Jaarplan Doetinchem Zuid 2016 Opzet jaarplan 1. Inleiding 2. Terugblik 3. Thermometer 4. Wijkprogramma 5. Geplande activiteiten 2015 en begroting 1. Algemene inleiding Voorwoord Wijkjaarplannen 2016 In 2015 vonden grote veranderingen plaats in het oude zorg- en welzijnsstelsel. Meest in het oogspringend voor Wijkwerk was de start van de buurtcoachteams in alle wijken. En er zijn meer veranderingen, die (deels nog) niet zo zichtbaar zijn, maar zeker hun effect in de wijk aan het krijgen zijn. Daarom moet niet alleen 2015, maar ook 2016 als overgangsjaar gezien worden. Centraal staat daarbij de vraag op wat voor manieren de wijk nog meer een zorgzame omgeving kan worden, waar mensen zolang mogelijk zelfstandig en prettig kunnen blijven wonen. Daarvoor valt er nog veel te onderzoeken en ontdekken. Wat hoofdzakelijk een positieve uitdaging is, want het gaat het goed met de wijken (wat natuurlijk niet wil zeggen dat het met alle wijkbewoner even goed gaat). De buurtcoaches hebben in korte tijd een belangrijke, herkenbare positie ingenomen. En de inzet van de eigen kracht (vaak met hoofdletters geschreven zelfs: Eigen Kracht) in buurt en wijk is herkenbaar in allerlei initiatieven van bewoners en organisaties. De veranderingen van de afgelopen tijd hebben daarmee het Wijkwerk levendiger gemaakt. Die levendigheid stelt hogere eisen aan samenwerking en gezamenlijke afweging van activiteiten en investeringen. Gelukkig ligt daar ook precies de kracht van Wijkwerk. Vanuit de bestaande basis van de wijknetwerken kunnen we voortvarend inspelen op goede ideeën en interessante experimenten. Met name rond onderwerpen als dagbesteding, participatie en ondersteuning zou het mooi zijn als in 2016 duidelijker wordt wat wijk en buurt daarin kunnen betekenen. Maar ook zaken als milieu en duurzaamheid, antidiscriminatie en armoedebestrijding kunnen nog meer in de eigen leefomgeving opgepakt worden. Daarbij draait het steeds om de vraag welke energie in de wijk zit. Natuurlijk gaat het dan om de energie van de wijkbewoners zelf, maar net zo goed ook om de energie van de professionals en organisaties die in de wijk werkzaam zijn. Want waar geen energie zit, helpt ook geen plan. De wijkjaarplannen zijn een momentopname. Goede ideeën zijn het hele jaar welkom. Kijk op wijkwerkdoetinchem.nl (ook op Facebook enTwitter, en iedere eerste woensdag van de maand in h.a.h.-blad Stad Doetinchem) voor contactgegevens en inspirerende voorbeelden van andere wijkbewoners en –werkers. Met vriendelijke groet namens de wijknetwerken Lutske Jepma Albert Ordelman Tamara Otten Geert Wanders wijkregisseur 1
2. Terugblik Openbare ruimte Ondersteunen van bewonersinitiatieven Het wijknetwerk heeft ingezet op het ondersteunen van bewonersinitiatieven om te komen tot een schone, hele, veilige en sociale wijk. Zulke initiatieven hebben verschillende aanleidingen: vaak vanuit spelen, maar ook vanuit verkeer, honden(overlast) of onderhoud openbare ruimte. Bij het zoeken naar oplossingen zijn bewoners zelf actief en wordt zo veel mogelijk een integraal buurtplan gemaakt. Activiteiten in de openbare ruimte zijn altijd ook sociale activiteiten waar volwassenen en jeugd bij betrokken zijn. Er ontstaat bijv. een straatspeeldag, terwijl de aanleiding een gevaarlijk ervaren verkeerssituatie was. - Bastinglaan: Bewoners hebben in overleg met VVN en wijknetwerk hun omgeving (verkeers)veiliger en aantrekkelijker voor jong en oud gemaakt. Zo zijn er verkeersacties gehouden. Woonerfborden met 15 km aanduiding