IVN afdeling Leeuwarden Ledenadministratie De Kei BK Leeuwarden LEEUWENBOEKJE

IVN afdeling Leeuwarden Ledenadministratie De Kei 262 8918 BK Leeuwarden

LEEUWENBOEKJE

LENTE 2011 IVN LEEUWARDEN E.O.

Wat is het IVN? De Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie is een landelijke vereniging met plaatselijke afdelingen. IVN Leeuwarden en omgeving is zo’n afdeling met als werkgebied Leeuwarden en wijde omgeving. Wat is de doelstelling? Het IVN wil door haar activiteiten de mensen laten zien wat er (nog) is aan natuur. In de hoop dat bewustmaking zal bijdragen tot bescherming van onze nog aanwezige natuur. Wat doet het IVN? Het IVN organiseert excursies, thema-avonden en cursussen. Zij beschrijft wandel- en fietsroutes en stimuleert werkgroepen. De afdeling Leeuwarden heeft inmiddels een aantal werkgroepen. Het Leeuwenboekje is ons afdelingsblad dat met de komst van elk nieuw seizoen verschijnt. Het wil informeren, stimuleren en activeren. Daarnaast is er onze website (www.ivnleeuwarden.nl). Hoe werkt het IVN? Alle activiteiten van IVN -Leeuwarden, zowel van leden als van het bestuur zijn vrijwilligers activiteiten. Alle leden zijn actieve leden. Wat kost het? Er zijn verschillende IVN- lidmaatschappen. Een landelijk lidmaatschap kost € 20,- per jaar. Regionale leden (donateurs) betalen € 15,-. Contributie is te betalen door middel van een machtiging (u krijgt dan € 2,50 korting) of door overmaking op rekening 60.55.99.440 ten name van IVN afdeling Leeuwarden. Hoe kun je lid worden? Door het invullen van de bon op pagina 42 of dit formulier te downloaden www.ivnleeuwarden.nl of telefonisch (058-8442548) aan te vragen en ingevuld te sturen naar Renée Ras, De Kei 262, 8918 BK Leeuwarden. Dit is ook het adres voor adreswijzigingen. Liefs per mail [email protected] Telefoonnummer (058) 844 25 48

Sluitingsdatum kopij volgende Leeuwenboekje:

15 mei een blad ván iedereen vóór iedereen, dus stuur kopij !

De natuur Heeft u dat ook, met name in het voorjaar als de natuur weer ontwaakt uit de winterslaap, dat er een bepaalde verwachting in de lucht hangt. Als je door de weilanden of bossen loopt of in de tuin of op het balkon bezig bent, zie je aan de planten en bomen, maar vooral ook aan de vogels, dat het nieuwe leven van de lente weer in aantocht is. Het ontluiken van het prille groen aan bomen en struiken, de voorjaarsbloemen die weer staan te pronken in alle soorten, maten en kleuren, de zanglijster en de merel die hun keel schrapen en hun lied weer laten klinken, maar ook het winterkoninkje die met zijn gezang het territorium afbakent, maakt het voorjaar tot iets speciaals, een gevoel van dat moeder natuur er weer zin in heeft om haar van de mooiste kant te laten zien. Wij mogen ons gelukkig prijzen dat we van al dat moois en geheel gratis zangconcerten mogen genieten. Maar dat de natuur ook een verwoestende kant heeft, hebben we de afgelopen tijd kunnen zien. Het is fascinerend om te zien hoe een vulkaanuitbarsting ontstaat, maar tegelijkertijd ook afgrijselijk hoe gewelddadig de natuur dan voor mensen, dieren en planten kan zijn. De niet te bevatten beelden van het natuurgeweld in Japan maken je als mens stil en nietig. Ondanks al onze wetenschappelijk kennis en techniek zijn we blijkbaar niet in staat om ons adequaat te beschermen tegen dat natuurgeweld, als door de mens ontworpen technische installaties rondom kernenergie niet bestand lijken te zijn tegen dat natuurgeweld. Men zegt wel eens dat de natuur zijn eigen gang gaat en dat de natuur niet in een kooitje kan worden opgeborgen en/of vastgehouden. Duidelijk is wel dat de mens veel kan, veel kan maken en sturen waar de mensheid in positieve zin gebruik van kan maken, maar één ding is wel duidelijk; de natuur laat zich niet sturen. Zij volgt haar eigen spoor en ritme. Dat is ook de natuur in al zijn grootheid en zijn verwoestende kracht die menselijk leed met zich meebrengt. Steeds opnieuw gaat de cirkel van de natuur, waar leven en dood dicht die bij elkaar staan en horen, van start met al zijn ongekende mogelijkheden, pracht, nieuw elan, verwachting maar ook moed. De cirkel van leven is continu verbonden met de cirkel van de natuur met al zijn ritmen, getijden en jaren. Dat is ook natuur. Klaas van der Heide

