Voor verzekerden werkzaam in de publieke sector. Aan het. werk! Groene kerst Begrijp de griep Profiteer van IZA Vriendendiensten

iza

magazine

Aan het

werk!

‘Groene’ kerst Begrijp de griep Profiteer van IZA Vriendendiensten | goed voor elkaar |

4|2010

Voor verzekerden werkzaam in de publieke sector

Inhoud

COLOFON IZA Magazine verschijnt vier keer per jaar voor IZA-verzekerden

Houd handen en voeten winterwarm

Oplage 320.000 Verschijningsdata 2011 11 maart, 17 juni, 28 oktober, 9 december

Jeukende vingers of pijnlijke tenen? Misschien hebt u last van perniones. Oftewel: winterhanden of wintertenen.

Redactie Brenda Gerritsen, Josje Kets, Hans de Klerk, Petra Kruijt, Wies Peters, Dirk van Sambeeck, Walter Withagen Fotografie ANP (Lex van Lieshout), Guido Benschop, Anoek Bleumer, Centerparcs, Colourbox, Adriaan van Dam, Hollandse Hoogte (Bert Verhoeff), Vincent van den Hoogen, Istockphoto, Masterfile, Nationale Beeldbank (Leo de Kort), Fotostudio Wick Natzijl, Shutterstock, August Swietkowiak, Collectie SPAARNESTAD PHOTO (Het Leven/C.J. Hofker) Met medewerking van Hans Dalmeijer, PuzzelPro, Voedingscentrum Concept en realisatie HDtt Communicatieadvies, Nijmegen Artdirection en vormgeving Wunderbar, Nijmegen Druk Senefelder Misset, Doetinchem Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten en verantwoordelijkheden worden ontleend. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen of illustraties kan alleen na schriftelijke toestemming van de redactie. IZA Magazine verschijnt ook in gesproken vorm voor mensen met een leeshandicap. Bel voor deze gratis service Dedicon in Grave: (0486) 48 64 86. Redactieadres: IZA Magazine Postbus 445 5600 AK Eindhoven IZA 0900-8024 IZA Gemeentezorgpolis 0900-8036 E-mail: [email protected] www.iza.nl Wilt u IZA Magazine niet meer ontvangen, laat dit dan weten aan de redactie. © 2010 IZA

14 6

Perspectief voor Vlaardingse jeugd 15 procent van de jeugd in Vlaardingen vormt een risicogroep. Het Bureau Welzijnsprojecten geeft ze een eigen plek in de samenleving.

30

Slanke feestmaand

Eet u in december altijd meer en vaker dan u gewend bent? Met de tips van het Voedingscentrum komt u verantwoord alle feestdagen door.

32 Vriendendiensten IZA heeft meer te bieden dan een kwalitatief goede zorgverzekering. Profiteer van service en voordelen die u het leven gemakkelijker kunnen maken.

COLUMN

Bewuste keuzes

22

Dreaming of a duurzaam Christmas Een duurzaam kerstfeest. Dat is pas een mooie kerstgedachte! Drie tips voor het vieren van een ‘groene’ kerst.

Verder in dit nummer 4 9 10 12 16 18 20 24 27 28 34 35 35

Fitfeitjes: meer water drinken, minder zout eten Doe de gezondheidstests Een ander helpen is ook genieten IZAken: Veranderingen in uw zorgverzekering Eropuit: actief in de winter Marina Wapperom (45) leert lezen en schrijven De werkdag van werkgeversadviseur Marcel Zwiers Menopauze, iets om bij stil te staan Vraag & antwoord De griep of een koutje? Kortingsacties speciaal voor u Regionale telefoonnummers Puzzel

Een sportvriend klampte me een tijdje geleden aan met de mededeling dat hij aan zijn knie moest worden geopereerd. Hij vroeg of ik wist wie de beste specialist op dat gebied is. Ik heb hem aangeraden eens een kijkje te nemen op onze website. Daar kun je zien wat andere IZA-verzekerden vinden van de behandelingen die zij hebben ondergaan. Want op de best denkbare zorg heeft iedereen in Nederland recht. Dit staat ook in het regeerakkoord van het nieuwe kabinet. Een goed en lovenswaardig uitgangspunt, maar wie is specialist op welk gebied en waar vind je die? Dat moet je makkelijk kunnen uitzoeken. Op dat terrein valt nog wel wat te winnen, zo blijkt dus. Onze dienstverlening op de IZA-website is al een stap in de goede richting. Maar nu ziekenhuizen zich steeds meer specialiseren in bepaalde behandelingen, merken we dat velen van u behoefte hebben aan meer ondersteuning. Daarom neemt IZA graag in toenemende mate de rol van ‘zorgregisseur’ op zich. Zo kunnen wij u namelijk helpen wegwijs te worden in het snel veranderende landschap van de zorg. Dan kunt u bewuste keuzes maken. Dat heeft mijn vriend ook gedaan en hij is – zoals het hoort – tevreden over het resultaat. Het is nog te vroeg om al te kunnen zeggen dat hij loopt als een kieviet. Maar ik train ondertussen alvast een klein beetje harder. Ik gun hem zijn nieuwe knie van harte, maar niet dat hij sneller loopt dan ik. Jacques van Zoelen Commercieel directeur IZA

Fitfeitjes

Boekentip

Daarom is water drinken gezond Water drinken houdt je fit en gezond. Maar waarom? Heeft het lichaam dat water echt nodig of kun je het vervangen door andere drankjes? Je lichaam bestaat voor 60 procent uit water. Het is het belangrijkste bestanddeel van je lijf: het regelt de temperatuur, transporteert zuurstof, voedingsstoffen, vitaminen, mineralen, en verzorgt de afvoer van afvalstoffen. Dagelijks verlies je 2,5 liter door zweet, adem en urine. Eén liter vocht neem je weer op uit voeding, anderhalve liter uit drinken. Je kunt enkele weken zonder eten, maar slechts een paar dagen zonder water! Genoeg water drinken helpt tegen nierstenen, constipatie en werkt preventief tegen allerlei ziekten. Frisdrank of alcohol? Die bevatten veel suikers of zijn juist vochtafdrijvend. Dus daarom: water drinken is gezond.

Van Dale Junior dokterswoordenboek Kinderen die bij de dokter of tandarts komen, horen vaak allerlei moeilijke woorden. Wat is orthodontie? Of allergie? Heeft opa Alzheimer? En wat houdt anesthesie eigenlijk in? In het Van Dale Junior dokterswoordenboek, dat pas is verschenen, worden ruim 2.000 van zulke woorden uitgelegd. Het is bedoeld voor kinderen vanaf tien jaar. Jongens en meisjes kunnen het gebruiken als naslagwerk maar er ook gewoon lekker in lezen. De publicatie is tevens een hulpmiddel voor ouders en artsen die niet altijd weten hoe ze moeilijke medische termen makke­ lijk en duidelijk kunnen uitleggen aan kinderen. Van Dale Junior dokterswoordenboek, 512 pagina’s, € 29,95.



Webtip: dagboek over Alzheimer Het komt zelden voor dat een Alzheimerpatiënt het verloop van zijn ziekte en de ervaringen die daarmee gepaard gaan bijhoudt. Willeke de Bruijn deed dat wel. Willeke’s dagboek – te vinden op www.alzheimerdagboek.nl – biedt een uniek inzicht in de belevings­wereld van een Alzheimerpatiënt. Met dit inzicht hoopt Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek (ISAO) op een beter begrip van de ziekte van Alzheimer.

4

IZA Magazine 4 | 2010



WIN DIT BOEK ZIE PAGINA 34

Vieze binnenlucht Luchtvervuiling binnen kan vele malen slechter zijn dan vervuiling buiten, open je ramen dus regelmatig, ook in de winter!

Tai Chi helpt tegen fibromyalgie Fibromyalgie is een aandoening die gekenmerkt wordt door chronische, verspreid voorkomende pijnen en spierstijfheid over het hele lichaam. Het concentreert zich vooral in de nek- en schoudergordel, lage rug en bekkengordel en de ledematen. Uit onderzoek van de afdeling Reumatologie van het Tufts Medical Center in Boston onder 66 patiënten blijkt dat beoefening van

de Chinese bewegingsleer Tai Chi klachten van fibromyalgiepatiënten vermindert. Tai Chi bestaat uit het uitvoeren van vloeiende bewegingen in combinatie met ademhalings- en evenwichtsoefeningen. De wetenschappers hebben hun onderzoeksresultaten gepubliceerd in het medische vakblad New England Journal of Medicine (19 augustus 2010).

Zo zout hebben we het … De Nederlander eet gemiddeld per dag negen à tien gram zout. Eigenlijk zou dat niet meer dan zes gram moeten zijn. Per jaar sterven naar schatting 2.500 mensen doordat ze te veel zout binnenkrijgen. Het meeste zout dat we binnenkrijgen, zit in bewerkte producten als kant-enklaarmaaltijden en pizza’s, soepen, sauzen en hartige snacks. Nederlandse fabrikanten van levensmiddelen zijn er de afgelopen jaren wel in geslaagd zo’n tien procent minder zout in hun producten te verwerken. De industrie is daarmee op de goede weg, maar er zijn nog veel kansen voor verdere vermindering van de hoeveelheid zout. De Federatie Nederlandse Levensmiddelenindustrie (FNLI) had als doel de hoeveelheid zout in bewerkte producten dit jaar twaalf procent onder het niveau van 2006 te krijgen. De branche­ organisatie noemt het in een verklaring ‘spijtig’ dat die doelstelling niet is gehaald.

