies Fiscale advisering

34.980 9.414 10.412 6.902

Kosten controle jaarrekening 2010

25.061

Totaal 2010

86.769

De kosten controle jaarrekening 2009 betreft de eindafrekening en de kosten controle jaarrekening 2010 betreft de betaalde voorschot.

Toelichting geconsolideerde kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen. Transacties waarbij geen instroom of uitstroom van kasmiddelen plaatsvindt, zijn niet in het kasstroomoverzicht opgenomen. In 2010 is een positieve kasstroom van ruim € 0,5 mln. bereikt. Dit is in hoofdzaak toe te schrijven aan het goede jaarresultaat.

Jaarverslag 2010

Pagina 87

Enkelvoudige Jaarrekening (ex Stichting Cursussen)



Balans per 31 december 2010



Staat van baten en lasten over 2010



Toelichting op de balans en staat van baten en lasten


Jaarverslag 2010

Pagina 88


Enkelvoudige balans jaarrekening 2010

Activa

31 december 2010

31 december 2009

2.409.165

2.409.165

Vaste activa

Materiële vaste activa Terreinen Gebouwen

11.612.153

10.995.169

Verbouwingen/installaties

3.016.035

2.150.477


1.737.857

1.059.048

18.775.209

16.613.860

31.530

31.316

886.093

998.598

Totaal vaste activa

Vlottende activa

Voorraden

Vorderingen Debiteuren Te vorderen omzetbelasting

41.282

55.924

496.148

882.605

1.423.523

1.937.127

Kas

31.689

14.005

ABN/AMRO

26.402

25.051

Overige vorderingen en overlopende activa Totaal vorderingen

Liquide Middelen

Fortis ING

0 97.250

315.032


5.258.146

4.497.701


5.413.487

4.851.789

Totaal vlottende activa

6.868.541

6.820.232

25.643.750

23.434.092

TOTAAL ACTIVA

Jaarverslag 2010

Pagina 89


Vervolg enkelvoudige balans jaarrekening 2010 Passiva

31 december 2010

31 december 2009

Algemene reserve

2.857.928

2.603.221

Bestemmingsreserve huisvesting

Eigen Vermogen 3.801.504

3.401.504


130.135

130.135


425.000

375.000

1.153.753

1.153.753


331.003

308.003


120.000

120.000


195.102

195.102


117.334

117.334


Bestemmingsfonds Profileringsfonds Totaal Eigen Vermogen

30.000 9.161.759

8.404.052

2.237.799

1.505.147

Voorzieningen Voorziening wachtgelden Voorziening jubilea Voorziening langdurig ziek Voorziening groot onderhoud Totaal voorzieningen

101.121 88.105 550.000

400.000

2.977.025

1.905.147

Langlopende Schulden Lening o/g OKF 20 jaar (Fortis)

4.800.000

5.200.000

Lening o/g unilocatie (Fortis)

647.014

798.277

Totaal Langlopende Schulden

5.447.014

5.998.277

1.049.690

933.625

Kortlopende Schulden Crediteuren Aflossingen leningen komend jaar Vooruitontvangen collegegelden Vooruitontvangen investeringssubsidies

551.263

551.263

2.313.240

2.353.905

160.549

165.795

1.114.868

1.181.670

Vakantiegeld

798.000

793.000


109.053

148.856


1.961.288

998.502


8.057.952

7.126.616

25.643.750

23.434.092


TOTAAL PASSIVA

Jaarverslag 2010

Pagina 90


Enkelvoudige staat Baten en Lasten Werkelijk

Begroting

Werkelijk

2010

2010

2009

Baten Rijksbijdragen College-, cursus- en examengelden Overige baten Totaal Baten

25.246.301

24.490.895

24.241.617

3.691.365

3.530.673

3.226.617

2.284.142

1.442.000

1.619.292

31.221.808

29.463.568

29.087.526

Lasten Personele Lasten

22.344.944

21.379.850

20.804.965

Afschrijvingen

1.560.114

2.068.110

1.378.296

Huisvestingslasten

1.942.288

1.866.500

2.247.289

Overige Instellingslasten

4.384.103

3.808.500

3.539.285

30.231.450

29.122.960

27.969.835

Totaal Lasten

Financiële baten en lasten

Rentebaten

34.660

25.000

63.401

Rentelasten

267.311

335.000

354.071


232.651

-310.000

-290.670

Resultaat gewone bedrijfsvoering

757.707

30.608

827.021

Buitengewone baten

0

0

0

Buitengewone lasten

0

0

0

Resultaat buitengewone bedrijfsvoering

0

0

0

757.707

30.608

827.021

Buitengewone bedrijfsvoering

Exploitatiesaldo

Jaarverslag 2010

Pagina 91


Bestemming exploitatiesaldo Werkelijk

Begroting

Werkelijk

2010

2010

2009

Algemene reserve

254.707

30.608

163.331

Bestemmingsreserve huisvesting

400.000

400.000

50.000

200.000

Bestemmingsreserve informatisering Bestemmingsreserve leermiddelen Bestemmingsreserve Onderzoek en Innovatie

22.690


23.000


30.000

41.000

Bestemmingsreserve vooropleidingen Totaal bestemming exploitatiesaldo

757.707

30.608

827.021

Toelichting enkelvoudige jaarrekening De toelichting op de enkelvoudige jaarrekening is exact dezelfde als die van de geconsolideerde. Het verschil tussen de geconsolideerde jaarrekening en de enkelvoudige jaarrekening is dat in de geconsolideerde jaarrekening de Stichting Cursussen is opgenomen. Het verschil tussen de geconsolideerde balans en de enkelvoudige balans is circa € 175.000. Het verschil exploitatiesaldo tussen de enkelvoudige en geconsolideerde staat van baten en lasten is € 7.600 negatief.

Jaarverslag 2010

Pagina 92


Jaarverslag 2010

Overige gegevens



Voorstel resultaatbestemming



Gebeurtenissen na balansdatum



Controle verklaring

Pagina 93


Jaarverslag 2010

Pagina 94


Voorstel resultaatbestemming

Besluitenlijst van het College van Bestuur

Aanwezig:

Jack Verduyn Lunel Henk van der Meulen Frans de Ruiter Gerard Zanoni

-

voorzitter CvB vice-voorzitter CvB lid CvB controller

1. Vaststelling Jaarrekening 2010 Tijdens de bespreking van de Jaarrekening 2010 is de gepresenteerde balans en exploitatie (saldo baten en lasten) door het College van Bestuur vastgesteld.

2. Vaststelling resultaatbestemming De resultaatbestemming van € 750.076 is door het College van Bestuur als volgt vastgesteld: € € € € € € €

400.000,50.000,23.000,100.610,154.097,30.000,-/- 7.631-

huisvesting KA leermiddelen KC afdelingen KA algemene reserve KA algemene reserve KC profileringsfonds algemene reserve privaat (Stichting Cursussen)

Verslag aldus vastgesteld,

Origineel ondertekend door: Jack Verduyn Lunel, voorzitter CvB

Gerard Zanoni, controller

Jaarverslag 2010

Gebeurtenissen na balansdatum Geen

Pagina 95


Jaarverslag 2010

Pagina 96


Jaarverslag 2010

Pagina 97


Jaarverslag 2010

Pagina 98


Jaarverslag 2010

Pagina 99

Bijlagen bij de jaarrekening

-

Bijlage 1: gegevens over de rechtspersoon

-

Bijlage 2: overzicht verbonden partijen

-

Bijlage 3: specificatie posten OCW

-

Bijlage 4: totaaloverzicht materiële vaste activa

-

Bijlage 5: overzicht rijksbijdragen

-

Bijlage 6: bezoldiging bestuurders en toezichthouders / WOPT


Jaarverslag 2010

Pagina 100


Jaarverslag 2010

Pagina 101

Bijlage 1 bij Jaarrekening 2010

GEGEVENS OVER DE RECHTSPERSOON

Naam


Adres

Postbus 11670 2502 AR Den Haag www.hogeschoolderkunsten.nl

BRIN-nummer

23KJ

Bevoegd-gezagnummer

30923

Koninklijke Academie/Centraal Bureau: Bezoekadres

Prinsessegracht 4, Den Haag

Tel.

070 - 3154777

Fax

070 - 3154778

e-mail

[email protected]

internetsite

www.kabk.nl

Koninklijk Conservatorium Bezoekadres

Juliana van Stolberglaan 1, Den Haag

Tel.

070 - 3151515

Fax

070 - 3151518

e-mail

[email protected]

internetsite

www.koncon.nl

Contactpersoon

G.W.A. Zanoni, controller

Tel.