geplaatst, groen opener en aantrekkelijker gemaakt. Twee speeltuintjes zijn opgeknapt. Overbodige speeltoestellen zijn aan een school in de buurt geschonken. Drie kleine speeltuintjes zijn opgeruimd. Er is een feestelijke opening geweest, waar ook het Buurtlabel is uitgereikt door VVN. - Weerdjeslaan: het groen is gerenoveerd. Bewoners nemen het onderhoud over van de gemeente. Verder worden verzakkingen in bestrating hersteld en de speelruimte vergroot. De bewoners zijn van jong tot oud betrokken en kunnen gebruik maken van ondersteuning van de buurtcoach. - Harz: Op verzoek van de buurt zijn bankjes opgeruimd i.v.m. overlast hangjeugd. Daar is niet iedereen het mee eens. De buurt komt met een plan. - Karpaten: Bewoners willen overlast van vissers en zwemmende kinderen beperken. Ze hebben een plan bedacht en gaan gezamenlijk de stenige straat vergoenen. - Kent: Bewoners wilden zelf onderhoud gaan doen in ruil voor verbetering van de openbare ruimte. De gemeente was bereid dit te faciliteren. Vanuit de buurt komt veel weerstand tegen het plan van de initiatiefnemers. Het plan gaat voorlopig niet door. - Multiveld De Huet:Een aantal skate-toestellen zijn versleten. Deze moeten vervangen worden. Samen met skaters en bmx-ers is een plan gemaakt met uitdaging voor zowel skaters als en bmx-ers - Salemate/Wolborgenmate: Bewoners zetten zich in voor hun omgeving. Samen hebben ze een plan gemaakt voor de doorontwikkeling van de buurtspeelplek. Een aantal kleine speelplekken worden opgeruimd. Het gebied wordt aantrekkelijker voor groot en klein. - Basisscholen: Er is regelmatig contact met de scholen ‘t Prisma, De Huet, De Mate, De Plattenburg en Octa. Ze hebben allemaal plannen voor vergroening en meer speelaanleidingen. Het wijknetwerk zal faciliteren waar mogelijk. Er is veel vraag naar wilgentakken en houtsnippers. - Geboortebos: Natuurliefhebbers en hondenbezitters zouden graag zien dat de verschillende functies in het gebied gescheiden worden. Het initiatief voor het maken van een plan is bij deze twee groepen gelaten. Ze komen daar niet uit en vragen de gemeente een plan te maken. Op dit plan is weer weerstand van de omwonenden. Het plan zal gedeeltelijk uitgevoerd worden. Werkgroepjes gaan aan de slag met spelen en groen. - Verder zijn op diverse plaatsen in Doetinchem Zuid groepen bewoners samen met het wijknetwerk aan de slag om tot maatwerkoplossingen te komen in eigen buurt. Ervaringen in de ene buurt worden gedeeld met bewoners uit andere buurten. - In Dichteren is met de buurt gekeken naar de plekken in de Groene Wig waar bankjes en prullenbakken komen te staan en is, als pilot, een plek geschikt gemaakt waar bewoners kunnen BBQ-en. - De bewonersgroep uit De Hoop heeft ook dit jaar weer een belangrijk deel van het onderhoud van het Canadapark op zich genomen, waarbij het wijknetwerk ondersteunt dmv gereedschap en het afvoeren snoeiafval. 2
Wehlse Broeklanden en het Uitloopgebied De Huet Het wijknetwerk zet zich in de mooie Wehlse Broeklanden onder de aandacht te brengen van bewoners en bewoners te enthousiasmeren van het gebied te genieten en ook bij te dragen aan ontwikkeling en onderhoud. - Er is een informatieve bewonersbijeenkomst voor heel Doetinchem Zuid gehouden, waar bewoners en ondernemers uit de Wehlse Broeklanden een bijdrage aan leverden. - De wijknetwerken van Doetinchem Zuid en Wehl hebben een excursie gehouden in het gebied. - Er is een handen-uit-de-mouwendag georganiseerd in natuurpark de Greephorst. Wijknetwerk, bewoners en