JAARPROGRAMMA GROEP 3, Even voorstellen Mijn naam is Bregje Das sta dit jaar in groep 3. Ik hoop er samen met de kinderen een heel gezellig en leerzaam schooljaar van te maken. Op dinsdag zien de kinderen nog een andere meester. De gymles wordt op deze dag namelijk gegeven door meester Danny. Aanvankelijk lezen In groep 3 werken wij met Veilig Leren Lezen, een methode voor aanvankelijk lezen (tweede maan-roos-vis versie 2003). De belangrijkste kenmerken van deze methode zijn: 1. De integratie van taal en lezen. Zowel de mondelinge als de schriftelijke taalontwikkeling wordt op systematische wijze gestimuleerd. 2. Verschuiving in de leesmethodiek. De leerlingen worden eerder geconfronteerd met nieuwe woorden die uit reeds behandelde letters bestaan. Hierdoor neemt de leeswoordenschat van de kinderen sneller toe. 3. Vroegtijdige onderkenning van leerproblemen. Tijdens het leerproces zijn veelvuldig momenten ingelast voor observatie en registratie van leesgedrag en d.m.v. toetsen worden de vorderingen nauwkeurig in kaart gebracht. 4. Uitbreiding van de differentiatiemogelijkheden. De methode onderscheidt aan het begin van het schooljaar twee groepen leerlingen: de niet-lezers en de lezers. De niet-lezers volgen de methode en krijgen allemaal dezelfde basisinstructie en verwerking. Ondersteund door de materialen van veilig leren lezen kan de leerkracht binnen deze groep accenten leggen: de “maankinderen” krijgen na de verwerking vervolgopdrachten op hetzelfde niveau (verbreding). Snelle methodevolgers “raketkinderen” krijgen na de verwerking iets uitdagender vervolgopdrachten, waarbij zij hun extra letterkennis kunnen aanspreken (verdieping). De risicokinderen krijgen verlengde instructie en/of begeleide verwerking door de leerkracht. Dit zijn de “sterkinderen”. De al lezende kinderen noemen we de “zonkinderen”. Voor die kinderen biedt de methode afzonderlijke materialen die naar inhoud aansluiten bij het thema waar de hele groep zich op dat moment mee bezighoudt. Bij de introductie en de afronding vormen alle kinderen één groep. 5. De doorgaande lijn voor taal en lezen. In de kleutergroepen wordt er gewerkt met de methode schatkist. Schatkist en de methode Veilig leren lezen vormen een doorgaande lijn in taal en lezen in de onderbouw.
Bij de methode horen zeer diverse materialen: leesboekjes, werkboekjes, werkschriften, instructiekalenders, wandplaten, structureerstroken, letterlijn, klikklakboekje, ringboekjes, stickervellen, veilig en vlotboekjes, woordendoos, letterdoos, computerprogramma, feestneus, stempeldoos, speelleesset, audio oefeningen. Met behulp van deze middelen leert uw kind lezen. Ook via schooltelevisie is er aandacht voor het leesonderwijs. De leerstof is verdeeld in kernen. Aan het begin van elke kern wordt een ankerverhaal voorgelezen, waarmee allerlei activiteiten in een zinvolle context worden “verankerd”. 6. Lezen is het kunnen omzetten van tekens (codes) in betekenis. Er zijn een aantal voorwaarden om te kunnen (leren) lezen: (zie ook bij het programma van groep 1 en 2) Zingeving. = “een boek is om te lezen”. Taalbeheersing. = het gesprokene begrijpen. Objectivatie. = achteraan bij ‘muis’ hoor je een –s- en niet :–staart - . Visuele discriminatie. = kleine verschillen, bijv. tussen letters, zien. Auditieve discriminatie. = verschillen tussen letters horen. Visuele analyse en synthese. = zien welke letters in een woord staan en van welke letters een woord gevormd wordt. Auditieve analyse en synthese. = horen welke