Jaar verslag 2012 2013
Verzorgd door Regionaal Bureau Leerplicht West-Brabant in samenwerking met de gemeenten uit de regio
ÉÉN REGIONAAL BUREAU jdig schoolverlaten Schoolverzuim en voorti t afgebakend door worden in de praktijk nie m is intergemeentelijke gemeentegrenzen. Daaro belang om er effectief ot samenwerking van gro . De oprichting van het tegen op te kunnen treden icht West-Brabant (RBL) Regionaal Bureau Leerpl . onderstreept dit belang . nde het RBL zijn deuren Op 1 augustus 2012 ope m, zui ver ool sch men van het Verminderen en voorko icht en terugdringen van rpl lee de van ven handha t zijn de speerpunten. He n voortijdig schoolverlate de io reg eenten in de RBL voert voor alle gem zijn ook gemeenten die Er e. ati istr min leerplichtad bij en en trajectbegeleider hun leerplichtambtenar een al t me Al t. ach ebr erg het RBL-team hebben ond peratie waar jongeren in efficiënte en effectieve coö rden. onze regio beter van wo
REGIONAAL LEERPLICHT JAARVERSLAG BEVESTIGT GEMEENTELIJKE SAMENWERKING Voor het eerst hebben de gemeenten in onze regio samen met het Regionaal Bureau Leerplicht West-Brabant (RBL) één jaarverslag opgesteld. Het bevat informatie over de uitvoering en de stand van zaken van de leerplichtwet bij alle West-Brabantse gemeenten. Een leerzaam document!
Regionaal Bureau Leerplicht West-Brabant • De regio omvat 18 gemeenten: Aalburg, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Bergen op Zoom, Breda, Drimmelen, Etten-Leur, Geertruidenberg, Halderberge, Moerdijk, Oosterhout, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem en Zundert. • De 18 gemeenten werken samen in één leerplichtadministratie: het JeugdVolgSysteem (JVS) van Meta Objects Benelux BV. Deze samenwerking wordt aangeduid met ‘Niveau 1’.
Dit regionaal leerplichtjaarverslag past in de trend van groeiende samenwerking tussen gemeenten bij de handhaving van de leerplicht en het beleid gericht op het terugdringen van voortijdig schoolverlaten. Die samenwerking is goed zichtbaar in de oprichting van het RBL ruim een jaar geleden. Ook op subregionale schaal slaat men steeds vaker de handen ineen. Leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders van verschillende gemeenten zoeken elkaar op in de wetenschap dat samenwerking nieuwe kansen biedt waar kinderen, jongeren, ouders en scholen van profiteren. Het jaarverslag geeft inzicht in de doelen en resultaten waaraan dagelijks door de professionals wordt gewerkt. Het bevat regionale informatie, maar uiteraard ook cijfers en achtergronden op gemeentelijk niveau. Met die combinatie wordt het mogelijk om informatie te vergelijken, van elkaar te leren en uiteindelijk resultaten te verbeteren.
LEERPLICHT/REGIONAAL BUREAU/JAARVERSLAG 2012/2013
• Daarnaast is er een samenwerking op uitvoeringsniveau tussen de gemeenten Breda, Alphen-Chaam, Drimmelen, Moerdijk en Geertruidenberg (‘Niveau 2’). De gemeenten Oosterhout en Halderberge kopen aanvullende dienstverlening in. • Vijf andere gemeenten onderzoeken de mogelijkheden om een soortgelijke vorm van samenwerking in de uitvoering op te zetten (Bergen op Zoom, Roosendaal, Woensdrecht, Halderberge en Steenbergen). • In heel West-Brabant zijn 46 medewerkers actief op het gebied van leerplicht en RMC: 37 leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders, 7 mensen bij de administratie, een projectleider en een teamleider.
Het RBL-bestuur Het RBL West-Brabant heeft als juridische basis een Gemeenschappelijk Regeling (GR) en kent dan ook een algemeen bestuur. De wethouders onderwijs van alle in de GR deelnemende gemeenten hebben hierin zitting. Het bestuur vergadert minimaal vier keer per jaar en wordt voorgezeten door Saskia Boelema, wethouder onderwijs van de gemeente Breda. De bestuursvergaderingen vallen samen met de bijeenkomsten van de commissie Zorg Welzijn en Onderwijs van de regio West-Brabant. De ambtelijke voorbereiding van een bestuursvergadering vindt plaats in de Klankbordgroep RMC. De beleidsmedewerkers onderwijs van alle West-Brabantse gemeenten nemen deel aan dit overleg. Jaap Oomen / directeur van Effent, de mavo van Oosterhout Als school voor voortgezet onderwijs met leerlingen uit Oosterhout, de regio rond Breda maar ook veel leerlingen uit Dongen, zijn wij groot voorstander van regionale samenwerking tussen gemeenten. Wij ervaren nog wel eens verschillen in werkwijze, maar ook in de bereikbaarheid en snelheid van handelen van leerplichtambtenaren, afhankelijk van de woongemeente van de leerling. En dat is soms lastig omdat we proberen onze zorg zo goed mogelijk en voor alle leerlingen eenduidig aan te bieden. Dat gaat het best als de samenwerking met gemeenten daar goed op aansluit. Leerlingen en ouders denken bij ons niet in gemeentegrenzen; Effent denkt niet in gemeentegrenzen en dus is het geweldig dat gemeenten bij het invullen van de leerplichtfunctie ook steeds meer regionaal denken. Samen leveren we dan de beste kwaliteit voor kinderen en hun ouders!
LEERPLICHT EN KWALIFICATIEPLICHT Leerplicht (5 tot 16 jaar) Ieder kind heeft sinds de leerplichtwet uit 1901 recht op onderwijs. In 1969 heeft er een wijziging van die wet plaatsgevonden. In artikel 16 staat sindsdien dat “Het toezicht op de naleving van deze wet is opgedragen aan burgemeester en wethouders. Zij wijzen daartoe één of meer ambtenaren aan”. Gemeenten hebben dus de wettelijke taak erop toe te zien dat alle leerplichtigen staan ingeschreven bij een school en dat zij de school ook volgens vastgestelde schooltijden bezoeken. Kwalificatieplicht (16 tot 18 jaar) Om de schooluitval in de leeftijdsgroep 16 tot 18 jaar terug te dringen en jongeren met minimaal een startkwalificatie naar de arbeidsmarkt toe te leiden, is in de Leerplichtwet met ingang van 1 augustus 2007 de kwalificatieplicht ingevoerd. Die houdt in dat jongeren tot 18 jaar onderwijs moeten volgen tot zij een havo-diploma, vwo-diploma of een mbo-diploma op niveau 2 of hoger hebben behaald. Voor jongeren in het praktijkonderwijs, zeer moeilijk lerende kinderen en meervoudig gehandicapte kinderen is een startkwalificatie niet altijd haalbaar. Daarom kunnen zij, soms wel onder voorwaarde, worden vrijgesteld van de kwalificatieplicht. Zie tabel 1 en 2 op pagina 5
1
WAAR HOUDEN LEERPLICHTAMBTENAREN EN TRAJECTBEGELEIDERS ZICH MEE BEZIG
Digitale samenwerking Het afgelopen jaar is heel intensief geweest, zeker op administratief gebied. Zo zijn de achttien West-Brabantse gemeenten in de zomer van 2012 overgegaan op één centrale leerplichtadministratie voor de hele regio. Een technisch ICT-project dat vlekkeloos verliep. Door digitale koppelingen met de gemeentelijke basisadministratie (GBA) en DUO blijft de RBL-administratie nu dagelijks up-to-date. De koppeling met de GBA's zorgt ervoor dat steeds bekend is welke jongeren woonachtig zijn in de regio. De koppeling met DUO zorgt ervoor dat de in-, uitschrijvingen van scholen actueel zijn. Via het digitaal Verzuimloket komen de verzuimmeldingen van de scholen automatisch binnen in de administratie. De medewerkers van de administratie zorgen ervoor dat de meldingen door de juiste leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders in behandeling kunnen worden genomen. Op dit moment bevat het Jeugd Volg Systeem (JVS) de actuele gegevens van meer dan 150.000 kinderen en jongeren in de leeftijd van 5 tot 23 jaar. Daarmee is het een fundament onder het dagelijks werk van leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders. Ada van Nijnatten / leerplichtambtenaar gemeente Woensdrecht Afgelopen schooljaar zijn we overgestapt naar één leerplichtadministratie voor de hele regio. Het Jeugd Volg Systeem (JVS) is een heerlijk systeem om mee te werken en nu we met z’n allen daarin registreren, komt er een schat aan informatie vrij. Na de invoering liep niet alles meteen van een leien dakje. Het kostte even moeite om met iedereen tot dezelfde werkafspraken te komen. Wie registreert wat en op welke manier? Maar de spirit was goed en na een paar maanden stond alles op de rit. Ik denk dat we JVS nog beter kunnen benutten. Gezien het enthousiasme van de collega’s komt dat volgens mij helemaal goed.
DE LEERPLICHTAMBTENAAR Het werk van de leerplichtambtenaar bestaat uit het in behandeling nemen van verzuimmeldingen, het beoordelen van vrijstellingsaanvragen en het controleren van verzuimregistraties op scholen. Hoewel duidelijk begrensd door de wettelijke bepalingen (Leerplichtwet 1969), is het werkveld van de leerplichtambtenaar steeds in beweging. Maatschappelijke ontwikkelingen, veranderingen binnen het onderwijs en in wet- en regelgeving maken dat het werk van de leerplichtambtenaar en de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de taken en bevoegdheden verandert. Steeds wordt een belangenafweging gemaakt. Tussen handhaven en zorg, tussen het belang van scholen en van ouders/jongeren en het belang van gemeenten.
2
Marijke Rietbergen / medewerker regionale administratie Na ruim een jaar te hebben gewerkt met JVS kan ik zeggen: het is een zeer gebruiksvriendelijk systeem. In het begin was het natuurlijk even wennen aan alle nieuwe functies en mogelijkheden, maar na een jaar blijkt het systeem zeer werkvriendelijk te zijn. Of het nu gaat om het automatisch brieven versturen, het overzetten van casussen naar een andere collega of het op elk moment kunnen raadplegen van de eigen caseload. Ook alle ingevoerde gegevens kunnen op elk moment in mooie overzichten op het beeldscherm zichtbaar worden gemaakt. Met de automatische koppelingen tussen JVS en DUO en de GBA’s zijn we bovendien elke dag op alle vlakken actueel. JVS is een prima keuze!
Arthur van der Giessen / leerplichtambtenaar gemeente Bergen op Zoom In de 12 jaar die ik nu als leerplichtambtenaar werkzaam ben in Bergen op Zoom hebben er zich al heel wat verschillende situaties voorgedaan, zowel leuke als minder leuke. En als ik zo de jaren laat passeren, dan kom ik tot de conclusie dat de uitdaging voor dit werk voor mij nog steeds ligt in het compleet krijgen van de puzzel. Je zou de jongere en zijn schoolloopbaan in figuurlijke zin met een puzzel kunnen vergelijken. Soms krijg je ‘m helemaal in de war, soms ontbreken er maar een paar stukjes. Oftewel, de ene keer ligt de situatie van een kind helemaal overhoop en lukt het gewoon niet om ook nog eens aandacht te hebben voor school. Een andere keer is het gelukkig een kleinigheidje dat het verzuim van het kind veroorzaakte. Het mooie is dan dat je de puzzel nooit alleen hoeft te maken, maar dat de leerling en ouders meewerken en je kan rekenen op je ketenpartners. Het mooiste van een legpuzzel is het moment dat het laatste stukje gelegd wordt. Wie dit laatste stukje legt is niet belangrijk, maar wel dat je het samen hebt gedaan. Want samen sta je sterk en samen kun je bouwen aan de toekomst van het kind.
