JAARPROGRAMMA GROEP 5 1. Maandopening Elke eerste maandag van de maand om 8.35 uur verzamelen alle kinderen zich in de grote hal. Eén van de groepen heeft de maandopening voorbereid. Uit onze catechesemethode “Hemel en aarde” laten ze een gebed of gedichtje horen, of laten een andere activiteit uit deze methode aan de anderen zien. Daarnaast laten ze iets zien uit de methode “Kanjertraining”. 2. Maandsluiting Elke laatste vrijdagmiddag van de maand verzamelen alle kinderen van de school zich in de grote hal voor de maandsluiting. Alle groepen geven dan een presentatie van de activiteiten die in de maand ervoor in de groepen aan de orde zijn geweest. Deze presentaties kunnen toneelstukjes, dansjes, verhalen, gedichten, liedjes, poppenkast, tentoonstelling, etc. zijn. 3. Coöperatieve werkvormen. Vorig schooljaar zijn we al van start gegaan met coöperatief leren. Dit jaar wordt het team op verschillende studiedagen daar verder in geschoold vanuit het CED ( Centrum Educatieve Dienst) Coöperatieve structuren kunnen toegepast worden bij het terugvragen van de voorkennis, bij de instructie, bij het inoefenen en bij het toetsen van de lesstof. Ze stimuleren dat kinderen betrokken en actief leren. Wat de leeropbrengsten positief zal beïnvloeden. Tevens is coöperatief leren een middel om bij kinderen meer verantwoordelijkheid en eigenaarschap voor het eigen leren te bewerkstelligen. Daarnaast zullen we de klas- en teambouwers gaan gebruiken die horen bij coöperatief leren. Deze hebben sociale verbondenheid en een veilig klimaat als doel in zich. 4. Werken met groepsplannen. In alle groepen wordt gewerkt m.b.v. groepsplannen. Deze worden gemaakt voor de vakken gedrag, begrijpend lezen, spelling en rekenen. In een groepsplan wordt beschreven welke leerlingen in welke aanpak zitten, op welke momenten er aan de komende leerdoelen wordt gewerkt en hoe de leerkracht dat organiseert. De leerkrachten kijken naar de resultaten van methodegebonden toetsen en van de halfjaarlijkse CITO toetsen en aan de hand daarvan bepalen ze welke kinderen in welke aanpak komen. Zo werken we met instructie-afhankelijke leerlingen, instructiegevoelige leerlingen, instructie-onafhankelijke leerlingen en leerlingen met een individuele leerlijn. Dit betekent dat ieder kind kan werken op de manier die bij hem/haar past. Op deze manier kan de leerkracht extra aandacht besteden aan kinderen die dat nodig hebben en kunnen kinderen instructie krijgen naar behoefte. De indeling in aanpakken kan gedurende het jaar veranderen. Franciscusschool Pinksterbloemweide 15 3448 TH Woerden
[email protected] Postbus 57, 3440 AB Woerden 0348-421430 0348-408865
5. Rekenen Er wordt gewerkt met de methode Pluspunt (nieuwe versie). Dit is een realistische reken-/wiskundemethode. De kinderen wordt geleerd dat er meerdere oplossingstrategieën zijn om tot een goed antwoord te komen. In de leerkrachtgebonden lessen worden de kinderen door middel van interactie gestimuleerd hun eigen oplossingsmethode aan de andere kinderen te laten zien. De methode gaat uit van concrete situaties. De kinderen leren eerst schatten alvorens zij het antwoord uitrekenen. De methode biedt tevens rekenopdrachten voor het zelfstandig werken. De leerstof is per leerjaar geordend in 12 blokken. Elke blok beslaat 3 weken en bevat 15 lessen. In elke 12e les wordt getoetst of de kinderen de aangeboden leerstof beheersen. In les 13 t/m 15 wordt herhalings- en/of verrijkingsstof aangeboden. Aan bod komt: - Getallen en getalrelaties Getallen t/m 10000 Splitsen van getallen - Hoofdrekenen optellen aftrekken t/m 1000 Vermenigvuldigen en delen t/m tafel van 10 Delen met en zonder rest - Cijferen Kolomsgewijs rekenen - Meten, tijd en geld. Lengte (mm, dm) Gewicht Temperatuur Inhoud (ml) Analoge en digitale tijd Oppervlaktes en omtrek Geld rekenen - Meetkunde Ruimtelijke figuren en bouwplaten Symmetrie - Verhoudingen Helft, een derde, een kwart en een vijfde Verhoudingstabellen Kommagetallen - Tabellen en grafieken Aflezen van staafgrafieken - Automatiseren en flexibiliseren Klassikaal herhalen van eerder aangeboden stof. Ter ondersteuning van de rekenactiviteiten maken we gebruik van de volgende software: Pluspunt, Maatwerk, Ambrasoft. Kinderen die meer aankunnen, krijgen extra leerstof uit ‘Kien’ en werkboekje: ‘pluspunters’. Franciscusschool Pinksterbloemweide 15 3448 TH Woerden