Leeuwenboekje Lente 2011

3

IVN Afdeling Leeuwarden e.o. Werkgroepen - Contactpersonen: Excursies: Klaske Stegenga Leeuwenboekje: Yde Zijlstra Renée Ras Vogelwerkgroep: Durk Weijma Plantenwerkgroep Daan van Zomeren Werkgroep jeugd: Christine Rook Werkgroep educatie: Violet von Kruchten

(058) 266 13 87

[email protected]

06 22 74 05 97 06 22 12 49 30

[email protected] [email protected]

(0514) 57 13 18

[email protected]

(058) 213 75 92

[email protected]

(058) 267 08 91

[email protected]

(058) 288 65 67

[email protected]

Afdelingsbestuur: Voorzitter: Klaas van der Heide (058) 257 46 26 Vice- voorzitter: Rinze de Vries (058) 213 83 51 Penningmeester: Maud von Ende 06 55 95 32 26 Secretaris: Leonieke Hoste (058) 212 85 97 De Nije Oanliz 33 9084 AN Goutum Contactpersoon werkgroepen: Jean-Pierre Brehen 06 42 62 71 72

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

[email protected]

Mocht u lid van IVN- Leeuwarden willen worden. Neem dan contact op met onze ledenadministratie: Renée Ras (058) 844 25 48 [email protected]

Dit Leeuwenboekje is mede mogelijk door sponsoring van de Tuin van Leeuwarden in WC Zaailand Leeuwarden.


4

“Vreemde” vogels op en in het Tjeukemeer Op 29 december, wordt er een toertocht georganiseerd op het Tjeukemeer. De Start is bij het café in Oosterzee. Het is een prachtige winterdag. Het is mijn telgebied voor watervogels en daarom leek het mij leuk om eens in dit gebied te schaatsen. Bekend met het gegeven dat de toeloop meestal erg massaal is, had ik mijn bedenkingen maar achteraf ben ik blij dat ik toch heb doorgezet. Op de A6, bij de afrit naar Follega, Oosterzee staat er al een flinke file, zoals verwacht. Ik neem de afrit naar Joure en rij terug naar de parkeerplaats “de lanen” onder de Snelweg, een gouden greep. Toch een voordeeltje dat ik dit gebied ken. Een zee van ruimte vlakbij de route. Ik kan zo het ijs opstappen en wil bij het tentje een kaartje kopen, helaas zijn die op het ijs niet te krijgen, wel aan de andere kant van het meer bij Vierhuis. Ze hadden niet op een dergelijke toeloop gerekend, 5000 i.p.v 1000-1500. Bij Vierhuis aangekomen zijn de kaartjes al uitverkocht en zodoende heb de tocht zwart verreden. Heerlijk weer en weinig wind, het grote aantal deelnemers verspreidt zich gemakkelijk over de route van 19 km (geen 25 zoals werd aangegeven). Ouders met kinderen, tieners, mannen en vrouwen in snelle pakken en een groot aantal 50+ers . Hoge en lage noren, Zweedse schaatsen, klapschaatsen, ijshockeyschaatsen en zowaar een enkeling op houtjes. Dat is altijd leuk om te zien. Een kleurig geheel van mutsen, jassen, kousen, sjaals en pakken met reclame. Allemaal exoten waarvoor ik geen verrekijker of telescoop nodig heb. Bij een koek en zopie tent neem ik het er even van. Heerlijke warme chocolademelk, daar knap ik van op. Ik raak gemakkelijk aan de praat en natuurlijk komt de 11-stedentocht weer voorbij. Zou het er nog van komen?