• Absoluut verzuim: Leerplichtigen zonder schoolinschrijving (en die ook geen vrijstelling van inschrijving hebben). • Relatief verzuim: Schoolverzuim van leerplichtigen (te laat komen, spijbelen), door de school gemeld aan het RBL. • Luxe verzuim: Verzuim doordat ouders hun leerplichtige kind buiten de schoolvakantie om meenemen op vakantie zonder toestemming van school. • Verzuim 18+: Verzuim door 18+ ‘ers door de school gemeld aan het RBL. • Verlof gewichtige omstandigheden: Verlofaanvragen van meer dan 10 schooldagen wegens gewichtige omstandigheden artikel 11 onder g van de Leerplichtwet 1969. • Vrijstelling van inschrijving: De Leerplichtwet 1969 biedt diverse vrijstellingsmogelijkheden voor schoolinschrijving (bijvoorbeeld schoolbezoek in het buitenland). • RMC: Trajectbegeleiding van VSV’ers (voortijdig schoolverlaters), gericht op het alsnog behalen van een startkwalificatie. • In beeld: VSV’ers (voortijdig schoolverlaters) die niet bereikbaar zijn of aangeven niet begeleid te willen worden, worden toch nog gemonitord en periodiek benaderd. • Zorg: Registratie van serieuze zorgsignalen die mogelijk verzuim of uitval voorspellen worden geregistreerd. • Nazorg: In het geval er na afsluiting van een werkproces toch behoefte is een tijdje de vinger aan de pols te houden. • Registratie aangepaste onderwijsprogramma's: Registratie dagbestedingstrajecten die volgens de wet de leerplicht kunnen vervangen. • Dreigende verwijdering: Registratie van meldingen van school dat een leerling verwijderd dreigt te worden, waardoor mogelijk schooluitval ontstaat. • Informatie en Advies: Vragen van diverse aard die beantwoord worden. • Schorsing: Registratie van meldingen van schorsing door een school. Zie tabel 3 op pagina 5
WANNEER KRIJG JE EEN AFDOENING? Verzuimmeldingen kunnen uiteindelijk leiden tot een maatregel van de leerplichtambtenaar: de afdoening. Deze kan variëren in zwaarte: van een (formele) waarschuwing tot een proces-verbaal. Bij strafrechtelijke handhaving heeft de leerplichtambtenaar zich te houden aan de ‘Strafrechtelijke Aanpak Schoolverzuim’ van het Openbaar Ministerie. Kort gezegd, komt het erop neer dat een jongere eerst gewaarschuwd moet worden, vervolgens (bij voortzetting van het verzuim) moet worden verwezen naar Halt, of er moet procesverbaal worden opgemaakt. De leerplichtambtenaar beslist hier niet alleen over. Dit gebeurt in samenspraak met de Officier van Justitie. Zie tabel 9 op pagina 6
Jaar verslag 2012 2013
VERZUIM-ABC • Absoluut verzuim: Een leerplichtige leerling staat niet ingeschreven bij een school. De administratie van het RBL signaleert dit automatisch door de koppelingen met de GBA en DUO (ministerie OCW). • Relatief verzuim: Een leerplichtige leerling verzuimt (‘spijbelt’), al dan niet met mede-weten van de ouders/verzorgers zonder toestemming van de school. Scholen moeten dit melden vanaf 16 verzuimde lesuren in 4 aaneengesloten lesweken. Op basis van richtlijnen van het Openbaar Ministerie maken leerplichtambtenaren in West-Brabant vaak
aanvullende afspraken met scholen in het voortgezet onderwijs over te laat komen. • Luxe verzuim: E en leerplichtige leerling gaat buiten de schoolvakanties om op vakantie zonder toestemming van de school. • Signaal verzuim: Een leerplichtige leerling komt structureel te laat of verzuimt lessen. Duidt dit mogelijk op sociaal - emotionele problemen of gezinsproblematiek, dan spreekt men van signaalverzuim.
ABSOLUUT VERZUIM
SNEL SIGNALEREN EN REAGEREN
In artikel 2 van de Leerplichtwet 1969 staat onder meer: ouders (of feitelijke verzorgers) zijn verplicht ervoor te zorgen dat een kind als leerling van een school is ingeschreven en deze school ook geregeld bezoekt.
Jongeren die volgens de gegevens van de GBA in de regio woonachtig zijn en géén schoolinschrijving hebben, worden door het Jeugd Volg Systeem van het RBL automatisch herkend. En dan?
Een school is volgens de Leerplichtwet 1969 pas een school als zij door de Onderwijsinspectie als zodanig is erkend. Indien een jongere niet op een school staat ingeschreven, is er sprake van absoluut verzuim. Percentage absoluut verzuim op aantal inwoners van 5 tot 23 jaar.
Zie tabel 4 op pagina 5 en tabel 5 op pagina 6
Hun ouders (of feitelijke verzorgers) ontvangen binnen een week een brief met het verzoek aan te geven waarom de jongere geen schoolinschrijving heeft. Bij niet reageren stuurt het RBL direct een tweede brief. Wordt daar ook niet op gereageerd, dan gaat de zaak richting leerplichtambtenaar. Deze onderzoekt wat de reden van het absoluut verzuim is en wat er gedaan moet worden om de jongere zo snel mogelijk op een school te krijgen. De leerplichtambtenaar heeft de mogelijkheid om proces-verbaal op te maken.
Regiogemiddelde 2,50% 2,00% 1,50%
1,00%
RBL-niet GBA
Buitenleerlingen
Zundert
Woudrichem
Woensdrecht
Werkendam
Steenbergen
Rucphen
Roosendaal
Oosterhout
Moerdijk
Halderberge
Geertruidenberg
Etten-Leur
Drimmelen
Breda
Bergen op Zoom
Baarle-Nassau
Aalburg
0,00%
Alphen-Chaam
0,50%
RELATIEF VERZUIM Verzuim is de belangrijkste voorspeller van latere schooluitval. Handhaving van de leerplicht is daarom ook meer dan alleen een wettelijke taak, de aanpak van verzuim draagt uiteindelijk bij aan de verbetering van kansen voor jongeren. De leerplichtambtenaar kan vooral effectief zijn als er een goede samenwerking is met scholen, ouders/verzorgers en de jongeren zelf. Ook zij hebben een grote verantwoordelijkheid hierin. De samenwerking komt vaak op gang met een verzuimmelding van een school. Via het digitaal Verzuimloket komt deze melding ‘real time’ aan bij het RBL. Van daaruit wordt de melding doorgezet naar de caseload van een leerplichtambtenaar. Omdat het belang van een snelle melding door de school groot is, vraagt het RBL hiervoor voortdurend aandacht bij de scholen.
Zie tabel 6 en 7 op pagina 6
THUISZITTERS
Percentage relatief verzuim op inwoners 5 tot 23 jaar
Regiogemiddelde 6,00% 5,00%
Het afgelopen jaar kwam het begrip ‘thuiszitter’ een aantal keer in het nieuws. Een thuiszitter is een leerplichtige jongere die een schoolinschrijving heeft, maar zonder geldige reden meer dan vier weken verzuimt. In een eerdere definitie van een thuiszitter kon het ook gaan om jongeren zonder schoolinschrijving. Doordat de nieuwe definitie pas een jaar actueel is, zijn de cijfers over het aantal thuiszitters niet volledig betrouwbaar.
4,00% 3,00% 2,00% 1,00%
LEERPLICHT/REGIONAAL BUREAU/JAARVERSLAG 2012/2013
RBL-niet GBA
Buitenleerlingen
Zundert
Woudrichem
Woensdrecht
Werkendam
Steenbergen
Rucphen
Roosendaal
Oosterhout
Moerdijk
Halderberge
Geertruidenberg
Etten-Leur
Drimmelen
Breda
Bergen op Zoom
Baarle-Nassau
Alphen-Chaam
Aalburg
0,00%
Als verzuim langer dan vier weken duurt, gaat het vaak om een kind voor wie niet direct een passende plaats binnen het (speciaal) onderwijs gevonden kan worden. Daardoor staat het bijvoorbeeld op een wachtlijst. Het kan ook zijn dat het kind nog onderzocht moet worden en dat dit tijd vergt. Zie tabel 8 op pagina 6
3
Saskia Boelema / Coördinerend wethouder voorkomen schooluitval West-Brabant, over één jaar RBL West-Brabant
DE LEERPLICHTWET ALS BASIS In de Leerplichtwet zijn verplichtingen opgenomen waaraan ouders, leerlingen en schooldirecties zich moeten houden. De leerplichtambtenaar is, op basis van artikel 16 van deze wet en artikel 5.2 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb), de toezichthouder. Het toezicht houden heeft het karakter van controle. De leerplichtambtenaar heeft toegang tot de scholen en hun administratiesystemen en is ook bevoegd personen te horen. Artikel 22 van de Leerplichtwet stelt dat een verzuimende jongere eerst bewogen moet worden om de school weer te gaan bezoeken. Dit betekent dat bij een melding van schoolverzuim de leerplichtambtenaar in eerste instantie de jongere, de ouders en de school begeleidt en motiveert. Bij specifieke problematiek wordt doorverwezen naar hulpverlenende instanties. Het opbouwen en onderhouden van een netwerk met deze partijen is hiervoor van groot belang en daarom ook opgenomen in de ambtsinstructie voor de leerplichtambtenaar. Voor de adequate uitvoering van de Leerplichtwet is ook een aantal administratieve zaken voor de leerplichtambtenaar van wettelijk belang:
1. het voeren van een sluitende leerlingenadministratie ter opsporing van absoluut schoolverzuim (artikel 18 en 19 van de Leerplichtwet 1969); 2. het onderhouden van een goed werkende en overzichtelijke leerlingenadministratie voor het opbouwen van een leerlingdossier ter registratie van de voortgang door middel van huisbezoeken, schoolbezoeken en gesprekken bij ongeoorloofd schoolverzuim (artikel 22 van de Leerplichtwet 1969); 3. het onderhouden van een goed werkende en overzichtelijke leerlingenadministratie voor het opmaken van een procesverbaal, waardoor justitie een zo goed mogelijk inzicht krijgt in de problematiek van een verzuimende jongere en de reden van het ongeoorloofde schoolverzuim (artikel 26, 27 en 28 van de Leerplichtwet 1969); 4. het opmaken van een duidelijk jaarverslag (artikel 25 van de Leerplichtwet 1969), dat inhoudelijk correct is en een juiste weergave van de feiten geeft van de Leerplichtwet 1969; 5. het voeren van een sluitende administratie voor verplichte wettelijke rapportages, zoals het ‘Verslag Ex. Artikel 25, lid 2, leerplichtwet 1969’ en de ‘RMC-effectrapportage’.
VRIJSTELLING VAN LEERPLICHT De Leerplichtwet 1969 definieert een aantal gronden waarop door de leerplichtambtenaar vrijstelling van de leerplicht mag worden verleend. Wanneer is dat het geval? De gronden lopen uiteen van lichamelijke of psychische ongeschiktheid om volledig dagonderwijs te volgen tot bezwaar tegen de richting van de school. Bij de behandeling van een vrijstelling maakt de leerplichtambtenaar altijd een afweging tussen de reden van de aanvraag en het onderwijsbelang van het kind. Aanvragen van ouders voor vrijstelling van geregeld schoolbezoek (extra verlof buiten de reguliere schoolvakanties om) zijn over het algemeen ter beoordeling van de schooldirecteur. Een goede ontwikkeling is dat steeds vaker de schooldirecteuren eerst contact opnemen met de leerplichtambtenaar voor (juridisch) advies. Verlofaanvragen voor meer dan 10 schooldagen zijn ter beoordeling van de leerplichtambtenaar. Zie tabel 10 op pagina 7
4
Het afgelopen jaar hebben de gemeenten in West-Brabant veel geïnvesteerd in het intensiveren van de samenwerking. Die hechtere band is nodig omdat leerlingen en scholen zich steeds meer over gemeentegrenzen heen bewegen en omdat door samenwerking de kwaliteit van dienstverlening op een nog hoger peil gebracht wordt. We zijn pas een jaar echt onderweg, maar de eerste resultaten zijn daar en de toekomst belooft veel. Wat te denken van de regionale administratie die dagelijks alle bijna ruim 150.000 West-Brabantse jongeren tussen de 4 en 23 in beeld heeft. En het harmoniseren van werkwijzen en het werken in flexibele teams, het zijn ook de zaken die ervoor zorgen dat de leerplichtfunctie straks goed kan aanhaken bij ontwikkelingen rond de decentralisaties. De regionale samenwerking tussen de gemeenten in West-Brabant werd tastbaar met de vorming van een RBL dat voor alle gemeenten de administratie uitvoert en voor een aantal gemeenten ook de dagelijkse uitvoering van de Leerplicht- en RMC wet. Maar de ontwikkelingen staan niet stil. De gemeenten Etten-Leur, Rucphen en Zundert werken nauw samen in de dagelijkse uitvoering en de gemeenten Woensdrecht, Roosendaal, Bergen op Zoom, Halderberge en Steenbergen onderzoeken serieus de mogelijkheden om één uitvoeringsteam te vormen. De gemeenten Woudrichem, Werkendam en Aalburg werkten al goed samen en denken ook mee bij de vormgeving van de regionale werkwijze. Een regio waarin alle leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders samenwerken in het RBL is binnen handbereik. Al deze ontwikkelingen zijn en worden steeds ingegeven door het streven naar betere kwaliteit tegen gelijke kosten. Scholen, kinderen, jongeren, hun ouders en verzorgers, om hen is het ons te doen. Het is de overtuiging van de professionals, beleidsmakers en bestuurders van gemeenten én onderwijs dat we een goede weg zijn ingeslagen.
Mariska Verwijs / leerplichtambtenaar van het RBL Sinds augustus 2012 werk ik wekelijks op scholen in Breda. Op maandag- en vrijdagochtend op de Nassau, dinsdagmiddag op Scala en één keer in de maand op het Stedelijk Gymnasium. Het bevalt mij erg goed. De Nassau en Scala stonden gelijk open voor samenwerking. Het Stedelijk Gymnasium zag in eerste instantie niet meteen een meerwaarde maar wilde het toch proberen. Al snel merkte ik dat de lijntjes korter werden. Afdelingscoördinatoren komen binnenlopen met vragen over verzuim en tijdens de pauzes heb ik contact met docenten die inmiddels ook allemaal weten wat ik doe en wie ik ben. Ik kwam erachter dat men veelal niet weet wat de taak is van de leerplichtambtenaar. Zeker niet dat ik ook preventief werk, meedenk over oplossingen en dat een verzuimmelding niet gelijk een proces-verbaal tot gevolg heeft. Nu dat beter bekend is, merk ik dat er een win-winsituatie is ontstaan. Zo heb ik volledig toegang tot de verzuimregistratie gekregen, verzuim wordt sneller gemeld en bespreekbaar gemaakt en ook langdurig ziekteverzuim wordt tegenwoordig gemeld. Ook op het Stedelijk Gymnasium is het inmiddels een succes. Er is voor dit schooljaar dan ook afgesproken dat ik frequenter aanwezig zal zijn (eens in de twee weken). Op alle scholen heb ik inmiddels een vaste werkplek op een vast tijdstip.