letters in een woord zitten en welk woord van letters wordt gevormd De leerstof is verdeeld in “kernen”, die d.m.v. een verhaal worden aangeboden en verwerkt. BELANGRIJK: uw kind spreekt de letters uit, zoals ze in een woord te horen zijn: het spelt de woorden:mmmm-aaaaaa-nnnn = maan. Zeg dus niet: ”em,aa,en”= maan. Wanneer er een aantal woorden en letters zijn aangeboden, wordt er mee gespeeld: we wisselen letters van plek en zien wat we ervan kunnen maken. Maan wordt dan bijv. maak. Dit begin ( aanvankelijk lezen) loopt tot ongeveer februari. Afhankelijk van de vorderingen van de kinderen breiden we de leesvormen uit met niveaulezen in groepjes en begrijpend lezen. De kinderen maken ook gebruik van de klassenbibliotheek. Hier kunnen ze zelf boekjes kiezen om vrij te lezen. Het is aan te raden ook thuis regelmatig te lezen en voor te lezen. In de bibliotheek staan er boeken op leesniveau ingedeeld, dus zo gauw uw kind zelf kan gaan lezen, zijn hier goede boeken te vinden. Voorlezen is en blijft een fijne activiteit voor ouders en kinderen. U merkt dan hoe kinderen een verhaal beleven en hoe ze iets opvatten of al dan niet begrijpen. Geef dat niet te snel op, ook niet als uw kind zelf kan lezen. In de boekhandel zijn diverse extra materialen ( CD-roms, spelletjes en leesboekjes te koop, die aansluiten op de methode) Zoek bij uitgaven
van Uitg. Zwijsen. Zie ook www.zwijsen.nl, of www.leesdas.nl (schooltv, aansluitend bij de methode). Taalonderwijs Het moedertaalonderwijs in groep 3 is geïntegreerd in het leesonderwijs. Alle taalaspecten, zoals spelling, zinnen maken, luisteren, komen aan de orde binnen de kernen van de aanvankelijk leesmethode.
taal
Rekenen De kinderen leren rekenen met de methode “Wereld in Getallen” (WIG). WIG is een realistische rekenwiskunde-methode met een doorgaande lijn voor de hele basisschool. In groep 3 zijn er 8 rekenblokken van vier of vijf weken. Elk rekenblok wordt afgerond met een toets. Elke week heeft dezelfde indeling. Wereld in Getallen werkt op 3 niveaus : * = minimumniveau, ** = basisniveau en *** = plusniveau en wordt na een periode van 4 of 5 weken getoetst op * minimum en ** basisniveau. Wereld in Getallen gaat uit van het werken met een weektaak op het eigen niveau van de kinderen, waardoor deze methode mooi aansluit bij onze manier van werken. Maandag; getallen Dinsdag ; bewerkingen Woensdag; projectles (meten, geld, tijd) Donderdag; bewerkingen Vrijdag; afronding en herhaling. Vanaf januari gaan de kinderen uit groep 3 werken met een weektaak. Deze kent 3 niveaus. 1 ster is minimumniveau, 2 sterren is basisniveau en 3 sterren is plusniveau. Dit kan per blok wisselen. Voor kinderen die veel meer aankunnen zijn er de pluswerkboeken. Wat leren de kinderen? • Getalbegrip: De leerlingen werken de eerste periode in het getallengebied tot 20 en 40. De tweede helft van het jaar ook tot 100. De leerlingen leren het verder- en terugtellen, tellen met sprongen en het splitsen. • Basisvaardigheden; optellen/aftrekken: In groep 3 worden de eerste erbij en erafsituaties aangeboden via de bussommen en de pijlsommen. Aan het eind van groep 3 rekenen de leerlingen tot en met 20 en automatiseren ze de splitsingen en de sommen tot en met 10.
•
•
Geld, tijd, meten: munten/biljetten leren kennen, gepast betalen, geldbedragen aflezen, dagen van de week, kalender, hele uren lezen op analoge klok. Verkennen van meetbegrippen als lengte, omtrek, oppervlakte, inhoud en gewicht. Meetkunde: blokkenbouwsels, plattegronden.
