iza De zorgverzekeraar voor de publieke sector
iza Werkgeverspocket 2011 Praktische informatie voor werkgevers in de publieke sector
1
IZA Werkgeverspocket is een uitgave van IZA Zorgverzekeraar, bedoeld voor haar relaties. Hoewel bij het samenstellen van deze uitgave grote zorgvuldigheid is betracht, kunnen hieraan geen rechten worden ontleend. © 2011 IZA Redactie Gerald Jager, Stefanie Hendriks, Hans de Klerk, Froukje van der Linden, Yvonne Zanders. Mede mogelijk gemaakt door medewerkers van IZA Zorgverzekeraar Eindredactie IZA Zorgverzekeraar: Yvonne Zanders en Froukje van der Linden Internet www.iza.nl
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
2
3
Uw handboek over gezondheid, zorg en verzuim De komende jaren wordt het belangrijker dan ooit om medewerkers aan boord te houden. Dat komt niet alleen door de toenemende krapte op de arbeidsmarkt. Ook de vergrijzing zorgt ervoor dat u moet investeren in duurzame inzetbaarheid. Bijvoorbeeld door uw medewerkers de gelegenheid te geven zichzelf te ontwikkelen. Maar ook door van gezondheidsmanagement uw beleid te maken. IZA helpt u daarbij. En dat levert u meer op dan u denkt. Neem bijvoorbeeld IZA Bedrijfszorg, een product waarmee u het verzuim onder uw medewerkers kunt terugdringen. Klanten die hierin investeren, verdienen elke euro ruim vier keer terug. Een ander voorbeeld is onze propositie voor het WGA eigen risicodragerschap. Wilt u eigenrisicodrager worden, dan kunt u hiermee uiteindelijk ook kosten besparen, afhankelijk van het aantal gedeeltelijk arbeidsongeschikten in uw organisatie. Bovendien betaalt u bij ons bijna altijd minder premie voor deze verzekering dan bij het UWV. De moeite van het bekijken waard dus! In de IZA Werkgeverspocket vindt u alles over deze producten en extra services. Ook geven wij u handvatten om duurzame inzetbaarheid door middel van gezondheidsmanagement en verzuimaanpak in uw organisatie vorm te geven. Bovendien bevat dit boekwerk een schat aan informatie over zorg en verzuim, en kunt u alle hoofdlijnen van de wetgeving op dit gebied terugvinden. De IZA Werkgeverspocket is daarom met recht hét handboek over gezondheid, zorg en verzuim te noemen. IZA helpt u graag uw organisatie gezond te houden. Neem daarom contact op met een van onze key accountmanagers. Zij kunnen u exact voorrekenen wat voordelig is en wat niet. Dan bent u er zeker van dat u een bewuste en juiste keuze maakt! IZA Zorgverzekeraar Jacques van Zoelen, Commercieel Directeur
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
4
5
1 Over IZA
9
Wie is IZA?
10
Goed voor elkaar
10
IZA: meer dan een zorgverzekeraar
10
Keuzevrijheid
11
Tevreden klanten
11
Betrouwbare partij
11
Gemak en eenvoud
11
Dichtbij
11
Altijd op de hoogte
12
Het GemeentePakket: hét complete pakket voor uw minima
13
Univé-VGZ-IZA-Trias (UVIT)
13
Univé IZA Premie Voordeel Plan
14
Premiekorting
14
2 De collectieve zorgverzekering van IZA voor gemeenten
15
IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis
16
Vergoedingen in de IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis
23
IZA Aanvullende verzekering
24
3 De collectieve zorgverzekering van IZA voor andere organisaties in de publieke sector
35
IZA Zorgverzekering
37
Vergoedingen in de IZA Zorgverzekering
43
IZA Aanvullende verzekering
44
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
6
7
4 Gezondheidsmanagement
55
Van verzuimpreventie naar integrale oplossingen
56
IZA Zorg+
57
IZA Zorg+: doeltreffende verzuimaanpak
59
Vitaal Verzuimmanagement (VVM)
60
Bedrijfszorg
67
IZA Zorg+: ondersteunen gezondheidsbeleid
77
Groei: zo groeit de duurzame inzetbaarheid van uw medewerkers
77
WGA-verzekering Eigen Risico
81
Trainingen & cursussen
83
IZA Zorg+: zorg bemiddelen, verlenen en vergoeden
84
IZA Zorg+: extra services en diensten
86
5 Wet- en regelgeving gezondheid en verzuim
91
Arbeidsomstandigheden en arbeidstijden
92
Ziek melden
105
Loondoorbetaling
107
Re-integratie
112
6 Wetgeving sociale zekerheid
129
Stelsel sociale zekerheid
131
Internationale sociale zekerheid
139
Werkgever en sociale zekerheid
145
Uitkeringen
150
Trefwoordenregister
167
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
8
9
1 Over IZA
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
10
Over IZA Wie is IZA? Sinds haar oprichting in 1952 is IZA uitgegroeid van uitvoeringsinstantie van de ziektekostenregeling voor gemeenteambtenaren tot aanbieder van toonaangevende zorgverzekeringspakketten voor werknemers in de gehele publieke sector. Niet alleen gemeenten, maar ook provincies, waterschappen, afvalverwerkende bedrijven, onderwijsinstellingen, stichtingen en verenigingen hebben collectieve contracten met IZA gesloten. Dankzij dit grote aandeel en de jarenlange ervaring is IZA met recht dé zorgverzekeraar voor de publieke sector.
Goed voor elkaar ‘Goed voor elkaar’: dat is de slogan van IZA Zorgverzekeraar. Met ‘goed’ onderstrepen we dat IZA specialist is in zorgverzekeringen voor de publieke sector. We zijn goed in wat we doen. En we doen goed voor onze klanten, door kwaliteit te garanderen en net dat beetje meer te bieden. Ook ‘voor elkaar’ heeft een dubbele betekenis: wij zorgen voor u en u zorgt ervoor dat Nederland blijft draaien. Daarnaast benadrukt het onze persoonlijke aandacht. Tot slot betekent ‘voor elkaar’ ook: het is geregeld, geen zorgen.
IZA: meer dan een zorgverzekeraar Als zorgverzekeraar neemt IZA haar klanten veel zorgen uit handen. Dat doen we door werkgevers en werknemers in de publieke sector een uitgebreid verzekeringspakket aan te bieden. Naast de uitgebreide zorgverzekering kunt u kiezen voor onze speciale verzuimproducten en totaaloplossingen op maat. Voor iedere organisatie heeft IZA een passende oplossing: Vitaal Verzuimmanagement (VVM), IZA Bedrijfszorg of Groei. En onze WGA-verzekering Eigen Risico in het geval van arbeidsongeschiktheid van uw medewerkers. Naast deze verzuimproducten en totaaloplossingen kunnen u en onze medewerkers gebruikmaken van onze vriendendiensten, zoals wachtlijstbemiddeling of de voordelige IZA Reisverzekering. Meer IZA Vriendendiensten vindt u op www.iza.nl/vriendendiensten. IZA is dus niet alleen zorgverzekeraar, we zijn ook uw partner. Onze key accountmanagers gaan hierover graag met u in gesprek.
11
Keuzevrijheid Keuzevrijheid is een groot goed. Daarom biedt IZA een uitgebreid zorgverzekeringspakket, met – naast de IZA Zorgverzekering – de keuze uit drie aanvullende pakketten. Onze verzekerden kunnen zelf hun zorgverlener kiezen, van tandarts en huisarts tot ziekenhuis. Daarnaast beïnvloeden zij de hoogte van hun premie door zelf de hoogte van het eigen risico te bepalen.
Tevreden klanten IZA kent de publieke sector als geen ander en weet waar werkgevers en werknemers binnen deze sector behoefte aan hebben. Dat komt doordat we nadrukkelijk luisteren naar onze verzekerden en hen betrekken bij de ontwikkeling van onze producten. Daarnaast besteden we uitgebreid aandacht aan onze (telefonische) bereikbaarheid. Verzekerden waarderen dat ook, zo blijkt uit onafhankelijke klanttevredenheidonderzoeken. IZA behoort wat dit betreft al jaren tot de top van de verzekeraars. Bij ons staan betrouwbaarheid, kwaliteit en gemak voorop.
Betrouwbare partij Van een zorgverzekeraar verwacht u betrouwbaarheid. Een partij die afspraken nakomt en op een zorgvuldige manier omgaat met verzekerdeninformatie. Deze zaken vormen elke dag weer de uitgangspunten van ons werk. Kortom, we zeggen wat we doen en we doen wat we zeggen.
Gemak en eenvoud IZA heeft heldere informatie en goede ondersteuning hoog in het vaandel staan. Waar mogelijk nemen we verzekerden en werkgevers werk uit handen. Op formulieren vullen we bijvoorbeeld zelf alvast zo veel mogelijk gegevens in. De verzekerde hoeft dan geen onnodige handelingen te verrichten. Onvolledig ingevulde formulieren sturen wij niet terug naar de verzekerde. Wij nemen rechtstreeks contact met hem op en maken het in orde.
Dichtbij Persoonlijk contact vinden we heel belangrijk. Onze key accountmanagers spelen hierbij een belangrijke rol. Zij bouwen aan een hechte relatie met de klant en weten wat er in uw vakgebied speelt. We weten zo waar u behoefte aan heeft en kunnen daar vervolgens snel en adequaat op reageren.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
12
Altijd op de hoogte Als zorgverzekeraar hechten we grote waarde aan duidelijkheid. Dit betekent onder meer dat we u en uw werknemers graag van belangrijke zaken en ontwikkelingen op de hoogte houden. Dat doen we op verschillende manieren: • IZA Magazine voor verzekerden; • websites als www.iza.nl, www.iza.nl/gemeenten en www.gezondiza.nl; • e-mailnieuwsbrieven; • intranetten via de werkgever; • mailings, waarbij we de werkgever altijd vooraf informeren; • IZA in Bedrijf voor de werkgever.
Daarom IZA • Ruime aanvullende pakketten met volop keuzemogelijkheden. • Verzekerden kiezen zelf hun zorgverleners. • Geen winstoogmerk en een stabiel premiebeleid. • Persoonlijke aandacht, in brieven en aan de telefoon. • Ervaring in de sector: wij weten wat er speelt en wat uw wensen zijn. Hierop passen wij onze producten aan. • Volop extra exclusieve services en diensten. • Wij zeggen wat we doen en doen wat we zeggen: afspraak is afspraak.
13
Het GemeentePakket: hét complete pakket voor uw minima IZA Zorgverzekeraar is van oudsher nauw betrokken bij gemeenten. Daardoor kunnen we inspelen op de behoeften die in deze sector leven. Bijvoorbeeld met het nieuwe GemeentePakket: een zeer uitgebreide zorgverzekering aangevuld met doordachte en effectieve diensten, speciaal gericht op minima. Door deze unieke combinatie zijn cliënten verzekerd van de beste zorg en worden ze geholpen met het realiseren van een stabiele leefwijze. Uw key accountmanager vertelt u er meer over.
Univé-VGZ-IZA-Trias (UVIT) Met ruim 4,2 miljoen zorgverzekerden – een kwart van de Nederlandse bevolking – behoort IZA met haar fusiepartners Univé, VGZ en Trias tot de grootste spelers in Nederland op het gebied van zorgverzekeringen. Onze schadeverzekeringstak heeft ruim 800.000 verzekerden. De schaalgrootte, spreiding en ervaring in de markt zorgen ervoor dat we u kwalitatief hoogwaardige producten tegen een eerlijke prijs kunnen bieden: zorgverzekeringen, schadeverzekeringen én inkomensverzekeringen. Bij Univé-VGZ-IZA-Trias is er door de samenwerking veel kennis en kunde over verzekeringsproducten op het gebied van zorg, inkomen, wonen en mobiliteit samengebundeld. Het vormt een solide basis om een ijzersterke speler in de markt te zijn. Met het uiteindelijke doel om u het voordeel en het gemak te bieden van een totaalpakket met grote voordelen in prijs en prestatie. Een voorbeeld daarvan is het Univé IZA Premie Voordeel Plan (zie volgende pagina).
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
14
Univé IZA Premie Voordeel Plan Het zijn onze verzekerden die de vruchten plukken van de samenwerking tussen IZA en Univé, VGZ en Trias. Zo kunnen ze voortaan bij ons terecht voor al hun verzekeringen. Dat is niet alleen gemakkelijk, maar ook erg voordelig. Want met de IZA Zorgverzekering ontvangen ze een premiekorting op de Univé schadeverzekeringen, die kan oplopen tot wel 15 procent. Dit is het Univé IZA Premie Voordeel Plan. Verzekeringsgroep
Verzekeringen
Aansprakelijkheid
Aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren, Aansprakelijkheidsverzekering voor (agrarisch) ondernemers, Milieuschadeverzekering
Motorrijtuigen
Personenautoverzekering, Bestelautoverzekering, Vrachtautoverzekering, Motor-/ scooterverzekering, Klassiekerverzekering, Bromfietsverzekering
Tractoren en werktuigen
Tractorverzekering, Landbouwwerktuigverzekering
Zorg
IZA Zorgverzekering
Ongevallen
Arbeidsongeschiktheidsverzekering, Persoonlijke ongevallenverzekering, Gezinsongevallenverzekering
Wonen
Woonhuisverzekering, Inboedelverzekering, Kostbaarhedenverzekering
Recreatie
Caravanverzekering, Kampeerautoverzekering, Watersportverzekering
Overige
Aanhangwagenverzekering
Totale maximale korting
0%
3%
6%
9%
12%
15%
Premiekorting De premiekorting wordt gegeven op de premie per verzekeringsgroep (uitgezonderd zorg) die betaald is over het verzekeringsjaar (1 juli tot en met 30 juni). De maximale korting per groep bedraagt € 22,69. Uitkering van het kortingsbedrag vindt jaarlijks in oktober plaats. Kortingsbedragen lager dan € 2,27 worden niet uitgekeerd.
15
2 De collectieve zorgverzekering van IZA voor gemeenten
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
16
De collectieve zorgverzekering van IZA voor gemeenten De zorgverzekering van IZA staat bekend om zijn uitgebreide vergoedingen en ruime keuze. Omdat we geen winstoogmerk hebben, kunnen we bovendien een concurrerende premie bieden. Meeverzekerde kinderen tot achttien jaar betalen zelfs helemaal geen premie, ook niet voor aanvullende pakketten. Ze zijn meeverzekerd voor hetzelfde aanvullende pakket als hun ouders. Keuzevrijheid Veel verzekerden willen zelf bepalen naar welke zorgverlener ze gaan. De IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis geeft hen die keuzevrijheid. Dat doen we met een restitutiepolis. Uiteraard laat IZA haar verzekerden ook graag profiteren van de voordelen die voortkomen uit afspraken met zorgaanbieders over prijzen en declareren van nota’s. De meeste nota’s, bijvoorbeeld die van ziekenhuizen, huisartsen, fysiotherapeuten en apotheken betaalt IZA rechtstreeks aan de hulp verlener. De overige nota’s betaalt de verzekerde zelf en declareert deze vervolgens bij IZA. IZA-verzekerden bepalen zelf hoe uitgebreid ze verzekerd willen zijn. Ze kunnen kiezen uit drie verschillende aanvullende pakketten en hebben de mogelijkheid om naast het verplicht eigen risico te kiezen voor een vrijwillig eigen risico. Daarmee beïnvloeden ze zelf de hoogte van hun premie. Gezinsleden in collectieve contract Gezinsleden van uw werknemers kunnen zich eveneens via het collectieve contract bij IZA verzekeren. Ook zij ontvangen korting op zowel de IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis als de IZA Aanvullende verzekering. Kinderen kunnen tot hun 30e jaar op de gezinspolis worden meeverzekerd. Hierbij maakt het niet uit of ze studeren of werken en of ze nog thuis- of uitwonend zijn.
IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis De collectieve zorgverzekering van IZA biedt uitstekende vergoedingen. Vooral voor veelgevraagde zorg, zoals fysiotherapie, tandheelkunde, alternatieve geneeswijzen en hulpmiddelen. Collectief verzekerden ontvangen premiekorting op de IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis én op de IZA Aanvullende verzekering.
17
Pakketopbouw Met de IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis is de basiszorg geregeld. In dit pakket is de zorg opgenomen die volgens de Zorgverzekeringswet in het basispakket moet zitten. Hoe uitgebreid iemand verzekerd wil zijn, hangt af van diens persoonlijke situatie en zorgbehoeften. Daarom biedt IZA naast het basispakket drie aanvullende pakketten: • IZA Start • IZA Basic • IZA Classic IZA Perfect bestaat alleen nog voor verzekerden die in 2008 volgens dit pakket verzekerd waren. De pakketten IZA Start en IZA Basic kennen verschillende vergoedingen voor zorg die niet of niet volledig in het basispakket is opgenomen. Het aanvullende pakket IZA Start is gelijk aan het IZA Basic pakket, met uitzondering van de tandartsvergoeding. Deze zijn namelijk alleen inbegrepen bij IZA Basic, waardoor dit pakket een iets hogere premie kent dan IZA Start. IZA Classic is het meest uitgebreide pakket en biedt een breed scala aan vergoedingen tegen een scherpe premie. Voor de aanvullende pakketten van IZA geldt geen medische of tandheelkundige selectie.
IZA Classic IZA Basic IZA Start IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
18
Premie De premie voor de IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis bestaat uit een procentuele premie en een nominale premie. Procentuele premie De procentuele premie wordt door de overheid bepaald en bedraagt 7,75 procent van het brutoloon (tot maximaal € 33.427). De werkgever heft de premie bij de werknemer en draagt deze vervolgens af aan de Belastingdienst. De werkgever geeft een standaard bijdrage in de kosten, die ook 7,75 procent bedraagt. Werkgevers mogen zelf bepalen of ze nog een vrijwillige extra bijdrage geven in de premiekosten. Nominale premie De nominale premie is afhankelijk van de prijsbepaling van IZA, de collectiviteitkorting en het eventuele vrijwillig eigen risico dat de werknemer heeft gekozen. Premie-inning De premie van zowel de IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis als de IZA Aanvullende verzekering int u via het salaris van uw werknemers, tenzij zij dit niet willen. In dat geval kunnen zij bij aanmelding aangeven dat ze de premie via automatische incasso of acceptgiro willen betalen. Voor betaling per acceptgiro wordt telkens € 0,50 aan extra kosten in rekening gebracht.
Omdat IZA zich specifiek richt op werknemers in de publieke sector, voeren wij geen dure reclamecampagnes. De werknemers die deelnemen aan het collectieve contract bij IZA ontvangen een korting. Daarnaast stelt de wijze van premie-inning, via inhouding op het salaris, ons in staat de uitvoeringskosten laag te houden. Dit verantwoorde premiebeleid is dan ook kenmerkend voor IZA.
19
Zorgtoeslag Sommige werknemers kunnen in aanmerking komen voor een zorgtoeslag van de Belastingdienst. Voor de zorgtoeslag moet de werknemer voldoen aan de volgende voorwaarden: • Hij is achttien jaar of ouder. • Hij is verzekerd voor ziektekosten. • Het inkomen is niet te hoog. Voor alleenstaanden ligt de grens op maximaal € 36.022 per jaar, voor samenwonenden/gehuwden samen op maximaal € 54.264 per jaar. Hierbij gaat de Belastingdienst uit van het toetsingsinkomen. Hoogte van de zorgtoeslag Alleenstaanden hebben recht op maximaal € 835 zorgtoeslag per jaar, samenwonenden/ gehuwden kunnen samen rekenen op maximaal € 1.753. Men krijgt geen zorgtoeslag als deze op jaarbasis minder dan € 24 zou zijn. Zorgtoeslag aanvragen Uw werknemers kunnen de zorgtoeslag bij de Belastingdienst aanvragen. Meer informatie is te vinden op www.toeslagen.nl. Verplicht eigen risico Iedere verzekerde vanaf achttien jaar heeft een verplicht eigen risico. Dit houdt in dat hij elk kalenderjaar de eerste € 170 aan zorgkosten zelf betaalt. Het gaat hierbij om de zorg van de basisverzekering. Het verplicht eigen risico is niet van toepassing op: • Huisartsenzorg, met uitzondering van: – geneesmiddelen die de huisarts voorschrijft en voor – (laboratorium)onderzoek dat samenhangt met huisartsenzorg, dat een andere zorgaanbieder dan de huisarts verricht en deze zorgaanbieder apart in rekening brengt. • Verloskundige zorg en kraamzorg. Het eigen risico geldt wel voor andere zorgvormen zoals geneesmiddelen, bloedonderzoek, vlokkentest of ziekenvervoer. • Hulpmiddelen in bruikleen. Kosten zoals bezorging en onderhoud tellen wel mee voor het verplicht eigen risico.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
20
• Mondzorg voor verzekerden jonger dan 18 jaar zoals beschreven in artikel 28.1 van de verzekeringsvoorwaarden IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis. Het eigen risico geldt wel voor chirurgische tandheelkundige hulp van specialistische aard (kaakchirurgie) en het daarbij behorende röntgenonderzoek en de uitneembare volledige prothese. • Kosten van door IZA Zorgverzekering nader aan te wijzen zorgproducten of -diensten van voorkeursleveranciers en voorkeursprogramma’s. Voor 2011 is dat een vergoeding van de poging tot stoppen met roken als de verzekerde dit doet volgens het Stoppen Met Roken programma van het Partnership Stoppen met Roken bij een door IZA gecontracteerde leverancier. • Nacontroles van een lever- of nierdonor. • Eventuele eigen bijdragen en/of eigen betalingen.
Voorbeeld in de praktijk Sjoerd werkt bij de gemeente. Hij heeft gekozen voor een vrijwillig eigen risico van € 0. In 2011 breekt hij zijn been en wordt hij in het ziekenhuis opgenomen: kosten € 355. Omdat voor iedere Nederlander een verplicht eigen risico geldt van € 170, moet Sjoerd € 170 zelf betalen. De overige € 185 is voor rekening van IZA.
Chronisch zieken en gehandicapten Het verplicht eigen risico geldt voor iedereen, ook voor groepen die door hun aandoening worden gedwongen tot het maken van zorgkosten, zoals chronisch zieken en gehandicapten. Sommige van hen kunnen daarom financiële compensatie krijgen. De uitkering van de tegemoetkoming vindt altijd achteraf plaats. Dat betekent dat de tegemoetkoming over 2010 in het najaar van 2011 wordt uitgekeerd. Om over 2010 in aanmerking te komen voor de tegemoetkoming moet de betrokkene voldoen aan een of meer van de volgende voorwaarden: • Verzekerde had in 2010 een indicatie voor minstens 26 weken zorg uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) in een zorginstelling (minimaal een etmaal per week verblijf in een AWBZ-instelling) of aan huis (minimaal een uur of dagdeel per week). • Verzekerde had in 2010 minstens 26 weken hulp bij het huishouden in natura via de Wmo.
21
• Verzekerde was in 2009 opgenomen in het ziekenhuis voor een ernstige chronische aandoening zoals kanker, cystische fibrose (taaislijmziekte), aandoeningen van de alvleesklier, COPD, astma, hartaandoeningen en nieraandoeningen, Parkinson of ernstige letsels. • Verzekerde had in 2009 revalidatiezorg in of door een erkend revalidatiecentrum. • Verzekerde had in 2010 fysiotherapie of oefentherapie vanwege een chronische aandoening. • Verzekerde gebruikte in 2010 intensief bepaalde medicijnen, al dan niet in combinatie met het vergoed hebben gekregen van bepaalde hulpmiddelen. • Verzekerde heeft gebruikgemaakt van een persoonsgebonden budget (pgb) voor hulp in het huishouden. • Verzekerde heeft gebruikgemaakt van een rolstoel die is verkregen vanuit de Wmo. • Het kind van verzekerde een indicatie van Bureau Jeugdzorg heeft voor langdurige AWBZ-zorg (minstens 26 weken per kalenderjaar, minimaal een uur per week). Als een verzekerde voor teruggave in aanmerking komt, ontvangt hij deze automatisch. Het bedrag wordt altijd achteraf uitgekeerd en bedraagt € 54. Deze compensatie ontvangt hij dan niet van IZA, maar van het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Vrijwillig eigen risico Behalve een wettelijk verplicht eigen risico kunnen IZA-verzekerden ook kiezen voor een extra vrijwillig eigen risico van € 0, € 100, € 200, € 300, € 400 of € 500. Eigen risico betekent dat de eerste kosten binnen een kalenderjaar volledig voor rekening komen van de verzekerde. Nadat het (eerder afgesproken) ‘eigen risico’-bedrag is bereikt, gaat IZA over tot betaling. Voor het vrijwillig eigen risico gelden dezelfde uitzonderingen als voor het verplicht eigen risico (zie pagina 19). Het vrijwillig eigen risico geldt voor één jaar. Voorafgaand aan ieder kalenderjaar kan de verzekerde de hoogte ervan laten aanpassen. Voor ieder gezinslid vanaf 18 jaar kan een ander vrijwillig eigen risico worden gekozen.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
22
Eigen bijdragen Naast het eigen risico zijn binnen de zorgverzekering zogeheten eigen bijdragen van toepassing. Deze hebben betrekking op: • Kraamzorg. • Verloskundige zorg in het ziekenhuis zonder medische indicatie. • Zittend ziekenvervoer. • Tandheelkundige en orthodontische zorg in bijzondere gevallen. • Prothetische voorzieningen voor verzekerden van 22 jaar en ouder. • Hulpmiddelen en verbandmiddelen. • Eerstelijns psychologische zorg, niet-specialistische ggz. • Sommige geneesmiddelen. Afhankelijk van de gekozen aanvullende verzekering worden sommige eigen bijdragen geheel of gedeeltelijk vergoed. Zie voor meer informatie over de aanvullende verzekering pagina 24 en verder. De Regeling zorgverzekering, het Besluit zorgverzekering en het Reglement hulpmiddelen IZA zijn op te vragen via de website www.iza.nl/gemeenten. Werkgeversbijdrage De verzekerden betalen de premie voor de IZA Aanvullende verzekering rechtstreeks aan IZA. Vanwege het belang voor uw verzuimaanpak raadt IZA u aan een bijdrage te geven in de premiekosten van de IZA Aanvullende verzekering voor uw werknemers. Daarmee wordt het collectieve IZA-pakket interessanter voor uw werknemers. En dat laatste is ook voor u weer van groot belang: • U krijgt een hoge deelnamegraad van uw werknemers. • U zorgt ervoor dat uw werknemers uitstekend verzekerd zijn voor ziektekosten. • U kunt de kosten van verzuiminterventies zoveel mogelijk ten laste laten komen van uw collectiviteit. Ontdubbeling Als u in combinatie met de collectieve zorgverzekering van IZA gebruikmaakt van IZA Bedrijfszorg, zorgt IZA automatisch voor ‘ontdubbeling’ van de kosten. U betaalt nooit twee keer premie voor dezelfde declaraties. Uw verzuimaanpak wordt dus deels door de collectieve zorgverzekering gefinancierd (zie ook pagina 76).
23
Restitutiepolis De IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis is een restitutiepolis. Dat betekent dat onze verzekerden vrij zijn in hun keuze van zorgverlener. De verzekeringsvoorwaarden geven aan in hoeverre de verzekerde iets vergoed krijgt. De hoogte van de vergoeding is niet afhankelijk van de keuze voor een bepaalde zorgverlener. Een van de speerpunten van IZA is om de verzekerde niet lang op zijn geld te laten wachten. IZA behandelt zo veel mogelijk ingediende nota’s binnen tien werkdagen, tenzij de aard van een nota meer verwerkingstijd of onderzoek vraagt. Een groot deel van de nota’s betaalt IZA rechtstreeks aan de zorgverlener. Bijvoorbeeld die van ziekenhuizen, apotheken, huisartsen en fysiotherapeuten. De verzekerde hoeft in die gevallen niets voor te schieten, want IZA betaalt de volledige nota aan de zorgverlener en brengt zo nodig het eigen risico of een eigen bijdrage zelf bij de verzekerde in rekening.
Vergoedingen in de IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis De IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis is het wettelijke basispakket dat de kosten voor de meest noodzakelijke zorg dekt. Uw werknemers zijn verzekerd voor: • Geneeskundige zorg, waaronder zorg door huisartsen, ziekenhuizen, medisch specialisten en verloskundigen. • Tandheelkundige zorg (tot 18 jaar, daarna alleen bij bijzondere medische indicaties en volledige gebitsprotheses). • Hulpmiddelen. • Geneesmiddelen. • Kraamzorg. • Ziekenvervoer (ambulance- en zittend vervoer). • Paramedische zorg (beperkt fysiotherapie/oefentherapie, logopedie, ergotherapie, dieetadvisering). • Geneeskundige geestelijke gezondheidszorg. • Zorgbemiddeling.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
IZA Aanvullende verzekering Wil de verzekerde een uitgebreidere verzekering dan alleen het wettelijke basispakket, dan kan hij kiezen voor een van de drie aanvullende pakketten: • IZA Start • IZA Basic • IZA Classic Werknemers kunnen deze pakketten zonder enige vorm van selectie afsluiten. Vergoedingen De exacte vergoedingen staan omschreven in de Verzekeringsvoorwaarden 2011. Verzekerden kunnen deze downloaden via www.iza.nl/gemeenten.
24
25
Overzicht van de meest voorkomende vergoedingen van 2011 van de IZA Zorgverzekering Gemeentezorgpolis en de IZA Aanvullende verzekering op alfabetische volgorde. IZA Zorgverzekering Gemeentezorgpolis
IZA Aanvullende verzekering IZA Start
IZA Basic
IZA Classic
Alternatieve zorg Alternatieve geneeswijzen en beweegzorg (voor chiropractie en osteopatie gelden aparte max. vergoedingen)
Max. € 29 per consult tot max. € 145 voor arts, acupuncturist en klassiek homeopaat samen
Max. € 29 per consult tot max. € 145 voor arts, acupuncturist en klassiek homeopaat samen
Chiropractie
Max. € 29 per consult tot max. € 290 voor arts, acupuncturist, klassiek homeopaat en andere aanbieders van alternatieve zorg samen (zie www.iza.nl/ gemeenten) Max. € 29 per consult tot max. € 290
Homeopathische en antroposofische geneesmiddelen
Max. € 130
Max. € 130
Osteopathie
Max. € 260
Max. € 29 per consult tot max. € 290
Anticonceptiemiddelen
Tot 21 jaar 100% (voor sommige middelen geldt een eigen bijdrage)
Audiologische zorg
100%
Vanaf 21 jaar 100% (voor sommige middelen geldt een eigen bijdrage)
Vanaf 21 jaar 100% (voor sommige middelen geldt een eigen bijdrage)
Vanaf 21 jaar 100% (voor sommige middelen geldt een eigen bijdrage)
Bevalling en kraamzorg Kraampakket Kraamzorg thuis door kraamcentrum of kraamzorghotel
In natura bij kraamzorg In natura bij kraamzorg In natura bij kraamzorg via IZA Kraamzorg via IZA Kraamzorg via IZA Kraamzorg Max. 10 dagen met eigen bijdrage van € 3,90 per uur
Kraamzorg niet door kraamcentrum, kraamzorghotel of ziekenhuis
Max. € 37 per dag voor max. 8 dagen
Max. € 37 per dag voor max. 8 dagen
Max. € 37 per dag voor max. 8 dagen
Lactatiekundige zorg
Max. € 50 per bevalling
Nazorg pasgeborene/ verlengde kraamzorg
100% voor max. 12 uur 100% voor max. 12 uur 100% voor max. 12 uur verdeeld over max. 4 verdeeld over max. 4 verdeeld over max. 4 dagen dagen dagen
(Poli)klinische bevalling medische noodzaak
100%
(Poli)klinische bevalling zonder medische noodzaak
€ 192 per dag (€ 223 minus € 31 voor de eigen bijdrage kraamzorg in het ziekenhuis)
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
26
IZA Zorgverzekering Gemeentezorgpolis
IZA Aanvullende verzekering IZA Start
IZA Basic
IZA Classic
Preconceptiezorg 100% (hieronder wordt o.a. verstaan adviezen over gezonde voeding, adviezen over inname foliumzuur en adviezen over geneesmiddelengebruik) Verloskundige zorg
100%
Buitenland Niet-spoedeisende zorg
100% op basis NL tarief
Spoedeisende zorg tijdens vakantie en tijdelijk verblijf in het buitenland
100% op basis NL tarief of vergoeding volgens wettelijke verzekering verblijfsland
Vervoer stoffelijk overschot vanuit buitenland Ziekenvervoer vanuit buitenland (repatriëring)
100% bij medische noodzaak vanaf de Nederlandse grens
Circumcisie (medisch noodzakelijk) Dyslexiezorg (zorg in verband met ernstige dyslexie aan kinderen die basisonderwijs volgen en die in 2011 begint op 7-, 8-, 9- of 10-jarige leeftijd)
100%
Erfelijkheidsonderzoek
100%
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
Max. € 600
Max. € 600
Max. € 600
Farmaceutische zorg Dieetpreparaten
100%
Geneesmiddelen opgenomen in bijlage 1 van de Regeling zorgverzekering en het Reglement farmaceutische zorg IZA
100% tot max. wettelijk v ergoedingslimiet (GVS). (Voor sommige geneesmiddelen geldt een eigen bijdrage)
Vitamines bij chronische ziekte met ernstig vitaminetekort
Max. € 200 voor eigen bijdragen boven GVSlimiet
100%
Huidbehandelingen Acnebehandeling
Max. € 26 per behande- Max. € 26 per behande- Max. € 26 per behandeling voor max. 15 ling voor max. 15 ling voor max. 15 behandelingen behandelingen behandelingen
27
IZA Zorgverzekering Gemeentezorgpolis
IZA Aanvullende verzekering IZA Start
IZA Basic
IZA Classic
Camouflagetherapie
Max. € 165 per 3 aaneengesloten kalenderjaren
Max. € 165 per 3 aaneengesloten kalenderjaren
Max. € 165 per 3 aaneengesloten kalenderjaren
Epilatie
Max. € 445
Max. € 445
Max. € 445
Huisarts
100%
Hulpmiddelen Brillen en lenzen vanaf 0,25D, ooglaseren en lensimplantatie
Volwassenen max. € 186 per 2 aaneengesloten kalenderjaren. Kinderen t/m 16 jaar max. € 186 per kalenderjaar
Hoortoestellen
Afhankelijk van gebruikstermijn tot 6 jaar max. € 501,50 tussen 6 en 7 jaar max. € 592 vanaf 7 jaar max. € 683
Hulpmiddelen en verbandmiddelen opgenomen in de Regeling zorgverzekering en het Reglement hulpmiddelen IZA
100% en bij bepaalde middelen bruikleen (voor sommige hulpmiddelen geldt een eigen bijdrage en/of een max. vergoeding)
Krukken
Aankoopprijs minus vergoeding zorgverzekering tot max. € 200 per toestel
Bruikleen of eigendom max. 1 paar
Bruikleen of eigendom max. 1 paar
Plaswekker Pruik
Bruikleen of eigendom max. 1 paar 100%
Max. € 386,50
Aankoopprijs minus vergoeding zorgverzekering tot max. € 100 per pruik
Steunpessarium
100%
Steunzolen en therapiezolen
Max. € 190
Max. € 190
Max. € 190
Supphosekousen
100% voor max. 4 paar
100% voor max. 4 paar
100% voor max. 4 paar
In-vitrofertilisatie en overige fertiliteitsbevorderende behandelingen In-vitrofertilisatie (IVF)
1e, 2e en 3e poging
Overige fertiliteitsbe- 100% vorderende behandelingen Logopedie
100% bij medische indicatie
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
28
IZA Zorgverzekering Gemeentezorgpolis
IZA Aanvullende verzekering IZA Start
IZA Basic
IZA Classic
Medisch specialisti100% sche zorg (hieronder valt ook zorg door een trombosedienst, o rthoptist, optometrist, second opinion, nierdialyse in een dialysecentrum, chronische intermitterende beademing, de benodigde apparatuur en begeleiding stoppen met roken) Orthodontie Orthodontie tot 18 jaar
80% beperkt aantal indicaties die niet onder de ZV vallen
80% beperkt aantal indicaties die niet onder de ZV vallen
80% beperkt aantal indicaties; overige orthodontie 80% max. 36 maanden
Orthodontie vanaf 18 jaar
80% beperkt aantal indicaties die niet onder de ZV vallen
80% beperkt aantal indicaties die niet onder de ZV vallen
80% beperkt aantal indicaties; overige orthodontie 80% tot max. € 300
Paramedische zorg Bekkenfysiotherapie De eerste 9 behandein verband met urine- lingen incontinentie vanaf 18 jaar Dieetadvisering
Max. 4 uur
Ergotherapie
Max. 10 uur
Fysiotherapie, oefentherapie Cesar/ Mensendieck, oedeemtherapie en manueel therapie voor verzekerden tot 18 jaar
100% voor max. 18 zittingen per aandoening per kalenderjaar. Meer behandelingen alleen bij aandoeningen volgens bijlage 1 Besluit ZV (chronische aandoening)
Niet-chronische indicatie: maximum vergoeding per soort per zitting voor max. 9 extra zittingen per aandoening
Niet-chronische indicatie: maximum vergoeding per soort per zitting voor max. 9 extra zittingen per aandoening
Niet-chronische indicatie: maximum vergoeding per soort per zitting voor max. 14 extra zittingen per aandoening
Fysiotherapie, oefentherapie Cesar/ Mensendieck, oedeemtherapie en manueel therapie voor verzekerden vanaf 18 jaar
100% alleen voor aandoeningen volgens bijlage 1 Besluit ZV m.u.v. de eerste 12 behandelingen
Maximum vergoeding per soort per zitting voor de eerste 12 zittingen per aandoening per kalenderjaar voor aandoening volgens bijlage 1 Besluit ZV en 9 zittingen voor een andere aandoening
Maximum vergoeding per soort per zitting voor de eerste 12 zittingen per aandoening per kalenderjaar voor aandoening volgens bijlage 1 Besluit ZV en 9 zittingen voor een andere aandoening
Maximum vergoeding per soort per zitting voor de eerste 12 zittingen per aandoening per kalenderjaar voor aandoening volgens bijlage 1 Besluit ZV en 14 zittingen voor een andere aandoening
100%
100%
100%
Groepszwemmen voor reumapatiënten
Max. 4 uur per jaar na de vergoeding vanuit de zorgverzekering
29
IZA Zorgverzekering Gemeentezorgpolis
IZA Aanvullende verzekering IZA Start
IZA Basic
IZA Classic
Overgangsconsulent, hulp aan vrouwen in de overgang
Max. € 50 per consult voor max. 4 consulten
Max. € 50 per consult voor max. 4 consulten
Max. € 50 per consult voor max. 4 consulten
Podotherapie of gespecialiseerd pedicure voor diabetesen reumapatiënten
Max. € 115
Max. € 115
Max. € 115
Stottertherapieën
Max. € 400
Max. € 400
Max. € 400
Plastische en/of reconstructieve chirurgie
100% voor enkele indicaties
100% voor enkele niet door de zorgverzekering geaccepteerde indicaties en tot max. 50% bij bijzondere medische omstandigheden
Preventie Beperkte of uitgebreide Gezond Leven Test
Eenmaal per 2 kalenderjaren met eigen bijdrage van € 25 bij beperkte en € 50 bij uitgebreide test
Preventieve cursussen (o.a. zwangerschap, omgaan met ziekte of aandoening)
Max. € 75
Max. € 75
Max. € 75
Sportgeneeskundige hulp
Max. € 75
Max. € 75
Max. € 75
Vaccinaties bij reizen buitenland
80% van de kosten tot maximaal € 75 per kalenderjaar
80% van de kosten tot maximaal € 75 per kalenderjaar
80% van de kosten tot maximaal € 175 per kalenderjaar
Vervangende mantelzorg
Max. € 625
Max. € 625
Max. € 1.250
Stoppen-metrokenprogramma
100% eenmaal per jaar
Psychologische zorg Eerstelijnspsychologische hulp
100% max. 8 zittingen minus eigen bijdrage (2011: € 10 per zitting)
Neurofeedback Persoonsgebonden budget eerstelijnspsychologische zorg
Max. € 1.000 (tot 18 jaar) Budget op basis kosten behandeling minus een eventueel van toepassing zijnde eigen bijdrage van € 10 per zitting
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
30
IZA Zorgverzekering Gemeentezorgpolis
IZA Aanvullende verzekering IZA Start
(Psychosociale) hulp oncologiepatiënten Specialistische geneeskundige geestelijke gezondheidszorg Revalidatie
Max. € 445
IZA Basic
Max. € 445
IZA Classic
Max. € 445
100% (er geldt mogelijk een eigen bijdrage)
100%
Sterilisatie en hersteloperatie (man en vrouw)
100%
Tandheelkundige zorg tot 18 jaar* Bijzondere tandheelkunde
100% beperkt aantal indicaties minus een eventueel van toepassing zijnde eigen bijdrage
Consulten, onderzoek 100% en preventie
Diverse verrichtingen met niet-plastisch materiaal R-codes*
Maximum vergoeding afhankelijk van verrichting
Implantaten niettandeloze kaak
100% voor 2 bijzondere indicaties
Implantaten tandeloze kaak
100% beperkt aantal indicaties
Inlays, kronen en bruggen R-codes*
100% voor kroon ter vervanging van hoekof snijtanden bij 2 bijzondere indicaties
Kaakgewrichtsbehandeling (gnathologie) G-codes*
100%
Prothesen P-codes*
100%
Tandheelkundige zorg vanaf 18 jaar*
Maximum vergoeding per soort inlay, kroon en brug voor max. 6 elementen per 3 aaneengesloten kalenderjaren
Maximum vergoeding mondzorg totale pakket IZA Basic € 250 per kalenderjaar
Anesthesie A-codes* Bijzondere tandheelkunde
Max. € 850 per 3 aaneengesloten kalenderjaren
100% beperkt aantal indicaties minus een eventueel van toepassing zijnde eigen bijdrage
80%
80%
31
IZA Zorgverzekering Gemeentezorgpolis
IZA Aanvullende verzekering IZA Start
IZA Basic
IZA Classic
Chirurgische tandheelkunde H-codes*
80%
80%
Consult tandarts C-codes*
80%
80%
Diverse verrichtingen met niet-plastisch materiaal R-codes*
Maximum vergoeding afhankelijk van verrichting
Implantaten niettandeloze kaak
Implantaten tandeloze kaak door tandarts bij ernstig geslonken kaak
100% met eigen bijdrage van € 125 per prothese geplaatst op tandheelkundige implantaten
Inlays, kronen en bruggen R-codes*
Max. € 850 per 3 aaneengesloten kalender jaren
Maximum vergoeding per soort inlay, kroon en brug voor max. 6 elementen per 3 aaneengesloten kalenderjaren
Kaakgewrichtsbehandeling (gnathologie) G-codes*
Maximum vergoeding afhankelijk van verrichting
Parodontologie en mondhygiëne door vrijgevestigd mondhygiënist
80% tot max. € 250
80% tot max. € 325
Preventie/mondhygiëne M-codes*
80% tot max. € 150
80% tot max. € 150
Prothesen (partiële) P-codes*
Maximum bedrag gebaseerd op circa 80% van de kosten
Maximum bedrag gebaseerd op circa 80% van de kosten
Prothesen (volledige) 75% P-codes*
Door tandarts: 80% minus v ergoeding zorgverzekering Door tandprotheticus: 80% minus vergoeding zorgverzekering tot max. € 250
Door tandarts: 80% minus vergoeding zorgverzekering Door tandprotheticus: 80% minus vergoeding zorgverzekering tot max. € 300
Röntgenonderzoek X-codes*
80%
80%
* Enkele tandheelkundige verrichtingen zijn in alle pakketten van vergoeding uitgesloten zoals de kosten van een niet-nagekomen afspraak, onderzoek en studiemodellen voor een behandelplan, keuringsrapporten en gezondheidsverklaringen, bleken van tanden en kiezen, sealen en polijsten, indirecte pulpa-overkapping, mondbeschermer, algehele narcose, enkele gnathologische behandelingen en enkele restauraties zoals composiet inlays. In de verzekeringsvoorwaarden is de volledige aanspraak opgenomen (zie www.iza.nl/gemeenten).