kinderen hebben samen gewerkt aan opbouw en inrichting van het gebied. Er hebben zich een heel aantal bewoners aangemeld die betrokken willen blijven en mee willen doen bij het verder inrichten van het gebied en bij activiteiten in het gebied. Een eerste bijeenkomst met deze groep heeft inmiddels plaatsgevonden en plannen voor het volgend jaar zijn gemaakt. Een vrijwilliger heeft een facebook pagina Greephorst opgericht. Sociale cohesie Ondersteunen van bewonersinitiatieven Het wijknetwerk werkt samen met bewoners aan een veilige, sociale en zorgzame wijk. Het wijknetwerk heeft in verschillende buurten bewoners ondersteund bij buurtactiviteiten. Zie ook bij Openbare ruimte. - Buurtbemiddeling is een 50-tal keren ingeschakeld bij burenconflicten in Doetinchem Zuid. Aanleiding is vaak geluidsoverlast, overlast van dieren en/of een verstoorde relatie tussen buren. Buurtbemiddeling is ook twee keer betrokken geweest bij onrust in een buurt. - Het wijknetwerk heeft elk kwartaal een bewonersavond georganiseerd voor de bewoners van Dichteren/De Hoop/Wijnbergen. Hier kwamen onderwerpen uit de buurt aan de orde. De opkomst was wisselend. Het is nog niet duidelijk of bewoners iets dergelijks zelf gaan oppakken. - De volledig door vrijwilligers georganiseerde Blik op Zuid is dit jaar voor het eerst in heel Doetinchem Zuid huis aan huis bezorgd. Het wijknetwerk heeft maandelijks een 5 tal pagina’s ingekocht en gevuld met wetenswaardigheden uit het hele gebied. Regelmatig hebben ook bewoners een verslag gemaakt van bijv. een buurtfeest of opening van een speeltuin. Er is ook een website Blik op Zuid. e - Voor de 3 keer is er in Dichteren een Voorjaarsmarkt gehouden. Het was een prachtige dag. Veel bewoners en verenigingen hebben meegedaan en er waren een kleine 1000 bezoekers. Een bewoner van Waterrijk heeft er een film van gemaakt. e - Er is bij Waterrijk voor de 2 maal een nieuwjaarsreceptie gehouden voor de bewoners en de buurt. De opkomst was niet zo groot, maar de sfeer was gezellig. Buurtbewoners verzorgden de muziek. - Op verschillende plaatsen hebben bewoners met een kleine ondersteuning vanuit het wijknetwerk een buurtfeest georganiseerd voor jong en oud; o.a. in Wijnbergen, Het Weerdje en op verschillende pleintjes en straten in Dichteren. - Het wijknetwerk schuift regelmatig aan bij het overleg van de ondernemersvereniging De Bongerd. Er is bijv. overleg over (verkeers)veiligheid op het plein. De vereniging organiseert een Kerstmarkt, waar ook het wijknetwerk aan mee doet. - Buurtcoaches: In Doetinchem Zuid zijn nu twee buurtcoachteams actief; het team Dichteren/De Hoop/Wijnbergen (gestart in 2015) en het team De Huet/Het Weerdje (gestart in 2013). - I.s.m. vrijwilligers(organisaties) in de Wingerd en de Zuwe zijn met Kerst een oliebollenactie en met burendag lunches georganiseerd. - De buurtcoachteams hebben geïnvesteerd in zichtbaar zijn in buurten en op scholen en hebben bestaande contacten aangehaald en nieuwe contacten gelegd. Het resultaat is dat steeds meer bewoners (van jong tot oud) de weg naar de buurtcoach weten te 3
-
-
-
-
-