Engels Groep 3 heeft wekelijks een Engelse les vanuit de methode Take it easy. Het digibord staat centraal. De enthousiaste native speaking co-teachers helpen de Engelse lessen leuk en goed te maken. De leerlingen worden actief betrokken en krijgen eindeloos veel manieren aangeboden om zich de Engelse taal eigen te maken. Deze methode Engels dompelt leerlingen daarmee onder in de Engelse taal: van begin tot het einde van de Engelse les wordt Engels gesproken. Door onderdompeling en herhaling, stijgt het taalniveau van leerlingen snel. De thema’s van groep 1-4 zijn hetzelfde, opbouwend in moeilijkheidsgraad. Schrijven Schrijven is een ingewikkelde motorische activiteit, die veel inspanning vergt. Ondanks het feit dat er veel met computers wordt gewerkt, is het ontwikkelen van een vloeiend handschrift nog steeds van belang. De methode “Handschrift” wordt gebruikt. We starten met schrijfpatronen en gaan van lieverlee over op de schrijfletters en leren dan meteen bijbehorende verbindingen. We letten hierbij op zithouding, pengreep, spanning en ontspanning van de spieren van arm, schouders, pols en handen. Als een kind in groep 3 komt, kan het (meestal) nog niet schrijven. Ze “tekenen” de letters die in de leesboekjes gebruikt worden na. Maar zo gauw een schrijfletter volgens de juiste schrijfrichting is aangeleerd, gaat uw kind die ook toepassen. Dat geldt ook voor de cijfers. Omdat schrijven zo’n lastige activiteit is, hebben we twee jaar geleden de methode “Schrijfdans” ingevoerd. Met deze methode, die al in groep 1 start, werken we via muziek en grote bewegingen, naar een vrij, ritmisch en soepel bewegen toe. De start is in de grote ruimte en we verkleinen naar grote vellen papier, tot kleinere vellen en ingewikkelder patronen. Als uw kind thuis schrijft: gebruik dan de kleine leesletters, liever geen hoofdletters. Identiteitsontwikkeling Wij maken voor de identiteitsontwikkeling gebruik van de methode “Hemel en aarde”. Vijf keer per jaar is er een nieuw project, waaronder Kerstmis en Pasen, waarin de volgende vaardigheden centraal staan:
Verwondering, zodat je je kunt laten verrassen door de gewone dingen van het leven. Verbondenheid met God, de mensen en de dingen om je heen. Vertrouwen Verbeelding, zodat je de religieuze taal, beelden en symbolen kunt verstaan. Ordenen, waardoor je zelfstandig kunt nadenken over dat wat er in de wereld gebeurt. Communicatie, zodat je met anderen kunt delen wat je in het leven ontdekt. Omgaan met traditie, zodat je je eigen religiositeit herkent in bestaande godsdiensten. De onderwerpen zijn steeds verschillend. Gebruiken, verhalen en symbolen uit allerlei godsdiensten komen aan de orde. Daarnaast maken we gebruik van een speciaal project in de Vastentijd. De behandelde thema’s krijgen een afronding in de speciale gezinsvieringen van de parochie. U vindt de data daarvan in onze infokranten en in het parochieblad. Beeldende vorming, tekenen Diverse technieken komen aan de orde, n.a.v. een verhaal, een belangstellingsonderwerp, of de techniek zelf. We werken met de methode “Uit de kunst”, een methode die naast het bovengenoemde ook aandacht heeft voor kunstbeschouwing. Dans en drama In deze lessen trachten we de kinderen zich te laten uiten in voordracht, toneel en dansvormen. We werken op de leeftijd van groep 3 vooral belevend met deze materie n.a.v. muziek en verhalen. Een en ander krijgt wat concreter vorm in toneelstukjes of dansen, die in vieringen aan elkaar en ouders getoond worden. Muziek Muziek: “Moet je doen”! Zo heet ook de methode die we hanteren. De kinderen leren liedjes, leren luisteren naar hoogte en snelheid, maken muziek met lijf en instrumenten en we praten over muziek. Voor de drie voornoemde onderdelen van ons lesprogramma, maken we gebruik van Kunst Centraal, een steunpunt kunstzinnige vorming in onze regio, waar wij als school leskisten, projecten en workshops op allerlei deelgebieden van de kunst van gebruiken. En ook zullen we dit schooljaar weer deelnemen aan de activiteiten van de KUVO in Woerden.