070 - 3154777

Fax

070 - 3154778

e-mail

[email protected]


Jaarverslag 2010

Pagina 102


Bijlage 2 bij Jaarrekening 2010

OVERZICHT VERBONDEN PARTIJEN

Activiteiten

Juridische vorm

Statutaire zetel

Code

Stichting Cursussen

Stichting

Den Haag

4

De aan de Hogeschool gelieerde stichting Cursussen verzorgt een niet-bekostigde oriëntatiecursus beeldende kunsten en een 2-jarige post-HBO-opleiding Industriële Vormgeving. De opbrengsten van de cursusgelden dekken de hiervoor gemaakte kosten. De baten en lasten zijn geconsolideerd in de jaarrekening. Het % deelname is 100%. De transacties in 2010 betreffen het doorbelasten van huurkosten aan de stichting Cursussen. Eigen vermogen per 31-12-2010 Exploitatiesaldo 2010 Omzet 2010

140.040 -7.631 44.220

Verklaring art. 2:403 BW

ja

Consolidatie

ja

Jaarverslag 2010

Pagina 103


Bijlage 3 bij Jaarrekening 2010 Specificatie posten OCW

Langlopende vorderingen op OCW bedrag

ontvangen

afboeking

saldo 31-12-2001

Sociale lasten

90.019

0

- 90.019

0

285.219

0

- 285.219

0

------------

-----------

------------

-----------

375.238

0

- 375.238

0

IZK/vakantieuitkering 1986-1987

De vordering is per 01-01-2001 op 0 gezet, en opgenomen bij “Niet uit de balans blijkende verplichtingen”.

Langlopende schulden aan OCW bedrag

besteed

afboeking

saldo 31-12-2001

liquiditeitsbijdrage

315.420

0

- 315.420

0

De schuld is per 01-01-2001 op 0 gezet, en opgenomen bij “Niet uit de balans blijkende verplichtingen”.

Geoormerkte doelsubsidies OCW GEEN Omschrijving GEEN

Jaar

Kenmerk

Bedrag toewijzing

Saldo t/m

Ontvangen

Lasten

Saldo

2009

in 2010

2010

2010

0

0

0

0

Jaarverslag 2010

Pagina 104


Bijlage 4 bij de jaarrekening 2010 Totaaloverzicht materiële vaste activa

Terreinen Gebouwen KC KC KC KA KA

Stolberglaan 1980 noodgebouw 1985 Sonologie 1992 Unilocatie gebouwen Bleijenburg Totaal gebouwen

Verbouwing/Installatie/Groot Onderhoud KC verb./install./groot onderh. KA verb./install./groot onderh. Totaal verb./installatie/groot onderh. Inventaris KC inventaris KA inventaris CB inventaris Totaal inventaris

Totaal Activa

Aanschafwaarde

Afschrijving t/m 2009


Investeringen 2010

Desinvest. 2010

Afschrijvingen 2010


Afschrijving Percentage

2.409.165

0

2.409.165

0

0

0

2.409.165

0

8.304.345 191.088 952.685 10.777.280 1.362.047

4.921.094 191.088 525.617 3.592.430 0

3.383.251 0 427.068 7.184.850

0 0 0 0 1.362.047

0 0 0 0 0

307.569 0 32.851 359.243 45.402

3.075.682 0 394.217 6.825.607 1.316.645

2,5 10 3,33 3,33 3,33

21.587.445

9.230.228

10.995.169

1.362.047

0

745.064

11.612.151

2.581.032 915.118

843.522 502.141

1.737.510 412.967

447.648 856.176

0 0

280.313 157.953

1.904.845 1.111.200

3.496.150

1.345.663

2.150.477

1.303.824

0

438.266

3.016.045

4.036.381 4.658.871 120.465

3.476.031 4.169.517 111.122

560.350 489.335 9.343

442.205 613.389 0

0 0 0

197.389 177.817 1.577

805.166 924.927 7.766

8.815.717

7.756.670

1.059.048

1.055.594

0

376.783

1.737.859

36.308.477

18.332.561

16.613.859

3.721.465

0

1.560.114

18.775.210

10 10

10/20/33,3 10/20/33,3 10/20/33,3

Jaarverslag 2010

Pagina 105


Bijlage 5 bij jaarrekening 2010 Overzicht Rijksbijdragen (bedragen x 1.000)

Totaal Rijksbijdragen

Werkelijk 2010

Begroting 2010

Werkelijk 2009

25.246

23.430

24.242

Aansluiting GEFISRijksbijdragen opgenomen in de jaarrekening Totaal GEFIS

25.246

Wijzigingen: Toevoeging aan geoormerkte rijksbijdrage Actieplan Leerkracht

Totaal Rijksbijdrage in jaarrekening

24.177

65

25.246

24.242

Jaarverslag 2010

Pagina 106


Bijlage 6 bij jaarrekening 2010 Bezoldiging bestuurders en toezichthouders Conform Wetsvoorstel Normering Topinkomens in de publieke en semi-publieke sector (WNT)

Aandeel CvB

Aandeel KABK, KC, Universiteit Leiden

126.388 0 18.815 8.472

50.555 0 7.526 3.389

75.833 0 11.289 5.083

2010 (WNT) Naam F.C. de Ruiter

Functie Voorzitter College van Bestuur (0,4 fte) tot 1 juli 2010, daarna lid.

Loonkosten bestanddeel  Bruto jaarsalaris  Belastbare onkostenvergoeding  Werkgeversbijdrage pensioen  Bijtelling auto

A.J.A. Verduyn Lunel

Vice-voorzitter College van Bestuur (0,3 fte), tot 1 juli 2010, daarna voorzitter

   

Bruto jaarsalaris Belastbare onkostenvergoeding Werkgeversbijdrage pensioen Bijtelling auto

116.930 0 17.277 0

35.079 0 5.182 0

81.851 0 12.095 0

H. van der Meulen

Lid College van Bestuur (0,2 fte), tot 1 juli 2010, daarna vice-voorzitter

   

Bruto jaarsalaris Belastbare onkostenvergoeding Werkgeversbijdrage pensioen Bijtelling auto

107.290 0 15.600 8.410

21.458 0 3.120 1.682

85.832 0 12.480 6.728

De omvang van de formatie die de CvB-leden tezamen besteden aan het besturen van de Hogeschool bedraagt 0,9 fte. De toezichthouders ontvangen geen bezoldiging

Wet Openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde Topinkomens Geen vermelding van toepassing

Jaarverslag 2010

Pagina 107

ALGEMENE BIJLAGEN I

Samenstelling Raad van Toezicht

II

Concerten, voorstellingen, exposities en overige projecten

III

Specificatie kengetallen studenten

IV

Specificatie kengetallen medewerkers

V

Prijzen en vermeldingen (gast)docenten

VI

Bilaterale overeenkomsten ERASMUS Levenlang Leren programma


Jaarverslag 2010

Pagina 108


Algemene bijlage I

Samenstelling Raad van Toezicht

Leden van de Raad van Toezicht Mr S.E. Eisma - voorzitter - leeftijd: 61 jaar - eerste zittingstermijn tot 10-12-2011 R. Rietveld - leeftijd: 56 jaar - tweede zittingstermijn tot 07-03-2011 Drs. W.J. Deetman - leeftijd: 65 jaar - eerste zittingstermijn tot 16-06-2012

Drs. J.C.M. Schönfeld - leeftijd: 61 jaar - eerste zittingstermijn tot 16-06-2012 Mw. E. in ‟t Hout - leeftijd: 59 jaar - eerste zittingstermijn tot 01-12-2013

Jhr. Ir. C.J.A. Reigersman - leeftijd: 65 jaar - eerste zittingstermijn tot 01-12-2013

J.L.M. Zoet - leeftijd: 52 jaar - eerste zittingstermijn tot 01-12-2013

Hoofdfunctie(s) en relevante nevenfuncties ultimo 2010 Hoofdfunctie: - Voormalig vennoot De Brauw Blackstone Westbroek, advocaten Nevenfuncties: - Voorzitter Raad van Commissarissen HAL Holding N.V. - Lid Raad van Commissarissen Robeco Groep N.V. - Lid Raad van Commissarissen Grontmij N.V. Partner Rietveld Architects New York