Vroeger Amsterdam | 1913 De vrouwenafdeling van het Gemeentelijk Arbeidsbureau van Amsterdam staat vol met kaartenbakken. Achter het glas van de loketten wachten enkele vrouwelijke klanten.

5

Goed voor elkaar

6

IZA Magazine 1| 2010

Eigen coach voor jongere Het Bureau Welzijnsprojecten in Vlaardingen timmert hard aan de weg om jongens en meisjes in de stad een toekomst te bieden. Bijvoorbeeld door ze een persoonlijke coach te geven. Ook worden jongeren dankzij het bureau meer betrokken bij hun eigen woon­ plaats.

Ingrid Meijer is gepokt en gemazeld in het Vlaardingse jongerenwerk. Begin jaren negentig begonnen als jongerenwerker, is ze sinds 2002 manager Jongerenwerk en Sociale Activering. Er is in achttien jaar veel veranderd, stelt ze. “Als ambulant jongerenwerker ging ik de hele stad door. In het begin had ik maar één collega en waren er twee jongerencentra die vijf keer per week

Coach & Co Een van de innovatieve projecten van de Vlaardingse welzijnsorganisatie is Coach & Co. Veel mensen hebben tegenwoordig een coach: voetballers, zakenmensen, managers, muzikanten. Waarom jongeren dan niet? Ingrid Meijer, manager Jongeren­werk en Sociale Activering: “Dit project is speciaal bedoeld voor jongeren die een extra steuntje in de rug nodig hebben. Het richt zich op de jeugd die weinig sociale contacten heeft, thuis veel achter de pc of voor de tv hangt of regelmatig spijbelt.” Deze jongeren zitten meestal nog niet echt in de problemen maar vormen een risico. Kandidaten worden vooral aangedragen door scholen of via het jongerenwerk zelf en krijgen een intakegesprek. De vrijwillige coaches geven zes maanden lang extra begeleiding en aandacht aan zo’n jongen of

open waren.” Tegenwoordig zijn er tien jongerenwerkers, verdeeld over vijf wijken, en lopen er grote stedelijke projecten. Oorzaak volgens Meijer: er is meer aandacht voor jongeren bij de gemeente. “Leefbaarheid in de wijken is in de loop der jaren steeds belangrijker geworden in het lokale beleid. Jongeren bleken echter moeilijk te bereiken. Terwijl die wel hun aandeel hebben in de leefbaarheid.” >

meisje. “We willen de positieve aspecten van iemand benadrukken, hem of haar bewust maken van de eigen talenten en niet focussen op problemen”, zegt de manager. De coach en de jongere zien elkaar wekelijks een uur of twee. Eerst praten ze bij over wat de jongere bezighoudt. Vervolgens gaan ze vaak samen iets ondernemen. Bijvoorbeeld koken, schilderen of sporten. Soms maken ze een uitje, bezoeken ze een werkplaats of volgen ze een training. De vrijwilliger kan ook helpen bij het huiswerk. Volgens Meijer doet een coach waardevol werk voor de jongere. Daarom vindt ze het jammer dat het bureau moeilijk aan mannelijke vrijwilligers kan komen. “Met name jongens kunnen daar beter mee praten dan met een vrouwelijke vrijwilliger.” Is iemand eenmaal vrij­ williger, dan zijn ze gelukkig niet zo moeilijk om te behouden.

7

Van relschopper tot professional

Een aantal coaches van Coach & Co zijn sportassistenten van de welzijnsorganisatie. Het sportjongerenwerk is al tien jaar een succesvol project van het Bureau Welzijnsprojecten. Elke week organiseert het verschillende sportactiviteiten in gymzalen of op trapveldjes.

Vlaardingen telt ruim 70.000 inwoners. Eenderde van de inwoners is tussen de 0 en 24 jaar. Meijer: “Met de meeste jongeren gaat het prima, vijftien procent vormt een risicogroep.” Deze jongeren spijbelen bijvoorbeeld veel of gaan vroeg en zonder diploma van school af. “Op die groep richten wij ons”, zegt de manager: jongeren die op straat hangen, vaak in groepsverband, voor overlast zorgen, of bewoners – al dan niet bewust – een onveilig gevoel geven. Het Bureau Welzijnsprojecten heeft zowel activiteiten op locaties in de wijken als ambulant jongerenwerk op straat.

Eigen plek geven “Ons doel is om de jongeren een zinvolle vrijetijdsbesteding te bieden en verveling tegen te gaan. Meestal zijn ze zich er niet van bewust dat hun gedrag overlast veroorzaakt.” De jeugd zoekt een eigen plek. “Die willen wij ze

8

IZA Magazine 4 | 2010

Het mes snijdt aan twee kanten. Meijer: “In 2000 bleken jongeren erg veel behoefte aan sport te hebben, vooral voetbal.” Jongens voetbalden veel op straat, maar dat gaf overlast: bal tegen de auto, in de tuin van mensen. Dankzij het sportjongerenwerk komen veel jongens nu wekelijks een potje voetballen. “Dit zijn jongeren die geen lid zijn van een sportvereniging. Dat past niet in hun dagelijkse structuur. Bij ons hoeven ze niet elke week te komen.” Wie wel mee wil doen, betaalt vijftig cent per keer. Voor de zaalhuur. Naast dat de sportactiviteiten ervoor zorgen dat de jongeren meer bewegen, is er nog een voordeel. De afgelopen tien jaar zijn zo’n 40 deelnemers aan de sportactiviteiten opgeleid tot sport­ assistent. “Ze komen hier binnen als broekie, relschopper. Na een tijd raken ze enthousiast om een opleiding te volgen. Ze gaan aan de slag als sport­ assistent, maar ook als jongerenwerker. Dat heeft als voordeel dat zij de doelgroep goed kennen en makkelijk contact maken.”

geven in de samenleving. Bij bijvoorbeeld herstructureringsplannen van de gemeente wijzen wij beleidsmakers erop dat de jongeren niet vergeten moeten worden, want dat gebeurt nogal eens. Wat vinden zij goede plekken om iets te doen?” De welzijnsorganisatie zorgt ervoor dat de jeugd een rol krijgt bij het plannen maken. De manager vindt dat haar bureau er aardig in slaagt om jongeren meer te laten deelnemen aan de Vlaardingse samenleving. “Het jongerenwerk staat op de kaart bij de gemeente en het bestuur: jongeren zijn niet alleen een probleem, ze hebben Vlaardingen ook wat te bieden!” Mede dankzij het werk van het Bureau Welzijnsprojecten betrekken ook bewonersgroepen de jongeren steeds makkelijker en sneller. “Dat was altijd lastig. Maar voor hen is het belangrijk dat ze gehoord worden, serieus genomen worden en resultaat zien.” ■

IZA innoveert

IZA doet meer dan het verzekeren van goede zorg. Speciaal voor u ontwikkelen we diensten die u helpen gezond te blijven. En producten die uw leven prettiger maken. Deze keer de Tussendoortjesteller en de Stresstest. U vindt ze op www.gezondiza.nl

Gezond eten en werken

= = Tel uw snacks

Tussendoortjesteller Drie voedzame maaltijden per dag zijn in principe voldoende om de dag door te komen. Maar veel mensen kunnen een tussendoortje nu en dan niet weerstaan. Sommige zijn echter meer verantwoord dan andere. Hoeveel u dagelijks ‘erbij snoept’, kunt u gemakkelijk meten via de Tussendoortjesteller. Dit is een interactieve rekenmachine die in woord en beeld laat zien hoeveel calorieën uw snacks en tussendoortjes bij elkaar bevatten. Aan de hand van het overzicht ziet u precies wat gezonde extraatjes zijn en op welke manieren u uw eetpatroon kunt aanpassen.

Omgaan met spanningen Gaat u ontspannen door het leven? Of slaat stress bij het minste of geringste toe? Goed omgaan met spanningen is te leren en voorkomt vervelende gevolgen voor uw lichaam en geest. Met de Stress­ test op Gezondiza.nl beoordeelt u aan de hand van twintig vragen over uw werksituatie en persoonlijkheid hoe het met uw eigen stressniveau is gesteld. U krijgt direct een beknopt advies en toegang tot meer informatie over de oorzaken en behandeling van stress. Wilt u advies op maat? Neem dan contact op met GezondIZA-psycholoog Victor van Lieshout. Gezondiza.nl > Interactief > Tests Gezondiza.nl > Spreekuur > Vraag het de deskundige

Stress­ test

Gezondiza.nl > Interactief > Voeding

=

9

Geniet

10

Iets doen voor een Het einde van het jaar is een tijd van genieten. Het is ook heerlijk om anderen een plezier te doen. De periode rond kerst en Nieuwjaar is een tijd van gezelligheid, samenzijn en plezier maken. Voor sommigen is het ook een tijd om anderen te laten genieten. Mensen die het minder breed hebben, alleen zijn, of hulpbehoevend.

De een bakt een appeltaart voor de buurman, een ander deelt soep uit aan daklozen of doet spelletjes met de bewoners in het verpleeghuis om de hoek. Monique de Zeeuw is zo iemand. Zij begeleidt twee keer per week

ander

ouderen in het Atelier van Zorgcentrum Peppelrode in Eindhoven. Monique helpt dan met schilderen, mozaïeken of mandala’s maken. Hier staat ze op de foto met mevrouw Muller.