Wereldoriëntatie In de klas hebben we de methode “De blauwe planeet’. In de methode komen de verschillende kennisgebieden geïntegreerd aan de orde, wat aansluit bij de manier waarop jonge kinderen hun wereld ontdekken. Daarnaast kunnen aspecten die door de kinderen zelf naar voren worden gebracht, aan de orde komen. Ook wordt er gebruik gemaakt van leskisten en excursies die in Woerden/Kamerik aangeboden worden. Bewegingsonderwijs Samen met de vakleerkracht trachten we het bewegen van de kinderen te beïnvloeden, zodat zij zich beter binnen de motorische wereld gaan bewegen. De kinderen leren hun grenzen te verleggen, verantwoordelijkheid voor zichzelf en elkaar te dragen. We maken gebruik van de methode: “Bewegen samen regelen”. Ook is er in de middagen een extra speelkwartier voor de groepen 3 en 4 ingepland, om tegemoet te komen aan de bewegingsdrang van kinderen van deze leeftijd. PAD leerplan, sociaal - emotionele opvoeding PAD = Programma Alternatieve Denkstrategiën, of voor de kinderen: Proberen Anders te Denken. We volgen PAD om de sociale vaardigheden en sociaal inzicht van kinderen te vergroten en onderwijskundige en sociale processen in de groep beter te laten verlopen. Doelen zijn: Toenemende zelfcontrole: je bezinnen voor je handelt. Gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen versterken en vaardig worden in het geven en ontvangen van complimenten. Toenemend begrip en gebruik maken van woorden die betrekking hebben op gevoelens. Beter de relatie zien tussen oorzaken en gevolgen, dat zal leiden tot beter verantwoordelijkheidsgevoel. Beter beseffen en begrijpen hoe je gedrag anderen beïnvloedt. Kennis nemen en hanteren van stappen die moet nemen bij het oplossen van sociale problemen. Vaardiger worden in her voorkomen en/of oplossen van conflicten en problemen. We gebruiken in groep 3 een PAD kind, emotiekaarten, complimentenlijsten. Daarnaast hanteren we door de hele school een aantal “leefregels” die regelmatig aandacht krijgen en in de klas en gangen te zien zijn.
Verkeer De onderbouw werkt met de methode: “een rondje verkeer”. Thema’s in groep 3 zijn onder andere: spelen in de buurt, het weer, op de fiets, oversteken etc. De kinderen zingen liedjes, maken werkbladen en bespreken foto’s en kijkplaten. Algemeen Ondanks alle inspanningen tot een doorgaande lijn, kunnen we niet ontkennen, dat het werken aan lezen, rekenen, schrijven op een structurele manier, veel inspanning van uw kind vergt. Er is minder gelegenheid tot vrije keus en er wordt meer aan de tafel gewerkt dan in groep 2. Dat vraagt heel wat van uw kind! Er is veelal sprake van enthousiasme over het andere, maar het is ook niet ongewoon, dat uw kind vermoeid is of prikkelbaar als het uit school komt. Kinderen van deze leeftijd beleven alle intens en zuigen nieuwe dingen op als een spons. Het kan ook voorkomen, dat de verwachting van uw kind niet overeen komt met de werkelijkheid. Soms denkt een kind bijv. dat het na een dag in groep 3 kan lezen. Laat uw kind dan ook lekker spelen na school en zorg voor voldoende slaap! Tot slot enkele praktische zaken. Na elke schooldag mogen steeds twee kinderen ca. een kwartier op school blijven voor de klassenbeurt: vloer vegen, planten water geven e.d. De beurt wisselt per week. Wilt u eens een uurtje meekijken in de groep? Maakt u dan een afspraak. Wilt u de spullen van uw kind inzien? Dat kan, maar dan om 12 uur of om 15.15 uur. Om kwart voor 9 en om 1 uur willen we op tijd beginnen. De deur gaat ca. 5 minuten voor tijd open. Mededelingen voor de ouders kunt u vinden op het informatiebord boven de kapstok bij groep 3 in de gang en in de informatiekrant op de website. Bij de kleuters was u gewend uw kind naar binnen te brengen, maar…..uw kind wordt groter! En daarom: Na een paar weekjes, als de kinderen gewend zijn, gaan ze alleen naar binnen. Wilt u dan buiten afscheid nemen? Het is prettiger in de gang, waar we niet zoveel ruimte hebben, maar het is vooral belangrijk voor de zelfstandigheid van de kinderen. Veel plezier dit schooljaar! Bregje Das