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
32
IZA Zorgverzekering Gemeentezorgpolis
IZA Aanvullende verzekering IZA Start
Tandmerg- en wortelkanaalbehandeling (endodontie) E-codes*
IZA Basic
IZA Classic
80%
80%
Tandvleesbehandeling (parodontologie) T-codes*
Parodontale zorg: 80% tot max. € 250 Parodontale nazorg: 80% tot max. € 150
Parodontale zorg: 80% tot max. € 325 Parodontale nazorg: 80% tot max. € 150
Vullingen (restauraties) met plastische materialen V-codes*
80%
80%
Transplantatie van weefsels en organen (transplantatie verricht in een EU-land of EERlidstaat)
100% (inclusief kosten donor)
Verblijf Herstellingsoord en zorghotel (volgens onze zorggids)
50% voor max. 6 weken 50% voor max. 6 weken 50% voor max. 6 weken
Hospice
Max. € 130 per dag
Max. € 130 per dag
Max. € 130 per dag
Kuuroord (volgens onze lijst)
Max. € 885
Max. € 885
Max. € 885
Ronald McDonaldhuis, Kiwani’s huis of vergelijkbaar huis
Max. € 18 per dag
Max. € 18 per dag
Max. € 18 per dag
Therapeutische kampen voor kinderen tot 16 jaar
90% voor max. 1 maand
90% voor max. 1 maand
90% voor max. 1 maand
Verblijf in gasthuis Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis of familiehuis Daniël den Hoed
100%
100%
100%
Vervoer Ambulancevervoer
100%
Zittend ziekenvervoer bij specifieke medische indicatie met eigen auto
Max. € 0,27 per km eigen auto voor beperkt aantal indicaties met eigen bijdrage (2011: max. € 92)
Zittend ziekenvervoer bij specifieke medische indicatie met openbaar vervoer of taxi
100% voor beperkt aantal indicaties met eigen bijdrage (2011: max. € 92)
33
IZA Zorgverzekering Gemeentezorgpolis
IZA Aanvullende verzekering IZA Start
IZA Basic
IZA Classic
Ziekenhuiszorg Poliklinische zorg
100% m.u.v. enkele indicaties
Ziekenhuisopname (medisch specialistische zorg en verblijf)
100% m.u.v. enkele indicaties
Zorg- en wachtlijstbe- Ja middeling
In dit overzicht geven wij u in hoofdlijnen de aanspraken en vergoedingen van het basispakket van de IZA Zorgverzekering Gemeentezorgpolis en de IZA Aanvullende verzekering. De bijkomende voorwaarden, zoals toestemmingsvereisten of noodzakelijke verwijzingen zijn opgenomen in de verzekeringsvoorwaarden. De vergoedingen zijn per kalenderjaar, tenzij anders vermeld.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
34
35
3 De collectieve zorgverzekering van IZA voor andere organisaties in de publieke sector
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
36
De collectieve zorgverzekering van IZA voor andere organisaties in de publieke sector De zorgverzekering van IZA staat bekend om zijn uitgebreide vergoedingen en ruime keuze. Omdat we geen winstoogmerk hebben, kunnen we bovendien een concurrerende premie bieden. Meeverzekerde kinderen tot achttien jaar betalen zelfs helemaal geen premie, ook niet voor aanvullende pakketten. Ze zijn meeverzekerd voor hetzelfde aanvullende pakket als hun ouders. Keuzevrijheid Veel verzekerden willen zelf bepalen naar welke zorgverlener ze gaan. De IZA Zorgverzekering geeft die keuzevrijheid. Uiteraard laat IZA haar verzekerden ook graag profiteren van de voordelen die voortkomen uit afspraken met zorgaanbieders over prijzen en kwaliteit. Daarom kent IZA een zogenaamde Mix-polis waarbij restitutie en naturaverstrekking worden gecombineerd. Anders dan bij een volledige naturapolis kent de IZA Mix-polis geen ‘strafkorting’ op de vergoeding als de verzekerde naar een niet-gecontracteerde zorgverlener gaat. De vergoeding blijft 100 procent van het gangbare Nederlandse tarief. Alleen als een individuele hulpverlener een prijs berekent die fors boven het gangbare tarief in zijn sector ligt, kunnen wij de vergoeding beperken tot het gangbare tarief. Voor 2011 geldt dat IZA vaste marktconforme tarieven afspreekt voor de verstrekkingen die in natura in de Mix-polis zijn opgenomen. IZA-verzekerden bepalen zelf hoe uitgebreid ze verzekerd willen zijn. Ze kunnen kiezen uit drie verschillende aanvullende pakketten en hebben de mogelijkheid om naast het verplicht eigen risico te kiezen voor een vrijwillig eigen risico. Daarmee beïnvloeden ze zelf de hoogte van hun premie. Gezinsleden in collectieve contract Gezinsleden van uw werknemers kunnen zich eveneens via het collectieve contract bij IZA verzekeren. Ook zij ontvangen korting op zowel de IZA Zorgverzekering als de IZA Aanvullende verzekering. Kinderen kunnen tot hun 30e jaar op de gezinspolis worden meeverzekerd. Hierbij maakt het niet uit of ze studeren, werken of nog thuis- of uitwonend zijn.
37
IZA Zorgverzekering De collectieve zorgverzekering van IZA biedt uitstekende vergoedingen. Vooral voor zorg die vaak voorkomt, zoals fysiotherapie, tandheelkunde, alternatieve geneeswijzen en hulpmiddelen. Collectief verzekerden ontvangen premiekorting op de IZA Zorgverzekering én op de IZA Aanvullende verzekering. Pakketopbouw Met de IZA Zorgverzekering is de basiszorg geregeld. In dit pakket is de zorg opgenomen die volgens de Zorgverzekeringswet in het basispakket moet zitten. Hoe uitgebreid iemand verzekerd wil zijn, hangt af van diens persoonlijke situatie en zorgbehoeften. Daarom biedt IZA naast het basispakket drie aanvullende pakketten: • IZA Basic • IZA Classic • IZA Perfect Voor het meest beperkte, maar nog altijd ruime pakket IZA Basic geldt geen selectie. Voor IZA Classic geldt alleen tandheelkundige selectie als werknemers bij aanmelding voor dit pakket geen gelijkwaardig tandheelkundig pakket hadden. Voor IZA Perfect geldt altijd een tandheelkundige selectie voor luxe tandheelkunde en orthodontische hulp. Deze selectie geldt voor alle te verzekeren personen vanaf 8 jaar. In het collectieve contract kunnen afwijkende afspraken tussen u als collectiviteit en IZA zijn gemaakt over uitzonderingen op de tandheelkundige selectie voor met name het pakket IZA Classic.
IZA Perfect IZA Classic IZA Basic IZA Zorgverzekering
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
38
Premie De premie voor de IZA Zorgverzekering bestaat uit een procentuele premie en een nominale premie. Procentuele premie De procentuele premie wordt door de overheid bepaald en bedraagt 7,75 procent van het bruto loon (tot maximaal € 33.427). U heft de premie bij de werknemer en draagt deze vervolgens af aan de Belastingdienst. Ook geeft u een standaard bijdrage in de kosten, die ook 7,75 procent bedraagt. Werkgevers mogen zelf bepalen of ze nog een vrijwillige extra bijdrage geven in de premiekosten. Nominale premie De nominale premie is afhankelijk van de prijsbepaling van IZA, de collectiviteitkorting en het eventuele vrijwillig eigen risico dat de werknemer heeft gekozen. Premie-inning De premie voor zowel de IZA Zorgverzekering als de IZA Aanvullende verzekering wordt geïnd via het salaris van uw werknemers, tenzij dit niet mogelijk is of de verzekerde bezwaar heeft. In dat geval kan hij bij aanmelding aangeven dat hij de premie via automatische incasso of acceptgiro wil betalen. Voor betaling per acceptgiro wordt telkens € 0,50 aan extra kosten in rekening gebracht.
Omdat IZA zich specifiek richt op werknemers in de publieke sector, voeren wij geen dure reclamecampagnes. Dat houdt de premie laag. Daarnaast stelt de wijze van premie-inning, via inhouding op het salaris of via automatische incasso, ons in staat de uitvoeringskosten laag te houden. Dit verantwoord premiebeleid is kenmerkend voor IZA. De werknemers die deelnemen aan een collectief contract bij IZA ontvangen een korting.
39
Zorgtoeslag Sommige werknemers kunnen in aanmerking komen voor een zorgtoeslag van de Belastingdienst. Voor de zorgtoeslag moet de werknemer voldoen aan de volgende voorwaarden: • Hij is achttien jaar of ouder. • Hij is verzekerd voor ziektekosten. • Het inkomen is niet te hoog. Voor alleenstaanden ligt de grens op maximaal € 36.022 per jaar, voor samenwonenden/gehuwden samen op maximaal € 54.264 per jaar. Hierbij gaat de Belastingdienst/Toeslagen uit van het toetsingsinkomen. Hoogte van de zorgtoeslag Alleenstaanden hebben recht op maximaal € 835 zorgtoeslag per jaar, samenwonenden/ gehuwden kunnen samen rekenen op maximaal € 1.753. Men krijgt geen zorgtoeslag als deze op jaarbasis minder dan € 24 zou zijn. Zorgtoeslag aanvragen Uw werknemers kunnen de zorgtoeslag bij de Belastingdienst aanvragen. Meer informatie is te vinden op www.toeslagen.nl. Verplicht eigen risico Iedere verzekerde vanaf achttien jaar heeft een verplicht eigen risico. Dit houdt in dat hij elk kalenderjaar de eerste € 170 aan zorgkosten zelf betaalt. Het gaat hierbij om de zorg van de basisverzekering. Het verplicht eigen risico is niet van toepassing op: • Huisartsenzorg, met uitzondering van: – geneesmiddelen die de huisarts voorschrijft en voor – (laboratorium)onderzoek dat samenhangt met huisartsenzorg, dat een andere zorgaanbieder dan de huisarts verricht en deze zorgaanbieder apart in rekening brengt. • Verloskundige zorg en kraamzorg. Het eigen risico geldt wel voor andere zorgvormen zoals geneesmiddelen, bloedonderzoek, vlokkentest of ziekenvervoer. • Geneesmiddelen zoals genoemd in Bijlage B van het Reglement farmaceutische zorg IZA. • Hulpmiddelen in bruikleen. Kosten zoals bezorging en onderhoud tellen wel mee voor het verplicht eigen risico.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
40
• Mondzorg voor verzekerden jonger dan 18 jaar zoals beschreven in artikel 28.1 van de verzekeringsvoorwaarden IZA Zorgverzekering. Het eigen risico geldt wel voor chirurgische tandheelkundige hulp van specialistische aard (kaakchirurgie) en het daarbij behorende röntgenonderzoek en de uitneembare volledige prothese. • Kosten van door IZA Zorgverzekering nader aan te wijzen zorgproducten of -diensten van voorkeursleveranciers en voorkeursprogramma’s. Voor 2011 is dat een vergoeding van uw poging tot stoppen met roken als u dit doet volgens het Stoppen Met Roken programma van het Partnership Stoppen met Roken bij een door IZA gecontracteerde leverancier. • Nacontroles van een lever- of nierdonor. • Eventuele eigen bijdragen en/of eigen betalingen.
Voorbeeld in de praktijk Sjoerd is leraar. Hij heeft gekozen voor een vrijwillig eigen risico van € 0. In 2011 breekt hij zijn been en wordt hij in het ziekenhuis opgenomen: kosten € 355. Omdat voor iedere Nederlander een verplicht eigen risico geldt van € 170, moet Sjoerd € 170 zelf betalen. De overige € 185 is voor rekening van IZA.
Chronisch zieken en gehandicapten Het verplicht eigen risico geldt voor iedereen, ook voor groepen die door hun aandoening worden gedwongen tot het maken van zorgkosten, zoals chronisch zieken en gehandicapten. Sommigen van hen kunnen daarom financiële compensatie krijgen. De uitkering van de tegemoetkoming vindt altijd achteraf plaats. Dat betekent dat de tegemoetkoming over 2010 in het najaar van 2011 wordt uitgekeerd. Om over 2010 in aanmerking te komen voor de tegemoetkoming moet de betrokkene voldoen aan een of meer van de volgende voorwaarden: • Verzekerde had in 2010 een indicatie voor minstens 26 weken zorg uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) in een zorginstelling (minimaal een etmaal per week verblijf in een AWBZ-instelling) of aan huis (minimaal een uur of dagdeel per week). • Verzekerde had in 2010 minstens 26 weken hulp bij het huishouden in natura via de Wmo.
41
• Verzekerde was in 2009 opgenomen in het ziekenhuis voor een ernstige chronische aandoening zoals kanker, cystische fibrose (taaislijmziekte), aandoeningen van de alvleesklier, COPD, astma, hartaandoeningen en nieraandoeningen, Parkinson of ernstige letsels. • Verzekerde had in 2009 revalidatiezorg in of door een erkend revalidatiecentrum. • Verzekerde had in 2010 fysiotherapie of oefentherapie vanwege een chronische aandoening. • Verzekerde gebruikte in 2010 intensief bepaalde medicijnen, al dan niet in combinatie met het vergoed hebben gekregen van bepaalde hulpmiddelen. • Verzekerde gebruikmaakt van een persoonsgebonden budget (pgb) voor hulp in het huishouden. • Verzekerde gebruikmaakt van een rolstoel die is verkregen vanuit de Wmo. • Het kind van verzekerde een indicatie van Bureau Jeugdzorg heeft voor langdurige AWBZ-zorg (minstens 26 weken per kalenderjaar, minimaal een uur per week). Als een verzekerde voor teruggave in aanmerking komt, ontvangt hij deze automatisch. Het bedrag wordt altijd achteraf uitgekeerd en bedraagt €54. Deze compensatie ontvangt hij dan niet van IZA, maar van het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Vrijwillig eigen risico Behalve een wettelijk verplicht eigen risico kunnen IZA-verzekerden ook kiezen voor een extra vrijwillig eigen risico van € 0, € 100, € 200, € 300, € 400 of € 500. Eigen risico betekent dat de eerste kosten binnen een kalenderjaar volledig voor rekening komen van de verzekerde. Nadat het (eerder afgesproken) ‘eigen risico’-bedrag is bereikt, gaat IZA over tot betaling. Voor het vrijwillig eigen risico gelden dezelfde uitzonderingen als voor het verplicht eigen risico (zie pagina 19). Het vrijwillig eigen risico geldt voor één jaar. Voorafgaand aan ieder kalenderjaar kan de verzekerde de hoogte ervan laten aanpassen. Voor ieder gezinslid vanaf 18 jaar kan een ander vrijwillig eigen risico worden gekozen.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
42
Eigen bijdragen Naast het eigen risico zijn binnen de zorgverzekering zogeheten eigen bijdragen van toepassing. Deze hebben betrekking op: • Kraamzorg. • Verloskundige zorg in het ziekenhuis zonder medische indicatie. • Zittend ziekenvervoer. • Tandheelkundige en orthodontische zorg in bijzondere gevallen. • Prothetische voorzieningen voor verzekerden van 22 jaar en ouder. • Hulpmiddelen en verbandmiddelen. • Eerstelijns psychologische zorg, niet-specialistische ggz. • Sommige geneesmiddelen. Afhankelijk van de gekozen aanvullende verzekering worden sommige eigen bijdragen geheel of gedeeltelijk vergoed. Zie voor meer informatie over de aanvullende verzekering pagina 24 en verder. De Regeling zorgverzekering, het Besluit zorgverzekering en het Reglement hulpmiddelen IZA zijn op te vragen via de website www.iza.nl. Werkgeversbijdrage Verzekerden betalen de premie voor de IZA Aanvullende verzekering rechtstreeks aan IZA. Voor u als werkgever is het aan te raden om uw werknemers een bijdrage te geven in de premiekosten van de IZA Aanvullende verzekering. Daarmee wordt het collectieve IZA-pakket interessanter voor uw werknemers. En dat laatste is ook voor u weer van groot belang: • U krijgt een hoge deelnamegraad van uw werknemers; • U zorgt ervoor dat uw werknemers uitstekend verzekerd zijn voor ziektekosten; • U kunt de kosten van verzuiminterventies zoveel mogelijk ten laste laten komen van uw collectiviteit. Ontdubbeling Als u in combinatie met de collectieve zorgverzekering van IZA gebruikmaakt van IZA Bedrijfszorg, zorgt IZA automatisch voor ‘ontdubbeling’ van de kosten. U betaalt dus nooit twee keer premie voor dezelfde declaraties. Uw verzuimaanpak wordt dus deels door de collectieve zorgverzekering gefinancierd (zie ook pagina 76).
43
Mix-polis Onze verzekerden zijn vrij in hun keuze van zorgverlener, ook al is sprake van een polis die voor een belangrijk deel bestaat uit verstrekkingen in natura. De verzekeringsvoorwaarden geven aan in hoeverre de verzekerde iets vergoed krijgt. De hoogte van de vergoeding is niet afhankelijk van de keuze voor een bepaalde zorgverlener. In de meeste gevallen declareert de zorgverlener zelf het bedrag bij IZA. De verzekerde hoeft niets voor te schieten en krijgt eventueel achteraf alleen een nota voor zijn eigen risico of een eigen bijdrage. Voor de overige gevallen geldt dat verzekerden zelf de nota bij IZA moeten indienen. Een van de speerpunten van IZA is om de verzekerde niet lang op zijn geld te laten wachten. Wij behandelen daarom zo veel mogelijk ingediende nota’s binnen tien werkdagen, tenzij de aard van een nota meer verwerkingstijd of onderzoek vraagt.
Vergoedingen in de IZA Zorgverzekering De IZA Zorgverzekering is het wettelijke basispakket dat de kosten voor de meest noodzakelijke zorg dekt. Uw werknemers zijn verzekerd voor: • Geneeskundige zorg, waaronder zorg door huisartsen, ziekenhuizen, medisch specialisten en verloskundigen. • Tandheelkundige zorg (tot 18 jaar, daarna alleen bij bijzondere medische indicaties en volledige gebitsprotheses). • Hulpmiddelen. • Geneesmiddelen. • Kraamzorg. • Ziekenvervoer (ambulance- en zittend vervoer). • Paramedische zorg (beperkt fysiotherapie/oefentherapie, logopedie, ergotherapie, dieetadvisering). • Geneeskundige geestelijke gezondheidszorg. • Zorgbemiddeling.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
44
IZA Aanvullende verzekering Wil de verzekerde een uitgebreidere verzekering dan alleen het wettelijke basispakket, dan kan hij kiezen voor een van de drie aanvullende pakketten: • IZA Basic • IZA Classic • IZA Perfect Voor IZA Basic geldt geen selectie. Voor IZA Classic geldt alleen tandheelkundige selectie als werknemers bij aanmelding voor dit pakket geen gelijkwaardig tandheelkundig pakket hadden. Voor IZA Perfect geldt altijd een tandheelkundige selectie voor luxe tandheelkunde en orthodontische hulp voor verzekerden vanaf 8 jaar. In het collectieve contract kunnen afwijkende afspraken tussen u als collectiviteit en IZA zijn gemaakt over uitzonderingen op de tandheelkundige selectie voor met name het pakket IZA Classic. Vergoedingen De exacte vergoedingen staan omschreven in de Verzekeringsvoorwaarden 2011. Verzekerden kunnen deze downloaden via www.iza.nl.
45
Overzicht van de meest voorkomende vergoedingen van 2011 van de IZA Zorgverzekering en de IZA Aanvullende verzekering op alfabetische volgorde. IZA Zorgverzekering
IZA Aanvullende verzekering IZA Basic
IZA Classic
IZA Perfect
Alternatieve zorg Alternatieve geneeswijzen en beweegzorg (voor chiropractie en osteopatie gelden aparte max. vergoedingen)
Max. € 29 per consult tot max. € 145 voor arts, acupuncturist en klassiek homeopaat samen
Chiropractie Homeopathische en antroposofische geneesmiddelen
Max. € 130
Osteopathie Anticonceptiemiddelen
Tot 21 jaar 100% (voor Vanaf 21 jaar 100% sommige middelen geldt (voor sommige middelen een eigen bijdrage) geldt een eigen bijdrage)
Audiologische zorg
100%
Max. € 29 per consult tot max. € 290 voor arts, acupuncturist, klassiek homeopaat en andere aanbieders van alternatieve zorg samen (zie www.iza.nl)
Max. € 29 per consult tot max. € 340 voor arts, acupuncturist, klassiek homeopaat en andere aanbieders van alternatieve zorg samen (zie www.iza.nl)
Max. € 29 per consult tot max. € 290
Max. € 29 per consult tot max. € 290
Max. € 260
Max. € 260
Max. € 29 per consult tot max. € 290
Max. € 29 per consult tot max. € 290
Vanaf 21 jaar 100% (voor sommige middelen geldt een eigen bijdrage)
Vanaf 21 jaar 100% (voor sommige middelen geldt een eigen bijdrage)
Bevalling en kraamzorg Kraampakket Kraamzorg thuis door kraamcentrum of kraamzorghotel
In natura bij kraamzorg In natura bij kraamzorg via IZA Kraamzorg via IZA Kraamzorg
In natura bij kraamzorg via IZA Kraamzorg
Max. € 37 per dag voor max. 8 dagen
Max. € 37 per dag voor max. 8 dagen
Max. € 37 per dag voor max. 8 dagen
Max. € 50 per bevalling
Max. € 75 per bevalling
100% voor max. 12 uur verdeeld over max. 4 dagen
100% voor max. 12 uur verdeeld over max. 4 dagen
Max. 10 dagen met eigen bijdrage van € 3,90 per uur
Kraamzorg niet door kraamcentrum, kraamzorghotel of ziekenhuis Lactatiekundige zorg Nazorg pasgeborene/ verlengde kraamzorg
100% voor max. 12 uur verdeeld over max. 4 dagen
(Poli)klinische bevalling medische noodzaak
100%
(Poli)klinische bevalling zonder medische noodzaak
€ 192 per dag (€ 223 minus € 31 voor de eigen bijdrage kraamzorg in het ziekenhuis)
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
46
IZA Zorgverzekering
IZA Aanvullende verzekering IZA Basic
Preconceptiezorg (hieronder wordt o.a. verstaan adviezen over gezonde voeding, adviezen over inname foliumzuur en adviezen over geneesmiddelengebruik)
100%
Verloskundige zorg
100%
IZA Classic
IZA Perfect
Buitenland Niet-spoedeisende zorg
100% op basis NL tarief
Spoedeisende zorg tijdens vakantie en tijdelijk verblijf in het buitenland
100% op basis NL tarief of vergoeding volgens wettelijke verzekering verblijfsland
Vervoer stoffelijk overschot vanuit buitenland Ziekenvervoer vanuit buitenland (repatriëring)
100% bij medische noodzaak vanaf de Nederlandse grens
Circumcisie (medisch noodzakelijk) Dyslexiezorg (zorg in verband met ernstige dyslexie aan kinderen die basisonderwijs volgen en die in 2011 begint op 7-, 8-, 9- of 10-jarige leeftijd)
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
100% via IZA Alarmcentrale
Max. € 600
Max. € 600
Max. € 600
Max. € 200 voor eigen bijdrage boven GVSlimiet
Max. € 300 voor eigen bijdrage boven GVSlimiet
100%
100%
Max. € 26 per behandeling voor max. 15 behandelingen
Max. € 26 per behandeling voor max. 15 behandelingen
100%
Erfelijkheidsonderzoek 100% Farmaceutische zorg Dieetpreparaten
100%
Geneesmiddelen opgenomen in bijlage 1 van de Regeling zorgverzekering en het Reglement farmaceutische zorg IZA
100% tot max. wettelijke vergoedingslimiet (GVS). (Voor sommige geneesmiddelen geldt een eigen bijdrage)
Vitamines bij chronische ziekte met ernstig vitaminetekort Huidbehandelingen Acnebehandeling
Max. € 26 per behandeling voor max. 15 behandelingen
47
IZA Zorgverzekering
IZA Aanvullende verzekering IZA Basic
Camouflagetherapie
Epilatie Huisarts
IZA Classic
IZA Perfect
Max. € 165 per 3 aaneengesloten kalenderjaren
Max. € 165 per 3 aaneengesloten kalenderjaren
Max. € 165 per 3 aaneengesloten kalenderjaren
Max. € 445
Max. € 445
Max. € 445
Volwassenen max. € 186 per 2 aaneengesloten kalenderjaren. Kinderen t/m 16 jaar max. € 186 per kalenderjaar
Volwassenen max. € 186 per 2 aaneengesloten kalenderjaren. Kinderen t/m 16 jaar max. € 186 per kalenderjaar
Aankoopprijs minus vergoeding zorgverzekering tot max. € 200 per toestel
Aankoopprijs minus vergoeding zorgverzekering tot max. € 200 per toestel
Bruikleen of eigendom max. 1 paar
Bruikleen of eigendom max. 1 paar
100%
100%
100%
Hulpmiddelen Brillen en lenzen vanaf 0,25D, ooglaseren en lensimplantatie
Hoortoestellen
Afhankelijk van gebruikstermijn tot 6 jaar max. € 501,50 tussen 6 en 7 jaar max. € 592 vanaf 7 jaar max. € 683
Hulpmiddelen en verbandmiddelen opgenomen in de Regeling zorgverzekering en het Reglement hulpmiddelen IZA
100% en bij bepaalde middelen bruikleen (voor sommige hulpmiddelen geldt een eigen bijdrage en/of een max. vergoeding)
Krukken
Bruikleen of eigendom max. 1 paar
Plaswekker Pruik
Max. € 386,50
Aankoopprijs minus ver- Aankoopprijs minus vergoeding zorgverzekering goeding zorgverzekering tot max. € 100 per pruik tot max. € 100 per pruik
Steunpessarium
100%
100%
Steunzolen en therapiezolen
Max. € 190
Max. € 190
Max. € 190
Supphosekousen
100% voor max. 4 paar
100% voor max. 4 paar
100% voor max. 4 paar
In-vitrofertilisatie (IVF) en overige fertiliteitsbevorderende behandeling In-vitrofertilisatie (IVF)
1e, 2e en 3e poging
Overige fertiliteitsbe- 100% vorderende behandelingen Logopedie
100% bij medische indicatie
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
48
IZA Zorgverzekering
IZA Aanvullende verzekering IZA Basic
IZA Classic
IZA Perfect
Medisch specialisti100% sche zorg (hieronder valt ook zorg door een trombosedienst, orthoptist, optometrist, second opinion, nierdialyse in een dialysecentrum, chronische intermitterende beademing, de benodigde apparatuur en begeleiding stoppen met roken) Orthodontie Orthodontie tot 18 jaar
80% beperkt aantal indicaties die niet onder de ZV vallen
Orthodontie vanaf 18 jaar
80% beperkt aantal 80% beperkt aantal indicaties die niet onder indicaties; de ZV vallen overige orthodontie 80% tot max. € 300
80% beperkt aantal indicaties; overige orthodontie 80% max. 36 maanden
100% beperkt aantal indicaties; overige orthodontie 100% max. 36 maanden 100% beperkt aantal indicaties; overige orthodontie 100% tot max. € 300
Paramedische zorg Bekkenfysiotherapie in verband met urineincontinentie vanaf 18 jaar
De eerste 9 behandelingen
Dieetadvisering
Max. 4 uur
Ergotherapie
Max. 10 uur
Fysiotherapie, oefentherapie Mensendieck/Cesar, oedeemtherapie en manueel therapie voor verzekerden tot 18 jaar
100% voor max. 18 zittingen per aandoening per kalenderjaar. Meer behandelingen alleen bij aandoeningen volgens bijlage 1 Besluit ZV (chronische aandoening)
Niet-chronische indicatie: maximum vergoeding per soort per zitting voor max. 9 extra zittingen per aandoening
Niet-chronische indicatie: maximum vergoeding per soort per zitting voor max. 14 extra zittingen per aandoening
Niet-chronische indicatie: maximum vergoeding per soort per zitting voor max. 21 extra zittingen per aandoening
Fysiotherapie, oefentherapie Mensendieck/Cesar, oedeemtherapie en manueel therapie voor verzekerden vanaf 18 jaar
100% alleen voor aandoeningen volgens bijlage 1 Besluit ZV m.u.v. de eerste 12 behandelingen
Maximum vergoeding per soort per zitting voor de eerste 12 zittingen per aandoening per kalenderjaar voor aandoening volgens bijlage 1 Besluit ZV en 9 zittingen voor een andere aandoening
Maximum vergoeding per soort per zitting voor de eerste 12 zittingen per aandoening per kalenderjaar voor aandoening volgens bijlage 1 Besluit ZV en 14 zittingen voor een andere aandoening
Maximum vergoeding per soort per zitting voor de eerste 12 zittingen per aandoening per kalenderjaar voor aandoening volgens bijlage 1 Besluit ZV en 21 zittingen voor een andere aandoening
100%
100%
100%
Groepszwemmen voor reumapatiënten
Max. 4 uur per jaar na Max. 4 uur per jaar na de vergoeding vanuit de de vergoeding vanuit de zorgverzekering zorgverzekering
49
IZA Zorgverzekering
IZA Aanvullende verzekering IZA Basic
IZA Classic
IZA Perfect
Overgangsconsulent, hulp aan vrouwen in de overgang
Max. € 50 per consult voor max. 4 consulten
Max. € 50 per consult voor max. 4 consulten
Max. € 50 per consult voor max. 4 consulten
Podotherapie of gespecialiseerd pedicure voor diabetes- en reuma-patiënten
Max. € 115
Max. € 115
Max. € 115
Stottertherapieën
Max. € 400
Max. € 400
Max. € 400
100% voor enkele niet door de zorgverzekering geaccepteerde indicaties en tot max. 50% bij bijzondere medische omstandigheden
100% voor enkele niet door de zorgverzekering geaccepteerde indicaties en tot max. 50% bij bijzondere medische omstandigheden
Eenmaal per 2 kalenderjaren met eigen bijdrage van € 25 bij beperkte en € 50 bij uitgebreide test
Eenmaal per 2 kalenderjaren met eigen bijdrage van € 25 bij beperkte en € 50 bij uitgebreide test
Plastische en/of reconstructieve chirurgie
100% voor enkele indicaties
Preventie Beperkte of uitgebreide Gezond Leven Test
Medische check-up
Max. € 55 per 2 aaneengesloten kalenderjaren
Preventieve cursussen (o.a. zwangerschap, omgaan met ziekte of aandoening)
Max. € 75
Max. € 75
Max. € 75
Sportgeneeskundige hulp
Max. € 75
Max. € 75
Max. € 75
Vaccinaties bij reizen buitenland
80% van de kosten tot maximaal € 75 per kalenderjaar
80% van de kosten tot maximaal € 75 per kalenderjaar
80% van de kosten tot maximaal € 175 per kalenderjaar
Vervangende mantelzorg
Max. € 625
Max. € 1.250
Max. € 1.875
Max. € 1.000 (tot 18 jaar)
Max. € 1.000 (tot 18 jaar)
Stoppen-metrokenprogramma
100% eenmaal per jaar
Psychologische zorg Eerstelijnspsychologische hulp
100% max. 8 zittingen minus eigen bijdrage (2011: € 10 per zitting)
Neurofeedback Persoonsgebonden budget eerstelijnspsychologische zorg
Budget op basis kosten behandeling minus een eventueel van toepassing zijnde eigen bijdrage van € 10 per zitting
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
50
IZA Zorgverzekering
IZA Aanvullende verzekering IZA Basic
(Psychosociale) hulp oncologie-patiënten
Max. € 445
IZA Classic
IZA Perfect
Max. € 445
Max. € 445
100%
100%
Specialistische ge100% (er geldt mogelijk neeskundige geestelij- een eigen bijdrage) ke gezondheidszorg Revalidatie
100%
Sterilisatie en hersteloperatie (man en vrouw) Tandheelkundige zorg tot 18 jaar* Bijzondere tandheelkunde
100% beperkt aantal indicaties minus een eventueel van toepassing zijnde eigen bijdrage
Consulten, onderzoek en preventie
100%
Maximum vergoeding afhankelijk van verrichting
Maximum vergoeding afhankelijk van verrichting
Diverse verrichtingen met niet-plastisch materiaal R-codes* Implantaten niet-tandeloze kaak
100% voor 2 bijzondere indicaties
Max. € 850 per 3 aaneengesloten kalenderjaren
Max. € 1.075 per 3 aaneengesloten kalenderjaren
Implantaten tandeloze kaak
100% beperkt aantal indicaties
Inlays, kronen en bruggen R-codes*
100% voor kroon ter vervanging van hoek- of snijtanden bij 2 bijzondere indicaties
Maximum vergoeding per soort inlay, kroon en brug voor max. 6 elementen per 3 aaneengesloten kalenderjaren
Maximum vergoeding per soort inlay, kroon en brug hoger dan IZA Classic voor max. 6 elementen per 3 aaneen gesloten kalenderjaren
Kaakgewrichtsbehandeling (gnathologie) G-codes*
100%
Prothesen P-codes*
100%
80%
80%
100%
Tandheelkundige zorg vanaf 18 jaar*
Maximum vergoeding mondzorg totale pakket IZA Basic € 250 per kalenderjaar
Anesthesie A-codes* Bijzondere tandheelkunde
100% beperkt aantal indicaties minus een eventueel van toepassing zijnde eigen bijdrage
51
IZA Zorgverzekering
IZA Aanvullende verzekering IZA Basic
IZA Classic
IZA Perfect
Chirurgische tandheelkunde H-codes*
80%
80%
100%
Consult tandarts C-codes*
80%
80%
100%
Maximum vergoeding afhankelijk van verrichting
Maximum vergoeding afhankelijk van verrichting
Max. € 850 per 3 kalenderjaren
Max. € 1.075 per 3 kalenderjaren
Maximum vergoeding per soort inlay, kroon en brug voor max. 6 elementen per 3 aaneengesloten kalenderjaren
Maximum vergoeding per soort inlay, kroon en brug hoger dan IZA Classic voor max. 6 elementen per 3 aaneen gesloten kalenderjaren
Maximum vergoeding afhankelijk van verrichting
Maximum vergoeding afhankelijk van verrichting
Diverse verrichtingen met niet-plastisch materiaal R-codes* Implantaten niet-tandeloze kaak
Implantaten tandeloze kaak door tandarts bij ernstig geslonken kaak
100% met eigen bijdrage van € 125 per prothese geplaatst op tandheelkundige implantaten
Inlays, kronen en bruggen R-codes*
Kaakgewrichtsbehandeling (gnathologie) G-codes* Parodontologie en mondhygiëne door vrijgevestigd mondhygiënist
80% tot max. € 250
80% tot max. € 325
100% tot max. € 325
Preventie/mondhygië- ne M-codes*
80% tot max. € 150
80% tot max. € 150
100% tot max. € 150
Prothesen (partiële) P-codes*
Maximum bedrag gebaseerd op circa 80% van de kosten
Maximum bedrag gebaseerd op circa 80% van de kosten
Maximum bedrag gebaseerd op circa 100% van de kosten
Prothesen (volledige) P-codes*
75%
Door tandarts: 80% minus vergoeding zorgverzekering Door tandprotheticus: 80% minus vergoeding zorgverzekering tot max. € 250
Door tandarts: 80% minus vergoeding zorgverzekering Door tandprotheticus: 80% minus vergoeding zorgverzekering tot max. € 300
Door tandarts: 100% minus vergoeding zorgverzekering Door tandprotheticus: 100% minus vergoeding zorgverzekering tot max. € 400
Röntgenonderzoek X-codes*
80%
80%
100%
* Enkele tandheelkundige verrichtingen zijn in alle pakketten van vergoeding uitgesloten zoals de kosten van een niet-nagekomen afspraak, onderzoek en studiemodellen voor een behandelplan, keuringsrapporten en gezondheidsverklaringen, bleken van tanden en kiezen, sealen en polijsten, indirecte pulpa-overkapping, mondbeschermer, algehele narcose, enkele gnathologische behandelingen en enkele restauraties zoals composiet inlays. In de verzekeringsvoorwaarden is de volledige aanspraak opgenomen (zie www.iza.nl).