Hoofdfunctie: - Lid Raad van State Nevenfuncties: - Voorzitter Raad van Toezicht Bronovo - Voorzitter Raad van Toezicht museum Meermanno - Voorzitter Raad van Toezicht Huis voor democratie en rechtsstaat - Lid Raad van Toezicht Hogere Hotelschool Den Haag - Lid Raad van Advies Burgland Vastgoed B.V. te Stolwijk - Voorzitterschap curatorium Mr. Gonsalves nationale innovatieprijs voor de rechtshandhaving - Voorzitter van de Joint Consultive Committee to discuss administrative issues van de European Patent Organisation, vestiging Rijswijk - Lid van het bestuur van het Innovatie Netwerk op het gebied van agro, groen en voeding - Bestuurslid Stichting Postacademische Medische cursussen te Indonesië - Lid Raad van Advies Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten Hoofdfunctie: - Voormalig Chief Financial Officer en vice-voorzitter Raad van Bestuur Stork B.V. Nevenfuncties: - Lid Raad van Toezicht Technische Universiteit, Delft Hoofdfunctie: - Directeur Amsterdam Fashion Institute Nevenfuncties: - Lid IAF (International Apparel Federation) Education Committee - Lid Raad van Toezicht Rijksacademie Amsterdam - Lid Raad van Toezicht Stichting Droog Design - Voorzitter Raad van Toezicht Young Designers and Industry - Lid Executive Committee IFFTI (International Federation Fashion Technology Institutes) - Lid Raad van Toezicht Stichting Mommerskwartier (Nederlands Textielmuseum) - Voorzitter Stichting Design Den Haag - Diverse jurylidmaatschappen - Voormalig voorzitter Raad van Bestuur Hollandsche Beton Groep N.V., vice-vz Raad van Bestuur Dragados S.A. (Madrid) en Koninklijke BAM Groep N.V. Nevenfuncties: - Arbiter bij de Raad van Arbitrage van de Bouw - Arbiter bij het Nederlands Arbitrage Instituut - Lid van de Raad van Toezicht van de Stichting Bevordering Integriteit in de Bouw - Voorzitter van het bestuur van de Koninklijke Haagse Woningvereniging van 1854 - Voorzitter van het bestuur van de Stichting van Wassenaer Concours - Lid van het bestuur van de Stichting Exploitatie Pulchri - Lid visitatiecommissie van de Stichting Pensioenfonds F.van Lanschot Hoofdfunctie: - Directeur Rotterdamse Schouwburg Nevenfuncties: - Voorzitter Stichting Opera Rotterdam - Bestuurslid/lid Raad van Toezicht Toneelgroep Amsterdam - Bestuurslid De Veenfabriek - Voorzitter commissie Theater NFPK+ - Prins Bernhard Cultuurfonds, lid adviescommissie podiumkunsten/Theater

Jaarverslag 2010

Pagina 109


Algemene bijlage II

Concerten, voorstellingen, exposities en overige projecten

Beeldende kunst en vormgeving Een bloemlezing van tentoonstellingen, projecten en kunstmanifestaties die naast de talrijke reguliere activiteiten w.o. de open dag en de openbare jaarlijkse eindexamententoonstelling in de Academie en de regio hebben plaatsgevonden. IL SALONE DEL MOBILE, MILAAN Circa 8.000 bezoekers hebben van 13 t/m 18 april 2010 een bezoek gebracht aan de presentatie van de Royal Academy of Art, Den Haag (KABK) tijdens il Salone Internazionale del Mobile. De bezoekers waren onder de indruk van de experimentele instelling van de studenten van de KABK. Naast meubels en textielpresentaties, gaven studenten performances en maakten interactieve installaties onderdeel uit van de presentatie. Het was de derde keer dat de KABK zich op een eigen locatie presenteerde tijdens il Salone del Mobile. De focus lag dit jaar onder meer op het belang van het onderzoeksproces en de dialoog tussen de belevenis van een virtuele en een fysieke wereld. STUDIUM GENERALE Tijdens het Studium Generale-programma worden studenten van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten te Den Haag uitgenodigd om over de muren van hun discipline heen te kijken. Het programma is voor iedereen gratis toegankelijk. Ook mensen van buiten de academie zijn welkom. Het programma van 2010 was getiteld Strong Feelings en behandelde „het misverstand emoties‟: binnen de beeldende kunst denken veel studenten dat als ze in hun binnenste roeren het werk vanzelfsprekend goed en authentiek is. Veel studenten willen hun emoties of grote verlangens direct uitdrukken en ontdekken pas later in hun studie dat een paar oude sokken veel meer effect sorteert en dat het beter werkt als een emotie tegen de lijnen van een tekening aanbonkt. Het boek „De wetten van de emoties‟ van Nico Frijda maakt duidelijk dat emoties niet alleen maar hoogst persoonlijk zijn maar ook volgens wetten functioneren. En zijn er in de hedendaagse kunst werken te vinden die over gevoelens als chaamte, verdriet en boosheid gaan op een manier die het directe verbeelden van gevoelens overstijgt. En welke tranen beroeren de toeschouwer meer, die van Bas Jan Ader of misschien wel de kunstmatige traan van Man Ray. Professor in de emotiepsychologie Nico Frija opende de serie lezingen van dit seizoen. Voor meer informatie over het Studium Generale van de KABK zie: studiumgeneralekabk.nl. LEZING DOOR FOTOGRAAF ANTON CORBIJN Op 17 november 2010 hield Anton Corbijn, bekend als fotograaf, maar ook maker van muziekvideo's en filmregisseur, een lezing in een overvol auditorium van de KABK. Corbijn vertelde over zijn werk en ging dieper in op zijn liefde voor muziek die de basis vormde voor zijn carrière als fotograaf. DESIGN DEN HAAG Den Haag Design en Overheid is een tweejaarlijkse manifestatie die zich richt op de relatie tussen design en overheid op het gebied van ontwerp voor de openbare ruimte, architectuur en visuele communicatie. In de week van 13 t/m 17 april 2010 werd er in Den Haag een internationale workshop georganiseerd waaraan KABK studenten Christel Wolf, Bianca Benson, Daphne Meijer, Lina Meisen en Joost Dekker deelnamen met Duitse studenten van de Kunsthochschule Berlin-Weissensee en de Universität der Künste in Berlijn. Samen ontwikkelden zij concepten voor de toekomstige verkiezingscampagne: voor een linkse, een rechtse en een „midden‟-partij. De workshop werd begeleid door de grafisch ontwerpers Sybren Kuiper (Syb, Den Haag) en Richard van der Laken (Designpolitie, Amsterdam). In het kader van de workshop vond op 15 april een debat plaats over de rol van de ontwerper met betrekking tot communicatie-opdrachten voor politieke partijen. De resultaten van de workshop waren te zien tijdens Design Den Haag 2010. MASTERCLASS CHAZ MAVIYANE-DAVIES Vijftien studenten van de KABK, afdeling Grafisch Ontwerpen en vijftien „young professionals‟ kregen een masterclass over (in)tolerantie in november. Naast de presentatie van Chaz Maviyane-Davies gaf sociaalcultureel filosoof Maarten Cornel een lezing over de Nederlandse traditie van tolerantie. Cornel kaartte aan hoe de laatste jaren tolerantie in ons land steeds meer onder druk is komen te staan en wat de (internationale) verwachtingen zijn voor artistieke vrijheid met een rechts oprukkende politiek. Ook Gert Dumbar, een van Nederlands belangrijkste grafisch ontwerpers, was betrokken bij de Masterclass. Dumbar, oprichter van Studio Dumbar en sinds jaren verbonden aan de KABK, wilde de tolerantie als luxe bespreken. Dumbar: “In Nederland zijn wij gewend aan tolerantie, aan vrijheid ook in de kunsten. Ik was laatst in een designcongres in India, daar hebben kunststudenten nog doodleuk met het kastensysteem te maken.” De masterclasses mondden uit in een gezamenlijke affichetentoonstelling, die opende op vrijdag 26 november. UITGELICHT Op donderdag 28 oktober 2010 was in ZAAL5 onder de titel UITGELICHT werk te zien van studenten van de afdelingen Fotografie en Beeldende Kunst van de KABK. ZAAL5 nodigt twee keer per jaar studenten en pas afgestudeerde kunstenaars uit om hun werk te presenteren. Ook tijdens deze 21e editie van UITGELICHT waren de filmmakers aanwezig om hun werk toe te lichten. Van de afdeling Fotografie waren zowel korte