[email protected] Postbus 57, 3440 AB Woerden 0348-421430 0348-408865
De kinderen rekenen naar gelang hun kunnen in één van de 3 niveaugroepen, namelijk: basis (methodevolgers), extra ( de snelle rekenaars; zij krijgen verdiepingsopdrachten aangeboden) en verkort (de kinderen die extra ondersteuning nodig hebben). Na elke toets wordt er gekeken of een andere indeling nodig is. 6. Technisch lezen Wij werken met de leesmethode Timboektoe. De methode is ontwikkeld met het oog op lezers van alle niveaus. De goede lezers hebben de gelegenheid hun vaardigheid verder te ontwikkelen a.d.h.v. interessante spannende en onderhoudende teksten. Ze doen dat gedeeltelijk in de groep, in groepjes met lezers van andere niveaus en zelfstandig. De gemiddelde lezers doorlopen hetzelfde traject, maar zullen bij hun ontwikkeling wat meer begeleiding van de leerkracht nodig hebben. Kinderen die moeite hebben met lezen, krijgen extra tijd en begeleiding. Ondersteunende werkvormen en materialen: -
verlengde instructie, toepassing van samenlezen, software, motiverende teksten vrij lezen op eigen niveau.
Om te bepalen op welk niveau en op welke de leerling daarmee kan werken, wordt gebruik gemaakt van twee toetsen te weten: de CITO AVI-toets en de CITO Drie Minuten Toets. 7. Begrijpend en studerend lezen Tijdens de lessen begrijpend en studerend lezen wordt gerichte instructie gegeven m.b.v. de methode ‘Tekstverwerken’. In het leerlingenboek zijn 5 blokken opgenomen die de werkwijze weergeven; De methode gaat uit van het aanleren van leesstrategieën. In groep 5 worden 7 leesstrategieën aangeleerd: -
inhoud voorspellen. voorkennis activeren. doel, structuur en vorm van de tekst herkennen. tekst interpreteren. samenvatten. tekst beoordelen. reflectie leesgedrag.
In Tekstverwerken zijn de drie pijlers van interactief taalonderwijs van het expertise centrum Nederlands terug te vinden: Sociaal leren, betekenisvol leren en strategisch leren. Naast de methode Tekstverwerken maken wij ook gebruik van de teksten en opdrachten van ‘Nieuwsbegrip’. De teksten zijn gebaseerd op een actualiteit en worden aangeboden in de vorm van een krantenartikel. 8. Taal Franciscusschool Pinksterbloemweide 15 3448 TH Woerden
[email protected] Postbus 57, 3440 AB Woerden 0348-421430 0348-408865
Voor de lessen taal en spelling gebruiken wij de methode “Taal Actief”. Met Taal Actief werken alle kinderen op hun eigen niveau, de methode is namelijk uitgewerkt in 3 niveaus. Dit sluit goed aan bij onze manier van werken. De leerlingen beginnen elke les met een startopdracht. Aan de hand van het aantal fouten wordt er bepaald op welk niveau de leerlingen aan de slag gaan. De methode voor taal bestaat uit verschillende onderdelen: Woordenschat: Leerlingen leren op een grondige en systematische wijze een groot aantal nieuwe woorden en woordgroepen. De leerlingen leren nieuwe strategieën om woorden betere te onthouden. Taal verkennen: Taal verkennen staat voor actief onderzoeken van taal, nieuwsgierig grip krijgen op taal en waardering voor de gevarieerdheid van taal. De leerlingen krijgen inzicht in het Nederlands taalsysteem, ze leren meer over het gebruik van taal en de leerlingen raken betrokken door na te denken, te praten en te reflecteren over hun eigen taal. Spreken en luisteren: Bij dit onderdeel leren kinderen spreken, luisteren naar de taal van elkaar maar ook het tonen van (lichaams)taal en kijken (naar lichaamstaal). Wij stimuleren de uitdrukkingsvaardigheid van leerlingen en de verwerkingsvaardigheden en wij geven inzicht in de communicatie (welk doel heeft spreken of luisteren). Schrijven: Hierbij leren de leerlingen om verschillende tekstsoorten te schrijven, leerlingen leren kritisch naar elkaars teksten te kijken en te reflecteren op hun eigen schrijfwerk. 