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
52
IZA Zorgverzekering
IZA Aanvullende verzekering IZA Basic
Tandmerg- en wortelkanaalbehandeling (endodontie) E-codes*
IZA Classic
IZA Perfect
80%
80%
100%
Tandvleesbehandeling (parodontologie) T-codes*
Parodontale zorg: 80% tot max. € 250 Parodontale nazorg: 80% tot max. € 150
Parodontale zorg: 80% tot max. € 325 Parodontale nazorg: 80% tot max. € 150
Parodontale zorg: 100% tot max. € 325 Parodontale nazorg: 100% tot max. € 150
Vullingen (restauraties) met plastische materialen V-codes*
80%
80%
100%
Herstellingsoord en zorghotel (volgens onze zorggids)
50% voor max. 6 weken
50% voor max. 6 weken
50% voor max. 6 weken
Hospice
Max. € 130 per dag
Max. € 130 per dag
Max. € 130 per dag
Kuuroord (volgens onze lijst)
Max. € 885
Max. € 885
Max. € 885
Ronald McDonaldhuis, Kiwani’s huis of vergelijkbaar huis
Max. € 18 per dag
Max. € 18 per dag
Max. € 18 per dag
Therapeutische kampen voor kinderen tot 16 jaar
90% voor max. 1 maand
90% voor max. 1 maand
90% voor max. 1 maand
Verblijf in gasthuis Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis of familiehuis Daniël den Hoed
100%
100%
100%
Transplantatie van weefsels en organen (transplantatie verricht in een EU-land of EERlidstaat)
100% (inclusief kosten donor)
Verblijf
Vervoer Ambulancevervoer
100%
Zittend ziekenvervoer bij specifieke medische indicatie met eigen auto
Max. € 0,27 per km eigen auto voor beperkt aantal indicaties met eigen bijdrage (2011: max. € 92)
Zittend ziekenvervoer bij specifieke medische indicatie met openbaar vervoer of taxi
100% voor beperkt aantal indicaties met eigen bijdrage (2011: max. € 92)
53
IZA Zorgverzekering
IZA Aanvullende verzekering IZA Basic
IZA Classic
IZA Perfect
Ziekenhuiszorg Poliklinische zorg
100% m.u.v. enkele indicaties
Ziekenhuisopname (medisch specialistische zorg en verblijf)
100% m.u.v. enkele indicaties
Zorg- en wachtlijstbe- Ja middeling
In dit overzicht geven wij u in hoofdlijnen de aanspraken en vergoedingen van het basispakket van de IZA Zorgverzekering en de IZA Aanvullende verzekering. De bijkomende voorwaarden, zoals toestemmingsvereisten of noodzakelijke verwijzingen zijn opgenomen in de verzekeringsvoorwaarden. De vergoedingen zijn per kalenderjaar, tenzij anders vermeld.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
54
55
4 Gezondheidsmanagement
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
56
Gezondheidsmanagement Verzuim op het werk brengt voor Nederlandse instellingen en bedrijven forse kosten met zich mee. Deze kosten worden niet alleen veroorzaakt door de verplichte loondoorbetaling, maar ook door het verlies aan productie en de kosten voor vervangend personeel. Bij het terugdringen van verzuim is snel handelen dus van groot belang. Want direct en adequaat reageren bij (sub)acute klachten van medewerkers kan verzuim verkorten en zelfs voorkomen.
Van verzuimpreventie naar integrale oplossingen Het aantal werkgevers dat actief aandacht besteedt aan het terugdringen van verzuim van zijn medewerkers neemt snel toe. Hierdoor is het algemene verzuimbeeld gunstiger geworden en ontstaat de behoefte aan méér: het voorkomen van verzuim. Verzuimpreventie begint met een goed beleid op het gebied van arbeidsomstandigheden. Een gezonde en veilige werkplek draagt immers bij aan een prettig arbeidsklimaat. Ziekteverzuim wordt zo al voor een groot deel beperkt. Daarnaast zijn goede verzuimbegeleiding, preventieve maatregelen en een verhoging van de verzuimdrempel middelen om het verzuim in uw bedrijf effectief aan te pakken. Kortom, verzuimbeleid kent vele vormen. Dit preventieve beleid, primair gericht op het bevorderen van de gezondheid van medewerkers, wordt ook wel aangeduid met de term ‘gezondheidsmanagement’. Voordelen gezondheidsmanagement Toenemende aandacht voor preventie biedt werkgevers de mogelijkheid om aan de vele bestaande wettelijke verplichtingen te voldoen en daarbij hun financiële risico’s te beperken. Maar dit zijn zeker niet de enige voordelen van gezondheidsmanagement. Steeds vaker is gezondheidsmanagement het resultaat van een integrale visie op personeelsbeleid. Redenen hiervoor zijn: • gezondheidsmanagement getuigt van goed werkgeverschap. U onderscheidt zich in positieve zin van andere werkgevers. Dat is belangrijk in een snel krapper wordende arbeidsmarkt; • uw medewerkers presteren beter en zijn productiever.
57
IZA Zorg+ Met het IZA Zorg+ concept faciliteert IZA gezond werkgeverschap. Het is een totaalconcept voor zorg en gezondheid dat uw gezondheidsbeleid en zorgbemiddeling, -verlening en -vergoeding ondersteunt. U profiteert bovendien van exclusieve diensten en daardoor van een effectieve verzuimaanpak.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
58
Gezondheidsmanagement volgens IZA IZA biedt integrale oplossingen op maat: voor elk type organisatie en elk type werkgever zijn diverse specifieke programma’s ontwikkeld, waarmee werkgevers actief kunnen werken aan verzuim, de gezondheid van medewerkers en de algehele vitaliteit van de organisatie. Dat heeft geleid tot drie doeltreffende oplossingen voor verzuimaanpak en gezondheidsmanagement in kleine, middelgrote en grote organisaties: Vitaal Verzuimmanagement (VVM), Bedrijfszorg en Groei. Vitaal Verzuimmanagement (VVM) Vitaal Verzuimmanagement (VVM) biedt professionele ondersteuning bij het vaststellen van de oorzaken van verzuim en het gericht aanpakken hiervan door middel van preventieve acties. Het verzuim dat desondanks toch ontstaat, pakt VVM met de juiste acties aan. Bedrijfszorg Bedrijfszorg biedt u het Bedrijfszorgpakket en de Bedrijfszorg Menukaart. Het Bedrijfszorgpakket biedt een breed scala instrumenten, waarmee u in de praktijk uitvoering kunt geven aan een doeltreffende verzuimaanpak en effectief gezondheidsmanagement. Deze instrumenten zijn gericht op drie specifieke modules: Psychosociaal, Fysiek en Zorg. De Bedrijfszorg Menukaart is een aanvulling op het Bedrijfszorgpakket. Deze biedt u een veelheid aan bijzondere en meer specifieke interventies. Zo kunt u nog gerichter te werk gaan en gezondheidsmanagement toepassen. Groei Groei is een programma dat is gericht op duurzame inzetbaarheid en goed werkgeverschap voor uw organisatie. In Groei zijn gezondheid en vitaliteit een van de pijlers die worden opgepakt. Groei kijkt integraal naar het totale spectrum van duurzame inzetbaarheid, waaronder ook diversiteit en competenties. In deze managementaanpak treedt IZA op als uw partner. U en uw medewerkers worden optimaal ondersteund en de aanpak wordt geheel toegespitst op de behoeften die leven in uw organisatie. U bepaalt na de integrale analyse uiteraard zelf wat u wilt oppakken.
59
Verschillen tussen de aanpakken De opbouw van de drie vitaliteitsproducten is gericht op de diverse behoeftes van organisaties: Vitaal Verzuimmanagement Hiermee voldoet u als werkgever aan de verplichtingen waaraan u moet voldoen in het kader van de Wet verbetering poortwachter (zie pagina 112 voor meer informatie). Bedrijfszorg Dit heeft u als professionele organisatie nodig om uw verzuimbeleid in te vullen. Het grijpt effectief in zodra een medewerker dreigt uit te vallen of daadwerkelijk ziek wordt. Groei Dé integrale managementoplossing als u uw HR-beleid professioneel wilt aanpakken. Werkt u met Groei, dan werkt u behoefte- en vraaggestuurd. Deze brede, preventieve aanpak biedt maatwerk voor uw organisatie.
IZA Zorg+: doeltreffende verzuimaanpak Met de speciale verzuimmanagementoplossingen van IZA dringt u het verzuim in uw organisatie terug. Met het programma Vitaal Verzuimmanagement of met IZA Bedrijfszorg is uw verzuimbeleid goed geregeld.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
60
Vitaal Verzuimmanagement (VVM) IZA biedt met Vitaal Verzuimmanagement (VVM) professionele ondersteuning bij het vaststellen van de oorzaken van verzuim en het gericht aanpakken van deze oorzaken door middel van preventieve acties. Vitaal Verzuimmanagement gaat daarmee verder dan alleen symptoombestrijding. Het verzuim dat ondanks preventieve maatregelen toch ontstaat, pakt VVM aan met de juiste acties. Deze zijn altijd gericht op een duurzame en spoedige werkhervatting. VVM houdt het volgende in: • een uitstekende dienstverlening door een gecertificeerde arbodienst; • inzichtelijke verzuimrapportages; • de zekerheid van een landelijke dekking. Hierbij voldoet u gegarandeerd aan de verplichtingen die gesteld worden door de Wet verbetering poortwachter (zie ook pagina 112). Drie varianten Vitaal Verzuimmanagement is beschikbaar in drie varianten: • Vitaal Budget: voor bedrijven die soms behoefte hebben aan begeleiding, expertise en interventies; • Vitaal Budget Plus: voor organisaties van maximaal vijftig medewerkers die behoefte hebben aan praktische en doelgerichte (telefonische) ondersteuning bij verzuimbegeleiding; • Vitaal Totaal: voor organisaties vanaf vijftig medewerkers die volledige ondersteuning wensen bij de verzuimbegeleiding. In het overzicht op pagina 63 ziet u de vergoedingen per variant. Vitaal Budget Het Vitaal Budget pakket is bedoeld voor organisaties die zelf de capaciteit en kwaliteit in huis hebben om de verzuimregie te voeren, maar desondanks behoefte hebben aan specifieke begeleiding, expertise en interventies. Dit pakket is een aanrader als u verwacht dat een meer uitgebreide arbodienstverlening niet tot verdere reductie van het verzuim zal leiden.
61
Werkwijze U heeft de regie van de verzuimbegeleiding in handen. Afhankelijk van de behoefte van de organisatie kunt u vervolgens iedere aanvulling op maat inkopen (op verrichtingenbasis). Bij het Vitaal Budget pakket ontvangt u een protocol, waarin exact is vastgelegd op welk moment welke activiteiten door VVM en welke activiteiten door uzelf worden verricht. Zo is altijd inzichtelijk voor welke taken u IZA kunt inschakelen en op welke punten u de regie in eigen handen houdt.
Voordelen voor de werkgever • Bij complexe verzuimsituaties is te allen tijde advies en ondersteuning beschikbaar. • Het aansluittarief brengt minimale kosten met zich mee. • De verzuimregie is volledig in eigen handen. • Verzuimrapportages zijn altijd inzichtelijk. • Bij laag verzuim zijn ook de kosten voor arbodienstverlening laag.
Vitaal Budget Plus Het Vitaal Budget Plus pakket is bedoeld voor organisaties tot vijftig werknemers, die behoefte hebben aan volledige, praktische en doelgerichte (telefonische) ondersteuning bij verzuimbegeleiding. Werkwijze Gedurende het verzuimtraject heeft VVM op vooraf met u vastgestelde momenten contact met de werknemer. Daarnaast waarschuwt VVM u wanneer u volgens de Wet verbetering poortwachter activiteiten moet ondernemen. Bij het Vitaal Budget Plus pakket ontvangt u een protocol waarin exact is vastgelegd op welke momenten VVM bepaalde activiteiten verricht en welke activiteiten u zelf moet uitvoeren. Daarnaast kunt u bij VVM altijd aanvullend advies inwinnen over verzuimgerelateerde onderwerpen.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
62
Voordelen voor de werkgever • Ondersteuning door ervaren Vitaalcoaches op vooraf vastgestelde momenten in het verzuimtraject. • Signalering van de vereiste acties in het kader van de Wet verbetering poortwachter. • No nonsens aanpak: optimale ondersteuning tegen een minimale tijdsbesteding.
Vitaal Totaal Het Vitaal Totaal pakket is bedoeld voor organisaties vanaf vijftig werknemers en biedt u vanaf de eerste verzuimdag volledige ondersteuning bij de verzuimbegeleiding. Werkwijze VVM biedt volledige en onbeperkte ondersteuning bij de verzuimbegeleiding en de Wet verbetering poortwachter door middel van een vaste Vitaalcoach (zie ook pagina 66). Deze ondersteuning kan indien gewenst ook op locatie verleend worden. Dankzij de proactieve en persoonlijke benadering onderscheidt Vitaal Totaal zich duidelijk van de Budget en Budget Plus pakketten. Wanneer u kiest voor Vitaal Totaal, maakt u samen met uw Vitaalcoach specifieke afspraken over de taken en rolverdeling. Deze maatwerkafspraken sluiten volledig aan op uw wensen en behoeften en worden vastgelegd in een protocol.
Voordelen voor de werkgever • Proactieve en persoonlijke benadering door ervaren, vaste Vitaalcoaches. • Vaste bedrijfsarts. • Onbeperkte ondersteuning bij alle activiteiten in het kader van de Wet verbetering poortwachter. • Duidelijke maatwerkafspraken. • Ondersteuning op locatie behoort tot de mogelijkheden.
63
Vergoedingen per variant Vitaal Budget
Vitaal Budget Plus
Vitaal Totaal
Opstellen Protocol/Werkwijzer. Tijdens een persoonlijk bezoek inventariseren hoe preventie en verzuimbegeleiding zijn georganiseerd. Samen met u maatwerkafspraken maken over de taakverdeling en over de dienstverlening van Vitaal Verzuimmanagement
–
–
•
Toegang tot het open (arbeidsomstandigheden) spreekuur voor uw medewerker bij de Vitaalcoach of bedrijfsarts
€
€
•
Overleg met uw organisatie over arbobeleid en verzuimbegeleiding door Vitaalcoach (naar behoefte / in overleg, ook op bedrijfslocatie)
€
€
•
Inzetten van preventieve interventies (exclusief kosten interventie)
•
•
•
Advisering op het gebied van gebruik subsidies, regelingen en faciliteiten die verband houden met preventie, verzuim en re-integratie
€
•
•
Toewijzing vaste Vitaalcoach en, voor zover mogelijk, een vaste bedrijfsarts
–
•
•
Beschikken over een verzuimmanagementsysteem, 24 uur per dag, 7 dagen per week
•
•
•
Registratie van door u doorgegeven ziek- en herstelmeldingen
•
•
•
Signaleren frequent verzuim per medewerker binnen een jaar
•
•
•
Signaleren samengesteld verzuim; ziekmelding binnen 28 dagen na de herstelmelding
•
•
•
Signaleren moment evaluatie eerste jaar verzuim
•
•
•
Telefonische ondersteuning door Vitaalmedewerker bij gebruik verzuimmanagementsysteem en inplannen van afspraken
•
•
•
Doorgeven verplichte ziekmelding aan UWV in de 42e ziekteweek en de daarop volgende herstelmelding
•
•
•
Via internet: 24 uur per dag inzage in actuele verzuimcijfers en managementrapportage
•
•
•
Via internet: 24 uur per dag inzage in geplande en uitgevoerde activiteiten incl. terugkoppelingen
•
•
•
Aanleg en beheer van werknemersdossiers die Poortwachterproof zijn (inhoudelijke verslaglegging van contactmomenten tussen Vitaal Verzuimmanagement en werkgever / werknemer)
•
•
•
Schriftelijke verzuimrapportage op bedrijfsniveau, 1 rapportage per jaar, op verzoek werkgever
€
•
•
Signaleren van vangnetgevallen en zwangerschap, na toestemming van uw medewerker en voor zover bekend bij Vitaal Verzuimmanagement
•
•
•
Voorbereiden en toesturen van benodigde formulieren i.v.m. melding van vangnetgevallen en zwangerschap aan werkgever
€
€
•
Vergoedingenoverzicht pakketten Advies en preventie
Administratieve services
• = inclusief
– = niet van toepassing
€ = verrichtingen-/ uurtarief
>>
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
64
Vitaal Budget
Vitaal Budget Plus
Vitaal Totaal
Verstrekking gegevens omtrent verzuim (verzuimdata en verzuim percentages) aan de inkomensverzekeraar ten behoeve van verzuimdeclaratie in het kader van de verzekering
€
•
•
Mogelijkheid tot koppeling van het verzuimmanagementsysteem met uw personeelsadministratie
•
•
•
Bepaling status verzuim door na verzuimmelding werkgever en/of werknemer te bellen (bij Budget Plus uiterlijk de 4e dag van het verzuim)
–
•
•
(Spoed-)controle bij werknemer aan huis door lekencontroleur (altijd in overleg of op verzoek)
€
€
€
Overleg frequent verzuim werknemer; telefonische screening van het verzuim en op basis daarvan overleg met werkgever
€
€
•
Vervolgcontacten tussen Vitaalcoach en werknemer en/of werkgever tijdens verzuimtraject (bij budget plus uitsluitend telefonisch en op vooraf in het protocol vastgelegde contactmomenten)
€
•
•
(Telefonisch) advies door Vitaalcoach aan werkgever en werknemer
€
€
•
Spreekuur Vitaalcoach (maximaal 25 minuten)
€
€
•
Schriftelijke terugkoppeling van spreekuurcontacten binnen 24 uur
•
•
•
Signalering verhaalsrecht loon- en letselschade bij verzuim door schuld van een derde indien en voor zover bekend bij Vitaal Verzuimmanagement
•
•
•
Doorgeven beroepsziekten (anoniem) aan het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten en aan werkgever na toestemming van werknemer, indien en voorzover bekend bij Vitaal Verzuimmanagement
•
•
•
Spoedspreekuur op verzoek werkgever (gebruik naar redelijkheid, maximaal 30 minuten)
€
€
•
Opstellen Probleemanalyse bij dreigend lang verzuim (inclusief spreekuur van maximaal 30 minuten met de bedrijfsarts)
€
•
•
Opstellen voorstel Plan van Aanpak door Vitaalcoach aansluitend op opstellen probleemanalyse
€
•
•
Advisering bij opstellen Plan van Aanpak
€
–
•
Bijstelling Probleemanalyse (inclusief spreekuur van maximaal 30 minuten met de bedrijfsarts)
€
•
•
Opstellen voorstel bijstelling Plan van Aanpak door Vitaalcoach aansluitend op bijstelling Probleemanalyseopstellen probleemanalyse
€
•
–
Advisering bij bijstelling Plan van Aanpak
€
–
•
Arbeidsdeskundige check; beoordeling of dossier ‘Poortwachterproof’ is, in de 30e week van het verzuim
€
€
•
Signaleren opstellen van de eerstejaarsevaluatie in uiterlijk week 52 na verzuimmelding
•
•
•
Opstellen van actueel oordeel door Bedrijfsarts, uiterlijk week 83 na ziekmelding (incl. spreekuur van maximaal 1 uur met bedrijfsarts)
€
•
•
Vergoedingenoverzicht pakketten
Procesgebonden activiteiten
• = inclusief
– = niet van toepassing
€ = verrichtingen-/ uurtarief
>>
65
Vitaal Budget
Vitaal Budget Plus
Vitaal Totaal
Spreekuur bedrijfsarts anders dan bij opstellen (bijstelling) Probleemanalyse en actueel oordeel (NB: eerste twee spreekuren ingezet door Vitaalcoach géén meerkosten bij Budget Plus)
€
€
•
Ondersteunen bij WIA-aanvraag indien gewenst
€
€
•
Bewaking termijnen in verband met wet- en regelgeving
€
•
•
Kwalitatieve en kwantitatieve beoordeling van door werkgever aangeleverde verslaglegging rond activiteiten in het kader van de Wet Verbetering Poortwachter
€
€
•
Vergoedingenoverzicht pakketten
• = inclusief
– = niet van toepassing
€ = verrichtingen-/ uurtarief
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
66
Vitaalcoach De centrale rol van de Vitaalcoach in het gehele proces van verzuimbegeleiding is kenmerkend voor de ondersteuning die u van Vitaal Verzuimmanagement mag verwachten. VVM biedt u hiermee een vast aanspreekpunt. Afhankelijk van de pakketkeuze speelt de Vitaalcoach een meer of minder prominente rol in de verzuimbegeleiding. De Vitaalcoach heeft brede ervaring op het terrein van human resource management en arbodienstverlening. Deze expertise draagt sterk bij aan de juiste aanpak van het verzuimmanagement en voorkomt onnodige medicalisering. Bovendien behandelen de Vitaalcoaches doorgaans een beduidend lager aantal cases dan de gemiddelde arbodienst. Hierdoor is er meer ruimte voor persoonlijke aandacht en optimale begeleiding. Advisering De Vitaalcoach adviseert leidinggevenden en medewerkers bij vraagstukken op het gebied van arbeid, gezondheid en welzijn. Hierbij werkt hij nauw samen met de bedrijfsarts. Bij verzuimmanagement is het van belang dat binnen de kaders van de wet- en regelgeving gehandeld wordt. De adviezen van de Vitaalcoach zijn daarom altijd ‘poortwachterproof’. Passende aanpak Door met de juiste personen en op het juiste moment de juiste acties in te zetten, biedt Vitaal Verzuimmanagement altijd de beste aanpak. Juiste acties • De adviezen en acties zijn toegesneden op aard, omvang en behoeftes van uw organisatie. • Waar mogelijk richten acties zich op het voorkomen van verzuim. • De acties worden ingezet met als doel een snelle en duurzame werkhervatting. • De Vitaalcoach bewaakt elke stap in het verzuimproces en draagt bij aan adequate dossiervorming conform de eisen van de Wet verbetering poortwachter. • Onnodige medicalisering wordt voorkomen: verzuim wordt door allerlei factoren beïnvloed, zoals het werkklimaat, de afstemming tussen werk en privé en de wijze waarop met verzuim wordt omgegaan. VVM betrekt ook deze factoren nadrukkelijk in het advies aan werkgever en werknemer.
67
Juiste personen • Direct verantwoordelijk leidinggevenden zijn cruciaal in het verzuimproces. Zij worden gecoacht en geadviseerd door de Vitaalcoach. • De Vitaalcoach ziet toe op een professionele aanpak van het verzuim. • VVM beschikt over een multidisciplinair netwerk van (kern-)deskundigen die waar nodig snel en adequaat kunnen worden ingezet. Juiste moment • Maatwerk garandeert een tijdige, doeltreffende en efficiënte aanpak. • De acties zijn probleem-/praktijkgestuurd in plaats van procesgestuurd, wat tijdwinst oplevert. • (Kern)deskundigen worden op het juiste moment in het verzuimproces ingezet. Meer informatie Heeft u belangstelling voor Vitaal Verzuimmanagement? Neem dan contact op met uw IZA key accountmanager.
Bedrijfszorg Verzuim en vitaliteit van medewerkers blijven voor werkgevers belangrijke aandachtspunten. Klachten kunnen onverwacht optreden en uiteenlopend van aard zijn: de één heeft fysieke problemen, terwijl de ander kampt met psychische klachten. Verzuim kan bovendien te maken hebben met ziekte, het werk of met de privésituatie. Een structurele aanpak is daarom een vereiste. Medewerkers moeten snel de juiste hulp en zorg kunnen krijgen. IZA Bedrijfszorg heeft voor elke situatie een aantal doeltreffende oplossingen, die erop gericht zijn verzuim en langdurige arbeidsongeschiktheid te voorkomen dan wel te beperken. Bedrijfszorgpakket Het Bedrijfszorgpakket van IZA biedt een breed scala instrumenten, waarmee u daadwerkelijk uitvoering kunt geven aan een doeltreffende verzuimaanpak en effectief gezondheidsmanagement.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
68
Uw eigen zorgnetwerk Omdat IZA als grote zorgverzekeraar opereert, zijn wij in staat om met het Bedrijfszorgpakket een eigen zorgnetwerk rond uw organisatie te bieden. Dit zorgnetwerk kunt u inzetten bij dreigende uitval of verzuim en bestaat uit zorgvuldig geselecteerde en gespecialiseerde zorgverleners. Hun aanpak is erop gericht uw medewerkers zo snel mogelijk weer inzetbaar te krijgen en te houden. U heeft zo de zekerheid van de juiste interventies op het juiste moment. Bewezen doeltreffend Het IZA Bedrijfszorgpakket bestaat al ruim tien jaar. Op grond van praktijkervaringen wordt het pakket continu verfijnd, uitgebreid en geoptimaliseerd. Jaarlijks vinden effectmetingen plaats over alle interventies met het Bedrijfszorgpakket die zich hiervoor lenen. Resultaten hieruit zijn onder andere: • het Bedrijfszorgpakket wordt in ruim 84 procent van de gevallen preventief ingezet; • na 88 procent van de interventies is géén sprake van verzuim; • 90 procent van de medewerkers is tevreden tot zeer tevreden over de inzet van het pakket. Uit de effectmetingen blijkt ook dat werkgevers met het pakket veel verzuimwinst behalen: gemiddeld verdienden zij hiermee elke geïnvesteerde euro ruim vier keer terug. Het verzuim dat geheel werd voorkomen, is dan nog niet eens meegerekend.
‘Best practices’ Ook uit onafhankelijk onderzoek blijkt dat het Bedrijfszorgpakket de beste aanpak van preventie en verzuimbeheersing biedt. Een voorbeeld hiervan is een rapport van Atos Consulting dat in 2008 verscheen (‘Synergie in de keten van zorg en sociale zekerheid: Utopie of realiteit?’), waarin twee grote Bedrijfszorgprojecten eindigden als ‘best practices’. Het rapport is te vinden op de website van het Verbond van Verzekeraars (www.verzekeraars.nl/userfiles/file/download/rapport_atos_2008.pdf).
69
Drie modules Het Bedrijfszorgpakket bestaat uit de modules Psychosociaal, Fysiek en Zorgservice. Samen pakken zij de belangrijkste oorzaken van verzuim aan. Module Psychosociaal Bedrijfsmaatschappelijk Werk Ondersteuning in de vorm van persoonlijke gesprekken. Bedoeld voor werknemers die spanningen, stress of problemen ervaren, die zich ook uiten in de werksituatie. Management Coaching Persoonlijk advies aan leidinggevenden en personeelsfunctionarissen over uiteenlopende problemen van of met werknemers. Zij kunnen op eigen initiatief gebruikmaken van dit product en zelf gesprekken aangaan met de bedrijfsmaatschappelijk werker. Mediation Het zodanig begeleiden van partijen bij arbeidsconflicten, dat gezamenlijk een oplossing wordt gevonden die voor alle partijen aanvaardbaar is. Exit-Mediation Conflicten of samenwerkingsproblemen op het werk kunnen leiden tot de gezamenlijke conclusie van partijen dat verdere samenwerking niet mogelijk of wenselijk is. Exit-Mediation begeleidt partijen bij het beëindigen van de arbeidsovereenkomst. Korte Psychologische Zorg Psychologische diagnostiek en zorg voor individuele werknemers met enkelvoudige/matig ernstige problematiek. Bij verzuim is het mogelijk een driegesprek te voeren met leidinggevende, psycholoog en werknemer. Korte Psychologische Zorg Online Psychologische diagnostiek en zorg via internet, gericht op individuele werknemers met enkelvoudige/matig ernstige problematiek. Het internet (of liever: het beeldscherm) neemt in de communicatie de plaats in van de fysieke aanwezigheid van de zorgverlener.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
70
Intensieve Psychologische Zorg Psychologische diagnostiek en zorg voor individuele werknemers met meer complexe problematiek en/of multiple diagnosen/stoornissen, waarvoor een groter aantal behandelsessies over een langere periode nodig is. Trauma Opvang en Nazorgadvies Opvang bij onverwachte schokkende gebeurtenissen, waardoor het risico op een (blijvend) trauma met verzuim tot gevolg aanzienlijk kan worden verkleind. Module Fysiek Intake Fysiek Voorafgaand aan alle fysieke trajecten vindt een analyse van het fysieke gezondheidsprobleem plaats. Korte Herstelbegeleiding Fysiek Behandelen en adviseren van werknemers met (sub)acute arbeidsrelevante klachten aan het houdings- en bewegingsapparaat. De fysieke belastbaarheid van de werknemer wordt verhoogd, zodat hij beter met de (werk)belasting kan omgaan. Lange Herstelbegeleiding Fysiek Behandeling, coaching en training over een langere periode van werknemers met complexe, arbeidsrelevante klachten aan het houdings- en bewegingsapparaat. Werkplek Herstelinstructie Fysiek Het aanleren van een gezonde werkhouding, werktechniek en werkstijl, waardoor de werknemer beter zijn belasting kan inschatten en daarmee zijn klachten kan voorkomen. Belastbaarheids Training Fysiek Een trainingsprogramma met als doel de fysieke belastbaarheid te vergroten en klachten in de toekomst te verminderen of voorkomen. Voeding en Beweging Een groepstraining voor werknemers met overgewicht, gericht op het aanleren van gezonder bewegings- en eetgedrag.
71
Module Zorgservice Zorgbemiddeling Het actief realiseren van een zo kort mogelijke toegangstijd tot het zorgcircuit, door optimaal gebruik te maken van de capaciteit in Nederland en eventueel in het buitenland. Expertise Gericht op het vaststellen van de oorzaak van het ziekteverzuim en op basis hiervan het geven van het juiste behandeladvies. Expertise omvat mono- en multidisciplinaire diagnostiek. Budgetcoach De Budgetcoach brengt orde in de financiën van werknemers en reikt handvatten en adviezen aan om weer op het juiste spoor te komen. Mantelzorgcoach De Mantelzorgcoach begeleidt werkende mantelzorgers bij het inventariseren van de knelpunten en helpt bij het combineren van werk- en zorgtaken, zodat hierin een goede balans ontstaat. Vier varianten Het Bedrijfszorgpakket kent vier pakketvarianten. Drie daarvan worden aangeboden als verzekering, en één op verrichtingenbasis. Als verzekering Het Bedrijfszorgpakket (BZP) is beschikbaar als verzekering voor organisaties met minimaal 200 medewerkers. U betaalt een vaste premie per medewerker per jaar, zodat u vooraf zekerheid heeft over de kosten van de interventies. De hoogte van de premie verschilt per pakketvariant. Bij de verzekeringsvorm heeft u keuze uit drie varianten: • BZP Basis: snelle en adequate inzet van middelen, preventief, voor de klachten die veel verzuim veroorzaken; • BZP Plus: snelle en adequate inzet van middelen, preventief en biedt ook middelen ter voorkoming van langdurig verzuim; • BZP Optimaal: snelle en adequate inzet van middelen, preventief, met meer intensieve zorg bij alle verzuimveroorzakende klachten, voor de korte en langere termijn.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
72
Op verrichtingenbasis IZA biedt de variant BZP Select aan op ‘verrichtingenbasis’. U betaalt vooraf een klein aansluitbedrag per medewerker voor het zorgnetwerk. Hiermee wordt onder andere het inrichten van het zorgnetwerk, het doen van effectmetingen en het regelen van interventies bekostigd. Daarnaast betaalt u achteraf per interventie voor de daadwerkelijk gedane verrichtingen tegen netto inkoopprijs. Maar ook hierbij laten wij u steeds vooraf weten wat de kosten zijn. BZP Select is met name geschikt voor grotere organisaties met minstens 400 medewerkers. Vaak blijkt dat deze bedrijven de complete inkoop, organisatie en inzet van de bedrijfszorg willen uitbesteden, maar wel zelf het kostenrisico willen dragen. Voor grote organisaties is dat mogelijk dankzij het middelend effect dat een groot aantal medewerkers heeft op de kosten van de bedrijfszorg.