Jaarverslag 2010

Pagina 110


documentaires als korte fictiefilms te zien van Judith Heidenrijk, Maurice van Es, Esther Kuijpers, Evert Klein Nagelvoort & Henk Otte en Sascha Landshoff & Hans Boddeke. Van de afdeling Beeldende Kunst waren films te zien van Iris Donker, Katinka van Gorkum, Saskia Burggraaf, Rutger Laumen en Thomas van Linge. 20 JAAR EENHEID DUITSLAND, SAMENWERKING DUITSE AMBASSADE Op 9 november 2010, precies 21 jaar na de val van de Berlijnse muur, maakten de Duitse ambassade in Den Haag en de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten tijdens de opening van de expositie van de werken van de deelnemers aan de kunstwedstrijd 20 Jaar Duitse eenheid bekend wie de prijswinnaar geworden is. Negenendertig studenten van de studierichting Beeldende Kunst namen deel. Tijdens hun excursie van een week begin oktober 2010 konden de deelnemers Berlijn en de kunsten museumwereld aldaar leren kennen en inspiratie voor hun werken opdoen. De prijs bestond uit een weekend voor twee personen in Berlijn incl. treinreis, verblijf en zakgeld om optimaal van het verblijf te kunnen genieten. De prijs werd mede mogelijk gemaakt door de Duitse centrale voor toerisme, de Deutsche Bahn en de stad Berlijn. De jury bestond uit parlementariër en voormalig staatssecretaris voor Europese zaken, drs. Frans Timmermans, de directeur van kunsten architectuurcentrum Stroom Den Haag, Arno van Roosmalen, het hoofd van de studierichting Beeldende Kunst van de KABK, Johan van Oord, en de Duitse ambassadeur, dr. Heinz-Peter Behr. Als overtuigd Europeaan heeft de heer Timmermans in de publieke discussie in Nederland steeds weer gewezen op de betekenis van de val van de muur en de hereniging van Duitsland binnen de Europese context. De ambassade is verheugd dat zij de heer Timmermans voor dit project kon interesseren. EXPOSITIE IN SJANGHAI, CHINA De KABK is sinds 2002 aangesloten bij Cumulus, de „International Association of Universities and Colleges of Art, Design and Media‟. Ter gelegenheid van het 20 jarig bestaan van de organisatie vond een expositie plaats in Shanghai van 8 september tot 8 oktober. De expositie was een combinatie met de International Students‟ Exhibition (ISE) van de Shanghai Biennale. Er werd een keuze gemaakt uit werk van verschillende afstudeerders uit 2009. Irene Cécile, Kaisa Klimpel, Joris Jansen, Nanda Milbreta, Barbara Hennequin, Fieke Ypma, Eva Hofman, Alex Veldhof, Heleen van Buul en Susan Meinen exposeerden hun werk in Sjanghai. PLAYTIME In het najaar is onder de titel Playtime een serie van bijzondere speelfilms, documentaires en animatiefilms vertoond, toegankelijk voor alle studenten van de KABK. Playtime wordt jaarlijks georganiseerd door de afdeling Beeldende Kunst [vt]. Elke film werd voorafgegaan door een inhoudelijke inleiding, deelname is verplicht voor eerstejaarsstudenten Beeldende Kunst. Geïnteresseerd publiek is welkom.

Muziek en dans Een bloemlezing van concerten, uitvoeringen en festivals die naast de talrijke reguliere voorspeelavonden, lunchconcerten en masterclasses in het Conservatorium en de regio hebben plaatsgevonden. Januari TWILIGHT CONCERTEN : KLAVIERWERKEN VAN CHOPIN De serie Twilight concerten van dit seizoen is gewijd aan Chopin, wiens 200 e geboortedag in 2010 wordt herdacht. Studenten en docenten van de afdeling Klassiek en Oude Muziek spelen eens per maand behalve werken van Chopin, ook Schumann (net als Chopin geboren in 1810) en Liszt. CASS Door de afdeling Compositie, Interfaculteit ArtScience en Instituut voor Sonologie. De genoemde afdelingen presenteren de CASS-concerten, waarin mengvormen worden gepresenteerd van compositie en improvisatie, van traditionele instrumenten en elektronica, van abstracte muziek en theater. Uitvoering in de Kees van Baarenzaal. Elke 2de woensdag van de maand VOORPROEFCONCERTEN Studenten van de Ligeti Academy Uitvoeringen in het Muziekgebouw aan ‟t IJ in Amsterdam. BACH ARIA‟S Studenten van de afdeling Oude Muziek DUTCH NATIONAL OPERA ACADEMY Ensemble van de afdeling Klassiek Jonathan Berman, dirigent Alexander Oliver, regie Benjamin Britten – Albert Herring Uitvoeringen in de Kees van Baarenzaal. KAMERMUZIEK JONG KC Rond Johannes Bernardus van Bree (1801-1857) Uitvoeringen in de Boskantkerk, Dr. Anton Philipszaal.

Jaarverslag 2010

Pagina 111


EARLY MUSIC OPEN STAGE Caleidoscopische programmering van de afdeling Oude Muziek, geselecteerd uit voorgesteld repertoire van studenten. SONOLOGIE DISCUSSIECONCERT 1 Werken van studenten van het Instituut voor Sonologie 9X7 Samenwerking tussen de afdeling Compositie en Asko l Schönberg Met o.a. werk van Sylvia Borzelli, Thomas Aldrich en Robert Blatt. Uitvoering in het Conservatorium van Amsterdam. CANTIONES SACRAE Zangers en instrumentaal ensemble van de afdeling Oude Muziek Harry van der Kamp, muzikale leiding Geestelijke kamermuziek van Vulpius en Sweelinck Uitvoeringen in de Dorpskerk in Voorschoten en Het Penninckshuis in Deventer. MASTERCLASS VOOR ZANGDOCENTEN door de Amerikaanse zangpedagoog David Jones Februari HAMMOND ORGEL FESTIVAL Uitvoeringen in de Arnold Schönbergzaal. STUDIOAVONDEN DANSVAKOPLEIDING Tijdens deze voorstellingen demonstreren de leerlingen en bachelorstudenten klassieke, hedendaagse en folkloristische danstechniek in gechoreografeerde vorm. KC LAB 2 Studenten van de afdeling Compositie. Tijdens deze avonden vertolken studenten composities waarvan de inkt nog maar net droog is. Uitvoeringen in Korzo5Hoog. KAMERMUZIEK JONG KC Rond Johannes Joseph Hermann Verhulst (1816-1891). Uitvoering in het Concertgebouw in Amsterdam. TWILIGHT CONCERTEN : KLAVIERWERKEN VAN CHOPIN De serie Twilight concerten van dit seizoen is gewijd aan Chopin, wiens 200 e geboortedag in 2010 wordt herdacht. Studenten en docenten van de afdeling Klassiek en Oude Muziek spelen eens per maand behalve werken van Chopin, ook Schumann (net als Chopin geboren in 1810) en Liszt. CASS Door de afdeling Compositie, Interfaculteit ArtScience en Instituut voor Sonologie. De genoemde afdelingen presenteren de CASS-concerten, waarin mengvormen worden gepresenteerd van compositie en improvisatie, van traditionele instrumenten en elektronica, van abstracte muziek en theater. BACH – GRAUPNER Ensemble van de afdeling Oude Muziek Jan Kleinbussink, muzikale leiding Johann Sebastian Bach - Cantate BWV 23 “Du wahrer Gott und Davids Sohn” Christoph Graupner - Cantate “Aus der Tiefen rufen wir” Uitvoering in de Lutherse Kerk. OPEN DAG KONINKLIJK CONSERVATORIUM KOFFIECONCERTEN Uitvoeringen het Parktheater in Alphen a/d Rijn. ATHENEUM KAMERORKEST Strijkorkest van de afdeling Jong KC Arjan Tien, dirigent Uitvoering in de Dr. Anton Philipszaal. TEST Studenten afdeling Compositie Vier keer per jaar gedurende vijf dagen wordt het gebouw „overgenomen‟ door de studenten Compositie die niet alleen alle hoeken en gaten van het gebouw gebruiken voor uitvoeringen van hun composities, maar ook

Jaarverslag 2010

Pagina 112


het publiek daarbij betrekken. Na vijf dagen componeren, wordt op de laatste dag het publiek uitgenodigd voor een muzikale belevingstocht door het Nutshuis. PRESENTATIE LIEDKLAS Studenten van de afdeling Klassiek Zang EARLY MUSIC OPEN STAGE Caleidoscopische programmering van de afdeling Oude Muziek, geselecteerd uit voorgesteld repertoire van studenten. MUZIEKTHEATER THE CASE Alle studenten van de afdeling Docent Muziek Hans Minnaert en Karel de Rooij, regie The Case is een muziektheatervoorstelling van de afdeling Docent Muziek. PRESENTATIE ORKESTDIRECTIE KLAS Studenten van de afdelingen Klassiek en Orkestdirectie.