4
Jaar verslag 2012 2013
Totaal
RBL- niet GBA
Buitenleerlingen
Zundert
Woudrichem
Woensdrecht
Werkendam
Steenbergen
Rucphen
Roosendaal
Oosterhout
Moerdijk
Halderberge
Etten-Leur
Drimmelen
Breda
Bergen op Zoom
Aalburg
Inwoners in West-Brabant en per gemeente van 5 tot 23 jaar (stand 1 augustus 2013)
Barle-Nassau
TABEL 1
Alphen-Chaam
TABELLEN
Geertruidenberg
Buitenleerlingen: jongeren die niet meer in West-Brabant wonen. Een aantal hiervan heeft, toen ze woonachtig waren binnen de regio, wel een werkproces gehad. Als er bijvoorbeeld 10 werkprocessen onder “Buitenleerlingen” staan geregistreerd, betekent dit dat 10 jongeren een werkproces toen ze in de regio woonden en dat ze inmiddels zijn verhuisd naar buiten de regio. RBL – niet GBA: jongeren die in West-Brabant wonen, maar geen registratie hebben in een GBA. Deze jongeren zijn bij het RBL bekend doordat ze op school zitten en in plaats van een BSN een Onderwijsnummer hebben. Het gaat veelal om nieuwkomers.
5
146
102
60
644
1950
277
510
223
283
405
523
773
180
224
333
201
166
168
159
7
7334
6
160
94
59
613
1965
261
499
235
296
409
528
789
180
207
311
204
189
150
158
9
7316
7
160
90
52
677
1975
260
510
233
309
383
569
793
174
233
301
194
192
180
145
5
7435
8
163
114
61
687
1967
269
512
253
310
372
583
806
172
245
352
191
179
165
139
8
7548
9
178
107
71
735
1987
285
540
263
312
456
596
852
224
266
336
207
198
206
126
12
7957
10
193
113
85
721
1946
320
513
239
351
481
674
928
199
275
343
259
187
201
149
9
8186
11
182
128
67
717
1986
324
512
263
332
474
634
873
232
262
372
282
183
255
125
12
8215
12
213
128
55
795
2070
343
510
264
349
483
684
905
230
265
337
255
196
251
128
10
8471
13
203
128
72
864
1989
323
508
266
347
457
647
967
245
271
374
266
186
261
122
14
8510
14
187
113
65
764
2003
345
478
226
351
467
659
914
253
275
335
259
197
293
130
13
8327
15
198
121
64
813
1898
356
494
269
350
455
678
895
237
271
339
291
179
286
148
9
8351
16
175
123
44
754
1942
329
510
246
365
407
713
990
240
261
367
269
185
278
173
9
8380
17
185
138
68
788
1862
367
484
234
298
420
639
925
258
297
317
227
166
287
205
11
8176
18
166
118
71
798
2189
319
493
244
339
423
696
960
224
297
322
240
156
291
401
12
8759
19
187
133
58
754
2543
314
446
222
335
382
635
870
248
218
342
236
183
295
960
15
9376
20
168
112
81
692
2547
288
425
207
287
363
553
793
235
243
337
243
164
293
1116
28
9175
21
166
96
69
725
2814
254
457
239
285
393
537
809
275
251
310
197
177
262
1067
41
9424
22
166
88
62
730
2904
281
425
198
298
325
570
849
261
237
301
223
169
277
1032
28
9424
3196
2046
1164 13271 38537
5515
8826
4324
5797
7555 11118 15691
4067
4598
6029
4244
3252
4399
6483
252
150364
TOTAAL
Toelichting: betreft alleen de jongeren die tot de doelgroep van het RBL behoren.
Etten-Leur
Geertruidenberg
Halderberge
Moerdijk
Oosterhout
Roosendaal
Rucphen
Steenbergen
Werkendam
Woensdrecht
Woudrichem
Zundert
Buitenleerlingen
1670
1050
601
6797 19047
2860
4519
2232
2980
3949
5691
8019
2106
2402
3097
2208
1684
2289
2819
128
76148
Vrouw
1526
996
563
6474 19490
2655
4307
2092
2817
3606
5427
7672
1961
2196
2932
2036
1568
2110
3667
123
74218
16
11
6
153
24
57
24
26
34
47
62
14
15
34
12
10
15
12
1
639
2135
1343
743
8679 23174
3651
5990
2937
3905
5202
7397 10341
2534
3027
4047
2847
2204
2745
1521
148
94570
Kwalificatieplichtig
202
157
76
Boven leerplichtig
843
535
339
3196
2046
Nog niet leerplichtig Leerplichtig
TOTAAL
864
Totaal
Baarle-Nassau
Breda
66
RBL- niet GBA
Drimmelen
Man
Bergen op Zoom
Alphen-Chaam
Onderverdeling West-Brabantse jeugd van 5 tot 23 jaar (stand 1 augustus 2013)
Aalburg
TABEL 2
2125
387
530
251
331
454
707
1019
278
317
358
263
180
307
226
17
9049
3662 13085
1453
2249
1112
1535
1865
2967
4269
1241
1239
1590
1122
858
1332
4724
86
46106
1164 13271 38537
5515
8826
4324
5797
7555 11118 15691
4067
4598
6029
4244
3252
4399
6483
252
150364
Absoluut verzuim
18
Dreigende verwijdering
32
8
2
94
244
26
47
39
41
46
68
156
31
26
31
55
9
23
5
4
3
3
1
6
13
1
4
1
3
12
43
Totaal
RBL- niet GBA
Buitenleerlingen
Zundert
Woudrichem
Woensdrecht
Werkendam
Steenbergen
Rucphen
Roosendaal
Oosterhout
Moerdijk
Halderberge
Geertruidenberg
Etten-Leur
Drimmelen
Breda
Barle-Nassau
Aalburg
Werkprocessen in WestBrabant en per gemeente in schooljaar 2012-2013
Alphen-Chaam
TABEL 3
Bergen op Zoom
Toelichting: de leerplicht begint op de 1e schooldag in de maand nadat een kind 5 jaar is geworden en eindigt op het einde van het schooljaar waarin de jongere 16 jaar is geworden. De kwalificatieplicht begint meteen nadat de leerplicht is beëindigd en stopt op het moment dat de jongere 18 jaar is geworden of eerder, indien hij een startkwalificatie heeft behaald. Een startkwalificatie is een diploma Havo, VWO, of MBO-2. Boven leerplichtig zijn de jongeren van 18 jaar en ouder die nog geen startkwalificatie hebben.
127
3
1147 81
3
119
8
18
206
654
35
124
29
76
75
112
248
62
43
177
39
50
52
87
2
2216
Informatie en advies
31
9
3
336
163
20
77
24
44
40
132
507
38
72
61
85
24
14
93
1
1774
Luxe verzuim
16
39
63
7
16
4
6
12
10
45
5
20
15
11
4
2
13
7
34
3
10
2
7
2
20
3
4
1
5
1
4
635 1011
69
302
74
122
149
286
252
108
140
111
114
41
86
183
4
3793
3
2857
In beeld
Nazorg
288 117
1
2
1
Relatief verzuim
72
25
9
RMC
77
16
16
340
754
71
180
86
130
128
208
270
104
89
100
98
53
70
64
4
1
33
15
2
52
1
7
2
27
34
16
9
9
10
2
5
3
232
6
7
16
2
3
1
3
2
4
16
3
1
1
1
2
6
74
3
2
1
4
80
279
12
45
26
25
32
85
81
12
17
32
17
13
13
33
826
Schorsing Verlof gewichtige omstandigheden meer dan 10 dagen Vervangende leerplicht Verzuim 18+
2
10
12
13
6
5
Vrijstelling van inschrijving
5
38
247
69
175
13
29
10
28
25
33
355
33
21
21
203
5
67
42
Zorg / Preventie
6
24
13
222
153
9
145
23
29
43
45
560
31
100
23
92
8
20
70
362
171
274 1034
322
521
560 1038 2541
452
543
587
729
218
375
731
TOTAAL
320 2077 3584
3
1422
16
16455
1616
Totaal
RBL- niet GBA
Buitenleerlingen
Zundert
Woudrichem
Woensdrecht
Werkendam
Steenbergen
Rucphen
Roosendaal
Oosterhout
Moerdijk
Halderberge
Geertruidenberg
Etten-Leur
Drimmelen
Breda
Bergen op Zoom
Aalburg
Absoluut verzuim in WestBrabant en per gemeente in schooljaar 2012-2013
Barle-Nassau
TABEL 4
Alphen-Chaam
Toelichting: sinds de aanvang van het RBL wordt er met bovenstaande werkprocessen gewerkt. Voor de meeste medewerkers een nieuw fenomeen. Ondanks de frequente collegiale contacten kan het gebeuren dat het gebruik van de werkprocessen door medewerkers anders wordt geïnterpreteerd. Het komende jaar zal extra aandacht worden besteed aan het verder uniformeren van de werkwijze. Een toelichting op de inhoud van de werkprocessen is in het tekstgedeelte van het jaarverslag te vinden.
Totaal aantal gesignaleerd
18
32
8
94
244
26
47
39
41
46
68
156
31
26
31
55
12
43
127
3
1147
Opgelost na actie administratie
15
31
8
79
206
25
39
28
38
43
60
137
29
21
27
50
9
36
117
2
1000
3
1
0
15
38
1
8
11
3
3
8
19
2
5
4
5
3
7
10
1
147
In behandeling bij leerplichtambtenaar
Toelichting: in het schooljaar 2012-2013 heeft de administratie 1147 gevallen absoluut verzuim gesignaleerd. Een groot deel daarvan (1000) had een administratief karakter. Door de automatische koppeling van GBA en DUO gegevens zijn de jongeren die woonachtig zijn in de regio en (nog) geen schoolinschrijving hebben direct zichtbaar.
LEERPLICHT/REGIONAAL BUREAU/JAARVERSLAG 2012/2013
5
Percentage werkprocessen absoluut verzuim op aantal inwoners van 5 tot 23 jaar.
0,56% 1,57% 0,68% 0,71% 0,63% 0,47% 0,53% 0,90% 0,71% 0,61% 0,61% 0,99% 0,76% 0,57% 0,51% 1,29% 0,37% 0,96% 1,97% 0,88%
Regiogemiddelde
RBL- niet GBA
Buitenleerlingen
Zundert
Woudrichem
Woensdrecht
Werkendam
Steenbergen
Rucphen
Roosendaal
Oosterhout
Moerdijk
Halderberge
Geertruidenberg
Etten-Leur
Drimmelen
Breda
Bergen op Zoom
Baarle-Nassau
Aalburg
Absoluut verzuim als percentage van het aantal inwoners 5 tot 23 jaar in schooljaar 2012-2013
Alphen-Chaam
TABEL 5
0,76%
Steenbergen
Werkendam
Woensdrecht
122
149
286
252
108
140
111
114
41
86
183
2
5
1
4
18
0
1
1
1
0
0
82
132
9
631 1005
68
299
72
117
148
282
234
108
139
110
113
41
86
101
3657
3
7
2
14
3
302
261
19
135
28
8
28
129
151
15
69
70
61
29
37
72
1460
6
42
9
1
9
9
10
5
7
3
10
1
4
118
2
2
1
17
34
1
7
5
2
4
6
13
7
6
8
2
117
Onterechte melding
2
1
26
39
6
8
1
6
7
16
30
11
6
3
8
173
Overdracht RMC
1
3
10
3
3
1
1
2
1
1
Reeds afgedaan in eerder werkproces
3
8
22
1
2
7
1
2
4
3
1
2
1
Gelegitimeerd project
2
8
3
1
1
1
1
2
1
1
1
Onbekend (conversie)
1
25
9
3
0
0
69
25
Afgedaan (Zie afdoeningen tabel 9)
29
Naar andere school
2
Niet verwijtbaar
MET UITSTROOM
4
Buiten de regio verhuisd
1
Schoolvervangend traject
2
1
1
12
1
4
Ter kennisgeving aangenomen
19
1
1
251
167
7
112
Terug naar school van herkomst
10
5
2
6
378
29
15
2
11
3
14
1
Vrijstelling
4
28
2
3
20
17
42
63
73
66
1
4
4
20
2
1
1
1
29 73
2
25
1
2
29
29
1
1
2
20
34
46
10
46
2
4
803
4
28
3
4
1
5
25
745
1 1
3789
2
1
1
Voltijd zorgtraject
Zundert
Etten-Leur
Breda
635 1011
Totaal
Rucphen
RBL- niet GBA
Roosendaal
Buitenleerlingen
Oosterhout
74
3
72
GEEN UITSTROOM (NOG IN BEHANDELING)
Woudrichem
Moerdijk
302
1
TOTAAL RELATIEF VERZUIM
Drimmelen
Halderberge
Geertruidenberg
Baarle-Nassau
69
6
Aalburg
Aantal werkprocessen relatief verzuim met uitstroomredenen in schooljaar 2012-2013
Alphen-Chaam
TABEL 6
Bergen op Zoom
Toelichting: in een aantal gemeenten lijkt het percentage werkprocessen absoluut verzuim in relatie tot het inwoneraantal (5 tot 23 jaar) een stuk boven het regiogemiddelde uit te stijgen. Dit heeft een direct verband met het aantal vrijstellingen wegens het volgen van onderwijs in het buitenland. Zo lang de school in het buitenland (veelal Belgie) nog geen officiële verklaring heeft overgelegd waarin de directeur van de school verklaart dat de betreffende jongere op zijn school staat ingeschreven en die school daadwerkelijk bezoekt, is er in feite nog geen sprake van een vrijstelling en dus sprake van absoluut verzuim.