73
IZA Bedrijfszorgpakket Verrichtingen
Verzekeringen
Vergoedingenoverzicht pakketten
BZP Basis
BZP Plus
BZP Optimaal
BZP Select*
•
Module Psychosociaal •
•
•
Management Coaching
Bedrijfsmaatschappelijk Werk
•
•
•
Mediation
•
•
• •
Exit-Mediation
•
•
Korte Psychologische Zorg
•
•
•
•
Korte Psychologische Zorg Online
•
•
•
•
•
•
•
•
Intensieve Psychologische Zorg Trauma Opvang en Nazorgadvies
•
Module Fysiek Intake Fysiek
•
•
•
•
Korte Herstelbegeleiding Fysiek
•
•
•
•
•
•
•
Lange Herstelbegeleiding Fysiek
•
•
•
Belastbaarheids Training Fysiek
Werkplek Herstelinstructie Fysiek
•
•
•
•
Voeding en Beweging
•
•
•
Module Zorgservice Zorgbemiddeling
•
•
•
•
Expertise
•
•
•
•
Budgetcoach
•
•
•
Mantelzorgcoach
•
•
•
* Dit pakket is op maat samen te stellen.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
74
Bedrijfszorg Menukaart Het Bedrijfszorgpakket pakt de meest voorkomende klachten en verzuimoorzaken bij medewerkers aan. Daarnaast bieden wij de Bedrijfszorg Menukaart, met veel bijzondere en meer specifieke interventies, waarmee gezondheidsmanagement nog gerichter kan worden toegepast. De Menukaart is alleen beschikbaar in aanvulling op het Bedrijfszorgpakket. De kosten hiervoor betaalt u achteraf per interventie. Producten
Gezondheidsmanagement
Verzuimmanagement
Zorgmanagement
Module Screening Dossierscreening Psychosociaal Gezond Werken Test (werknemersadvies)
• •
Gezond Werken Test (managementrapportage)
•
Gezond Leven Test Basis
•
Gezond Leven Test Uitgebreid
•
Inzetbaarheidsscan
•
Werkbelevingsonderzoek (zelfscanner)
•
Werkstressmeting Online voor specifieke doelgroepen
•
Work Ability Index
•
Module Opleiding & Training Burn-outpreventietraining voor specifieke doelgroepen
•
Coaching on the job
•
Management Coaching (vervolgtraject)
•
Mini-symposium Werkstress en Burn-out
•
Teambegeleiding: - Teamcoaching - Team in Verandering - Top-Team - Team in Balans - Teamsamenwerking
•
Leeftijd en werk voor specifieke doelgroepen
•
Omgaan met mobiliteit
•
Bevorderen gewenst gedrag
•
Zelfmanagement
•
Omgaan met terugkerende psychische klachten voor specifieke doelgroepen
•
Omgaan met agressief gedrag voor specifieke doelgroepen
•
Samenwerking en diversiteit voor specifieke doelgroepen
•
75
Producten Professioneel en klantvriendelijk communiceren voor specifieke doelgroepen
Gezondheidsmanagement
Verzuimmanagement
•
Conflicthantering op de werkvloer
•
Omgaan met weerstand bij klanten voor specifieke doelgroepen
•
Omgaan met weerstand bij professionals
•
Workshop Stress
•
Omgaan met verlies en verdriet
•
Werk en privé in balans voor specifieke doelgroepen
•
Opleiding Vertrouwenspersoon
•
Opleiding Preventiemedewerker
•
Verzuimbeleid uitvoeren voor specifieke doelgroepen Integraal Gezondheidsmanagement
Zorgmanagement
• •
Module Vitaliteit & Preventie Voeding en Beweging
•
Bedrijfsfitness
•
Incompany Fysiek
•
Incompany Spreekuur Fysiek
•
RSI/CANS Preventie voor specifieke doelgroepen
•
Preventie Fysieke Belasting voor specifieke doelgroepen
•
Bedrijfsfysiotherapeutische rondgang
•
Ontspanningstechnieken
•
Ergonomische screening
•
Vertrouwenspersoon
•
Huishoudelijke Ondersteuning*
•
Module Verzuim Complex Mediation voor groepen en teams
•
Multidisciplinaire Eerstelijns Revalidatie
•
Vitaal Verzuimmanagement Budget
•
Vitaal Verzuimmanagement Budget Plus
•
Vitaal Verzuimmanagement Totaal
•
* Huishoudelijke Ondersteuning heeft fiscale consequenties in het kader van de loonbelasting.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
76
Financiële voordelen in combinatie met zorgverzekering IZA Bedrijfszorg en de collectieve zorgverzekering van IZA zijn inhoudelijk en financieel op elkaar afgestemd. Bovendien zorgt IZA voor de ‘ontdubbeling’ van de kosten. Uiteindelijk leidt dit zelfs tot forse besparingen op de verzuimkosten. Concreet houdt dit in: • bij het IZA Bedrijfszorgpakket als verzekering geldt een lager tarief voor de medewerkers die bij IZA collectief verzekerd zijn; • zet u het pakket in op verrichtingenbasis, dan worden de interventies eerst zoveel mogelijk vergoed uit de collectieve zorgverzekering. Inzet Bedrijfszorgpakket niet fiscaal belast De samenhang die IZA heeft gekozen tussen de collectieve zorgverzekering en IZA Bedrijfszorg, heeft ook een fiscale achtergrond. We hadden er namelijk ook voor kunnen kiezen om meer vergoedingen voor specifieke, arbeidsgerelateerde zorg in de collectieve zorgverzekering op te nemen. De premie zou hiermee hoger worden, maar dan zou u als werkgever aan uw medewerkers een extra premiebijdrage kunnen geven. Deze constructie is echter niet praktisch, aangezien een dergelijke bijdrage fiscaal belast is. Daarom is ervoor gekozen de zorgverzekering en IZA Bedrijfszorg in te zetten als aparte producten. Wanneer de inzet van het IZA Bedrijfszorgpakket op de juiste manier wordt geïmplementeerd, ziet de fiscus dit niet als een vorm van beloning van uw medewerkers en geldt dus geen fiscale belasting. Uiteraard helpen wij u met het benodigde implementatietraject. Compensatie verplicht eigen risico Voor vergoedingen van interventies op grond van de IZA Zorgverzekering, geldt een verplicht eigen risico voor uw medewerkers. Bij gebruik van IZA Bedrijfszorg worden de medewerkers uit uw collectiviteit daarvoor gecompenseerd. Wij regelen het IZA regelt de vergoeding voor u. Na een interventie krijgt u hierover vanzelf bericht. Indien u achteraf per verrichting betaalt, informeren wij u elke keer precies wat er ten laste komt van de zorgverzekering. Meer informatie Voor meer informatie over IZA Bedrijfszorg kunt u contact opnemen met uw IZA key accountmanager.
77
IZA Zorg+: ondersteunen gezondheidsbeleid IZA reikt u goede ideeën aan, die gezond denken en handelen van medewerkers stimuleren. Zo bieden we diverse faciliteiten, programma’s en zelfs integrale oplossingen, waaronder: • het programma Groei; • de DIM scan; • WGA-verzekering Eigen Risico; • trainingen & cursussen.
Groei: zo groeit de duurzame inzetbaarheid van uw medewerkers Als werkgever bent u zich ervan bewust dat het personeelsbestand verandert. Medewerkers worden gemiddeld ouder, steeds meer ouders werken beiden fulltime, er komen meer culturen op de werkvloer en het aantrekken van talentvolle jonge medewerkers wordt lastiger. Bij dit alles wordt steeds nadrukkelijker een beroep gedaan op HR om dit te managen. Dit betekent ook dat het HR-beleid nog meer dan voorheen van belang is voor de continuïteit, het rendement en de ambities van een organisatie. Dat vraagt van u als werkgever een nieuwe benadering van uw HR-beleid. Kernwoord hierbij is: duurzame inzetbaarheid. Het gaat er hierbij om hoe u het menselijk kapitaal in uw organisatie optimaal benut. Pijlers De volgende pijlers zijn hierbij cruciaal: 1. omgevingsinvloeden: concurrentie, arbeidsmarkt, klanten, stakeholders; 2. gezondheid en vitaliteit, met het oog op reductie van fysieke, psychische en mentale
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
78
risico’s; 3. kennis, competenties en talentontwikkeling en de match tussen de organisatiedoelen en de wensen van uw medewerkers; 4. leren en innoveren; 5. cultuur en stijl van leidinggeven; 6. de mate van diversiteit binnen uw personeelsbestand. Kortom, het gaat om een cluster van pijlers, die ook nog eens per persoon kunnen verschillen. Alleen met een gestructureerde en integrale benadering kunnen deze succesvol gemanaged worden. Groei Het programma Groei is de eerste methodiek in Nederland waarmee u de duurzame inzetbaarheid van uw medewerkers structureel kunt inventariseren, monitoren en verbeteren. Uniek hierbij is dat Groei een verbinding maakt tussen goed werkgeverschap, duurzame inzetbaarheid en HR-beleid van uw organisatie. Zo ontstaat een integrale aanpak, waarmee u de uitdaging aan kunt waarvoor uw organisatie u stelt. Groei is een proces waarbij wij samen aan de slag gaan. Dit begint met het verzamelen van alle relevante informatie in uw organisatie. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om een medewerkertevredenheidsonderzoek, een periodiek medisch onderzoek, een workability test, verzuimcijfers en leeftijdsopbouw. Deze informatie concentreren wij in het Groei Dashboard. Met behulp van de Groei Scan completeert IZA de nulmeting. Tegelijk integreren we zo de aanwezige meetinstrumenten in uw organisatie. De IZA-adviseur gezondheid presenteert vervolgens het resultaat en bespreekt dit graag verder met u. Dit omvat: • de resultaten van de scan; • een voorstel voor de juiste strategie om de duurzame inzetbaarheid van uw medewerkers te vergroten; • een plan van aanpak voor de juiste programma’s, waarmee wij samen met u en uw medewerkers aan de slag kunnen gaan. Met het Groei Dashboard volgen wij de resultaten van het plan van aanpak, waarbij wij het effect van Groei voor u inzichtelijk maken. U krijgt zo belangrijke sturingsinformatie in handen. Dit leent zich bij uitstek voor interne managementrapportages en u kunt inzichtelijk maken wat inspanningen rondom duurzame inzetbaarheid concreet opleveren.
79
Groeithema’s De juiste manier om te groeien verschilt per persoon en per situatie. Werken aan duurzame inzetbaarheid vereist daarom een verscheidenheid aan thema’s. IZA onderscheidt de vier thema’s Werk aan je Geest, Werk aan je Lichaam, Werk aan je Werk en Werk aan je Leefstijl. Bij elk van deze thema’s horen doeltreffende programma’s. Deze zijn doelgericht en praktisch toepasbaar en sluiten bovendien naadloos op elkaar aan. U boekt direct resultaat en werkt tegelijk aan inzetbaarheid op de langere termijn. Geest Zijn uw medewerkers mentaal fit genoeg? Hoe ervaren uw medewerkers hun werk? Zijn er signalen van stress op het werk? Is er risico op overbelasting? Lichaam Kunnen uw medewerkers het werk lichamelijk aan? Voelt de medewerker zich fysiek fit? Hoe is de lichamelijke conditie van uw medewerkers? Hoe kunnen zij optimaal functioneren, ook als er sprake is van een handicap of chronische ziekte? Werk Hoe gemotiveerd is een medewerker? Welke behoeften aan ontwikkeling heeft hij? Hoe is de samenwerking met de leidinggevende en de collega’s? Wat is het carrièreperspectief? In hoeverre speelt leeftijd een rol? Hoe is de balans tussen werk en privé? Leefstijl Wat is de lichamelijke conditie van de medewerker? Hoe zit het met Beweging, Roken, Alcohol, Voeding, Ontspanning (BRAVO)? Hoe is de balans tussen inspanning en ontspanning? Afhankelijk van de uitkomst uit de screenings en van uw eigen wensen, bepaalt u samen met IZA de Groeistrategie voor uw organisatie. Meer informatie Heeft u belangstelling voor Groei? Neem dan contact op met uw IZA key accountmanager.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
Met de DIM-scan naar duurzame inzetbaarheid De samenstelling van het personeelsbestand in de gemeentesector, maar ook in vele andere organisaties, is aan het veranderen. Volgens het CBS zal over vijf jaar een op de drie werknemers ouder dan 55 jaar zijn. Hiermee stijgt voor werkgevers de noodzaak om medewerkers duurzaam inzetbaar te houden: gezond, gemotiveerd, flexibel en productief, tot aan hun pensioen. IZA ondersteunt u graag bij het ontwikkelen van uw beleid ‘duurzame inzetbaarheid medewerkers’. Check uw organisatie met de IZA DIM-scan Met de DIM-scan (Duurzame Inzetbaarheid Medewerkers) bieden wij u een snel en doeltreffend middel om erachter te komen in hoeverre er samenhang is tussen de beleidsactiviteiten die binnen uw organisatie worden ondernomen. Wellicht is dit beleid al optimaal gericht op duurzame inzetbaarheid, maar het is ook mogelijk dat het raadzaam is om uw beleid aan te scherpen. De IZA DIM-scan geeft antwoord op de vraag hoe dat het best kan gebeuren. Is extra ondersteuning, bijvoorbeeld via Vitaal Verzuimmanagement, voldoende? Of kunt u beter kiezen voor een integrale aanpak, zoals die van IZA Groei? Procedure In anderhalf uur neemt de IZA-adviseur gezondheid het gespreksprotocol met u door. In dit gesprek verzamelt de adviseur informatie die de basis vormt voor een rapportage. Vervolgens krijgt u dit rapport over uw organisatie voorgelegd. Uiteraard licht de IZA-adviseur gezondheid zijn advies in een tweede gesprek uit gebreid toe. Advies op vier terreinen U krijgt advies op vier terreinen: • vitaliteit; • organisatiecultuur; • arbeidssituatie (soort werk en werkplek); • loopbaanplanning. Dit zijn de vier terreinen die samenhangen met duurzame inzetbaarheid. Na de scan weet u welke maatregelen u eventueel nog verder kan ontwikkelen en implementeren. De scan is niet alleen zeer goed bruikbaar bij de start van beleidsontwikkeling, maar ook als u uw reeds ontwikkelde beleid wilt laten toetsen.
80
81
WGA-verzekering Eigen Risico Als een werknemer zich ziek meldt, bent u als werkgever verplicht hem de eerste twee jaar door te betalen. De overheid verlangt van u dat u er de eerste twee jaar alles aan doet om uw medewerker te re-integreren. Als een medewerker na twee jaar ziekte nog niet volledig is hersteld, is hij deels arbeidsongeschikt. Uw medewerker ontvangt dan een WGAuitkering.Deze uitkering wordt betaald van de gedifferentieerde WGA-premie die u aan de Belastingdienst betaalt. Zodra uw medewerker de WGA instroomt en dus een uitkering ontvangt, stijgt voor u als werkgever de premie. Het scheelt u dus kosten als uw medewerker binnen twee jaar volledig herstelt en niet de WGA instroomt. IZA biedt verzuimbeperkende ondersteuning. Verzuimbeperkende ondersteuning Gedurende de eerste twee jaar van verzuim kunt u een beroep op ons doen om te voorkomen dat uw medewerker de WGA instroomt. Met de unieke oplossingscombinatie van IZA Bedrijfszorg en Re-integratiemanagement bieden wij u een compleet pakket voor verzuimbeperkende ondersteuning aan. Uit onderzoek blijkt namelijk dat inspanningen rondom re-integratie het meeste effect hebben in de eerste twee jaar van ziekte. Eigenrisicodrager worden en het risico verzekeren bij IZA Als u het heft in eigen hand wilt hebben, is het tijd om zelf eigenrisicodrager te worden. Door over te stappen, heeft u geen last van onverwachte premiestijgingen en moeilijk te verzekeren medewerkers. IZA investeert samen met u in extra preventie en re-integratie om (toekomstige) WGA-instroom te voorkomen. IZA neemt u alle zorgen uit handen. Inlooprisico verzekerd U bent verzekerd vanaf het moment dat wij de akkoordverklaring volledig ingevuld en ondertekend hebben ontvangen. Dit is vanaf 1 april, de premie wordt dan vanaf 1 juli in rekening gebracht. Of vanaf 1 oktober, de premie wordt dan per 1 januari in rekening gebracht. Uitlooprisico verzekerd Als u besluit om na de contractsperiode terug te keren naar het UWV, komen de lopende uitkeringen voor rekening van IZA.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
82
Administratief gemak IZA neemt de administratieve rompslomp waarmee het eigenrisicodragerschap gepaard gaat, volledig voor u uit handen. Het enige dat wij van u vragen is dat u de formulieren invult, ondertekent en aan IZA terugstuurt. Juridische ondersteuning en conflictbemiddeling Als eigenrisicodrager kunt u een maatregel opleggen de WGA-uitkering niet aan uw medewerker te betalen. Bijvoorbeeld in een situatie waarbij uw medewerker te weinig bijdraagt aan zijn herstel. U moet in dit geval een bezwaarprocedure starten. IZA kan u hierbij juridisch ondersteunen. Wilt u dit een stap voor zijn? Dan kan IZA u praktische ondersteuning bieden om het conflict met uw medewerker structureel op te lossen. Bijvoorbeeld door inzet van een conflictbemiddelaar. Alles onder één dak Verzekert u uw WGA-risico bij IZA, dan bent u naar alle waarschijnlijkheid in de meeste situaties veel goedkoper uit. U kunt op uw beschikking van de Belastingdienst zien hoeveel premie u momenteel aan het UWV betaalt. Neem contact op met uw key accountmanager. Hij kan samen met u uw huidige premie met onze premie vergelijken en hier meer over vertellen. Er zijn nog meer redenen om voor IZA te kiezen. Als zorgexpert kunnen wij u van dienst zijn bij alles wat te maken heeft met zorg, verzuim en inkomen. Zo halen we samen het beste uit uw mensen en uw organisatie. Voordelen bij IZA • Aantrekkelijke en stabiele WGA-premie. • Verzuimbeperkende ondersteuning gedurende de eerste twee jaar van ziekte. • Extra besparen op verzuimkosten door de unieke koppeling met IZA Bedrijfszorg. • Professionele en intensieve begeleiding bij re-integratie. • Juridische ondersteuning en conflictbemiddeling. • Administratief gemak. • Onafhankelijk bureau toetst of uittreden gunstig is.
Meer informatie? Wilt u meer informatie over WGA en uw mogelijkheden om eigenrisicodrager te worden? Neem dan contact op met uw key accountmanager of kijk op www.iza.nl.
83
Trainingen & cursussen Enkele voorbeelden van programma’s, cursussen en trainingen die IZA voor uw medewerkers heeft ontwikkeld: • Omgaan met stress Deze training is er voor iedereen die vastloopt in patronen die gepaard gaan met spanning en stress. In acht intensieve sessies leren de deelnemers hoe zij anders kunnen omgaan met spanningen, zodat er meer ruimte komt voor ontspanning en plezier in leven en werken. Deelnemers leren los te komen van beperkende patronen en eigen kwaliteiten en talenten te (h)erkennen. • Stoppen met roken Deze eendaagse cursus is geschikt voor iedereen die rookt en wil stoppen of die is gestopt en ondersteuning nodig heeft. De nadruk ligt op wat (stoppen met) roken met iemand doet. Het niet meer roken is namelijk het punt niet, maar wel het leren omgaan met alledaagse situaties en spanningen. Theorie wordt gecombineerd met veel praktische oefeningen. • Omgaan met agressie Agressie op het werk heeft veel impact op mensen. In een halve dag leren uw werknemers wat oorzaken zijn van conflictsituaties, welke rol zij hebben en wat ze kunnen doen om te voorkomen dat een situatie escaleert. Ze maken kennis met preventiemaatregelen en weten na afloop hoe ze moeten handelen voor en tijdens een spanningsvolle situatie. • IZA FitCheck-zuil Met de IZA FitCheck-zuil meten uw medewerkers snel hun gezondheid. De FitCheck-zuil controleert hun hartslag, bloeddruk, gewicht, vetpercentage en BMI. De FitCheck-zuil kunt u combineren met een loop- of wandelclinic, dieetadvies of ergocoach. Ook kunt u een gezondheidsdag of -week organiseren waarbij u diverse van hierboven genoemde zorgactiviteiten kunt inzetten. IZA beschikt verder over een uitgebreid netwerk van zorgverleners. Die kunnen u ondersteuning en advies geven over uw gezondheidsbeleid. In overleg is een zorgprogramma op maat ook mogelijk.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
84
• FIT!heidsonderzoek Het overwinnen van de drempel om te gaan sporten. Onder deskundige begeleiding wordt in samenspraak met de verzekerde een persoonlijk programma opgesteld. • Curatieve programma’s fysiotherapie Deze preventieve behandelingen voor het bevorderen van een gezonde leefstijl zijn onder andere bedoeld voor werknemers met diabetes, obesitas, COPD en lage rugklachten. Meer informatie? Kijk op www.iza.nl of informeer bij uw IZA key accountmanager.
IZA Zorg+: zorg bemiddelen, verlenen en vergoeden Met IZA Zorgbemiddeling worden medewerkers snel weer aan de slag geholpen. Naast het vergoeden en verlenen van zorg biedt IZA ook: • IZA Kraamzorg Bij IZA Kraamzorg regelen uw werknemers hun kraamzorg en kraampakket in één keer. Heel eenvoudig: door het invullen van het digitale aanvraagformulier op www.iza.nl of te bellen met IZA Kraamzorg, telefoon 0900-899 85 00 (€ 0,10 per minuut). Uw werknemer geeft aan welk kraamcentrum de voorkeur heeft en IZA regelt de verdere aanvraag. De kraamzorgorganisatie neemt vervolgens contact op voor een telefonische intake of het maken van een afspraak. Alle aanstaande moeders met een aanvullende verzekering van IZA krijgen een kraampakket, dat met de grootste zorg is samengesteld. IZA heeft hierbij gebruikgemaakt van de kennis en ervaring van diverse verloskundigen. • Wachtlijstbemiddeling De wachttijden voor consulten, onderzoeken en ingrepen in ziekenhuizen kunnen lang zijn. Met wachtlijstbemiddeling zoekt IZA naar mogelijkheden voor snellere hulp. We
85
maken optimaal gebruik van de capaciteit van ziekenhuizen in heel Nederland. Indien nodig kijken we ook naar het buitenland. Maakt een verzekerde gebruik van de wachtlijstbemiddeling door IZA, dan kunnen we in 93 procent van de aanvragen een alternatief aanbod doen met een gemiddelde wachttijdwinst van 7,5 week. • Griepvaccinatie De Griep Vaccinatie Service verzorgt griepvaccinaties op de werkvloer. Via de griepprik-op-het-werk kunnen medewerkers de griepprik halen zonder te hoeven verzuimen. Ook wordt hiermee potentieel verzuim voorkomen. Deelname aan de griepprikactie gebeurt uiteraard op vrijwillige basis. • Zorggids De Zorggids is een service die beschikbaar is via www.iza.nl, waarmee de verzekerde per zorgsoort eenvoudig informatie kan terugvinden over de door IZA gecontracteerde zorgaanbieders. De Zorggids biedt ook aanvullende informatie over zorg in de eigen regio. • IZA Alarmcentrale Als uw werknemer in het buitenland op vakantie is, en er is sprake van een acute medische noodsituatie, kan hij bellen met de IZA Alarmcentrale. Dit is bijvoorbeeld het geval bij opname in een buitenlands ziekenhuis, een langdurige medische behandeling, repatriëring of vervoer van een stoffelijk overschot. Het nummer van de IZA Alarmcentrale is + 31 (0)50 404 08 88. Dit nummer staat ook op de IZA-verzekeringspas en is 24 uur per dag bereikbaar. Meer informatie over zorg in het buitenland zie pagina 143.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
86
IZA Zorg+: extra services en diensten Met het gezondheidsmanagement van IZA zijn uw medewerkers snel weer aan de slag. Maar IZA biedt meer. Naast het vergoeden van zorg biedt IZA tal van extra services aan u en uw medewerkers, de zogeheten IZA Vriendendiensten. Hieronder volgt een greep uit de extra services en onze IZA Vriendendiensten. • WGA Verzekering Naast zorgverzekeringen biedt IZA de WGA Eigen Risico verzekering. Deze verzekering helpt u alles goed te regelen als het gaat om arbeidsongeschiktheid. Niet alleen tijdens de eerste twee ziektejaren van uw medewerker, maar ook daarna biedt deze verzekering u en uw medewerkers inkomenszekerheid. Ook zorgt IZA er samen met u voor dat uw werknemer alle aandacht en begeleiding krijgt voor optimale re-integratie en dus zo veel mogelijk inzetbaar blijft. Meer informatie over de WGA verzekering kunt u lezen op pagina 81. • IZA in bedrijf Vier keer per jaar ontvangen alle bij IZA aangesloten werkgevers het relatiemagazine IZA in bedrijf. Dit blad wordt elk kwartaal gevuld met uiteenlopende artikelen met thema’s als zorg, verzuimmanagement, welzijn en innovatie. Het informeert werkgevers over interessante initiatieven die in Nederland worden genomen op het gebied van onder andere gemeentelijk beleid, gezondheid en onderwijs. • E-mail nieuwsbrief werkgevers Werkgevers kunnen eenvoudig op de hoogte blijven van het laatste nieuws over verzekeringen, zorg en gezondheid door aanmelding voor de gratis zakelijke e-mailnieuwsbrief van IZA via www.iza.nl.
87
• IZA Reisverzekering IZA-verzekerden kunnen voordelig en eenvoudig een IZA Reisverzekering of IZA Doorlopende Reisverzekering afsluiten. Deze reisverzekeringen sluiten volledig aan op de IZA Zorgverzekering. En heeft de verzekerde een IZA Aanvullende verzekering, dan is de reisverzekering extra voordelig. De verzekerde hoeft dan namelijk geen premie te betalen voor eventuele ziektekosten. Hij is hiervoor immers al verzekerd bij IZA. • IZA Schade Via IZA sluiten uw medewerkers voordelig schadeverzekeringen af. Voor de particuliere aansprakelijkheids-, rechtshulp, auto- en motorverzekering geldt een aantrekkelijke korting en een uitstekende dekking. • IZA Eigen stijl Sparen Verzekerden kunnen bij IZA sparen via internet, tegen een aantrekkelijke rente. IZA werkt samen met AEGON Bank N.V. Met Eigen stijl Sparen is het mogelijk binnen één internetspaarrekening, overzichtelijk, per spaardoel geld weg te zetten. Verzekerden kunnen zélf hun extra rente per spaarpot bepalen. Ze ontvangen standaard een aantrekkelijke basisrente en kunnen tot maar liefst 1% extra rente ontvangen. Bovendien biedt IZA jaarlijks een extra vergoeding die gelijk is aan ongeveer 0,10 % rente. Hoe het precies werkt, staat beschreven op www.iza.nl/sparen. • Juridisch advies Wanneer een ongeval is veroorzaakt door schuld of nalatigheid van een ander en uw werknemer wil weten of diegene schade moet betalen, heeft hij deskundig advies nodig. IZA werkt hiervoor samen met Compander. Als IZA en Compander de zorgkosten van dit soort ongevallen weten te verhalen, is dat ook belangrijk voor uw werknemers. Door ziektekosten terug te halen bij de veroorzaker probeert IZA de kosten én de zorgpremies zo laag mogelijk te houden. • Mijn Gemak Deze gratis bemiddelingsservice helpt verzekerden bij het vinden van betrouwbare vakmensen. Van klusjesman tot kinderoppas, van verpleging tot catering aan huis. Kijk voor meer informatie op www.mijngemak.nl.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
88
• IZA Luierservice IZA heeft met Care Service Europe (CSE) afspraken gemaakt over de levering van Huggies wegwerpluiers. De luiers zijn van een A-merk tegen een scherpe prijs en worden binnen drie werkdagen bezorgd op het aangegeven adres. Voor meer informatie kunnen verzekerden bellen met IZA Kraamzorg 0900-899 85 00 (€ 0,10 per minuut). • IZA Gezondheidstour Speciaal voor organisaties maakt IZA het mogelijk om een gezondheidstour te organiseren voor hun medewerkers. Onderdelen van een IZA Gezondheidstour kunnen onder andere zijn: gebruik van de IZA FitCheck-zuil, advies door een professionele diëtiste, een cholesterol-, bloeddruk- en suikerwaardecheck en een stoelmassage. De exacte samenstelling van een gezondheidstour wordt uiteraard in overleg met u bepaald. • IZA Gezondheidslijn Voor antwoord op acute vragen en persoonlijk medisch advies kunnen verzekerden bellen met de IZA Gezondheidslijn, telefoon 0900-555 66 65. De verpleegkundigen van de IZA Gezondheidslijn zijn gediplomeerd en speciaal getraind om hen per telefoon te helpen en te adviseren. Ook vanuit het buitenland is de IZA Gezondheidslijn bereikbaar (+31 50 52 65 936). Voor niet-spoedeisende vragen kan een verzekerde overleggen met een Nederlands sprekende deskundige hulpverlener. Is er direct hulp nodig, dan wordt hij automatisch doorgeschakeld naar de IZA Alarmcentrale (050) 404 08 88. • www.gezondiza.nl IZA biedt met de service GezondIZA verschillende diensten op het gebied van gezondheid en lifestyle. Op de website www.gezondiza.nl vinden verzekerden alles wat ze willen weten over ziekten, geneesmiddelen, preventie en sporten. Bovendien bevat de site handige tips, leuke tests en interactieve hulpmiddelen. De informatie is overzichtelijk verdeeld in rubrieken, zodat verzekerden altijd kunnen vinden wat ze zoeken. Zo is er een indeling op leeftijd: alles over de gezondheid van baby’s, kinderen of ouderen. Maar ook over gezondheidsthema’s, zoals bewegen en voeding, is er een schat aan informatie te vinden.
89
• E-consult met specialist Sommige werknemers lopen lang rond met een gezondheidsvraag. Of ze hebben ergens iets opgevangen over een onderwerp waar ze meer over willen weten. Op www. gezondiza.nl kunnen IZA-verzekerden gebruikmaken van de diensten van bijna twintig specialisten. Als IZA-verzekerden hun vraag per e-mail versturen, krijgen ze van een specialist een deskundig antwoord. Onder de deskundigen vindt u onder andere een huisarts, een psycholoog en een verloskundige. Maar ook een pedagoge, een consultatiebureauarts, een vaccinatiearts, een tandarts en een schoolarts geven advies. • FitKids Kinderen met een beperking of chronische ziekte kunnen met dit oefen- en fitnessprogramma in groepsverband trainen. Onder begeleiding van een (kinder-)fysiotherapeut wordt zo spelenderwijs hun zelfredzaamheid vergroot. • IZA Magazine Vier keer per jaar ontvangen alle IZA-verzekerden het IZA Magazine. Het blad bevat een informatieve mix van artikelen over gezondheidszorg, lifestyle, gezondheid, ontspanning en verzekeringen. • E-mail nieuwsbrief verzekerden Medewerkers die verzekerd willen zijn van actuele en relevante informatie over hun verzekering, zorg en gezondheid, kunnen zich via www.iza.nl aanmelden voor de gratis e-mail nieuwsbrief. Meer informatie Wilt u meer weten over een van bovenstaande diensten? Of bent u benieuwd naar wat IZA u en uw medewerkers nog meer te bieden heeft? Kijk dan eens op www.iza.nl/vriendendiensten of neem contact op met uw IZA key accountmanager.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
90
91
5 Wet- en regelgeving gezondheid en verzuim
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
92
Wet- en regelgeving gezondheid en verzuim Preventief denken en doen is in steeds meer organisaties gemeengoed. Zaken als arbo en verzuim worden in een breder verband gezien: gezondheidsmanagement. In hoofdstuk 4 is hier al meer aandacht aan besteed. Dat gezondheidsmanagement nu steeds gewoner is geworden, is deels afgedwongen doordat het financiële risico van arbeidsongeschiktheid (kort en lang) steeds meer bij de werkgevers is gelegd. Maar ook ontwikkelingen als duurzame inzetbaarheid zijn er de oorzaak van dat gezondheidsmanagement hoog op de agenda staat. Daarnaast zijn goede arbeidsomstandigheden natuurlijk belangrijk. Als een werknemer ondanks alle maatregelen toch arbeidsongeschikt wordt, moet u op grond van de Wet verbetering poortwachter er alles aan doen om het verzuim zo kort mogelijk te houden. Daarnaast bent u verplicht tot het doorbetalen van het loon van de arbeidsongeschikte werknemer gedurende twee jaar. In dit hoofdstuk vindt u een overzicht van de wet- en regelgeving op het gebied van gezondheid en verzuim. Aan bod komen de arbeidsomstandigheden, arbeidstijden, het ziek melden, loondoorbetaling bij ziekte, re-integratie en subsidies bij re-integratie.
Arbeidsomstandigheden en arbeidstijden Als werkgever bent u verplicht om een arbeidsomstandighedenbeleid te voeren. Daarmee voorkomt u ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid en beroepsziekten. Verder moet u ervoor zorgen dat de arbeidstijden bijdragen aan een gezond en veilig werkklimaat. Dit alles staat in de wet- en regelgeving: de Arbowet en de Arbeidstijdenwet. De Arbowet De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) stelt algemene bepalingen over arbobeleid op bedrijfsniveau. Denk hierbij aan de uitgangspunten van het beleid, het systeem van risico-inventarisatie en -evaluatie en de ondersteuning door deskundige diensten. De wet regelt ook toezicht en handhaving door de Arbeidsinspectie. Concrete regels zijn te vinden in het Arbobesluit, de Arboregeling, en de Beleidsregels arbowetgeving.
93
Doelvoorschriften voor veilig en gezond werken De overheid stelt doelvoorschriften vast: het niveau van bescherming dat organisaties moeten bieden aan de werknemers, zodat zij veilig en gezond kunnen werken. Deze doelvoorschriften worden zo concreet mogelijk beschreven in de Arbowet, het Arbobesluit en de Arboregeling. Een doelvoorschrift is bijvoorbeeld het nemen van maatregelen als er infectiegevaar bestaat. Een ander voorschrift is dat blootstelling aan nat werk wordt gereduceerd tot maximaal 25 procent van de werktijd. De werknemers en werkgevers bepalen zelf hoe zij invulling geven aan deze doelvoorschriften. Als werkgever moet u overleg voeren met de ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging over zaken die het arbeidsomstandighedenbeleid van uw organisatie aangaan. Arbocatalogus Veel werkgevers en werknemers stellen binnen hun branche zogenoemde arbocatalogi op. Hierin staan de verschillende methoden en oplossingen beschreven die werkgevers en werknemers samen hebben gerealiseerd om te voldoen aan de doelvoorschriften van de overheid. Denk aan beschrijvingen van technieken en methoden, goede praktijken, NEN-normen en praktische handleidingen. De verantwoordelijkheid voor de arbocatalogi ligt volledig bij de werkgevers en werknemers (of organisaties van werkgevers en werknemers, bijvoorbeeld binnen een bepaalde sector). Het opstellen van een arbocatalogus is niet verplicht, maar werkgever en werknemer moeten wel inzichtelijk kunnen maken dat zij voldoen aan de doelvoorschriften. De Arbeidsinspectie toetst de arbocatalogus op de volgende punten: • een beschrijving van de sector/groep bedrijven waarvoor de arbocatalogus is bedoeld; • de opstellers moeten de werkgevers en werknemers in deze sector/groep bedrijven vertegenwoordigen; • de catalogus moet beschikbaar zijn voor en bekend zijn bij werkgevers en werknemers; • bij navolging van de catalogus moet aan de doelvoorschriften voldaan worden. Dit punt wordt met een zogenaamde quickscan getoetst; • de catalogus moet begrijpelijk, logisch en niet in strijd met de wet zijn. Arbocatalogi die met positief resultaat door de Arbeidsinspectie zijn getoetst, vormen het referentiekader voor de handhaving door de Arbeidsinspectie. Op de site www.arboportaal.nl vindt u een overzicht van de goedgekeurde arbocatalogi.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
94
Arbobeleid De Arbowet gaat ervan uit dat verbetering van de arbeidsomstandigheden een vast onderdeel is van de bedrijfsvoering. U moet daarom op het gebied van de arbeidsomstandigheden beleid voeren. Het arbobeleid bestaat uit de volgende onderdelen: • het maken van een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E); • het geven van voorlichting en instructie aan werknemers; • het zorgen voor bedrijfshulpverlening; • het aanwijzen van een preventiemedewerker; • het zich laten bijstaan door een arbodienst, bedrijfsarts of arbodeskundige; • het laten uitvoeren van ziekteverzuimbegeleiding door een bedrijfsarts; • het laten uitvoeren van een preventief medisch onderzoek (POM, voorheen PAGO). Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) Uitgangspunt van het arbobeleid is het voorkomen van risico’s. Dit gebeurt bij voorkeur door het probleem bij de bron aan te pakken. Alle organisaties, ook vrijwilligersorganisaties, moeten daarom een RI&E en een plan van aanpak maken om knelpunten in het arbobeleid aan te pakken. Afhankelijk van de grootte van uw organisatie moet de RI&E door arbodeskundigen worden getoetst (zie ook kader hierna). Door een RI&E op te stellen, weet u welke gevaren binnen uw organisatie bestaan en hoe groot de kans is dat deze zich voordoen. Op basis van die informatie kunt u vaststellen welke maatregelen u binnen welke termijn moet nemen. Dat gebeurt in het plan van aanpak. De arbodienst of gecertificeerde arbodeskundige adviseert over het maken van het plan van aanpak en geeft ook aan welke maatregelen prioriteit hebben. U moet minstens eenmaal per jaar met uw werknemers over het plan van aanpak overleggen en rapporteren over de voortgang van de uitvoering. In kleine organisaties waar het plan van aanpak beperkt is en er geen ernstige gevaren zijn, kan die rapportage bestaan uit het verslag van het overleg. Als uw organisatie gebruik gaat maken van nieuwe werkmethoden of als de arbeidsomstandigheden veranderen, moet u de RI&E bijstellen. Om discriminatie op de werkvloer te bestrijden moeten werkgevers voortaan ook arbeidsomstandighedenbeleid voeren tegen direct en indirect onderscheid, ofwel: discriminatie. Daartoe moet u de risico’s van discriminatie op de werkvloer in kaart brengen en zo nodig een preventieplan maken. Kijk voor meer informatie op de website van het Arboplatform Nederland: www.rie.nl. Hierop staan ook voorbeelden van branchespecifieke RI&E’s.