Maart ZANGAVONDEN Uitvoeringen in de Arnold Schönbergzaal, Studio 1 en de Kees van Baarenzaal. LUNCHCONCERTEN Uitvoeringen in Theater de Tobbe, de Waalse Kerk, Christus Triumfatorkerk, Boskantkerk, Arnold Schönbergzaal, Studio 1, Studio 3. VOORSPEELAVONDEN Door studenten van de verschillende afdelingen. BACH – TELEMANN Ensemble van de afdeling Oude Muziek Barthold Kuijken, muzikale leiding Uitvoering in de Lutherse Kerk. HAAGSE MUZIEK DRIEDAAGSE 2010 Concerten van het Symfonieorkest van het Koninklijk Conservatorium en de Big Band. Uitvoeringen in de Dr. Anton Philipszaal. KOPERDAG De koperdag wordt georganiseerd door het Koninklijk Conservatorium in samenwerking met het Koorenhuis, centrum voor kunst en cultuur in Den Haag. EARLY MUSIC OPEN STAGE Caleidoscopische programmering van de afdeling Oude Muziek, geselecteerd uit voorgesteld repertoire van studenten. TWILIGHT CONCERTEN : KLAVIERWERKEN VAN CHOPIN De serie Twilight concerten van dit seizoen is gewijd aan Chopin, wiens 200e geboortedag in 2010 wordt herdacht. Studenten en docenten van de afdeling Klassiek en Oude Muziek spelen eens per maand behalve werken van Chopin, ook Schumann (net als Chopin geboren in 1810) en Liszt. CASS Door de afdeling Compositie, Interfaculteit ArtScience en Instituut voor Sonologie. De genoemde afdelingen presenteren de CASS-concerten, waarin mengvormen worden gepresenteerd van compositie en improvisatie, van traditionele instrumenten en elektronica, van abstracte muziek en theater. KAMERMUZIEK JONG KC Rond Johannes Joseph Hermann Verhulst (1816-1891) Uitvoering in de Boskantkerk. PRESENTATIE MASTERCLASS PIANO Tatiana Zelikman van de Gnessin School of Music Moskou komt een hele week met de kinderen werken. Uitvoering in de Arnold Schönbergzaal. KOFFIECONCERTEN Uitvoeringen het Parktheater in Alphen a/d Rijn. KC LAB 3 Studenten van de afdeling Compositie.

Jaarverslag 2010

Pagina 113


Tijdens deze avonden vertolken studenten composities waarvan de inkt nog maar net droog is. Uitvoeringen in Korzo5Hoog. SONOLOGIE DISCUSSIECONCERT 3 Werken van studenten van het Instituut voor Sonologie KAMERMUZIEK Presentatie kamermuziek 2e en 3e jaars studenten van de afdeling Klassiek April CHOPIN Masterstudenten van de afdeling Klassiek Piano spelen alle preludes van Frederic Chopin. Uitvoeringen in Kapelzaal Leidse Volksunivesiteit, Lucent Danstheater, Vredenburg Leeuwenbergh in Utrecht. WAVE FIELD SYNTHESIS Concert met muziek voor Wave Field Synthesis-weergave, in samenwerking met Stichting The Game of Life. Uitvoering in Scheltema Complex Leiden. NIEUW ENSEMBLE Het project met het Nieuw Ensemble heeft een workshopvorm en voorziet ook in tal van lezingen voor de deelnemende studenten Compositie van de conservatoria van Den Haag, Amsterdam en Rotterdam. BLOKFLUITDAG Blokfluitdocenten ontmoeten elkaar, wisselen ervaringen uit en hebben overleg met de conservatoriumdocent, studenten maken kennis met de lespraktijk anno 2010 en het niveau van de blokfluitleerlingen. SPRING FESTIVAL Het Spring Festival is een jaarlijks terugkerend festival met een traditie van bijna 50 jaar. Gedurende vijf dagen en avonden presenteren de studenten hun eigen werken in de vorm van concerten, workshops en lezingen. Uitvoeringen in de Kees van Baarenzaal KC, Arnold Schönbergzaal KC, Studio 1 KC, Studio 3 KC, Korzo5Hoog, Den Haag EARLY MUSIC OPEN STAGE Caleidoscopische programmering van de afdeling Oude Muziek, geselecteerd uit voorgesteld repertoire van studenten. KAMERMUZIEK - MARTIN Elk jaar worden er ensembles gevormd van de beste masterstudenten Klassiek. Zij spelen kamermuziekwerken voor verschillende bezettingen uit uiteenlopende periodes. In deze serie staat de componist Frank Martin centraal. Uitvoeringen in Landgoefd Keukenhof in Lisse, Kapelzaal Leidse Volksuniversiteit, Vredenburg Leeuwenbergh in Utrecht en de Dr. Anton Philipszaal. TWILIGHT CONCERTEN : KLAVIERWERKEN VAN CHOPIN De serie Twilight concerten van dit seizoen is gewijd aan Chopin, wiens 200 e geboortedag in 2010 wordt herdacht. Studenten en docenten van de afdeling Klassiek en Oude Muziek spelen eens per maand behalve werken van Chopin, ook Schumann (net als Chopin geboren in 1810) en Liszt. GALUPPI & PERGOLESI Instrumentaal ensemble en vocale solisten van de afdeling Oude Muziek Fabio Bonizzoni, muzikale leiding Uitvoering in de Arnold Schönbergzaal en de Dorpskerk in Voorschoten. FRANK MARTIN In de periode 26 tot en met 29 april 2010 organiseert de Frank Martin Stichting in het Koninklijk Conservatorium een kamermuziekproject rondom de muziek van Frank Martin (1890-1974). PRESENTATIE LIVE-ELECTRONICS WORKSHOP WOUTER SNOEI Door studenten van de afdelingen Compositie, ArtScience en Sonologie MASTERCLASS ZANG door de nederlandse sopraan Eva Maria Westbroek, oud studente van het KC. Mei SLOTCONCERT LIGETI ACADEMY De Ligeti Academy is een nieuw initiatief van Asko l Schönberg en de conservatoria van Den Haag en Amsterdam. Een strenge selectie van musici van beide conservatoria die zich willen specialiseren in de praktijk van de hedendaagse muziek worden intensief gecoacht door de musici van Asko l Schönberg en een keur aan internationale gerenommeerde gasten. Uitvoering in het Muziekgebouw aan ‟t IJ in Amsterdam.

Jaarverslag 2010

Pagina 114


SONOLOGIE DISCUSSIECONCERT 5 Werken van studenten van het Instituut voor Sonologie WAVE FIELD SYNTHESIS Concert met muziek voor Wave Field Synthesis-weergave, in samenwerking met Stichting The Game of Life. Uitvoering in Scheltema Complex Leiden. KAMERMUZIEK JONG KC Rond Willem Frederic Gerard Nicolai (1829 – 1896) Uitvoeringen in de Boskantkerk en Vredenburg Leeuwenbergh in Utrecht. DANSTIP Danstip 5 – Verschillende Danstalen II Uitvoering in het Lucent Danstheater. Juni TEST Studenten afdeling Compositie Vier keer per jaar gedurende vijf dagen wordt het gebouw „overgenomen‟ door de studenten Compositie die niet alleen alle hoeken en gaten van het gebouw gebruiken voor uitvoeringen van hun composities, maar ook het publiek daarbij betrekken. NEW FESTIVAL Jonge professionals van het Koninklijk Conservatorium geven tijdens dit festival concerten en doen tegelijkertijd hun eindexamen (bachelors, recitals en masters). Uitvoeringen in Theater De Regentes. FEESTELIJKE AFSLUITING PI Ter afronding van het tweejarige traject spelen alle kinderen (zeven en acht jaar) die deel hebben genomen aan PI 3, alleen of in groepjes, tijdens een feestelijke afsluiting. LA CLEMENZA DI TITO Onderdeel van Festival Classique Dutch National Opera Academy Richard Egarr, muzikale leiding Floris Visser, regie Orkest van de afdeling Oude Muziek Wolfgang Amadeus Mozart – La clemenza di Tito Uitvoering in de Koninklijke Schouwburg en het Lucent Danstheater. SM&THECITY SM&TheCity is het slotconcert van de afdeling Docent Muziek. SONOLOGIE EINDEXAMENCONCERTEN Op 22, 23 en 24 juni presenteren de Bachelor- en Masterstudenten van het Instituut voor Sonologie aan het Koninklijk Conservatorium hun eindexamenwerk. EINDVOORSTELLING DANSVAKOPLEIDING De Dansvakopleiding van het KC sluit jaarlijks het schooljaar af met een reeks voorstellingen. FUTURE JAZZ CONCERTEN De Future Jazz Concerten bestaan uit vier concerten en drie sessies. De concerten en sessies vormen samen een dynamisch, veelzijdig en veelsoortig festival dat op verscheidene plaatsen in Den Haag plaats vindt, landelijke uitstraling heeft en dat overal ter wereld via internet te volgen is. Uitvoeringen in Theater a/h Spui. JONG KC ZOMERFESTIVAL In 2010 vindt voor de vijfde keer het Jong KC Zomerfestival plaats. Ter afsluiting van het schooljaar maken de leerlingen van de School voor Jong Talent samen met de externe leerlingen in Jong KC onder leiding van hun docenten intensief kamermuziek. Gedurende een week studeren zij met elkaar nieuw repertoire in dat tijdens het slotconcert wordt uitgevoerd.