15
1
2
2
2
1
1
39
3
Aantal per 1 september 2012
RBL- niet GBA
Buitenleerlingen
Zundert
Woudrichem
Woensdrecht
Werkendam
Steenbergen
Rucphen
Roosendaal
Oosterhout
Moerdijk
Halderberge
Geertruidenberg
Etten-Leur
Drimmelen
Regiogemiddelde
2,52%
Totaal
RBL- niet GBA Totaal
Buitenleerlingen
Zundert
Woudrichem
Woensdrecht
Werkendam
Steenbergen
Rucphen
Roosendaal
Oosterhout
Moerdijk
Halderberge
Geertruidenberg
Etten-Leur
Drimmelen
Breda Breda
Aalburg
Aantal thuiszitters in West-Brabant en per gemeente in schooljaar 2012-2013
Alphen-Chaam
TABEL 8
Bergen op Zoom
2,25% 1,22% 0,77% 4,79% 2,63% 1,25% 3,43% 1,71% 2,11% 1,97% 2,57% 1,61% 2,66% 3,05% 1,84% 2,68% 1,27% 1,93% 2,84% 1,18%
Baarle-Nassau
Percentage relatief verzuim op aantal inwoners 5 tot 23 jaar
Baarle-Nassau
Aalburg
Relatief verzuim als percentage van het aantal inwoners van 5 tot 23 jaar in schooljaar 2012-2013
Alphen-Chaam
TABEL 7
Bergen op Zoom
Toelichting: als een school verzuim meldt bij het RBL wordt deze melding door een leerplichtambtenaar in behandeling genomen. Deze zal contact opnemen met school, met de leerling en eventueel ook met andere betrokken partijen zoals ouders, hulpverlening, enz. Als de leerplichtambtenaar klaar is met zijn werk wordt het werkproces afgesloten met een uitstroomreden. Eén van de uitstroomredenen is “Afgedaan”. Deze uitstroom zal in een volgende tabel nader worden toegelicht.
8
1
3
Aantal dat er in 2012-2013 is bijgekomen
1
10
35
1
15
4 8
8
9
6
2
95
Aantal waarvan probleem is opgelost
1
10
37
1
15
8
7
8
5
2
94
WERKPROCESSEN LUXE VERZUIM AFDOENINGEN LUXE VERZUIM
WERKPROCESSEN ABSOLUUT VERZUIM
Totaal
RBL- niet GBA
Buitenleerlingen
Zundert
Woudrichem
Woensdrecht
Werkendam
Steenbergen
Rucphen
Roosendaal
Oosterhout
Moerdijk
Halderberge
Geertruidenberg
Etten-Leur
Drimmelen
16
39
63
7
16
4
6
12
10
45
5
20
15
11
4
2
13
288
1
26
42
6
5
1
2
6
6
21
2
13
13
6
3
2
5
160
5
38
3
1
1
1
6
5
4
2
6
6
6
21
4
3
4
1
17
7
7
5
74
94
244
26
47
26
31
waarschuwing proces-verbaal
Breda
Baarle-Nassau
Aalburg
Afdoeningen van relatief, absoluut en luxe verzuim in schooljaar 2012-2013
Alphen-Chaam
TABEL 9
Bergen op Zoom
Toelichting: vorig jaar is de definitie van een thuiszitter door de overheid veranderd. Op dit moment wordt onder een thuiszitter verstaan een leerplichtige jongere tussen de 5 en de 16 jaar of een jongere van 16 en 17 jaar met kwalificatieplicht die ingeschreven staat op een school of onderwijsinstelling en die zonder geldige reden meer dan 4 weken verzuimt, zonder dat hij/zij ontheffing heeft van de leerplicht respectievelijk vrijstelling van geregeld schoolbezoek of wegens het volgen van ander onderwijs. De jongeren die zonder schoolinschrijving thuis zitten worden hierin dus niet meegerekend.
1 18
32
8
AFDOENINGEN ABSOLUUT VERZUIM proces-verbaal
1 39
41
46
31
3 55
86
2
68
156
2
1
1
1
1
12
43
127 3
2
1
1
1
1
3
3
1147 9 9
72
25
9
635 1011
69
302
74
122
149
286
252
108
140
111
114
41
86
183
TOTAAL RELATIEF VERZUIM
29
14
3
302
261
19
131
28
8
28
129
151
15
69
64
61
29
37
72
1450
23
4
2
45
104
5
72
3
1
9
20
36
9
14
58
7
24
15
12
463
94
42
6
16
13
2
6
43
57
2
12
1
39
9
30
378
95
37
4
19
2
1
4
34
9
2
30
35
23
2
11
4
2
3
15
17
2
7
24
53
1
11
3
1
5
13
24
6
7
2
6
1
1
1
4
7
Mondelinge waarschuwing Schriftelijke waarschuwing na gesprek
6
Schriftelijke waarschuwing zonder gesprek
1
3
Verwijzing Halt
2
1
Proces-verbaal
3
Aanvullend proces-verbaal
1
Proces-verbaal met melding bij SVB [1]
8
2
10
9
271
6
2
1
2
11
146
4
5
2
1
9
165
1
30 2
2
Melding SVB Melding LCO/JCO [2]
4
3793
WERKPROCESSEN RELATIEF VERZUIM
1 2
1 1
Toelichting: onder “afdoeningen” worden de maatregelen verstaan met een handhavend karakter. Deze maatregelen kunnen mild zijn, zoals een waarschuwing, en kunnen zwaarder zijn, zoals een verwijzing naar Bureau Halt en een proces-verbaal. De afdoeningen die onder “Buitenleerlingen” staan geregistreerd, zijn afdoeningen die door leerplichtambtenaren uit de regio zijn behandeld. De jongere is op 1 augustus 2013 echter niet meer woonachtig in de regio, is dus een buitenleerling. In de tabel is een vergelijking gemaakt met het aantal werkprocessen. Aangegeven is bijvoorbeeld het aantal werkprocessen Luxe Verzuim en hoeveel van die werkprocessen hebben geleid tot een afdoening. Niet alle werkprocessen leiden vanzelfsprekend naar een afdoening (zie o.a. de tabel met uitstroomredenen Relatief Verzuim) [1] SVB: Sociale Verzekerings Bank. In een aantal gevallen kan de leerplichtambtenaar het verzuim melden bij de SVB. Het SVB kan onwillige ouders korten op de Kinderbijslaguitkering. [2] LCO/JCO: Leerplicht Casus Overleg waarbij de leerplichtzaken die justitiele handhaving vereisen worden voorgelegd aan het Openbaar Ministerie.
6
2 3
Toekenning 5 onder a [3]
3
31
25
5
10
5
8
9 1
1
22
104
5
11
1
12
8
10
Toekenning 5 onder b [4] Toekenning 5 onder c [5]
36
235
Toekenning 5a [6] Toekenning 15 [7]
3 2
Niet toegekend TOTAAL
5
11
1
17
10 6
5
294
11
2
10
7
1
2
186
Totaal
RBL- niet GBA
Buitenleerlingen
Zundert
Woudrichem
Woensdrecht
Werkendam
Steenbergen
Rucphen
Roosendaal
Oosterhout
Moerdijk
Halderberge
Geertruidenberg
Etten-Leur
Breda
Bergen op Zoom
Baarle-Nassau
Aalburg
Aantal toegekende vrijstellingen in West-Brabant en per gemeente inclusief uitstroomredenen in schooljaar 2012-2013
Alphen-Chaam
TABEL 10
Drimmelen
Jaar verslag 2012 2013
153
1
14
1 3
59
8
2 1011 5
1
79
3
8
15
1
2
2
4
4
22
4
1
7
2
9
8
28
2
6
2
7
3
6
22
2
3
5
15
2
4 3
34
1
38
247
69
175
13
29
10
28
25
33
355
33
21
21
203
5
67
42
3 1422
160
Toelichting: het betreft hier vrijstelling van de plicht om op een school of instelling ingeschreven te staan. Bij de vrijstellingen 5 onder a, b, c en 5a doen de ouders een beroep op vrijstelling. De rol van de leerplichtambtenaar hierin is het controleren of het beroep op vrijstelling aan de juiste voorwaarden heeft voldaan: klopt de kennisgeving en is de gevraagde verklaring bijgevoegd. Bij 5 onder a gaat het om een getekende verklaring van een arts/pedagoog en bij 5 onder c om een getekende verklaring van het hoofd van een school in het buitenland waarin verklaard wordt dat de jongere daadwerkelijk op die school is ingeschreven en de school ook daadwerkelijk bezoekt. De verklaring bij 5 onder b is een verklaring die door ouders zelf is opgesteld. Ze verklaren daarin gewichtige bedenkingen te hebben tegen de richting van het onderwijs. Bij het behandelen van de aanvragen voor vrijstelling op grond van artikel 15 LPW 1969 is het wel de leerplichtambtenaar die een beoordeling maakt.
24
19
13
27
16
12
10
11
15
Werkproces In Beeld
7
2
42
138
4
21
11
10
21
32
25
11
11
10
5
2
11
Geen werkproces
1
20
35
6
24
2
5
2
4
9
Moerdijk
7
39
2
Totaal
32
13
RBL- niet GBA
26
80
Zundert
129
51
Woudrichem
89
36
Woensdrecht
57
19
Werkendam
36
20
Steenbergen
31
30
Rucphen
60
16
Roosendaal
20
172
Oosterhout
345
65
Halderberge
127
2
Etten-Leur
2
6
Drimmelen
Breda
8
10
Baarle-Nassau
18
Werkproces RMC
Alphen-Chaam
VSV schooljaar 2012-2013
Aalburg
Aantal jongeren in West-Brabant en per gemeente die zonder startkwalificatie het onderwijs verlieten in schooljaar 2012-2013
Bergen op Zoom
TABEL 11
Buitenleerlingen
5 onder a: medische/psychische gronden 5 onder b: gewichtige bedenkingen tegen de richting van het onderwijs 5 onder c: onderwijs in het buitenland 5a: trekkend bestaan 15: ander onderwijs
Geertruidenberg
[3] [4] [5] [6] [7]
1103 584
2
365 116
1
Brief RBL ontvangen
7
5
Geen reactie na 2e brief
3
1
In behandeling na brief
2
Totaal
RBL- niet GBA
Buitenleerlingen
Zundert
Woudrichem
Woensdrecht
Werkendam
Steenbergen
Rucphen
Roosendaal
Oosterhout
Moerdijk
Halderberge
Geertruidenberg
Etten-Leur
Drimmelen
Breda
Baarle-Nassau
Alphen-Chaam
Uitstroomredenen van de werkprocessen VSV die in schooljaar 2012-2013 werden uitgevoerd door RMC trajectbegeleiders
Aalburg
TABEL 12
Bergen op Zoom
Toelichting: Op 1 augustus telden we in de regio West-Brabant 1103 jongeren die in het schooljaar 2012-2013 het onderwijs verlieten. Het RBL streeft er naar alle voortijdig schoolverlaters in het vizier te hebben. Door de automatische koppelingen met het GBA en DUO is de administratie van het RBL snel op de hoogte van een schooluitschrijving. Voorwaarde is uiteraard dat de uitschrijving door de school gemeld is aan DUO. Als het RBL op de hoogte is van een uitschrijving gaat er een brief uit naar de jongere en wordt er een werkproces RMC aangemaakt. Als een jongere aangeeft begeleiding te willen, dan gaat de trajectbegeleider er mee aan het werk. Als een jongere werkt of laat weten geen begeleiding te willen, dan gaat het werkproces In Beeld in werking. Hierin wordt een jongere gevolgd en minimaal één maal per jaar aangeschreven. De 116 jongeren die op 1 augustus nog geen werkproces hadden zijn jongeren die nog maar net waren uitgeschreven. Inmiddels hebben ze een brief ontvangen.