95
RI&E vereenvoudigd voor kleine werkgevers Werkgevers met maximaal 25 werknemers kunnen sinds 1 januari 2011 afzien van een arbeidsdeskundige bij het opstellen en evalueren van risico’s in hun bedrijf. Dat mag alleen als zij gebruikmaken van een erkend systeem voor RI&E van de branche. Ook moeten werknemers voortaan de RI&E van hun bedrijf kunnen inzien.
Voorlichting en instructie Om gevaren te beperken en te voorkomen moet u uw werknemers informeren. Jonge werknemers moeten daarbij extra aandacht krijgen. De voorlichting omvat alle aspecten van de veiligheid en de gezondheid op het werk en vooral die werkzaamheden waarbij een verhoogd risico bestaat. U moet ook voorlichting en instructies geven over de maatregelen die u in dat verband heeft genomen. Uw werknemers zijn op hun beurt verplicht de instructies op te volgen. Het is aan te bevelen om een registratiesysteem op te zetten waarin staat wie welke voorlichting of instructie heeft ontvangen. Zo kunt u aantonen dat voorlichting en instructie hebben plaatsgevonden. Bedrijfshulpverlening (bhv) Iedere werkgever is verplicht een bedrijfshulpverlener aan te wijzen die eerste hulp bij ongelukken kan verlenen, eenvoudige brandbestrijding kan uitvoeren en ongevallen kan voorkomen en beperken. De bedrijfshulpverlener dient te weten hoe werknemers en bezoekers snel en goed uit de organisatie kunnen worden geëvacueerd. Ook weet de bhv’er hoe en wanneer de brandweer, ambulance en politie ingeschakeld moeten worden. De bedrijfshulpverleners moeten beschikken over een zodanige opleiding en uitrusting (en zijn daarnaast zo georganiseerd) dat ze bovengenoemde taken naar behoren kunnen vervullen. De werkgever bepaalt het aantal benodigde bedrijfshulpverleners aan de hand van de informatie in de RI&E. Belangrijke factoren zijn de grootte van de organisatie en de bedrijfsprocessen.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
96
Bedrijfshulpverlening wordt basishulpverlening De overheid is van plan om bedrijfshulpverlening (BHV) aan te passen naar basishulpverlening. Het doel van basishulpverlening is om mensen te helpen bij brand en andere noodsituaties door snelle ontruiming en door verlening van eerste hulp in de periode voordat de politie, de brandweer en ambulancepersoneel arriveren. Met de nieuwe regeling wil de overheid bereiken dat de organisatie rondom basishulpverlening beter wordt vastgelegd. Ook moeten organisaties duidelijk vastleggen wie in welke situatie verantwoordelijk is voor de basishulpverlening en wat er van hem of haar verwacht wordt. De datum van inwerkingtreding is nog niet bekend.
Preventiemedewerker Iedere werkgever moet een of meer preventiemedewerkers aanwijzen. De preventiemedewerker heeft drie wettelijke taken: • het (mede) opstellen en uitvoeren van de RI&E; • het adviseren van en samenwerken met de ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging over te nemen maatregelen voor een goed arbeidsomstandighedenbeleid; • het (mede) uitvoeren van de maatregelen, of daaraan medewerking verlenen. Bij organisaties met 25 of minder werknemers mag de werkgever zelf deze taken op zich nemen, op basis van de aanwijzingen in de RI&E. In de RI&E geeft de organisatie aan hoeveel preventiemedewerkers er nodig zijn en wat ze precies (gaan) doen. In veel organisaties vervult de bestaande arbocoördinator feitelijk al de rol van preventiemedewerker. Arbodienst, bedrijfsarts of arbodeskundige U bent verplicht om zich deskundig te laten ondersteunen bij uw arbo- en verzuimbeleid. U kunt kiezen voor een contract met een arbodienst (vangnetregeling), maar dat hoeft niet. Als alternatief kunt u kiezen voor een eigen regeling, bijvoorbeeld door externe arbodeskundigen in te huren (maatwerkregeling). Ongeacht voor welk soort regeling u kiest, moet u zich bij de volgende vier taken altijd laten assisteren: • advies over en toetsing van de RI&E; • ziekteverzuimbegeleiding; • preventief medisch onderzoek (PMO); • aanstellingskeuringen (als de Wet op de medische keuringen dat toestaat).
97
De preventie en begeleiding van ziekteverzuim kunt u zelf regelen. U bepaalt dan hoe, met wie in uw organisatie en met welke deskundigheid daarbuiten u werkt. U bent in dat geval niet verplicht om u bij een arbodienst aan te sluiten. Komt u in aanmerking voor de maatwerkregeling, dan kunt u uw contract met de arbodienst opzeggen en in zee gaan met een of meerdere gecertificeerde arbodeskundigen. Deze deskundigen helpen u bij het uitvoeren van de verplichte ondersteunende taken in plaats van de arbodienst. Zo zal de bedrijfsarts helpen bij de ziekteverzuimbegeleiding en het PMO en de aanstellingskeuring doen. Een gecertificeerd veiligheidskundige doet bijvoorbeeld de toetsing van de RI&E. Ook kunt u aanvullende diensten inkopen als werkplekonderzoek, conflictbemiddeling en psychologische begeleiding. De maatwerkregeling is mogelijk als dat in de cao is geregeld of als u hierover overeenstemming heeft bereikt met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging. Bereikt u geen overeenstemming, dan komt u in de vangnetregeling en moet u een contract met een arbodienst sluiten. Ziekteverzuimbegeleiding Bij (dreigend) langdurig ziekteverzuim moet u de arbodienstverlener, een arbodienst of individuele bedrijfsarts laten helpen. Die stelt een probleemanalyse op en adviseert welke mogelijkheden voor werkhervatting de zieke medewerker heeft. Op basis hiervan maakt u samen met de medewerker een plan van aanpak, met afspraken over het re-integratietraject. Gedurende de looptijd hiervan voert de arbodienstverlener voortgangsgesprekken met de zieke medewerker. Preventief medisch onderzoek (PMO) Een PMO stelt werknemers in de gelegenheid een beperkt gezondheidskundig onderzoek te ondergaan dat gericht is op het voorkomen en/of beperken van de gezondheidsrisico’s die verband houden met hun werkzaamheden. Dit onderzoek moet door een bedrijfsarts worden gedaan.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
98
Voordelen van goed arbobeleid Goede arbeidsomstandigheden hebben niet alleen als voordeel dat het verzuim in uw organisatie vermindert, maar ook dat: • uw werknemers meer plezier in hun werk hebben; • er efficiënter wordt gewerkt, wat leidt tot een hogere arbeidsproductiviteit; • er minder kans is op ongevallen en dus minder schadevergoedingen of boetes.
Samenwerking werkgever en werknemer Goede arbeidsomstandigheden komen alleen tot stand als werkgever en werknemers goed overleggen en samenwerken. Zo moet de ondernemingsraad instemmen met het arbobeleid, de keuze van de arbodienst, het contract met de arbodienst en de inhoud van het verzuimbeleid. Is er geen ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging in uw organisatie actief, dan voert u overleg met de werknemers. Conflict oplossen Bij een conflict over arbeidsomstandigheden moeten u en uw werknemers proberen samen een oplossing te vinden. Als dat niet lukt, bijvoorbeeld als er sprake is van gecompliceerde risico’s, is het mogelijk deskundigen in te schakelen. Dat kan iemand van de arbodienst zijn. Werknemers of de ondernemingsraad kunnen ook een klacht indienen bij de Arbeidsinspectie of deze dienst vragen een onderzoek in te stellen. Arbeidstijdenwet (ATW) In de Arbeidstijdenwet (ATW) staat hoe lang uw werknemers per dag en per week mogen werken en wanneer zij recht hebben op pauze of rusttijd. Die regels zijn er met het oog op gezondheid, veiligheid en welzijn. Ze bestaan ook om werk, privé en zorgtaken te kunnen combineren. De regels gelden voor werknemers van achttien jaar en ouder. Voor jongeren tot achttien jaar gelden aparte regels. Ook gelden enkele speciale regels voor zwangere of pas bevallen vrouwen. De ATW stelt een aantal normen voor maximale werktijden, minimale rusttijden, nachtarbeid, pauzes, overwerk en oproepdiensten. Alleen bij een collectieve regeling, bijvoorbeeld een cao, is het mogelijk om hiervan af te wijken of om nadere afspraken te maken.
99
Regels voor arbeidstijden Enkele algemene regels voor arbeidstijden zijn: • een werkdag duurt maximaal twaalf uur; • een werkweek duurt maximaal 60 uur. Gedurende een aaneengesloten periode van zestien weken mag gemiddeld maximaal 48 uur per week worden gewerkt. Gedurende een aaneengesloten periode van vier weken mag maximaal 55 uur per week worden gewerkt; • de dagelijkse rusttijd moet minimaal elf uur van elke 24 uur zijn. Na een gewerkte dienst mag de volgende dienst dus niet binnen elf uur beginnen. Wel mag de rust eens in de zeven dagen worden ingekort tot minimaal acht uur; • de wekelijkse rusttijd is 36 aaneengesloten uren per zeven dagen. In een periode van veertien dagen krijgt de werknemer minimaal 72 aaneengesloten uren rust. Dit kan gesplitst worden in perioden van elk ten minste 32 uur; • de zondag is in principe geen werkdag, tenzij ermee is ingestemd om op zondag te werken en de aard van de arbeid dat nodig maakt. In elke 52 weken moeten werknemers minimaal dertien zondagen vrij zijn. Voor pauzes gelden twee regels. • als een werknemer langer dan vijfenhalf uur werkt, heeft hij minimaal 30 minuten recht op pauze, eventueel gesplitst in twee keer een kwartier; • als een werknemer langer dan tien uur werkt, is de pauze minstens 45 minuten, eventueel gesplitst in kwartieren. Voor nachtdiensten, consignatie en aanwezigheidsdiensten gelden uitgebreide regels. Deze kunt u nalezen op de website van de rijksoverheid (www.rijksoverheid.nl).
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
100
Arbeidstijdenbesluit (ATB) Naast de ATW bestaat het Arbeidstijdenbesluit. Hierin staan algemene uitzonderingsmogelijkheden voor bijzondere situaties en aanvullingen op de wet. Er zijn algemene uitzonderingen die gelden voor bepaalde werknemers en bepaalde situaties (zie hierna). De toepassing van deze regels is, mits aan de voorwaarden wordt voldaan, niet gebonden aan een bepaalde sector. Daarnaast zijn er aanvullende regels voor verschillende sectoren, zoals de zorgsector. Hiervoor gelden de algemene uitzonderingen op de Arbeidstijdenwet, zoals die staan in de Arbeidstijdenbesluiten voor deze sectoren. Daarnaast zijn er sectorspecifieke uitzonderingen voor arbeids- en rusttijden. Hierover is meer informatie te verkrijgen bij de Arbeidsinspectie en het ministerie van SZW (www.arbeidsinspectie.nl en www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw). Uitzonderingen De Arbeidstijdenwet is in sommige situaties niet of slechts gedeeltelijk van toepassing. Dit is bijvoorbeeld het geval als sprake is van een onvoorziene gevaarlijke situatie, waarbij het naleven van de wet adequaat handelen zou belemmeren. Ook als de naleving van de regels het handhaven van de openbare orde zou verstoren, geldt de wet niet. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij inlichtingen- en veiligheidsdiensten van de overheid en de politie. Beroepen waarvoor uitzonderingen gelden Ook voor sommige vormen van werk of beroepen geldt de Arbeidstijdenwet niet of slechts gedeeltelijk. Denk aan de regels voor zondagsarbeid in combinatie met mensen die een geestelijk ambt binnen de kerk hebben. Belangrijke andere uitzonderingen voor de zorgsector zijn: • medisch en tandheelkundig specialisten, verpleeghuisartsen, huisartsen en sociaal geneeskundigen; • werknemers die ten minste driemaal het minimumloon verdienen (tenzij het bijvoorbeeld gevaarlijk werk of nachtdienst betreft); • mensen die vrijwilligerswerk verrichten; • wetenschappelijke onderzoekers; • gezinshuisouders (vorm van pleegouderschap).
101
Verplichtingen werkgever Naast de regels over de arbeids- en rusttijden voor werknemers, gelden voor u als werkgever nog de volgende verplichtingen: • bijhouden van een registratie van de gewerkte uren; • vastleggen van het reguliere arbeidstijdenpatroon; • zo tijdig mogelijk meedelen van veranderingen in het arbeidstijdenpatroon (bijvoorbeeld het rooster); • opzetten van een risico-inventarisatie en -evaluatie; • rekening houden met de persoonlijke omstandigheden van de werknemers, bijvoorbeeld bij zwangerschap. Registratie van gewerkte uren U bent verplicht een deugdelijke registratie van gewerkte uren bij te houden. Hieraan zijn geen eisen gesteld. De Arbeidsinspectie moet echter bij elk geval uit de registratie na kunnen gaan of de Arbeidstijdenwet is nageleefd. Arbeidstijdenpatroon vastleggen U moet het reguliere arbeidstijdenpatroon schriftelijk vastleggen. Iedere werknemer moet dit document kunnen inzien. Veranderingen tijdig meedelen Bij collectieve regeling kan worden afgesproken wat het arbeidstijdenpatroon inhoudt. Als deze afspraken niet gemaakt zijn, moet u dit arbeidstijdenpatroon minstens 28 dagen van tevoren aan uw werknemers bekendmaken. Alleen als de aard van het werk dat verhindert, mag u zich beperken tot mededeling van de wekelijkse en zondagsrust. Uiterlijk vier dagen van tevoren moet de werknemer te horen krijgen op welke tijdstippen hij moet werken. Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) De Arbowet verplicht u een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en een plan van aanpak op te stellen. Daarin moet u op grond van de Arbeidstijdenwet ook nadrukkelijk aandacht besteden aan de arbeidstijden, de eventuele risico’s van arbeidstijden en de manier waarop u deze risico’s wilt beperken (zie ook pagina 94).
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
102
Persoonlijke omstandigheden werknemers U moet in uw ondernemingsbeleid rekening houden met de persoonlijke omstandigheden van uw werknemers, voor zover dat redelijkerwijs gevraagd kan worden. Daarbij gaat het om zorgtaken, maar ook om bijvoorbeeld scholing of vrijwilligerswerk. Een werknemer heeft het recht om meer of minder te gaan werken of om bepaalde vormen van verlof aan te vragen. Zwangere en pas bevallen vrouwen Voor zwangere en pas bevallen vrouwen gelden speciale regels. Het werk moet voor hen zo zijn ingericht dat rekening wordt gehouden met hun specifieke omstandigheden. U kunt met uw werknemer afspreken om de werktijden aan te passen. Uw werknemer heeft in ieder geval recht op: • regelmatige werk- en rusttijden; • extra pauzes (maximaal 1/8 van de werktijd); • een geschikte, afsluitbare ruimte om te rusten (met bed of rustbank); • geen overwerk en nachtdiensten; • zwangerschapsonderzoek onder werktijd. Deze regels gelden tot zes maanden na de bevalling. Zwangerschaps- en bevallingsverlof Vanaf vier weken voor de vermoedelijke datum van bevalling tot zes weken na de bevalling mag de vrouwelijke werknemer geen arbeid verrichten (zie ook pagina 152). Borstvoeding/kolven Gedurende de eerste negen maanden na de geboorte mag de vrouw het werk onderbreken om borstvoeding te geven of om te kolven. U moet hiervoor een geschikte ruimte beschikbaar stellen. De vrouw heeft het recht om borstvoeding te geven of te kolven zo vaak en zo lang als nodig is, maar in totaal maximaal een kwart van de arbeidstijd. U bent verplicht deze tijd door te betalen.
103
Arbeidsinspectie Het toezicht op de naleving van de Arbowet en de Arbeidstijdenwet is in handen van de Arbeidsinspectie (AI). De inspectie pakt misstanden aan en verzamelt informatie. De Arbeidsinspectie kan hard optreden en voert een zogenaamd lik-op-stukbeleid, waarbij zij boetes oplegt aan organisaties die de wettelijke regels niet naleven. De inspectie geeft ook voorlichting. Heeft u vragen, kijk dan op de website www.arbeidsinspectie.nl of ga langs bij een van de regiokantoren van de Arbeidsinspectie (AI).
Nieuwe Inspectiedienst SZW De Arbeidsinspectie (AI), Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD) en de Inspectie Werk en Inkomen (IWI) worden in de toekomst samengevoegd tot één inspectiedienst voor het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Voorlopig blijven de AI, SIOD en IWI nog zelfstandige inspectiediensten, maar werken ze wel al onder leiding van één inspecteur-generaal. Ook is het de bedoeling dat de drie organisaties onder de werknaam ‘Inspectie SZW’ voor 2012 één jaarplan gaan maken. De toekomstige SZW-inspectie moet ‘de keten van preventie tot en met opsporing’ gaan omspannen.
Handhaving door Arbeidsinspectie De kern van de handhavende taak van de Arbeidsinspectie ligt op het brede terrein van de arbeidsbescherming en het tegengaan van illegale tewerkstelling. Het accent ligt daarbij op de handhaving van de Arbeidsomstandighedenwet, de Arbeidstijdenwet, de Wet arbeid vreemdelingen, de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag en het Besluit risico’s zware ongevallen. Daarbij richt de AI zich in de eerste plaats op werkgevers, omdat deze grotendeels verantwoordelijk zijn voor de naleving van de wettelijke voorschriften in hun organisatie. In bepaalde gevallen kan en zal echter ook tegen werknemers worden opgetreden, omdat ook zij hun verantwoordelijkheden hebben. Via projectmatige inspecties controleert de AI of werkgevers en werknemers zich aan de wettelijke voorschriften houden. Daarnaast verricht de dienst onderzoeken op basis van verplichte meldingen (onder andere van ernstige arbeidsongevallen en asbestsloop) en als er klachten zijn van werknemers over hun arbeidsomstandigheden.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
104
Toetsing arbeidsomstandighedenbeleid De inspecteur van de AI controleert of u als werkgever een goed arbeidsomstandighedenbeleid voert. Hierbij stelt hij in ieder geval drie vragen: • is uw organisatie aangesloten bij een gecertificeerde arbodienst of is er een contract met een gecertificeerde arbodeskundige? • is/zijn er preventiemedewerker(s) aangewezen? • zijn er een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en een plan van aanpak opgesteld? Op de werkvloer toetst de inspecteur of uw arbeidsomstandighedenbeleid (waaronder de RI&E en het plan van aanpak) ook daadwerkelijk tot verantwoorde resultaten heeft geleid. Als de inspecteur overtredingen constateert, kan de AI een of meer handhavingsinstrumenten (sancties) inzetten. Bijvoorbeeld een waarschuwing, een eis tot naleving of een boete. In die gevallen spreekt de inspecteur ook af binnen welke termijn de overtreding(en) moet(en) worden opgeheven of wanneer de afspraken moeten zijn nagekomen. Meer informatie Als u naar aanleiding van deze informatie nog vragen heeft, kunt u contact opnemen met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid of de Arbeidsinspectie. De gegevens vindt u op pagina 127.
105
Ziek melden Werkgevers moeten bij ziekte van hun werknemers gedurende twee jaar het loon doorbetalen. Bent u werkgever, dan draagt u dus twee jaar lang het financiële risico. U kunt hiervoor een verzekering afsluiten, maar het is ook in uw belang om zieke werknemers zo snel mogelijk weer aan de slag te krijgen. Werkgevers en werknemers zijn namelijk verplicht om alles te doen aan de re-integratie van zieke werknemers. Als een werknemer ziek is, geeft u dit door aan uw arbodienst of bedrijfsarts volgens de afspraken die u daarover heeft gemaakt. Blijft uw werknemer langer ziek, dan geeft u de ziekmelding ook door aan het UWV. Dit moet uiterlijk op de eerste werkdag nadat uw werknemer 42 weken ziek is. Anders riskeert u een boete van maximaal € 455. U moet de werknemer een afschrift van de ziekteaangifte geven. U doet de ziekteaangifte met het formulier ‘Ziekteaangifte van langdurige ziekte in de 42e week’ of online met de ‘42e weeksmelder’.
Hersteld melden U hoeft uw werknemer niet beter te melden, maar dat mag wel. Dat doet u met het formulier ‘Melding volledig herstel werknemer na ziekteaangifte in de 42e week’.
Controle werknemer Als werkgever bent u verantwoordelijk voor de controle van uw zieke werknemers. U moet ook zorgen voor hun begeleiding en re-integratie. U moet deze taken uitbesteden aan een arbodeskundige, bijvoorbeeld een arbodienst of gecertificeerde bedrijfsarts. Voorschriften Als u de controle zelf uitvoert, is het aan te bevelen om de voorschriften schriftelijk vast te leggen in het verzuimbeleid. De voorschriften moeten redelijk te zijn en niet onnodig belastend. U kunt voorschriften opnemen over: • de ziekmelding door de werknemer; • de controle door en het bezoek van een bedrijfsarts; • de vaststelling van de ziekte door de bedrijfsarts; • de openheid van zaken van de werknemer richting bedrijfsarts; • de voorwaarden waaronder de werknemer tijdens zijn ziekte op vakantie mag.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
106
Wat mag? Als werkgever mag u: • vragen wat uw medewerker scheelt (hij hoeft niet te vertellen welke ziekte hij heeft, maar hij kan wel aangeven welke beperkingen hij heeft. Bijvoorbeeld dat hij niet meer kan tillen. Of dat nu het gevolg is van een hernia of een tumor, hoeft hij niet aan te geven); • vragen wanneer de medewerker verwacht weer aan het werk te kunnen; • van de medewerker verlangen dat hij de bedrijfsarts bezoekt. De bedrijfsarts beoordeelt of iemand in staat is aangepast werk te verrichten en hoe lang het verzuim redelijkerwijs duurt. Als u het niet eens bent met de conclusies van de bedrijfsarts of als u vindt dat uw werknemer onvoldoende meewerkt, kunt u een deskundigenoordeel aanvragen bij het UWV. U mag niet van uw zieke werknemer verlangen dat hij voortdurend thuis blijft. Ook mag u niet aan uw werknemer vragen wat hem precies mankeert en hoe zijn genezing verloopt. Ontslag tijdens ziekte In principe moet u als werkgever de eerste twee jaar van de ziekte het loon van uw werknemer doorbetalen. U mag in die periode uw werknemer niet ontslaan, tenzij deze niet meewerkt aan zijn re-integratie. De duur van dit ontslagverbod kan verlengd worden: • als u te laat ziekteaangifte doet bij het UWV, met de periode van de te late aangifte; • als het UWV op verzoek van werkgever en werknemer de loondoorbetalingsplicht voor de WIA heeft verlengd, met de duur van die verlenging; • als het UWV uw loondoorbetalingsplicht heeft verlengd wegens onvoldoende re-integratie-inspanningen, met de duur van die verlenging. Na twee jaar ziekte Na twee jaar ziekte mag u uw werknemer ontslaan. Dan moeten u, uw werknemer en het UWV het wel eens zijn over de volgende zaken: • uw werknemer is volledig arbeidsongeschikt voor de overeengekomen werkzaamheden; • uw werknemer en u hebben er samen alles aan gedaan om uw werknemer weer aan het werk te krijgen, maar dat is niet gelukt; • re-integratie van uw werknemer in een aangepaste of andere functie in uw organisatie is niet mogelijk (ook niet via scholing).
107
Een ontslagvergunning is dan niet nodig. De arbeidsovereenkomst kan met wederzijds goedvinden beëindigd worden. Dit voorkomt een onnodige ontslagprocedure bij UWV WERKbedrijf. Conflict U mag een zieke werknemer ontslaan als deze niet meewerkt aan zijn re-integratie in passend werk. Bent u van mening dat dit het geval is, dan bent u verplicht om bij het UWV een second opinion (deskundigenoordeel) aan te vragen over het passend zijn van het werk. Dit oordeel heeft u nodig bij de ontslagvergunning of uw verzoek via de rechter.
Ambtenaren Voor ontslag van zieke ambtenaren geldt een aparte procedure. Eerst stelt een team van twee of drie artsen vast wat de medische geschiktheid voor de functie is en de kans op herstel binnen zes maanden. Het team bestaat in ieder geval uit een arts van het UWV en een arts aangewezen door de werkgever. Als de ambtenaar dat wil kan nog een derde arts aangewezen worden. Deze procedure wordt in de 18de maand van de ziekte gestart en moet uiterlijk de 24ste maand van de ziekte zijn afgerond. De UWV-arts maakt het rapport van de keuring.
Loondoorbetaling Zieke werknemers met een arbeidsovereenkomst hebben recht op doorbetaling van hun loon als zij niet meer het werk kunnen doen waarvoor ze zijn aangenomen. Zieke werknemers zonder een arbeidsovereenkomst kunnen in veel gevallen een beroep doen op de Ziektewet (zie pagina 150). Duur loondoorbetaling Als werkgever moet u het loon van uw zieke werknemer gedurende 104 weken doorbetalen, maar nooit langer dan het dienstverband duurt. Als de arbeidsovereenkomst tijdens de ziekte eindigt (zoals bij een tijdelijk contract), kan de werknemer een beroep doen op de Ziektewet (zie pagina 150). Ook uitzendkrachten die (nog) geen vast contract met het uitzendbureau hebben, kunnen een beroep doen op de Ziektewet. Na twee jaar kan uw werknemer mogelijk een WIA-uitkering krijgen. U kunt het dienstverband dan beëindigen (zie pagina 106). Ziektegevallen die elkaar binnen vier weken opvolgen, worden als één
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
108
doorlopend ziektegeval beschouwd. Zitten er vier weken of meer tussen, dan start voor de werkgever steeds een nieuwe loondoorbetalingsperiode. Voor ziekte tijdens zwangerschaps- of bevallingsverlof is er een aparte regeling (zie pagina 152). De periode dat u loon moet doorbetalen, kan verlengd of verkort worden (zie pagina 111).
Ambtenaren Het recht op loondoorbetaling gedurende 104 weken ziekte geldt ook voor ambtenaren. Ook kunnen zij aansluitend een WIA-uitkering aanvragen, als ze voor minimaal 35% arbeidsongeschikt zijn. In de overheidssector geldt dat het loon voor een ambtenaar in de twee ziektejaren niet meer bedraagt dan 170 procent. Ambtenaren van het Rijk krijgen het tijdens het eerste ziektejaar voor 100% doorbetaald en in het tweede ziektejaar voor 70%. Een zieke gemeenteambtenaar krijgt gedurende zes maanden 100% van zijn loon. Daarna wordt het loon zes maanden voor 90% uitbetaald, en in het tweede ziektejaar wordt het loon voor 75% uitbetaald. Na 104 weken heeft de ambtenaar recht op een WIA-uitkering, als hij nog minstens 35% arbeidsongeschikt is.
Hoogte loondoorbetaling Hoeveel loon u als werkgever moet doorbetalen, hangt af van wat er in de cao is afgesproken. U bent in ieder geval verplicht minimaal 70% van het loon te betalen (en in het eerste jaar minstens het minimumloon). U hoeft nooit meer dan 70% van het maximumdagloon (€ 188,88) te betalen. Over de eerste twee ziektejaren mag u maximaal 170% van het loon betalen. Hoe u dat verdeelt, mag u zelf weten. Bijvoorbeeld het eerste jaar 100% en het tweede jaar 70%, of beide jaren 85%. Maar meestal staan de afspraken in de cao. U mag overigens niet met uw werknemer overeenkomen dat u korter of minder doorbetaalt. Wel kunt u schriftelijk vastleggen dat de eerste twee ziektedagen voor rekening van de werknemer komen. Dit noemt men ook wel de wachtdagen.
109
Geen loondoorbetalingsplicht Ook als de oorzaak van de ziekte helemaal niets met het werk te maken heeft (bijvoorbeeld door het uitoefenen van een gevaarlijke sport), moet de werkgever loon doorbetalen. U kunt uw loondoorbetalingsverplichting wel (tijdelijk) stopzetten (‘opschorten’ of ‘schorsen’) als de werknemer: • zijn ziekte opzettelijk heeft veroorzaakt; • zijn ziekte heeft verzwegen bij zijn sollicitatie, terwijl de werknemer wist of moest weten dat zijn ziekte gevolgen had voor het uitvoeren van zijn functie; • zijn herstel belemmert of vertraagt; • passende arbeid ongegrond weigert; • zich niet houdt aan controlevoorschriften van de werkgever; • niet meewerkt aan re-integratie. U moet de opschorting bij het UWV melden. Mocht het tot een rechtszaak komen, dan kan het belangrijk zijn dat u een deskundigenoordeel heeft (zie hierna). Korter of langer loon doorbetalen Het is mogelijk dat u het loon langer dan 104 weken moet doorbetalen. U kunt namelijk samen met uw werknemer aan het UWV vragen om de wachttijd voor de WIA te verlengen. Zo heeft u meer tijd om de re-integratie van de werknemer af te ronden of herstel af te wachten. De periode kan ook door het UWV verlengd worden, namelijk als u niet voldoende aan de re-integratie heeft gedaan. Deze verlenging duurt maximaal 52 weken. De WIA kent ook een verkorte wachttijd. De werknemer die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt is, kan het UWV om een kortere wachttijd vragen. De verkorte wachttijd duurt minimaal 13 en maximaal 78 weken. Bij de aanvraag moet de werknemer een verklaring van de bedrijfsarts voegen dat hij volledig en duurzaam arbeidsongeschikt is. De IVAuitkering gaat na afloop van de verkorte wachttijd in. U moet wel gewoon 104 weken loon doorbetalen, maar mag de IVA-uitkering daarvan aftrekken. Loondoorbetaling verzekeren De loondoorbetalingsverplichting drukt vaak zwaar op werkgevers. Met name in het MKB kan ziekte van een paar werknemers het faillissement van een bedrijf betekenen. Het is dan verstandig om met andere werkgevers iets te regelen of een particuliere verzekering af te sluiten. IZA biedt een WGA-verzekering Eigen Risico (zie pagina 81).
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
110
Deskundigenoordeel Zowel de werkgever als de werknemer kunnen het UWV om een deskundigenoordeel vragen. Bijvoorbeeld om vast te stellen of: • de werknemer zijn eigen werk kan doen; • het aangeboden werk passend is voor de werknemer; • de werknemer genoeg heeft gedaan voor zijn re-integratie; • de werkgever genoeg heeft gedaan voor de re-integratie van zijn werknemer. Een deskundigenoordeel is ook nodig als de werkgever of de werknemer een meningsverschil over de re-integratie bij de rechter voorlegt. Andere instantie Werkgevers en werknemers mogen via de cao regelen dat voor een onafhankelijk deskundigenoordeel een andere instantie wordt ingeschakeld dan het UWV. Kijk hiervoor bij de cao voor uw bedrijfstak. Eigenrisicodragers Bent u als werkgever eigenrisicodrager voor de Ziektewet of de WGA? Ook u en uw (ex-)werknemers kunnen een deskundigenoordeel aanvragen. Een aantal zaken is echter iets anders geregeld. Het belangrijkste verschil is dat u ook een deskundigenoordeel kunt aanvragen over situaties die zich voordoen nadat de werknemer uit dienst is gegaan. Voor eigenrisicodragers voor de Ziektewet geldt dat zij (of hun werknemers) alleen een deskundigenoordeel kunnen vragen over de passendheid van werk en de re-integratie-inspanningen. Bij eigenrisicodragers voor de WGA geldt dat zij (of hun (ex-)werknemers) een deskundigenoordeel kunnen aanvragen over de re-integratie-inspanningen ná afloop van het dienstverband. Het oordeel kan alleen gaan over de re-integratie-inspanningen van de werkgever. Kosten Het deskundigenoordeel kost € 50.
111
Verhalen van kosten Als iemand anders (een derde) de ziekte of arbeidsongeschiktheid van uw werknemer heeft veroorzaakt, kunt u de kosten van loondoorbetaling en re-integratie eventueel op hem verhalen. De belasting en de sociale premies die u moet inhouden op het loon van uw zieke werknemer kunt u echter niet terugvorderen van degene die aansprakelijk is. U heeft vanaf de eerste dag van arbeidsongeschiktheid vijf jaar de tijd om gebruik te maken van het regresrecht.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
112
Re-integratie Werkgevers en werknemers zijn er samen voor verantwoordelijk dat langdurig ziekteverzuim niet automatisch overgaat in een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Dat kan door adequate behandeling van klachten, aangepast werk of het aanbieden van een andere baan. In de Wet verbetering poortwachter zijn voorwaarden gecreëerd voor een beter en spoediger proces van werkhervatting. Zo moeten werkgever en werknemer na uiterlijk acht weken ziekte samen een plan van aanpak maken waardoor de zieke werknemer zo snel mogelijk weer aan het werk kan. Ook verbindt de wet sancties aan het niet naleven van de afspraken. In deze paragraaf een overzicht van de regelgeving. Wet verbetering poortwachter (Wvp) De Wet verbetering poortwachter (Wvp) heeft als doel de kansen op re-integratie van zieke werknemers te verbeteren. Dit wordt bereikt door werkgever en werknemer meer verantwoordelijkheden te geven. Een zieke medewerker; de procedure in het kort Vanaf het moment dat uw werknemer zich ziek meldt, start een procedure die erop gericht is hem zo snel mogelijk te laten herstellen en aan het werk te laten gaan. In deze procedure is een aantal momenten aangewezen waarop bepaalde activiteiten moeten worden ondernomen. Week 6 De arbodeskundige (arbodienst of gecertificeerde bedrijfsarts) moet bij dreigend langdurig ziekteverzuim binnen zes weken de situatie onderzoeken. Hij kijkt wat de aard van de klachten is en welke beperkingen hieruit voortvloeien. Ook worden alle omstandigheden (privé- en werkomstandigheden, arbeidsconflict) beschreven die van invloed zijn op het functioneren en de re-integratie. De arbodeskundige geeft aan wat de verwachting is ten aanzien van herstel en werkhervatting en welke problemen terugkeer naar het werk in de weg kunnen staan. Op basis van dit onderzoek brengt hij advies uit aan u en uw werknemer over de concrete stappen die nodig zijn voor herstel en werkhervatting. Dreigt er langdurig ziekteverzuim, dan legt u als werkgever een re-integratiedossier aan. Hierin krijgen vanaf week 8 alle activiteiten in het kader van werkhervatting, zoals afgesproken door u en uw werknemer, een plaats. De arbodeskundige beheert het medische deel van het dossier.
113
Week 8 Uiterlijk in de achtste week maakt u samen met uw werknemer een plan van aanpak. Dit doet u op basis van de probleemanalyse van de arbodeskundige. In het plan van aanpak staan de stappen die u beiden wilt nemen voor een snel herstel en snelle terugkeer van de werknemer op het werk. Ook spreekt u af wie de afspraken en voortgang bewaakt (de zogenoemde casemanager). Zo weten u en uw werknemer beter welke re-integratieinspanningen worden verwacht. Bovendien kan het UWV dan beter toetsen of u beiden wel voldoende uw best heeft gedaan en of u al dan niet passend werk heeft aangeboden. U evalueert dit plan regelmatig en stelt het bij als de evaluatie of de tussentijdse adviezen van de arbodeskundige daartoe aanleiding geven. In deze week begint u ook met het bijhouden van het re-integratiedossier (zie pagina 114). Week 42 Uiterlijk in de 42e week na de eerste ziektedag meldt u uw werknemer ziek bij het UWV. In de 44e week ontvangt u een bevestiging van het UWV en een overzicht van de verplichtingen op het gebied van re-integratie. Meldt u uw werknemer te laat aan, dan riskeert u een boete van maximaal € 455. Als de dienstbetrekking tijdens de ziekteperiode eindigt, moet u uiterlijk op de laatste dag van de dienstbetrekking een ziekteaangifte doen bij het UWV. Het maakt daarbij niet uit hoe lang de ziekteperiode heeft geduurd. U kunt de ziekteaangifte doen via het formulier ‘Ziekteaangifte in de 42e week’ of digitaal via de ‘42e weeksmelder’. Beide documenten zijn te vinden op de website van het UWV (www.uwv.nl). Week 44 U ontvangt van het UWV een brief met bijlage. Daarin staat beschreven wat u kunt doen om uw werknemer in het tweede jaar weer aan het werk te helpen. Einde eerste ziektejaar U betaalt 70 procent van het loon door. Er is nog geen sprake van een arbeidsongeschiktheidsuitkering. U blijft het re-integratiedossier bijhouden en u blijft zich inspannen voor re-integratie van uw zieke werknemer binnen de eigen organisatie of daarbuiten. Bovendien evalueert u met uw werknemer de re-integratie-inspanningen van het afgelopen jaar en bepaalt u of de aanpak werkt of bijgesteld moet worden.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
114
Week 91 U doet samen met uw werknemer verslag van de geleverde re-integratie-inspanningen in de voorafgaande twee ziektejaren. Het verslag over het medische deel komt van de arbodeskundige. Uw werknemer stuurt dit re-integratieverslag samen met de WIA-aanvraag naar het UWV. Dit moet hij binnen een jaar en negen maanden ziekte doen. Na twee ziektejaren Aan het eind van twee ziektejaren beoordeelt het UWV op basis van het re-integratieverslag of u en uw werknemer voldoende inspanningen hebben verricht. Is dat het geval, dan volgt een WIA-beoordeling. Bij onvoldoende inspanningen van uw kant kan het UWV besluiten uw loondoorbetalingsplicht met ten hoogste een jaar te verlengen. Dit betekent ook dat u uw werknemer pas een jaar later kunt ontslaan. Een zieke medewerker; de documenten Bij de re-integratie van een werknemer komt veel papierwerk kijken. Zo moet de arbodeskundige een probleemanalyse maken. Werkgever en werknemer zijn verplicht een plan van aanpak, een eerstejaarsevaluatie, een eindevaluatie plan van aanpak en een re-integratieverslag op te stellen. Dit alles samen is het re-integratiedossier. De arbodeskundige beheert het medische deel van het dossier. Via de website van het UWV (www.uwv.nl) kunt u formulieren krijgen voor de verschillende onderdelen van het re-integratiedossier. Probleemanalyse Uiterlijk in de zesde ziekteweek maakt de arbodeskundige een probleemanalyse. Deze is gebaseerd op een onderzoek naar de aspecten die geleid hebben tot het verzuim van de zieke werknemer. De arbodeskundige schat de arbeidsmogelijkheden van uw werknemer in en geeft advies over het einddoel van de re-integratie, zoals werkhervatting in een andere functie. De deskundige geeft ook aan in welke stappen en met welke re-integratieactiviteiten de werknemer dat doel kan bereiken. Als de arbodeskundige denkt dat de werknemer in de toekomst structureel en volledig niet meer aan het werk kan, kan de werknemer vervroegd een WIA-uitkering aanvragen (zie pagina 158). Verandert het ziektebeeld of veranderen de mogelijkheden van de werknemer, dan kan de bedrijfsarts of de arbodienst de probleemanalyse bijstellen.