11

IZAken

Veranderingen in uw zorgverzekering In 2011 verandert er het nodige in de IZA Zorgverzekering en IZA Aanvullende Verzekering. Belangrijke reden hiervoor is dat de overheid heeft besloten het basispakket te wijzigen. Zo vergoedt het basispakket niet langer de mondzorg voor verzekerden van 18 tot 22 jaar, eenvoudige loophulpmiddelen, een drietal behandelingen fysiotherapie bij een chronische indicatie en anti­ conceptiemiddelen voor vrouwen vanaf 21 jaar. Omdat veel van onze verzekerden deze zorgsoorten wel nodig hebben, hebben wij ze vanaf 1 januari 2011 bijna allemaal opgenomen in de pakketten van de IZA Aan­vullende Verzekering. Hiervoor gelden dan uiteraard de voorwaarden van de Aanvullende Verzekering. De mondzorg voor 18- tot 22-jarigen is niet verzekerd in het pakket IZA Start (die kent geen dekking tandheelkundige zorg).

Stoppen met roken U bent al gewend aan ruime vergoedingen door de IZA Aanvullende Verzekering. Goed nieuws: de vergoedingen voor 2011 zijn nog verder uitgebreid. Bijvoorbeeld met een consult bij een lactatiekundige, die u bij uitstek kan adviseren als u vragen hebt over borstvoeding.

12

IZA Magazine 4 | 2010

Verder hebben wij in het pakket IZA Classic neurofeed­ back voor kinderen tot 18 jaar opgenomen. Dit onderzoek kan nodig zijn bij de vaststelling van ADHD. Bijzonder aan onze Aanvullende Verzekering is bovendien dat u een stoppen-met-rokencursus kunt volgen bij een door ons gecontracteerde zorgaanbieder. Als u de cursus volledig hebt afgerond, vallen de kosten daarvan niet onder het verplicht eigen risico.

Hogere maximale vergoedingen Naast de aanpassingen in het basispakket heeft de overheid nog meer wijzigingen doorgevoerd voor 2011. Het eigen risico is verhoogd naar 170 euro en eigen bijdragen zijn aangepast. Sommige maximale vergoedingen zijn hoger geworden, bijvoorbeeld met vijf euro voor de meeste hoortoestellen. Voor een compleet overzicht van pakketten en wijzigingen verwijzen wij u naar het vergoedingenoverzicht dat u in november van ons hebt ontvangen. Door de wijzigingen in de IZA Zorgverzekering en IZA Aanvullende Verzekering, verandert ook uw premie. Uw nieuwe premie vindt u op het polisblad dat u recent van ons hebt ontvangen.

Wist u dat … … in de Aanvullende Verzekering van IZA vanaf 2011 een vergoeding is opgenomen voor reumapatiënten voor behandeling door een gespecialiseerde pedicure? Deze moet dan een aantekening reuma­ tische voet op het diploma hebben. De hulp valt onder de vergoeding voor podotherapie en bedraagt maximaal 115 euro per kalenderjaar.

Alternatieve zorgaanbieders makkelijker te vinden Afhankelijk van uw Aanvullende Verzekering, vergoedt IZA (gedeeltelijk) uw behandelingen of consulten voor alternatieve zorg van een arts, acupuncturist, klassiek homeopaat of alter­ natief therapeut. Er zijn veel aanbieders van alternatieve zorg. Kiezen is daarom niet altijd eenvoudig. Met de zorggids helpt IZA u een handje. U vindt deze op www.iza.nl/zorggids. Hierin staan alle acupuncturisten, klassiek homeopaten en alternatief therapeuten die zijn aangesloten bij een koepelorganisatie waarmee wij afspraken maken over kwaliteit en opleiding. Wilt u weten of uw zorgaanbieder in 2011 aan de voorwaarden van IZA voldoet? Raadpleeg dan de zorggids of vraag dit telefonisch bij IZA na.

Gratis tijdschriftabonnement? Meld een gezinslid aan! IZA heeft een aantrekkelijke actie voor alle verzekerden waarvan ook hun gezinsleden profiteren. U maakt gebruik van de IZA Zorgverzekering met ruime vergoedingen én collectief voordeel. Maar IZA doet meer, zoals de ledenvoordelen en de vriendendiensten. Uw partner of kind kan zich hier nu ook van verzekeren. Omdat u gebruikmaakt van de IZA Polis, gelden de premiekortingen op de IZA Zorgverzeke-

ring ook voor uw gezinsleden! Als u nu een premiebetalende partner of kind (tot 30 jaar) aanmeldt, ontvangt u een cadeaubon voor een abonnement op een tijdschrift naar keuze in een aantrekkelijke geschenkverpakking. Dat is toch mooi meegenomen. Aanmelden kan gemakkelijk via www.iza.nl/ gezinsactie. Hier leest u ook de actievoorwaarden.

13

Preventie

Perniones: vervelend, maar onschuldig

Winterharde tenen en vingers Jeukende, brandende, pijnlijke voeten of handen. Nogal wat mensen hebben hier in het najaar en de winter last van. Dit komt doordat bij hen de doorbloeding niet goed is. Ze hebben last van perniones, oftewel winterhanden of -voeten. “Een vervelende, maar onschuldige kwaal”, zegt GezondIZA-arts Bart Brandenburg. Wat is perniones? “Het is een aandoening die voorkomt in ledematen die het uiteinde vormen van ons lichaam, zoals vingers, tenen, maar ook oren, neus en kin. Om onze lichaamstemperatuur constant te houden, gaan bloedvaten openstaan bij warmte en vernauwen bij kou. Bij patiënten met perniones werkt dit systeem niet goed. Als de ledematen te koud worden, stuurt het lichaam er extra bloed naartoe. Het stroomt echter niet gemakkelijk door de vernauwde vaten en hoopt zich op. De ledematen tintelen, worden roodpaars, jeuken, branden en doen pijn. In extreme gevallen gaat de huid kapot en ontstaan er bultjes en kloofjes.”

Wat is de oorzaak van winterhanden of -tenen? “Waarom de doorbloeding niet goed verloopt, is niet bekend. Wel staat vast dat de aandoening bij sommige mensen in de familie zit. Ook mensen die overmatig zweten, hebben er vaker last van. Bij hen werkt het warmteregulerend mechanisme in zijn geheel niet goed. Daarnaast is het ook een beroepsziekte: slagers of medewerkers van koelhuizen en andere mensen die veel aan temperatuurschommelingen blootstaan, hebben vaak klachten. Vroeger kwam perniones overigens meer voor. Destijds werd vaak alleen de huiskamer verwarmd door de kachel en was de rest van het huis koud. In centraal verwarmde huizen van nu staan mensen in huis minder vaak bloot aan temperatuurwisselingen.”

14

IZA Magazine 4 | 2010

Wat kun je ertegen doen? “Het is een vervelende, maar onschuldige kwaal. Vroeger gingen veel mensen naar de huisarts voor een vitamine D3-injectie. Er is echter weinig wetenschappelijk bewijs dat deze echt werkt. Bovendien zijn de injecties in Nederland enkele jaren geleden uit de handel genomen. Een andere maatregel is insmeren met warmtecrèmes, zoals midalgan en tijgerbalsem, of verzachtende crèmes om pijn of jeuk te verlichten. Soms worden zelfs vaatverwijdende medicijnen voorgeschreven, maar daar moet dan wel een goede reden voor zijn. Ik vind niet dat het middel zwaarder moet zijn dan de kwaal. Tijdig preventieve maatregelen treffen is meestal de beste remedie.”

Hoe kun je de klachten voorkomen? “Behalve kou is ook vochtige lucht nodig om de kwaal te verergeren. Zorg in koude, natte periodes voor goede kleding. Als je te koud gekleed gaat, moet het lichaam harder werken om warmte vast te houden. Dat leidt tot extra heftige reacties. Als je buiten komt, blijf dan in beweging. Ga niet te lang stilstaan of stilzitten. Draag handschoenen en ruime schoenen met goede sokken die vocht niet vasthouden, maar doorlaten. En trek niet altijd dezelfde schoenen aan, maar wissel paren af. Ze krijgen dan de kans om goed te drogen. Verder hebben sommige mensen baat bij wisselbaden: 30 seconden met je voeten of handen in een koud bad, 2 tot 3 minuten in warm water. Dat stimuleert de doorbloeding.”

Er zijn veel huis-tuin-en-keukenmiddeltjes tegen wintertenen. Helpen die? “Ik heb gehoord van mensen die over pijnlijke ledematen heen plassen, ze insmeren met aardappel of kruidenbrouwsels maken. Er is geen bewijs dat zulke middeltjes helpen. Dat is ook moeilijk te controleren, omdat de klachten van perniones na enige tijd vanzelf overgaan. Dan lijkt het alsof de ‘behandeling’ heeft geholpen. Ik houd het bij warme kleding en goede schoenen.” ■

Help handen en voeten de winter door • Trek warme, beschermende

kleding aan. • Draag ruime schoenen en

sokken die vocht afvoeren.

• Een want is doorgaans warmer

dan een handschoen.

• Zorg voor een gelijkmatige

temperatuur in huis.

• Gaat u naar buiten, blijf dan in

• Kijk op www.gezondiza.nl/

beweging. Maak bijvoorbeeld een stevige wandeling.

winterhanden voor meer informatie.