vinden, groepjes actieve bewoners zelf activiteiten gaan organiseren en er ook verbindingen worden gelegd tussen verschillende groepjes. Beide buurtcoachteams organiseren maandelijks een BROS (broodje op schoot) waar wijknetwerkpartners elkaar kunnen ontmoeten. Nav signalen van eenzaamheid bij kwetsbare (oudere) bewoners heeft het wijknetwerk 5 buurtbrunches georganiseerd . Waar nodig zijn de deelnemers, 75 in totaal, letterlijk van achter de voordeur opgehaald. Het wijknetwerk gaat aan de slag met de resultaten, o.a. met één van de concrete signalen, nl. duidelijker senioren (laten) informeren over het aanbod voor deze doelgroep in Doetinchem Zuid. In De Hoop hebben bewoners deelgenomen aan “keep them rolling”, door het maken van een historische foto reportage. Verder is de buitenfilm van de Gruitpoort naar de Hoop gehaald, waar ruim 150 mensen naar keken. Ook worden ism moeders gezamenlijke activiteiten ontwikkeld voor moeder en kind (tot 4 jaar). Greephorst en Weerdje , zie bij openbare ruimte. Bastinglaan, zie ook bij openbare ruimte. Een aantal moeders heeft verder een griezeltocht georganiseerd met Halloween. Hier deden 125 buurtkinderen aan mee. Iom basisschool De Huet, verkeersouders en het wijknetwerk zijn een aantal aanpassingen gemaakt bij de oversteek bij de Plattenburg en zijn 2 plu mobils aangeschaft, die de scholen inzetten voor een veiliger oversteek. Na vragen van bewoners nav een gevaarlijke verkeerssituatie is ism buurtcoach en sportbuurtwerk de nationale Buitenspeeldag georganiseerd aan de Kieftskamp. 200 kinderen hebben een geweldige dag gehad en ouders en andere bewoners hebben zich samen over de verkeersveiligheid gebogen. Buurtcoach en sportbuurtwerker zijn, samen met stagiaires, op pad geweest in De Huet met de bakfiets. Bij de scholen aan het Lavendelveld en bij OBS de Huet is sport en spel aangeboden. Gemiddeld kwamen hier 25 tot 30 kinderen op af. Het wijknetwerk faciliteert met vernieuwing sport- en spelmateriaal. Ook dit jaar hebben weer zo’n 250 kinderen deelgenomen aan de KiVaDa. Het geheel werd ondersteund door 70 vrijwilligers. Een 14 tal vrijwilligers vormt het organisatie comité. Op grond van signalen over eenzaamheid onder ouderen heeft het wijknetwerk op vijf plekken in Doetinchem Zuid een brunch voor ouderen georganiseerd. Bewoners zijn hiervoor o.a. via buurtcoaches en wijkverpleegkundigen benaderd. Wie niet zelf kon komen is opgehaald. De bijeenkomsten zijn heel goed bezocht. De deelnemers hebben aangegeven hoe ze het leven in de buurt ervaren en waar ze behoefte aan hebben. Uit evaluatie is gebleken dat dit initiatief erg positief ontvangen is. Verder komt o.a. naar voren dat er behoefte is aan overzichtelijker informatie over voor hun geschikte activiteiten. En ook dat er behoefte is aan meer sociale contacten, want het gevoel van eenzaamheid en verlatenheid neemt toe. Op basis van de evaluatie worden passende vervolgacties uitgezet.
Jeugd - Begin 2015 was er nog een jongereninloop op de Zuwe. Toen er geen jongeren meer op af kwamen is deze gestopt. De buurtcoaches jeugd zijn vervolgens outreachend ’s avonds de straat op gegaan. Dit heeft geresulteerd in een positief contact met meerdere hangroepjongeren in Doetinchem Zuid. - Skatebaan bij multiveld: 10 jongeren in de leeftijd van 12-18 jaar hebben ism het wijknetwerk een plan gemaakt m.b.t. de herinrichting en vervanging van verschillende skatetoestellen op het multiveld achter de Bongerd. Begin 2016 worden de nieuwe toestellen geplaatst. - De buurtcoaches hebben contact gekregen met de groep jeugd die in Dichteren zaalvoetbalt (zie sportbuurtwerk). - De buurtcoaches hebben groep 8 bezocht van enkele basisscholen op De Huet en zo contactgemaakt met de leerlingen. Inzet sportbuurtwerk (Doetinchem Zuid, 20 uur p/wk) 4