115
Stappenplan voor werkgevers Werkgever vrijwillige langere loondoorbetaling
Weeknummer
1
6 8
24
42 44
50
of
87
Werknemer start aanvraag WIA
91
96
Werkgever en werknemer evaluatie UWV stuurt werkgever informatie over re-integratie Werkgever ziekteaangifte bij UWV voor werknemers waar geen ZW-uitkering voor geldt Werkgever en werknemer uitvoeren, evalueren & zonodig bijstellen probleem-analyse en plan van aanpak
Werkgever en werknemer plan van aanpak Bedrijfsarts of arbodienst probleemanalyse Werknemer ziekmelding bij werkgever Werkgever ziekteaangifte bij bedrijfsarts of Arbodienst; ziekteaangifte bij UWV indien de werknemer ZW-uitkering kan krijgen, voor de vierde ziektedag
104
Werkgever en werknemer start WIA-uitkering of langere loondoorbetaling of WW of WWB/IOAW of geen uitkering UWV beoordeling re-integratieinspanningen Werknemer deadline aanvraag uitkering Werknemer re-integratieverslag en WIA-aanvraagformulier naar UWV Werkgever en werknemer eindevaluatie, werkgever zorgt dat werknemer alle documenten voor re-integratieverslag krijgt Bedrijfsarts of arbodienst actueel oordeel Werknemer ontvangt WIAaanvraagformulier Werkgever ontvangt verzoek om loongegevens van UWV
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
116
Plan van aanpak Heeft uw werknemer mogelijkheden om weer aan de slag te gaan, dan maakt u uiterlijk in de achtste week samen een plan van aanpak. Hierin staan het einddoel (bijvoorbeeld werkhervatting) en de manier waarop dit doel bereikt kan worden. Hiervoor kan de werkgever het beste de formulieren van het UWV gebruiken. Deze zijn te downloaden van de website www.uwv.nl. De casemanager, die u samen met uw werknemer aanstelt, bewaakt de uitvoering van het plan van aanpak. Ook neemt hij initiatief tot vervolggesprekken en vervolgacties. U en uw werknemer evalueren het plan regelmatig, bijvoorbeeld eens in de zes weken. Deze gesprekken legt u ook vast in het plan van aanpak. Als de evaluatie of de tussentijds door de arbodeskundige aangegeven adviezen daartoe aanleiding geven, stelt u het plan van aanpak bij. U zorgt ervoor dat uw werknemer, de casemanager en de arbodeskundige een kopie van het plan krijgen. In het plan van aanpak beantwoordt u zes vragen. • Wie is de casemanager? • Wat is het doel van de re-integratie? • Welke stappen moeten worden ondernomen om tot werkhervatting te komen? • Wie voert welke activiteiten uit? • Wat is de planning van de activiteiten? • Wanneer vinden evaluaties plaats? Als de situatie wijzigt, kan het plan van aanpak bijgesteld worden. De afspraken die u en uw werknemer hierover maken, legt u vast in een extra document: ‘Bijstelling Plan van aanpak WIA’, te downloaden van www.uwv.nl. Eerstejaarsevaluatie Uiterlijk in de 52e ziekteweek moet u met uw werknemer een evaluatie houden en deze schriftelijk vastleggen in de ‘Eerstejaarsevaluatie van het plan van aanpak WIA’. Het UWV stuurt dit formulier na bijna een jaar ziekte naar de werknemer. Deze eerstejaarsevaluatie biedt inzicht in eventuele problemen bij het re-integratieproces en geeft u en uw werknemer de kans om uw re-integratieactiviteiten in het tweede ziektejaar bij te stellen. De uitkomst van de evaluatie moet u in het re-integratiedossier opnemen en aan het eind van het tweede ziektejaar meesturen met het re-integratieverslag. Eventueel moet het plan van aanpak bijgesteld worden in ‘Bijstelling Plan van aanpak WIA’.
117
Eindevaluatie plan van aanpak Als de werknemer ruim anderhalf jaar arbeidsongeschikt is, kan hij een WIA-uitkering aanvragen (zie pagina 158). Om te beoordelen of de werknemer zo’n uitkering kan krijgen, bekijkt het UWV hoe u en uw werknemer aan de re-integratie hebben gewerkt. Ook wil het UWV weten wat de stand van zaken is op het moment dat de werknemer de uitkering aanvraagt. Is hij (gedeeltelijk) aan het werk of werkt hij bij een andere werkgever? En is de re-integratie volgens het plan van aanpak verlopen? Die informatie geeft u door met de eindevaluatie van het plan van aanpak. Als de werknemer een WIA-uitkering aanvraagt, moet de eindevaluatie uiterlijk twee weken van tevoren worden opgestuurd. Re-integratieverslag Werkgever en werknemer moeten aan het eind van het tweede ziektejaar in een reintegratieverslag verantwoording afleggen over wat zij hebben gedaan om de terugkeer naar werk te bespoedigen. De werknemer moet dit verslag bij zijn WIA-aanvraag insturen aan het UWV. Aan de hand van het re-integratieverslag beoordeelt het UWV of u en uw werknemer voldoende re-integratie-inspanningen hebben verricht. Om het re-integratieverslag te kunnen maken, verzamelt u alle documenten die over de re-integratie van uw werknemer gaan. Zowel de werkgever, de werknemer als de arbodeskundige (met medische gegevens, beperkingen, mogelijkheden voor passend werk) leveren hun bijdrage aan het re-integratieverslag. De bedoeling is dat de werknemer zijn eigen visie geeft op de mogelijkheden voor werkhervatting. Ook belicht hij de re-integratieactiviteiten van zichzelf en van u als werkgever. Het re-integratieverslag bestaat meestal uit de volgende documenten: • oordeel van de werknemer over zijn mogelijkheden; • probleemanalyse, inclusief eventuele bijstellingen; • actueel oordeel bij de probleemanalyse; • plan van aanpak, inclusief eventuele bijstellingen; • eerstejaarsevaluatie plan van aanpak; • eindevaluatie plan van aanpak; • medische informatie (deze krijgt uw werknemer van de arbodeskundige). Sancties Aan de hand van het re-integratieverslag beoordeelt het UWV of u en uw werknemer voldoende hebben gedaan om uw werknemer weer aan het werk te helpen. Eerst administratief (bevat het verslag alle relevante documenten) en vervolgens inhoudelijk. Is dat niet
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
118
het geval, dan kan het UWV de WIA-beoordeling uitstellen. Het uitstel duurt zo lang als u nodig heeft om alsnog voldoende re-integratie-inspanningen te leveren, maar maximaal 52 weken. U moet het loon over die periode blijven doorbetalen, in totaal dus over maximaal drie jaar. Het UWV kan de wachttijd voor de WIA ook verlengen als het re-integratieverslag niet aan de voorwaarden voldoet. Als uw werknemer niet voldoende meewerkt aan zijn eigen re-integratie, kunt u tijdelijk de loondoorbetaling stopzetten of hem uiteindelijk zelfs ontslaan. Het UWV kan verder na de twee jaar loondoorbetaling beoordelen dat uw werknemer onvoldoende heeft meegewerkt aan zijn re-integratie. In dat geval krijgt u als werkgever geen sanctie, maar kan het gevolgen hebben voor het tijdstip van aanvang of de hoogte van de WIA-uitkering.
U en uw werknemer kunnen bij het UWV een second opinion aanvragen. Bijvoorbeeld over de vraag of er binnen uw organisatie andere passende arbeid aanwezig is. Of om vast te stellen of u voldoende re-integratieactiviteiten heeft ontplooid.
Verlenging en verkorting van de loondoorbetalingsperiode U en uw werknemer kunnen gezamenlijk de uitvoeringsorganisatie verzoeken om de WIAkeuring (maximaal een jaar) uit te stellen. Dit kan bijvoorbeeld als de re-integratie al vergevorderd is, of wanneer de werknemer al gedeeltelijk aan het werk is. De werknemer vraagt dan nog geen WIA-uitkering aan, en u moet dan gedurende deze periode het loon doorbetalen. Het voordeel is wel dat u de re-integratie kunt afmaken zonder de druk van een keuring van het UWV. Het is ook mogelijk de loondoorbetalingsperiode te verkorten. Deze verkorte wachttijd kunt u aanvragen als de werknemer volledig en duurzaam arbeidsongeschikt is en daarom recht zal hebben op een IVA-uitkering op grond van de WIA. U dient dan na dertien weken (en tot maximaal 68 weken ziekte) bij het UWV een aanvraag in voor een verkorte wachttijd. Met de aanvraag stuurt u een verklaring van de bedrijfsarts mee waarin staat dat er sprake is van volledige en duurzame arbeidsongeschiktheid. Een aanvraag voor een verkorte wachttijd kan maar eenmalig worden ingediend. Een tweede aanvraag wordt altijd geweigerd. Wanneer de werknemer 68 weken of langer arbeidsongeschikt is, zal de aanvraag altijd als een gewone WIA-aanvraag behandeld worden en blijft de wachttijd van 104 weken bestaan.
119
Re-integratieactiviteiten Re-integratieactiviteiten zijn alle inspanningen die u en uw werknemer samen ondernemen om hem zo snel mogelijk weer terug te laten keren naar zijn werk. Dat kan zijn binnen uw eigen organisatie (eerste spoor re-integratie) of bij een andere werkgever (tweede spoor re-integratie). De stappen die u zet om uw werknemer naar (ander) werk te begeleiden legt u vast in het re-integratieverslag. Terugkeer naar eigen werk U moet altijd eerst proberen om uw werknemer in zijn eigen werk te laten terugkeren. Als dit niet gaat, kijkt u naar mogelijkheden voor een andere functie binnen uw organisatie. Om zijn re-integratie te ondersteunen zijn er diverse voorzieningen en subsidies voor u en uw werknemer (zie pagina 120 e.v.). Andere werkgever Als terugkeer op de eigen werkplek of in een andere functie binnen de eigen organisatie niet lukt, bekijkt u samen met uw werknemer of hij bij een andere werkgever wél aan het werk kan. Een mogelijkheid hiervoor is om hem te detacheren. De werknemer blijft dan bij u in dienst, maar re-integreert voor een bepaalde periode bij een andere werkgever. De werknemer kan ook zelf vragen om detachering. Detachering is meerdere keren mogelijk. Bemiddeling Als de werknemer niet meer in zijn eigen baan en niet in een aangepaste of andere functie kan werken, kan de werkgever ook bemiddelen naar een andere baan. Re-integratiebedrijven kunnen hierbij helpen. U kunt per ziektegeval een re-integratiebedrijf te kiezen dat gespecialiseerd is in het probleem dat zich voordoet. Als zich vaker langdurig verzuim voordoet in uw organisatie, kunt u een contract met een re-integratiebedrijf afsluiten. Dit kan op verschillende niveaus worden ingevuld: landelijk of regionaal, per branche of per cao of op het niveau van de onderneming zelf. Via de re-integratiemonitor op de internetsite van de stichting Blik op Werk (www.blikopwerk.nl) krijgt u inzage in het aanbod van re-integratiediensten en zoekt u gericht naar bijvoorbeeld het aanbod in een bepaalde regio of voor een bepaalde doelgroep.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
120
Participatieverzoek UWV kan soms meebetalen aan re-integratie. Dit wordt een participatieverzoek genoemd. Wordt een werknemer vlak voor afloop van het dienstverband ziek met weinig kans op herstel, dan kan het zijn dat een werkgever onevenredig hoge kosten maakt in relatie tot het nog resterende salaris. In een dergelijk geval kan de werkgever bij het UWV een participatieverzoek indienen. Dat wil zeggen dat de werkgever het UWV vraagt mee te betalen aan de re-integratie. De werkgever blijft wel verantwoordelijk voor de re-integratie tot het einde van het dienstverband, en is dus verplicht zich in te spannen, ook financieel. Voorwaarden hiervoor zijn: • de re-integratie is noodzakelijk; • de re-integratie kost meer dan 70% van de nog resterende brutoloonkosten; • de re-integratie duurt langer dan het dienstverband. Het aanvraagformulier is te downloaden via www.uwv.nl. Subsidies bij re-integratie Omdat het voor arbeidsgehandicapte werknemers vaak moeilijk is werk te vinden, heeft de overheid verschillende subsidies in het leven geroepen. Werkgevers worden door middel van deze regelingen gecompenseerd voor eventuele extra kosten als zij arbeidsgehandicapten in dienst nemen of houden. Ook voor de werknemers zelf en zelfstandigen met een ziekte of handicap bestaan er subsidies. Op de website www.ikkan.nl ziet u welke re-integratie-instrumenten in uw specifieke situatie beschikbaar zijn. Re-integratie-instrumenten voor werkgevers Als u een deels arbeidsgeschikte werknemer re-integreert, kunt u een beroep doen op een aantal re-integratieinstrumenten: • no-riskpolis; • subsidie voor werkplekaanpassingen; • proefplaatsing; • premiekorting; • loonkostensubsidie. No-riskpolis De no-riskpolis houdt in dat u de eerste vijf jaar nadat u een arbeidsgehandicapte werknemer in dienst heeft genomen of gehouden, geen financiële risico’s loopt als deze werknemer ziek wordt. U heeft voor deze werknemer namelijk recht op ziekengeld op grond van
121
de Ziektewet. Mocht uw werknemer na twee jaar ziekte een nieuwe arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgen, dan telt die uitkering niet mee bij het berekenen van de gedifferentieerde premie van de WIA. De no-riskpolis geldt voor werknemers die: • twee jaar ziek zijn geweest; • minder dan 35% arbeidsongeschikt zijn verklaard en dus geen recht hebben op een WIA-uitkering; • niet langer bij de voormalige werkgever in dienst konden blijven en bij u in dienst zijn getreden; • binnen vijf jaar weer aan het werk zijn. De no-riskpolis geldt maximaal vijf jaar, met uitzondering van Wajong’ers. Voor hen geldt een permanente no-riskpolis. Eenmalige verlenging is mogelijk als er een zeer grote kans is dat uw werknemer ziek of arbeidsongeschikt wordt. Wordt uw werknemer ziek, dan kunt hem uiterlijk de vierde ziektedag ziekmelden bij het UWV. Dit kan online met de verzuimmelder op het werkgeversportaal. U kunt ook het formulier ‘Ziekteaangifte in verband met aanvraag Ziektewet-uitkering’ gebruiken. Subsidie voor werkplekaanpassingen Als uw werknemer door ziekte of handicap aanpassingen op de werkplek nodig heeft, is het mogelijk dat u hiervoor extra kosten moet maken. Dan kunt u subsidie aanvragen. Het moet gaan om niet-meeneembare hulpmiddelen, zoals een aangepast toilet. Subsidie voor meeneembare hulpmiddelen kan uw werknemer zelf aanvragen (zie pagina 123). Voorwaarde is dat de werknemer minimaal zes maanden bij u in dienst is of komt. Met het UWV-formulier ‘Aanvraag subsidie voorziening werkgever’ kunt u de vergoeding aanvragen. Proefplaatsing Als u erover denkt om iemand met een ziekte of handicap aan te nemen, maar twijfelt of hij het werk aankan, kunt u hem een proefplaats aanbieden. Gedurende drie maanden kijkt u of de werknemer geschikt is. U hoeft tijdens die periode geen loon te betalen, omdat het UWV de uitkering doorbetaalt. Een proefplaatsing is mogelijk voor WGA-, WAO-, Wajong-, WAZ- of WW-uitkeringsgerechtigden. Om van het UWV toestemming te krijgen voor een proefplaatsing, moet er reëel uitzicht zijn op werk met minimaal hetzelfde aantal uren als de proefplaatsing en voor minstens zes maanden. De voorwaarden vindt u op het formulier ‘Melding UWV Proefplaatsing’ van het UWV.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
122
Premiekorting U kunt een korting op de werknemerspremies voor WIA/WAO en WW krijgen als u een arbeidsgehandicapte werknemer in dienst neemt of houdt. Ook voor oudere werknemers kunt u een korting krijgen. De premiekorting bedraagt € 2.042 per jaar als u: • een arbeidsgehandicapte werknemer in dienst neemt. U heeft dan maximaal drie jaar lang recht op premiekorting; • een arbeidsgehandicapte in dienst houdt. U heeft dan één jaar recht op de korting. Het bedrag is lager als de werknemer minder dan 50% van het minimumloon verdient. Voor Wajongers is er een extra korting. De premiekorting bedraagt maximaal € 6.500 per jaar als u: • een uitkeringsgerechtigde van 50 jaar of ouder in dienst neemt. U krijgt dan maximaal drie jaar lang premiekorting; • een werknemer van 62 jaar of ouder in dienst neemt. Daarbovenop heeft u ook nog recht op een extra premiekorting van maximaal € 2.750 per jaar (tot 2013); • een ANW-gerechtigde van 50 jaar of ouder in dienst neemt, die al twee jaar of langer niet heeft gewerkt. Neemt u een arbeidsgehandicapte 50-plusser in dienst, dan heeft u recht op beide premiekortingen van € 2.042 en € 6.500. De premiekorting wordt toegepast op het totale bedrag aan werknemerspremies WIA/WAO en WW dat u in een jaar moet afdragen (werkgevers- plus werknemersdeel). De premiekorting voor arbeidsgehandicapte werknemers kunt zelf toepassen in uw aangifte loonheffingen. Voor de korting voor oudere werknemers moet u een doelgroepverklaring bij het UWV aanvragen, via UWV Telefoon 0900 - 92 94. Loonkostensubsidie Wilt u iemand in dienst nemen die moeilijk aan het werk kan komen, dan kunt u een loonkostensubsidie van het UWV krijgen. Het gaat daarbij om werknemers die: • jonger zijn dan 50 jaar; • langer dan een jaar een WW-uitkering hebben; • moeilijk aan het werk kunnen komen; • de afgelopen zes maanden nog niet op proef bij u hebben gewerkt; • een indicatie loonkostensubsidie (LKS) van het UWV hebben; • de afgelopen vijf jaar niet eerder loonkostensubsidie hebben ontvangen. Daarnaast kunt u voor arbeidsongeschikten jonger dan 50 jaar met een WGA-, WAO-, WAZof Wajong-uitkering een loonkostensubsidie krijgen. Voorwaarden zijn dat u een dienst-
123
verband voor minimaal een jaar aangaat, dat het gaat om reële arbeid en dat er een reëel uizicht is op voortzetting van het dienstverband. De subsidie bedraagt maximaal 50% van het wettelijk minimumloon voor maximaal een jaar. U kunt de aanvraag doen met het formulier ‘Aanvraag loonkostensubsidie’ van het UWV. Loondispensatie Is uw werknemer jonger dan 18 jaar of heeft hij een Wajong-uitkering en werkt hij aantoonbaar langzamer dan andere werknemers? Dan kunt u wellicht het UWV vragen een lager loon te betalen dan het minimumloon. U maakt dan gebruik van loondispensatie. De loondispensatie kan een half jaar tot vijf jaar duren. Verlenging is mogelijk. Het formulier ‘Aanvraag loondispensatie’ is te downloaden van www.uwv.nl. Re-integratie-instrumenten voor werknemers Gedeeltelijk arbeidsgeschikte werknemers kunnen aanspraak maken op: • voorzieningen; • individuele re-integratieovereenkomst; • persoonsgebonden re-integratiebudget; • loonaanvulling (loonsuppletie); • scholing; • participatieplaatsen. Hieronder geven wij een beknopt overzicht. Op www.uwv.nl staat meer informatie. Voorzieningen Soms heeft uw werknemer extra voorzieningen nodig om zijn werk te kunnen doen. Dat kunnen aanpassingen op de werkplek zijn, zoals een speciale bureaustoel of doventelefoon. Dit noemt men ook wel meeneembare voorzieningen. Voor aanpassingen die de werknemer niet mee kan nemen, moet u als werkgever zorgen. Bij voorzieningen kan het echter ook gaan om diensten van bijvoorbeeld een jobcoach of een doventolk of voorleeshulp. Ook voorzieningen om naar het werk te komen, komen in aanmerking voor een vergoeding. Het UWV bekijkt in iedere situatie welke oplossing de beste is; het kiest in beginsel voor de goedkoopste passende oplossing. Als de kosten minder dan € 122 per kalenderjaar (2011) bedragen, is geen werkvoorziening mogelijk. Wie in de loop van het jaar het drempelbedrag alsnog overschrijdt, kan het meerdere wel vergoed krijgen. De werknemer kan de werkvoorziening aanvragen bij het
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
124
UWV. Het UWV betaalt de voorziening alleen als deze langere tijd nodig is en noodzakelijk is om te kunnen werken. Individuele re-integratieovereenkomst (IRO) Uitkeringsgerechtigden kunnen van het UWV een geldbedrag krijgen waarmee zij zelf hun re-integratie inrichten. Dit noemt men een individuele re-integratieovereenkomst (IRO). De werknemer schakelt zelf een re-integratiebedrijf naar keuze in en maakt samen een plan voor zijn re-integratie. Zowel mensen met een WW-uitkering als arbeidsongeschikten kunnen een IRO bij het UWV aanvragen. Voor WW’ers mag het traject maximaal een jaar duren en is het maximumbedrag € 4.000. Voor arbeidsongeschikten mag het traject maximaal twee jaar duren en is het maximumbedrag € 5.000. Loonaanvulling (loonsuppletie) Mensen die een lager loon krijgen dan het loon dat zij volgens het UWV nog kunnen verdienen, kunnen bij het UWV een aanvulling op het loon aanvragen. De suppletie bedraagt maximaal 20% van de theoretische verdiencapaciteit en wordt in vier jaar afgebouwd. De loonaanvulling staat open voor personen met een WAO-, WAZ- of Wajong-uitkering of jonggehandicapten onder de achttien jaar. Er is ook een aanvulling op het inkomen als zelfstandige mogelijk: de inkomenssuppletie (zie pagina 125). Scholing Als een uitkeringsgerechtigde bepaalde scholing of een opleiding nodig heeft voor het vinden van werk, kan het UWV hem hiertoe op advies van een re-integratiebedrijf verplichten. Het UWV kan de opleiding betalen. Participatieplaats Het UWV kan een uitkeringsgerechtigde die moeilijk aan werk kan komen, aanmelden voor een participatieplaats. Dit is een plek waar men weer aan werken kan wennen. Het UWV bepaalt wie in aanmerking komt voor een participatieplaats (indicatie), de gemeente zoekt vervolgens een bijpassende werkplek.
125
Re-integratie-instrumenten voor (startende) zelfstandigen Soms is het voor arbeidsgehandicapten makkelijker om vanuit een eigen bedrijf te werken in plaats van in loondienst. Het UWV stimuleert dit door middel van enkele hulpmiddelen voor (startende) zelfstandigen. Inkomenssuppletie Als een arbeidsongeschikte met zijn eigen bedrijf minder verdient dan wat hij volgens het UWV nog kan verdienen, kan hij tijdelijk een aanvulling op zijn inkomen krijgen van het UWV. Deze inkomenssuppletie is maximaal 20% van wat iemand volgens het UWV nog kan verdienen en wordt in vier jaar afgebouwd. De zelfstandige kan de aanvulling aanvragen met het formulier ‘Aanvraag inkomenssuppletie’. Gaat de arbeidsongeschikte in loondienst werken, dan heet de aanvulling ‘loonsuppletie’ (zie pagina 124). Ondersteuning en Individuele re-integratieovereenkomst De WAZ-gerechtigde heeft recht op ondersteuning van het UWV bij arbeidsinschakeling. Hij kan gebruikmaken van een individuele re-integratieovereenkomst (IRO) om zelf zijn re-integratietraject vorm te geven. Zie ook pagina 124. Proefplaatsing Een WAZ-gerechtigde kan, net als iemand met een WIA- of WAO-uitkering, van het UWV toestemming krijgen om op een proefplaats onbeloonde werkzaamheden te verrichten. Het UWV past in die tijd de WAZ-uitkering niet aan. Zie ook pagina 121. Startersfaciliteiten Beginnende zelfstandigen met een arbeidshandicap kunnen onder voorwaarden een krediet van het UWV krijgen (in 2011 maximaal € 33.366) voor het starten van een bedrijf. Er zijn ook mogelijkheden voor begeleiding, zowel tijdens de voorbereidingsperiode van maximaal een jaar (hulp bij de oriëntatie, het doen van marktonderzoek en het opstellen van het vereiste bedrijfsplan), als na de start.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
126
Voorzieningen Arbeidsgehandicapten die als zelfstandige starten, kunnen een vergoeding voor bepaalde voorzieningen krijgen. Dit als er taken zijn die zij door hun ziekte of handicap niet goed kunnen doen. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om: werkplekvoorzieningen (bijvoorbeeld een aangepaste bureaustoel of computer), vervoersvoorzieningen om het werk te bereiken en intermediaire hulp (bijvoorbeeld een doventolk of voorleeshulp). Voorwaarde is dat de ziekte of handicap al aanwezig is op het moment dat de persoon als zelfstandige start, of binnen drie jaar na de start intreedt (in dat geval moest de persoon bij de start ook al een (andere) ziekte of handicap hebben). De voorziening zelf hoeft niet binnen drie jaar noodzakelijk te zijn. Vanaf het vierde kalenderjaar dat iemand als zelfstandige werkt, geldt er een inkomensgrens (ongeveer € 77.000). Participatieplaats UWV kan een participatieplaats aanbieden aan iemand die een grote afstand tot de arbeidsmarkt heeft (zie ook pagina 124). Meer informatie Voor meer informatie over arbeidsomstandighedenbeleid en re-integratie kunt u terecht bij: Agentschap SZW Postbus 93249 2509 AE Den Haag (070) 315 20 00 www.agentschapszw.nl Arbeidsinspectie Melding arbeidsongevallen, klachten en tips: 0800-270 00 00 Publieksinformatie (ministerie van SZW): 0800-90 51 Zie voor de adressen van de regiokantoren: www.arbeidsinspectie.nl Arboportaal www.arboportaal.nl www.rie.nl www.stoffenmanager.nl
127
Belastingdienst BelastingTelefoon voor ondernemers en particulieren: 0800-05 43 www.belastingdienst.nl Boaborea, Brancheorganisatie voor werk, loopbaan en vitaliteit Postbus 90154 5000 LG Tilburg 0900-284 45 45 (lokaal tarief) www.boaborea.nl Stimulansz www.kennisring.nl Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Postbus 90801 2509 LV Den Haag 0800-9051 www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) Regiokantoren: zie telefoongids of www.uwv.nl
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
128
129
6 Wetgeving sociale zekerheid
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
130
Wetgeving sociale zekerheid Het Nederlandse stelsel van sociale zekerheid biedt (financiële) bescherming aan mensen die deze het meest nodig hebben, zoals gehandicapten, werklozen en ouderen. Vanuit dit stelsel hebben werkgevers te maken met allerlei sociale wetgeving. Wetten die bovendien voortdurend in beweging zijn. Zo is er een nieuwe zorgverzekering en is de WAO vervangen door de WIA (Wet werken en inkomen naar arbeidsvermogen). In 2009 is daarnaast de uitvoeringsorganisatie van de sociale zekerheid aangepast: het UWV heeft de taken van CWI overgenomen. In dit hoofdstuk leest u meer over de uitvoeringsorganisatie en de regelingen voor ziekte en arbeidsongeschiktheid die het belangrijkst zijn voor de werkgever en de meest recente wijzigingen op dit gebied.
Ambtenaren De afgelopen jaren is het onderscheid tussen de rechtspositie van werknemers en ambtenaren steeds kleiner geworden. Zo zijn ambtenaren ook gewoon verzekerd voor de WAO/WIA en de WW. Ook andere wetten, zoals de Arbeidsomstandighedenwet, de Algemene wet gelijke behandeling, de Arbeidstijdenwet, de Toeslagenwet en de Wet arbeid en zorg zijn van toepassing op ambtenaren.
131
Stelsel sociale zekerheid In dit hoofdstuk staat globaal beschreven hoe het stelsel van sociale zekerheid er tegenwoordig uitziet en welke instanties welke wetten uitvoeren. Het sociale zekerheidsstelsel kent twee soorten regelingen: de sociale verzekeringen en de sociale voorzieningen. Ontwikkelingen Als gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen verandert het stelsel van sociale zekerheid voordurend. Wetten als de Ziektewet, de ANW en de Zorgverzekeringswet zijn geheel of gedeeltelijk geprivatiseerd. En de overheid heeft ingegrepen in de WW, de WAO en de bijstand. Ook de uitvoeringsorganisatie is ingrijpend veranderd met als doel deze effectiever te maken. Focus op re-integratie De afgelopen jaren heeft de overheid de focus verlegd van inkomensvoorziening naar re-integratie. Dit is merkbaar in tal van maatregelen. Zo is de bijstand (WWB) vanaf 2004 activerender gemaakt. De WAO is eind 2005 vervangen door de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA). In de WIA staat het werken naar vermogen centraal. Het gaat er niet om wat iemand niet meer kan, maar wat hij nog wel kan. Hetzelfde is in 2010 gebeurd met de Wet Wajong: ook jongeren met een ziekte of handicap moeten zo veel mogelijk werken. Jongeren die nog kunnen werken, komen eerst in een werkregeling. Ze hebben recht op hulp bij het vinden en houden van werk (arbeidsondersteuning). Daarnaast kunnen ze inkomensondersteuning krijgen. Jongeren tot 27 jaar Daarnaast mogen jongeren tot 27 jaar in verband met de crisis langer met een tijdelijk contract werken. Werkgevers mogen aan hen vier opvolgende tijdelijke contracten geven (in plaats van drie). De maximale periode waarover ze een of meer tijdelijke contracten mogen krijgen, wordt vier jaar (in plaats van drie). Aanpassing AOW-leeftijd? Er staat nog een grote wijziging op stapel: het kabinet wil de AOW-leeftijd in twee stappen verhogen naar 67 jaar. De eerste stap zou in 2020 moeten worden gezet. Ook hier zijn de vergrijzing en de kosten doorslaggevend.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
132
Wijzigingen in 2011 In 2011 zullen waarschijnlijk geen grote wijzigingen plaatsvinden. In de Ziektewet en WIA komt er een aanpassing opdat de uitkering niet meer wordt geweigerd als iemand al arbeidsongeschikt is bij aanvang van de verzekering, of als hij dit binnen enkele maanden wordt. En de periode dat de verzekering nawerkt is voortaan altijd vier weken, ongeacht de periode dat iemand verzekerd is geweest. Daarnaast verschuift de einddatum van de WW-uitkering niet meer als iemand ziek is. Dit gaat waarschijnlijk op 1 juli 2011 in. Ook wordt de AOW-toeslag voor de jongere partner waarschijnlijk verlaagd. Tot slot heeft de regering aangekondigd dat het de WWB, WSW en Wajong wil samenvoegen tot één regeling. Maar dit zal waarschijnlijk pas in 2012 ingaan. Sociale verzekeringen De sociale verzekeringen zijn onder te verdelen in werknemersverzekeringen, volksverzekeringen en de zorgverzekering. Hieronder lichten we deze drie verzekeringen verder toe. Werknemersverzekeringen Werknemersverzekeringen zijn alleen bedoeld voor werknemers. Het gaat om mensen die in loondienst werken en dus een arbeidsovereenkomst hebben gesloten met een werkgever. Sommige andere arbeidsverhoudingen worden met loondienst gelijkgesteld. Dat geldt bijvoorbeeld voor thuiswerkers, musici en artiesten. De werknemersverzekeringen zijn ook van toepassing op overheidspersoneel. De werknemersverzekeringen zijn: • de Ziektewet (ZW); • de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA); • de Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO); • de Werkloosheidswet (WW). Volksverzekeringen Volksverzekeringen zijn bedoeld voor iedereen die in Nederland woont. Ook mensen die in het buitenland wonen en in Nederland werken en dus loonbelasting betalen, zijn automatisch verzekerd.
133
De volksverzekeringen zijn: • de Algemene Ouderdomswet (AOW); • de Algemene nabestaandenwet (ANW); • de Algemene Kinderbijslagwet (AKW); • de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Zorgverzekeringswet De Zorgverzekeringswet (Zvw) geldt voor iedereen die verplicht is verzekerd voor de AWBZ. Daarmee lijkt de Zvw op een volksverzekering. Deze wet regelt echter geen verzekering, maar een verzekeringsplicht. De daadwerkelijke zorgverzekering moet iedereen zelf afsluiten bij een particuliere verzekeraar. De zorgverzekering is een verzekering tegen ziektekosten en is dus geen inkomensverzekering. Sociale voorzieningen Mensen die niet zelf in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien en niet (meer) in aanmerking komen voor een uitkering op grond van een sociale verzekeringswet, kunnen een beroep doen op de sociale voorzieningen. De meeste voorzieningen werken aanvullend: ze vullen het gezinsinkomen aan tot het sociaal minimum. De sociale voorzieningen worden betaald uit de algemene middelen (belastingen). De meest bekende voorzieningen zijn: • de Wet werk en bijstand (WWB); • de Wet investeren in jongeren (WIJ); • de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wet Wajong); • de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW); • de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ); • de Wet inkomensvoorziening oudere werklozen (IOW); • de Toeslagenwet (TW); • de Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (Bbz); • de Wet Werk en Inkomen Kunstenaars (WWIK).