15

Eropuit

Langste kunstijsbaan ter wereld U snakt naar natuurijs maar het wil maar niet vriezen deze winter? Geen probleem. Bij FlevOnice kunt u de hele winter baantjes trekken op de langste kunstijsbaan door de vrije natuur ter wereld. Of het nu vriest of dooit, u hebt vijf kilometer kunstijs tot uw beschik­king bij deze ijsbaan in Biddinghuizen (Flevoland). Te lange afstand? Er zijn ook banen van 400 en 160 meter lang. Voor de allerkleinsten is er een krabbelbaan. Faciliteiten zijn onder meer schaats­ verhuur- en slijperij, warme douches, een restaurant en uiteraard koek en zopie. FlevOnice organiseert ook regelmatig toertochten, clinics en schaats­ cursussen. Open: elke dag van negen tot negen.

16

IZA Magazine 4 | 2010

Voor eventueel afwijkende openingstijden kijk op www.flevonice.nl.





KORTING ZIE PAGINA 34

Kaarsjeswandeling en mediteren aan zee Voor Staatsbosbeheer is de winter geen excuus om binnen te blijven. De organisatie heeft ook voor de komende maanden tal van buitenactiviteiten op touw gezet. Geheel in de sfeer van de tijd van het jaar is bijvoorbeeld de kaarsjeswandeling die licht in de donkere dagen voor kerst brengt. Op 17 december hult Staatsbosbeheer het Waterlandse bos bij Almere in lantaarnlicht en verandert de schaapskooi in een levende stal. De boswachter vangt u op aan een knapperend kampvuurtje met glühwein en chocomel.

Een onvergetelijke ervaring. Vijf dagen later kunt u onthaasten en mediteren aan zee in de omgeving van boswachterij Westerschouwen (Zeeland). Onder begeleiding van een yogaspecialist en een natuurgids doet u oefeningen. U wilt liever wilde dieren zien? Op 21 en 28 december kunt op de Sallandse Heuvelrug speuren naar reeën. Deze schuwe dieren weten zich overdag goed te verstoppen maar in de schemering zijn ze wel eens te spotten. Met een gids gaat u zoeken naar sporen.

Uitgebreide informatie over deze en andere winterexcursies vindt u op www.staatsbosbeheer.nl

s u c ! r d i a t s c e d t

n e i H is

Dat in een schouwburg het circus net zo leuk is als in een tent, bewijzen de kerst- en wintercircussen al tientallen jaren. Lachen om de clowns en genieten van adembenemende capriolen door acrobaten en jongleurs. U houdt uw hart vast bij de gevaarlijke trapezenummers en laat u betoveren door de trucs van de goochelaars. Sommige circussen hebben geen dieren, andere voeren nummers op met leeuwen, konijnen of paarden. Live-orkesten zorgen voor de muzikale omlijsting. Het wintercircus is een beleving voor het hele gezin. Veel circussen staan op één plek, zoals het Groot Kerstcircus in Den Haag en het Kerst Circus Ahoy. Andere trekken rond van stad naar stad, bijvoorbeeld Wintercircus Martin Hanson.

Kijk voor meer informatie op de volgende sites of informeer bij de schouwburg bij u in de buurt. www.kerstcircusdenhaag.nl www.wintercircus.nl www.kerstcircus.nl

17

Persoonlijk

TERUG NAAR DE SCHOOLBANKEN

18

IZA Magazine 4 | 2010

Marina Wapperom (45) is laaggeletterd: ze kan niet goed lezen en schrijven. Uit schaamte duurde het jaren voor ze ervoor uit durfde te komen. Toch nam ze weer plaats in de schoolbanken. Haar doel? De kleinkinderen kunnen voorlezen.

“I

Dat was een heel moeilijke stap, de drempel was zo hoog: k heb gewoon op de lagere school gezeten maar ik dacht dat ik de enige was die er last van had. kon niet zo goed leren. Nu is er veel aandacht voor kinderen met leerproblemen, toen was dat anders. Daarna ging ik naar het speciaal onderwijs. Ze zeiden Makkelijker hulp vragen tegen me: je bent een meid, je moet in de huishouding Nu zit ik alweer jaren op het ROC, eerst in Dronten en alles kunnen. Ik kreeg minder lees- en schrijfles maar nu in Almere. Eén keer per week hebben we les in een kreeg veel les in het huishouden. Ze hadden niet in de klein groepje van tien tot twaalf mensen. Je krijgt les in gaten dat ik niet goed las en schreef. lezen en schrijven. Je leert weer Na mijn schooltijd, ik was inmiddels vanaf het begin. Ook krijgen we “Ik kon de bijsluiters van getrouwd, zat ik continu binnen. Ik leesles. Het gaat inmiddels vooruit, zeker het laatste jaar. Al gaat het was erg beperkt in wat ik kon doen. de medicijnen niet lezen” nog niet zoals ik zou willen. Het Bijvoorbeeld met boodschappen blijft moeilijk. Soms is er een tekst doen. In de supermarkt kocht ik door waar ik helemaal niets van begrijp. Ik durf inmiddels wel naar de verpakkingen te kijken. Die mochten er niet makkelijker hulp te vragen, bijvoorbeeld in de winkel. anders uit gaan zien. Als mijn merk er niet bij stond, Mensen reageren dan heel verbaasd: ben je niet naar kocht ik niks en ging ik weer. Als ik tv keek, kon ik de school geweest? Heel veel mensen zijn laaggeletterd, wel ondertitels niet lezen. Ik verzon dan zelf het verhaal erbij één op de tien. Ik zet me als ambassadeur al zes jaar in of mijn man vertelde wat er gebeurde. voor laaggeletterden. Ik bezoek onder andere scholen, verenigingen en gemeenten om aandacht te vragen voor Nú mee naar het ROC het probleem. Naast meer aandacht willen we ook meer Toen ik kinderen kreeg, begon ik meer last te krijgen van mensen op cursus krijgen. Zelf vind ik het leuk om weer mijn beperkingen. Ik heb een jongen en een meisje. Ze naar school te gaan. En als ik later kan voorlezen aan waren allebei zwaar astmatisch en ik had een dienblad mijn klein­kinderen, dan heb ik het gered. vol medicijnen. Maar ik kon de bijsluiters helemaal niet lezen. Ik gaf dus hoeveelheden waarvan ik dacht dat die wel goed zouden zijn en ook zo vaak als ik dacht dat moest. Omdat mijn man veel werkte, kon hij niet helpen. Ik ging voor de zekerheid gewoon wat vaker met de kinderen naar de huisarts dan andere mensen. We kwamen ook drie keer per week voor controle in het Stichting Lezen & Schrijven Astmacentrum. Het is gelukkig nooit fout gegaan met Wilt u meer weten over laaggeletterdheid? Kijk dan op die medicijnen. de website van de stichting Lezen & Schrijven. Onder voorzitterschap van prinses Laurentien wil de stichIk kon mijn kinderen nooit voorlezen, dat vond ik erg ting laaggeletterdheid voorkomen en verminderen. jammer. Als ik naar mijn schoonmoeder of schoonzus Dit doet ze onder andere door het opzetten en ging, nam ik altijd boekjes mee die zij dan voorlazen. uitvoeren van projecten. Ook organiseert de stichting Dat deed wel zeer. Het is mijn schoonzus die jaren bezig elk jaar in september de Week van de alfabetisering. is geweest om me naar ROC Flevoland te krijgen om te Zie www.lezenenschrijven.nl. leren lezen en schrijven, maar ik had altijd een smoes dat het niet kon. Op een dag zei ze: nú ga je mee kijken.

”

19

De werkdag van…

Werkgeversadviseur Marcel Zwiers van Werkplein Baanzicht

Met spoed gezocht … De werkloosheid in Nederland daalt langzaam. Mede dankzij de inspanningen van Werkplein Baanzicht in Assen. Werk­geversadviseur Marcel Zwiers helpt mensen aan werk en voorziet ondernemers van goed personeel.

Dinsdagochtend, het is druk op de ‘beursvloer’ van Werkplein Baanzicht. Werkzoekenden speuren de vacaturewand af en een jongeman wint inlichtingen in bij het jongerenloket Perron J. Aan een tafel onder het bordje Vacature-informatie zit werkgeversadviseur Marcel Zwiers. Hier is hij enkele dagdelen per week te vinden. “Ons team is aanspreekpunt voor werkgevers en we brengen vraag en aanbod bij elkaar. Het kan gaan om mensen die zonder werk zitten, maar ook die van baan willen of moeten veranderen. Met onze selectie kan een werkgever een sollicitatieprocedure in.” In totaal biedt Werkplein Baanzicht zo’n 300 vacatures, schat Marcel. 45 daarvan heeft hij in beheer. “In Assen zit veel zakelijke dienstverlening. Maar nu hebben we vooral vacatures in de sectoren horeca, toerisme en zorg.” Werkplein Baanzicht is een initiatief van UWV WERKbedrijf en de Intergemeentelijke Sociale Dienst van Aa en Hunze, Assen en Tynaarlo. Hier komen werkgeversvraag en aanbod van werkzoekenden samen. Werkplein Baanzicht helpt steeds meer mensen aan werk. Volgens Marcel komt dat onder meer door een intensievere samenwerking met de werkcoaches. “Die kennen onze klanten het beste. Eerder vanochtend hebben we samen een vaca­turebespreking gehad. Ons werk­ geversteam presenteert daarin nieuwe

20

IZA Magazine 4 | 2010

vacatures. We lichten ze toe en vertellen wat de werkgevers zoeken. De werk­ coaches matchen dat met hun bestand.”