5

Ik schaats richting Oosterzee-Gieterbrug, te herkennen aan de schoorsteen van de oude melkfabriek en langs het gemaal van Echten. Hier zet ik vaak de auto neer omdat ik vanaf dit punt een mooi uitzicht heb over het meer. In het gemaal wonen Amsterdammers, waar ik weleens koffie krijg. Ik kom voorbij het strandje van Delfstrahuizen/Echtenerbrug, het kerkje bij Meerzicht en de brug van Vierhuis. In het meer liggen enkele kleine eilandjes, Margjepôle, Tsjûkepôle, en Ganzetippe, een toepasselijke naam. Hier kunnen bootjes aanleggen. Soms zitten er groepen ganzen. Om ca 15.00 uur houd ik het na 4 rondjes voor gezien en rijd na een mooie dag naar huis. Even denk ik aan de eerst volgende teldag, het weekend van 15 januari. Hoe zal het Tjeukemeer er dan bijliggen? Op zondag 15 januari rijd ik dus weer richting Tjeukemeer. Een lekker zonnetje, een flinke zuidwesten wind, toch lijkt het wel voorjaar. Het meer is helemaal ijsvrij, niet te geloven! De vogels hebben er weer bezit van genomen. Bij Doniaga, aan de noordkant van het meer, staat een stuk weiland onder water. Het wemelt er van de vogels. Grauwe ganzen, kolganzen en brandganzen badderen lekker in het water. Kieviten( ca 700), stormmeeuwen, spreeuwen en ik ontdek ook goudplevieren (50). Omdat het zulk lekker weer is besluit ik met de telescoop op mijn schouder langs het meer te lopen. Er zitten veel smienten, kuifeenden en wilde eenden. In de verte gaat een “treintje” voorbij van nonnetjes. Wel 75, meest mannetjes. Het wit blinkt in de zon en steekt mooi af bij het zwart van de kop. Op een boei zit een grote mantelmeeuw en op de basaltblokken staan enkele aalscholvers hun veren te drogen. Futen verdwijnen onder water, op zoek naar een prooi, om even later weer boven te komen. Tussen de kuifeenden zwemmen ook enkele tafeleenden, de mannetjes hebben een mooi roodbruin met grijs verenkleed. Weinig krakeenden, wel zwemmen er


6

in een sloot knobbelzwanen met enkele jongen. Het valt me op dat er zo weinig meerkoeten zijn, waar houden die zich schuil? Enkele nijlganzen kunnen zich niet bedwingen en gaan vreselijk tekeer. Bij het gemaal van Echten zwemmen 3 mannetjes Grote Zaagbekken en in het riet staat een Grote Zilverreiger te wachten tot hij toe kan slaan. Van Delfstrahuizen tot Vierhuis neem ik de auto. Bij het kerkje stop ik even. Hier kan ik weer bij de oever van het meer komen. Een enkele fuut en kuifeend. Vreemd eigenlijk, dit kerkje staat 2 km buiten het dorp . Bij Vierhuis parkeer ik de auto bij een boer en loop even naar de brug waar ik een mooi uitkijkpunt heb. Slechts enkele meerkoeten. Aan de overkant, net buiten mijn gebied, strijken kolganzen neer. Het is net of ze uit de lucht komen vallen. Ik kan het niet laten en zet mijn telescoop neer. Even kijken of ik nog een halsband af kan lezen. En zowaar TAE en 3GA zwart. Mijn teldag zit erop! Anneke Zeinstra


7

Activiteiten IVN in 2011 (zie ook www.ivnleeuwarden.nl) Vogelwerkgroep - Excursies Vroege Vogelexcursie / Struintocht (i.s.m. de Werkgroep Excursies) Deelname is gratis. 15 mei 2011: Zangvogels Locatie: Jan Durkspolder. Start: 05.00 uur 5 juni 2011: Struintocht met kano’s Locatie: De Alde Feanen bij Earnewâld. Start: 05.00 uur Inlichtingen en aanmelding bij: Durk Weijma tel: 0514 – 57 13 18 E-mail: [email protected] Themacursus "Spotten en ringen van dagroofvogels" juni 2011 (data nog vast te stellen) Beamerlezing dagroofvogels op avond. Praktijk spotten en ringen van dagroofvogels op Ameland (op zaterdag, gehele dag) Docent: Johan Krol. Organisatie: Anne Bosma en Corry van der Meer. Maximaal aantal deelnemers 20. Kosten: IVN-leden € 15,-. Niet leden: € 17,Inlichtingen en aanmelding bij: Corry van der Meer tel: 058 – 213 80 24 E-mail: [email protected] Themacursus "Steltlopers” eind augustus – begin september 2011 (data nog vast te stellen) Deze cursus bestaat uit een cursusavond in Leeuwarden en een excursie op zaterdagmorgen naar de Friese Waddenkust. Docent: Sieds Boersma. Organisatie: Tonny Biesterbosch en Anneke Zeinstra Maximum aantal deelnemers: 20 Kosten: IVN-leden: € 15,-. Niet leden: € 17,-. Inlichtingen en opgave bij: Tonny Biesterbosch tel: 058 - 255 18 76 E-mail: [email protected] Informatie Vogelwerkgroep: Durk Weijma tel: 0514 – 57 13 18

E-mail: [email protected]