Jeugd - Sportactiviteiten voor jongeren (Doetinchem Zuid) - Twee keer per week zaalvoetbal jongeren (Dichteren); het is de bedoeling dat ze op termijn zelfstandig deze activiteit organiseren. - In december is ism verschillende partners enmet jongeren uit de wijk een zaalvoetbaltoernooi georganiseerd in de Bongerd (jongeren tot 25 jaar). De voorrondes werden op verschillende locaties in de wijk gespeeld. - In april is er naar aanleiding van de opening van de Nationale Sportweek die in Doetinchem plaats had, een Wijksportfeest georganiseerd. In totaal namen hier 260 kinderen aan deel. - In en rond De Zuwe zijn in de zomervakantie Doetinchemse Zomerspelen georganiseerd. Ongeveer 35 kinderen namen deel aan de activiteiten (o.a. workshop Smoothies maken, boogschieten en een stormbaan). - Wekelijks organiseert de buurtsportcoach 4 Sport & Spel-uren op vaste momenten. Tijdens de zomertijd buiten op pleintjes en veldjes, in wintertijd binnen in gymzalen en sporthallen. Het aantal deelnemers daaraan is gemiddeld 20-30 kinderen. - Aan de clinic ‘Frisbee’ in september hebben ca. 25 kinderen deelgenomen en aan workshops Smoothies (kinderen en ouders) in oktober 35 deelnemers. - Aan het eind van het jaar zijn gratis clinics handbal, dansen en kickboksen georganiseerd. - Op 23 december vond in De Bongerd een trefbaltoernooi plaats voor kinderen tot 13 jaar; hier hebben ruim 50 kinderen aan mee gedaan. 55plussers en senioren - De wandelgroep die in 2014 is gestart, vertrek steeds vanaf De Zuwe, is begeleid naar zelfstandigheid. Vrijwilligers van Sportservice Doetinchem hebben in het voorjaar een opleiding gevold tot Allround Wandel Instructeur niveau 1 (AWI 1) en in het najaar deelgenomen aan een cursus reanimatie en EHBO. - In juni is een wekelijkse fietsgroep gestart die uitgroeide tot 6 tot 9 deelnemers. In het najaar is deze groep ‘los gelaten’. e - In juni is de 1 Rolstoel3daagse georganiseerd ism Sensire. Er deden 10-15 deelnemers per dag mee. - Het hele jaar door zijn een tiental beweeggroepen actief geweest, in de vorm van laagdrempelig sportaanbod voor 55plussers en senioren. Wijkaccommodatie - Het wijknetwerk heeft in overleg met project De Bongerd (in kader nieuwbouwplannen AH) afgestemd over een integrale inrichting van de potentiële nieuwbouw op de plek van de huidige sporthal. Mocht de nieuwbouw niet doorgaan, dan kiest het wijknetwerk toch voor deze integrale inrichting binnen de (daartoe dan opgeknapte) oudbouw. In november heeft een informatieve inloop plaatsgevonden voor omwonenden. - De Zuwe is inmiddels voor een groot deel de thuisbasis van twee huisartsen. Buurtcoachteam De Huet/Weerdje heeft er nog overlegruimtes en spreekkamers. - Basisschool De Peppel is leeggekomen. Deze voormalige dependance is, vanwege krimp, opgeheven. Het is nog niet bekend hoe het verdere gebruik ervan is. - De Hoop: het wijknetwerk geeft aan dat het voor De Hoop zeer wenselijk is een inlooplocatie in de buurt zelf te hebben. Verschillende mogelijkheden worden onderzocht. - Dichteren: buurtcoachteam Dichteren/Hoop/Wijnbergen vinden onderdak in de voormalige schoolwoning in Dichteren. Er wordt nog onderzocht of de restaurantruimte van Waterrijk mogelijk een wijkaccommodatie zou kunnen worden. 3. Thermometer Stimuleren en ondersteunen van ontmoeten, zelf in actie, communiceren en gedrag. Doetinchem Zuid bestaat uit de woonwijken De Hoop, Dichteren, Wijnbergen, De Huet en Het Weerdje. Daarnaast horen bedrijventerreinen De Huet en Wijnbergen ook tot het gebied en 5