Juli FUTURE JAZZ CONCERTEN De Future Jazz Concerten bestaan uit vier concerten en drie sessies. De concerten en sessies vormen samen een dynamisch, veelzijdig en veelsoortig festival dat op verscheidene plaatsen in Den Haag plaats vindt, landelijke uitstraling heeft en dat overal ter wereld via internet te volgen is. Uitvoeringen in Theater a/h Spui.

Jaarverslag 2010

Pagina 115


EINDVOORSTELLING DANSVAKOPLEIDING De Dansvakopleiding van het Koninklijk Conservatorium sluit jaarlijks het schooljaar af met een reeks voorstellingen. JONG KC ZOMERFESTIVAL In 2010 vindt voor de vijfde keer het Jong KC Zomerfestival plaats. Ter afsluiting van het schooljaar maken de leerlingen van de School voor Jong Talent samen met de externe leerlingen in Jong KC onder leiding van hun docenten intensief kamermuziek. Gedurende een week studeren zij met elkaar nieuw repertoire in dat tijdens het slotconcert wordt uitgevoerd. TRIBUTE TO JERRY VAN ROOYEN – North Sea Jazz Festival Big Band Koninklijk Conservatorium onder leiding van John Ruocco, solist Ack van Rooyen, trompet. Uitvoering in Ahoy Rotterdam. ORGELFESTIVAL Uitvoeringen in de Grote of St. Bavokerkin Haarlem. September AFDELINGSCONCERT PIANO Verzorgd door de pianosectie van het Koninklijk Conservatorium. Uitvoering in Dr. Anton Philipszaal. EARLY MUSIC OPEN STAGE Caleidoscopische programmering van de afdeling Oude Muziek, geselecteerd uit voorgesteld repertoire van studenten. IMPROVISATIE IN SEPTEMBER De afdelingen van het conservatorium slaan de handen ineen en organiseren gedurende achtentwintig dinsdagen improvisatiesessies met concerten, discussies en lezingen. Alle disciplines zijn vertegenwoordigd: van jazz, oude en klassiek muziek tot compositie en van studiemethode en theorie tot dans en klankexperiment. Oktober BASSBOOK Een interessante samenwerking tussen de verschillende bassisten van de afdelingen Jazz, Oude Muziek en Klassiek mondde uit in BASSbook. BACH & DE MONDONVLLE Sébastien Marq, dirigent Uitvoering in de Lutherse Kerk. IMPROVISATIE IN OKTOBER De afdelingen van het conservatorium slaan de handen ineen en organiseren gedurende achtentwintig dinsdagen improvisatiesessies met concerten, discussies en lezingen. Alle disciplines zijn vertegenwoordigd: van jazz, oude en klassiek muziek tot compositie en van studiemethode en theorie tot dans en klankexperiment. KAMERMUZIEK RONDOM DE SAXOFOON Als solo instrument kennen we de saxofoon natuurlijk uit pop en jazz en ook dit klassieke programma door de saxofoonklas van het KC, onthult de schoonheid van dit bijzondere instrument. Uitvoering in Studio 1 en Kapelzaal Leidse Volksuniversiteit. BIG BAND Van deze gastdirigenten en andere grote namen uit de jazzgeschiedenis speelt de Big Band een selectie van composities en arrangementen. De band staat onder leiding van de vaste dirigent John Ruocco. EVENSONG – onderdeel van DAG IN DE BRANDING Uitvoering in de Kloosterkerk in Den Haag. PRESENTATIE MASTERORKEST Jurjen Hempel, dirigent Johannes Brahms – Symfonie nr. 4 op. 98 in e kl.t. Uitvoering in de Arnold Schönbergzaal. SONOLOGIE DISCUSSIECONCERT 1 Werken van studenten van het Instituut voor Sonologie MARIA VESPERS Charles Toet, dirigent

Jaarverslag 2010

Pagina 116


Claudio Monteverdi - Vespro della beata Vergine Uitvoeringen in de Lutherse Kerk, de Jacobikerk in Utrecht. FILM : INTERFACULTEIT ARTSCIENCE Jonge kunstenaars van de Interfaculteit ArtScience laten recent werk zien als voorbeeld van hoe met huidige audiovisuele middelen het thema 'Illusie en Werkelijkheid' aan de orde wordt gesteld. Uitvoeringen op vrijdagavonden in het Van Gogh Museum in Amsterdam. OPEN STUDIO‟S DANSVAKOPLEIDING De studio‟s van de Dansvakopleiding zijn open voor geïnteresseerden in de dagelijkse danslessen van de leerlingen van de Dansvakopleiding. HET HOLOGRAFISCH BREIN Onderdeel van Festival key of Life in Leiden. Op deze avond presenteren jonge kunstenaars van de Interfaculteit ArtScience in Den Haag live projecties, performances en installaties die een verbinding hebben met het festivalthema en die voor een deel speciaal voor het festival zijn ontwikkeld. Uitvoering in het Leids Volkshuis. EARLY MUSIC OPEN STAGE Caleidoscopische programmering van de afdeling Oude Muziek, geselecteerd uit voorgesteld repertoire van studenten. SYMFONIE ORKEST Jac van Steen, dirigent Uitvoeringen in Musis Sacrum in Arnhem en de Arnold Schönbergzaal. STRIJKERSDAG De Strijkersdag is een ontmoetingsdag voor iedereen die gegrepen is door strijkinstrumenten en het onderwijs daarin. Concerten door het Atheneum Kamerorkest en het Symfonie Orkest.

November CASS Door de afdeling Compositiem Interfaculteit ArtScience en Instituut voor Sonologie. Voor het tweede jaar op rij presenteren de genoemde afdelingen de CASS-concerten, waarin mengvormen worden gepresenteerd van compositie en improvisatie, van traditionele instrumenten en elektronica, van abstracte muziek en theater. PRESENTATIE WORKSHOP OPERA DUETTEN Door studenten die de workshop Opera Duetten bij David Prins hebben gevolgd. IMPROVISATIE IN NOVEMBER De afdelingen van het conservatorium slaan de handen ineen en organiseren gedurende achtentwintig dinsdagen improvisatiesessies met concerten, discussies en lezingen. Alle disciplines zijn vertegenwoordigd: van jazz, oude en klassiek muziek tot compositie en van studiemethode en theorie tot dans en klankexperiment. BACH & DELALANDE Peter Kooij, dirigent Uitvoering in de Lutherse Kerk. Serie Bach op Vrijdag (i.s.m. Musica Antica) LIEDEREN VAN SCHUBERT EN TIJDGENOTEN Gerda van Zelm en Bart van Oort, muzikale leiding Zang- en (forte)piano duo‟s vertolken liederen van Schubert en tijdgenoten, zoals Zelter, Zumsteeg, Reichardt, Mendelssohn, Weber en anderen. Uitvoering in de Dr. Anton Philipszaal EARLY MUSIC OPEN STAGE Caleidoscopische programmering van de afdeling Oude Muziek, geselecteerd uit voorgesteld repertoire van studenten. KAMERMUZIEK RONDOM DE SAXOFOON Als solo instrument kennen we de saxofoon natuurlijk uit pop en jazz en ook dit klassieke programma door de saxofoonklas van het KC, onthult de schoonheid van dit bijzondere instrument. Uitvoering in Landgoed Keukenhof in Lisse. BEETHOVEN TWILIGHT RECITALS Studenten en docenten van de afdelingen Klassiek, Oude Muziek en Jong KC zullen werken van deze componist ten gehore brengen.