8

Vervolgvogelcursus november 2011 - mei 2012 Deze cursus is bedoeld voor mensen met enige kennis / ervaring op vogelgebied. Tijdens 4 beamerlezingen en 4 excursies komen aan de orde: wad-, trek-, roof-, bos-, weide-, moeras- en kolonievogels en de kerkuil. Max. aantal deelnemers: 25. Kosten: IVN - leden: € 70,- . Niet leden: € 80,Inlichtingen en aanmelding bij: Douwe de Boer tel: 058 - 288 67 53 E-mail: [email protected] "Vogelochtenden" Elke eerste zaterdag van de maand (uitgezonderd juli, augustus en september) is er een z.g. "Vogelochtend", een "vrijblijvende" vogelexcursie, waarvoor men zich niet hoeft op te geven en waaraan geen kosten verbonden zijn. (mensen die meerijden in een auto betalen € 3 p.p. aan de chauffeur). Iedereen met belangstelling voor vogels is welkom. Verzamelen op het parkeerterrein achter het Q8 benzinestation aan de Tesselschadestraat te Leeuwarden (circa 200 vanaf rotonde Heliconweg-Tesselschadestraat). De starttijd is meestal 09.00 uur maar wijkt soms af met het oog op de te bezoeken locatie. De mensen die op onze verzendlijst staan ontvangen een paar dagen vóór elke Vogelochtend een mail met bijzonderheden. (o.a. de vertrektijd). Het is dan ook verstandig om je aan te melden voor de verzendlijst of anders vooraf even contact op te nemen met Anne Bosma. tel: 058 - 266 01 09 E-mail: [email protected] Organisatie: Anne Bosma en Wieger Koeze. Inlichtingen en aanmelding voor verzendlijst: Anne Bosma


9

Werkgroep planten - Excursies Stinzenplanten Martenastate op zaterdag 16 april Op deze historische plaats in Cornjum kunnen we de meeste soorten stinzenplanten aantreffen. Door: Locatie: Tijd: Info: of

Klaske Stegenga en Daan van Zomeren. Start parkeerplaats Martena State Cornjum 10.00 – 12.00u Klaske Stegenga (058) 2661387 of Daan van Zomeren (058) 2137592 e-mail: [email protected]

Stadsplantenexcursie Leeuwarder binnenstad op zondag 11 september Wist je dat je in stedelijk gebied vaak de mooiste wilde planten kunt tegenkomen? En wil je eens iets anders doen op je zondagmorgen? Ga dan eens met ons mee op pad door de Leeuwarder binnenstad. We lopen o.a. langs grachten en kademuren waar je op z’n minst vijf soorten varens kunt zien! Én daarnaast het muurleeuwenbekje, wilde marjolein en nog veel meer …. Door: Locatie: Tijd: Opgave: Info:

Margriet Kampman en Jan van der Meer Start voorzijde station Leeuwarden 10.00 uur Niet nodig. [email protected]

Bomenwandeling op zondag 9 oktober Een mooie gelegenheid om de stadsparken te bekijken met veel bomen in herfsttooi. De gehele wandeling(7,5 km) is voor een middag te lang, zodat we alleen door de Prinsentuin en vervolgens via stukje binnenstad nog het Rengerspark en de Oude begraafplaats bezoeken. Zie “Daan's Bomenwandeling”op de site: www.ivnleeuwarden.nl , waar 2 kaartjes van de wandeling geprint kunnen worden. Opgave: Niet nodig. Door: Locatie: Tijd:

Daan van Zomeren. Start Prinsentuin t.o. Oldehove: Beatrixboom (No. 10) 14.00u tot ?


10

Plantenavonden Van april t/m augustus trekken Margriet, Jan en Daan er elke woensdagavond van 19.30-21.00 uur op uit in Leeuwarden òf de directe omgeving. Daan stuurt kort tevoren per e-mail bericht over de plaats van vertrek in Leeuwarden of nabije omgeving . Wil je ook een berichtje? Geef je e-mailadres door aan Daan: [email protected] Dagexcursies Vier extra excursies naar natuurgebieden in de provincie, o.l.v. specialisten. Op een zaterdag of zondag in april, mei, juni en september. Definitieve gegevens vind je later op de website en in de komende Leeuwenboekjes. Inventariseren: Wim wil de wilde stadsplanten gaan inventariseren. Heb je ook interesse om mee te doen? Meld je dan aan bij: [email protected]" of bel hem op tel. (058) 212 92 43

Verder voor de (planten)liefhebbers. Twee extra gelegenheden om onder leiding van biologie -docent Harry Waltje verschillende planten te bekijken. Op 23 april om 14:00 uur verzamelen we bij station Leeuwarden om van daaruit te vertrekken en in de stad te kijken wat er allemaal groeit langs straten en kades in het gebied (zie plattegrondje 06-51 183-579 ). Op 12 mei om 19:00 uur verzamelen we bij de Lekkumerweg ter hoogte van het bruggetje over de Bonkevaart. Dan wordt een gebied bekeken net buiten Leeuwarden (zie kaartje 06-41 183-581). Iedereen is van harte welkom! Zijn er nog vragen? Je kunt mij bellen òf e-mailen. Daan van Zomeren, tel (058) 213 75 92 e-mail [email protected]