Belangrijke rol op arbeidsmarkt Op het bureau van zijn flexplek – werkgeversteam en werkcoaches zitten door elkaar – rinkelt Marcels telefoon. Hij bespreekt met maatschappelijk werk een kandidaat die dreigt uit te vallen. Vervolgens wordt hij opnieuw gebeld: een uitzendbureau zoekt met spoed een juridisch secretaresse. Marcel selecteert met een werkcoach direct enkele namen. “Elke plaatsing is leuk, maar vooral situaties die veel tijd en energie vragen”, vertelt hij.

“Te gek als iemand die lang uit het arbeidsproces is, een contract afdwingt” “Het is een uitdaging om met een kandidaat die al langer uit het arbeidsproces is, naar een bedrijf te rijden om hem voor te stellen. Een werkgever biedt de kans, maar een contract dwingen mensen zelf af. Te gek als dat gebeurt.” Ook vandaag bezoekt Marcel een werkgever om te zien wat deze te bieden heeft. Daarnaast is het soms wenselijk ter plekke te zien hoe het met een geplaatste medewerker gaat. Marcel houdt van de dyna-

miek in zijn werk en de vrijheid die hij krijgt om datgene te doen wat hij voor een plaatsing nodig vindt. “Het is belangrijk goed naar de werkgever te luisteren, wat wordt gevraagd en waar behoefte aan is. De relatie tussen ons, werkgevers en intermediairs is daarin belangrijk. Door onze contacten kan Werkplein Baanzicht een rol van betekenis spelen op de regionale arbeidsmarkt.”

Baanzicht dinsdagavond Marcel is om 16.30 uur terug bij Werkplein Baanzicht. Moet ook, want hij bereidt met enkele collega’s deze week de ‘Baanzicht dinsdagavond’ voor. “We merkten dat steeds meer bedrijven door de crisis in de problemen kwamen. We wilden medewerkers tijdig een mogelijkheid bieden een nieuwe baan te vinden. Dat is uitgegroeid tot de wekelijkse Baanzicht dinsdagavond.” Klanten kunnen er zoeken naar vacatures, contact leggen met uitzendbureaus, netwerken en meedoen aan workshops. Bijvoorbeeld over het opstellen van een cv, het voeren van een sollicitatiegesprek of jezelf leren presenteren. Marcel lacht: “Tijdens zo’n avond zie je echt hoe dynamisch werken voor het Werkplein eigenlijk is.” ■

10.20 uur

12.05 uur 09.15 uur Marcel overlegt met een collega van het uur Op weg naar een werkgever 12.05 uur Marcel heeft afspraken gemaakt over een nieuwe vacature 14.30 uur Een geschikte werk­ zoekende selecteren 17.20 uur Even ontspannen jongerenloket 10.20

voor de start van de Baanzicht dinsdagavond

09.15 uur

17.20 uur

14.3 0 uur 21

Een boom opzetten In veel gezinnen zorgt de boom elk jaar weer voor veel discussie. Eindelijk die kunstboom aanschaffen? Toch een echte, maar dan met kluit? Of een boom huren? Wat het meest duurzaam is, daar zijn deskundigen niet over uit. Kunst­ bomen kun je elk jaar opnieuw gebruiken en, het moet gezegd, ze zijn vaak nauwelijks van ‘echt’ te onderscheiden. Wie toch puur natuur in de kamer wil, al was het maar voor de heerlijke geur, heeft verschillende mogelijkheden. Kiest u een boom met kluit? Gaat u dan voor een boom met FSC-keurmerk of een onbe­ spoten exemplaar? Overweeg ook eens een boom te leasen. In steeds meer gemeenten is dit mogelijk. Een stap verder is het adopteren van een boom. Uw eigen boom siert dan in december uw huiskamer, maar staat de rest van het jaar lekker in de buitenlucht in een kwekerij. Deze adoptiekerstbomen zijn vaak van biologische teelt. Verschillende tuincentra bieden ze aan.

O (duurzame) dennenboom… 22

Marktplaats of vuilnisbak? Kerst is de tijd van cadeaus geven en krijgen. Om te beginnen is er de traditie van het kerstpakket. Die zorgt op veel P&O-afdelingen vaak voor de nodige hoofdbrekens. Hoe stem je alle medewerkers tevreden? De makkelijkste oplossing is dat alle collega’s hun eigen cadeau kiezen. Bijvoorbeeld door een tijdschrift­abonnement of uitgaans-, sauna- of cadeau- of boekenbonnen te schenken. Wie vasthoudt aan een traditioneel kerstpakket, kan deze (laten) vullen met duurzame producten. Denk aan producten van fairtrade, zogeheten slaafvrije chocolade (van cacao­ boeren die een fatsoenlijke prijs ontvingen) of enkel producten uit de eigen regio. Hebt u een pakket ontvangen waar u helemaal niets aan vindt? Denk dan eens aan Marktplaats in plaats van de vuilnisbak. Of geef uw pakket aan iemand die het goed kan gebruiken. Ook leuk: ruilen met buren of vrienden.

Licht en energie(rekening)

Aan Kerstmis kun je eenvoudig een duurzaam tintje geven. Spaarverlichting, leasebomen, ‘slaafvrije’ chocola: allemaal geheel in de kerstgedachte.

Geen kerstboom zonder kerstkransjes, ballen of verlichting. Om bij de lampjes te blijven: die kunnen gemakkelijk energie­zuinig. Er is tegenwoordig volop kerstverlichting met spaarlampen erin te krijgen. Daarnaast is het slim om te letten op de wattage van de lampjes. Hoe minder watt, des te lager uw energieverbruik. Echte energie­ vreters zijn natuurlijk de bonte verlichting in uw tuin of aan de voorgevel. Ook hiervoor kunt u led-lampjes gebruiken. Zet ’s nachts de verlichting uit. Het gebruik van een tijdklok kan ervoor zorgen dat u dit niet vergeet. U kunt zo al snel heel wat euro’s besparen. Een kerstster en een kerstboom verhogen uw energierekening namelijk al snel met vijf euro. Komen daar nog eens verlichting aan de hele gevel en verlichte poppen in de tuin bij, dan kan dat oplopen tot wel zeventig euro!

23

Diagnose

Heftige hormonen Ongeveer anderhalf miljoen Nederlandse vrouwen zijn in de overgang. Vanaf een jaar of 45 verandert de hormoonproductie in het lichaam. Menopauzedeskundige Janny Does van ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten: “De lichamelijke verschijn­ selen die hiermee gepaard gaan, kunnen ernstige klachten opleveren.”

“Doordat de hormoonspiegel verstoord wordt, kunnen functies die daarmee samenhangen in de war raken. In de overgang krijgt 72 procent van de vrouwen te maken met opvliegers. Het temperatuurcentrum in de hersenen staat namelijk onder invloed van oestrogeen: dit houdt het op peil. Als dat hormoon onvoldoende in het bloed aanwezig is, verandert de werking van het temperatuurcentrum. Het lichaam kan dan temperatuurschommelingen niet opvangen. Consequentie daarvan is dat de warmte ergens naartoe moet: naar buiten.”

Soms wel tien jaar klachten Bij de geboorte heeft een meisje ongeveer een miljoen eicellen. Aan het begin van de puberteit is daarvan nog maar de helft over. Dan gaat de maandelijkse cyclus van start: rijpende eitjes, eisprong en veertien dagen later de menstruatie. De eicellen zijn bij de meeste vrouwen tussen hun 45e en 55e allemaal opgebruikt. Omdat de productie van oestrogeen die daarbij hoort ook stopt, verandert het lichaam van de vrouw. Menopauzedeskundige Janny Does ziet het elke week bij vrouwen die op haar menopauzespreekuur komen.

24

IZA Magazine 4 | 2010

Maar een gebrek aan oestrogenen, een van de belangrijkste geslachtshormonen van de vrouw, heeft niet alleen opvliegers tot gevolg. Vrouwen in de overgang kunnen zich ook geestelijk onprettig voelen. Does: “Sommige vrouwen herkennen zichzelf niet terug. Ze zijn neerslachtig, lusteloos, labiel. Over het algemeen zitten ze minder lekker in hun vel.” Depressieklachten zijn meestal niet langdurig, maar komen met ups en downs. En daar blijft het niet bij: in de overgang ervaren vrouwen spieren gewrichtspijn, slapeloosheid (ook door het nachtelijk

“Het transpireren ging maar door” Bea is in de overgang. Lees haar verhaal op pagina 26. Menopauzedeskundige Janny Does: “Oestrogeen heeft een directe invloed op je geluksgevoel”

transpireren), hoofdpijnklachten, een verminderd libido, droge slijmvliezen (met als gevolg een pijnlijke vagina), minder elastische huid en botontkalking door het weg­vallen van de beschermende oestrogenen.” Hoewel het lichaam er dus op gebouwd is dat natuurlijke hormonen rond het 50e levensjaar niet meer nodig zijn voor reproductie, is oestrogeen op veel andere vlakken wél heel nuttig. “Er komt een moment waarop je erdoorheen bent en het oestrogeen niet meer nodig hebt”, zegt

“Door hormoontherapie verdwijnen de ergste pieken en dalen”

Does. “Het lichaam vindt uiteindelijk een balans. Dat kost bij de één alleen meer moeite dan bij de ander. Het is dus lang niet altijd zo dat je er even doorheen moet bijten en er dan vanaf bent.” Er valt ook geen peil op te trekken hoelang de overgang duurt: soms is dat een paar jaar, bij anderen houden klachten wel tien jaar aan.