Jaarverslag 2010

Pagina 117


RESIDENTIE ORKEST Serie Perspectief Martyn Brabbins, dirigent Uitvoering in de Arnold Schönbergzaal. IMPROVISATIEWEEK Gedurende een week (15-19 november 2010) staan alle lessen die door de afdeling Compositie gegeven worden in het teken van improvisatie. KAMERMUZIEK JONG KC Rond Johann Wilhelm Wilms (1772 – 1847). In samenwerking met het Nederlands Muziek Instituut Leerlingen van de afdeling Jong KC Uitvoering innde Boskantkerk. AFSCHEIDSCONCERT ALBERT BRUSSEE Na 35 jaar trouwe dienst neemt Albert Brussee afscheid van het Koninklijk Conservatorium. LES MOUSQUETAIRES & THE TRUMPET Hobo en trompet ensemble van de Afdeling Oude Muziek. KOPERPROJECT Martin van de Merwe, dirigent Uitvoering de de Waalse Kerk en de Christus Triumfatorkerk. MOZART Sigiswald Kuijken, dirigent Uitvoering in de Arnold Schönbergzaal en de Dorpskerk in Leiden. BASSBOOK Een interessante samenwerking tussen de verschillende bassisten van de afdelingen Jazz, Oude Muziek en Klassiek mondde uit in BASSbook. BIG BAND New arrangements PRESENTATIE MASTER ORKEST Pyotr Il’yich Tchaikovsky – Symfonie nr. 6 op. 74 in b kl.t. (“Pathétique”) SONOLOGIE DISCUSSIECONCERT 2 Werken van studenten van het Instituut voor Sonologie MASTERCLASS ZANG door de Amerikaanse counter-tenor Derek Lee Ragin

December LUNCHCONCERTEN Uitvoeringen in de Christus Triumfatorkerk, Boskantkerk, Studio 3. CASS Door de afdeling Compositiem Interfaculteit ArtScience en Instituut voor Sonologie. Voor het tweede jaar op rij presenteren de genoemde afdelingen de CASS-concerten, waarin mengvormen worden gepresenteerd van compositie en improvisatie, van traditionele instrumenten en elektronica, van abstracte muziek en theater. IMPROVISATIE IN DECEMBER De afdelingen van het conservatorium slaan de handen ineen en organiseren gedurende achtentwintig dinsdagen improvisatiesessies met concerten, discussies en lezingen. Alle disciplines zijn vertegenwoordigd: van jazz, oude en klassiek muziek tot compositie en van studiemethode en theorie tot dans en klankexperiment. EARLY MUSIC OPEN STAGE Caleidoscopische programmering van de afdeling Oude Muziek, geselecteerd uit voorgesteld repertoire van studenten. AFDELINGSCONCERT PIANO Verzorgd door de pianosectie van het Koninklijk Conservatorium.

Jaarverslag 2010

Pagina 118


BEETHOVEN TWILIGHT RECITALS Studenten en docenten van de afdelingen Klassiek, Oude Muziek en Jong KC zullen werken van deze componist ten gehore brengen. BACH & DE BROSSARD Peter van Heyghen, dirigent Uitvoering in de Lutherse Kerk. Serie Bach op Vrijdag (i.s.m. Musica Antica) JONGENS DANSDAG Jongens van 8 t/m 14 jaar die houden van dansen en/of bewegen krijgen les in ballet, streetdance en krachttraining. KOFFIECONCERT Dutch National Opera Academy Highlights uit L‟Elisir d‟amore (Geatano Donizetti). Uitvoering in de Dr/ Anton Philipszaal. ACCORDEON CONCERT NIGHT Een sprankelend concert door de studenten van de kersverse accordeon opleiding. KERSTPROJECT ATHENEUM KAMERORKEST Arjan Tien, dirigent Frederieke Saeijs, viool Choir of Wells Cathedral England o.l.v. Matthew Owens Georg Friedrich Händel - (delen uit) Messiah John Rutter e.a. – Christmas Carols Uitvoering in de Nieuwe Kerk. IMMACULATE CONCEPTION Peter van Heyghen, dirigent Werken van anonymi, Alessandro Stradella, Giovanni Gabrieli, Francesco Guerrero, Sébastien De Brossard en Johann Sebastian Bach. Uitvoering in de Arnold Schönbergzaal.

Jaarverslag 2010

Pagina 119


Algemene bijlage III

Specificatie kengetallen studenten

In onderstaande tabellen zijn de studentengegevens per faculteit gespecificeerd. Autonome Beeldende Kunst en Vormgeving Master Type & Media Ingeschreven per 31 december: a. bachelor voltijd b. bachelor deeltijd c. VKO/Master Type and Media Instroom: Totaal aantal instromende studenten HBO a. instroom propedeuse voltijd b. instroom propedeuse deeltijd c. instroom overige leerjaren - waarvan in totaal van buitenlandse nationaliteit

05 06 07 08 09 06 07 08 09 10 1031 1025 1033 1001 1047 733 746 776 759 806 285 270 246 230 230 13 9 11 12 11

59

307 235 48 24 47

310 227 52 31 52

310 229 50 31 57

347 248 65 34 77

142 35 110 41

133 45 107 31

146 38 130 41

125 39 114 36

142 35 141 51

05 06

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

766 592 174

787 585 202

772 564 208

739 540 199

757 547 210

771 534 237

132

178

155

149

153

145

161

205

182

174

171

157

100

127

119

104

111

87

36

42

39

38

49

63

26 52 36

28 66 41

35 57 48

30 53 40

36 56 36

47 70 46

161

148

130

130

139

Juli 2011

75

76

87

85

90

Juli 2011

64 9 55

72 3 69

81 nvt nvt

49 nvt nvt

50 nvt nvt

Juli 2011

05 06 14

06 07 15

07 08 10

08 09 15

09 10 15

10 11 16

Instroom: Aantal instromende studenten HBO

7

8

5

8

8

10

Uitstroom: Aantal geslaagden einddiploma Aantal studiestakers

3 4

8 2

2 1

6 2

6 3

Juli 2011 Juli 2011

Uitstroom: Aantal geslaagden einddiploma voltijd Aantal geslaagden einddiploma deeltijd Aantal studiestakers voltijd Aantal studiestakers deeltijd In- en uitstroom: tijdens studiejaar van 1-9 t/m 31-8 Muziek Docent Muziek VKO/Master Muziek/Sonologie/Opera Ingeschreven studenten HBO per 31 december a. Bachelor Muziek en Docent Muziek b. Voortgezette Kunstopleiding / Masteropleiding Instroom/doorstroom Instroom HBO Bachelor Muziek en Docent Muziek, eerste studiejaar Instroom HBO Bachelor en Docent Muziek, alle studiejaren - waarvan buitenlandse nationaliteit Instroom VKO/Master Muziek/Sonologie/Opera (excl. doorstroom uit Bachelor en Docent Muziek) - waarvan buitenlandse nationaliteit Doorstroom uit Bachelor en Docent Muziek - waarvan buitenlandse nationaliteit Uitstroom Totaal aantal geslaagden einddiploma Bachelor Muziek en Docent Muziek Totaal aantal geslaagden VKO/Master Muziek/ Sonologie/Opera Aantal Studiestakers - met certificaat - zonder certificaat Dans Ingeschreven studenten HBO-afdeling

305 215 66

10 11 996 788 196 12

309 238 45 26 56

Juli Juli Juli Juli

2011 2011 2011 2011

Jaarverslag 2010

Pagina 120


Algemene bijlage IV

Specificatie kengetallen medewerkers

Salarisstructuur faculteiten KONINKLIJKE ACADEMIE faculteit Beeldende Kunst en Vormgeving

Schaal m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

0 0 0 3 4 2 1 14 3 4 33 61 6 1 1 0 0 1 134

Aantal v totaal m 0 0 0 0 0 0 2 5 2 6 3 5 4 5 8 22 2 5 4 8 31 64 35 96 3 9 0 1 1 2 0 0 0 0 0 1 95 229


Schaal m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

0 0 0 9 1 5 4 7 10 9 39 112 10 3 1 0 1 0 211

EN

Fte v 0.00 0.00 0.00 3.00 3.61 2.00 0.76 9.66 2.16 1.27 7.30 19.22 4.20 1.00 0.20 0.00 0.00 0,70 55.08

totaal 0.00 0.00 0.00 2.00 1.75 1.40 1.91 4.87 1.60 1.72 6.72 8.73 1.74 0.00 0.80 0.00 0.00 0.00 33.23

0.00 0.00 0.00 5.00 5.36 3.40 2.67 14.53 3.76 2.98 14.02 27.95 5.94 1.00 1.00 0.00 0.00 0.70 88.31

INTERFACULTEIT SCHOOL VOOR JONG TALENT

Aantal v totaal m 0 0 0 0 0 0 3 12 2 3 4 9 4 8 7 14 18 28 12 21 30 69 50 162 7 17 0 3 0 1 0 0 0 1 0 0 137 348

Fte v 0.00 0.00 0.00 8.33 1.00 3.51 3.28 5.84 7.01 3.47 10.76 43.74 6.98 3.00 0.60 0.00 0.80 0.00 98.33

Totaal 0.00 0.00 0.00 2.46 1.17 1.79 3.89 3.99 7.27 8.02 8.85 21.45 6.44 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 65.33