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
134
Naast deze inkomensaanvullende voorzieningen bestaan er inkomensondersteunende voorzieningen, zoals de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de toeslagen van de Belastingdienst/Toeslagen (huurtoeslag, zorgtoeslag, etc.). Uitvoeringsinstanties De uitvoering van de sociale wetten is in Nederland ondergebracht bij verschillende instanties die soms een of soms meerdere wetten uitvoeren. Hieronder staat een overzicht van deze uitvoeringsinstanties met daarbij de wetten waarvoor ze verantwoordelijk zijn. Werkgevers en instellingen hebben echter vooral te maken met het UWV en de Belastingdienst. Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) is verantwoordelijk voor de uitvoering van: • onderdelen van de Wet arbeid en zorg (WAZO); • de Werkloosheidswet (WW); • de Ziektewet (ZW); • de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA); • de Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO); • de Wet inkomensvoorziening oudere werklozen (IOW); • de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wet Wajong); • de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ); • de Toeslagenwet (TW). Het UWV heeft kerntaken op vier gebieden, die verzorgd worden door vier divisies. • Bij het UWV WERKbedrijf zijn alle op werk gerichte activiteiten van het UWV ondergebracht, zoals arbeidsbemiddeling en re-integratie. Werkgevers kunnen bij het UWV WERKbedrijf terecht voor personeelsbemiddeling en informatie over de arbeidsmarkt. Werkzoekenden kunnen bij het UWV WERKbedrijf terecht voor het vinden van werk of het aanvragen van een WW- of bijstandsuitkering. Daarnaast verleent het UWV WERKbedrijf ontslagvergunningen en tewerkstellingsvergunningen aan werkgevers, en geeft het arbeidsrechtelijke informatie. • De divisie Sociaal Medische Zaken (SMZ) is het expertisecentrum van het UWV en de dienstverlener voor sociaal-medische en arbeidskundige beoordelingen en adviezen. Het centrum beoordeelt arbeidsgeschiktheid en belastingsmogelijkheden en brengt
135
adviezen uit om herstel en re-integratie te bevorderen. • De divisie Uitkeren is verantwoordelijk voor het snel en correct afhandelen van uitkeringen. De divisie Gegevensdiensten verzamelt en beheert de gegevens over lonen, uitkeringen en arbeidsverhoudingen van alle verzekerden in Nederland. Deze gegevens heeft het UWV nodig voor het vaststellen van uitkeringen. Maar het UWV stelt deze gegevens ook beschikbaar aan derden zoals de Belastingdienst, gemeentelijke sociale diensten, pensioenfondsen, de Sociale Verzekeringsbank en het Centraal Bureau voor de Statistiek. Werkgevers en werknemers hoeven daardoor maar één keer gegevens aan te leveren. Meer informatie over het UWV is te vinden op www.uwv.nl. Meer informatie over het UWV WERKbedrijf is te vinden op www.werk.nl. Sociale Verzekeringsbank (SVB) De Sociale Verzekeringsbank (SVB) verzorgt de uitvoering van de Algemene Ouderdomswet (AOW), de Algemene nabestaandenwet (ANW) en de Algemene Kinderbijslagwet (AKW). Verder voert de SVB de Remigratieregeling, de regeling Tegemoetkoming onderhoudskosten thuiswonende gehandicapte kinderen (TOG) en de regeling Tegemoetkoming asbestslachtoffers uit. De SVB voert sinds 1 januari 2010 voor alle gemeenten ook de aanvullende bijstand op een onvolledig AOW-pensioen uit. U heeft als werkgever weinig contact met de SVB. De premies voor deze volksverzekeringen draagt u immers via de loonheffing af aan de Belastingdienst. Zorgverzekeraars en zorgkantoren De zorgverzekeraars voeren samen de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de aanvullende verzekeringen tegen ziektekosten uit. De Algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ) wordt uitgevoerd door zorgkantoren, die door de zorgverzekeraars zijn opgezet. De zorgkantoren zijn vooral verantwoordelijk voor het vaststellen en innen van de eigen bijdragen voor de AWBZ. Meer informatie over de zorgverzekeraars is te vinden op www.zn.nl (Zorgverzekeraars Nederland). De website vermeldt ook alle adressen van de zorgkantoren. Centrum indicatiestelling zorg (CIZ) Indien uw medewerker AWBZ-zorg nodig heeft, kan hij zich voor een indicatie aanmelden bij een regionaal kantoor van het Centrum indicatiestelling zorg (CIZ). Dat kan ook bij het Wmo- of zorgloket van de gemeente of bij de huisarts. Zij zorgen er dan voor dat de aan-
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
136
vraag bij het CIZ terechtkomt. Met het aanvragen van de zorg zelf of zorgtoewijzing houdt het CIZ zich niet bezig. Dat is de verantwoordelijkheid van de cliënt, de zorgkantoren en de zorgaanbieders. Voor de indicatiestelling heeft het CIZ beleidsregels opgesteld voor iedere soort zorg in de AWBZ. Zo’n beleidsregel beschrijft wat de functie inhoudt, welke indicatiecriteria gelden, hoe lang de indicatie geldig is en hoeveel zorg het zorgkantoor kan indiceren. Voor een toelichting op deze beleidsregels is de CIZ Indicatiewijzer geschreven. De beleidsregels en Indicatiewijzer vindt u op www.ciz.nl. Belastingdienst De Belastingdienst heft de premies voor de volksverzekeringen en de werknemersverzekeringen. Werkgevers zijn verplicht de aangifte van de premies (samen met de aangifte voor de loonbelasting, premies volksverzekeringen en inkomensafhankelijke bijdrage zorgverzekeringen) volledig elektronisch te doen. Gemeentelijke sociale diensten De gemeentelijke sociale diensten zijn verantwoordelijk voor de beoordeling van het recht op uitkering en de verzorging van de uitkering van bijstandsgerechtigden en kunstenaars. Ook zorgen zij voor de re-integratie van mensen die recht hebben op een bijstandsuitkering in het kader van de Wet werk en bijstand (WWB), een inkomensvoorziening in het kader van de IOAW of IOAZ en een uitkering in het kader van het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz). Tot slot zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De Wmo regelt allerlei voorzieningen, zoals peuterspeelzalen, sportvelden, wijkcentra, de ondersteuning voor vrijwilligers en mantelzorgers en een huishoudelijke verzorging voor mensen met een beperking. De websites van gemeenten zijn te vinden via almanak.overheid.nl. Wmo-loket of zorgloket Wie informatie zoekt over voorzieningen voor zorg, welzijn en wonen, kan terecht bij een zogenoemd Wmo-loket of zorgloket, het centrale aanspreekpunt van de gemeente. Dit zorgloket verstrekt informatie over voorzieningen waar de gemeente zelf over gaat, maar ook informatie over relevante aangrenzende terreinen, zoals zorg en wonen. Het is de bedoeling dat men bij het loket ook alle AWBZ-zorg voor in huis kan aanvragen. Zolang dat nog niet het geval is, neemt het Wmo-loket in ieder geval een aanvraag voor AWBZ-zorg in en stuurt het door naar het CIZ. Mensen met een beperking kunnen bij het loket terecht voor het aanvragen van collectief of individueel vervoer en rolstoelen, woonvoorzienin-
137
gen (woningaanpassing, verhuiskosten) en hulp bij het huishouden. Meestal moeten ze hiervoor een door de gemeente verstrekt formulier invullen. Bij sommige gemeenten kan men ook digitaal of telefonisch een voorziening aanvragen. Na indiening van de aanvraag zal de gemeente in het algemeen advies vragen aan een deskundige instantie (bijvoorbeeld de GGD). De gemeente kan de indicatie ook overlaten aan een CIZ-kantoor. Inspectie Werk en Inkomen (IWI) De IWI is toezichthouder op de uitvoering van de taken van het UWV, het UWV WERKbedrijf en de SVB. In 2011 wordt de IWI waarschijnlijk samengevoegd met de SIOD en de Arbeidsinspectie tot een nieuwe organisatie: de SZW-Inspectie. Raad voor Werk en Inkomen (RWI) De RWI coördineert op decentraal niveau het overleg over de arbeidsmarkt, de re-integratiemarkt, werk en inkomen. In de RWI hebben vertegenwoordigers van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), werkgevers en werknemers zitting. College voor zorgverzekeringen (CVZ) Het College voor zorgverzekeringen (CVZ) coördineert de uitvoering van de Zorgverzekeringswet en de AWBZ, controleert of het verzekerde pakket nog voldoet en vervult allerlei beleidstaken op het gebied van de zorgverzekeringen. Ook beheert het de fondsen van de Zvw en de AWBZ. Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) De NZa houdt toezicht op het gedrag van alle zorgaanbieders en zorgverzekeraars op de curatieve en langdurige zorgmarkt en kijkt of zij de wet naleven. De NZa heeft de opdracht goed werkende zorgmarkten te maken en te bewaken. Dit doet zij samen met de sector. Daarbij staan de belangen van de consument centraal. Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD) De SIOD spoort grote uitkerings- en premiefraudes op. Inlichtingenbureau Het Inlichtingenbureau helpt bij de gegevensuitwisseling tussen gemeenten enerzijds en Belastingdienst, UWV, Dienst uitvoering onderwijs (DUO) en Dienst Justitiële Inrichtingen anderzijds.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
138
Digitaal klantdossier Dubbele gegevensuitvraag door het UWV, de SVB en de gemeenten is sinds 2008 verboden. Dit houdt in dat deze uitvoeringsorganisaties klanten niet meerdere keren mogen vragen naar dezelfde gegevens. Ze zijn verplicht om de klantgegevens uit de verschillende basisregistraties en administraties te halen, zoals de gemeentelijke basisadministratie (GBA), de polisadministratie van het UWV en de verzekerdenadministratie van de SVB. Als gegevens bij een van deze administraties bekend zijn, mag de uitvoeringsorganisatie de klant dus niet meer om deze gegevens vragen. Dit is vastgelegd in de Wet eenmalige gegevensuitvraag werk en inkomen. Het gaat om gegevens over onder andere burgerlijke staat, inschrijving gemeente, kinderbijslag, werk en uitkeringen en het bezit van een auto (RDW). ‘Omgekeerde intake’ Alle klantgegevens die bij de verschillende organisaties bekend zijn, worden samengevoegd in een zogeheten digitaal klantdossier (DKD). De medewerker van een van de organisaties haalt via dit elektronische dossier, met behulp van het burgerservicenummer (BSN) van de klant, alle op dat moment bekende klantgegevens op uit de verschillende administratiesystemen. Deze gegevens kunnen onder andere in een uitkeringsaanvraag worden gebruikt. Daardoor kan een ‘omgekeerde intake’ plaatsvinden; niet de klant is de eerste bron van informatie, maar de overheid zelf. De klant vult de gegevens alleen nog aan als dat nodig is, bijvoorbeeld als de gegevens nog nergens bekend zijn of niet meer kloppen. Een uitkeringsaanvraag verloopt hierdoor sneller dan voorheen. Gebruik van het digitale klantdossier Via de website van het UWV (www.uwv.nl en www.werk.nl) en bij steeds meer gemeenten kunnen klanten hun eigen digitale klantdossier opvragen. Hiermee kunnen zij zich bijvoorbeeld inschrijven bij UWV WERKbedrijf en een WW- of bijstandsuitkering aanvragen. Eventuele wijzigingen moet hij doorgeven aan de organisatie waar de (onjuiste) gegevens vandaan komen. Alle instanties die met het BSN en het digitaal klantdossier werken moeten daarbij voldoen aan de eisen van de Wet bescherming persoonsgegevens. Daarin staat o.a. dat gegevens alleen mogen worden gebruikt voor het doel waarvoor zij nodig zijn.
139
DigiD Om het eigen Digitaal Klantdossier (en andere overheidsdiensten) te kunnen bekijken heeft de klant een DigiD nodig. DigiD staat voor Digitale Identiteit. Overheidsinstellingen kunnen met DigiD de identiteit verifiëren van klanten die gebruikmaken van hun elektronische diensten. De klant heeft voor DigiD een (zelf te kiezen) gebruikersnaam en wachtwoord nodig. Zie voor meer informatie www.digid.nl.
Internationale sociale zekerheid Op het gebied van sociale zekerheid zijn de meeste nationale wetgevingen alleen van toepassing op inwoners van het betreffende land. Om problemen te voorkomen, zijn tussen veel landen verdragen afgesloten over de sociale zekerheid. Dat neemt echter niet weg dat iedereen die in het buitenland wil verblijven zich ervan moet verzekeren dat de belangrijkste risico’s, zoals ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid, goed gedekt zijn. Verdragen en verordeningen Nederland heeft met veel landen regelingen getroffen voor de sociale zekerheid. Deze regelingen zijn neergelegd in bilaterale verdragen (dat zijn verdragen tussen twee landen) en in verordeningen die voor de lidstaten van de Europese Unie (EU), de Europese Economische Ruimte (EER) en Zwitserland gelden. Verordeningen zoals Vo. 883/2004, 988/2009 en 987/2009 gaan over de toepassing van de sociale zekerheidsregelingen op werknemers, ambtenaren, zelfstandigen, gepensioneerden, studenten, niet-actieven en hun gezinsleden, die zich binnen de Europese Unie verplaatsen. De verordeningen hebben op 1 mei 2010 de oude Vo. 1408/71 en 574/72 vervangen. Het voordeel van deze verdragen en verordeningen is dat de financiële risico’s van emigratie en immigratie zoveel mogelijk worden beperkt.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
140
Verdragslanden voor sociale zekerheid EU-lidstaten en EER-landen* België
Griekenland
Luxemburg
Slovenië
Bulgarije
Hongarije
Malta
Slowakije
Cyprus
Ierland
Nederland
Spanje
Denemarken
IJsland*
Noorwegen*
Tsjechië
Duitsland
Italië
Oostenrijk
Verenigd Konink-
Estland
Letland
Polen
rijk
Finland
Liechtenstein*
Portugal
Zweden
Frankrijk
Litouwen
Roemenië
* EER-landen. De EER, Europese Economische Ruimte, is een vergaand economisch samenwerkingsverband tussen de EU en de landen behorend tot de Europese Vrijhandelsassociatie (EVA-landen). Deze landen worden wat de sociale zekerheid betreft gelijk behandeld met EU-lidstaten. De verordeningen zijn ook van toepassing in Zwitserland. Voor de EER-landen en Zwitserland gelden nog wel de ‘oude’ Verordeningen 1408/71 en 574/72. Overige verdragslanden (bilaterale verdragen) Nederland heeft met sommige landen, die geen deel uitmaken van de EU of EER, een bilateraal verdrag over de sociale verzekeringen gesloten. In een dergelijk verdrag zijn vaak afspraken opgenomen over het meenemen van opgebouwde rechten, detachering en de export van uitkeringen. Het gaat om de volgende landen:
Australië
Japan
Montenegro
Verenigde
Bosnië
Kaapverdië
Nieuw-Zeeland
Staten
Canada
Kosovo
Servië
Zuid-Korea
Chili
Kroatië
Tunesië
Egypte
Macedonië
Turkije
Israël
Marokko
Uruguay
141
Exportverdragen Exportverdragen, ook wel BEU-verdragen genoemd, zijn verdragen om de export van Nederlandse uitkeringen mogelijk te maken. Deze verdragen regelen alleen de mogelijkheid om met een uitkering van het ene land in het andere land te wonen. Daarnaast heeft Nederland, samen met een aantal Europese landen, een verdrag voor Rijnvarenden gesloten. Ook is Nederland partij bij een aantal andere verdragen die (mede) betrekking hebben op de sociale zekerheid, zoals verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO of ILO).
Internationale regeling: voor wie belangrijk? Werknemers die in het buitenland werken of wonen, doen er goed aan om de internationale regelingen voor de sociale verzekeringen goed te bekijken. Verder zijn de verdragen en verordeningen van belang voor mensen die in verschillende landen gewoond of gewerkt hebben en voor wie als niet-Nederlander in Nederland werkt. Werknemers moeten in ieder geval vóór vertrek naar het buitenland of vóór het aanvaarden van werk in het buitenland (bijvoorbeeld als grensarbeider of gedetacheerde) contact opnemen met een Nederlandse uitvoeringsinstantie (UWV, SVB) of de afdeling Internationale detachering van de SVB. Voor informatie over detachering in België of Duitsland kan men ook terecht bij het Bureau voor Belgische Zaken respectievelijk het Bureau voor Duitse Zaken. Voor adressen zie pagina 165.
Verordening 883/04 Sinds 1 mei 2010 geldt voor de landen van de EU Verordening (Vo.) 883/2004. De nieuwe regels hebben betrekking op werknemers, zelfstandigen, ambtenaren, gepensioneerden, studenten en niet-actieven. Niet-actieven zijn mensen die geen beroepsactiviteit uitoefenen of hebben uitgeoefend. Voor mensen die al langer in het buitenland werken en waarbij de situatie hetzelfde blijft, geldt een overgangsperiode van tien jaar. De nieuwe regels zijn van toepassing op alle wettelijke sociale verzekeringen, maar niet op de bijstandsuitkeringen. Deze Verordening bevat wat (meest kleine) inhoudelijke wijzigingen (o.a. voor grensarbeid, detachering, zeelieden en transportmedewerkers) en vereenvoudigingen (o.a. van aanvraagprocedures en gegevensuitwisseling). E-formulieren verdwijnen op termijn en worden vervangen door elektronische gegevensuitwisseling. Mensen kunnen in de centrale database van het EESSI (Electronic Exchange of Social Security Information) zien bij welk uitvoeringsorgaan ze in het buitenland terecht kunnen.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
142
Gedetacheerde werknemers Een werknemer die slechts voor 24 maanden wordt gedetacheerd (uitgezonden) naar een andere EU- of EER-lidstaat, blijft vallen onder de Nederlandse socialeverzekeringswetgeving. Deze periode kan onder voorwaarden worden verlengd tot maximaal vijf jaar. In bilaterale verdragen kunnen andere termijnen staan. Voorwaarden zijn wel dat de werknemer voor rekening van de uitzendende onderneming werkt en niet wordt uitgezonden om een ander te vervangen. De detacheringsregeling is in een aantal gevallen ook van toepassing op zelfstandigen. Detacheringsverklaring De gedetacheerde werknemer moet voordat hij begint met zijn werkzaamheden in het buitenland in het bezit zijn van een detacheringsverklaring. Met deze verklaring wordt vastgesteld dat de Nederlandse wetgeving van toepassing is. In sommige landen mag de gedetacheerde zonder het formulier niet werken. De werkgever moet de verklaring (formulier A1 indien het een EU-lidstaat betreft) aanvragen bij de Sociale Verzekeringsbank, Kantoor Verzekeringen, afdeling Internationale detachering (zie Adressen achterin). Hij kan de verklaring ook downloaden of digitaal invullen op www.svb.nl. Grensarbeiders Werknemers die in Nederland wonen maar in België of Duitsland werken, worden grensarbeiders genoemd. Het begrip grensarbeider omvat eigenlijk iedereen die in de ene lidstaat van de EU/EER woont, in de andere (aangrenzende) lidstaat werkt en ten minste één keer per week terugkeert naar het woonland. De grensarbeider is in principe sociaal verzekerd in het werkland. Grensarbeiders kunnen terecht bij het Bureau voor Belgische Zaken respectievelijk het Bureau voor Duitse Zaken voor informatie over het recht op verstrekkingen en uitkeringen bij ziekte, ongeval of werkloosheid, en over pensioenaanspraken en het recht op kinderbijslag. Het Grensinfopunt in Heerlen biedt algemene informatie over wonen en werken in het buitenland. Voor adressen zie pagina 165. www.startpuntgrensarbeid.nl is een website van het ministerie van SZW met informatie over wonen en werken in Duitsland.
143
Geneeskundige zorg in het buitenland Mensen die in het buitenland wonen of werken, maar die nog in Nederland verzekerd zijn of een Nederlandse uitkering ontvangen, hebben te maken met allerlei regels als het gaat om geneeskundige zorg. Het College voor zorgverzekeringen (CVZ) kan meer informatie over specifieke situaties geven. Zie ook de website www.cvz.nl. In deze paragraaf lichten we de algemene regels voor geneeskundige zorg in het buitenland toe. Gedetacheerde werknemers en grensarbeiders Nederlandse werknemers die met een detacheringsverklaring in het buitenland werken vallen onder het Nederlandse stelsel voor sociale zekerheid. Dit geldt ook voor grensarbeiders die in Nederland werken. Zij zijn dus verzekerd voor de AWBZ en moeten een basisverzekering voor de Zorgverzekeringswet (Zvw) afsluiten. Nederlands verzekerden (zoals gedetacheerden en grensarbeiders) die in een verdragsland wonen, kunnen voor medische hulp in dat land óók een beroep doen op het verdrag. Zij kunnen dus kiezen wat voor hen het gunstigst is. Zorgverzekering en AWBZ De Zvw biedt werelddekking. Daarom kunnen werknemers met hun zorgpolis in elk land ter wereld medische hulp krijgen. Alleen de zorg die in het Nederlandse basispakket zit, wordt vergoed. Voor de vergoeding maakt het verschil of iemand een naturapolis of een restitutiepolis heeft (zie ook pagina 23). Voor zorg die niet in het basispakket zit, is een aanvullende verzekering met buitenlanddekking nodig. Voor AWBZ-zorg in het buitenland kunnen gedetacheerde werknemers en grensarbeiders een beroep doen op de Bijzondere vergoedingsregeling. Meer informatie is verkrijgbaar bij het CVZ. Uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden Wie een Nederlandse uitkering of Nederlands pensioen (AOW, ANW, WAO, WIA, WAZ en soms ook VUT en prepensioen) ontvangt en in het buitenland woont, is niet verzekerd voor de Nederlandse sociale zekerheid. Op grond van hun zorgpolis kunnen zij dus ook geen medische zorg krijgen. Echter, op grond van een verdrag kunnen zij wel recht hebben op medische zorg op kosten van Nederland (zie hierna: Verdragen over ziektekosten). Gepensioneerden en hun gezinsleden die in een ander EU-land wonen, mogen sinds 1 mei 2010 (de datum dat de nieuwe verordening in werking is getreden) de zorg ook in Nederland inroepen, zonder dat ze daar toestemming voor nodig hebben van het verzeke-
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
144
ringsorgaan van hun woonland. Ze mogen dus gewoon in Nederland naar bijvoorbeeld het ziekenhuis of een specialist. Wel hebben zij de ‘Verklaring aanspraak op medische zorg in Nederland’ van het CVZ nodig. Verdrag over ziektekosten Nederland heeft met alle landen van de EU en EER een verdrag over ziektekosten gesloten. Daarnaast zijn er aparte verdragen gesloten met Zwitserland, Australië (bij een verblijf korter dan één jaar), Bosnië Herzegovina, Kaapverdië, Kroatië, Macedonië, Marokko, Servië, Montenegro, Tunesië en Turkije. Niet alleen Nederlands verzekerden (zoals gedetacheerden en grensarbeiders) kunnen een beroep doen op de verdragsafspraken, maar ook mensen die met een Nederlandse uitkering of Nederlands pensioen in het verdragsland wonen. Afwijkend verzekeringspakket Het wettelijk verzekerde pakket van het verdragsland wijkt doorgaans af van het basispakket van de Nederlandse Zorgverzekeringswet. Daardoor kan het zijn dat bepaalde zorg die in Nederland wel vergoed wordt, op grond van het verdrag in het buitenland niet vergoed wordt, en andersom. Bovendien is het mogelijk dat verzekerden in het buitenland eigen bijdragen moet betalen die zij in Nederland niet zouden hoeven betalen. Te regelen formaliteiten voor vertrek Het is belangrijk dat de werknemer de Europese verzekeringskaart en de juiste formulieren in zijn bezit heeft voordat hij naar het buitenland vertrekt. Hij loopt anders het risico dat de zorg die hij nodig heeft niet wordt vergoed. De gedetacheerde werknemer moet een Europese verzekeringskaart (EHIC) aanvragen bij de zorgverzekeraar. Als hij langer dan een jaar in het buitenland verblijft, moet hij zich bovendien inschrijven bij de verzekeringsinstelling in zijn woonland. Daarvoor heeft hij formulier 106/S1 nodig, dat hij bij de Nederlandse zorgverzekeraar kan aanvragen. Hetzelfde geldt voor de grensarbeider die in het buitenland woont. Ook hij kan zich met formulier 106/S1 inschrijven bij de verzekeringsinstelling in zijn woonland. De formulieren gelden als bewijs dat de werknemer recht heeft op geneeskundige verzorging in het woon-/werkland op kosten van Nederland. In de verdragslanden buiten de EU/ EER kan de werknemer op grond van het verdrag alleen spoedeisende (onmiddellijk noodzakelijke) zorg vergoed krijgen. Voor deze landen moet hij voor vertrek bij de Nederlandse zorgverzekeraar formulier 111 aanvragen.
145
Gezinsleden in het buitenland Een werknemer die in het buitenland woont, kan zijn gezinsleden onder voorwaarden meeverzekeren. De buitenlandse verzekeringsinstelling beoordeelt dit. Meeverzekerde gezinsleden hebben recht op het wettelijke verzekeringspakket van hun woonland. Meerderjarige gezinsleden betalen een bijdrage aan het CVZ. Daar is ook meer informatie verkrijgbaar.
Werkgever en sociale zekerheid Het is voor u als werkgever belangrijk dat u bekend bent met de instellingen waaraan u premies afdraagt, zoals het UWV en de Belastingdienst. U bent namelijk medeverantwoordelijk voor een goede uitvoering van de sociale verzekeringswetten. Ook bent u verplicht uw administratie te voeren zoals de Belastingdienst aangeeft. Bovendien dient u voor uw werknemers als ‘doorgeefluik’ voor de premies en soms ook voor de uitkeringen. Daarnaast heeft u een taak in verzuimbeheersing en re-integratie. In deze paragraaf lichten we de premiebetaling van de verschillende sociale verzekeringen en de loonaangifte toe. Ook zetten we de belangrijkste instanties op een rij waarmee u te maken heeft als u personeel in dienst heeft. Instanties Als u personeel in dienst heeft of neemt, krijgt u te maken met instanties zoals de Belastingdienst, het UWV en de arbodienst. Dat komt doordat verzuim moet voorkomen en moet zorgen voor de re-integratie van uw werknemers. Daarnaast bent u verantwoordelijk voor de afdracht van de premies werknemersverzekeringen. Belastingdienst Als u een of meer werknemers in dienst neemt, bent u wettelijk verplicht om dit bij de Belastingdienst te melden. U moet dan namelijk loonheffingen gaan berekenen en inhouden en premies werknemersverzekeringen gaan betalen. Van de Belastingdienst krijgt u een loonheffingennummer dat u in alle correspondentie met de Belastingdienst moet gebruiken. De Belastingdienst stuurt de nodige formulieren toe.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
146
Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) Als werkgever bent u verplicht om uw zieke werknemers na 42 weken ziekte te melden bij het UWV. Dit doet u met het formulier Ziekteaangifte van langdurige ziekte in de 42e week of online met de 42e weeksmelder. Daarnaast vraagt het UWV in de twintigste maand van ziekte om een re-integratieverslag. Hierin moet u onder meer de ziekteaangifte, het advies van de arboarts of bedrijfsarts en het plan van aanpak voor de re-integratie opnemen. Het UWV beoordeelt aan de hand van dit verslag of u en uw werknemer genoeg hebben gedaan voor re-integratie. Heeft uw werknemer recht op een uitkering op grond van de Ziektewet of de WIA, dan vraagt het UWV gegevens op over zijn loon en arbeidsverleden. Arbodienst/arbodeskundige U bent verplicht om zich deskundig te laten ondersteunen bij uw arbo- en verzuimbeleid. U kunt kiezen voor een contract met een arbodienst (vangnetregeling), maar dat hoeft niet. Als alternatief kunt u kiezen voor een eigen regeling, bijvoorbeeld door externe arbodeskundigen in te huren (maatwerkregeling). Ongeacht voor welk soort regeling u kiest, u moet zich bij de volgende vier taken altijd laten assisteren: • advies over en toetsing van de RI&E; • ziekteverzuimbegeleiding; • periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO); • aanstellingskeuringen (als de Wet op de medische keuringen dat toestaat). De preventie en begeleiding van ziekteverzuim kunt u zelf regelen. U bepaalt dan hoe, met wie in uw organisatie en met welke deskundigheid daarbuiten u werkt. U bent in dat geval niet verplicht om u bij een arbodienst aan te sluiten. De maatwerkregeling is mogelijk als dat in de cao is geregeld of als u hierover overeenstemming heeft bereikt met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging. Is dat niet het geval, dan komt u in de vangnetregeling en moet u een contract met een arbodienst sluiten. Met de maatwerkregeling kunt u in zee gaan met een of meerdere gecertificeerde arbodeskundigen in plaats van de arbodienst. Deze deskundigen helpen u bij het uitvoeren van de verplichte ondersteunende taken. Zo zal de bedrijfsarts helpen bij de ziekteverzuimbegeleiding en het PAGO en de aanstellingskeuring doen. Een gecertificeerd veiligheidskundige doet bijvoorbeeld de toetsing van de RI&E. Ook kunt u aanvullende diensten inkopen als werkplekonderzoek, conflictbemiddeling en psychologische begeleiding.
147
Premiebetaling werknemersverzekeringen Werkgever en werknemer betalen gezamenlijk de premie voor de werknemersverzekeringen. Die premie is een percentage van het loon. Het percentage verschilt per wet; hieronder staat een overzicht van de premiepercentages. U houdt de premie voor de werknemersverzekeringen in op het brutoloon en draagt deze af aan de Belastingdienst. Premietabel Premies vanaf 1 januari 2011
Werkgever
over maximaal
WIA/WAO-basis
5,10 %
€ 189,60 per dag1
WGA-rekenpremie2
0,62 %
€ 189,60 per dag
WW-premie (AWf)3
4,20 %
€ 189,60 per dag
Sectorpremie gemiddeld
4
Verplichte werkgeversbijdrage kinderopvang
1,90 %
€ 189,60 per dag
0,34 %
€ 189,60 per dag
1 Het bedrag per maand bedraagt € 4.108,08. 2 Variabel per werkgever; zie beschikking. 3 De marginale premie voor werkgevers is berekend op 4,20% met een franchise van € 65,25 per dag. Franchise is het deel van het inkomen waarover geen sociale premies worden betaald. Effectief wordt de werkloosheidsverzekeringspremie dus over maximaal € 124,35 per dag berekend (€ 189,60 minus € 65,25). 4 De sectorpremie is samengesteld uit de premies ZW, WGA en WW voor de ‘vangnetpopulatie’ en kan per sector sterk verschillen. De specifieke sectorpremies zijn te vinden op de site van de Belastingdienst en (voor een verdere uitsplitsing van het WW/WGA-deel) op de site van het UWV.
Zorgverzekeringswet (Zvw) De Zorgverzekeringswet is een aparte, maar eveneens verplichte, sociale verzekering. Deze wet regelt een verzekering tegen ziektekosten en is dus geen inkomensverzekering. Iedereen in Nederland is verplicht verzekerd voor de Zvw. Voor de Zorgverzekeringswet geldt een nominale premie en een inkomensafhankelijke bijdrage. De nominale premie moet iedere maand betaald worden. Men betaalt premie voor het basispakket en eventueel voor de aanvullende verzekering. De hoogte van de premie is afhankelijk van de zorgverzekeraar en de zorgverzekering die men kiest. Wie werkt of een uitkering krijgt, is naast de nominale premie ook een inkomensafhankelijke bijdrage verschuldigd. Deze wordt afgedragen door de werkgever of door de uitkerende instantie en bedraagt 7,75% van het bijdrage-inkomen, tot maximaal € 33.427. Zelfstandig ondernemers betalen naast de nominale premie 5,65% over hun inkomen tot maximaal € 33.427. Zij krijgen daarvoor een aanslag van de Belastingdienst. Werkgevers hoeven voor werknemers jonger dan 23 jaar, die minder dan het minimumloon verdienen, geen premies te betalen.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
148
WIA-premie De WIA-premie komt volledig voor rekening van de werkgever. De premie bestaat uit verschillende onderdelen. Zo is er een basispremie voor de WAO, IVA en een deel van de WGA die 5,10% bedraagt (2011). Alle werkgevers zijn in het publieke bestel bij het UWV verzekerd voor het WGA-risico van hun werknemers. Werkgevers die dit risico zelf willen dragen, kunnen uit het publieke bestel stappen (zie hierna bij Eigenrisicodragen of verzekeren). In het publieke bestel betalen werkgevers een gedifferentieerde premie, die afhankelijk is van het arbeidsongeschiktheidsrisico in het bedrijf. Uitgangspunt is de ‘rekenpremie’ van 0,62%. Afhankelijk van het arbeidsongeschiktheidsrisico bij de individuele werkgever wordt de rekenpremie verhoogd of verlaagd. De uiteindelijke premie kent een maximum en een minimum. Voor grote werkgevers (met een loonsom tot € 747.500) is de maximumpremie 2,20% en de minimumpremie 0,07%, voor kleine werkgevers is dit respectievelijk 1,65% en 0,56%. Als u een gedeeltelijk arbeidsgeschikte werknemer in dienst houdt of neemt, krijgt u korting op de arbeidsongeschiktheids- en werkloosheidspremies. Daarover staat meer op pagina 122. Eigenrisicodragen of verzekeren Werkgevers kunnen op verschillende manieren met het financiële risico van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid (WGA) omgaan: • bij het UWV onderbrengen (en de gedifferentieerde WGA-premie betalen); • het risico zelf dragen (eigenrisicodragen); • het risico onderbrengen bij een verzekeraar (eigenrisicodragen). Bij de laatste twee opties bent u als werkgever eigenrisicodrager en hoeft u geen gedifferentieerde WGA-premie te betalen. Wel bent u gedurende tien jaar verantwoordelijk voor de WGA-uitkeringslasten en de re-integratie van de arbeidsongeschikte werknemer(s). De kosten van re-integratie (scholing, re-integratiebedrijf) komen dus ook voor uw rekening. Voor veel organisaties kan het daarom interessant zijn eigenrisicodrager te worden en een particuliere verzekering voor de WGA af te sluiten. Met name in combinatie met de verzuimverzekering kan een dergelijke verzekering voordelig zijn: zowel praktisch (één partij voert de re-integratie uit) als financieel (extra korting). Zie voor meer informatie pagina 81 en verder.
149
WGA-premie verhalen op werknemer Werkgevers mogen de helft van de WGA-lasten op het nettoloon van hun werknemers verhalen. Dat is, als u bij het UWV verzekerd bent, de gedifferentieerde WGA-premie. Bent u eigenrisicodrager, dan gaat het om de premie voor een particuliere WGA-verzekering of de kosten van de WGA-uitkeringen, gedeeld door de loonsom. Loonaangifte De aangifte van de loonheffingen doet u meestal per maand of vier weken elektronisch bij de Belastingdienst. Daarna draagt u de verschuldigde loonheffingen af. U berekent zelf wat u aan de Belastingdienst moet betalen. De aangifte loonheffingen bestaat uit een werknemersdeel en een collectief deel. De werknemersgegevens zijn de gedetailleerde gegevens per dienstbetrekking (inkomstenverhouding). De collectieve gegevens zijn: • uw algemene gegevens, zoals uw naam en adres; • de totalen van de loon- en loonheffingengegevens van alle werknemers; • de bedragen van de premiekortingen, eindheffingen en afdrachtverminderingen. De werknemersgegevens van de aangifte gaan naar de polisadministratie van het UWV. Polisadministratie Verschillende organisaties, zoals UWV, Belastingdienst, CBS en gemeenten, gebruiken gegevens uit de polisadministratie. In de polisadministratie staan van iedere verzekerde: • persoonsgegevens (naam, adres, woonplaats); • gegevens van de werkgever (naam, adres, sector, loonheffingennummer); • gegevens van de arbeidsverhouding (bijv. datum indiensttreding, aard van het contract); • loongegevens; • uitkeringsgegevens; • nationaliteit; • verblijfstatus. Het UWV gebruikt de gegevens voor de vaststelling van uitkeringen, zoals een WWuitkering. De Belastingdienst gebruikt de gegevens onder andere voor het toekennen van toeslagen en de vooraf ingevulde aangifte inkomstenbelasting. Het is dus erg belangrijk dat de gegevens actueel, juist en volledig zijn. Daarnaast wordt de polisadministratie gebruikt door andere organisaties, zoals gemeenten en het CBS. Meer informatie over de aangifte loonheffingen is te vinden op de website van de Belastingdienst.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
150
Digitaal verzekerdenbericht Een aantal gegevens uit de polisadministratie wordt opgenomen in een digitaal verzekerdenbericht (dvb). Hierin staat informatie over het arbeidsverleden van de werknemer. Het dvb is beschikbaar voor alle verzekerden via de website van het UWV.
Uitkeringen Wie ziek, zwanger of arbeidsongeschikt wordt, kan een beroep doen op een uitkering. Ook wanneer een werknemer of uitkeringsgerechtigde komt te overlijden, kunnen zijn nabestaanden een uitkering krijgen. Hierna vindt u een overzicht van de belangrijkste uitkeringen op dit gebied. Ziektewet (ZW) De Ziektewet (ZW) is er voor alle werknemers in Nederland onder de 65 jaar. Wanneer zij ziek worden, ontvangen zij als verzekerden een Ziektewetuitkering. Toch is het in veel gevallen de werkgever die het loon van een zieke werknemer doorbetaald. Voor bijvoorbeeld om oproepkrachten, uitzendkrachten, mensen van wie het arbeidscontract tijdens ziekte afloopt en WW’ers is er de Ziektewet. Ook vrouwen die door zwangerschap of bevalling ziek zijn, oudere werklozen en arbeidsgehandicapten die onder de no-riskpolis vallen en werknemers die een orgaan doneren vallen onder deze regeling. Werkgevers mogen de ZW-uitkering in mindering brengen op het loon dat ze moeten doorbetalen. De reden hiervoor is dat de arbeidsmarktpositie van deze werknemers zou verslechteren als u volledig de loonkosten bij ziekte moet doorbetalen. Werkgevers zouden dan minder snel geneigd zijn om met name vrouwen en arbeidsgehandicapten in dienst te nemen. Verzekerden ZW Werknemers die geen werkgever (meer) hebben die hun loon doorbetaalt, zijn verzekerd. Bijvoorbeeld: • zieke werklozen nadat zij dertien weken ziek zijn, met uitzondering van WW’ers die ziek zijn door zwangerschap, bevalling of orgaandonatie. Zij krijgen vanaf de eerste ziektedag een ZW-uitkering; • mensen die op grond van ‘nawerking’ ziekengeld krijgen; • werknemers die vrijwillig verzekerd zijn;
151
• zieke werknemers van een failliete werkgever. Hun ziekengeld gaat als regel in op de derde ziektedag; • mensen die niet in loondienst, maar toch verzekerd zijn (bijvoorbeeld thuiswerkers, musici en artiesten); • mensen van wie de dienstbetrekking eindigt in het eerste of tweede ziektejaar, bijvoorbeeld bij een tijdelijk contract, bij bepaalde oproepcontracten, bij ontslag in de proeftijd of bij uitzendkrachten die (nog) geen vast contract met het uitzendbureau hebben. Werknemers met werkgever De Ziektewet keert ook uit aan de volgende werknemers die nog wel een werkgever hebben: • werknemers die ziek zijn door zwangerschap of bevalling (voor of na het wettelijke zwangerschaps- of bevallingsverlof); • werknemers die onder de no-riskpolis vallen; • orgaandonoren. Als werkgever moet u hen loon doorbetalen, maar u mag daar de Ziektewetuitkering van aftrekken. Het ziekengeld van deze werknemers (meestal 100% van het dagloon) gaat op de eerste ziektedag in. Hoogte en duur van de ZW-uitkering Volgens de Ziektewet is de hoogte van de uitkering 70% van het dagloon. Dat is in het algemeen 70% van het dagloon met een maximum van € 188,88 (2011). Bij zwangerschap en orgaandonatie bedraagt de hoogte van de uitkering 100% van het maximumdagloon. Voor sommige verzekerden, zoals flexwerkers, bestaat pas vanaf de derde ziektedag recht op ziekengeld. Het ziekengeld wordt uitbetaald tot het moment dat men 104 weken achter elkaar ziek is geweest. Voor het bepalen van deze 104 weken worden ziekteperioden die elkaar met een onderbreking van minder dan vier weken opvolgen, bij elkaar opgeteld. Is de werknemer na twee jaar nog steeds arbeidsongeschikt, dan bekijkt het UWV of men in aanmerking komt voor een WIA-uitkering.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
152
De eerste ziektedag Het ziekengeld gaat op de eerste arbeidsongeschiktheidsdag in: de eerste werkdag waarop de werknemer wegens ziekte niet heeft gewerkt of waarop hij tijdens de werktijd naar huis is gegaan. De eerste ziektedag kan ook een zaterdag of zondag zijn, als de werknemer op die dag zou werken. Voor wie tijdens volledig onbetaald verlof ziek wordt, is het de eerste dag na afloop van het verlof.