9. Spelling Voor de lessen taal en spelling gebruiken wij de methode “Taal Actief”. Met Taal Actief werken alle kinderen op hun eigen niveau, de methode is namelijk uitgewerkt in 3 niveaus. Dit sluit goed aan bij onze manier van werken. De leerlingen beginnen elke les met een startopdracht. Aan de hand van het aantal fouten wordt er bepaald op welk niveau de leerlingen aan de slag gaan. Op school gebruiken we het software programma Ambrasoft om spelling extra te laten oefenen. 10. Schrijven We gebruiken de methode ‘Schrijven leer je zo’ in groep 5. De kinderen schrijven met potlood. We gaan verder met het schrijven van blokletters en hoofdletters. Het schrijven van de cijfers wordt herhaald. 11.Wereldoriëntatie De reis door de wereld vindt plaats aan de hand van tien thema’s. De vijf hoofdthema’s uit groep 5 worden herhaald en verdiept in groep 7. En datzelfde gebeurt met de andere vijf hoofdthema’s in groep 6 en 8. Meander, Brandaan en Naut sluiten wat betreft werkwijze op elkaar aan. De methodes differentiëren naar tempo, niveau en leerstijl. Bij elke les in de werkboeken staan twee extra opdrachten voor de snellere leerling. De extra opdrachten hebben vaak een open karakter, waar voor wat meer inzicht nodig is.
Franciscusschool Pinksterbloemweide 15 3448 TH Woerden
[email protected] Postbus 57, 3440 AB Woerden 0348-421430 0348-408865
AARDRIJKSKUNDE We werken met de methode: ‘Meander’. Meander is een praktijkgerichte methode, die op een boeiende manier laat zien dat aardrijkskunde overal in ons dagelijks leven is. Voor elke jaargroep zijn verhalen aan de les toegevoegd. De avontuurlijke en stoere Meander speelt daarin de hoofdrol. Ieder thema wordt afgesloten met een verhaal. Door de verhalen kunnen kinderen de lesstof plaatsen en onthouden ze beter wat ze hebben geleerd. Elke derde les is een aparte topografieles, zodat kinderen zich alleen hierop hoeven te concentreren en ze de topografie beter onthouden. Bovendien sluit de topografie bij het thema aan. Halverwege het jaar krijgen de kinderen topografie mee naar huis om te leren. Op school krijgen zij daar dan een toets over. De thema's in die in Meander behandeld worden:
groep
thema 1
thema 2
thema 3
thema 4
thema 5
5-7
onderweg
om ons heen
waterland
platteland
over de grens
GESCHIEDENIS We werken met de methode: ‘Brandaan’. Deze methode behandelt alle onderdelen van de canon in overzichtelijke thema’s. De behandelde tijdvakken worden om het jaar herhaald met elke keer een ander thema. Voor elke jaargroep zijn verhalen aan de les toegevoegd. In deze verhalen speelt het jongetje Brandaan de hoofdrol. Brandaan differentieert naar tempo, niveau en leerstijl. Bij elke les in de werkboeken staan twee extra opdrachten voor de snellere leerling. De extra opdrachten hebben vaak een open karakter, waar voor wat meer inzicht nodig is. De thema’s die in Brandaan behandeld worden zijn:
groep 5-7
thema 1
thema 2
boeren en jagers
Grieken en Romeinen
thema 3 monniken en ridders
thema 4 steden en straten
thema 5 ontdekkers en hervormers
BIOLOGIE Voor biologie gebruiken we de nieuwe methode ‘Naut’. Dit is een geïntegreerde methode voor biologie, natuurkunde en bevordering van gezond gedrag en techniek. De methode kent in elke groep 8 thema’ s, die elk jaar verder worden uitgediept. Er zijn 5 verschillende thema’s per jaar.