0.00 0.00 0.00 10.79 2.17 5.31 7.17 9.83 14.28 11.49 19.61 65.19 13.42 3.00 0.60 0.00 0.80 0.00 163.66

Jaarverslag 2010

Pagina 121


INTERFACULTEIT ARTSCIENCE Hogeschool der Kunsten Den Haag

Schaal m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 2 9 1 0 0 0 0 0 13

Aantal v totaal m 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 1 0 0 3 5 0 9 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 17

Fte v 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.05 0.00 0.84 3.74 0.80 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 5.44

Totaal 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.50 0.00 0.00 0.73 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.23

0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.50 0.05 0.00 1.57 3.74 0.80 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 6.66

CENTRAAL BUREAU Hogeschool der Kunsten Den Haag

Schaal

Aantal m

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

v 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 1 0 0 1 2 9

Fte totaal

0 0 0 0 0 1 1 1 1 0 0 1 1 0 0 0 0 0 6

0 0 0 0 0 1 1 2 2 1 0 2 2 1 0 0 1 2 15

M

v 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.00 1.00 0.20 0.00 0.50 0.80 1.00 0.00 0.00 0.20 1.30 6.00

0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.50 1.00 0.20 0.60 0.00 0.00 1.00 0.90 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 4.20

Totaal 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.50 1.00 1.20 1.60 0.20 0.00 1.50 1.70 1.00 0.00 0.00 0.20 1.30 10.20

Jaarverslag 2010

Pagina 122


Algemene bijlage V

Prijzen en vermeldingen (gast)docenten

Lokaal / regionaal Eric Vloeimans

Oeuvre Onderscheiding Zuid- Holland

jazz

Diderik Wagenaar Martijn Padding

Toonzetters 2010 Toonzetters 2010 (nominatie)

compositie

Guus Rijven

genomineerd voor de Dutch Doc Award

fotografie

Grawemeyer Award 2011 (Louisville –USA)

compositie

Nationaal

Internationaal Louis Andriessen

Jaarverslag 2010

Pagina 123


Algemene bijlage VI

Bilaterale overeenkomsten ERASMUS Levenlang Leren programma


De Koninklijke Academie heeft in 2010 in het kader van het Europese Erasmus Levenlang Leren programma bilaterale overeenkomsten met:                                        

Hogeschool voor Wetenschap en Kunst, Brussel École de Recherche Graphique, Bruxelles Hogeschool Gent, Gent Karel de Grote Hogeschool, Antwerpen Academy of Fine Arts, Prague Academy of Arts, Architecture and Design,Prague Ostravkska univerzita v Ostravě, Ostrava Danmarks Designskole, Copenhagen Estonian Art Academy, Tallinn Lahti University of Applied Sciences, Lahti University of Art & Design/Aalto University, Helsinki University of Lapland, Rovaniemi Paris Institute of Art and Design (Duperré), Paris Ecole Nationale Supérieure des Arts Décoratifs, Paris Hochschule für Künste Bremen, Bremen Fachhochschule Darmstadt, Darmstadt Hochschule für Gestaltung, Schwäbisch Gmünd Kunsthochschule Berlin-Weißensee, Berlin Staatliche Akademie der Bildenden Künste, Karlsruhe Staatliche Hochschule für Gestaltung, Karlsruhe Muthesius Kunsthochschule, Kiel Folkwang Hochschule, Essen Athens School of Fine Arts, Athens Hungarian Academy of Fine Arts, Budapest Iceland Academy of the Arts, Reykjavík Accademia di Belle Arti di Carrara, Carrara Accademia di Belle Arti Pietro Vannucci, Perugia Vilnius Academy of Fine Arts, Vilnius Universidad de Barcelona, Barcelona Universidad del Pais Vasco, Bilbao Textilhögskolan I Boras, Boras Hochschule für Gestaltung, Luzern Faculty of Fine Arts Marmara University, Istanbul Mimar Sinan University, Findikli-Istanbul Izmir University of Economics, Balçova-Izmir Yildiz Technical University, Yildiz-Istanbul Falmouth College of Arts, Cornwall University of Wales, Newport Norwich School of Art and Design, Norwich, Norfolk The Arts University College at Bournemouth, Poole

Belgium Belgium Belgium Belgium Czech Republic Czech Republic Czech Republic Denmark Estonia Finland Finland Finland France France Germany Germany Germany Germany Germany Germany Germany Germany Greece Hungary Iceland Italy Italy Lithuania Spain Spain Sweden Switzerland Turkey Turkey Turkey Turkey United Kingdom United Kingdom United Kingdom United Kingdom

Jaarverslag 2010

Pagina 124



Het Koninklijk Conservatorium onderhield in het jaar 2010 in het kader van het Europese LLP-Erasmus programma contact met de volgende Europese instellingen voor hoger muziekonderwijs:                                                          

Universität für Musik und Darstellende Kunst, Graz Austria Universität für Musik und Darstellende Kunst, Wien Austria Hogeschool Antwerpen/Dept. Dramatische Kunst-Muziek-Dans Belgium Hogeschool voor Wetenschap en Kunst, Brussel/Lemmensinstituut Leuven Belgium Erasmushogeschool/Koninklijk Conservatorium, Brussel Belgium Conservatoire Royal de Bruxelles Belgium Janáčkovy Akademie Múzických Umění v Brně Czech Republic Akademie Múzických Umění v Praze Czech Republic Det Jyske Musikkonservatorium, Århus Denmark Det Kgl. Danske Musikkonservatorium, København Denmark Rytmisk Musikkonservatorium, København Denmark Eesti Muusikaakadeemia, Tallinn Estonia Sibelius-Akademia, Helsinki Finland Stadia/Helsingin Ammattikorkeakoulu Finland Conservatoire National Supérieur Musique et Danse de Lyon France Conservatoire National Supérieur de Musique et de Danse de Paris France Conservatoire National de Région, Paris France Universität der Künste, Berlin Germany Hochschule für Musik und Darstellende Kunst, Frankfurt Germany Staatliche Hochschule für Musik, Freiburg im Breisgau Germany Hochschule für Musik und Theater, Hamburg Germany Hochschule für Musik Karlsruhe Germany Hochschule für Musik, Köln Germany Hochschule für Musik und Theater 'Felix Mendelssohn Bartholdy', Leipzig Germany Staatliche Hochschule für Musik, Trossingen Germany Liszt Ferenc Zenemüvészeti Egyetem, Budapest Hungary Kodolányi János Főiskola, Szekesfehervar Hungary Listaháskóli Íslands, Reykjavík Iceland Conservatorio Statale di Musica 'Luigi Cherubini', Firenze Italy Conservatorio di Musica di Perugia Italy Conservatorio di Musica 'Benedetto Marcello', Venezia Italy Lietuvos Muzikos ir Teatro Akademija, Vilnius Lithuania Jāzepa Vītola Latvias Mūzikas Akadēmija, Riga Lithuania Norges Musikkhøgskole, Oslo Norway Universitetet i Stavanger/Det humanistiske fakultet Institutt for musikk og dans Norway Høgskolen i Tromsø, Avdeling for Kunstfag – Musikkonservatoriet Norway Instituto Politécnico de Lisboa/Escola Superior de Música de Lisboa Portugal Akademia Muzyczna im Karola Szymanowskiego, Katowice Poland Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków Poland Akademia Muzyczna im I. J. Paderewskiego w Poznaniu Poland Universitatea Naţională de Muzică Bucureşti Rumania Vysoká skola múzických umení v Bratislave Slovakia Escola Superior de Música de Catalunya, Barcelona Spain Real Conservatorio Superior de Música 'Victoria Eugenia' de Granada Spain Real Conservatorio Superior de Música de Madrid Spain Conservatorio Superior de Música de Canarias Spain Göteborgs Universitet Sweden Musikhögskolan Ingesund, Karlstads Universitet Sweden Lund Universitet/Malmö Musikhögskolan Sweden Kungliga Musikhögskolan i Stockholm Sweden Musik-Akademie der Stadt Basel/ Hochschule für Musik & Schola Cantorum Basiliensis Switzerland Conservatoire de Musique de Genève Switzerland Hochschule Luzern / Musik Switzerland Hacettepe Üniversitesi, Ankara Devlet Konservatuvari Turkey Royal Academy of Music, London United Kingdom Royal College of Music, London United Kingdom Guildhall School of Music & Drama, London United Kingdom Royal Northern College of Music, Manchester United Kingdom

Jaarverslag 2010

Pagina 125


Jaarverslag 2010

Pagina 126

Hogeschool der Kunsten Den Haag Postbus 11670 2502 AR DEN HAAG


Jaarverslag 2010 Hogeschool der Kunsten Den Haag

Recommend Documents