47
141
11
22
14
14
28
42
59
11
13
9
8
9
11
453
8
17
3
5
6
3
2
6
15
1
2
2
1
1
4
80
10
14
2
3
2
6
3
6
1
1
1
1
1
1
52
Toelichting: van de 1102 voortijdig schoolverlaters hadden op 1 augustus 2013 116 jongeren nog geen werkproces. 365 jongeren waren al eerder in het schooljaar aangeschreven of in begeleiding geweest bij een trajectbegeleider, maar wilden niet verder begeleid worden. Omdat het RBL de wettelijke plicht heeft deze jongeren tot hun 23e begeleiding aan te bieden, blijven we deze jongeren In Beeld houden. 584 jongeren hadden een werkproces RMC. Van deze 584 jongeren hadden er 453 een 1e en soms een 2e brief ontvangen en wachten we nog op een reactie. Bij 80 jongeren was de reactietermijn na de 2e en laatste brief verstreken en was er geen reactie binnengekomen. 52 jongeren gaven na de 1e of 2e brief aan graag begeleid te willen worden door een trajectbegeleider.
Werkendam
Woudrichem
Aalburg
Drimmelen
Moerdijk
Steenbergen
Oosterhout
Halderberge Etten-Leur
Bergen op Zoom
Roosendaal
Geertruidenberg
Breda
Rucphen Alphen-Chaam Zundert BaarleNassau
Woensdrecht
LEERPLICHT/REGIONAAL BUREAU/JAARVERSLAG 2012/2013
7
1.577
2006/07
53.701
2.213
4.1%
661
1.552
2007/08
53.812
1.952
3.6%
521
1.431
2008/09
53.672
1.826
3.4%
486
1.340
2009/10
53.632
1.714
3.2%
457
1.257
2010/11
53.759
1.740
3.2%
446
1.294
2011/12
53.730
1.662
3.1%
494
1.168
2005/06
815
18
2.2%
8
10
2005/06
474
2006/07
851
15
1.8%
5
10
2006/07
2007/08
845
20
2.4%
7
13
2007/08
2008/09
827
12
1.5%
2
10
2008/09
MBO
VO
% vsv
vsv’ers 15
3.2%
5
10
2005/06
1.243
35
2.8%
7
28
471
8
1.7%
1
7
2006/07
1.273
40
3.1%
13
27
460
13
2.8%
5
8
2007/08
1.268
20
1.6%
5
15
429
8
1.9%
0
8
2008/09
1.238
33
2.7%
8
25
2009/10
842
9
1.1%
5
4
2009/10
423
15
3.5%
1
14
2009/10
1.212
27
2.2%
7
20
2010/11
860
16
1.9%
8
8
2010/11
388
12
3.1%
2
10
2010/11
1.217
27
2.2%
4
23
2011/12
836
11
1.3%
4
7
2011/12
396
6
1.5%
2
4
2011/12
1.233
27
2.2%
8
19
2005/06
1.173
43
3.7%
17
26
2005/06
1.478
68
4.6%
23
45
1.534
2005/06
67
4.4%
23
MBO
VO
% vsv
vsv’ers
Totaal
MBO
VO
% vsv
vsv’ers
Geertruidenberg Totaal
MBO
VO
% vsv
vsv’ers
Woensdrecht Totaal
Aalburg
44
2006/07
1.220
47
3.9%
15
32
2006/07
1.522
61
4.0%
28
33
2006/07
1.547
55
3.6%
13
42
2007/08
1.201
39
3.2%
15
24
2007/08
1.550
71
4.6%
17
54
2007/08
1.554
54
3.5%
15
39
2008/09
1.207
33
2.7%
7
26
2008/09
1.529
67
4.4%
13
54
2008/09
1.584
49
3.1%
14
35
2009/10
1.209
29
2.4%
9
20
2009/10
1.533
45
2.9%
15
30
2009/10
1.596
53
3.3%
15
38
2010/11
1.243
36
2.9%
12
24
2010/11
1.584
56
3.5%
10
46
2010/11
1.639
50
3.1%
16
34
2011/12
1.239
39
3.1%
10
29
2011/12
1.591
58
3.6%
15
43
2011/12
1.619
34
2.1%
10
24
2005/06
1.684
76
4.5%
24
MBO
VO
% vsv
vsv’ers
Totaal
MBO
VO
% vsv
vsv’ers
Zundert Totaal
MBO
VO
% vsv
vsv’ers
Steenbergen Totaal
Rucphen
52
2005/06
1.855
71
3.8%
23
48
2005/06
1.729
45
2.6%
13
32
2006/07
1.755
75
4.3%
26
49
2006/07
1.899
79
4.2%
19
60
2006/07
1.778
40
2.2%
11
29
2007/08
1.717
56
3.3%
21
35
2007/08
1.912
64
3.3%
19
45
2007/08
1.790
42
2.3%
11
31
2008/09
1.759
64
3.6%
13
51
2008/09
1.901
60
3.2%
28
32
2008/09
1.831
34
1.9%
15
19
2009/10
1.680
56
3.3%
13
43
2009/10
1.886
56
3.0%
11
45
2009/10
1.856
31
1.7%
6
25
2010/11
1.667
59
3.5%
11
48
2010/11
1.869
64
3.4%
22
42
2010/11
1.892
32
1.7%
6
26
2011/12
1.656
54
3.3%
12
42
2011/12
1.868
43
2.3%
13
30
2011/12
1.876
40
2.1%
13
27
2005/06
2.290
59
2.6%
26
33
2005/06
2.402
94
3.9%
30
64
2005/06
2.387
81
3.4%
36
MBO
VO
% vsv
vsv’ers
Totaal
MBO
VO
% vsv
vsv’ers
Werkendam Totaal
MBO
VO
% vsv
vsv’ers
Halderberge Totaal
Drimmelen
45
2006/07
2.335
64
2.7%
20
44
2006/07
2.420
88
3.6%
25
63
2006/07
2.391
80
3.3%
25
55
2007/08
2.309
50
2.2%
17
33
2007/08
2.425
79
3.3%
22
57
2007/08
2.354
78
3.3%
23
55
2008/09
2.316
53
2.3%
14
39
2008/09
2.322
59
2.5%
15
44
2008/09
2.328
73
3.1%
23
50
2009/10
2.270
45
2.0%
11
34
2009/10
2.337
61
2.6%
14
47
2009/10
2.312
50
2.2%
14
36
2010/11
2.249
41
1.8%
7
34
2010/11
2.341
71
3.0%
16
55
2010/11
2.351
54
2.3%
15
39
2011/12
2.255
42
1.9%
14
28
2011/12
2.309
80
3.5%
25
55
2011/12
2.331
50
2.1%
13
37
vsv’ers
% vsv
79
2005/06
3.234
146
4.5%
42
104
2005/06
4.263
177
4.1%
71
106
2006/07
2.917
112
3.8%
27
85
2006/07
3.232
115
3.6%
37
78
2006/07
4.344
162
3.7%
45
117
2007/08
2.924
104
3.6%
23
81
2007/08
3.272
104
3.2%
27
77
2007/08
4.414
159
3.6%
45
114
2008/09
2.929
100
3.4%
31
69
2008/09
3.257
89
2.7%
30
59
2008/09
4.456
158
3.5%
36
122
2009/10
2.903
92
3.2%
25
67
2009/10
3.304
114
3.5%
29
85
2009/10
4.482
137
3.1%
35
102
2010/11
2.907
77
2.6%
17
60
2010/11
3.255
100
3.1%
29
71
2010/11
4.406
137
3.1%
34
103
2011/12
2.954
76
2.6%
28
48
2011/12
3.290
102
3.1%
28
74
2011/12
4.445
137
3.1%
44
93
Totaal
% vsv
vsv’ers
% vsv
VO
MBO
5.8%
88
221
2005/06
6.124
284
4.6%
68
216
2005/06
12.027
610
5.1%
199
411
2006/07
5.336
277
5.2%
73
204
2006/07
6.131
282
4.6%
77
205
2006/07
12.279
613
5.0%
201
412
2007/08
5.232
225
4.3%
44
181
2007/08
6.195
249
4.0%
62
187
2007/08
12.390
525
4.2%
143
382
2008/09
5.221
226
4.3%
62
164
2008/09
6.120
235
3.8%
62
173
2008/09
12.418
473
3.8%
113
360
2009/10
5.190
223
4.3%
51
172
2009/10
6.140
210
3.4%
63
147
2009/10
12.457
461
3.7%
133
328
2010/11
5.213
182
3.5%
47
135
2010/11
6.138
234
3.8%
62
172
2010/11
12.540
492
3.9%
128
364
2011/12
5.176
190
3.7%
53
137
2011/12
6.051
193
3.2%
62
131
2011/12
12.604
480
3.8%
142
338
MBO
vsv’ers
309
VO
Totaal
5.343
MBO
2005/06
VO
% vsv
Breda
vsv’ers
Roosendaal
Totaal
Bergen op zoom
MBO
Totaal
26
VO
% vsv
3.7%
MBO
vsv’ers
105
VO
Totaal
2.885
MBO
2005/06
VO
% vsv
Oosterhout
vsv’ers
Etten-leur Totaal
Moerdijk
8
Woudrichem
Totaal
MBO
VO
% vsv
vsv’ers
Baarle-nassau
Totaal
Alphen-chaam
MBO
729
VO
4.4%
% vsv
MBO
2.306
vsv’ers
VO
52.939
Totaal
% vsv
2005/06
vsv’ers
Meest actuele VSV cijfers van het ministerie van OCW (cijfers schooljaar 2011-2012, www.vsvverkenner.nl)
RMC-regio 34: West-Brabant Totaal
TABEL 13
Jaar verslag 2012 2013 Conny Arends / leerplichtambtenaar van het RBL Zes jaar was ik een éénpitter als parttime leerplichtambtenaar in de groene landelijke gemeente AlphenChaam. Maar na jaren van voorbereiding door alle mensen op het vakgebied kwam het er echt van: de samenwerking tussen alle West-Brabantse gemeenten op het vakgebied Leerplicht. Wat heb ik dat ervaren als een verademing! Zes jaar lang, in m’n eentje, halve dagen per week, zonder luxe middelen, hadden alle voelsprieten op scherp gestaan. Van zorgen dat je goed dossiers vormt en alle nieuwe beleidsontwikkelingen volgt, tot goed PR voeren voor de Leerplicht binnen je gemeentelijke organisatie en binnen je netwerk. En nu werd dat ineens een professioneel bureau met bijna 20 medewerkers en constante bereikbaarheid van 8 tot 17 uur, iedere dag van de week, met mensen die hun specialisme hebben op administratief gebied, op vakinhoudelijk gebied en op beleidsgebied. Je wordt gesteund door deze mensen en een half woord is vaak al genoeg. Oké, iedereen is er heel hard voor moeten gaan om samen dat team te worden, maar wat een tijdwinst, wat een energiewinst en wat een vakkundige slag is er gemaakt op het terrein van Leerplicht/VSV in West Brabant.
REGISSEUR Leerplichtambtenaren worden wel eens omschreven als regisseur. Zij komen via de school in contact met een kind of gezin waar iets aan de hand is en vervolgens blijkt meestal dat meerdere partijen samen aan de oplossing moeten werken. Het komt er dus op aan dat de leerplichtambtenaar over een goed netwerk beschikt. Een indruk van dat netwerk: • Scholen voor (speciaal ) basisonderwijs • Scholen voor voorgezet (speciaal) onderwijs • Scholen voor middelbaar beroepsonderwijs • Politie • Raad voor de Kinderbescherming • Bureau Jeugdzorg • Jeugdreclassering • Advies - en Meldpunt Kindermishandeling • Jeugd Preventie Plan • Schoolartsen • Geestelijke Gezondheidszorg • Schoolmaatschappelijk werk • Bureau Halt • Openbaar Ministerie/Officier van Justitie
Uitgelicht: Zorgadviesteams Leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders nemen in het primair en voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs vaak deel aan het Zorgadviesteam (ZAT) van een school. In het Zorgadviesteam worden kinderen en jongeren besproken die veel verzuimen of mogelijk gaan uitvallen. Het team bestaat doorgaans uit een schoolmaatschappelijk werker, een orthopedagoog van de school, de schoolarts, een medewerker van het CJG, de wijkagent en de zorgcoördinator van de school. Uitgelicht: Veiligheidshuis Het Veiligheidshuis is een samenwerkingsverband van gemeenten, Openbaar Ministerie, politie en instellingen op het gebied van zorg, veiligheid, welzijn en Justitie. Het doel ervan is de veiligheid van burgers te vergroten en het voorkomen en bestrijden van criminaliteit en overlast door effectieve samenwerking tussen de partners. Deze partners binnen het Veiligheidshuis zijn veelal bekend binnen het netwerk van de leerplichtambtenaar.