11

Werkgroep Educatie Avondexcursie door het Bos van Griekenland -Turkije op woensdag 18 mei Maak met ons een avondwandeling door de Noordelijke Friese Wouden, het meest Oostelijk deel, door het Bos van Griekenland en Turkije gelegen in de Trynwâlden. Wij vertellen graag het een en ander over dit landschap zoals het vroeger was en nu geworden is. Start : Tuinhuis van Sminiaweg 28, Oudkerk. Begin: Bos Griekenland en Turkije op de 3 sprong. Doelgroep: Kinderen en Volwassenen. Locatie: Griekenland en Turkije / Oudkerk. Tijd: 19.30 uur. Duur excursie: 2 uur. Opgave: Violet von Kruchten (058) 288 65 67 e-mail: [email protected] of Janny kuiper (058) 288 42 03 Excursie Potmarge op 1 juni Natuur (historische) wandeling langs de Potmarge. Avondexcursie langs de Potmarge met aandacht voor de geschiedenis van dit mooie riviertje door Leeuwarden. Start: Schrans - Leeuwarden Doelgroep: Volwassenen (honden aangelijnd geen bezwaar). Aanvang: 19.30 uur Tijdsduur: 1.30 uur Opgave: Violet von Kruchten email: [email protected] of (058) 288 65 67

Werkgroep Excursies: Veel excursies worden in samenwerking met de Vogelwerkgroep georganiseerd en zijn daar beschreven. Verdere plannen zijn nog: Excursie/lezing/activiteit over paddenstoelen op 1 oktober Locatie: Bos van Ypey, Tietjerk Tijd: 14.00 uur Door: Klaske Stegenga Opgave: Tel. (058) 266 13 87 Excursie/lezing/activiteit over paddenstoelen op 15 oktober Locatie: Staniastate, Oenkerk Tijd: 14.00 uur Door: Klaske Stegenga Opgave: Tel. (058) 266 13 87


12

Mededelingen van het bestuur. Financiën Uit de jaarcijfers 2010 blijkt dat onze penningmeester erin geslaagd is om de kosten van de afdeling IVN Leeuwarden e.o. beperkt te houden. Helaas kon niet worden voorkomen dat we het afgelopen jaar met een klein negatief saldo af hebben moeten sluiten, maar dat hadden we als bestuur ingecalculeerd. Ondanks dit gegeven heeft het bestuur besloten om de werkgroepen die actief zijn binnen onze afdeling, indien daarom wordt gevraagd, in beperkte mate financieel te ondersteunen. Daarnaast zullen in overleg met de werkgroepen de mogelijkheden worden nagegaan om elders financiële middelen te verkrijgen, bijvoorbeeld door het aanvragen van subsidies of financiële ondersteuning vanuit het landelijk IVN. Jeugdlidmaatschap IVN Vanuit het landelijk IVN wordt onderzocht wat de mogelijkheden zijn om een jeugdlidmaatschap binnen het IVN in te stellen. Zowel inhoudelijk als organisatorisch vraagt dit de nodige aandacht en tijd. Deze ontwikkeling past binnen het kader van het IVN -beleid om kinderen, hun ouders en jongeren meer te betrekken bij het IVN. Nieuwe directeur IVN en het landelijk IVN Het landelijk IVN heeft een nieuwe directeur, Fred de Jong. Onze ervaringen met landelijk IVN zijn niet altijd even positief. Met name de contacten met het landelijk kantoor in Amsterdam zijn voor verbetering vatbaar. Samen met het IVN Consulentschap Fryslân gaan we als Friese afdelingen bekijken op welke wijze de onderlinge relaties verbeterd kunnen worden. Ook de transparantie van zowel de organisatie als de financiën van het landelijk IVN zullen daarbij worden meegenomen. De verwachting is dat met de komst van de nieuwe directeur gewerkt kan en zal worden aan verbetering. Composiet 2011 Ook voor 2011 heeft de IVN Consulentschap Fryslân een jaaroverzicht van alle activiteiten van de Friese IVN -afdelingen opgesteld. Ook de activiteiten van de afdeling Leeuwarden zijn hierin opgenomen. U kunt Composiet opvragen op het IVN Consulentschap Fryslân. Vacature secretaris IVN afdeling Leeuwarden e.o. In 2012 treedt onze huidige secretaris, Leonieke Hoste, af en is in deze functie niet herkiesbaar. We hebben er als bestuur voor gekozen om in een vroeg stadium deze toekomstige vacature bij de leden kenbaar te maken.