Als de klachten door hormoontekort ondraaglijk zijn, kan hormoontherapie helpen. Hiermee verdwijnen de ergste pieken en dalen en wordt de neerwaartse spiraal omgedraaid: geen opvliegers meer betekent een goede nachtrust en meer energie. Does: “Er zijn verschillende hormoontherapieën. Afhankelijk van de klachten kiezen we voor een bepaald hormoon. Het ene helpt tegen opvliegers en het andere tegen de meer psychische klachten. Ook de bijwerkingen verschillen. Een medicijn dat pijnlijke borsten als bijwerking heeft, schrijf je niet voor aan een vrouw die hiervan al veel last heeft.”

Voeding en leefstijl aanpassen Er zijn ook andere manieren om de klachten te beperken, zoals andere voeding en een aangepaste leefstijl. Stress­ situaties bijvoorbeeld hebben vaak opvliegers tot gevolg, maar ook warme dranken en pittig eten kunnen dat effect hebben. Ontspanning daarentegen gaat opvliegers tegen. Ook bepaalde soorten voeding, zoals sojaproducten, hebben een gunstig effect, net als voedingssupplementen. “Door zulke aanpassingen kun je de scherpe randjes van de menopauze halen. Dat maakt vaak al een heleboel verschil.” ■

25

Diagnose

Rennen, springen, opvliegen Bea Lammerts (51) is net klaar met het ontbijt als ze alweer verder moet met de was. Grote stapels hand­ doeken, hoeslakens, dekbedovertrekken: haar huiskamer ligt er vol mee. Herberg De Hondsrug, haar gastenver­ blijf, draait op volle toeren. En dus draait Bea net zo hard mee. Ook al krijgt ze af en toe een opvlieger te verwerken.

IZA vergoedt overgangsconsulente De IZA Aanvullende Verzekering vergoedt de hulp van een overgangsconsulente. Die eenmalige vergoeding bedraagt maximaal 50 euro per consult, voor maximaal vier consulten. Verwijzing door huisarts of medisch specialist is nodig. Voor de precieze voorwaarden en meer informatie, zie het vergoedingenoverzicht bij uw polis of www.iza.nl.

26

IZA Magazine 4 | 2010

Hard werken is Bea’s tweede natuur. Toen ze in 2001 begon met de herberg, had ze echter niet verwacht dat het zó intensief zou zijn. Ernaast heeft ze ook nog een gezin met drie thuiswonende kinderen van 17, 20 en 23 jaar en een man met een fulltime baan buitenshuis, dus druk is haar leven zeker. Toch is het sinds een jaar pas écht zwaar. “Mijn opvliegers begonnen al een paar jaar geleden, maar waren niet heel ernstig. Eind vorig jaar verhevigde het enorm.” Bea voelde gemiddeld één keer per uur vanuit haar hartstreek een opvlieger opkomen, die zich dan uitspreidde over haar borst, hals, gezicht en armen. Het gevoel dat ze helemaal onder de zweetdruppeltjes zit en dat haar gasten dit zien, vindt ze vreselijk. Ook werd ze twee keer per nacht badend in het zweet wakker. Haar nacht­rust verslechterde en ze had stemmingswisselingen

en minder energie. “Het transpireren ging maar door. Continu. Het maakte niets uit of ik alle kamers bezet had of dat ik een vrije dag had.”

Altijd een jasje of een vestje Rustiger aan doen zit er voor Bea niet in. De herberg is voor haar te belangrijk om een stap terug te doen. Ze heeft wel een hulp die samen met haar de kamers schoonmaakt. “Ook zij is in de overgang. ‘Bea, heb jij het ook zo warm?’ vraagt zij dan aan me. ‘Ja, enorm!’” Samen maken ze in hun hemdjes de kamers schoon. “Ik kan er wel om lachen. Weet je hoe je een vrouw in de overgang herkent? Ze heeft altijd een jasje of een vestje aan, want dat kan ze uitdoen als het te warm wordt.” Bea vindt zichzelf geen type voor medicijnen. Maar toen een vriendin haar Care for Women aanraadde, schreef ze zich in voor een informatie­ bijeenkomst. Nu gebruikt ze voedingssupplementen tegen stemmingswisselingen en nachtelijk transpireren en voor meer energie. Ook heeft ze haar eetgewoonten aangepast. Ze eet vaker een beetje en gebruikt sojaproducten. Al na een paar weken merkte ze verschil. “Ik heb meer rust en meer energie. Ik ben best sceptisch van aard, maar dit bevalt heel goed. Al hoop ik toch niet dat het nog jaren zo doorgaat.” ■

Vraag & antwoord

IZA krijgt elke dag veel vragen van verzekerden. Hieronder een greep uit de meest gestelde vragen.

Ik wil stoppen met roken. Klopt het dat daar een vergoeding voor is? De Aanvullende Verzekering van IZA vergoedt al geruime tijd maximaal 75 euro voor cursussen Stoppen met roken. Nu kent ook de Zorgverzekering een vergoeding voor zo’n cursus. Daar zijn wel voorwaarden aan gesteld. IZA heeft aanbieders gecontracteerd die hieraan voldoen. Extra voordeel is dat de kosten voor deze cursussen niet van invloed zijn op het eigen risico.

Wij gaan overwinteren in de buurt van Benidorm. Wat als wij medische zorg nodig hebben? Sinds kort heeft verzekeringsconcern UVIT, waar IZA deel van uitmaakt, een contract met het Hospital Clinica Benidorm, Avda. Alfonso Puchades 8, 03501 in Benidorm (Alicante). De Nederlandse artsen die in die omgeving werken voor overwinteraars en Nederlanders die daar permanent wonen, zijn daarvan op de hoogte. Voordeel voor u is dat u in deze kliniek op dezelfde wijze wordt behandeld als in een ziekenhuis in Nederland. De (papieren) rompslomp die zorg in een buitenlandse zorginstelling vaak met zich meebrengt, is op deze wijze praktisch opgelost.

Hebben wij een reisverzekering met speciale wintersportdekking nodig als wij op wintersport gaan? Als u op wintersport gaat, kunt u het beste een IZA Reisverzekering afsluiten met wintersportdekking. Hebt u al een IZA Reisverzekering, controleer dan of u inderdaad wintersportdekking hebt meegenomen toen u de verzekering afsloot. In de folders van de IZA Reis­ verzekering leest u precies wanneer u deze dekking nodig hebt en wat de meerkosten zijn. De folders staan op www.iza.nl, maar u kunt ze ook telefonisch opvragen.

Wat houden de IZA Vriendendiensten in? Dankzij onze Vriendendiensten profiteert u van uitgebreide service en voordelen die uw leven gemakkelijker kunnen maken. Momenteel (december 2010) zijn er 27 Vriendendiensten. Het aanbod is gevarieerd maar richt zich altijd op ofwel ontspanning ofwel extra zorg. Van korting bij de sportschool tot sauna­arrangementen en van medische zelftests tot gratis internetconsult en korting op hypoallergeen beddengoed. In elk IZA Magazine vindt u informatie over enkele Vriendendiensten. Een overzicht van alle diensten staat op www.iza.nl/vriendendiensten.

Kan ik bij IZA informatie krijgen over de kwaliteit van een ziekenhuis? De vraag waar en door wie u voor een bepaalde aandoening het beste wordt geholpen, is niet eenvoudig te beantwoorden. Toch wil iedereen de beste behandeling en is een goede kwaliteit van zorg van groot belang. Iedereen weet dat er verschillen zijn tussen ziekenhuizen en artsen. De Inspectie Volksgezondheid en zorgverzekeraars proberen op basis van zo veel mogelijk vergelijkbare gegevens van instellingen tot een oordeel over de kwaliteit te komen. Dat oordeel vindt u terug op onze website in het onderdeel Vergelijk en Kies. Dit programma helpt u met het kiezen van een instelling waar u het beste voor uw aandoening kan worden behandeld. Kijk op www.iza.nl/vriendendiensten, vriendendienst 3.

27

Over griep en verkoudheid doen de wildste verhalen de ronde. Maar wat zijn het nu echt voor kwalen? Hoe houdt u ze buiten de deur? En vooral: hoe komt u er zo snel mogelijk weer vanaf?

Griep of een koutje? De één snottert en roept: ik heb de griep! Een ander loopt met 39 graden koorts en ‘heeft een koutje gevat’. De kwalen lijken op elkaar, maar zijn toch heel verschillend. Griep is een ziekte waarbij het slijmvlies in de luchtwegen is ontstoken. Kenmerkend is de koorts die binnen twaalf uur kan oplopen tot 39 graden. Ook keelpijn en droge hoest kunnen optreden. De koorts verdwijnt meestal na een dag of vier. Volledig herstel neemt een tot drie weken in beslag. Griep is in de regel onschuldig en verdwijnt meestal zonder medische behandeling. Ook bij verkoudheid is sprake van ontstoken slijmvlies in de luchtwegen, maar meestal alleen in de neus-, keel- en bijholten. Het begint vaak met een loopneus, gevolgd door keelpijn, hoofdpijn en soms spierpijn. Verkoudheid wordt veroorzaakt door virussen en gaat meestal na een tot drie weken over.

Zo krijg je het … Griep- en verkoudheidsvirussen zitten in druppeltjes snot, slijm en speeksel. De virussen worden verspreid door praten, hoesten of niezen, meestal in ruimtes waar mensen dicht bij elkaar zitten en die slecht geventileerd

28

IZA Magazine 4 | 2010

worden. Bijvoorbeeld in een trein of bus. Ook handen en voorwerpen als deurknoppen zijn boosdoeners. Wie een besmette deurknop vastpakt en vervolgens zijn mond, neus of ogen aanraakt, kan besmet raken. Iemand met griep is besmettelijk op de dag voordat de ziekteverschijnselen beginnen tot en met vijf dagen erna. Ben je verkouden? Dan kun je anderen aansteken vanaf het moment van je klachten. Na een paar dagen vermindert dat.