SPEERPUNTEN 2013-2014 • Om optimaal van de regionale leerplichtadministratie te profiteren is het van belang dat scholen verzuim snel melden. Het RBL gaat hierover in gesprek met de scholen. De leerplichtadministratie biedt de mogelijkheden om scholen te benchmarken op dit punt. • Hetzelfde geldt voor het melden van in- en uitschrijvingen. Hoe eerder scholen die verwerken, hoe beter het zicht op kinderen en jongeren die geen schoolinschrijving hebben. Scholen die vertraagd in- en uitschrijvingen melden worden hierop aangesproken. • Informatie van het Inlichtingenbureau over jongeren (denk aan informatie over inkomen) wordt komend schooljaar automatisch gekoppeld aan de leerplichtadministratie. Dit helpt bij het prioriteren van casuïstiek. • De samenwerking met ROC West-Brabant wordt geïntensiveerd. Door de administraties nog beter te laten samenwerken ontstaat een scherper beeld op jongeren die ondersteuning nodig hebben.
Arjan Kastelein / voorzitter Raad van Bestuur ROC West-Brabant ROC West-Brabant heeft de regionale samenwerking tussen leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders altijd toegejuicht. Eén administratie, één contactpersoon per school, één manier van werken van de kant van de gemeenten; het zijn hele concrete verbeteringen die de samenwerking tussen gemeenten en scholen alleen maar ten goede komen. Zo hebben we door de gegevens van onze VSV-administratie te vergelijken met de administratie van het RBL tegenwoordig veel sneller zicht op de uitgevallen jongeren en kan door de regionale samenwerking tussen gemeenten en scholen ook veel sneller actie worden ondernomen om voortijdig schoolverlaters weer terug naar het onderwijs te leiden. Het is dan ook onze hoop en verwachting dat de samenwerking tussen de gemeenten in West-Brabant in de komende tijd nog verder wordt geïntensiveerd, want van die intensivering zullen de leerlingen in West-Brabant profiteren, en daar gaat het om!
AANVAL OP SCHOOLUITVAL In 2005 lanceerde het kabinet het project ‘Aanval op schooluitval’. Een campagne die nog steeds loopt en met behulp van regionale convenanten de scholen en gemeenten stimuleert om schooluitval terug te dringen. Sinds 2005 publiceert het ministerie ook landelijke uitvalcijfers. Per regio en per gemeente. De cijfers van het ministerie zijn regelmatig onderwerp van gesprek, omdat de meetmethode niet altijd overeenkomt met de lokale werkelijkheid. Toch geven ze een over- en inzichtelijk beeld van resultaten en trends op het gebied van verzuim en uitval. Zie tabel 13 op pagina 8
DAGELIJKSE LEIDING RBL WEST-BRABANT RBL West-Brabant wordt dagelijks geleid door Michiel Keulemans en Liesbeth van der Lee. Michiel is werkzaam als hoofd RBL en is tevens RMC-coördinator in de regio West-Brabant. Liesbeth is teamleider van de administratie en het team van leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders van de niveau 2 gemeenten. Wilt u meer weten over RBL West-Brabant, de manier van werken en de uitdagingen? Neemt u dan contact op met hen via (076) 529 81 10 of
[email protected].
LEERPLICHT/REGIONAAL BUREAU/JAARVERSLAG 2012/2013
9
REGIO IN VOGELVLUCHT
BERGEN OP ZOOM, WOENSDRECHT EN STEENBERGEN
Samenwerking West-Brabant West Een van de highlights van dit schooljaar waren de voorbereidingen op de regionale samenwerking met Halderberge en Roosendaal op het gebied van Leerplicht en RMC in West-Brabant West. Doel is te komen tot een netwerkorganisatie waarin sprake zal zijn van een eenduidige werkwijze. Voorop stond dat alle gemeenten zich in de kwaliteitsnormen en werkprocessen konden herkennen. LMC Bergen op Zoom en LMC Roosendaal hebben eveneens gezamenlijk het lokale beleidsplan 2013-2015 (gericht op het voorkomen van voortijdig schoolverlaten) opgesteld en er heeft gezamenlijke intervisie plaats gevonden. Meer aanmeldingen schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten De samenwerking met scholen in de drie gemeenten werpt haar vruchten af. Net als VO-scholen melden nu ook alle MBO-scholen via DUO en hebben zij tevens een ZAT (zorg- en adviesteam) waarin zorgleerlingen worden besproken. Hierdoor stijgt het aantal meldingen. Voor de 18-plussers zonder startkwalificatie is de samenwerking met de ISD van groot belang nu de jeugdwerkloosheid zo oploopt. Jongeren die in staat zijn om terug te keren naar school, komen niet in aanmerking voor een uitkering doordat studiefinanciering een voorliggende voorziening is. De trajectbegeleiders 18-plus zijn daarom gestart met een wekelijks spreekuur bij de ISD Brabantse wal. Voortijdig schoolverlaters moeilijker plaatsbaar door crisis Gezien de economische crisis wordt het steeds moeilijker stageplaatsen en BBL-banen te vinden voor jongeren. De trajectbegeleiders 18-plus zijn daarom gestart met dagbestedingstrajecten, waarbij jongeren weerbaarder worden om een opleiding c.q. leerwerktraject aan te kunnen (Wildebrand). Ook is een multidisciplinair team opgericht met alle ketenpartners, waarbij op casusniveau jongeren met multiproblematiek vooruit worden geholpen. Roem en Poen Afgelopen jaar is gewerkt aan de implementatie van ‘Roem en Poen in West Brabant West’. Dit helpt jongeren die dreigen uit te vallen, omdat ze een onjuiste studiekeuze hebben gemaakt. Samen wordt een opleiding gekozen die bij de leerling past, waardoor voortijdig afhaken wordt voorkomen. Na de begeleidingsperiode heeft de dreigende uitvaller een passend opleidingsplan, een buddy uit het bedrijfsleven en een stageplaats op zak. MBO-jongeren van het Kellebeek en Zoomvlietcollege worden daarbij ingezet als begeleider, omdat zij als geen ander de leefwereld van jongeren kennen. Hierdoor levert het ook extra stageplaatsen op in het MBO. Zomeractie succesvol De samenwerking tussen de scholen voor voortgezet onderwijs en de leer- en kwalificatieplichtambtenaren binnen de drie gemeenten brengt jongeren zonder een startkwalificatie en vervolgopleiding eerder in beeld, omdat zij tijdens de zomervakantie intensief worden gevolgd. Op het laatste moment leerlingen niet geplaatst krijgen, komt nu veel minder voor.
10
Daling te laatkomers Scholen vragen de leerplichtambtenaren om regelmatig acties gericht op te laatkomers bij hen te organiseren, aangezien zij hierdoor afgelopen jaar een daling zagen. Herhaaldelijk te laat komen is een begin van meer schoolverzuim en wordt door deze preventieve actie zoveel mogelijk voorkomen. Een win-win situatie voor school en leerling.
aanzienlijk met die van België. Zo kent men daar thuisonderwijs en is te laat komen een verantwoordelijkheid van de scholen. Uniformiteit in de handhaving is van groot belang. De bestaande kaders binnen beide wetgevingen bieden hiervoor geen ruimte. Er wordt daarom gehandeld ‘in de geest van de wet’. Hierbij is een goede samenwerking met de Belgische instanties onontbeerlijk.
Twee nieuwe scholen in Bergen op Zoom Bergen op Zoom heeft er twee scholen voor speciaal onderwijs bij gekregen. Het Mozaïekcollege en de onderbouw van het praktijkonderwijs van de Berkenhof, die m.i.v. het nieuwe schooljaar hun deuren hebben geopend. Voor de leerlingen uit de regio Bergen op Zoom betekent dit minder reizen, want voordien moesten zij hiervoor naar Roosendaal of Breda.
ETTEN-LEUR
Lichte toename van leerlingen naar Belgische scholen In het schooljaar 2012/2013 was er een lichte toename van 178 naar 183 leerlingen uit Woensdrecht die onderwijs volgen in België. Pilotschool Almata Op pilotschool Almata kunnen ca. 80 leerlingen onderwijs volgen. Ze worden ook ingeschreven in het GBA. Er is echter een grote doorloop van leerlingen, omdat veel van hen hier maar een aantal maanden verblijven. Doordat het een pilot betreft, kunnen deze leerlingen niet officieel worden aangemeld via DUO. Dit houdt in dat ze door DUO worden gezien als vroegtijdig schoolverlaters en daardoor van invloed zijn op het percentage vsv-ers in de gemeente Woensdrecht.
BAARLE-NASSAU
Nergens ter wereld is een gemeente zo sterk verweven met een gemeente van het buurland. Dit maakt het voor de handhaving op het gebied van leerplicht niet altijd eenvoudig. Baarle-Nassau telt drie basisscholen, waarvan een openbare basisschool de Regenboog en twee katholieke basisscholen: De Akkerwinde in Baarle-Nassau en de Bernardusschool in Ulicoten. De basisscholen zijn gloednieuw en onderdeel van een Brede School. De Brede School in Ulicoten, waarin de Bernardusschool is gehuisvest, is in 2013 opgeleverd en officieel geopend. Verder is er één VO-school, De la Salle, die deel uitmaakt van Scholengemeenschap Breda, unit Tessenderlandt. De la Salle biedt Havo- en Vwo-onderwijs aan tot het 4e leerjaar, kaderberoepsgerichte leerweg tot het 3e jaar en de volledige VMBO-theoretische leerweg. Op een steenworp afstand van de Nederlandse scholen staat een Belgische basisschool, De Vlinder, met 99 kinderen uit Baarle-Nassau. Op een totaal van 510 kinderen in de leeftijdscategorie 5-12 jaar is dit aantal aanzienlijk (ruim 20%). Vanuit het Nederlandse gemeentehuis is de fysieke afstand naar de Belgische basisschool kleiner dan die naar de Nederlandse scholen. Ongeveer 50 Belgische jongeren bezoeken de Nederlandse scholen in Baarle-Nassau en ruim 160 Nederlandse jongeren gaan dagelijks naar scholen in België. Dit kan complexe situaties geven op het gebied van leerplicht en de handhaving hiervan. De Nederlandse leerplichtwetgeving verschilt namelijk op diverse punten
Ook voor Etten-Leur is het schooljaar 20122013 bewogen geweest. Naast de overgang naar een regionale administratie is de gemeente met ingang van dit schooljaar ook gaan samenwerken met Rucphen en Zundert in de uitvoering van de kwalificatieplicht en RMC in het MBO-onderwijs. De uitvoering is ondergebracht bij het Jongerenloket op het Werkplein van Etten-Leur. Door deze aansluiting is een koppeling ontstaan met de arbeidsmarkt en is er een éénloketfunctie gecreëerd waar jongeren zowel de weg naar werk als opleiding of een combinatie daarvan kunnen vinden. In de nieuwe situatie werken de jongerenadviseurs en de kwalificatiemedewerker/ trajectbegeleider/leerplichtambtenaren direct en intensief samen, waardoor vrijwel geen enkele jongere meer aan de aandacht ontsnapt. De ervaringen zijn tot op heden zeer positief en gesteld mag worden dat deze vorm van samenwerking een absolute meerwaarde heeft. Ook hebben we dit schooljaar voor de eerste keer deelgenomen aan de actie ’Blijf in Beeld’. Deze richt zich op leerlingen die het VMBO gaan verlaten. Leerlingen worden tijdens de zomermaanden gevolgd bij hun overstap van VMBO naar MBO. Doel van de actie is te voorkomen dat leerlingen geen goede aansluiting vinden in het MBO en hierdoor mogelijk uitvallen. Op 21 maart 2013 heeft Etten-Leur weer deelgenomen aan de jaarlijkse Dag van de Leerplicht. Ditmaal was de aandacht gericht op groep 8 van het basisonderwijs. Leerlingen mochten de burgemeester en wethouder interviewen over wat leerplicht en opleiding voor hen heeft betekend. Daarnaast was er voor de leerlingen een Talent-battle georganiseerd, waaraan ook een prijs gekoppeld was. Deze dag was wederom een succes! Vorig jaar bleek dat een aantal scholen voor regulier onderwijs nog niet voldoende is voorbereid op de invoering van de wet Passend Onderwijs. Het tijdig inzetten van zorg voor leerlingen met gedrags- en emotionele problemen is op een aantal scholen nog een aandachtspunt. Het kan leiden tot voortijdig schoolverlaten. Daarom is er het afgelopen schooljaar o.a. in de Zorgadviesteams met succes verder gewerkt aan de verbetering hiervan.
RUCPHEN
Het schooljaar 2012-2013 heeft voor de gemeente Rucphen vooral in het teken van samenwerking gestaan. Ten eerste is per augustus 2012 gestart met één centrale leerplichtadministratie voor de hele regio, het Jeugd Volg Systeem (JVS). Het werken met JVS bevalt erg goed. Daarnaast zijn we begonnen met de pilot omtrent de combinatie leerplichtambtenaar/ traject-begeleider/jongerenloket. Tot die tijd
Jaar verslag 2012 2013
waren er twee aanspreekpunten voor jongeren van 16-23 jaar die op school vastliepen en deze dreigden te verlaten zonder startkwalificatie. Enerzijds is er de leerplichtambtenaar/ trajectbegeleider die jongeren terug naar het onderwijs moet leiden. Anderzijds begeleidt de jongerenadviseur die jongeren naar werk. Om bij wijze van proef ervaring op te doen met de combinatie van deze functies is de pilot opgezet. Het betreft een samenwerking tussen de gemeenten Etten-Leur, Zundert en Rucphen. Door op locatie (Etten-Leur) samen te werken ontstaat een snelle verwijsfunctie, die bijdraagt aan het in beeld houden van jongeren zonder startkwalificatie. Tot op heden wordt deze manier van werken als erg positief ervaren.
hierdoor worden voorkomen dat kleine vragen zich kunnen ontwikkelen tot grote problemen. Zo nodig wordt doorverwezen naar gespecialiseerde hulp.