13

Indien u belangstelling heeft voor deze functie, of iemand kent/weet, dan kunt u contact opnemen met de voorzitter. Leeuwenboekje De kosten voor het opmaken en verzenden van het Leeuwenboekje worden steeds hoger. Het aantal adverteerders is teruggelopen, zodat onze inkomsten zijn gedaald. Om het Leeuwenboekje kostendekkend te krijgen en te houden, zullen er nieuwe adverteerders aangeschreven moeten worden. Het bestuur zoekt daarom binnen onze eigen gelederen naar iemand, die deze taak op zich wil nemen, of de namen van bedrijven die we daarvoor kunnen benaderen door wil geven. Werkgroep Jeugd IVN Leeuwarden Onlangs heeft het bestuur een gesprek gehad met de leden van deze werkgroep. Als bestuur hechten we er aan dat we een goed functionerende werkgroep Jeugd hebben en houden. Afgesproken is dat we gezamenlijk gaan bekijken hoe we deze werkgroep organisatorisch, maar ook qua coördinatie en activiteiten beter kunnen invullen en ondersteunen.

NL in Beeld – een oproep aan ons allen De laatste decennia is er erg veel veranderd in het Nederlandse landschap en in de volgende decennia zal dat proces zich nog sneller voltrekken. Die verandering is een autonoom proces. Het is de resultante van de invloeden van economische activiteiten op hun omgeving. Er worden wegen aangelegd, Vinexwijken gebouwd en het gras wordt steeds vroeger gemaaid, terwijl veel koeien meer in de stal dan in de wei verblijven. Een deel van die veranderingen kun je door vergelijking van topografische kaarten en door statistieken vaststellen. Maar een belangrijk deel van die veranderingen krijg je zo niet helder. Je kunt die veranderingen vastleggen door het landschap met enige regelmaat te fotograferen. Streetview van Google fotografeert op grote schaal, maar die opnamen betreffen niet het landschap, maar de zijkant van verharde wegen. Voor kleinere gebieden heeft men meermalen foto’s over een langere periode gemaakt. Als je die foto’s ziet, dringt pas goed tot je door hoe snel die veranderingen zich voltrekken. Die veranderingen hebben grote invloed op het voorkomen van planten en dieren. Daarom heeft de stichting Saxifraga (www.saxifraga.nl) besloten om het project “NL in Beeld” te starten. De bedoeling is om van elk kilometerhok in Nederland ten minste drie foto’s te maken volgens een gestandaardiseerde


14

methode. Deze verzameling foto’s zal het mogelijk maken om kwantitatief vast te stellen hoe het Nederlandse landschap er nu uit ziet. Als zo’n project over tien of twintig jaar wordt herhaald, is de ontwikkeling van de veranderingen in principe eenvoudig te analyseren. Bovendien kan iedereen zien hoe Nederland er nu uit ziet. Het project is overlegd met SOVON en De Vlinderstichting. Zij willen op dit punt samenwerken met Saxifraga, zodat het gezamenlijke materiaal voor een analyse van het landschap voor een eventuele volgende verspreidingsatlas kan worden gebruikt. Alle foto’s worden overigens op een website geplaatst en zijn voor iedereen toegankelijk en vrij te gebruiken. Het gaat hier om een groot project, dat alleen met de hulp van veel fotografen uitvoerbaar is. Fotograferen is populairder dan ooit. Wij gaan er dan ook van uit, dat het mogelijk moet zijn om enkele honderden fotografen in Nederland te enthousiasmeren om mee te doen aan dit project. In dat geval zal na verloop van enkele jaren het project uitgevoerd zijn. Iedereen die een camera kan hanteren, kan aan dit project meedoen. We hebben een protocol opgesteld en er zijn digitale topografische kaarten van 1 : 25.000 beschikbaar. Als je je uitgedaagd voelt om aan dit baanbrekende project mee te doen, kun je een mailtje sturen naar [email protected] Jan van der Straaten Stichting Saxifraga

It giet troch!

(Wintergasten en thuisblijvers)

Vorig jaar hadden we ons al aangemeld als belangstellende voor de themacursus “kon het toen helaas niet doorgaan. Dit jaar kregen we een nieuwe kans! Maar….. een paar dagen voor de cursusochtend werd er voor het weekend heel slecht weer voorspeld met zware storm in het kustgebied. Zou het weer worden afgeblazen? De dag voor de “cursus” kregen we van Jan Kramer een mail : “it giet troch! met een aangepast programma”. 5 januari, ’s morgens om 7.30 uur was het verzamelen op de parkeerplaats bij de Karwei aan de Troelstraweg. Ondanks de storm nog een grote opkomst. Van hier vertrokken we naar Holwerd, waar we in “Het Amelander Veerhuis” werden ontvangen met koffie en een heerlijke gevulde koek, zo groot als een pannenkoek! Het is altijd weer leuk om op “locatie” een stukje theorie te