Sportpark Zuid, waar miv januari 2014 ook de regionale Brandweer is gehuisvest. In Wijnbergen is de eerste nieuwbouw gerealiseerd en wordt bewoond. Uit de Lemon enquête komt naar voren dat bewoners zich over het algemeen prima voelen in Doetinchem Zuid. Wel komt naar voren dat er regelmatig overlast wordt ervaren door gedrag van buurtbewoners en onmacht hiermee om te gaan. Dit ervaart het wijknetwerk ook en geven bewoners in contact ook zelf aan. Een groot aantal van de contacten met bewoners ontstaat nav een klacht over gedrag in de openbare ruimte. Het wijknetwerk blijft inzetten op het bevorderen van een positief contact tussen bewoners onderling en het gezamenlijk dragen van verantwoordelijkheid voor hun directe leefomgeving. We stimuleren ontmoeten en samen actief zijn en vervolgen inzet op reeds gestarte initiatieven. Het wijknetwerk zet dus vol in op het ondersteunen en faciliteren van bewonersinitiatieven en het propageren van Wijk aan Zet. Speciale aandacht krijgt de Greephorst. Dit natuurgebied wordt samen met bewoners en vrijwilligers(organisaties) verder bekend gemaakt en ontwikkeld. Naast ‘groene’ activiteiten (zoals natuurlijke speelaanleidingen, onderhoud, moestuin, educatie) en allerlei vormen van bewegen in de open lucht (Knapperslagcross, bootcamp, wandel- en fietscrossactiviteiten) vindt mogelijk ook de KiVaDa er in 2016 een plek. Ism de basisscholen van De Huet/Weerdje gaat het wijknetwerk aan de slag om de gedachte van de kanjertraining in de hele wijk zichtbaar en uitgeleefd te krijgen. Het wijknetwerk, en ook bewoners geven dit aan, ziet het grote belang van communicatie; communicatie tussen bewoners, tussen professionals, tussen bewoners en professionals. De wijkkrant Blik op Zuid blijft een belangrijk bindend communicatiemiddel. Daarnaast wil het wijknetwerk bestaande communicatiekanalen bundelen waar mogelijk en bewoners stimuleren elkaar op verschillende wijze te kunnen bereiken, bijv. door een buurt whats-appgroep te starten. Het wijknetwerk gebruikt ook de wijkwerk website, die een nieuw jasje heeft gekregen en de wijkwerk facebookpagina. Er is aandacht voor het organiseren en faciliteren van letterlijk en figuurlijk laagdrempelige ontmoetingspunten. We hopen in 2016 een flinke stap verder te komen met een centrale ontmoetplek zowel in De Huet als Dichteren als De Hoop. 4. Wijkprogramma Over een werkbare vorm van een wijkprogramma wordt nog overlegd. 5. Geplande activiteiten en begroting Ondersteunen bewonersinitiatieven (schoon, heel, veilig, sociaal en zorgzaam) Ondersteunen en faciliteren van bewonersinitiatieven; stimuleren betrokkenheid bij eigen leefomgeving en participatie bewoners; het ontwikkelen van voorwaarden en monitoring hierbij. Voortgang lopende projecten zoals - Eenzaamheid kwetsbare bewoners/ouderenlunches - Ondersteunen activiteiten Naobergroep: Nieuwjaarsreceptie, Voorjaarsmarkt - Ondersteunen vervolg op bewonersavonden door bewoners - Ondersteunen diverse lopende buurtprojecten Communicatie - Uitbouwen Blik op Zuid als communicatiekanaal - Ondersteunen en bundelen communicatiemiddelen in het gebied Inzet sportbuurtwerk - Overdracht gestarte bewegings- en ontmoetingsactiviteiten ouderen en jeugd mbv inzet sportbuurtcoach naar wijknetwerk/bewoners Kanjertraining verbreden de wijk in 6
- In samenwerking met het Bredeschoolnetwerk De Huet/Het Weerdje/De Hoop verbreding van de Kanjertraining binnen de school naar de professionals en bewoners van de wijk Jeugd - Bijdrage KiVaDa - Voorlichting op bovenbouw basisscholen Wijknetwerk Wijknetwerkoverleg Relatiebeheer Organiseren van laagdrempelige ontmoetingsruimten in het gebied (Bongerd /Hoop /Dichteren)
7