Rucphen heeft dit schooljaar voor het eerst ook deelgenomen aan de actie ‘Blijf in Beeld’. Deze is bedoeld om leerlingen te volgen die van het VO overstappen naar het MBO. Jongeren die geen definitieve inschrijving bij een andere opleiding hebben, mogen niet worden uitgeschreven. Hierdoor lopen ze geen risico om buiten beeld te raken. De oude school blijft een inspanningsverplichting houden tot de jongere is aangekomen op de vervolgschool. Als er voor de zomervakantie geen inschrijving bekend is, melden scholen dit bij de leerplichtambtenaar. Ook leerlingen die wel een inschrijving bij het MBO hebben, maar niet op komen dagen, worden gemeld bij de leerplichtambtenaar/ trajectbegeleider. Zo ontstaat er een sluitend netwerk en kan de leerplichtambtenaar/ trajectbegeleider tijdig inspringen bij problemen rondom een inschrijving.
ZUNDERT
Tot slot is Rucphen vanwege de reorganisatie van de politie, per 1 januari 2013 teruggegaan naar het Veiligheidshuis Bergen op Zoom. Strafrechtelijke zaken Met betrekking tot jongeren woonachtig in onze gemeente worden nu hier besproken. Voor leerplichtzaken kan de leerplichtambtenaar deelnemen aan het Leerplichtcasusoverleg (LCO). Civiele zaken worden besproken in het Hulpverleningscasusoverleg (HCO).
MOERDIJK
De meeste PO-leerlingen bezoeken basisscholen in Moerdijk. VO-leerlingen zijn overwegend ingeschreven op scholen in Zevenbergen en Oudenbosch, en verder in Breda, Roosendaal en buiten de regio. Voor MBO gaan de meeste jongeren naar ROC West-Brabant, maar ook buiten de regio West-Brabant. Op het terrein van leerplicht en voortijdig schoolverlaten dient daarom met veel instellingen binnen onderwijs alsook met andere instellingen te worden samengewerkt. Het beschikken over een goed netwerk is daarom cruciaal voor de leerplichtambtenaar en trajectbegeleider voortijdig schoolverlaten en kwalificatieplicht.
ALPHEN-CHAAM
Per 1 augustus 2012 wordt de leerplicht in Alphen-Chaam uitgevoerd door het RBL West-Brabant. De scholen in onze gemeente hebben van deze verandering weinig gemerkt, doordat de uitvoering in handen bleef van onze eigen leerplichtambtenaar Conny Arends. De leerplichtambtenaar is één van de partners van het CJG en als zodanig bezoekt zij gevraagd en op eigen initiatief de scholen. Het streven naar korte lijnen met de scholen wordt zo vorm gegeven. Dit draagt bij aan een vroegtijdige signalering van problemen en hopelijk kan
Tijdens de Dag van de Leerplicht 2013 heeft wethouder Van de Heijning met de leerplichtambtenaren Ans Machielse en Conny Arends van RBL West-Brabant de basisschool Mattheus in Galder bezocht. Wethouder Van de Heijning gaf samen met de leerplichtambtenaren een les rondom het thema ‘mijn talent, mijn verhaal’. Speciale aandacht was er voor de vraag wat er verandert als je naar het voortgezet onderwijs gaat. Kinderen mochten hen bevragen over hun eigen schooltijd en het belang van een goed diploma.
Het afgelopen schooljaar is in Zundert er heel wat gebeurd op het gebied van de leerplicht, de kwalificatieplicht en de trajectbegeleiding. Zo heeft de regionale leerplichtadministratie de samenwerking in de regio positief beïnvloed. Samenwerking De samenwerking met Etten-Leur en Rucphen op het gebied van kwalificatieplicht en trajectbegeleiding neemt een bijzondere plaats in. De uitvoering van deze werkzaamheden is geïntegreerd in het Jongerenloket op het Werkplein in Etten-Leur. Door deze aansluiting is een koppeling ontstaan met de arbeidsmarkt en is er een éénloketfunctie gecreëerd. De jongerenadviseurs, de kwalificatieplichtambtenaar/trajectbegeleider en leerplichtambtenaren werken nauw samen met de jongeren in de begeleiding naar werk en/of scholing. We kunnen nu al spreken van een constructie die jongeren effectief binnenboord houdt. Casusoverleg De leerplichtambtenaar speelt een belangrijke rol in de samenwerking tussen school, ouders, jongere en de hulpverlening. Dat speelt in het werk van alledag en spitst zich ook toe in bijvoorbeeld het casusoverleg Zundert dat eens in de zes weken bij elkaar komt. Acties Verdere acties van afgelopen schooljaar zijn: directe aandacht voor een goede overstap van VMBO naar MBO (‘Blijf in Beeld’) om uitval te voorkomen, de Dag van de Leerplicht en de rondgang samen met de politie op camping Fort Oranje. Bij deze laatste actie zijn ouders/ verzorgers van vermoedelijk niet-schoolgaande kinderen aangesproken. Resultaat was dat twee thuiszittende kinderen diezelfde week nog op de basisschool in Rijsbergen terecht kwamen.
GEERTRUIDENBERG
Regionale Samenwerking Sinds 1 augustus 2012 worden alle uitvoerende en bijbehorende administratieve taken op het gebied van leer-/kwalificatieplicht en voortijdig schoolverlaten voor jongeren tussen de 4 en 23 jaar voor de gemeente uitgevoerd door RBL West-Brabant. Van de verandering hebben de scholen binnen de gemeente nauwelijks hinder ondervonden, behalve het verwerken van een adreswijziging en het noteren van een ander telefoonnummer. Dag van de Leerplicht Op de dag van de Leerplicht heeft een groep leerplichtambtenaren van het RBL op het Dongemond College een aantal klassen bezocht
LEERPLICHT/REGIONAAL BUREAU/JAARVERSLAG 2012/2013
en heeft de jongeren met stellingen aan het werk gezet. Zomeractie Dit jaar is voor het eerst de Zomeractie uitgezet. Tegen het einde van het schooljaar legt de leerplichtambtenaar contact met de schooldecanen VO en stemt op tijd af welke (examen) leerlingen zonder startkwalificatie nog geen nieuwe vervolgopleiding hebben gevonden. De ouders van deze leerlingen worden benaderd door de leerplichtambtenaar. Het voorkomt dat jongeren te laat worden aangemeld op een vervolgopleiding en daarmee het risico lopen niet meer geplaatst te kunnen worden op de opleiding/studierichting van hun keuze. Gebrek aan stageplaatsen en banen Jongeren die vanuit het VO doorstromen naar het MBO voor een BBL-opleiding ondervinden momenteel grote hinder van de crisis. Stages/ banen zijn steeds dunner gezaaid. Dat heeft ook consequenties voor de onderwijsaanbieders. Jongeren die bij de inschrijving reeds een stageplaats hebben, worden toegelaten. Hebben ze nog geen baan, dan krijgen ze veelal het advies om naar een BOL-(voltijds)opleiding te gaan. Belangrijk is dat jongeren er goed aan doen ruim voor de zomervakantie hun studierichting te bepalen en als ze kiezen voor een BBL-opleiding, een passende stage/baan zien te bemachtigen en zich ook meteen in laten schrijven op een MBO. Ook voor BOL-opleidingen geldt dat ze zich voor de zomervakantie moeten aan melden, dan is er de grootste kans om te worden toegelaten.
LAND VAN HEUSDEN EN ALTENA
Toelichting cijfers RMC Het aantal processen ‘In Beeld’ en de RMCwerkprocessen van de gemeenten Aalburg, Woudrichem en Werkendam is relatief hoog in vergelijking met andere gemeenten. Dit heeft te maken met het feit dat bij de conversie van het oude leerplichtsysteem Key2 Onderwijs en G4LPA naar JVS de cijfers en de invoer van de RMC-administratie niet digitaal zijn overgezet naar JVS. Daarom zijn door de RMC-medewerker van Aalburg, Woudrichem en Werkendam alle voortijdig schoolverlaters nagekeken op inkomensgegevens in het Suwinet en handmatig ingevoerd in JVS. Daarbij viel op dat veel jongeren een arbeidscontract hebben. In het totaal is van 16 jongeren niet bekend wat zij doen op dit moment. Deze jongeren krijgen in de komende tijd een huisbezoek. Moeilijke casus vsv-er Jongen, 22 jaar, heeft via een RMC-brief aangegeven begeleiding te willen. Hij heeft de opleiding Grafische Vormgeving vorig jaar niet afgemaakt en zou dit alsnog willen doen. Na diverse gesprekken en informatie bij de docenten van de opleiding te hebben ingewonnen, bleek dat deze jongen verslaafd is aan verdovende middelen en dat het hem niet lukt om een werk/leerbaan te vinden en zich aan afspraken te houden. Inmiddels is hij opgenomen bij Novadic-Kentron. De vraag is of hij na het voltooien van deze opname zijn opleiding nog kan afmaken, omdat hij dan inmiddels 23 jaar is en scholen deze leeftijdsgrens hanteren voor instroom in de BOL-opleidingen.
Toename absoluut schoolverzuim In het jaarverslag leerplicht 2011-2012 werd al vermeld dat door de invoering van het digitale systeem van in- en uitschrijven er gerichter gecontroleerd zou kunnen worden op absoluut schoolverzuim. Het gesignaleerde absoluut schoolverzuim is dan ook licht gestegen, maar heeft in onze gemeente niet geleid tot daadwerkelijke overtredingen van de leerplichtwet. Handhaven was niet nodig.
Succesverhaal vsv-er Jongen, 21 jaar, is sinds twee jaar gestopt met een MBO-ICT niveau 4 opleiding. Deze vsv-er heeft momenteel een eigen bedrijf. Hij bouwt professionele websites voor bedrijven. Hij geeft aan dat hij het werk bijna niet aankan. Financieel gaat het goed. In de toekomst wil hij een HBO ICT opleiding volgen, waarbij hij met de 21+ test kan instromen zonder MBO-diploma.
OOSTERHOUT
Leerplicht Roosendaal heeft het afgelopen jaar samen met Bergen op Zoom, Halderberge, Steenbergen en Woensdrecht geïnvesteerd in de regionalisering van de uitvoering van leerplicht in West-Brabant-West. Als subregionale netwerkorganisatie werken we in samenspraak met de scholen toe naar een gezamenlijke visie, een beleid en een werkwijze om het schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten tegen te gaan. Uitgangspunt is: één leerplichtambtenaar per school voor alle leerlingen uit deze regio; de dienstverlening richting de leerlingen, de ouders en de scholen staat centraal. Ook de samenwerking met netwerkpartners richt zich op preventief werken. Zorgwekkend (ziekte)verzuim en zorg over leerlingen worden besproken in de Zorgadviesteams, waaraan de leerplichtambtenaar deelneemt. De overgang van leerlingen van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs en van voortgezet naar middelbaar onderwijs stond ook het afgelopen jaar op de agenda. Door vroegtijdig contact te leggen met de scholen voorkomen we dat leerlingen tussen wal en schip vallen. Hieraan werken we het komende jaar verder, zodat de overdracht van zorgleerlingen is geborgd. De trajectbegeleiders hebben ter voorkoming van voortijdig schoolverlaten geregeld contact gehad met de MBO-scholen Lees verder op volgende pagina >
Het schooljaar 2012-2013 is voor Oosterhout een bewogen jaar geweest. Het werken met JVS en vanuit een centrale administratie was een van de grote veranderingen. In eerste instantie vroeg dit aanpassingen en gewenning van de medewerkers, maar het heeft wel geleid tot het meer efficiënt werken, waardoor informatie sneller en meer gedetailleerd beschikbaar komt. De uitvoering van de leerplicht vanuit een regionaal team en met behoud van het eigen gezicht van Oosterhout heeft geleid tot een kwaliteitsverbetering. Aan het eind van het schooljaar is er, door deelname aan de actie ‘Blijf in Beeld’, extra aandacht geweest voor VO-leerlingen die zonder diploma de school verlieten en voor leerlingen bij wie het risico bestond dat zij geen goede aansluiting op het MBO zouden vinden. Een goede samenwerking met coördinatoren, decanen en/of transfercoaches is daarvoor noodzakelijk. De leerplichtambtenaar in Oosterhout heeft in het schooljaar 2012-2013 deelgenomen aan interne overleggen zoals het COJOR (Casus Overleg Jongeren in de Openbare Ruimte). Op de Dag van de Leerplicht heeft de leerplichtambtenaar, met twee raadsleden, een presentatie over leerplicht gegeven in drie groepen 8 van RKBS De Meander.