15

krijgen in een plaatselijke horecagelegenheid, i.p.v. de bekende zaal in Leeuwarden (waar overigens niks mis mee is). Terwijl de wind om het gebouw bulderde en we zicht hadden op een leigrijze lucht boven de Waddendijk, kregen we van Sieds Boersma een presentatie over “wintergasten” (vogels uit noordelijke streken, die hier overwinteren) en “thuisblijvers” (die veelal het hele jaar door hier te zien zijn). Na de pauze, met nog een lekker bakje koffie of thee, kwam het aangepaste programma, in de vorm van een verslag van de reis van Sieds naar Spitsbergen, vorige zomer. Hij was uitgenodigd om mee te doen aan een onderzoek naar broedresultaten van de brandganzen, die daar, vanuit Europa, naar toe gaan om in korte tijd hun eieren te leggen, te broeden, hun jongen groot te brengen, te ruien en daarna, in september/oktober, weer naar Europa te vertrekken. We kregen prachtige, sfeervolle plaatjes te zien van de middernachtzon, het landschap, van reusachtige cruiseschepen, die daar aanleggen, en ook het kamp waar ze ( 4 onderzoekers, 3 mannen en 1 vrouw) hebben gebivakkeerd. Het was een tentenkampje, omgeven door schrikdraad waar 8000 volt op stond, (opgewekt door zonnecollectoren), om de ijsberen buiten het kamp te houden. De temperatuur was daar aangenaam voor die tijd, namelijk ± 5 graden. Als ze op onderzoek gingen bij de ganzen waren ze gewapend met een walky talky, een alarmpistool, een knalpistool om de beren met een knal te verjagen, en een geweer, om in een uiterst noodgeval de beer te schieten. Mocht het zich voordoen, dat je een beer moest afschieten, dan moest dat altijd aan de autoriteiten worden gemeld en werd er onderzoek gedaan naar de omstandigheden. Ieder kreeg daar ook les in schieten. Een van de onderzoekers had eens 20 uur in een verhoogde uitkijkpost moeten blijven, omdat de ijsbeer steeds in de nabijheid bleef en het te gevaarlijk was om naar het kamp terug te gaan. De ijsberen, maar ook de poolvos, hadden een feestmaal aan de vele eieren die daar lagen. Van de 500 nesten van de brandganzen en eidereenden werden heel veel leeg gegeten. Maar ja, zo zit de natuur in elkaar: eten en gegeten worden. En er blijven altijd wel voldoende eieren over voor de instandhouding van de soort. Na het noteren van de broedresultaten en het ringen van de jongen, werden er ook nog haren van de ijsberen verzameld. Aan de hand van het DNA uit de haren kan men zien om welke beren het gaat. Alle ijsberen op Spitsbergen zijn gechipt en hun DNA is bekend.


16

Het was een zeer interessant verhaal, met schitterende foto’s. Daarna toch nog maar even op pad door het noorden van Fryslân, richting Anjum en Ezumakeeg. Onderweg grote groepen ganzen. Bij Ezumakeeg was door de storm en het hoge water wat minder te zien dan anders. Maar toch: prachtige brilduikers, pijlstaarteenden, krakeenden, een tafeleend, heel veel wulpen en in de beschutting van een pluk riet plm. 10 zilverreigers bij elkaar! “s Middags hoorden we dat men er met de vogelochtend ook was geweest, alleen een paar uur eerder. Het was weer een leuke en leerzame ochtend. Sieds, Jan, Anneke en Klaas : tige tank! Marjan Koeze

Een gesprek met Marijke van der Veen Marijke is ongeveer een jaar geleden bij de Werkgroep Jeugd gekomen. Ze heeft steeds in Stiens gewoond en vindt het er heerlijk rustig zo direkt naast de natuur. En ... toch een dorp waar voldoende winkels zijn en op een steenworp afstand van de stad. Na de lagere school heeft ze in Sint Annaparochie VMBO richting “theoretische leerweg” gevolgd. Daarna is ze bij het AOC in Leeuwarden MBO dierenarts assistente (een vierjarige opleiding) gaan volgen. Daarna heeft ze nog een jaar diermanagement gevolgd. IVN kende ze al lang. Zij is verschillende keren mee geweest met jongerenkampen, onder andere in Ierland en Schiermonnikoog. Ze noemde Woeste Land. Eerlijk gezegd wist ik van het bestaan niet af. Inmiddels heb ik op de site www.woesteland.nl gekeken en ben weer ‘bij’. Haar passie is natuur en dat wil ze graag met anderen delen. Vooral kinderen vindt ze daarbij leuk “ Die zijn zo gretig, zo puur, zo spontaan”. zegt Marijke. Toen ze een oproep zag voor vrijwilligers heeft ze zich daarom direct opgegeven voor de Jeugd. Onlangs heeft de de Werkgroep Jeugd hun planning gemaakt voor het komend jaar. Als ik dit stukje schrijf is het begin januari.