… en zo voorkom je het! Moet u hoesten of niezen? Nooit in de richting van anderen en natuurlijk: hand of zakdoek voor de mond! Gebruik ook papieren zakdoekjes en gooi die na één keer weg. Zo voorkomt u dat uw handen iedere keer opnieuw besmet raken. Was uw handen met water en zeep. Niet alleen voor het eten, maar ook na het hoesten, niezen of snuiten. Niet vergeten: handen goed afdrogen. Poets de deurknoppen en maak ook voorwerpen goed schoon, zoals speelgoed van kinderen met griep. Ventileer uw woon- en slaapvertrekken. Laat bijvoorbeeld ventilatieroosters iets open of zet ramen op een kier.

Tips bij griep … Meestal gaat griep vanzelf over. Neem rust. Koorts? Drink veel om het vocht in uw lichaam op peil te houden. Voorkom ook dat uw lichaam afkoelt: kleed u warm aan. Tegen koorts en pijn kunt u paracetamol nemen. Voor kinderen is er kinderparacetamol, geef ze geen aspirine. Antivirale middelen kunnen griep verkorten met een dag en griep voorkomen: raadpleeg hiervoor uw huisarts.

... en verkoudheid Onderdruk uw hoest niet: hoesten houdt de luchtwegen schoon. Neus ophalen is beter dan snuiten. Dit zuigt het slijm weg uit de bijholten en verkleint de kans op ontstekingen. Verstopte neus? Zoutwaterdruppels en xylometazoline-druppels helpen! Wel goed de bijsluiter lezen. Stomen verlicht, maar versnelt niet de genezing. Voorkom blootstelling aan tabaksrook: die irriteert de slijmvliezen en vertraagt genezing.

Wie lopen risico? Iedereen kan griep krijgen. Sommige mensen hebben meer kans op ernstige klachten. Bijvoorbeeld ouderen boven de zestig, mensen met een hart- of longziekte, nierpatiënten en mensen met weinig afweer of kinderen die langdurig salicylaten gebruiken. Astmapatiënten lopen meer risico op astma-aanvallen bij verkoudheid. Hygiënemaatregelen zijn daarom extra belangrijk.

bloed of slijm los. Als koorts boven de 38 graden langer aanhoudt dan drie (verkoudheid) of vijf (griep) dagen. U bent kortademig of benauwd. Keelpijn die langer dan zeven dagen duurt. Bij baby’s onder de drie maanden is het extra opletten als de koorts (38 graden of meer) langer dan 24 uur duurt, de baby slecht drinkt, suf is of in contact is geweest met iemand met kinkhoest.

Griepprik De griepprik verkleint de kans om griep te krijgen maar kan ook ernstige klachten voorkomen. Risicogroepen krijgen jaarlijks een uitnodiging van de huisarts voor de gratis prik. Iedereen kan overigens – op eigen kosten – een griepprik halen. ■ > Alle informatie is afkomstig van het RIVM. Wilt u meer weten? Kijk op www.rivm.nl.

Naar de huisarts? Zoals gezegd gaan griep en verkoudheid meestal vanzelf over. Sommige ernstige klachten moeten wel behandeld worden. Enkele voorbeelden: bij het hoesten komt veel

29

Eten & Weten

Slanke feestdagen December is feestmaand. En daar horen feestmaal­ tijden bij. De kans bestaat dat u meer en ongezonder eet dan u gewend bent. Hoe komt u gezellig, gezond en slank december door? Roy van der Ploeg van het Voedingscentrum geeft advies. December telt vier feestdagen: sinterklaas, twee kerstdagen en oudjaar. Het Voedingscentrum hoopt dat iedereen er heerlijk van geniet. Lekker eten en drinken horen daarbij. “Wees die dagen niet te streng voor jezelf ”, vertelt Van der Ploeg. “Het gaat mis, doordat het vaak niet bij die vier dagen blijft. Met extra borrels, feestjes en etentjes en al het lekkers wat in supermarkten te krijgen is, worden we verleid om overmatig en ongezond te eten. Moeilijk om daar weerstand tegen te bieden.” Het Voedingscentrum is blij dat steeds meer mensen hun feestmaaltijden anders kiezen en bereiden. “Ze gaan vaker voor gezond en bewust. Bijvoorbeeld door traditionele roomsauzen te vervangen door ‘rode’ sauzen op tomatenbasis. Roomijs maakt plaats voor sorbetijs”, zegt Van der Ploeg. “Ook grote stukken vlees verdwijnen van tafel, en biologisch en duurzaam geproduceerd eten is steeds meer in trek. Logisch: supermarkten bieden hierin een steeds uitgebreider assortiment. We leggen het mensen niet op. We stimuleren hen wel om gezond en gevarieerd te eten: tijdens de feestdagen stelt het Voedingscentrum elk jaar een verantwoord kerstmenu samen.”

Plan slim! Het geheim achter gezonde feestdagen is plannen, volgens Van der Ploeg. Hij geeft enkele tips:

30

IZA Magazine 4 | 2010

“Houd het bij drie hoofdmaaltijden en probeer ongezonde borrelhapjes zo veel mogelijk te beperken. Krijg je zelf gasten, dan kun je natuurlijk verantwoorde hapjes serveren. Met groente en vis, bijvoorbeeld.” Verder raadt hij aan om tijd in te ruimen voor beweging. Bijvoorbeeld door tussen bezoekjes of maaltijden door een boswandeling te maken. Eenmaal weer aan tafel ziet Van der Ploeg graag veel groente. “Dat is gezond, je kunt er mooie dingen mee doen én het geeft sneller een verzadigd gevoel.” Een groot gevaar bij feestmenu’s schuilt overigens vaak niet alleen in het eten, maar ook in de drank. In limonades, vruchtensappen en alcoholische drankjes zitten veel calorieën. “Wissel daarom af met glazen water. Een karaf met water en munt of een schijfje citroen staat heel feestelijk.”

Balans Na de feestdagen zijn er veel mensen die streng aan het lijnen slaan. “In principe niet nodig”, stelt Van der Ploeg: “Als je je tenminste beperkt hebt tot de echte feestdagen. Zo niet, plan dan enkele balansdagen, waarop je beter let op wat je eet en bovendien veel beweegt.” Is afvallen een goed voornemen, dan is het raadzaam om niet ineens je hele voedingspatroon te veranderen. Dat is namelijk moeilijk vol te houden. Van der Ploeg: “Bedenk eerst welk onderdeel van je voedingspatroon je wilt veranderen en werk in kleine stapjes daar naartoe. Als je bijvoorbeeld nooit ontbijt en dat wilt veranderen, begin dan met een schaaltje yoghurt of een sneetje wit. Als je dit volhoudt, breid je dat uit. Zo ga je gezond het nieuwe jaar in.” ■

Paddenstoelensoep Bereidingstijd: 30 minuten Voedingswaarde per portie Energie 120 kcal/ 500 kJ Koolhydraten 3 gram Vetten 10 gram (waarvan 4 gram verzadigd vet) Eiwitten 4 gram Vezels 2 gram Groente 120 gram

Ingrediënten voor vier personen: • • • • • • • •

500 gram gemengde paddenstoelen of grotchampignons 1 ui 1 teentje knoflook 2 eetlepels olie of vloeibare margarine 4 dl groentefond (pot) of groentebouillon peper 0,5 dl slagroom 6 sprieten bieslook

Bereidingswijze Maak de paddenstoelen schoon en snijd ze in plakken of vieren. Maak de ui en de knoflook schoon en snijd deze klein. Fruit de ui en de knoflook zacht in de olie of margarine. Voeg de paddenstoelen toe en bak ze 10 minuten mee. Neem een paar mooie stukjes uit de pan en houd ze achter voor garnering. Pureer de rest in de keukenmachine of met de staafmixer fijn. Doe de puree weer in de pan en roer er de fond door. Breng de soep tegen de kook aan en breng haar op smaak met wat peper. Klop de slagroom en meng er het klein geknipte bieslook door. Schep de soep op 4 borden en garneer met een schepje room en een stukje paddenstoel.

31

IZA-vriendendiensten

Eén spaarrekening met meerdere spaarpotjes IZA biedt samen met AEGON de unieke internetspaarrekening AEGON Eigen stijl Sparen aan. Hiermee hebt u één internetspaarrekening, maar kunt u per spaardoel een spaarpot maken. Bijvoorbeeld voor uw vakantie. Of om wat achter de hand te hebben. Per doel ziet u uw spaarsaldo groeien. Lekker overzichtelijk en handig. Uniek is dat u zélf uw extra rente per spaarpot bepaalt. Standaard ontvangt u een aantrekkelijke basisrente, maar u kunt ook extra rente ontvangen als: 1. u een minimumsaldo voor uw spaarpot afspreekt. Hoe hoger dit bedrag, hoe hoger de rente, maximaal 0,25 procent.

2. u elke maand een vast bedrag spaart. Hoe hoger dit bedrag, hoe hoger uw extra rente, maximaal 0,25 procent. U kunt AEGON Eigen stijl Sparen ook openen met opnamekosten. U kunt de opnamekosten instellen tot 1 procent van het bedrag dat u opneemt. Dit levert u een extra rente op van maximaal 0,50 procent. Nieuwsgierig? Probeer de nieuwe spaarmethode dan vrijblijvend uit. Ga naar www.iza.nl/sparen en open direct uw AEGON Eigen stijl Sparen.