ROOSENDAAL
11
DRIMMELEN
De ‘blauw/groene’ gemeente Drimmelen bestaat uit zes kernen (Terheijden, Wagenberg, Hooge Zwaluwe, Lage Zwaluwe, Made en Drimmelen). In iedere kern staat minimaal één basisschool en in Made is het voortgezet onderwijs vertegenwoordigd met het Dongemond College. Regionale samenwerking Om schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten verder terug te dringen zijn de leerplichtambtenaren van een aantal WestBrabantse gemeenten per 1 augustus 2012 samengebracht in het team van RBL West-Brabant. Ruim een jaar verder blijkt dat deze nieuwe leerplichtorganisatie goede kansen biedt om de kwaliteit van de uitvoering van de leerplichtwet nog verder te verbeteren. Ondanks het pas éénjarig bestaan staat er al een stevige organisatie met een eigen werkwijze. De continuïteit van de dienstverlening is vergroot (er is nu altijd achtervang bijvoorbeeld), er zijn goede mogelijkheden voor collegiaal overleg, er is centrale aansturing en een meer eenduidige toepassing van de regelgeving. JVS Jeugd Volg Systeem Met de start van de regionale samenwerking is ook een nieuw registratiesysteem voor de leerplichtadministratie ingevoerd. Het JVS (Jeugd Volg Systeem) is een hele verbetering. In dit systeem kan iedere leerplichtambtenaar bijvoorbeeld de laatste stand van zaken omtrent iedere leerling raadplegen. Dit waarborgt de kwaliteit en klantgerichtheid. Dag van de Leerplicht Tijdens de Dag van de Leerplicht, dit jaar gecoördineerd vanuit RBL West-Brabant, ging wethouder Mark van Oosterhout samen met leerplichtambtenaren Joke Schreuders en Anja Bruijns van het RBL in gesprek met groep 8 van basisschool “de Zeggewijzer” in Terheijden. In het gesprek kwamen vragen aan de orde als: Wat wordt er van je verwacht in het voortgezet onderwijs? Wat is het belang van een goed diploma? Wat zijn de taken van een leerplichtambtenaar? Kinderen mochten ook zelf vragen stellen aan de wethouder en de leerplichtambtenaren. Zomeractie Afgelopen jaar is voor het eerst de Zomeractie uitgevoerd. Tegen het einde van het schooljaar bekijken de leerplichtambtenaar en schooldecaan welke leerlingen zonder startkwalificatie nog geen nieuwe opleiding hebben gevonden. Samen met de leerling en de ouders wordt tijdig gezocht naar een vervolgopleiding. Dit om te voorkomen dat de leerling, wanneer er te lang niets gebeurt, na de zomervakantie niet meer geplaatst kan worden.
HALDERBERGE
Regionale Samenwerking Sinds 1 augustus 2012 worden alle uitvoerende taken op het gebied van leer-/kwalificatieplicht en voortijdig schoolverlaten voor jongeren tussen de 5 en 23 jaar voor de gemeente uitgevoerd door RBL West-Brabant. Ook de bijbehorende administratieve taken worden door het RBL uitgevoerd. Uitgangspunt is: één leerplichtambtenaar per school voor alle leerlingen uit de regio; de dienstverlening richting de leerlingen, de ouders en de scholen staat centraal. Kennismaking In het begin van het schooljaar heeft de nieuwe leerplichtambtenaar kennisgemaakt met de directeuren van alle basisscholen in Halderberge. De leerplichtambtenaar heeft ook kennisgemaakt met de directie van het Markland College en het Prinsentuin in Oudenbosch. Beide scholen stelden een ruimte beschikbaar waar de leerplichtambtenaar wekelijks spreekuur kan houden en andere werkzaamheden kan uitvoeren. Uiteraard is de leerplichtambtenaar ook aanwezig bij de Zorg Advies Teams die iedere zes weken op de VOscholen worden gehouden.
12
Dag van de Leerplicht Tijdens de Dag van de Leerplicht in maart heeft wethouder Paantjens met de leerplichtambtenaren Kim Heijster en Joke Schreuders groep 8 van de St.Joannesschool in Oud-Gastel bezocht. Zomeractie Dit jaar is voor het eerst de Zomeractie uitgezet. Tegen het einde van het schooljaar legt de leerplichtambtenaar contact met de schooldecanen voortgezet onderwijs en stemt op tijd af welke (examen)leerlingen zonder startkwalificatie nog geen nieuwe vervolgopleiding hebben. De ouders van de leerlingen worden benaderd door de leerplichtambtenaar. Dit voorkomt dat jongeren te laat worden aangemeld op een vervolgopleiding en het risico lopen niet geplaatst te kunnen worden. Gebrek aan stageplaatsen en banen Jongeren die vanuit het VO doorstromen naar het MBO voor een BBL opleiding (combinatie leren en werken) ondervinden grote hinder van de crisis. Stages/banen zijn steeds dunner bezaaid. Dat heeft ook consequenties voor de onderwijsaanbieders. Jongeren die bij de inschrijving al een stageplaats hebben worden toegelaten. Hebben ze nog geen baan, dan krijgen ze veelal het advies om een BOL (voltijds)opleiding te volgen. Belangrijk blijft in elk geval dat jongeren ruim voor de zomervakantie hun studierichting te bepalen. Als ze kiezen voor een BBL opleiding is het zaak een passende stage/baan zien te bemachtigen en zich ook meteen in laten schrijven op een MBO. Ook voor BOL studenten geldt dat zij zich voor de zomervakantie moeten aanmelden, dan is de kans het grootst om toegelaten te worden.
BREDA
Een dynamisch jaar Breda coördineerde in goede samenwerking met de andere gemeenten in de regio de doorontwikkeling van RBL WestBrabant het afgelopen schooljaar. Daarnaast veranderde er ook het nodige voor de Bredase leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders. Er ontstond een nieuw team van circa 14 collega’s binnen het RBL. Zij verdelen met elkaar het werk van de gemeenten Alphen-Chaam, Breda, Drimmelen, Geertruidenberg, Halderberge, Moerdijk en een deel van de Oosterhoutse zaken. Ook ontstond er een administratief team dat leerplichtadministratie verzorgt voor alle gemeenten in de regio. Het totale RBL-team heeft de uitdagingen op snelle en professionele opgepakt. Opvallend in de cijfers Breda is binnen de regio de grootste gemeente. Zowel qua inwonersaantal als het aantal werkprocessen. Breda heeft in West-Brabant het hoogste percentage voortijdig schoolverlaters (VSV), namelijk 3,8%. Dat is te verklaren door het feit dat Breda verhoudingsgewijs veel 18-plussers heeft en binnen die groep studeren jongeren aan het MBO. Onder deze jongeren zie we veel werkprocessen Verzuim 18+ (vaak een voorspeller van schooluitval) en RMC (uitval). De problematiek in Breda is vergelijkbaar met die in gemeenten zoals o.a. Eindhoven en Tilburg. Vergelijken we de Bredase VSV-cijfers met andere gemeenten van vergelijkbare grootte dan valt op dat Breda het goed doet. Enschede kent een percentage van 3,7 %, Groningen 4,0 %, Arnhem 5,0 %, Eindhoven 4,3 %, Tilburg en Utrecht 4,1 %. Let wel: deze cijfers gaan over schooljaar 2011-2012. De cijfers van het schooljaar 2012-2013 worden pas in maart 2014 door OCW gepubliceerd. Samenwerking met netwerkpartners De gemeente Breda en de andere gemeenten op niveau 2 hebben het afgelopen jaar vanuit het RBL intensief samenwerkt met het ROC West-Brabant, de Samenwerkingsverbanden van het Primair- en Voortgezet Onderwijs en met de partners die uitvoering geven aan aanpalende beleidsterreinen. Met name de ontwikkelingen op het gebied van CJG, Wet Werk en Bijstand, de ontwikkelingen rond Jeugdzorg en Passend Onderwijs worden op de voet gevolgd om de noodzakelijke afstemming en aansluiting te behouden. Verzuimbezoeken aan huis De gemeente Breda voert sinds begin van het schooljaar een pilot uit samen met Het Cingel College, het Vitalis College en CBZ Verzuimservice. CBZ is een organisatie die dagelijks vele verzuimbezoeken aflegt voor opdrachtgevers uit het hele land. CBZ volgt nu ook gerichte meldingen op van het RBL en de twee colleges. De studenten worden op de dag van de verzuimmelding bezocht met als doel om zo snel mogelijk het contact met school tot stand te brengen.
REGIONALE MELD- EN COÖRDINATIEFUNCTIE (RMC) Alle gemeenten in Nederland moeten voortijdig schoolverlaters tot 23 jaar registreren en ervoor zorgen dat zij via een passend traject (onderwijs, werk of een combinatie) alsnog een startkwalificatie kunnen behalen. De RMC-wet kent geen maatregelen om het behalen van een startkwalificatie af te dwingen. De trajectbegeleiders kunnen jongeren wel wijzen op de gevolgen van verzuim voor de studiefinanciering, kinderbijslag en hen met goede argumenten verleiden tot het behalen van een startkwalificatie. De RMC-wet bepaalt dat gemeenten voor deze doelstelling samenwerken in regio’s. Zo zijn er 39 RMC-regio’s in het land, waarvan West-Brabant regio 34 is. De RMC-regio komt overeen met het werkgebied van het RBL.
WEG ZONDER DIPLOMA Als een jongere zonder diploma de school verlaat, meldt de school dit aan DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs van het Ministerie van OCW). De automatische koppeling tussen DUO en de administratie van het RBL zorgt ervoor dat de jongere snel kan worden benaderd. Het begin is gemaakt. Staat de jongere open voor begeleiding, dan komt de trajectbegeleider in actie. Samen met de jongere bekijkt die wat de kwaliteiten en mogelijkheden zijn om alsnog een startkwalificatie te behalen. Blijkt dat dit er op dat moment niet in zit, dan bekijkt men waarom niet en wordt er samen met de jongere naar oplossingen gezocht. De jongere kan ook worden begeleid naar alternatieven zoals werk en/of hulpverlening, eventueel in combinatie met een scholingstraject. Het komt helaas ook voor dat jongeren niet reageren op oproepen vanuit het RBL of aangeven geen begeleiding te willen. Tot hun 23ste houdt het RBL ze dan toch in beeld en schrijft hen twee keer per jaar aan met een begeleidingsaanbod. Bij het bepalen welke jongeren het eerst begeleiding nodig hebben staat trajectbegeleiders binnenkort via een automatische koppeling de informatie van het Inlichtingenbureau ter beschikking. Dit geeft bijvoorbeeld informatie over een mogelijk inkomen dat de jongere verdient. Zie tabel 11 en 12 op pagina 7
Andrea Biesheuvel Leerplichtambtenaar /RMC traject-begeleidster Voortijdig schoolverlaters komen bij mij op diverse manieren in beeld. Door het goede contact met de instellingen weet ik vaak al dat de jongere de opleiding gaat verlaten, voordat deze officieel wordt gemeld. Nadat ik met de opleiding contact heb gehad over de jongere, bel ik die vaak dezelfde week nog op voor een afspraak. Doorgaans komt een jongere ook opdagen, of meldt zich netjes af. In het intakegesprek bespreken we de toekomst en maken we gelijk een vervolgafspraak. Mijn ervaring is dat jongeren het fijn vinden om persoonlijk te worden aangesproken en geholpen met een studiekeuze of het zoeken naar een werk/ leerbaan. Omdat veel jongeren van het Land van Heusden en Altena buiten de regio Breda naar school gaan, heb ik goede contacten met scholen uit de andere regio’s. En ik heb korte lijnen met sociale zaken van de drie gemeenten. Dit alles maakt het werk voor mij ook heel leuk en afwisselend. In het Land van Heusden Altena valt op dat veel jongeren die zonder diploma de school verlaten al werk of een eigen bedrijf hebben. Dit maakt het lastig om ze terug naar school te krijgen. Maar werkethiek lijkt hoog in vergelijking met andere gebieden. We hebben daardoor relatief weinig jongeren met een WWB uitkering. Dus een startkwalificatie wil ook weer niet alles zeggen…
COLOFON Regionaal leerplichtjaarverslag - Tekst RBL West-Brabant i.s.m. Walter van de Calseyde Grafisch - Ontwerp Gemeente Breda, Wim Reichardt Regionaal Bureau Leerplicht West-Brabant - Bezoekadres Claudius Prinsenlaan 14 - 4811 DK Breda - Postadres Postbus 90156 4800 RH Breda - Telefoon (076) 529 81 10 - Email
[email protected] - Internet www.rblwest-brabant.nl - Openingstijden maandag t/m vrijdag van 8.00u tot 17.00u
REGIO IN VOGELVLUCHT
> Vervolg van pagina 11 over de verbetering van hun verzuimregistratie. Uit de cijfers die in het regionale jaarverslag leerplicht staan, blijkt dat er binnen de achttien deelnemende gemeenten op heel verschillende manieren wordt geregistreerd. Door kwaliteitscontrole zal dit in de toekomst beter worden afgestemd. Het aantal werkprocessen van de gemeente Roosendaal is geheel in verhouding met dat van de andere deelnemende gemeenten in West-Brabant. Er zijn verschillen te zien in de werkprocessen zelf op de onderdelen Informatie en Advies; Relatief verzuim; Vrijstelling van inschrijving; Zorg/preventie.