17

De Werkgroep wil in ieder geval het uilenballen pluizen, weidevogels en waterdiertjes bekijken zoals ze in andere jaren deed, weer gaan doen. Daarnaast gaat ze ook naar nieuwe mogelijkheden kijken. Extra vrijwilligers zou een welkome aanvulling zijn! Momenteel heeft de werkgroep verschillende kwaliteiten in huis: Zo is de één beter in het organiseren van activiteiten, de ander is heel praktisch ingesteld en overziet snel hoeveel tijd hun uit te voeren plannen kost en Marijke vindt de creatieve kant weer erg leuk. Ze bedenkt spelletjes en verzint opdrachten. Ze werkt ook graag met hout, textiel en papier. Daarvan spelmateriaal bedenken en maken, vindt ze heerlijk. Thuis, waar ze met haar vriend woont, is zij ook degene die van alles maakt en repareert. Ze heeft thuis een kippenren gemaakt. Ze hebben zelf kippen en eten daar regelmatig verse eitjes van. Ze heeft ook een rattenkooi gemaakt voor haar tamme ratje. Verder heeft ze tuinmeubelen en een tuinbed (zo’n lekker ligbed waarop je heerlijk kunt zonnen) gemaakt; kortom ze draait haar hand er niet voor om. Ze heeft ook drie mooie katten. Eén van de drie kwam onmiddellijk gezellig bij ons op de bank zitten. Ze houdt ook van tuinieren, ze hebben een stukje van hun tuin ingericht als moestuin. Van zo’n klein stukje kun je heel wat oogsten vertelt ze: Tomaten, andijvie, aardbeien, prei, rabarber. Er komen egels in hun tuin en die eten de slakken op. Voor de moestuin prima. Marijke geniet van zo dicht bij de natuur te leven. Ze heeft ook tijd voor andere hobby’s, ze fotografeert vooral natuur; schildert, meestal met olieverf en ze houdt van kostuums maken. Eén keer per jaar maakt ze een kostuum voor haarzelf. Elk jaar in april wordt er een “Elf Fantasy Fair’ bij een kasteel gehouden en daar lopen de meeste mensen in prachtige gewaden. Een feest, vertelt Marijke. Het van tevoren bedenken wat je zult maken, het maken en dan het weekend zelf. Vanaf september volgt ze de tweejarige Natuurgidsencursus van IVN. Een veelzijdige cursus waar je van alles leert over planten, dieren, vogels, sporen, terreintypes enzovoort. In ieder geval voldoende om daarna informatie te kunnen geven over de natuur en excursies te organiseren. Voor de cursus heeft Marijke nu een adoptiegebied bij haar in de buurt, Wiide Mar net buiten Stiens. Ze bestudeert dat terrein. Zo duikt ze in de geschiedenis ervan, kijkt wat voor type terrein het is, welke planten er groeien en ze observeert welke watervogels en andere dieren er leven. Bij Staatsbosbeheer gaat ze mee met een boswachter, die betrokken is bij educatieprojecten voor de jeugd. Kortom Marijke is in haar nopjes als ze in en bij de natuur is. Corrie Kruiswijk


18

Geachte vogel/natuurliefhebber, Foto MGM nodigt u uit voor onze unieke jaarlijkse kijkershow! Op zondag 1 mei bent u van harte welkom bij restaurant “De Grote Wielen” en kunt u vanaf 12:00 tot 17:00 uur genieten van de mooiste en nieuwste verrekijkers en spottingscopes van alle topmerken. De hele middag is er een breed assortiment verrekijkers en spottingscopes beschikbaar om te kijken en te vergelijken! De verschillende topmerken zijn net als vorig jaar weer aanwezig: Zeiss, Swarovski, Leica en ook Steiner, Bynolyt en Bushnell. Van deze merken is op deze dag het volledige assortiment beschikbaar! De vertegenwoordigers zijn aanwezig om de kijkers te demonstreren en u alle informatie te geven over de producten. U kunt profiteren van speciale kijkershow aanbiedingen die alleen gelden tijdens de show, dus grijp uw kans en kom zondag 1 mei vanaf 12:00 uur naar de MGM Kijkershow! Mocht u nog verdere vragen hebben of meer informatie willen kunt u natuurlijk altijd even mailen of bellen. Met vriendelijke groeten, Foto MGM Foto MGM Voorstreek 74 8911 JT Leeuwarden Locatie:

Telefoon E-mail Internet

(058) 212 36 50 [email protected] www.fotomgm.nl

Restaurant De Grote Wielen Butlan 1 8926 XH Leeuwarden


19


20


21

IVN afdeling Leeuwarden Ledenadministratie De Kei BK Leeuwarden LEEUWENBOEKJE

Recommend Documents