Uitbetaling ZW-uitkering Het UWV betaalt de ZW-uitkering rechtstreeks aan de werknemer als er geen dienstverband meer is. De vakantietoeslag wordt dan in het dagloon opgenomen en bij iedere betaling uitgekeerd. Bent u werkgever van een ZW-gerechtigde en betaalt u ook het loon door, dan betaalt het UWV de ZW-uitkering aan u uit. De vakantietoeslag wordt niet in het dagloon opgenomen, maar komt voor uw rekening. Zwangerschap Volgens de Wet arbeid en zorg (WAZO) hebben werkneemsters recht op verlof en een zwangerschaps- en bevallingsuitkering. De duur van de uitkeringen is gelijk aan de duur van het verlof en lopen dus gelijk op. Ziektewetverzekerden die formeel geen werkgever hebben, zoals thuiswerksters of vrouwen met een ZW- WW- of loongerelateerde uitkering, hebben geen recht op verlof. Wel hebben ze recht op een uitkering. Verlof en uitkering Zwangere werkneemsters hebben op grond van de Wet arbeid en zorg recht op zwangerschaps- en bevallingsverlof. Zij kunnen dit verlof opnemen van zes tot vier weken voor de bevalling en tien tot twaalf weken na de bevalling. Tijdens dat verlof krijgt de werkneemster op grond van de Wet arbeid en zorg 100% van het dagloon (maximaal € 188,88 per dag) uitbetaald. Werkgevers hoeven dus meestal feitelijk geen loon te betalen. Zelfstandigen, thuiswerksters en vrouwen met een ZW-, WW- of loongerelateerde WGAuitkering, hebben geen recht op verlof, maar wel recht op een uitkering van het UWV. Duur zwangerschaps- en bevallingsverlof Een zwangere werkneemster heeft altijd recht op verlof gedurende ten minste zestien weken. Het verlof gaat zes tot vier weken voor de dag na de verwachte bevallingsdatum in. Uw werkneemster bepaalt zelf op welke dag zij het verlof precies laat ingaan. Na de
153
bevalling heeft zij altijd recht op minimaal tien weken uitkering, ook als de duur van dat verlof op langer dan zestien weken zou uitkomen. Dat is eigenlijk altijd het geval als de baby te laat (na de uitgerekende datum) wordt geboren. De dagen dat de baby te laat is, worden namelijk bij de zestien weken opgeteld. Voorbeeld Uw werkneemster is zes weken van tevoren gestopt met werken. Haar baby wordt pas tien dagen na de uitgerekende datum geboren. De moeder heeft dan al 7½ week verlof gehad. Na de bevalling heeft zij volgens de planning nog recht op tien weken verlof. Het totale verlof duurt in dit geval dus langer dan zestien weken, namelijk 17½ week. Ook als uw werkneemster vier weken voor de uitgerekende datum is gestopt en de baby komt te laat, heeft zij volgens de planning na de bevalling nog recht op twaalf weken verlof. Het totale verlof duurt ook dan dus langer dan zestien weken. Stel de baby wordt acht weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum geboren. Dan krijgt de moeder zestien weken verlof, gerekend vanaf de dag van de bevalling. Ze had immers geen verlof vóór de bevalling. Aanvraag zwangerschaps- en bevallingsuitkering Minstens drie weken voorafgaand aan het verlof moet de werkneemster de verlofperiode aan de werkgever doorgeven. U dient de aanvraag vervolgens samen met uw werkneemster in bij het UWV. Dit kan tot twee weken voor de dag waarop het verlof begint. U kunt hiervoor het formulier ‘Aanvraag WAZO-uitkering bij zwangerschap en bevalling, adoptie of pleegzorg’ gebruiken. U kunt het verlof van uw werknemers ook online melden met de Verzuimmelder Ziektewet/WAZO. U hoeft het UWV niet te informeren over de bevalling of over de werkhervatting na het verlof. Zwangerschapsverklaring Uw werkneemster moet aan de verloskundige of behandelend arts een zwangerschapsverklaring vragen. Deze verklaring moet u uiterlijk twee weken voor de ingangsdatum van het verlof met de uitkeringsaanvraag bij het UWV meesturen. Ziekte tijdens de zwangerschap Er zijn verschillende situaties denkbaar bij ziekte van uw zwangere werkneemster.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
154
Ziekte door de zwangerschap Als de zwangere werkneemster ziek wordt als gevolg van de zwangerschap, kan zij een Ziektewetuitkering krijgen. Deze uitkering loopt vanaf de eerste ziektedag en loopt door tot de dag van herstel of de start van het zwangerschapsverlof. U mag dit ziekengeld verrekenen met het loon dat u moet doorbetalen. Uw loonkosten worden feitelijk dus vergoed. Bij ziekte eerder dan zes weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum, gaat het verlof zes weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum in. De werkneemster heeft geen keus om haar verlof later te laten beginnen. Dus als zij van plan was tot vier weken voor de bevalling door te werken, maar in de periode van twee weken daarvoor ziek wordt, begint het verlof direct te lopen. Ongeacht de oorzaak van de ziekte. Als de werkneemster aansluitend op haar bevallingsverlof nog niet kan werken door ziekte die het gevolg is van de zwangerschap of bevalling, kan zij een Ziektewetuitkering krijgen. Ziekte door een andere oorzaak Als de ziekte niet komt door de zwangerschap of bevalling, moet u als werkgever het loon doorbetalen. De loondoorbetaling loopt tot zes weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum. Daarna krijgt de werkneemster een zwangerschaps- en bevallingsuitkering. Ziekte door dezelfde oorzaak als vóór de zwangerschap Uw werkneemster kan ook ziek zijn voordat haar zwangerschapsverlof begint. Als zij direct na het verlof nog steeds ziek is door dezelfde oorzaak, moet u dit bij het UWV melden. De periode voor en na het verlof telt dan als een periode voor de loondoorbetaling. Eerder stoppen Zwangere werkneemsters die stoppen met werken voordat het verlof ingaat, zijn niet langer verzekerd voor de Ziektewet. Dit betekent dan dat zij eigenlijk geen betaald zwangerschapsverlof zouden kunnen krijgen. Deze vrouwen kunnen een beroep doen op de nawerkingsbepaling. Dat betekent dat zij toch recht hebben op een zwangerschaps- en bevallingsuitkering. Dit onder de voorwaarde dat uw werkneemster op het moment van stoppen met werken vermoedelijk binnen tien weken zal bevallen. Bij ziekte vóór of na het verlof heeft de werkneemster recht op ziekengeld. Is de bevalling niet binnen tien weken te verwachten, dan is er in eerste instantie geen recht. De werkneemster kan dan - onder voorwaarden - een vrijwillige Ziektewetverzekering afsluiten. Vindt de bevalling vervolgens tóch binnen tien weken plaats, dan bestaat alsnog recht op zestien weken zwangerschaps- en bevallingsuitkering.
155
Ouderschapsverlof Uw werknemers hebben recht op ouderschapsverlof als zij voor een kind jonger dan acht jaar zorgen en minimaal een jaar bij u in dienst zijn. Hoe lang het verlof duurt, hangt af van het aantal uur dat een werknemer werkt. De verlofuren worden niet uitbetaald. In een cao of in aanvullende arbeidsvoorwaarden kunnen hierover andere afspraken staan. Recht op ouderschapsverlof Een werknemer heeft recht op ouderschapsverlof als hij minstens een jaar bij dezelfde werkgever werkt en zorgt voor een kind jonger dan acht jaar. Beide ouders hebben recht op ouderschapsverlof. Als uw werknemer meer kinderen heeft, kan hij voor elk kind apart ouderschapsverlof opnemen. Uw werknemer kan ook ouderschapsverlof krijgen voor een adoptiekind, pleegkind of stiefkind. Het kind moet bij hem wonen. Duur ouderschapsverlof Uw werknemer heeft recht op verlof van 26 maal zijn wekelijkse arbeidsduur. Standaard geldt dat hij een jaar lang voor de helft van zijn werkweek gaat werken. Als uw werknemer bijvoorbeeld 32 uur per week werkt, gaat hij voor een jaar 16 uur per week werken en heeft hij 16 uur per week ouderschapsverlof. Na afloop van het verlof moet de werknemer weer het oude aantal uren gaan werken, tenzij u anders bent overeengekomen. Verlof vóór 1 januari 2009 De duur van 26 weken ouderschapsverlof geldt alleen als uw werknemer voor een kind vóór 1 januari 2009 nog niet eerder (gedeeltelijk) ouderschapsverlof heeft opgenomen. Als er voor een kind al vóór 1 januari 2009 (gedeeltelijk) verlof is opgenomen, gelden de ‘oude regels’: er bestaat slechts recht op 13 weken ouderschapsverlof. Daarnaast gelden de volgende ‘oude regels’: • uw werknemer kan het verlof over een langere periode dan zes maanden uitsmeren; • uw werknemer kan meer uren verlof per week opnemen. Hij kan bijvoorbeeld voltijds verlof opnemen; • uw werknemer kan het verlof opsplitsen in twee of drie gedeelten. Elk gedeelte moet minimaal een maand duren.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
156
Spreiding ouderschapsverlof Uw werknemer kan in overleg met u het ouderschapsverlof spreiden. Dit kan op de volgende manieren: • het verlof over een langere periode dan twaalf maanden uitsmeren; • meer uren verlof per week opnemen. Hij kan bijvoorbeeld voltijds verlof opnemen; • het verlof opsplitsen in maximaal zes gedeelten. Elk gedeelte moet minimaal een maand duren. Verandering van werkgever Als uw werknemer het verlof in delen heeft opgenomen maar in de tussentijd een nieuwe baan vindt, dan behoudt hij zijn verlof. Bij zijn nieuwe werkgever kan hij het resterende ouderschapsverlof opnemen. Als uw werknemer het verlof in een keer heeft opgenomen, maar in de tussentijd van werkgever verandert, vervalt zijn resterende verlof. Aanvraag ouderschapsverlof Uw werknemer moet het ouderschapsverlof schriftelijk bij u aanvragen. Dit moet minstens twee maanden voordat het verlof ingaat gebeuren. In de aanvraag moet de werknemer duidelijk aangeven: • op welke datum het verlof moet ingaan; • om hoeveel verlof het gaat; • op welke dag hij het verlof opneemt; • hoe lang de verlofperiode gaat duren. Is weigeren mogelijk? U moet ouderschapsverlof in ieder geval toestaan volgens de standaardregeling (zie Duur ouderschapsverlof). In een periode van 12 maanden mag uw werknemer dus altijd maximaal de helft van het aantal uren dat hij in een week werkt opnemen. Als uw werknemer het ouderschapsverlof op een andere manier wil opnemen, kunt u zich hier wel tegen verzetten. U mag dit alleen weigeren als het verlof uw bedrijf in ernstige problemen zou brengen. Het opnemen van ouderschapsverlof kan nooit een reden voor ontslag zijn.
157
Inkomen tijdens ouderschapsverlof Het ouderschapsverlof is onbetaald. U hoeft uw werknemer dus geen loon te betalen voor de uren dat hij ouderschapsverlof heeft opgenomen. In de cao of aanvullende arbeidsvoorwaarden kunnen andere afspraken staan. Uw werknemer kan in de levensloopregeling een deel van zijn brutosalaris sparen. Hij kan dit spaargeld voor ouderschapsverlof gebruiken. Als uw werknemer ziek wordt tijdens het verlof, hoeft u alleen loon te betalen over de uren dat hij tijdens zijn verlof zou werken. Kraamverlof Bij de geboorte van een kind heeft de vader (of de partner van de moeder die het kind erkent) recht op twee werkdagen kraamverlof. De cao kan afwijken over recht, duur en betaling van het kraamverlof. Adoptie- en pleegzorgverlof Werknemers die een (of meer) kind(eren) adopteren, hebben recht op vier aaneengesloten weken betaald adoptieverlof. Dit adoptieverlof is ook van toepassing op pleegouders die een kind duurzaam in hun gezin opnemen. Het verlof geldt voor beide ouders. Tijdens het verlof hebben zij recht op een uitkering van het UWV (100% van het dagloon). Beide ouders hebben recht op verlof en uitkering. Het verlof kan ingaan vanaf twee weken voor de overdracht van het kind aan de adoptieouders en moet zestien weken na dat moment zijn opgenomen. Het moet twee weken van tevoren bij het UWV worden aangevraagd (werknemers doen dit via de werkgever). Pleegouders hebben bij duurzame plaatsing van een pleegkind in hun gezin dezelfde rechten.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
158
Arbeidsongeschiktheid Als een werknemer ziek wordt, moet u hem eerst twee jaar lang loon doorbetalen. Als hij daarna nog steeds ziek is, moet hij een uitkering aanvragen op grond van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA). De WIA is de opvolger van de Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO). De WAO blijft bestaan voor wie op of na 1 januari 2004 ziek is geworden. Voor mensen die al op jonge leeftijd arbeidsongeschikt worden, is er sinds 1 januari 2010 de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten, beter bekend als de Wet Wajong. Daarnaast bestond er tot 1 augustus 2004 nog een regeling voor zelfstandigen: de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ). Mensen die een uitkering op grond van deze wet ontvangen, blijven deze houden zo lang ze aan de voorwaarden voldoen. Het UWV heeft meer informatie over de WIA, WIA, Wet Wajong en WAZ. In dit hoofdstuk gaan we alleen in op de WIA en WAO. Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) Werknemers die langdurig arbeidsongeschikt zijn, kunnen na 104 weken (twee jaar) in aanmerking komen voor een WIA-uitkering. De eerste 104 weken betaalt de werkgever het loon door of krijgt de zieke een Ziektewetuitkering van het UWV. Na 104 weken komt de WIA in beeld. Procedure WIA Een eventuele aanvraag voor de WIA gebeurt in principe aan het einde van het tweede ziektejaar. De werknemer moet de uitkering zelf aanvragen. Hij krijgt daarvoor automatisch een formulier van het UWV toegestuurd (na 20 maanden). Daarna gaat het UWV door middel van een keuring kijken hoeveel uw werknemer nog kan werken en wat hij nog kan doen. Er zijn drie uitkomsten mogelijk: • uw werknemer is volledig en duurzaam arbeidsongeschikt: hij kan niet meer dan 20% van zijn laatstverdiende loon verdienen en hij kan ook niet meer beter worden. Dan bestaat er recht op een IVA-uitkering (de regeling Inkomensvoorziening volledig arbeidsongeschikten) van 75% van het laatstverdiende loon; • uw werknemer is gedeeltelijk arbeidsgeschikt: hij heeft een loonverlies van 35% of meer. Dan kan hij in aanmerking komen voor een WGA-uitkering (de regeling Werkhervatting gedeeltelijk arbeidsgeschikten); • uw werknemer is voor minder dan 35% arbeidsongeschikt. Dan moet u er alles aan doen om de werknemer aan het werk te houden, in de eigen organisatie of ergens anders. Uw werknemer heeft geen recht op een uitkering op grond van de WIA.
159
Als het duidelijk is dat uw werknemer niet zal herstellen, kan de keuring voor de WIA al eerder plaatsvinden. Uw werknemer doet dan een aanvraag voor een WIA-uitkering met een verkorte wachttijd. Dat kan vanaf 13 weken tot het moment dat hij 68 weken ziek is. In hoofdstuk 4 staat meer informatie. Wachttijd De WIA heeft een wachttijd van 104 weken (twee jaar). Gedurende die periode bent u verplicht om het loon van uw zieke werknemer door te betalen. Pas daarna gaat de WIAuitkering in. Het is mogelijk dat de wachttijd verlengd of verkort wordt. IVA-uitkering Werknemers die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn, kunnen een IVA-uitkering krijgen. De hoogte van de IVA-uitkering is 75% van het dagloon (maximaal € 188,88 per dag). Als iemand naast zijn IVA-uitkering werkt, wordt 70% van zijn inkomsten afgetrokken. Duur IVA-uitkering De IVA-uitkering duurt zolang de werknemer volledig en duurzaam arbeidsongeschikt is en totdat hij 65 jaar wordt. Als de gezondheid van de werknemer nog verbetert, kan hij in aanmerking komen voor een WGA-uitkering (bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid) of een WW-uitkering (bij volledig herstel of een arbeidsongeschiktheid van minder dan 35%).
WIA-uitkeringen zijn gebaseerd op dagloon De WIA-uitkeringen zijn gebaseerd op het dagloon. Dat is grofweg het laatstverdiende loon per dag. Het dagloon heeft per 1 januari 2011 een maximum van € 188,88 per dag. Wie per dag meer verdiende dan dit bedrag, krijgt over het meerdere geen uitkering.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
160
WGA-uitkering Als uw werknemer gedeeltelijk arbeidsongeschikt is, met een loonverlies van minstens 35% en maximaal 80%, kan hij in aanmerking komen voor een WGA-uitkering. Deze regeling heeft als uitgangspunt dat (meer) werken moet lonen: hoe meer iemand kan werken, hoe hoger zijn inkomen. Er zijn drie soorten WGA-uitkeringen: • de loongerelateerde uitkering; • de loonaanvullingsuitkering; • de vervolguitkering. Loongerelateerde uitkering Werknemers krijgen eerst een loongerelateerde uitkering. Deze duurt minimaal 3 en maximaal 38 maanden, afhankelijk van het arbeidsverleden. De eerste twee maanden bedraagt de uitkering 75% van het dagloon (€188,88), daarna 70%. Wie kan werken, krijgt de eerste twee maanden bovenop het nieuwe loon een uitkering van 75% van het bedrag dat hij minder verdient in vergelijking met het dagloon. Het totale inkomen neemt toe naarmate hij meer werkt. Als de loongerelateerde uitkering afloopt, komt de werknemer in aanmerking voor de loonaanvullingsuitkering of een vervolguitkering. Dat hangt af van hoeveel de werknemer op dat moment verdient. Verdient hij de helft of meer van wat hij nog zou kunnen verdienen, dan krijgt hij een loonaanvullingsuitkering. Heeft hij geen werk of verdient hij weinig, dan krijgt hij een vervolguitkering. Loonaanvullingsuitkering Om in aanmerking te komen voor een loonaanvullingsuitkering, moet de werknemer minimaal 50% van de restverdiencapaciteit benutten. De restverdiencapaciteit is wat de werknemer volgens de arbeidskundige van het UWV zou kunnen verdienen. De werknemer die volledig arbeidsongeschikt is (80%-100%) hoeft niet aan een inkomenseis te voldoen. Neemt zijn restverdiencapaciteit toe, dan geldt de inkomenseis pas vanaf het moment dat hij 24 maanden lang meer dan 20% kan verdienen. De hoogte van de loonaanvullingsuitkering hangt af van het inkomen dat de werknemer nog verdient. Er zijn twee berekeningswijzen: • de werknemer verdient minimaal zijn restverdiencapaciteit: hij krijgt dan 70% x (maandloon - inkomen); • de werknemer verdient tussen de 50% en 100% van zijn restverdiencapaciteit: hij krijgt dan 70% x (maandloon - restverdiencapaciteit).
161
Vervolguitkering De werknemer komt in aanmerking voor de vervolguitkering als hij na afloop van de loongerelateerde uitkering geen werk heeft of niet voldoende werkt. De vervolguitkering is een percentage van het minimumloon. Dit percentage is afhankelijk van het arbeidsongeschiktheidspercentage. Arbeidsongeschiktheidspercentage
Uitkering
35 tot en met 44%
28% van het minimumloon
45 tot en met 54%
35% van het minimumloon
55 tot en met 64%
42% van het minimumloon
65 tot en met 79%
50,75% van het minimumloon
Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) Hoewel de WIA al in 2005 in werking is getreden, blijft de WAO gelden voor iedereen die vóór 2004 ziek is geworden en in de WAO is gekomen. Het aantal WAO‘ers zal steeds verder afnemen, omdat er in principe geen nieuwe WAO’ers meer bij komen, maar de WAO zal dus nog lang van kracht blijven. Alleen oud-WAO’ers die binnen vijf jaar na de beëindiging van hun uitkering opnieuw arbeidsongeschikt worden door dezelfde oorzaak, hebben recht op heropening van hun WAO-uitkering (de wachttijd is vier weken). Hoogte en duur van de WAO-uitkering De mate van arbeidsongeschiktheid en het dagloon bepalen de hoogte van de WAO-uitkering. De WAO-uitkering bedraagt maximaal 75% van het dagloon. Er zijn twee soorten WAO-uitkeringen: de loondervingsuitkering en de (lagere) vervolguitkering. In de eerste periode is de uitkering gerelateerd aan het vroegere loon (dit is de loondervingsuitkering), in de tweede fase (de vervolguitkering) niet meer. De duur van de eerste fase en de hoogte van de vervolguitkering in de tweede fase hangen af van de leeftijd waarop iemand in de WAO is gekomen.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
162
Loondervingsuitkering De hoogte van de loondervingsuitkering is een percentage van het volle (gemaximeerde) dagloon. Het uitkeringspercentage is afhankelijk van de mate van arbeidsongeschiktheid. De duur van de loondervingsuitkering is afhankelijk van de leeftijd waarop iemand in de WAO is gekomen: Leeftijd op het moment dat WAO wordt toegekend
Duur loondervingsuitkering
t/m 32 jaar
0 jaar
33 t/m 37 jaar
6 maanden
38 t/m 42 jaar
1 jaar
43 t/m 47 jaar
1,5 jaar
48 t/m 52 jaar
2 jaar
53 t/m 57 jaar
3 jaar
58 jaar
6 jaar
59 jaar en ouder
tot 65ste jaar
Wie jonger dan 33 jaar was toen hij in de WAO kwam, kreeg dus meteen een loondervingsuitkering.
Vervolguitkering Wie na de loondervingsuitkering nog arbeidsongeschikt is, heeft recht op een WAO-vervolguitkering. De vervolguitkering is gebaseerd op het vervolgdagloon en kan in principe doorlopen tot het 65e jaar.
163
Overlijden Als een werknemer overlijdt, is er natuurlijk eerst aandacht voor de emotionele kant en de opvang van zijn directie collega’s. Toch moet u als werkgever ook denken aan de financiële afwikkeling van zaken. Zo moet in de personeelsadministratie worden aangegeven dat uw werknemer niet meer werkzaam is. Daarnaast moet een aantal instanties op de hoogte worden gebracht: • de Belastingdienst; • de zorgverzekeraar; • de pensioenverzekeraar; • het UWV (als de werknemer deels een Ziektewetuitkering kreeg). Het overlijden van een werknemer kan grote gevolgen hebben voor het inkomen van de nabestaanden. Daarom is wettelijk bepaald dat zij in ieder geval recht hebben op een overlijdensuitkering. Veel werknemers bouwen bovendien via hun werkgever een aanvullend nabestaandenpensioen op. Voor sommige nabestaanden is er een uitkering op grond van een sociale uitkering, de Algemene nabestaandenwet (Anw) of de Algemene ouderdomswet (AOW). Overlijdensuitkering Als uw werknemer overlijdt, moet u aan de nabestaanden een overlijdensuitkering betalen. Deze uitkering is het volle loon over een maand, tenzij de cao anders voorschrijft. Hierin kan bijvoorbeeld staan dat u het loon drie maanden lang moet doorbetalen. U mag eventuele uitkeringen van de Ziektewet of WIA-uitkering van het loon aftrekken. Nabestaanden zijn: • de partner (getrouwd/samenwonend) van de overledene, mits ze ‘een gezamenlijke huishouding’ voerden, zoals de wet dat noemt. Of (als er geen partner is): • de minderjarige wettige of natuurlijke kinderen Of (als deze er niet zijn): • degene met wie de overledene samenwoonde en voor wie hij kostwinner was. Aanvullend nabestaandenpensioen Veel werknemers bouwen via hun werkgever een aanvullend nabestaandenpensioen op. Dit komt bovenop de eventuele nabestaandenuitkering. Het aanvullend nabestaandenpensioen wordt bij een pensioenfonds of een particuliere verzekeraar opgebouwd.
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
164
Op het pensioenoverzicht, dat het pensioenfonds jaarlijks uitreikt, staat op hoeveel aanvullend nabestaandenpensioen iemand kan rekenen. Veel pensioenregelingen kennen bovendien een (half)wezenpensioen voor (half)wezen tot 27 jaar.
Sinds begin 2011 kan iedere Nederlander via de website www.mijnpensioenoverzicht. nl een overzicht krijgen van zijn opgebouwde en op te bouwen pensioenaanspraken bij pensioenfondsen en pensioenverzekeraars én van zijn opgebouwde AOW-rechten. Men kan deze gegevens elektronisch opvragen in het register met behulp van zijn burgerservicenummer en DigiD, de persoonlijke inlogcode voor de overheid.
Overlijdensuitkering Als de werknemer een uitkering had (zoals een ZW-, WIA-, WAO-, WAZ of Wajong-uitkering), hebben zijn nabestaanden recht op een overlijdensuitkering op grond van die wet. De uitkering is één bruto maanduitkering, inclusief vakantiegeld. Over deze uitkering hoeven geen belasting of premies te worden betaald. De nabestaande kan de overlijdensuitkering aanvragen met het formulier Aanvraag overlijdensuitkering. Het UWV stuurt dit formulier automatisch toe als iemand met een WW-, Ziektewet-, WAO-, WIA-, WAZ- of Wajong-uitkering overlijdt. Algemene nabestaandenwet (Anw) Een nabestaande komt in aanmerking voor een uitkering op grond van de Algemene nabestaandenwet (Anw) als aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Ook weeskinderen komen in aanmerking voor een uitkering. Doorgaans is iedere inwoner van Nederland automatisch verzekerd voor de Anw, maar lang niet iedereen krijgt ook een uitkering. Op de website van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) kan men nagaan of men recht heeft. AOW Nabestaanden van iemand die een AOW-pensioen ontving, kunnen in aanmerking komen voor een eenmalige overlijdensuitkering. Deze uitkering wordt betaald door de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De overlijdensuitkering bestaat uit het bruto AOW-bedrag van een maand plus de vakantie-uitkering.
165
Meer informatie Voor meer informatie over de in dit hoofdstuk behandelde onderwerpen verwijzen wij u naar de volgende instanties: Belastingdienst BelastingTelefoon voor ondernemers en particulieren: 0800-05 43 Belastingdienst Team Grensoverschrijdend Werken en Ondernemen (GWO): 0800-024 12 12 www.belastingdienst.nl Belastingdienst/Toeslagen: www.toeslagen.nl Bureau voor Belgische Zaken Postbus 90151 4800 RC Breda (076) 548 58 40 www.svb.nl/bbz Bureau voor Duitse Zaken Postbus 10505 6500 MB Nijmegen (024) 343 18 11 www.svb.nl/bdz Grensinfopunt Heerlen www.grensinfopunt.nl Stimulansz www.kennisring.nl Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Postbus 90801 2509 LV Den Haag 0800 - 8051 www.rijksoverheid.nl/ministeries/szw
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
Postbus 51 / Rijksoverheid.nl Op werkdagen van 08.00 – 20.00 uur: 0800-80 51 (gratis) www.rijksoverheid.nl Startpunt Grensarbeid www.startpuntgrensarbeid.nl Sociale Verzekeringsbank Regiokantoren: zie telefoongids of www.svb.nl Afd. Internationale detachering Postbus 357 1180 AJ Amstelveen (020) 656 52 77 Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) UWV Telefoon Werknemers: 0900-92 94 (lokaal tarief) UWV Telefoon Werkgevers: 0900-92 95 (lokaal tarief) Voor regionale kantoren: www.uwv.nl
166
167
Trefwoordenregister
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
A
(Adoptie)kinderen – 16, 155 Aanvullende verzekering – 24, 44 Alarmcentrale – 85 Ambtenaren – 107, 108, 130, 132 Anw-uitkering – 164 Arbeidsinspectie – 103 Arbeidsomstandigheden – 92 Arbeidsongeschiktheid – 158 Arbeidstijdenbesluit (ATB) – 100 Arbeidstijdenwet (ATW) – 98 • verplichtingen werkgever – 101 Arbobeleid – 94 Arbocatalogus – 93 Arbodeskundige – 96 , 146 Arbodienst – 96, 146 Arbowet – 92
B
Bedrijfshulpverlening (BHV) – 95 Bedrijfszorg – 67 Bedrijfszorg Menukaart – 74 Bedrijfszorgpakket – 67 • Module Fysiek – 70 • Module Psychosociaal – 69 • Module Zorgservice – 71 • varianten – 71 Belastingdienst – 136 Borstvoeding – 102 Buitenland – 85, 139, 141 • geneeskundige zorg – 143 Buitenlanddekking – 143
C
Centrum indicatiestelling zorg (CIZ) – 135 Chronisch zieken – 20 Collectieve zorgverzekering – 16, 36 College voor zorgverzekeringen (CVZ) – 137
168
169
Conflict • mediation – 69 • bemiddeling – 82 • arbeidsomstandigheden – 98 • bij ziekte – 107 Controlevoorschriften bij ziekte – 105 Cursussen – 83 D
Dagloon – 108 Declareren – 16, 43 Deskundigenoordeel – 110 Detachering – 142 Detacheringsverklaring – 142 DigiD – 139 Digitaal klantdossier – 138 Digitaal verzekerdenbericht (dvb) – 150 DIM-scan – 80 Doelvoorschriften – 93 Duurzame inzetbaarheid – 77, 80
E
E-consult – 89 EER-landen – 140 Eerstejaarsevaluatie – 116 EHIC kaart – 144 Eigen bijdrage – 22 Eigen risico – 39 • verplicht – 39 • vrijwillig – 41 Eigenrisicodragen – 148 Eigenrisicodragers – 81, 110 E-mail nieuwsbrief – 86 EU-lidstaten – 140 Europese verzekeringskaart (EHIC) – 144
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
F
Fitkids – 89
Formulieren buitenland – 144
G
Gedetacheerde (uitgezonden) werknemers – 142 Gehandicapten – 20 Gemeentelijke sociale diensten – 136 Gemeentepakket – 13 Geneeskundige zorg buitenland – 143 Gezinsleden – 16, 36 Gezondheidslijn – 88 Gezondheidsmanagement – 56 • volgens IZA – 58 Gezondheidstour – 88 Grensarbeiders – 142, 143 Griepvaccinatie – 85 Groei – 58, 77 • adviseur – 78 • dashboard – 78 • pijlers – 77 • thema’s – 79
H
Hersteld melden – 105
Hulpmiddelen – 19, 22, 39, 42, 121
I
Individuele re-integratieovereenkomst – 124, 125 Inkomensafhankelijke bijdrage Zvw – 18, 38, 147 Inlichtingenbureau – 137 Inspectiedienst SZW – 103 Inspectie werk en inkomen (IWI) – 137 Internationale sociale zekerheid – 139 IVA-uitkering – 159 IZA – 10 IZA Aanvullende verzekering – 24, 44 IZA Alarmcentrale – 85 IZA Eigen stijl Sparen – 87
170
171
IZA Gezondheidslijn – 88 IZA Gezondheidstour – 88 IZA in bedrijf – 86 IZA Kraamzorg – 84 IZA Luierservice – 88 IZA Magazine – 89 IZA Reisverzekering – 87 IZA Schade 87 IZA Zorg+ – 57 • doeltreffende verzuimaanpak – 59 • extra services en diensten – 86 • ondersteunen gezondheidsbeleid – 77 • zorg bemiddelen, verlenen en vergoeden – 84 IZA Zorgverzekering – 36 • vergoedingen – 43 IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis – 16 • vergoedingen – 23 J
Jobcoach – 123 Juridisch advies – 82, 87
K
Keuzevrijheid – 11 Kolven – 102 Kraamzorg – 84
L
Loonaangifte – 149 Loonaanvulling – 124 Loonaanvullingsuitkering – 160 Loondervingsuitkering – 162 Loondoorbetaling – 107 • duur – 107 • hoogte – 108 • stopzetten – 109 Loongerelateerde uitkering – 160 Loonkostensubsidie – 122
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
Loonsuppletie – 124 Luierservice – 88 M
Maatwerkregeling – 96 Magazine – 89 Mix-polis – 43
N
Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) – 137 Nominale premie – 18, 147
O
Ontdubbeling – 22, 42 Ontslag tijdens ziekte – 106 Ouderschapsverlof – 155 Overheidspersoneel – 107, 108, 130, 132 Overlijdensuitkering – 163
P
Pakketopbouw – 17, 37 PAGO (Periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek) – 94, 97 Participatieplaatsen – 124, 126 Participatieverzoek – 120 Plan van aanpak – 94, 97, 101, 113, 116 • bijstellingen – 116 • eindevaluatie – 117 Polisadministratie – 149 Premie • Bedrijfszorgpakket – 75 • IZA Zorgverzekering – 38 • IZA Zorgverzekering gemeentezorgpolis – 18 • verhalen WGA-premie – 149 • werknemersverzekeringen – 147 Premiekorting – 14, 122 • WIA – 148 Preventief medisch onderzoek (PMO) – 94, 97 Preventiemedewerker – 96 Probleemanalyse – 113, 114
172
173
Procentuele premie Zorgverzekeringswet – 18, 38 R
Raad voor Werk en Inkomen (RWI) – 137 Re-integratie – 112 • activiteiten – 119 • bemiddeling – 119 • documenten – 114 • procedure – 112 • sancties – 117 Re-integratiedossier – 114 Re-integratie-instrumenten – werknemer – 123 • voorzieningen – 123 • individuele re-integratieovereenkomst – 124 • loonaanvulling – 124 • loonsuppletie – 124 • participatieplaats – 124 • scholing – 124 Re-integratie-instrumenten – werkgever – 120 • loonkostensubsidie – 122 • loondispensatie – 123 • no-riskpolis – 120 • premiekorting – 122 • proefplaatsing – 121 • subsidie voor aanpassing werkplek – 121 Re-integratie-instrumenten - zelfstandigen – 125 • individuele re-integratieovereenkomst – 125 • inkomenssuppletie – 125 • participatieplaats –125 • proefplaatsing – 125 • startersfaciliteiten – 125 • voorzieningen – 126 Re-integratieverslag – 117 Reisverzekering – 87 Relatiemagazine – 86 Restitutiepolis – 23
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) – 94 S
Sancties re-integratie – 117
Schade – 87 Second opinion – 110, 118 Services – 86 Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD) – 137 Sociale verzekeringen – 132 Sociale Verzekeringsbank (SVB) – 135 Sociale voorzieningen – 133 Sociale zekerheid – 130 • internationaal – 139 Sparen – 87 Stappenplan voor werkgevers – 115 Subsidies – 120
T
Tijdelijk contract bij ziekte – 107 Trainingen – 83
U
Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) – 134 Univé IZA Premie Voordeel Plan 14 UVIT – 13 UWV WERKbedrijf – 134
V
Vakantie – 85 Verdragen – 139 Verdragslanden – 140 Vergoedingen – 23, 43 Verordening – 139 Verplicht eigen risico – 19 Vervolguitkering – 161 Verzekerdenbericht – 150 Verzuimbeleid – 56, 96 Verzuimpreventie – 56 Vitaalcoach – 66
174
175
Vitaal Verzuimmanagement – 60 • varianten – 60 • vergoedingen – 63 • Vitaal Budget – 60 • Vitaal Budget Plus – 61 • Vitaal Totaal – 62 Volksverzekeringen – 132 Voorlichting en instructie – 95 Vrijwillig eigen risico – 21 W
Wachtlijstbemiddeling – 84 Wachttijd – 84, 159 • verlenging/verkorting loondoorbetalingsplicht – 111 WAO-uitkering – 161 Werkgeversbijdrage – 22, 42 Werknemersverzekeringen – 132 Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) – 134, 161 Wet verbetering poortwachter (Wvp) – 112 Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) – 158 • wachttijd – 159 WGA Eigen Risico verzekering – 81, 86 WGA-premie – 148 WIA/WAO-premie – 148 Wmo-loket – 136
IZA De zorgverzekeraar voor de publieke sector
Z
Zelfstandigen – 125 Ziekengeld – 120, 150 Ziek melden – 105 Ziekte – 105 • controle door werkgever – 105 • ontslag – 106 Ziekteverzuimbegeleiding – 97 Ziektewet (ZW) – 150 Zorggids – 85 Zorgkantoren – 135 Zorgloket – 136 Zorgnetwerk – 68 Zorgtoeslag – 19 Zorgverzekeraars – 135 Zorgverzekeringswet (Zvw) – 133 Zvw – inkomensafhankelijke bijdrage – 18, 38, 147 Zwangerschap – 102, 152
176
Informatie over de verzekerde en locatie?
Meer weten? Informeer bij uw IZA key accountmanager of kijk op onze website: www.iza.nl.
Correspondentieadres: IZA Zorgverzekeraar Postbus 445 5600 AK Eindhoven
D3069-201104
www.iza.nl