groep
thema 1
thema 2
thema 3
thema 4
thema 5
Franciscusschool Pinksterbloemweide 15 3448 TH Woerden
[email protected] Postbus 57, 3440 AB Woerden 0348-421430 0348-408865
5-7
de wereld om je heen
planten en dieren
voeding en je lichaam
techniek om je heen
weer en klimaat
Elk thema behandelt 10 nieuwe begrippen. Er zijn als verbreding ook bakkaarten bij deze methode zodat kinderen alleen of samen aan bepaalde onderwerpen kunnen werken. 12. Sociaal-emotionele vorming 13. Presentaties en boekbespreking De kinderen kiezen een onderwerp en aan de hand daarvan maken zij een presentatie. Deze kan individueel maar ook in tweetallen of groepjes voorbereid worden. Elk kind maakt in ieder geval één presentatie individueel. De presentaties zijn in de vorm van een muurkrant. Daarnaast houden de kinderen in groep 5 één keer een boekbespreking. 14. Bewegingsonderwijs We werken met de methode ‘Planmatig bewegingsonderwijs’. Per week worden er twee gymlessen gegeven; een spelles en een les met toestellen. De volgende onderdelen komen aan bod: klimmen, springen, ringen, touwen, verspringen, balanceren en behendigheid. 15. Beeldende vorming Elke vrijdagmiddag besteden we aan creatieve vorming. We doen dit in de vorm van een circuit met techniek en muziek. Bij de crealessen komen allerlei aspecten aan bod, bijvoorbeeld, ruimte, vorm, kleur, contrast. In verschillende vormen, bijvoorbeeld tekenen, kleien, textiel, etc. Wij gebruiken daarvoor lesideeën van www.beeldendonderwijs.nl. 16.Muziek We werken met de muziekmethode ‘Moet je doen: Muziek’. Nieuwe liedjes worden m.b.v. een cd aangeleerd. Voorafgaand aan het zingen voeren de kinderen activiteiten uit die hen spelenderwijs en op een zinvolle wijze vertrouwd maken met aspecten als tekst, ritme of melodie van het lied. Bijvoorbeeld: - Het lied beluisteren en vragen over de tekst beantwoorden - Passende geluiden bij het lied maken - In gedachten meezingen - De tekst ritmisch spreken - De tekst expressief voordragen - Geluiden bij het liedje maken 17. Dramatische vorming Dit wordt gegeven door de vakleerkracht Tessy Jansen. Wij gebruiken onder andere de methode ‘Moet je doen: Drama’. Deze methode beschrijft verschillende spelvormen, die in ieder leerjaar weer op een andere manier gebruikt worden. Naast het "leren spelen" Franciscusschool Pinksterbloemweide 15 3448 TH Woerden
[email protected] Postbus 57, 3440 AB Woerden 0348-421430 0348-408865
besteedt zij aandacht aan fantasieontwikkeling, improviseren, samenwerking, durf ontwikkelen, kritiek kunnen geven en krijgen. Het belangrijkste blijft: plezier krijgen, houden en hebben in drama.
maar
ook
aan
18.School-TV Wij kijken dit jaar naar Nieuws uit de natuur en af en toe naar het Jeugdjournaal. 19. Catechese Voor de catecheselessen gebruiken wij de methode: `Tussen hemel en aarde´. Deze methode wordt gebruikt in alle groepen. De thema’s van de catecheselessen van dit schooljaar kunt u vinden op de prikborden in de hallen. Deze thema’s sluiten aan op de belevingswereld van de kinderen en zijn gekoppeld aan de gezinsvieringen (zie de jaarkalender). 20. Techniek. Voor techniek gebruiken we (de in de grote hal staande) techniektorens en uit de methode ´Naut´ de technieklessen. De techniektorens zullen we in groep 5 inzetten tijdens het circuit van crea op de vrijdag middag. 21. Toetsen Naast methode–gebonden toetsen, zijn er ook een aantal niet–methode gebonden toetsen. Elke groep heeft een toetsenschema, dat gevolgd wordt. De intern begeleider bewaakt dit proces. - Cito Avi (januari en juni) - Cito Rekenen (januari en juni) - Cito Spelling (januari en juni) - Cito Woordenschat (januari en juni) - Cito DMT drie minuten toets (januari en juni) - Cito Begrijpend lezen (januari) - Cito Studievaardigheden (juni)
Schooljaar 2015/ 2016 Paula Vernet Yvonne van de Willik Riekje de Visser
Franciscusschool Pinksterbloemweide 15 3448 TH Woerden
[email protected] Postbus 57, 3440 AB Woerden 0348-421430 0348-408865