IZA beloont trouwe klanten met honderden euro’s voordeel Veel bedrijven geven alleen maar cadeaus aan nieuwe klanten. Wij belonen ook onze trouwe verzekerden. Alle IZA-verzekerden kunnen gebruikmaken van de Vriendendiensten: de ledenvoordelen van IZA. Kiest u ook in 2011 voor IZA dan profiteert u dat jaar van nieuwe Vriendendiensten. U profiteert van aantrekkelijk voordeel op producten en diensten van Sony, Beick en Center Parcs. Voordeel dat kan oplopen tot vele honderden euro’s! Benieuwd?

> Kijk snel op www.elke-klant-is-verzekerd-van-voordeel.nl

32

IZA Magazine 4 | 2010

Univé Aansprakelijkheidsverzekering Particulier

Geluk bij een ongeluk

Tip! Het IZA-antigriep­ abonnement In deze IZA Magazine staat op pagina 28 en 29 alles wat u wilt weten over griep en verkoudheid. Maar IZA doet meer. Speciaal in deze winterperiode bieden we al onze verzekerden het antigriepabonnement: naar de sauna met flinke korting! Meer dan twintig sauna’s doen aan de actie mee. Er is er dus altijd een bij u in de buurt. IZA doet dit niet zo maar. Juist door het lichaam op te warmen en zorgvuldig af te koelen, bouwt u een natuurlijke weerstand op tegen griep en verkoudheid. De sauna is tevens een ideale plek om lekker te ontspannen. Met het antigriepabonnement van IZA kunt u tot en met 31 maart 2011 drie keer een sauna bezoeken. Voor elk bezoek geldt de speciale prijs van vijftien euro. Bij het eerste bezoek krijgt u bovendien een leuk cadeautje. Meer weten over deze aanbieding? Op www.iza.nl vindt u het aanmeldformulier en alle voorwaarden. Houd sowieso onze site in de gaten. Vanaf 1 januari hebben we weer een nieuwe aanbieding!

Laat u een glas rode wijn op het kleed van de buren vallen? Of rijdt uw zoon een wandelaar omver met zijn step? Ook al gebeurt het niet expres, u kunt wel aansprakelijk zijn voor de schade. Dat betekent dat u de kosten moet vergoeden. De Univé Aansprakelijkheidsverzekering Particulier vergoedt schade die anderen door uw toedoen hebben. U bent tot 2.500.000 euro verzekerd voor schade aan personen (letselschade) en aan spullen van anderen. Hebt u een gezin? Dan zijn automatisch mee­verzekerd: uw partner, kinderen (ook als ze voor hun studie ergens anders wonen), huisdieren en zelfs uw logés. Woont u alleen? Ook dan zijn logés en huisdieren meeverzekerd. Hebt u zelf schade door toedoen van iemand die niet verzekerd is en geen geld heeft? Dan vergoeden wij de kosten tot 12.500 euro. Dit geldt alleen binnen Nederland. Voor de Univé Aansprakelijk-

heidsverzekering Particulier betaalt een gezin per jaar 47,30 euro en een alleenstaande per jaar 34,40 euro. Dit is inclusief 7,5 % assurantiebelasting, exclusief 3,40 euro afsluitkosten.

Uw voordelen op een rij: • scherpe

premie verzekerd bedrag van € 2.500.000,• werelddekking • zeer gunstige voorwaarden • geen eigen risico • standaard

Korting op korting Uw Univé Aansprakelijkheidsverzekering Particulier wordt extra voordelig als u nog meer verzekeringen op het gebied van mobiliteit, vrije tijd en rechtshulp bij Univé afsluit. Bijvoorbeeld de autoverzekering die u desgewenst kunt uitbreiden met Pechhulp: binnen 30 minuten hulp bij autoproblemen. Of de rechtshulpverzekering die volgens de Consumentenbond de beste prijs-kwaliteitverhouding heeft. Met elke verzekering krijgt u extra korting op de totale premie van uw schadeverzekeringen. Dit heet het Univé IZA Premie Voordeel Plan. Ook uw zorgverzekering telt mee met de opgebouwde korting, die kan oplopen tot vijftien procent. Voor meer informatie over alle voordelige verzekeringen van Univé kijkt u op www.iza.nl/unive.

33

Speciaal voor u

20 procent korting

Dooi en toch schaatsen

✁

Het kan vriezen en het kan dooien, maar schaatsen is de hele winter mogelijk bij FlevOnice. Over deze langste kunstijsbaan door de vrije natuur ter wereld leest u meer op pagina 18. Bij inlevering van deze bon krijgt u 20 procent korting op een entreeticket. Voor de tarieven en andere informatie, zie www.flevonice.nl.

BON

Naam



Postcode



Rekeningnummer



E-mail

Adres Woonplaats

Telefoonnummer Datum

Handtekening

Eén bon per persoon (maximaal 4 personen per bon). Deze kortingsactie duurt tot 6 maart 2011, geldt niet in combinatie met andere acties en kortingen en is niet inwisselbaar voor geld. Kopieën van de bon worden niet geaccepteerd.

extra Vriendendiensten Honderden euro’s ledenvoordeel •

•

20% korting op Sony-producten, plus gratis accessoires

•

Gratis accessoires bij een Beickfiets

Deze actie is geldig tot en met 31 januari 2011.

l

n van-voordeel. rd e k e rz e v is twww.elke-klan IZA Magazine 4 | 2010

Van Dale Junior dokterswoordenboek

35% korting bij Center Parcs

Houd uw polisnummer bij de hand en kijk op uw persoonlijke website: www.elke-klant-is-verzekerd-van-voordeel.nl. Hier kunt u direct uw voordeelvoucher(s) opvragen, die u later kunt verzilveren.

34

6 gratis boeken

Kinderen die bij de dokter of tandarts komen, horen vaak allerlei moeilijke woorden. Het Van Dale Junior dokterswoordenboek legt ruim 2.000 van zulke woorden uit. Kinderen vanaf tien jaar kunnen er ook gewoon lekker in lezen. IZA verloot zes exemplaren van het boek onder haar ver­zekerden. Wilt u kans maken op een gratis exemplaar, mail dan voor 1 januari 2011 naar [email protected]. Zet in de onderwerpregel Woordenboek. Onder alle inzendingen verloot IZA zes boeken; de prijswinnaars krijgen vanzelf bericht.

Regionale telefoonnummers

Regio Noord-Holland Telefoon (072) 576 77 77

Regio Gelderland Telefoon (026) 369 92 40

Regio Zuid-Holland en Zeeland Telefoon (015) 262 05 91

Regio Utrecht Telefoon (030) 609 66 01

Regio Noord-Brabant Telefoon (073) 649 04 00

Regio Overijssel en Flevoland Telefoon (0541) 57 15 71

Regio Limburg Telefoon (046) 459 61 33

Regio Groningen, Friesland en Drenthe Telefoon (050) 529 79 05

Algemene telefoonnummers IZA-website www.iza.nl E-mail [email protected] IZA Gezondheidslijn 0900-555 66 65 GezondIZA-website www.gezondiza.nl IZA Wachtlijstbemiddeling 0900-202 10 56 IZA Kraamzorg 0900-899 85 00 IZA Alarmcentrale +31 50 404 08 88 IZA Sparen (030) 607 45 74 IZA Reisverzekering (030) 609 66 80

Alle woorden uit de lijst zijn kriskras verborgen in het veld met letters. Sommige letters worden meer dan één keer gebruikt. Als u alle woorden uit de lijst in het letterveld heeft door­gestreept, vormen de overgebleven letters in de leesrichting de oplossing van deze puzzel. Noteer de oplossing op een briefkaart met uw naam, adres en polisnummer en stuur deze, voldoende gefrankeerd, naar: IZA, postbus 445, 5600 AK Eindhoven. Vermeld op de envelop: puzzeloplossing IZA Magazine. Of stuur uw oplossing digitaal in via www.iza.nl en klik op IZA Magazine. Uiterste inleverdatum: 16 januari 2011 De winnaars krijgen thuis bericht en worden bekendgemaakt in het volgende IZA Magazine. Hoofdprijs: elke twee weken een gratis bos bloemen, een halfjaar lang Tweede prijs: cadeaucheque ter waarde van 45 euro Derde prijs: cadeaucheque ter waarde van 25 euro

ANTIVRIES APPELFLAPPEN BALLEN BEWEGEN CADEAU CHAMPAGNE DENNEN DINER ELFSTEDENTOCHT ETEN

FEESTDAGEN GASTEN GERECHTEN GROEN GUUR JAARWISSELING KERSTBOOM KERSTNACHT KERSTPAKKET KERSTSTAL

KRANS LICHT MARIA MEZENBOL NIEUWJAAR OLIEBOL PIEK ROTJE SERVET SKIER

SLALOM SNEEUW STOPPEN TOAST VOORNEMEN VREDE VUURWERK WANTEN WENSEN WIJZEN

Oplossing IZA Magazine 3|2010:

Lekker naar buiten in de herfst Uit de inzendingen hebben wij de volgende winnaars geselecteerd: 1. Mevrouw M. Haars-Trommel, Zoetermeer 2. De heer/mevrouw C. Kloet-van Dam, Zaandam 3. De heer F. de Kok, Tilburg

35